Çocuk Hastaların Travmatik Yaralanmalarında Muayene

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Çocuk Hastaların Travmatik Yaralanmalarında Muayene"

Transkript

1 DERLEME Çocuk Hastaların Travmatik Yaralanmalarında Muayene Yağmur ŞENER, a Ebru KÜÇÜKYILMAZ, b Emre KORKUT, c Hazal ÖZER a a Pedodonti AD, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Konya b Pedodonti AD, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, İzmir c Konya Ağız Diş Sağlığı Merkezi, Konya Yazışma Adresi/Correspondence: Ebru KÜÇÜKYILMAZ İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Pedodonti AD, İzmir, TÜRKİYE ebrukucukyilmaz@hotmail.com ÖZET Travmatik dental yaralanmalar, yüksek prevalansları ve çocukların günlük hayatındaki et kileri nedeniyle toplumsal olarak önemli sağlık problemlerinden biridir. Dento-alveoler travma nedeniyle kırılmış, yer değiştirmiş yada kaybedilmiş dişler, çocuklar üzerinde fonksiyonel, estetik ve psikolojik açıdan olumsuz etkiler bırakmaktadır. Hastanın tedavisinin başarılı şekilde gerçekleştirilebilmesi için travma hikayesinin bilinmesi, travma tipinin tayini ile çocuk ve/veya ebeveynin ilk reaksiyonlarının öğrenilmesi önem arz etmektedir. Diş hekimleri travma tiplerini ayırt edebilmelidir, teşhis koyabilmelidir, gerekli tedaviyi gerçekleştirmek ya da hastayı ilgili branşa sevk etmek konusunda yeterli donanıma sahip olmalıdır. Doğru bir teşhis ve tedavi için sistematik bir yaklaşımla diş, periodonsiyum ve ilişkili yapılardaki yaralanmayı doğru şekilde teşhis etmek ve yaralanmanın sınırlarını belirlemek şarttır. Bu makalede çocuk hastaların travmatik yaralanmalarında muayene kavramı ile ilgili bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Tanı; çocuk diş hekimliği; yaralar ve yaralanmalar ABSTRACT Traumatic dental injuries are one of the important public health problems because of the impact on children s daily life and its relatively high prevalence. The fractured, displaced or lost teeth due to the dento-alveoler trauma have significant negative functional, esthetic, and psychological effects on children. It is important that to know the history and the type of trauma, circumstances of the injury and initial reaction of the child and/or parents for successful management of patients. Dentists should be able to recognize, differentiate, and either treat or refer patients based on the type of dental trauma. To correctly diagnose injuries to the teeth, periodontium, and associated structures and efficiently determine the extent of injury, a systematic approach to diagnosis and treatment is essential. The article gives details of the examination methods for dental trauma in children. Key Words: Diagnosis; pediatric dentistry; wounds and injuries Turkiye Klinikleri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2):1-8 Copyright 2014 by Türkiye Klinikleri ravmatik dental yaralanmalar çocukluk döneminin en yaygın dental problemlerindendir ve çocukların yaşam kalitesinde önemli bir etki oluştururlar. 1-4 Çünkü bu tür yaralanmalar ağrı ve rahatsızlık haricinde, bireyin kendine güvenini ve sosyal ilişkilerini etkileyen, doğal konuşma ve gülümsemeyi engelleyen estetik problemleri de beraberinde getirirler. 5 Ayrıca süt dişleri üzerine gelen travmaların, gelişmekte olan daimi dişler üzerinde de olumsuz bazı sonuçları olabilmektedir. 6 Diş-yüz bölgesinden yaralanan bir çocuk ve ailesi için, duygusal ve psikolojik açıdan bu tecrübenin kendisi travmatik bir deneyim olarak tanımlanabilir. Bu ne- Turkiye Klinikleri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2) 1

2 Yağmur ŞENER ve ark. denle hasarlı dokuların değerlendirilmesinden önce çocuk ve ebeveyninin geçirdikleri bu olumsuz deneyim nedeniyle yaşadıkları stres-sıkıntı hafifletilmeye çalışılmalıdır. 7 Travmaya maruz kalmış çocuk hastaların tedavisi, hekimler için de zorlu bir süreçtir, çünkü yüklenilen sorumluluk oldukça fazladır. Bu noktada doğru tedavinin uygulanabilmesi için travma kavramının çok yönlü olarak anlaşılabilmesi, tam ve doğru bir muayenenin gerçekleştirilmesi, çocuğun nörolojik durumu ve fiziksel değerlendirmesi ile beraber medikal hikaye ve travma öyküsünün ayrıntılı olarak öğrenilmesi, tedavi prognozunun ayrıntılı olarak değerlendirilebilmesi açısından hekim için zorunluluktur. DİŞ VE DESTEK DOKU TRAVMASININ ETİYOLOJİSİ Büyüme ve gelişimin hızla gerçekleştiği hayatın ilk üç yılında, çocuk hareket yönünden bağımsızlaşır, ayakta durmayı, yürümeyi ve koşmayı öğrenir. Tüm bu aşamalar kazaları da beraberinde getirir ve süt dişi travmaları sıklıkla rastlanılan durumlar haline gelir. Oyunların ve spor aktivitelerinin arttığı 8-11 yaş grubunda ise genç daimi diş yaralanmaları oluşmaktadır. Özellikle yakın temas gerektiren sporlar ile ilgilenen çocuklarda dental yaralanma riski de artmaktadır. Ayrıca otomobil kazaları, özellikle çocuk koltukları ya da emniyet kemeri kullanılmadığında dental yaralanmalar için önemli bir etiyolojik faktör olmaktadır Süt dişlerinde lüksasyon yaralanmaları kırıklara kıyasla çok daha fazla rastlanılan yaralanmalardır. Bunun nedeni kemiğin bu yaşlardaki spongioz yapısı ve süt dişlerindeki kök/kron oranının az olmasıdır. Süt dişlerinin aksine daimi dişler sıklıkla kron kırığı şeklinde yaralanma gösterirler. Bu fenomenden sorumlu olan da daha dens yapıdaki alveoler kemiktir. 7 Üst çene kesici dişler, süt ve daimi diş dizilerinde en sık travmaya maruz kalan dişlerdir. Azı dişler ise daha nadir olarak travma nedeniyle yaralanırlar ve genellikle yaralanmaların nedeni indirekt olarak gelen kuvvettir Sınıf II Divizyon 1 malokluzyona sahip çocuklar, ileri itimli maksiller keser dişleri nedeniyle dental travma geçirme riski yüksek bireylerdir Nöbet geçirmeye neden olacak bir hastalığa sahip çocuklar bu nöbetler esnasında aniden gelişen düşme ve çarpmalar neticesinde dental yaralanmaya maruz kalabilirler. 7,11 Ayrıca, dikkat dağınıklığı/hiperaktivite ile travmatik dental yaralanma arasında pozitif bir ilişki bulunduğu bildirilmektedir ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE Leigh hastalığı ve Lesch-Nyhasendromu ile ilişkili olarak kendi kendine zarar verme durumlarında da dental yaralanmalar görülebilmektedir. Acının hissedilmediği bu özel durumlarda; dil, yanak, dudaklar gibi dokular ısırılabilir. Süt dentisyon tamamlandığında genellikle hadisenin şiddeti de artar Bir diğer göz önünde bulundurulması gereken dental yaralanma nedeni de ne yazık ki çocuk istismarıdır. 7 DENTAL YARALANMALARIN PREVALANSI Yaralanma sıklığı ve tipleri ile ilgili tek elde toplanmış, kesin bilgiler olmasa da çeşitli ülkelerden bildirilen dental yaralanma prevalansları bu konu hakkında bilgi verici niteliktedir. Son dönemde gerçekleştirilen retrospektif bir çalışmanın sonuçları, ülkemizdeki durumu ortaya koyması açısından dikkat çekicidir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre; incelenen 340 hastanın %64,7 sini erkek çocukları oluşturmaktadır, travma geçiren dişlerin %87,6 sı daimi dişlerdir, her iki dentisyonda da travmadan en fazla etkilenen dişler üst çene santral kesicilerdir. Düşme, en sık belirlenen travma nedenidir (%61) bunu oyun ve spor esnasında geçirilen kazalar izlemektedir. İstatistiksel olarak fark bulunamamış olsa da yaz ayları oran olarak daha sıklıkla travma geçirilen dönemlerdir (%28,5). Komplike olmayan kron kırıkları daimi dentisyonda en sık rastlanan travmalar iken süt dentisyonda en sık rastlanan travma şekli sublüksasyondur. 20 DENTAL TRAVMAYI ETKİLEYEN MEKANİK FAKTÖRLER Dental hasarın türü travmaya neden olan cismin şekli ile ilgilidir. Travma yaratan obje keskin olduğunda bu cisimden yayılan kuvvet sınırlı bir alana yayılır. Bu durumda genellikle minimum miktardaki yer değişikliği ile gerçekleşen kron kırığı meydana gelir. Diğer taraftan, bu obje künt ise kuvvet kron bölgesinden apikal bölgeye doğru yayılır ve lüksasyon yaralanması ile sonuçlanır. Darbenin etkisi çarpan objenin kütlesi ve hızına da bağlıdır. Yüksek hızlı ve düşük kütleli cisimler tabanca ile vurmaya benzer yaralanmaya neden olurken düşük hızlı ve kütlesi fazla cisimler dişin yere çarpması gibi bir etki oluştururlar. Düşük hızlı darbe diş kırığından ziyade destek doku yaralanması oluşturur. Yüksek hızlı darbede ise tam tersi durum söz konusudur. Dişteki kırık hattı ise darbenin geldiği yön ile ilişkilidir. 7 Eğer darbe frontal yönden gelirse horizontal kron kırıkları, kole bölgesinde horizontal kırıklar, oblik kron-kök kırıkları veya oblik 2 Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2)

3 ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE kök kırıkları oluşabilir. Eğer darbe dişin aksiyel doğrultusunda gelirse, lüksayon yaralanmaları oluşur. 7,21 Direkt travma, darbenin direkt olarak dişe gelmesiyle oluşur. İndirekt travmada darbe direkt dişe gelmez ancak kuvvet dişe iletilir ve bu kuvvet dişin hasar görmesine neden olur. Genellikle direkt travma, anterior dişlerde kron veya kron/kök kırıklarına neden olur. Halbuki indirekt travma,posterior dişlerde veya çenede kırıklara neden olur. Direkt travmaya örnek dişin masaya çarpması iken indirekt travma çenenin çarpması ile dişte ve kondilde kırık oluşmasıdır. 7 HİKAYENİN ALINMASI VE MUAYENE Hasta kliniğe girdiği andan itibaren yapılacak görsel muayene ve inceleme hastanın sistemik ve nörolojik durumu hakkında bilgiler verecektir. Ancak, dental ihtiyaçların belirlenmesinden önce ateş, nabız ve solunum sayısı gibi vital bulguların kaydedilmesi tavsiye edilmektedir. 22 TRAVMANIN HİKAYESİ Medikal ve dental hikayenin tam olarak alınması, doğru bir teşhisin konulabilmesi ve en uygun tedavinin belirlenebilmesi için önemlidir. Kayıtların tam ve doğru alınması açısından ayrıntılı bir travma değerlendirme formunun kullanılması önerilmektedir. 7,21,22 Bu formların doldurulması, hastadan alınan anamnezde bazı soruların gözden kaçırılmasının önüne geçer ve muayene esnasında yapılması gereken gözlemler için bir kontrol listesi olarak işlev görür. 21,22 Dental anamnezin doğru şekilde alınması diş hekiminin önceki dental yaralanmalar hakkında da bilgi edinmesini sağlayacaktır. Çocuklarda özellikle protrüze anterior dişlerde tekrarlayan dental yaralanmaların görülmesi sık rastlanan bir durumdur. Bu durum, tedavinin prognozunu olumsuz etkileyeceğinden önceki travmalara bağlı oluşan dejenerasyonların ayırt edilebilmesi önemlidir. 22 Ayrıca, önceki yaralanmalara dair bilgilerin alınması çocuğun, travmaya olan yatkınlığını ve yaralanma sıklığını belirlemek için önemlidir. 7 Anamnezde travmanın ne zaman, nerede ve nasıl olduğu hassasiyetle öğrenilmelidir. Bu bilgilerin alınmasına travma üçlüsü adını veren yazarlar vardır. 7 Travmanın gerçekleştiği zaman: Bu bilgi, tedavinin aciliyeti konusunda bilgi verir. Yaralanma ile tedavi arasında geçen zaman; pulpa ekspozu, yer değişikliği ve avulsiyon gibi yaralanmalarda prognozu etkiler. 7,21,22 Rusmah, travma görmüş dişlerin tedavisi ve takibi sonrasında, travma ve acil tedavi arasındaki ilişkinin, yaralanmanın şiddeti ve ebeveynin dental farkındalığıyla bağlantılı olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda tedavinin gecikmesi ile pulpal vitalitenin azaldığını ve dişlerin prognozunun olumsuz etkilendiğini bildirmiştir. 23 Anderson ve ark., pulpal ve periodontal hasarlı dental yaralanmaların sınıflandırılmasında tedavi zamanlamasını esas almışlardır. 24 Tedavi zamanlamasını 3 ana başlık altında sınıflandırmışlardır. Akut tedavi (birkaç saat içinde), subakut tedavi (ilk 24 saat içerisinde), gecikmiş tedavi (24 saati geçmiş). Ancak literatürde gecikmiş tedavinin yara iyileşmesi üzerine etkisi hakkında sınırlı bilgi bulunmaktadır. 24 Travma zamanın sorgulanması, tedavi prognozunu etkilediği gibi ayrıca, ebeveynin çocuk ihmaline olan eğilimi konusunda da bilgi vereceği için mutlaka sorgulanmalı ve kaydedilmelidir. 7 Yaralanmanın nerede olduğu: Yaralanmanın gerçekleştiği ortamın bilinmesi bu alanın temizliğinin tayini açısından önem arz etmektedir. Böylece, tetanoz aşısının gerekliliğine karar verilebilir. Ayrıca yaralanma yeri hukuksal zorunluluklar açısından da önemlidir. Eğer yaralanma bir kaza ya da saldırı ile gerçekleşmişse gerekli mercilerin bilgilendirilmesi gerekli olabilir. 7,21,22 Yaralanmanın nasıl gerçekleştiği: Herhangi bir kaza ile ilişkili olmayan yaralanmalarda hukuki bildirimler açısından yaralanmanın nasıl gerçekleştiği önemlidir. 7,21,22 MEDİKAL HİKAYE Kanama bozuklukları, kardiyak hastalıklar, romatizmal ateş, epilepsi, allerjiler, kullanılan ilaçlar, tetanoz aşısının yapılıp yapılmadığı sorgulanmalıdır. Travma bilinç kaybına, amneziye, baş dönmesi, mide bulantısı veya baş ağrısına neden olabilir. Bu hususlar araştırılmalıdır. 7,21,22 NÖROLOJİK DEĞERLENDİRME Yağmur ŞENER ve ark. Croll ve ark. travma sonrasında bilinç kaybı, bulantı, dalgınlık, uyuklama halinin kafa travması geçiren çocuklarda görülebildiğini bildirmişlerdir. Bu semptomlar genellikle saat içerisinde azalır ancak takip edilmesi önemlidir. 7,21,22 Davis e göre travma geçiren hastaya uygulanacak hızlı bir nörolojik muayene şu basamakları içermelidir; 25 Göz çevresi kaslarının kontrolü; parmağı görme alanı içerisinde vertikal ve horizontal olarak hareket ettirerek hastanın takip edip edemediği kontrol edilir, Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2) 3

4 Yağmur ŞENER ve ark. Pupillanın aynı seviyede olup olmadığı ve ışığa karşı adaptasyonu kontrol edilir, Yüzün farklı noktalarına hafif temas ile duyusal fonksiyonların kontrolü sağlanır, Motor fonksiyonlarının kontrolü için hastadan gülmesi, dilini hareket ettirmesi, konuşması veya değişik kas hareketlerini gerçekleştirmesi istenir. 22 Ayrıntılı, yeterli ve doğru bir nörolojik değerlendirme için ise ilaveten şunlar yapılmalıdır; Hava yolu açıklığı ve respirasyonun kalitesi değerlendirilmelidir, Rinore ve otore açısından değerlendirme, Boyun hareketlerinin kısıtlılık ve ağrı açısından değerlendirilmesi, Duyma kontrolü, Koku hassasiyetinin kontrolü. 7 KLİNİK MUAYENE Medikal ve dental hikaye öğrenildikten sonra klinik muayene aşamasına geçilebilir. Kırılan ya da yer değiştiren dişe odaklanmış bir muayene pek çok önemli başka yaralanmanın atlanmasına neden olabilir, bu nedenle bir plan dahilinde, hiçbir kısmı atlanmadan gerçekleştirilecek klinik muayene büyük önem arz etmektedir. AĞIZ DIŞI MUAYENE Yüzdeki kemiklerin yaralanmasına ya da şişliklere bağlı olarak oluşabilen asimetriler değerlendirilmelidir. 7 Yüz iskeleti, herhangi bir kırık varlığı açısından el ile dikkatlice muayene edilmelidir. Palpasyonda fasiyal kemik hassasiyeti, göz ile fark edilemeyen kırıkların belirtisi olabilir. 7,21 Laserasyon, kontüzyon ve abrazyon gibi ekstraoral yaralanmalar kaydedilmelidir. 7 Sinir hasarı nedeniyle oluşabilen parestezi verileri kaydedilmelidir. 7 Eski yaralanmalara ait skar dokuları kaydedilmelidir. 21 Burun deliklerinden kan gelmesi ve bu çevrede subkutan hemoraji alveoler kemik kırığını belirtiyor olabilir. 21 Ağız açıklığındaki kısıtlılık varlığı değerlendirilmelidir. Bu kısıtlılıklar veya deviasyonlar TME hasarını gösteriyor olabilir. 26,27 ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE AĞIZ İÇİ MUAYENE Ağız içi değerlendirme genel olarak ağız sağlığının tayini ile başlamalıdır (oral hijyen, diş çürükleri, periodontal durum). Daha sonra sırasıyla aşağıdaki hususlar üzerinde durulmalıdır. 7 Oral mukoza veya gingival dokulardaki kanama, şişlik ve laserasyonlar kaydedilerek bunlara dikiş gerekip gerekmediği değerlendirilmelidir. Kan pıhtısı nedeniyle ilgili alan tam olarak incelenemiyorsa klinik muayene, yaralanma bölgesindeki dişler dikkatli bir şekilde salin ile temizlendikten sonra gerçekleştirilmelidir. 7,22 Diş kronları; kırık ve çatlak varlığı, pulpa ekspozu, renk değişiklikleri açısından değerlendirilmelidir. 7 Transilüminasyon yöntemi çatlakları değerlendirmek için kullanılabilir. Yaralanma, kron fraktürü ile sonuçlanmışsa hekim kaybolan diş yapısının miktarını gözlemlemeli ve pulpa ekspozu olup olmadığını araştırmalıdır. İyi bir ışık yardımıyla klinik kronda çatlakların bulunup bulunmadığı dikkatlice kontrol edilmelidir. Bu bulguların varlığı, daimi restorasyon tipini de etkileyecektir. Dişin ışık geçirgenliği ve hasar görmüş dişin rengi dikkatli bir şekilde hasar görmemiş dişlerle kıyaslanmalıdır. Travma görmüş dişler daha koyu ve kırmızımsı renkte olabilirler bu durum pulpal hiperemiye işaret eder. Bu şekilde etkilenen dişlerin pulpaları daha sonra nekroze olabilir. 22 Ellis ve Davey in kron fraktürü sınıflaması kron hasarının kaydedilmesi açısından kullanışlıdır. 28 Kron kırığı görülen dişlerde kırık parçanın varlığı sorgulanmalıdır. Bazı durumlarda kırık parça yumuşak dokuların içerisine saplanabilmektedir. Bunun ayırt edilebilmesi için yumuşak dokuların elle muayenesi yapılmalı, şüphelenilen bölgelerden değişik açılardan düşük dozlu radyografiler alınarak parça tespit edilmeye çalışılmalıdır. 29,30 Muayene esnasında yalnızca anterior dişlerdeki kırıklar değil, posterior dişlerdeki kırıklar da değerlendirilmelidir. 31 Travma görmüş dişler, vitalite testine tabi tutulmalı ve vitaliteleri karşıt arktaki dişler ile kıyaslanmalıdır. Negatif cevap her zaman vitalite kaybının güvenilir bir ispatı olmayabilir. Çünkü bazı dişler travma sonrası negatif yanıt verse de bir süre sonra vitalitesi geri dönebilir. Hasar görmüş diş karşı arktaki sağlıklı dişten daha yüksek değerde cevap veriyorsa pulpada dejeneratif değişiklerin olduğu öngörülebilir. Erken cevap alınması ise genellikle pulpal inflamasyona işaret etmektedir. Birçok klinisyen, elektrikli pulpa testlerinin travmada kullanımının gerekliliğini sorgulamaktadır. Çünkü elektrik 4 Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2)

5 ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE uyaranı pulpal irritasyonu arttırabilmektedir. Fakat bu hasar göz ardı edilebilir olduğundan kullanımları kontrendike değildir. 22 Travma sonrası pulpal hasarın belirlenmesinde termal testler de faydalıdır. Termal testlerin uygulanmasıyla ilgili bazı güçlükler olmasına rağmen süt keser dişlerde elektrikli pulpa testlerine göre daha güvenilirdirler. 22 Bir dişe sıcak uygulandığında cevap alınamaması pulpal nekroz işareti olarak değerlendirilir. Soğuk uygulaması sırasında oluşan ağrı sağlıklı dişlerde soğuk uzaklaştırıldığında geçecektir. Şiddetli ve devam eden ağrılar, pulpa içerisindeki patolojik değişiklikleri ifade etmektedir. Bu bulguların diğer klinik gözlemlerle olan uyumluluğu mutlaka kontrol edilmelidir. Travma sonrası dişlerde görülen negatif pulpal yanıt endodontik tedavi için bir endikasyon oluşturmamaktadır. 22 Bunun yerine acil tedavi tamamlanarak kontrol seansında tekrar vitalite testi yapılmalıdır. Vitalitenin değerlendirilmesinde kullanılabilen bir diğer alternatif de Laser dopler flowmetre dir. Olgart Gazelius Lindhstromberg ile Mesaros ve Trope yöntemin vasküler akımı değerlendirmede etkin olduğunu bildirmişlerdir. 32,33 Klinik muayenede, travmanın etkisiyle yer değiştiren dişler kaydedilmelidir ve okluzyon değerlendirilmelidir. 7 Lüksasyon yaralanmalarında diş diziliminde değişiklik görülebilir. Şüphe durumunda; orijinal diş dizilimi ebeveynlere sorulmalıdır. 21 Dişler normal okluzyona getirildiğinde oluşan ağrı, dişlerde yer değişikliği olduğuna ve/veya destek dokularda hasar olduğuna işaret eder. 22 Ancak, extrüzyon ve lateral lüksasyon okluzal interferensler içinde de sonuçlanmış olabilir, bu olasılık atlanmamalıdır. 21 Travma sonrasında dişlerin ve/veya alveoler segmentin mobilitesi de ağız içi muayenede dikkat edilmesi gereken hususlardandır. Yaralanmış diş horizontal ve vertikal düzlemde artmış mobilite gösterebilir. Artmış mobilite, periodontal ligament yaralanmasının işaretidir. Mobilite; sublüksasyon, kök kırığı, lateral lüksasyon, ekstrüzyon ve travma sonrasında oluşan enfeksiyondan kaynaklanabilir. Bazen enfeksiyon sonucu oluşan mobilite sebebiyle hasta, travmadan günler sonra tedavi arayışına girer. Kron-kök kırıkları vakalarında, kronal fragman artmış mobilite gösterecektir. Bir diş segmentinin blok halinde mobilitesi mevcut ise, alveol kırığından şüphelenilmelidir. 21 Ağız içi muayenede hemorajilerde değerlendirilmelidir. Alt dudaktaki submukozal hemoraji, labial kemik tabakasının etkilenmesinden veya kırık nedeniyle oluşabilir. Benzer şekilde dil altında görülen submukozal hemoraji de mandíbula kırığını düşündürebilir. 1 yaş altı çocuklarda mental sütür bölgesinde orta hat fraktürü görülebilen bir durumdur ve hemorajiye neden olur. Yaralı dişin etrafındaki sulkusta kanama görülmesi, periodontal ligament zararını işaret eder. Yer değiştirmiş dişin etrafında gerçekleşen fluktuan hematom, palpasyon yapıldığında vestibül veya gingivalden ağız içerisine sızabilir. 21 RADYOGRAFİK MUAYENE Yağmur ŞENER ve ark. Radyografiler, travmatik dental yaralanmalarda ayırıcı tanı için gereken temel gereçlerdir. İntraoral görüntüler, dento-alveolar yaralanmaların tipi, yeri ve şiddetini değerlendirmek için yeterli olabilmektedir. Ayrıca, genç daimi dişlerde kök gelişim durumunun ve periapikal patolojilerin değerlendirilmesinde, yer değiştiren süt dişlerinin daimi dişler ile olan ilişkisinin anlaşılmasında ve kırılmış dişlerde kırık hattı ile pulpanın ilişkisinin saptanmasında yardımcı olurlar. 29 Dento-alveoler yaralanmanın hemen sonrasında tüm vakalarda radyografik muayenenin yapılması gereklidir. Travma hastasının muayenesi için gerekli olan radyografilerin tespiti, alınan anamnez ve klinik muayene neticesinde hekim tarafından vakaya özgü olarak yapılmalıdır. 34 Alınacak radyografilerin sayısı, tipi ve kullanılacak doz vakaya özgü olarak değerlendirilmeli, bu değerlendirmede radyasyona maruz bırakma riski ile radyografik muayeneden elde edilecek bilgilerin değeri kıyaslanarak karar verilmelidir. Bu kararlar alınırken mümkün olan en az radyasyon dozunun verilmesi kriteri göz önünde tutulmalıdır. 29 Travmaların çocuklarda yaygın olması ve çocukların radyasyona bağlı komplikasyonlara olan yatkınlığı nedeniyle, çocukluk döneminde uygun radyografilerin kullanılması ile ilgili tavsiyeleri içeren kılavuzlar hazırlanmıştır. 35 Bu kılavuzlarda; çocuklarda kafa kemiklerindeki süturların kapanmamış olması ve kemikler üzerinde yağ dokusunun bulunması diagnostik doğruluğu düşüren unsurlar olarak bildirilmiştir. 36 Günümüzde dijital radyografi yöntemlerinin gelişmesi ile daha düşük dozlarda kaliteli görüntü elde edebilmek mümkün olmaktadır. Travmada kullanılan iki boyutlu radyografiler, projeksiyon geometrisi ve anatomik yapıların süpe- rimpozisyonu nedeniyle bazı durumlarda yetersiz kalabilmektedir. 29 Örneğin yalnızca dental yaralanmadan şüphelenilen durumlarda veya minimal kemik kırıklarında intraoral radyografiler yeterince doğru bir değerlendirme sağlarken parçalı, orta yüz kırıklarında yada mandibuler kırıklarda KIBT (Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi) tavsiye edilen güncel bir yöntemdir. 37 Travma Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2) 5

6 Yağmur ŞENER ve ark. sonrası oluşan periapikal patolojilerin takibinde konvansiyonel filmler ile KIBT yi kıyaslayan çalışmalarda üç boyutlu görüntülemenin daha doğru veriler sunduğu bildirilmektedir. 38,39 Ancak bu durumlarda verilen radyasyon dozu dikkate alınarak bu değerlendirmenin gerekip gerekmediği hekim tarafından değerlendirilmesi gereken bir unsur olmaktadır. Suomalainen, KIBT yi sadece intraoral ve ekstraoral radyografiler diagnostik değerlendirme için yeterli olmadığında tavsiye etmektedir. 40 Dental travmalarda genel olarak KIBT tedavi planının yeterli seviyede yapılamadığı çok özel durumlarda alınmalıdır. Genel hatlarıyla dental travmada kullanılan radyografik yöntemler, yaralanma tipine göre elde edilen veriler şöyle özetlenebilir; Panoramik radyografi ve diğer ekstraoral radyografiler: Lateral ekstraoral radyografilerin travmalarda kullanımı bazı araştırıcılar tarafından gereksiz görülmektedir. 41 Panoramik radyografiler, detaylı olmayan incelemeler için uygun olabilmektedir ve hasta tarafından tolere edilmeleri kolaydır. Geniş bir alan için verilen doz nispeten düşüktür. İntraoral radyografilere göre travmanın ayrıntılı olarak değerlendirilmesine izin vermeseler de hekimler tarafından sıklıkla tercih edilen bir görüntüleme yöntemidir. Panoramik radyografiler, kondili de ilgilendiren mandibuler kırıklarda kullanışlı bir diagnostik gereç olarak tanımlansa da bazı durumlarda yetersiz kalabildiği bildirilmektedir. 42 Bu durumlarda, BT (Bilgisayarlı Tomografi) değerlendirmeleri ya da Town radyografisi önerilmektedir. Örneğin, panoramik radyografiler orta yüz kırıklarından şüphelenilen durumlarda önerilmemektedir. 43 Sewell ve ark., travmatik dental yaralanmalarda alınan panoramik filmlerin %40 ının gereksiz olduğunu bildirmişlerdir. Yazarlar, gereksiz yere alınan OPG (Ortopantomografi) filmler ile hastalara fazladan radyasyon verildiğini, periapikal filmlerin daha fazla ayrıntıyı daha düşük radyasyon ile sağladıklarını belirtmişlerdir. 44 Üç boyutlu değerlendirme sağlayan kullanışlı bir yöntem olan BT, KIBT ye göre farklı tipteki dokuları ayırt etmekte başarılı bir yöntemdir, özellikle travma alanındaki yumuşak dokuların ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerektiğinde sonuçlar oldukça başarılıdır. Bununla beraber, KIBT nin çözünürlüğü daha yüksek olduğu için küçük ayrıntıların incelendiği dental radyografide kullanımı çok daha fazla tavsiye edilebilir niteliktedir. 45 KIBT nin travmada kullanımı ile ilgili kısıtlı çalışmanın bulunması bu konuda eldeki bilgiyi yetersiz kılmaktadır. ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE İntraoral radyografiler: Okluzal 4 numaralı film ve intraoral filmler değişik ebatlardaki filmler (genellikle 2 numara) kullanılmaktadır. Oluşan travma tipine göre radyografik değerlendirmeler şunları içerebilir; Kron fraktürü: Mine kırığında, radyografik bulgular normaldir. Mine-dentin kırığında yada pulpayı da içine alan komplike kron kırıklarında, genellikle bu yaralanmalar klinik olarak teşhis edilebildiklerinden kırığın pulpaya yakınlığını anlamak ve kron kırığına eşlik eden bir kök kırığı olup olmadığını tespit edebilmek için periapikal filmlerden yararlanılır. Kırık parça veya yabancı cisimleri araştırmak için dudak veya yanaktan da radyografi alınması tavsiye edilir. Bu filmlerden ayrıca kök gelişim düzeyi değerlendirilebilir. 46,47 Kron-kök kırığı: Lateral yönde konumlanmış kırıklarda, kırık hattının dişeti sınırına olan yakınlığı radyografilerden değerlendirilebilir. 46,47 Kök kırığı: X ışınının horizontal ve vertikal olarak farklı açılardan verildiği filmlere ihtiyaç duyulmaktadır. Kırığı görebilmek için kırık ile ışın uyumlu olmalıdır. Önceki çalışmalar, kökün uzun aksına dik olacak şekilde +10 dan -20 dereceye kadarki aralıkta farklı açılar verildiğinde kırık hattının görülebildiğini bildirmişlerdir. Vertikal kök kırığından şüphelenildiğinde horizontal açılamayı değiştirmek gerekirken, transvers kırıklarda vertikal açılamanın değiştirilmesi gerekmektedir. 29 Travmaya maruz kalmış bölgenin optimal şartlarda görüntülenmesi için 2 farklı vertikal açıdan ve 3 farklı horizontal açıdan film alınmalıdır. Bu en az 3 farklı filmin alınması anlamına gelmektedir. 48 Doğru açılamanın haricinde kırık hattındaki yer değişikliğinin ya da ayrılmanın derecesinin izlenebilmesi de bir başka husustur. Konvansiyonel radyografilerin bu konuda düşük hassasiyete sahip olduğu bildirilmiştir. Bu konuda en fazla yardımı dokunan araçlar, BT ve KIBT dir. Ancak bu yöntemlerin çocuklarda kullanımı konusundaki endişeler rutin kullanımlarının önündeki temel engeldir. 49 Özellikle süt dişlerindeki kök kırıklarının daimi diş germinin süperimpozisyonu nedeniyle teşhisi güçtür. Çok sınırlı vakalarda klinik olarak kök kırığı şüphesi fazla ise KIBT kullanımı düşünülebilir. 29 Alveoler kemik kırığı, yer değiştirme veya lüksasyon: Kök kırığındaki gibi farklı vertikal ve horizontal açılamalar ile alınmış en az 3 adet periapikal filme ihtiyaç duyulmaktadır. 29 Lateral radyograf, süt ve kalıcı diş arasındaki ilişkiyi gösterir. Kırık parça labial yönde yer değiştirmiş ise bilgi verir, panoramik film de kırık hatla- 6 Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2)

7 ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE rının durumu ve pozisyonu hakkında karar vermede yardımcı olabilir. 46 Sarsılma: Bu yaralanmada radyografik bulgular normaldir. Periodontal aralık radyografide normal olarak izlenmektedir. 46 Sublüksasyon: Radyografik bulgu genellikle gözlenmez. Normal periodontal aralık izlenir. Olası yer değiştirme veya kök kırığının teşhisi için bir okluzal röntgen alınması önerilir. Bu radyografiler gelecekteki olası komplikasyonlar için bir referans noktası oluşturmak amacıyla da kullanılabilir. 46 Lateral lüksasyon: Genişlemiş peridontal ligament aralığı en iyi eksentrik veya okluzal radyografilerde görülür. Bu radyografilerden yer değiştirmiş dişin pozisyonu ve daimi diş ile olan ilişkisi de izlenebilir. 46 Ekstrüzyon: Dişin apikalinde genişlemiş bir peridontal ligament aralığı görülür. 46 İntrüzyon: Periodontal ligament aralığı tamamen veya kısmen kaybolmuştur, izlenemez. Mine-sement birleşimi komşu yaralanmamış dişe göre daha apikalde yer alır; bazen marjinal kemik seviyesinin bile apikalinde olabilir. Süt dişindeki intrüzyonlarda, süt dişinin apeksi labial kemiğe doğru yer değiştirdiyse, kök ucu izlenir ve diş komşu dişe göre daha kısa olarak görülür. Süt dişinin apeksi daimi diş germine doğru yer değiştirdiyse kök ucu izlenmez ve diş komşu dişe göre daha uzun olarak görülür. 46 Avülsiyon: Sokette görülemeyen dişin intrüze olup olmadığının tespit edilebilmesi için radyografik muayene yapılmalıdır. 46 Yumuşak doku içerisinde yabancı cisimden şüphelenildiğinde: Genellikle şüphelenilen yumuşak doku alanı ile dişler arasına yerleştirilecek bir intraoral filmin kısa süreli olarak ışınlanması yeterli olmaktadır. Ayrıca çok kısa süreli olarak ışınlanmış lateral ekstaoral filmler de kullanılabilir. Bu durumda doğru açı ile alınmış iki ayrı görüntü (frontal ve lateral) objenin tam yerinin tespiti için kullanışlı olmaktadır. Eğer konvansiyonel radyografiler yeterli olmazsa BT ve KIBT tercih edilebilir. 29 SONUÇ Yağmur ŞENER ve ark. Muayenenin eksiksiz olarak gerçekleştirilmesi ve kayıtların sağlıklı olarak tutulması, çocuk hasta, velisi ve hekim için sıkıntılı bir süreç olan, aynı zamanda hastanın yaşam kalitesini direkt olarak etkileyen dental travma olgularının başarısını artıracaktır. 1. Malikaew P, Watt RG, Sheiham A. Prevalence and factors associated with traumatic dental injuries (TDI) to anterior teeth of year old Thai children. Community Dent Health 2006;23(4): Traebert J, Peres MA, Blank V, Boell Rda S, Pietruza JA. Prevalence of traumatic dental injury and associated factors among 12-yearold school children in Florianópolis, Brazil. Dent Traumatol 2003;19(1): Cortes MI, Marcenes W, Sheiham A. Impact of traumatic injuries to the permanent teeth on the oral health-related quality of life in year-old children. Community Dent Oral Epidemiol 2002;30(3): Ramos-Jorge ML, Bosco VL, Peres MA, Nunes AC. The impact of treatment of dental trauma on the quality of life of adolescents - a case-control study in southern Brazil. Dent Traumatol 2007;23(2): Traebert J, Lacerda JT, Foster Page LA, Thomson WM, Bortoluzzi MC. Impact of traumatic dental injuries on the quality of life of schoolchildren. Dent Traumatol 2012;28(6): KAYNAKLAR 6. Jorge KO, Moyses SJ, Ferreira e Ferreira E, Ramos-Jorge ML, de Araujo Zarzar PM. Prevalence and factors associated to dental trauma in infants 1-3 years of age. Dent T raumatol 2009;25(2): Sivakumar N, Muthu MS. Traumatic injuries of teeth and supporting structures In: Muthu MS, Sivakumar N, eds. Pediatric Dentistry Principles and Practice, 2 nd ed. Delhi: Elsevier; p Andreasen JO, Ravn JJ. Epidemiology of traumatic dental injuries to primary and permanent teeth in a Danish population sample. Int J Oral Surg 1972;1(5): Glendor U, Halling A, Andersson L, Eilert-Petersson E. Incidence of traumatic tooth injuries in children and adolescents in the county of Vastmanland, Sweden. Swed Dent J 1996;20(1-2): Glendor U. On dental trauma in children and adolescents. Incidence, risk, treatment, time and costs. Swed Dent J Suppl 2000;140: Turkistani J, Hanno A. Recent trends in the management of dentoalveolar traumatic injuries to primary and young permanent teeth. Dent Traumatol 2011;27(1): Katz-Sagi H, Redlich M, Brinsky-Rapoport T, Matot I, Ram D. Increased dental trauma in children with attention deficit hyperactivity disorder treated with methylphenidate--a pilot study. J Clin Pediatr Dent 2010;34(4): Sabuncuoglu O, Taser H, Berkem M. Relationship between traumatic dental injuries and attention-deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents: proposal of an explanatory model. Dent Traumatol 2005;21(5): Bimstein E, Wilson J, Guelmann M, Primosch R. Oral characteristics of children with attention-deficit hyperactivity disorder. Spec Care Dentist 2008;28(3): Thompson CC, Park RI, Prescott GH. Oral manifestations of the congenital insensitivityto-pain syndrome. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1980;50(3): Steadman RH, Mcintosh G, Gross BD. Lesch- Nyhan syndrome. J Oral Maxillofac Surg 1982;40(11): Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2) 7

8 Yağmur ŞENER ve ark. ÇOCUK HASTALARIN TRAVMATİK YARALANMALARINDA MUAYENE 17. Davila JM, Aslani MB, Wentworth E. Oral appliance attached to a bubble helmet for prevention of self-inflicted injury. ASDC J Dent Child 1996;63(2): Rashid N, Yusuf H. Oral self-mutilation by a 17-month-old child with Lesch-Nyhan syndrome. Int J Paediatr Dent 1997;7(2): Lee JH, Berkowitz RJ, Choi BJ. Oral self-mutilation in the Lesch-Nyhan syndrome. ASDC J Dent Child 2002;69(1):66-9, Atabek D, Alaçam A, Aydintuğ I, Konakoğlu G. A retrospective study of traumatic dental injuries. Dent Traumatol 2014;30(2): Andreasen JO, Andreasen FM, Andersson L. Textbook and color atlas of traumatic injuries to the teeth. 4 th ed. Oxford, Blackwell; p McDonald RE, Avery DR, Hennon DK. Management of trauma to the teeth and supporting tissues. In: McDonald RE, Avery DR, eds. Dentistry for the Child and Adolescent. 8 th ed. St Louis: Mosby; p Rusmah M. Traumatized anterior teeth in children. A 24-month follow-up study. Aust Dent J 1990;35(5): Andreasen JO, Andreasen FM, Skeie A, Hjorting-Hansen E, Schwartz O. Effect of treatment delay upon pulp and periodontal healing of traumatic dental injuries - a review article. Dent Traumatol 2002;18(3): Davis MJ. Orofacial trauma management. Patient assessment and documentation. N Y State Dent J 1995;61 (7): Holan G. Traumatic injuries to the chin: a survey in a paediatric dental practice. Int J Paediatr Dent 1998;8(2): Sasaki H, Ogawa T, Kawaguchi M, Sobue S, Ooshima T. Multiple fractures of primary molars caused by injuries to the chin: report of two cases. Endod Dent Traumatol 2000;16(1): Ellis RG, Davey KW. The classification and treatment of injuries to the teeth of children. 5 th ed. Chicago, Mosby; Kullman L, Al Sane M. Guidelines for dental radiography immediately after adento-alveolar trauma, a systematic literature review. Dent Traumatol 2012;28(3): Altundasar E, Demiralp B. The importance of soft tissue examination inpost-traumatic decision-making: a case report. Aust Endod J 2013;39(1): Cameron A, Widmer R, Gregory P, Abbott P, Wong P, Heard F. Trauma management. In: Cameron A, Widmer R, eds. Handbook of pediatric dentistry. London: Mosby International; p Olgart L, Gazelius B, Lindh-Strömberg U. Laser Doppler flowmetry in assessing vitality in luxated permanent teeth. Int Endod J 1988;21 (5): Mesaros SV, Trope M. Revascularization of traumatized teeth assessed by laser Doppler flowmetry: case report. Endod Dent Traumatol 1997;13(1): Kim IH, Mupparapu M. Dental radiographic guidelines: a review. Quintessence Int 2009; 40(5): Risk of ionizing radiation exposure to children: a subject review. American Academy of Pediatrics. Committee on Environmental Health. Pediatrics 1998;101(4 Pt 1): Zimmermann CE, Troulis MJ, Kaban LB. Pediatric facial fractures: recent advances in prevention, diagnosis and management. Int J Oral Maxillofac Surg 2006;35(1): Klenk G, Kovacs A. Do we need three-dimensional computed tomography in maxillofacial surgery? J Craniofac Surg 2004;15(5): Stavropoulos A, Wenzel A. Accuracy of cone beam dental CT, intraoral digital and conventional film radiography for the detection of periapical lesions. An ex vivo study in pig jaws. Clin Oral Investig 2007;11(1): Lofthag-Hansen S, Huumonen S, Gröndahl K, Gröndahl HG. Limited cone-beam CT and intraoral radiography for the diagnosis of periapical pathology. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2007;103(1): Suomalainen AK, Salo A, Robinson S, Peltola JS. The 3DX multi image micro-ct device in clinical dental practice. Dentomaxillofac Radiol 2007;36(2): Holan G, Ram D, Fuks AB. The diagnostic value of lateralextraoral radiography for intruded maxillary primary incisors. Pediatr Dent 2002;24(1): Alcalá-Galiano A, Arribas-García IJ, Martín- Pérez MA, Romance A, Montalvo-Moreno JJ, Juncos JM. Pediatric facial fractures: children are not just small adults. Radiographics 2008;28(2): Moilanen A. Midfacial fractures in dental panoramic radiography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1984;57(1): Sewell J, Drage N, Brown J. The use of panoramic radiographyin a dental accident and emergency department. Dentomaxillofac Radiol 2001 ;30(5): Dolekoglu S, Figekgioglu E, Ilgüy D, Ilgüy M, Bayirli G. Diagnosis of jaw and dentoalveolar fractures in a traumatized patient with cone beam computed tomography. Dent Traumatol 2010;26(2): Malmgren B, Andreasen JO, Flores MT, Robertson A, DiAngelis AJ, Andersson L, et al.; International Association of Dental Traumatology. International Association of Dental Traumatology guidelines for the management of traumatic dental injuries: 3. Injuries in the primary dentition. Dent Traumatol 2012;28(3): Diangelis AJ, Andreasen JO, Ebeleseder KA, Kenny DJ, Trope M, Sigurdsson A, et al.; International Association of Dental Traumatology. International Association of Dental Traumatology guidelines for the management of traumatic dental injuries: 1. Fractures and luxations of permanent teeth. Dent Traumatol 2012;28(1): Wenzel A, Kirkevang LL. High resolution charge-coupled device sensor vs. medium resolution photostimulable phosphor plate digital receptors for detection of root fractures in vitro. Dent Traumatol 2005;21(1): Cohenca N, Simon JH, Roges R, Morag Y, Malfaz JM. Clinical indications for digital imaging in dento-alveolar trauma. Part 1: traumatic injuries. Dent Traumatol 2007;23(2): Tur ki ye Kli nik le ri J Dental Sci-Special Topics 2014;5(2)

DENTAL TRAVMA & ORTODONTİ. Dr. Ayşe Tuba Altuğ

DENTAL TRAVMA & ORTODONTİ. Dr. Ayşe Tuba Altuğ DENTAL TRAVMA & ORTODONTİ Dr. Ayşe Tuba Altuğ Süt dentisyonda travma insidansının en yüksek olduğu yaş grubu 2-3 yaş olup, çocuğun motor koordinasyonunun yeni gelişmeye başladığı ve kendi başına hareket

Detaylı

ENDODONTİK TEDAVİDE BAŞARI VE BAŞARISIZLIĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ

ENDODONTİK TEDAVİDE BAŞARI VE BAŞARISIZLIĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ Prof. Dr. Feridun ŞAKLAR ENDODONTİK TEDAVİDE BAŞARI VE BAŞARISIZLIĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ BAŞARI ORANLARI Kök kanal tedavisindeki başarı oranlarının belirlenmesi için bu güne kadar çok sayıda çalışma yapılmıştır.

Detaylı

Çocuklarda Diş Yaralanmaları doi: 10.5455/medscience.2015.04.8260

Çocuklarda Diş Yaralanmaları doi: 10.5455/medscience.2015.04.8260 Evaluation of Epidemiology and Etiology of Dental Injuries Observed in Children [Çocuklarda Görülen Diş Yaralanmalarının Etiyoloji ve Epidemiyolojilerinin Değerlendirilmesi] Esra Kizilci, Pinar Demir İnönü

Detaylı

Diagnostik Görüntüleme ve Teknikleri

Diagnostik Görüntüleme ve Teknikleri Diagnostik Görüntüleme ve Teknikleri Diagnostik görüntüleme ve teknikleri, implant ekibi ve hasta için çok amaçlı tedavi planının uygulanması ve geliştirilmesine yardımcı olur. 1. Aşama Görüntüleme Aşamaları

Detaylı

Penetran Göz Yaralanmaları

Penetran Göz Yaralanmaları Penetran Göz Yaralanmaları Pelin Özyol Oküler yaralanmalar özellikle düşük sosyoekonomik düzeydeki bireylerde ve az gelişmiş ülkelerde olmak üzere genel olarak tüm dünyada önemli morbidite nedenidir. Yaralanmaların

Detaylı

Tanı ve Tedavi Planlaması. Prof.Dr. Kıvanç Kamburoğlu Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı

Tanı ve Tedavi Planlaması. Prof.Dr. Kıvanç Kamburoğlu Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı Tanı ve Tedavi Planlaması Prof.Dr. Kıvanç Kamburoğlu Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı Hastalıkların uygun ve doğru tedavisi için ilk koşul doğru

Detaylı

Sıklık oranlarına göre çenelerde gömülü kalma sıralaması

Sıklık oranlarına göre çenelerde gömülü kalma sıralaması Dr. Levent Vahdettin Gömülü Dişler Sürme yaşı tamamlandığı halde normal oklüzyonda yerini alamamış kemik ve yumuşak doku içerisinde bütünüyle veya kısmen kalmış olan dişler gömülü diş olarak tanımlanmaktadır.

Detaylı

MESİO-DİSTAL KÖK AÇISININ BELİRLENMESİNDE PANORAMİK VE PERİAPİKAL RADYOGRAFİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

MESİO-DİSTAL KÖK AÇISININ BELİRLENMESİNDE PANORAMİK VE PERİAPİKAL RADYOGRAFİNİN KARŞILAŞTIRILMASI MESİO-DİSTAL KÖK AÇISININ BELİRLENMESİNDE PANORAMİK VE PERİAPİKAL RADYOGRAFİNİN KARŞILAŞTIRILMASI THE COMPARISON OF PANORAMIC AND PERIAPICAL RADIOGRAPHS IN DETERMINATION OF MESIO-DISTAL ROOT ANGULATION

Detaylı

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme

Detaylı

PANAROMİK RADYOGRAFİ TEKNİĞİ İLE ÜST ÇENE ÖN BÖLGEDE İKİNCİ SÜRNÜMERER BİR DİŞİN TEŞHİS BAŞARISIZLIĞI

PANAROMİK RADYOGRAFİ TEKNİĞİ İLE ÜST ÇENE ÖN BÖLGEDE İKİNCİ SÜRNÜMERER BİR DİŞİN TEŞHİS BAŞARISIZLIĞI G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt III, Sayı 1, Sayfa 177-181, 1986 PANAROMİK RADYOGRAFİ TEKNİĞİ İLE ÜST ÇENE ÖN BÖLGEDE İKİNCİ SÜRNÜMERER BİR DİŞİN TEŞHİS BAŞARISIZLIĞI Yurdaer KILIÇ* Tayfun ALAÇAM** Çocuklarda

Detaylı

BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS

BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt II, Sayı 1, Sayfa 205-211, 1985 BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS Yıldız BATIRBAYGİL* Alparslan GÖKALP** Cleidocranial Dysostosis veya «Marie and Sainton» Sendromu

Detaylı

Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi

Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Beyin Tümörleri Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Sizde mi Diş Sıkıyorsunuz? Diş sıkma ve gıcırdatma, gece ve/veya gündüz oluşabilen istemsiz bir aktivitedir.

Detaylı

Genel Bilgiler. Hastalar için önemli hususlar

Genel Bilgiler. Hastalar için önemli hususlar Genel Bilgiler Bölümümüzde uyguladığımız kapsamlı muayene esnasında; genel sağlık durumunuz ile ve varsa sürekli kullandığınız ilaçlarla ilgili bilgi alınır; genel ağız muayeneniz yapılır, tedaviden beklentileriniz

Detaylı

International Association of Dental Traumatology Guidelines for The Management of Traumatic Dental Injuries: 3. Injuries in the primary dentition

International Association of Dental Traumatology Guidelines for The Management of Traumatic Dental Injuries: 3. Injuries in the primary dentition Travmatik Dental Yaralanmaların Tedavisi İçin Uluslararası Dental Travmatoloji Derneği Rehberleri: 3. Süt dişlerinde kırıklar ve lu ksasyon yaralanmaları Orijinal Makale: International Association of Dental

Detaylı

Travmatik Kök Kırıklarında İzlenecek Yollar

Travmatik Kök Kırıklarında İzlenecek Yollar DERLEME Travmatik Kök Kırıklarında İzlenecek Yollar Erhan TAHAN, a Buket TUĞ KILKIŞ b a Endodonti AD, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Rize b Endodonti AD, Konya Necmettin Erbakan

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Pedodonti Anabilim Dalı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Pedodonti Anabilim Dalı ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: SİNEM YILDIRIM İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat- Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 6771630-3856 Mail: sinem.yildirim@okan.edu.tr

Detaylı

Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DPE 603 Fiziksel, psikolojik, sosyal gelişim ve davranış

Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DPE 603 Fiziksel, psikolojik, sosyal gelişim ve davranış PEDODONTİ Ders Koordinatörü: Prof. Dr. Serap Çetiner, scetiner@neu.edu.tr DersSorumluları: Prof. Dr. Serap Çetiner, scetiner@neu.edu.tr Prof.Dr. Şaziye Aras, saziye_aras@yahoo.com Prof.Dr. Leyla Durutürk,

Detaylı

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar YARALANMALAR YARA NEDİR? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon

Detaylı

diastema varlığında tedavi alternatifleri

diastema varlığında tedavi alternatifleri diastema varlığında tedavi alternatifleri Prof. Dr. L. Şebnem TÜRKÜN Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Restoratif Diş Tedavisi Anabilim Dalı Etken Muayene Tedavi Planı Etiyoloji Süt/daimi diş geçiş

Detaylı

Prof. Dr. Ferit ÖZATA

Prof. Dr. Ferit ÖZATA Dental Travma Etiyolojisi Diş Sert Dokuları ve Periodontal Yaralanmalar: Yaklaşık olarak % 80 Düşme sonrası ortaya çıkar. % 12 Çarpma % 4 Trafik kazaları % 4 Oyun kazaları Görülme Sıklığı Sıklıkla 1-3

Detaylı

-Geçici apikal yıkım (TAB) LÜKSASYON YARALANMALARINDA GEÇİCİ APİKAL YIKIM TRANSIENT APICAL BREAKDOWN AFTER LUXATION INJURIES

-Geçici apikal yıkım (TAB) LÜKSASYON YARALANMALARINDA GEÇİCİ APİKAL YIKIM TRANSIENT APICAL BREAKDOWN AFTER LUXATION INJURIES KASIMOĞLU, Derleme/Review TUNA İNCE LÜKSASYON YARALANMALARINDA GEÇİCİ APİKAL YIKIM TRANSIENT APICAL BREAKDOWN AFTER LUXATION INJURIES Dt. Yelda KASIMOĞLU * Doç. Dr. Elif Bahar TUNA-İNCE * Makale Kodu/Article

Detaylı

MAKSİLLER ANTERİOR SEGMENTAL OSTEOTOMİ İLE KLAS II ANTERİOR OPEN-BİTE TEDAVİSİ. Orhan GÜVEN*, Ahmet KESKİN**, Adnan ÖZTÜRK*** ÖZET

MAKSİLLER ANTERİOR SEGMENTAL OSTEOTOMİ İLE KLAS II ANTERİOR OPEN-BİTE TEDAVİSİ. Orhan GÜVEN*, Ahmet KESKİN**, Adnan ÖZTÜRK*** ÖZET G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt X, Sayı 1, Sayfa 175-180, 1993 MAKSİLLER ANTERİOR SEGMENTAL OSTEOTOMİ İLE KLAS II ANTERİOR OPEN-BİTE TEDAVİSİ Orhan GÜVEN*, Ahmet KESKİN**, Adnan ÖZTÜRK*** ÖZET Apertognati

Detaylı

BETATOM EMAR GÖRÜNTÜLEME VE TANI MERKEZİ DENTO MAKSİLLO FASİYAL RADYOLOJİ BİRİM

BETATOM EMAR GÖRÜNTÜLEME VE TANI MERKEZİ DENTO MAKSİLLO FASİYAL RADYOLOJİ BİRİM GÖRÜNTÜLEME VE TANI MERKEZİ DENTO MAKSİLLO FASİYAL RADYOLOJİ BİRİM Betatom da Morita Veraviewepocs 3D Model CP80 kullanılmaktadır Dijital panoramik röntgen Dijital sefalometrik röntgen 3 Boyutlu hacimsel

Detaylı

TAMAMEN İNTRÜZE OLMUŞ MAKSİLLER LATERAL KESİCİ DİŞİN CERRAHİ YAKLAŞIM İLE YENİDEN KONUMLANDIRILMASI: 9 AYLIK TAKİP

TAMAMEN İNTRÜZE OLMUŞ MAKSİLLER LATERAL KESİCİ DİŞİN CERRAHİ YAKLAŞIM İLE YENİDEN KONUMLANDIRILMASI: 9 AYLIK TAKİP A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. 43(3) 169-174, 2016 TAMAMEN İNTRÜZE OLMUŞ MAKSİLLER LATERAL KESİCİ DİŞİN CERRAHİ YAKLAŞIM İLE YENİDEN KONUMLANDIRILMASI: 9 AYLIK TAKİP Repositioning of a completely İntruded Maxillary

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Levent DEMİRİZ Doğum tarihi: 25 Temmuz 1983 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Diş Hekimliği Fakültesi Ankara Üniversitesi 2001-2006

Detaylı

DENTAL TRAVMA. Ortodontik tedavi için başvuran hastalarda yüksek oranlarda travma hikayesi görülmektedir.

DENTAL TRAVMA. Ortodontik tedavi için başvuran hastalarda yüksek oranlarda travma hikayesi görülmektedir. Dr. Levent Vahdettin DENTAL TRAVMA Ortodontik tedavi için başvuran hastalarda yüksek oranlarda travma hikayesi görülmektedir. Ortodontist tedaviye başlamadan önce, Travma görmüş dişte diş hareketlerinin

Detaylı

Prof. Dr. Gökhan AKSOY

Prof. Dr. Gökhan AKSOY Prof. Dr. Gökhan AKSOY * Çiğneme, Beslenme * Yutkunma, * Estetik, * Konuşma, * Psikolojik Kriterler * Sosyolojik Kriterler Mandibüler: alt çene kemiğine ait, alt çene kemiğiyle ilgili Örnek: * mandibüler

Detaylı

Sunu Planı. Doç. Dr. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi. 20 dakika SCIWORA Bana göre normal!! Servikal görüntüleme

Sunu Planı. Doç. Dr. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi. 20 dakika SCIWORA Bana göre normal!! Servikal görüntüleme Sunu Planı 20 dakika SCIWORA Bana göre normal!! Servikal görüntüleme Doç. Dr. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Servikal yaralanma çocukta 16 yaş altında nadir Küçük çocuklarda en

Detaylı

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün; Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak

Detaylı

ÖZET Daimi dişlerin travmatik yaralanmaları, çocuk ve genç erişkinlerde sıklıkla gerçekleşmektedir. Kron kırıkları ve lüksasyonlar, tüm diş

ÖZET Daimi dişlerin travmatik yaralanmaları, çocuk ve genç erişkinlerde sıklıkla gerçekleşmektedir. Kron kırıkları ve lüksasyonlar, tüm diş 1 Travmatik Dental Yaralanmaların Tedavisi İçin Uluslararası Dental Travmatoloji Derneği Rehberleri: 1. Daimi disļerde kırıklar ve lu ksasyon yaralanmaları Orijinal Makale: International Association of

Detaylı

ÖNLEYİCİ ORTODONTİK TEDAVİ. Prof. Dr. Hatice Gökalp

ÖNLEYİCİ ORTODONTİK TEDAVİ. Prof. Dr. Hatice Gökalp ÖNLEYİCİ ORTODONTİK TEDAVİ Prof. Dr. Hatice Gökalp Önleyici ortodontik tedavi? İskeletsel, kassal ve dentoalveolar anomalilerin daimi dişler henüz sürmeden önce, karma dişlenme döneminde bertaraf edilmesi

Detaylı

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların

Detaylı

HALİL İ. TAŞER DOÇ. DR.

HALİL İ. TAŞER DOÇ. DR. HALİL İ. TAŞER DOÇ. DR. Eposta Adresi : halil.taser@kstu.edu.tr Telefon (İş) : (+90) 392 444 57 88 Telefon (Cep) : Faks : Adres : KSTU, Kutlu Adalı Bulvarı, Güzelyurt, KKTC Öğrenim Bilgisi Doç. Dr. Marmara

Detaylı

Giriş. Anatomi. Anterior kompartman BACAK YARALANMALARI. Tibia. Fibula

Giriş. Anatomi. Anterior kompartman BACAK YARALANMALARI. Tibia. Fibula BACAK YARALANMALARI Gülçin BACAKOĞLU Giriş Alt bacak yaralanmaları daha sık görülür Tibia en sık kırılan kemiktir Beraberinde önemli yumuşak doku yaralanmaları oluşabilir Değerlendirmede hikaye ve FM önemlidir

Detaylı

ÜST ORTA KESİCİ DİŞTE TİP III DENS İNVAGİNATUS'UN ENDODONTİK TEDAVİSİ: OLGU RAPORU

ÜST ORTA KESİCİ DİŞTE TİP III DENS İNVAGİNATUS'UN ENDODONTİK TEDAVİSİ: OLGU RAPORU ÜST ORTA KESİCİ DİŞTE TİP III DENS İNVAGİNATUS'UN ENDODONTİK TEDAVİSİ: OLGU RAPORU ENDODONTIC TREATMENT OF A MAXILLARY CENTRAL INCISOR WITH TYPE III DENS INVAGINATUS: A CASE REPORT Mesut Enes ODABAŞ 1

Detaylı

TRAVMATİK DİŞ YARALANMALARINDA ACİL DURUM YÖNETİMİ ÜZERİNE İLKOKUL DÖNEM ÖĞRETMENLERİNE VERİLEN EĞİTİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİTİRME TEZİ

TRAVMATİK DİŞ YARALANMALARINDA ACİL DURUM YÖNETİMİ ÜZERİNE İLKOKUL DÖNEM ÖĞRETMENLERİNE VERİLEN EĞİTİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİTİRME TEZİ T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ PEDODONTİ ANABİLİM DALI TRAVMATİK DİŞ YARALANMALARINDA ACİL DURUM YÖNETİMİ ÜZERİNE İLKOKUL DÖNEM ÖĞRETMENLERİNE VERİLEN EĞİTİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİTİRME

Detaylı

Çene Yüz Yaralanmaları

Çene Yüz Yaralanmaları ÇENE-YÜZ TRAVMALARI Çene Yüz Yaralanmaları Tedavi aşamaları İlk yardım ve acil tedavi Erken tedavi Kesin Tedavi Kontrol Basit Bridle Bağlama! Geçici redüksiyon ve sabitleme 0.5 mm çaplı tel ile lokal

Detaylı

TDB AKADEMİ Oral İmplantoloji Programı Temel Eğitim (20 kişi) 1. Modül 29 Eylül 2017, Cuma

TDB AKADEMİ Oral İmplantoloji Programı Temel Eğitim (20 kişi) 1. Modül 29 Eylül 2017, Cuma TDB AKADEMİ Oral İmplantoloji Programı Temel Eğitim (20 kişi) 1. Modül 29 Eylül 2017, Cuma Oral İmplantolojide Temel Kavramlar, Teşhis ve Tedavi Planlaması 13.30-15.00 Dental implantların kısa tarihçesi

Detaylı

Şiddetli İntrüze Bir Orta Keser Dişin Cerrahi Repozisyonu: On Sekiz Ay Takipli Bir Olgu Sunumu

Şiddetli İntrüze Bir Orta Keser Dişin Cerrahi Repozisyonu: On Sekiz Ay Takipli Bir Olgu Sunumu Şiddetli İntrüze Bir Orta Keser Dişin Cerrahi Repozisyonu: On Sekiz Ay Takipli Bir Olgu Sunumu Sevgin İBİŞ, a Emine ŞEN TUNÇ, a Özlem AKBELEN KAYA b a Pedodonti AD, b Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi AD, Ondokuz

Detaylı

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ İbrahim TEMİZ Acıbadem Atakent Üniversitesi Hastanesi Acil servis sorumlusu Hazırlanma Tarihi: 01/09/2015

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 6771630-3856 Mail: belde.arsan@okan.edu.tr

Detaylı

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Travma; ani olarak dıştan mekanik bir etki sonucu meydana gelen, sağlığı tehdit eden, fiziksel ve ruhsal hasarlara yol açan bir olaydır.

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 677 16 30-3856 Mail: belde.arsan@okan.edu.tr 2.

Detaylı

DİŞHEKİMLERİNİN DENTAL İMPLANT PLANLAMASINDA KULLANILAN RADYOGRAFİ TEKNİKLERİ KONUSUNDAKİ TERCİHLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

DİŞHEKİMLERİNİN DENTAL İMPLANT PLANLAMASINDA KULLANILAN RADYOGRAFİ TEKNİKLERİ KONUSUNDAKİ TERCİHLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Cilt:8, Sayı:, Yıl: 008, Sayfa: 60-65 DİŞHEKİMLERİNİN DENTAL İMPLANT PLANLAMASINDA KULLANILAN RADYOGRAFİ TEKNİKLERİ KONUSUNDAKİ TERCİHLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ EVALUATION OF PREFERENCES OF DENTISTS FOR

Detaylı

BİR PSEUDOPROGNATİ VAKASININ PROTETİK YOLLA TEDAVİSİ

BİR PSEUDOPROGNATİ VAKASININ PROTETİK YOLLA TEDAVİSİ G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt IV, Sayı 1, Sayfa 127-134, 1987 BİR PSEUDOPROGNATİ VAKASININ PROTETİK YOLLA TEDAVİSİ Y. BURGAZ* Prognatik anomaliler hasta üzerinde ciddi sosyal ve fonksiyonel bozukluklar yaratır.

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 677 16 30-3856 Mail: belde.arsan@okan.edu.tr 2.

Detaylı

PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER

PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER MULTİPL TRAVMALI HASTALARDA PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER Uz. Dr. Hüseyin UZUNOSMANOĞLU KEÇİÖREN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GİRİŞ Multipl travma, birden çok büyük organ sistemini yada

Detaylı

TARİHÇE BÖLÜMLER. Fakültemiz Klinik Bilimler Bölümü altında hizmet veren sekiz Anabilim Dalı bulunmaktadır.

TARİHÇE BÖLÜMLER. Fakültemiz Klinik Bilimler Bölümü altında hizmet veren sekiz Anabilim Dalı bulunmaktadır. TARİHÇE Adıyaman Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, 15/04/2011 tarihli ve 27906 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 04/04/2011 tarihli ve 2011/1595 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. Yükseköğretim

Detaylı

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek

Detaylı

Travmada tüm vücut BT. kadar gerekli? ÇKBT ve Travma Yüksek hızla giden bir aracın takla atması ile başvuran olgu

Travmada tüm vücut BT. kadar gerekli? ÇKBT ve Travma Yüksek hızla giden bir aracın takla atması ile başvuran olgu 11.06.2010 Travmada tüm vücut BT ne kadar gerekli? Sunum Hedefi Travmada tüm vücut BT Terminoloji ve teknik Dr. Erhan AKPINAR, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı, Acil Radyoloji

Detaylı

OLGU SUNUMU (Case Report)

OLGU SUNUMU (Case Report) OLGU SUNUMU (Case Report) TRAVMA SONUCU KOMPLİKE KRON KIRIĞI MEYDANA GELEN GENÇ DAİMİ DİŞİN APEKSİFİKASYON TEDAVİSİ: VAKA RAPORU The Apexification Therapy of an Immature Tooth with Complicated Crown Fracture:

Detaylı

Bir üniversite hastanesindeki pedodonti kliniğine başvuran 156 dental travma olgusunun değerlendirilmesi: Retrospektif araştırma

Bir üniversite hastanesindeki pedodonti kliniğine başvuran 156 dental travma olgusunun değerlendirilmesi: Retrospektif araştırma ARAŞTIRMA Bir üniversite hastanesindeki pedodonti kliniğine başvuran 156 dental travma olgusunun değerlendirilmesi: Retrospektif araştırma Mesut Elbay 1, Ülkü Şermet Elbay 1, Ceren Uğurluel 1, Can Kaya

Detaylı

Pediatrik Ekstremite Travmaları. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı

Pediatrik Ekstremite Travmaları. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı Pediatrik Ekstremite Travmaları Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı Konu Başlıkları Travma önemi Ekstremite travmaları ve muayene Açık kırıklar Kompartman sendromu Epifiz kırıkları Torus kırıkları

Detaylı

Prof. Dr. Hatice GÖKALP Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı

Prof. Dr. Hatice GÖKALP Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı Prof. Dr. Hatice GÖKALP Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı İÇERİK 1. Kuvvet Kaynakları A. Doğal Kuvvet Kaynakları B. Mekanik kuvvet Kaynakları 2. Ortodontik Kuvvet Özellikleri

Detaylı

Ekstrüziv Lüksasyonlu Üst Santral Keser Dişin Tedavisi

Ekstrüziv Lüksasyonlu Üst Santral Keser Dişin Tedavisi OLGU RAPORU (Case Report) Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 33, Sayı: 4, Sayfa: 47-51, 2009 Ekstrüziv Lüksasyonlu Üst Santral Keser Dişin Tedavisi Treatment of Maxillary Central Incisor with

Detaylı

KOMPLİKE BİR TRAVMA OLGUSU VE TEDAVİSİ (22 AYLIK TAKİP)

KOMPLİKE BİR TRAVMA OLGUSU VE TEDAVİSİ (22 AYLIK TAKİP) A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. 38(1) 45-51, 2011 KOMPLİKE BİR TRAVMA OLGUSU VE TEDAVİSİ (22 AYLIK TAKİP) A Comlicated Dental Trauma and Treament (22 months follow-up) Sinem SAAT * Hayriye SÖNMEZ ** Banu KÜRKÇÜ

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 677 16 30-3856 Mail: cansu.buyuk@okan.edu.tr 2.

Detaylı

Luksasyon Travmalarının Endodontik Tedavisi

Luksasyon Travmalarının Endodontik Tedavisi Turkiye Klinikleri J Dental Sci 2018;24(1):70-6 OLGU SUNUMU DOI: 10.5336/dentalsci.2016-54240 Luksasyon Travmalarının Endodontik Tedavisi Rüstem Kemal SÜBAY, a Nilay BUDAK, a Mehmet Ali ELÇİN, b Melike

Detaylı

Sınıf II Div 1 Anomaliler ve Tedavi Prensipleri

Sınıf II Div 1 Anomaliler ve Tedavi Prensipleri Dr. Levent Vahdettin Sınıf II Div 1 Anomaliler ve Tedavi Prensipleri Ortodontik tedavilerin başlıca hedeflerinden biri de yüz estetiği ve güzelliğini sağlayıp, geliştirmektir. Yüz profilindeki değişiklikler,

Detaylı

İMPLANT VAKALARININ SINIFLANDIRILMASI

İMPLANT VAKALARININ SINIFLANDIRILMASI İMPLANT VAKALARININ SINIFLANDIRILMASI Prof. Dr. HALDUN İPLİKÇİOĞLU İmplant vakaları neden sınıflandırılmalıdır? İmplantoloji yüksek düzeyde bilgi ve deneyim gerektiren bir alandır. Bu konuda çalışmalar

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK. İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK. İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 6771630-3856 Mail: cansu.buyuk@okan.edu.tr

Detaylı

AYNI YÖREDE BULUNAN 242 BİREYİN PROTETİK MUAYENE BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

AYNI YÖREDE BULUNAN 242 BİREYİN PROTETİK MUAYENE BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt III, Sayı 1, Sayfa 121-125, 1986 AYNI YÖREDE BULUNAN 242 BİREYİN PROTETİK MUAYENE BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Hüsnü YAVUZYILMAZ* Celil DİNÇER** M. Emin TOPÇU*** Koruyucu

Detaylı

TRAFİK KAZALARINDA PLASTİK CERRAHİ NİN YERİ(-)

TRAFİK KAZALARINDA PLASTİK CERRAHİ NİN YERİ(-) TRAFİK KAZALARINDA PLASTİK CERRAHİ NİN YERİ(-) D. Gürhan ÖZCAN([*)**}, Dr. Onur EROL(***) ÖZET Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Büyük Acil Polikliniğine 1981 yalında trafik kazası nedeniyle başvuran

Detaylı

Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar

Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar Prof. Dr. Đnci Oktay Meslek Deneyimi? Bilimsel Araştırma? Uzman Görüşü? Meslek pratiğinde başarılı olmak, tüm dişhekimlerinin ortak amacıdır.

Detaylı

Çatlak Diş Sendromu. Cracked Tooth Syndrome

Çatlak Diş Sendromu. Cracked Tooth Syndrome OLGU RAPORU (Case Report) Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 32, Sayı: 1, Sayfa: 25-29, 2008 Çatlak Diş Sendromu Cracked Tooth Syndrome *Dr. Leyla Berna ÇAĞIRANKAYA, *Dt. Hümeyra Özge ERBUDAK,

Detaylı

ACİL SERVİS TRİYAJ TALİMATI

ACİL SERVİS TRİYAJ TALİMATI REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 07.11.2012 Renk kodlaması yerine (Kırmızı, Sarı, Yeşil) numaratik 01 (1-2-3) triyaj kodlaması olarak belirlendi. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd.

Detaylı

Alt Çene Küçük Azılara Endodontik Yaklaşımlar

Alt Çene Küçük Azılara Endodontik Yaklaşımlar Endodonti Kambiz Mohseni kambizmohseni@gmail.com Küçük Azılara Endodontik Yaklaşımlar Kök kanal sisteminde temizlenmeyen her alan, tedavinin başarısını doğrudan etkilemektedir. Alt çene küçük azılar gösterdikleri

Detaylı

İlkokul Öğretmenlerinin Dental Travmalarla İlgili Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

İlkokul Öğretmenlerinin Dental Travmalarla İlgili Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 2011; 12 (2) : 63-68 İlkokul Öğretmenlerinin Dental Travmalarla İlgili Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi The Evalution of The Knowledge of

Detaylı

TRAVMAYA UĞRAYAN DİŞLERİN TEDAVİLERİ

TRAVMAYA UĞRAYAN DİŞLERİN TEDAVİLERİ T.C. Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ağız, Diş Ve Çene Hastalıkları Cerrahisi Anabilim Dalı TRAVMAYA UĞRAYAN DİŞLERİN TEDAVİLERİ BİTİRME TEZİ Stj. Dişhekimi Deniz BELLEKCİ Danışman Öğretim Üyesi:

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi

Detaylı

ORTODONTİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DOR 603 Ortodontik tanı yöntemleri, Fonksiyonel analiz,

ORTODONTİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DOR 603 Ortodontik tanı yöntemleri, Fonksiyonel analiz, ORTODONTİ Ders Koordinatörü: Prof. Dr. Mutahhar Ulusoy Ders Sorumluları: Prof. Dr. Zahir Altuğ altug@dentistry.ankara.edu.tr Prof. Dr. Hakan Gögen Doç.Dr. Çağrı Ulusoy DOR 601 Büyüme ve gelişim Z 3 0 3

Detaylı

EHLERS - DANLOS SENDROMU* (Bir Olgu Nedeniyle) ÖZET

EHLERS - DANLOS SENDROMU* (Bir Olgu Nedeniyle) ÖZET G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt VII, Sayı 2, Sayfa 215-222, 1990 EHLERS - DANLOS SENDROMU* (Bir Olgu Nedeniyle) Kemal KARAKURUMER** Tuncer ÖZEN*** Sedat PAR**** Necdet DOĞAN***** ÖZET Ehlers - Danlos Sendromu

Detaylı

ÇOCUKLARDA LÜKSASYON TRAVMALARI TEDAVİLERİ VE SONUÇLARI

ÇOCUKLARDA LÜKSASYON TRAVMALARI TEDAVİLERİ VE SONUÇLARI T.C. Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı ÇOCUKLARDA LÜKSASYON TRAVMALARI TEDAVİLERİ VE SONUÇLARI BİTİRME TEZİ Stj. Dişhekimi K. Burcu KÜÇÜK Danışman Öğretim Üyesi: Prof. Dr.

Detaylı

DERİN KAPANIŞ VAKALARINDA ORTODONTİK VE ORTOPEDİK TEDAVİ. Derin Örtülü Kapanışın Tanımı ve Etyolojisi

DERİN KAPANIŞ VAKALARINDA ORTODONTİK VE ORTOPEDİK TEDAVİ. Derin Örtülü Kapanışın Tanımı ve Etyolojisi Dr. Levent Vahdettin DERİN KAPANIŞ VAKALARINDA ORTODONTİK VE ORTOPEDİK TEDAVİ Derin Örtülü Kapanışın Tanımı ve Etyolojisi Derin örtülü kapanış, maksiller keserlerin mandibuler keserleri % 50 veya daha

Detaylı

İKİZ OLUŞUMLAR : FUSYON VE GEMİNASYON. (17 Olgunun İncelenmesi) ÖZET

İKİZ OLUŞUMLAR : FUSYON VE GEMİNASYON. (17 Olgunun İncelenmesi) ÖZET G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt VII, Sayı 1, Sayfa 271-286, 1990 İKİZ OLUŞUMLAR : FUSYON VE GEMİNASYON (17 Olgunun İncelenmesi) Peruze ÇELENK* ÖZET Fusyon ve geminasyon dişlerde ender olarak görebildiğimiz

Detaylı

Spor eğitimi gören öğrencilerin, dişlerin avulsiyon ve replantasyonu hakkındaki ilk yardım bilgi düzeyinin belirlenmesi

Spor eğitimi gören öğrencilerin, dişlerin avulsiyon ve replantasyonu hakkındaki ilk yardım bilgi düzeyinin belirlenmesi Spor eğitimi gören öğrencilerin, dişlerin avulsiyon ve replantasyonu hakkındaki ilk yardım bilgi düzeyinin belirlenmesi Knowledge of first-aid measures of avulsion and replantation of teeth in schoolchildren

Detaylı

* Anahtar Kelimeler: Yüz kırığı, trafik kazası, travma; Key words: Facial fracture, traffic

* Anahtar Kelimeler: Yüz kırığı, trafik kazası, travma; Key words: Facial fracture, traffic 1 * Anahtar Kelimeler: Yüz kırığı, trafik kazası, travma; Key words: Facial fracture, traffic accident, trauma; Alındığı Tarih: 6. Şubat 4; Doç. Dr. A. Cemal Aygıt, Yrd. Doç. Dr. Hüsamettin Top, Dr. Sedat

Detaylı

İnmede Tedavisi BR.HLİ.102

İnmede Tedavisi BR.HLİ.102 BR.HLİ.102 Serebral Felç (İnme) ve Spastisitede Botoks Spastisite Nedir? Spastisite belirli kasların aşırı aktif hale gelerek, adale katılığına, sertliğine ya da spazmlarına neden olmasıyla ortaya çıkan

Detaylı

Özgeçmiş. Sayısal Eşit Ağırlık Sözel ALES Puanı (2010)

Özgeçmiş. Sayısal Eşit Ağırlık Sözel ALES Puanı (2010) Özgeçmiş Adı Dilek Özge Soyadı Yılmaz Doğum Tarihi 20.06.1987 Email ozgeyilmaz@beykent.edu.tr Tel 444 1997 Eğitim Düzeyi Mezun Olduğu Kurumun Adı Yıl Doktora İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi-Pedodonti

Detaylı

TALON TÜBERKÜLÜ (ÜÇ VAKA NEDENİY7E)

TALON TÜBERKÜLÜ (ÜÇ VAKA NEDENİY7E) G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt V, Sayı 2, Sayfa 173-181, 1988 TALON TÜBERKÜLÜ (ÜÇ VAKA NEDENİY7E) Hülya KÖPRÜLÜ* GİRİŞ Dişhekimleri, ağız boşluğunun sert ve yumuşak dokularıyla ilgili anormallikleri tesbit,

Detaylı

GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ AĞIZ, DİŞ VE ÇENE RADYOLOJİSİ UZMANLIK EĞİTİMİ GENİŞLETİLMİŞ MÜFREDAT PROGRAMI

GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ AĞIZ, DİŞ VE ÇENE RADYOLOJİSİ UZMANLIK EĞİTİMİ GENİŞLETİLMİŞ MÜFREDAT PROGRAMI GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ AĞIZ, DİŞ VE ÇENE RADYOLOJİSİ UZMANLIK EĞİTİMİ GENİŞLETİLMİŞ MÜFREDAT PROGRAMI Yayın tarihi Revizyon tarihi Revizyon numarası İÇİNDEKİLER A-Programın Adı

Detaylı

FORAMEN APİKALE'NİN DİŞ KÖKLERİNİN ANATOMİK APEKSLERİYLE İLİŞKİSİ. Tayfun ALAÇAM*

FORAMEN APİKALE'NİN DİŞ KÖKLERİNİN ANATOMİK APEKSLERİYLE İLİŞKİSİ. Tayfun ALAÇAM* G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt IV, Sayı 1, Sayfa 67-74, 1987 FORAMEN APİKALE'NİN DİŞ KÖKLERİNİN ANATOMİK APEKSLERİYLE İLİŞKİSİ Tayfun ALAÇAM* Foramen apikale bütün olgularda kök apeksinin merkezinde yer almamaktadır.

Detaylı

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM 5- YARALANMALARDA İLKYARDIM YARALANMALARDA İLKYARDIM Yara nedir? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir.

Detaylı

KALICI KESİCİ DİŞLERİN MİNE DENTİN KIRIKLARINDA UYGULANAN FARKLI RESTORASYONLARIN DAYANIKLILIĞININ İN VİTRO OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

KALICI KESİCİ DİŞLERİN MİNE DENTİN KIRIKLARINDA UYGULANAN FARKLI RESTORASYONLARIN DAYANIKLILIĞININ İN VİTRO OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ T.C Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı KALICI KESİCİ DİŞLERİN MİNE DENTİN KIRIKLARINDA UYGULANAN FARKLI RESTORASYONLARIN DAYANIKLILIĞININ İN VİTRO OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Detaylı

PROF. DR. TÜLİN TANER

PROF. DR. TÜLİN TANER Uyku Apne Sendromunda Diş Hekimliği Uygulamaları PROF. DR. TÜLİN TANER Hacettepe Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti AnaBilim Dalı TTD Okulu Uyku Bozuklukları Merkezi Kursu Ankara 26 27 Mart

Detaylı

Spor yaralanmaları sportif aktivite sırasında meydana gelen yaralanmaların genel adıdır. Normal yaşamda yaralanmalar sıklıkla dış etkilerle

Spor yaralanmaları sportif aktivite sırasında meydana gelen yaralanmaların genel adıdır. Normal yaşamda yaralanmalar sıklıkla dış etkilerle Doç. Dr. Onur POLAT Spor yaralanmaları sportif aktivite sırasında meydana gelen yaralanmaların genel adıdır. Normal yaşamda yaralanmalar sıklıkla dış etkilerle gelişirken, spor yaralanmalarında hem dış

Detaylı

KUSMA REFLEKSİ VE DENTAL RADYOGRAFİDEKİ ÖNEMİ* Kemal KARAKURUMER * * Sedat Par*** Haluk ÖZTUNÇ***** Tuncer ÖZEN**** ÖZET

KUSMA REFLEKSİ VE DENTAL RADYOGRAFİDEKİ ÖNEMİ* Kemal KARAKURUMER * * Sedat Par*** Haluk ÖZTUNÇ***** Tuncer ÖZEN**** ÖZET G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt VII, Sayı 2, Sayfa 95-100, 1990 KUSMA REFLEKSİ VE DENTAL RADYOGRAFİDEKİ ÖNEMİ* Kemal KARAKURUMER * * Sedat Par*** Haluk ÖZTUNÇ***** Tuncer ÖZEN**** ÖZET Araştırmamızda 903 hastada

Detaylı

YATAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

YATAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hasta Değerlendirme Kurulu Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ Bu prosedürün

Detaylı

LİSANSLI FUTBOL OYNAYAN GENÇ ERİŞKİN BİREYLERİN DENTAL TRAVMA BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

LİSANSLI FUTBOL OYNAYAN GENÇ ERİŞKİN BİREYLERİN DENTAL TRAVMA BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ PEDODONTİ ANABİLİM DALI LİSANSLI FUTBOL OYNAYAN GENÇ ERİŞKİN BİREYLERİN DENTAL TRAVMA BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ BİTİRME TEZİ Stj. Diş Hekimi Berkay NAYAN

Detaylı

Periodontoloji nedir?

Periodontoloji nedir? Periodontoloji 1 2 Periodontoloji Periodontoloji nedir? Periodontoloji, dişleri ve implantları çevreleyen yumuşak ve sert dokuların iltihabi hastalıkları ve bunların tedavisi ile ilgilenen bir dişhekimliği

Detaylı

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak İNME Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND ye aittir. Kaynak

Detaylı

DİZ MUAYENESİ. Prof. Dr. Bülent Ülkar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı

DİZ MUAYENESİ. Prof. Dr. Bülent Ülkar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı DİZ MUAYENESİ Prof. Dr. Bülent Ülkar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Spor yaralanması nasıl değerlendirilmelidir? Hedefe odaklanmış ayrıntılı bir yaralanma öyküsü Hedefe

Detaylı

Omurga-Omurilik Cerrahisi

Omurga-Omurilik Cerrahisi Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve

Detaylı

BEL AĞRISI. Dahili Servisler

BEL AĞRISI. Dahili Servisler BEL AĞRISI Dahili Servisler İnsan omurgası vücut ağırlığını taşımak, hareketine izin vermek ve spinal kolonu korumak için dizayn edilmiştir. Omurga kolonu, birbiri üzerine dizilmiş olan 24 ayrı omur adı

Detaylı

ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY)

ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY) TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ULUSAL KAZA YARALANMA VERİTABANI (UKAY) EĞİTİM MODÜLÜ I Kodlama İlkeleri 1 21-23 Haziran 2012 ANKARA UKAY KAPSAMI Ulusal Kaza Yaralanma

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) "A tipi Muayene Kuruluşu" Akreditasyon No: Adresi :Mimar Sinan Mah. 1358 Sok. No:9/B ALSANCAK 35221 İZMİR / TÜRKİYE Tel : 0 232 464 00 20 Faks : 0 232 464 14 93

Detaylı

Dr. İlker Akbaş Bingöl Devlet Hastanesi Acil Servisi Antalya - Nisan 2018

Dr. İlker Akbaş Bingöl Devlet Hastanesi Acil Servisi Antalya - Nisan 2018 Dr. İlker Akbaş Bingöl Devlet Hastanesi Acil Servisi Antalya - Nisan 2018 Glenohumeral eklem çıkıkları Omuz eklemi (glenohumeral eklem) en sık çıkan eklem Tüm acil servis başvurularının %1,7 İki yaş grubunda

Detaylı

Yapılan her öneri için bakım sürecinde önemini gösterecek açık bir sıralama verilmelidir.

Yapılan her öneri için bakım sürecinde önemini gösterecek açık bir sıralama verilmelidir. TERCİH EDİLEN YAKLAŞIM MODELİ KILAVUZLARI İÇİN ÖZET KARŞILAŞTIRMALI DEĞERLENDİRMELER Giriş Bunlar Akademinin tercih edilen yaklaşım modeli kılavuzlarının özet kriterleridir. Tercih edilen yaklaşım model

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU. Çocuk Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Komisyonu

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU. Çocuk Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Komisyonu T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU Çocuk Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Komisyonu Çocuk Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı 2011 Ankara

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Pedodonti Anabilim Dalı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Pedodonti Anabilim Dalı ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: MÜGE TOKUÇ İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat- Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 6771630-3856 Mail: muge.tokuc@okan.edu.tr

Detaylı