ALZHEIMER ve HUKUKİ SORUNLAR

Transkript

1 ALZHEIMER ve HUKUKİ SORUNLAR Doç.. Dr. Hakan KAR Mersin Ün. Tıp Tp Fak. Adli Tıp Tp AD

2 Çağdaş toplumlarda devletin, yurttaşlar ların devlete ve birbirlerine karşı haklarını güvence altına aldığı ığı, Yurttaşlar ların n da devlete ve öbür r yurttaşlara olan ödevlerini yerine getirmeyi yükümlendiği i varsayılır (Toplum SözleS zleşmesi, JJ Rousseau)

3 TÜRK MEDENİ KANUNU - Aile hukuku kısıtlama *yasal temsilcilik *yasal danış ışmanlık evlenme ehliyeti evliliğin in iptali boşanma evlat edinme -velayet - Ölüme bağlı tasarruflar - vasiyet düzenleme - Ölünün yaptığı tasarrufun iptali - Mülkiyetin satışı ya da bağış ğışlanması - Tazminat davaları

4 TÜRK MEDENİ KANUNU HAK EHLİYET YETİ FİİL L EHLİYET YETİ

5 Hak ehliyeti Haklara ve borçlara sahip olabilme ehliyetidir. Fiil ehliyeti Kişinin, inin, kişilik ilik haklarını kullanmasını sağlayan ve aynı zamanda sorumluluk üstlenmesini gerektiren temel insan hakkıdır. Bir kimsenin kendi fiili ile haklar kurabilmesi ve mükellefiyetler m (borçlar) altına girebilmesi ehliyetidir. Burada bir kişinin, inin, hukuka uygun fiiller yapabilme ve hukuka aykırı fiillerden sorumlu tutulabilme ehliyeti söz s z konusudur.

6 TÜRK MEDENİ KANUNU TMK 8: Her insanın hak ehliyeti vardır, r, buna göre g bütün b insanlar, hukuk düzeninin d sınırlars rları içinde, inde, haklara ve borçlara ehil olmada eşittirlere TMK 9: Fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiilleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir TMK 10: Ayırt etme gücüne g sahip ve kısıtlı olmayan her ergin kişinin inin fiil ehliyeti vardır

7 TMK11: Erginlik 18 yaşı şın doldurulmasıyla başlar, evlenme kişiyi iyi ergin kılark Yani 18 yaşı şından sonra her birey; * akit yapma, * oy kullanma, * alım-sat satım, * evlenme-bo boşanma, * vasiyet düzenleme, d * mal edinme, * vasiyet düzenlemed zenleme... gibi hukuksal ve medeni haklara sahip olur.

8 Ayırt etme gücü(tmk g 13) Yaşı şının n küçük üçüklüğü yüzünden veya akıl l hastalığı ığı,, akıl zayıfl flığı,, sarhoşluk ya da bunlara benzer sebeplerden biriyle akla uygun biçimde imde davranma yeteneğinden yoksun olmayan herkes, bu kanuna göre g ayırt etmegücüne sahiptir.

9 TMK14 14: Ancak bu haklara sahip olmak için i in sadece 18 yaşı şını bitirmiş olmak yeterli olmayıp p ayrıca ca; * ayırt etme gücüg * temyiz kudreti * sezginlik * mümeyyizlikmeyyizlik bulunması ve kısıtlı olmaması gerekmektedir.

10 Ayırt Etme Gücü G (temyiz kudreti, sezginlik, mümeyyizlik) m meyyizlik) Kişinin inin akla uygun şekilde hareket edebilme, eylemlerinin neden ve sonuçlar larını kavrayabilme (idrak edebilme) yetisine ayırt etme gücü (temyiz kudreti, sezginlik gücü) g ) denir. Ayırt etme gücünün g n 2 öğesi vardır: r: İsten stenç(irade): isteme ve istediğini ini yapabilme, istemediğini ini yapmama yetisi Kavrayış(idrak): kişinin inin eylemlerinin neden ve sonuçlar larını değerlendirebilme erlendirebilme yetisidir.

11 SONUÇ: Bir kimsede hukuki muameleyi yapacak temyiz kudreti yoksa o kişi i fiil ehliyetinden kesin olarak yoksundur. Temyiz kudretine sahip olan kimse, ergin (reşit) ise ve kısıtlama altına alınm nmış da değilse hukuki muamele ehliyetine (fiil ehliyetine) tam olarak sahiptir. Fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiilleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir.

12

13 Fiil ehliyeti konusunda hekimden rapor isteme nedenleri. Yaşlılık (65 yaş ve üzeri olarak sayılma). Vasiyetname düzenlemek için başvuran her yaştaki ergin. İşlem yapan kamu görevlisini tereddüte düşüren bir durum???. Bağış (hibe), taşınmaz alışverişi, vekaletname düzenleme, evlenme, evlat edinme gibi işlemlerde. Mahkeme kararı ile ergin kılınma girişimi

14 Fiil ehliyeti ile ilgili rapor isteminde bulunabilen kurumlar. Noterler. Tapu sicil müdürlükleri. Mahkemeler. Evlendirme memurlukları

15 HUKUKİ EHLİYETTE YETERLİLİK ÖLÇÜTLERİ. Bir seçimle karşı karşıya bulunduğunun farkında olmak. Varolan seçenekleri, yararları ve zararları ile birlikte anlamak. Eylemle ilgili etkenlere ilişkin bilişime sahip olmak. Patolojik algı, düşünce ve yargılama sürecinde olmamak. Şiddetli panik, depresyon, öfori, öfke ve diğer emosyonel dengesizliklerin olmaması. Bir başkasına bağımlılık gibi patolojik bir ilişkinin olmaması

16 Alzheimer; entelektüel el ve ruhsal faaliyetleri etkileyen bir bozukluk, Özellikle hastalığı ığın n ilerlemiş dönemlerinde kişinin inin temyiz edebilme kabiliyetini etkiler. Alzheimerda; kişinin inin hafızas zası, olayları sağlıkl klı değerlendirme erlendirme yeteneği, telkine dayanıkl klılığıığı gibi medeni hakları kullanmak için in gereken özelliklere herhangi bir insan kadar sahip olmayabileceği i unutulmamalı. Üstelik kişi i genellikle bu yeteneklerine artık k sahip olmadığı ığının yada eskisi kadar sahip olmadığı ığının n tam olarak ayırt rtında da olmayabilir.

17 Akyürek çifti, 1952 yılında y Kırşehir"den K gelip Ankara"ya yerleşir. Necati Bey, Devlet Demiryolları"nda muhasebeci, Aliye Hanım m ise Nejat, Esat ve Sedat isimli üç erkek evlat büyüten b bir ev hanımıdır. Üç çocuğu u da memur maaşı şıyla okutur Necati Bey. Nejat eczacı,, Esat mimar, Sedat yarbay olur. Hepsini de evlendirir ve 35 yıl yl görev g yaptığı Demiryolları"ndan emekli olur. Önce ufak tefek şeyleri unutur, sonra en iyi bildiklerini... Alzheimer hastalığı ona aynı yastığ ığa a baş koyduğu eşini dahi unutturur. Ne tesadüft ftür r ki eşi e i Aliye Hanım m da aynı anda aynı hastalığ ığa a yakalanır. Şimdilerde Aliye Teyze, 50 yıldy ldır r aynı yastığ ığa a baş koyduğu u eşini e büyük b oğlu zannediyor; Necati Bey ise eşini e komşunun bıraktb raktığı öksüz çocuk. Ankara Özel Gönül G l Konağı Yaşlı Bakım m ve Huzur Evi"nde yaşayan ayan çift, evli olduklarını hatırlamasa da hâlâ el ele diz dizeler. Ziyaretine gittiğimiz imiz Necati Bey, "Ooo bizim birader gelmiş." diyerek karşı şılıyor eczacı oğlu Nejat"ı.. Biraz hüzün, h biraz burukluk, biraz da alış ışmışlıkla "Hoş bulduk baba" diye sesleniyor oğlu o babasına

18 Baykal Alzheimer olabilir Sarıgül l Baykal'ın n sağlığı ığından endişeli.. eli.. Kuşkusunu basınla paylaştı.. Şişli Belediye Başkan kanı Mustafa Sarıgül, CHP Genel Başkan kanı Deniz Baykal'ın n ileride Alzheimer olmasından endişe e ettiğini ini söyledi. Sarıgül, pankartlarının n Baykal resimleri ile kapatılmas lması ile ilgili "Deniz Baykal çok gergin. Bu gerginlik nedeniyle kendisinin ileride Alzheimer olmasından endişe e ediyorum" dedi.

19 Bu durum, onu bazı hukuk işlemlerinde i kendisi, ailesi ve yakınlar nlarının n menfaatlerini koruma konusunda yetersiz kılabilir. k Özetle bir Alzheimer hastası,, hastalığı ığının derecesine bağlı olarak, türlt rlü finansal konularda istismar edilmeye oldukça a açık a k birisidir.

20

21 Cinayet ve intiharla kalan mirasa tedbir Alzheimer hastası olan 50 yıllık eşi Nebile Vardal'ı acı çekmemesi için 18 Ekim 2005 günü öldürdükten sonra intihar eden eski Profilo Holding Genel Koordinatörüİhsan Vardal, tüm mirasınıistanbul Üniversitesi Rektörlüğü'ne bırakmıştı. İhsan Vardal, 4 Mayıs 2005 günü hazırladığı vasiyetnamede mirasıyla huzurevi ve Alzheimer hastalığı için bakım ünitesi kurulmasınışart koştu. AKIL SAĞLIĞI İTİRAZI 80 yaşındaki İhsan Vardal'ın ölümünün ardından Nebile Vardal'ın kızkardeşi Güner Özakın ve oğlu Selim Mert Özakın vasiyetnamenin iptali istemiyle Mart ayında İstanbul 3'üncü Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açtı. İhsan Vardal'ın 10 yıla yakın süredir çeşitli hastanelerde psikiyatrik tedavi gördüğünü öne sürdü. İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü ise vasiyetnamenin hazırlanmasından önce İhsan Vardal'ın akıl zayıflığının bulunmadığının tespit edildiğini hatırlatarak davanın reddini istedi. Mahkeme İhsan Vardal'ın toplam dört gayrimenkulü ile çeşitli şirketlerdeki hisselerine ve banka hesaplarına tedbir koydu.

22 İSTANBUL - AR Holding ve Aktepe İnşaat Şirketi ile iflas eden Aktaş Elektrik'in sahibi 86 yaşındaki Sabri Artam'ın çocukları arasında malvarlığı kavgası patladı. Figen Erdem "Ağabeyim, babamızın kanser, annemizin de alzheimer olmasından faydalanarak malvarlığımızın büyük bir kısmını kendi üzerine geçirdi. Biz kız kardeşler olarak şirket işlerinden hep uzak tutulduk dedi. Öte yandan Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Arzu Oğuz devir işlemlerinin iptal edilebileceğini söyledi: "Medeni Kanun'a göre mirasçıların payları vardır. Ayrıca mal sahibinin 65 yaşının üzerinde olması halinde akıl sağlığı ve bilincinin yerinde olup olmadığı araştırılır." (dha, Radikal)

23 Yakınlar nları miras kavgasında Reha ERUS / ROMA Son iki yıldy ldır Alzheimer hastalığı ığına yakalanan ve bu yüzden y kimseyi hatırlamay rlamayıp p tanımad madığı, hatta çocuklaştığı belirtilen ünlü sanatçı Frank Sinatra'nın n daha ölüm m döşeğindeyken d 250 milyon dolarlık k mirası için in yakınlar nları kapış ıştı.. Sinatra'nın n dört d eşi i ve üç çocuğu u arasında, miras için i in şiddetli kavgaların çıktığı bildiriliyor.

24 Ayrıca Alzheimer hastasının n evlenmeyi istemesi de ayrı bir sorun olarak karşı şımıza çıkabilir. Evlenme de medeni kanunla korunmuş bir haktır ve mümeyyiz m meyyiz olmadığı düşünülen kişilerin ilerin evlilikleri hukuksal problemlere yol açabilir. a abilir.

25 İSTANBUL da Kireçburnu ndaki yalısında yaşayan Yüksek Mimar Mehmet Ali Barman, hiç evlenmedi ve çocuğu olmadı. Hayattaki tek yakını olan kız kardeşini de 8 yıl önce kaybeden Mehmet Ali Barman, koca yalıda tek başına yaşamaya başladı. Ancak Mehmet Ali Barman, 2 milyon YTL değer biçilen yalısı, bankadaki 100 bin YTL nakit parası ve aylık 3 bin YTL lik maaşı nedeniyle kötü niyetli kişilerin hedefi haline geldi. Sarıyer Sulh Hukuk Mahkemesi nde önceki gün g n görülen g duruşmaya, vesayet altına alınmas nması istenen Mehmet Ali Barman ve yasal vasisi Sibel Duranay ile babası Niyazi Duranay katıld ldı.. Eski mankenlerden Duygu Ulaş da duruşma salonunda dinleyici olarak yerini aldı. Mehmet Ali Bey le geçen en yaz bisiklete binerken tanış ıştık Mehmet Ali Barman ı duruşmalarda yalnız z bırakmayan b eski manken Duygu Ulaş ise şunları söyledi: "Mehmet Ali Bey ile geçti tiğimiz imiz yaz başı şında bisiklete binerken tanış ıştık. Benim için i in bu yaşta eğitimli e ve kültk ltürlü bir yüksek y mühendisin bu durumda olması gerçekten ekten içler i acısı.. Kendisi görüldg ldüğü gibi sağlıkl klı bir insan. Herhangi bir sağlık k sorunu olmayan bir kişiye iye bunak raporu alınıyor. Ben de üniversite mezunu eğitimli e bir insan olarak, Acaba ileride benim durumum da böyle b mi olacak diye düşünüyorum. d Bu olay nedeniyle de Mehmet Ali Bey e e elimden geldiğimce imce destek oluyorum."

26 İşadam adamı Halis Toprak ile kendisinden 54 yaş küçük k Nazlıcan Tağizade, 2009'da evlendi. Nikahın n ardından soluğu u mahkemede alan Toprak'ın n kızlark zları hem'vesayet' 'vesayet'hem de'evlili 'evliliğin in iptali' için in dava açtı. a. Toprak'ın n akli dengesinin yerinde olmadığı ığını öne süren s kızlark zları babalarının n holdingi ortada bırakarak b balayına gittiğini, ini, mallarını kötü yönettiği i de iddia etti. Mahkeme iddialar üzerine işi adamı Toprak'ın n Adli Tıp T p Kurumu'na sevk etti. Adli Tıp T p Kurumu 4. ihtisas Dairesi tarafından hazırlanan 9 sayfalık k rapor geçti tiğimiz imiz günlerde İstanbul 14. Aile Mahkemesi'ne ulaştı.. Raporda 75 yaşı şındaki Halis Toprak'la ilgili"herhangi bir akıl l sağlığı ığı,, zeka geriliği i veya demans (bunama) saptanmadığı ığıve evlenme tarihinde fiili ehliyetine haiz olduğu" u" belirtildi. Halis Toprak'ın kızlarının avukatı Hüseyin Cimşit ise iş adamı hakkında hazırlanan söz konusu raporun çelişkilerde dolu olduğunu savunarak,"eşi ve çocuklarının adınıhatırlayamamakta, nerede olduğu sorulduğunda 'Bosna Hersek' yanıtınıvermekte, CHP lideri sorulduğunda 'Kemal Türkler' demekte.demans başlangıcıteşhisi konulduğu kaydediliyor.bu haliyle Adli Tıp Genel Kurulu'ndan yeniden rapor alınmasını talep ediyoruz" dedi. Duruşma taleplerin değerlendirilmesi için ertelendi. Yargıtay Halis Toprak'ın 200 bin TL'lik yoksulluk nafakasını peşin ödemesine karar verip Nazlıcan Nazlıcan Tağızade'yle boşamasını onamıştı. Mahkeme söz konusu rapor doğrultusunda evliliğin iptaline karar vermezse Nazlıcan, 200 bin TL'lik nafakasını kurtaracak.

27 Alzheimer hastasının n evliliği i iptal edildi McDonald s s TürkiyeT rkiye nin Genel MüdürüM Sadi Salih Fansa, beş yıl önce 85 yaşı şındayken evlenen babası Adil Fansa nın, n, nikáhland hlandığı dönemde ileri derecede Alzheimer hastası olduğunu unu kanıtlayarak mahkeme kararıyla eşinden ayırd rdı.. Sadi Salih Fansa, 64 yaşı şındaki üvey annesi Hikmet GünerenG neren e mahkeme kararıyla verilen 1500 YTL iaşe e (bakma) bedelinin kaldırılmas lması için in de dava açtı. a TÜRKİYE Shell in eski yöneticilerinden, y İstanbul Rotary Kulübü ü nün yıllary lları arasında başkanl kanlığını yapan Adil Fansa, 5 Haziran 2000 de, oğlundan habersiz bakıcısı Hikmet GünerenG neren le nikáhland hlandı.. Sadi Salih Fansa, Sarıyer Sulh Hukuk Mahkemesi ne başvurarak, akıl l sağlığı ığının n yerinde olmadığı ığını ileri sürds rdüğü babasına vasi tayin edilmesini talep etti. Mahkeme, avukat İbrahim BülbB lbül ü vasi olarak atadı,, Adil Fansa yla evlenen Hikmet Güneren e e de aylık k 1500 YTL iaşe e bedeli bağlanmas lanmasına na karar verdi. Sadi Salih Fansa, 6 Nisan 2003 te, babası ve üvey annesi aleyhine evliliğin in geçersizli ersizliği i davası açtı.. Dava dosyasına 15 Haziran 2005 te giren Adli Tıp p raporunda, Evlilik tarihi olan 2000 de, Adil Fansa nın n tıbben t akıl sağlığı ığının n yerinde olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle evlilik ehliyeti yoktur saptamasında bulunuldu. Davaya bakan Sarıyer Aile Mahkemesi de gelen rapor uyarınca 19 Eylül l 2005 te kararını vererek, evliliğin in iptal edilmesine hükmetti.

28 Tüm m bunların n yanı sıra kişide ide oluşan düşünce d ve muhakeme kusurları sebebiyle kişi i tarafından ortaya atılan ancak aslı olmayan çeşitli suçlamalar, hırsızlık k iddiaları, kıskançlık fikirleri, kendisine kötülük k k yapılaca lacağı gibi paranoid düşünceleri ortaya çıkabilir. Her ne kadar bu tip düşünceler d gerçeği i yansıtmasa da Alzheimer hastalığı ığına yakalanmış bir kişinin inin dava açma a ehliyeti etkileneceğinden inden ortaya ciddi hukuksal problemler çıkabilmektedir.

29 Bir kaç tane erik yemek için i in komşusunun bahçesine giren 11 yaşı şındaki F. Y., olayı gören komşusunun bağı ğırması üzerine kaçmak istedi. Duvara tırmandt rmandı, ancak inmeyi başaramad aramadı.. Komşusu F. Y.'nin iki erik yemesine kızan k N. A., asılı kalan çocuğun un eline vurarak 6 metrelik duvardan düşmesine d neden oldu. Sol el bileği i kırılan k F.Y.'nin şikayeti üzerine N. A.'ya 9 yıla y kadar hapis cezası istemiyle dava açılda ldı.

30

31 Alzheimer ile ilgili hukuki sorunlarda Türk T Medeni Kanunun vesayet ile ilgili maddeleri uygulamaya girer. Türk Medeni Kanunu nun 405. maddesine göre; g Akıl l hastalığı veya akıl l zayıfl flığı sebebiyle işlerini i göremeyen g veya korunması ve bakımı için in kendisine sürekli s yardım gereken ya da başkalar kalarının n güvenlig venliğini ini tehlikeye sokan her ergin kısıtlank tlanır, Görevlerini yaparlarken vesayet altına alınmay nmayı gerekli kılan k bir durumun varlığı ığını öğrenen idarî makamlar,, noterler ve mahkemeler, bu durumu hemen yetkili vesayet makamına bildirmek zorundadırlar. rlar.

32 TMK 408; Yaşlılığı ığı,, sakatlığı ığı,, deneyimsizliği i veya ağıa ğır r hastalığı sebebiyle işlerini i gerektiği i gibi yönetemediy netemediğini ini ispat eden her ergin kısıtlanmask tlanmasını isteyebilir TMK 409; Kısıtlamaya ancak resmi sağlık k kurulu raporu üzerine karar verilebilir, yargıç karar vermeden önce kurul raporunu göz g önünde nde tutarak kısıtlanmask tlanması istenen kişiyidinleyebilir(409.madde) iyidinleyebilir(409.madde)

33

34 Vasi tayini yapılacak kişinin inin detaylı bir adli tıbbit değerlendirilmesinin erlendirilmesinin yapılmas lması,, tüm t psikiyatrik tetkiklerinin, nörolojik incelemelerinin ve gerekli nöropsikiyatrik testlerinin tamamlanması gerekmektedir. Bu tetkikler neticesinde kişinin inin ne oranda medeni haklarını kullanma yetisini kaybettiği i belirlenir ve türlt rlü nedenlerle medeni haklarını kullanma yetisini kaybetmiş olan kişilere ilere haklarını korumak üzere vasi tayini yapılır. Bu karar ancak mahkeme ile bilirkişi i raporu sonrası uygulamaya girer.

35 Tam teşekk ekküllü bir sağlık k kuruluşu u tarafından düzenlenecek d sağlık k kurulu raporu mahkemeye sunularak vesayet altına alınma işleminin i gerçekle ekleşmesini sağlan lanır. Mahkemenin tayin ettiği i her kişi i (tüzel kişiler, iler, dernek vb. dahil) vasi olabilir. Türkiye deki mahkemeler genellikle kişinin inin birinci derecedeki yakınlar nlarını veya avukatlarını vasi tayin etmeyi tercih etmektedir. Vasi tayin edilen kişi i vesayet altına alınan kişinin inin haklarını ve mal varlığı ığını onun yararına korumakla yükümly mlüdür.

36 Genel Durumu İyi??? Bilinç Açık k??? Oryante??? Koopere???

37 25 TRİLYON İÇİN N DÜZMECE D RAPOR Müteahhit Remzi Aybek'in kardeşi i ile eşi e i arasındaki miras kavgası rapor skandalını ortaya çıktardı.. Prof. Önder Us'un hazırlad rladığı rapora imza koyan 4 doktor hastayı görmemiş. KAVGA 6 YIL ÖNCE BAŞLADI Bir sağlık k raporu skandalını ortaya çıkartan miras kavgası,, 1998 yılında y müteahhit Remzi Aybek'in Kocaeli'nde akciğer yetmezliğinden inden yaşam amını yitirmesiyle başlad ladı.. Aybek, 25 trilyonluk servetini çocuğu u olmadığı için in eşi e ve 3 kardeşine bıraktb raktı.. Ancak, kardeşlerden Zeki Aybek, ağabeyi a abeyi ile yengesinin müşterek m hesabında bulunan ve bugün n 1 trilyon lirayı bulan para için i in dava açtı. a. Kardeş Aybek, ağabeyinin a abeyinin ölümünden 1 yıl y önce Alzheimer hastalığı nedeniyle akli dengesini yitirdiğini ini ve yengesinin eşinin bu durumundan yararlanarak nakit paraları müşterek hesap haline getirdiğini ini öne sürds rdü.. Zeki Aybek, bu paranın, n, 25 trilyonluk mirasa eklenip paylaştırılmas lması istemiyle dava açtı. a

38 Hastalıklar ve Fiil Ehliyeti Psikotik bozukluğu u olan, tanısından ndan şüphe edilmeyen kronik olgularda (Şizofreni, hezeyanlı bozukluk, şizoaffektif bozukluk ve diğer psikotikbozukluklar) bilirkişi i mahkemeye hastanın n vesayet altına alınmas nmasını önerir.

39 Hastalıklar ve Fiil Ehliyeti Duygudurum bozuklukları: genelde vesayet altına alınmay nmayı gerektirmez. Ancak içi görüsü olmayan, kronikleşen, en, düzenli tedavi olmayan ya da tedaviye yanıt t vermeyen hastalarda, sık sk döngd ngülü olup hastalık k dönemleri d remisyon dönemlerindendaha daha uzun süre s olan, çalışmasını ya da günlükyaşamını sürdürmesini rmesini engelleyen şiddet ve süreli s hastalığı olanlarda vesayet önermek gerekebilir.

40 Hastalıklar ve Fiil Ehliyeti Demanslar, amnestik bozukluklar ve diğer ağır bilişsel yetersizliğe neden olan durumlarda Vesayet önerilir, ancak prognozu kestirilemiyorsa 1 yıl yl gibi bir süre s verilip durumun tekrar değerlendirilmesinin erlendirilmesinin uygun olduğu u belirtilebilir. (Travma sonrası gelişen en bellek bozuklukları,, SVH a a bağlı gelişen en afazi, demans ve amnestik bozukluklar, metabolik amnezi ve konfüzyonlar)

41 William Utermohlen