AVUKATLAR ĠÇĠN YILLIK GELĠR VERGĠSĠ BEYANNAMESĠ DÜZENLEME KILAVUZU 2012

Transkript

1 Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu AVUKATLAR ĠÇĠN YILLIK GELĠR VERGĠSĠ BEYANNAMESĠ DÜZENLEME KILAVUZU 2012 Ankara Barosu

2 Editörler: Av. Dr. Serkan AĞAR Yrd. Doç. Dr. Ġdris Hakan FURTUN Hazırlayanlar: Av. Dr. Serkan AĞAR Yrd. Doç. Dr. Ġdris Hakan FURTUN Dr. Ertuğrul AKÇAOĞLU Av. Gülbahar GÜLER Av. Kerem CANBAZOĞLU Redaksiyon: Av. Oğuzhan GÜZEL ANKARA, 2012

3 ĠÇĠNDEKĠLER ÖNSÖZ GĠRĠġ 1. Avukatlık Faaliyetlerinden Doğan Kazançların Gelir Vergisi Kanunu Açısından Nitelendirilmesi Gelir vergisinin konusunu oluģturan gelir türleri Bir gelir türü olarak serbest meslek kazancının tanımı ve nitelikleri Bir serbest meslek faaliyeti olarak avukatlıktan elde edilen kazançlarda vergiyi doğuran olay 2. Avukatlık Faaliyetlerinden Doğan Kazançlarının Vergilendirilmesine Dair Esaslar a. Serbest Meslek Kazançlarında Belge Düzeni Serbest meslek makbuzu düzenlenmesine dair esaslar Serbest meslek kazanç defteri tutulmasına dair esaslar b. Serbest Meslek Kazançlarında Matrah ve Matrahın Tespiti Serbest meslek kazancını oluģturan gelir unsurları Ġndirilebilecek ve indirilemeyecek giderler c. Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Hazırlanması ve Gelirin Beyanı Beyanname Doldururken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Beyanname Verme Zamanı Yıllık Gelir Vergisinin Ödenmesi Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Örneği 3. E-Beyanname Düzenlenmesi Windows ĠĢletim Sisteminde Beyanname Düzenleme Programı Kurulumu Beyanname Düzenleme Programı Bilgileri Gelir Vergisi E-Beyannamesinin Doldurulması E-Beyannamenin Gönderilmesi

4 Ö N S Ö Z Pek çok kamusal ödevi yerine getirmekle yükümlü serbest meslek mensubu avukatların ödevlerinden biri olan vergi ödevinin yeri ve önemi yadsınamaz. Avukatların vergisel ödevleri arasında ise, kuģkusuz, her yıl Mart ayı içinde yıllık gelir vergisi beyannamesi düzenleme yükümlülüğünün ve bu beyannamenin doğru bir biçimde hazırlanıp verilmesinin büyük önemi vardır. Tüm üyeleri vergi ve idare hukuku alanındaki değerli çalıģmalarıyla tanınan Baromuz Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu nun ilki geçen yıl yayınlanan ve meslektaģlarımızdan büyük ilgi gören Avukatlar Ġçin Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Düzenleme Kılavuzu ile vergisel ödevlerini doğru bir biçimde yerine getirebilmeleri için meslektaģlarımıza yardımcı olmak hedeflenmiģtir yılında beyannamelerini hazırlamaları sırasında meslektaģlarımıza oldukça yararlı olan bu kılavuzun 2012 yılı için hazırlanmasında emeği geçen Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu nun değerli üyelerini kutluyorum. Av. Metin FEYZĠOĞLU Ankara Barosu BaĢkanı

5 G Ġ R Ġ ġ Avukatların maddi ve Ģekli birçok vergisel ödevi var. Örneğin mesleki faaliyet ve kazancımız nedeniyle her ay Katma Değer Vergisi, üç ayda bir Gelir Geçici Vergisi ve her yıl Mart ayında da Gelir Vergisi beyannamesi vermemiz gerekiyor. Bu durum bizler için Ģekli ve maddi birçok külfeti beraberinde getiriyor. MeslektaĢlarımız bu külfetlere katlanırken, meslektaģlarımız, çoğu zaman kendilerini serbest muhasebeci mali müģavirlere muhtaç hissediyorlar. Oysa içinden çıkılmaz birçok hukuki soruna çözümler üretme kabiliyetindeki avukatların, çok basit bir iki hususa dikkat edildiğinde rahatlıkla hazırlanabilecek vergi beyannamelerini muhasebecilerine havale etmelerine gönlümüz razı gelmiyor. ĠĢte, Baro BaĢkanımız Sayın Av. Metin FEYZĠOĞLU nun büyük desteğiyle ilkini geçen yıl yayınladığımız bu kılavuzu 2012 yılında da bu düģünceden hareketle hazırladık. Kanımızca vergi; avukatların ürkerek değil, bilâkis sorgulayarak yaklaģtıkları bir alan olmalı. En azından bir avukat kendi beyannamesini hazırlayabilmeli ve vergi dairesine kendi bilgisayarından gönderebilmeli. Birazcık ilgi gösterdiklerinde bunu baģarmak avukatlar için iģten bile değil. Kurulumuzun kıymetli üyelerinin emeğiyle hazırlanan bu kılavuzun, geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da meslektaģlarımıza yararlı olmasını diler, vergisel meselelere olan ilgilerinin artması temennisiyle tüm meslektaģlarımıza vergilendirilmiģ bol kazanç dilerim. Dr. Serkan AĞAR Avukat Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu BaĢkanı

6 1. Avukatlık Faaliyetlerinden Doğan Kazançların Gelir Vergisi Kanunu Açısından Nitelendirilmesi Yazarlar: Yrd. Doç. Dr. Hakan FURTUN - Dr. Ertuğrul AKÇAOĞLU * Gelir vergisinin konusunu oluģturan gelir türleri Devlet tarafından topluma sunulan kamu hizmetlerinin finansmanını sağlayan kamu gelirlerinin en önemlisi vergilerdir. Vergilendirme ile kiģilerin ödeme gücü yükümlendirilir. Ödeme gücünün üç göstergesini gelir, servet ve harcamalar oluģturur. Bir baģka deyiģle vergiler gelir, servet veya harcamalar üzerinden alınır. ÇağdaĢ vergi sistemleri gelir üzerinden alınan vergilere özel bir önem verir. Gelir üzerinden alınan vergilerin yükümlendirdiği ekonomik unsur gelirdir. En genel tanımı ile gelir belli bir dönemde kiģinin satın alma gücünde meydana gelen artıģ biçimindeki olumlu değiģimdir. KiĢinin satın alma gücündeki artıģ genellikle ilgili dönem içinde ekonomik sürece katkıda bulunulmasının karģılığında ortaya çıkar. Türk Vergi Sistemi içinde gelir üzerinden alınan vergiler, gelir vergisi ve kurumlar vergisinden oluģur. Gelir vergisi gerçek kiģilerin elde ettikleri gelirleri konu edinir. Diğer bir deyiģle gelir vergisinin konusunu gerçek kiģilerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri çeģitli gelir unsurları oluģturur. Gelir Vergisi Kanunu nun 2. maddesinde gelir unsurlarının; ticari kazançlar, zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları, menkul sermaye iratları, gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç ve iratlar olmak üzere yedi unsurdan oluģtuğu hükme bağlanmıģtır. Gelirin unsurları nitelik itibarı ile iratlar ve kazançlar olmak üzere iki temel gruba ayrılır. Ġrat, gerçek kiģinin sahip olduğu bir üretim faktörünü baģkalarının kullanımına bırakmak suretiyle ekonomik sürece dolaylı biçimde katması karģılığında elde ettiği gelir olarak tanımlanır. Bir kimsenin sahibi olduğu menkul veya gayrimenkul sermaye unsurlarını baģkasının kullanımına terk etmesi karģılığında elde ettiği kira, faiz gibi gelirler irat niteliği taģır. Gelir Vergisi Kanunu nda düzenlenmiģ menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları adlarından anlaģılacağı üzere irat niteliğinde gelir unsurlarıdır. Ankara Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi, Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu BaĢkan Yardımcısı. ** Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Elemanı, Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu Üyesi.

7 Kazanç, gerçek kiģinin ekonomik sürece doğrudan katılması karģılığında elde ettiği gelir türüdür. Bir kimsenin fikri veya bedeni emeğini kullanarak bizzat ya da emeği ile sermayesini birleģtirmek suretiyle oluģturduğu bir iģletme aracılığı ile ekonomik faaliyette bulunması sonucunda elde ettiği gelirler kazanç niteliği taģır. Gelir Vergisi Kanunu nda düzenlenmiģ gelir unsurlarından ticari ve zirai kazançlar, ücretler ve serbest meslek kazançları ise kazanç niteliği taģır. Bir gelir türü olarak serbest meslek kazancının tanımı ve nitelikleri Serbest meslek kazançları Gelir Vergisi Kanunu nun 2. maddesinde geliri oluģturan unsurlar arasında dördüncü sırada sayılmıģtır. Adı geçen yasanın üçüncü kısmının dördüncü bölümünde 65 ile 69. maddelerde ise serbest meslek kazançları düzenlenmiģtir. Serbest meslek kazançları adından da anlaģılacağı üzere kazanç niteliğinde bir gelir unsurudur. Zira serbest meslek erbabı uzmanlaģmıģ bağımsız emeğini ekonomik sürece doğrudan ve bizzat katmak suretiyle bu gelir unsurunu elde etmektedir. Serbest meslek erbabının icra ettiği ekonomik faaliyet emek ağırlıklı bir faaliyet olduğundan serbest meslek kazançları ücretler ile birlikte emek gelirleri kapsamında değerlendirilir. GVK nun 65/1 maddesinde her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu belirtilmiģtir. Bir baģka deyiģle serbest meslek kazancı serbest meslek faaliyetlerinde bulunulması sonucunda elde edilen bir gelir türüdür. Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise serbest meslek faaliyeti, sermayeden daha çok kiģisel çalıģmaya, bilimsel mesleki bilgiye ya da uzmanlığa dayanan ve ticari nitelik taģımayan iģlerin bir iģverene tabi olmaksızın Ģahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması olarak tanımlanmıģtır. Yasadaki bu tanımdan hareketle serbest meslek kazancının uzmanlaģmıģ bağımsız emeğin ekonomik sürece bizzat ve doğrudan katılması karģılığında elde edilen gelir unsuru olduğu söylenebilir. Serbest meslek faaliyetinde emek faktörü ağırlığa sahiptir. Serbest meslek faaliyeti icra edilirken sermaye faktöründen yararlanılması mümkün olsa dahi bu faaliyetin gelir getirmesini sağlayan husus sermaye değil fakat serbest meslek erbabının uzmanlaģmıģ bedensel özellikle de zihinsel emeğidir. Buradaki emek nitelikli-uzmanlaģmıģ bir emektir. Serbest meslek faaliyeti bir hizmet sunumu biçiminde icra edilir ancak burada hizmet sunumu bağımsız olarak, bir iģverene bağımlılık durumu söz konusu olmaksızın gerçekleģtirilir. Serbest meslek erbabı uzmanlaģmıģ bağımsız emeğini kendi nam ve hesabına ve iģ görme konulu akitlerden vekâlet veya istisna-eser sözleģmesi hukuki biçiminde sunar. Serbest meslek faaliyeti kapsamında hizmet sunumu ticari nitelik taģımaz. Ayrıca serbest meslek kazancı olarak nitelendirilip gelir vergisine tabi tutulabilmesi için serbest meslek

8 faaliyetlerinin sürekli olarak, mutat meslek biçiminde sunulması gerekir. Geçici nitelikteki faaliyetler, koģulları haiz ise, diğer kazanç ve iratlar kapsamında arızi bir kazanç olarak gelir vergisine tabi tutulabilir. Serbest meslek erbabı kendi sorumluluğu altında mesleki faaliyetlerini icra ederken sadece meslek kuralları ve bilimsel gerekler ile bağlıdır; iģ görürken kimseden emir ve talimat almaz. Gelir vergisinde vergiyi doğuran olay gelirin elde edilmesidir. Serbest meslek kazançlarında gelirin elde edilmesi tahsil esası uyarınca söz konusu olur. Bir baģka deyiģle bu gelir türünde gelirin elde edilmiģ sayılabilmesi için bunun bir alacak hakkı olarak doğmuģ ve talep edilebilir hale gelmiģ olması yeterli olmaz mutlaka lehe bir edimin gerçekleģtirilmesi sureti ile malvarlığının aktifler hanesinde bir artıģın da meydana gelmesi gerekir. Bir serbest meslek faaliyeti olarak avukatlıktan elde edilen kazançların vergilendirilmesi Avukatlık Kanunu nun 2. maddesinde avukat, her türlü hukuki sorun ve anlaģmazlıkların, adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesi ve genellikle hukuk kurallarının tam olarak uygulanması hususunda, yargı organları ve hakemlerle resmi ve özel kiģi, kurul ve kurumlara yardım etmek amaçlarıyla, hukuki bilgi ve tecrübelerini, adaletin hizmetine ve kiģilerin yararlanmasına tahsis ederek kamu hizmeti gören serbest meslek mensubu kiģi Ģeklinde tanımlanmıģtır. Avukat; yargıç ve savcının yanında yer alan, yargı erkinin ve hukuk devletinin çok önemli bir unsurudur. Ancak avukat, idare hukuku anlamında bir kamu görevlisi değildir. Müvekkilinin hukuki problemlerinin çözümüne yönelik mesleki faaliyetlerde bulunan bir hukukçu olan avukat aynı zamanda bir serbest meslek erbabıdır. Avukat, mesleki faaliyetlerini, iģ görme konulu akitlerden vekâlet sözleģmesinin özel bir türü olan avukatlık sözleģmesine dayanarak yürütür. Avukatlık kamu hizmeti niteliğinde uzmanlık gerektiren mesleki faaliyetleri ifade eder. Bir meslek olarak avukatlığın en önemli niteliği bağımsızlıktır. Bu bağımsızlık devlet karģısında bağımsızlığın yanında müvekkilden bağımsızlığı ve topluma karģı bağımsız olmayı da gerektirir. Avukatlığın bir serbest meslek olarak nitelendirilmesinin sebebi, bu mesleğin özel nitelikli bir özgürlük içinde yürütülmesi gereğine dayanır. Avukat çalıģma saatlerini ve biçimini özgürce takdir edebilir, müvekkilinden bu hususta talimat almaz. Avukatı bağlayan tek husus meslek kuralları ve hukuk devleti gerekleridir. Bir serbest meslek faaliyeti olan avukatlık kapsamındaki hizmetleri sunan serbest avukatların elde ettiği gelir, Gelir Vergisi Kanunu nda düzenlenmiģ gelir unsurlarından

9 serbest meslek kazancına karģılık gelir ve serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesine dair esaslar uyarınca gelir vergisine tabi tutulur. 2. Avukatlık Faaliyetlerinden Doğan Kazançlarının Vergilendirilmesine Dair Esaslar Yazar: Av. Dr. Serkan AĞAR a. Serbest Meslek Kazançlarında Belge Düzeni Serbest meslek makbuzu düzenlenmesine dair esaslar Vergi Usul Kanunu nun 236. maddesine göre avukatlar, mesleki faaliyetlerine iliģkin her türlü tahsilat için iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlemek ve bir nüshasını iģ sahibine vermek, iģ sahibi de bu makbuzu istemek ve almak zorundadır. Serbest meslek makbuzlarına; Makbuzu verenin soyadı, adı veya unvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası, ĠĢ sahibinin soyadı, adı veya unvanı ve adresi, Alınan paranın miktarı, Paranın alındığı tarih, yazılır ve bu makbuzlar avukat tarafından imzalanır. Serbest meslek makbuzları seri ve sıra numarası verilerek teselsül ettirilir. Serbest meslek makbuzunun verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen makbuzda gerçek meblağdan farklı bir meblağa yer verilmesi durumunda, bunu düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 2012 yılında 180,00 liradan aģağı olmamak üzere bu makbuza yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10 u oranında özel usulsüzlük cezası kesilir. Serbest meslek makbuzunda %18 KDV ve ödemede bulunan Gelir Vergisi Kanunu nun 94/1 maddesinde sayılan 1 mükelleflerden ise bunlar tarafından kesilecek %20 oranındaki gelir vergisi stopajı hesaplanıp gösterilmelidir. Avukatlar serbest meslek kazanç defterlerini ve serbest meslek makbuzlarını ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından baģlayarak 5 yıl süreyle muhafaza etmek zorundadırlar. Muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter ve belgeler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere iliģkin mikro fiģ, mikro film, manyetik teyp, disket ve benzeri 1 Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu BaĢkanı. Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret Ģirketleri, iģ ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi iģletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai iģletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler.

10 ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara eriģim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve Ģifreleri muhafaza süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek usule uygun olarak, tasdike konu hesap ve iģlemlerin doğrulanması için gerekli kayıt ve belgelerle sınırlı olmak üzere, bu hesap ve iģlemlere doğrudan veya silsile yoluyla taraf olanlara, defter ve belgelerinin incelenmesi amacıyla yeminli mali müģavirler tarafından yapılan talepler için de geçerlidir. Serbest meslek kazanç defteri tutulmasına dair esaslar Gelir Vergisi Kanunu nun 67/5 maddesine göre, avukatlar, mesleki kazançlarını, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tuttukları serbest meslek kazanç defteri ne dayanarak tespit ederler. Vergi Usul Kanunu nun Defter Tutacaklar baģlıklı 172/5 maddesine göre serbest meslek erbabı bu kanun esaslarına göre defter tutmak zorundadır. Aynı kanunun Serbest meslek kazanç defteri baģlıklı 210. maddesine göre, serbest meslek erbabı bir kazanç defteri tutar. Dolayısıyla serbest meslek erbabı olan avukatın da kazancının vergisel yönden doğru bir biçimde tayin ve tespiti için serbest meslek kazanç defteri tutması Ģarttır. Bu defterin bir tarafına giderler, diğer tarafına da hasılat kaydedilir. Defterin gider tarafına, yapılan giderlerin çeģidi ile yapıldığı tarih, hasılat tarafına ise ücretin alındığı tarih ve miktarı ile kimden alındığı yazılır. Serbest meslek kazanç defterini tutarken avukatın Vergi Usul Kanunu nun kayıt nizamı ve defter tasdiki hükümlerine uyması gerekir. Bu kanuna göre tutulacak defter ve kayıtların Türkçe tutulması zorunludur. Ancak Türkçe kayıtlar bulunmak kaydıyla defterlerde baģka dilden kayıt da yapılabilir. Bu kayıtlar vergi matrahını değiģtirmeyecek Ģekilde tasdik ettirilecek diğer defterlere de yapılabilir. Kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılır. Belgeler, Türk parası karģılığı gösterilmek Ģartıyla yabancı para birimine göre de düzenlenebilir. Ancak yurt dıģındaki müģteriler adına düzenlenen belgelerde Türk parası karģılığı gösterilmesi Ģartı aranmaz. Ġlgili dönem defter tasdik tarihi itibariyle ödenmiģ sermayesi (yurt dıģında kurulan Ģirketlerin Türkiye ye ayrılan ödenmiģ sermayesi) en az 100 milyon ABD Doları veya muadili yabancı para karģılığı TL ve sermayesinin en az %40 ı ikametgâhı, kanuni ve iģ merkezi Türkiye de bulunmayan kiģilere ait olan iģletmelere, kayıtlarını Türk para birimi dıģında baģka bir para birimiyle tutmalarına Bakanlar Kurulu tarafından izin verilebilir. Bu Ģartların ihlâl edildiği hesap dönemini izleyen hesap döneminden itibaren Türk para birimine göre kayıt tutma zorunluluğu baģlar. Türk para birimiyle yapılan iģlemler, iģlemin gerçekleģtiği günün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alıģ kuruyla ilgili para birimine çevrilir. Ġktisadi kıymetlerin değerleri ile vergi matrahı

11 kayıt yapılan para birimine göre tespit edilir, beyannamenin verilmesi gereken ayın ilk gününün kuruyla Türk parasına çevrilerek beyan edilir. Vergi ödeme, mahsup ve iade iģlemlerinde de TL tutarlar kullanılır. Bu mükellefler, diğer para birimleriyle kayıt tuttukları sürece Vergi Usul Kanunu nun mükerrer 298/A maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi yapamazlar. Türk para birimiyle kayıt yapmaya baģlamaları halinde ise üç yıl süreyle anılan madde hükmünden yararlanamazlar. Serbest meslek kazanç defteri, mürekkeple veya makine ile yazılır. Kopya kağıdı kullanılabilir ve ıstampa ve sair damga aletleriyle kopya konulabilir. Hesaplar kapatılıncaya kadar toplamlar geçici olarak kurģun kalemi ile yapılabilir. Rakam ve yazılar yanlıģ yazılırsa düzeltmeler ancak yanlıģ rakam ve yazı okunacak Ģekilde çizilmek, üst veya yan tarafına ya da ilgili bulunduğu hesaba doğrusu yazılmak suretiyle yapılabilir. Deftere geçirilen bir kaydı kazıyarak, çizerek veya silerek okunamaz hale getirmek yasaktır. Defterde kayıtlar arasında usulen yazılmaya mahsus olan satırlar, çizilmeksizin boģ bırakılamaz ve atlanamaz. Ciltli defterlerde, defter sayfaları ciltten koparılamaz. Tasdikli iģlenen yapraklarda, bu yaprakların sırası bozulamaz ve bunlar yırtılamaz. Serbest meslek kazanç defterine muameleler günü gününe kaydedilir. Serbest meslek kazanç defterinin tasdik ettirilmesi zorunludur (VUK m. 220/8). Serbest meslek kazanç defteri, defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda tasdik ettirilmelidir. Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı içinde tasdiki yeniletmek zorundadır. Defterler; iģ yerinin bulunduğu yerdeki noter tarafından tasdik edilir. Tasdik Ģerhleri defterin ilk sayfasına yazılır ve aģağıdaki unsurları içerir: Defter sahibinin baģta soyadı sonra öz adı, ĠĢ adresi, ĠĢ veya meslek, Defterin çeģidi, Kaç sayfadan ibaret olduğu, Kullanılacağı hesap dönemi, Defter sahibinin bağlı olduğu vergi dairesi, Tasdik tarihi, Tasdik numarası, Tasdiki yapan makamın resmi mühür ve imzası. Serbest meslek kazanç defterinin tasdik esnasında sayfalarının sıra numarası ile teselsül ettiğine bakılarak, bu sayfalar teker teker tasdik makamının resmi mührüyle mühürlenir. Vergi Usul Kanunu na göre defter tutmak zorunda olan avukatların bu

12 yükümlülüklerini yerine getirmemeleri durumunda aynı kanunun 352/I-2 maddesi gereğince iki kat birinci derece usulsüzlük cezası kesilir. Vergi Usul Kanunu nun 211. maddesi gereğince avukatlar, iģlerinde bir yıldan fazla kullandıkları ve amortismana tâbi tuttukları tesisat ve demirbaģ eģyanın kıymetleri ile amortismanlarını aynı kanunun 189. maddesinde yazılı Ģekilde tutulan amortisman kayıtlarında gösterirler. Buna göre üzerinden amortisman yapılan kıymetler ve bunların amortismanları; Envanter defterinin ayrı bir yeri, Özel bir amortisman defteri, Amortisman listeleri, Ģekillerinden herhangi biriyle gösterilir. Amortisman kayıtları, amortismana baģlandığı tarihten itibaren her yılın amortismanı ayrı ayrı gösterilmek Ģartıyla birbirine bağlanır. ĠĢletmeye yeniden giren iktisadi kıymetlerle bunların amortismanlarının önceki yıllara ait kayıtlarda devam ettirilmesi mümkündür. Amortisman defteri veya listelerinin kayıtları envanter kaydı hükmündedir. Belirtilen esaslara göre kayıtlarda gösterilen iktisadi kıymetlere ait değerler, envanter defterine toplu olarak geçirilebilir. Avukatlar, amortismana tâbi tuttukları tesisat ve demirbaģ eģyanın kıymetleri ile amortismanlarını serbest meslek kazanç defterinin ayrı bir yerine yazmak suretiyle gösterebilirler. b. Serbest Meslek Kazançlarında Matrah ve Matrahın Tespiti Yazar: Av. Kerem CANBAZOĞLU Serbest meslek kazancını oluģturan gelir unsurları Gelir Vergisi Kanunu nun 66/1 maddesi, serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenler in serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görevle devamlı olarak uğraşsa dahi serbest meslek erbabı olduklarını belirledikten sonra aynı kanunun 66/2,b.3 maddesiyle Avukatlık Kanunu nun ilk maddesindeki Avukatlık kamu hizmeti ve serbest bir meslektir. ifadesinden hareketle avukatlık faaliyetinin ifası ile edinilen kazanç serbest meslek kazancı olarak kabul edilir. Bir serbest meslek faaliyeti olarak sunulan hukuki yardım hizmetinin karģılığında avukata ödenen ücret avukatlık ücretidir. KarĢılığında avukatlık ücreti elde edilecek hukuki yardım hizmetleri Avukatlık Kanunu nun 168. maddesine göre hazırlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi nde belirlenmiģtir. ġu durumda avukatlık ücret tarifesinde belirtilen hukuki yardım hizmetlerini ifa eden avukatın elde ettiği Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu Üyesi, Ankara Üniversitesi Sos. Bil. Ens. Kamu Hukuku (Ġdare Hukuku) ABD Doktora Öğrencisi.

13 avukatlık ücreti avukatın gelir unsurunu oluģturur. Serbest meslek kazancı sayılan hakem ücretleri de avukatlarca elde edilmeleri halinde serbest meslek kazancını oluģturan bir gelir unsuru sayılır. Ġndirilebilecek ve indirilemeyecek giderler Gerçek usulde matrahın saptanmasında indirilebilecek giderler Gelir Vergisi Kanunu nun 68. maddesinde düzenlenmiģtir. Bir serbest meslek faaliyeti olarak avukatlık hizmetinin sunumu ve sürdürülebilmesi ile ilgili Gelir Vergisi Kanunu nun 68. maddesinde sayılan giderler gayri safi hasılattan indirilebilir. Bunlar; Ģu Ģekilde sıralanabilir: (1) Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgâhlarının bir kısmını işyeri olarak kullananlar, ikametgâhın tamamı için ödedikleri kira ile ısıtma ve aydınlatma gibi sair masrafların yarısını indirilebilirler. İşyeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını işyeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler). İşle ilgili olarak şehir içi ulaşım, posta, telgraf ve odabaşı ücretleri gibi müteferrik giderler gerçek tutarları ile kazancın tespitinde hasılattan indirilir. Müteferrik giderlerin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belgelendirilmesi şarttır (Vergi Usul Kanunu nun 228. maddesinde sayılanlar hariç). (2) Hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı (bu primlerin ve aidatın geri alınmamak üzere Türkiye de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla) ile Gelir Vergisi Kanunu nun 27. maddesinde yazılı giyim giderleri. (3) Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri (seyahat maksadının gerektirdiği süre ile sınırlı olmak şartıyla). Söz gelimi bir duruşmaya katılmak için bir başka il veya ilçeye giden avukat ulaşım ve konaklama giderlerini indirebilecektir. (4) Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı kanunun 328. maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil). Mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaş eşya için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde anılan kanunun 328. maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil) kazancın tespitinde hasılattan indirilir. Serbest meslek faaliyetinde bulunan ve bilanço esasına göre defter tutan kollektif ve adi ortaklıklar hariç serbest meslek erbabının azalan bakiyeler usulüne göre amortisman ayırması, yenileme fonu uygulaması söz konusu değildir.

14 (5) Kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri. Serbest meslek erbabı, envantere dahil olan binek otomobillerinin giderlerini ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlarını gider olarak hasılattan indirebilecektir. Bu tür giderlerin hasılattan indirilebilmesi için söz konusu binek otomobillerin envantere dahil olması şarttır (01/01/2004 tarihinden itibaren kiralanan ve işte kullanılan taşıtların giderleri de gider olarak indirilebilir). Serbest meslek erbabının binek otomobillerini yeniden değerlemeye tabi tutmaları ve azalan bakiyeler usulünde amortisman ayırmaları mümkün değildir. Öte yandan binek otomobillerinin envantere dahil edildiği hesap dönemi için ay kesri tam sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılacaktır. Motorlu taşıtlar vergisi, gider olarak dikkate alınmayacaktır. KDV Kanunu nun 30 ve 58. maddelerine göre, satın alınan binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV indirim konusu yapılamaz. İndirim konusu yapılamayan KDV ise, otomobilin maliyet bedeline ilave edilerek amortisman ayırmak suretiyle gider yazılabileceği gibi, ilgili dönemde doğrudan gider de yazılabilir. (6) Alınan mesleki yayınlar için ödenen bedeller. Alınan meslek kitapları ve meslek dergileri için ödenen bedeller ve mesleki teşekküllere ödenen aidatlar kazancın tespitinde hâsılattan indirilir. Genel nitelikteki yayınların, örneğin; günlük gazetelerin bu kapsamda olmamakla beraber müteferrik gider olarak kaydedilmesi mümkündür. (7)Mesleki faaliyetin ifası için ödenen mal ve hizmet alım bedelleri, serbest meslek faaliyeti çerçevesinde bir avukatın bir başka avukattan hizmet alması gibi giderler, mesleğin ifasına lüzumlu aletlerin eczaların ve sair maddelerin tedariki için yapılan giderler hasılattan indirilir. (8) Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriş ve emeklilik aidatları ile mesleki teşekküllere ödenen aidatlar. Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriş, basamak yükseltme ve emeklilik aidatları, yıl içinde ödenmek kaydıyla hasılattan indirilir. (9) Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek, ilan ve reklam vergileri ile iş yerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar. Avukatlık mesleğinin icrası için bir baroya kayıt olunması zorunlu bulunduğundan baroya kayıtlı kalabilmek ve böylece mesleği yürütebilmek için ödenen baro aidatları bu kapsamda değerlendirilebilir. Avukatlık Kanunu nun 55. maddesi gereğince avukatların iş elde edebilmek için reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları yasak olduğundan, yasak olan bu faaliyetlerle ilgili masraflarını indirmeleri mümkün değildir. Avukat kendisine ait bir taşınmazı büro

15 olarak mesleki faaliyeti için kullanıyor ise, bu taşınmaz nedeniyle ödediği emlak vergisini ve Belediye Kanunu ndan doğan diğer resim ve harçları indirebilir. (10) Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar. Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar, serbest meslek erbabının işlemiş oldukları suçlardan doğan tazminatlar hariç olmak üzere hasılattan indirilir. Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile serbest meslek erbabının suçlarından doğan tazminatlar ise gider olarak indirilemez. c. Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Hazırlanması ve Gelirin Beyanı Yazar: Av. Gülbahar GÜLER Beyanname doldururken dikkat edilmesi gereken hususlar Yıllık beyanname çeģitli kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların bir araya getirilip toplanmasına bu suretle hesaplanan gelirin vergi dairesine bildirilmesine mahsustur (GVK m. 84/1). Yıllık gelir vergisi esasen beyana dayalı bir vergilendirme olup serbest meslek erbabı ve bu sebeple vergi yükümlüsü olan avukatlar; her yıl kazanç ve iratlarından oluģan gelirlerinin toplamını, Maliye Bakanlığı nca düzenlenen esas ve usullere göre bildirmekle mükelleftir. Avukat, yıl içinde faaliyette bulunmuģ ise, bunun süresine ve elde edilen gelirine bakılmaksızın (hiçbir gelir elde etmese bile) beyanname vermek zorundadır. Gelir vergisi oranı her yıl yenilenen tarife üzerinden ve belirlenecek esaslara göre hesaplanır. Herhangi bir hataya mahal vermemek için mevzuat takibi yapılabileceği gibi, e- beyanname (internet vergi dairesi) üzerinden gönderilen beyannamelerde her açılıģta güncelleme Ģartı getirildiği ve vergi tutarı program tarafından otomatik olarak hesaplandığı için sorun olmayacaktır. Gelir vergisi artan oranlı bir vergi olup (GVK m. 103), 278 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2011 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde aģağıdaki tutarlar geçerlidir: 9.400,00 TL ye kadar % ,00 TL nin 9.400,00 TL si için 1.410,00 TL, Fazlası % ,00 TL nin ,00 TL si için 4.130,00 TL, Fazlası %27 (Ücret gelirlerinde ,00 TL nin ,00 TL si için 4.130,00 TL), ,00 TL den fazlasının ,00 TL si için ,00 TL, (Ücret Fazlası %35 oranında Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu BaĢkan Yardımcısı, Ankara Üniversitesi Sos. Bil. Ens. Kamu Hukuku (Vergi Hukuku) Yüksek Lisans Öğrencisi.

16 gelirlerinde ,00 TL den fazlasının ,00 TL si için vergilendirilir ,00 TL), Yıllık gelir vergisi hesaplanırken avukatların yukarıda açıkladığımız indirimler ve zarar mahsupları dıģında üçer aylık dönemlerde ödedikleri gelir geçici vergileri de mahsup edilmektedir. Gelir kaynaklarından herhangi birinde oluģan zararın baģka bir gelirden indirilmesi mümkündür. Bunlar dıģında yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergilere iliģkin kısmın ya da beyannamede gösterilen kazançlar üzerinden yurt dıģında yapılan bir vergi ödemesi varsa bunlar da bildirilmek kaydıyla (e-beyanname üzerindeki kulakçıkların doldurulması suretiyle) mahsup edilebilecektir. Bazı durumlarda belli bir miktarı aģması halinde beyan yükümlülüğü getirilmiģtir. Bunlar birden fazla iģverenden tevkifata tabi ücret geliri elde edilmesi ve menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının beyanında görülmektedir. Beyannameler mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine verilir. Elektronik ortamda beyanname verecek olan mükellefler beyannamelerini bağlı bulundukları vergi dairesinden aldıkları Ģifreyle adresinde yer alan kılavuza uygun olarak dolduracaklardır. Süresinde verilmesi gereken beyannamenin verilmemesi halinde aģağıdaki cezalar uygulanır: - Birinci derece usulsüzlük cezası (2012 yılı için 66,00 TL) (VUK m. 352) - Vergi ziyaı cezası (VUK m. 344) - Her ay için gecikme faizi (19/10/2010 tarihinden itibaren aylık %1,40). 2 Beyanname verme zamanı 2011 yılında faaliyette bulunan ve gelir elde eden mükellef avukatların, bu dönemde elde ettikleri serbest meslek kazançlarını 2012 yılının 1 Mart-25 Mart tarihleri arasında (25 Mart 2012 Cumartesi günü akģamına kadar) elektronik ortamda beyan etmeleri gerekir (GVK m. 92). Beyannamenin verildiği tarih, e-beyannamenin internet vergi dairesi üzerinden paketlenip gönderildiği tarihtir. Yıllık gelir vergisinin ödenmesi Beyanname üzerinde hesaplanan 2011 yılına ait gelir vergisi, 2012 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eģit taksitte ödenir. Hesaplanan vergi, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine ödenebileceği gibi vergi tahsiline yetkili banka Ģubelerine de ödenebilir /965 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı.

17 3. E-Beyanname Düzenlenmesi 3 Yazar: Av. Dr. Serkan AĞAR Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Örneği Avukat Oktay Sezgin 2011 yılında toplam ,00 TL (Yüz Bin Türk Lirası) serbest meslek kazancı elde etmiģtir. Mesleki faaliyetlerini yürütebilmesi için toplam ,00 TL (Yirmi BeĢ Bin Türk Lirası) masraf yapmıģ ve sekreterine de ,00 TL (On BeĢ Bin Türk Lirası) ödeme yapmıģtır. Sosyal Güvenlik Kurumu na ise toplam ,00 TL (On Bin Türk Lirası) sigorta primi yatırmıģtır. Avukat Oktay Sezgin in 2011 yılı içinde ödediği geçici vergi toplamı ise, 7.500,00 TL dir (Yedi Bin BeĢ Yüz Türk Lirası). Buna göre; Toplam Hasılat ,00 TL Toplam Mesleki Gider ,00 TL Sigorta Primi Ödemesi ,00 TL Beyana Tâbi Serbest Meslek Kazancı ,00 Hesaplanan Gelir Vergisi ,00 TL Ödenen Geçici Vergi Toplamı 7.500,00 TL Ödenmesi Gereken Gelir Vergisi 3.920,00 TL Serbest muhasebeci mali müģavirlerden aracılık hizmeti almadan beyannamelerini kendileri düzenleyerek elektronik ortamda göndermek isteyen meslektaģlarımız öncelikle aģağıdaki dilekçeyi bağlı bulundukları vergi dairesine vermek suretiyle kullanıcı kodu, parola ve Ģifre alacaklar, ardından hazırladıkları beyannamelerini kendilerine tahsis edilmiģ olan kullanıcı kodu, parola ve Ģifreyle elektronik ortamda gönderebileceklerdir. ELEKTRONĠK BEYANNAME GÖNDERME TALEP FORMU VE TAAHHÜTNAMESĠ.../.../......Vergi Dairesi Müdürlüğüne / BaĢkanlığına Beyannamelerimi elektronik ortamda göndermek istiyorum. Talebimin değerlendirilmesini ve tarafıma parola, kullanıcı kodu ve kullanıcı Ģifresi verilmesini arz ederim. 3 Bu bölümde, genel itibariyle Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı nın yayımladığı kılavuzlardan yararlanılmıģtır. Ankara Barosu Vergi ve Ġdare Hukuku Kurulu BaĢkanı.

18 MÜKELLEF KĠMLĠK/ADRES BĠLGĠLERĠ Vergi Kimlik Numarası T.C. Kimlik Numarası Adı, Soyadı / Unvanı Ticaret Sicil No Doğum Yeri Doğum Tarihi Adresi Bağlı Bulunduğu Oda ve Sicil No Telefon Numarası Faks Numarası Elektronik Posta Adresi Tarafıma elektronik beyanname gönderme yetkisinin verilmesi halinde; 1. Bakanlık tarafından beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi ile ilgili yayımlanan genel tebliğ ve diğer ilgili düzenlemelerle getirilecek usul ve esasların tümüne uyacağımı, 2. Tarafıma verilmiģ kullanıcı kodu, parola ve Ģifreden sorumlu olduğumu ve herhangi bir üçüncü kiģiye açıklamayacağımı ve kullanımına izin vermeyeceğimi, kullanıcı kodu, parola ve Ģifreyi baģka amaçlarla kullanmayacağımı, iģyerimin satıģı, transferi ve iģi bırakmada kullanıcı kodu, parola ve Ģifremi kimseye devretmeyeceğimi, kiralayamayacağımı ve satmayacağımı, almıģ olduğum kullanıcı kodu, parola ve Ģifrem ile baģkaları tarafından iģlem yapıldığını öğrendiğim anda Gelirler Genel Müdürlüğü no.lu Çağrı Merkezine veya bağlı olduğum vergi dairesine bildireceğimi, 3. Kullanıcı kodu, parola ve Ģifrenin kullanımı suretiyle yapılan iģlemlerin, kendim veya yetkili kiģilerce yapılmadığı yönünde bir iddia ileri sürmeyeceğimi ve tüm kullanımlardan sorumlu olduğumu, kullanıcı kodu, parola ve Ģifrenin yetkisiz kiģilerce kullanıldığını öğrendiğim anda (Ģifrenin, parolanın ve kodun kaybedilmesi, çalınması vb. durumlar dahil) Gelirler Genel Müdürlüğü no.lu Çağrı Merkezine veya bağlı olduğum vergi dairesine bildireceğimi, bu bildirim anına kadar yapılan iģlemlerden ve kullanımdan bizzat sorumlu olacağımı, 4. Elektronik ortamda yapılan iģlemlerin tespit ve tevsikinde ilgili vergi dairesi ve Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü Bilgi ĠĢlem Merkezi kayıtlarının esas alınacağını, 5. Kullanıcı kodu, parola ve Ģifre kullanılarak düzenlenen ve tarafımca onaylanarak manyetik ortamda gönderilen bildirim ve beyannamelerin tarafımdan imzalanmıģ sayılacağını, kabul ve taahhüt ediyorum. Mükellef

19 Adı Soyadı Ġmza Tarih Windows ĠĢletim Sisteminde Beyanname Düzenleme Programı Kurulumu internet sitesinden sırasıyla; Ġnternet Vergi Dairesi E-Beyanname Gerekli Programlar linklerine tıklanır. Gelen ekrandan BDP Beyanname Düzenleme Programı Kurulumu linkine fare sol tuģu tıklanıp, Dosya Yükleme Güvenlik Uyarısı ekranı üzerindeki ÇalıĢtır butonuna tıklanarak yükleme iģlemi baģlatılır. Böylece, gerekli dosyalar otomatik olarak C:\ebyn dizini altına açılır. Program mutlaka C:\ebyn dizinine açılmalıdır, aksi halde Beyanname Düzenleme Programı çalıģmaz.

20 Unzip butonuna basıldığında, C:\ebyn dizini altına kaç dosya yüklendiğini gösteren mesaj kutusu gelmekte ve yeni güncellemelerle birlikte yüklenen dosya sayısı artmaktadır. ÖRNEK: 123 file(s) unzipped successfully. Bu mesaj gelince Tamam butonuna, sonrasında ise WinZip Self-Extractor - ebyn.exe üzerinde Close butonuna tıklanarak yükleme iģlem tamamlanır. Beyanname Düzenleme Programı C:\ebyn dizini altındaki bdp.bat dosyasına çift tıklanarak çalıģtırılır. bdp.bat dosyası çalıģtıktan sonra aģağıdaki ekran gelir.

21 Sonrasında, ekranda Beyanname Düzenleme Programı ana sayfası görülür. Beyanname Düzenleme Programı Ana Sayfa ekranının görülmesi, bdp programının doğru bir Ģekilde kurulduğu ve beyanname düzenleme iģlemine baģlayabileceğiniz anlamına gelmektedir. Eğer Beyanname Düzenleme Programı Ana Sayfa ekranı görülmüyorsa Java uygulamanız bilgisayarınızda kurulu değildir. Beyanname Düzenleme Programı Bilgileri

22 Dosya/Yeni seçeneği tıklandığında beyanname tipleri listelenir.

23 Bu listeden verilecek beyanname tipi seçilerek ilgili beyannameye ait beyanname doldurma ekranı açılır. Örneğin aģağıda KDV beyannamesi seçilmiģtir. Mükellef bilgileri ve Düzenleyen Bilgileri seçenekleri bulunur. Bu seçenekler beyanname doldurulurken kullanıcıya kolaylık amaçlı, sadece vergi numarası girilerek mükellef veya kullanıcıya ait diğer bilgilerin gelmesini sağlayan seçeneklerdir.

24 Kayıtlar/Mükellef Bilgileri seçeneği tıklandığında Kayıtlı Mükellef Bilgileri tablosu açılır. Yeni kayıt Mükellef Bilgileri alanındaki kısımlar doldurulduktan sonra Kaydet butonuna basılarak iģlem bitirilir. Daha önceden kaydedilmiģ mükelleflerin bilgileri değiģtirmek için, listeden mükellef seçildikten sonra bilgileri Mükellef Bilgileri alanına gelir, istenen alandaki değer değiģtirilerek Kaydet butonuna basılır ve güncelleme iģlemi bitirilir.

25 Kayıtlar/Düzenleyen Bilgileri menüsüne tıklandığında Kayıtlı Düzenleyen Bilgileri tablosu açılır. Yeni kayıt Düzenleyen Bilgileri alanındaki kısımlar doldurulduktan sonra Kaydet butonuna basılarak iģlem bitirilir. Daha önceden kaydedilmiģ mükelleflerin bilgileri değiģtirmek için, listeden mükellef seçildikten sonra bilgileri Düzenleyen Bilgileri alanına gelir, istenen alandaki değer değiģtirilerek Kaydet butonuna basılır ve güncelleme iģlemi bitirilir.

26 Paketleme seçeneği tıklandığında aģağıdaki ekran görülür. Paketleme iģlemi mükelleflerin hazırlanmıģ ve kaydedilmiģ beyannamelerini göndermeden önce yapmaları gereken bir iģlemdir. Paketleme iģlemi bir veya birden fazla beyannameyi tek bir paket (dosya) haline getirmeyi sağlar. En son Düzenlenen Beyannameler seçeneği kaydedilen son 30 beyannameyi listelemek için kullanılır. Paketlenecek olan beyanname seçilerek, Beyannameyi Pakete Ekle düğmesine tıklanır, seçilen beyanname Paket Ġçeriği bölümüne gelir, içerik doğru ise Paket Dosya Adı yazılır, Ģekilde dosya adı Paket olarak verilmiģtir. Daha sonra Paketi

27 OluĢtur düğmesine tıklandığında, paket c:\ebyn\paketler dizini altına verilen dosya adı ile kaydedilir ve paketleme iģlemi tamamlanır. Kaydedilen beyannamelerin hepsini listelemek için Tüm Beyannameler seçeneği kullanılır. Paketlenecek olan beyanname seçilerek, Beyannameyi Pakete Ekle düğmesine tıklanır, seçilen beyanname Paket Ġçeriği bölümüne gelir, içerik doğru ise Paket Dosya Adı yazılır ve Paketi OluĢtur düğmesine tıklandığında, beyannamenin bilgisayarda çalıģtığı dizin altında Paketler dizininin altına verilen dosya adı ile kaydedilir ve paketleme iģlemi tamamlanır. Gelir Vergisi E-Beyannamesinin Doldurulması Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi; Genel Bilgiler, Kazanç Bildirim Detayı, Gelir Bildirimi, Vergi Bildirimi, Düzenleme Bilgileri, Ekler ve Performans Bilgileri kulakçıklarından oluģmaktadır. Bu yedi kulakçığın ekrandaki görünümü aģağıdaki Ģekildedir:

28 Genel Bilgiler kulakçığı, idare ve mükellef bilgilerinin bulunduğu iki bölümden oluģmaktadır. Ġdari Bilgiler bölümü, beyannamenin ait olduğu vergi dairesi, beyannamenin geçerli olduğu dönem tipini ve buna bağlı olarak beyannamenin ait olduğu yıl, bitiģ ayı ve bitiģ yılı bilgilerini içermektedir. Mükellef bilgilerinin bulunduğu bölüm, mükellefin Vergi Kimlik Numarası (T.C. Kimlik No.), Vergi Kimlik Numarası, Soyadı (Unvanı), Adı (Unvanın Devamı), Ticaret Sicil No., E-Posta Adresi, Ġrtibat Telefon No. alanlarından oluģmaktadır. Ġdari Bilgiler bölümünde Vergi Dairesi, Dönem Tipi, Yıl alanları bulunur. Ġdari Bilgiler bölümündeki alanlara bilgi giriģi aģağıdaki gibidir. listesi gelir. Vergi Dairesi alanında bulunan imgesi seçildiğinde ekrana vergi dairelerinin Listeden mükellefiyet kaydı bulunulan Vergi Dairesi belirlenip Seç düğmesine tıklanarak Vergi Dairesi seçme iģlemi tamamlanmıģ olur. Vazgeç düğmesi satır seçmeden ekrandan çıkmak için kullanılır. Beyannamenin tâbi olduğu vergilendirme dönemi Dönem Tipi alanında belirlenmektedir. Alandaki imgesi seçildiğinde Yıllık ve 12 Aylık Özel Hesap Dönemi seçeneği bulunmaktadır.

29 girilmelidir. Dönem Tipi, Yıllık seçilmesi halinde beyannamenin ait olduğu yıl bu alana Mükellefin bölümünde Vergi Kimlik Numarası (T.C. Kimlik No.), Vergi Kimlik Numarası, Soyadı (Unvanı), Adı (Unvanın Devamı), Ticaret Sicil No., E- Posta Adresi, Ġrtibat Telefon No. alanları bulunur. Mükellefin T.C. Kimlik Numarası ilgili alana girilecektir. Vergi sorumlusunun mükellefiyet türü Gerçek Mükellef ise bu alanın doldurulması zorunludur. Vergi Kimlik Numarası girilecek alan için eğer mükellefin bilgileri daha önce sisteme kayıt edilmiģ ise, Mükellefin Vergi Kimlik Numarası yazıldıktan sonra edilen bilgiler ekrana gelecektir. tuģuna basıldığında önceden kayıt Sosyal Güvenlik Kurumları alanına mükellefin bağlı olduğu kurum veya sandığa ait bilgiler girilecektir. Tabloda Kurum veya Sandık Adı ve Sosyal Güvenlik Sicil

30 Numarası / Emekli Tahsis Numarası kolonları bulunmaktadır. Tabloda, Kurum veya Sandık Adı alanında Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı seçeneklerinden sadece biri seçilir. MeslektaĢlarımız burada Bağ-Kur seçeneğini iģaretleyerek sicil numaralarını yazacaklardır. Bağlı olduğu mesleki teģekkül alanına mükellefin bağlı olduğu mesleki teģekküle ait bilgiler girilecektir. Tabloda Adı ve Üye Numarası kolonları bulunmaktadır. MeslektaĢlarımız buraya Ankara Barosu yazarak sicil numaralarını yazacaklardır. Kazanç Bildirim Detayı kulakçığı altında gelir unsurlarına ait bildirimler ile ilgili kulakçıklar bulunmaktadır. MeslektaĢlarımızın gelirlerini kapsayan Serbest meslek kazançlarına iliģkin bildirim aģağıda açıklanmıģtır:

31 Faaliyetin Türü, Gayrisafi Hasılat, Ġndirilecek Giderler, Kâr, Zarar ve Kesilen Gelir Vergisi kolonları bulunur. Faaliyetin Türü alanına meslektaģlarımızın (HUKUK DANIġMANLIĞI VE TEMSĠL FAALĠYETLERĠ AVUKATLIK FAALĠYETLERĠ) kodunu yazmaları gerekir. Gayrisafi Hasılat ve Ġndirilecek Giderler kolonları doldurulmalıdır. Serbest Meslek Kazançlarına ĠliĢkin Bildirim Tablosu, Kâr kolonunun satır değerleri toplamı program tarafından hesaplanır. Serbest Meslek Kazançlarına ĠliĢkin Bildirim Tablosu, Zarar kolonunun satır değerleri toplamı program tarafından hesaplanır. Serbest Meslek Kazançlarına ĠliĢkin Bildirim Tablosu, Kesilen Gelir Vergisi kolonunun satır değerleri toplamı program tarafından hesaplanır. MeslektaĢlarımız Bağ-Kur a yıl içinde ödedikleri kesenek ve primleri Serbest Meslek Kazançların ĠliĢkin Bildirim kulakçığında Bağ-Kur veya SSK Primi alanına yazmak suretiyle gider olarak indirebilirler. Sakatlık indirim miktarı, Sakatlık Ġndirimi alanına yazılmalıdır. Kâr toplamından, Zarar, Bağ-Kur Primi ve Sakatlık Ġndirimi alanlarındaki değerin farkı Beyan Edilen Serbest Meslek Kazancı olarak program tarafından hesaplanır. Zarar alanındaki değerden Kâr alanındaki değerin farkına Bağ-Kur Primi eklenerek Beyan Edilen Serbest Meslek Kazancı zararı olarak program tarafından hesaplanır.

32 Gelir Bildirimi kulakçığında, Kazanç Bildirim Detayı kulakçığında girilen veriler esas alınarak Gelir Unsurları program tarafından hesaplanır. Beyan Edilecek Gelirlerden Ġndirim alanı, Ġndirim Türü ve Ġndirim Tutarı kolonlarından oluģur. Ġndirim Türü kolonu kullanıcı tarafından seçilmelidir. Ġndirim Tutarı kolonuna kullanıcı tarafından türe karģılık gelen tutar yazmalıdır. Beyan Edilecek Gelirlerden Ġndirim tablosu Ġndirim Tutarı kolonunun satır değerleri toplamı ile Mahsup Edilecek GeçmiĢ Yıl Zararları Toplamı program tarafından hesaplanır. Mahsup Sonrası Kalan Tutar program tarafından hesaplanır. Vergi Bildirimi Kulakçığı nda Geçici Vergiler alanı kullanıcı tarafından doldurulmalıdır. Diğer alanlar program tarafından hesaplanır.

33 Düzenleme Bilgileri Kulakçığı, Beyannameyi Düzenleyen Bilgileri kulakçığı ve Beyannameyi Gönderen / YMM Bilgileri nin girildiği iki kulakçıktan oluģmaktadır.

34 Beyannameyi elektronik ortamda gönderecek kiģinin beyannameyi hangi sıfatla verdiği gösterilir. Bu alanın altındaki Vergi Kimlik Numarası (T.C. Kimlik No.), Vergi Kimlik Numarası, Soyadı (Unvanı), Adı (Unvanın Devamı), E-Posta Adresi, Ġrtibat Telefon No. alanları doldurulur. Beyannameyi Düzenleyen Mükellef/SMMM/SMM kulakçığında, beyannameyi elektronik ortamda gönderecek meslektaģımız Vergi Kimlik Numarası (T.C. Kimlik No.), Vergi Kimlik Numarası, Soyadı (Unvanı), Adı (Unvanın Devamı), E-Posta Adresi, Ġrtibat Telefon No. alanlarını doldurmalıdır. Ekler Kulakçığı nda, Kazanç Bildirim Detayı kulakçığında yapılan iģlemlere göre bazı eklerin doldurulması gerekir. Burada varsa Kesinti Yoluyla Ödenen Vergilere ĠliĢkin Liste kulakçığı seçilerek liste doldurulur. Bu kulakçıkta Kesinti Yapanın Adı Soyadı/Unvanı, Vergi Kimlik Numarası, Kesilen Vergi Türü, Kesilen Vergi Dönemi, Ödemenin Brüt Tutarı ve Vergi Tutarı kolonları bulunur.

35 E-Beyannamenin Gönderilmesi Ġnternet vergi dairesinin genel kullanıcı profili olarak vergi vermekle yükümlü ve vergi yükümlüsünün iģlemlerini takipten sorumlu olan kiģilerdir. Vergi dairesinden Ģifre almıģ olan kullanıcılar e-beyanname sistemini kullanarak beyannamelerini gönderebilirler. E-beyanname bölümüne, internet sitesinden sırasıyla; Ġnternet Vergi Dairesi E-Beyanname linkleri seçilerek ulaģılırr. Ġnternet Vergi Dairesi E-beyanname ekranının ana menü görünümü aģağıdaki gibidir. Paket Gönder, Paket Ara, Beyanname Ara, DeğiĢiklik, Yardım, GörüĢ/Öneri ve Güvenli ÇıkıĢ seçeneklerinden oluģmaktadır. Paket Gönder ekranında, daha önce Beyanname Düzenleme Programı kullanılarak oluģturulmuģ paketin E-Beyanname sitesine yüklenmesi ve Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı Bilgi ĠĢlem Merkezi ne gönderilmesi, gönderilen paketin takip edilmesi iģlemleri yerine getirilmektedir. Paketin büyüklüğü byte dan büyük olmamalıdır. Paket içindeki dosyaların ve dizinlerin isminde Türkçe karakter yer almamalıdır. Bu durum özellikle, paketler Winzip ve benzeri programlarla hazırlandıklarında oluģmaktadır.

36 Gönder butonuna basıldığında Paket Yükleme ekranı gelmektedir. Paket Yükleme kısmında Browse-Gözat butonuna tıklandığında paketin bilgisayarda bulunduğu dizin görüntülenmektedir. Ġstenilen paket bu dizinden seçilmektedir. Eğer paketin bilgisayardaki yeri ve adı biliniyorsa, paketin dizin içindeki yeri Gönderilecek Paketi Seçiniz alanına yazılarak da paket seçilebilmektedir.

37 Paket yüklendikten sonra, Gönder butonuna basılarak paket gönderme iģlemi tamamlanmaktadır. Paketin kontrol iģlemi, gönderilen beyannamenin Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı na ulaģıp ulaģmadığının ve ulaģan paketin yetkililer tarafından yapılan inceleme sonucunda kanunda belirtilen esaslara uygunluğunun denetiminin yapılmasını içeren iģlemlerden oluģmaktadır. Paketin ulaģtırılabildiğine dair kontrol iģlemi Paketi Gönder iģleminin yapılması sonrasında ekranda yazan Kontrol Et butonuna basılarak gerçekleģtirilmektedir. Kontrol Et butonu seçildiğinde paket içinde bulunan beyannamelerde, ilgili mükellef için mükellefiyet kontrolü ve beyannameye iliģkin kontroller sistem tarafından otomatik olarak yapılmaktadır.

38 Kontrol Et butonu seçildiğinde paketin iletilmesine dair bilgiler bulunan aģağıdaki mesaj ekrana gelmektedir. Bu ekranda, gönderilen paketin Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı yetkilileri tarafından değerlendirilme aģamalarının takibi, buraya bağlantısının tıklanması ile gerçekleģtirilmektedir.

39 gelmektedir. buraya bağlantısına tıklandığında paket içeriğinde yer alan Beyanname Listesi

40 BaĢarıyla gönderilmiģ ve değerlendirme iģlemi yetkililer tarafından yapılmıģ veya devam etmekte olan, mükellefe ait beyannamelerin durumunu ekranın sağında bulunan baģlığı altında takip etmek mümkündür. Durumunda Onay Bekliyor yazan beyannamelerin kontrol iģlemleri baģarıyla tamamlanmıģtır. Bu durumda mükellef sonuçlanan beyannameye iliģkin Onay veya Özel Onay vermeli ya da Ġptal etmelidir.

41 Onay, Özel Onay ya da Ġptal iģlemi için öncelikle en az bir beyannamenin seçilmesi gerekmektedir. Seçme iģlemi paket içeriğindeki beyannamenin sol tarafında bulunan kutucukların iģaretlenerek seçilmesi ile gerçekleģtirilmektedir. Hepsi seçilmek isteniyorsa Beyanname Türü alanının sol tarafında bulunan kutucuk iģaretlenmelidir. Aynı Ģekilde ilgili kutucuk bir kez daha iģaretlendiğinde bütün beyannamelerin seçili olan iģaretleri kaldırılmaktadır. Beyanname Onay ve Ġptal iģlemi için birden fazla kutucuk iģaretlenerek Çoklu Onay ya da Çoklu Ġptal iģlemi yapılabilmektedir. Hatalı durumda olan beyannamelere iliģkin bir Onay, Özel Onay ya da Ġptal iģlemi yapmak mümkün değildir. Bu tür beyannameler için her hangi bir iģlem yapılmasına sistem tarafından izin verilmemektedir. Ayrıca Onay Bekleyen veya Hatalı olan tüm beyannamelere iliģkin Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı nın inceleme sonuçlarına ait kararına, imgesi seçilerek ulaģılmaktadır. Beyanname onaylama iģleminde, beyannamelerin sol tarafında bulunan kutucuklar iģaretlenerek butonunun seçilmesi ile beyannameler sırasıyla onaylanmakta ve Onay Sonuçları ekranı görüntülenmektedir.

42 Onay sonucunda tahakkuk fiģi kesilmiģ ise ekranda bulunan Tahakkuk FiĢi aģağıdaki Ģekilde görüntülenmektedir. imgesi seçildiğinde