Kadınlarda Basit (Sistit) Üriner Sistem Enfeksiyonları

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kadınlarda Basit (Sistit) Üriner Sistem Enfeksiyonları"

Transkript

1 DERLEME Kadınlarda Basit (Sistit) Üriner Sistem Enfeksiyonları Füsun YARIŞ, a Mustafa Fevzi DİKİCİ, a Füsun Ayşin ARTIRAN İĞDE a a Aile Hekimliği AD, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Samsun Yazışma Adresi/Correspondence: Füsun YARIŞ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Samsun, TÜRKİYE fyaris@omu.edu.tr ÖZET Birinci basamakta en sık rastlanan hastalıklardan biri İdrar Yolu Enfeksiyonudur (İYE). Erişkin kadınlarda erkeklerden kat fazladır. Kadınların yarısı yaşam boyunca en az bir kez İYE geçirmektedir. İYE oluşumuna göre komplike ve komplike olmayan (basit), yerleşimine göre alt ve üst İYE veya sistit, pyelonefrit, üretrit olarak tanımlanabilir. En sık karşılaşılan İYE sistittir. Enfeksiyonun %60-80 nedeni E.Coli dir. Genç, gebeliği olmayan, ürolojik bir sorunu olmayan kadınlarda yedi günden kısa süreli sistit komplike olmayan sistit, diğerleri komplike sistit olarak tanımlanır. Hastalar sık ve az idrara çıkma, suprapubik ağrı, kötü kokulu idrar yakınmaları ile başvururlar. Basit sistitte genellikle suprapubik duyarlılık dışında bulgu yoktur. Kadınlardaki basit sistitte dizüri, sık idrara çıkma, tuvalete zor yetişme üçlüsü varsa, öykü ve fizik muayene dışında hiçbir tanı testi gerekmeyip, direkt ampirik antibiyotik başlanır. Erişkinlerde trimetoprim-sülfametoksazol, kinolonların üç gün kullanımı yeterlidir. Gebelerde, amoksisilin, sefaleksin, nitrofurantoin yedi gün kullanılabilir. Anahtar Kelimeler: Üriner sistem enfeksiyonu; sistit; kadın; aile hekimliği; birinci basamak sağlık bakımı ABSTRACT Urinary Tract Infections (UTI) are one of the most common infections in primary care. Female adult patients have UTI ten times comparing males. Half of the females experience UTI at least once in their lives. UTI is classified as complicated and uncomplicated according to the process, and upper and lower UTI or cystitis, pyelonephritis, urethritis according to the site. The most common type is uncomplicated cystitis. The 60-80% cause of the infection is E.Coli. Cystitis continuing less than seven days in young, non-pregnant women is uncomplicated (simple), the others are defined as complicated cystitis. The patients apply with frequent and few urination, suprapubic pain, blurry, bad smelling urine. There is no finding other than suprapubic tenderness in uncomplicated cystitis. If dysuria, pollakiuria and urgency appear in women, there is no need for a diagnostic test, ampiric antibiotic could be prescribed. Three days regimen is enough for trimethoprim sulphamethoxazole and quinolones in adults. amoxicilline, cefalexin, nitrofurantoin could be used seven days in pregnant women. Key Words: Urinary tract infections; cystitis; female; family medicine; primary health care Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5):9-15 Copyright 2012 by Türkiye Klinikleri DİZÜRİ VE ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI merika Birleşik Devletleri nde aile hekimi ziyaretlerinin %3 ünün nedeni dizüridir. 1 Bu ziyaretlerde saptanan en sık hastalıklardan biri İdrar Yolu Enfeksiyonu (İYE) ve İYE nun en sık rastlanan semptomu dizüridir. 2 Bir aile hekimi haftada en az üç adet dizüri yakınması olan hasta görmekte olup, en Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5) 9

2 Füsun YARIŞ ve ark. sıklıkla cinsel aktif çağdaki kadınlarda ve huzurevi veya bakım evi gibi bir kurumda kalan yaşlılarda görülür. 3 KADINLARDA ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ Dizürinin nedenine yönelik incelemeler genel olarak bebek ve çocuklar, yetişkin kadınlar, yetişkin erkekler ve yaşlılar olmak üzere dört farklı hasta grubunda farklı değerlendirilmelidir. 1 Bu çalışmada kadınlarda basit üriner sistem enfeksiyonları tartışılacaktır. İdrar yolu enfeksiyonları yılda yaklaşık yedi milyon kez hekime başvuru nedeni olup, yıllık maliyeti ABD de 1,6-2 milyar dolardır. 4 Dizüri kadınlarda en sık işe veya okula gitmeme ve yolculuk planlarını iptal etme nedenlerinden birisidir. Dizürili kadınların yarısı yaklaşık bir gün işe gitmemekte, bir hafta cinsel ilişki kurmamaktadır. Amerikalı kadınların en az yarısı yaşamlarında bir kez dizüri geçirmektedir. En sık olarak yaş arasında cinsel açıdan aktif kadınlarda görülür. 3 Erişkin yaş grubunda kadınlarda erkeklerden kat daha fazla sıklıkta İYE görülür. Her beş kadından biri yaşamında bir kez sistit olmakta ve dizüri yaşamaktadır. 5 Cinsel aktif kadınlarda İYE prevalansı %30-40 tır. Semptomun sıklığı erkeklerde yaşla birlikte artar. Yaşlılarda erkek ve kadınlarda görülme sıklığı aynıdır. 6 Genel bir söylemle; dizürili kadında daha yüksek olasılıkla basit sistit tanısı olasılığı vardır. 6 Adölesan kızlarda en yüksek insidans Mart ve Eylül aylarında gözlenmektedir. 7 Düşük ısı ve yüksek nem idrar yolu enfeksiyonlarını artırmaktadır. Bunun dışında havuz sistiti de yaz mevsiminde sık görülmektedir. Her yaş grubu ve iki cinsiyette üriner sistem taşları Temmuz dan Eylül e kadar pik yapmaktadır, dolayısıyla dizürinin nedeni taş ise bu mevsimde daha sık görülecektir. 8 Kadınlarda son bir hafta içindeki cinsel ilişki sayısı ile İYE olasılığının pozitif korelasyon içinde olduğu, kontrasepsiyon yöntemi olarak spermisid ve vajinal diyafram kullanan kadınlarda riskin 2-3 kat arttığı saptanmıştır. 6 Yaşlılarda İYE fonksiyonel durumda azalmayla birlikte artmaktadır. Huzurevi yaşlılarında, özellikle kateter takılı olanlarda risk daha yüksektir. 6 Huzurevi yaşlılarında asemptomatik bakteriüri prevalansı %50 dir. İYE yaşlılarda her zaman semptom vermeyebilir, bu nedenle huzurevinden sorumlu aile hekimi ziyaretinde İYE açısından dikkatli olmalıdır. Bu tür hastalarda iştahsızlık, inkontinansın kötüleşmesi, kötü kokulu idrar açısından durum her zaman araştırılmalıdır. 6,9 Özellikle evde bakılan yatalak hastalarda gelişen idrar yolu enfeksiyonunda idrar kateterlerinin değiştirilip değiştirilmediğinden, yeterince hidrasyon sağlandığından emin olunmalıdır. İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNUN SINIFLANDIRILMASI İYE oluşumuna göre komplike ve komplike olmayan (basit), yerleşimine göre alt ve üst idrar yolu enfeksiyonu olarak tanımlanabilir. Tuttuğu yere göre, sistit, pyelonefrit, üretrit adını alır. 3 SİSTİT KADINLARDA BASİT (SİSTİT) ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Üriner sistemin yapısı koliform bakterilerle enfeksiyona hassastır. Bu bakteriler üretral meatusa cinsel ilişki veya lokal kontaminasyonla bulaşır ve asendan yolla etkilenen bölgeye bulaşır. En sık karşılaşılan idrar yolu enfeksiyonu mesane mukozasının enflamasyonu olan sistittir. Enfeksiyonun %60-80 nedeni E.Coli dir. 3 Genç, gebeliği olmayan, ürolojik bir sorunu olmayan kadınlarda yedi günden kısa süreli sistit komplike olmayan sistit, diğerleri komplike sistit olarak tanımlanır. 8 İDRAR YOLU ENFEKSİYONU ETYOLOJİ VE RİSK FAKTÖRLERİ Komplike olmayan İYE de idrar kültürlerinin %70-95 inde etkenin E. Coli olduğu saptanmıştır. 11 Yüzde 5-20 sinde koagülaz negatif Stafilokoklar, %1-2 sinde Proteus Mirabilis, %1-2 sinde Klebsiella, %1 inde Staf. Aureus olduğu saptanmıştır. 11 Üriner sistemin anatomik ve işlevsel anomalilerinde reküren ve persistan enfeksiyonlar olur. Bu anomaliler mesane divertikülü, renal kistler, üretral darlıklar ve nörojenik mesane olabilir. Üretra enfeksiyonunda (akut üretral sendrom) etken çoğunlukla Neisseria Gonorrhoeae veya Chlamidia Trachomatistir. Başlıca belirti kaşınma olur. 6 Diğer etkenler Ureaplasma Urealyticum, Mycoplasma Genitalium, Trichomonas Vaginalis ve Herpes Simpleks tir. 6 Hormonal durumlar (hipoöstrojenizm, endometriozis) alt üriner disfonksiyona neden olabilir. Atrofi, kuruluk ve vajinal epitel inflamasyonu dizüri, sık idrara çıkma ve tuvalete zor yetişme semptomları yapar. 6 Malformasyon, tümörler, inflamasyon, spondiloartropatiler (Behçet Hastalığı, Reiter s sendromu), otoim- Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5)

3 KADINLARDA BASİT (SİSTİT) ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI mün bozukluklar, benign prostat hiperplazisi, travma, ilaç yan etkisi (tikarsilin, penisilin G, siklofosfamid), merkezi veya periferik nörolojik bozukluk, vajinal krem, sprey, sabun ve tuvalet kağıdına hassasiyet dizüri oluşturabilir. 1 Balayı sistiti yeni evli kadınlarda yoğun cinsel aktiviteye bağlı olarak görülür. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara bağlı dizüri korunmasız cinsel ilişki yaşayanlarda görülür. 8 Gebeliğin kendisi de bir risk faktörüdür. HASTALARIN YAKINMALARI Sıkışma duygusuna karşın az miktarda idrar çıkışı, sık idrara çıkma, suprapubik ağrı, dolgunluk, bulanık, kötü kokulu idrar, yaşlılarda idrarı tutamama, yatalak hastada bezde kötü kokulu idrar şeklinde yakınmalarla başvururlar. TELEFONLA VEYA KENDİ KENDİNE TANI Yaşlı olmayan kadınlardaki dizüride tanı büyük olasılıkla basit sistit olacağı için, aile hekimlerinin telefon triyajıyla tanı koyabileceğine ve tedavi başlayabileceğine veya hastanın kendi kendine tanı koyabileceğine dair rehberler mevcuttur. 2 Hastanın anlama düzeyi ile ilişkili olarak, izlem telefon görüşmesiyle yakınmaların düzelip düzelmediğinin sorgulanması ile yapılabilir. 6, ÖYKÜ VE FİZİK BAKI Öyküde dizürinin sıklığı, şiddeti ve yeri önemlidir. Erişkin kadınlarda eksternal dizüri (idrar inflame vajinal labiadan geçerken) oluyorsa vajinal enfeksiyon veya inflamasyon düşündürürken, internal dizüri (içeride hissedilen ağrı) bakteriyel sistit veya üretrit düşündürür. İdrar yapmanın başlangıcındaki ağrı genellikle üretral inflamasyona bağlıdır, ancak idrar yaptıktan sonraki suprapubik ağrı daha ziyade mesane inflamasyon veya enfeksiyonu düşündürür. 12 Daha uzun sürede ve kademeli olarak gelişen tablo Chlamidia Trachomatis düşündürürken, daha ani ve hematüri ile birlikte görülen tablo bakteriyel enfeksiyonu düşündürür. 12 Diğer genitoüriner semptomların sorgulanması önemlidir. Dizüriye genellikle sık idrara çıkma, idrar yapmaktan çekinme, idrarın çok yavaş çıkması veya tuvalete zor yetişme eşlik edebilir. Sık idrara çıkma, en sıklıkla azalmış mesane kapasitesi veya ağrılı mesane distansiyonuna bağlı olabilir. İdrar yaparken zorlanma, çekinme ve yavaş yavaş idrar yapma en sıklıkla üretral obstrüksiyona bağlı olup, azalmış mesane kontraktilitesine bağlı da olabilir. Tuvalete zor yetişme trigonal veya posterior üretral irritasyona, taş veya tümöre bağlı olabilir, sistitte de sık görülür. 6 Üretral akıntı büyük oranda üretritle birliktedir. Üretral akıntı ve dizüri cinsel yolla bulaşan hastalıkların en sık görülen semptomlarıdır. Korunmasız cinsel ilişki dikkatle sorgulanmalıdır. Yüksek riskli cinsel davranışları olanlarda dizüri cinsel yolla bulaşan hastalığın varlığı veya geçirilmiş olmasına bağlı gelişmiş skarlara bağlı olabilir. 6 Hastanın genel tıbbi durumu hakkında bilgi alınmalıdır. Diyabetik hastalarda kandidiyazise sekonder vulvovajinit gelişebilir. Öyküde ilaç ve bitkisel preparatların ve topikal hijyen ürünlerinin kullanılıp kullanılmadığı sorulmalıdır. 6 Komplike İYE da bulantı, kusma yakınması da olabilir. Genellikle idrar yolu enfeksiyonu komplike değilse suprapubik duyarlılık dışında bulgu yoktur. Batın palpasyon ve perküsyonu üreter, böbrek ve mesane inflamasyonunu gösterir. Kostovertebral açı hassasiyeti pyelonefriti gösterir. Pelvik muayenede akıntı, travma, enfeksiyonlar (herpes veya şankroid) saptanabilir. 6 Vajinal enfeksiyon düşünülen hastalarda pelvik muayene sıklıkla faydalı olmasına rağmen, internal dizüri ve idrara sık çıkma semptomları belirgin ve vajinal akıntı ve irritasyon bulguları yoksa gereksiz olabilir. 6 Hastanın genel durumu, vital bulguları kaydedilmelidir. 12 Ateşin 38 o C ın üzerinde olması, bulantı, kusma, kostovertebral açı duyarlılığı, bel ağrısı üst idrar yolu enfeksiyonu düşündürmelidir. 4 TANI YÖNTEMLERİ Füsun YARIŞ ve ark. Dizüriyi değerlendirmede altın standart temiz ve orta akım idrarının mikroskopik incelemesidir. 2 Kadınlarda görülen basit sistitte klasik dizüri, sık idrara çıkma, tuvalete zor yetişme üçlüsü varsa, öykü ve fizik muayene dışında hiçbir tanı testinin gerekli olmadığı, direkt ampirik antibiyotiklere başlanabileceği yönünde yeterince kanıt mevcuttur. 2 İdrar tetkiki: Dizürinin en sık görülen nedeni İYE olduğu için sıklıkla yararlı bir incelemedir. Çubukla idrar tahlili çoğunlukla kullanışlıdır. Lökosit esteraz lökositler tarafından üretilir ve idrarda varlığı lökosit varlığını gösterir. Lökosit esteraz varlığı idrarda bakteri olduğunu gösterir. Eğer bakteri sayısı 0 binin üzerinde ise %90-95 sensitif, 0 binin altında ise %70 sensitiftir. Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5) 11

4 Füsun YARIŞ ve ark. Ancak akut üretral sendrom da, üriner sistem enfeksiyonları da lökosit esteraz pozitifliğine yol açabilir. Ayrıca sefaleksin ve tetrasiklin gibi birçok madde yanlış negatifliğe yol açabilir. 13 Nitrit varlığı bakteriüri ve olası idrar yolu enfeksiyonunu gösterir, ancak nitritin bulunmaması nitrat redükte etmeyen bir bakteri olan ve özellikle adölesanlarda sık görülen bir İYE ajanı olan Staphylococcus saprophyticus olmadığını göstermez. Nitrit ve lökosit esterazın negatif olmasının negatif prediktif değeri %97,5 olup idrar yolu enfeksiyonunu ekarte ettirir, ancak akut üretral sendromu ekarte ettirmez. Gros veya mikroskopik hematüri akut üretral sendromda sık görülmez, ancak özellikle S. saprophyticusun neden olduğu idrar yolu enfeksiyonlarında sık görülmektedir. 13 Pyüri: Santrifüj edilmiş idrarda 40X büyütmede her alanda dan fazla lökosit bulunmasıdır. Bazı kaynaklarda 5 den fazla veya 3-5 arası lökosit de pyüri olarak kabul edilir. Kesme noktasını 8 lökosit olarak aldığımızda, İYE tanısı için sensitivitesi %91, spesifitesi %50 dir. Pyüri, İYE dışında akut üretral sendromda da pozitif olabilir. 13 Nitrit ve piyüri varlığının klinik karara etkisi Tablo 1 de sunulmaktadır. 13 Alt İYE lerin %50 sinde, üst İYE lerin %90-95 inde 0 bin/ml den fazla bakteri mevcuttur. Tek bir bakterinin saptanmasının İYE tanısı için sensitivite ve spesifitesi %90 ın üzerindedir. Akut üretral sendromda lökosit sayısı genellikle daha düşük olmakla birlikte, idrar mikroskopik incelemesinde herhangi bir miktarda lökosit ve bakteri bulunabilir. 13 T. vajinalis, C. Trachomatis ve diğer enfeksiyonlarda da lökositüri mevcuttur. 13 Steril piyüri, prostatit, nefrolitiazis, ürolojik neoplazmlar, fungal veya mikobakteriyel enfeksiyonlarda olabilir. 13 TABLO 1: Nitrit ve piyüri varlığının klinik karara etkisi. Piyüri Nitrit Karar Pozitif Pozitif Hasta tedavi edilir. Pozitif Negatif Jinekolojik enfeksiyon olasılığı: Jinekolojik muayene yapılmalı. Nitrit (-) bakteriler (örn. Safilokoklar) etken olabilir. Negatif Pozitif Nadir. Tarihi geçmiş/yanlış kullanılmış stik, kontaminasyon olabilir. Negatif Negatif İYE yok. KADINLARDA BASİT (SİSTİT) ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Steril Piyüri Nedenleri: 11 Non- infeksiyoz piyüri Taş Tubulointerstisyel nefrit Mesane irritasyonu Antibiyotik tedavisi altında Yanlış Sonuç Özel kültürle saptanabilen enfeksiyonlar: Tüberküloz Mantarlar Virüsler Leptospira Klamidya H. Ducrei 11 Hematüri, orta akım temiz idrar santrifüj edildiğinde her alanda 3-5 eritrosit görülmesidir. 13 AYIRICI TANILAR Kadınlarda vajinit, üretrit, pelvik inflamatuar hastalık, dış gebelik. Laboratuar: Sağlıklı ve durum düzelmezse 48 saat içinde kontrole geleceğinden emin olunan, non-reküren sistiti olan hastalarda idrar kültürü veya başka bir laboratuvar tetkikine gerek yoktur. 13 Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hariç bırakıldığında, dizüri etkeni büyük olasılıkla üropatojenik koliform enfeksiyondur. 9 Dizüri eksternal tanımlanıyor, üretral veya vajinal neden saptanmışsa kültür ertelenebilir. Bazı yazarlar 3 Coloni Forming Units (CFU)/ ml yi (koloni oluşturan birimler) enfeksiyon tanısı için yeterli kabul ederken, bazıları da dizüri mevcudiyetinde 2 yi tanı için yeterli kabul etmektedir. 2,13 Görüntüleme: Tekrarlayan İYE de üriner sistem taşları düşünülürse, direkt üriner sistem grafisi çekilebilir. Ultrasonografi için sevk edilebilir. Tanı şüpheliyse, hastalık çok ağır seyrediyorsa, immün yetersizlik varsa, antibiyotiklere yanıt alınamıyorsa ve komplikasyon şüphesi varsa görüntüleme ve diğer incelemeler yapılmalıdır. Diğer laboratuvar: Komplike olmamış bile olsa pyelonefriti olanlarda idrar kültürü önerilmektedir. Adölesanlarda gram pozitiflere etkili ilaç verilmiş ancak beklenen etki sağlanamamışsa idrar kültürü önerilir, 12 Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5)

5 KADINLARDA BASİT (SİSTİT) ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI çünkü adölesanlarda Staphylococcus saprophyticusa bağlı İYE insidansı normal populasyondan yüksektir. 7 Özel testler: Hastanın vajinal, üretral akıntısı var ve cinsel açıdan aktifse, vajinit düşünülüyorsa vajenden sürüntüyle ıslak vajinal preparat hazırlanıp, gram boyama ile mikroskopik inceleme yapılabilir. Yine vajinal veya üretral kültür alınabilir. 6 Tanısal girişim/cerrahi: Voiding ürolojik incelemelerle birlikte veya tek başına sistoskopi invazif bir test olup, mesane ve üretral patolojiyi ekarte etmek için kullanılabilir. 6 BİRİNCİL KORUNMA Nedenlere yönelik: Günde 2-2,5 litre su içilmesi, üriner sistem taşlarının önlenmesi, temiz koşulların sağlanması önemlidir. Risk faktörlerine yönelik: Dizürinin nedeni cinsel yolla bulaşan hastalık ise buna yönelik hasta eğitimi, partnerin/partnerlerin belirlenmesi ve tedavilerinin sağlanması gereklidir. Diyabetik hastaların her izlemde İYE açısından değerlendirilmesi önerilmektedir. Hasta eğitimi: Bir çalışmada tüm böbrek hastalarının yüzde onunda hasta eğitiminin çok gerekli olduğu vurgulanmaktadır. 14 Günde 2-2,5 litre su tüketimi, kadınlarda genital bölge hijyeninin önden arkaya yapılması, pamuklu iç çamaşırı kullanımı ve sık değiştirilmesi, idrar yapma ihtiyacı duyulduğunda idrarın tutulmaması, zemin hazırlayıcı faktörlerin düzeltilmesi (konjenital darlıklar, diyabet) konusunda sağlanmalıdır. 11 Profilaksi: Tekrarlayan enfeksiyonu olan erişkinlerde (yılda üç ataktan fazla) günde bir tablet trimetoprim sülfometoksazol ile antimikrobiyal profilaksi yapılmalıdır. 11 Tedavinin gidişi ve prognoz: Neden basit komplikasyonsuz sistit ise 3-7 günde düzelir. 13 Reenfeksiyon: Sistit tedavisinden en az iki hafta sonra farklı bir bakteri suşu ile gelişen enfeksiyondur. Tekrarlayan sistitlerin %20 si reenfeksiyondur. Cinsel ilişki, diyabetes mellitus, diyafram kullanımı, menopoz sonrası dönemde işeme sonrası artık idrar kalması gibi durumlara bağlı olarak oluşur. Relaps: Sistit tedavisinden sonra iki hafta içinde aynı bakteri kökeni ile gelişen enfeksiyondur. Tekrarlayan sistitlerin % unu oluşturur. Hastanın tedaviye uymaması, yetersiz antibiyotik emilimi, etkenin dirençli oluşu, böbrek taşı, daha seyrek olarak anatomik bozukluklar nedeniyle gelişir. Tekrarlayan enfeksiyon: Kadınlarda son 6-12 ayda, erkeklerde son üç yılda en az üç İYE varlığıdır. Komplike İYE: Hastayı tekrarlayan veya tedavisi güç İYE ye eğilimli duruma getiren anatomik, fonksiyonel veya farmakolojik faktörler varlığında gelişen enfeksiyondur. Asemptomatik bakteriüri: Huzurevindeki yaşlıların yarısında bulunur, yaşlılarda tedavi gerektirmez. 9 Gebelerdeki asemptomatik bakteriüri tedavi gerektirir. GENEL ÖNLEMLER TEDAVİ Dizüri yakınması olan hastaların bir kısmı cranberry (amerikan üzümü), lipeka (yaban mersini) suyu içmekte ve fayda gördüklerini ifade etmektedir, bunlar faydalı olabilir, ancak bu bitkilerle ilgili kanıt oluşturacak sistematik araştırmalar mevcut değildir. 6,15 Hastaların bir kısmı daha önceki dizüri yakınmasında kendilerine reçete edilmiş ve üç gün kullandıkları için bitmemiş olan ilaçlarını yeni bir tablo ortaya çıktığında kullanabilmektedir. Bu durum yeni bir tedavi olarak sorunu çözebilmektedir, ancak kutuda kalan ilaçların sayısının tedaviyi tamamlamaya yetmemesi veya ilacın son kullanma tarihinin geçmiş olması direnç oluşumuna da neden olabilmektedir. 6 Basit komplikasyonsuz sistit hastalarının çok büyük bir kısmı tedavi edilmese de kendiliğinden düzelmektedir. Bu hastalıkta hastaların duyduğu en büyük kaygılardan birisi, tedavi olmazlarsa pyelonefrit gelişmesi olasılığıdır. Persistan ve reküren sistitin pyelonefrite dönüşmesi olasılık dahilindedir, ancak tedavi edilmeyen basit sistit olgularının ne kadarında pyelonefrit geliştiği ile ilgili sistematik bir araştırma yoktur. 6 Dizüri hastalarının çoğu semptomları başladıktan hemen sonra hekime başvurur, çünkü dizüri rahatsız edici bir problem olduğundan uzun süre beklenebilecek bir durum değildir. Dizüriye ek olarak ateş, üşüme titreme, bulantı ve kusma da varsa çok daha kısa süre içinde başvurmaktadır. Bu nedenle dizüri hastalarının çoğunluğu saat içinde bakım ve tedavi almaktadır. 6 İLAÇ TEDAVİSİ Füsun YARIŞ ve ark. Özel durumlar dışında ampirik antibiyotik tedavisi uygundur. Yaşlı hastalarda tedavi süresi 7-14 gün sürmeli- Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5) 13

6 Füsun YARIŞ ve ark. dir. Rehberlerde, yaşlı olmayan erişkinlerde, genel olarak basit sistitin üç günlük tedavisinin yedi günlük tedavi kadar etkili olduğu yer almaktadır. İlk tercih: Erişkinlerde Trimetoprim-sülfametoksazol ( mg) 2 eşit dozda ağızdan üç gün kullanımı yeterlidir. Gerekirse 7 güne uzatılır. 16,17 Gebelerde: Amoksisilin 3x500 mg, sefaleksin 3x500 mg, nitrofurantoin 4x50 mg 7 gün süreyle güvenle kullanılabilir. 16 Alternatifler: Kinolonlar: Siprofloksasin mg/gün iki eşit dozda, ofloksasin mg/gün sabahları tek doz ağızdan, norfloksasin 800 mg/gün, iki eşit dozda ağızdan verilir. Kinolonların da üç gün kullanımı yeterli olabilir Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa yönelik tanı ve tedavi rehberleri 2012 de ise tedavi yaklaşımı Tablo 2 deki gibidir. 21 İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ Trimetoprim- sülfametoksazolün etkileşebileceği ilaçlar: Antiaritmikler, dapson, sülfonilüreler, fentoin, kumarin, antimalaryel ilaçlar, antiviraller, diüretikler, kalp glikozidleri, östrojenler, siklosporin, sitotoksik ilaçlar (azatioprin, 6-merkaptopürin, metotreksat). 22,23 Kinolonların etkileşebileceği ilaçlar: Non steroid anti inflamatuar ilaçlar, antasitler (emilimi azaltır). Moksifloksasin antiaritmiklerle, eritrosinle, trisiklik anti depresanlarla etkileşebilir ve aritmi riskini artırır. Siprofloksasin ve norfloksasin glibenklamidin etkisini artırabilir. Siprofloksasin fenitoinin plazma konsantrasyonunu değiştirebilir. Antihistaminiklerle moksifloksasin etkileşerek ventriküler aritmi oluşturabilir. Antikoagülan, antimalaryal, antipsikotikler, beta blokerler, çinko, demir, 5HT1 agonistleri, östrojenler, pentamidin, probenesid, siklosporin, sitotoksikler, teofilin kinolonlarla etkileşim gösterebilir. 19,22,23 KADINLARDA BASİT (SİSTİT) ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Ülser ilaçları ve süt ürünleri kinolonların emilimini azaltır. 22,23 Kinolon ve trimetoprim- sülfametoksazol kontrendikasyonları: Kinolonlar 18 yaş altında kıkırdak gelişimi tamamlanmadığından kullanılmamalıdır. Porfiria ve G6 fosfat dehidrogenaz eksikliği mevcut ise trimetoprimsülfametoksazol kontrendikedir. 19 Trimetoprim-sülfametoksazolün yan etkileri: Özellikle yaşlılarda nadir görülen, ancak ciddi (Stevens-Johnson Sendromu, kan diskrazileri, agranülositoz gibi) yan etkilere yol açtığı bilinmektedir. Bulantı ve ishale neden olabilir. Ancak İYE nin kendisi de bulantıya neden olabileceğinden ilaca bağlı bulantı olup olmadığı iyi değerlendirilmelidir. 19 TAKİP Sıklığı: Neden basit, komplikasyonsuz sistit ise, saat içinde yakınmaları düzelmezse kontrole gelmesi istenir. Ateş varsa, antibiyotik sonrasında saat içinde düşmezse kontrole gelmesi istenir. İzlemde 3 gün içinde ateş düşmemişse ikinci seçenek antibiyotiğe geçilir. SEVK/KONSÜLTASYON GEREKTİREN DURUMLAR İYE tanısı şüpheliyse, hastalık çok ağır seyrediyorsa, immün yetersizlik varsa, antibiyotiklere yanıt alınamıyorsa ve komplikasyon şüphesi varsa, saat içinde semptomlar düzelmiyor, ateş düşmemişse trimetoprim sulfometoksazol alıyorsa, kinolona geçilmelidir. Kinolonla da başarısızlık söz konusu ise sevk edilmelidir. Komplike ve üst idrar yolu enfeksiyonu söz konusu ise parenteral antibiyotik tedavisi ve kültür gerekebileceği için sevk edilmesi tercih edilmelidir. 1,21 Sevkin mümkün olamadığı durumlarda hastalar geniş spektrumlu sefalosporinler, aminoglikozidler kullanılarak tedavi edilebilir. Gebelerde tedavi başarısızlığı ve/veya komplike durumlarda idrar kültürü dahil ileri tetkikler için sevk edilmelidir. TABLO 2: Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa yönelik tanı ve tedavi rehberleri 2012 tedavi yaklaşımı. 21 İlaç adı Komplike olmayan alt üriner sistem enfeksiyonu Komplike alt üriner sistem enfeksiyonu Fosfomisin* 3 g/gün, tek doz Önerilmez Nitrofurantoin* 2x0 mg/gün, 5-7 gün Önerilmez Trimetoprim sulfametoksazol 2x160/800 mg/gün, 3 gün 2x160/800 mg/gün, 7 gün Siprofloksasin 2x250 mg/gün, 3 gün 2x500 mg/gün, 7 gün Sefuroksim aksetil 2x250 mg/gün, 5-7 gün 2x500 mg/gün, 7 gün Sefiksim 400 mg/gün, tek doz, 5-7 gün 400 mg/gün, tek doz, 7 gün *Sadece kadınlardaki komplike olmayan alt üriner sistem enfeksiyonlarında. 14 Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5)

7 KADINLARDA BASİT (SİSTİT) ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Füsun YARIŞ ve ark. 1. Sloane PD, Slatt LM, Ebel MH, Jackues LB, Smith MA. Dizüri. Bergus GR, editör. Aile Hekimliğinin İlkeleri. Çev. ed. Yaman H. 5. Baskı. İstanbul: Sigma Yayıncılık; p Colgan R, Williams M. Diagnosis and Treatment of acute uncomplicated cystitis. American Family Physician 2011;84(7): French L, Phelps K, Pothula NR, Mushkbar S. Urinary problems in women. Prim Care 2009; 36(1):53-71, viii. 4. Fang LST. Approach to dysuria and urinary tract infections in women. In: Goroll AH, Mulley AG, eds. Primary care. Office evaluation and management of the adult patient. 6 th ed. Philadelphia: Lippicott Williams and Wilkins; p Carter C, Stallworth J, Holleman R. Urinary Tract Disorders. In: Rakel RE, ed. Textbook of Family Practice. 8 th ed. Philadelphia: Saunders; p Saultz JW. Dysuria. In: Textbook of Family Medicine. New York: Mc Graw Hill; p Claudius I. Dysuria in Adolescents. West J Med 2000;172(3): Chen YK, Lin HC, Chen CS, Yeh SD. Seasonal variations in urinary calculi attacks and their association with climate: a population based study. J Urol 2008;179(2): KAYNAKLAR 9. Sundvall PD, Ulleryd P, Gunnarsson RK. Urine culture doubtful in determining etiology of diffuse symptoms among elderly individuals: a cross-sectional study of 32 nursing homes. BMC Fam Pract 2011;12:36.. Arısoy ES, Yarış E, Coşkun Ö. TC Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Tanı Tedavi Rehberleri Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını; p Şit D. Üriner Sistem Enfeksiyonları: Kadınlar. Bozdemir N, Kara İH, editörler. Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi. Adana: Nobel Kitabevi; 20. p Bremnor JD, Sadovsky R. Evaluation of dysuria in adults. Am Fam Physician 2002;65(8): Devillé WL, Yzermans JC, van Duijn NP, Bezemer PD, van der Windt DA, Bouter LM. The urine dipstick test useful to rule out infections. A meta-analysis of the accuracy. BMC Urol 2004; 4: Charles J, Miller G, Anthea Ng. Management of renal problems in Australian general practice. Australian Family Physician 2005;34(11): Yarış F, Dikici MF. Yaban Mersini: Ne Önersek? Aile Hekimliği Aktüel Bilimsel Tıp Dergisi 2009;3(4): Gönen İ, Akçam FZ, Yaylı G. Kadınlarda Sık Görülen Üriner Enfeksiyonlara Yaklaşım. STED 2004;13(4): Dikici MF, Yarış F, Yarış E. Akut Komplikasyonsuz İdrar Yolu Enfeksiyonunun Birinci Basamaktaki Ampirik Tedavisinde Trimetoprim- Sulfometoksazolün Siprofloksasinle karşılaştırılması. Kocatepe Tıp Dergisi 2007; 8: Liu HH. Safety profile of the fluoroquinolones: focus on levofloxacin. Drug Saf 20;33(5): Hickerson AD, Carson CC. The treatment of urinary tract infections and use of ciprofloxacin extended release. Aust Fam Physician 2005; 34(11): Kadıoğlu M, Yarış F, Yarış E, Kalyoncu Nİ. Birinci basamakta sık görülen enfeksiyonlarda akılcı farmakolojik yaklaşım. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2003;12(1): Yarış E, Arısoy ES, Yarış F, Beyazova U, Tunçok Y, Toklu HZ. Üriner Sistem Enfeksiyonu (Erişkin). TC Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberleri 2012 (Taslak). Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını; Kayaalp ŞO. Ek 1: Etkileşimler. Türkiye İlaçla Tedavi Kılavuzu Formüleri. Ankara: Pelikan Tıp Kitapçılık; p Yarış F, Dikici MF. Birinci basamakta sık görülen ilaç-ilaç ve ilaç-gıda etkileşimleri. Aile Hekimliği Aktüel Bilimsel Tıp Dergisi 2008;2(5-6): Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2012;3(5) 15

AĠLE HEKĠMLĠĞĠNDE DĠZÜRĠYE YAKLAġIM. Doç. Dr. Füsun Yarış Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı

AĠLE HEKĠMLĠĞĠNDE DĠZÜRĠYE YAKLAġIM. Doç. Dr. Füsun Yarış Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı AĠLE HEKĠMLĠĞĠNDE DĠZÜRĠYE YAKLAġIM Doç. Dr. Füsun Yarış Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Dizüri en sık hangi grupta görülür? A) Adölesanlar B) Cinsel aktif kadınlar

Detaylı

ÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI

ÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI ÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI Uriner enfeksiyon Üriner kanal boyunca (böbrek, üreter, mesane ve

Detaylı

İdrar Yolu Enfeksiyonu Tanı. Dr. Z. Birsin Özçakar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji B.D.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Tanı. Dr. Z. Birsin Özçakar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji B.D. İdrar Yolu Enfeksiyonu Tanı Dr. Z. Birsin Özçakar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji B.D. İYE - Tanı Doğru ve zamanında tanılanması uygun tedavi renal skar, tekrarlayan pyelonefrit, HT,

Detaylı

İdrar Tahlilinde Mitler U Z. DR. B O R A ÇEKMEN ACIL Tı P K L I NIĞI O K MEYDANı E Ğ I T IM VE A R A Ş Tı R MA HASTA NESI S AĞ L ı K B ILIMLERI Ü

İdrar Tahlilinde Mitler U Z. DR. B O R A ÇEKMEN ACIL Tı P K L I NIĞI O K MEYDANı E Ğ I T IM VE A R A Ş Tı R MA HASTA NESI S AĞ L ı K B ILIMLERI Ü İdrar Tahlilinde Mitler U Z. DR. B O R A ÇEKMEN ACIL Tı P K L I NIĞI O K MEYDANı E Ğ I T IM VE A R A Ş Tı R MA HASTA NESI S AĞ L ı K B ILIMLERI Ü NIVERSITESI Mit 1: İdrar bulanık görünümde ve kötü kokulu.

Detaylı

Piyelonefrit Tedavi süreleri? Dr Gökhan AYGÜN CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD

Piyelonefrit Tedavi süreleri? Dr Gökhan AYGÜN CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD Piyelonefrit Tedavi süreleri? Dr Gökhan AYGÜN CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD Neden? Daha az yan etki Ekonomik veriler DİRENÇ! Kollateral hasar! Kinolon Karbapenem Uzun süreli antibiyotik baskısı Üriner Sistem

Detaylı

Plan. Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Güncel Yaklaşımlarş. Öğrenim hedefleri. Kaynaklar. Acil Tıp için önemi. Giriş 27.09.2012

Plan. Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Güncel Yaklaşımlarş. Öğrenim hedefleri. Kaynaklar. Acil Tıp için önemi. Giriş 27.09.2012 Plan Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Güncel Yaklaşımlarş Doç.Dr. Fırat BEKTAŞ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Giriş Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Tanısal süreç Tedavi Taburculuk

Detaylı

Komplike İdrar Yolu Enfeksiyonları

Komplike İdrar Yolu Enfeksiyonları Komplike İdrar Yolu Enfeksiyonları Dr.Kenan HIZEL Gazi Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. İçerik 1. Kompike İYE 2. Piyelonefrit 3. Kateterli hastada İYE 4. Asemptomatik bakteriüri

Detaylı

Prof Dr Salim Çalışkan. İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi

Prof Dr Salim Çalışkan. İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi Prof Dr Salim Çalışkan İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi FC 12y K Tekrarlayan İYE İYE dikkat çeken noktalar Çocukluk çağında 2.en sık enfeksiyondur Böbrek parankimi zarar görebilir (skar) Skara

Detaylı

İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

İDRAR YOLU ENFEKSİYONU İDRAR YOLU ENFEKSİYONU Üriner Enfeksiyon; UTİ; İdrar Yolu İltihabı; İdrar yollarının mikrobik enfeksiyon hastalığıdır. Mikroplar idrar yollarına girer, burada çoğalmaya başlar ve iltihaba neden olur. Enfeksiyon

Detaylı

Dr. Derya SEYMAN. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Dr. Derya SEYMAN. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Dr. Derya SEYMAN Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Genişlemiş Spektrumlu beta-laktamaz Üreten Escherichia coli veya Klebsiella pneumoniae ya

Detaylı

KOMPLIKE ÜRINER SISTEM INFEKSIYONU

KOMPLIKE ÜRINER SISTEM INFEKSIYONU KOMPLIKE ÜRINER SISTEM INFEKSIYONU Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Hastanesi Amerika Birleşik Devletleri`de her yıl 7 milyon hasta İYE nedeniyle hekime başvuruyor Toplum bazlı enfeksiyonlarda

Detaylı

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların

Detaylı

Laboratuvar Uygulamaları - İdrar Kültürleri. M. Ufuk Över-Hasdemir Marmara Üni. Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Laboratuvar Uygulamaları - İdrar Kültürleri. M. Ufuk Över-Hasdemir Marmara Üni. Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Laboratuvar Uygulamaları - İdrar Kültürleri M. Ufuk Över-Hasdemir Marmara Üni. Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Üretra kalıcı mikroflorası KNS (S. saprophyticus hariç) Viridans ve non-hemolitik

Detaylı

İYE PATOFİZYOLOJİ İYE PATOFİZYOLOJİ 01.02.2012 BAKTERİÜRİYİ ETKİLEYEN KONAK FAKTÖRLERİ

İYE PATOFİZYOLOJİ İYE PATOFİZYOLOJİ 01.02.2012 BAKTERİÜRİYİ ETKİLEYEN KONAK FAKTÖRLERİ İYE ABD de YD ve çocuklardaki ateşli hastalıkların en önemli sebebi İYE nudur Ateşli çocukların %4-7 sinde gözlenir Semptomatik İYE 1-5 yaş arasında %2 oranında görülürken, okul çağı kızlarda %3-5 arasındadır

Detaylı

Erişkinlerde İdrar Örneklerine Laboratuvar Yaklaşımı. Dr.Kayhan Çağlar

Erişkinlerde İdrar Örneklerine Laboratuvar Yaklaşımı. Dr.Kayhan Çağlar Erişkinlerde İdrar Örneklerine Laboratuvar Yaklaşımı Dr.Kayhan Çağlar Sunumun İçeriği Üriner sistem enfeksiyonları Kadında idrar yolu enfeksiyonları Gebelerde idrar yolu enfeksiyonları Çocuklarda idrar

Detaylı

Üriner enfeksiyon ve Vezikoüreteral reflü

Üriner enfeksiyon ve Vezikoüreteral reflü Üriner enfeksiyon ve Vezikoüreteral reflü Doç Dr Haluk Emir Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı Üriner enfeksiyon Üriner sistemde; mikroorganizma invazyonu ve sayısının artması, Çoğunlukla

Detaylı

Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke

Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 12/o4/2014 Akılcı antibiyotik kullanımı Antibiyotiklere

Detaylı

İdrar, ph sı ve kimyasal içeriği ile iyi bir kültür ortamıdır. ph düşüklüğü, üre yüksekliği, organik asit varlığı üremeyi. güçleştirir.

İdrar, ph sı ve kimyasal içeriği ile iyi bir kültür ortamıdır. ph düşüklüğü, üre yüksekliği, organik asit varlığı üremeyi. güçleştirir. Üriner sistem enfeksiyonları Semptomların varlığında belirgin bakteriüri olmasıdır Üretrit Sistit Selcan ENVER DİNÇ 22.03.2011 Piyelonefrit Yenidoğanlar, genç kadınlar ve ileri yaş erkekler yüksek risk

Detaylı

ÜRİNER İNFEKSİYONLAR. Prof.Dr Sema Akman Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji ve Romatoloji Ünitesi

ÜRİNER İNFEKSİYONLAR. Prof.Dr Sema Akman Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji ve Romatoloji Ünitesi ÜRİNER İNFEKSİYONLAR Prof.Dr Sema Akman Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji ve Romatoloji Ünitesi Terminoloji Semptomatik üriner enfeksiyon Asemptomatik bakteriüri Akut pyelonefrit Sistit

Detaylı

Üriner Sistem Enfeksiyonları PROF.DR.SEVİNÇ EMRE

Üriner Sistem Enfeksiyonları PROF.DR.SEVİNÇ EMRE Üriner Sistem Enfeksiyonları PROF.DR.SEVİNÇ EMRE İDRAR YOLU ENFEKSİYONU (İYE) Neden önemli? İYE çocukluk çağında görülen 2. en sık bakteriyel enfeksiyon (ateşli çocukların % 5 inde ÜSE ) Tanı koymak güç

Detaylı

Erkeklerde Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Erkeklerde Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Erkeklerde Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Cinsel ilişki yoluyla bulaşan hastalıklar genç erişkin (seksüel aktif) çiftlerin hastalığıdır. Tedavi sırasında, çiftlerin hastalığı olduğu hatırlanmalı ve tüm

Detaylı

Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji ÜSİ, SBİ infeksiyonların %15-40 (yılda >560.000) En önemli risk faktörü üriner kateter (olguların %60-80) Kİ-ÜSİ = SBİ-ÜSİ Cope M et

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAK HEKİMLERİN TANI VE TEDAVİDE BİLMESİ GEREKENLER

BİRİNCİ BASAMAK HEKİMLERİN TANI VE TEDAVİDE BİLMESİ GEREKENLER BİRİNCİ BASAMAK HEKİMLERİN TANI VE TEDAVİDE BİLMESİ GEREKENLER Birinci basmağa yönelik tanı ve tedavi rehberinde bahsedilen hastalıklar Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) İdrar yolu infeksiyonu (İYE)

Detaylı

BIRINCI BASAMAK HEKIMLERIN TANI VE TEDAVIDE BILMESI GEREKENLER. D.Ü. Tıp Fakültesi Üroloji A.B.D.

BIRINCI BASAMAK HEKIMLERIN TANI VE TEDAVIDE BILMESI GEREKENLER. D.Ü. Tıp Fakültesi Üroloji A.B.D. BIRINCI BASAMAK HEKIMLERIN TANI VE TEDAVIDE BILMESI GEREKENLER D.Ü. Tıp Fakültesi Üroloji A.B.D. Tanı ve tedavi rehberi Birinci basmağa yönelik tanı ve tedavi rehberinde bahsedilen hastalıklar Cinsel yolla

Detaylı

İçerik AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI. Testler. Öykü ve fizik muayene. Öykü

İçerik AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI. Testler. Öykü ve fizik muayene. Öykü 1 2 AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI İçerik Karın ağrısı olan hastanın akut apandisit olup olmadığını değerlendirmede kullandığımız testlerin değerliliği kullanımları tartışılacaktır

Detaylı

Tekrarlayan Üriner Sistem Enfeksiyonlarına Yaklaşım. Dr.Adnan ŞİMŞİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD

Tekrarlayan Üriner Sistem Enfeksiyonlarına Yaklaşım. Dr.Adnan ŞİMŞİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD Tekrarlayan Üriner Sistem Enfeksiyonlarına Yaklaşım Dr.Adnan ŞİMŞİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD ÜSE Tüm yaş grubu hastalarda en çok rastlanılan bakteriyel enfeksiyonlar İnsidans 1.000 kadının

Detaylı

her hakki saklidir onderyaman.com

her hakki saklidir onderyaman.com Orşit Orşit, testis içinde ağırlıklı lökositik eksuda ve dışında seminifer tübüllerde tübüler skleroza neden olan testisin inflamatuar lezyonudur. İnflamasyon ağrı ve şişliğe neden olur. Seminifer tübüllerdeki

Detaylı

Ders Yılı Dönem-V Üroloji Staj Programı

Ders Yılı Dönem-V Üroloji Staj Programı 2018 2019 Ders Yılı Dönem-V Üroloji Staj Programı DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 5 ÜROLOJİ STAJI EĞİTİM PROGRAMI Stajın adı Stajın süresi Öğretim yeri Anabilim dalı başkanı Staj sorumluları Eğiticiler

Detaylı

Dr. Nur Yapar 12 Mart 2016 ANTALYA

Dr. Nur Yapar 12 Mart 2016 ANTALYA Dr. Nur Yapar 12 Mart 2016 ANTALYA Tanımlar Görülme sıklığı Risk faktörleri Patogenez Tanı Önlemler Kİ- Bakteriüri: Kateterizasyonu olan hastada anlamlı bakteriüri Kİ-ÜSİ: Kateterizasyon Üretral, suprapubik,

Detaylı

İdrar Yolu İnfeksiyonları

İdrar Yolu İnfeksiyonları İdrar Yolu İnfeksiyonları Dr. Ayten Kadanalı Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İstanbul Olgu A. D 51 yaşında, erkek hasta Sık ve ağrılı idrar

Detaylı

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Tanı

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Tanı Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Tanı Deniz Gökengin Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar Gonore Klamidyal

Detaylı

İşeme Eğitimi Olmayan Çocukta İdrar Yolu Enfeksiyonu ve VUR

İşeme Eğitimi Olmayan Çocukta İdrar Yolu Enfeksiyonu ve VUR İşeme Eğitimi Olmayan Çocukta İdrar Yolu Enfeksiyonu ve VUR Dr. Selçuk Yücel Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı İstanbul Tarihsel Dogma VUR İYE Skar gelişimi

Detaylı

SIK TEKRARLAYAN NASIL TEDAVİ EDELİM? Dr. Ahmet Kıykım MERSİN

SIK TEKRARLAYAN NASIL TEDAVİ EDELİM? Dr. Ahmet Kıykım MERSİN SIK TEKRARLAYAN ÜRİNER İNFEKSİYONLARI NASIL TEDAVİ EDELİM? Dr. Ahmet Kıykım Mersin Üniversitesi Tıp T p Fakültesi İç Hastalıklar kları A.D, Nefroloji B.D. MERSİN Sunum içerii eriği Terimler-kavramlar Epidemiyoloji-Etyoloji

Detaylı

SPONDİLODİSKİTLER. Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR

SPONDİLODİSKİTLER. Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR SPONDİLODİSKİTLER Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR Vertebra Bir dizi omurdan oluşur Vücudun eksenini oluşturur Spinal kordu korur Kaslar, bağlar ve iç organların yapışacağı sabit bir yapı sağlar. SPONDİLODİSKİT

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Servisi Olgu Sunumu 06 Eylül 2017 Çarşamba. Dr.

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Servisi Olgu Sunumu 06 Eylül 2017 Çarşamba. Dr. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 06 Eylül 2017 Çarşamba Dr. Mert Şengün Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

Detaylı

Steril pyrüili böbrek nakli hastalarında gerçek zamanlı multipleks polimeraz zincir reaksiyon test sonuçları

Steril pyrüili böbrek nakli hastalarında gerçek zamanlı multipleks polimeraz zincir reaksiyon test sonuçları Steril pyrüili böbrek nakli hastalarında gerçek zamanlı multipleks polimeraz zincir reaksiyon test sonuçları Mehmet Sarıer 1, Meltem Demir 2, Şafak Göktaş 3, İbrahim Duman 1, Yücel Yüksel 4, Levent Yücetin

Detaylı

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden

Detaylı

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek

Detaylı

Enfeksiyon Hastalıklarının Tanısında Sendromik Yaklaşımlar

Enfeksiyon Hastalıklarının Tanısında Sendromik Yaklaşımlar Enfeksiyon Hastalıklarının Tanısında Sendromik Yaklaşımlar Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar (CYBE) Prof. Dr. Pınar Zarakolu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

Toplum başlangıçlı Escherichia coli

Toplum başlangıçlı Escherichia coli Toplum başlangıçlı Escherichia coli nin neden olduğu üriner sistem infeksiyonlarında siprofloksasin direnci ve risk faktörleri: Prospektif kohort çalışma Türkan TÜZÜN 1, Selda SAYIN KUTLU 2, Murat KUTLU

Detaylı

PRİMER NOKTURNAL ENUREZİS TEDAVİSİ

PRİMER NOKTURNAL ENUREZİS TEDAVİSİ PRİMER NOKTURNAL ENUREZİS TEDAVİSİ Doç. Dr. Selçuk Yücel Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı Plan 1. Ne Zaman Tedavi? 2. Konzervatif Tedavi 3. Birincil Basamak

Detaylı

Yaşlılarda Üriner Sistem Enfeksiyonu

Yaşlılarda Üriner Sistem Enfeksiyonu Yaşlılarda Üriner Sistem Enfeksiyonu Dr. Tuğba YANIK YALÇIN Prof. Dr. Hande ARSLAN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 06.02.2019 Dünyamız yaşlanıyor!

Detaylı

ÇOCUKLARDA ĠDRAR YOLU ENFEKSĠYONLARI. Dr.Aytül NOYAN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı

ÇOCUKLARDA ĠDRAR YOLU ENFEKSĠYONLARI. Dr.Aytül NOYAN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı ÇOCUKLARDA ĠDRAR YOLU ENFEKSĠYONLARI Dr.Aytül NOYAN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı AMAÇ ĠYE yi tanımak, erken ve doğru tedavi yaklaşımında bulunmak Riskli çocukları belirleyerek

Detaylı

ERİŞKİN ÜRİNER SİSTEM İNFEKSİYONLARINA YAKLAŞIM

ERİŞKİN ÜRİNER SİSTEM İNFEKSİYONLARINA YAKLAŞIM ERİŞKİN ÜRİNER SİSTEM İNFEKSİYONLARINA YAKLAŞIM Dr. Tahsin TURUNÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Adana Hastanesi 12 Mart 2013 Sunum Planı Tanım, patogenez, sınıflama Komplike

Detaylı

ÖĞRENİM HEDEFLERİ Öğrenciler 3. sınıfın sonunda;

ÖĞRENİM HEDEFLERİ Öğrenciler 3. sınıfın sonunda; 3. SINIF VE Bu sınıfta öğrencilere, yaşamın evreleri içinde ve organ sistemleri temelinde hastalık oluşumunun genel özellikleri, nedenleri, temel mekanizmaları, patolojik bulguları, laboratuvar ve görüntüleme

Detaylı

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Mine SERİN 1, Ali CANSU 1, Serpil ÇELEBİ 2, Nezir ÖZGÜN 1, Sibel KUL 3, F.Müjgan SÖNMEZ 1, Ayşe AKSOY 4, Ayşegül

Detaylı

GATA Üroloji AD. Başkanlığı Eğitim-Öğretim Yılı Uzmanlık Öğrencileri için Eğitim-Öğretim Programı

GATA Üroloji AD. Başkanlığı Eğitim-Öğretim Yılı Uzmanlık Öğrencileri için Eğitim-Öğretim Programı GATA Üroloji AD. Başkanlığı 2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılı Uzmanlık Öğrencileri için Eğitim-Öğretim Programı EKİM 2015 1 WCE 2 WCE 3 WCE 4 WCE 5 6 ICS 7 ICS 12 13 14 ESPU 19 20 Türk Üroloji K. 26 27 28

Detaylı

ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI. Meliha MERİÇ KOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.

ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI. Meliha MERİÇ KOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Meliha MERİÇ KOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Sunum Planı Vakalarla ÜSE Özel durumlarda ÜSE Fungal ÜSE Gebelik

Detaylı

Birinci Basamakta Ürolojik Aciller. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı

Birinci Basamakta Ürolojik Aciller. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı Birinci Basamakta Ürolojik Aciller Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı En sık görülen aciller Yan ağrısı İdrar retansiyonu Testiküler ağrı Hematüri Penisle ilgili problemler Kateter

Detaylı

Gebelikte Üriner Sistem İnfeksiyonları. Dr. Nur Efe İris

Gebelikte Üriner Sistem İnfeksiyonları. Dr. Nur Efe İris Gebelikte Üriner Sistem İnfeksiyonları Dr. Nur Efe İris Üriner sistem infeksiyonları gebelikte en sık görülen infeksiyon grubudur. Asemptomatik bakteriüri Akut sistit Akut pyelonefrit şeklinde görülebilir.

Detaylı

OLGULARLA PERİTONİTLER

OLGULARLA PERİTONİTLER OLGULARLA PERİTONİTLER Stafilacocus Epidermidis Sevgi AKTAŞ Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Periton Diyaliz Hemşiresi Peritonit Perietal ve visseral periton membranının enflamasyonudur. Tanı

Detaylı

HASTANE KAYNAKLI ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Oğuz KARABAY

HASTANE KAYNAKLI ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Oğuz KARABAY HASTANE KAYNAKLI ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Prof. Dr. Oğuz KARABAY Hastane Enfeksiyonu; Hastaneye yatış sırasında enfeksiyonun klinik bulguları olmayan ve Enfeksiyonun kuluçka dönemi yatış tarihini içine

Detaylı

Üriner Sistem İnfeksiyonları (ÜSİ) Dr. Fatma Sargın

Üriner Sistem İnfeksiyonları (ÜSİ) Dr. Fatma Sargın Üriner Sistem İnfeksiyonları (ÜSİ) Dr. Fatma Sargın İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başlıklar Akut komplike olmayan sistit ve piyelonefrit (kadınlarda), Erkeklerde

Detaylı

İdrar Kültürü, Tür Saptanması ve Antibiyotik Duyarlılık Testi

İdrar Kültürü, Tür Saptanması ve Antibiyotik Duyarlılık Testi İdrar Kültürü, Tür Saptanması ve Antibiyotik Duyarlılık Testi Yrd. Doç. Dr. Onur KARATUNA Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Sürekli

Detaylı

TÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir?

TÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir? TÜBERKÜLOZ Verem; TB; TBC; Hava yoluyla yayılan bulaşıcı akciğer hastalığıdır. Akciğer dışında kemik, lenf bezleri, böbrek, beyin zarları gibi diğer organları da tutabilir. Tüberküloz bakterisi Mycobacterium

Detaylı

ÇOCUKLUK ÇAĞI İŞEME BOZUKLUĞU: BULGULAR VE TEDAVİ ALGORİTMASI

ÇOCUKLUK ÇAĞI İŞEME BOZUKLUĞU: BULGULAR VE TEDAVİ ALGORİTMASI ÇOCUKLUK ÇAĞI İŞEME BOZUKLUĞU: BULGULAR VE TEDAVİ ALGORİTMASI Doç. Dr. Selçuk Yücel Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı, Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı Antalya referanslar The standartization

Detaylı

Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:

Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 30.06.2018 » İnfluenzanın Tanımı» İnfluenza Bulaş Türleri» İnfluenza Nasıl Bulaşır?» Konak Seçimi» Klinik

Detaylı

OLGU SUNUMU. Dr. Nur Yapar. DEÜTF İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. 25-28 Şubat 2010 Ankara

OLGU SUNUMU. Dr. Nur Yapar. DEÜTF İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. 25-28 Şubat 2010 Ankara OLGU SUNUMU Dr. Nur Yapar DEÜTF İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. 25-28 Şubat 2010 Ankara 28 yaşında, erkek Mayıs 2008; T hücreden zengin B hücreli Hodgin Dışı Lenfoma Eylül 2008; 5.

Detaylı

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Perinatal dönemde herpesvirus geçişi. Virus Gebelik sırasında Doğum kanalından Doğum

Detaylı

TOPLUM KÖKENLİ ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARINA YAKLAŞIM

TOPLUM KÖKENLİ ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARINA YAKLAŞIM İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 139 TOPLUMDAN EDİNİLMİŞ ENFEKSİYONLARA PRATİK YAKLAŞIMLAR Sempozyum Dizisi No:61 Şubat 2008; s. 139-150 TOPLUM KÖKENLİ ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARINA

Detaylı

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır. POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum

Detaylı

SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI

SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI Harika Alpay, Nurdan Yıldız, Neslihan Çiçek Deniz, İbrahim Gökce Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi

Detaylı

ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?

ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı

Detaylı

ÇOCUKLUK ÇAĞI İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDA TEDAVİ. Dr. Gülay Demircin

ÇOCUKLUK ÇAĞI İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDA TEDAVİ. Dr. Gülay Demircin ÇOCUKLUK ÇAĞI İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDA TEDAVİ Dr. Gülay Demircin AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI AD ÇOCUK NEFROLOJİSİ VE ROMATOLOJİSİ BÖLÜMÜ İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI

Detaylı

İdrar Yolu İnfeksiyonları

İdrar Yolu İnfeksiyonları İdrar Yolu İnfeksiyonları Dr. Ayten Kadanalı Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İstanbul Olgu A. D 51 yaşında, erkek hasta Sık ve ağrılı idrar

Detaylı

Komplike olmayan üriner sistem infeksiyonu; Nörolojik ve yapısal olarak normal olan üriner sistemin infeksiyonuna denir.

Komplike olmayan üriner sistem infeksiyonu; Nörolojik ve yapısal olarak normal olan üriner sistemin infeksiyonuna denir. KOMPLİKE ÜRİNER SİSTEM İNFEKSİYONU Doç.Dr.Mustafa Kemal ÇELEN Anlamlı Bakteri; Kontaminasyon ile infeksiyonu ayırt etmek için kullanılan bir terimdir. İşenmiş idrarda bulunan bakteri sayısının anterior

Detaylı

TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen

TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen Olgu 1: 46y, E. 8 yıldır astım tanısıyla takipli Son 3 aydır artan yakınmaları var: Haftada 4-5 gün semptomları var Ayda 3-4 kez

Detaylı

OLGU SUNUMU. Doç.Dr. Egemen Eroğlu Çocuk Cerrahisi ABD

OLGU SUNUMU. Doç.Dr. Egemen Eroğlu Çocuk Cerrahisi ABD OLGU SUNUMU Doç.Dr. Egemen Eroğlu Çocuk Cerrahisi ABD 2017 F. K., 8y 11a, kız Başvuru Şikayeti İdrar yolu enfeksiyonu İdrar kaçırma Hikayesi Beş yaşından beri; Sık İYE idrar kaçırma Sık idrara çıkma (+)

Detaylı

ÜRÜN BİLGİSİ. ETACİD, erişkinler, 12 yaş ve üzerindeki adolesanlarda mevsimsel alerjik rinitin profilaksisinde endikedir.

ÜRÜN BİLGİSİ. ETACİD, erişkinler, 12 yaş ve üzerindeki adolesanlarda mevsimsel alerjik rinitin profilaksisinde endikedir. ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI ETACİD % 0,05 Nazal Sprey 2. BİLEŞİM Etkin madde: Mometazon furoat 50 mikrogram/püskürtme 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ETACİD erişkinler, adolesanlar ve 6-11 yaş arasındaki çocuklarda

Detaylı

HEMATÜRiLİ HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ. Yard.Doç.Dr MEHMET NURİ BODAKÇİ

HEMATÜRiLİ HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ. Yard.Doç.Dr MEHMET NURİ BODAKÇİ HEMATÜRiLİ HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ Yard.Doç.Dr MEHMET NURİ BODAKÇİ HEMATÜRİ İdrarda her büyük büyütme alanında üçten fazla ya da 1 mm 3 idrarda 1000 den fazla eritrosit bulunması Üriner sistem ve üriner

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI. Adana Devlet Hastanesi 2016 Ecz. Gonca DURAK

AKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI. Adana Devlet Hastanesi 2016 Ecz. Gonca DURAK AKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI Adana Devlet Hastanesi 2016 Ecz. Gonca DURAK Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin

Detaylı

PROCTOLOG hemoroid krizleri sırasında ağrılı ve kaşıntılı anal semptomların ve fissürlerin semptomatik tedavisinde endikedir.

PROCTOLOG hemoroid krizleri sırasında ağrılı ve kaşıntılı anal semptomların ve fissürlerin semptomatik tedavisinde endikedir. KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PROCTOLOG rektal krem 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g. kremde, Etkin madde: Ruskogenin Trimebutin Yardımcı maddeler: Setostearil alkol Propilen glikol

Detaylı

Olgu EKTOPİK GEBELİK. Soru 1. Tanım. Soru 3. Soru 2. 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce

Olgu EKTOPİK GEBELİK. Soru 1. Tanım. Soru 3. Soru 2. 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce Olgu EKTOPİK GEBELİK Dr. Mutlu Kartal AÜTF Acil Tıp AD Nisan 2010 23 yaşında bayan hasta pelvik ağrı yakınmasıyla geliyor. 5 gündür ağrısı var, SAT 1,5 ay önce Gebelik olabilir, vajinal spotting kanama

Detaylı

DİSFONKSİYONEL İŞEME (İŞEME FONKSİYON BOZUKLUĞU) NEDİR?

DİSFONKSİYONEL İŞEME (İŞEME FONKSİYON BOZUKLUĞU) NEDİR? DİSFONKSİYONEL İŞEME (İŞEME FONKSİYON BOZUKLUĞU) NEDİR? Tuvalet eğitimi döneminde, nörolojik olarak normal bazı çocuklarda yanlış edinilmiş işeme alışkanlıkları neticesinde ortaya çıkan işeme fazındaki

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

Özgün Problem Çözme Becerileri

Özgün Problem Çözme Becerileri Özgün Problem Çözme Becerileri Research Agenda for General Practice / Family Medicine and Primary Health Care in Europe; Specific Problem Solving Skills ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ

Detaylı

CDC Profilaksi Kılavuzu Dr. Fatma Sargın

CDC Profilaksi Kılavuzu Dr. Fatma Sargın CDC Profilaksi Kılavuzu Dr. Fatma Sargın İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Profilaksi Temas öncesi profilaksi Temas sonrası profilaksi Mesleki temas Mesleki olmayan

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe Palanduz Aile Hekimliği Anabilim Dalı DERS PLANI TARİH DERS 07.09.2015 Sağlık Hizmetlerinin Basamaklandırılması ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Detaylı

ÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur

ÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur ÇIKAR ÇATIŞMALARI Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur Araştırma desteği Türk Toraks Derneği GlaxoSmithKline 32 yaşında hasta, beş

Detaylı

İdrar Yolu Enfeksiyonunda Tanı ve Tedavi

İdrar Yolu Enfeksiyonunda Tanı ve Tedavi İdrar Yolu Enfeksiyonunda Tanı ve Tedavi Ahmet Yılmaz, Mehmet Halis Tanrıverdi,Tahsin Çelepkolu GENEL BİLGİLER Tanım ve Epidemiyoloji İdrar yolu enfeksiyonu (İYE); üriner ürotelyumun iltihabı olup mesanede

Detaylı

KOLONİZASYON. DR. EMİNE ALP Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.

KOLONİZASYON. DR. EMİNE ALP Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. KOLONİZASYON DR. EMİNE ALP Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. KOLONİZASYON Mikroorganizmanın bir vücut bölgesinde, herhangi bir klinik oluşturmadan

Detaylı

FEBRİL NÖTROPENİ : 2009 DA NELER OLDU? Dr Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

FEBRİL NÖTROPENİ : 2009 DA NELER OLDU? Dr Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD FEBRİL NÖTROPENİ : 2009 DA NELER OLDU? Dr Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Infectious Diseases Working Party of EBMT Infectious Diseases Group

Detaylı

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ YILIN SES GETİREN MAKALELERİ Dr. Yeşim Uygun Kızmaz SBÜ Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğt. ve Araş. Hastanesi Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Aylık Toplantısı 25.12.2018,

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. BATTICON Pomad. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g da: Etkin Madde Povidon iyot 30/06

KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. BATTICON Pomad. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g da: Etkin Madde Povidon iyot 30/06 KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI BATTICON Pomad 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g da: Etkin Madde Povidon iyot 30/06 10.00 g Yardımcı Maddeler Yardımcı maddeler için 6.1 e bakınız.

Detaylı

Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ

Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-

Detaylı

Atriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Özlem Özcan Çelebi

Atriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Özlem Özcan Çelebi Atriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı Dr Özlem Özcan Çelebi Akılcı İlaç Kullanımı Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı uygun süre ve dozda en uygun maliyetle ve

Detaylı

Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır.

Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır. Bölüm 9 Astım ve Gebelik Astım ve Gebelik Dr. Metin KEREN ve Dr. Ferda Öner ERKEKOL Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır. Erişkinlerde astım görülme

Detaylı

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 3. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 43 yaşında erkek hasta, çiftçi Yakınması: Öksürük, balgam, balgamla karışık kan tükürme, nefes darlığı Hikayesi: Yaklaşık 5 aydır öksürük ve balgam yakınması olan

Detaylı

Dirençli Patojenlerin Üriner Sistem Enfeksiyonlarını Nasıl Tedavi Edelim? Dr. Şule AKIN ENES

Dirençli Patojenlerin Üriner Sistem Enfeksiyonlarını Nasıl Tedavi Edelim? Dr. Şule AKIN ENES Dirençli Patojenlerin Üriner Sistem Enfeksiyonlarını Nasıl Tedavi Edelim? Dr. Şule AKIN ENES Prof. Dr. Tuba Turunç Başkent Üniversitesi Dr. Turgut Noyan Adana Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Enfeksiyon

Detaylı

II. BÖLÜM HEMOFİLİDE KANAMA TEDAVİSİ

II. BÖLÜM HEMOFİLİDE KANAMA TEDAVİSİ HEMOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU Önsöz... IX-X Türk Hematoloji Derneği Yönetim Kurulu... XI Hemofili Bilimsel Alt Komitesi Üyeleri (2014-2018 dönemi)... XI Kısaltmalar... XII I. BÖLÜM HEMOFİLİ TANISI TANIM...

Detaylı

15 Mart 2006 ve 17 Temmuz 2006 tarihli Bakanlık talepleri/ Haziran 2005 tarihli PDR / 16 Kasım 2005 tarihli CD referans alınmıştır.

15 Mart 2006 ve 17 Temmuz 2006 tarihli Bakanlık talepleri/ Haziran 2005 tarihli PDR / 16 Kasım 2005 tarihli CD referans alınmıştır. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI GYNO-TROSYD 100 mg vajinal tablet KISA ÜRÜN BİLGİSİ 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Tiokonazol 100 mg Yardımcı maddeler: Yardımcı maddeler için 6.1 e bakınız.

Detaylı

ACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753.

ACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753. ACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753. Eylül 2018) Özeti yapan: Dr. Ahmet Erol ÖZET: Gebeler ve postpartum kadınlar, mevsimsel

Detaylı

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2015-2016 DERS YILI GENİTOÜRİNER SİSTEM DERS KURULU

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2015-2016 DERS YILI GENİTOÜRİNER SİSTEM DERS KURULU KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2015-2016 DERS YILI GENİTOÜRİNER SİSTEM DERS KURULU DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Patoloji 22 8 30 Dahiliye 14 8 26 Jinekoloji 18 8 26 Üroloji 12 8 20 Mikrobiyoloji

Detaylı

PERİTON DİYALİZİNDE ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLAR

PERİTON DİYALİZİNDE ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLAR PERİTON DİYALİZİNDE ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLAR Peritonit (en sık) PD-ilişkili enfeksiyonlar Çıkış yeri enfeksiyonu Tünel enfeksiyonu PERİTONİT TANISI Diyalizat sıvısında hücre sayısı > 100/mm³ ( > %50

Detaylı

ÜROLOJİ STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİCİLER. EĞİTİM SORUMLUSU: Doç. Dr. Ömer GÜLPINAR İLETİŞİM

ÜROLOJİ STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİCİLER. EĞİTİM SORUMLUSU: Doç. Dr. Ömer GÜLPINAR İLETİŞİM ÜROLOJİ STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 10 iş günü : İbni Sina Hastanesi : Üroloji Anabilim Dalı Kliniği, Polikliniği, Ameliyathanesi, ESWL

Detaylı

Vaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı

Vaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan

Detaylı

Gebede HSV İnfeksiyonu. Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü

Gebede HSV İnfeksiyonu. Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Gebede HSV İnfeksiyonu Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Olgu 14 günlük, erkek bebek Şikayeti: Sol kol ve bacakta kasılma, emmeme Hikaye:

Detaylı

Dr.Müge Ayhan Doç.Dr.Osman Memikoğlu

Dr.Müge Ayhan Doç.Dr.Osman Memikoğlu Dr.Müge Ayhan Doç.Dr.Osman Memikoğlu Bakterilerde antimikrobiyal direncinin artması sonucu,yeni antibiyotik üretiminin azlığı nedeni ile tedavi seçenekleri kısıtlanmıştır. Bu durum eski antibiyotiklere

Detaylı

1. İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

1. İDRAR YOLU ENFEKSİYONU Kitap Bölümü DERMAN Ürolojik Aciller Meliha Fındık 1. İDRAR YOLU ENFEKSİYONU Acil servis başvurularının %3 nü idrar yolu enfeksiyonu oluşturur. Piyelonefrit, sistit ve üretrit gibi üriner enfeksiyonları

Detaylı