İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR VE BİLİŞİM FAKÜLTESİ İSTANBUL İÇİN AKILLI TUR PLANLAYICI

Transkript

1 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR VE BİLİŞİM FAKÜLTESİ İSTANBUL İÇİN AKILLI TUR PLANLAYICI Bitirme Ödevi Burak Yücesan Bölüm : Bilgisayar Mühendisliği Danışman : Doç Dr. Feza Buzluca Haziran 2014

2 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR VE BİLİŞİM FAKÜLTESİ İSTANBUL İÇİN AKILLI TUR PLANLAYICI Bitirme Ödevi Burak Yücesan Bölüm : Bilgisayar Mühendisliği Danışman : Doç Dr. Feza Buzluca Haziran 2014

3 I Özgünlük Bildirisi 1. Bu çalışmada, başka kaynaklardan yapılan tüm alıntıların, ilgili kaynaklar referans gösterilerek açıkça belirtildiğini, 2. Alıntılar dışındaki bölümlerin, özellikle projenin ana konusunu oluşturan teorik çalışmaların ve yazılım/donanımın benim tarafımdan yapıldığını bildiririm. İstanbul, Burak YÜCESAN

4 II ÖNSÖZ Bana bu çalışmayı yapma fırsatı veren, projenin başından sonuna kadar her aşamada yol gösteren, her türlü sorunda ve görüşmemde desteğini, bilgisini ve emeğini hiçbir zaman esirgemeyen saygı değer hem bitirme ödevi hem de bireysel danışmanım Doç. Dr. Feza BUZLUCA ya, hayatımın her anında beni koşulsuzca destekleyen aileme ve projemin test aşamasında ve mekan eklememde yardımcı olan arkadaşlarıma en içten teşekkürlerimi sunarım. Burak YÜCESAN

5 III İSTANBUL İÇİN AKILLI TUR PLANLAYICI ( ÖZET ) Bu projenin amacı uygulama kullanıcısının tercihlerine göre akıllı bir algoritma kullanılarak kullanıcıya İstanbul içinde tur rotası veya rotaları önermektir. Proje bir Windows tablet uygulaması olup C# programlama dili ve XAML biçimlendirme dili kullanılarak gerçeklenmektedir. Bütçe uygulama için önemli bir yere sahip değildir. Herhangi bir maddi harcamanın olmayacağı öngörülmektedir. Üzerinde çalışılan problem İstanbul da bulunan çeşitli mekanları içeren büyük bir veri yığını içinden kullanıcının tercihlerine uyarak en uygun mekanları optimum bir şekilde belirlemektir. Proje üç ana uygulama içermektedir. Bunlar sadece uygulama sahibinin erişebileceği, mekanları veritabanına ekleyip, silip veya güncelleyebilen bir yönetici uygulaması, üçüncü kişilerinde kullanacağı projede asıl hedeflenen programı gerçekleyen tur planlama uygulaması ve veritabanı ile yönetici ve kullanıcı uygulaması arasındaki bağlantıyı sağlayan bir ağ servisi uygulamasıdır. Hedeflenen çalışmaların hepsi başarıyla gerçeklenmiştir.

6 IV SENSIBLE TOUR PLANNER FOR ISTANBUL ( SUMMARY ) Goal of this project is to propose tour routes using an intelligent and optimizing algorithm in Istanbul according to choices which application user has made. This project has developed in Windows platform using C# programming language and XAML (Extensible Application Markup Language). Since Windows Development Tools are free, there was no need for a budget for the project. The main problem which was worked for this project was give an optimum tour solution over a large database which contains various types of locations in Istanbul according to choices of application user. This project consists of three main parts. First part is the admin panel of the application which administrator can add a new location to the database, update an already added location at the database and delete that location from the database. All methods to accomplish these goals are defined in the web service. Name of the admin panel application is Istanbul Vacationist Admin. Secondly, a web service project was implemented to establish database connections to admin panel and user application. All interfaces and classes are labeld with the operation contract and service contract. These classes and their methods handle local database connection. When the admin panel and user application tries to reach the database, first it sends message to web service and gets the result through it. Name of the web service is VacationistWCF. Finally, the last part is the main user application with graphical user interface. This part is also connected with the web service to gather location informations from database according to user choices. After the main page with a small introduction, application user makes some mandatory decisions for his/her tour plan. According to choices that user gave, program may ask some additional information to optimize the tour plan. At the end, it gives multiple tour plans to user. Name of the main user application is Istanbul Vacationist. All the targeted works are accomplished in this project. While developing and designing the programmatic structure of the project, I tried to pay attention to the GRASP (General Responsibility Assignment Software Patterns) and GOF (Gang of Four) Design Patterns. Controller Pattern and Singleton Pattern are used while designing the program [7]. Windows App Studio lets developers swiftly build Windows and Windows Phone applications to test, publish, and share with clients, co-workers, friends, and family. Using the universal Windows application project templates, developers can create one application where the business logic can be surfaced up through a user experience relevant to the device. This unified approach to application development means that the application has the potential to reach not just Windows phones and tablets, but Windows laptops and

7 V workstations as well. Creating a new Visual Studio solution using the shared project template will produce a Visual Studio solution configuration that includes a shared project space where developers can define the code to share between an application targeted for tablet, personal computer and another targeted for phone. It will also establish separate projects for elements of the application that are unique to either. One of the things that the most attractive property about Windows 8 is the Windows Store. This is an online marketplace where developers can publish applications and all end users of Windows 8 can download them. The Windows Store will be the primary mechanism for distributing metro applications. So there are some reasons why developers should prefer developing in Windows platform and publishing their applications in Windows Store. These are; Market Opportunity Designed for Discovery Flexible Business Models Uber-transparency Best Economics One of these reasons is the market opportunity. There are over 500 million machines running Windows 7 today and this number is just Windows 7. If we include all of the Windows XP and other Windows machines still out there, the number is easily over a billion. Any machine running Windows 7 will be able to run Windows 8, in terms of hardware requirements. So there is a huge potential market here. If we add up all of the Android devices, iphones, ipads, and Mac computers, that total number is still far less than the number of machines running just Windows 7. Picture below shows the market sizes from December Şekil 0.1 Market Sizes

8 VI Secondly, every application in Windows Store is designed for discovery. The Windows team has done a lot of work to ensure that applications in the Windows Store can be easily found. They have done work around search engine optimization, so the name of any application in a search engine should return its listing page in the Windows Store. On the other hand, the Windows Store will appear as a tile in the Start Menu of every Windows 8 user. Next, there is a lot of flexibility in business models for Windows applications. Anyone can make free or paid applications that cost money. Developers can enable trials, which can be time based (like 30 days) or feature based (like playing only first 10 levels in a game). Also developers can have in-app purchases, which can be done through Microsoft or a third party. Moreover, there is mega-transparency in the application submission process. When a developer submits an application to the Windows Store, at any time, they can log into their developer dashboard and see what the steps of the process are, how long each step usually takes, and exactly where their application is in the process. Also, there is a tool called the Windows App Certification Kit (WACK) that allows developers to take a step out of the feedback loop. Instead of submitting to the Windows Store and waiting to find out if you passed or not, they can run the WACK locally before they submit their applications and test for major issues. Last but not least, developers can control the pricing. There are some limitations for minimum and maximum prices and tiers, but there is a lot of flexibility to choose a price that accurately works with the laws of supply and demand. On the other hand, applications can be published for free too. Secondly, developers get up to 80% revenue share. Like competitors stores, anyone will begin by receiving 70% of the revenue share for their applications sold in the Windows Store. But, Microsoft goes beyond that. Once an application has earned $25,000 USD, developer of that application will receive 80% of the revenue on that application. So essentially, they are rewarded for writing great applications.

9 VII İÇİNDEKİLER 1 GİRİŞ Problemin Tanımı Daha Önce Yapılan Çalışmalar Yapılan Çalışma ve Rapor İçeriği PROJENİN TANIMI VE PLANI Projenin Tanımı Risk Yönetimi KURAMSAL BİLGİLER ANALİZ VE MODELLEME Bileşenlerin Tanımı Kullanılan Veritabanı ve Bileşenleri Ağ Servisi ve Bileşenleri UML Sınıf Diagramı TASARIM, GERÇEKLEME VE TEST Tasarım ve Gerçekleme Ağ Servisi Tasarımı ve Bağlantısı Yönetici Paneli Kullanıcı Uygulaması Test DENEYSEL SONUÇLAR SONUÇ VE ÖNERİLER Yorumlar Elde Edilen Sonuçlar Öneriler KAYNAKLAR. 16

10 1 1 GİRİŞ 1.1. Problemin Tanımı İstanbul her geçen gün daha turistik, modern ve gelişmiş bir şehir olmaktadır. Diğer bir deyişle başta barındırdığı tarihi mekanlar ve müzeler olmak üzere sahip olduğu sayısız mekanlar her yaştan ve her milletten insana hitap etmektedir. Çoğu insan için de vakit, para, tatil ve bu vakit ve kıstaslarla nerede ne yaptıkları büyük önem arz etmektedir. Yılın belirli bir zaman diliminde nasıl bir tatili nerede yapacağı sorusu çoğu zaman büyük önem taşımaktadır ve büyük önem taşıması nedeniyle de bu problemin çözümünün değeri de git gide artmaktadır. Bu projede ise bahsedilen koşullar dahilinde gerçeklenen uygulama, kullanıcısının tur tercihlerine göre İstanbul içinde ona uygun tur rotası veya rotaları belirlenecektir. Bir yazılımcının karşısına bu aşamada optimizasyon ile optimal çözüm bulma problemi çıkmaktadır. Bunun için doğrusal programlama gibi değişik metotlar geliştirilmiş ve çözümler bulunmaya çalışılmıştır. Ayrıca sınıfları ve onlardan türetilen objelerin bağlantısını belirlemek, sınıfların tekrar kullanılabilir olması, nesneye dayalı modelleme şablonlarına uyması ve programın yeni versiyonunun kolayca çıkabilecek olması gibi özelliklere sahip olan bir program geliştirmek bir yazılımcının sorumluluğundadır Daha Önce Yapılan Çalışmalar Daha önce sadece belirli bir bölgeye özel bu tarzda bir çalışmadan esinlenilmese de buna benzer, insanlara tatil ve tur planlamada yardımcı olan bazı uygulamalar bu projede mekanların sınıflandırılmasının nasıl olacağı ve hangi mekanların daha çok tercih edileceği gibi konularda yardımcı olmuştur. Bu uygulamaların en başına TripAdvisor [2] gelmektedir. Bu uygulama ziyaretçilerin seyahat planlamalarını ve istedikleri tur ve tatilleri geçirmelerini sağlayan, dünyanın en büyük seyahat sitesidir. TripAdvisor seyahat eden gerçek kişilerden tavsiyeler, rezervasyon araçlarına doğrudan bağlantılar içeren zengin seyahat seçenekleri ve planlama özellikleri sunar. TripAdvisor markalı siteler, aylık 60 milyonu aşan tekil ziyaretçi, 44 milyon pazarlama yapılabilir üye ve 150 milyonu aşan yorum ve görüşle dünyanın en büyük seyahat topluluğunu oluşturmaktadır. TripAdvisor ayrıca, aylık ziyaretçisinin turizm sektörüne erişmesini sağlayan TripAdvisor for Business adlı özel bölümü de kapsamaktadır. Bu konu hakkında benzer bir çalışmayı da 2000 yılından beri Gezinet [3] uygulaması yapmaktadır. Bu uygulama yine sadece belirli bir lokasyon için olmasa da herkese en uygun alternatifleri sunmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda rahat ve ekonomik tatil imkanlarını sunmaya çalışmaktadır. Burada kişinin mekan tercihleri sırasında o mekana ait yorumlar da bulunmaktadır. İnteraktif bir şekilde gerçeklenen tercih platformu sayesinde kullanıcılar istedikleri mekanlara ait bilgileri görebilmektedir. Öte yandan kullanıcı ve üye sayısını arttırmaya yönelik olarak taksitli alışveriş imkanı gibi çözümler de üretilmiştir fakat benim yaptığım projede sadece asıl soruna odaklanılmıştır. Kullanıcı sayısını arttırmaya yönelik herhangi bir reklam, kampanya gibi konu dışı çözümlere başvurulmamıştır.