Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi"

Transkript

1 KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: Gelifl Tarihi/Received: 01/02/ Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 20/04/2011 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi Evaluation of the Elderly Living in a Nursing Home and the Elderly Visiting a Health Center in Ankara with Standardized Mini-Mental State Examination Hakan Alt ntafl 1, M. O uz Ad güzel 1, Samet Y lmaz 2, Emre Özbek 2, Fatma Betül Esen 2 1 Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Halk Sa l Anabilim Dal, Ankara, Türkiye 1 Department of Public Health, Faculty of Medicine, Hacettepe University, Ankara, Turkey 2 Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Ö rencisi, Ankara, Türkiye 2 Medical Faculty Student, Hacettepe University, Ankara, Turkey ÖZET Girifl: Ankara da bir huzurevinde kalan yafll larda ve bir sa l k oca na gelen yafll larda demans görülme riski ve demans etkileyen baz faktörlerin belirlenmesi amaçlanm flt r. Materyal ve Metod: Huzurevinde kalan 42 ve sa l k oca na gelen 58 yafll tan mlay c bu araflt rman n çal flma grubunu oluflturmufllard r. On yedi soruluk anket ve mini mental test (MMT) yüz yüze görüflülerek uygulanm flt r. MMT puan n n 24 ün alt nda olmas demans riskini göstermektedir. Bulgular: Huzurevinde kalan yafll lar n yafl ortalamas 76.5 ± 5.8 y l, sa l k oca na gelen yafll lar n yafl ortalamas 69.3 ± 4.0 y l olarak bulunmufltur. Huzurevinde kalanlar n %45.2 si, sa l k oca na gelenlerin %55.2 si erkektir. Huzurevinde kalanlar n %57.1 inde, sa l k oca na gelenlerin %3.8 inde demans riski tespit edilmifltir. Huzurevinde kalanlar n MMT puan ortalamas 21.2 ± 5.7, sa l k oca na gelenlerin ise 24.7 ± 3.7 olarak bulunmufltur. Huzurevinde kalan yafll lar n MMT puan ile ö renim durumu, güncel olaylar takip etme durumu, güncel olay bilme say s, aspirin kullanma durumu aras nda istatistiksel olarak anlaml iliflki bulunmufltur. Sa l k oca na gelen yafll lar n MMT puan ile yafl, cinsiyet, ö renim durumu, evli olma durumu, ayl k geliri aras nda istatistiksel olarak anlaml iliflki bulunmufltur. 138 Yaz flma Adresi/Address for Correspondence Doç. Dr. Hakan Alt ntafl Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Halk Sa l Anabilim Dal, Ankara/Türkiye e-posta: hakana@hacettepe.edu.tr

2 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi Sonuç: Huzurevinde kalanlar n yaklafl k yar s nda, sa l k oca na gelen yafll lar n yaklafl k üçte birinde demans riski vard r. Huzurevinde kalacak yafll lara ve sa l k oca na gelen yafll lara ilk gelifllerinde demans riski belirlenmesi amac yla MMT veya benzeri tarama testleri uygulanmal, sonra düzenli aral klarla test tekrarlanmal d r. Anahtar Kelimeler: Demans, huzurevi, yafll, sa l k oca. ABSTRACT Introduction: We aimed to determine the risk of dementia and the factors affecting it among elderly nursing home dwellers and health center visitors in Ankara. Materials and Methods: In this descriptive study, 42 elderly nursing home dwellers and 58 health center visitors composed the study group. They were interviewed using a 17-item questionnaire and the standardized mini-mental state examination (SMMSE). SMMSE score below 24 indicated risk of dementia. Results: The mean ages of elderly nursing home dwellers and health center visitors were 76.5 ± 5.8 and 69.3 ± 4.0 years, respectively. The percentages of males among the elderly nursing home dwellers and health center visitors were 45.2% and 55.2%, respectively. The risk of dementia was 57.1% for the elderly nursing home dwellers (average SMMSE score= 21.2 ± 5.7) and 32.8% for the health center visitors (average SMMSE score= 24.7 ± 3.7). For the elderly nursing home dwellers, there were statistically significant associations between educational status, following the daily news, the number of daily news items known, use of aspirin, and SMMSE score. For the health center visitors, a statistically significant association existed between age, sex, educational status, marital status, monthly income, and SMMSE score. Conclusion: Almost half of the elderly nursing home dwellers and one-third of the health center visitors showed risk of dementia. To determine the risk of dementia, either SMMSE or a similar test could be used before admission or during the first visit. The test should be periodically repeated. Key Words: Dementia, nursing home, aged, community health center. G R fi Demans, birden fazla kognitif fonksiyon alan nda, sosyal ve meslekle iliflkili fonksiyonlarda bozulmaya neden olacak düzeyde, ilerleyici y k m olarak tan mlanan bir sendromdur. Demans ayr ca, normal bilinç düzeyine sahip bir kiflinin bazal kognitif fonksiyon düzeylerindeki düflüfl ile karakterizedir. lerleyen yaflla birlikte hayat n ileri dönemlerinde ortaya ç kmas na ra men normal yafllanma sürecinin bir sonucu olmad kabul edilir (1). Demans; eriflkin santral sinir sisteminde, zihinsel ifllevlerin nöral altyap lar n n primer ya da sekonder olarak hasarlanmas sonucu, birden fazla kognitif alan n bozulmas, bununla ilintili olarak günlük yaflam aktivitelerinin eski düzeyinde sürdürülememesine neden olan, do al seyri bak m ndan kal c, s kl kla ilerleyici bir tablodur (2). Demans yafll sa l n yani 65 yafl ve üzerindeki kiflileri ve yaflam kalitesini belirgin olarak etkileyen hastal klar n bafl nda gelmektedir (3). Altm fl dört yafl üzeri kiflilerde demans görülme s kl %15, 80 yafl ve üzerinde ise %50 dir (4). Demans hastal Amerika Birleflik Devletleri (ABD) nde ilk 10 ölüm nedeni içerisinde yer almaktad r (5). Unutkanl n, kognitif ve fonksiyonel yetersizliklerin yafll l - n do al bir sonucu oldu u yanl fl inan fl n n gerek toplumda gerekse hekimlerde yayg n olmas, y llard r yafll da demans tan s n n az konulmas na ve s kl kla gözden kaçmas na neden olmaktad r. Demans hastal - hastaya, yak nlar na, sa l k personeline, devlet bütçelerine ve sa l k sigorta sistemlerine önemli yükler getirmektedir. Bir demans hastas n n ABD ye bir y ll k maliyeti TL ( $) ve TL ( $) aras ndad r. Tüm demans hastalar n n ABD ye maliyeti ise y ll k TL yi ( $) bulmaktad r. Hastal k ne kadar erken evrede teflhis edilirse psikolojik kay plar ve ekonomik güç kayb o kadar az olmaktad r. Türkiye Nüfus ve Sa l k Araflt rmas n n 1998 y l ndaki verilerine göre 65 yafl ve üstü nüfus %5.2 iken, bu rakam 2009 y l TU K Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi (ADNKS) Nüfus Say m sonuçlar na göre %7.0 olarak bulunmufltur (6,7). Ülkelerin geliflmifllik derecesine paralel olarak yafll nüfusu artmaktad r. Türkiye nin geliflmekte olan bir ülke oldu u düflünüldü ünde önümüzdeki y llarda yafll nüfusu daha da artacak ve ülkenin Akad Geriatri 2011; 3:

3 Evaluation of the Elderly Living in a Nursing Home and the Elderly Visiting a Health Center in Ankara with Standardized Mini-Mental State Examination sa l k sorunlar içerisinde yafll lar n sa l k sorunlar daha da önemli bir duruma gelecektir. Bugün için Türkiye de tahminen aras demans hastas oldu u düflünülmektedir. Dünyada ise 81 milyon kiflinin demans hastas oldu u tahmin edilmektedir. Hacettepe Üniversitesi Eriflkin Hastanesi Geriatri Ünitesinde yap lan bir çal flmada 1255 hastada demans boyutu %15 olarak bulunmufltur (8). Yafll lar, kas-iskelet sistemi hastal klar, kardiyovasküler sistem hastal klar gibi sorunlar nda doktora gitmekte, fakat demans gibi kognitif y k mla giden bir hastal kta doktora baflvurmay göz ard edebilmektedirler. Özellikle birinci basamak sa l k hizmetlerinde görev yapan hekimlerin bu konuda bilgili ve flüpheci olmas demans n erken tan s na olanak sa layacakt r. Erken tan ile hastal n ilerlemesi kontrol alt na al nabilmektedir. Tüm bu nedenlerle bir huzurevinde kalan ve bir sa l k oca na gelen yafll larda demans riskini ve bunu etkileyen baz faktörleri belirlemek amac yla bu çal flma yap lm flt r. MATERYAL ve METOD Araflt rma Ankara da bir huzurevinde ve bir sa l k oca nda yap lm flt r. Huzurevinde kalan yafll lar ve 2-8 Aral k 2009 tarihleri aras nda sa l k oca na gelen yafll lar araflt rman n evrenini oluflturmufllard r. Huzurevinde kalan 77 yafll dan, alt s demansl, befli iflitme engelli, sekizi izinli oldu u için, 16 s ise çal flmaya kat lmay reddetti i için geriye kalan 42 yafll ve bir sa l k oca na 3.5 ifl günü süresince gelen yafll lardan araflt rmaya kat lmay kabul eden ve demans tan s almam fl olan 58 yafll araflt rman n çal flma grubunu oluflturmufllard r. Araflt rma tan mlay c bir araflt rmad r. Yafl, cinsiyet, ö renim durumu, sosyoekonomik durum, medeni durum, meslek, kronik hastal k, ailede demans öyküsü, kafa travmas geçirme hikayesi, kitap okuma durumu, güncel olaylar takip etme s kl, ilaç, alkollü içki kullanma durumu, antioksidan ve omega-3 ya asidi tüketimi ve vitamin içeren besinlerin tüketimi araflt rman n tan mlayan de iflkenleri olmufltur. Yafll larda demans riski olmas ise çal flman n tan mlanan de iflkenidir. Araflt rmada veriler, 17 sorudan oluflan bir anket ve mini mental test (MMT) in yafll lara yüz yüze görüflme tekni iyle uygulanmas sonucunda toplanm flt r. MMT ilk kez Folstein ve arkadafllar taraf ndan yay nlanan özellikle deliryumda olan ve/veya demansl yafll lar n biliflsel de erlendirmesinde kullan lan uygulamas k sa süren bir testtir (9). Otuz puan üzerinden yap lan de erlendirmede, 24 puan alt alan yafll lar demans yönünden riskli, 24 puan ve üstü alan yafll lar ise normal olarak de erlendirilir. Araflt rman n ön denemesi, 15 yafll n n kat l m yla yap lm flt r. Anketin ve MMT nin uygulanmas ortalama 10 dakika sürmüfltür. Araflt rman n analizlerinde SPSS 15.0 paket program kullan lm flt r. Ki-kare, Mann-Whitney U istatistik testlerinden yararlan lm flt r. ncelenen iliflkilerde p de- eri 0.05 ten küçük oldu unda istatistiksel olarak anlaml bir fark oldu u kabul edilmifltir. Araflt rmaya kat lan kiflilere araflt rman n amac anlat lm fl, anket ve MMT uygulamas öncesi kat lan yafll lar n sözlü izinleri al nm flt r. Demans yönünden riskli bulunan kimselere tavsiyelerde bulunulmufl, doktora baflvurarak yard m almalar teflvik edilmifltir. Çal flman n huzurevinde ve sa l k oca nda yap labilmesi için gerekli izin kurumlardan al nm flt r. BULGULAR Çal flma grubunun genel yafl ortalamas 72.3 ± 6.0 y l (ortanca= 71, alt-üst s n r= 65-90), huzurevinde kalanlar n yafl ortalamas 76.5 ± 5.87 y l (ortanca= 77.5, alt-üst s n r= 65-89), sa l k oca na gelenlerin yafl ortalamas 69.3 ± 4.0 y l (ortanca= 68.5, alt-üst s n r= 65-90) bulunmufltur (p< 0.001). Yafl de iflkeninin normal da l p da lmad na araflt rma yerine göre bak lm fl ve normal da l m göstermedi i bulunmufltur. Kat l mc lar n yafl ortalamalar n n birbirinden farkl oldu u Mann-Whitney U testi ile görülmüfltür (p< 0.001). Huzurevinde kalanlar, sa l k oca na gelenlere göre daha yafll d r. statistiksel fark ile 80 yafl ve üstü gruptan kaynaklanm flt r. Huzurevinde kalanlar n %7.1 (n= 3) i evli, sa l k oca na gelenlerin %70.7 (n= 41) si evlidir (p< 0.001). Huzurevinde kalanlar n %52.4 (n= 22) ü, sa l k oca na gelenlerin %24.1 (n= 14) i okuma yazma bilmediklerini söylemifllerdir (p= 0.007). Huzurevinde kalanlar n %78.3 (n= 18) ü, sa l k oca- na gelenlerin %40.7 (n= 22) si 500 TL ve alt gelire sahiptir (p= 0.006). Huzurevinde kalanlar n ayl k geliri ortalama ± TL (alt-üst= Akad Geriatri 2011; 3:

4 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi TL, ortanca= 400 TL), sa l k oca na gelen yafll lar n ayl k geliri ortalama ± TL (alt-üst= TL, ortanca= 600 TL) bulunmufltur. Huzurevinde kalanlar n %50 (n=18) si, sa l k oca na gelenlerin %20.8 (n= 11) i güncel olaylar takip etmemektedir (p= 0.008). Huzurevinde kalanlar n %16.7 (n=7) si, sa l k oca na gelenlerin %3.4 (n=2) ü unutkanl k flikayetiyle doktora gitmifltir (p= 0.033) (Tablo 1). Huzurevinde kalanlar n %52.4 (n= 22) ü, sa l k oca na gelenlerin %44.8 (n= 26) i ev han m d r. Huzurevinde kalanlar n %2.4 (n= 1) ü, sa l k oca na gelenlerin %6.9 (n= 4) u çok az görece entelektüel faali- Tablo 1. Yafll lar n baz özelliklerinin araflt rma yerine göre da l m Yer Huzurevi (n= 42) Sa l k oca (n= 58) Özellik Say % Say % Ki-kare p Yafl < Cinsiyet Erkek Kad n Medeni durum 37.4 < Evli Di er Ö renim durumu Okuma yazma bilmiyor Okur yazar ve üstü Gelir durumu (TL)* > Güncel olaylar takip etme durumu Takip etmiyor Takip ediyor Unutkanl k durumu Unutkanl olanlar Unutkanl olmayanlar Unutkanl k flikayetiyle doktora gitme durumu Gitmifl Gitmemifl * Huzurevi: Ortalama ± standart sapma= ± 173.4, alt-üst s n r= , ortanca= Sa l k oca : Ortalama ± standart sapma= ± 250.1, alt-üst s n r= , ortanca= Akad Geriatri 2011; 3:

5 Evaluation of the Elderly Living in a Nursing Home and the Elderly Visiting a Health Center in Ankara with Standardized Mini-Mental State Examination yet gerektiren ifllerde çal flm fllard r. Huzurevinde kalanlar n %81 (n= 34) i, sa l k oca na gelenlerin %69 (n= 40) u kitap okumamaktad r. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar aras nda, demans risk faktörleri aras nda say - lan, fleker hastal, hipertansiyon, kalp hastal, kolesterol yüksekli i, kafa travmas geçirme ve ailesinde demans görülme durumu bak m ndan anlaml bir fark bulunmam flt r (p de erleri s ras yla; p= 0.714, p= 0.411, p= 0.519, p=0.576, p= 0.824, p= 0.513). Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar aras nda demanstan koruyucu olabilece i düflünülen ilaçlardan kolesterol ilac, aspirin ve E vitamini kullanma bak m ndan anlaml bir fark gözlenmemifltir (p de erleri s ras yla; p= 1.000, p= 0.556, p= 0.307). Ayr ca, her iki grupta da A, B 12 ve C vitamini kullananlar say ca azd r. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar bal k ve soya ya kullanmad klar n söylemifllerdir. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n alkollü içki içme durumlar aras nda istatistiksel olarak bir fark bulunmam flt r (p= 0.160). Her iki grupta da alkollü içki tüketimi düflüktür. Huzurevinde kalanlar n %57.1 (n= 24) inde, sa l k oca na gelenlerin %32.8 (n= 19) inde demans riski tespit edilmifltir (p= 0.026). Huzurevinde kalanlar n MMT puan, ortalamas 21.2 ± 5.7 (ortanca= 21.5, alt-üst s n r= 7-29) bulunmufltur. Sa l k oca - na gelenlerin MMT puan, ortalamas 24.7 ± 3.7 (ortanca= 26.0, alt-üst s n r= 17-30) olarak saptanm flt r. Toplam MMT puan ortalamas 23.2 ± 5.0 (ortanca= 24.5, alt-üst s n r= 7-30) olarak bulunmufltur (Tablo 2). Huzurevinde kalan yafll lar n baz özellikleriyle MMT puanlar aras ndaki iliflkiler incelenmifltir. Huzurevinde kalan okuma yazma bilmeyen yafll lar n %77.3 (n= 17) ü, okuryazar ve üstü ö renim durumuna sahip yafll lar n %35 (n= 7) i 24 ün alt nda puan alm fllard r (p= 0.014). MMT puan 24 ün alt nda olanlar n %26.3 (n= 5) ü güncel olaylar takip ederken, MMT puan 24 ve üstünde olanlar n %76.5 (n= 13) i güncel olaylar takip etmektedir (p= 0.008). MMT puan 24 ün alt nda olanlar n %73.7 (n= 14) si, 24 puan ve üstünde olanlar n ise %23.5 (n= 4) i hiçbir güncel olay bilememifllerdir (p= 0.008) (Tablo 3). Sa l k oca na gelen yafll lar n baz özellikleriyle MMT puanlar aras ndaki iliflkiler incelenmifltir. Sa l k oca na gelen 69 yafl ve alt yafll lar n %20 (n= 7) si, 70 yafl ve üstü yafll lar n %52.2 (n= 12) si 24 ün alt nda puan alm flt r (p= 0.02). Sa l k oca na gelen yafll erkeklerin %18.8 (n= 6) i, yafll kad nlar n %50 (n= 13) si 24 ün alt nda puan alm fllard r (p= 0.025). Sa l k oca na gelen okuma yazma bilmeyen yafll lar n %71.4 (n= 10) ü, okuryazar ve üstü ö renim düzeyine sahip yafll lar n %20.5 (n= 9) i 24 ün alt nda puan alm fllard r (p< 0.001). MMT puan 24 ün alt nda olanlar n %64.7 (11 kifli) si, 24 puan ve üstünde olanlar n %86.1 (n= 31) i güncel olaylar takip etmektedir (p= 0.143). MMT puan 24 ün alt nda olanlar n %35.3 (n= 6) ü, 24 puan ve üstünde olanlar n %13.9 (n= 5) u hiçbir güncel olay bilememifllerdir (p= 0.143) (Tablo 4). Demans için risk faktörleriyle MMT puanlar aras ndaki iliflkiler incelenmifltir. Huzurevinde kalan yafll lar n fleker hastal, kalp hastal ve kolesterol yüksekli ine sahip olma durumlar ile MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir iliflki bulunmam flt r (fle- Tablo 2. Yafll lar n araflt rma yeri ve mini mental test puanlar na göre da l mlar Yer Huzurevi (n= 42) Sa l k oca (n= 58) Toplam MMT puan Say % Say % Say % p < Ortanca Alt-üst s n r MMT: Mini mental test. 142 Akad Geriatri 2011; 3:

6 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi Tablo 3. Huzurevinde kalan yafll lar n baz özellikleri ile mini mental test puanlar aras ndaki iliflkiler Mini mental test puan < Özellik Say % Say % Ki-kare p Yafl* ve alt Cinsiyet* Erkek Kad n Ö renim durumu* Okuma yazma bilmiyor Okuryazar ve üstü Güncel olaylar takip etme durumu** Takip ediyor Takip etmiyor Güncel olay bilme say s ** Hiç bilmedi En az bir tane bildi * Yüzde de erlerde sat r yüzdesi al nm flt r. ** Yüzde de erlerde sütun yüzdesi al nm flt r. ker hastal p= 0.893, kalp hastal p= 0.483, kolesterol yüksekli i p= 0.483). Sa l k oca na gelen yafll lar n fleker hastal, tansiyon hastal, kalp hastal ve kolesterol yüksekli ine sahip olma durumu ve kafa travmas geçirme durumlar ile MMT puanlar aras nda anlaml bir iliflki bulunmam flt r (fleker hastal p= 0.136, tansiyon hastal p= 0.302, kalp hastal p= 0.502, kolesterol yüksekli i p= 0.752, kafa travmas p= 0.456). Demanstan koruyucu olabilece i düflünülen ilaç kullan m yla MMT puanlar aras ndaki iliflkiler incelenmifltir. Huzurevinde kalan yafll lar n (p= 0.047), kolesterol ilac kullanma ile MMT puan aras nda bir iliflki bulunmam flt r (p= 0.281). Sa l k oca na gelen yafll - lar n kolesterol ilac ve aspirin kullanma durumu ile MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmam flt r (s ras yla p= 0.35, p= 0.752). TARTIfiMA Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n yafllar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Huzurevinde kalanlar, sa l k oca na gelenlere göre daha yafll d r. Adana Huzurevinde yaflayan yafll lar ile Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Aile Hekimli i Poliklini ine baflvuran yafll kiflilerle ilgili yap lan bir çal flmada da aile hekimli i poliklini ine baflvuran yafll lara göre huzurevinde kalan yafll lar n daha yafll oldu u bulunmufltur (10). Bunun nedeni daha ileri yafllarda kiflilerin kendine bakabilmesi veya ailelerinin onlara bakabilmesi zorlaflt için bu yafl grubundakilerin huzurevinde kal yor olmas olabilir. Ayr ca, ileri yafllardaki kifliler aileleriyle veya kendi evlerinde kal yor olsalar bile hareket k s tl l, yeti kayb vb. nedenlerle sa l k oca- na gelemiyor olabilirler. Akad Geriatri 2011; 3:

7 Evaluation of the Elderly Living in a Nursing Home and the Elderly Visiting a Health Center in Ankara with Standardized Mini-Mental State Examination Tablo 4. Sa l k oca na gelen yafll lar n baz özellikleri ile mini mental test puanlar aras ndaki iliflkiler Mini mental test puan < Özellik Say % Say % Ki-kare p Yafl* Cinsiyet* Erkek Kad n Ö renim durumu* < Okuma yazma bilmiyor Okuryazar ve üstü Güncel olaylar takip etme durumu** Takip ediyor Takip etmiyor Güncel olay bilme say s ** Hiç bilmedi En az bir tane bildi * Yüzde de erlerde sat r yüzdesi al nm flt r. ** Yüzde de erlerde sütun yüzdesi al nm flt r. Huzurevinde kalanlar n ço unlu u dul iken, sa l k oca na gelenlerin ço unlu u evli bulunmufltur. Ankara Alt nda Sa l k Oca Bölgesi Sakarya Mahallesi nde yaflayan 65 yafl ve üzeri kiflilerle ilgili olarak yap lan bir araflt rmada da bu bölgedeki yafll lar n %68.1 inin evli oldu u bulunmufltur (11). Yafll lar n efllerinin vefat etmesi sebebiyle yaln z kalmalar ve bak mlar n n yap lmas için huzurevine geçmifl olduklar düflünülmüfltür. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n e itim durumlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Huzurevinde kalanlar n daha yafll olmalar nedeniyle geçmifl y llar n flartlar göz önünde bulundurularak daha az e itim alm fl olmalar, sa l k oca na gelenlerin daha genç yafll lardan oluflmas ve e itim olanaklar n n daha iyi oldu u bir dönemde yetiflmeleri ve görece daha çok e itim alm fl olmalar yla bu durum aç klanabilir. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n güncel olaylar takip etme durumu aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Bu durum huzurevinde kalanlar n daha yafll olmas ve odalar nda televizyon olmamas, huzurevine gazete al nm yor olmas sebebiyle aç klanabilir ya da bu durum demans riskinin yüksek bulundu u huzurevi sakinlerinde, demansa ba l olarak kiflilerin çevre ile olan iliflkilerinin azalmas ndan kaynaklanabilir. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n günlük hayatlar n etkileyen unutkanl klar n n olmas aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmam flt r. Bu durum araflt rma popülasyonunda minimum yafl n 65 olmas ve bu yafl grubunda demans prevalans - n n %15, 80 yafl ve üzerinde %50 olmas yla aç klanabilir (4). Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n unutkanl k flikayetiyle doktora gitme durumu aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Ancak her iki grup için de unutkanl k flikayeti nedeniyle doktora gitme düflüktür. Bu durum yafll lar n unutkanl k flikayetlerinin kendilerine fiziksel 144 Akad Geriatri 2011; 3:

8 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi Ek: Anket Formu KEÇ ÖREN BELED YES SOSYAL H ZMETLER MÜDÜRLÜ Ü HUZUREV NDE KALAN YAfiLILARDA VE 2-8 ARALIK 2009 TAR HLER ARASINDA ATAPARK SA LIK OCA INA GELEN YAfiLILARDA M N MENTAL TEST LE DEMANS TARAMASI ANKET FORMU (Kas m-aral k 2009, ANKARA) Say n kat l mc ; bu anket formu Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesinde Halk Sa l staj n yapmakta olan üç intörn doktor taraf ndan Keçiören Belediyesi Sosyal Yard m flleri Müdürlü ü Huzurevinde kalan yafll lar n ve 2-8 Aral k 2009 tarihleri aras nda Atapark Sa l k Oca na gelen yafll larda demans riskini saptamak üzere haz rlanm flt r. Bu çal flman n sonuçlar size sunulan sa l k hizmetlerinin gelifltirilmesine katk yapacakt r. Tarih :.. Anket no :.. Anketör :.. A. Baz sosyodemografik özelliklerle ilgili sorular: 1) Kaç yafl ndas n z?:.. 2) Cinsiyetiniz nedir? a. Erkek b. Kad n 3) Medeni haliniz nedir? a. Evli b. Dul c. Bekar d. Boflanm fl e. Ayr yafl yor 4) Ö renim durumunuz nedir? a. Okuma yazma bilmiyor b. Okur yazar c. lkokul mezunu d. Ortaokul mezunu e. Lise mezunu f. Yüksek ö renim 5) Mesle iniz ne idi? : 6) Ayl k geliriniz ne kadar? : B. Demans gelifliminde etkili olabilecek baz risk faktörleri ile ilgili sorular: 7) Ne s kl kta kitap okuyorsunuz? a. Hiç okumuyor b. Haftada bir kitap c. Ayda bir kitap d. Y lda bir ve daha az 8) Güncel olaylar takip ediyor musunuz? a. Evet (nerden?...) b. Hay r Akad Geriatri 2011; 3:

9 Evaluation of the Elderly Living in a Nursing Home and the Elderly Visiting a Health Center in Ankara with Standardized Mini-Mental State Examination Ek: Anket Formu (devam ) 9) fiu anda medyada (TV, radyo, gazete vb.) güncel olarak yer alan üç konu bafll s ralay n z ) Günlük hayat n z etkileyen unutkanl n z oluyor mu? a. Evet b. Hay r 11) Daha önce unutkanl k flikayetiyle doktora gittiniz mi? a. Evet b. Hay r 12) Afla daki hastal klardan herhangi biri sizde var m? fieker hastal (DM) Hipertansiyon (HT) nme (SVO) Kalp hastal Kolesterol yüksekli i (hiperkolesterolemi) Depresyon Di er: Var Yok... 13) Daha önce kafa travmas geçirdiniz mi? a. Evet b. Hay r 14) Ailenizde bunama flikayeti olan var m? a. 1. derece akraba b. 2. derece akraba c. 3 derece akraba ve daha uzak d. Yok 146 Akad Geriatri 2011; 3:

10 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi Ek: Anket Formu (devam ) C. Demans geliflimini engelleyebilecek baz koruyucu faktörler ile ilgili sorular: 15) Afla dakilerden herhangi birini kulland n z m /kullan yor musunuz? Evet/Ne kadar süre? Kolesterol ilac kulland n z m /kullan yor musunuz?... Hay r Aspirin kulland n z m /kullan yor musunuz?... E vitamini kulland n z m /kullan yor musunuz?... C vitamini kulland n z m /kullan yor musunuz?... B 12 vitamini kulland n z m /kullan yor musunuz?... A vitamini kulland n z m /kullan yor musunuz?... Bal k ya kulland n z m /kullan yor musunuz?... Soya ya kulland n z m /kullan yor musunuz?... 16) Afla daki yiyecekleri hangi s kl kta tüketiyorsunuz/tükettiniz? Turunçgiller Her gün Haftada bir Ayda bir Hiç tüketmedim Di er Et, süt ve ürünleri Yumurta sar s, havuç 17) Alkollü içki içtiniz mi? 1. çtim b rakt m. Ne kadar süre Ne kadar s kl kta Ne kadar alkol Hangi alkollü içecek 2. Hala içiyorum. Ne kadar süredir Ne kadar s kl kta Ne kadar alkol Hangi alkollü içecek 3. Hiç içmedim. Akad Geriatri 2011; 3:

11 Evaluation of the Elderly Living in a Nursing Home and the Elderly Visiting a Health Center in Ankara with Standardized Mini-Mental State Examination olarak bir rahats zl k vermemesi ve bunu önemsemiyor olmalar yla aç klanabilir. Ayr ca, genellikle unutkanl k yafl n artmas yla ortaya ç kan normal bir durum gibi alg lan yor olabilir. Huzurevinde kalan yafll lar ile sa l k oca na gelen yafll lar n MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak fark bulunmufltur. Bu durum huzurevinde kalanlar n daha yafll kiflilerden oluflmas ve aile faktöründen yoksun olma, okuma yazma bilmeme gibi baz koruyucu faktörlerin eksikli iyle aç klanabilir. Sa l k oca na gelen yafll lar n yafllar ile MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Bu durum ileri yaflla birlikte demans riskinin artmas yla uyumlu bulunmufltur. Ancak huzurevi grubunda böyle bir iliflki saptanmam flt r. Tersine 80 ve üstü yafl grubunda 24 ün alt nda puan alanlar önceki yafl gruplar na göre azalm flt r. Edirne Huzurevinde yap lan bir araflt rmada da yafl artt kça MMT puanlar n n düfltü ü bulunmufltur (12). Bu durum huzurevinde halen yaflayan ve demansl oldu u için çal flmaya kat lmam fl olan kiflilerden veya demansl olan ileri yafl kiflilerin ölmüfl olmalar ndan kaynaklanabilir. Huzurevinde kalan yafll lar n ve sa l k oca na gelen yafll lar n ö renim durumlar ile MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Okuryazar ve üstü ö renim düzeyine sahip olanlar n görece daha yüksek entelektüel kapasiteye sahip olmalar demans riskini azalt c bir faktör olmufl olabilir. Ayr ca, okuryazar olmayanlar da daha yafll gruptan olabilirler ve bu nedenle, asl nda yaflla ilgili olarak demans riskleri artm fl olabilir. Sa l k oca na gelen yafll lar n cinsiyetleri ile MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Bu durum kad n cinsiyetinin demans için bir risk faktörü olmas yla uygun bulunmufltur. Sa l k oca na gelen yafll lar n medeni durumlar ile MMT puanlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Bu durum sosyal ve kognitif aktivitelerin demans riskini azaltmas yla aç klanabilir. Evli yafll lar n sosyal iletiflimlerinin di er yafll lardan yüksek olabilmesi ile demans riskinin azalmas iliflkili olabilir. Huzurevinde kalan yafll lar n MMT puanlar ile güncel olaylar takip etme durumlar aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark bulunmufltur. Burada etkileflim iki yönlü olabilir. Bu durum güncel olaylar takip etmenin kognitif fonksiyonlar üzerindeki olumlu etkisiyle aç klanabilir veya demans riski yüksek olanlar n güncel olaylar takip edememesinden de kaynaklanabilir. Çal flmaya kat lan kifli say s n n azl, kat lan kiflilerin yafll olmas olas demanslar n n bulunmas sebebiyle haf za faktörünün çal flmaya getirdi i k s tl l klar ve çal flmada demans için klinik olarak kesin tan konmamas çal flman n bafll ca s n rl l klar n oluflturmufltur. Çal flmada MMT nin kullan lm fl olmas, iki farkl ortamdan yafll lar n çal flmaya kat l yor olmalar ve demans konusunda al nabilecek baz önlemlere ait ipuçlar n ortaya koyuyor olmas da çal flman n güçlü yönleridir. Sonuç olarak demans, yafll larda s k görülen bir hastal kt r. Demans n olumsuz etkilerini azaltmak için huzurevinde kalan yafll lar ilk giriflte ve sonras nda düzenli olarak demans taramas ndan geçirilmelidir. Bu amaçla MMT veya benzeri tarama testleri kullan labilir. Benzer bir uygulama sa l k oca na baflvuran yafll - lar için de yap labilir. Böylece erken tan ve tedavi imkan sa lanm fl olur. Demanstan korumada entelektüel aktivitenin önemli olmas nedeniyle okuma yazma bilenler kitap okumaya teflvik edilmelidir. Huzurevinde kalan yafll lar n uygun ve yeterli say da kitaba ulaflabilecekleri bir kütüphane kurulmal d r. Okuma yazma bilmeyenlere ise bir gönüllü taraf ndan her gün düzenli olarak kitap okunabilir. Sa l k oca na gelen yafll lar için ise belediye taraf ndan yafll lar lokali kurularak kitaba ulaflma imkan ve okuma yazma bilmeyenlere kitap dinleme f rsat sa lanabilir. Yafll lar güncel olaylar takip etmeleri konusunda teflvik edilmelidir. Huzurevinde ayr lm fl bir salonda televizyon, dergi ve günlük gazeteler bulundurulmal d r. Huzurevindeki yafll lar belli aral klarla tiyatroya, sinemaya, yak n çevreye gezilere ve piknik gibi aktivitelere götürülmelidir. KAYNAKLAR 1. Karakoç E, Selekler K. Alzheimer hastal ve di er demanslar. Gökçe Kutsal Y (editör). Temel Geriatri. 1. Bask. Ankara: Günefl T p Kitabevi, 2007: Bulut S, Ekici, Polat A, Berilgen MS, Gönen M, Da E ve ark. Elaz li Abdullahpafla bölgesinde demans prevalans ve demans alt gruplar. Demans Dergisi 2002; 2: Akad Geriatri 2011; 3:

12 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi 3. Türk Geriatri Vakf. Geriatri Hakk nda Eriflim Tarihi: , A Sitesi: 4. Karadakovan A. Yafll larda sa l k sorunlar. Ege Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 21: Halter JB, Ouslander JG, Tinetti ME, Studenski S, High, KP, Asthana S. Dementia Including Alzheimer s Disease. Hazzard s Geriatric Medicine and Gerontology. 6 th ed. The McGraw-Hill Companies, 2005; 21: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sa l k Araflt rmas Eriflim tarihi: , A Sitesi: 7. Türkiye statistik Kurumu. Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi (ADNKS) Nüfus Say m Sonuçlar, Eriflim Tarihi: , A Sitesi: 8. Ar o ul S. Alzheimer hastal. Ar o ul S (editör). Geriatri ve Gerontoloji. Ankara: Medikal ve Nobel Yay nlar, 2006: Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaflar R, Engin F. Standardize mini mental testin Türk toplumunda hafif demans tan s nda geçerlik ve güvenirli i. Türk Psikiyatri Dergisi 2002; 13: Ergün GÖ, Bozdemir N, U uz fi, Güzel R, Burgut R, Saatçi E ve ark. Adana Huzurevi nde yaflayan yafll lar ile aile hekimli i poliklini ine baflvuran yafll lar n medikososyal özelliklerinin de- erlendirilmesi. Geriatri 2003; 6: Bilir N, Aslan D, Güngör N, A aç M, S dd qui Z, Uluç F ve ark. Ankara da Alt nda Sa l k Oca Bölgesi ne Ba l Sakarya Mahallesi nde Yaflayan 65 Yafl Üzeri Kiflilerin Baz Sa l k ve Sosyal Durumlar n n Saptanmas. 2002; 5: fiahin M, Özer C, Ölüç F, Tunç Z. Huzurevinde kalan yafll larda demans ve depresyon. Geriatri 2005; 8: Akad Geriatri 2011; 3:

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU Hazırlayan Sosyolog Kenan TURAN Veteriner Hekimi Volkan İSKENDER Ağustos-Eylül 2015 İÇİNDEKİLER Araştırma Konusu

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

Huzurevi Sakinlerinin laç Kullan m na ve Etkileflimine liflkin Bilgi ve Uygulamalar *

Huzurevi Sakinlerinin laç Kullan m na ve Etkileflimine liflkin Bilgi ve Uygulamalar * KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2010; 2: 99-105 Gelifl Tarihi/Received: 17/08/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 15/10/2009 Huzurevi Sakinlerinin laç Kullan m na ve Etkileflimine liflkin

Detaylı

Huzurevinde Kalan Bireylerin Demografik Özelliklerinin Günlük Yaflam Aktiviteleri, Yaflam Kalitesi ve Depresyon Üzerine Etkisi*

Huzurevinde Kalan Bireylerin Demografik Özelliklerinin Günlük Yaflam Aktiviteleri, Yaflam Kalitesi ve Depresyon Üzerine Etkisi* KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2012; 4: 97-103 Gelifl Tarihi/Received: 13/06/2011 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 15/10/2011 Huzurevinde Kalan Bireylerin Demografik Özelliklerinin Günlük

Detaylı

Bir Aile Hekimine Kay tl 65 Yafl ve Üzeri Nüfusta Sa l k Hizmet Kullan m, Kronik Hastal k S kl ve Ba ml l k Durumu*

Bir Aile Hekimine Kay tl 65 Yafl ve Üzeri Nüfusta Sa l k Hizmet Kullan m, Kronik Hastal k S kl ve Ba ml l k Durumu* KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Gelifl Tarihi/Received: 09/07/2010 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 28/10/2010 Bir Aile Hekimine Kay tl 65 Yafl ve Üzeri Nüfusta Sa l k Hizmet Kullan m, Kronik Hastal k

Detaylı

Kayseri Büyükflehir Belediyesi Huzurevindeki Yafll lar n Yaflam Kalitesi

Kayseri Büyükflehir Belediyesi Huzurevindeki Yafll lar n Yaflam Kalitesi KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: 35-40 Gelifl Tarihi/Received: 15/04/2010 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 28/07/2010 Kayseri Büyükflehir Belediyesi Huzurevindeki Yafll lar n Yaflam

Detaylı

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai

Detaylı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1 Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık

Detaylı

İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ

İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Kudret DOĞRU Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT Müdür Yard. Uzm. Murat YENİSU

Detaylı

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H

Detaylı

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S

Detaylı

HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ

HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ FATMA ARPACI 1, ŞADAN TOKYÜREK 2, NAİLE BİLGİLİ 3 Gazi Üniversitesi Özet Araştırma, huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesinin incelenmesi

Detaylı

ISPARTA VE BURDUR HUZUREVLER NDE KALAN YAfiLILARIN SOSYODEMOGRAF K DURUMLARI VE BESLENME TERC HLER

ISPARTA VE BURDUR HUZUREVLER NDE KALAN YAfiLILARIN SOSYODEMOGRAF K DURUMLARI VE BESLENME TERC HLER Turkish Journal of Geriatrics 2008; 11 (2): 82-87 ARAfiTIRMA ISPARTA VE BURDUR HUZUREVLER NDE KALAN YAfiLILARIN SOSYODEMOGRAF K DURUMLARI VE BESLENME TERC HLER ÖZ Serdal Ö ÜT 1 Mümin POLAT 2 Hikmet ORHAN

Detaylı

TÜRKİYE DE HASTANEDE YATAN HASTALARIN AKILCI İLAÇ KULLANIMINA YÖNELİK BİLGİ VE DAVRANIŞLARINI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI

TÜRKİYE DE HASTANEDE YATAN HASTALARIN AKILCI İLAÇ KULLANIMINA YÖNELİK BİLGİ VE DAVRANIŞLARINI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI TÜRKİYE DE HASTANEDE YATAN HASTALARIN AKILCI İLAÇ KULLANIMINA YÖNELİK BİLGİ VE DAVRANIŞLARINI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI Sayın İlgili; Bu anket çalışması, akılcı ilaç kullanımı konusunda mevcut durumun değerlendirilmesi

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62

Detaylı

A LE PLANLAMASI YÖNTEMLER YLE LG L TUTUMLARIN ETK N A LE PLANLAMASI DANIfiMANLIK H ZMET ÖNCES VE SONRASINDA KARfiILAfiTIRILMASI

A LE PLANLAMASI YÖNTEMLER YLE LG L TUTUMLARIN ETK N A LE PLANLAMASI DANIfiMANLIK H ZMET ÖNCES VE SONRASINDA KARfiILAfiTIRILMASI ARAfiTIRMA (Clinical Investigation) A LE PLANLAMASI YÖNTEMLER YLE LG L TUTUMLARIN ETK N A LE PLANLAMASI DANIfiMANLIK H ZMET ÖNCES VE SONRASINDA KARfiILAfiTIRILMASI Esra Esim BÜYÜKBAYRAK 1, Bülent KARS

Detaylı

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6) over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda

Detaylı

YÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM. 1.1.1. Örneklem plan. 1.1.2. l seçim ölçütleri

YÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM. 1.1.1. Örneklem plan. 1.1.2. l seçim ölçütleri BÖLÜM 1 YÖNTEM Bu çal flma 11, 13 ve 15 yafllar ndaki gençlerin sa l k durumlar ve sa l k davran fllar n saptamay hedefleyen, kesitsel tan mlay c ve çok uluslu Health Behavior in School Aged Children,

Detaylı

ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler

ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 İÇİNDEKİLER 1. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.3.1. ÖRNEK OLAY (DURUM ÇALIŞMASI) YÖNTEMİ...

Detaylı

T bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673

T bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 T bbi At k Kontrolü P80-P82 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 P80 Son Dört Y ll k Kontamine Kesici Delici Alet Yaralanmalar Sürveyans Melek Meltem Göksel, Özgül Taflp nar, Fatma

Detaylı

BEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı.

BEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Horlama ve Uyku Apne Sendromu BEZMİÂLEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Polikliniği rtibat : 0212 453 17 00 GH-02 V;01/2010 Horlama ve Uyku Apne Sendromu

Detaylı

KARS TA 60 YAfi ÜSTÜ POPÜLASYONDA B L fisel filevler N TARANMASI: ALAN ÇALIfiMASI

KARS TA 60 YAfi ÜSTÜ POPÜLASYONDA B L fisel filevler N TARANMASI: ALAN ÇALIfiMASI Turkish Journal of Geriatrics 2010; 13 (4) 261-269 ARAfiTIRMA KARS TA 60 YAfi ÜSTÜ POPÜLASYONDA B L fisel filevler N TARANMASI: ALAN ÇALIfiMASI ÖZ Gülnaz KARATAY Betül AKTAfi Semra ERDA I Girifl: Yafll

Detaylı

Kalp Damar Hastal klar

Kalp Damar Hastal klar Kalp Damar Hastal klar Kalp damar hastal klar (kardiyovasküler hastal klar) dünyada en fazla ölüme sebep olan hastal klar n bafl nda gelmektedir. 2005 y l nda ölen her üç kifliden birinin hayat n kalp

Detaylı

TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler

TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler 1 TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma ve Uygulama Merkezi 2003

Detaylı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i 3. Ödemeler Dengesi 2003 y l nda 8.037 milyon dolar olan cari ifllemler aç, 2004 y l nda % 91,7 artarak 15.410 milyon dolara yükselmifltir. Cari ifllemler aç ndaki bu

Detaylı

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Ülkü TATAR BAYKAL İÜ Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı ve Yönetici Hemşireler Derneği Yönetim Kurulu

Detaylı

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI 4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

BİLGİSAYAR TABANLI OKURYAZARLIK PROGRAMI. Temelleri, Uygulaması, Geleceği. 16 Mayıs 2012

BİLGİSAYAR TABANLI OKURYAZARLIK PROGRAMI. Temelleri, Uygulaması, Geleceği. 16 Mayıs 2012 BİLGİSAYAR TABANLI OKURYAZARLIK PROGRAMI Temelleri, Uygulaması, Geleceği 16 Mayıs 2012 Türkiye nin yetişkinler için ilk bilgisayar tabanlı okuryazarlık programı www.acevdeokuyaz.org Neden Bilgisayar Tabanlı

Detaylı

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan

Detaylı

DR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i

DR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m

Detaylı

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI Anket Kasım 2014-Ocak 2015 tarihleri arasında 26 ilde, kadınların çalıştığı işkolları dikkate alınarak 10 işkolunda,

Detaylı

Yafll Hastalar n Günlük Yaflam Aktiviteleri*

Yafll Hastalar n Günlük Yaflam Aktiviteleri* KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2013; 5: 64-72 Gelifl Tarihi/Received: 25/09/2012 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 18/02/2013 Yafll Hastalar n Günlük Yaflam Aktiviteleri* The Activity of

Detaylı

Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma

Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma and Literature of Tabriz University Türk Kütüphaneciliği 26, 4 (2012), 769-779 Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma A Study on

Detaylı

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun

Detaylı

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri TRAKYA ÜN V TIP FAK DERG 2005;22(2):88-92 KL N K ARAfiTIRMA Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri Demographic Characteristics

Detaylı

ANKARA DA B R SA LIK OCA I BÖLGES NDE YAfiAYAN 65 YAfi VE ÜZER B REYLER N ANTROPOMETR K ÖLÇÜMLER N N DE ERLEND R LMES

ANKARA DA B R SA LIK OCA I BÖLGES NDE YAfiAYAN 65 YAfi VE ÜZER B REYLER N ANTROPOMETR K ÖLÇÜMLER N N DE ERLEND R LMES Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9 (2): 65-69 ARAfiTIRMA ANKARA DA B R SA LIK OCA I BÖLGES NDE YAfiAYAN 65 YAfi VE ÜZER B REYLER N ANTROPOMETR K ÖLÇÜMLER N N DE ERLEND R LMES Dilek ASLAN Hilal ÖZCEBE

Detaylı

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI Aralık 1 Giriş Kurumumuz taraf ndan üretilen istatistikler kullan c lara çeşitli kanallar yoluyla sunulmakta, hizmet kalitesini artt rmak ve kullan c ihtiyaçlar n karş lamak

Detaylı

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari 4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm

Detaylı

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL 2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

EVDE VE KURUMDA YAfiAYAN 60 YAfi VE ÜZER B REYLER N GÜNLÜK YAfiAM AKT V TELER N SÜRDÜRME VE YALNIZLIK YAfiAMA DURUMU

EVDE VE KURUMDA YAfiAYAN 60 YAfi VE ÜZER B REYLER N GÜNLÜK YAfiAM AKT V TELER N SÜRDÜRME VE YALNIZLIK YAfiAMA DURUMU Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9 (1): 34-40 ARAfiTIRMA EVDE VE KURUMDA YAfiAYAN 60 YAfi VE ÜZER B REYLER N GÜNLÜK YAfiAM AKT V TELER N SÜRDÜRME VE YALNIZLIK YAfiAMA DURUMU Hatice TEL 1 Havva TEL 2

Detaylı

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland. 21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Detaylı

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi KİHG/İŞL-005 19.08.2009 07.08.2012 2 1/8 GÜNCELLEME BİLGİLERİ Güncelleme Tarihi Güncelleme No Açıklama 11.11.2009 1 Belge içeriğinde ve belge numarasında değişiklik yapılması 07.08.2012 2 Komite, başlık,

Detaylı

Dahiliye Kliniklerinde Yatarak Tedavi Gören Geriatrik Hastalar n Mediko-Sosyal Özellikleri*

Dahiliye Kliniklerinde Yatarak Tedavi Gören Geriatrik Hastalar n Mediko-Sosyal Özellikleri* KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2010; 2: 106-113 Gelifl Tarihi/Received: 17/07/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 28/09/2009 Dahiliye Kliniklerinde Yatarak Tedavi Gören Geriatrik Hastalar

Detaylı

BÖLÜM 3 FREKANS DAĞILIMLARI VE FREKANS TABLOLARININ HAZIRLANMASI

BÖLÜM 3 FREKANS DAĞILIMLARI VE FREKANS TABLOLARININ HAZIRLANMASI 1 BÖLÜM 3 FREKANS DAĞILIMLARI VE FREKANS TABLOLARININ HAZIRLANMASI Ölçme sonuçları üzerinde yani amaçlanan özelliğe yönelik gözlemlerden elde edilen veriler üzerinde yapılacak istatistiksel işlemler genel

Detaylı

önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir

önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir 2002 May s ay nda yap lan Birleflmifl Milletler Çocuk Özel Oturumu öncesinde tüm dünyada gerçeklefltirilen Çocuklar çin Evet Deyin kampanyas na Türkiye

Detaylı

MAN SA MURAD YE SA LIK OCA I BÖLGES NDE YAfiLILARDA KAZA SIKLI I VE KAZA LE L fik L FAKTÖRLER

MAN SA MURAD YE SA LIK OCA I BÖLGES NDE YAfiLILARDA KAZA SIKLI I VE KAZA LE L fik L FAKTÖRLER Turkish Journal of Geriatrics 2007; 10 (2): 83-87 ARAfiTIRMA MAN SA MURAD YE SA LIK OCA I BÖLGES NDE YAfiLILARDA KAZA ÖZ Ümit C HAN ATMAN 1 Gönül D NÇ 2 Asl han ORUÇO LU 2 Halime O URLU 2 Alphan ECEBAY

Detaylı

KAYSER L MERKEZ NDEK YAfiLILARIN MED KO-SOSYAL SORUNLARI VE YAfiAM MEMNUN YETLER N ETK LEYEN FAKTÖRLER

KAYSER L MERKEZ NDEK YAfiLILARIN MED KO-SOSYAL SORUNLARI VE YAfiAM MEMNUN YETLER N ETK LEYEN FAKTÖRLER Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9 (4): 202-212 Ahmet Hamdi DUDAK 1 Enver ÇAKIL 1 Mualla AYKUT 2 Fevziye ÇET NKAYA 2 Osman GÜNAY 2 Yusuf ÖZTÜRK 2 KAYSER L MERKEZ NDEK YAfiLILARIN MED KO-SOSYAL SORUNLARI

Detaylı

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman Ö RETMEN ÖZ DE ERLEND RME FORMU K fi L K ÖZELL KLER flimi seviyorum. Sab rl y m. Uyumluyum. fl birli ine aç m. Güler yüzlüyüm. yi bir gözlemciyim. yi bir planlamac y m. Çocuklara, ailelere, meslektafllar

Detaylı

Deomed Yay nc l k. Birinci bask Deomed, 2011.

Deomed Yay nc l k. Birinci bask Deomed, 2011. Deomed Yay nc l k Çifçili (Ed.) Aile Hekimleri için Yafll Sa l na Bütüncül Yaklafl m 16.5 x 24 cm, XII + 340 Sayfa 62 Resim, 49 Tablo, 17 fiekil 28 Yazar Kat l m yla ISBN 978-975-8882-36-6 Birinci bask

Detaylı

BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol

BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.

Detaylı

ÖZET. GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas

ÖZET. GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas T RAKYA ÜN VERS TES TIP FAKÜLTES PS K YATR SERV S NDE YATIRILARAK TEDAV ED LEN GER ATR K HASTALARIN SOSYODEMOGRAF K ÖZELL KLER, TANI ve TEDAV DA ILIMLARI GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas ve t ptaki

Detaylı

ERZ NCAN HUZUREV NDE YAfiAYAN YAfiLILARDA DEPRESYON VE ETK LEYEN FAKTÖRLER

ERZ NCAN HUZUREV NDE YAfiAYAN YAfiLILARDA DEPRESYON VE ETK LEYEN FAKTÖRLER Turkish Journal of Geriatrics 2009; 12 (1): 25-30 ARAfiTIRMA ERZ NCAN HUZUREV NDE YAfiAYAN YAfiLILARDA DEPRESYON VE ETK LEYEN FAKTÖRLER ÖZ Rabia HACIHASANO LU Arzu YILDIRIM Girifl: Bu araflt rma Erzincan

Detaylı

İş Sağlığı İş Sağlığı nedir? Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir?

İş Sağlığı İş Sağlığı nedir?    Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir? İş Sağlığı İş sağlığı denilince, üretimi ve işyerini içine alan bir kavram düşünülmelidir. İşyerinde sağlıklı bir çalışma ortamı yoksa işçilerin sağlığından söz edilemez. İş Sağlığı nedir? Bütün çalışanların

Detaylı

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ

İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik

Detaylı

Evaluation of life satisfaction & depression prevalence in elderly patients administered to a family health center

Evaluation of life satisfaction & depression prevalence in elderly patients administered to a family health center Araştırma makalesi Bir aile sağlığı merkezine başvuran yaşlı bireylerde depresyon sıklığı ve yaşam doyumunun değerlendirilmesi Nurten Elkin Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, İstanbul

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

Türk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya

Türk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya 287 MAKEDONYA E T M S STEM NDE TÜRKLER N KADRO SORUNU VE GET R LEN ÖNER LER Bayramali LUfi Türk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya Genel olarak Makedonya ve Nüfus Da l m Güneybat Avrupa da Balkan yar

Detaylı

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar. Cerebral palsi gibi hareket ve postüral kontrol bozukluklar na yol açan hastal klar olan çocuklar, hastal klar n n derecesine ba l olarak yürüme güçlü ü çekmekte veya hiç yürüyememektedir. Hart Walker,

Detaylı

Özel Sektör Gönüllüler Derneği

Özel Sektör Gönüllüler Derneği TÜRKİYE DE VE ÖZEL SEKTÖR DE GÖNÜLLÜLÜK ARAŞTIRMASI KASIM 05 1 PROJE EKİBİ Danışman Dr. Halil İ. ZEYTİN....Genel Müdür Doç. Dr. İzzet BOZKURT Araştırma Yöntemleri Uzmanı Proje Ekibi Fatma KAMİLOĞLU.......Proje

Detaylı

ANKARA GULVEREN SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİ ANADOLU MAHALLESİNDE 65 YAŞ VE ÜZERİ NÜFUSUN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ANKARA GULVEREN SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİ ANADOLU MAHALLESİNDE 65 YAŞ VE ÜZERİ NÜFUSUN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ Geriatri 6 ( 1 ) : 22-26, 2003 Turkish Journal of Geriatrics Dr. Hilal ÖZCEBE 1 Dr. Rıza SÖNMEZ 2 Dr. Ajlan ATASOY 3 Dr. Özgür DEDE 3 Dr. Ahmet DEMİR 3 Dr. Ender FAKIOĞLU 3 Dr. Nasır YILMAZ 3 ARAŞTIRMA

Detaylı

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid

Detaylı

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,

Detaylı

PELV K DESTEK YAPILARI BOZULAN VE BOZULMAYAN KADINLARIN STRESLE BAfi ETME DÜZEYLER N N BEL RLENMES *

PELV K DESTEK YAPILARI BOZULAN VE BOZULMAYAN KADINLARIN STRESLE BAfi ETME DÜZEYLER N N BEL RLENMES * PELV K DESTEK YAPILARI BOZULAN VE BOZULMAYAN KADINLARIN STRESLE BAfi ETME DÜZEYLER N N BEL RLENMES * **Ö r. Gör. Keziban ÖNEL, ***Prof. Dr. Ahsen fi R N ** Adnan Menderes Üniversitesi Ayd n Sa l k Yüksekokulu

Detaylı

G R fi. GEREÇ ve YÖNTEM

G R fi. GEREÇ ve YÖNTEM G R fi Daha önceleri fatal olan birçok hastal n 20 inci yüzy lda tedavi edilebilmesi, 65 yafl ve üzeri kiflilerin say s n oldukça art rm flt r. 2000 y l nda bu yafl grubunun içinde olanlar n say s 600

Detaylı

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man 214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215

Detaylı

Meme kanseri taramasi

Meme kanseri taramasi Meme kanseri taramasi 2015 Bevolkingsonderzoek Neden halk taraması yapılır? BMeme kanseri çok sık görülür. Hollanda da yaklaşık her 8 kadından 1 i hayatında meme kanserine yakalanır. Bu kadınların çoğu

Detaylı

Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü

Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Kontenjan : 45 Puan türü : MF-4 Eğitim dili : Türkçe Hazırlık : İsteğe Bağlı Yerleşke : Konuralp Yerleşkesi Eğitim süresi : 4 Yıl Yüksek lisans/doktora

Detaylı

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Esaslar Amaç Madde 1- (1)Bu

Detaylı

Depresyon Yayg nl ğ ve Risk Etkenleri: Huzurevinde ve Evde Yaşayan Yaşl larda Karş laşt rmal Bir Çal şma

Depresyon Yayg nl ğ ve Risk Etkenleri: Huzurevinde ve Evde Yaşayan Yaşl larda Karş laşt rmal Bir Çal şma Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(4):251-259 Depresyon Yayg nl ğ ve Risk Etkenleri: Huzurevinde ve Evde Yaşayan Yaşl larda Karş laşt rmal Bir Çal şma Dr. Iş l MARAL *, Dr. Selçuk ASLAN **, Dr. Mustafa N.

Detaylı

DÜNYADAN HABERLER NİSAN

DÜNYADAN HABERLER NİSAN DÜNYADAN HABERLER NİSAN 2012 Türk Eczacıları Birliği tarafından hazırlanmıştır. WillyBrandt Sok. no:9 06690 Çankaya Ankara İçindekiler: İspanya da Artık Emekliler de Katılım Payı Ödeyecek İrlanda da Jenerik

Detaylı

ÜN TE KES RLERDEN ALANLARA. Kesirleri Tan yal m. Basit Kesirler

ÜN TE KES RLERDEN ALANLARA. Kesirleri Tan yal m. Basit Kesirler . ÜN TE KES RLERDEN ALANLARA. Kesirleri Tan yal m Basit Kesirler. Afla daki flekillerde boyal k s mlar gösteren kesirleri örnekteki gibi yaz n z. tane............. Afla daki flekillerin belirtilen kesir

Detaylı

İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç: Madde 1. (1) Bu yönergenin amacı, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesinin önlisans, lisans ve lisansüstü

Detaylı

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading

Detaylı

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Sağlıklı, güçlü kuvvetli bir erkeksiniz ama çocuğunuz olmuyorsa bu önemli sorunun sebebi yediklerinizle ilgili olabilir. Erkekler üzerinde yapılan bilimsel

Detaylı

ÜNİTE 5 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI

ÜNİTE 5 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI ÜNİTE 5 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI 1 Rassal Değişken Bir deney ya da gözlemin şansa bağlı sonucu bir değişkenin aldığı değer olarak düşünülürse, olasılık ve istatistikte böyle bir

Detaylı

FORMAL AFET EĞİTİMLERİNİN FARKINDALIK ve TUTUM ÜZERİNE ETKİLERİNİN KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRILMASI

FORMAL AFET EĞİTİMLERİNİN FARKINDALIK ve TUTUM ÜZERİNE ETKİLERİNİN KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRILMASI FORMAL AFET EĞİTİMLERİNİN FARKINDALIK ve TUTUM ÜZERİNE ETKİLERİNİN KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRILMASI Serpil GERDAN Oya YAZICI ÇAKIN Kocaeli Üniversitesi 2009 1/15 CEVAP ARANAN SORULAR

Detaylı

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Konular Geçmi ten önemli trendler Esneklik ve esnek güvence Bireyselcilik ve azalan dayan ma Silikle en toplum 2 Toplumsal: Daha az evlilik Daha fazla

Detaylı

Kanserde Erken Tan. Prof.Dr. Adnan Ayd ner. Yard.Doç.Dr. Gülbeyaz Can

Kanserde Erken Tan. Prof.Dr. Adnan Ayd ner. Yard.Doç.Dr. Gülbeyaz Can Kanserde Erken Tan Prof.Dr. Adnan Ayd ner Yard.Doç.Dr. Gülbeyaz Can KANSERDE ERKEN TANI Ço u insan kanseri düflünmek bile istemez. Ancak unutmay n ki, kanser ne kadar erken saptan rsa onu yenme flans n

Detaylı

Şeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri

Şeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri ÖNEMLİ! İlaçlarınızı düzenli kullanmanız çok önemlidir. Kilonuza dikkat ediniz. Ani bir kan şekeri düşmesi (hipoglisemi) durumuna karşı yanınızda her zaman birkaç adet şeker bulundurunuz. Mutlaka egzersiz

Detaylı

Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu

Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu TÜRK TORAKS DERNEĞİ EĞİTİM KİTAPLARI SERİSİ Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu (Nefes Borusuna Yabancı Madde Kaçması) Nedir? Nasıl Korunmalı? Türk Toraks Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Grubu

Detaylı

Geriatrik Hastalar çin Hemflire Gözlem Ölçe i nin (GHHGÖ) Türkçe Formunun Psikometrik Özellikleri

Geriatrik Hastalar çin Hemflire Gözlem Ölçe i nin (GHHGÖ) Türkçe Formunun Psikometrik Özellikleri Araflt rma Makalesi / Research Article 135 DOI: 10.4274/npa.y5716 Geriatrik Hastalar çin Hemflire Gözlem Ölçe i nin (GHHGÖ) Türkçe Formunun Psikometrik Özellikleri Psychometric Propert es of the Turkish

Detaylı

Huzurevinde Yaflayan Yafll lar n Sosyal Kayg Düzeylerinin ncelenmesi

Huzurevinde Yaflayan Yafll lar n Sosyal Kayg Düzeylerinin ncelenmesi KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: 150-158 Gelifl Tarihi/Received: 28/01/2011 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 20/04/2011 Huzurevinde Yaflayan Yafll lar n Sosyal Kayg Düzeylerinin

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONEL YURTİÇİ VE YURTDIŞI GÖREVLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak

GAZİ ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONEL YURTİÇİ VE YURTDIŞI GÖREVLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak GAZİ ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONEL YURTİÇİ VE YURTDIŞI GÖREVLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak Amaç Madde 1 Bu yönergenin amacı Gazi Üniversitesi öğretim elemanlarının yurt içi ve

Detaylı

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262

Detaylı

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan: Doç.Dr. Hakan Güler Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Karlsruhe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Almanya

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları

Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları I Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları II Yay n No : 2056 Hukuk Dizisi : 289 1. Bas Kas m 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-953 - 8

Detaylı

YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar 24 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29663 YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin

Detaylı