HAZIRLAYANLAR KADRİYE MUTLU BEHİCE GÜRSES DEMİRCİ DERYA KILIÇ EDİTÖR ÜLKÜ UZUN IŞIKLI GÜNLER MART, 2014

Transkript

1 HAZIRLAYANLAR KADRİYE MUTLU BEHİCE GÜRSES DEMİRCİ DERYA KILIÇ EDİTÖR ÜLKÜ UZUN IŞIKLI GÜNLER MART, 2014

2 İÇİNDEKİLER 1. MART AYI KAZANIM ve GÖSTERGELERİ 2. MART AYI ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 3. BRANŞ ETKİNLİKLERİ İngilizce Montessori Uygulamaları Müzik Görsel Sanatlar Drama Fiziki Etkinlik Modern Dans Yüzme Astronomi 3. MART AYI ÖZEL GÜN VE KUTLAMALARI 4. REHBERLİK BİRİMİ

3 MART AYI KAZANIM ve GÖSTERGELERİ BİLİŞSEL GELİŞİM: Kazanım 1: Nesne/durum/olaya dikkatini verir. Dikkatini çeken nesne/durum/olaya yönelik sorular sorar. Dikkatini çeken nesne/durum/olayı ayrıntılarıyla açıklar. Kazanım 2:Nesne/durum/olayla ilgili tahminde bulunur. İpuçlarını birleştirerek tahminini söyler. Tahmini ile gerçek durumu karşılaştırır. Kazanım 3: Algıladıklarını hatırlar. Eksilen veya eklenen nesneyi söyler. Kazanım 4: Nesneleri sayar. Belirtilen sayı kadar nesneyi gösterir. Saydığı nesnelerin kaç tane olduğunu söyler. Sıra bildiren sayıyı söyler. Kazanım 5: Nesne ya da varlıkları gözlemler. Nesne/varlığın şeklini söyler. Nesne/varlığın büyüklüğünü söyler. Nesne/varlığın yapıldığı malzemeyi söyler. Nesne/varlığın tadını söyler. Kazanım 6: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre eşleştirir. Nesne/varlıkları şekline göre ayırt eder, eşleştirir. Nesne/varlıkları kokusuna göre ayırt eder, eşleştirir. Nesne/varlıkları miktarına göre ayırt eder, eşleştirir. Eş nesne/varlıkları gösterir. Kazanım 7: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre gruplar. Nesne/varlıkları büyüklüğüne göre gruplar. Kazanım 8: Nesne ya da varlıkların özelliklerini karşılaştırır. Nesne/varlıkların büyüklüğünü ayırt eder, karşılaştırır. Nesne/varlıkların yapıldığı malzemeyi ayırt eder, karşılaştırır. Kazanım 9: Nesne ya da varlıkları özelliklerine göre sıralar. Nesne/varlıkları büyüklüklerine göre sıralar. Nesne/varlıkları miktarlarına göre sıralar. Kazanım 10: Mekânda konumla ilgili yönergeleri uygular. Yönergeye uygun olarak nesneyi doğru yere yerleştirir. Geometrik şekillere benzeyen nesneleri gösterir Ölçme sonucunu söyler. Ölçme sonuçlarını tahmin ettiği sonuçlarla karşılaştırır. Kazanım 11: Nesneleri ölçer. Ölçme sonucunu söyler. Ölçme sonuçlarını tahmin ettiği sonuçlarla karşılaştırır. Kazanım 12: Geometrik şekilleri tanır. Gösterilen geometrik şeklin ismini söyler. Geometrik şekillere benzeyen nesneleri gösterir. Kazanım 14: Nesnelerle örüntü oluşturur. Bir örüntüde eksik bırakılan öğeyi tamamlar. Nesnelerle özgün bir örüntü oluşturur. Kazanım 16: Nesneleri kullanarak basit toplama ve çıkarma işlemlerini yapar. Nesne grubuna belirtilen sayı kadar nesne ekler. Nesne grubundan belirtilen sayı kadar nesneyi ayırır.

4 Kazanım 17: Neden-sonuç ilişkisi kurar. Bir olayın olası nedenlerini söyler. Bir olayın olası sonuçlarını söyler. Kazanım 18: Zamanla ilgili kavramları açıklar. Olayları oluş zamanına göre sıralar. Nesneleri sembollerle göstererek grafik oluşturur. Seçtiği çözüm yolunu dener. Kazanım 20: Nesne grafiği hazırlar. Kazanım 19: Problem durumlarına çözüm üretir. Seçtiği çözüm yolunu dener. Kazanım 20: Nesne grafiği hazırlar. Nesneleri sembollerle göstererek grafik oluşturur. SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM: Kazanım 1: Kendisine ait özellikleri tanıtır. Adını/soyadını söyler. Yaşını söyler. Kazanım 2: Ailesiyle ilgili özellikleri tanıtır. Anne/babasının adını, soyadını, mesleğini vb. söyler. Evinin adresini söyler. Kazanım 5: Bir olay ya da durumla ilgili olumsuz duygularını uygun yollarla gösterir. Olumsuz duygularını olumlu sözel ifadeler kullanarak açıklar. Kazanım 3: Kendini yaratıcı yollarla ifade eder. Özgün özellikler taşıyan ürünler oluşturur. Kazanım 4: Bir olay ya da durumla ilgili olarak başkalarının duygularını açıklar. Başkalarının duygularını söyler. Kazanım 6:Kendisinin ve başkalarının haklarını korur. Başkalarının hakları olduğunu söyler. Kazanım 7: Bir işi ya da görevi başarmak için kendini güdüler. Yetişkin yönlendirmesi olmadan bir işe başlar. Başladığı işi zamanında bitirmek için çaba gösterir. Kazanım 8: Farklılıklara saygı gösterir. Kendisinin farklı özellikleri olduğunu söyler. Kazanım 9: Farklı kültürel özellikleri açıklar. Kendi ülkesinin kültürüne ait özellikleri söyler. Kazanım 10: Sorumluluklarını yerine getirir. Üstlendiği sorumluluğu yerine getirir. Kazanım 12: Değişik ortamlardaki kurallara uyar. Değişik ortamlardaki kuralların belirlenmesinde düşüncesini söyler. Kuralların gerekli olduğunu söyler. Kazanım 14: Sanat eserlerinin değerini fark eder. Sanat eserlerinde gördüklerini ve işittiklerini söyler. Kazanım 15: Kendine güvenir. Kendine ait beğendiği ve beğenmediği özelliklerini söyler. Grup önünde kendini ifade eder.

5 Kazanım 16: Toplumsal yaşamda bireylerin farklı rol ve görevleri olduğunu açıklar. Aynı kişinin farklı rol ve görevleri olduğunu söyler. Kazanım 17: Başkalarıyla sorunlarını çözer. Arkadaşlarıyla sorunlarını çözemediği zamanlarda yetişkinlerden yardım ister. DİL GELİŞİMİ: Kazanım 1: Sesleri ayırt eder. Cümle kurarken çoğul ifadeler kullanır. Kazanım 2: Sesini uygun kullanır. Konuşurken/şarkı söylerken sesinin hızını ayarlar. Kazanım 3: Söz dizimi kurallarına göre cümle kurar. Soru cümlesi kurar. Kazanım 4: Konuşurken dilbilgisi yapılarını kullanır. Sesler arasındaki benzerlik ve farklılıkları söyler. Verilen sese benzer sesler çıkarır. Kazanım 5: Dili iletişim amacıyla kullanır. Konuşma sırasında göz teması kurar. Jest ve mimikleri anlar. Sohbete katılır. Duygu, düşünce ve hayallerini söyler. Kazanım 6: Sözcük dağarcığını geliştirir. Dinlediklerinde yeni olan sözcükleri fark eder ve sözcüklerin anlamlarını sorar. Eş anlamlı sözcükleri kullanır. Kazanım 7: Dinledikleri/izlediklerinin anlamını kavrar. Dinledikleri/izledikleri hakkında yorum yapar. Kazanım 8: Dinledikleri/izlediklerini çeşitli yollarla ifade eder. Dinledikleri/izlediklerini öykü yoluyla sergiler. Kazanım 9: Sesbilgisi farkındalığı gösterir. Sözcüklerin başlangıç seslerini söyler. Kazanım 10: Görsel materyalleri okur. Görsel materyalleri inceler. Görsel materyalleri açıklar. Görsel materyallerle ilgili sorular sorar. Kazanım 11: Okuma farkındalığı gösterir. Yetişkinden kendisine kitap okumasını ister. Kazanım 12: Yazı farkındalığı gösterir. Çevresindeki yazıları gösterir. Yazının yönünü gösterir. Duygu ve düşüncelerini yetişkine yazdırır. MOTOR GELİŞİM: Kazanım 1: Yer değiştirme hareketleri yapar. Belli bir yükseklikten atlar. Belli bir yüksekliğe zıplar. Belli bir yüksekliğe tırmanır. Tırmanılan yükseklikten iner. Engelin üzerinden atlar. Koşarak bir engel üzerinden atlar.

6 Kazanım 2: Denge hareketleri yapar. Ağırlığını bir noktadan diğerine aktarır. Durma ile ilgili denge hareketlerini yapar. Tek ayak üzerinde durur. Tek ayak üzerinde sıçrar. Kazanım 3: Nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapar. Koşarak duran topa ayakla vurur. Küçük topu tek elle yerden yuvarlar. Farklı boyut ve ağırlıktaki nesneleri hedefe atar. Kazanım 3: Nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapar. Koşarak duran topa ayakla vurur. Küçük topu tek elle yerden yuvarlar. Farklı boyut ve ağırlıktaki nesneleri hedefe atar. Kazanım 4: Küçük kas kullanımı gerektiren hareketleri yapar. Nesneleri toplar. Nesneleri kaptan kaba boşaltır. Nesneleri üst üste dizer. Nesneleri yan yana dizer. Nesneleri iç içe dizer. Nesneleri takar. Nesneleri çıkarır. Malzemeleri keser. Malzemeleri yapıştırır. Malzemeleri değişik şekillerde katlar. Değişik malzemeler kullanarak resim yapar. Kazanım 5: Müzik ve ritim eşliğinde hareket eder. Basit dans adımlarını yapar. Müzik ve ritim eşliğinde dans eder. ÖZBAKIM BECERİLERİ: Kazanım 1: Bedeniyle ilgili temizlik kurallarını uygular. Elini/yüzünü yıkar. Kazanım 2: Giyinme ile ilgili işleri yapar. Giysilerini çıkarır. Giysilerini giyer. Ayakkabılarını çıkarır. Ayakkabılarını giyer. Düğme açar. Düğme kapar. Kazanım 3: Yaşam alanlarında gerekli düzenlemeler yapar. Ev/okuldaki eşyaları toplar. Ev/okuldaki eşyaları katlar. Ev/okuldaki eşyaları asar. Yiyecekleri yerken sağlık ve görgü kurallarına özen gösterir. Kazanım 4: Yeterli ve dengeli beslenir. Yiyecek ve içecekleri yeterli miktarda yer/içer. Öğün zamanlarında yemek yemeye çaba gösterir. Kazanım 5: Dinlenmenin önemini açıklar. Kendisi için dinlendirici olan etkinliklerin neler olduğunu söyler. Kazanım 6: Günlük yaşam becerileri için gerekli araç ve gereçleri kullanır. Beslenme sırasında uygun araç ve gereçleri kullanır.

7 MART AYI ETKİNLİK ÖRNEKLERİ KAVRAMLARIMIZ Renk: Ana ve Ara Renkler Geometrik Şekil: Kenar, Köşe Boyut: Büyük-Orta-Küçük Miktar: Boş-Dolu, Tek-Çift, Yarım-Tam Yön/Mekanda Konum: Önünde-Arkasında, İç- Dış, İçeri-Dışarı, Sayı/Sayma: 1-20 Arası Sayılar, Sıfır, Önceki Sonraki, Sırası Sayısı(birinci-ikinci ) Duyu: Sert-Yumuşak, Islak-Kuru, Kokulu- Kokusuz Zıt: Aynı-Farklı-Benzer, Canlı-Cansız, Güzel- Çirkin, Şişman-Zayıf, Yaşlı-Genç EĞİTİM PLANIMIZDAKİ RUTİNLERİMİZ Takvim-Hava Durumu çalışması Duygularım panosu Oyuncak, Göster-Anlat ve Kitap günleri Sınıf sorumluluklarım

8 MART AYI ETKİNLİK ÖRNEKLERİ TÜRKÇE ETKİNLİKLERİ Akıl haritaları Tanımlama ve tarif etme becerileri Görsel okuma yapma Tekerleme ve parmak oyunları Hikaye oluşturma-tamamlama Neden-Sonuç ilişkisini anlatma OKUMA- YAZMAYA HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Dikkat geliştirici etkinlikleri Kum, irmik vb. farklı materyaller ile çizgi çalışmaları Doğru kalem tutma çalışmaları Farklı dokular üzerine çizgi çalışmaları Mandala FEN VE MATEMATİK Gelişim aşamaları sıralama etkinlikleri Dokun-tahmin et oyunu Nesne-sayı eşleştirme çalışmaları 1-20 arası sayıları tanıma 1-9 rakamları yazma çalışmaları Grafik oluşturma ve grafiği okuma Büyükten küçüğe-küçükten büyüğe sıralama Tek-Çift kavramı

9 MART AYI ETKİNLİK ÖRNEKLERİ SANAT ETKİNLİKLERİ Artık materyal çalışmaları Resim tamamlama çalışmaları Yumuşak malzemeleri yoğurma ve elleri ile şekil verme çalışmaları Kesme yapıştırma çalışmaları Kağıt Buruşturma ve yırtma Parmak Boyası sanat çalışmaları Pablo PİCASSO nun resimlerini renklendirme sanat çalışması

10 MART AYI ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AYIN MÜZİSYENİ Pyotr İlyiç ÇAYKOVSKİ AYIN RESSAMI Pablo PİCASSO

11 MART AYI ETKİNLİK ÖRNEKLERİ DEMOKRASİ OYUNU MUTFAK ETKİNLİĞİ Demokrasi Oyunumuzda; yumurtalı hangi yiyeceği yapacağımıza karar veriyoruz.

12 BRANŞ ETKİNLİKLERİMİZ

13 We will be learning lots of new vocabulary: During the month of March we will be concentrating on: Topics:Furniture/Robby Rabbit s birthday/ Prepositions Concepts: heavy/light/under/in/on/behind/in front of.

14 This month the children will enjoy reading following books and films:

15 Furniture/ Prepositions Prepositions Under Behind In front of Next to On In Furniture Cupboard Sofa Table Chair Bed Wardrobe Carpet

16 Games we will be playing throughout this month Preposition card game Hide and seek prepositions Blind painter game Paint the bedroom Prepositions mimes And... We will also be making a Where s foxy booklet

17 GÖRSEL SANATLAR Ebru çalışması Heykel Serbest resim çalışma DRAMA Bireysel iletişim Grup önünde ifade Çılgın yemekler Gerçek yemekler MÜZİK Tanıtılan enstümanların ve ritim çalışmalarının hatırlatılması, şarkıların tekrarı yapılacaktır. 23 Nisan Egemenlik ve Çocuk Bayramı na hazırlık yapılacaktır. FMV I Şubat 2014 I

18 FİZİKİ ETKİNLİK Cimnastik duruşları (kartal,planör,bank vb.), Öne takla, Geri takla, çember Çocuk yogası duruşları Spor branşlarını tanıyorum. (badminton) MODERN DANS 23 Nisan gösteri çalışmalarına yönelik pratik ve teknik çalışma. Mevsimlerin dans diliyle anlatımına yönelik teknik, doğaçlama çalışmaları.. FMV I Şubat 2014 I

19 ASTRONOMİ Uzay, yıldızlar, gökyüzü, gezegenler, Dünya nın oluşu hakkında temel bilgiler verilecektir. YÜZME Suda nefes çalışması alıştırmaları (Baloncuk yapma, Çorba kaynatma,havuz dibine basarak ) Su üstünde duruş pozisyonları (yüzüstü ve sırtüstü pozisyonda yıldız hareketi) Nefes kontrolü çalışmaları( su altına dalarak nefes tutma) Ayak tahtası ile serbest ve sırt üstü vücut pozisyonunda ayak vuruma çalışmaları Akış çizgisi( streamline) pozisyonunda nefes kontrollü ayak vuruşu alıştırmaları Sırtüstü duruş pozisyonunda ayak vuruşu alıştırmaları Yan vücut pozisyonunda ayak vuruşu çalışmaları Yandan nefes alıştırmaları Kol-Ayak-Nefes koordinasyonu çalışmaları

20 Günlük yasam materyalleri * Fasulye avuçlama * Kaşıklama 1 ( mercimek taşıma ) * Kaşıklama 2 ( bilye taşıma ) * Boşaltma 1 ( pirinç boşaltma ) * Huni ile boşaltma ( katı ) * Mandal dizme * Nohut dizme * İğne dizme MONTESSORİ UYGULAMASI Matematik materyalleri Banka oyunu Toplama kavramı Tat Alma Duyusu Çeşitli materyaller Kültür materyalleri * Kara - su küresi * Kıtalar küresi * Dünya puzzle haritası * Güney Amerika Kıtası puzzle haritası Duyusal materyaller * Geometri dolabı * Geometrik cisimler * Yaratıcı üçgenler * Binomik küp, trinomik küp Dil Materyalleri İ-N-O-R-M Dil Kartları FMV I Şubat 2014 I

21 AYIN GEZİLERİ BOTANİK GEZİSİ DEVEKUŞU ÇİFTLİĞİ FMV I Şubat 2014 I

22 MART AYI ÖZEL GÜN ve KUTLAMALARI 22 MART DÜNYA SU GÜNÜ Suyun Önemi nedir?suya neden ihtiyacımız var? Dünya daki su kaynakları neler? Canlılar için suyun önemi nedir? Gibi sorulara öğrencilerimizle cevap arayacak ve suyun hayatımızdaki önemini; kitaplar okuyarak eğitici kısa filmler izleyerek öğreneceğiz. FMV I Şubat 2014 I

23 MART AYI ÖZEL GÜN ve KUTLAMALARI MART ORMAN HAFTASI Orman nasıl bir yer? Türkçe etkinliği, Ormanda neler vardır? Akıl haritası, Orman kimlerin evi? Resim çalışması, Ormanları korumak ve çoğaltmak için yapılması gerekenler nelerdir? Kitaplardan ve internetten araştırmalar yapacağız. Çeşitli etkinlikler yoluyla öğrencilerimizin doğa bilinci geliştirmelerini amaçlamaktayız. FMV I Şubat 2014 I

24 MART AYI ÖZEL GÜN ve KUTLAMALARI KÜTÜPHANELER HAFTASI Kitaplar olmasaydı? ne olurdu? sorusuna cevap arıyoruz. Kitap kapağı tasarlıyoruz. Kendi kitabımızı oluşturuyoruz. Kütüphaneden ödünç kitap nasıl alınır?öğrenmek için kısa film izliyoruz. Okulumuzun kütüphanesini geziyoruz. Kütüphanemizden ödünç kitaplarımızı alıyoruz. FMV I Şubat 2014 I

25 MART AYI ÖZEL GÜN ve KUTLAMALARI 14 MART GÜNÜ DENİZ PAPAĞANI PAFİN GEZİCİ KİTAPEVİ OKULUMUZDA! Kütüphaneler Haftası Etkinlikleri kapsamında Deniz Papağanı PAFİN gezici kitapevi okulumuza gelecektir. Öğrencilerimize kitap sevgisini kazandırmayı amaçladığımız etkinliklerden birini de kitapevinden kendi karar verdiğimiz kitapları satın alarak gerçekleştireceğiz. NOT: 14 Mart Günü çocuğunuzla (kitap satın alması için) en az 20 TL göndermeyi unutmamanızı rica ederiz. FMV I Şubat 2014 I

26 FMV Özel Ispartakule Işık Anaokulu Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisi Begüm BABACAN

27 KARDEŞ KISKANÇLIĞI Kıskançlık, bireyi mutsuz kılan, huzursuz eden bir duygudur. En yaygın kıskançlık türü, kardeşler arasında görülen kıskançlıktır. Birden fazla çocuğun bulunduğu ailelerde, kardeş kıskançlığına çok sık rastlanır, rastlanması da doğaldır. Aşırı düzeyde olmamak şartıyla, kardeşlerin arasında kıskançlık olması hiç de yadırganacak bir durum değildir. Genellikle en çok görülen kıskançlık türü, büyük çocuğun kendisinden sonra gelen kardeş veya kardeşleri kıskanmasıdır. Bilindiği gibi, ilk çocuk, anne ve babanın göz bebeğidir, ailenin ilgi ve dikkat merkezidir. Çoğunlukla bir kardeşin gelişi ile ilk çocuğun saltanatı sona erer, çocuk, ailesinin sevgi ve ilgisini kardeşiyle paylaşmak zorunda kalır, bunu da kabullenmekte güçlük çeker. Özellikle annesinin kendisinden sonra gelen kardeşle ilgilendiğini gören büyük çocuk, zaman zaman sevilmediğini, ihmal edildiğini düşünür, bundan da acı çeker, hüzünlenir. Ailelerin çoğunda ilk çocuk, anne ile babanın, çocuk yetiştirme konusunda en tecrübesiz olduğu döneme rastlar, tecrübesiz olan anne-baba, çocuğunun eğitiminde çok titiz olur, ürkek ve çekingen davranır, çocuğunun üzerine titrer. Bütün okuyup öğrendiklerini çocuğuna uygulamak ister, çocuk doktorunun bütün söylediklerini harfi harfine yerine getirmeye çalışır. Bu arada hiçbir şeyin aksamamasına özen gösterir. Çocuk da böylece, annesi ile babasının tüm sevgi ve ilgisini üzerinde toplamış olur. Bu nedenle, kendisinden sonra gelen bir veya birkaç kardeşle, bu sevgi ve ilgiyi paylaşmak ona zor gelir.

28 Bazı anneler ilk çocuklarının kardeş sahibi oldukları ilk günlerde hiçbir kıskançlık belirtisi göstermediklerini, ancak aradan birkaç ay geçtikten sonra kıskançlıklarını dışa vurduklarını söylerler. Gerçekten de bazı çocuklar, başlangıçta kıskançlık belirtisi göstermezler, kardeşleri beşikte olduğu sürece, onu kendilerine rakip olarak görmezler. Ancak kardeşleri ayaklanmaya, evin içinde dolaşmaya başladığında, onun varlığından rahatsız olmaya başlarlar. Hele kardeşleri yarım yarım konuşmaya, cilve yapmaya başlayınca, bu rahatsızlıkları daha da artar. Çünkü küçük kardeşin yalnız anne ve babanın değil, yakın çevrenin de ilgisini çekmeye başladığını fark ederler, bu durum da, o ana kadar gizli kalmış olan kıskançlık duygusunun su yüzüne çıkmasına neden olur. Küçük kardeşin rahat gelişen, kolay büyüyen, güler yüzlü, cilveli ve güzel olduğu hallerde, abla veya ağabeyin kıskançlığı daha belirgin bir hal alır. Bazen annenin tüm çabalarına rağmen, büyüğün kardeşine vurduğu, ona zarar verdiği, uyurken uyandırdığı, yemeğini ve oyuncağını elinden aldığı, kısaca huzurunu bozduğu görülür. Büyük çocuk, kardeşini rahatsız ederek, azar işiteceği durumlar yaratarak, kaybettiğini zannettiği anne ilgisini tekrar üzerinde toplamaya çalışır. Bazı çocuklar kıskançlıklarını bu tür hareketlerle dışa vurmazlar. Bunlar kardeşlerini seviyormuş gibi davranırlar, ancak yemekten içmekten kesilirler, içlerine kapanır, dış dünyaya küserler, evin bir köşesine çekilir, parmak emerler veya saçları ile oynarlar. Bazıları da, kardeşlerine hiçbir zarar vermeden tekrar bebekliğe geri dönüş yaparlar. her şeyden önce bebek gibi konuşmaya başlarlar, katı yiyeceklerin yerine sulu yiyecekleri tercih ederler, biberon veya emzik isterler. Hatta tuvalet alışkanlığını kazanmış oldukları halde, kardeşin gelişinden sonra atlarını ıslatmaya veya kirletmeye başlarlar. Bu şekilde bebekleşerek, eskiden kendilerine gösterilen sevgi ve ilgiye kavuşacaklarını zannederler.

29 Bu davranışların altında yatan kıskançlığı sezemeyen anne-babalar, çocuklarını azarlarlar, cezaya koyarlar. Bu tepkileri ile de, çocuktaki kıskançlık duygusunu arttırmış olurlar. Bu anne-babalar yanlış tutum ve davranışları ile çocuktaki kıskançlığı körüklerler. Ancak anne-babanın iyi niyetine ve olumlu davranışlarına rağmen kardeşler arasında kıskançlık görülebileceği unutulmamalıdır. Kardeşler arası kıskançlık, kardeşler arası rekabet çok doğaldır. Bu duyguların dışa vurulması, gizli kalmasından iyidir. Ancak kıskançlık duygusunun çok şiddetli olması, çocuğun bunu her fırsatta göstermesi, saldırganlık şekline dönüşmesi doğal değildir. Yine bu kıskançlığın çok uzun sürmesi, anne ve babanın olumlu yaklaşımlarına rağmen azalmaması doğal değildir. Pek çok anne-baba önsezilerine dayanarak kıskançlığı azaltmanın yolunu ararlar. İkinci çocuk dünyaya gelmeden, annenin hamileliği belirginleşmeye başlayınca, çocuğu bu konuda hazırlarlar. Kendisine abla veya ağabey olmanın büyük bir mutluluk olduğunu anlatırlar. Bebeğin beşiğinin veya eşyalarının hazırlanmasında ondan yardım isterler. İkinci çocuk doğduktan sonra da davranışlarını ayarlamayı başarırlar. Kardeşler arasında haksızlık yapmamaya, iki çocuğa eşit davranmaya özen gösterirler. Kardeşinin gelişine rağmen sevildiğini gören, istendiğini hisseden çocuk, kardeşini daha az kıskanır, ama yine kıskanır, zamanla da bu kıskançlığın üstesinden gelir, zaman zaman kıskansa da kardeşini kabullenmeyi öğrenir. Kıskançlık yalnız en büyük çocukta görülen bir duygu değildir. Kardeş kıskançlığında doğum sırası önemli bir faktördür. En büyük çocuğun, yaşamının belli bir süresinde tek çocuk olduğu ve bütün ilgiyi üzerinde topladığı için kardeşini kıskandığı bir gerçektir. Ancak bazı hallerde küçük kardeşin büyüğü kıskandığı görülür. Abla veya ağabeyin bazı imtiyazlara sahip olduğunu görmek, küçüğü kıskandırır. Büyüğün evde söz hakkına sahip olması, küçük kardeş üzerinde hak iddia etmesi, küçüğe baskı yapması onu rahatsız eder. Büyüğün harçlığının çok olması, bazı isteklerini yerine getirmesine izin verilmesi, küçükte kıskançlık yaratan durumlardır. İkiden fazla çocuğun bulunduğu ailelerde, ortanca çocukta da kıskançlık belirtileri gözlenebilir. Ortanca çocuk, bir süre özel ilgi ile büyümüş olan en büyük çocuk ile uzun süre ilgi merkezi olan en küçük kardeş arasında sıkışmış kalmış olan çocuktur. Ne büyük gibi hakları vardır, ne de küçük gibi imtiyazlı bir durumu. Bu nedenle ortanca çocuk ilgi ve dikkat çekme çabası içindedir, kendisini göstermek için her yola başvurabilir. Anne ve babanın bu davranışları anlayışla karşılaması, bu davranışların altında yatan nedeni keşfetmeye çalışması şarttır.

30 O halde kardeş kıskançlığı yaratmamak için anne ve babalara pek çok görev düşer. Kardeş kıskançlığını engellemek veya yok etmek için formül yoksa da, bu duyguyu hafifletmek için pek çok yol vardır. Çocuklarına eşit davranan, onları birbirleriyle kıyaslamadan eğiten, çocuklardan birinin tarafını tutmayan ve bütün çocuklarına eşit sevgi ve ilgi gösteren anne-babalar, bu konuda başarılı sayılabilirler. Çocuklara eşit davranmak demek, hepsine aynı hediyeyi almak, hepsini aynı anda öpmek demek değildir. Eşit davranmak demek, her çocuğa ailede özel bir yeri olduğunu hissettirmek, her çocuğun bir değeri olduğunu kendisine göstermektir. Haksızlık yapmamak da, her çocuğa uygun olanı, ihtiyaç duyduğu zaman almaktır. Taraf tutmamak ise, kardeş kavgalarında sürekli aynı çocuğu haklı çıkarmamaktır. Her çocuğa yaşına, cinsiyetine ve becerilerine göre, ailede görev ve sorumluluklar verilmeli, haklarına da saygı gösterilmelidir. Kardeşler arasında işbölümü ve dayanışma teşvik edilmeli, paylaşma duygusu cesaretlendirilmeli, sevgi ve güven duyguları pekiştirilmelidir. Ancak bu yöntemlerle, kıskançlık duygusunun zamanla azaldığı ve kaybolmaya yüz tuttuğu görülebilir. Kardeş kıskançlığı çok aşırı dozda olmamak şartıyla doğal karşılanması gereken bir duygudur. Ancak çok aşırı düzeyde olması halinde ele alınması, incelenmesi, nedenlerinin keşfedilmesi ve ortadan kaldırılması gereken bir duygudur. KAYNAKÇA: Prof. Dr. Norma Razon