Mental Stres ve Elektrofizyoloji. Prof. Dr. Sacit Karamürsel

Transkript

1 Mental Stres ve Elektrofizyoloji Prof. Dr. Sacit Karamürsel

2 UnutulmuĢ Organ - Beyin Beyin: vücut ağırlığının -> %2 si Kardiak output un -> %15 ini alır Tüm vücutta kullanılan oksijenin -> %20 sini kullanır (beyin işlevleri sırasında görüntüleme teknikleri ile artış ya da azalış %5 civarındadır)

3 Kognitif sinirbilim Cognoscere

4 Kognitif sinirbilim konuları Dikkat Bilinç Karar verme Öğrenme Bellek Mismatch negativite

5 Kognitif Sinirbilim - Metotlar Psikofizik Kognitif psikoloji Kognitif psikofizyoloji Kognitif nöropsikoloji EEG MEG fmri PET SPECT

6 Uzaysal Çözümleme (mm) EEG Zamansal Çözümleme (s) 1 ms 1 s 1 dak 10 dak 1 saat

7 Elektroansefalogram (EEG), merkezi sinir sistemi hücrelerinin elektriksel aktivitelerinin bir bileşkesidir. Büyük elektrodlarla saçlı deri üzerinden Subdural elektrodlarla korteks üzerinden ya da İğne elektrodlarla derin yapılardan kaydedilebilir. EEG

8 Uzun yıllardır kullanılagelen klinik amaçlı EEG Yine birkaç onyıldır kullanılan olayla ilişkili potansiyeller de uyarı ile zamansal olarak kitli EEG dilimlerinin ortalamalarının alınması ile gerçekleştirilen invazif olmayan kayıt ve analiz yöntemleridir. EEG

9 EEG Kognitif potansiyellerde latans ve genlik değiģimleri DC kaymalar?

10 Hipertansiyon serebrovasküler hastalıkların baģlıca nedenlerindendir. Diastolik kan basıncını %10 düģürmek serebrovasküler hastalıklardan ölümleri %40 oranında düģürmektedir. Tekrarlayan inme, ilerleyici kognitif bozulma ve demans gittikçe artan sayıda hastayı etkilemektedir Hipertansif hastalarda P300 hafif kognitif bozuklukların tespitinde faydalı bir araçtır.

11 Arteryel hipertansiyon tedavisi alan hastalarda serebrovasküler mikrodolaģım, nörofizyolojik testler ve OĠP incelenmiģtir. P3a serebral patolojilerin çok erken evrelerinde bile azalmıģ kognitif fonksiyonlarını ölçmede hassas bir yöntem olabilir Vasküler demans riski olan bireylerde kognitif kayıplarıın takibinde değerli bir ölçüt olabilir

12 ÇalıĢma tasarımı Hipertansiflerle normal bireyler arasında fark var mı? Tedavi değiģiklik yaratıyor mu? DüĢük ve yüksek inme riskli bireyler arasında fark var mı?

13 Dr. Z. GüneĢ Özünal Dr. Soner Sabırlı

14 ÇalıĢma tasarımı Hipertansiyon tanısı: 24 saatlik ABPM ortalaması Sistolik kan basıncı >140 mmhg veya Diastolik kan basıncı >90 mmhg

15 BEYAZ ÖNLÜK HĠPERTANSĠYONU PREVALANS %20!!! (Pickering) ORTALAMA 22/14 mmhg

16 ÇalıĢma tasarımı Elektrofizyoloji: 32 kanaldan alınan Mismatch negativity Novelty paradigmaları

17 EEG

18 Uyumsuzluk Negativitesi - MMN ISI =2-4s

19 ISI = 2-4s ISI = 2-4s

20 MMN S1 Sonuçlar

21 Sonuçlar MMN S1

22 MMN S2 Sonuçlar

23 Sonuçlar MMN S2

24 Standart Sonuçlar

25 Sonuçlar Novelty Standart

26 Hedef Sonuçlar

27 Sonuçlar Novelty Hedef

28 Novelty Sonuçlar

29 Sonuçlar Novelty Novel

30 EEG As A Possible Diagnostic Tool For Mild Cognitive Impairment In Hypertensive Patients Uresin Y., Sabirli S., Ozunal Z.G., Karamursel S.

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41 AKUT SOĞUK STRESĠN KOGNĠTĠF BEYĠN YANITLARI VE KALP HIZI DEĞĠġĠMĠ ÜZERĠNE ETKĠSĠ Dr.Sadi Kayıran, Fizyoloji Anabilim Dalı Ġstanbul Tıp Fakültesi

42 Kayıt prosedürü Soğuk stresinin uygulanması Soğuk stresi deneğin bir elinin kayıt süresince 10 o C buzlu suya daldırılması yoluyla uygulanmıģtır. Sıcaklık termometre aracılığıyla düzenli olarak kontrol edilmiģtir.

43 Kan Basıncı Ölçümleri Normal Akut Stres Fark Sistolik * * Diyastolik * * Kontrol (Normal) ve akut soğuk stres koģullarındaki kan basıncı ölçümleri ve fark değerleri (mmhg). * EĢlenmiĢ t-testine göre p<0.001 düzeyinde anlamlı farklılık

44 Kan Basıncı (mm Hg) Ortalama Kan Basıncı Değerleri * * SİSTOLİK DİYASTOLİK SİSTOLİK DİYASTOLİK NORM AL Koşul STRES Normal KoĢul (kontrol) ile Akut Stres KoĢulu anında ölçülen kan basınçlarının karģılaģtırılması. *EĢlenmiĢ t-testine göre p<0.001 düzeyinde anlamlı farklılık.

45 S p e k tra l gü ç (m s 2 /H z) Kalp Hızı DeğiĢkenliği 2, 5 2 1, 5 N o rm a l A k u t S t re s 1 A n la m lılık 0, , 1 0, 2 0, 3 0, 4 0, 5 F re k a n s (H z ) Akut stres koģulunda elde edilen Kalp Hızının spektral analizi. *0.04 ile 0.15 Hz arasındaki güç değerlerinin normal değerlere göre anlamlı Ģekilde yükseldiği gözlenmektedir (p<0.01).

46 Z a m a n (m s n ) Olaya İlişkin Potansiyeller (OİP) N L A T A N S L A R I * * No r m a l S ta n d a r t A ku t S tr e s No r m a l He d e f A ku t S tr e s No r m a l No v e l A ku t S tr e s S ta n d a r t He d e f No v e l Ko ş u l Kontrol ve akut stress koģullarında deneklerin Cz lokalizasyonundan alınan kayıtlardan elde edilen N100 latans değerleri. Standart, hedef ve novel uyaranlar için yanıtlar ayrı ayrı gösterilmiģtir *(Normal: p<0.002; Akut Stres: p<0.0001).

47 G e n li k (u V ) Olaya İlişkin Potansiyeller (OİP) N G E N L İK L E R İ K o ş u l * * * N o r m a l S ta n d A ku t S t S ta n N o r m a l H e d e f A ku t S t H e d e f N o r m a l N o v e l A ku t S t N o v e l Genlikler, akut stress koģulunda normal değerlere göre anlamlı Ģekilde düģük bulundu * F(1,9)= 19.83; p< Novel N100 genliği, hedef ve standard uyaran N100 genliklerinden anlamlı olarak büyük bulundu *Normal: p<0.034; Akut Stres: p<0.005.

48 Genlik (uv)* G e n li k (u V )* Normal koģulda ve Akut Stres KoĢulunda bir denekten Fz lokalizasyonundan alınan kayıt. Standart Hedef Novel S ta n d a r t H e d e f N o v e l Zaman (ms) * Ġki yatay çizgi arası 5 uv tur Z a m a n ( m s ) * Ġki y a ta y ç iz g i a r a s ı 5 u V tu r a) Normal Koşul b) Akut Stres Koşulu

49 L A T A N S P3b Latansları P 3 b L A T A N SL A R I P 3 b K o n t ro l P 3 b A k u t St res K O ŞU L Normal KoĢul (kontrol) ve Akut stres koģulunda P3b latansları (Pz) *P3b latansı koģul faktörü için anlamlılık gösterdi [F(1,9)=6,2; p<0.04)] *P3b genliği kanal faktörü için anlamlılık gösterdi [F=(2,18)=3.98; p<0.04) Akut stres koģulunda P3b latansının uzadığı bulundu

50

51

52

53

54

55

56

57

58 EEG-Biofeedback (Neurofeedback)

59

60

61 Amplitude (uv) ERP to standards Time (ms)

62 Amplitude (uv) ERP to targets Time (ms)

63 Amplitude (uv) P3 amplitude before and after SMR training before after 2 0 before after P3 amplitude before: 6,53 ± 3,48; after: 11,26 ± 5,59 F(1,15) = 8,11; p< 0,05

64 amplitude (uv) ERP to standards Time (ms)

65 Amplitude (uv) ERP to targets Time (ms)

66 Amplitude (uv) P3 amplitude before and after SMR training before after 2 0 before after P3 amplitude before: 5,73 ± 2,29; after 8,59 ± 3,16 SMR training F(1,9) = 18,56; p<0.02.

67 Amplitude (uv) ERP to standards Time (ms)

68 Amplitude (uv) ERP to targets Time (ms)

69 Amplitude (uv) P3 amplitude before and after SMR training before after before after P3 amplitudes before: 6,33 ± 3,46 and after 10,10 ± 4,85 SMR training F(1,13) = 5,7; p<0.03.

70

71 V Pre-NT Post-NT Pre-T Post-T ms

72

73

74

75

76

77 Dr. Z. GüneĢ Özünal Trier Stres Testi