NE ZAMAN KEŞFEDECEK? Kömür, enerjide büyük oranda dışa bağımlı Türkiye nin cari açık sorununun çözümüne de katkı sağlayabilir.
|
|
- Chagatai Özhan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 HAZAR STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR NİSAN 2013 SAYI: milyar dolarlık KÖPRÜ Kaya Gazı ARANIYOR! BP Türkiye Başkanı: ŞAH DENİZ 2 İLE TÜRKİYE NİN GAZ İHTİYACINA CEVAP VERECEĞİZ TÜRKİYE KÖMÜRÜNÜ NE ZAMAN KEŞFEDECEK? Kömür, enerjide büyük oranda dışa bağımlı Türkiye nin cari açık sorununun çözümüne de katkı sağlayabilir. www. hazarworld.com yayında
2 CHOICE FOR ENERGY OF TURKEY S TOMORROW Turkey s largest private natural gas importer. With its PNG and LNG portfolio, supplies major industrial customers and cities throughout the country.
3 ÖNSÖZ YÖNETİM İmtiyaz Sahibi Hazar Strateji Enstitüsü Adına Haldun YAVAŞ Genel Yayın Yönetmeni Gökhan ÇAY Yayınlar Direktörü Selma AYDIN (Sorumlu) EDİTÖR Hande Yaşar ÜNSAL Yayın Kurulu Mesut ÜLKER Efgan NİFTİYEV Soykan BEKTAŞ Zeynep KAPTAN Ferahşan YAPRAK GenÇkaya Harika BALAY haldun yavaş Hazar Strateji Enstitüsü Genel Sekreter İLETİŞİM Veko Giz Plaza, Maslak Meydan Sok. No:3 Kat:4 Daire Maslak, Şişli / İstanbul - TÜRKİYE Tel: Faks: yayın YÖNETİM Merhabalar, Türkiye, dünya hidrokarbon rezervlerinin önemli bir kısmını elinde bulunduran Ortadoğu ve Hazar Bölgesi ile mevcut doğal gaz ve petrol tüketimi hemen hemen aynı oranda olan Avrupa arasında köprü konumundadır. Stratejik konumunun, bölgesel işbirliği ve kalkınma adına öneminin farkında olan Türkiye, enerji diplomasisinde de etkin roller üstlenmeye başlamıştır. Bu doğrultuda politikalar geliştirilirken, çevre duyarlılığı ile optimum bir denge sağlanması gerektiği aşikardır. Ekonomik gelişmenin sürdürülmesi, cari açık sorununun çözümü, dünya piyasalarındaki rekabet gücünün artırılabilmesi büyük oranda yerel enerji kaynaklarının daha fazla kullanılmasına bağlıdır. Bu nedenle nükleer, termik, hidro, rüzgar, güneş ve jeotermal gibi enerji kaynakları teşvik edilerek enerji arzında ve dağıtımında çeşitlilik sağlanmalı ve sektördeki rekabet artırılmalıdır. Dünya piyasaları ile rekabet edilmesinde enerji fiyatları hayati önem taşıdığından enerji fiyatlarının düşürülmesine yönelik adımlar atılmalıdır. Diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında kömürden elektrik üretiminin daha ucuz olması pek çok ülkeyi kömüre yöneltmektedir. Güney Afrika toplam elektrik üretiminin %93 ünü, Polonya %87 sini, Çin %79 unu, Avustralya %78 ini, Hindistan %68 ini ve ABD ise %45 ini kömürden elde etmektedir. Zengin kömür yataklarına sahip olan ülkemizde ise bu oran %17 ler seviyesindedir. Türkiye kömürünü ne zaman keşfedecek? başlığıyla bu sayımızda kömür konusunu masaya yatırdık. Kazakistan ın Ankara Büyükelçisi Sayın Canseyit Tüymebayev ile yapılan röportajlarla Kazakistan 2050 stratejisi dahilinde ülkenin gerçekleştirmeye hazırlandığı reformlar üzerine konuştuk. Gürcistan piyasasının dünyaya açılmasına yardımcı olan ve bu ülkede iş yapmayı kolaylaştıran reformları kısaca inceledik. Türkiye-Türkmenistan arasındaki ekonomik gelişim için hayati önem taşıyan Türkmenistan Yatırım Forumu nu geniş bir katılım ile takip ettik. Son dönemlerde sıkça gündeme gelen kaya gazının Türkiye açısından analizini yaptık. Hazar ülkelerindeki alfabe devrimleri süreçlerini kısaca kaleme aldık. BP Türkiye Başkanı Bud Fackrell ile yaptığımız söyleşide BP nin Türkiye vizyonunu ve Hazar stratejilerini dinledik. Marka sayfamızda restoran zinciri Kitchenette i ele aldık. Avrasya nın bilim, eğitim ve araştırma merkezlerinden biri olma yolunda hızla ilerleyen Nazarbayev Üniversitesi ni, Aynur Ayhan ın 1000 de Bir isimli fotoğraf sergisini ve İran ın turistik şehri İsfahan ı sizlerle birlikte ziyaret ettik. Hazar Bölgesi nde bayram havasında yaşanan Dünya Kadınlar Günü nü birlikte kutladık. Gelecek sayıda görüşmek üzere YAYIN GRUBU BAŞKANI Serkan ÜNAL GRUP KOORDİNATÖRÜ Mehmet Mücahid DEMİR FİNANS KOORDİNATÖRÜ Selim KARA genel yayın yönetmeni Serdar TURAN ÖZEL PROJELER DİREKTÖRÜ Emin GÖRGÜN EDİTÖRLER Aynur ŞENOL ALTUN Mehmet E. ELGİN Can GÜRSU Nesrin KOÇASLAN E. Melek CEVAHİROĞLU Hülya KESKİN SANAT YÖNETMENİ Özkan ORAL YARDIMCI SANAT YÖNETMENİ Mehtap KAPLAN Pınar GÜVEN Ahmet ÇELİK FOTOĞRAF EDİTÖRÜ Abdulkadir DEMİR KATKIDA BULUNANLAR Elnur KULIYEV Can CENGİZ Gizem GÜZEY Güzin GÜZEY Özbekistan Büyükelçiliği İnfomag Yayıncılık Bilişim Tanıtım ve Organizasyon Hizmetleri Ltd. Şti Ebulula Mardin Cad. 4. Gazeteciler Sitesi A-8 /1 Akatlar-Levent / İSTANBUL Tel: (0212) Faks: (0212) BASKI Bilnet Matbaacılık Biltur Basım Yay. ve Hiz. A.Ş. Dudulu Organize Sanayi Bölgesi 1.Cadde No: 16 Esenkent Ümraniye İSTANBUL Tel: Yayın Türü Yaygın Yerel Süreli Yayın Süresi / Dili Aylık / Türkçe İLETİŞİM info@infomag.com.tr NİSAN 2013 SAYI 05 1
4 içindekiler KISA KISALAR 04 Gürcistan dan Azerbaycan ın Toprak Bütünlüğüne Destek Güney Gaz Koridoru nda Dev İşbirliği Rusya 2018 Dünya Kupası İçin 18 Milyar Dolar Harcayacak KAPAK 16 TÜRKİYE KÖMÜRÜNÜ NE ZAMAN KEŞFEDECEK? Kömür yükselişte Artan doğal gaz fiyatları dünyada enerji kaynağı olarak kömüre dönüşü tetikledi. Dünya kömür rezervi 1 trilyon tonu aşıyor. Bugün dünyanın enerji ihtiyacının neredeyse yarısı kömürden sağlanıyor. Yeraltı kaynakları arasında yaygın olan kömür, enerjide büyük oranda dışa bağımlı Türkiye nin cari açık sorununun çözümüne de katkı sağlayabilir. HABER ANALİZ 06 Hazar Toplantıları Kazakistan da Türkiye-Rusya Bölgesel Kalkınma Paneli AJANDA 08 Dünya Ekonomik Forumu: Güney Kafkasya ve Orta Asya nın Geleceğiyle İlgili Stratejik Diyalog Uluslararası Ekonominin Kalbi İstanbul da Atacak 12. Türkiye Uluslararası Petrol ve Gaz Konferansı ve Sergisi (TUROGE) 10PORTRE KAZAKİSTAN 2050 YE HAZIRLANIYOR Kazakistan-Türkiye ilişkilerini ve Kazakistan ın hedeflerini Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev Hazar World e değerlendirdi. 2
5 24 52 ANALİZ REFORMCU Bir EKONOMİ: GÜRCİSTAN Uluslararası Finans Kuruluşu ve Dünya Bankası na göre Gürcistan, Doğu Avrupa da ve Sovyetler Birliği sonrasındaki tüm ülkeler arasında iş yapmanın en kolay olduğu ülke. ANALİZ milyar dolarlık KÖPRÜ Türk ve Türkmen bürokratların, bakanların ve iş adamlarının bir araya geldiği Türkmenistan Uluslararası Yatırım Forumu iki ülke ilişkilerinin gelişimi için önemli bir zemin oluşturuyor. HAzar ANALİZ 36 Kaya Gazı ARANIYOR! Türkiye nin doğal gaz ihtiyacına kaya gazı çare olabilir mi? Uzmanlar, son dönemde sıkça gündeme gelen kaya gazının Türkiye açısından önemli bir yere sahip olduğunu ancak yeterli olmadığını belirtiyorlar. ANALİZ 40 HAZAR IN ALFABE REFORmU Yıl 1991 Sovyetler Birliği yıkılır ve Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Tacikistan bağımsızlığını kazanır. Çok geçmeden bu ülkelerin siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal kimliklerini kurmaya çalıştıkları bir süreç başlar. Ve Alfabe Devrimi bu sürecin ardından ortaya çıkar. RÖPORTAJ 44 ŞAH DENİZ 2 İLE TÜRKİYE NİN GAZ İHTİYACINA CEVAP VERECEĞİZ BP Türkiye Başkanlık koltuğunu devralan Bud Fackrell, BP nin Türkiye vizyonunu ve bölge stratejilerini Hazar World e anlattı. 48 LIFE STYLE RUSYA DA YÜKSELEN MARKA: KITCHENETTE MARKA Kazakistan ın Eğitim Üssü: Nazarbayev Üniversitesi Nazarbayev Üniversitesi, ülkede uluslararası akademik standartlarda eğitim sunan ilk üniversite olma ünvanına sahip. LIFE STYLE 56 BUGÜN, KADINLARIN... Dünya genelinde Enternasyonal Kadınlar Günü olarak kabul edilen ve siyasi bir geçmişin parçası olan 8 Mart, Hazar Bölgesi ülkelerinde de bayram havasında kutlanıyor. SEYAHAT 58 İRAN IN TURİSTİK BAŞKENTİ Doğu komşumuzun; Dünyanın yarısı (Nesf-e Jahan), İran ın incisi, Pers yurdunun mücevheri, Ortadoğu nun Paris i olarak da anılan kenti, İsfahan... KÜLTÜR SANAT 62 TÜRK SANAYİSİNİN BAŞARILI İŞ KADINLARI Aynur Ayhan ın 1000 de Bir isimli sergisi sanayinin gizli kahramanları olan iş kadınlarının fotoğraflarından oluşuyor. NİSAN 2013 SAYI 05 3
6 KISA KISALAR Güney Gaz Koridoru nda dev işbirliği Gürcistan dan Azerbaycan ın toprak bütünlüğüne destek Gürcistan Dışişleri Bakanı Maya Panjikidze, Azerbaycan ın toprak bütünlüğünü desteklediklerini ve bu desteği bundan sonra da sürdüreceklerini söyledi. Panjikidze bu sözleri resmi temaslarda bulunmak için geldiği Azerbaycan da, Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov la görüşmesi sonrasında dile getirdi. Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Yukarı Karabağ sorununa değinen Panjikidze, komşu ülke Ermenistan la iyi ilişkiler içinde olduklarını, bölgedeki sorunların barış yoluyla çözülmesi gerektiğini vurguladı. Çözümün Azerbaycan ın toprak bütünlüğü kapsamında gerçekleştirilmesi gerektiğinin altını çizen Panjikidze, Azerbaycan ın toprak bütünlüğünü destekliyoruz, bundan sonra da destekleyeceğiz diye konuştu. NABUCCO ve TANAP boru hatları arasında Güney Gaz Koridoru nu geliştirmek için işbirliği anlaşması imzalandı. Anlaşma ile kurumların teknik ve stratejik bilgi alışverişinde bulunması ve projelerinin desteklenmesi öngörülüyor. Anlaşmada ayrıca Avrupa Birliği ve Güneydoğu Avrupa bölgeleri için gaz tedariğinin güvenilirliğini artırmak üzere doğal gaz taşıma güzergâhlarının daha da çeşitlendirilmesi gerekliliğine işaret ediliyor. NABUCCO Gas Pipeline International GmbH Genel Müdürü Reinhard Mitschek, Bu mutabakat, Güney Gaz Koridoru nun iki ayrılmaz parçası arasındaki ilişkiyi daha da sağlamlaştırarak bizleri Avrupa nın gaz tedariğinin çeşitlendirilmesi yönündeki ortak hedefimize bir adım daha yaklaştırdı dedi. Rusya 2018 Dünya Kupası için 18 milyar dolar harcayacak 2014 Sochi Kış Olimpiyatları için 50 milyar dolar harcama planlayan Rusya, 2018 Dünya Kupası hazırlıklarına da başladı. Olimpiyat hazırlıklarında planlanan rakamların çok üzerine çıkan Rusya, Dünya Kupası için hesapları sıkı tutacak. Rusya hükümetinin, FIFA ile anlaşma sağladığı 18 milyar dolarlık bütçenin dışında ek harcama yapması öngörülmüyor. Hükümetin ele aldığı taslak çalışmaya göre yeni inşa edilecek stadyumlar, eğitim alanları, havalimanı inşaatları ve yollar federal bütçeden karşılanacak. FIFA ile 2010 da anlaşma sağlanan projelerin dışında kalan yerel alt yapılar, trafik sistemleri ve diğer harcamalar yerel yönetimler tarafından finanse edilecek. Karşılaşmalar için 1070 civarında proje tamamlanacak. Yollar, oteller, havalimanları, hastaneler ve diğer güvenlik binaları bu projeler arasında Dünya Kupası için Rusya ya 1,5 milyon futbolseverin gelmesi bekleniyor. Tarihinde ilk kez Dünya Kupası na ev sahipliği yapacak Rusya da 64 maç 11 ayrı kentte oynanacak. 4
7 IMF: Azerbaycan ekonomisi en hızlı büyüyen ekonomilerden biri Uluslararası Para Fonu (IMF), Azerbaycan ın petrol dışı gayri safi yurt içi hasılasının 2013 te yüzde 9 büyüyeceğini öngörüyor. IMF nin Ortadoğu ve Orta Asya bölümü danışmanı Raja Almarzoqi IMF heyetinin Bakü ziyaretinde açıklamalarda bulundu. Almarzoqi, petrol dışı sektörün büyümesinin büyük ölçüde hükümet harcamalarıyla sağlanacağını ve bunun gayri safi yurt içi hasılayı yüzde 4,5 oranında artıracağını söyledi. Almarzoqi ye göre, Azerbaycan ekonomisi son 10 yılda dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden biri oldu. Uzbekneftegaz birleşik gaz kullanımı projesine başlıyor Özbekistan petrol ve gaz şirketi Uzbekneftegaz, Kaşkadaryo eyaletinde birleşik gaz kullanımı projesinde çalışmalara başladı. 43,4 milyon dolarlık projeyle yeni tesisler inşa edilecek. Yılda 450 milyon metreküp gaz kullanacak olan tesisler Kuzey Shurtan, Garmiston, Kumchi ve Sahkarbulak sahaları için inşa edilecek. 43 milyon metreküplük ilk tesis bu yıl Aralık ayında faaliyete geçecek. Uzbekneftegaz ın kendi kaynaklarıyla finanse ettiği projenin 2014 sonunda tamamlanması planlanıyor. Mahmut ile Meryem in galası yapıldı Türkmenistan en büyük gaz sahasını hizmete açıyor Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Elçin Efendiyev in, aynı adlı romanından sinemaya uyarlanan Mahmut ile Meryem filminin galası İstanbul da Lütfi Kırdar Kongre Merkezi nde yapıldı. Galaya katılan Efendiyev, Bugün benim için hoş bir gün. 31 yıl önce yazdığım bir roman sinemaya uyarlandı. Demek ki romanda ele aldığım konular güncelliğini koruyor dedi. Mehmet Ada Öztekin in yönettiği ve Aras Bulut İynemli, Eva Dedova, Fahreddin Manafov ile Melahat Abbasova nın rol aldığı film, hükümdar Ziyad Han ın Müslüman oğlu Mahmut ile Hristiyan keşiş kızı Meryem in imkânsız aşkını ele alıyor. Türkmenistan ülkenin en geniş gaz sahası Galkiniş i bu yıl yaz ayında hizmete açmayı planlıyor. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, Galkiniş te gazı sülfürden rafine edecek ilk tesisimizi hizmete açmayı umuyoruz dedi. Berdimuhamedov, yeni bulunan geniş hidrokarbon sahalarının, Galkiniş in kalkınmasında yürütülen çalışmaların ülkenin yakıt ve enerji komplekslerinin kapasitesini artırdığını söyledi. Galkiniş sahasında yılda 30 milyar metreküplük gaz üretilecek. Sahayı geliştirme çabalarının ilk aşamasında sondaj kuyuları açılacak kilometrekarelik bir alana yayılan Galkiniş, 26,2 trilyon metreküp kapasitesiyle dünyada fosil yakıt rezervi bakımından ikinci en büyük saha. NİSAN 2013 SAYI 05 5
8 HABER ANALİZ Hazar Toplantıları Kazakistan da Yaptığı araştırma ve raporlarla Avrasya nın nabzını tutan Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN), Hazar Toplantıları nın altıncısını Kazakistan da gerçekleştirdi. Başkent Astana daki Nazarbayev Üniversitesi nde Türkiye-Kazakistan ekonomik ilişkileri üzerine bir yuvarlak masa toplantısı düzenlendi. Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN), Avrasya daki düşünce kuruluşları ve üniversitelerle yakın işbirliğine gidiyor. Bölgedeki önemli kuruluşlara ziyaretler gerçekleştiren HASEN üyeleri son olarak Kazakistan da temaslarda bulundu. Üniversitenin kıdemli araştırma görevlisi Dr. Yerbol Akhmetbekov, Nazarbayev Üniversitesi Araştırma ve İnovasyon Sistemleri bölümünün başlattığı Orta Asya-Hazar Bölgesi enerji sistemleri modellemesi projesi hakkında bilgi verdi. Proje, Hazar a kıyısı olan ülkelerin enerji dinamiklerini ve aralarındaki sinerjiyi incelemeyi amaçlıyor. Bölge ülkeleri arasında ticaretin gelişmesine odaklanan proje, Kazakistan, Azerbaycan, Özbekistan ve Türkmenistan ın ayrı ayrı modellerinden yola çıkılarak tasarlandı. Böylece Orta Asya-Kafkasya bölgeler arası modelinin oluşturulması planlandı. Dr. Akhmetbekov, Kazakistan ın petrol ve doğal gazın yanı sıra zengin kömür kaynaklarına sahip olduğunu, boru hatlarının yetmediği yerlerde kömürün kullanıldığını Hazar Strateji Enstitüsü, Kazakistan da Nazarbayev Üniversitesi yetkilileri ile bir araya geldi. Son yıllarda enerji kaynakları sayesinde Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan gibi Hazar bölgesi ülkelerinde ciddi bir zenginleşme gerçekleşti. anlattı. Yenilenebilir enerji kaynaklarını da değerlendirdiklerini kaydeden Dr. Akhmetbekov, Kazakistan ın rüzgar enerjisi konusunda önemli potansiyele sahip olduğunu belirtti. HASEN Uzmanı Dr. Fatih Macit de üniversite yetkililerine Türk ekonomisinin son 10 yılda geçirdiği dönüşüm ve enerji ithalatının Türkiye ekonomisine maliyeti konusunda bir sunum gerçekleştirdi. Son yıllarda enerji kaynakları sayesinde Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan gibi Hazar Bölgesi ülkelerinde ciddi bir zenginleşme gerçekleştiğini, bu durumun Türkiye nin bölge ile ticari ilişkilerinin artmasını sağladığını söyleyen Macit, 2002 yılında Türkiye nin Azerbaycan a yaptığı toplam ihracatın 231 milyon dolar iken bugün bu rakamın 2,5 milyar doların üstüne çıktığı örneğini verdi. Ticaret rakamlarındaki bu olumlu tablonun siyasi arenadaki yakın ilişkilere rağmen doğrudan yatırımlara yansımadığını söyleyen Macit, Türkiye nin, enerji gelirleri sayesinde önemli miktarda cari işlemler fazlası oluşturan bu ülkelerden doğrudan yatırım çekmekte zorlandığını kaydetti. 6
9 Türkiye-Rusya Bölgesel Kalkınma Paneli Geçtiğimiz yıl Aralık ayında Rusya Devlet Başkanı Putin in ziyareti sırasında iki ülke arasında 11 işbirliği anlaşması imzalandı. İstanbul da düzenlenen Türkiye-Rusya Bölgesel Kalkınma Forumu nda da gelişen ekonomik ilişkiler ele alındı. Türkiye nin ikinci en büyük ticaret ortağı Rusya ile olan ikili ticaret 2012 yılında yedi kat büyüyerek 33 milyar dolara ulaştı. Rusya da Türk firmaları tarafından üstlenilen inşaat projelerinin toplam değeri ise 40 milyar doları aştı. Yeni hedef ise iki ülke ticaret hacmini 100 milyar dolara çıkartmak. İki ülke arasında bahar dönemini yaşayan ekonomik ilişkiler İstanbul daki toplantıda masaya yatırıldı. Türkiye ve Rusya, Bölgesel Kalkınma İçin Ekonomik Entegrasyon toplantısı İstanbul Four Seasons Otel de gerçekleşti. Toplantı, Rusya nın Davos u olarak bilinen Saint-Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu na da bir hazırlık niteliği taşıyor. Türk iş dünyasına forumun tanıtımının yapıldığı panelin açılış konuşmalarını TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Tayfun Bayazıt ve Rönesans Holding Yönetim Kurulu Üyesi İpek Ilıcak yaptı. Tayfun Bayazıt açılış konuşmasında, İkili ekonomik ilişkilerin yakın gelecekte büyük bir potansiyel yaratacağını görüyoruz itibariyle 2 trilyon dolarlık gayri safi yurt içi hasılası, satın alma gücü paritesine göre dünyanın 6. büyük ekonomisi olan Rusya Türkiye nin en önemli ticaret partnerlerinden biri diye Tayfun bayazıt: İkili ekonomik ilişkilerin yakın gelecekte büyük bir potansiyel yaratacağını görüyoruz. İstanbul da düzenlenen forum iki ülke ilişkileri açısından büyük önem arz ediyor. konuştu. Panelde söz alan Enerji Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Selahattin Çimen de son 15 yılda Türk-Rus ilişkilerinin dünyada çok az görülen bir ivme yakaladığını kaydetti. Çimen, Mersin Akkuyu daki nükleer santralin de Rus şirketler tarafından yapılacak olmasının Rusya ile ilişkilere önemli bir boyut kazandırdığını söyledi. Rusya Federasyonu Ekonomik Kalkınma Bakanlığı Yatırım Politikası ve Kamu-Özel Sektör Ortaklığı Geliştirme Bölümü Müdürü Igor Koval da Türk şirketlerini Rusya da yatırımlarını artırmaya davet etti. Yatırımcıların karşılaştığı sorunları çözmek için yol haritası oluşturduklarını ve Yatırım Ombudsman Kurumu kurduklarını kaydeden Koval, ülkelerinde ticaretin önünü açmak hem de çeşitliliği artırmak için önlemler aldıklarını belirtti. Avrupa da bankacılık sektöründe gerçekleşen en büyük satın almalardan biri Rus Sberbank ın Denizbank ı satın alması oldu. Panele konuşmacı olarak katılan Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş de iki banka arasında olan bu evliliğin Rusya ile Türkiye arasında enerji ağırlıklı olan işbirliğini çeşitlendirdiğini söyledi. Rusya da faaliyet gösteren en büyük ikinci inşaat firması olan Renaissance Grup yöneticileri de panelde yaptıkları konuşmada Rusya da 10 binden fazla kişiyi istihdam ettiklerini ve bu yıl 2 milyar euro ciroya ulaştıklarını aktardı. 20 milyar dolarlık bir yatırımla Türkiye nin ilk nükleer santralini de Rus kamu nükleer enerji şirketi Rosatom inşa edecek. Toplantıda konuşan Akkuyu NPP projesinin Genel Müdür Yardımcısı Rauf Kasumov, nükleer karşıtlarına mesaj verdi. Kasumov, nükleer santralin inşa edileceği bölgede sismik çalışmalar yaptıklarını ve göstergelerin santral yapımına çok uygun olduğunu belirtti. Akkuyu nükleer santralin işletmeye alınması durumunda Türkiye elektrik enerjisi üretiminde önemli bir kaynağa kavuşacak, 7,5 milyar metreküp doğal gaz ithal edilmesine gerek kalmayacak. NİSAN 2013 SAYI 05 7
10 AJANDA Dünya Ekonomik Forumu: Güney Kafkasya ve Orta Asya nın Geleceğiyle İlgili Stratejik Diyalog 7-8 NİSAN BAKÜ, AZERBAYCAN NİSAN Davos Dünya Ekonomik Forumu bu yıl, 7-8 Nisan tarihleri arasında Azerbaycan ın başkenti Bakü de gerçekleştirilecek. Güney Kafkasya ve Orta Asya nın geleceği ile ilgili stratejik diyalog konusu kapsamında gerçekleşecek etkinlikte, genel durum değerlendirmesi yapılarak sanayi, ulaştırma, altyapı, doğal kaynaklar, finans, tarım, madencilik, telekomünikasyon ve diğer sektörlerde yeni fırsatların ortaya konması ile ilgili konular ele alınacak. Forum, bölgenin mevcut potansiyellerini değerlendirmek adına yatırımcılara fırsat sunması açısından oldukça büyük bir önem taşıyor. Bakü de gerçekleşecek Davos Dünya Ekonomik Forumu, temel zorluklar ve fırsatların yanı sıra bölgenin geleceğini şekillendirecek yolları değerlendirmek üzere, bölgesel ve yabancı yatırımcılar için güvenli, kapsayıcı işbirlikçi ve çok paydaşlı bir platform sunacak. Dünya Ekonomik Forumu nda bu yıl Finans ve Uzun Vadeli Yatırımlar, Ticaret ve Tedarik Zincirleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar gibi konular tartışılacak Avrupa Ekonomi Zirvesi İstanbul da 9-11 Nisan İstanbul, Türkiye Marmara Grubu Vakfı tarafından düzenlenen Avrasya Ekonomi Zirvesi nde bu yıl, 21. Yüzyılda Eğilimler: Tek Kutuplu Dünya mı, Çok Kutuplu Dünya mı? başlığı altında ekonomi, enerji, sağlık ve eğitim gibi konular ele alınacak. Bu konulara ek olarak, zirvede iletişim teknolojileri, ekoloji ve kadının modernleşmesi de konuşulacak. Marmara Grubu Vakfı nın 16 yıldır gerçekleştirdiği Avrasya Ekonomi Zirvesi ne bu yıl Afrika ve Latin Amerika ülkeleri de katılıyor. 50 ye yakın ülkenin katılım göstereceği zirvede çok sayıda üst düzey davetli yer alacak. Avrasya Ekonomi Zirvesi nin, Türkiye nin bu bölgedeki iktisadi, siyasi, kültürel pozisyonuna büyük katkı sağlayacak bir etkinlik olması bekleniyor
11 Türkiye Uluslararası Petrol ve Gaz Konferansı ve Sergisi (TUROGE) Nisan Ankara, Türkiye TUROGE Konferansı sektörün büyük oyuncularını bir araya getiriyor. Konferans bölgesel ve uluslararası petrolgaz topluluğu için de önemli bir ağ fırsatı sunuyor. Türkiye nin artan enerji talebinin 2030 yılında 53 binden 100 bin MW a yükseleceği tahmin ediliyor. Yerli enerji sektörü Türkiye nin hızla gelişen ekonomisi ile birlikte cazip yatırım alanları oluşturmaya devam ediyor. Türkiye enerji sektörü, yerli yabancı birçok oyuncunun dikkatini çekiyor. Katılımcılar Türkiye nin avantajlarını ve yatırım fırsatlarını konferansta öğrenme imkanı buluyor. 12. Kuzey Hazar Bölgesel Atyrau Petrol ve Gaz Fuarı Nisan Atyrau, Kazakistan Kazakistan ın en büyük petrol alanlarının ve dünyanın üç büyük petrol ve gaz alanlarının (Kashagan, Tengiz ve Karaçaganak) yakınında yer alan Atyrau şehri, yerel ve ulusal petrol şirketleri için üretim merkezi. Şehrin, petrol ve gaz sektörü için önemli bir coğrafyada yer alması Kuzey Hazar Bölgesel Atyrau Petrol ve Gaz Fuarı için ideal bir platform oluşturuyor. NİSAN HAZAR TAKVİMİ NİSAN 2013 AGİT Ekonomi ve Çevre Forumu Nisan Kİev, Ukrayna AGİT Ekonomi ve Çevre Forumu en üst düzeydeki yıllık toplantısını gerçekleştirdi. Başbakanlık tarafından önerilen konular 57 AGİT katılımcısı tarafından her yıl tartışılıyor. Bu görüşmelerin amacıysa güvenlik bağlantılı ekonomik ve çevresel konularda diyalog kurmak, siyasi teşvikte bulunmak, belirlenen önerilerin hazırlanmasına katkıda bulunmak ve bu sorunlarla mücadele için faaliyetleri takip etmek. Aynı zamanda forum, katılan devletlerin ekonomik ve çevresel boyutta taahhütlerini gözden geçirmesine şans veriyor. İlk görüşme Avusturya nın başkenti Viyana da 4-5 Şubat tarihlerinde gerçekleşen AGİT Forumu nun ikinci görüşmeleri ise Ukrayna nın başkenti Kiev de Nisan tarihlerinde yapılacak. Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Uluslararası Akademik Konferansı 2-4 Nisan Moskova, Rusya Clinton Global Initiative University (CGI U) Toplantısı 5-7 Nisan Washington Üniversitesi, St. Louis KazAtomExpo 9-11 Nisan Astana, Kazakistan Büyük İpek Yolu Sergisi Nisan Almatı, Kazakistan Kafkasya Bankacılık ve Finans Konferansı NİSAN 2013 SAYI Nisan Bakü, Azerbaycan 4. Uluslararası İran ve Dünyadaki Güncel Gelişmeler Sanal Konferansı 15 Nisan Kazvin, İran 18. Uluslararası Petrol, Gaz, Rafineri ve Petrokimya Fuarı Nisan Tahran, İran Crans Montana: Yeni Ekonomiler&Bilgi ve İletişim Teknolojileri Zorlukları Nisan N Djamena, Chad Türkmen At ı Bayramı 28 Nisan Türkmenistan
12 PORTRE 10
13 Kazakistan 2050 ye Hazırlanıyor Kazakistan 2050 stratejisi ile sürdürülebilir ve istikrarlı büyüme için önemli reformlar gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Kazakistan-Türkiye ilişkilerini ve Kazakistan ın hedeflerini Eski Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanı, günümüzün Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev Hazar World dergisine değerlendirdi. MEHMET ERDOĞAN ELGİN NİSAN 2013 SAYI 05 11
14 PORTRE Geçtiğimiz yıl Kazakistan-Türkiye ilişkilerinin 20. yıldönümü idi. Bu süreçte Kazakistan ın Türkiye ile ilişkilerinde ne gibi gelişmeler yaşandı? Kazakistan ve Türkiye, tarihi geçmişi ve kökü aynı olan kardeş ülkelerdir. Eski tarihi kaynaklarımızın, dilimiz ve dinimizin ortaklığı bizi birbirimize daha da yakınlaştırmaktadır. 1 Bağımsızlığımızı ilk olarak tanıyan Türkiye ye ayrı bir sevgi besliyoruz. Bağımsızlığımızdan bu yana iki ülke arasındaki dostane ilişkilerimiz hiç kesilmedi. Kazakistan ile Türkiye arasında işbirliği ve stratejik ortaklık temeli, ayrı devlet olarak kurulduğumuz günden itibaren sağlam bir şekilde inşa edildi. Bağımsızlıkla birlikte kardeş devletler arasında çok yönlü ilişkiler kurulup, bunun sayesinde halklarımızın ruhu şahlandı, tarihi kökümüze giden yollar açıldı. Ekonomik ilişkiler ivme kazanarak, hızla gelişti. Türk kardeşlerimiz Kazakistan a destek olarak, yeni başkentimiz Astana nın gelişmesine ve büyümesine katkıda bulundular. Türkiye ye beslediğimiz kardeşlik duygularımızın göstergesi olarak Esil Nehri nin kıyısında Mustafa Kemal Atatürk ün görkemli anıtı açıldı. Rota olarak sanayi ve inovasyonu seçen Kazakistan, ekonomisi hızla gelişen bir ülke olarak dünyada tanınmaya devam ediyor. Dünya Ekonomik Forumu nun son verilerine göre Kazakistan dünyadaki rekabet edilebilir ülkeler arasında 51. sıraya yükseldi. Medeniyet, iman ve hayırseverlik gibi ortak kavramlar, birlik ve karşılıklı etkileşim adına her zaman önem arz eden çıkış noktamız olmuştur. Bu bağlamda, ülkelerimizin bu yöndeki yaklaşımlarının benzerliği bizi memnun etmektedir. Örnekleri ortada: Kazakistan Semavi ve Geleneksel Dinler Liderleri Zirvesi nin düzenlendiği bir ülke haline gelmişken, Türkiye ise Medeniyetler İttifakı nın Eşbaşkanı bir ülkedir yılında Kazakistan AGİT, Türkiye AİGK/CICA Dönem Başkanı ülke olmuşlardır. Bunlar; Avrasya nın güvenliği ile medeniyetler arası anlayışı geliştirmeye yönelik yeni inisiyatifleri birlikte almamıza imkan tanımıştır. Ülkelerimizin uluslararası politikadaki yaklaşımları ile görüşlerinin benzerlik göstermesi doğaldır. Zamanında Atatürk ün ortaya attığı Yurtta Sulh Cihanda Sulh Kazakistan ve Türkiye, tarihi geçmişi ve kökü aynı olan kardeş ülkelerdir. Eski tarihi kaynaklarımızın, dilimiz ve dinimizin ortaklığı bizi birbirimize daha da yakınlaştırmaktadır. ilkesi önemini yitirmiş değildir. Nükleer silahtan gönüllü olarak vazgeçen bir ülke sıfatıyla Kazakistan, dünyada bu istikamette yer alan gelişmelerden endişe duymaktadır. Kazakistan ın büyük şairi Abay bir şiirinde Huzurdan başka bir dost bulamadım demiştir. Öyleyse, yüzyıllar boyu ara verilen, ancak bağımsızlıkla birlikte devamını bulan dostluğumuz ve birliğimiz ebedi olsun! Kazakistan ile Türkiye arasındaki ticari-ekonomik, yatırım alanındaki ilişkiler hakkında neler düşünüyorsunuz? Karşılıklı ticari, ekonomik etkileşim ikili işbirliğinin önemli unsurudur. Türkiye bağımsızlığımızın ilk yıllarında ülkemize özel teşebbüs ve inşaat alanının gelişmesinde büyük katkı sağladı. Günümüzde Kazakistan da 1400 den fazla Türk şirketi faaliyetini devam ettiriyor. Kazakistan da 12
15 milyar dolardan fazla Türk yatırımı var. Kazakistan dan Türkiye ye ise yaklaşık 1 milyar dolar civarında yatırım sağlandı. Bununla beraber, Türk müteahhitler Kazakistan da toplam tutarı 20 milyar dolar değerinde inşaat projelerini tamamladı. Fakat her iki ülkenin karşılıklı yatırımları ülkelerin potansiyelini yansıtmamakta. Tüm imkanlar tam olarak kullanılamadı diye düşünüyorum. Ekonomik işbirliğimizin geliştirilmesi ve hayata geçirilmesi amacıyla birtakım projeler ele alınmalı. Bu anlamda geçtiğimiz yıl Ekim 2012 tarihlerinde Devlet Başkanımız Nursultan Nazarbayev in Türkiye resmi ziyareti önem kazanmaktadır. Ziyaret esnasında Yeni Sinerji Ortak Ekonomi Programı nın Eylem Planı imzalandı ve ilişkilerimizin tarihinde ilk defa Kazakistan ve Türkiye Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi nin birinci 1 Van da meydana gelen depremin ardından Kazakistan dan çadır, battaniye, yatak ve soba getiren uçak, Erzurum Havalimanı na indi. 2 Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, Kazakistan Dostluk Devlet Madalyası nı Tüymebayev in elinden aldı. 3 Ankara Büyükelçisi Tüymebayev Türk dünyasına katkısı olan kurum ve kuruluşlara plaket verdi. 4 Tüymebayev, Kazakistan ın Fahri Konsolosluğu nişan töreninde konuşma yapıyor. 5 Tüymebayev, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç a Kazakistan Cumhuriyeti nin bağımsızlığının 20. yıl dönümü madalyası takdim etti. toplantısı gerçekleştirildi. Bu toplantı iki ülke arasındaki işbirliğinin yeni stratejisini yapılandıracak ve hayata geçirecektir. Ayrıca ziyaret esnasında İstanbul da İş Forumu yapıldı. Bu İş Forumu çerçevesinde yaklaşık 1 milyar dolarlık iş anlaşmaları imzalandı. Bu anlamda Türk sanayici ve iş adamlarını Kazakistan a yatırım yapmaya davet etmek istiyorum. Günümüzde ülke yönetiminin gündemindeki en önemli mesele ekonominin güçlendirilmesi ve Kazakistan halkının refahının yükseltilmesidir. Bu konunun Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev in geçtiğimiz yılın Aralık ayında yapmış olduğu Ulusa Sesleniş inde açıkladığı Kazakistan-2050 adlı stratejisinde de altı çizilerek, Kazakistan açısından ekonomik gelir ile toplumun refahını sağlama arasındaki optimal eşitliğin sağlanması, hayati önem arz etmektedir denilmiştir. NİSAN 2013 SAYI 05 13
16 PORTRE 1 Kazakistan daki Ortak Kazak-Türk sanayi bölgeleri hakkında neler düşünüyorsunuz? Türk sanayisinin ve genel olarak aldığımızda ekonomisinin gelişim lokomotifi olan organize sanayi bölgelerinin kurulmasında Türkiye büyük tecrübe biriktirdi. Devletlerimiz, Kazakistan da Ortak Kazak-Türk Sanayi Bölgeleri nin kurulması hakkında mutabakat zaptına imza attı, 2012 yılının Mayıs ayında da Türkiye Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın Kazakistan a ziyareti esnasında Kazakistan da ortak Kazak- Türk Organize Sanayi Bölgesi kurulmasına ilişkin ortak eylem planına imzalar atıldı. Bu çerçevede Kazakistan da Türk sermayesinin katılımıyla ilk ortak organize sanayi bölgesi Güney Kazakistan ın Kentau şehrinde açıldı. Burada, Türk sanayicinin Kazakistan pazarına sistemli bir şekilde girmesine imkan sağlanacak. Bu projeler ile 2012 de Kazakistan ile Türkiye arasındaki ticari-ekonomik Kazakistan da Türk sermayesinin katılımıyla ilk ortak organize sanayi bölgesi Güney Kentau şehrinde açıldı. Burada, Türk sanayicisinin Kazakistan pazarına sistemli bir şekilde girmesine imkan sağlanacak. işbirliğinin canlandığını belirtebiliriz. Önümüzdeki yıllarda ise ikili ticaret hacminin 15 milyar doları aşacağını tahmin ediyoruz. Kazakistan ile Türkiye nin çok taraflı işbirliğini nasıl değerlendiriyorsunuz? Kazakistan ve Türkiye, Asya da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı (AİGK/ CICA), Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), AGİT ve diğer uluslararası kuruluşlar nezdinde sıkı işbirliği sürecini devam ettirmektedir. Birleşmiş Milletler çerçevesindeki karşılıklı etkileşim de başarıyla devamını bulmaktadır. Aynı şekilde iki ülkenin Avrupa, Avro-Atlantik ve başka kurumlar nezdindeki ortak işbirlikleri de büyük önem taşımaktadır. Kazakistan ın dış siyasi öncelikleri arasında AİGK/CICA nın kurulmasına ilişkin inisiyatifin ayrı bir yeri vardır. Söz konusu 14
17 önerinin somut bir kuruluş halinde vücut bulması önem arz etmektedir. Asya da bir forum kurmaya dair girişim ilk kez Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev tarafından Ekim 1992 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nda öne sürülmüştür. Kazakistan lideri bu inisiyatifin, Asya kıtasında güvenliği inşa edecek hem etkili hem de evrensel bir yapıya duyulan ihtiyaçtan doğduğunun altını çizmiştir. AİGK inisiyatifi kıta genelindeki siyasi atmosferin yönünü belirleyebilecek güce sahip pek çok uluslararası kurumlarca ve Asyalı devletlerce ilk günden beri destek bulmuştur. Kazakistan ın söz konusu girişimini daima destekleyen Türkiye, AİGK/CICA ikinci kez dönem başkanlığını devralmıştır. Bu, Türkiye nin Kazakistan a göstermiş olduğu desteğin ve özel ilgisinin somut bir göstergesidir. Türkiye nin çok önemli olan bu sürece sağlayacağı katkı ve üstleneceği rol büyüktür. Kazakistan ve Türkiye arasındaki çok taraflı işbirliğinin gündeminde Türk Dili Konuşan Devletler arasındaki işbirliğinin farklı bir yeri vardır. Türk Dünyası Kazakistan ın güvenli bir limanı, Türk halkları ise en yakın kardeşleridir. Bu bağlamda, Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev Türkler arasında ortak bir yapının inşasına ilişkin pek çok inisiyatifi gündeme taşımıştır. Bugünlerde Nazarbayev in konuyla ilgili inisiyatiflerinin tümü hayata geçirilmiş durumda. Örnek verecek olursak, 21 Ekim 2008 tarihinde İstanbul da Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi kurulmuş ve Sekretaryası Bakü de faaliyetlerini sürdürmektedir. Ekim 2009 tarihinde Nahçıvan da Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye Devlet Başkanları Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi nin (Türk Konseyi) kurulmasına ilişkin anlaşmayı imzalamışlar, Türk Konseyi nin İstanbul da bulunan sekretaryası çalışmaya başlamıştır. Ekim 2011 tarihinde Almatı da Türk Konseyi nin 1. Zirvesi düzenlenerek, birçok belge imzalanmıştır. Bu sürece sivil toplum statüsünde kurulan Türk Dili Konuşan Ülkeler Aksakallar Kurulu da katkıda bulunmaktadır. Türk müteahhitler Kazakistan da toplam tutarı 20 milyar doları BULAN inşaat projelerini tamamladı. her iki ülkenin karşılıklı yatırımları ülkelerin potansiyelini yansıtmiyor. Tüm imkanlarin tam olarak kullanılamadığini düşünüyorum. 1 Tüymebayev Türkiye ve Kazakistan ilişkilerini yakından tanıyan bir isim. 2 Türkiye-Kazakistan Kardeşlik Günleri etkinliği her sene düzenleniyor. 3 Kazakistan toprak büyüklüğü bakımından dünyanın 9. ülkesi. 4 Başkent Astana da yer alan Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Beyaz Saray olarak adlandırılıyor. 3 4 Ticari-ekonomik alanın yanı sıra kültürel ve eğitim sahasında ne tür işbirliğiniz var? Bu alandaki işbirliği de çok aktif bir şekilde devam ediyor. Kazakistan ile Türkiye nin kültür, sanat temsilcilerinin, edebiyatçılarının iki ülkede organize edilen faaliyetlere katılımları, sanat gruplarının karşılıklı seyahatleri, bölgeler arası yardımlaşmaya dayanan işbirliğinin temeli. Eğitim alanında karşılıklı etkileşimimizin açık göstergesi olarak Türkistan şehrimizde bulunan Hoca Ahmet Yesevi adındaki Uluslararası Kazak-Türk Üniversitesi ni belirtmemiz gerekmektedir. Bunun dışında Almatı da Süleyman Demirel adlı Kazak-Türk Üniversitesi ve İstanbul da ünlü şairimiz Abay adında ortaokul başarılı bir şekilde eğitim faaliyetini sürdürüyor. Bugüne kadar 1500 den fazla Kazakistanlı öğrenci, Türkiye de yüksek öğrenimlerini tamamladı. Halen Türkiye nin 27 üniversitesinde 560 Kazakistanlı öğrenci eğitimlerini sürdürüyor. 2 NİSAN 2013 SAYI 05 15
18 KAPAK TÜRKİYE KÖMÜRÜNÜ NE ZAMAN KEŞFEDECEK? Kömür yükselişte Artan doğal gaz fiyatları dünyada enerji kaynağı olarak kömüre dönüşü tetikledi. Dünya kömür rezervi 1 trilyon tonu aşıyor. Bugün dünyanın enerji ihtiyacının neredeyse yarısı kömürden sağlanıyor. Yeraltı kaynakları içinde yaygın olan kömür, enerjide büyük oranda dışa bağımlı Türkiye nin cari açık sorununun çözümüne de katkı sağlayabilir. HARİKA balay 16
19 Kömür, petrol ve doğal gazın tahtını sallıyor. Dünyada 50 den fazla ülkede üretilen kömür her geçen gün artan enerji talebiyle birlikte daha da önem kazanıyor. Dünyada 1,1 trilyon ton kömür olduğu biliniyor. Kömür rezervleri petrol ve doğal gaz gibi dünyanın belli bir bölümünde değil yaygın bir şekilde bulunuyor. Dünyada bulunan kömür rezervinin 377 milyon tonu linyit, 723 milyon tonu taş kömürü. Devam eden arama faaliyetleri ile birlikte rezervler sürekli artıyor. Fosil yakıtlar içerisinde kömür rezervleri bugünkü tüketim koşullarında 230 yıl kullanılabilecek bir potansiyel sunuyor. Bu durum, enerji arz güvenliği açısından kömürü daha değerli hale getiriyor. Dünyada kömür rezervi açısından en zengin ülke ABD. Onu Rusya, Çin, Avustralya ve Hindistan izliyor. Bu beş ülke dünyadaki toplam kömür rezervlerinin yüzde 75 ini elinde bulunduruyor. Dünya Kömür Birliği nin 2011 verilerine göre, dünyada en büyük kömür üreticisi 3,471 milyon ton ile Çin. Onu 1,004 milyon ton ile ABD, 585 milyon ton ile Hindistan, 414 milyon ton ile Avustralya, 376 milyon ton ile Endonezya izliyor. Bu ülkeleri sırası ile 334 milyon ton ile Rusya, 253 milyon ton ile Güney Afrika, 189 milyon ton ile Almanya, 139 milyon ton ile Polonya, 117 milyon ton ile Kazakistan takip ediyor. Son 10 yıldır dünyanın enerji ihtiyacının neredeyse yarısı kömürden sağlanıyor. Petrol, doğal gaz, yenilenebilir ve nükleer enerji ise diğer yarısını oluşturuyor. Kömüre olan talepte son 10 yıldaki artış dikkat çekici yılında dünyada toplam kömür üretimi 4,677 milyon ton iken bu rakam 2011 de rekor bir seviyeye, 7,678 milyon tona çıktı. Uluslararası Enerji Ajansı nın tahminine göre dünyada 2017 de yılda 1,2 milyar ton daha fazla kömür elektrik üretiminde kömür kullanımı Elektrik üretiminde kömürün diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında daha ucuz olması, pek çok ülkeyi kömüre yöneltiyor. polonya % 87 % 41 almanya % 79 ÇİN % 26 türkiye çek cumhuriyeti % 51 FAS % 51 ABD % 45 yunanistan % 54 israil % 58 kazakistan % 75 Güney Afrika % 93 HİNDİSTAN % 68 AVUSTRALYA % 78 NİSAN 2013 SAYI 05 17
20 KAPAK tüketilecek. Bu da ABD ve Rusya nın şu anki yıllık kömür tüketimi toplamından daha fazla bir orana denk geliyor. Böylece kömürün, 2017 yılına kadar dünyada birinci enerji kaynağı olarak petrolü geçeceği öngörülüyor. Son 10 yılda kömürün en çok büyüyen enerji kaynağı olmasında elektrik tüketimindeki artış etkili oldu. Elektrik enerjisi üretiminde ucuz ve rekabetçi bir yakıt olması nedeniyle bugün dünya elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 41 ı kömürden sağlanıyor. Elektriğin modern yaşamın vazgeçilmezi olduğu düşünülürse kömür elektrik üretiminde hayati bir rol oynuyor. DÜNYADA EN ÇOK KÖMÜR ÜRETEN 10 ÜLKE Dünyanın başlıca kömür tüketicileri, üretici olarak da bayrağı kimseye kaptırmıyor MİLYON TON Elektrik üretiminde kömürden en çok faydalanan ülke ise yüzde 93 gibi bir oranla Güney Afrika. Güney Afrika yı yüzde 87 ile Polonya izliyor. Ardından yüzde 79 ile Çin geliyor. Avustralya yüzde 78, Kazakistan yüzde 75, Hindistan yüzde 68, İsrail yüzde 58, Çek Cumhuriyeti yüzde 51, Yunanistan yüzde 54, ABD yüzde 45, Almanya yüzde 41 oranında elektriği kömürden sağlıyor. Gelişmiş AB ülkelerinde başta Almanya olmak üzere, kömürden elde edilen elektrik enerjisi, ülkelerin toplam elektrik enerjisi ÇİN 1004 ABD 585 HİNDİSTAN AVUSTRALYA ENDONEZYA RUSYA GÜNEY AFRİKA ALMANYA POLONYA KAZAKİSTAN
KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ
KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ Prof. Dr. Güven ÖNAL Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı 1 Sunumun Ana Konuları Dünya da Kömür ve Enerji Türkiye nin Kömür Rezervleri ve Üretimi Türkiye nin Enerji Durumu Yerli
DetaylıAzerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org
Azerbaycan Enerji GÖRÜNÜMÜ Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi EKİM 214 www.hazar.org 1 HASEN Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi, Geniş Hazar Bölgesi ne yönelik enerji,
DetaylıTÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ?
TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ? Dr. Fatih Macit, Süleyman Şah Üniversitesi Öğretim Üyesi, HASEN Bilim ve Uzmanlar Kurulu Üyesi Giriş Türk Konseyi nin temelleri 3 Ekim 2009 da imzalanan Nahçivan
DetaylıTÜRKİYE - ARJANTİN YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1
STRATEJİK VİZYON BELGESİ ( TASLAK ) TÜRKİYE - ARJANTİN YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 Yeni Dönem Türkiye - Arjantin İlişkileri: Fırsatlar ve Riskler ( 2014 Buenos Aires - İstanbul ) Türkiye; 75 milyonluk
DetaylıENERJİ GÜNDEMİ SAYI 57 MART Enervis, 10. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı'nın iki farklı etkinliğinde konuşmacı olarak yer alıyor
SAYI 57 MART 2019 ENERJİ GÜNDEMİ 2 4 Enervis 6. İstanbul Karbon Zirvesi nde Mart Ayında Elektrik Üretimi ve Tüketimi Azaldı 5 6 Enerji depolama maliyetleri hızla düşüyor Küresel Karbondioksit Emisyonu
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK
DetaylıÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER
ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER TÜRKİYE BİRİNCİL ENERJİ TALEBİ Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 61% Son 13 yılda: Politik istikrar 77 124 İsikrarlı ekonomik büyüme İyileşen
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
DetaylıTürkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan
DetaylıWorld Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011
World Energy Outlook 2011 Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 Bağlam: halihazırda yeterince kaygı verici olan eğilimlere yeni zorluklar ekleniyor Ekonomik kaygılar dikkatleri enerji
DetaylıTÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan
DetaylıTÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1
( STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1 Yeni Dönem Türkiye - Suudi Arabistan İlişkileri: Kapasite İnşası ( 2016, İstanbul - Riyad ) Türkiye 75 milyonluk nüfusu,
DetaylıLİNYİTLERİMİZ ENERJİ İHTİYACIMIZI KARŞILAR MI?
LİNYİTLERİMİZ ENERJİ İHTİYACIMIZI KARŞILAR MI? Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özel bir televizyonda katıldığı programda gündeme dair konularda açıklamalarda bulundu. Türkiye nin
DetaylıTürkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış
Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,
DetaylıOrta Asya da Çin ve Rusya Enerji Rekabeti
Orta Asya da Çin ve Rusya Enerji Rekabeti 05.02.2013 Toplam 26.2 trilyon metreküp ispat edilen doğalgaz rezervleriyle dünyadaki ispat edilen doğalgaz kaynaklarının yüzde 11,7 sini elinde bulunduran Türkmenistan,
DetaylıENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI
ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri
DetaylıDünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013
Dünya Enerji Görünümü 2013 Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Günümüzde dünyanın enerji görünümü Enerji sektöründeki bazı ezberler bozuluyor. Ülkelerin
DetaylıKömür, karbon, hidrojen, oksijen ve azottan oluşan, kükürt ve mineral maddeler içeren, fiziksel ve kimyasal olarak farklı yapıya sahip bir maddedir.
KÖMÜR NEDİR? Kömür, bitki kökenli bir maddedir. Bu nedenle ana elemanı karbondur. Bitkilerin, zamanla ve sıcaklık-basınç altında, değişim geçirmesi sonunda oluşmuştur. Kömür, karbon, hidrojen, oksijen
DetaylıYakın n Gelecekte Enerji
Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol
DetaylıEnerji ve İklim Haritası
2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.
DetaylıMAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıNİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
NİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıYenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :
Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak
DetaylıENERJİ DÖNÜŞÜMÜ ENERJİ TÜKETİMİ
ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ Enerji, modern kişisel yaşamın, üretim ve iletişim süreçlerinin en önemli aktörlerinden biri. Enerjinin tüketimi küresel düzeyde hızla artmaya devam ederken üç ana ihtiyaç baş gösteriyor:
DetaylıŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıİÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...
İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya
DetaylıÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER
ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER DÜNYA & TÜRKİYE ENERJİ TALEBİ Dünya Enerji Talebi Değişimi (02-14) Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 76% 33% 1% -8% 77 61% 124 OECD Dışı Dünya
DetaylıYenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:
DetaylıVİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme
VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Malezya ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek
DetaylıYURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ
2014 OCAK SEKTÖREL YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ Nurel KILIÇ Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri sektörü, ekonomiye döviz girdisi, yurt dışında istihdam imkanları, teknoloji transferi ve lojistikten ihracata
DetaylıÜÇÜNCÜ TÜRK KENEŞİ İŞ FORUMU. (24 Ekim 2014, Nahçıvan) TÜRK KENEŞİ GENEL SEKRETERİ RAMİL HASANOV UN İŞ ADAMLARINA HİTABI
ÜÇÜNCÜ TÜRK KENEŞİ İŞ FORUMU (24 Ekim 2014, Nahçıvan) TÜRK KENEŞİ GENEL SEKRETERİ RAMİL HASANOV UN İŞ ADAMLARINA HİTABI Sayın Âli Meclis Başkanı, Sayın Bakan, Sayın Oda Başkanları, Değerli İş Adamları,
DetaylıİSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (İİT) GENEL SEKRETERİ SAYIN YOUSEF BIN AHMAD AL-OTHAIMEEN İN İİT. EKONOMİK ve TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ (İSEDAK)
İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (İİT) GENEL SEKRETERİ SAYIN YOUSEF BIN AHMAD AL-OTHAIMEEN İN İİT EKONOMİK ve TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ (İSEDAK) 33. OTURUMUNDA YAPACAĞI KONUŞMANIN TASLAK METNİ İstanbul,
DetaylıHAZİRAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
HAZİRAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU Ocak-Haziran İhracat taşımalarımızın %49 u (~297.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %35 i (~208.000) Avrupa Ülkelerine, %16 sı ise (~100.000)
DetaylıGÜMÜŞHANE TİCARET VE SANAYİ ODASI
(2015) GÜMÜŞHANE TİCARET VE SANAYİ ODASI İRAN ANLAŞMASININ TÜRKİYE ÜZERİNE POTANSİYEL ETKİLERİ İRAN ANLAŞMASININ TÜRKİYE ÜZERİNE POTANSİYEL ETKİLERİ İran ın nükleer programı üzerine dünya güçleri diye
DetaylıTEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
TEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi OCAK-HAZİRAN 2018 İHRACAT VERİLERİ
Detaylı11-16 ŞUBAT DEMİR CEVHERİ PİYASA FİYATLARI
11-16 ŞUBAT DEMİR CEVHERİ PİYASA FİYATLARI MADEN DERECE MENŞEİ CFR(USD/MT) DEMİR %65 TÜRKİYE 152-154 DEMİR %60/59 TÜRKİYE 131-133 DEMİR %55/54 TÜRKİYE 112-114 11-16 ŞUBAT CEVHERİ PİYASA FİYATLARI MADEN
DetaylıEYLÜL 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
EYLÜL 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği
DetaylıEnerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk
Tarih: 13.01.2013 Sayı: 2013/01 (RAPOR 13 OCAK PAZAR GÜNÜNE AMBARGOLUDUR) Türkiye Enerji İstatistikleri ve Vizyon Raporu na göre; Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk İstanbul Serbest Muhasebeci
DetaylıBerkalp Kaya KASIM 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
KASIM 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 15,5 Milyar Dolar İle Tüm Zamanların En Yüksek Kasım Ayı İhracatı Kasım ayı ihracat verilerine göre kasımda ihracat geçen yılın aynı dönemine
DetaylıTMMOB Maden Mühendisleri Odası
TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARI İÇERİSİNDE KÖMÜRÜN K ÖNEMİ TMMOB Maden Mühendisleri Odası ENERJİNİN ÖNEMİ Sanayinin temel girdilerinden olan enerji, ulusların kalkınmalarında ve refaha ulaşmalarında büyük
DetaylıTÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA
TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA Nurel KILIÇ Türk boya sektörü; Avrupa nın altıncı büyük boya üreticisi konumundadır. Türkiye de 50 yılı aşkın bir geçmişi olan boya sektörümüz, AB entegrasyon
DetaylıŞişecam, Yenişehir de dünya genelinde tek lokasyonda kurulu en büyük Cam Kompleksi nin yeni yatırımlarını açtı.
Basın Bülteni Şişecam, Yenişehir de dünya genelinde tek lokasyonda kurulu en büyük Cam Kompleksi nin yeni yatırımlarını açtı. Şişecam, Yenişehir Cam Kompleksi nde yer alan Anadolu Cam Fabrikası 4. Cam
DetaylıAR& GE BÜLTEN. Ülkemiz önemli maden yataklarına sahip olup belirli madenlerde kendine yetebilen ender ülkelerden birisidir.
Türkiye nin Doğal Kaynağı Kömür Hande UZUNOĞLU Ülkemiz önemli maden yataklarına sahip olup belirli madenlerde kendine yetebilen ender ülkelerden birisidir. Özellikle madenciliğin gelişiminde hız kazanılmasıyla
DetaylıYAPI FUARI TURKEYBUILD İSTANBUL FUARI ZİYARET ORGANİZASYONU SONUÇLARI
YAPI FUARI TURKEYBUILD İSTANBUL FUARI ZİYARET ORGANİZASYONU SONUÇLARI Övgü PINAR-Nurel KILIÇ Yapı fuarları; mal ve hizmet üreten kuruluşlar ile yine bu sektörde çalışan yöneticiler, mimarlar, mühendisler,
DetaylıErbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014
Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye ile Kürdistan arasındaki ekonomik ilişkiler son yılların en önemli rakamlarına ulaşmış bulunuyor. Bugünlerde petrol anlaşmaları ön plana
DetaylıTEB KOBİ BANKACILIĞI
TEB KOBİ BANKACILIĞI Türkiye de KOBİ ler İşletme Büyüklüğü İstihdam Grubu (Çalışan Sayısı) İşletme Sayısı (2013) % Mikro 1 9 3.303.073 93,68% KüçükÖlç.İşl. 10 49 190.514 5,40% OrtaB.İşl. 50 249 27.330
DetaylıTürkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012
Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın
DetaylıTarım & gıda alanlarında küreselleşme düzeyi. Hareket planları / çözüm önerileri. Uluslararası yatırımlar ve Türkiye
Fırsatlar Ülkesi Türkiye Yatırımcılar için Güvenli bir Liman Tarım ve Gıda Sektöründe Uluslararası Yatırımlar Dr Mehmet AKTAŞ Yaşar Holding A.Ş. 11-12 Şubat 2009, İstanbul sunuş planı... I. Küresel gerçekler,
DetaylıMayıs Ayı Tekstil Gündemi
Mayıs Ayı Tekstil Gündemi 03.06.2016 Mayıs Ayı Tekstil Gündemi «Çin, Mısır da tekstil bölgesi kuruyor» «Bangladeş konfeksiyon sektörü, verimlilikteki düşüşten endişe ediyor» «Pakistan pamuk endüstrisi,
DetaylıİNŞAAT SEKTÖRÜNÜN DIŞ PİYASALARDAKİ DURUMU
İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN DIŞ PİYASALARDAKİ DURUMU Nurel KILIÇ Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri, doğrudan hizmet ihracatını gerçekleştirmenin yanısıra, mal ve servis ihraç eden birçok sektörün yeni pazarlar bulmasına
DetaylıSOCAR TÜRKİYE Türkiye de Entegre Enerji
SOCAR TÜRKİYE Türkiye de Entegre Enerji Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi: SOCAR Rakamlarla SOCAR: 51.000 Çalışan 11 ülkeden 21 uluslararası enerji şirketi ile anlaşmalar Dünyada 17 noktada faaliyet: 15
DetaylıMART 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
MART 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıEKİM 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
EKİM 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği
DetaylıTÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ
TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006; EYLÜL ANKARA Mustafa AKTAŞ DÜNYA BİLİNEN FOSİL REZERVLERİN ÖMRÜ (R/Ü,YIL) 2005 SONU 250 227 Y I L 200 150 100 50 0 136 65,1 40,6 14 16 PETROL DOĞALGAZ
DetaylıDünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012
Dünya Enerji Görünümü 2012 Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Genel Durum Küresel enerji sisteminin temelleri değişiyor Bazı ülkelerde petrol ve doğalgaz üretimi
DetaylıAĞUSTOS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
AĞUSTOS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği
Detaylı21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER
21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER KÜRESEL EKONOMİYİ ROTASINDAN ÇIKARABİLECEK 10 BÜYÜK TEHLİKE DÜNYA EKONOMİSİ VE ABD EKONOMİSİNDE OLASI MAKRO DENGESİZLİKLER (BÜTÇE VE CARİ İ LEMLER AÇIĞI) (TWIN TOWERS) İSTİKRARSIZ
DetaylıÜLKE RAPORLARI ÇİN HALK CUMHURİYETİ 2013. Marksist-Leninist Tek Parti Devleti Yüzölçümü 9,7 milyon km 2
ÜLKE RAPORLARI ÇİN HALK CUMHURİYETİ 2013 Başkent Pekin Yönetim Şekli Marksist-Leninist Tek Parti Devleti Yüzölçümü 9,7 milyon km 2 Nüfus 1,35 milyar GSYH 8,2 trilyon $ Kişi Başına Milli Gelir 9.300 $ Resmi
DetaylıDÜNYA ENERJİ SEKTÖRÜNDE 2040 A BAKIŞ
DÜNYA ENERJİ SEKTÖRÜNDE 2040 A BAKIŞ Dünyanın önemli petrol ve enerji şirketlerinden Exxon Mobil tarafından 2018 Enerji Görünümü ve 2040 yılına dair öngörüleri içeren bir rapor yayınlandı. Rapor, Outlook
Detaylı2. GENEL BİLGİLER TABLOSU (2012)
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 2013 A. MISIR GENEL BİLGİLERİ 1. HARİTA ve BAYRAK 2. GENEL BİLGİLER TABLOSU (2012) Nüfusu : 85 milyon Yüzölçümü : 1.001.450 km 2 Dil : Arapça Din : Sünni Müslüman %90, Kıpti %9,
DetaylıEnervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
DetaylıDİASPORA - 13 Mayıs
DİASPORA - 13 Mayıs 2015 - Sayın Başkonsoloslar, Daimi Temsilciliklerimizin değerli mensupları, ABD de yerleşik Diasporalarımızın kıymetli temsilcileri, Bugün burada ilk kez ABD de yaşayan diaspora temsilcilerimizle
DetaylıİZMİR TİCARET ODASI AZERBAYCAN ÜLKE RAPORU
İZMİR TİCARET ODASI AZERBAYCAN ÜLKE RAPORU TEMMUZ 2016 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı : Azerbaycan Cumhuriyeti Nüfus : 9,780,780 Dil :Resmi dil Azerice dir. Rusca ve Ermenice
DetaylıSayın Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası ve Türkiye Kazakistan İş Konseyi Kazak Tarafı Başkanı
Sayın Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası ve Türkiye Kazakistan İş Konseyi Kazak Tarafı Başkanı Ayan YERENOV, Sayın Türkiye-Kazakistan İş Konseyi Türk Tarafı Başkanı Mert SARI, Değerli Katılımcılar,
DetaylıEnerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015
Enerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015 Dünyanın Enerji Kaynakları Konusunda En Zengin Ülkeleri A1 Capital Yorumu Coğrafya ve tarih kitaplarında ülkemiz için jeopolitik öneme sahip kilit ve kritik
DetaylıENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr
ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,
DetaylıEnerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor
Basın Bülteni _ 21 Haziran 2017 2017 BP Enerji İstatistikleri Raporu na göre; Enerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor BP Enerji İstatistikleri Raporu 2017, petrol piyasalarının güçlü petrol
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de
DetaylıTürkiyeEnerjiForumu. Enerji profesyonellerinin vazgeçilmez doruğu 12.yaşında! ANTALYA. 15-19 Nisan 2014. Club Med Palmiye, Kemer
Uluslararası 06 TürkiyeEnerjiForumu 12. Yıl Club Med Palmiye, Kemer 2014 ANTALYA 15-19 Nisan 2014 Enerji profesyonellerinin vazgeçilmez doruğu 12.yaşında! Antalya da unutulmuz tarihi zirve için geriye
DetaylıTİCARİ İLİŞKİLER DURUM İKÖ ÜLKELERİ ARASINDA AVRUPA BİRLİĞİ >>
AVRUPA BİRLİĞİ >> Hazırlayan: Mustafa BAYBURTLU (TOBB AB Daire Başkanı) İKÖ ÜLKELERİ ARASINDA TİCARİ İLİŞKİLER VE EKONOMİK DURUM İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) üyesi ülkelerin ekonomik yapıları, ekonomik
DetaylıTEB KOBİ BANKACILIĞI
TEB KOBİ BANKACILIĞI Türkiye de KOBİ ler İşletme Büyüklüğü İstihdam Grubu (Çalışan Sayısı) İşletme Sayısı (2013) % Mikro 1 9 3.303.073 93,68% KüçükÖlç.İşl. 10 49 190.514 5,40% OrtaB.İşl. 50 249 27.330
DetaylıTÜRKİYE SAVUNMA SANAYİ MECLİS TOPLANTISI RAPORU
TÜRKİYE SAVUNMA SANAYİ MECLİS TOPLANTISI RAPORU Toplantı Gündemi 1. Açılış Konuşması (Meclis Başkanı Sn. Yılmaz KÜÇÜKSEYHAN tarafından) 2. 2016 Yılı Türk Savunma ve Havacılık Sanayii Performansı Sunumu
DetaylıRUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015
RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Ruanda ya ihracat yapan 1 firma bulunmaktadır. (AHENK KOZMETİK İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş) 30.06.2015 tarihi
DetaylıDr. Fatih Birol İcra Direktörü Uluslararası Enerji Ajansı İstanbul, 11 Ocak 2016
Dr. Fatih Birol İcra Direktörü Uluslararası Enerji Ajansı İstanbul, 11 Ocak 2016 Enerjide yeni bir dönem mi başlıyor? COP21 de ulaşılan küresel anlaşma ile enerji sektöründe inovasyonu teşvik edecek tarihi
Detaylı1 2 Eylül 2018, Bişkek
T.C. Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın Kırgızistan a Resmi Ziyareti Vesilesiyle Özel Sektör Heyet Programı ve 1 2 Eylül 2018, Bişkek 2 T.C. Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın 1 2 Eylül
DetaylıSn. M. Cüneyd DÜZYOL, Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Açılış Konuşması, 13 Mayıs 2015
Sayın YÖK Başkanı, Üniversitelerimizin Saygıdeğer Rektörleri, Kıymetli Bürokratlar ve Değerli Konuklar, Kalkınma Araştırmaları Merkezi tarafından hazırlanan Yükseköğretimin Uluslararasılaşması Çerçevesinde
Detaylı(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki
Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması
DetaylıEuropean Gas Conference 2015 Viyana
GAZMER - GAZBİR European Gas Conference 2015 Viyana Toplantı Notları Rapor No : 2015 / 001 Tarih : 29.01.2015 Bu rapor 27.01.2015-29.01.2015 tarihlerinde yapılan Avrupa Gaz Konferansına katılım gösteren;
DetaylıUluslararası Yükseköğretim Hareketliliği ve Türkiye nin Konumu temalı Toplantı İstanbul TOBB Plaza da Gerçekleşti
Uluslararası Yükseköğretim Hareketliliği ve Türkiye nin Konumu temalı Toplantı İstanbul TOBB Plaza da Gerçekleşti Uluslararası Yükseköğretim Hareketliliği ve Türkiye nin Konumu Toplantısı TOBB Plaza da
DetaylıTÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji
DetaylıELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011
ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ (Nisan 2011) TERMİK - İTHAL KÖMÜR
DetaylıUluslararası 15. MÜSİAD Fuarı ve 18. IBF Kongresi Lansmanı 03.06.2014. Yazın başlangıcını hissetmeye başladığımız Haziran ayının bu ilk
Uluslararası 15. MÜSİAD Fuarı ve 18. IBF Kongresi Lansmanı Değerli Basın Mensupları, 03.06.2014 Yazın başlangıcını hissetmeye başladığımız Haziran ayının bu ilk günlerinde, size, Türk insanının aklından,
DetaylıTürkmenistan ata yurdumuz
Türkmenistan ata yurdumuz Ağustos 15, 2013-5:41:17 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Biz Türkiye, Türkmenistan'ı ata yurdumuz olarak görüyoruz. Türkmenistan'ın her başarısından en az Türkmenistan kadar büyük
DetaylıTürkiye ve Dünya, Marakeş te (COP22) Beklediğini Bulamadı!
Türkiye ve Dünya, Marakeş te (COP22) Beklediğini Bulamadı! REC Türkiye tarafından, Almanya Büyükelçiliği desteğiyle düzenlenen geniş katılımı konferansta; BM İklim Değişikliği Marakeş COP22 - Taraflar
DetaylıTÜRK-ARAP SERMAYE PİYASALARI FORUMU 2013 TÜRKİYE
TÜRK-ARAP SERMAYE PİYASALARI FORUMU 2013 TÜRKİYE 20 Eylül 2013, İstanbul DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ 1 Sayın Maliye Bakanım, Yurt dışından gelen değerli misafirlerimiz,
DetaylıTÜRKİYE - GANA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme
VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - GANA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Gana ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek büyüyen
DetaylıTEKSTİL VE HAMMADDELERİ SEKTÖRÜ BASIN TOPLANTISI AĞUSTOS İSTANBUL
TEKSTİL VE HAMMADDELERİ SEKTÖRÜ BASIN TOPLANTISI AĞUSTOS 2018 - İSTANBUL GÜNCEL İHRACAT VERİLERİ 2018 yılı Ocak Temmuz döneminde Türkiye geneli ihracatımız % 7,0 oranında artarak 96 milyar $ değerine ulaştı.
DetaylıMESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ
VİZYON BELGESİ (TASLAK) Türkiye 2053 Stratejik Lokomotif Sektörler MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ Millet Hafızası ve Devlet Aklının bize bıraktığı miras ve tarihî misyon, İstanbul un Fethinin
DetaylıAB, 2030 İKLİM VE ENERJİ PAKETİ ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARDI
Brüksel de yapılan AB Liderler Zirvesi nde, AB üyesi 28 ülkenin devlet ve hükümet başkanları 2030 İklim ve Enerji Paketi üzerinde anlaştı. Zirve de varılan mutabakat, sera gazlarının %40 azaltılması, yenilenebilir
DetaylıTürkiye ve Dünya, Marakeş te (COP22) Beklediğini Bulamadı!
Türkiye ve Dünya, Marakeş te (COP22) Beklediğini Bulamadı! REC Türkiye tarafından, Almanya Büyükelçiliği desteğiyle düzenlenen geniş katılımlı konferansta; BM İklim Değişikliği Marakeş COP22 - Taraflar
DetaylıTEB KOBİ BANKACILIĞI
TEB KOBİ BANKACILIĞI Türkiye de KOBİ ler İşletme Büyüklüğü İstihdam Grubu (Çalışan Sayısı) 2011 İşletme Sayısı % Toplam İstihdam % Ortalama Çalışan Sayısı Mikro 1-19 2.522.011 97,30% 5.362.905 46,60% 2
DetaylıLOJİSTİK SEKTÖRÜ BÜYÜME ORANLARI
RAPOR: TÜRKİYE NİN LOJİSTİK GÖRÜNÜMÜ Giriş: Malumları olduğu üzere, bir ülkenin kalkınması için üretimin olması ve bu üretimin hedefe ulaşması bir zorunluluktur. Lojistik, ilk olarak coğrafyanın bir ürünüdür,
DetaylıİZMİR TİCARET ODASI GÜRCİSTAN ÜLKE RAPORU
İZMİR TİCARET ODASI GÜRCİSTAN ÜLKE RAPORU TEMMUZ 2016 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı : Gürcistan Cumhuriyeti Nüfus : 4,931,226 Dil :Resmi dil Gürcücedir. Rusca,Ermenice,Azerice
DetaylıNÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:
DetaylıEnerji Verimliliği Forum ve Fuarına Enervis Çıkartma Yaptı
ENERJİ GÜNDEMİ SAYI 12 OCAK 2015 02 Yeşil Sanayi Zirvesi ne Enervis in Enerji Verimliliği Projesi Damga Vurdu 03 Enerji Verimliliği Forum ve Fuarına Enervis Çıkartma Yaptı 04 Almanya da Güneş Elektriği
DetaylıT.C. BAKÜ BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
BİLGİLENDİRME TOPLANTISI (KARS, ARDAHAN, IĞDIR, AĞRI) T.C. BAKÜ BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ 14-15 MAYıS 2012 2 1. Azerbaycan Cumhuriyeti SUNUM PLANı Ekonomik ve Sosyal Göstergeler Enerji Kaynakları
DetaylıRUSYA FEDERASYONU ÜLKE RAPORU 14.04.2015
RUSYA FEDERASYONU ÜLKE RAPORU 14.04.2015 RUSYA FEDERASYONU ÜLKE RAPORU 14.04.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Rusya Federasyonu na ihracat yapan 623 firma
Detaylı