Hakkari ismi aslında doğuda Elbak, kuzeyde Westan-Miks,
|
|
- Erol Gökçek
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Hakkari - Colemêrg
2 DANASÎNA COLEMÊRGÊ HAKKARİ'NİN TANITIMI PÊŞGOTIN Herêma ku li rojhilat Elbak, li bakur Miks û Westan, li başûr Amêdiye û rojava jî Çemê Hêzîlê cih digire Hekarî ye.navê navenda vê herêmê Colemêrg e.colemêrga bi raboriya xwe ya dîrokî, mîrateyên xwe yên çandî û dewlemendiya xwe ve bajarek Kurdan yê herî kevne. Ev bajarê qedîm û di xwe de gelek dewlemendiyan dihewîne ji bo gelek netew û komên mirovan bûye wargehê yekemîn. Di her serdemên dîrokê de Colemêrgê li hemberî hêzên ku vîna wê nedîtî ve dihat serê xwe neçamandiye, li hemberî wan tekoşîn meşandiye û yê rê nedayî deshilatdarek wek Îskenderê Makedonî jî dîsa bûye gelê Colemêrgê û di heman demê de bûye navenda rêvebirina tekoşîna mirovahiyê. Li gorî lêkolînên di sala 1960'an hatinî kirin de rastî bermayiyên jiyana mirovan ya serdemên B.Z û heya B.Z 7000'yê hatine. Ji destpêka salên B.Z 7000'an heya jiyana neolîtîk destpêkirî her çiqas carina navber ketibe nav de jî bermayiyên serdemên borî hebûna xwe hîna diparêzin. Li gel mîrateya xwe ya dîrokî mîrateya çandî jî xwedî gelek dewlemendiyan e. Colemêrg xwedî cil û bergên xwe yên xwecihî ve û aliyê wêjeya devokî de gelek pêşketiye. Stûnên wêjeya klasîk a Kurdî yên wek Eli Heriri, Ehmedê Xanî, Melayê Bateyî û Pertew Begê Hekarî ji Colemêrgê derketine û ji bo wêjeya nûjen jî gelek kesên din jî digihîne û hêz dayîna xwe ya ji bo wêjeya kurdî didomîne. Şaredariya Colemêrgê ÖNSÖZ Hakkari ismi aslında doğuda Elbak, kuzeyde Westan-Miks, güneyde Amêdiye ve batıda da Hêzil Çayı'yla sınırlı olan bölgenin adıdır. Colemêrg de bölge merkezinin adıdır. Tarihi geçmişi ve kültürel mirasıyla farklı bir çehreye sahip olan Hakkari- Colemêrg bu zengin yapısıyla bölgenin en eski illerindendir. Bu köklü ve kadim kent aynı zamanda tarihin evrelerinden günümüze kadar birçok ulus ve halk topluluklarının ilk yerleşim yeri olmuştur. Tarih boyunca kendi iradesini hiçe sayan güçlere karşı dimdik ayakta kalarak mücadele eden, Makendonyalı İskender gibi dünyaya hükmeden otoritelere geçit vermeyen Colemêrg, aynı zamanda bir insanlık mücadelesinin yürütüldüğü merkezlerden biri olmuştur. 1960'lı yıllarda yapılan araştırmalarda M.Ö 'li yıllardan M.Ö. 7000'li yıllara kadar devam eden insan yaşamına dair kalıntılara rastlanmıştır. M.Ö. 7000'li yıllardan itibaren de neolitik yaşamın başladığı ve kesintisiz olmasa da geçmiş dönemlere dair bir çok kalıntı hala varlığını sürdürmektedir. Tarihi mirasıyla beraber kültürel miras yönüyle de çok derin ve detaylı bir geçmişe sahiptir. Kendine özgü bir giyim-kuşam ve sözlü edebiyata sahip olan Hakkari yazılı kürtçe edebiyatına önemli isimler de kazandırmıştır. Klasik kürtçe edebiyatının temel direkleri olan Eli Heriri, Ehmedê Xanî, Melayê Bateyî ve Pertew Begê Hekari gibi önemli şahsiyetleri bağrından çıkardığı gibi Modern Kürtçe Edebiyatı'na da yeni isimlerle güç vermeye devam etmektedir. Colemêrg doğası ve yüksek dağlarıyla Türkiye coğrafyasının en ünlü yerlerinden bir tanesidir. Hakkari Belediyesi 2 3
3 Hakkari den ji Colemêrgê 4 5
4 Dîroka Colemêrgê Colemêrg di erdnigariya de cihekî taybet digire. Di sînorên xwe yên îroyîn de li Bakurê wê Wan, li Başûrê wê Mûsil, li Rojhilatê wê Ûrmiye û li Rojavayê wê jî bajarê Şirnexê cih digire. Bajarek xwedî dîrokekî gelek kevnare ye. Colemêrg, ji destpêka dîrokê heya niha ji bo gelek qewm û netewan bûye jiyangeh. Ev ji wêneyên li ser keviran tê famkirin. Ev wêne B.Z 7000'ê hatine xêzkirin. Zêdehiya van wêneyan li Geliyê Geveroka ku xwedî 2600 mîtroyan e. Piraniya wan wêneyan de pezkovî hene. Her wiha di wêneyan de kemînên ji bo nêçîra pezkoviyan, yên mirovan û amûrên nêçîrê yên wek çûv di destê wan mirovan de hene. Komek wêneyên keviran jî li Girê Hendevedayê hatine dîtin. Di van wêneyan de tiştê ku diyar dike jî mirovên wî demî him bi nêçîratî kirine him jî derbasî çandiniyê û jiyana dimatiyê bûne. Agahiyên ewilî yên derheqê Colemêrgê di sedsala 10'emîn de çavkaniyên erdnigarî û dîrokê yên Ereban de tên dîtin. Dîrokzanê Ereb yê navdar İbnî Havsal dibêje ku jêderka navê Hekarî ji Aqar - Aqarî tê. Jibo navê Hekarî Nîvîskar û Lêkolîner İhsan Colemêrgî wiha dibêje; Hekkarî; Her - kariyan ango yê ( bihêz, şervan, dikare) ew jî navê hozên ku li vê erdnigariyê dijîn Dîroka Colemêrgê in. Agahiyên nivîskî yên K u r den k u Colemêrg jî di nav de B.Z(Beriya Zayînê) ji sedsala 13. destpê dike û ji nivîskên Asûriyan hatine destxistin. Di van nivîskan de tê diyarkirin ku komên li vê devera çiyayî ji B.Z 2OOO'ê heya B.Z 900'ê wek Begên Serbixwe hebûna xwe domandine. Li Colemêrgê gelek qralan deshilatdariya xwe pêkanî ne. Navê navenda Hekkariyê yê rast Colemêrg e.ermeniyan jê re gotiye Ilmar, Sûryaniyan jê re Gulamark û M e m l û k i y a n j î g o t i y e Colemêrg. Li Colemêrgê Ûrartûyan, Medan, Aqadan, A s û r i y a n, P e r s a n, Makedoniyan, Selokidan, S a s a n i y a n, R o m i y a n, Selçûkiyan, Osmaniyan,û S a f e v i y a n d e s h i l a t d a r î k i r i n e. H i m d i d e m a Osmaniyan de him jî dema Safeviyan de talanên dawiya wê nebûn û hemû deman hatiye dagirkirin. Ji ber şerên berjewendiya împeratorên du aliyan hemû êş Gelê Kurd kişandine. Colemêrga ku bi Osmaniyan ve hatî girêdan piştî damezirandina Komara Tirkiyê di sala 1924'an de digihije statûya bajariyê lê belê piştre bi Wanê ve hatiye girêdan. Piştî sala 1936'an dîsa wekî bajar hatiye hesibandin. Colemêrg bi navçeyên xwe Gever, Şemzînan, Çelê ve hatiye sînor kirin. Hakkari Tarihi Hakkari, Türkiye coğrafyasının illerinden olup bugünkü sınırları itibariyle kuzeyde Van, güneyde Musul, doğuda Urmiye, batıda Şırnak ile komşudur. Tarihi geçmişi en eski olan illerden biridir. Hakkari yöresi tarihin ilk dönemlerinden bu yana birçok medeniyete ve millete yerleşim yeri olmuştur. B ö l g e d e p r e h i s t o r i k dönemlerde bazı yerleşmeler olduğu il sınırları içinde değişik yerlerde bulunan kaya resimlerinden anlaşılmaktadır. Kaya resimleri M.Ö. 7000'li yıllara aittir. Bu resimlerin önemli bir kısmı 2600m y ü k s e k l i k t e k i G e v e r o k vadisinde yer almaktadır. Hakkari Tarihi Bunların çoğu yöredeki bir tür dağ keçisini belirtmektedir. İlkel ve simgesel olan av tuzakları ile hayvanlara sopalarla saldıran insan resimleri de vardır. Bir başka kaya resimleri kümesi de Şiye H e n d e v e d a t e p e s i n i n e t e k l e r i n d e o r t a y a ç ı k a r ı l m ı ş t ı r. K a y a l a r üzerindeki çok sayıdaki resim kompozisyonu yöre halkının yerleşik hayata geçtiğini, avcılığın yanı sıra hayvancılık ve tarımla uğraştığını ortaya koymaktadır. İÖ.7000'den bu yana sürekli bir yerleşme yeri olan Hakkari yöresinin adına ilişkin ilk bilgilere, X.yy Arap tarih ve coğrafya kaynaklarında rastlanmaktadır. 6 7
5 Hakkari Tarihi Ünlü Arap tarihçisi İbni Havsal, Hakkari isminin Akar - Akari den g e l d i ğ i n i s ö y l e m i ş t i r. Araştırmacı Yazar İhsan Colemêrgî ise Hakkari isminin Her - Kariyan Hakkari yani Her-kariyan (Güçlü, savaşçı, edebilen) anlamına gelen ve o coğrafyada yaşayan boyların adıdır. Hakkari'yi de içine alan Kürtlerin yüksek yaylalarında yaşayan insan topluluklarına ait ilk yazılı bilgiler M.Ö. 13 yüzyıldan başlayarak Asur yazıtlarından elde edilmiştir. Hakkari yöresinde günümüze kadar pek çok krallık hüküm sürdüğü görülmektedir. Hakkari ilinin asıl i smi C olemerg'tir. E r m e n i l e r b u n a İ l m a r, S ü r y a n i l e r G ü l a r m a k, Memluklar ise Colemerg adını vermişlerdir. Yörede Urartular, Medler, Akadlar, Asurlular, P e r s l e r, M a k e d o n y a l ı İ s k e n d e r, İ s k e n d e r ' i n k o m u t a n l a r ı n d a n Selevkos'un yönetimindeki Selökidler, S asaniler, Romalılar, Selçuklular, Osmanlılar, Safeviler belirli a r a l ı k l a r l a h ü k ü m sürmüşlerdir. Gerek bölgede hüküm süren Sasaniler ile Romalılar d öneminde, gerekse de Osmanlılar ile Safeviler döneminde burada yaşayan Kürtlerin başına gelen; sürekli bir talan, sürekli bir işgal, sonu gelmeyen kıyımlar oldu. Burada bulunan imparatorlukların birbirleriyle ç ı k a r a m a ç l ı y a p ı l a n savaşların en ağır faturasını veren halk oldu. Hakkari tarihte büyük bir önem arz etmektedir. Buradan çıkan büyük insanlar uzun bir dönem halka önderlik etmişlerdir. Cumhuriyet tarihinde ilk başlarda il kategorisine bile alınmayan Hakkari, 1926'da il olur. Sonra 1932'de lağvedilir ve Van iline bağlanır. 1936'da bu karar değiştirilir ve Hakkari yine il olur. Başta Hakkari merkez olmak üzere hem şu anda Hakkari'ye bağlı olan ilçeler hem de Hakkari'ye bağlı o l m a y a n i l ç e l e r i n Cumhuriyetin ilanı sonrasında isimleri değiştirilmiştir. 8 9
6 Gihaniya Colemêrgê Hakkari ye Ulaşım Gihaniya Colemêrgê Ji bo ku mirov xwe bigehîne Colemêrgê du rê hene. Ya yekemîn li ser Wanê re, ya duyem jî li ser Şirnexê re dikare biçe Colemêrgê. Ger hûn bixwazin ji Wanê bên Colemêrgê bi rêvingiya balafirê saetek û pazdeh deqeyan de ji Enqerê tên Wanê. Bi rêvingiya erebê jî hûn dikarin bîst saetan de xwe bigehînin Colemêrgê. Hûn bi balafirê ve bên Wanê li balafirgehê de otobûsên rawestekê yên ku tên Colemêrgê li benda we ne. Ger hûn otobûsê nebînîn serwîsên ku her saetê radibin hene. Karcivên otabûsan navbera saetên 'an heya 17.00'an tên Colemêrgê hene. Ji Wanê heya Colemêrgê dûratî 205 kîlomîtro ye û sê saet nîvan de digehijin Colemêrgê. Ger hûn ji Şirnexê ber bi Colemêrgê ve bên mixabin ewqas alternatîfên we yên wek Wanê tune ne. Ji ber ku tenê ji Cizîrê û Şirnexê serwîs navbera saetên 8.00 û 9.00'an de ber bi Colemêrgê ve rêdikevin. Wexta hûn ji Şirnexê ber bi Colemêrgê ve tên heya ku hûn digehin nêzî Çiyayê Simbil sûwarên asê, çiyayên bilind û biheybet, çem û xwezaya xweşik hevaltiya we dike. Li gorî demsala hûn tên jî ev rewş diguhere. Hûn di zivistanê de werin hûn dê rastî çiyayên bûkaniya spî li xwe kirî bên. Lê hûn demsala biharê werin hûnê bi renginiya xwezayê re bên pêşwazîkirin. Hakkari' ye Ulaşım Hakkari' ye Van üzeri ve Şırnak üzeri olmak üzere iki a y r ı y o l d a n u l a ş m a k mümkün. Van üzeri gelecek olursanız Van'a uçakla Ankara'dan bir saat onbeş dakikalık uçak yolculuğuyla yada yirmi saatlik karayolu ile u l a ş ı l ı r. E ğ e r u ç a k l a geldiyseniz havalanında bekleyen minibüs veya Van Otobüs Terminali'nden otobüs firmaları ile Hakkari' y e ü ç b u ç u k s a a t t e ulaşabilirsiniz. Van ile Hakkari arası 205 kilometredir. Ve sabah saat 8'den akşam 17.00'ye kadar Hakkari'ye gelen servisler var. Eğer Şırnak üzeri gelecek olursanız Van kadar seçeneklere sahip değilsiniz. Çünkü Hakkari'ye gelen servislerin kalkış saatleri 'dur. Şırnak merkezden ayrıldıktan sonra Sümbül Dağı'na ulaşana k a d a r s i z e s a r p geçitler,yüksek dağlar ve akarsular eşlik eder. Ve geldiğiniz mevsime göre renga renk manzaralarla karşılaşırsınız
7 12 Erdnigariya Colemêrgê Hakkari Coğrafyası 13
8 Keleha Mîr / Mir Kalesi Keleha Mîr / Mir Kalesi 14 15
9 Keleha Bayê / Bay Kalesi Keleha Bayê / Bay Kalesi Keleha Bayê E v k e l e h l i n a v e n d a Colemêrgê ye dikeve aliyê başûr û nêzî Gundê Bayê li ser kevirek bilind hatiye avakirin. Keleh ji deryayê 2025 m bilindahiyê ye û li ser zinarekê hatiye avakirin. Ev keleh taybet ji bo çavdêriyê h a t i y e b i k a r a n î n. 2-3 kîlomîtroyan ji bajêr dûr e. Mirov dikare him ji aliyê bakur ve him jî aliyê başûr ve hilkişe ser kelehê. Di roja me de rexê başûr heya nîviya wê rê hatiye çêkirin ya din jî ji bo bimeşe. Aliyê kevir wek pêlekanan hatiye amade kirin û ev jî ji bo derketina kelehê zehmetiyê nade mirov. Li vê kelehê ji bo ku tevîneka dîrokî tune bûye mirov nikare di derheqê kelehê de xwe bigehîne agahiyên zelal. Lê belê li rajoriya kelehê de mirov rastî dîwarên bi kevirên sûtal û xercê Xoresanê ve hatine çêkirî tê. Ji parçeyên ferfûrên belav bûyî diyare ku ji serdema hesin, heya dawiya serdema navîn li vê derê j i y a n ê d e w a m k i r i y e. Desthilatdariya Malîk Beg ya vê kelehê giringiya wê dide diyarkirin. Bay Kalesi Şehrin güney tarafinda 2-3 km. uzaklıkta bulunmaktadır. Ka l e d e n i zd e m yükseklikte sarp ve kayalık bir tepe üzerinde yer almaktadır. Kaleye hem kuzeyde hem de güney tarafından tırmanmak mümkündür. Günümüzde kuzey kenarında yarıya kadar araba için yol açılmış olup geri kalan kısmı tırmanma yoludur. Kayalık kısmı merdiven gibi yapılmış olup bu da çıkışı kolaylaştırmaktadır. Kalede mimari doku büyük ölçüde tahrip olduğundan bunu tam olarak ortaya koymak mümkün olmamaktadır. Ancak en üst kesiminde moloz taslar ve hurasan harcı ile tutturulmuş duvar izlerine rastlanmıştır. Etrafa dağılmış seramik p a r ç a l a r ı n d a n d e m i r çağından ortaçağ sonlarına kadar burada yerleşimin olduğuna işarettir. Tuğla ve seramikler dışında üzerinde harç ve süslemeler olan bir tas parçası ile üzerinde kazınmış ters lale motifler ka l e n i n ka l e n i n d i ğ e r kalıntılarını teşkil eder. Tarihi k a y n a k l a r d a H a k k a r i Beyleri'nden Malik Bey'in Bay Kalesi'nde hüküm sürdüğü belirtilmesi Hakkari tarihinde buranın önemini belirtir. hilkişînê mirov dikare 16 17
10 Medreseya Meydanê / Meydan Medresesi Medreseya Meydanê Ev medrese li navenda bajêr Taxê Bajêrî de ye. Li gorî kitêba li ser medreseyê tê payîn ku ev medreseye li gorî salnameya koçî.1112 û li gorî ya mîladî 'ê de hatiye çêkirin. Di nav cihên dîrokî yên navenda bajêr de tenê vê medreseye xwe li ser piyan girtiye û ne rûxiya ye. Dem dem ji bo ku xerab nebe hatiye s e l i h a n d i n. L i g o r î h i n çavkaniyên cuda ve jî tê gotin ku ev medreseye ji aliyê kurê Begê Hekariyan Brahîm Beg ve hatiye çêkirin. Medreseya Meydanê ya xwedî gelek taybetmendî hewşek û du qatên wê hene. Kesên ku bixwazin bikevin nava wê divê ji aliyê başûr ve bikevinê. Sêzdeh odeyên vê medreseyê hene li her du qatan. Avakirina wê de kevirên çargoşe hatine emelkirin. Kesên ku tên ji bo dîtina Colemêrgê divê bê dîtina Medreseya Meydanê ji Colemêrgê neçin. Meydan Medresesi B u m e d re s e B i ç e r Mahallesi'nde bulunmaktadır. Medrese üzerinde bulunan kitabeye göre Hicri takvime göre 1112 ve miladi takvime göre 'de yapılmıştır. Şehir merkezinde ayakta kalan tek tarihi eser olma özelliği taşıyor. Zaman zaman bazı onarımlar yapılmıştır. Farklı kaynaklara göre de Hakkari Beyi olan İ b r a h i m B e y t a r a f ı n d a n yaptırılmıştır. Birçok özelliğe s a h i p o l a n M e y d a n Medresesi'nde bir salon ve iki kata sahip. İçeriye girmek isteyen kişiler güney tarafından giriş yapmalılar.13 oda bu iki k a t l ı m e d r e s e d e bulunmaktadır.bu medresenin kurulumunda düzgün taşlar kullanılmıştır. Medreseya Meydanê / Meydan Medresesi 18 19
11 Peykerên Colemêrgê / Hakkari Stelleri Peykerên Colemêrgê Di sala 1998'an de wexta kesekê di binê Keleha Colemêrgê de xîmê xaniyê xwe vedikir rastî van 13 peykeran hatiye. Ev 13 stêl d e r h e q ê d î r o k a t a r î y a Colemêrgê gelek agahiyên girîng dide. Tê gotin ku ev peyker di serdema Keyaniya Hûşkiyan de hatine çêkirin. Ger ev agahî rast bin ew jî rastî serdemê Konfederasyona Ûrartû- Naîrî tê. Dirêjahî û firehiya wan jî navbera 70 cm û 3.10 mîtroyan de ne. Ev kevirên ku rûyê pişta w a n x w e z a y î m î n a k ê n necirandina çaxê keviran ya kevin di xwe de dihewînin. Rûyên keviran yên xemlandî de cih dayîne mirûçên mirovan. Ji van keviran 11 yên mêran 2 ji wan jî yên jinan in. Di van 13 stêlan de berê laşê mirovan yê tazî ji bedena mirov ya jor şûnda wek mijar hatiye destxistin. Beşa lingan nehatiye nîşandan. Di wêneyên ku li ser van keviran de jin qelew mêr jî lawaz û rû dirêj hatine nîşandan ev jî bala mirovan dikişîne. Di serê van de jî tiştek wekî kuman hene. Giştî navpişta gelekan de qayîş û li ser qayîşan jî wêneyên jinan de xencer hene. Hakkari Stelleri 1998 yılında bir adamın ev yapmak için yaptığı kazı çalışması sırasında 13 stel bulunmuştur. Bu 13 stel Hakkari' nin karanlık tarihi hakkında çok önemli bilgiler veriyor. Bulunan stellerin Habuşkiya Krallığı d ö n e m i n d e y a p ı l d ı ğ ı düşünülüyor. Eğer bu bilgiler doğruysa bu da Urartu- Nairi Konfederasyonu dönemine denk geliyor. Uzunluk ve genişlikleri 0.70 ve 3.10 metreye ulaşan ebatlar arasındadır. Arka yüzü doğal halde olan bu taşların ön yüzleri eski taş o y m a c ı l ı ğ ı n ı n e n g ü z e l örneklerini oluşturur. Süslü olan bu yüzlerde insan figürlerine yer verilmiştir. Bunlardan on biri erkeklere, ikisi kadınlara aittir. Bu taşların on üçünde de cepheden ve çıplak bir insan bedeninin üst kısmı konu edinmiştir. Resimlerde kadın resimleri tombul, erkeklerin de ince uzun yüzlü olması dikkat çekicidir. Başlarında bere ya da takke türü başlıklar bulunur. Genelde bellerinde geniş kemer v e k e m e r l e r i n ü s t ü n d e kadınlarda da bir hançer asılıdır. Peykerên Colemêrgê / Hakkari Stelleri 20 21
12 Guldexwîn (Şiler) / Terslale (Ağlayan Gelin) Guldexwîn (Şiler) / Terslale (Ağlayan Gelin) G u l n i x w î n ( Z e n g i l e z o m ) Avhewaya Colemêrgê çol e. Lê belê li gorî vê rewşê jî xwedî xwezayek dewlemend e. Gulnixwîn jî di nava vê xwezayê de şîn dibe. Di dinyayê de tenê li herêma Colemêrgê ev kulîlk digehe. Bilindahiya bejna wê navbera cm de ye. Ev cureya kulîlkê ji aliyê Komeleya Xwezayê a Cîloyê ve ji bo n e y ê j ê k i r i n t ê p a r a s t i n. Te r s l a l e ( A ğ l a y a n G e l i n ) Hakkari iklimi karasaldır. Ama buna rağmen zengin bir doğaya sahiptir. Terslale de bu doğanın içinde yetişiyor. Dünyada sadece Hakkari de bu çiçeksi tür yetişiyor. Uzunluğu cm dir. Cilo Doğa Derneği tarafından bu çiçek türünün devamı için koruma altına almıştır
13 Dêra Mar Şalîta / Mar Şalita Kilisesi Dêra Mar Ebdîşo / Mar Abdişo Kilisesi 24 25
14 Dêra Koçanisê / Konak Kilisesi Dêra Koçanisê Koçanıs (Konak) Kilisesi Dêra Helêlê / Depin/ Helel Kilisesi Ev dêr ji bo Nastûriyên ku li herêma Colemêrgê jiyan dikirin cihê herî pîroz bû. Her wiha Dêra Koçanisê navenda rêveberiya olî bû. Di nav Nastûriyan de pileya herî bilind Mar Şîmon bû û ew kes jî li vê dêrê de rûdinişt. Ev dêr aliyê çêkirinê de xwedî avaniyek cudatir e. Bi kevirên hatî birînê ve hatiye çêkirin û nexşên taybet ve hatiye nexşandin. Ev dêr 18 kîlometreyan ji dûrî Colemêrgê ye. Li derdorê dêrê daristanek xwezayî jî heye. Bu kilise Hakkari Bölgesi'nde yaşayan Nasturilerin en kutsal mekanıdır. Bununla birlikte Koçanis Kilisesi dini yönetim merkeziydi. Nasturiler içerisinde en yüksek mertebeye sahip olan M a r Ş i m o n b u k i l i s e d e oturuyordu. Yapılış bakımından farklı bir özelliğe sahiptir. Kesilmiş taşlarla yapılmış olup özel desenlerle süslenmiştir. Bu kilise Hakkari'ye 18 kilometre uzaklıktadır. Kilise etrafında doğal bir orman yer almaktadır
15 Gumbeta Sor / Kızıl Kümbet Goristana Gumbeta Sor / Kızıl Kümbet Mezarlığı Gumbeta Sor Ji ber ku Taxê Bajêr navenda bajêrî ya kevne hemû bermayiyên dîrokî li vê derê kom bûne. Li heman taxê de nêzî Tirbeya Gulereş aliyê başûr Gumbeta Sor cih digire. Di roja me de ji ber xemsariyê avahiya Gumbeta Sor wêran bûye. Dîwarên ku heya niha li ser piyan mayî jî gelek a g a h i y a n d i d e m i r o v. Lêkolînên ku li ser hatine kirin de rastî parçeyên ferfuran yên rengê fîrûzeyî hatine. Ger berfireh bikolin wê derheqê raboriyê de gelek agahiyên zelal bên destxistin. Kızıl Kümbet Biçer Mahallesi şehir merkezi olduğu için tüm tarihi eserler burada toplanmıştır. Gülereş B a b a Tü r b e s i ' n i n g ü n e y t a r a f ı n d a K ı z ı l K ü m b e t bulunmaktadır. Bakımsızlıktan dolayı Kızıl Gümbet yıkılmış ve yokolmuştur. Ayakta kalan duvarlar yıkılmaya rağmen geçmişten bize çok bilgi vermektedir. Yapılan yüzey araştırmasında yapıda firuze r e n k l i ç i n i p a r ç a l a r ı n a rastlanmıştır. Geniş bir kazı çalışması yapılması halinde yapı tam olarak ortaya çıkacak ve geçmiş hakkında birçok bilgi elde edilecektir
16 Zozana Berçelanê / Berçelan Yaylası Zozana Berçelanê / Berçelan Yaylası Zozana Berçelanê Wexta ku hûn derdikevin serê bajêr Taxê Yenîmehellê rêya ku dikeve aliyê bakur ve we dibe Zozana Berçelanê 18 kîlomîtroyan ji Colemêrgê dûre. Rêya çûyîna vê zozanê hemû evrazî ye. Berçelan navê xwe ji her du çelan( kevir) û girên derdora zozanê digire. Di nava zozanan de ya herî navdar û berhemdar Berçelan e. Demên zozanê yên herî xweş di mehên Gulan, Xizîran, Tîrmeh û Tebaxê de tên jiyan kirin. Di vê demsalê de xweza awayê xwe yê herî delal dide berçavê mirov. Wexta ku mirov ber bi zozanê ve diçe li ser rêya wê berf, kulîlkên cur be cur û avên ku çavkaniyên wan zelal derdikevin pêşiya mirov. Kesên ku dikevin nava Berçelanê jî bi heman dîmenan re rûb rû dimînin. Hewayê wê yê paqij mirov mest dike. Tu deman dengê mih û berxikan jê xelas nabe heya ku dîsa berf dikeve. Ev jî tê wê wateyê ku Zozana Berçalanê xwedî adaniyek pir mezin e. Di meha Xizîranê( Pûşper) de Zozana Berçelanê spêdê bi derketina rojê hûn dê bibînin ku hûn tu deman ewqas nêzî rojê nebûne. Noqbûna rojê jî xwedî delaliyek din e. Hûnê ji rengê rojê ya dide Çiyayê Simbil û Cîloyan têr nebin. Ger hûn li vê zozanê bimînin pêdiviya we cilên stûr û beteniyan heye. Ji ber ku hewayê vê zomê ji ber bilindahiya wê gelek sar e. Her sal li gorî derfet û pêvajoyê mîhrîcanên çand, huner û xwezayê ji aliyê Şaredariya Colemêrgê ve tên çêkirin. Berçelan Yaylası Şehrin yukarısına doğru çıktığınızda Yeni Mahalle 'den sonra kuzeye devam eden yol Berçelan Yaylası'na gider. Bu y a y l a ş e h r e 1 8 k m uzaklıktadır. Yayla yolu yokuştan ibarettir. Berçelan adını aldığı küçük dağlar, tepeler ve güneye doğru hafif geniş düzlüklerden oluşan bir platodur. Yaylada en güzel vakitler Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında yaşanılır. Bu mevsimde doğa tüm güzelliklerini insana sunuyor. Yaylaya doğru çıkıldığında yol boyunca kar, çiçek ve oluk oluk akan su görüntüleriyle karşılaşırsınız. Aynı manzarayla, daha zengin h a l i y l e y a y l a d a d a karşılaşırsınız. Temiz havası insanı sarhoş edecek kadar temizdir. Kuzu, koyun sesi kar yağana kadar hiç eksilmez. Bu da yaylanın ne kadar bereketli o l d u ğ u n u g ö s t e r i r. B e r ç e l a n ' d a H a z i r a n s a b a h l a r ı n ı n e r k e n saatlerinde güneşe daha önce bu kadar yakın olmadığınızı fark edeceksiniz. Gün batımı da bir o kadar muhteşem. Kızıla çalan güneş ışınlarının Sümbül ve Ciloların zirveleri b o y a m a s ı n a doyamayacaksınız. Eğer yaylada kalmak istiyorsanız yaz olsa dahi bataniye ve kalın e l b i s e l e r e i h t i y a c ı n ı z olacaktır. Çünkü yüksekte bulunan bu yaylanın havası çok soğuktur. Her yıl koşullara göre bu yaylada Hakkari Belediyesi tarafından kültür, sanat ve doğa festivali düzenleniyor
17 Tirbeya Gulereş / Gülereş Baba Türbesi Medreseya Zeynel Beg / Zeynel Bey Medresesi 32 33
18 Jiyana Zozanan / Yayla Yaşamı Jiyana Zozanan / Yayla Yaşamı Jiyana Zozanan Jiyana zozan û zoman li Colemêrgê cihek herî mezin digire. Dewlemendiya xwezayê ji bo xwedîkirina sewalan qadek herî xweş û baş e. Ji destpêka demsala biharê mirovên xwedî sewal rêya zozanan digirin û diçin nav xwezaya dewlemend. Serî de cihê lê bimînin amade dikin û konan vedidin. Nêzî pênc mehan li van zozanan dimînin. Her wiha zêdebûna çavkaniyên avê ji bo mirovên zozanan dimînin bi xwe re bereketê tîne û s e wa l ê n x wedî d i k i n d e hilberînên baş digirin. Li zozanan hevbeşiya kar heye. Dayik û keçik pezan didoşin, tiştên gihiştî berhev dikin, nanî dipêjin û zarokan dinêrin. Bav û kur sewalan diçêrînin, goyîna ketî berê wan dikin, alîkariya şivanan dikin û êzingan berhev dikin. Hilberên li zozanan derdikevin him ji bo firotinê him jî ji bo di nava jiyana rojane de bên bikaranîn tên amadekirin. Tenê zozan ji bo xwediyên sewalan malvaniyê nake. Kesên demsala havînê dixwazin bi xwezayê re bibin yek jî demên xwe li zoza n a n d e r b a s d i k i n û xweşikbûnên xwezayê heya dawiyê dijîn. Wexta vegerê ji bo zozaniyan meha Çiriya Pêşîn e. Ev veger di kesên li zozanan manî de xemgîniyekê derdixe holê. Yayla Yaşamı Hakkari' de yayla yaşantısı çok önemli bir yer tutar. Doğanın zenginliği hayvan beslemek için en iyi alandır. İlkbaharın başlangıcıyla koyun sahibi olan insanlar yayla yolunu tutar ve zengin doğanın içine girerler. Başlangıçta kalacak yerin hazırlığı yapılır ve kara çadırlar kurulur. Beş aya yakın bir süre y a y l a l a r d a k a l ı r l a r. S u kaynaklarının çokluğu yaylalarda klan insanların hayvanlarını beslemek için çok büyük bir önem arz ediyor ve bununla beraber elde ettikleri ürünlerde bereket olur. Yaylada kalan insanlarda iş bölümü vardır. Anne ve kızları koyun sağma, elde edilen ürünleri hazırlama, ekmek pişirme işleriyle, baba ve oğullarda koyunları otlatma, nöbet tutma, çobanlara yardım, yakacak odun toplama, ot biçme ve toplamayla ilgilenir. Yaylada elde edilen ürünler hem satılmak için hemde günlük ihtiyaç olarak kullanılır. Yaylalar sadece koyun sahipleri için ev sahipliği yapmıyor. Doğayla bir olmak isteyen insanlar yaz mevsiminde buraların yolunu tutar ve doğanın güzelliğini doyasıya yaşarlar. Yaylacılar için dönüş zamanı Ekim ayıdır. Bu dönüş yaylada kalanlarda bir üzüntü çıkarır ortaya
19 Berxbir Kuzu Kırpma Berxbir Roja herî girîng ya demsala havînê yek jî roja berxbirê ye. Ev şahî zêdetir di meha Tîrmehê de tê lidarxistin. Ev rojên berxbirê ji bo jiyana zozanan rojên herî xweş û wateya kêfxweşiyê ne. Roja yekemîn berx di nava gerekê yan jî kêftan de tên şûştin. Wexta ku ev kare tê kirin zarok û xort bi çoşeke mezin melevaniyê ( avjenî) jî di gerên sar de dikin. Roja duyemîn êdî derbasî berxbirê dibin û çoş digehe astek herî jor. Di vê rojê de pêşbirka berx birînê tê kirin. Yê ku berxê xwe zû û paqij birî serdikeve û diyarî ji bo kesê serkeftî tê dayîn. Yên govendê digirin, yên xwarinan çêdikin, yên guhdariya dengbêjan d i k i n q a d a b e r x b i r ê dewlemend dikin. Derveyî vê her kesek li gorî herêmên xwe lîstokên xwe yên wek biranê, kêlanê, holanê hwd. Wexta ku ev şahî çêdibe ji aliyê kesên zom û zozanan dimînin ve heval, hogir, nas û kesên ji derveyî bajêr û welat tên vexwandin. Bi wan re ev şahî xweş û geş dibe. Kuzu Kırpma Kuzu kırpma şenliği yaz m evsiminin e n ö n e m l i günlerinden bir tanesidir. Bu şenlik genelde Temmuz ayında düzenlenir. Kuzu kırpma günleri yayla yaşamı için en güzel ve mutlu günleri ifade eder. Birinci gün kuzular yıkanır ve kurutulur yıkama işi genelde dere yatağındaki g ö l e t l e r d e v e ya b u z u l ( s i r k ) göllerinde y ü z m e eşliğinde yapılır. Artık ikinci kuzu kırpmaya geçiliyor ve çoşku en üst doruğa çıkıyor. Bugün de kuzu kırpma yarışması yapılıyor. Kuzusunu çabuk ve temiz kırpan kazanıyor ve ona ödül veriliyor. Kuzu kırpma alanı dengbejleri dinleyenlerle, halaya tutanlarla, yemek yapanlarla zenginleşiyor. Bunun dışında herkes kendi yöresel oyunlarını oynuyor örneğin (biranê, kêlanê, holana şekalan ) gibi birçok o y u n. B u ş e n l i k d ü ze n l e n d i ğ i n d e yay l a sakinleri dost, arkadaş ve il d ı ş ı n d a n t a n ı d ı k l a r ı n ı çağırırlar ve onlarla bu şölen güzelleşiyor
20 Geliyê Zapê Zap Vadisi 38 39
21 Çiyayên Cîlo û Satê Cilo - Sat Dağları Çiyayên Cîlo û Satê Ev çiyayên hanê piştî Çiyayê Agiriyê di çiyayên herî bilind in. Çiyayên Cîlo û Satê di navbera Çemê Nihêlê, Avaşîn û Çemê Şemzînan de cih digire. Hinek ji van çiyayan Simbil ( m) û Merê ( m) ye û hinek cihan jî bi hêla rojava- rojhilat dirêj dibin. Silsileya van çiyayan bi bilindahiya 3000 mîtroyan destpê dikin û çep û rast gelek sertapên wan yên rast û rep hene. Di navbera Colemêrg û Geverê de jî wek Çiyayê Reşko ( 4135 m),girê Gelyano( 3650m) cih digirin. Li aliyê Şemzînan jî Çiyayê Berdalo (3250 m ), Çiyayên Garê (3460 m) cih digirin. Di navbera Avaşîn û Çemê Şemzînan jî Çiyayê Satê bi bilindahiya xwe ve cihek girîng li vê erdnigariyê de digire. Ev çiyayên ku me behsa wan kirî beşek ji Torosên Rojhilatê ne û ev çiya, çem, gir, golên pîrekeviyan û zozan herêmek gelek xweş e. Di navbera van sertapên bilind û bi dorgirtina Çemê Zapê, Çemê Nihêlê û Çemê Şemzînan da zozanên wekî Meydan Belek, Bala, Mêrgan, Serpil, Kehê yên bi nav û deng hene. Ji ber xweşikbûnên ku di xwe de dihewînin wek Hîmalayên Kurdistanê tên hesibandin. Ev herêm ji bo werzîşên zivistanê û gelek cureyên werzîşê re dikare mazûvaniyê bike. Li vê herêmê çiyavanî tê kirin û ji aliyê gerê ve cihekî bêhempa ye. Ji ber şerê 30 salan ev herêm û xweşikbûnên ku di xwe de dihewîne nehatine dîtin û ji bo aboriya herêmê tiştek jî bi xwe re ne aniye. Cilo- Sat Dağları Cilo-Sat Dağları, Ağrı Dağı'ndan sonra Türkiye'nin en yüksek zirvelerini oluşturur. Cilo- Sat Dağları Nehil Çayı, Avaşin ve Şemdinli Çayı ile çizilmiş alanda yer alır. Sümbül Dağı( m) Mere (3200 m) ile başlayan Cilolar kimi yerde batı-doğu yönlü uzanır. Genel olarak bu dağ silsilesi 3000 metrenin üstünde bir yükseltiye sahip olmakla beraber sağlı sollu sarp ve dik birçok doruk mevcuttur. Kisara Dağı(3500 m),suppe Durek( 4060 m), Köşedireği Dağı( 3700 m), Reşko(4135) gibi zirveler Yüksekova ve Hakkari arasında yer alır. Şemdinli yönünde ise 3250 m ile Beridalo ve Yekboy Dağları, 3254 m ile Samur, 3460 m ile Gare Dağları bu kütlenin üzerinde bulunan diğer önemli zirvelerdir. Avaşin Suyu ile Şemdinli Çayı arasında kalan Sat Dağları da bu y ü k s e l t i l e r i n e n ö n e m l i b ö l ü m l e r i d i r. D ı ş D o ğ u Toroslar'ın önemli bir bölümünü oluşturan bu dağ silsilesi yüksek dağlar, karlı tepeler, vadi ve yamaçlarda bol sular, buzul gölleri ve yaylaları ile çok güzel bir bölgedir. Zap Suyu, Nehil Çayı, Avaşin ve Şemdinli Çayı gibi akarsuların çevrelediği bu yüksek zir veler arasında Meydan Belek, Bala, Mergan, Serpil, Kehi, Sat Samedar gibi birçok yayla yer alır. İçinde barındırdığı güzelliklerden dolayı Türkiye Himalayaları olarak kabul edilir. Bu bölge kış sporları, dağ tırmanışları turizmine müsaittir
22 Geliyê Dêzê Kırıkdağ Vadisi 42 43
23 Golên Satê / Sat Gölleri Golên Satê / Sat Gölleri 44 45
24 Çemê Avaşîn / Avaşin Deresi Sûlava Kehê / Ağaçdibi Şelalesi Sûlava Kehê Ev sûlav li Gundê Kehê ye. Bilindahiya vê sûlavê mîtro ye. Bi avên berf û baranê xweşikbûna xwe derdixe holê. Wexta dibe havîn, ava vê sûlavê kêm dibe. Ağaçdibi Şelalesi Bu şelale Ağaçdibi Köyü'nde bulunmaktadır. Şelalenin yüksekliği metredir. Kar ve yağmur sularıyla tüm güzellikleri ortaya çıkar. Yaz olduğunda bu şelalenin suları azalır
25 Gola Seyîdxan / Seyithan Gölü Li Colemêrgê Destxetî / Hakkari de El Sanatı LI COLEMÊRGÊ DESTXETÎ HAKKARİ'DE EL SANATI Berikên ku li Colemêrgê tên Hakkari' de el sanatlarının raçandin reng û neqşên xwe wek en önemli kısmını kilimler oluşturur. çavkanî dîsa ji Colemêrgê digirin. Ji Kilimler renkleri ve desenleriyle ber dewlemendiya nebatên vê Hakkari'nin özgünlüğünü yansıtır. erdnigariyê jinên Colemêrgî hunera Bitki motifleri, hayvan figürleri ve destkariya xwe bi reng û rîsên geometrik desenlerle süslenen xwezayî ve kirine yek û berikên ku kilimlerin iplikleri ağaç kabukları, bir Gola Seyîdxan Gola Seyîdxan ya pîrkevî li aliyê bakurrojavayê Zozana Berçelanê di nava kewaşeyê de ye û mîna golên ku navbera lûtkeyên Cîloyan de cih digirin çêbûye. Moriya şîn ya Berçelanê Gola Seyîdxan e. Çavkaniyên vê golê berfên kêleka wê û kaniyên avê yên cemidî ne. Gol bi şînbûn û zelaliya xwe hemû balan dikişîne ser xwe û xwedî delaliyek bêhempa ye. Ev gol navê xwe ji kurê Zeynel Begê Colemêrgê ji Seyîdxan digire. Wekta Seyîdxan bi hespê xwe diçe nêçîrê ji bo ku hespê xwe lez ajotiye hespê wî pir şariyayî bûye û hespê xwe ajotiye nava golê. Wexta ku Seyîdxan bi hespê xwe dikeve golê êdî nikariye derbasî aliyê din bibe û bi hespê xwe ve fetisiye. Bi vî awayî navê golê bûye Gola Seyîdxan.Çûyîna Gola Seyîdxan jî bi rêya Berçelanê ve çêdibe. Seyithan Gölü Berçelan Yaylası'nın kuzeybatı yönündeki zirveye yakın bir çöküntüde Ciloların zirveleri arasında bulunan göllerin bir benzeri Seyithan Gölü'dür. K a y n a ğ ı n ı h e m e n y a n ı b a ş ı n d a k i k a r l a r d a n v e bembeyaz soğuk pınarlardan alır. Göl berrak ve masmavi rengiyle oldukça güzel bir görünüme sahiptir. Bu göl ismini Hakkari Beyi olan Zeynel Bey'in o ğ l u S e y i d h a n ' d a n a l ı r. Seyidhan avcılık için atıyla Berçalan Yaylası'na çıkarken atını çok hızlı koşturduğu için atı yorulmuş ve göl kenarına geldiğinde atını göl içine sürmüş. Diğer tarafa geçmeden atıyla beraber bu gölde boğulmuş. Bu olaydan sonra bu gölün ismi Seyidhan Gölü olmuş. dikarin sed salan xwe bigirin çêkirine. Boyaxên kokî tên zanîn ku bi emelkirina qalikên daran û hinek kokên nebatan piştî hinek qonaxan ev rîsên rengên wan xwezayî tên destxistin. Ji qalikên gûzan û pelên wan rengê qehweyî û reş, ji nebata giyarengê zer, ji şîremarê bej, ji pûng kesk, ji pelê simaqê reş, ji rûnasê rengê sor tê destxistin. Ev nebatên ku me behsa wan kirî û herêma Colemêrgê zêde tên dîtin ji bilî rengê şîn hemû reng tên destxistin. Taybetiyek berikên Colemêrgê jî heye ku zirav tên raçandin. Berikên ku xwezayiya xwe diparêzin û rengê xwe nadin li Tirkiyê û welatên Ewropayê dikevin bazaran û tên firotin. Hinek navên berikan wiha ne; Gulşivan, Gulsarya, Herkî, Gulhezar, Şemarî, Hevçeker, Kesneker. toprak çeşidi, değişik bitki kökleri, değişik bitkiler ve yapraklarından elde edilen boyalarla iplikler b o y a n ı r. C e v i z k a b u ğ u v e yaprağından kahverengi ve siyah renk, giyareng bitkisinden sarı, şiremar'dan krem, naneden yeşil, sumak yaprağından siyah, runas bitkisinden kırmızı renk elde edilir. Bahsettiğimiz bu bitkiler zengin Hakkari doğasında çokça bulunur. Hakkari kilimlerinin bir özelliği de ince dokunuyor olmasıdır. El tezgahlarında dokunan ve doğal renklerini çok uzun süre koruyan kilimler yurt içinde ve birçok Avrupa ülkesinde satılmaktadır. Bazı kilim isimleri şöyle: Gülşivan, Gülsarya, Gülhezar, Herkî, Hevçeker, Gülgever, Şamari, Kesneker 48 49
26 Gulhezar / Gülhezar Gulşivan / Gülşivan 50 51
27 Gulsarya / Gülsarya Herkî / Herki Gulsarya Gülsarya Wateya navê vê berikê Gula Saryayê ye. Tê gotin ku cara yekemîn ev berik ji aliyê jina ku navê wê Sarya ve hatiye raçandin. Di berikê de neqşa Keça Bûk xwe dide xuyakirin. Bi yekkirina rengan, bi cudabûna bandên dûr û dirêj wek toziyên beqlavê jî tên raçandin ev berike. Anlamı 'Sarya'nın Gülü' olan kilimin ilk kez Sarya adlı bir kadın tarafından dokunduğu söylenmektedir. Kilimde 'Eli Belinde' ya da 'Gelin Kız' adı verilen motif diyagonal şekiide dokunmuştur. Renk birleşimleriyie enine bantlarla ayrılabildiği gibi iç içe baklava dilimi tarzında da dokuma yapılabilmektedir
28 Hevçêker / Hevçeker Gulgever / Gülgever Hevçêker Wateya navê vê berikê newaz, xwemal e. Di van berikan de zêdetir neqşên heywanên wek ejdeha û pindepîrê tê de cih digirin. Hevçeker Hevçeker 'nadide, kendine özgü, özenilen' anlamına gelmektedir. Kilimlerde genellikle, örümcek veya ejderha motifi yer almaktadır
29 Şamarî / Şamari Goreyên Rîs / Yûn Çoraplar Goreyên Rîs 56 57
30 Parzûn / Parzun Mêzer / Mezer 58 59
31 Çoxik (Kerik) Çohik Reşik / Reşik 60 61
32 Cil û Berg / Giyim Kuşam Şel û Şepik/ Şal ve Şapik 62 63
33 Kiras û Fîstan / Kıras ve Fistan Xwezgînî / Kız İsteme Xwezgînî Ciwanên ku hevdu ecibandî dema agahî didin malbatên xwe dibe destpêka dawetan. Aliyê kur nêzîkbûna malbata keçikê vedinêrîne û wexta nêzîkbûnek erênî dîtin li gorî biryara malbata kurikî agahiyan didin derdor û merivên xwe bi kom li gel mele diçin keçik xwestinê. Aliyê keçikê jî bi malbat û derdorên xwe ve malbata tê keç xwestinê pêşwazî dikin. Piştî axaftinên rihspiyan yên xweşik ji nava rihspiyên malbata hatî keç xwestinê yek mafê gotinê digire û sedemê hatinê dibêje kesên malbata keçikê. Piştî bersiva erênî ya malbata keçikê dûa tên xwendin û şerbeta hatî amadekirin bi hevre tê vevxwarin û bi awayî xwezgînî bi encam dibe. Kız İsteme Birbirlerini beğenen gençlerin ailelerine haber vermesi aslında düğünlerin başlangıcıdır. Erkek tarafı kızın ailesinin meseleye yaklaşımını yoklamaya başlar ve olumlu tavır fark edilmesi üzerine kararlaştırılan bir gün akşam erkeğin babası ve arabalarından oluşan grubu yanına alarak imamla beraber kızı istemeye giderler. Kız tarafı da babası ve akrabalarıyla beraber erkek tarafını karşılar. İki tarafın yaşlıları konuşmalarını güzel sözlerle bitirdikten sonra erkek tarafının yaşlısı laf arasında geliş sebeblerini kız tarafının en yaşlısına bildirir. Kız tarafının olumlu cevabından sonra dualar okunur ve hazırlanan şerbet içilir ve kız isteme böyle sonuçlanır
34 Erêkirin / Söz Kesme Nîşane / Nişan Erêkirin Li gorî biryara malbatên keç û kur piştî xwestinê navbera heftiyek yan jî du heftiyan de malbata kurik bi kom diçin malbata keçikê ji bo desteser ango erêkirinê. Wexta malbata kurik diçe jî bi xwe re wek diyarî zêran, cilan, cotek pêlavalan, cotek şimikan dibin. Malbata keçikê jî bi kêfxweşî wan pêşwazî dikin
35 Dawet / Düğün Ser sênî / Sersêni 68 69
36 Pêjgaha Colemêrgê / Hakkari Mutfağı Doxave / Doğave 70 71
37 Kêpayî / Kepaye Gulol / Gilol Gulol Ev xwarin bi dew û birinc tê çêkirin. Dema dew dikele birinc dixin nav heya dikele bi alikariya heskû tevlihev dikin. Piştî pêjana wê ji bo sar bibe didin bêhn vedanê. Wexta tê ser sifreyê nîvişkê hatî qelandî dixin nava lalîkê û ji bo nîvişkê cih nava xwarinê tê vekirin. Bi vî awayî ev xwarine tê xwarin. Gilol Pirinç ve ayrandan yapılır bu yemek. Kaynayan ayranın içine pirinç katılır ve tam kıvamına gelinceye kadar karıştırılır. Piştikten sonra soğuması için dinlendirilir. Sofraya geldiğinde kızartılmış tereyağ bir kabın içinde ortasına bırakılmak için hazırlanır. Böylece servise hazır hale gelir. Bu yemeğin içine tahin ya da pekmez koyarak yiyenlerde vardır
38 Gever / Yüksekova Gever / Yüksekova 74 75
39 Avzeha Nihêlê / Nehil Sazlığı Peykêrên Beranan / Koç Heykelleri 76 77
40 Wêneyên Keviran / Kaya Resimleri Şemzînan (Navşar) / Şemdinli Şemzînan (Navşar) 78 79
41 80 Şemzînan Şemzînan (Navşar) (Navşar) / Şemdinli / Şemdinli Qesra Kelatê / Kelat Sarayı 81
42 Goristana Seyîd Tehayê Hekkarî / Seyit Taha Hakkari Mezarlığı Hingivê Şemzînan / Şemdinli Balı 82 83
43 Pira Nehriyê / Bağlar Taş Köprüsü Tirbeya Seyîd Evdila / Seyit Abdullah Türbesi 84 85
44 Çel / Çukurca Çel / Çukurca 86 87
45 Keleha Çelê / Çukurca Kalesi Aqedên Coya Mîr ya Dîrokî / Tarihi Su Kemeri Aqedên Coya Mîr Ya Dîrokî Ev cih navenda Çelê' de li Taxa Begê ye. Tê texmîn kirin ku ev Aqedên Coya Mîr di derdorê 400 sal beriya niha ji aliyê Mîrên Çelê ve hatiye çêkirin. Bi kevirên reş yên serûber ve hatiye sazkirin. Aqeda Avê jî berhemek dîrokî ya navçeya Çelê ye. Tarihi Su Kemeri Bu tarihi yapı Çukurca ilçe merkezinde bulunan Bey M a h a l l e s i ' n d e b u l u n m a k t a d ı r. B u s u kemerinin yaklaşık 400 yıl ö n c e Ç u k u r c a M i r l e r i tarafından yapıldığı tahmin ediliyor. Siyah kesme taşlarla yapılmıştır. Su Kemeri Çukurca ilçesi için tarihi bir eserdir
46 Geliyê Tîyarê Tiyar Vadisi Geliyê Tiyarê Ev gelî di sêgoşeyê Colemêrg, Gever û Çelê de cih digire. Li başûrê Çiyayên Cîloyan e. mirov dema diçe vî gelî de rêze gund dikevin pêşiya mirov. Geliyê Tiyarê ji sê beşan pêktê. Beşa yekemîn Şiva Silbegê ye û wek Tiyara Jêrî tê binavkirin. Tiyara Navîn ku wek Şîva Lîzanê tê. binavkirin û ji Gundê Gêmanê, Aşûtê heya Ristê fireh dibe.. Ji wir heya Dêra Nûnê ango Geliyê Dizê dirêj dibe û wek Tiyara Jorîn tê binavkirin. Di vî gelî de Dêra Mar Sava xwedî taybetiyên herî girîng bû. Di vê Dêrê de her roj qasî du sed rêwî dihatin xwedîkirin. Ji bo razanê tahtikên (kepene) wê hebûne. Bi giştî heştê gundên Geliyê Tiyarê hene. Li van gundan fêkiyên wek hinar,hejîr tên gihandin. Her wekî din tûtin,kuncî û birinc tê çandin. Ji aliyê din jî rezên tirî yên Nastûriyan hebûn û wî demî wan ev tirî dikirin şerab. Ev geliye çiqek rêya dîrokî ya Rêya Hewreşîmî (Armûş) ye ku ji rojava tê derbas dibe Îranê û Çînê (Sînê). Tiyar Vadisi Bu vadi Hakkari, Yüksekova, Çukurca üçgeninde yer alıyor. Cilo Dağları'nın güneyindedir. Bu vadiye girildiğinde sıralanmış köyler yer alıyor. Tiyar vadisi üç bölümden meydana geliyor. Birinci bölüm Silbeg Deresi Aşağı Tiyar olarak, ikinci bölüm Lizan Deresi Orta Tiyar olarak ve Yukarı Tiyar ise Nune Kilisesi 'ne kadar olan alanı kapsamaktadır. Bu vadi Dize Vadisi'ne kadar uzanmaktadır. Bu vadi de Mar Sava Kilisesi çok önemli özelliklere sahiptir. Bu kilise de her gün iki yüze yakın insan misafir olarak ağırlanıyordu ve yatmak için burada yünden yapılmış keçeler vardı. Genel olarak bu vadi de 80 köy var. Bu köylerde meyve olarak üzüm,nar,incir yetiştirilir. Aynı şekilde tütün,pirinç,susam ekilir. Nasturiler döneminde ise üzüm bağları vardı ve bu üzümden şarap yapılıyordu. Bu vadi tarihi İpekyolu' nun bir parçasıdır ve batıdan gelip İran ve Çin'e ulaşır
47 Kevne Avahiyên Kelê / Eski Kale Evleri Tirbeya Pîrmend Tirbeya Pîr Mend Pir Mend Türbesi Ev tirbe navçeya Çelê li Gundê Gûzereşê taxê Pîrî dimîne û odeyek wek mizgeftê ye. Ev tirbe yek qate û du beşan pêk tê. Beşa başûr wek mizgeft ya bakur jî wek tirbe ye. Ji bilî wê heft heb goristanên navê (pîr ) lê cih digirin hene. Deriyê wê vê tirbeyê beriya koçberiya 95 jî dima. Lê mixabin ew deriyê kevnar û nivîsên dîrokî ve hatî nexşandin piştî koçberiyê bê xwedî maye û niha wenda ye. Çukurca ilçesi Cevizli Köyü'nün Güven mahallesinde bulunan bu yatır, tek odalı bir mescidin içindedir. Tek katlı ve iki bölümden oluşmaktadır. Bölümlerden güneydeki mescit, kuzeydeki türbedir. Bunun dışında yedi tane (pir) adını taşıyan mezarlar vardır. Bu türbenin kapısı 95 teki göçe k a d a r k a l ı y o r d u. A m a maalesef göçten sonra sahipsiz bırakıldığı için üzerinde yazıtlar bulunan kapı kaybolmuştur. Kapının kim ya d a k i m l e r t a r a f ı n d a n g ö t ü r ü l d ü ğ ü t e s p i t edilememiştir
48 Tehîna Kunciya / Susam Tahini Tehîna Kunciya / Susam Tahini Tehîna Kunciyan Ya Çelê Ev tehîn ji kunciyên aliyê gundiyên çend gundên li derdora Çelê dimînin ve tê çêkirin. Tehîna xwezayî ya ku mirov ji tahma wê têr nabe ji kunciyên di aşên tehînê d e t ê n h ê r a n d i n v e t ê hilberandin.li Gundê Bîyadirê du aşên tehînê hene. Dîroka aşan di dîroka mirovahiyê de cihek girîng digire. Her çiqas bi valakirina gundan ve hatibin hilweşandin jî dîsa yên ku li ser piyan mane hene. Çukurca Susam Tahini Bu tahin Çukurca ilçesinin çevresinde bulunan birkaç köyde ekilen susamdan yapılmaktadır. Tadına doyum olmayan bu doğal tahin bölgede bulunan tahin değirmenlerinde öğütülen susamdan üretilmektedir. Narlı Köyü'nde iki tane bu d e ğ i r m e n l e r d e n v a r. Değirmenlerin tarihi insanlık tarihinde çok önemli bir yer tutmaktadır. Her ne kadar köylerin boşaltılmasından dolayı birçoğu yıkılmış olsa da ayakta kalan değirmenler var
Suruç ve Ankara Katliamları Sonrası Olası Bazı Deneyimler ve Psikososyal Dayanışma Ağı (PDA) - İstanbul
Suruç ve Ankara Katliamları Sonrası Olası Bazı Deneyimler ve Psikososyal Dayanışma Ağı (PDA) - İstanbul Piştî Qetlîama Pirsûs û Enqerê Hinek Tecrûbe û Tora Piştgirtina Psîkososyal a (TPP) - Stenbol Suruç
DetaylıBaşkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
Detaylı2016 Başkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıHALFETİ İLÇEMİZ. Halfeti
HALFETİ İLÇEMİZ Halfeti Şanlıurfa merkez ilçesine 112 km mesafede olan ilçenin yüzölçümü 646 km² dir. İlçe; 3 belediye, 1 bucak, 36 köy ve 23 mezradan oluşmaktadır. Batısında Gaziantep iline bağlı Araban,
DetaylıFêr-4. Ev ne pirtûkek e. Bu bir kitap değildir.
Fêr-4 SAZKIRINA HEVOKÊN NEYÊNÎ Û PIRSYARÎ OLUMLU VE OLUMSUZ CÜMLE YAPIMI Ji bo çêkirina hevokeke neyênî, pêşgira `ne` tê ber navdêr an rengdêrê û ji vana cudatir tê nivîsandin. Lê dema lêker were neyênîkirin,
DetaylıMAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI
TÜRKİYE DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI ENVANTERİ ENV. NO. 58.01.0.02 ÇİMENYENİCE KÖYÜ, KÖROĞLU TEPELERİ, I39-a4 MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI İL SİVAS İLÇE HAFİK MAH.-KÖY VE MEVKİİ Çimenyenice Köyü GENEL
DetaylıKONFERANSA XEBATÊN KURDÎ
KONFERANSA XEBATÊN KURDÎ Zanîngeha Bilgiyê ya Stenbolê / Kuştepe BS 25 Gulan 2013 WEQFA ÎSMAÎL BEŞÎKCÎ & CIVATA ÇAND Û RAMANÊ YA BİLGİYÊ *** KÜRT ÇALIŞMALARI KONFERANSI İstanbul Bilgi Üniversitesi / Kuştepe
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliyê
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliyê hejmar 51 payîz 2011 Şirîka min, Rehme Xelata Nobelê 2011 Bîranîna Faik Candan Serokvezîra Danîmark a nû jinek e Xelata Nobelê 2011 Xelata Nobelê ya
Detaylıİstenmeyen Çocuklar Zarokên Nexwestî
İstenmeyen Çocuklar Zarokên Nexwestî İletişim Yayınları 2090 Bugünün Kitapları 177 ISBN-13: 978-975-05-1680-1 2014 İletişim Yayıncılık A. Ş. 1. BASKI 2014, İstanbul EDİTÖR Tanıl Bora KAPAK Suat Aysu KAPAK
DetaylıKÜRTÇE - KURMANCÎ DÎL KURSU
KÜRTÇE - KURMANCÎ DÎL KURSU ALTINCI DERS WANEYA ŞEŞEM İŞARET ZAMİRLERİ CÎNAVÊN ŞANÎDANÊ 1 Ekoyê Cemîl İşaret zamirleri: İşaret edilen adın yerine kullanılan zamirlere denir. Kürtçe İşaret Zamirlerinin
DetaylıCOĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ:
TARİHİ : Batı Toroslar ın zirvesinde 1288 yılında kurulan Akseki İlçesi nin tarihi, Roma İmparatorluğu dönemlerine kadar uzanmaktadır. O devirlerde Marla ( Marulya) gibi isimlerle adlandırılan İlçe, 1872
Detaylı* ÖNEMLİ TELEFONLAR* *TELEFONÊN GIRÎNG*
* ÖNEMLİ TELEFONLAR* *TELEFONÊN GIRÎNG* DİYARBAKIR BAROSU ÇOCUK HAKLARI MERKEZİ NAVENDA MAFÊN ZAROKAN A BAROYA AMEDÊ (DÎYARBEKİRÊ) (0412)224 44 41 AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI DİYARBAKIR İL MÜDÜRLÜĞÜ
DetaylıVAN & DOĞUBEYAZIT GEZİSİ / Mayıs 2019 / 2 gece 3 gün
VAN & DOĞUBEYAZIT Tur Hakkında VAN & DOĞUBEYAZIT GEZİSİ / 10-12 Mayıs 2019 / 2 gece 3 gün Van & Nemrut Krater Gölü & Ahlat & Akdamar Adası & Van Gölü & Doğu Beyazıt & İshak Paşa Sarayı & Muradiye Şelalesi
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn PAYÎZ/2010
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn PAYÎZ/2010 47 Tidskriften utkommer 4 nummer per år. Sê mehan carekê derdikeve / Üç ayda bir çıkar. Utges av Apec-Förlag AB Hejmar 47, payîz 2010
DetaylıŞANLIURFA YI GEZELİM
ŞANLIURFA YI GEZELİM 3. Gün: URFA NIN KALBİNDEN GÜNEŞİN BATIŞINA GEZİ TÜRKİYE NİN GURURU ATATÜRK BARAJI Türkiye de ki elektrik üretimini artırmak ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki 9 ili kapsayan tarım
DetaylıSULTAN IZZETTIN KEYKAVUS TÜRBESİ, 1217, SİVAS
SELÇUKLU MİMARİSİ Selçuklular Orta Asya dan Anadolu ve Ön Asya ya yolculuklarında Afganistan, İran, Irak, Suriye topraklarındaki kültürlerden ve mimari yapılardan etkilenmiş, İslam dinini kabul ederek
DetaylıMAR Û ROVÎ. bêpere tê belavkirin. SETA GULGULÎSKÊN ZAROKAN
Nîsko Hecî Rovî Mam Ker Mar û Rovî Mîrên Mişk û Pisîkan Mişk û Pisîka Xezalê Qijik û Rovî Roviyê Qotomoto Rovî û Werdek Zeng û Beng Wa Pêro To Rê Bo Heş û Luye Luye û Zerrece Voreke û Verg Mormorîkê Namey
DetaylıAdıyaman'ın İsmi Nereden Geliyor?
ADIYAMAN Adıyaman'ın İsmi Nereden Geliyor? Rivayete göre; Adıyaman şehrini doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler çevirmiştir. Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçları ile kaplı olduğu gibi,
DetaylıMin digot qey tu bi zimanî, ma tu bi kurdî nizanî Cigerxwîn
Yýl/Sal: 1 Sayý/Hejmar: 5 Yerel, Edebi, Kültürel ve Siyasi Gazete KANÎ ABONELÝK KOÞULLARI Yurt içi yýllýk: 20 TL Yurt dýþý yýllýk: 25 Euro Yapý Kredi Adýyaman Þubesi 86467858 IBAN: TR42000670100000086467858
DetaylıFERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
JI BO ROJNAMEGERAN FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ Kurdî (Kurmancî) - Tirkî MURAT BAYRAM - FERİD DEMİREL WEQFA RAGIHANDINÊ YA IPSYÊ PÊŞGOTIN Dema ku têkiliya me ya şexsî bi kesên dî re nebe civak
DetaylıÇaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.
Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki
DetaylıCOĞRAFYA BÖLÜMÜ NDEN EDREMİT KÖRFEZİ KUZEY KIYILARINA ARAZİ ÇALIŞMASI
COĞRAFYA BÖLÜMÜ NDEN EDREMİT KÖRFEZİ KUZEY KIYILARINA ARAZİ ÇALIŞMASI Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü 4. Sınıf öğrencilerine yönelik olarak Arazi Uygulamaları VII dersi kapsamında Yrd. Doç. Dr.
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn PAYÎZ/2008 "Panzde salî bûm çûm ser hewîyê" Îbnî Xelîkan û Bermekîyan 1919-1923 yılları arasında Mustafa Kemal Atatürk ün Kürt Meselesi karşısındaki
DetaylıRapora Projeya Lêkolînê ya Berhevanîna Tevgerên Jinan a li Nav Tirkiyê
Rapora Projeya Lêkolînê ya Berhevanîna Tevgerên Jinan a li Nav Tirkiyê III.2.A. Ji Qadên Lêkolînê Mînakên Tevgerên Jinan ên li Tirkiyê Aslı Polatdemir Îlon 2017 2 Rapora Projeya Lêkolînê ya Berhevanîna
DetaylıKARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA GEZİMİZ
KARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA GEZİMİZ Okulumuz Gezi İnceleme ve Tanıtma Kulübümüz 17-18 Ocak 2015 tarihinde bir gece konaklamalı KARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA gezisi gerçekleştirdi.. 17 Ocak 2015 Cumartesi sabahı
DetaylıKonya İli Beyşehir İlçesi Fasıllar Anıtı ve Çevresi Yüzey Araştırması 2013 Yılı Çalışmaları
Konya İli Beyşehir İlçesi Fasıllar Anıtı ve Çevresi Yüzey Araştırması 2013 Yılı Çalışmaları Yrd. Doç. Dr. Yiğit H. Erbil, Hacettepe Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Konya İli Beyşehir İlçesi Fasıllar Anıtı
DetaylıMuhteşem Bir Tabiat Harikası SULTAN SAZLIĞI MİLLİ PARKI
Muhteşem Bir Tabiat Harikası SULTAN SAZLIĞI MİLLİ PARKI Harikulade bir tabii oluşum olan Milli Park, eşine az rastlanan tatlı ve tuzlu su ekosistemlerini bir arada bulundurması ve Afrika ile Avrupa arasındaki
DetaylıANTAKYA SAMANDAĞ GEZİSİ I 25 HAZİRAN 2012 MUSA DAĞI SİMON DAĞI
ANTAKYA SAMANDAĞ GEZİSİ I 25 HAZİRAN 2012 MUSA DAĞI SİMON DAĞI Harbiye de kaldığımız Otelde akşam Antakya mezeleri ile özel tavuk yedik, Antakya mezelerini tattık, sabah kahvaltıdan sonra, özel minibüslerle
DetaylıCOĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL
COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1 Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı
DetaylıMURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik
Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi
Detaylı2011 YILINDA DOĞU ANADOLU BÖLGESİN DE URARTU BARAJ, GÖLET ve SULAMA KANALLARININ ARAŞTIRILMASI ALİKÖSE KANALI
2011 YILINDA DOĞU ANADOLU BÖLGESİN DE URARTU BARAJ, GÖLET ve SULAMA KANALLARININ ARAŞTIRILMASI Oktay BELLİ ALİKÖSE KANALI Aliköse Kanalı, Tuzluca İlçesi nin yaklaşık olarak 36 37 km. güneybatısında bulunmaktadır.
Detaylı2016 Özalp Tarihçesi: Özalp Coğrafyası: İlçe Nüfus Yapısı: Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam 0-14 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş
Özalp Tarihçesi: Özalp ilçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bu günkü Saray ilçe merkezinde kurulmuştur. 1948 yılında bu günkü Özalp merkezine taşınmış ve burası ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür. Bölgede
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn KAMBAXA VÊ SIRGÛNÊ Di folklora kurdî de stranên xerîbiyê ZIVISTAN 2006 29 Tesîra barkirinê li ser zimên Elbistan - Pazarcık yöre tarihi ve kültürü
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn ZIVISTAN/2010 Hevpeyvîn li ser defîleya kinc û bergên jinên kurd bi Xanim Inci Hakbilenê re Destpêka axaftinê û fonksiyonên ziman Prof. Dr. Ilhan
Detaylıhakpar 2 1/12/09 14:21 Page 1 AÇILIM KÜRT SORUNU Ç N DEMOKRAT K FEDERAL ÇÖZÜM ÖNER S HAK-PAR HAK VE ÖZGÜRLÜKLER PART S
hakpar 2 1/12/09 14:21 Page 1 AÇILIM VE KÜRT SORUNU Ç N DEMOKRAT K FEDERAL ÇÖZÜM ÖNER S HAK-PAR HAK VE ÖZGÜRLÜKLER PART S hakpar 2 1/12/09 14:21 Page 2 Hak ve Özgürlükler Partisi, 2002 y l nda farkl fikir
DetaylıBELGESELİ ANADOLU DA ZAMAN. 1. Bölüm: Hıdırellez Zamanı. 2. Bölüm: Kars'ta Kış Zamanı
ANADOLU DA ZAMAN BELGESELİ HER PAZAR 15:25 TE TRT 2 DE! 1. Bölüm: Hıdırellez Zamanı Anadolu'daki en ilginç Hıdrellez kutlaması, belki de Balıkesir dedir. Diğer bölgelerde bir güne indirilen kutlamalar,
DetaylıKovara siyasi, çandi, huneri, dirold ô lekolini ya Kurden Anatoliya Navin. www.arsivakurd.org
Kovara siyasi, çandi, huneri, dirold ô lekolini ya Kurden Anatoliya Navin Veger Kovara Kurden AnatoUya Navin Naverok 1 İçindekiler Genel Yayın Yönetmeni: Murat Alpavut Redaksiyon: Abdullah Kaya, Ali Fuat
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn BIHAR/2008 Newroza we pîroz,
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn BIHAR/2008 37 Newroza we pîroz, ISSN 1402-7488 Tidskriften utkommer 4 nummer per år. Sê mehan carê derdikeve/ Üç ayda bir çıkar. Utges av Apec-Förlag
DetaylıPERVARİ İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
PERVARİ İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 185 3.6. PERVARİ İLÇESİ 3.6.1. PALAMUT KÖYÜ UMURLU MEZRASI HANI Han Umurlu Mezrasının hemen dışındadır. Yapı üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını
DetaylıEDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN
EDİRNE UZUNKÖPRÜ MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI Yunanistan sınırına 6 kilometre uzaklıkta yer alan Edirne nin Uzunköprü ilçesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Trakya daki ilk yerleşimlerinden biri. Ergene
DetaylıT.C. ŞIRNAK VALİLİĞİ 1990 ULUDERE
T.C. ŞIRNAK VALİLİĞİ 1990 ULUDERE Mir (Cencekir) Kalesi:...9 Geramon Kilisesi...40 Halmun (Elamun) Kilisesi...4 Beyaz Köprü...46 Köprü...47 AVRUPA KONSEYİ DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ
DetaylıHarflerin kelime içerisinde kullanım biçimleri: Ekoyê Cemîl
Harflerin kelime içerisinde kullanım biçimleri: Ekoyê Cemîl 1. Kürtçe de üç adet kaynaştırma harfleri vardır. Bunlar h, w, y harfleridir. Bu harfler yarım sesli harfler olarak hisedilirler. Kürtçede özellikle
DetaylıTur Danışmanımız: Ali Canip Olgunlu
Ali Canip Olgunlu ile Kapadokya Tur Programı Göreme, 6-8 Eylül 2013 Tur Rehberimiz: Tur Danışmanımız: Ali Canip Olgunlu Öne Çıkanlar: Ali Canip Olgunlu nun anlatımlarıyla Kapadokya Anadolu daki ilk kiliselerden
DetaylıSARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:
Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı
DetaylıTatil ve Yöre Rehberi
Tatil ve Yöre Rehberi Kalkan, Antalya ya bağlı olan çok şirin bir sahil kasabasıdır ancak bu ilin merkezinden 200 km. kadar uzaktadır. Özellikle İngiliz turistlerin ilgi gösterdiği Kalkan son yıllarda
DetaylıGezi, 4 gece konaklama 5 gündüz şeklinde olacak. Gidiş: Havayolu ile İstanbul - Bosna, Dönüş; Üsküp - İstanbul olacak. 5 Ülke 12 vilayet gezilecek.
Gezi, 4 gece konaklama 5 gündüz şeklinde olacak. Gidiş: Havayolu ile İstanbul - Bosna, Dönüş; Üsküp - İstanbul olacak. 5 Ülke 12 vilayet gezilecek. Gezilecek yerler: Bosna-Mostar (Bosna Hersek), Tivat,
DetaylıBİRECİK İLÇEMİZ Fırat ta Gün Batımı
BİRECİK İLÇEMİZ Fırat ta Gün Batımı Birecik ilçesi Şanlıurfa Merkez ilçesine 80 km uzaklıkta olup, yüzölçümü 852 km2 dir. İlçe merkez belediye ile birlikte 3 belediye ve bunlara bağlı 70 köy ve 75 mezradan
Detaylı-İÇİNDEKİLER- 1.1.ANTALYA... 2. Tarihi... 2. Nüfus... 3 4.PLANLAMA ALAN TANIMI... 6 5.PLAN KARARLARI... 7
-İÇİNDEKİLER- 1.KENTİN GENEL TANIMI... 2 1.1.ANTALYA... 2 Tarihi... 2 Coğrafi Yapı... 2 İklim ve Bitki Örtüsü... 3 Nüfus... 3 Ulaşım... 3 2.JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU... 4 3.ÇED BELGESİ... 5 4.PLANLAMA
DetaylıYazınca. kovara werger, lêkolîn û edebiyatê çeviri, araştırma ve edebiyat dergisi BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT KULÜBÜ
Yazınca kovara werger, lêkolîn û edebiyatê çeviri, araştırma ve edebiyat dergisi 9 BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT KULÜBÜ 2 Yazınca bahar, 2008 hejmar/sayı: 9 büed adına sahibi ve sorumlu yazı işleri müdürü
DetaylıTÜRKİYE DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI KORUMA ENVANTERİ ENV. NO. SİT ADI
TÜRKİYE DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI ENVANTERİ ENV. NO. ZARA ŞEHİTLİĞİ İL SİVAS İLÇE ZARA MAH.-KÖY VE MEVKİİ GENEL TANIM: Sivas ili, Zara ilçe merkezinde bulunan ve Milli Savunma Bakanlığı, Zara Askerlik
DetaylıRoma mimarisinin kendine
Roma Bahçe Sanatı Daha sonraları Roma İmparatorluğunun en fazla geliştiği yıllarda, Romalı generallerin harpler sonucu dünyanın dört köşesine Roma mimarisinin taşınmasına sebep olmuştur. Roma mimarisinin
Detaylı29 Ağustos - 01 Eylül 2019
Yemyeşil Huzur Dolu Yaylalara Yolculuk: Doğu Karadeniz 29 Ağustos - 01 Eylül 2019 Doğanın başka bir anlam kazandığı oksijeni ve tırmanışı bol bir yolculuğa çıkıyoruz Bulutların üzerinde, sonsuz özgürlüğü
DetaylıKURTALAN İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
KURTALAN İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 163 3.5. KURTALAN İLÇESİ 3.5.1. ERZEN ŞEHRİ VE KALESİ Son yapılan araştırmalara kadar tam olarak yeri tespit edilemeyen Erzen şehri, Siirt İli Kurtalan İlçesi
DetaylıADANA SEYHAN - ULU CAMİ MEDRESESİ ULU CAMİ MEDRESESİ
ULU CAMİ MEDRESESİ Ulu Cami Medresesi, kuzey-batı köşesine sokulmuş olan Küçük Mescit ve onun bitişiğindeki muhdes bir yapı sebebiyle düzgün bir plân şeması ve âbidevi bir görünüş arz etmez. Bununla beraber
DetaylıKRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ 2 SASANİLER-İSPANYA EMEVİLERİ-TULUNOĞULLARI
KRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ 2 SASANİLER-İSPANYA EMEVİLERİ-TULUNOĞULLARI SASANİLER (226-651) Sasaniler daha sonra Emevi ve Abbasi Devletlerinin hüküm sürdüğü bölgenin doğudaki (çoğunlukla Irak) bölümüne hükmetmiştir.
DetaylıRöportaj Sayfa 16. "İç Güvenlik Paketi" Konulu Paneli Yapıldı. İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Semineri. Mülteci Hakları Çalıştayı
Ocak-Şubat-Mart 2015 / Sayı 7 www.batmanbarosu.org.tr Sayfa 25 Sayfa 27 Sayfa 36 "İç Güvenlik Paketi" Konulu Paneli Yapıldı İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Semineri Mülteci Hakları Çalıştayı Sayfa 30 Ceza
DetaylıERUH İLÇESİ. Siirt deki Kültür Varlıkları
ERUH İLÇESİ Siirt deki Kültür Varlıkları 115 3.4. ERUH İLÇESİ 3.4.1. EMİR NASREDDİN KÜLLİYESİ Eruh a bağlı Kavaközü Köyü nde, vadi içindedir. Külliyeyi oluşturan yapıların hiç birisinin üzerinde kim tarafından
Detaylı2016 Gürpınar Tarihçesi: Coğrafi Yapı:
Gürpınar Tarihçesi: Van'ın diğer ilçelerin aksine Gürpınar hakkında Urartular öncesine dair pek fazla şey bilinmemektedir. Hatta Urartular döneminde kurulmuş olacağı tarihi bulgulardan anlaşılmaktadır.
DetaylıBugünkü Teknolojiyle Bile İnşa Edilmesi Mümkün Olmayan 19 Akıl A lmaz Antik Yapı
Bugünkü Teknolojiyle Bile İnşa Edilmesi Mümkün Olmayan 19 Akıl A lmaz Antik Yapı Bugünkü Teknolojiyle Bile İnşa Edilmesi Mümkün Olmayan 19 Akıl Almaz Antik Yapı 19. Büyük Hipostil Salonu Mısır Karnak Tapınağı
Detaylıwww.arsivakurd.org Reinerstraße 34, 47166 Duisburg, W. Tyskland Li ser şêxbizinên Haymaneyê Mahmutlu köyü anatomisi üzerinden Şexbılan aşireti tarihi
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn 41 BIHAR/2009 Reinerstraße 34, 47166 Duisburg, W. Tyskland Li ser şêxbizinên Haymaneyê Mahmutlu köyü anatomisi üzerinden Şexbılan aşireti tarihi
DetaylıRapora Projeya Lêkolînê ya Berhevanîna Tevgerên Jinan a li Nav Tirkiyê. III.2.B. Tevgera Jinên Kurd a li Tirkiyê û Serpêhatiya wê ya Xuyakirinê
Rapora Projeya Lêkolînê ya Berhevanîna Tevgerên Jinan a li Nav Tirkiyê III.2.B. Tevgera Jinên Kurd a li Tirkiyê û Serpêhatiya wê ya Xuyakirinê Münevver Azizoğlu Bazan Îlon 2017 2 III.2.B. Tevgera Jinên
Detaylı[www.yahyali38.com] ''YAHYALI'ya dair her şey...'' yahyali@yahyali38.com
[www.yahyali38.com] ''YAHYALI'ya dair her şey...'' yahyali@yahyali38.com Aladağlar Milli Parkı Kayseri, Adana, Niğde ili sınırlarının kesiştiği noktalarda ilan edilmiş bir milli parktır. Milli park alanının
Detaylıwww.arsivakurd.org bimebiin Tidskriften utkommer 4 nummer per ar. Se mehan car~ derdikeve/üç ayda bir çıkar.
w w rs.a w ku iv a rd.o rg bimebiin Tidskriften utkommer 4 nummer per ar. Se mehan car~ derdikeve/üç ayda bir çıkar. Utges av Apec-Förlag AB Hejmar 23, havina 2004an Ansvarig utgivare Ali Çiftçi Redaksiyon
DetaylıReinerstraße 34, 47166 Duisburg, W. Tyskland Li ser şêxbizinên Haymaneyê Mahmutlu köyü anatomisi üzerinden Şexbılan aşireti tarihi
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn BIHAR/2009 Reinerstraße 34, 47166 Duisburg, W. Tyskland Li ser şêxbizinên Haymaneyê Mahmutlu köyü anatomisi üzerinden Şexbılan aşireti tarihi 41
Detaylıa 3 -<» rt3 ft3 Ö o\3 CO o\3 Ö o\3 CO v-< 0x3 Ö V-i -i» 3 Gezi / İlgaz Anadolu'nun Sen Yüce Bir Dağısın 0x3 Ö 0x3 Kitap / Kayıp Gül
ft o\ I V-i :p --( a * > Gezi / İlgaz Anadolu'nun Sen Yüce Bir Dağısın Kitap / Kayıp Gül Röportaj / Dr. Süleyman Ozüpekçe El Sanatları / Geleneksel Sanatlarımız/
DetaylıGÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle
DetaylıYazar Administrator Perşembe, 26 Nisan 2012 17:25 - Son Güncelleme Cumartesi, 19 Mayıs 2012 14:22
Batman'ın tarihi hakkında en eski bilgiler halk hikayeleri, mitler ve Heredot tarihinde verilmektedir. Ortak verilere göre MED kralı Abtyagestin'in torunu Kyros karsıtı Erpagazso M.Ö. 550 yilinda yenilince
Detaylı5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.
1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla
DetaylıFiziki Özellikleri. Coğrafi Konumu Yer Şekilleri İklimi
KİMLİK KARTI Başkent: Roma Yüz Ölçümü: 301.225 km 2 Nüfusu: 60.300.000 (2010) Resmi Dili: İtalyanca Dini: Hristiyanlık Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 29.500 $ Şehir Nüfus Oranı: %79 Ekonomik Faal Nüfus
DetaylıMEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri
MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak
Detaylıİsim İsim İsimlerin Tamamlanmış Hali
Aşağıda verilen isimleri örnekteki gibi tamamlayınız. Örnek: Ayakkabı--------uç : Ayakkabının ucu İsim İsim İsimlerin Tamamlanmış Hali Kalem sap Çanta renk Araba boya Masa kenar Deniz mavi Rüzgar şiddet
Detaylıkovara huneri, çandi O lekolini ya kurden anatoliya navin PAYiZ/ZIVISTAN 2003 ._...,...,._ e se ııyane ---- -z he!
kovara huneri, çandi O lekolini ya kurden anatoliya navin ~ ı l rg l A ııyane e se ur._...,...,._ d. o PAYiZ/ZIVISTAN 2003 e w w w.a rs iv ak ---- -z he! bimebon TIDSKRIFTEN UTKOMMER 4 NUMMER PER AR. SE
DetaylıŞIRNAK FLERİ. Şırnak Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü/2005 Fotoğraflar:Mehmet Akyol, Hülya Baldır Hazırlayan:Birsen Malkoç
ŞIRNAK İLİ YÖRESEL KİLİM K M MOTİFLER FLERİ Şırnak Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü/2005 Fotoğraflar:Mehmet Akyol, Hülya Baldır Hazırlayan:Birsen Malkoç LÜLEPERLEPER. Yörede, sulak ve bataklık
DetaylıIII.3.A. Mijarên ku li Tirkîye tevgerên jinan ji hev cihê dikin û dikin yek
Rapora Projeya Lêkolînê ya Berhevanîna Tevgerên Jinan a li Nav Tirkiyê III.3.A. Mijarên ku li Tirkîye tevgerên jinan ji hev cihê dikin û dikin yek Aslı Polatdemir Îlon 2017 2 III.3.A. Mijarên ku li Tirkîye
DetaylıFerhenga Zaravên Teknîkî
Ferhenga Zaravên Teknîkî Teknik Terimler Sözlüğü Dictionary of Technical Terms 1 Ferhenga Zaravên Teknîkî Teknik Terimler Sözlügü Dictionary of Technical Terms TMMOB (Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları
DetaylıGOBUSTAN KAYALIKLARI VE İLK SANATÇILAR
GOBUSTAN KAYALIKLARI VE İLK SANATÇILAR En azından sanatla ilgisi olanlar, dünya tarihinin en eski çizimlerin, İspanya daki Altamira Mağarası ile Fransa daki Lasque Mağarası duvarına yapılmış hayvan resimleri
DetaylıAbd-i Kethüda (Cücük) Camisi
Eski Mağara Camisi'ne Yeni Mağara Camisi'nin batı duvarının yanından gidilerek ulaşılmaktadır. Tamamen terk edilmiş olan yapının içinin ve cephesi her geçen gün daha fazla tahrip olduğu görülmektedir.
DetaylıHazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER
Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER SOSYAL BİLGİLER KONU:ORTA ASYA TÜRK DEVLETLERİ (Büyük)Asya Hun Devleti (Köktürk) Göktürk Devleti 2.Göktürk (Kutluk) Devleti Uygur Devleti Hunlar önceleri
DetaylıŞırnak-Silopi-Cizre. Cizre-Dicle Nehri
Şırnak-Silopi-Cizre Cizre-Dicle Nehri Yeni Görünüm Şırnak Merkez- Boğazı-Cizre Kasrik Bu yazımda sizlere görev yaptığım Silopi ilçesinden ve genel olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi nden bahsedeceğim. Öncelikle
DetaylıTEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018
TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ Erkan GÜLER Haziran 2018 1 HARİTA Yeryüzündeki bir noktanın ya da tamamının çeşitli özelliklere göre bir ölçeğe ve amaca göre çizilerek, düzlem üzerine aktarılmasına harita
DetaylıPRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi
PRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi 7. II.Sargon Dönemi ( siyasi tarih, Anadolu-Assur ilişkileri, kabartmalar ve diğer sanat eserleri) II.Sargon, Strommenger,E., 1962, no.224 II. SARGON / II. Şarru-kin
Detaylıem ên wenda kaybolan biz we, the disappeared Veysi Altay
. em ên wenda kaybolan biz we, the disappeared Veysi Altay em ên wenda kaybolan biz we, the disappeared Berg û Grafika Pirtûkê Tasarım ve Uygulama Punto Baskı Çözümleri Çap Baskı??? em ên wenda kaybolan
DetaylıMavi bayraklı plajları, pırıl pırıl denizi, yemyeşil doğası ile Ege'nin cennet köşesi Özdere Orta mahalle... zmir'in Menderes ilçesine bağlı şirin bir turizm beldesi olan Özdere orta mahalle batısında
Detaylı25 yıllık planlama ile... DENGÊ XWE BIDIN. XIZMET û AŞTÎYE. Mehmet Emin EKMEN. AK Parti Batman Belediye Başkan Adayı. 72proje.com
25 yıllık planlama ile... DENGÊ XWE BIDIN XIZMET û AŞTÎYE Mehmet Emin EKMEN AK Parti Batman Belediye Başkan Adayı Mehmet Emin EKMEN Mehmet Emin Ekmen, 15 Mayıs 1975'te Batman'da doğdu. Babasının adı Hüseyin,
DetaylıYAZ 2015 SAYI: 305. şehir tanıtımı
YAZ 2015 SAYI: 305 58 59 şehir tanıtımı Çin in fuar şehri: Guangzhou GUANGZHOU, ZİYARETÇİLERİNE HEM TİCARET HEM ZİYARET İMKANLARINI BİR ARADA SUNUYOR. BAŞAR KURTBAYRAM TUR REHBERİ şehir tanıtımı 60 61
DetaylıHaritanın Tanımı. Harita Okuma ve Yorumlama. Haritanın Tanımı. Haritanın Özellikleri. Haritanın Özellikleri. Kullanım Amaçlarına Göre
Haritanın Tanımı Harita Okuma ve Yorumlama Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ HARİTA: Yer yüzeyinin tümünün ya da bir kısmının, doğal ve yapay özelliklerini bir projeksiyon sistemine göre ve belirli bir ölçekte
DetaylıSedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen. Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda)
Sedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen Toros (Lübnan) Sediri (C. libani) Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda) Himalaya Sediri Atlas Sediri (C. deodora) (C. atlantica) Dünyada Kuzey Afrika,
DetaylıIlgaz a Unutulmaz Bir Yolculuk
Ilgaz a Unutulmaz Bir Yolculuk Ilgaz bozulmamış doğası, tertemiz havası ve binlerce yıllık geçmişiyle Anadolu nun hem yüce bir dağı hem de pek çok medeniyetin harmanlandığı önemli bir kültür coğrafyasıdır.
Detaylı7 8 / 12 / 2012. City Hotel Ankara Turan Güneş Bulvarı No: 19 Yıldız Çankaya / Ankara
KÜRT MESELESİNİN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN ALGILAR, AKTÖRLER VE SÜREÇ ÇARESERKİRİNA PİRSGİRÊKA KURD: TÊGİHAN, AKTOR Û PÊVAJO PERCEPTIONS, ACTORS AND THE PROCESS IN THE SETTLEMENT OF THE KURDISH ISSUE 7 8 / 12 /
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:
DetaylıKürt Kadın Bürosu Yayın Organı
K o v a r a B u r o y a J i n e n K u r d J î Y A N Hejmar/Ausgabe: 38 Çirîya Paşîn-November-2005 Biha/Preis: 3 Dokumentationszeitschrift des kurdischen Frauenbüros Kürt Kadın Bürosu Yayın Organı JÎYAN
DetaylıIlgın Sahip Ata Vakıf Hamamı. Lala Mustafa Paşa Külliyesi ve Cami. Ilgın Kaplıcaları. Buhar Banyosu
Ilgın Sahip Ata Vakıf Hamamı Konya'nın 90 km kuzeybatısında yer alan ve 349 km2 yüzölçüme sahip olan Ilgın, günümüzden 3500 yıl önce şimdiki iskan yerinin 25 km kuzeydoğusunda Hititler tarafından "Yalburt"
DetaylıORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ YARIŞMASI ŞENKAYA İLÇE MERKEZİNİN MEKAN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ PROJESİ ONUR PARLAK TUĞÇE YAĞIZ
ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ YARIŞMASI ŞENKAYA İLÇE MERKEZİNİN MEKAN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ PROJESİ ONUR PARLAK TUĞÇE YAĞIZ Erzurum, 2015 Proje adı Şenkaya ilçe merkezinin mekan olarak değiştirilmesi
DetaylıERCİŞ Erciş in Tarihçesi:
Erciş in Tarihçesi: Erciş in de içinde bulunduğu Van Gölü havzasının geçmişi tarih öncesi dönemlere kadar inmektedir. Bölgede Neolitik yerleşmeler konusunda bilgi olmamasına rağmen Tilkitepe Höyüğü, Edremit,
DetaylıBozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyetleri neler olabilir
Kısrak sütünden üretilen kımız, darıdan yapılan begni bekni ve boza Türklerin bilinen içecekleriydi Bozkır hayatının başlıca Bu Türklerin kültürün bilinen önemli en eski gıda ekonomik faaliyetleri neler
DetaylıT.C. ŞIRNAK VALİLİĞİ 1990 GÜÇLÜKONAK
T.C. ŞIRNAK VALİLİĞİ 990 GÜÇLÜKONAK Finik Kalesi...67 Finik İç Kalesi...69 Faki Teyran Camii...7 Finik Zaviyesi...76 Dağyeli Hanı...78 Türbe (Kubbe-i Berzerçio)...80 Pavan Köprüsü...8 Belkıs (Nebi Süleyman)
Detaylıkovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn
kovara hunerî, çandî û lêkolînî ya kurdên anatoliya navîn zivistan/2008 36 Em HÊvî dikin Sala 2008aN ji bo Gelê me û hemû gelên dunyayê, bibe saleka aram ISSN 1402-7488 Tidskriften utkommer 4 nummer per
DetaylıB A S I N Ç ve RÜZGARLAR
B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.
DetaylıYazınca. kovara werger, lêkolîn û edebiyatê çeviri, araştırma ve edebiyat dergisi ZANÎNGEHA BOĞAZİÇİ KLÛBA EDEBIYATÊ
Yazınca kovara werger, lêkolîn û edebiyatê çeviri, araştırma ve edebiyat dergisi ZANÎNGEHA BOĞAZİÇİ KLÛBA EDEBIYATÊ 10 BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT KULÜBÜ Yazınca bihar/bahar, 2009 hejmar/sayı: 10 büed
DetaylıKOVARA KURDI-TIRKI * KURDÇE-TURKÇE DERGİ 1918-1919. Cildi. Arap harflerinden M. EMÎN BOZARSLAN
J A A KOVARA KURDI-TIRKI * KURDÇE-TURKÇE DERGİ 1918-1919 Cildi Wergêr ji tîpên Erebî bo tîpên Latînî: Arap harflerinden Latin harflerine çeviren: M. EMÎN BOZARSLAN JÎN INSTITUT KÜRDE DE PARİS ENTRÊE N
Detaylı