Temmuz Sayý: 69. Fotoðraf: Kemal CEYLAN

Transkript

1 Temmuz Sayý: 69 Fotoðraf: Kemal CEYLAN Dilli Defter den (Aðustos 2005) Annemarýe Schimmel Gönül diliyle Ýskilip Kara Kutu Hepimiz tek bir bir in parçalarýyýz... Ýçimiçdeki sýzý Çapa dan çýkan ses Çoban Çorum da musiki hayatýna geniþ bir bakýþ Kendine dönmek gülasya m! Kültür Sanat Etkinlikleri Þahin ERTÜRK Zeki ÖNSÖZ Ýbrahim ÞAÞMA Hümeyra SEVGÜLÜ Ayþegül ÞENGÖZ Dursun DOKUYUCU Dursun DOKUYUCU Halit YILDIRIM Halit YILDIRIM Hasan TOMUK Pýnar SOYLU

2 2 Þahin ERTÜRK Dilli Defter'den (Aðustos 2005) 01 AÐUSTOS Ýnsan, sanatta temel konu. Ýnsanýn özellikleri üzerine ne kadar az düþünüyoruz. Bu konuda kanaat belirtenler ya tamamen olumlu, ya da tamamen olumsuz bakýþ açýsýný kullanýyor. Oysa çoðul bakýþ açýsýnýn tercihi daha yararlý olur. Ýnsan karakterini toplum da yorumlamýþ bin yýllar içinde. Konuyu toplumsal deðerlerin ýþýðýnda ortak bakýþ çerçevesinde yorumlayan deyim ve atasözlerine dikkat ediyorum. Halk ilginç tespitlerde bulunup, bunlarý deyimleþtirmiþ. "Ýnsanoðlu çið süt emmiþ." Bu deyimin gerçek anlamý bir doðruyu ifade ediyor: Ýnsanýn anne sütüyle ilk geliþimini saðladýðý vurgulanýyor. Mecazi yönü ise, süte ait bir tespitten hareketle anlatýmda etkili söyleyiþe ulaþýyor. Çið süt çabuk bozulur. Saklanmasý zordur. Kendisi bozulduðu gibi katýldýðý diðer yiyecek ve içecekleri de bozar. Sütün bu özelliði vurgulanarak yapýlan somutlaþtýrma, insanýn kolaylýkla olumsuz tavra dönebileceðini açýklýyor. Yýlaný deliðinden çýkaran tatlý dil de insanda. 04 AÐUSTOS Dün, gün boyu okudum. Boþ duramýyorum. Bu bir þikayet deðil elbette. Bu günlerde bilerek kalemi elime almýyorum. Yazmanýn da kendine özgü hali olmalý. Yazarken bir baþýma kalmalýyým. Sakinsem, kalemimin sahibiyim. Saðlýklý yaþam için yola erken çýkmak lazým. Harekette bereket vardýr, demiþ atalarýmýz. Ancak, mesele hareketle baþlýyor ama onunla bitmiyor. Beslenme ayaðý var, düþünüþ biçimi var, sosyal boyutu var. Dengeli beslenme, dengeli yaþam ifadesinin kapsamýnda. Önce dengeli yaþam anlayýþýnýn olgunlaþmasý gerek. Duyuþ ve düþünüþ biçimi kiþinin kimyasýný etkiliyor. Toplumsal iliþkilerini biçimlendiriyor. Ýyimserlik. Ne büyük servettir o! Kaygýlar, korkular, çekiniklikler fazlasýyla etkili üzerimizde. Çaðýn ortak ruh hali mi desek? Bütün geliþmelere karþýn adem oðlu kötü davranýþlarýndan arýnamýyor. 05 AÐUSTOS Montaigne,16. yýlda yaþamýþ, denemeleriyle meþhur. Öncelikle saðlam bir okuyucu. Kolay olana kaçývermeyen bir düþünce erbabý. Aklýný ve fikrini sonuna kadar kaleminin emrine vermiþ bir kalem iþçisi. Açtýðý yoldan bu kadar çok deneme yazarýnýn geleceðini bilseydi, bunu nasýl yorumlardý acaba? Montaigne, faydalanacaðý kaynaklarý kullanmakta baþarýlý. Buna raðmen, dünyanýn en az yarýsýna, Müslüman kültür, fikir dünyasýna, Asya toplumlarýna kulak vermemiþ. Alain, 20.yüzyýl deneme yazarý. Söyleþilerini iki defa okudum. Ele aldýðý konuyu tahlile çalýþýyor. Kendi sistematiði baðlamýnda mantýk örgüsü saðlam. Ancak, kendi kültürel muhitine has bakýyor her þeye dikkat edildiði zaman arasýnda yazdýðý yazýlarda, kendi devletinin sebep olduðu ve bizim yaþadýðýmýz sýkýntýlara dair bir cümlesine bile rastlamýyoruz. Sanatçýlarýmýzýn fikren beslenirken daha eleþtirel tavra sahip olmalarý beklenir. 11 AÐUSTOS Öykü yazmak özel bir kompozisyon oluþturmaktýr. Diliyle, anlatýmýyla, konunun ele alýnýp iþleniþiyle özeldir. Öykülerime biraz uzaktan bakmayý istiyorum. Ama bu kolay deðil. Açýkçasý onlarý gruplandýrarak eleþtirel baðlamda deðerlendirmek çabasýna girmek cesaretini bulamýyorum kendimde bazen. Bazen da sonradan üzerlerinde tekrar tekrar çalýþma alýþkanlýðý edinmem gerektiðini düþünüyorum. Yazmak bir disiplin iþi. Özellikle öz disiplin þart. Emek yoðun bir üretim biçimidir yazmak. Kalemi elime almadan önce yazarlýðýn bu yönünü bilmiyordum. Birikimin, ince iþçiliðin, sabýr ve dayanýklýlýðýn, fedakarlýðýn, üslup tutarlýlýðýný saðlamak için soðukkanlýlýðýn korunmasýnýn, kuþaklara karþý sorumluluk bilincinin farkýnda deðildim. 12 AÐUSTOS Þehrin dýþýna çýktým. Tabiatýn misafiri oldum. Kuþlarýn sesini dinledim. Onlarýn hareketlerini izledim. Sesleriyle hareketleri arasýndaki iliþkileri kavramaya çalýþtým. Birbirleriyle kaynaþmalarý çarpýcý. Herkes kendi benzerine yakýn duruyor.serçeler, kargalar, saðsaklar, ibibikler, güvercinler, leylekler,kuzgunlar.. Tabiatla bütünleþmeleri, diðer canlýlarla oluþturduklarý birliktelikler aslýnda bana bir çok þey söylüyor. Mesele, bunlar üzerine dikkatini toplayýp kulak verip, gözlem yapmada. Tabiatla iç içe olmak, onu oluþturan canlý cansýz varlýklarý, oradaki olaylarý sebep sonuç baðlantýlarýyla anlamak çabasý, bilinci. Kýr hayatýna yabancý olmamama raðmen öykülerim bu öðeler bakýmýndan istediðim ölçüde zengin deðil. Yazarýn kulaðý rahat olmalý biraz. Sanat, kiþisel hayat için lazým. Fakat sanat her þey deðil. Olsa olsa hayat sofrasýnýn salatasýdýr. Ancak, çaðdaþ düzende ifade hürriyeti, tartýþma derinliði ile verimliliði ve toplumsallaþma bakýmlarýndan sanatýn aðýrlýðý ortada. 18 AÐUSTOS Bir yazarýn okuyuculuk durumu dikkat gerektiren bir konu. Yani onun zihni beslenme þekli, yoðunluðu,kaynaklarý, üslubu..edebiyat alanýnda özel olarak çalýþýlmasý gereken bir saha. Kendi adýma söyleyeyim,insan bazen iþi gücü býrakýp kitap arýyor, yazar arýyor, þair arýyor, fikir adamý arýyor okumak için.çok arayýp bulduðun kaynak zaman oluyor,hayal kýrýklýðýna uðratýyor,dönüp dönüp yeniden bakýyorsun acaba yanýldým mý diye.kaç yazarýn, kaç þairin, kaç fikir adamýnýn gerçekten aradýðým kaynak olmadýðýný gördüm.kimi yazýlar,yazar, þair, fikir adamý,eser öneriyor,kalkýp onu arýyorsun. Sonra iþin içinde reklam olduðunu, ideolojik taraftarlýk olduðunu anladýðýn zaman emeðine mi yanarsýn,zamanýna mý, boþa giden heyecanýna mý? 20 AÐUSTOS Willam Faulkner 20. yüz yýlýn önemli yazarý. Amerikalý.Yazarýn nereli olduðu önemli. Çünkü, o kültür coðrafyasýnýn yetiþtirmesi. Türkçe'ye çevrilen eserlerini bir bulup okudum. Zor okunan bir yazar olduðu doðru. Anlatýmýndan kaynaklanýyor bu durum. Ýyi bir anlatýcý. Batýlý sanatçýlar farklý anlatým biçimlerini daima arýyorlar. Sebebi ise, ürettiðini pazarlama amacýndalar. Ýkincisi ise, yeniliði, etkiyi anlatým þekilleriyle de saðlýyorlar, Döþeðimde Ölürken ilk okuduðum romaný. Sonra, Ses ve Öfke, Kutsal Sýðýnak, Ayý isimli eserlerini okudum. Varlýk Yayýnlarýnca çýkarýlmýþ bir çalýþma geçti elime. Teknik baþarýsý dikkate deðer.ýçerik yönünden kültür coðrafyasý dar bir yazar. Sembolik anlatýmdaki örneklemeleri etkileyici. 22 AÐUSTOS Pembe Ýncili Kaftan Ömer Seyfettin'in sevilen bir hikayesi. Vatan sevgisi, gurur, dürüstlük gibi deðerlerin estetik kývamda anlatýldýðý bir hikaye. Yazar, hikayesiyle moral deðerleri estetik sunumuyla okura takdim ediyor. Ömer Seyfettin'in dürüstlük, onur, kahramanlýk, fedakarlýk, dostluk gibi deðerleri bir iç tutarlýlýkla edebi eserleriyle, Türkçe'nin imkanlarýný güzelce kullanarak sunmasý sevindirici. Kitaplar bize aklýmýzý kullandýrýyor. Bitmeyen Gece, Doç. Dr. Mitat Enç'in harika kitabý. Þubat 2001'de almýþým. Üçüncü defa okuyorum. Kitabýn baþlýðýnýn altýnda þu cümle var: "Evrenin tüm karanlýðý tek mum ýþýðýný bile köreltemez." Mitat Enç, hayatýnda baþka hiçbir iþ yapmamýþ olsa bile, sadece bu kitabýyla, hem milletimize, hem de insanlýðý kalýcý bir hizmette bulunmuþtur kanaatindeyim. Kitap, herkesin mutlaka okumasý gereken bir özelliðe sahip. Yazar, yaþadýðý kiþisel tecrübeyi öyle kaliteli bir biçimde anlatýp yorumlamýþ ki, okuyanýn ufkunun açýlmamasý mümkün deðil. Eðitim ve öðretimin insaný nasýl deðiþtirip geliþtirebileceðini anlatýyor. Enç, insanýn dünyasýný sunuyor; abartmadan, allayýp pullamadan. Ýnsandaki cevherin anlatýmý var eserde. Varlýklarýn en þereflisi olarak yaratýlan insanýn, azimli yürüyüþüyle çevresine faydalý oluþu adým adým iþleniyor kitabýn her cümlesinde. 27 AÐUSTOS Ýnsanýn iç dünyasý kat kat. Göründüðü gibi deðil bazýlarý. Ýnsaný çalýþmak da terbiye ediyor. Dünyada savaþlarla terör olaylarý bitmiyor. Dünya çýkar dünyasý olduðu için. Baþkalarýnýn acý çekmesini umursamýyorlar. Karþýlýklý saygý ve barýþ herkesin faydasýna. Gerçek servet, huzur ve barýþ ortamý. Bitmeyen Gece'yi okudukça seviniyorum. Konusunda böyle ufuk açýcý kitaplar yazýldýðý için. Bu eser, edebiyatýmýzda alanýnýn en iyilerindendir bence. Doç. Dr. Mitat Enç'ten Allah razý olsun kitabý yazdýðýndan dolayý.

3 3 Zeki ÖNSÖZ ANNEMARÝE SCHÝMMEL Ölümünün üzerinden yüzyýllar geçmesine raðmen, Hz.Mevlâna'nýn eserleri her devirde, doðuda ve batýda hayranlýkla okunmuþ ve yorumlar yapýlmýþtýr. Mevlâna hakkýnda deðerli eserler yazmýþ Annemarie Schimmel, kendini Mevlâna yoluna adamýþ, tanýnmýþ batýlý ilim adamýdýr. Annemarie Schimmel, daha gençlik yýllarýnda Mevlâna'nýn eserlerini, fikirlerini tanýmýþ, kendi ifadesi ile hayatýný sadece Ýslam tasavufunun deðil genel olarak mistisizmin de bu en büyük þairine hasretmiþtir. Bütün dünyada Mevlâna'yý en iyi bilenlerden biri, belki birincisi olan bu büyük alim, ' Rûmî ' Ich bin Wind du bist Feuer' (Diederichs Verlag ) isimli eserinde büyük mutasavvýfýn hayatý ve eserini Mevlânâ'nýn semboller dünyasýnda seyahat ederek onun dünya görüþünü, aþk anlayýþýný, þiire bakýþýný ve dua hakkýndaki fikirlerini kendi þâirane üslûbuyla sunmuþtur. Kitap baþtan sona Mevlânâ'nýn kullandýðý sayýsýz mecaz ve espirilerle adeta bir dantel gibi dokunmuþtur. Bu eser, Senail Özkan tarafýndan 'Mevlânâ Celâleddin Rûmî 'Ben Rüzgârým Sen Ateþ' adý ile (Ötüken Yayýnevi) güzel bir tercüme ile dilimize kazandýrýlmýþtýr. Schimmel'in bu eseri Mevlânâ'yý anlamak istiyenler için vazgeçilmez bir kaynaktýr. Yalnýz bu eser deðil, onun Ýslâm tasavvufu konusundaki 'Mystische Dimensionen des Islam' (Diederichs Verlag) adlý eseri de (Türkçesi: Tasavvufun Boyutlarý, Ender Gürol terc.) sahasýndaki en önemli kaynaklardan biridir. Bütün ömrünü Ýslam'ýn batýda daha iyi anlaþýlmasý için sayýsýz ilmi eseri hazýrlamak için harcayan, bu arada Türk kültürü ile ilgili deðerli eserleri olan Annemarie Schimmel kimdir? Annemarie Schimmel hayat hikâyesini otobiyografik eserinde(1) anlatmýþtýr. Schimmel,7 Nisan 1922'de Almanya'nýn Erfurt þehrinde doðdu. Babasý bir posta memuru idi. Onun doðuya yönelmesinde babasýnýn Ýslam'a duyduðu ilgi yol göstericidir. 15 yaþýnda Arapça öðrenmeye baþlayan, 16 yaþýnda liseyi bitirdikten sonra oryantilizm tahsil etmek için Berlin'e giden Schimmel henüz, 19 yaþýnda Berlin'de doktorasýný verir. Savaþ yýllarýnda Dýþiþleri Bakanlýðý'nda tercüman olarak görev yapar. Savaþtan sonra Marburg Üniversite'sinde doçentlik tezini verir yýlýnda profesör unvanýný kazanýr. Marburg Ünivesitesi'nde doktora verdiði sýrada Türkçe'yi de mükemmel bir biçimde öðrendiði gibi Ýstanbul'a gelerek tasavvuf üzerine çalýþmalar yapmýþtýr. Bu yýllarda 'Ýstanbul' dergisinde Cemile Kýratlý müstear adýyla çok güzel bir Türkçe ile kaleme alýnmýþ yazýlarý çýkar yýlýnda Ankara Üniversitesi Ýlâhiyat Fakültesinde profesör olarak göreve baþlar. Ankara'da kaldýðý yýllarda Yahya Kemal, Ahmet Hamdi Tanpýnar, Behçet Necatigil, Selahattin Batu, Halide Nusret Zorlutuna, Samiha Ayverdi, Nihat Sami Banarlý, Mehmet Önder, Bedri Rahmi Eyüpoðlu gibi þair ve yazarlarla yakýn dostluklar kurar. Bu arada Ankara'da genç bir mühendis Osman Tarý ile hayatýný birleþtirmiþse de bu evlilik bir süre sonra boþanmayla sonuçlanýr. (2) Schimmel 1950 'lerin sonunda ülkesine döner ve Bonn Üniversitesi Ýslami Bilimler Bölümüne profesör tayin edilir yýlýnda Harvard Üniversitesi'nin teklifini kabul ederek Amerika Birleþik Devletlerine gider. Burada tam 25 yýl Indo-Muslim Culture profesörü olarak görev yapar yýlýnda emekli olan ve Almanya'ya geri dönen Schimmel hepsi de Ýslam kültürü ile ilgili yüzden fazla deðerli esere ve sayýsýz makale ile ilmi yayýna imza atar. Ýngilizce, Fransýzca, Almanca, Ýtalyanca, Hollandaca, Ýsveççe, Çekce, eski Yunanca, Ýbranice,Türkçe, Farsça, Arapça, Peþtuca,Sindce ve Urduca bilen Schimmel bu dillerde yazýlmýþ bütün kaynaklarý okumakta idi. Alman Yayýncýlar Birliði 1995 yýlýnda Annemarie Schimmel'e Barýþ Ödülü'nü verdi. Bu ödül Almanya'da tartýþmalara sebeb oldu. Çünkü Schimmel bir televizyon söyleþisinde Salman Rüþdi ve Teslime Nesrin'i -öldürülmeleri için fetva verilmesini doðru bulmamakla beraber- hiçbir þekilde tasvib etmediðini, bu iki yazarýn sansosyon yoluyla þöhret kazanmak için milyonlarca insanýn duygularýna ve inançlarýna hakaret ettiðini söyledi. Bu görüþleri yüzünden bazý Alman aydýnlarý tarafýndan karalama kampanyasýyla yýpratýlmak istendi. Hâlen de bazý Alman internet sitelerinde Schimmel'e karþý bu karalama kampanyasý devam etmektedir. Batýda Ýslâm hakkýndaki peþin hükümlere karþý yüzlerce eseri ile ilmi gerçekleri ortaya koyan Schimmel en son olarak bu batý baðnazlarý ile mücadele etmiþti. Newyork 11 Eylül terör olayýndan sonra Ýslam korkusunun had safhaya ulaþtýðý Almanya'da Lessing, Rückert, Goethe, Heine, Rilke gibi Ýslam'a yakýn büyük yazar ve düþünürlerin fikir geleneneði vardýr. Zamanýmýzda Prof. Schimmel ve Prof. Katharina Mommsen bu halkanýn devamýdýr. Schimmel hayatý boyunca Batý dünyasýnda Ýslam'ýn daha iyi anlaþýlmasý ve Müslümanlarýn Müslüman olmayanlarla barýþ içerisinde yaþamasý için gayret etmiþtir Annemarie Schimmel, 26 Ocak 2003 tarihinde Bonn'da 81 yaþýnda vefat etmiþtir XXX Annemarie Schimmel, 20.yüzyýlda Mevlânâ'nýn izinden gelen Pakistan'ýn büyük þairi Muhammed Ýkbal'in Câvitname'sini Türkçe'ye tercüme etmiþtir. (Kültür Bakanlýðý-1958) Almancaya Türkçe'den çevirdiði eserler ise; Yakup 'Kadri-Nur Baba- Flamme und Falter (Florestan-1947) Aus dem goldenen Becher. (Yediyüz yýllýk Türk Þiiri Antoloji.-Önel Verlag-1989)Yunus Emre, ( Önel Verlag-1989) Herr Demirci heisst enfach Schmidt (Türk Ýsimleri ve Anlamlarý-Önel Verlag-1992)300 türkische Volksrätsel ( 300 Türk Halk Bilmecesi-Önel Verlag) Mein Bruder Ýsmail(Kardeþim Ýsmail-Önel Verlag -1990). Annemarie Schimmel yýllarý arasýnda Türkiye'de yaþarken gördüklerini, anýlarýný ve tanýdýðý insanlarý "Mein West Östliches Leben"(Batý Doðu Hayatým) ve Mein Bruder Ismail (Kardeþim Ýsmail) isimli eserlerinde, 50 'li yýllarýn Türkiye þehirlerini, özellikle Ýstanbul, Ankara ve Konya'yý, insanlarýmýzý sýcak, sevgi dolu bir dille anlatmýþtýr. Schimmel, kardeþim dediði marangoz Ýsmail Mýhoðlu'nu Konya'da 17 Aralýk 1954'da Mevlâna'yý Anma törenleri sýrasýnda tanýmýþtýr. Schimmel'in anlattýðýna göre, Konya'nýn köklü bir ailesinden gelen ve çocukluðundan beri Mevlevi geleneði ve terbiyesi ile yetiþtirilmiþ Ýsmail samimi, cömert, þefkatli, misafirperver, arif, dost canlýsý ve edepli, öðrenmeye meraklý, ailesine düþkün, eþine ev iþlerinde yardým eden, duygulu, güleç yüzlü, anlayýþlý bir insandýr.yazar Konya'ya geldiðinde eski bir Konya evi olan Ýsmail'in evinde kalýr. Misafir odasýnda minderlerde oturur sohbetler yapar, ney dinler, yüklükten çýkarýlan yer yataðýnda yatar. Ýsmail, Schimmel'in Almanya'dan gelen akraba ve dostlarýný da karþýlar ve misafir eder. Ýsmail'in çocuklarý onu ' Cemile 'Hala diye çaðýrýr. Bu çocuklardan biri halen Konya'da diþ doktorluðu yapan Mehmet Mýhoðlu'dur. Ýsmail'in içinde Almanya'ya gitme, bu ülkeyi tanýma arzusu belirir. O yýllarda Almanya'ya gelmek kolaydýr Þubatýnda Lengerich þehrinde bir Mobilya fabrikasýnda çalýþmak üzere Almanya'ya gelir. Schimmel'in 'Berlin'deki dostlarý Paskalya(Ostern) tatilinde onu Berlin'e davet ederler. Ýsmail burada kaldýðý 4 günün sonunda Lengerich'e dönmeden evvel hafif bir ateþlenme sonucu vefat eder. O gece Kadir gecesidir ve Ýsmail daha 42 yaþýndadýr. Dostlarý onu Berlin'deki Türk Þehitlik Camisi Mezarlýðý'na defnederler. Schimmel bu acý haberi son evladýný kaybeden Ýsmail'in annesine nasýl söyleyeceðini düþünür. Fakat anne onun bu durumunu anlayarak teselli eder; ''Üzülme, Almanya topraðý onu kendine çaðýrdý. O hep oraya gitmek istiyordu, þimdi ebediyen sizin misafiriniz oldu'' der. Annemarie Schimmel, Mevlâna'nýn yolunda geçirdiði hayatý, eserleri ve yaptýðý mücadele ile bizden birisi deðil mi? 1) Schimmel, Annemarie ; Mein West Östliches Leben, C.H.. Beck Verlag München,2003 2) Ayvazoðlu, Beþir ; Defterimde Kýrk Suret, Ötüken Yayýnevi,Ýstanbul,1999

4 4 GÖNÜL DÝLÝYLE ÝSKÝLÝP Gönül bu, seviyor seveceðini. Önünde durulmaz bir ihtirasla, ezelden ebede gidecek bir inatla hem de. Ben býyýklarýmýn terlediði zaman sevdalanmadým. Çocuk düþlerimin olduðu demde. Gönül bu, adýna þiirler yazýyor, düþlerine düþürüyor kimi vakit onu. Ve biliyorum ki vuslatla bitecek firkatle geçen günlerin sonu. Yüzünü Kýzýlýrmak ile yýkayan nazlý bir gelini sevmiþim ben. Sevdasýz küçük bir nokta, severken koca bir devmiþim ben. Anadolu'nun her noktasýnda yönümü Çorum iline çevirmiþim. O yöne baktýðýmda güneþi bulmuþum. Baharý bulmuþum. Her bakýþýmda ya yaðmur düþmüþtür gözlerime. Ya da bir cemre. Sevda bu. Uymuþum yüreðimden gelen emre. Belki üç dört sene de bir gelip, orman kokulu saçlarýna usulca dokunmayý aþktan bilip. Gönlüm kayývermiþ iþte. Adý ÝSKÝLÝP. Gönül çelen daðlarýn arasýnda gizlemiþler onu. Tepelerin ardýna. Güzele giden yol meþakkatli olsun diye. Güzelin kýymeti biline diye. Belki de güzel için yol çekmektir güzele en güzel hediye. Yeþil bahçelerin arasýna saklanan kutlu bir kentin kapýsýna vardýðýmda unuturum derdimi hüznümü. Her þey karlý daðlarýn ardýnda kalýr. Usulca süzülürken sevdamýn sokaklarýnda, benliðimi yeni baþtan bulurum. Tarihe kafa tutan yorgun evlerin arasýnda, huzur iklimde kaybolurum. Ara sokaklarýn hep çekim alanýnda kalmýþýmdýr Ýskilip'te. Aranýp da bulunamayacak sokaklarda elinde pense, gözünde kalýn camlý gözlüðüyle inatla deri çekiþtiren ustalarý göreceðim önce. Sanki gizli/yasak bir iþ yapýyorlarmýþçasýna utangaç bir þekilde mesleklerini icra eden kundura emektarlarýna baþýmla selam vereceðim her zamanki gibi. Kayýp zamanýn ustalarýnýn alýn çizgilerinde yolumu bulacaðým. Semercilerin, sepetçilerin sanatýna, bakýrcýlarýn, hallaçlarýn zamana karþý inadýna hayran olmuþumdur bu þehirde. Tarihimin kültürümün benliðimin müjdecileri onlar. Cemaline yücelerden bakmak daha yüce kýlýyor Ýskilip'i. Onu tüm endamýyla kaþýyla gözüyle görmek adýna; Kalesi'ne döne dolaþa yükselen bir yoldan nefes nefese kalarak çýkmak icap eder. Hayatýmýn en güzel yorgunluðudur bu. Yürek çarpýntýlarýmý aþkýn týnýsý sayarým. On beþ yaþýnda da olsam, yetmiþe de dayansam hep ayný týnýda kalacak ayarým. Ýnsan duymak isterse duyar asýrlar öncesinden gelen sesleri. Hititlerin ve Bizanslýlarýn izini sürüyorum. Benim de kulaklarýmý týrmalýyor kýlýç kalkan sesleri. Ve güneþin þavký Osmanlý Sultanlarýnýn kýlýcýnýn üzerinden dönüp gözlerime deðiyor. Bu duygularla geçmiþin altýn sayfalarýna sefer eyliyorum. Sanki bir gizli güç beni asýrlar evveline götürüyor. Ben yine üþüyorum, ben yine üþüyorum. Iþýk hýzýyla takvimlerden irtifa kaybediyor, asýrlar evveline Ýbrahim ÞAÞMA düþüyorum. Küçüklüðümde her yaramazlýk yapýþýmda beni kalenin altýndaki gâvur evlerine kapamakla korkuturlardý. Ne vardý bilmiyorum içinde de böyle siner kalýrdým bir yere. Þimdi hiç büyümeyen yüreðimle yapabildiðim her haylazlýðý her yaramazlýðý yapmak istiyorum. Annem beni kapatsýn oraya diyerek. Hala büyümemiþim anlaþýlan. Ýçimdeki saklýn çocuðun götürdüðü yerdeyim yine. Aslanlarla dost olasým var bu kaya mezarýnda, kanatlý insana soracaklarým var. Duyacaklarým var Sifenks'ten Geçmiþi ve geçmiþini arayanlara hoþ geldiniz diyebilmek için eski elbiseler içerisinde bekleyen yaþlý bir Ýskilip ninesi gibi ziyaretçilerini bekleyen evleri görmeden edemem. Beni bir zaman tüneline sürükleyen tarihi evlerin birbirine bakan camlarý arasýnda kaybolmuþluðum olur hep. Kim bilir kimler âþýk oldu bu evlerde. Kimler doðdu, kimler doðurdu. Kimler mutlandý bu evlerde. Kimler hüznünü kanaviçelere iþledi. Kendi kendime soruyorum. Eski konaklarýn koyu gölgesinde yürürken kendimi ister istemez asýrlar evveline götürüyorum. Devir deðiþecek ve zaman makinesi geriye saracak sanki her þeyi. Bu evlerin bulunduðu sokaklarda tarihi buram buram genzime çekmeyi bir yaþam biçimi bilmiþim. Dile gelse duvarlar çok þeyler söyleyecek. Deli demeyeceklerini bilsem kulaklarýmý dayamak istiyorum bu efsunlu duvarlara. Masalsý bir þehirdeydim sanki. Zaman törpüsünden geçen hanlar, hamamlar, köprüler, kümbetler ve minareler. Binalar hep üzerime üzerime gelmiþtir. O yüzden sevmem uzayýp giden betondan hâsýl caddeleri ve neon ýþýklý sokaklarý. Ýskilip'te ýþýðýn en güzelini bulmuþum ben. Sokaklarýn ve caddelerin en güzelini. Kültür ýþýðým olmuþ, tarih ýþýðým ve ben Ýskilip'in bu yüzüne aþýðým. Bir þehir düþünün. Muhteþem doðasý, zengin tarihi ve kültürel dokusu ile kendisini çevresindeki birçok yerleþim yerinden farklý ve yüce kýlan. Ve bir þehir düþünün. Sarýçiðdemlerin kokusu kaplamýþ daðlarýnda yokuþu. Bir þehir, envai güzellikleriyle çok kanatlý bir masal kuþu. Ve ben bir Toy kuþunun kanatlarýna tutunmuþum, sanki yaþamým boyunca bedenimde toplanan tüm kahrý, sitemi, derdi, elemi atmaya gelmiþim Yivlik Tepesi'nden aþaðýya. Bu nasýl bir manzara? Aklýmý yitirmek üzereyim. Sanki mucizeler tepesindeyim. Kuþlarýn sesini, çam aðaçlarýnýn seremonisini ve sessizliðin sesini duyuyorum. Ben bu tepelerde ekmekle deðil bu huzurla doyuyorum. Ýkramýný sudan hâsýl eyler bu coðrafya. Suyun türküsü yüreðimdeki tüm efkârý alýr götürür. Suyun türküsü bozlak tadýndadýr. Kulak verirseniz eðer aðýt vardýr içinde. Kimi zaman coþku kimi zaman öfke, kimi zaman sevda. Duyduðum en güzel týný olagelmiþtir. Annemden sonra en güzel ninni. Yaný baþýmdan geçen ve halk aðzýyla "diydir diydir" akan su.. Doðaya akýl sýr ermiyor doðrusu. Bir "hörpüm" su içmeden ve arýnmadan ruhumun pasýndan ayrýlasým gelmiyor bu iklimden, bahar kokusundan, cennet dokusundan. Býyýklarýmýn yeni terlediði demlerde cüzdanýmýzýn gözünde al yazmalý yârimizin resmini saklardýk. Benim cüzdaným da hem al yazmalýmýn hem de Ýskilip'in cemali saklý olurdu. Gönül baktýkça resimlere, cenneti ve hurisini bulurdu. Yürek dediðin hasret ile aðustosta üþürdü, þubat ayýnda yanardý hem de. Firkatin koynunda sevdamýn depreþtiði demde. Düþlerime tutunurdum. Ya Elma Belinde ormanlar baðlar içinde bulurdum kendimi. Ya da Kýzýlýrmak ile baþ baþa vermiþ konuþurken görürdüm kendimi. Bazen bir Ýskilip dolmasý arardým düþlerimde. Bir köy ekmeðinin, keþkeðin buðusu. Beni sen þair eyledin. Çorum ilinin nazlý kuðusu. Muradým vardý Ýskilip'e dair. Daha dolmuþa binip memleket dokulu köylerine gidecektim. Tarhana çorbasý içecek, tandýr ekmeklerinden yiyecektim. Bana daðlarýndan kekik kokusu getiren ayran içecektim. Sevdalý gönlüm ayranla sarhoþ olacak, kendimden geçecektim Gerçekten kolay deðil bir sevdayý dile getirmek, bir tarihi yazmak, bir sayfaya bir cihaný sýðdýrmak. Gönül ister bu þehrin baþýna konfeti gibi destanlarý yaðdýrmak. Ýskilip sözün kifayetsiz kaldýðý, karþýsýnda þiirin mecalsiz kaldýðý kent. Tarihi bir mirasýn, soylu bir kültürün bir olup gönül kapýlarýmýzý çaldýðý kent. Ýskilip deryadýr. Ýskilip ummandýr. Ýskilip ceviz oymasý sandýklar içinde simli bohçalarda sakladýðýmýz naftalin kokulu kanaviçedir. Ýskilip bir ýþýktýr yükselen. Bin bir ýþýða bürüyen yurdumu. O duyduðumdur. O doyduðumdur. O yoluna baþým koyduðumdur. O sevdadýr, sevdanýn emrine uyduðumdur. Dünyanýn en asil milletine cennet olmaya, yiðitlerin gönlünde yatan olmaya, ecdadýmý kucaklayan vatan olmaya devam et ÝSKÝLÝP. Gün aðarýrken daðlarýn daha bir kýzýl olsun. Söyledim Kýzýlýrmak'a sana deðdiði yerler daha bir zümrüt olsun. Yükselt sesini Ýskilip taaa kutuplarda yankýlansýn Osmanlýnýn ayak sesleri. Özgürlük inadýn. Yaþama sanatýn. Gönüllerde ebedi saltanatýn kutlu olsun. Bir aþk iþiydi bu. Mecnunun Leyla'ya duyduðu, Ferhat'ýn Þirin'e uyduðu aþktan da öte. Bir sevda iþiydi bu, bir gönül iþi. Ne masallarda kalasý, ne de tükendiði yerde bite. Ýskilip'te internet ortamýndan yayýn yapan Ýskilipliyiz.com internet sitesinin düzenlediði kompozisyon yarýþmasýnda birinci olan yazý.

5 Hümeyra SEVGÜLÜ 5 KARA KUTU Akþamýn darý yine. Yarýn okul var ama gözlerim bir türlü sonu gelmeyen bu günden kurtulup rüyalara dalmama izin vermiyor. Saatler yerinde sayýyor sanki zamanýn pili bitmiþte tekliyor. Oyalanmak için ayaðý kalktýðýmda ilk dikkatimi çeken þey masamda duran radyo oluyor. Söyleyecek bir þeyleri varmýþ gibi bakýyor. Büyük bir gizem saklý olan bu kara kutunun neler söyleyeceðini bilmeden basýyorum düðmesine. Heyecanlý, titrek ama sert bir ses: -'"Kýrýntý mektuplar programýndan iyi geceler ben Cihat sizlerle ilk programým. Bundan sonra inþallah her Çarþamba gecesi saat de sizlerle olacaðým. '' " Ýsme bak ne ilginç acaba nasýl bir program'' derken soluk soluða devam etti sunucu -''Her hafta sizlerin göndereceði mektuplarý okuyup dertlerinize derman olacaðýz. Yalnýz bu gün ilk program olduðu için eski okulumun geçen hafta okul dergisinde yayýnlanan okul ve dersler bölümündeki yazýyý okumakla yetineceðim. Okulun 9. sýnýflarýndan biri yazmýþ bunu. Bazý konulara iyi deðindiði için sizlerle paylaþmak istedim.'' '' Bütün okullarýn dergileri ayný oluyor her halde. Ne güzel radyoda yayýnlanýyor mektubu çok sevinmiþtir her halde. Ben de yazýlarýmý yollasam mý acaba belki beðenirler. Ay Allah'ým keþke benim de mektubum yayýnlansa'' diye içimden geçirirken sunucu heyecaný ve titrekliði geçmiþ, artýk kendinden emin o sert sesiyle baþladý yazýya: SEFÝLLER '' Öðretmenlerimizin sýnýfa girdiklerinde dedikleri gibi merhaba sefil öðrenciler. Bu cümleyi her gün duyunca düþünmeye ve kendimi sorgulamaya baþladým, sefil miyiz? Ama bir türlü cevap veremezdim. Belki de suçluluðumdan suskun kalýrdým. Aslýnda çok haklýlarmýþ. Azim sokaðýna ayak basmamýþ bir öðrenci olarak artýk kendimi gerçekten sefil hissediyorum.'' - Bu cümleleri duyduktan sonra afalladým. Ve biraz daha sesini açtým. Atýk tamamen uykum daðýlmýþ yazýya yoðunlaþmýþtým. Sunucu biraz dinledikten ve yutkunduktan sonra devam etti. '' geçenlerde çarþýda gezerken küçük bir kitapçýya rast geldim ve içeri girip kitaplarý incelemeye baþladým. Öylesine göz gezdirirken bir kitap dikkatimi çekti. ''21 adýmda hedef 12'' güzel ve ilgi çekici bir isimdi ve beni çok etkilemiþti. Satýn aldým. Uykumun olmadýðý bir gece kitaba baþladým. Birkaç sayfa okuduktan sonra býraktým çünkü doðrularý duymak epey canýmý sýkmýþtý. Televizyonda gözlüklü yaþlý yaþlý adamlarýn düzenli çalýþýn deyip akýl hocalýðý yapmasýna gýcýk oluyordum. Yanlarýna bir iki öðrenci alýp tezlerini doðrulatýyorlardý. Ben onlarýn söyledikleri þeylerin bir kandýrmaca dan ibaret olduðunu düþünüyordum. Bende dedikleri þeyi denemiþtim. Koyduðum kurallara plan ve programýma birkaç günden fazla sadýk kalamýyordum. Dedim ya azim sokaðýna ayak basmamýþ bir öðrenciyim. Hiçbir çaba göstermeden armut piþ aðzýma düþ yöntemiyle gelen baþarý teorisine inandým ben. Yeni yeni farkýna varýyorum. Baþarý için, yeni bir heyecan yeni bir hedef ve istekle hayatýmý düzenlemedikçe kalýcý baþarýyý yakalayamayacaðýmý. Kitabý tekrar okumaya baþladýðýmda iþte böyle yeni ufuklar açtý bana. Artýk hayattaki baþarýlarýn sýradan rast gele ve öylesine ortaya çýkmadýðýný her baþarýnýn ardýnda çok ciddi emekler yattýðýný kavradým.'' -''Biri benim düþüncelerimin aynýný paylaþýyor galiba. Benim geçenlerde edebiyat hocasýna verdiðim yazýya ne de çok benziyor.'' deyip sesini biraz kýstým. Sunucu yutkunarak devam etti: '' Bu kitapla hedefi tam 12 den vurdum sanýrým. Düzenli çalýþýp asillikte sefa sürmek varken neden sefillikte çürüyesiniz'' -'' Bu güzel yazýsý için Nurdan Karazeybek'e teþekkürler. Bu geceki programýn sonuna geldik iyi geceler." Ýnanmýyorum bu benim simim nasýl olur geçen derste sýnýfa hitaben yazdýðým bir yazýydý bu. Sunucu bizim okuldan mý mezun muþ? Bu yazý okul dergisinde mi çýktý? Bu program neden gece yarýsýnda baþlýyor? Acaba kaç kiþi dinledi? gibi sorularýn beynimi kemirdiði ve heyecandan ellerimin buz kestiði bu gecede hemen yatýyorum. Çok geç yatmama raðmen erkenden kalkýp okula gittim. Nöbetçi olan edebiyat öðretmenimize sordum; hocam siz mi verdiniz yazý mý? Nasýl oldu? - Evet Cihat eski öðrencilerimden, rica etti verdim. Sana soracaktým ama dün erken çýkmýþsýn. - Þey hocam sorun deðil çok mutlu oldum. Acaba kaç kiþi dinledi. Program geç bir saatteydi ya. - Evet. Ha bu arada senin o saatte ayakta iþin ne, sen öðrencisin - Uyku tutmadý hocam dedim ve zil çalýnca sýnýfa girdim herkese sordum. Ama hepsi de uyuyormuþ. Ah ne kötü. Ders dil anlatým, öðretmenimiz derse girince sýnýfa hitaben; - Günaydýn sefil öðrenciler. - Saðol Öðretmenimiz bana bakarak; - Sen hariç. Sen artýk asiller sýnýfýna aitsin. - Saðolun Ýçimden "Saðol asil sahibini asil radyosu'' Çorum Kitaplýðý 1- 'Çorum'da Bir Gönül Ýnsaný Mehmet Kemal Erdin' çýktý Hitit Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü Din Sosyolojisi Anabilim Dalý öðretim üyesi Dr. Ýsmet Altýkardeþ'in yedinci kitabý olan 'Çorum'da Bir Gönül Ýnsaný Mehmet Kemal Erdin' isimli eseri Araþtýrma Yayýnlarýndan çýktý. 2- Kul Rýza, 2. þiir kitabýný yayýnladý Þiirlerinden Kul Rýza mahlasýný kullanan halk ozaný Rýza Kandemir 'Ýz mi Býraktýn?' isimli ikinci þiir kitabýný yayýnladý. 3- Ethem Erkoç, 'Çorum Ýmam Hatip Okulu Kurucu Müdürü Necmi Þamlý'yý yazdý 4- Araþtýrmacý-Yazar Ethem Erkoç'un, Çorum Ýmam Hatip Okulu Kurucu Müdürü Necmi Þamlý ile ilgili yazdýðý eser, Çorum Belediyesi Kültür Yayýnlarý arasýnda kitaplaþtýrýldý. 5- Þahin Ertürk ün ikinci öykü kitabý Pencereler adýyla yayýnlandý.

6 6 Birsen Ayvaz kimdir, neler yapar? Sizi biraz tanýyabilir miyiz? Çorum doðumluyum. Çorum'da Atatürk Lisesi'nden '85 yýlýnda mezun oldum. Buradan da yaþým çýkýyor. (Gülüyor) Uludað Üniversitesi Ziraat Fakültesi'ne girdim. O çýkýþla evden, Çorum'dan ayrýldým. Ta ki 1996'ya kadar... Bu süreç içerisinde evlendim. Eþim týp doktoruydu, mecburi hizmet nedeniyle Tokat Erbaa'nýn bir köyüne tayinimiz çýktý. Orada ikamet ederken daha çok Anadolu insanýyla, Türk köylüsüyle iç içe olma imkaný buldum. Þehirden bakýþla, Anadolu'dan bakýþ harmanlandý. Daha sonra eþimle birlikte bir Orta Asya serüvenimiz oldu. Sovyet Rusya'nýn 1991'de yýkýlýp, 92'de Azerbaycan'ýn baðýmsýzlýðýný ilan etmesi sýrasýnda biz Bakü'deydik. Orada edindiðim deneyimler, tecrübeler biraz daha Birsen'i geliþtirdi. Daha çok þey düþündürttü, daha çok insan tanýmayý, daha çok insana dokunma, onlarýn dünyasýnda olmak. Dolayýsýyla her dokunuþ, kendine de bir þey katýþ oluyor. 96'da eþimin iþi gereði Çorum'a döndük. 10 yýllýk sürede Çorum'da birçok þeyin deðiþmiþ olduðunu gördüm. Kendi neslimden arkadaþlarýn bir kýsmý da yavaþ yavaþ Çorum'da toplandýlar. Onlarla tekrar görüþmeye baþladýk. Arkadaþlarýmýzla birlikte birçok þeyin ilkini yaptýk. Ýlk kadýn derneðini kurduk, ilk kanser derneðini kurduk... Sosyal faaliyetler 96'da bu kadar yoðun deðildi. Özellikle de siyasal görüþ açýsýndan saðcý diye bilinen muhafazakâr kesimde... Refah Partisi'yle beraber bir patlama olmuþtu gerçi. Onlar, kadýnýn sosyal hayata katýlýmý açýsýndan öncülük yapmýþlardý. Bu, -Milli Görüþçü olmasa da- sað görüþlü olan insanlarý biraz rahatlatýyordu. Sanýyorum bu noktada benim de minnacýk bir katkým olmuþtur diye düþünüyorum. Birsen Ayvaz bu. Mesleðinizle ilgili çalýþmadýnýz mý? Ziraat mühendisi olarak hiç çalýþmadým. Çorum'a döndükten sonra hýzlý okuma kursuyla tanýþtým. Orada hýzlý okuma ve hafýza teknikleri derslerine girdim. Bu esnada da Eðitim Fakültesini bitirdim. Öðretmenlik, sýnýf deneyimi beni çok daha kendine çeken bir iþ oldu. O zamandan beri de bu iþi sürdürüyorum. Daha önce özel sektörde çalýþýyordum. Son bir yýldýr da Milli Eðitim Bakanlýðý'nda ana sýnýfý öðretmeni olarak görev aldým. Peki, yazmaya nasýl baþladýnýz? Yazý, hayatýnýza nasýl girdi? Yazmaya ilkokulda, ortaokulda baþladým diye klasik bir ifade vardýr ya, bu doðru esasýnda. Kendi geçmiþime baktýðým zaman da böyle. Öðretmenlerim kompozisyon yarýþmalarýna, þiir yarýþmalarýna katýlmamý teþvik ederlerdi ve daha çok sözel derslerde ön planda bir öðrenciydim. Müsamerelerde rol alan, bütün programlarda sahneye çýkýp þiir, tekerleme, monolog okuyan bir kýzcaðýzdým. Uzun yýllar sayýsal bir eðitim aldým. Lisede fen bölümünü seçtim. O dönemin gereði herhalde... Sözel ve sayýsal bölüm vardý. Not ortalamasý yüksek olan çocuklar direkt sayýsala geçirilirdi. Bu çocuðun eðilimi nedir, neden hoþlanýyor ayrýmý yapýlmazdý. Ne aileler bunu yapacak bilinçteydi, ne de öðretmenler yapýyordu. Biz de o akýþta sayýsal bölümü seçtik. Bu arada okumalarým, yazmalarým epeyce sekteye uðradý. Oysa düþünceler duygular kaðýda aktarýlýyordu. Bu süre içinde de aktarýldý elbette; günlük tutma þeklinde, gittiðim yerlerde gördüklerimi yazma þeklinde... Yazmazsam sanki yarýmým. Hayatým boyunca defterim, kalemim yanýmda oldu. Görsel öðrenen bir insaným, görsel bir yapým da var. Ýlgilendiðim, öðreneceðim bir þeyi karþýmda görmeyince o bende yer etmiyor nasýlsa. O yüzden güzel bir þey gördüðümde, farklý, ilginç bir þey gördüðümde, bir insaný tanýdýðýmda mesela -þimdi bakýyorum- mutlaka yazmýþým. Yazmak böyle bir þey. Hiçbir zaman da aman bunu bir kitap yapayým, profesyonel yazar olayým filan diye düþünmedim. Yazmak benim için paylaþým demek. Daha doðrusu, kendi kendime bir iç konuþma, iç düþünme. Benim için hep böyle oldu. Peki, gazetede yazmaktan memnun musunuz? Söyleþi: Ayþegül ÞENGÖZ Hepimiz tek bir bir in parçalarýyýz, baþkasý acý çekerken mutlu olamayýz Gazetemiz Hakimiyet yazarlarýndan Birsen Ayvaz ile yazarlýk macerasýný, hayata bakýþýný, baþucu kitaplarýný, yazma amacýný ve daha birçok þeyi konuþtuk. 'Yazmadýðým zaman yarýmým' diyecek kadar yazýya sadakat gösteren Ayvaz, yazýlarýnda neden hep güzel þeylerden bahsediyor? Ýnsanlarýn kusurlarýný görmemenin yollarý ne? Bir eðitimci ve anne olarak geleceði nasýl görüyor? Kitap okumak ve yazmak onun için ne ifade ediyor. Hayatýmý deðiþtirdi dediði kitaplar hangileri? 'Mutlaka okunmalý' dediði kitaplar neler? Aborjinler ilkel bir topluluk mu? Kuantum fiziði ve morfik rezonans kavramý ile neden ilgileniyor? Birsen Ayvaz ile yaptýðýmýz uzun ve benim açýmdan çok verimli sohbetin küçük bir parçasýný sizlerle paylaþýyoruz. Belli periyotlarla yazmanýn olumsuz tarafý var mý? Ben çok sýk periyotta yazmýyorum. Dün bir yazý okudum, Serdar Turgut diyor ki "Haftada sekiz yazý yazýyorum." diyor mesela. Benim böyle bir durumum yok. Dikkat ederseniz, benim yazýlarýmýn günlük olaylarla çok fazla iþi yoktur. Gündemi takip ederim ama gündemi yazmam. Günlük kaygýlarla da hareket etmiyorum. Hayatý yorumlamam, düþünmem belki de bu yüzden yazýlara o þekilde yansýyor. Yazýlarýnýzda genellikle insanlarý hayattaki küçük mutluluklarý, güzellikleri görmeye teþvik ediyorsunuz. Peki, siz hayatýn saklý güzelliklerini görebiliyor musunuz? Ya da görmek için ne yapýyorsunuz? Ben onun ayýrýmýný yapamam. Ona daha yakýn olduðumu þuradan bilebiliyorum. Arkadaþlarým, akrabalarým, dostlarýmdan ya da çocuklarýmdan, 'sen bu insaný nasýl çekebiliyorsun?', 'bu kiþiyle nasýl arkadaþlýk edebiliyorsun?' gibi þeyler duyuyorum. Ya da gittiðim bir yerde 'bak þu sana þöyle dedi' derler, ben hiç onu görmem, duymam. Gerçekten de hiç öyle düþünmedim, o yönünü göstermedi Cenab-ý Allah bana. Çevremdeki geri dönüþlerden, 'sen ne kadar pozitifsin, sen hiçbir þeye üzülmez misin?' hatta 'sen çok arsýzsýn' diyen akrabalarým var benim. Bu bana Allah-u Teâlâ'nýn verdiði bir lütuf. Ama yaþ ilerledikçe bunun biraz azaldýðýný düþünüyorum. Bu yaþlarýmda ben de eksikleri, kusurlarý görmeye baþladým açýkçasý. Yaþ ilerledikçe daha mý tahammülsüz oluyor insan? Hayýr. Yaþanmýþlýklar arttýkça bir þekilde o kirlenmiþliði ya da kötüyü daha çok görmeye baþlýyorsun. Dediðim gibi, ben görmesem bile bir þekilde göstermeye çalýþýyorlar. Basýnla, televizyonla, filmle, yazýyla ya da günlük sohbet esnasýnda. 'Gördün mü sana nasýl baktý?' ya da 'bu lafý sana söylemiþti...' Bu durumda ister istemez benim dikkatim bunu söyleyen kiþiye yöneliyor. Onun iç dünyasýna, onun rahatsýzlýðýna... Hep ardýndaki gerçek ilgimi çekiyor. Bu kiþi bana bunu yaptý, yaptý da -içimden þunu düþünürüm- bu kadar öfke varsa, bu kadar þiddet varsa arkasýnda büyük bir mutsuzluk, büyük bir hayal kýrýklýðý vardýr. O insana baktýðým zaman, hatta bazen hiç bakmasam da onun enerji alanýndan, varlýðýndan, ardýndaki mutsuzluðu çözümleyebiliyorum. O zaman da onun yaptýðý þeyi -týpký küçük bir bebek gibi- affedebiliyorsun. Bu benim özellikle yaptýðým bir þey deðil. Çok zor bir þey olmalý bu. Zor tarafý þu: X-Ray cihazý gibi oluyorsunuz o zaman. Karþýdaki kiþiyi bütün çýplaklýðýyla görüyorsunuz. O zaman onun sahteliðini de görüyorsun, onun yalanýný da, çirkinliðini de görüyorsun. Bütün bunlara raðmen sevebilmek ve kabul edebilmek bazen zor oluyor. Edebiyat, yazý bu nokta çok þey katýyor kiþisel daðarcýðýma. Olumsuz ve eksi olan tara-

7 7 fýmý yazýyla aktarabiliyorum. Yazdýklarýnýzý bir saat sonra okuduðunuzda birçok þey önemini yitirmiþ olabiliyor ya da hiç önemli olmayan þeyler önemli olabiliyor. Ýnsan deðiþken bir yapýda çünkü, duygular da deðiþiyor. Ve ben öfkemi, kýzgýnlýðýmý, beklentimi ya da mutsuzluðumu yazýyla bertaraf etmiþ oluyorum. X-Ray cihazý gibi olabilmeyi de okumaya borçluyum. Özellikle öykü ve roman okumak, bir hayatý yaþamaya eþdeðerdir. Oradan çok farklý karakterleri deneyimleyebiliyorsunuz. Onun arka planýný, neyi niçin yaptýðýný ya da niçin yapamadýðýný görüyorsun. O zaman sana düþmanlýk eden kiþiye bile acýyorsun. Ona zarar vererek karþýlýk vermek yerine onun için dua ediyorsun. Ne zaman daralsam yeni bir roman okumaya baþlarým Okumalarýnýzda romanýn yeri ayrý galiba Eskiden daha çok roman okurdum. Üniversiteyi bitirme, evlenme, çocuk büyütme derken bu esnada roman okumalarým kesintiye uðramýþ ve ciddi bir kayýp olmuþ benim için. Uzun yýllar birçok þeyi daðarcýðýmdan harcamýþým. Ne zaman daralsam özellikle yeni bir romana baþlarým. Farklý dünyalara, farklý hayatlara açýlan kapýdýr roman. 'Bir kitap okudum hayatým deðiþti' dediðiniz bir kitap var mý? Benim hayatýmý deðiþtiren kitaplar, romanlar olmadý. Roman okumayý seviyorum ama romanlar deðildi. Üniversitede okuduðum Seyyid Kutup ve Ali Þeriati kitaplarý bende balyoz etkisi yapmýþtý. Daha sonra Risaleler ile tanýþtým. Onlar benim hayatýmý deðiþtirdi. Bir kitap okudum hayatým deðiþti diyeceksem o kitaplar deðiþtirdi. Ötekiler daha zenginleþtirdi, beni daha geliþtirdi, düþündürttü. Edebiyatçýlar, romancýlar, hayatýn anlarýna zum yapýyorlar bana göre. Belki es geçtiðimiz, bir anda fark etmediðimiz þeyleri donduruyorlar. Kelimelerle fotoðraf çekiyorlar. Kelimelerle film oluþturuyorlar. Bu bana çok muhteþem geliyor, beni etkiliyor. Ya Rabbim çöz dilimi dediðim zamanlar çok oluyor ve edebiyatçýlarýn o çözülmüþlüklerine hayran oluyorum. Nasýl anlatmýþlar, bu muhteþem bir þey. Siz de öykü ya da roman yazýyor musunuz peki? O noktada kendimi yetkin hissedemiyorum. Bir þey geliyor týkanýyor. Keþke benim de dilimi çözse de Rabbim, daha güzel anlatabilsem. Anlatamýyorum. Hani diyor ya þair, duyuyorum, anlatamýyorum. Dilimim döndüðünce, elimin yettiðince anlatmaya çalýþýyorum. Bu bir farz çünkü. Bildiðini insanlarla paylaþmak gerekiyor. Yazýnýn etki alanýn çok kuvvetli ve kalýcý olduðunu düþünüyorum. Sokakta halktan birisi ile karþýlaþtýðýmýzda 'abla senin yazýlarýný okuyorum' diyor. Özellikle o kesim beni biraz daha rahat yaþamakla ve öyle yazmakla suçluyor. 'Niye hiç garibanýn dertlerini anlatmýyorsun, niye hep güzelliklerden bahsediyorsun. Azýcýk da bizim sýkýntýlarýmýzý da yazsana' diyorlar bana. Benim yapmak istediðim, olumsuzluklara dikkat çekip o noktaya zum yapmak deðil. Olumsuzluk her zaman var. Ama karanlýk aydýnlandýkça gider. Yani sorunlarýn altýný çizmek çözüm deðil mi? Sorunlarýn altýný çizmek, eðer çözüm hedefliyse faydalý olabilir. Zaten o kadar çok konunun uzmaný var ki. Herkes sorunu tespit ediyor. Sokaktaki insan da tespit ediyor. Çözüme katkýda bulunabilmek önemli. Sorunlar sihirli deðnekle çözülmüyor. Kötülüðü ancak iyiliði artýrarak bertaraf edebiliriz düþüncesinden yola çýkarak hep güzelliklerin ve iyiliklerin altýný çiziyorum. Bu, onun eksik tarafýný olmadýðý, görmediðim anlamýna gelmiyor. Ya da sokaktaki vatandaþýn dediði gibi; 'falancanýn karýsý bir eli yaðda bir eli balda, tabi bunlarý yazar. Onun için hayatta hiç sorun yok', deðil. Sorunlar elbette benim hayatýmda da var, herkesin hayatýnda olduðu gibi. Ben de görüyorum. Kendi hayatýmda olmasa bile bir þekilde dokunuyorum. Çünkü halkýn içindeyim ben. 'Ben her dükkana giremem, herkesle muhatap olamam' deðilim ki ben. Çözüm için ne yapmak gerekiyor peki? Ýnsan önce kendine bakmalý. Mesela Bir Çift Yürek adlý kitapta anlatýlan bir hikaye var... Aborjinlerin hayatýný anlatan Bir Çift Yürek'te beni etkileyen satýrlardan birisi þudur: Akþamlarý bütün kabile daire þeklinde otururmuþ. Ve herkes karþýsýndakine bakarmýþ. Hani, 'Hadi evladým' diyor annesi oðluna, 'git bir de karýnýn anlatmadýklarýný dinle.' Karþýsýndakinin anlatmadýklarýný dinliyor. Karþýsýna o gün kim düþtüyse, bir gün boyunca, ertesi günün akþamýna kadar o kiþide gördüðü eksik ve kusurlarýn kendisinde olduðunu düþünüyor ve hemen onu düzeltiyor. Ýlkel kabile diyoruz... Neye göre ilkel? Ýnsana yararý olmayan bir düþünce, bir yaþam tarzý ilkelliktir, F-16 ile gelmiþ olmasý ya da paranýn ve teknolojinin alabileceði en son model kýyafetleri ve aletleri kullanmýþ olmasý onu ileri yapmaz. Benim ölçüm insana faydalý olmasý. Aldýðý eðitim, cüzdanýndaki para, duvarýndaki diploma kendisini ilgilendiren bir þey. Onun bana ne faydasý var, ne zararý var, ben onunla ilgileniyorum. Diðeri, senin kiþisel mutluluðunla ilgili bir þey. Diplomalarý duvara asmýþ... Oradan topluma bir fayda gelmiyorsa, bir güzellik sýzmýyorsa ilkel o insandýr bence. Hem anaokulu öðretmeni hem de bir anne olarak gelecek için ümitvar mýsýnýz? Bazen çok, çok, çok dip yaptýðým oluyor. Bu gençlik, bu kadar agresiflik, bu kadar umutsuzluk, bu kadar paranoya, bu kadar korku, kuþku ile nasýl olacak diye düþünüyorum. Düþünün, ben muhtaç bir çocuðu doktora götürüyorum. Gecenin dördünde özel bir hastaneye götürüyorum. Ben götürdüðüm için, eþimin soyadýndan dolayý lütfen elinin ucuyla bakýyor, geçici bir þekilde dindiriyor. Çýkarken de bana diyor ki hemþire, "Çok özür dilerim de çok merak ettim ondan soruyorum. Bunu niye yapýyorsunuz?" diyor. Bunu niye yapýyorsunuz diyor. Küçük bir çocuða niçin yardým ediyorsunuz, zorunuz ne de siz getirdiniz diyor. Keþke orada, 'böbreklerinde gözüm var' deseymiþim. (Gülüþmeler) Bunu diyesim geliyor ama. Bu kadar da olmaz. Bir de sen saðlýkçýsýn. Ne çýkarýn var da sen buna yardým ediyorsun diyor. Toplum, insan bu halde olamaz. Bu insan deðil yani. O kadar çok olumsuz örnek görüyoruz ki, o kötülüklerin içinde hakikaten de kuþkulanmak gerekiyor. Bir taraftan kuþkulanmak, bir taraftan da ümitvar olmak... Burada iþte inancýndan güç alýyorsun. Allah inancý bir lütuf diye düþünüyorum. Çünkü o noktada seni o koruyor, ümitvar ediyor. Son günlerde neler okuyorsunuz? Kitaplar olmazsa olmayan þeyler. Þu anda, Yasemin Soysal'ýn mastýr tezini okuyorum, Tek Þiþman Beynimiz adýnda bir kitap. Ben genellikle tek kitap okumam. Ahmet Altan'ýn, Ýsyan Günlerinde Aþk'ýný okuyorum. Dr. Ahmet Çaðýl'ýn Tasavvufi Sohbetler- Yar ile Þimdi isimli kitabýný okuyorum. Çorumlu, Çaðýl ailesinden bir doktor. Maneviyatý çok kuvvetli. Ýlimle maneviyatý harmanlamýþ bir beyefendinin aný kitabý, onu okuyorum. Bir de mutlaka mesleki bir þey okurum. Dikkat eksikliði, hiperaktivite bozukluðuyla ilgili bir kitap okuyorum. Eðitimci olunca sürekli kendimi yenilemem, güncellemem gerekiyor. Mahmut Tunaboylu öykü yarýþmasýnýn da jürisindesiniz. Bu arada bol bol öykü okuyorsunuz sanýrým. Jüri üyesi olmak nasýl bir þey? Çok zormuþ, onu gördüm. Sevindirici tarafý, o kelimelerden ve cümlelerden anladým ki birçok kesimden insanlar kendini ifade etmek istiyor. Ve daha önceki tespitlerimin doðruluðunu gördüm açýkçasý. Kiþi kendi kimliðiyle düþünmek istiyor, varolmak istiyor ve kendini duyurmak, göstermek istiyor. 'Ben de varým' demek istiyor. Bütün sýkýntýlar da o 'ben de varým'ý güzel þekillerde ifade edemeyenlerden çýkýyor. Ebeveynler, eðitimciler olarak bizler, gençlere, çocuklara kendi rengiyle, kendi deseniyle kendini ifade edebilecek, 'ben de varým' diyebilecek imkanlar oluþturmamýz gerekiyor. Bizim bu topluma, gençliðe verebileceðimiz en büyük þey budur. Bir kere dinlemeyi öðretmeliyiz çocuklarýmýza. Sonra anlatmayý... Ne olursa olsun konuþsun. O noktada, jüri üyesi olup da buna þahit olunca sevindim. Anlatmýþ... Önemli deðil, ne anlattýysa anlatsýn, nasýl anlattýysa anlatsýn. Yapýcý bir þekilde anlatmýþ. Yoksa o basýnç bir yerden baþka þekilde çýkar. Mutlaka okunmalý dediðiniz, baþucu kitaplarýnýz neler? Suyun Gizli Mesajý mutlaka okunmalý. Birebir çalýþtýðým öðrencilere de bunu tavsiye ediyorum. Ýnsanýn dýþýnda, içinde yaþadýðýmýz dünyayý anlamamýz, yorumlamamýz açýsýndan çok önemli buluyorum. Masaru Emoto'nun Suyun Gizli Mesajý isimli kitabý, cansýz zannettiðimiz varlýklarýn nasýl canlý olduðunu, nasýl bir dili, nasýl bir tepkisi olduðunu, onlarýn da nasýl 'ben de varým' dediklerini duymak açýsýndan önemli. Bir Çift Yürek'i de, öyle donsuz gezen insanlarýn da bir kültürü olduðunu, onlarýn da müthiþ bir medeniyeti olduðunu, ilkelliðin nerede olduðunu göstermesi açýsýndan önemsiyorum. Mesela yakýnlarda Halvette 40 Gün'ü okudum, çok etkilendim. Michaela Mihriban Özelsel'in kitabý, Halvette 40 Gün'ü tavsiye ederim. Kuantum fiziðini okuyanlar söylemek istediklerimi daha iyi anlayacaktýr. Fizikte 'morfik rezonans' kavramý var. Bir þeyin zuhur edebilmesi için, belli bir enerji eþiðini aþmasý gerekiyor. Madde enerjiye dönüþebiliyor, enerji de maddeye dönüþebiliyor. Hatta bu sosyal olaylarda da, topluma güzelliðin yayýlmasý açýsýndan geçerli bir ilke. Son olarak eklemek istediðiniz bir þey var mý? Ben yazýlarýmda bir þey hedefliyorsam bu da insanlarda bir soru iþareti oluþturmaktýr. Araþtýrsýn, sadece kendisine verilenle yetinmesin. Bu, kendi olmak, kendi rengiyle yaþamak, kendi sesini duyurmak için de bir fýrsat. Bunun tek yolu bu. Kendi sesini duyurmak için topluma, insanlara zarar vermesin; sanatla duyursun, sporla duyursun, yaptýðý su tesisatýyla duyursun. Þu fayanslarý döþerken öyle bir döþesin ki, görenler 'bunu kim döþemiþ?' desin. Ýsmini yazsýn yani. Bunu önemsiyorum. Nereye gidersek gidelim ancak bu þekilde mutlu olabiliriz. Hepimiz tek bir birin parçalarýyýz. Birileri acý çekerken, zannediyor musunuz ki insanlar evinde her þeyi var, sevgilisi yanýnda, mutlu olacak. Her þeyi olsun, sevgilisi yanýnda olsun, baksýn bakalým mutlu oluyor mu? Niye? Geliþmiþ ülkelerdeki intihar oranlarýna, ruhsal bozukluklara bakýn. Ýsveç'e, Ýsviçre'ye, Hollanda'ya imreniriz. Uyuþturucuyu artýk serbest býrakmakta bulmuþlar çareyi. Niye uyuþturuyor bu insanlar kendilerini acaba. Üçüncü dünya dedikleri insanlar bu kadar acý içindeyken onlar orada mutlu olacaklarýný mý sanýyorlar. Diyelim ki ayaðýnda nasýr var, mutlu musun yani? 'Beni ilgilendirmez, o ayakta' diyebiliyor musun? Olay bu. Hayatý böyle yorumladýðým için de yazýyorum.

8 8 Ýçimizdeki Sýzý Emin deðilsek yaptýðýmýz iþlerde Bir sýzý olur hemen yüreðimizde Bunaltýr bizi býrakmaz bu sýzý Buluncaya kadar hatalarýmýzý Boðucu havada o yaðmurdan sonra Bir gökkuþaðý doðar ki ufkumuzda Bütün renkleriyle sanki içimizde Hatalarýmýzý arayýp bulunca Çekirdeðidir o meyvenin devamý Kuþu havada uçurtan kanatlarý Kabuðu aratan içindeki inci Ýnsanýn deðeri de yüreðindeki Dursun DOKUYUCU Çapadan Çýkan Ses Daha henüz yeni Aðarýrken tanyeri Umutlarýný diktiði Tarlasýna gidiyor Omuzunda çapasý Dilinde duasý Çapayý vuruyor Ta derinlere Umutlarýný diktiði Hayallerine Biliyor ve inanýyor Çapadan çýkan ses Boðazýndan çýkan Duadan Daha mukaddes Dursun DOKUYUCU ÇOBAN Hangi rüzgâr attý seni buralara Eski mekânlarý þimdi gez çoban Daðlarýn büründü bak karalara Vermiyor kimseye artýk haz çoban Hatýrla maziyi gençlik çaðýný Bahardý çobanýn toyu düðünü Kaval titretirdi gönül daðýný Hani verdiðin o kavil söz çoban Dünyan tozpembeydi gülerdi yüzün Kapýný çalmazdý gam keder hüzün Azýk getirirdi oðlun ve kýzýn Azcýk yavan ekmek soðan tuz çoban Asrý gurbet denen bu olsa gerek Virane evlere dayanmaz yürek Hani tandýr hani bazlama çörek Bu iþi bilenler gayet az çoban Þimdi köyü bekler üç beþ ihtiyar Oldu mu kaçanlar köyden bahtiyar Oysa gariplere olmaz bahtý yar Kaçýp gidenlerin gönlü köz çoban Sürüler nerede çobanlar nerde Kuþ bile uçmuyor en güzel yerde Havasý devaydý hani bin derde Daðlarda her mevsim artýk güz çoban Ellerin titriyor dizlerin fersiz Geçmemiþ bir günün dertsiz kedersiz Ey bahtý karalý þanssýz kadersiz Sana sanki deðmiþ bir kem göz çoban Söyle bu daðlarýn nesine geldin Kuzu mu kaldý da sesine geldin Þimdi bu daðlarýn yasýna geldin Öksüz daðlara bir mezar kaz çoban Çal kavalýný sen daðlar ses versin Rüzgârlar eserken nameni vursun Uçan kuþlar seni kim diye sorsun Tutma gözyaþýný artýk çöz çoban Aðla çoban aðla yýllar aðlýyor Bulutlar aðlýyor seller aðlýyor Yaslý daðlar þimdi kara baðlýyor Bu sana sitemdir sanma naz çoban Taþ yerinde aðýr derler bilirsin Þimdi gittim diye piþman olursun Neden hala gurbet elde kalýrsýn Gurbetin zorunu dön de boz çoban Halit Yýldýrým

9 9 Çorum da musiki hayatýna geniþ bir bakýþ Baþta Hititler olmak üzere birçok uygarlýða beþikli etmiþ Çorum'da çok eskilere dayanan bir musiki birikimi vardýr. Þu ana kadar en eski musiki aleti (lir) Hititlere ait bir vazoda kabartma olarak bulunmuþtur. Bilindiði gibi Çorum 11. yüzyýlda Oðuz Boylarý tarafýndan Bizans'tan alýnarak Türk yurdu olmuþtur. Bu tarihten itibaren Anadolu Selçuklu Devleti baþta olmak üzere birçok Beylik ve son olarak Osmanlý Ýmparatorluðu egemenliðinden günümüze kadar yaþadýðý her dönemin kültürel yapýsýna, musikisine katkýda bulunmuþ bir þehirdir Çorum Örneðin ta Orta Asya Türk kültürünün vazgeçilmez bir geleneði olan âþýklýk geleneði, atalarýmýzýn bu topraklara yerleþmesi ile günümüze kadar yaþaya gelmiþtir. Bilindiði gibi önceleri musikimiz Halk Musikisi ve Sanat Musikisi diye bir ayrýma tabi tutulmamýþtý. Bunlarýn hepsini Türk Musikisi ismi altýnda toplamak daha doðru bir yaklaþým olacaktýr. Bu günkü anlamda Sanat Musikimiz de kökeni çok eskilere dayanan dünyada eþi ve benzeri olamayan köklü ve muazzam bir musikidir. Çorum da musiki; kent kültürünün olmazsa olmaz bir temel taþýdýr. Eskiler Çorum sokaklarýndan geçerken evlerden ud sesleri geldiðini anlatýyorlar. Çorum'da ömrünü musikiye adamýþ insanlar sayesinde günümüzde musiki hala yaþamaktadýr. Hatta Çorum'da bazý aileler musiki denilince ilk akla gelenler arasýndadýr. Kent yaþamýnda musiki nasýl bir öneme haiz ise, köy yaþamýnda da vazgeçilmez bir yere sahiptir. Musikimizde saz ve söz ayrýlmaz bir ikili olarak karþýmýza hem halk müziðimizde hem de sanat müziðimizde kendini göstermiþtir. Ýnsanlarýmýz gerek kendi eserlerini gerekse sevilen diðer eserleri resmi ve gayri resmi önemli günlerde, düðünlerde, konser salonlarýnda, köy odalarýnda, icra etmiþleridir. Özellikle Türk Halk musikimizin âþýklýk geleneði hakkýnda þiiri öne çýkararak yazdýðý bir makalesinde Mete Taþlýova bu konuyu þöyle özetlemiþtir. "Elektronik kültür ortamýnýn, Çorum þiir geleneði üzerinde "dönüþtürücü" etkisinin görülmesinden önce, köy odalarý, cem evleri, kahveler de yörenin Þiir varlýðýný besleyen imkânlar sunmuþtur. Hepsinden farklý olarak, düðün-niþan-sünnet meclislerinin önemi, ülke genelinde olduðu gibi, bu yöre için de hayati öneme sahiptir. Burada, ayrýca, Alevi-Bektaþi kültür muhitine mensup gelenek temsilcilerinin, sazýn ve sözün ustalarýyla birlikte, gerek yetiþme döneminde gerekse ustalýk makamýnda, usta malý veya kendilerine ait deyiþleri-türküleri, cem törenlerinde sunmaktadýrlar. Ýl merkezi ve merkeze baðlý köylerle birlikte, halk Þiiri tarzýnda söyleyenlerin, yoðun olarak Alaca, Osmancýk, Mecitözü ve Sungurlu ilçelerinden olduðunu görüyoruz. Bunun yanýnda, Boðazkale, Uðurludað ve Ýskilip'ten de temsilciler yetiþmiþtir." Çorum'da musiki faaliyetleri hakkýnda sosyal antropolojik bir araþtýrma yapýlmadýðý gibi var olan müzik kültürü üzerine de yeterli araþtýrma ve yayýn maalesef yoktur. Bu araþtýrmamýzda kaynak taramasý yaparken bunun sýkýntýsýný yaþadýðýmý söylemek istiyorum. Sayýn Abdulkadir Ozulu Hocamýzýn da bir makalesinde vurguladýðý gibi "Çorum üzerine yazýlanlarýn toplandýðý bir Çorum Bibliyografisine ihtiyaç vardýr. Zira eldeki kaynaklar Halkevinin yýllarý arasýnda çýkan Çorumlu Dergisi, Levent Sezgin'in Çorum Halk Türküleri ve Oyun Havalarý kitabý, Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi tarafýndan yapýlan derlemeler dýþýnda kitap bulamadýk. Bunun yanýnda sevgili Hocamýz Abdulkadir Ozulu'nun gerek Hale Dergisinde ve gerekse Çorum Hâkimiyet Gazetesinde konu ile alakalý çýkan makaleleri, yine Gazanfer Eryüksel'in ve Oðuz Leblebicioðlu'nun ayný ismi taþýyan ve yayýnlanmamýþ "Çorum'da Müzik Hayatý" konulu makaleleri en çok baþvurduðumuz kaynaklardýr. Kaynak kiþiler olarak Sayýn Oðuz Leblebicioðlu ve Enver Leblebicioðlu araþtýrmamýza katkýda bulunmuþlardýr. Burada gerek yýllarý arasýnda Osmanlýca olarak yayýnlanan ve Abdulkadir Ozulu Hocamýzýn günümüz Türkçesine çevirdiði Çorum Gazetesi ve Çorum Halkevi yayýný olan yýllarý arasýnda yayýnlanan Çorumlu Dergisi'ni yeniden basarak çok büyük bir hizmete imza atan Çorum Belediyesine, konu hakkýnda kitap yazan araþtýrmacýlara, sevgili Hocam Abdulkadir Ozulu'ya, Oðuz Leblebicoðlu'na, Gazanfer Eryüksel'e ve topluluðumuzun þefi Hocam Sayýn Enver Leblebicioðlu'na teþekkür ediyorum. Ben bu arada tüm bu bilgi ve belge eksikliðine raðmen Çorum'da Musiki faaliyetlerinin ilk baþlangýcý olarak Çorum aðzýyla þu genellemeyi yapmak istiyorum. "Çorum'da musiki faaliyetleri Sýklýk Boðazýndan aðrý Koparan'a aþaðý rüzgârýn estiði ilk günden itibaren baþlamýþ ve bu güne kadar devam etmiþtir." Çorumda Musiki Hayatýnýn Dünü Bu Günü adý altýnda böyle bir paneli düzenleyerek ilimiz kültür hayatýna katkýda bulunan baþta Ýl Kültür Müdürümüz Sayýn Ali Özüdoðru Beye, Türk Sanat Musikisi Gönüllüleri Derneði Baþkanýmýz Sayýn Vedat Kutsal'a ve bu çalýþmalarý destekleyen Sayýn Valimize, panele katýlan sevgili panelistlere þahsým ve mensubu olduðum Çorum Ticaret ve Sanayi Odasý Türk Sanat Musikisi Topluluðu adýna teþekkür ederim. Bu panel bir baþlangýçtýr. Ýnanýyorum ki ileriki yýllarda daha kapsamlý bir þekilde konu ele alýnacak, akademik çalýþmalara konu olacak ve kentimizin musiki hayatý da tam manasýyla kayýt altýna alýnmýþ olacaktýr. KRONOLOJÝK OLARAK ÇORUM'DA MUSÝKÝ ÇALIÞMALARI Çorum'da 1930'lu yýllara kadar Mesnevi okunan, semahanesinde sema edilen bir Mevlevihane binasý ve külliyesi mevcuttu. Burada ud, ney, rebab gibi sazlarla musiki meþk edilmekteydi. Mevlevi dergâhlarýnda yer alan müzisyenlerin özellikle büyük dergâhlarda musiki meþkleriyle usta öðretmenlerce yetiþtirilip bunlarýn ellerindeki sazlarý çalmalarýnda yeterli olgunluða ulaþtýklarý zaman destur verilmekteydi. Bu müzisyen derviþler büyük dergâhlardan taþra illerin dergâhlarýna misafir veya görevli sanatçý olarak giderlerdi. Çorum Gazetesi Çevirileri'nde sahifelerinde, gazetenin 31 Ekim 1921 tarihli nüshasýnýn çevirisinde "Rebab Hakký" bir makale neþredilmiþtir. Bu yazýyý incelediðimizde aslen Tokatlý olan ve Hafýz Hakký Bey'in musiki çalýþmalarýndan ve özellikle farklý bir tarzda yapýlmýþ olan rebab sazýný ayrýntýlarýyla anlatmaktadýr. Hafýz Tamburi Hakký Beyin bazý bestelerinden, güftelerinden bahsedilmektedir. Ozulu Hoca ise konu hakkýnda Hale Dergisinin Mart 2006 tarihli 17. sayýsýnda yazdýðý makalesinde Hafýz Hakký Bey Hakkýnda bir araþtýrma yaptýðýný Çorum'lu emekli Tapu memuru Halit YILDIRIM Udi, Tamburi Ýhsan Emiroðlu Beyden aldýðý malumata göre Hafýz Hakký Beyin babasý ile birlikte Çorum'a gelip o zamanlar musiki toplantýlarýnýn yapýldýðý Pamukhan'da programlar yaptýðýný öðreniyoruz. Bu arada Tanburi Ýhsan Emiroðlu da araþtýrýlmasý gereken bir isim olarak karþýmýza çýkýyor. Bu sanatçýmýzýn da sanat hayatý, üstatlarý araþtýrýlmalýdýr. Yine Çorum Gazetesi Çevirilerinin 211. sahifesinde, gazetenin 1921 tatirhli 31. sayýsýnda Tamburi Hafýz Hakký Beyin Mecitözü Ýlçesinde Kýzýlay (Hilali Ahmer) yararýna bir program yaptýðýný ve bu programdan iyi bir gelir saðlandýðý yazýlmakta Yine 696. sayfada (Çorum Gazetesi 72. sayý, 11 Kasým 1922) gazetenin matbaasýnda nefis bir surette nota defterinin basýldýðý, meraklýlarýn matbaaya müracaat etmeleri duyurulmakta Yine gazetenin 6 Mayýs 1925 tarihli 209. sayýsýnda (çeviriler sh: ) Çorum Orta Mektep Ýzcileri menfaatine "Plevne Kumandaný Gazi Osman Paþa" isminde bir müsamere yapýlacaðý ve müsamere arasýnda ince saz takýmý tarafýndan musiki icrasý (icrai ahenk) duyurusu vardýr. Çorum'da Türk Sanat Müziði ve Batý Müziði çalýþmalarý derli toplu olarak ilk defa 1925 yýlýnda yapýmý tamamlanan "Milli Kütüphane" binasýnda baþlamýþtýr. Bu bina günümüzün Belediye Baþkanlýk binasýdýr. Daha sonra Halk Evi olan bu binanýn 250 kiþilik salonunda yüzlerce musiki konserleri verilmiþ, onlarca tiyatro eseri sahnelenmiþtir. 1960'lý yýllarýn ortalarýna kadar bu salonda sanat ve kültür programlarý icra edildi. Çorum Fikret Gazetesinin 25 Mart 1926 nüshasýnda Ramazan ayýna mahsus olarak Merzifon'dan Maarif kýraathanesine saz heyeti getirildiðinden bahsetmektedir. 14 Nisan 1927 nüshasýnda ise Çorumda bir Musiki Dershanesi açýldýðýný, bu dershanenin iki sýnýfý olduðu birisinde alaturka, diðerinde alafranga musiki dersleri verildiði, Udi Asaf Bey ve Kemani Zeki Bey ve Sadi (Leblebicioðlu) Beylerin konser verdiklerini görüyoruz. Hatta Asaf Bey için 20 seneden beri kendini sanatýna hasreden bir öðretmen olduðundan sitayiþle bahsedilmektedir. Buradan da anlaþýlacaðý gibi Udi Asaf Bey 1900'lerin baþýndan itibaren Çorum'da sanat icra etmiþ, öðrenci yetiþtirmiþ önemli bir isim olarak Çorum Musiki tarihine ismini yazdýrmýþ bir sanatçýdýr yýlýnda Çorum Hâkimiyet Gazetesinde yayýnlanan Dilaver Kolaðasýoðlu'nun 20. Asýrda Çorum isimli araþtýrmasýnda Musiki Mektebinden bahsetmektedir. Bu okulda Udi Asaf Bey Türk Müziði, Sadi Bey de batý müziði konularýnda hocalýk yaptýklarý kaydedilmektedir. Bu yazý dizisinin Seyfullah (Atak) Efendi-2 baþlýklý bölümünde Seyfullah Efendi'nin nota bilgisinin son derece yüksek düzeyde olduðu, Türk Müziðindeki bütün makamlarý icra ettiði gibi, Çingene Baron Operasýnda ikinci kemanlýða kadar yükselmiþ bir müzisyen olduðu vurgulanmaktadýr. Yine bu yazýdan Seyfullah Efendinin Halkevinde Keman (Ýsviçre'den getirilmiþ) çalmakla beraber körüklü armonikayý da ustalýkla çaldýðý belirtilmektedir. Musiki Mektebi ismi altýnda verilen 1926 yýlýnda çekilen bir resimde þu isimler bulunmakta. "Araboðlu Mustafa Efendi, Udi Asaf Bey, Hafýz Bekir, Sýdýk Küreli (Emiroðlu), Abraþoðlu Mehmet Efendi, Terzi Fazlý Özbaþaran, Safi Sucu, Cezaevi Müdürü (Sarý Müdür), Terzi Osman Zeki Çakýroðlu, Mehmet Erkoç (Zarifoðlu), Ziya Biçer ve Mustafa Ertan Bu isimlerin bir kýsmýnýn hoca, diðerlerinin yönetici ve talebe konumunda olduðu anlaþýlmaktadýr. Bu yazý dizisinde verilen ve 1937 de çekilen bir diðer resimde Seyfullah Atak Efendi ( ) den baþka musikiþinas olarak geçen diðer isimler de þöyle "Rýza Burhanoðlu, Mehmet Aktan, Hasan Basri Ilgaz, Ali Rýza Sabuncu

10 10 Çorum da musiki hayatýna genil bir bakýþ ellerinde enstrümanlarý ile bulunmakta. Buradan da anlaþýlacaðý gibi Çorum'da toplu olarak musiki eðitimi yapýlan ve bu çalýþmalarýn sergilendiði yer Halkevi olmuþtur yýlýnda kurulan Halkevi kentin müzik hayatýnda bir okul ve hatta mini bir konservatuar olduðunu söyleyebiliriz. Yine 1938 yýlýnda Çorumda Halkevi bünyesinde bir bando kurulur ve programlar yapar. Çorum'daki bu tür kültürel faaliyetleri yine o yýllarda çýkarýlan Çorumlu dergisinin sayfalarýnda görüyoruz. Bu dergi 1938 Nisan ayýnda yayýn hayatýna baþlamýþ, bir müddet bir kesintiden sonra 1946 yýlýna kadar yayýnlanmýþtýr. Bu önemli dergiyi Çorum Belediyesi 2009 yýlýnda tekrar bastýrarak çok önemli bir hizmette bulunmuþtur. Halkevinin müzik çalýþmalarýnda bir farklýlýk olarak 1944 tarihinde Halk Dershanesi ve Kurslar Þubesi tarafýndan "Milli sazlar Kursu" açýlýr. Bu dershaneye ilgi yoðundur ve öðrenciler arasýnda 5 km yol yürüyüp gelenler vardýr. Verilen konserlere ise halkýn ilgisi çok yüksektir. Buradan yetiþen öðrenciler Devlet Konservatuar sýnavlarýnda baþarý göstermekte, derece yapmaktadýrlar. Müzik Dershanesinde türkü derlemeleri yapýlmakta, notaya alýnmaktadýr. Hatta bu koro Ankara'da konser vermiþ ve büyük takdir kazanmýþtýr yýlýnda yurt genelinde Halkevleri kapatýlýnca musiki çalýþmalarý musikiþinas hemþerilerimizin kurduklarý cemiyetler tarafýnda yürütülmüþtür. Daha sonra Çorum yerelinde hazýrlanýp sunulan etkinlikler yönünden bir duraklama devri geçiren sanat faaliyetleri ihtiyacýný Ankara, Ýstanbul Radyo sanatçýlarýnýn, Tiyatro topluluklarýnýn sinema salonlarýnda verdikleri konserler ve tiyatrolar karþýladý yýlýnda Oðuz Leblebicioðlu ve arkadaþlarýnýn Çorum'da amatör bir caz topluluðu kurmuþlar ve önemli günlerde, balolarda, tanýnmýþ kiþilerin düðünlerinde, hatta bir yýlbaþý gecesinde Merzifon Orduevinde konser vermiþlerdir yýlýnda Kazým Tokyay'ýn baþkanlýðýnda Musiki Sevenler Cemiyeti kurulmuþtur. Bu cemiyetin diðer üyeleri ise; Baþkan Vekili Avni Özaçar, Muhasebe Müdürü M. Münir Suvacýoðlu, Yazý Ýþleri Müdürü N. Safa Kazancý'dýr. Bu bilgi de 19 Ocak 1955 tarihli Yeni Çorum Gazetesinde "Musiki Severlere Müjde" baþlýðý ile neþredilmiþtir yýlýnda Muzaffer Artuk tarafýndan Çorum Musiki Cemiyeti kurulmuþtur. Enver Leblebicioðlu ile Hale Dergisi Mayýs 2004 tarihinde yapýlan bir röportajda Muzaffer Artuk'un 1950li yýllarda bir yandan gazetecilik yaparken bir yandan da musiki cemiyetlerinde ders verdiðini anlatmaktadýr 10 Eylül 1956 tarihli Yeni Adým Gazetesi'nde Musiki Cemiyeti'nin kýþ sezonu ders kayýtlarý ile ilgili yayýnlanan bir ilan, cemiyetin çalýþmalarý ile ilgili bize bazý bilgiler sunmaktadýr. 5 Nisan 1957 tarihli Yeni Adým Gazetesinde de Musiki Cemiyeti Baþkanlýðýnýn baþlattýðý Baðlama Kursu ile ilgili bir ilan vardýr. Ýlanda müracaatlarýn Cemiyet Baþkaný Avni Özaçar'ýn maðazasýna yapýlmasý gerektiði özellikle vurgulanmýþtýr yýllarý arasýnda musiki çalýþmalarý Halk Eðitim Müdürlüðü bünyesinde yapýlýr. Enver Leblebicioðlu'nun da belirttiði gibi bir de müzisyenlik yaparak þehrimizin musiki hayatýna hizmet eden insanlarýmýz vardýr. Bunlar "Ali Çaðlar, Bahri Tokyay, Osman Aksel, Þahin Yalçýn, Ýbrahim Taylan, Levent Coþkuner, terzi Nurettin Berçin sayýlabilir. Terzi Nurettin Berçin hakkýnda Leblebcioðlu "onun kadar ustaca tef çalan ve ritim atan bir müzisyen, ayrýca musiki kültürüne vakýf biri kolay yetiþmez" demektedir. Nurettin Berçin ve eski Belediye Baþkanlarýmýzdan ve tambur da çalan Baha Çorbacýoðlu'nun çok geniþ bir taþ plak koleksiyonu olduðunu Enver Leblebicioðlu'ndan öðreniyoruz. Ayrýca Enver Bey rahmetli Baha Beyin eþinin Sungurlu'da yaþadýðýný (Mayýs 2004 itibariyle) ve bu plaklarýn hanýmefendiden alýnarak günümüz teknolojisi ile CD'lere kaydedilirse bir kent musikisi arþivi edinmiþ oluruz demektedir. gülasya'm! ýslak dudaðýnda pembe ýslýk sevdalý bir heyecan meltemin dilinde güfte sen la sesimsin secdede viyolam gülersen erer maþuk gülasya'm! güneþe düþmüþ þehir dolanýr dururum bilirim, bilirsin ölürüm canýna bu þairin kalbi adandý avucuna alasya'm! gamzende coðrafya egeden eser saçýn yüzünde zeytin kokusu çaðýldaþýr melekler sýrra ulaþýrým suyunda selasya'm! zifiri gözünde bucaksýz derya daldým çýkamýyorum yitti gözümde ilham el ver aþýðýna gelasya'm! Pýnar SOYLU Kendine dönmek Hangi baba doðum evinin kapýsýnda bekleyip, kendisine müjde verildiðinde evet evet!! Allah'ým bu çocuðu sana adýyorum diyebilmektedir... Yine bir Ýbrahim var mýdýr ki Ýsmailini kurban edecek ve evet hangi oðul vardýr ki ''babacýðým sana emredileni yap diyecek kadar yürekli ve sükunet içinde yönelerek.. Ýþte Meryem'in annesi demiþtir. ''Allah'ým sana adýyorum bu çocuðu kabul eder misin?'' inceliðinde ve büyük bir zevkle.. Þimdilerde Meryem'in bakýþýndaki o ýsýtan sýcaklýða, bir peygamber çiçeðinin sadeliðinde nur ve aydýnlýk yüzlere o kadar çok muhtacýz ki.. Bu yüzler gider, bir bulutun ardýna saklanýr.. Saklanan yüzleri, sesleri görmek ve duymak bir gören göz bir de hakka açýk bir duyuþ gerektirir. Hiç bu kadar sahibimize muhtaç olmamýþtýk. Kanayan güllerimiz dumura uðramýþ geniþ bir coðrafyamýz var.. Sükunet hakim diil bize þimdilerde, sadece yýðýn yýðýn karanlýk öfke, kan ve barut.. Hatýrla ey arkadaþým!! Hatýrla! Þiirin verdiði huzur, þimdilerde hüznü barýndýrýyor. Bizler, eskilerin aðýtlarýný yakan bizler sözün suya, sonra kalbimize düþmesi için duacýyýz. Can hiç bu kadar Canan'ýna muhtaç olmamýþtý. hüzün vursa da yüzümüze tebessüm yakýþýr bize.. Þimdi söz vaktidir, söze yar olmanýn Yare uzanmanýn vaktidir. Yar'dan uzak her vakit ýstýrabýn damarlarýndan çeker kanýmýzý yavaþ yavaþ.. Kurursa benliðimiz kurulmuþ biz'ler yok olur.. Hazýr deðilse ruhumuz, karanlýðýn girdabýnda zulme kürek çekenlere kürek olur..!! Her gün, heybemize eklemediðimiz hüsn'ler kadar dikenler serpiþtiriyoryuz önümüze, gönlümüze.. Geriye kalan gönül deðildir artýk o vakitten sonra bitap ve bitaraf oluþumuz Bir yere yürümek evet bir yere doðru yoldan sapmadan yoldan çýkmadan ama yine bir Hasan TOMUK yola çýkarak yürümek! Yolsuz ve yolcusuz olamadan gidemeyeceðini bilerek, yola devam etmek, etmek etmek.. Etraftan gelen sýrtlan çýðlýklarýna çatlak karga seslerinin içimizi acýtan yanlarýna aldýrmadan, mazluma deðen, kendimize ve bize yürüyen bir yürek olabilmek.. Her ne vakit hesabýmýzý hesapsýzlýktan kurtarýp önce içimizdeki masum ama bir o kadar da dik duruþlu yalnýzlýklara yaslayýp; sonra dýþýmýzdaki yalnýzlaþmýþ kalabalýklardan sökebildiðimiz kadar yürek sökerek yarimiz yarenimiz olursak kendimize, birbirimize, yeniden isimsizliðimize bir isim çözümsüzlüðümüze bir çözüm, ve arafta kalmýþ kimliksizliðimize bir kimlik bulabilme basiretini ruhumuza kelepçelemiþ olacaðýz..

11 11 Tunaboylu Öykü Yarýþmasý nda deðerlendirme baþladý Çorum Gazeteciler Cemiyeti'nce düzenlenen 2010 Mahmut Tunaboylu 5. Öykü Yarýþmasý'na katýlým süresinin sona erdi. Jüri üyeleri, 107 öykü dosyasýnýn ve 150'den fazla öykünün katýldýðý yarýþmada deðerlendirme çalýþmasýna baþladý. Arþýn Mal Alan a ilgi Arþýn Mal Alan adlý operet, önceki akþam Çorum da sahnelendi. Samsun Devlet Opera ve Baleli Müdürlüðü tarafýndan sahnelenen 'Arþýn Mal Alan' adlý operet Çorum Devlet Tiyatro Salonu'nda izleyicilerle buluþtu. Tarihi karne töreni 0Kültür ve Turizm Bakanlýðý Araþtýrma ve Eðitim Genel Müdürlüðü tarafýndan Çorum Müzesi'nde gerçekleþtirilen 'Çocuk Gözüyle Hittiler' projesi kapsamýnda, Bahçelievler Ýlköðretim Okulu öðrencileri Hititler'in baþkenti Hattuþa'ya gezi düzenledi. Öðrenciler yýl sonu karnelerini 'Aslanlý Kapý'nýn önünde aldýlar. Ödüllü koro farký 'PEMBE KADIN' sahnelendi Öðretmen Mukadder Akaydýn Anadolu Lisesi öðrencilerinin rol aldýðý, Hidayet Sayýn'ýn kaleme aldýðý 'Pembe Kadýn' adlý tiyatro oyununu Devlet Tiyatro Salonu'nda sahnelendi. Çok Sesli Koro ödüllerle döndü Çorum Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Çoksesli Korosu, bu yýl 15.'si gerçekleþen Türkiye Polifonik Korolar Þenliði'ne, Þef Sacide Önsöz yönetiminde, 8. kez katýlarak baþarýlý sahne performansý ve repertuarý ile jüriden tam puan aldý. Koro, 'Ritmik Birlik, Beraberlik ve Uyum' ödülüne layýk görüldü. ÇESÝAD dan tanýtým turu Ankara da Bekir Aksoy rüzgarý Ankara'da düzenlenen 15. Türkiye Korolar Þerliði'ne katýlar Bekir Aksoy Ýlköðretim Okulu Korosu, Jüri'nin deðerlendirmeleri sonucunda 'Sahne hâkimiyeti, koro disiplini ve görünümde baþarý' ödülüne layýk görüldü. Mimar Sinan Halk Eðitimi Merkezi ve Akþam Sanat Okulu Müdürlüðü'nün ödüllü Türk Halk Müziði Korosu, muhteþem bir konsere imza attý. Þef Arif Sadeçolak yönetimindeki sayýsýz ödülü bulunan koro, Devlet Tiyatro Salonu'ndan gerçekleþen konserde, izleyenlere unutulmaz bir gece yaþattý. Âþýk Þeref Taþlýova 'Yaþayan Ýnsan Hazinesi' Âþýk Þeref Taþlýova, UNESCO tarafýndan, âþýklýk geleneði dalýnda 'Yaþayan Ýnsaný Hazinesi' olarak ilan edildi. Þeref Taþlýova'ya ayrýca, Ardahan Üniversitesi tarafýndan âþýklýða yaptýðý hizmetler dolayýsýyla 'Onursal Bilim Doktorasý' verildi. Ýstanbul'da faaliyet gösteren Çorumlu Eðitimci-Sanayici ve Ýþadamlarý Derneði (ÇESÝAD), Çorum'un tanýtýmý için iki günlük gezi düzenledi. Ünlülerin de aralarýnda bulunduðu çok sayýda ziyaretçi, Çorum'un tarihi ve turistik mekânlarýný, ören yerlerini gezdi. Þahin Örgel'den bir baþarý daha Çorumlu yazar ve tiyatro sanatçýsý Þahin Örgel'in 'Uçurumlar' isimli tiyatro oyunu, Devlet Tiyatrolarý Repertuarýna alýndý.

12 12 Temmuz Sayý: 69 web : hale@corumhakimiyet.net Sanat Dostlarý dönemi kapattý Sanata Merhaba Konseri ne alkýþ MÜZÝK ZÝYAFETÝ Mimar Sinan Halk Eðitimi Merkezi ve Akþam Sanat Okulu Türk Sanat Müziði Korosu, Devlet Tiyatro Salonunda konser verdi. Þef Atakan Tetik yönetimindeki 33 kiþilik koro, dinleyenlere müzik ziyafeti sundu. Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi'nin geleneksel 'Sanata Merhaba' konseri, Çorum Devlet tiyatro Salonunda gerçekleþtirildi. Bu yýl 9. kez düzenlenen konser, izleyenlerin beðenisini kazandý. Baro TMH Korosu türkü ziyafeti sundu Her ayýn ilk cumartesi günü düzenlenen Sanat Dostlarý toplantýsý yaz tatiline girdi. Çorum'da yaþayan þair ve yazarlarýn yaz tatili öncesi son buluþmalarý iþadamý Ýsmet Çenesiz'in Ilýca'daki baðýnda gerçekleþti. Ebruda Laçin klasiði Laçin Lisesi tarafýndan düzenlenen ve geleneksel hale gelen 'Ebru Sergisi' Çorum Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde açýldý. Geleneksel ebru eserleri sergide Çorum Barosu Türk Halk Müziði Korosu, bu yýl beþinci konserini verdi yýlýnda kurulan ve her yýl düzenli olarak konser veren Türk Halk Müziði Korosu'nun 2010 yýlý konseri, Devlet Tiyatro Salonunda gerçekleþti. DED'den fotoðraf eðitimi Kavakalan da renkli þenlik Dil ve Edebiyat Derneði Çorum Þubesi, fotoðraf meraklýlarýna temel fotoðrafçýlýk eðitimi vermek üzere kurs düzenledi. DED Çorum Þubesi'nin yeni yerinde gerçekleþen iki haftalýk temel fotoðrafçýlýk derslerini eðitimci Hasan Kahraman verdi. Çorum'un Ortaköy ilçesine baðlý Kavakalan Köyü Yardýmlaþma Derneði tarafýndan düzenlenen 7. Kavakalan Köyü yayla Þenlikleri büyük bir katýlýmla yapýldý. Yazarlýk Okulu sona erdi Dil ve Edebiyat Derneði Çorum Þubesi tarafýndan düzenlenen Yazarlýk Okulu, düzenlenen sertifika töreniyle sona erdi. Ýki buçuk ay süren ve Ondokuz Mayýs Üniversitesi Öðretim Üyesi Doç.Dr. Yavuz Bayram'ýn ders verdiði Yazarlýk Okulu'na katýlan kursiyerlere katýlým Hatice Hekim'in eserlerinden oluþan ebru sergisi Çorum Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde açýldý. Hatice Hekim, kendi atölyesinde yaptýðý 35 ebru eserini ilk kiþisel KOORDÝNATÖR Gülesin AÐBAL ÖYTAÞ (Önder Basýn Yayýn A. Þ) Adýna Sahibi Yön. Kur. Bþk. Kemal MESCÝ Genel Yayýn Yönetmeni Þevket ERZEN Yazý Ýþleri Müdürü Mustafa DEMÝRER YAYIN KURULU ADRES: Gazi Cad. Hamoðlu Ýþhaný No: 3/109 (Posta Kodu ) hale@corumhakimiyet.net TELEFONLARIMIZ Abdulkadir Ozulu, Ethem Erkoç, Mevlüt Uyanýk, Kâzým Alkan, Hasan Kahraman, Meryem Uyanýk, Ayþegül Þengöz (pbx) (pbx) (pbx) (pbx) (Fax)