Jinekolojide Robotik Cerrahi COMMITTEE OPINION
|
|
- Engin Koçoğlu
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Jinekolojide Robotik Cerrahi COMMITTEE OPINION ÖZET: Robotik cerrahinin çalışma alanı hızla gelişmektedir ve jinekolojik durumlar için kullanımı katlanarak büyümektedir. Cerrahlar robotik cerrahiye girişmeden önce abdominal ve laparoskopik yaklaşımlarda tecrübe kazanmış olmalıdırlar. Cerrah eğitimi, yeterlilik kuralları ve kalite ölçütleri kurumsal düzeyde geliştirilmelidir. Robot yardımlı vakalar uygun veri ve uzman görüşlerine dayalı seçilmelidir. Her cerrahi işlemde olduğu gibi, tekrarlama yetkinliği arttırır. Sürdürülebilir kalite güvencesi, teknolojinin uygun kullanımını sağlamak ve en önemlisi hasta güvenliği için gereklidir. Yeni cerrahi teknikler benimsenirken, dış baskılar yerine kanıta dayalı tıp ile belirlenen, hasta için en iyi olan öne sürülmelidir. Hangi hastaların robot yardımlı cerrahiden fayda görmeye daha yakın olduğunu ve potansiyel riskleri belirlemek için, iyi tasarlanmış randomize kontrollü çalışmalara veya karşılaştırılabilir titiz nonrandomize prospektif çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Öneriler Hangi hastaların robot yardımlı cerrahiden fayda görmeye daha yakın olduğunu ve potansiyel riskleri belirlemek için, iyi tasarlanmış randomize kontrollü çalışmalara veya karşılaştırılabilir titiz nonrandomize prospektif çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Robot yardımlı vakalar uygun veri ve uzman görüşlerine dayalı seçilmelidir. Her cerrahi işlemde olduğu gibi, tekrarlama yetkinliği arttırır. Bunlarla birlikte her yeni teknoloji için öğretici ve uygulamalı eğitim gereklidir. Sürdürülebilir kalite güvencesi, teknolojinin uygun kullanımını sağlamak ve en önemlisi hasta güvenliği için gereklidir. Yeni cerrahi teknikler benimsenirken, dış baskılar yerine kanıta dayalı tıp ile belirlenen, hasta için en iyi olan öne sürülmelidir. Her cerrahi işlemde olduğu gibi, ameliyattan önce yeterli aydınlatılmış onam alınmalıdır. Robotik cerrahi vakalarında bu onam; cerrahi endikasyonu, riskleri, alternatif yaklaşımlar ile karşılaştırıldığında robotik teknik ile ilgili faydaları ve diğer tedavi seçeneklerini de kapsamalıdır. Cerrahlar, robot yardımlı cerrahi veya herhangi yeni teknoloji ile ilgili deneyimlerini hastalara anlatmaları gerekir. Cerrahlar robotik cerrahiye girişmeden önce abdominal ve laparoskopik yaklaşımlarda tecrübe kazanmış olmalıdırlar. Cerrah eğitimi, yeterlilik kuralları ve kalite ölçütleri kurumsal düzeyde geliştirilmelidir. Advers olayların raporlanması halen gönüllük esasına dayanır ve standardize değildir, komplikasyonların gerçek oranı bilinmemektedir. Amerikan Obstetrisyenler ve Jinekologlar Derneği ve Jinekolojik Cerrahlar Topluluğu, robot yardımlı jinekolojik prosedürlerin kayıt altına alınmasının geliştirilmesini ve komplikasyonların Üretici ve Kullanıcı Cihaz Deneyimi Veritabanına bildirilmesini önermektedir.
2 Arka plan Robotik cerrahinin çalışma alanı hızla gelişmektedir ve jinekolojik durumlar için kullanımı katlanarak büyümektedir. Başlangıçta savaş alanı tıbbı için geliştirilmiş olan robotik yardımlı cerrahi, ürolojik ve kardiyak cerrahi için 1999 yılında, jinekolojik cerrahi için ise 2005 yılında Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmıştır. Bugün, robot teknolojisi histerektomi, sakrokolpopeksi, myomektomi, adneksiyal cerrahi ve malignite evreleme cerrahisi için jinekolojide yaygın olarak uygulanır. Robot yardımlı cerrahi halen yıllık % 25 i aşan büyüme ile ülke çapında den fazla akademik ve kamu hastanesinde gerçekleştirilmektedir. Robot sistemlerinin hastane bünyesindeki büyümesi, robot yardımlı prosedürlerin hacmindeki artış ile paralellik göstermektedir. Hekimlerin tercihinin ötesinde, teknolojinin hastaları cezbetmesi, sanayi baskısı ve hastanelerin pazarlama çabaları, robot yardımlı cerrahinin popülerlik kazanmasına yol açtı. Hastaneler ve doktorların aktif olarak tanıtımı ve robotik cerrahi programlarını teşvik etmesi, sonuçlar ve hasta güvenliği ile ilgili asılsız iddiaları beraberinde getirdi. ACOG ve SGS tarafından geliştirilen bu komite bildirisinin amacı, arka plan bilgileri sağlamak için, bu konuyla ilgili literatürü gözden geçirmek ve pratik öneriler sunmaktır. Teknolojiye Genel Bakış Geçerli robotik cerrahi sistemi dört bileşenden oluşur: 1) Konsol, cerrahın oturduğu, ekranı gördüğü, robotik enstrümanları ve kamerayı parmak tutucular üzerinden ve ayak pedallarıyla kontrol ettiği yerdir; 2)Robotu taşıyıcı platformda, hastaya takılı trokarlardan enstrümanları tutan üç veya dört interaktif kol bulunur. 3) Kamera ve görüntü sistemi, görüntü senkronize edici ve aydınlatıcılar kullanarak pelvisin 3 boyutlu görüntülenmesine olanak sağlar. 4) Bilek enstrümanları bilgisayar ara yüzleriyle, bilgisayar algoritmaları içinde cerrahın ellerinin mekanik hareketlerini çevirerek, hastanın içindeki enstrümanların hareketlerini yönlendirir. Robotik cerrahi sırasında, primer cerrah ameliyathane masasından ve hastadan belli bir mesafede uzakta konsola steril olmadan oturur, parmak graspers kullanarak aletleri kontrol eder. Ayak pedalları, kamera kontrolü, enerji kaynaklarının aktivasyonu, odaklama ve robot kollarına manevra yaptırmak için kullanılır. Biri 12mm veya 8mm üç boyutlu endoskopun yerleştirildiği olmak üzere, dört yada beş port kullanılır. Cihazlar üç veya dört porttan geçirilir, bunlardan üçü robotun kollarıyla kontrol edilir. Robot tarafından kontrol edilmeyen ek bir port, asistan portu olarak yerleştirilebilir. Primer cerrah tarafından kullanılmak üzere, cerrahi asistan ekibi robotik enstrumanları ve suturleri bu portlardan geçirir. Bu portlar aynı zamanda aspirasyon, irrigasyon ve karşıçekme için kullanılır. Sütür atma, klempleme, enocerrahi ve doku maniplasyonu için enstrumanlar robotik kollar aracılığıyla kullanılır. Konsol artmış derinlik alıgısı ile üç boyutlu görüntü sağlar ve cerrah kamera ve enstrumanların otonomik kontrolüne sahiptir. Son olarak, robotik kol, kendi bilek ekleminde ve altı serbestlik derecesi ile, asistansız cerrahiye kıyasla daha büyük ustalıkla cerrahi imkanı sağlar ve normal el titremesi azalır.
3 Geçerli Kanıtların Özeti Jinekolojik cerrahide robotik teknolojinin hızlı benimsenmesi, yüksek kaliteli hasta sonuçları, güvenlik ve maliyet verileri tarafından desteklenmez. Literatürde geniş bir dizi var ancak çoğu çalışma retrospektif, gözlemsel ve karşılaştırmasızdır. Benign jinekolojik hastalıklar için laparoskopi ile robot yardımlı cerrahinin karşılaştırıldığı dört randomize kontrollü çalışmanın hiçbirinde robotik yaklaşımın hiçbir ek faydası gösterilemedi. Bu ve başka çalışmalar göstermektedir ki, robot yardımlı jinekolojik cerrahi, deneyimli cerrahların olduğu merkezlerde ve minimal invaziv yaklaşım düşünülen prosedürler için güvenle yapılabilir, aksi takdirde laparotomi gerektirebilir. Jinekolojik onkolojik cerrahi için randomize kontrollü çalışma verisi yok. Robotik cerrahiden yarar görecek hastaların ve potansiyel risklerin belirlenmesi için iyi tasarlanmış randomize kontrollü çalışmalara veya karşılaştırılabilir titiz nonrandomize prospektif çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Yeni cerrahi teknikler benimsenirken, dış baskılar yerine kanıta dayalı tıp ile belirlenen, hasta için en iyi olan öne sürülmelidir. Her cerrahi işlemde olduğu gibi, ameliyattan önce yeterli aydınlatılmış onam alınmalıdır. Robotik cerrahi vakalarında bu onam; cerrahi endikasyonu, riskleri, alternatif yaklaşımlar ile karşılaştırıldığında robotik teknik ile ilgili faydaları ve diğer tedavi seçeneklerini de kapsamalıdır. Benign Histerektomi Histerektomi, yılda yaklaşık yatarak histerektomi gerçekleştirilen Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık yapılan ikinci cerrahi işlemdir. Minimal invaziv yaklaşımlara doğru giderek artan bir eğilim olmasına rağmen histerektomi %50'den fazla abdominal gerçekleştirilir yılındaki %14 ile karşılaştırıldığında, 2010 yılında benign histerektomilerin %30.5 i laparoskopik yapılmıştır deki tüm histerektomilerden robotik yapılanların %0.5 lik oranı ile 2010 daki %9.5 lik oran kıyaslandığında, robotik histerektomideki artış daha dik olduğu görülmektedir. Bu hızlı yükselişe karşın, sonuçlar ve maliyetlere ilişkin veriler sınırlıdır. 4 randomize kontrollü çalışmadan 2 sinde robotik yardımlı ve laparoskopik histerektomi karşılaştırıldı. 148 hastayı kapsayan bu iki çalışmada, ameliyat süreleri robot yardımlı histerektomide önemli ölçüde daha uzun idi (ortalama fark 29 dakika ve 77 dakika). Ancak, kan kaybı, hastanede kalış süresi, komplikasyonların tipi veya sayısı, postoperatif ağrı düzeyleri, analjezik kullanımı ve iyileşme süreleri arasında fark bulunamadı. Büyük bir kohort çalışmada, yılları arasında Amerika Birleşik Devletlerindeki 441 hastanede benign jinekolojik hastalıklar için histerektomi geçiren kadın analiz edildi. Konvensiyonel laparoskopi ile karşılaştırıldığında, robot yardımlı histerektomi de, 2 günden uzun yatış riski önemli ölçüde daha düşük bulundu (% 19.6 a karşı % 24.9) fakat toplam maliyet anlamlı dercede daha yüksekti (her vaka için 2189 $ daha fazla). Transfüzyon ve genel hastane komplikasyonlarının oranında farklılık yoktu arasında ülke çapında yapılan başka bir büyük kohort çalışmasında, laparoskopik histerektomi ile karşılaştırıldığında robot yardımlı histerektomide hastane masrafları 2,489$ daha fazla bulundu. Robot yardımlı grupta transfüzyonlar azalmış ve postoperatif pnömoni artmıştı. Geriye kalan abdominal ve laparoskopik yaklaşımlarla robotik histerektominin karşılaştırıldığı güncel literatür, düşük-orta kalitede tek kurum çalışmalardan oluşur. Bu çalışmalarda, geleneksel laparoskopik prosedürler ile karşılaştırıldığında ortalama çalışma süresi veya perioperatif morbidite anlamlı farklılık göstermemektedir. Ancak, laparotomi ile karşılaştırıldığında, robot yardımlı yaklaşımlarda daha az kan kaybı, düşük komplikasyon oranları ve kısa hastanede kalış vardır. Merak uyandıracak şekilde, vajinal kaf dehissansı olasılığı robot yardımlı histerektomide daha yüksek olabilir. Herhangi bir histerektomi sonrası tüm vajinal kaf dehisens insidansı %0,14-4,1 dir. Ancak geçmiş büyük bir kohort çalışma, vajinal kafın transvajinal kapatılmasıyla, laparoskopik ve robotik kapatılması karşılaştırıldığında dehisens riskinin 3 ila 9 kat azaldığını desteklemektedir.
4 Genel olarak, mevcut literatür çelişkili kanıtlar gösterir ve düşük kalitededir. Randomize kontrollü çalışmalar ve iki büyük kohort çalışmaya dayanarak, robot yardımlı histerektomi laparoskopik prosedürlerle benzer morbidite profillerine sahip gibi görünmaktedir ancak önemli ölçüde daha yüksek maliyetler ile sonuçlanır. Uzun dönem sonuçlarını ve hasta güvenliğini değerlendirmek ve robotik yaklaşımdan yarar görecek hasta alt gruplarını tanımlamak için daha ileri karşılaştırmalı çalışmalar gereklidir. Advers olayların raporlanması halen gönüllük esasına dayanır ve standardize değildir, komplikasyonların gerçek oranı bilinmemektedir. Amerikan Obstetrisyenler ve Jinekologlar Derneği ve Jinekolojik Cerrahlar Topluluğu, robot yardımlı jinekolojik prosedürlerin kayıt altına alınmasının geliştirilmesini ve komplikasyonların Üretici ve Kullanıcı Cihaz Deneyimi Veri tabanına bildirilmesini önermektedir. Ayrıca, iyi belgelenmiş avantajları ve düşük komplikasyon oranlarına dayanarak, ACOG mümkün olan her benign hastalık için vajinal histerektomiyi önermektedir. Sakrokolpopeksi Sakrokolpopeksi, apikal vajinal kaf prolapsusu tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Geleneksel olarak, abdominal ya da laparoskopik yaklaşım ile uygulanmaktadır. Ancak, laparoskopik yaklaşımın benimsenmesi dik bir öğrenme eğrisi ile sınırlı kalmıştır. Robot yardımlı sakrokolpopeksi nin, teknik olarak zor olan bu prosedürü kolaylaştırdığına ve daha fazla cerrahın minimal invaziv yaklaşım sunmasına imkan verdiğine inanılmaktadır. Ancak, laparoskopik sakrokolpopeksi ile robotik destekli sakrokolpopeksinin karşılaştırıldığı iki randomize kontrollü çalışmada, ameliyat süresi, postoperatif ağrı ve maliyetin robot yardımlı grupta anlamlı olarak daha fazla olduğu tespit edildi. Cerrahın robot deneyimi çalışmanın başında düşük olmasına rağmen, her iki grubun ameliyattan 6 ay ila 1 yıl sonrasında, benzer anatomik ve fonksiyonel sonuçları vardı. Robot yardımlı sakrokolpopeksi ile abdominal yaklaşımın karşılaştırıldığı retrospektif bir kohort çalışmada daha uzun ameliyat süreleri bulundu ancak hastanede yatış süresi ve kan kaybı robot yardımlı grupta daha azdı. Genel olarak, hangi minimal invaziv yaklaşımın önerilebilir olduğunu göstermek için güncel literatür çok yetersizdir. Uzun dönem sonuçlarını ve hasta güvenliğini değerlendirmek ve robotik yaklaşımdan yarar görecek hasta alt gruplarını tanımlamak için daha ileri karşılaştırmalı çalışmalar gereklidir. Myomektomi Myomlar kadınlarda en sık görülen pelvik kitlelerdir ve myomektomi genellikle kadınlarda myom ile ilgili semptomları hafifletmek için, fertilite isteği devam edenlere veya histerektomiyi azaltmak için yapılır. Postoperatif morbiditeyi azaltmak ve daha hızlı iyileşme sağlamak için laparoskopik myomektomi teknikleri gösterilmesine rağmen, birçok myomektomi laparatomi ile tamamlanır. Robotik sistem elverişsiz myom yerleşimi veya hasta obezitesi gibi sınırlamaları aşmak için yardımcı olabilir. Robot yardımının iddia edilen yararlarına rağmen, deneysel çalışmaların kalitesi ve gücü sınırlıdır. Postoperatif iyileşme zamanının abdominal myomektomiden anlamlı şekilde kısa olduğu gösterilmesine rağmen, robot yardımlı myomektomiler, laparoskopik ve abdominal yaklaşımlardan daha uzun ameliyat süresi ve daha yüksek maliyete sahiptir. Genel olarak, robot yardımlı myomektomi abdominal veya laparoskopik prosedürlerle karşılaştırıldığında, kan kaybı, hastanede kalış süresi ve komplikasyonlar açısından farklılık yoktur. Ayrıca, mevcut literatür, işlem sonrası gebe kalma oranları veya gebelik sonuçları ile ilgili yorum yapmak için yetersizdir. Robot yardımlı myomektominin sonuçlarını, güvenlik ve maliyetini daha iyi değerlendirmek için, karşılaştırmalı etkinlik çalışmalarına ihtiyaç vardır.
5 Jinekolojik Maligniteler Robot yardımlı cerrahi, erken evre endometrium kanseri için artarak kullanılmaktadır. Randomize prospektif çalışmalarda halen endometrial kanser tedavisinde robotik yardımlı cerrahi mevcut olmasa da, geleneksel laparoskopik ve abdominal histerektomi ile robot yardımlı histerektomiyi karşılaştıran 13 retrospektif çalışma vardır. Jinekolojik Cerrahlar Topluluğunun sistematik derlemesinde, endometrium kanseri için robot yardımlı cerrahiyle laparoskopinin karşılaştırıldığı 1218 hastanın katıldığı sekiz çalışma değerlendirildi. Operasyonda kalış süresi anlamlı bir şekilde robot yardımlı grupta daha düşüktü. Operasyon sürelerinde azalma yönünde bir eğilim vardı,ancak çalışmalar arasındaki bulgular tutarlı değildi. Çalışmaların çoğunda, tahmini kan kaybı robotik cerrahide anlamlı şekilde daha azdı. Alınan lenf nodlarının sayısı gruplar arasında farklı değildi. Ek olarak, bazı çalışmalar robot yardımlı cerrahi ile ameliyat sonrası daha hızlı iyileşme olduğunu gösterdi. Abdominal cerrahi ile robot yardımlı cerrahiyi kıyaslayan 8 çalışmada (642 hastaya robotik cerrahi ve 835 hastaya abdominal cerrahi yapıldı), robotik cerrahi yapılan kadınlarda daha az kan kaybı ve daha kısa hastanede kalış süresinin olduğu rapor edildi. Ameliyathanede kalış süresi çalışmaların çoğunda robot yardımlı grup için daha uzundu ve alınan lenf nodlarının sayısı bakımından iki modalite arasında anlamlı farkın olmadığı görüldü. Robotik ve geleneksel açık tekniklerin maliyet karşılaştırmaları iki grup tarafından bildirilmiştir. Doğrudan ve dolaylı yoldan maliyetlerin tümü karşılaştırıldığında, robot yardımlı cerrahide, minimal invaziv cerrahiyle operasyon süresinin daha kısa olmasından dolayı büyük ölçüde açık cerrahiden daha avantajlı olduğu görüldü ($8, a karşı $12,943.60, P=.001). Endometrial kanser için, laparoskopik yada açık abdominal yaklaşım ile robotik yaklaşımların karşılaştırıldığı randomize kontrollü çalışmalar bulunmamasına rağmen, retrospektif bir literatürde, robotik yaklaşımların kullanımı ile cerrahi değişkenlerde iyileşme ve perioperatif morbiditelerde azalma gösterilmektedir. Benign jinekolojik prosedürlerde olduğu gibi, robotik cerrahiden fayda görecek endometriyum kanseri hastalarını belirlemek ve bu hastalarda daha iyi sonuç almak için prospektif karşılaştırmalı çalışmalara ihtiyaç vardır. Robot yardımlı cerrahi serviks kanseri tedavisinde artan bir şekilde kullanılmaktadır, ancak sonuç verileri retrospektif değerlendirme için sınırlıdır. Laparoskopik radikal histerektomi ile robot yardımlı histerektomiyi karşılaştıran bir çalışmada robotik yaklaşımın hiçbir avantajı bulunamadı. Anlamlı tek alan robotik grupta tahmini kan kaybının az olmasıydı. (171 cc ye karşı cc, P<0.001). Robot yardımlı ve laparoskopik radikal histerektominin benzer sonuçlara sahip olup olmadığının doğrulanmasına yardımcı olmak için ek çalışmalar gereklidir. Abdominal radikal histerektomi ile robot yardımlı radikal histerektomiyi karşılaştıran altı çalışmada, robot yardımlı cerrahide daha az kan kaybı olduğu, alınan lenf nodlarının toplam sayısının daha fazla olduğu ve yatış süresinin daha kısa olduğu görüldü. Operasyon süresin hangi yöntemde daha kısa olduğu konusunda tutarsız veriler vardır. Çeşitli yaklaşımlar için uzun süreli sağ kalım ile ilgili veriler henüz mevcut değildir.
6 Diğer Jinekolojik Prosedürler Kısa süreli ve kompleks olmayan jinekolojik girişim planlanan hastaların robot yardımlı cerrahiden fayda görmeleri olası değildir. Aşağıdaki işlemleri yaparken, robotik cerrahi ile diğer minimal invaziv cerrahi yaklaşımlar karşılaştırıldığında ACOG ve SGS robotik cerrahinin hiçbir avantajı olmadığını ve muhtemel dezavantajları olabileceğini öne sürmektedir: Tüp ligasyonu Basit ovaryan kistektomi Ektopik gebeliğin cerrahi yönetimi Profilaktik bilateral salpingo-ooferektomi Öğrenme Eğrisi Robotik cerrahi, cerrahlar için geleneksel laparoskopik cerrahinin yaygın problemilerini giderir. Yorgunluk ve kas gerginlikleri minimaldir çünkü cerrah hastadan ayrı ergonomik konsola oturur. Bazı iddialara göre gelişmiş görüntü ve aletlerin kontrolünün birleşimi laparoskopi ile karşılaştırıldığında daha hızlı bir öğrenme eğrisine izin verir. Bu nedenle robotik cerrahi, az tecrübeli laparoskopik cerrahlara daha önce laparatomi gerektiren işlemler için minimal invaziv girişim yapmaya için izin verebilir. Kompleks minimal invaziv girişimlerde robot teknolojisinin kullanılmasının öğrenme eğrisinin daha kısa olduğuna inanılmasına rağmen bu ispatlanamaz. Yeterlilik için gerekli vaka sayısı açık değildir. Retrospektif bir çalışmada, jinekolojik bir işlemin tamamanmasında geçen temel sürenin robotik öğrenme eğrisi değerlendirildi. 50 vakadan sonra süre sabitlendi. 100 robotik histerektomi vakası olan tek bir cerrahdan alınan retrospesifik görüşde, operasyon süreleri ve komplikasyon orandaki iyileşme 20 vakada en üst seviyeye ulaştığı bulundu. Sonraki her 20 vakada operasyon sürelerinde küçük bir azalma belirlendi. Beceri kazanımı daha karmaşık jinekolojik vakalarda uzun süreli olup olmadığı belli değildir. Önceki laparotomik ve laparoskopik girişim tecrübesi, cerrahın önceki laparoskopik becerileri ve robotik cerrahi ekibin tecrübesi, öğrenme eğrisini etkileyen faktörlerdendir. Cerrahi ekibin eğitimi önemlidir, cerrahi süreyi ve komplikasyon oranlarını azalttığı rapor edilmiştir. Robot yardımlı vakalar uygun bilgi ve uzman görüşünde seçilmelidir. Her cerrahi prosedürede süreklilik olmalıdır. Sürdürülebilir kalite güvencesi, teknolojinin uygun kullanımını sağlamak ve en önemlisi hasta güvenliği için gereklidir. Yeni cerrahi teknikler benimsenirken, hastalar için en iyi biçimde olacak şekide sürdürülmeli, dış başkılardan ziyade tıbbı kanıtlar ile belirlenmiş olmalıdır.
7 Yeterlilik, Yetkinlik ve Eğitim Yeterlilik ve yetkinlik sağlık kurumları tarafından idare edilir, uzmanlık eğitimini tamamlandıktan sonra sertifikasyon Amerika Obstretrik ve Jinekoloji Kurulu tarafından sağlanır. Tıp özellikli organizasyonlar ve diğer eğitim kurumları yeterlilik ve yetkinlik sertifikası verme yetkisine sahip değildir, fakat hekimleri eğitebilir ve onların eğitimini tamamladığını belgeleyebilir. Obstretrik ve jinekolojik alanda robotik prosedürde ki artan eğitim içeriğine rağmen, yeni bir beceri olarak robotik işlemleri gerçekleştirmek için birçok uygulayıcı eğitim almaktadır. Robotla ilgili operasyonlarda yaygın olarak belirlenen prosedürler için yeni teknolojilerden yararlanılmaktadır. ACOG ve SGS robotik cerrahide yeterlilik ve yetkinlik için aşağıdaki genel kriterleri temel alınmasını tavsiye etmektedir; Uygulayıcının bir eğitim programını tamamlamış olması gerekir. ACOG, SGS, Amerika Jinekolojik Laparoskopistler Derneği, Jinekolojik Onkoloji Topluluğu ve Amerikan Ürojinekoloji Toplulugu gibi kurumlar tarafından eğitim sağlanabilir. Bireyler yeni teknolojik kullanımını nesilden nesile aktarılmalı. İmkan olursa, ilk eğitim kadavrada veya hayvanlar üzerinde yapılmalı. Simülasyon programları gelişime yardımcı olacağından, simulasyon eğitimi simülasyon merkezleri tarafından sağlanabilmeli. Bu proğram üniversite, akademi, ve eğitici merkez gibi adı geçen tıbbi özellikli merkezler tarfından gerçekleştirilmeli. Robotla ilişkili vaka uzman görüşünde ve mevcut bilgilerin temeline uygun saçilmeli, başlangıç olarak temel eğitim tamamlanmalı, robotik cerrahinin faydalı olabileceği hastalar dikkatle seçilmeli, vaka kota doldurmak için seçilmemeli. Sağlık kurumlarında ilk vakalar teknolojide deneyimli cerrahlar tarafından disiplinize edilmeli. Deneyimli yönetici olmayan küçük kurumlarda diğer yolların dikkate alınması gerekebilir. Yetkinlik göstermek için gerekli prosedürler kurum tarafından tespit edilmelidir. Her cerrahi işlemde olduğu gibi, tekrarlama yetkinliği arttırır. İlaveten eğitici ve aktarmalı eğitime bütün yeni teknolojiler için ihtiyaç duyulur, sürdürülebilir kalite güvencesi, teknolojinin uygun kullanımını sağlamak ve en önemlisi hasta güvenliği için gereklidir. Cerrahlar, robot yardımlı cerrahi veya herhangi yeni teknoloji ile ilgili deneyimlerini hastalara anlatmaları gerekir. Tıpta Uzmanlık Eğitimi Akreditasyon Konseyi tarafından onaylı obstretrik ve jinekolojik ihtisas programı, bazı robotik eğitim kurumlarının ihtisas programı ile yeni minimal invaziv teknoloji eğitimlerinden oluştur. Kadın Hastalıkları ve Doğum Eğitim Konseyi robotik cerrahi eğitmi için kriterler geliştirmektedir. Robotik cerrahi, obstetrik ve jinekoloji mezuniyet sonrası eğitiminde yeni kabul edilen Kilometre taşlarının belirli bir parçası olmamakla birlikte bu eğitim de alınabilir. Eğitimlerin bu alanda uygun olup olmadığı kurumlar ve derneklerin eğitim yöneticileri tarafından onaylanacaktır. Kurum ve dernek proğramları, dengeli bir deneyim sağlayarak cerrahları eğitmek için önemli rol oynar ve robotik teknolojilerin başlangıcında vajinal, laparoskopik ve abdominal histerektomi yeterlilik sınırı yoktur. Cerrahlar robotik cerrahiye girişmeden önce abdominal ve laparoskopik yaklaşımlarda tecrübe kazanmış olmalıdırlar. Cerrah eğitimi, yeterlilik kuralları ve kalite ölçütleri kurumsal düzeyde geliştirilmelidir.
LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU
LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU TÜRKİYE YÜKSEK İHTİSAS HASTANESİ GASTROENTEROLOJİ CERRAHİSİ KLİNİĞİ DR.TAHSİN DALGIÇ GİRİŞ Laparoskopik kolorektal cerrahi son
DetaylıÖnsöz. Değerli Meslektaşlarım,
Önsöz Değerli Meslektaşlarım, Laparoskopik cerrahinin yaygınlığı dünyada giderek artmaktadır. Özellikle son dekatta Jinekoloji alanında hemen hemen tüm operasyonlar ağırlıklı olarak laparoskopik olarak
DetaylıÖnsöz. Değerli Meslektaşlarım,
Önsöz Değerli Meslektaşlarım, Günümüz Jinekolojik cerrahisinde Laparoskopinin hastalarımıza sağladığı avantajlar tartışılmaz şekilde kabul edilmiştir. Bu nedenle ülkemiz vatandaşlarına sağlık hizmeti sunan
DetaylıÖnsöz. Değerli Meslektaşlarım,
Önsöz Değerli Meslektaşlarım, Laparoskopik cerrahinin yaygınlığı dünyada giderek artmaktadır. Özellikle son dekatta Jinekoloji alanında hemen hemen tüm operasyonlar ağırlıklı olarak laparoskopik olarak
DetaylıMİNİMAL İNVAZİV JİNEKOLOJİK ONKOLOJİ DERNEĞİ EĞİTİM PROGRAMLARI 2015-2016
www.gynoncomis.org www.gynoncomis.org Değerli Meslektaşlarım, Endoskopik cerrahinin, açık cerrahiye olan üstünlüğü bilinen bir gerçektir. Hem doktor hem de hastalar için çok sayıda avantajlar sağlamaktadır.
DetaylıÖnsöz. Değerli Meslektaşlarım,
Önsöz Değerli Meslektaşlarım, Günümüz Jinekolojik cerrahisinde Laparoskopinin hastalarımıza sağladığı avantajlar tartışılmaz şekilde kabul edilmiştir. Bu nedenle ülkemiz vatandaşlarına sağlık hizmeti sunan
DetaylıJİNEKOLOJİDE SİNGLE PORT OPERASYONLAR. Doç Dr Ahmet Kale. Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği
JİNEKOLOJİDE SİNGLE PORT OPERASYONLAR Doç Dr Ahmet Kale Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği SINGLE PORT OPERASYONLAR Yirmibirinci yüzyıldaki önemli gelişmelerden
DetaylıROBOTİK BÖBREK AMELİYATI
ROBOTİK BÖBREK AMELİYATI Robotik böbrek ameliyatları hakkında merak edilen soruları Prof. Dr. Haluk Akpınar yanıtlıyor. GİRİŞ Her yıl Dünya da 190.000 kişide böbrek kanseri saptanmaktadır. Erkeklerde biraz
DetaylıAbdominal Myomektomi Fertiliteyi Arttırıyor
Abdominal Myomektomi Fertiliteyi Arttırıyor Amaç: Bu çalışmanın amacı, abdominal myomektomi sonrası fertiliteyi değerlendirmek ve uterin fibroid lerin sayı, büyüklük ve lokalizasyonunun cerrahi sonrası
DetaylıÖnsöz. Değerli Meslektaşlarım,
Önsöz Değerli Meslektaşlarım, Laparoskopik cerrahinin yaygınlığı dünyada giderek artmaktadır. Özellikle son dekatta Jinekoloji alanında hemen hemen tüm operasyonlar ağırlıklı olarak laparoskopik olarak
DetaylıBİLİMSEL PROGRAM. Not: Katılımcı sayısı 24 kişi olup, her istasyonda 4 katılımcı yer alacaktır.
BİLİMSEL PROGRAM 09.00-13.30 LAPAROSKOPİK SÜTÜR TEKNİKLERİ KURSU (Genç Endoskopistler Platformu nun katkıları ile) Not: Katılımcı sayısı 24 kişi olup, her istasyonda 4 katılımcı yer alacaktır. 09.00-09.10
DetaylıROBOTİK CERRAHİDE AMELİYATHANENİN VE HASTANIN HAZIRLANMASI VE POZİSYON VERME
ROBOTİK CERRAHİDE AMELİYATHANENİN VE HASTANIN HAZIRLANMASI VE POZİSYON VERME Dr. Murat DEDE GATA Kadın Hast. Ve Doğum AD Jinekolojik Onkoloji Ünitesi HASTANIN HAZIRLANMASI VE POZİSYON VERME Cerrahi öncesi
DetaylıLaparoskopi Nasıl Yapılır?
Dünyaya baktığımızda son 20 yılda cerrahi anlayışında köklü değişiklikler görmekteyiz. Vücut boşluklarını açmadan içeride olup bitenleri anlayabilme fikri tıbbın başlangıcından beri cerrahları heyecanlandıran
DetaylıSayın Meslektaşlarım,
Sayın Meslektaşlarım, Hekimlik mesleği yaşamboyu eğitim gerektiren bir meslektir. Jinekolojik laparoskopik ve histereskopik cerrahide yaşanan hızlı gelişmeler uzmanlık sonrası eğitimi bir gereksinim haline
DetaylıENDOSKOPİK CERRAHİ İLE UĞRAŞANLARIN ROBOTİK CERRAHİ DENEYİMİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ 1. Uzmanlık alanınız
ENDOSKOPİK CERRAHİ İLE UĞRAŞANLARIN ROBOTİK CERRAHİ DENEYİMİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ 1. Uzmanlık alanınız Kulak Burun Boğaz Uzmanı Göğüs Cerrahisi Genel Cerrahi Kalp Damar Cerrahisi Kadın Doğum Uzmanı Çocuk
DetaylıHEM501 (3,0)3 Sağlık Tanılaması
GİRNE AMERİKAN ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİKTE YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER HEM501 (3,0)3 Sağlık Tanılaması Bu derste öğrencinin; birey, aile ve toplumun sağlık gereksinimlerini belirleyen
DetaylıJİNEKOLOJİK KANSERİ OLAN KADINLARIN BİLGİ GEREKSİNİMLERİ: LİTERATÜR İNCELEMESİ
JİNEKOLOJİK KANSERİ OLAN KADINLARIN BİLGİ GEREKSİNİMLERİ: LİTERATÜR İNCELEMESİ Teskereci G*., Arslan İ*. & Akman G** *Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Antalya ** Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun
DetaylıTÜP MİDE AMELİYATI ÜZERİNE 3. DURUM BİLDİRİM RAPORU (2011)
TÜP MİDE AMELİYATI ÜZERİNE 3. DURUM BİLDİRİM RAPORU (2011) Amerikan Metabolizma ve Obezite Cerrahisi Derneği Tüp Mide ameliyatının (TM) bir obezite cerrahisi prosedürü olarak kullanılması üzerine daha
DetaylıROBOTİK PROSTAT AMELİYATI
ROBOTİK PROSTAT AMELİYATI Robotik prostat ameliyatları hakkında merak edilen soruları Prof. Dr. Haluk Akpınar yanıtlıyor. GİRİŞ Organa sınırlı prostat kanserini farklı yöntemler ile tedavi etmek olasıdır.
DetaylıPolikistik over sendromu olan kadınlarda, cerrahi veya Yardımcı Üreme. Teknikleri ile kanıta dayalı infertilite tedavisi
Polikistik over sendromu olan kadınlarda, cerrahi veya Yardımcı Üreme Teknikleri ile kanıta dayalı infertilite tedavisi Polikistik over sendromu (PKOS), 1930 yılında wedge rezeksiyonun tariflenmesinden
DetaylıHASTA BAKIMININ ORGANİZASYONU. Öğr. Gör. Sultan TÜRKMEN KESKİN
HASTA BAKIMININ ORGANİZASYONU Öğr. Gör. Sultan TÜRKMEN KESKİN İyi bir hasta bakım organizasyonu oluşturulması, - Hemşirelik bakım kalitesini arttırır, - Hasta bakım maliyetini azaltır. Bir serviste hasta
Detaylı+90 (216) (216)
Fatih Şendağ Kurs Başkanı Eray Çalışkan Kurs Başkanı 29 Haziran - 1 Temmuz 2018 Bahçeşehir Üntatomi Laboratuarı Göztepe Medicalpark Hastanesi Yanı Opteamist Turizm & Organizasyon Koşuyolu Mah. Mahmut Yesari
DetaylıOver Kanseri Taraması ve İngiliz Grubu Over Kanseri Tarama Çalışması
Over Kanseri Taraması ve İngiliz Grubu Over Kanseri Tarama Çalışması Ovarian cancer screening and mortality in the UK Collaborative Trial of Ovarian Cancer Screening (UKCTOCS): a randomised controlled
DetaylıYapılan her öneri için bakım sürecinde önemini gösterecek açık bir sıralama verilmelidir.
TERCİH EDİLEN YAKLAŞIM MODELİ KILAVUZLARI İÇİN ÖZET KARŞILAŞTIRMALI DEĞERLENDİRMELER Giriş Bunlar Akademinin tercih edilen yaklaşım modeli kılavuzlarının özet kriterleridir. Tercih edilen yaklaşım model
DetaylıAÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ
AÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ SUNU PLANI Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik bakım amacı Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik
DetaylıHEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI NA GİRİŞ KOŞULLARI : Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık veya Hemşirelik Yüksekokulları, Hemşirelik, Sağlık Memurluğu ve Ebelik Programları mezunu
DetaylıMINI FELLOWSHIP. PROGRAMI Endoüroloji nin Önemli Operasyonları Konusunda Teorik ve Pratik Bilgi Paylaşımı. Endoüroloji Derneği.
MINI Endoüroloji Derneği FELLOWSHIP PROGRAMI Endoüroloji nin Önemli Operasyonları Konusunda Teorik ve Pratik Bilgi Paylaşımı 21-25 Mart 2016 Avrupa Yakası Laparoskopik Cerrahi Robotik Cerrahi Retrograd
DetaylıTdap Aşıları (Difteri, Toksoid ve Cansız Boğmaca)
Tdap Aşıları (Difteri, Toksoid ve Cansız Boğmaca) Erişkin ve büyük çocuklarla kıyaslandığında, 12 ay altındaki infantlar gerçek anlamda yüksek boğmaca oranlarına ve boğmaca ile ilişkili ölümlerin geniş
DetaylıAMELİYATHANEDE İNOVASYON. Nermin Ocaktan Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü
+ AMELİYATHANEDE İNOVASYON Nermin Ocaktan Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü + Sunu Akışı 2 Neden İnovasyon? Neredeydik? Neredeyiz? Nereye Gidiyoruz? + Sunu Akışı 3 Neden
DetaylıÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI
15. MİLLİ ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ KONGRESİ ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe GÜROL Atatürk Üniversitesi, ayseparlak42@gmail.com Bilim ve teknoloji alanında değişim
Detaylı- ÖNSÖZ - Jinekolojik Endoskopi Derneği e-bülteni. www.jed.org.tr - dernek@jed.org.tr
- ÖNSÖZ - Yine, Yeni, Yeniden Değerli meslektaşlarım, Yeni yılda yeni bir bülten ile karşınızdayız. Bu yılda da önceki yıllarda olduğu gibi aktivite dolu günler sizleri bekliyor olacak. Bunları kısaca
DetaylıSaygılarımla, Or. Dr. Düzgün Korkmaz WALS Türkiye Başkanı. Değerli Meslektaşlarımız,
Değerli Meslektaşlarımız, Endoskopik yaklaşım dünya genelinde her geçen gün artan sayıda deneyimli kadın doğum uzmanı tarafından kist eksizyonu, ektopik gebelik, tüp ligasyonu gibi uygulamalarda tercih
DetaylıEvre I Seminom Dışı Testis Tümörlerinde (NSGHT) Tedavi
Evre I Seminom Dışı Testis Tümörlerinde (NSGHT) Tedavi Prof. Dr. Abdurrahman IŞIKDOĞAN Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı III. Tıbbi Onkoloji Kongresi / 25 Mart 2010 / ANTALYA Testisin
DetaylıTÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ EBELİK BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU
TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ EBELİK BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU Bölüm Bölüm Başkanı Bölümün amacı Bölümün Hedefi EBELİK Yrd. Doç. Dr. Ayşegül Çebi Ebelik bölümünün amacı;
DetaylıMETABOLİK CERRAHİ İLE TİP 2 DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR? (VİDEO) OBEZİTE CERRAHİSİ TİP 2 DİYABETİ TEDAVİ EDEBİLİR!
METABOLİK CERRAHİ İLE TİP 2 DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR? (VİDEO) http://www.obezitecerrahisi.com/wp-content/uplo ads/2014/09/metabolik-cerrahi-ile-tip-2- diyabet-seker-hastaligi-nasil-tedaviedilir_qtp1.mp4
Detaylı4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI (Grup 3)
4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI (Grup 3) Amaç: Kadın yaşamının evreleri ve bu evrelerde karşılaşılabilecek sağlık sorunları hakkında öğrenciyi bilgilendirmek, bu sorunlara pratisyen
DetaylıEktopik Gebelik. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012
Ektopik Gebelik Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Tanım Fertilize ovumun endometriyal kavite dışında
Detaylı26-29 Mayıs 2010 tarihinde Ankara da yapılan 17. Ulusal Cerrahi Kongresi nde Poster olarak sunulmuştur.
Tek Port Laparoskopik Kolesistektomi Ve Multi Port Laparoskopik Kolesistektomi Olgularının Postoperatif Ağrı Ve Bulantı Kusma Açısından Karşılaştırılması 26-29 Mayıs 2010 tarihinde Ankara da yapılan 17.
DetaylıHEMŞİRELİKTE ÖZEL ALANLAR
HEMŞİRELİKTE ÖZEL ALANLAR Son yıllarda dünyada meydana gelen hızlı gelişme ve değişmeler her alanda olduğu gibi sağlık bakım sistemi üzerinde de etkisini göstermektedir. Toplum, nüfus özellikleri, ekonomi,
DetaylıMINI FELLOWSHIP. PROGRAMI Endoüroloji nin Önemli Operasyonları Konusunda Teorik ve Pratik Bilgi Paylaşımı. Endoüroloji Derneği.
MINI Endoüroloji Derneği FELLOWSHIP PROGRAMI Endoüroloji nin Önemli Operasyonları Konusunda Teorik ve Pratik Bilgi Paylaşımı 21-25 Mart 2016 Anadolu Yakası Laparoskopik Cerrahi Robotik Cerrahi Retrograd
DetaylıBariatrik Metabolik Cerrahi Derneği nden BASIN AÇIKLAMASI
Bariatrik Metabolik Cerrahi Derneği nden BASIN AÇIKLAMASI Son dönemlerde gerek görsel gerek yazılı basında; özel ve tüzel kişi ve kurumların obezite cerrahisi ile ilgili spekülatif açıklamalarının yayınlanması
DetaylıLAPAROSKOPİK SURRENALEKTOMİ DENEYİMLERİMİZ
LAPAROSKOPİK SURRENALEKTOMİ DENEYİMLERİMİZ Bülent Çitgez 1, İsmail Akgün 1, Ayhan Öz 1, Gürkan Yetkin 1, Feyza Yener Öztürk 2, Mehmet Mihmanlı 1, Mehmet Uludağ 1 1 Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma
DetaylıTEDAVİ PLANLARI CLINICAL CRITICAL PATHWAYS
SAĞLIK İŞLETMELERİ YÖNETİMİ TEDAVİ PLANLARI CLINICAL CRITICAL PATHWAYS B Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT *Tedavi planları,esas olarak mühendislik alanında geliştirilen ve kullanılan bir yöntemdir. * Sağlık hizmetlerinde
DetaylıGunumuzde Robo,k Cerrahinin Yeri. Ertug Kovanci, MD Houston Fer,lity Specialists & Baylor College of Medicine Houston, Texas
Gunumuzde Robo,k Cerrahinin Yeri Ertug Kovanci, MD Houston Fer,lity Specialists & Baylor College of Medicine Houston, Texas Gunumuzde Teknolojinin Yeri Gunumuzde Teknolojinin Yeri Gunumuzde TIP Cok ozel
DetaylıTamamlayıcı Tiroidektomi ve Total Tiroidektomi Komplikasyonlarının Karşılaştırılması. Doç. Dr. Mehmet Ali GÜLÇELİK
Tamamlayıcı Tiroidektomi ve Total Tiroidektomi Komplikasyonlarının Karşılaştırılması Doç. Dr. Mehmet Ali GÜLÇELİK Diferansiye tiroid kanserlerinde cerrahi, tedavinin en önemli basamağıdır, daha sonra adjuvan
DetaylıVARİS TEDAVİSİNDE KONFORUN YENİ ADI. Endovenöz Radyofrekans Ablasyon
VARİS TEDAVİSİNDE KONFORUN YENİ ADI Endovenöz Radyofrekans Ablasyon Varis ve venöz yetersizlik toplumda en sık görülen belki de bu nedenle kanıksanabilen ciddi bir hastalıktır.venöz yetersizliğin ana nedeni
DetaylıLiv Hospital ileri LAPAROSKOPiK VE ROBOTiK CERRAHi
Liv Hospital ileri LAPAROSKOPiK VE ROBOTiK CERRAHi Kanser, hepimiz için ürkütücü bir kelime. Dünyada ve Türkiye de kalp damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alan ölüm sebebi Ancak erken teşhisle,
DetaylıX X X X X X X X X X X
Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Program Yeterlilikleri TYYÇ Yaşam Bilimleri Temel Alanı Yeterlilikleri 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 BİLGİ (Kurumsal ve Olgusal) 1-Lisans düzeyi yeterliliklerine
DetaylıTRANSFÜZYON EKİBİ VE HASTANE TRANSFÜZYON KOMİTELERİ. Uz Dr Nil Banu PELİT
TRANSFÜZYON EKİBİ VE HASTANE TRANSFÜZYON KOMİTELERİ Uz Dr Nil Banu PELİT Tarihçe Bock AV. Use and abuse of blood transfusion. N Engl J Med. 1936 ; 215: 421-425. Fantus B. The therapy of Cook Country Hospital
Detaylı4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI
4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI Amaç: Kadın yaşamının evreleri ve bu evrelerde karşılaşılabilecek sağlık sorunları hakkında öğrenciyi bilgilendirmek, bu sorunlara pratisyen hekim düzeyinde
DetaylıLaparoskopik RPLND. Monique Gueudet-Bornstein. Brass Band. New Orleans 1998.
Laparoskopik RPLND Monique Gueudet-Bornstein. Brass Band. New Orleans 1998. Laparoskopik RPLND L-RPLND rasyoneli Endikasyonlar Teknik Komplikasyonlar Operatif data Onkolojik sonuçlar Yaşam kalitesi Laparoskopik
DetaylıBARİATRİK AMELİYATLARIN KİLO VERMENİN ÖTESİNDE 7 ÖNEMLİ YARARI
BARİATRİK AMELİYATLARIN KİLO VERMENİN ÖTESİNDE 7 ÖNEMLİ YARARI Bariatrik ameliyatlar sadece kilo kaybı sağlayarak fiziksel değişim sağlamazlar, asıl önemli olan kilo kaybı sonrası vücudumuz için bu 7 önemli
DetaylıSEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD)
SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD) Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum (SSVD) Daha önce sezaryen olan kadın tekrar doğum yapacak Sezaryen Sonrası Doğum Denemesi (SSDD) Sezaryen Sonrası Sezaryen Doğum (SSSD)
DetaylıPERİOPERATİF ANEMİ. Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD
PERİOPERATİF ANEMİ Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD 1 SORU? Anemi Neden Önemli? 2 SORU? 3 İnsidans Önemi ANEMİ Tanı Tedavi 4 Anemi Nedir? WHO Hb < 13 g/dl Hb
DetaylıUÜ-SK GÜNÜBİRLİK MEDİKAL, CERRAHİ, İNVAZİV GİRİŞİM VE İŞLEM PROSEDÜRÜ
1 / 6 1. Amaç: UÜ-SK bünyesinde günübirlik girişim hizmeti sunan birimlerde (poliklinik, klinik, ve ameliyathane) hasta yatış, çıkış, bakım, ücretlendirme ve HYBS işlemlerinin standart ve etkin şekilde
DetaylıLAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER
LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER Varlık Erol, Cengiz Aydın, Levent Uğurlu, Emre Turgut, Hülya Yalçın*, Fatma Demet İnce* T.C.S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
DetaylıÖnsöz BU SAYIDA... Yakın etkinlikler, Güncel konular, teknoloji haberleri ve makalelerden seçmeler yer almaktadır.
SAYI: MAYIS 2014 Önsöz Jinekolojik Endoskopi Dernegĭ (JED) nin e-bülten i, yeni sayısıyla tekrar sizlerle buluşuyor. Sağlık ve başarı dolu günler dileği ile, Sevgi ve saygılarımı sunuyorum. BU SAYIDA...
DetaylıSTART Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor?
START Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor? Dr. Sabri Atalay İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği KLİMİK
DetaylıU.Topuz, T.Akbulak, T.Altunok, G.Uçar, K.Erkanlı, İ.Bakır İstanbul Mehmet Akif Ersoy GKDC Eğ. Ar. Hastanesi
U.Topuz, T.Akbulak, T.Altunok, G.Uçar, K.Erkanlı, İ.Bakır İstanbul Mehmet Akif Ersoy GKDC Eğ. Ar. Hastanesi Tarihçe Tarihsel olarak ilk extrakorporeal dolaşım ve kardiyopulmoner bypas(kbp)larda prime volumu
DetaylıRobotik Cerrahi? Laparoskopi?
Robotik Cerrahi? Laparoskopi? Dr. Korhan Taviloğlu Genel Cerrahi Profesörü Şişli ve Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi www.taviloglu.com www.robotcerrahisi.com www.genelcerrah.com www.drtaviloglu.tv
DetaylıTürk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni
Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni Değerli Meslektaşlarımız, İki yılda bir düzenlediğimiz 8. Ulusal Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi, 21-24 Kasım 2013 tarihlerinde Kuşadası
Detaylıİleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması
İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması Prof.Dr.Volkan Genç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD Meme-Endokrin ve Metabolizma Cerrahisi ÇOK BİLİNENLER
DetaylıHİSTEREKTOMİ GÜNCEL YAKLAŞIM. DR.ALTAY GEZER İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI ve DOĞUM ANABİLİM DALI
HİSTEREKTOMİ GÜNCEL YAKLAŞIM DR.ALTAY GEZER İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI ve DOĞUM ANABİLİM DALI Histerektomi Genel Bilgiler Uterusun cerrahi olarak ekstirpe edilmesi
DetaylıTIBBİ DOKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ TIBBİ DOKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK TIBBİ DOKÜMANTASYONA GİRİŞ ÖĞR. GÖR. DR. AYSU KURTULDU HASTANE VE HASTANE TÜRLERİ Hastanenin tanımı Hastanelerin
DetaylıSERVİKS KANSERİNDE LESS RADİKAL CERRAHİ
SERVİKS KANSERİNDE LESS RADİKAL CERRAHİ DR.HASAN TURAN İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hast.ve Doğum Anabilim Dalı Jinekolojik Onkoloji Bilim Dalı Türk Jinekolojik Onkoloji Derneği
DetaylıÖzgün Problem Çözme Becerileri
Özgün Problem Çözme Becerileri Research Agenda for General Practice / Family Medicine and Primary Health Care in Europe; Specific Problem Solving Skills ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ
DetaylıJinekolojik Endoskopi Derneği Şubat 2017 Bülteni
Jinekolojik Endoskopi Derneği Şubat 2017 Bülteni ŞUBAT 2017 Sevgili meslektaşlarım; Her ay düzenli olarak çıkarttığımız, JED e-bülten in, Şubat sayısı ile tekrar sizlerle buluşuyoruz. Bu ayki sayımızda
DetaylıÖğr. Gör. Hakan YÜKSEL hakanyuksel@sdu.edu.tr SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ. Akademik Bilişim 2013 1
Öğr. Gör. Hakan YÜKSEL hakanyuksel@sdu.edu.tr SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ Akademik Bilişim 2013 1 İçerik Hareket Temelli İşlemler Temassız hareket algılayıcısı: Kinect Kinect Uygulamaları Kinect in getirdikleri
DetaylıOlgu EKTOPİK GEBELİK. Soru 1. Tanım. Soru 3. Soru 2. 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce
Olgu EKTOPİK GEBELİK Dr. Mutlu Kartal AÜTF Acil Tıp AD Nisan 2010 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce Gebelik olabilir, vajinal spotting kanama
DetaylıREVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 1/6 1.AMAÇ; 1.1.Yatışına karar verilmiş veya ücret bilgisi almak isteyen hastalara ameliyat ve tedavi fiyatları ile ilgili bilgi vererek, taburcu aşamasında
DetaylıTDB AKADEMİ Oral İmplantoloji Programı Temel Eğitim (20 kişi) 1. Modül 29 Eylül 2017, Cuma
TDB AKADEMİ Oral İmplantoloji Programı Temel Eğitim (20 kişi) 1. Modül 29 Eylül 2017, Cuma Oral İmplantolojide Temel Kavramlar, Teşhis ve Tedavi Planlaması 13.30-15.00 Dental implantların kısa tarihçesi
DetaylıKULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİM PROGRAMLARI. KBB-007 KBB Ab.D. Burun ve Paranazal Sinüs Hastalıkları Teorik Dersleri
KULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİM PROGRAMLARI KBB-001: KBB Ab.D. KBB nin temelleri Teorik Dersleri KBB-002: KBB Ab.D. Seminer, Makale ve Olgu tartışması saati KBB-003: KBB Ab.D. KBB
DetaylıKlinik ve Araştırmada Etik. Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN
Klinik ve Araştırmada Etik Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Klinik Etik Klinik etik tıbbi uygulamaların içsel bir yönüdür. Her klinik vakada etik boyut vardır. Etik Karar Verme Karar alırken bilimsel ve teknik
DetaylıUÜ-SK KLİNİKTE HASTA BAKIMI PROSEDÜRÜ
1 / 6 1. Amaç: Bu prosedür, UÜ-SK da yatan tüm hastaların aynı kalitede bakım hizmeti almasını tanı-tedavi hizmetlerinin planlı bir şekilde yürütülmesini ve kayıt altına alınmasını amaçlamaktadır. 2. Kapsam:
DetaylıTürk Tıbbi Onkoloji Derneği nin
Türk Tıbbi Onkoloji Derneği nin Kanser Kontrolü ndeki Rolü DR. PINAR SAİP TÜRK TIBBİ ONKOLOJİ DERNEĞİ BAŞKANI Misyonumuz Ülkemizdeki tıbbi onkologların özlük haklarını savunmak, birlikte çalışma kültürünü
DetaylıYukarıda bilgileri yazılı olan projemin sonuç raporunun e-kütüphanede yayınlanmasını; Prof. Dr. Fırat Ortaç.
ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNASYON BİRİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜNE Proje Türü Proje No Proje Yürütücüsü : Altyapı : 15A0230007 : Prof. Dr. Fırat Ortaç Proje Başlığı : Jinekolojik Kanserlerin
DetaylıTIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI ve UZMANLIK ÖĞRENCİSİ ÇALIŞMA KARNESİ
T.C. CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI ve UZMANLIK ÖĞRENCİSİ ÇALIŞMA KARNESİ Tıpta Uzmanlık Öğrencisinin : Adı ve Soyadı:
DetaylıAMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE PATOLOJİ SERTİFİKASYONU 2018 GÜNCELLEME
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE PATOLOJİ SERTİFİKASYONU 2018 GÜNCELLEME HAZIRAN 1935 yılında American Medical Association ve American Society of Clinical Pathology ABP organizasyonlarının ortak çabası ile
Detaylıİnsizyonel Ektopik Gebeliğin Doğru Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
İnsizyonel Ektopik Gebeliğin Doğru Yönetimi Nasıl Olmalıdır? Doç. Dr. Bülent Yılmaz İzmir Katip Çelebi Üni. Tıp Fak. Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Tepecik Eğitim Araş. Hast. Tüp Bebek Ünitesi 12. Zekai
Detaylıİnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan
İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi Dr. Öztuğ Adsan Radikal Sistektomi Radikal sistektomi pelvik lenfadenektomi ile birlikte kasa invaze ve
DetaylıELVANKÖY İMKB MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ BİYOMEDİKAL CİHAZ TEKNOLOJİLERİ ALANI
ELVANKÖY İMKB MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ BİYOMEDİKAL CİHAZ TEKNOLOJİLERİ ALANI 1 ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Sağlık hizmetlerinin görünen yüzü hastaneler ve hekimler olmakla birlikte, her ferdi
DetaylıAmaç. Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır.
Tanıtım Sunumu 1 Amaç Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır. 1 Amaç Kendine güveniyor musun? Uzmanlık
DetaylıUlusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız
Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız Dr.Levent Alpay Süreyyapaşa Egitim vearaştırma Hastanesi Mart
DetaylıErken Evre Endometrium Kanserinde Cerrahi Tedavi. Prof. Dr. Mehmet Ali VARDAR Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.B.D.
Erken Evre Endometrium Kanserinde Cerrahi Tedavi Prof. Dr. Mehmet Ali VARDAR Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.B.D. Endometrial Kanser Kadınlardaki kanserlerde 4. Jinekolojik
DetaylıT.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ UYGULADIĞI EĞİTİM ULUSAL TIP EĞİTİMİ AKREDİTASYON KURULU TARAFINDAN AKREDİTE EDİLEN ÜLKEMİZDEKİ SAYILI TIP FAKÜLTELERİNDEN BİRİSİ İSTANBUL DA TEK TIP FAKÜLTESİ http://tip.marmara.edu.tr
Detaylı30.12.2014. Özel Muayene ve Tanı Yöntemleri. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı. Özel Muayene ve Tanı Yöntemleri
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 16.Hafta ( 29.12-02.01 / 01 / 2015 ) ÖZEL MUAYENE VE TANI YÖNTEMLERİ Slayt No: 26 4 4.)) ÖZEL MUAYENE VE TANI YÖNTEMLERİ 1.) Smear alma 2.) Vajinal kültür
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ KARİYER GELİŞTİRME UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ KARİYER GELİŞTİRME UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı, İstanbul Üniversitesi Kariyer
DetaylıLED: Geleceğin Aydınlatma Teknolojisi
2010 2011 Hayata ETKİN Bakış LED'li ameliyat lambaları inovatif aydınlatma teknolojileriyle, tüm dünyada cerrahi ekiplerin tercih ettikleri aydınlatma modeli haline gelmiştir. Etkin Tıbbi Cihazlar tarafından
DetaylıHasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.
Doç. Dr. Onur POLAT Hasar Kontrol Cerrahisi 1992 yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Hasar Kontrol Cerrahisi İlk aşama; Kanama ve kirlenmenin
DetaylıKANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ. Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
KANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İçerik Yaşam kalitesi kavramı Kanser hastalarının bilgi gereksinimleri
DetaylıİNDİKATÖR (GÖSTERGE) İZLEM SORUMLU LİSTESİ
Sayfa No 5/1 Hazırlayan İnceleyen Onaylayan Kalite Yönetim Direktörü Kalite Yönetim Direktörü Başhekim BÖLÜM BAZLI Kalite Yönetimi Düzeltici/Önleyici Faaliyet (DÖF) Sonuçlandırma Eksiksiz Doldurulan Mavi
DetaylıEDEXCEL ULUSLAR ARASI SERTİFİKA PROGRAMI. International Qualifications
EDEXCEL ULUSLAR ARASI SERTİFİKA PROGRAMI International Qualifications Artık şirketler kıtaların ve ülkelerin sınırlarının kalktığı günümüzde Uluslararası yetkinliğe sahip Yönetici ve Liderlerini arıyor.
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI ve DOĞUM A.D. İNTÖRN DOKTOR STAJ KARNESİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN LIKLARI ve DOĞUM A.D. İNTÖRN DOKTOR STAJ KARNESİ İNTÖRN DOKTORUN ADI-SOYADI İNTÖRN DOKTOR İLETİŞİM BİLGİLERİ GSM: e-mail: KADIN LIKLARI ve DOĞUM STAJI BAŞLAMA TARİHİ
DetaylıHASTANELERDE AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI, TEMİNİ VE SATINALMA
HASTANELERDE AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI, TEMİNİ VE SATINALMA Uzm.Ecz. ÖZLEM KALSIN Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi 3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
DetaylıSEVGİ ŞİMŞEK , I. Uluslararası, XVI. Ulusal Jinekolojik Onkoloji Kongresi, Antalya
SEVGİ ŞİMŞEK ÖĞRENİM DURUMU 2017-2018 Yüksek Lisans- Hemşirelik- Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı 1987-1991 Lisans- Hemşirelik- Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu 1990-1991 Hemşirelik Hizmetleri
DetaylıERKEN EVRE OVER KANSERİ VE BORDERLİNE OVER TÜMÖRLERİ. Dr. Derin KÖSEBAY
ERKEN EVRE OVER KANSERİ VE BORDERLİNE OVER TÜMÖRLERİ Dr. Derin KÖSEBAY OVER KANSERİ Over kanseri tanısı koyulduktan sonra ortalama 5 yıllık yaşam oranı %35 civarındadır. Evre I olgularında 5 yıllık yaşam
DetaylıHAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN Kalite Yönetim Direktörü
Doküman No: ENF.TL.11 Yayın Tarihi:19.11.2008 Revizyon Tarihi: 27.03.2013 Revizyon No: 02 Sayfa: 1 / 9 GENEL İLKELER : Cerrahide profilaktik antibiyotik kullanımının genel kabul gören bazı temel prensipleri
DetaylıDÖNEM 4 BÜTÜNLEġĠK DAHĠLĠYE STAJ KURULU AMAÇ VE HEDEFLERĠ AMAÇ
DÖNEM 4 BÜTÜNLEġĠK DAHĠLĠYE STAJ KURULU VE HEDEFLERĠ İç hastalıklarının tanı ve tedavisinde kanıta dayalı tıp uygulamalarını yaygınlaştırmak; bilim dünyasındaki gelişmeleri takip eden ve yaşama geçiren,
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Dönem IV Kadın Hastalıkları ve Doğum Stajı Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Fatih Köksal BİNNETOĞLU Yrd. Doç.
DetaylıOFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ
OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK TORAKAL EPİDURAL ANESTEZİ VE FEMORAL BLOK YÖNTEMİ A.DOSTBİL*, H.BAŞEL**, Ö.TEKİN***, M.ÇELİK*, A.AHISKALIOĞLU*, AF.ERDEM* *ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ
Detaylı