Polikistik Over Sendromu ve Kardiovasküler Hastalık Risk İlişkisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Polikistik Over Sendromu ve Kardiovasküler Hastalık Risk İlişkisi"

Transkript

1 Derleme Review DOI: /Tjem Polycystic Ovary Syndrome and the Relationship of Cardiovascular Disease Risk Evrim Çakır, Erman Çakal*, Mustafa Özbek*, Mustafa Şahin**, Tuncay Delibaşı* Amasya Sabuncuoğlu Şerefettin Hastanesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği, Amasya, Türkiye *Dışkapı Yıldırım Beyazıt Hastanesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği, Ankara, Türkiye **Ankara Üniversitesi Hastanesi, Endokrinoloji ve Meteabolizma Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Özet Polikistik over sendromu (PKOS) üreme çağındaki kadınların %5-10 unu etkileyen sık görülen endokrin bozukluktur. PKOS, hiperandrojenizm, menstrual bozukluk, anovulasyon, infertilite ve obezite ile karakterizedir ve kardiovasküler risk faktörleri ve erken aterosklerozla ilişkilidir. Hiperinsülinemi PKOS lu hastalarda sık görülen bir bulgudur ve düşük dereceli kronik inflamasyon ve artmış kardiyovasküler hastalık riski ile sebep-sonuç ilişkisi vardır. Turk Jem 2013; 17: 33-7 Anahtar kelimeler: Polikistik over sendromu, insülin direnci, hiperandrojenemi, kardiovasküler hastalık riski Abstract Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common endocrine disorder affecting at least 5-10% of women of reproductive age. PCOS is characterized by hyperandrogenism, menstrual disturbance, anovulation, infertility and obesity and, also associated with increased number of cardiovascular risk factors and early atherosclerosis. Hyperinsulinemia is a frequent finding in PCOS patients and has cause-and-effect relationship with low-grade chronic inflammation and increased risk of cardiovascular disease. Turk Jem 2013; 17: 33-7 Key words: Polycystic ovary syndrome, insulin resistance, hyperandrogenemia, cardiovascular disease risk Giriş Polikistik Over Sendromu Tanımı Polikistik over sendromu (PKOS) doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen endokrin bozukluklardan biridir ve hiperandrojenizmin ve oligo-anovulasyonun en sık nedenidir 1. Prevalansı %5-10 olarak bildirilmektedir (1). PKOS ilk kez 1935 yılında Stein ve Leventhal tarafından tanımlanmıştır (2,3). PKOS tanı kriterleri konusunda günümüzde tam bir fikir birliği sağlanamamıştır. PKOS tanısının evrensel kriterlere dayandırılma çabaları ilk olarak 1990 yılında U.S. National Institutes of Health (NIH) sponsorluğunda, konuyla ilgili deneyimli kişilerin görüşleri alınarak, yapılan bir toplantı sonunda açıklanmış ve tanım için gerekli kriterler; 1-Hiperandrojenizm (hirsutizm, akne, erkek tipi kellik) ve/veya hiperandrojenemi (yüksek serum androjen konsantrasyonu), 2- Kronik oligoanovulasyona bağlı menstrual düzensizlik, 3-Sekonder nedenlerin (hiperprolaktinemi, geç başlangıçlı adrenal hiperplazi, androjen salgılayan tümörler ve Cushing sendromu gibi) ekartasyonu olarak belirlenmiştir. Ultrasonografik olarak değerlendirilen polikistik over görüntüsü muhtemel bir kriter olarak not edilmiştir. Bu konferans önerilerine göre hiperandrojenizm ve/veya hiperandrojenemi PKOS un en önemli tanı kriteri olarak değerlendirilmiştir. Yine bu tanım çerçevesinde bazı PKOS lu olgularda hiperandrojenemi mevcut iken hiperandrojenizm bulguları (örneğin hirsutizm varlığı) olmayabilir ya da hiperandrojenizm bulguları izlenirken beraberinde hiperandrojenemi olmayabilir (4) yılında ESHRE (European Society for Human Reproduction and Embryology) ve ASRM (American Society for Reproductive Medicine) sponsorluğunda Hollanda nın Rotterdam kentinde yapılan toplantıda tanı için evrensel kriterler; Yazışma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Evrim Çakır, Amasya Sabuncuoğlu Şerefettin Hastanesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği, Amasya, Türkiye Tel.: E-posta: evrimcakir@mynet.com Geliş Tarihi/Recevied: 21/07/2012 Kabul Tarihi/Accepted: 03/03/2013 Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism, published by Galenos Publishing.

2 34 Turk Jem 2013; 17: Kronik oligo-anovulasyon, 2- Klinik veya laboratuarla konfirme edilmiş hiperandrojenemi, 3- Ultrasonografide polikistik over görüntüsü olarak belirlenmiş ve yine diğer hastalıkların ekartasyonu ile birlikte PKOS tanısının konulabilmesi için bu kriterlerden en az ikisinin olması gerektiğine karar verilmiştir. Aynı toplantıda polikistik over görünümü için diagnostik kriterler; mm çapında her overde 12 veya daha fazla follikül bulunması ve/veya - Overyen volüm artışı (>10 ml) olarak belirlenmiştir. Polikistik over görünümünün oligoamenore veya hiperandrojenizm yokluğunda PKOS olarak değerlendirilmemesi önerilmiştir (5). PKOS tanımında devam eden tartışmalar nedeni ile 2009 yılında Androgen Excess Society tarafından PKOS kriterleri yeniden düzenlenmiştir. Androgen Excess Society kriterleri; 1- Androjen fazlalığı (klinik ve/veya biyokimyasal hiperandrojenizm) 2- Over disfonksiyonu (oligoanovulasyon ve/veya polikistik over morfoloji) 3- Diğer androjen fazlalıklarının ve ovulatuar hastalıkların dışlanması olarak belirlenmiştir. Androgen Excess Society PKOS tanısı için bu 3 kriterin birlikte bulunması gerektiğini önermektedir. Bu son kriterle yeni bir fenotip daha eklenmiş olmaktadır; Polikistik over görünümü, hiperandrojenizmi (klinik veya biyokimyasal) olan ve normal ovulasyonu olan kadın fenotipi. Androgen Excess Society, Roterdam kriterlerinin aksine hiperandrojenizm olmadan ovulatuar disfonksiyon ve polikistik over görünümü ile PKOS kabul edilemeyeceğini savunmaktadır (6). Günümüzde PKOS, hiperandrojenizmin cilt bulguları (hirsutizm, alopesi, akne, saç dökülmesi, hiperhidrozis), menstruel düzensizlik, insülin direncine ait bulgular (akantozis nigrikans) ve obezite ile karşımıza çıkabilir. İnsülin artışı ve insulin direnci PKOS lu hastalarda sık görülen bulgudur ve düşük seviyede kronik inflamasyon (7) ve artmış kardiovasküler risk (KVR) ile ilişkili bulunmuştur (8). Klinik Özellikleri a. Hirsutizm Seksüel kıllarda aşırı artışla karakterize erkek tipi kıllanma paterni olarak tanımlanmaktadır (9). Hirsutizmli kadınlarda vücudun androjenlere hassas bölgelerinde (üst dudak, çene, göğüs, sırt, bel, üst karın, alt karın, üst kol, uyluk) aşırı terminal kıl büyümesi izlenir. Hirsutizm derecelendirilmesinde Ferriman Gallwey skorlaması kullanılır. Ferriman Gallwey androjen sensitif bölgelerdeki kıl yoğunluğunu kantitatif olarak değerlendiren bir skorlama sistemidir (10). Ferriman Gallwey skorlamasına göre erişkin kadın hastada hirsutizmin değerlendirilmesi üst dudak, çene, göğüs bölgesi, sırtın alt ve üst kısımları, alt ve üst abdomen, kol ve bacakların üst kısımları olmak üzere 9 androjen hassas bölgedeki hirsutizm yoğunluğuna göre yapılır. Hirsutizm 0-4 arasında derecelendirilir. Toplam skora göre hirsutizm sınıflandırılır. Normal: <8; Hafif hirsutizm: 8-15; Ortaileri hirsutizm: >15 b. Menstrual Düzensizlik Oligomenore, amenore, ovulasyon sıklığında azalma, anovulasyon ile karakterizedir. PKOS lu hastalarda menstrual düzensizlik peripubertal dönemde başlar. Normal ya da hafif gecikmiş menarşı düzensiz menstrual sikluslar izler. c: Metabolik Bozukluklar 1. Obezite PKOS a eşlik eden obezitenin nedeni halen bilinmemekle beraber farklı serilerde %10 ile 75 arasında değişebilen oranlarda obezite varlığı bildirilmektedir (11-13). Tipik olarak santral yerleşimlidir. Bel çevresinin 88 santimetrenin üzerinde olması erişkin kadınlarda abdominal obezite olarak tanımlanır (14). PKOS lu normal vücut ağırlığı olan hastalarda bile vücut yağ içeriği, normal kişilere göre %50 daha fazladır (15). Başta visseral adipozite olmak üzere artmış yağ oranları; hiperandrojenemi, insülin direnci, glukoz intoleransı ve dislipidemi ile birliktelik göstermektedir (16). Bununla birlikte her obez hastada insülin direnci ortaya çıkmadığı gibi insülin direnci olan her hasta da obez değildir. Yine de insülin direncinin ortaya çıkardığı hiperinsülinemik durum, yağ metabolizması üzerine olan anabolik etkileri (adipositlerin içine glukoz alımının artması, trigliserit yapımı ve hormon duyarlı lipazın inhibisyonu) ile obezitenin ortaya çıkmasında etkili olabilir (17). 2. İnsülin Direnci İnsülin hücre zarındaki reseptörüne bağlanmakta ve glukoz taşıyıcıların ekspresyonunu artırarak glukozun hücre içine alınmasını birçok dokuda kolaylaştırmaktadır (18). İnsülinin reseptörlerine bağlanabilmesinin ya da taşıma mekanizmalarının bozulduğu durumlarda insülin duyarlılığı azalabilmekte ve insülin direnci ortaya çıkabilmektedir. Yapılan çalışmalar insülin aracılı reseptör otofosforilasyonunun PKOS lu kadınların yaklaşık %50 sinde belirgin olarak bozulmuş olduğunu göstermektedir (19). Bunlara ek olarak insülin duyarlılığında azalma ve pankreatik beta hücrelerinde sekresyon bozuklukları da bildirilmiştir (20,21). Tüm bunların klinikteki sonucu olarak özellikle obez PKOS lu kadınların %30-40 ı bozulmuş glukoz toleransına sahip olup bunların yaklaşık %10 u 40 lı yaşlarında diabetik hale gelmektedir (22,23). 3. Dislipidemi: PKOS lu kadınların karakteristik bir dislipidemiye sahip olup olmadıkları tartışmalı bir konu olmakla beraber, yapılan çalışmalarda genellikle bu kadınların düşük HDL kolesterol ve yüksek trigliserid düzeylerine sahip oldukları bildirilmektedir (24-28). Çalışmalarda daha sıklıkla gösterilmiş olan ve aterojenik lipid profili olarak anılan, yüksek TG, LDL ile beraber düşük HDL düzeyleri bu hastalarda var olan insülin direnci ve hiperandrojenemi ile ilişkilendirilmektedir. İnsülin arteryel doku ve yağ dokusunda asetil-coa yapımını ve glukoz ile trigliserid girişini artırarak lipogenezi uyarmaktadır (29). 4. Metabolik Sendrom: İnsülin direnci; hiperglisemi, hipertansiyon, hiperlipidemi ve abdominal obezite ile karakterli, artmış kardiovasküler risk ile ilişkili bulgular grubudur (30). PKOS lu hastalarda %25 oranında metabolik sendrom izlenmektedir (31). d. Kardiovasküler Hastalık Riski PKOS lu hastalarda obezite, insülin direnci, hiperinsülinemi, bozulmuş glukoz toleransı, dislipidemi ve artmış visseral adipozitenin bulunması kardiovasküler hastalıklara (KVH) eğilim yaratır (32-34).

3 Turk Jem 2013; 17: Bu sendromun gözlendiği kadınlarda artmış KVH riski tam olarak gösterilemese de veriler artmış kardiovasküler hastalık sıklığını göstermektedir (35,36). Artmış kardiak morbidite ve mortaliteye yönelik kanıtlar da yetersizdir. Bu konuda yapılan epidemiyolojik çalışmalarda farklı sonuçlar bildirilmektedir. PKOS lu kadınlarda ilk dönem çalışmalarında nonfatal, fatal KVH sıklığında artış gözlenmese de (37,38) nonfatal serebrovasküler hastalık görülme sıklığında artış saptanmıştır (38). Bir diğer çalışmada bunun aksine öyküde menstrual düzensizlik olmasının nonfatal ve fatal koroner kalp hastalığında artış ile ilişkili olduğu bulunmuştur (39). Yakın zamanda yapılan Women s Ischemia Evaluation Study (WISE) alt grup çalışmasında PKOS lu hastalarda ilk dönem çalışmalarının aksine daha yüksek sayıda kardiovasküler olay izlenmiştir (40). Ayrıca, aynı çalışmada PKOS lu kadınlarda çoklu damar koroner hastalık sıklığı daha yüksek saptanmış ve artmış serum testosteron seviyeleri ile korelasyon gözlenmiştir. Yine aynı çalışmada PKOS lu hastalarda diabet, obezite ve metabolik hastalık sıklığında artış izlenmiş ve beş yıllık dönemi kardiovasküler hastalıksız geçirme sıklığı PKOS lu hastalarda %78,9 iken, PKOS özellikleri taşımayan kadınlarda %88,7 olarak gözlenmiştir. Bu çalışmada araştırıcılar postmenopozal kadınlarda PKOS özelliklerinin tanımlanmasının koroner arter hastalığı ve kardiovasküler olaydan korunmada bir fırsat yaratabileceğini savunmuşlardır. Azeyedo ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada reproduktif dönemde PKOS bulgularının bulunmasının kardiovasküler hastalık riskinde artışla ilişkili olduğu gösterilmiştir (41). Diğer bir çalışmada PKOS, prematür karotis aterosklerozu ve inflamasyon göstergesi olan CRP ile ilişkili saptanmış ve PKOS varlığı, insülin seviyesinden ve visseral yağ dokusundan bağımsız olarak artmış karotis intima media kalınlığı ile ilişkili bulunmuştur (42). PKOS lu genç erişkin kadınlarda metabolik sendrom, insülin direnci ve bunun sonucu olarak gelişen hiperinsülinemi, dislipidemi, abdominal obezite gibi kardiovasküler hastalık için multipl risk faktörleri bulunmaktadır (36,43,44). Ayrıca, PKOS lu kadın hastalarda normal kiloda olsalar bile daha yüksek visseral adipozite gözlenmiş ve daha yüksek inflamatuar adipositokin üretimi izlenmiştir (45,46). Cascella ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada visseral yağ dokusu, insülin direnci ile direk ilişkili bulunmuş ve PKOS lu hastalarda belirgin yüksek izlenmiştir. Lineer regresyon analizinde PKOS lu hastalarda visseral yağ dokusunun ve CRP düzeylerinin karotis intima media kalınlığını pozitif etkilediği gözlenmiştir (47). Krentz ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada 713 postmenopozal intakt overleri olan nondiabetik kadın hastada öyküde PKOS özelliklerinin bulunması (premenopozal menstrual düzensizlik, hirsutizm) veya mevcut hiperandrojenizm varlığı ile kardiovasküler hastalık arasında kademeli bir ilişki olduğu gözlenmiştir (48). 1. Endotelyal Disfonksiyon Ateroskleroz gelişimine endotelyal fonksiyon bozukluğunun katkısı olduğu düşünülmektedir. PKOS lu kadınlarda endotel disfonksiyonu varlığı halen tartışmalıdır. Bazı çalışmalar (49-52) endotel disfonksiyon varlığını gösterse de bunun aksini düşündüren çalışmalar da vardır (53). İnsülin rezistansı (49,50), hiperandrojenemi (50), CRP yüksekliği (49), total kolesterol yüksekliğinin (50) endotel fonksiyon bozukluğu ile ilişkili olduğu bulunmuştur. 2. Subklinik Ateroskleroz Literatürdeki çalışmaların çoğunda, PKOS lu kadınlarda, artmış subklinik ateroskleroz süreci olduğu gösterilmiştir. a: Anjiografi ile Koroner Arter Hastalığının Değerlendirilmesi PKOS lu hastalarda anjiografik olarak koroner arter hastalığının normal kişilere göre daha yaygın olduğu izlenmiştir. 60 yaşın altında göğüs ağrısı ya da kapak hastalığı nedeni ile takip edilen 143 hastanın anjiografik olarak değerlendirildiği çalışmada ultrasonografik olarak polikistik over morfolojisi %42 hastada gözlenmiştir ve polikistik over morfolojisinin hirsutizm, yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol (HDL-K) seviyesinde düşüklük, hiperandrojenemi, hipertrigliseridemi ile ilişkili olduğu görülmüştür. Polikistik over morfolojisine sahip kadınlarda daha yaygın koroner arter hastalığı olduğu izlenmiştir. Ancak bu çalışmada polikistik over morfoloji ile PKOS varlığı ayırıcı tanısı yapılmamıştır. Bu nedenle de sonuçları için ileri çalışmalara ihtiyaç olduğu ifade edilmiştir (54). b: Karotis İntima Media Kalınlığı Literatürdeki çalışmaların çoğunda PKOS lu kadınlarda karotis intima media kalınlığının artmış olduğu gösterilmiştir (8,55,56). Bu durum PKOS da artmış ateroskleroz lehine bir bulgudur. c: Elektron Işınlı Bilgisayarlı Tomografi ile Koroner Arter Kalsiyumu Bu, ateroskleroz için bir risk faktörü olan koroner arter kalsiyumunu değerlendiren noninvazif bir metottur. Ortalama yaşları 38 olan 36 premenopozal PKOS lu kadın, yaş ve ağırlık yönünden benzer sağlıklı kontrollerle karşılaştırılmıştır. Koroner arter kalsiyumunun artmış bulunması PKOS lu kadınlarda daha yaygın olarak gözlenmiştir (57). Diğer bir çalışmada yaşları arasında değişen 61 kadın hasta ve 85 sağlıklı kişi arasında yapılan çalışmada koroner arter hastalığı ve aortik kalsifikasyonun PKOS grubunda daha yüksek olduğu bulunmuştur. Metabolik sendrom komponentlerinin (düşük HDL-K, insülin direnci varlığı) obeziteden bağımsız olarak PKOS ve koroner arter kalsifikasyonu arasındaki ilişkiye aracılık ettiği izlenmiştir (58). Ortalama yaşları 31 olan 24 PKOS lu kadın hastadan 8 inde (%33) koroner arter kalsiyumu izlenirken, yaş ve ağırlık yönünden benzer sağlıklı kontrol grubunda 24 hastadan 2 inde (%8) izlenmiştir (59). Sonuç olarak şuan ki epidemiyolojik veriler PKOS da kardiovasküler hastalık sıklığının artmış olduğunu göstermektedir ve bu artışın da çoğunlukla artan genel ve abdominal obeziteye, hiperinsülinemiye ve hiperandrojenemiye bağlı olduğu düşünülmektedir. Henüz reproduktif dönmede iken PKOS özelliklerinin tanımlanması ve kardiovasküler riskin belirlenmesi ve hastaların bu açıdan taranması kardiovasküler olaydan korunmada bir fırsat yaratabilir. Kaynaklar 1. Norman RJ, Dewailly D, Legro RS, Hickey TE. Polycystic ovary syndrome. Lancet 2007;370: Stein IL, NL. Amenorrhea associated with bilateral polycystic ovaries. Am J Obstet Gynecol 1935;29: Speroff L, Fritz MA. Clinical gynecologic endocrinology and infertility. 7th ed. ed. Philadelphia, Pa. ; London: Lippincott Williams & Wilkins; Dunaif A. Polycystic ovary syndrome. Boston ; Oxford: Blackwell Scientific Publications; 1992.

4 36 Turk Jem 2013; 17: Revised 2003 consensus on diagnostic criteria and long-term health risks related to polycystic ovary syndrome (PCOS). Hum Reprod 2004;19: Azziz R, Carmina E, Dewailly D, et al. The Androgen Excess and PCOS Society criteria for the polycystic ovary syndrome: the complete task force report. Fertil Steril 2009;91: Escobar-Morreale HF, Luque-Ramirez M, San Millan JL. The moleculargenetic basis of functional hyperandrogenism and the polycystic ovary syndrome. Endocr Rev 2005;26: Legro RS. Polycystic ovary syndrome and cardiovascular disease: a premature association? Endocr Rev 2003;24: Martin KA, Chang RJ, Ehrmann DA, et al. Evaluation and treatment of hirsutism in premenopausal women: an endocrine society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab 2008;93: Ferriman D, Gallwey JD. Clinical assessment of body hair growth in women. J Clin Endocrinol Metab 1961;21: Carmina E, Koyama T, Chang L, Stanczyk FZ, Lobo RA. Does ethnicity influence the prevalence of adrenal hyperandrogenism and insulin resistance in polycystic ovary syndrome? Am J Obstet Gynecol 1992;167: Balen AH, Conway GS, Kaltsas G, et al. Polycystic ovary syndrome: the spectrum of the disorder in 1741 patients. Hum Reprod 1995;10: Azziz R, Ehrmann D, Legro RS, et al. Troglitazone improves ovulation and hirsutism in the polycystic ovary syndrome: a multicenter, double blind, placebo-controlled trial. J Clin Endocrinol Metab 2001;86: Leibel NI, Baumann EE, Kocherginsky M, Rosenfield RL. Relationship of adolescent polycystic ovary syndrome to parental metabolic syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2006;91: Kirchengast S, Huber J. Body composition characteristics and body fat distribution in lean women with polycystic ovary syndrome. Hum Reprod 2001;16: Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III) final report. Circulation 2002;106: Arner P. Human fat cell lipolysis: biochemistry, regulation and clinical role. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab 2005;19: Stephens JM, Pilch PF. The metabolic regulation and vesicular transport of GLUT4, the major insulin-responsive glucose transporter. Endocr Rev 1995;16: Dunaif A. Hyperandrogenic anovulation (PCOS): a unique disorder of insulin action associated with an increased risk of non-insulin-dependent diabetes mellitus. Am J Med 1995;98:33S-9S. 20. Ehrmann DA, Sturis J, Byrne MM, et al. Insulin secretory defects in polycystic ovary syndrome. Relationship to insulin sensitivity and family history of noninsulin-dependent diabetes mellitus. J Clin Invest 1995;96: Dunaif A, Finegood DT. Beta-cell dysfunction independent of obesity and glucose intolerance in the polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 1996;81: Ehrmann DA, Barnes RB, Rosenfield RL, Cavaghan MK, Imperial J. Prevalence of impaired glucose tolerance and diabetes in women with polycystic ovary syndrome. Diabetes Care 1999;22: Legro RS, Kunselman AR, Dodson WC, Dunaif A. Prevalence and predictors of risk for type 2 diabetes mellitus and impaired glucose tolerance in polycystic ovary syndrome: a prospective, controlled study in 254 affected women. J Clin Endocrinol Metab 1999;84: Reaven GM. Banting lecture Role of insulin resistance in human disease. Diabetes 1988;37: Robinson S, Henderson AD, Gelding SV, et al. Dyslipidaemia is associated with insulin resistance in women with polycystic ovaries. Clin Endocrinol (Oxf) 1996;44: Holte J, Bergh T, Berne C, Lithell H. Serum lipoprotein lipid profile in women with the polycystic ovary syndrome: relation to anthropometric, endocrine and metabolic variables. Clin Endocrinol (Oxf) 1994;41: Wild RA, Painter PC, Coulson PB, Carruth KB, Ranney GB. Lipoprotein lipid concentrations and cardiovascular risk in women with polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 1985;61: Legro RS, Blanche P, Krauss RM, Lobo RA. Alterations in low-density lipoprotein and high-density lipoprotein subclasses among Hispanic women with polycystic ovary syndrome: influence of insulin and genetic factors. Fertil Steril 1999;72: Pekala P, Kawakami M, Vine W, Lane MD, Cerami A. Studies of insulin resistance in adipocytes induced by macrophage mediator. J Exp Med 1983;157: Grundy SM, Brewer HB Jr, Cleeman JI, et al. Definition of metabolic syndrome: Report of the National Heart, Lung, and Blood Institute/American Heart Association conference on scientific issues related to definition. Circulation 2004;109: Coviello AD, Legro RS, Dunaif A. Adolescent girls with polycystic ovary syndrome have an increased risk of the metabolic syndrome associated with increasing androgen levels independent of obesity and insulin resistance. J Clin Endocrinol Metab 2006;91: Lo JC, Feigenbaum SL, Yang J, et al. Epidemiology and adverse cardiovascular risk profile of diagnosed polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2006;91: Goodarzi MO, Dumesic DA, Chazenbalk G, Azziz R. Polycystic ovary syndrome: etiology, pathogenesis and diagnosis. Nat Rev Endocrinol 2011;7: Setji TL, Holland ND, Sanders LL, et al. Nonalcoholic steatohepatitis and nonalcoholic Fatty liver disease in young women with polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2006;91: Wild RA. Polycystic ovary syndrome: a risk for coronary artery disease? Am J Obstet Gynecol 2002;186: Carmina E. Cardiovascular risk and events in polycystic ovary syndrome. Climacteric 2009;12 Suppl 1: Pierpoint T, McKeigue PM, Isaacs AJ, Wild SH, Jacobs HS. Mortality of women with polycystic ovary syndrome at long-term follow-up. J Clin Epidemiol 1998;51: Wild S, Pierpoint T, McKeigue P, Jacobs H. Cardiovascular disease in women with polycystic ovary syndrome at long-term follow-up: a retrospective cohort study. Clin Endocrinol (Oxf) 2000;52: Solomon CG, Hu FB, Dunaif A, et al. Menstrual cycle irregularity and risk for future cardiovascular disease. J Clin Endocrinol Metab 2002;87: Shaw LJ, Bairey Merz CN, Azziz R, et al. Postmenopausal women with a history of irregular menses and elevated androgen measurements at high risk for worsening cardiovascular event-free survival: results from the National Institutes of Health--National Heart, Lung, and Blood Institute sponsored Women s Ischemia Syndrome Evaluation. J Clin Endocrinol Metab 2008;93: Azevedo GD, Duarte JM, Souza MO, et al. [Menstrual cycle irregularity as a marker of cardiovascular risk factors at postmenopausal years]. Arq Bras Endocrinol Metabol 2006;50: Talbott EO, Zborowski JV, Boudreaux MY, et al. The relationship between C-reactive protein and carotid intima-media wall thickness in middleaged women with polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2004;89: Conway GS, Agrawal R, Betteridge DJ, Jacobs HS. Risk factors for coronary artery disease in lean and obese women with the polycystic ovary syndrome. Clin Endocrinol (Oxf) 1992;37: Talbott E, Clerici A, Berga SL, et al. Adverse lipid and coronary heart disease risk profiles in young women with polycystic ovary syndrome: results of a case-control study. J Clin Epidemiol 1998;51: Vink JM, Sadrzadeh S, Lambalk CB, Boomsma DI. Heritability of polycystic ovary syndrome in a Dutch twin-family study. J Clin Endocrinol Metab 2006;91: Rosenfield RL. Clinical review: Identifying children at risk for polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2007;92: Cascella T, Palomba S, De Sio I, et al. Visceral fat is associated with cardiovascular risk in women with polycystic ovary syndrome. Hum Reprod 2008;23: Krentz AJ, von Muhlen D, Barrett-Connor E. Searching for polycystic ovary syndrome in postmenopausal women: evidence of a doseeffect association with prevalent cardiovascular disease. Menopause 2007;14: Tarkun I, Arslan BC, Canturk Z, et al. Endothelial dysfunction in young women with polycystic ovary syndrome: relationship with insulin resistance and low-grade chronic inflammation. J Clin Endocrinol Metab 2004;89: Kravariti M, Naka KK, Kalantaridou SN, et al. Predictors of endothelial dysfunction in young women with polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2005;90:

5 Turk Jem 2013; 17: Diamanti-Kandarakis E, Spina G, Kouli C, Migdalis I. Increased endothelin-1 levels in women with polycystic ovary syndrome and the beneficial effect of metformin therapy. J Clin Endocrinol Metab 2001;86: Carmina E, Orio F, Palomba S, et al. Endothelial dysfunction in PCOS: role of obesity and adipose hormones. Am J Med 2006;119:356 e Mather KJ, Verma S, Corenblum B, Anderson TJ. Normal endothelial function despite insulin resistance in healthy women with the polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2000;85: Birdsall MA, Farquhar CM, White HD. Association between polycystic ovaries and extent of coronary artery disease in women having cardiac catheterization. Ann Intern Med 1997;126: Orio F, Palomba S, Colao A. Cardiovascular risk in women with polycystic ovary syndrome. Fertil Steril 2006;86 Suppl 1:S Talbott EO, Guzick DS, Sutton-Tyrrell K, et al. Evidence for association between polycystic ovary syndrome and premature carotid atherosclerosis in middle-aged women. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2000;20: Christian RC, Dumesic DA, Behrenbeck T, et al. Prevalence and predictors of coronary artery calcification in women with polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2003;88: Talbott EO, Zborowski JV, Rager JR, et al. Evidence for an association between metabolic cardiovascular syndrome and coronary and aortic calcification among women with polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2004;89: Shroff R, Kerchner A, Maifeld M, et al. Young obese women with polycystic ovary syndrome have evidence of early coronary atherosclerosis. J Clin Endocrinol Metab 2007;92:

PCOS nun Uzun Dönem Sağlık Etkileri

PCOS nun Uzun Dönem Sağlık Etkileri PCOS nun Uzun Dönem Sağlık Etkileri Prof. Dr. Cavidan Gülerman Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları EAH - Ankara PCOS un Uzun Dönem Sağlık Etkileri PCOS, reprodüktif çağın ötesinde; " İnsülin rezistansı

Detaylı

PCOS un Uzun Dönem Yaşam Problemleri Doç. Dr. F. Suat DEDE

PCOS un Uzun Dönem Yaşam Problemleri Doç. Dr. F. Suat DEDE PCOS un Uzun Dönem Yaşam Problemleri Doç. Dr. F. Suat DEDE Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları EAH PCOS PCOS? PCOS ve Kardiyovasküler Hastalıklar PCOS ve Kardiyovasküler Hastalıklar PCOS kardiyovasküler

Detaylı

Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi

Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi Ayırıcı Tanı Nasıl Yapılmalı? Prof. Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Kayseri PKOS Tanı Kriterleri NIH 1990

Detaylı

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Dr. Serhat IŞIK 13.10.2011 TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD

Detaylı

Metabolik Reprodüktif Durum

Metabolik Reprodüktif Durum Metabolik Reprodüktif Durum «İnsülin direnci ve reprodüktif bozukluk» Dr. Okan Bülent YILDIZ Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları BD 53. Ulusal Diyabet Kongresi

Detaylı

Polikistik over sendromlu hastalarda obezitenin klinik, metabolik ve hormonal özellikler üzerine etkisi

Polikistik over sendromlu hastalarda obezitenin klinik, metabolik ve hormonal özellikler üzerine etkisi JCEI / 2014; 5 (4): 567-571 Journal of Clinical and Experimental Investigations doi: 10.5799/ahinjs.01.2014.04.0459 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Polikistik over sendromlu hastalarda obezitenin klinik,

Detaylı

PKOS ve Yaşam Tarzı Değişikleri. Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi

PKOS ve Yaşam Tarzı Değişikleri. Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi PKOS ve Yaşam Tarzı Değişikleri Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum ABD. PCOS Reprodüktif problemler -Hirsutismus -İnfertilite -Gebelik komplikasyonları Metabolik

Detaylı

POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA TANI ve FENOTİPLER

POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA TANI ve FENOTİPLER POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA TANI ve FENOTİPLER Öğr. Gör. Uzm. Dr. R Emre OKYAY DEUTF Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Reprodüktif Endokrinoloji ve İnfertilite Bilim Dalı PKOS varlığı paleolitik

Detaylı

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI Prof. Dr. Engin GÜNEY Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı DİABETES MELLİTUS 415 milyon erişkinde diyabet var.

Detaylı

Doç.Dr. Özlem Evliyaoğlu Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Doç.Dr. Özlem Evliyaoğlu Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Polikistik Over Sendromunda Tanı, Prevelans ve Fenotipler Doç.Dr. Özlem Evliyaoğlu Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Irving Freiler Stein (1887 1976). Michael Leo Leventhal

Detaylı

Polikistik over sendromunda kardiyovasküler hastalık risk faktörü olarak C-reaktif protein düzeyi ve obezite

Polikistik over sendromunda kardiyovasküler hastalık risk faktörü olarak C-reaktif protein düzeyi ve obezite 426 Dicle Tıp Dergisi / E. U. Uludağ ve ark. PKOS ta kardiyovasküler risk 2013; 40 (3): 426-431 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2013.03.0303 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Polikistik

Detaylı

KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ

KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ OVERYEN REZERV PREMATÜR OVARYEN YETMEZLİK POLİKİSTİK OVER SENDROMU Dr.MURAT ÖKTEM Menstrüel siklusların düzenli olması %95 ovülasyon olduğunu gösterir. Fakat yeterli

Detaylı

KORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR

KORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR KORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof.Dr. ARZU SEVEN İ.Ü.CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI DİSMETABOLİK SENDROM DİYABESİTİ SENDROM X İNSÜLİN DİRENCİ SENDROMU METABOLİK

Detaylı

Hastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir.

Hastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir. Hastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir. Dr. Sibel Güldiken Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma

Detaylı

Polikistik over sendromu (PKOS) doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen

Polikistik over sendromu (PKOS) doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen DERLEME Hacettepe T p Dergisi 2005; 36:168-174 Polikistik over sendromu Serhan Piflkinpafla 1, Bülent O. Y ld z 2 1 Araştırma Görevlisi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı,

Detaylı

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri

Detaylı

Dr. Şivekar Tınar Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Eğitim Görevlisi

Dr. Şivekar Tınar Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Eğitim Görevlisi Dr. Şivekar Tınar Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Eğitim Görevlisi Polikistik over sendromu üreme çağındaki kadınlarda sık rastlanan bir endokrin bozukluktur.

Detaylı

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.

Detaylı

YÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?

YÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir? YÜKSEK KOLESTEROL Hiperkolesterolemi; Kolesterol ve kolesterole bağlı kalp damar hastalıklar en büyük ölüm sebebidir. Hiperkolesterolemi kan yağlarından biri olan kolesterolün yüksek olmasıdır. Kan yağları

Detaylı

Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Am J Obstet Gynecol 1998;179:S101-8 Hakkında bu kadar çok yazı yazılan fakat az şey bilinen başka bir jinekolojik hastalık daha yoktur! TANISAL

Detaylı

Adolesanlarda Polikistik Over Sendromu tanısında Anti Müllerien Hormon (AMH) ve İnsülin Like Peptit -3 (INSL3) ün tanısal değeri

Adolesanlarda Polikistik Over Sendromu tanısında Anti Müllerien Hormon (AMH) ve İnsülin Like Peptit -3 (INSL3) ün tanısal değeri Adolesanlarda Polikistik Over Sendromu tanısında Anti Müllerien Hormon (AMH) ve İnsülin Like Peptit -3 (INSL3) ün tanısal değeri Ayça Kömürlüoğlu 1, E. Nazlı Gönç 2, Z. Alev Özön 2, Nurgün Kandemir 2,

Detaylı

Polikistik Over Sendromunda Uzun Dönem Sağlık Sorunları

Polikistik Over Sendromunda Uzun Dönem Sağlık Sorunları DERLEME / REVIEW Van Tıp Derg 23(3): 301-306, 2016 Polikistik Over Sendromunda Uzun Dönem Sağlık Sorunları Long Term Health Problems Caused by Polycystic Ovary Syndrome Begüm Yıldızhan* ve Gökçe Anık İlhan

Detaylı

Polikistik Over Sendromu ve Kardiyovasküler Hastalık İlişkisi

Polikistik Over Sendromu ve Kardiyovasküler Hastalık İlişkisi Gülseren Pamuk 1, Barış Önder Pamuk 2, Hüseyin Can 3 1 Uzm. Dr., Aile Hekimliği Uzmanı, İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Bölümü 2 Doç.Dr., İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp

Detaylı

OBEZ OLMAYAN POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARDA AİLEDE TİP 2 DİABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜNÜN İNSÜLİN DUYARLILIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ

OBEZ OLMAYAN POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARDA AİLEDE TİP 2 DİABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜNÜN İNSÜLİN DUYARLILIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ENDOKRİNOLOJİ ve METABOLİZMA HASTALIKLARI BİLİM DALI OBEZ OLMAYAN POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARDA AİLEDE TİP 2 DİABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜNÜN İNSÜLİN DUYARLILIĞI ÜZERİNE

Detaylı

Polikistik Over Sendromu ve Anti-Müllerien Hormon (PCOS ve AMH)

Polikistik Over Sendromu ve Anti-Müllerien Hormon (PCOS ve AMH) Polikistik Over Sendromu ve Anti-Müllerien Hormon (PCOS ve AMH) Doç. Dr. Cavidan Gülerman Her yönüyle PCOS Sempozyumu 31 Mart 2013 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi - İzmir AMH TGF-b ailesinden bir glikoproteindir.

Detaylı

PCOS ve İnsülin Duyarlaştırıcılar

PCOS ve İnsülin Duyarlaştırıcılar PCOS ve İnsülin Duyarlaştırıcılar Doç. Dr. Cavidan Gülerman Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Her yönüyle PCOS 24 Şubat 2013 İnsülin Rezistansının Önlenmesinde Farmakolojik

Detaylı

Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi?

Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi? Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi? Prof Dr Füsun Saygılı EgeÜTF Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıBD DM Mortalite ve morbiditenin

Detaylı

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri

Detaylı

Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi

Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi İçindekiler Giriş Bilgi Keşfi Sınıflandırma Uygulama Sonuç ve Öneriler Giriş Koroner Arter Hastalığı(KAH) : Koroner arterler kalbi besleyen

Detaylı

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom İnsülin direnci (İR) zemininde ortaya çıkan Abdominal obesite Bozulmuş glukoz toleransı (BGT) veya DM HT Dislipidemi Enflamasyon, endotel

Detaylı

Prof Dr Ercan M Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD, Üreme Endokrinolojisi ve İVF Ünitesi Kayseri

Prof Dr Ercan M Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD, Üreme Endokrinolojisi ve İVF Ünitesi Kayseri Hiperandrojenizm & Oral Kontraseptifler Prof Dr Ercan M Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD, Üreme Endokrinolojisi ve İVF Ünitesi Kayseri Hiperandrojenizm Hirsutizm akne alopesi

Detaylı

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 15 (1) 29-33 (2008) Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı Serkan İpek Doğanşehir Devlet Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, Malatya Amaç: Bu çalışma,

Detaylı

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ GEÇİRİLMİŞ GESTASYONEL DİYABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜ OLAN BİREYLERDE ANJİOPOETİN BENZERİ PROTEİN-2 ( ANGPTL-2

Detaylı

Polikistik Over Sendromu (PKOS) ve Anti-Müllerian Hormon (AMH)

Polikistik Over Sendromu (PKOS) ve Anti-Müllerian Hormon (AMH) Polikistik Over Sendromu (PKOS) ve Anti-Müllerian Hormon (AMH) Prof.Dr.Sezai Şahmay İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite Bilim Dalı Polikistik

Detaylı

PCOS Ve JİNEKOLOJİK KANSERLER

PCOS Ve JİNEKOLOJİK KANSERLER PCOS Ve JİNEKOLOJİK KANSERLER Prof. Dr. ÇETİN ÇELİK SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SELÇUKLU TIP FAKÜLTESİ KADIN HAST VE DOĞUM AD KONYA PCOS PCOS kadınların %5-10 etkiler Yaygın bir endokrin bozukluktur Klinik olarak

Detaylı

Brunzell, J. D. et al. J Am Coll Cardiol 2008;51: Copyright 2008 American College of Cardiology Foundation. Restrictions may apply.

Brunzell, J. D. et al. J Am Coll Cardiol 2008;51: Copyright 2008 American College of Cardiology Foundation. Restrictions may apply. LDL Subfraksiyonları ve Klinik Önemi Dr. Çağatay Kundak Düzen Laboratuvarlar Grubu 2008,Ankara Kardiyometabolik Riski Artıran Faktörler Brunzell, J. D. et al. J Am Coll Cardiol 2008;51:1512-1524 Copyright

Detaylı

ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ

ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ Çelebi G., 1 Sönmez A., 2 Erdem G., 1 Tapan S., 3 Taşçı İ., 1 Erçin C.N., 4 Doğru T., 4 Kılıç S., 5 Üçkaya G., 2 Yılmaz Mİ., 6 Kutlu

Detaylı

PCOS ve GEBELİK KOMPLİKASYONLARI. Prof. Dr. Nazan Başak Yıldırım Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D.

PCOS ve GEBELİK KOMPLİKASYONLARI. Prof. Dr. Nazan Başak Yıldırım Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. PCOS ve GEBELİK KOMPLİKASYONLARI Prof. Dr. Nazan Başak Yıldırım Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. PCOS hiperandrojenism, anovulasyon, overde polikistik görünüm Obezite

Detaylı

POLİKİSTİK OVER SENDROMU VE GENİTAL KANSER İLİŞKİSİ

POLİKİSTİK OVER SENDROMU VE GENİTAL KANSER İLİŞKİSİ POLİKİSTİK OVER SENDROMU VE GENİTAL KANSER İLİŞKİSİ Prof. Dr. Fırat ORTAÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD. Jinekolojik Onkoloji Departmanı Polikistik Over Sendromu(PKOS)

Detaylı

Adolesan Polikistik Over Sendromu. Prof. Dr. Murat Sönmezer Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Adolesan Polikistik Over Sendromu. Prof. Dr. Murat Sönmezer Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adolesan Polikistik Over Sendromu Prof. Dr. Murat Sönmezer Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Polikistik Over Sendromu Tanısal farklılıklar Tanısal testler Tedavi Polikistik Over Sendromu Reprodüktif çağda

Detaylı

POLİKİSTİK OVER SENDROMU

POLİKİSTİK OVER SENDROMU POLİKİSTİK OVER SENDROMU Polikistik Over Hastalığı; PCOS; Stein Leventhal Sendromu; Polifolliküler Over; Hiperandrojenik Anovulasyon; Polikistik over sendromu kronik endokrin bir hastalıktır, kadınlarda

Detaylı

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor?

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Hasan Mervan AYTAÇ, Sinem ACAR, Nazan AYDIN Bakırköy Prof. Dr. Mazhar

Detaylı

İnsulin Duyarlılaştırıcı İlaçlar Metformin ve Roziglitazonun Polikistik Over Sendromunda Etkinliklerinin Karşılaştırılması

İnsulin Duyarlılaştırıcı İlaçlar Metformin ve Roziglitazonun Polikistik Over Sendromunda Etkinliklerinin Karşılaştırılması DAHİLİ BİLİMLER / MEDICAL SCIENCES Araştırma Makalesi / Research Article Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2008, 61(2) İnsulin Duyarlılaştırıcı İlaçlar Metformin ve Roziglitazonun Polikistik Over

Detaylı

Reprodüktif Dönemdeki Kadınlarda

Reprodüktif Dönemdeki Kadınlarda Reprodüktif Dönemdeki Kadınlarda Hirsutizm: Etiyolojik Faktörler, Eşlik Eden Klinik Bulgular ve Hormon Profili Filiz Cebeci, 1 Nahide Onsun, 2 Ayşe Pekdemir Şen, 3 Ayşe Cinkaya, 4 Sermet Akar 5 1 Haydarpaşa

Detaylı

Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki

Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki Nimet Aktaş*, Mustafa Güllülü, Abdülmecit Yıldız, Ayşegül Oruç, Cuma Bülent

Detaylı

Dr. Gökhan AKSAN Şişli Hamidiye Etfal E.A.H Kardiyoloji Kliniği 22/04/16

Dr. Gökhan AKSAN Şişli Hamidiye Etfal E.A.H Kardiyoloji Kliniği 22/04/16 Dr. Gökhan AKSAN Şişli Hamidiye Etfal E.A.H Kardiyoloji Kliniği 22/04/16 AMAÇ Diabetes mellitus (DM) önemli bir kardiyovasküler risk faktörüdür. Tüm diyabetik hasta ölümlerinin %70-80 inden kardiyovasküler

Detaylı

İNSÜLİN DİRENCİ NEDEN VE NASIL GELİŞİR?

İNSÜLİN DİRENCİ NEDEN VE NASIL GELİŞİR? İNSÜLİN DİRENCİ NEDEN VE NASIL GELİŞİR? rof. Dr. Serdar Güler Hitit Üniversitesi & ANEAH Endokrinoloji 26.06.2015, Ankara Hacettepe Beslenme ve Diyetetik Günleri V. Mezuniyet Sonrası Eg itim Kursu İNSÜLİN

Detaylı

«DM Patogenezinde unutulan riskler» Endokrin Bozucular & Çevresel Etkenler

«DM Patogenezinde unutulan riskler» Endokrin Bozucular & Çevresel Etkenler «DM Patogenezinde unutulan riskler» Endokrin Bozucular & Çevresel Etkenler Dr. Özlem ÜSTAY TARÇIN Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Başkent Üniversitesi İstanbul Hastanesi Endokrin Bozucular Endokrin

Detaylı

Polikistik Over Sendromlu ve Normal Menstrüel Sikluslu Kadınlarda İnsülin Duyarlılığı Düzeylerinin Kıyaslanması

Polikistik Over Sendromlu ve Normal Menstrüel Sikluslu Kadınlarda İnsülin Duyarlılığı Düzeylerinin Kıyaslanması 102 ARAŞTIRMA MAKALESİ / RESEARCH ARTICLE Polikistik Over Sendromlu ve Normal Menstrüel Sikluslu Kadınlarda İnsülin Duyarlılığı Düzeylerinin Kıyaslanması Comparison of Insulin Sensitivity Levels in Women

Detaylı

UZM. DYT. GAMZE ŞANLI AK BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BESLENME VE DİYETETİK

UZM. DYT. GAMZE ŞANLI AK BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BESLENME VE DİYETETİK UZM. DYT. GAMZE ŞANLI AK BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BESLENME VE DİYETETİK DOKTORA 2017 1 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ POLİKİSTİK OVER

Detaylı

Lipid Paneli Hangi Yaşta. Dr. Fatih BAKIR Düzen Laboratuvarlar Grubu

Lipid Paneli Hangi Yaşta. Dr. Fatih BAKIR Düzen Laboratuvarlar Grubu Lipid Paneli Hangi Yaşta Taranmaya Başlanmalı? Dr. Fatih BAKIR Düzen Laboratuvarlar Grubu Koroner kalp hastalığı-ateroskleroz ğ t Ateroskleroz çocuk yaş grubunda başlar ş ve ileri yaşlarda ş bulgu verir

Detaylı

Doç. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

Doç. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Doç. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Polikistik over sendromu PKOS kadınlar için uzun dönem ciddi sağlık sorunları oluşturan sık görülen bir

Detaylı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili

Detaylı

POL K ST K OVER SENDROM LU KADINLARDA NSUL N REZ STANSI BOZULMU ORAL GLUKOZ TEST VE D ABETES MELL TUS SIKLI I; 235 HASTANIN ANAL Z

POL K ST K OVER SENDROM LU KADINLARDA NSUL N REZ STANSI BOZULMU ORAL GLUKOZ TEST VE D ABETES MELL TUS SIKLI I; 235 HASTANIN ANAL Z POL K ST K OVER SENDROM LU KADINLARDA NSUL N REZ STANSI BOZULMU ORAL GLUKOZ TEST VE D ABETES MELL TUS SIKLI I; 235 HASTANIN ANAL Z Halil Tayfun BA I 1, Servet HACIVEL O LU 1, Bülent HAYDARDEDEO LU 1, Erhan

Detaylı

Polikistik Over Sendromu

Polikistik Over Sendromu DERLEME Polikistik Over Sendromu Sezai ŞAHMAY, a Nil ATAKUL b a Kadın Hastalıkları ve Doğum AD, Reprodüktif Endokrinoloji BD, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, b Kadın Hastalıkları ve Doğum

Detaylı

Obezlerde Tip 2 Diyabetes Mellitus ve Bozulmuş Glukoz Toleransı Sıklığı

Obezlerde Tip 2 Diyabetes Mellitus ve Bozulmuş Glukoz Toleransı Sıklığı The Prevalence of Diabetes Mellitus and impaired Glucose Tolerance in Obese Persons. Yusuf ÖZKAN *, Halil DOĞAN *, Ramis ÇOLAK *, Emir DÖNDER * ÖZET Obezler arasında diyabet prevalansı obez olmayanlardan

Detaylı

En sık rastlanılan anovulatuvar infertilite nedenidir.

En sık rastlanılan anovulatuvar infertilite nedenidir. PKOS da diet ve egzersizin ovulasyon üzerine olumlu etkileri Doç Dr Münire ERMAN AKAR Akdeniz Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD ANTALYA En sık rastlanılan anovulatuvar infertilite nedenidir.

Detaylı

Evaluation of serum omentin, osteoprotegerin and malondialdehyde levels in women with polycystic ovary syndrome: a prospective case-control study

Evaluation of serum omentin, osteoprotegerin and malondialdehyde levels in women with polycystic ovary syndrome: a prospective case-control study Cukurova Medical Journal Cukurova Med J 2016;41(1):1-7 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DOI: 10.17826/cutf.147385 ARAŞTIRMA/RESEARCH Polikistik over sendromlu kadınlarda serum omentin, osteoprotegerin

Detaylı

Polikistik Over Sendromu tanısında Anti-Müllerian Hormon

Polikistik Over Sendromu tanısında Anti-Müllerian Hormon Polikistik Over Sendromu tanısında Anti-Müllerian Hormon Prof.Dr.Sezai Şahmay İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite Bilim Dalı www.sahmay.com

Detaylı

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda

Detaylı

POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARDA ASİMETRİK DİMETİLARJİNİN DÜZEYLERİ ve KAROTİS İNTİMA MEDİA KALINLIĞI

POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARDA ASİMETRİK DİMETİLARJİNİN DÜZEYLERİ ve KAROTİS İNTİMA MEDİA KALINLIĞI BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANA BİLİM DALI ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA HASTALIKLARI BİLİM DALI POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARDA ASİMETRİK DİMETİLARJİNİN DÜZEYLERİ ve KAROTİS

Detaylı

KRONİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA ENDOTEL PROGENİTÖR HÜCRELERİ, İNFLAMASYON VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU

KRONİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA ENDOTEL PROGENİTÖR HÜCRELERİ, İNFLAMASYON VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU KRONİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA ENDOTEL PROGENİTÖR HÜCRELERİ, İNFLAMASYON VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU Abdullah Özkök¹, Esin Aktaş², Akar Yılmaz 3, Ayşegül Telci 4, Hüseyin Oflaz 3, Günnur Deniz², Alaattin

Detaylı

Polikistik over sendromu ve moleküler yaklaşımlar

Polikistik over sendromu ve moleküler yaklaşımlar Derleme/Review Makale Dili Türkçe /Article Language Turkish Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi Polikistik over sendromu ve moleküler yaklaşımlar Polycystic ovary syndrome and molecular approaches

Detaylı

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden

Detaylı

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden :

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 2008 İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma Doç. Dr. Mehdi Zoghi Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 1. Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) erken ölümlerin başlıca

Detaylı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr. Ahmet KAYA TRABZON

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr. Ahmet KAYA TRABZON Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr. Ahmet KAYA 06.10.2016 TRABZON AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına

Detaylı

Hirsutizm nedeniyle başvuran hastaların tanısal açıdan değerlendirilmesi

Hirsutizm nedeniyle başvuran hastaların tanısal açıdan değerlendirilmesi JCEI / 2014; 5 (1): 69-75 Journal of Clinical and Experimental Investigations doi: 10.5799/ahinjs.01.2014.01.0362 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Hirsutizm nedeniyle başvuran hastaların tanısal açıdan

Detaylı

Polikistik Over Sendromlu Kadınların Serum Lipid Konsantrasyonlarının Sağlıklı Kadınlar ile Kıyaslanması- Geriye Yönelik (Retrospektif) İnceleme

Polikistik Over Sendromlu Kadınların Serum Lipid Konsantrasyonlarının Sağlıklı Kadınlar ile Kıyaslanması- Geriye Yönelik (Retrospektif) İnceleme Araştırma Polikistik Over Sendromlu Kadınların Serum Lipid Konsantrasyonlarının Sağlıklı Kadınlar ile Kıyaslanması- Geriye Yönelik (Retrospektif) İnceleme COMPARISON OF THE SERUM LIPID CONCENTRATIONS BETWEEN

Detaylı

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI POLİKİSTİK OVER SENDROM LU HASTALARDA ADROPİN VE LİPOKALİN DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ UZMANLIK TEZİ DR. SONER GÖK DANIŞMAN

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ

PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ Şebnem KARAKAN, Siren SEZER, F.Nurhan ÖZDEMİR ACAR Başkent Üniversitesi

Detaylı

Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir

Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir Dr. Cem Alhan XVI. Ulusal Kongre, 19-22 Mayıs, Eskişehir Changing patterns of initial treatment selection among medical therapy (MED, yellow line), percutaneous

Detaylı

YÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?

YÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir? YÜKSEK KOLESTEROL Hiperkolesterolemi; Kolesterol ve kolesterole bağlı kalp damar hastalıklar en büyük ölüm sebebidir. Hiperkolesterolemi kan yağlarından biri olan kolesterolün yüksek olmasıdır. Kan yağları

Detaylı

Polikistik Over Sendromlu Hastalarda nsülin Direnci ile Klinik ve Laboratuvar Bulgular Aras ndaki liflki

Polikistik Over Sendromlu Hastalarda nsülin Direnci ile Klinik ve Laboratuvar Bulgular Aras ndaki liflki CLINICAL STUDY Polikistik Over Sendromlu Hastalarda nsülin Direnci ile Klinik ve Laboratuvar Bulgular Aras ndaki liflki Raed SHARAF, Halil SAYGILI, Altay KARTAL Department of Gynecology and Obsteristics,

Detaylı

T.C HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI POLİKİSTİK OVER SENDROMUNUN UZUN DÖNEM KARDİYOMETABOLİK SONUÇLARI

T.C HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI POLİKİSTİK OVER SENDROMUNUN UZUN DÖNEM KARDİYOMETABOLİK SONUÇLARI T.C HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI POLİKİSTİK OVER SENDROMUNUN UZUN DÖNEM KARDİYOMETABOLİK SONUÇLARI Dr. Özlem DOĞAN UZMANLIK TEZİ TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. Okan Bülent

Detaylı

İNFERTİL HASTANIN HORMON DEĞERLENDİRMESİ NASIL YAPILMALIDIR? DOÇ. DR. ERCAN BAŞTU

İNFERTİL HASTANIN HORMON DEĞERLENDİRMESİ NASIL YAPILMALIDIR? DOÇ. DR. ERCAN BAŞTU İNFERTİL HASTANIN HORMON DEĞERLENDİRMESİ NASIL YAPILMALIDIR? DOÇ. DR. ERCAN BAŞTU İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Reprodük>f Endokrinoloji ve İnfer>lite

Detaylı

Polikistik Over Sendromlu Hastalarda Öglisemik İnsülin Klemp Testi İle Apelin Ve Ghrelin Düzeyleri Arasındaki İlişki

Polikistik Over Sendromlu Hastalarda Öglisemik İnsülin Klemp Testi İle Apelin Ve Ghrelin Düzeyleri Arasındaki İlişki Polikistik Over Sendromlu Hastalarda Öglisemik İnsülin Klemp Testi İle Apelin Ve Ghrelin Düzeyleri Arasındaki İlişki SERKAN BORAZAN 1, MUSTAFA ÜNÜBOL 2, MUKADDER SERTER 3, İMRAN KURT ÖMÜRLÜ 4, GÖKHAN SARGIN

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki

Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki Ayşe Ağbaş 1, Emine Sönmez 1, Nur Canpolat 1, Özlem Balcı Ekmekçi 2, Lale Sever 1, Salim Çalışkan 1 1. İstanbul Üniversitesi,

Detaylı

Kronik Böbrek Hastalığında Retinol Bağlayıcı Protein-4 Düzeyindeki Artış Endotel Disfonksiyonun Yeni Bir Göstergesi mi?

Kronik Böbrek Hastalığında Retinol Bağlayıcı Protein-4 Düzeyindeki Artış Endotel Disfonksiyonun Yeni Bir Göstergesi mi? Kronik Böbrek Hastalığında Retinol Bağlayıcı Protein-4 Düzeyindeki Artış Endotel Disfonksiyonun Yeni Bir Göstergesi mi? Gürkan Çelebi 1, İlker Taşçı 1, Mutlu Sağlam 2, Gökhan Özgür 1, Halil Yaman 3, Gökhan

Detaylı

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda

Detaylı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite

Detaylı

Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi

Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi *Kenar İ. Ayşe Nur, **Sezai Üstün Aydın, *Alper Zıblak *Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir.

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. Metabolik Sendrom Araştırma Grubu Prof.Dr. Ömer Kozan Dokuz Eylül Üniv. Tıp Fak. Kardiyoloji ABD, İzmir

Detaylı

HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul)

HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul) HIV ile İlişkili Komorbiditeler Simpozyumu: Multidisipliner Bakım Ağı Oluşturma 4 Kasım 2016,(İstanbul) Kardiyovasküler Sorunlu Hasta Dr. Cihan YEŞİL Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ Sami Uzun 1, Serhat Karadag 1, Meltem Gursu 1, Metin Yegen 2, İdris Kurtulus 3, Zeki Aydin 4, Ahmet

Detaylı

Hemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri

Hemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri Hemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri Nuri Barış Hasbal, Yener Koç, Tamer Sakacı, Mustafa Sevinç, Zuhal Atan Uçar, Tuncay Şahutoğlu, Cüneyt Akgöl,

Detaylı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri

Detaylı

Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi

Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi Savaş SİPAHİ 1, Ahmed Bilal GENÇ 2, Seyyid Bilal AÇIKGÖZ 3, Mehmet YILDIRIM 4, Selçuk YAYLACI 4, Yakup Ersel AKSOY 5,

Detaylı

DİABETİK DİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE DİET VE EGZERSİZİN ROLU. Dr Banu Aktaş Yılmaz

DİABETİK DİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE DİET VE EGZERSİZİN ROLU. Dr Banu Aktaş Yılmaz DİABETİK DİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE DİET VE EGZERSİZİN ROLU Dr Banu Aktaş Yılmaz T2DM KVH FHS: Diyabetik hastalarda klinik ateroskleroz riski 2-3 kat artmıştr. Haffner ve ark: MI öyküsü olmayan T2DM lu hastalarda,

Detaylı

METABOLİK SENDROM ve ANA KOMPONENTLERİ. Prof.Dr.M.Ferit GÜRSU

METABOLİK SENDROM ve ANA KOMPONENTLERİ. Prof.Dr.M.Ferit GÜRSU METABOLİK SENDROM ve ANA KOMPONENTLERİ Prof.Dr.M.Ferit GÜRSU 1 55 y. da erkek hastanın son birkaç aydır TA i :140-150/90-100 mmhg ölçülüyor, hasta ileri tetkik ve tedavi amacı ile doktora başvuruyor Öz

Detaylı

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı GİRİŞ Dislipidemi

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ Yaşar Çalışkan 1, Halil Yazıcı 1, Tülin Akagün 1, Nadir Alpay 1, Hüseyin Oflaz 2, Tevfik Ecder 1, Semra Bozfakıoglu

Detaylı

15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr.

15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. 15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 24-28 Nisan 2013, Antalya Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD, Edirne Obezite:

Detaylı

PCO ve Jinekolojik Kanser ilişkisi. Prof. Dr. Aydın Özsaran Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

PCO ve Jinekolojik Kanser ilişkisi. Prof. Dr. Aydın Özsaran Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı PCO ve Jinekolojik Kanser ilişkisi Prof. Dr. Aydın Özsaran Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Jinekolojik Kanserler Hormonlarla ilişkili olanlar Endometrium Ca Meme

Detaylı

İleri obez diyabetiklerde antidiyabetik ajan seçimi. Dr. Mustafa ÖZBEK Dışkapı YBEAH Endokrinoloji Kliniği ANKARA

İleri obez diyabetiklerde antidiyabetik ajan seçimi. Dr. Mustafa ÖZBEK Dışkapı YBEAH Endokrinoloji Kliniği ANKARA İleri obez diyabetiklerde antidiyabetik ajan seçimi Dr. Mustafa ÖZBEK Dışkapı YBEAH Endokrinoloji Kliniği ANKARA 16.11.2018 Genel bilgiler Obezite: özellikle son 20 yıldır tüm dünyada prevalansı giderek

Detaylı

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda

Detaylı

Ovarian Drilling. Prof.Dr. Cem Atabekoğlu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Ovarian Drilling. Prof.Dr. Cem Atabekoğlu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Ovarian Drilling Prof.Dr. Cem Atabekoğlu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Tedavi PCOS ta ilk cerrahi tedavi 1935 yılında Stein ve Leventhal tarafından tanımlanmıştır. 1935-1960 arasında tek tedavi

Detaylı

KADINDA REPRODÜKTİF SİSTEM HASTALIKLARI. Prof. Dr. Özer Açbay

KADINDA REPRODÜKTİF SİSTEM HASTALIKLARI. Prof. Dr. Özer Açbay KADINDA REPRODÜKTİF SİSTEM HASTALIKLARI Prof. Dr. Özer Açbay (-) (+) (-) (-) involution Gonadarj Telarj Adrenarj Aromataz Hipogonadizmin semptom ve sonuçları 1. Amenore (primer, sekonder) veya oligomenore

Detaylı

SUBKLİNİK HİPOTİROİDİYE YAKLAŞIM. Doc. Dr. Meral Mert SBÜ, Bakırkoy Dr Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği

SUBKLİNİK HİPOTİROİDİYE YAKLAŞIM. Doc. Dr. Meral Mert SBÜ, Bakırkoy Dr Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği SUBKLİNİK HİPOTİROİDİYE YAKLAŞIM Doc. Dr. Meral Mert SBÜ, Bakırkoy Dr Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği SUBKLİNİK HİPOTİROİDİ T3, T4 düzeylerinin normal, TSH

Detaylı