YALOVA İL ÖZEL İDARESİ İL STRATEJİK PLANI

Transkript

1 YALOVA İL ÖZEL İDARESİ İL STRATEJİK PLANI Mart 2006

2 Atatürk, Yalova da Köşkünün balkonunda, 1932 Yalova benim kentimdir. 2

3 İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: BAŞLANGIÇ 1. GİRİŞ 5 2. YASAL DAYANAK 5 3. STRATEJİK PLANLAMA YÖNTEMİ 6 4. PLANLAMA EKİBİ 9 5. STRATEJİK PLAN KONULARI ve ÇALIŞMA GRUPLARI STRATEJİK PLANLAMA TAKVİMİ 12 İKİNCİ BÖLÜM: DURUM ANALİZİ 1. PAYDAŞ ANALİZİ GZFT ANALİZİ VARSAYIMLAR 16 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: GELECEĞE BAKIŞ 1. MİSYON VİZYON İLKELER STRATEJİK AMAÇLAR VE HEDEFLER 23 3

4 BİRİNCİ BÖLÜM: BAŞLANGIÇ 1. GİRİŞ 2. YASAL DAYANAK 3. STRATEJİK PLANLAMA YÖNTEMİ 4. PLANLAMA EKİBİ 5. STRATEJİK PLAN KONULARI ve ÇALIŞMA GRUPLARI 6. STRATEJİK PLANLAMA TAKVİMİ 4

5 1. GİRİŞ Ülkemizin Avrupa Birliğine giriş sürecine paralel olarak kamu yönetimi sistemimizin de yeniden yapılandırılması ve hizmet verimliliğinin artırılması amacıyla il özel idareleri başta olmak üzere yerel yönetimlerin güçlendirilmesi gündeme gelmiştir. 21. yüzyıla girerken dünyanın gündemine giren, yönetişim, katılım, sürdürülebilirlik saydamlık hizmet performansı ve stratejik planlama gibi kavramlar; yeni kamu yönetimi sisteminin de temel ilkeleri haline gelmiştir. Kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması çalışmaları çerçevesinde; 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyeleri Kanunu, 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve 5393 Sayılı Belediye Kanunu yürürlüğe girmiş ve bu yönde atılan önemli adımlar sürdürülerek 5227 Sayılı Kamu Yönetiminin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun Tasarısı hazırlanmıştır. Tüm bu gelişmelerin doğal bir sonucu olarak da kamu yönetimlerine, geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla; katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlamaları zorunluluk haline getirilmiştir yılında gerçekleştirilen Yalova Kongresi başta olmak üzere; Yalova nın sürdürülebilir gelişme vizyonunun bilimsel ve katılımcı bir şekilde belirlenmesine yönelik çeşitli çalışmalar ve projeler yürütülmüştür. Ancak ilk defa Yalova Stratejik Planı ile tüm bu süreçten süzülen stratejik amaçlar ve hedefler bir plan belgesi haline getirilmiştir. Yalova Stratejik Planının hazırlanmasındaki tüm süreçlerde, plan paydaşları yer almışlardır. Paydaşlar, Yalova Konseyi aracılığı ile planlama sürecine dahil olmuşlar; konsey bünyesinde oluşturulan planlama ekibinde de yer alarak aktif planlama sürecine katılmışlardır. 2. YASAL DAYANAK Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Madde - 9 Kamu idareleri; kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlarlar. 5

6 Kamu idareleri, kamu hizmetlerinin istenilen düzeyde ve kalitede sunulabilmesi için bütçeleri ile program ve proje bazında kaynak tahsislerini; stratejik planlarına, yıllık amaç ve hedefleri ile performans göstergelerine dayandırmak zorundadırlar. Stratejik plan hazırlamakla yükümlü olacak kamu idarelerinin ve stratejik planlama sürecine ilişkin takvimin tespitine, stratejik planların kalkınma planı ve programlarla ilişkilendirilmesine yönelik usul ve esasların belirlenmesine Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı yetkilidir. Kamu idareleri bütçelerini, stratejik planlarında yer alan misyon, vizyon, stratejik amaç ve hedeflerle uyumlu ve performans esasına dayalı olarak hazırlarlar. Kamu idarelerinin bütçelerinin stratejik planlarda belirlenen performans göstergelerine uygunluğu ve idarelerin bu çerçevede yürütecekleri faaliyetler ile performans esaslı bütçelemeye ilişkin diğer hususları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve ilgili kamu idaresi tarafından birlikte tespit edilecek olan performans göstergeleri, kuruluşların bütçelerinde yer alır. Performans denetimleri bu göstergeler çerçevesinde gerçekleştirilir Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu Madde 31 Vali, mahallî idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma plân ve programları ile varsa bölge plânına uygun olarak stratejik plân ve ilgili olduğu yılbaşından önce de yıllık performans plânı hazırlayıp il genel meclisine sunar. Stratejik plân, varsa üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır ve il genel meclisinde kabul edildikten sonra yürürlüğe girer. Stratejik plân ve performans plânı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve il genel meclisinde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir. 3. STRATEJİK PLANLAMA YÖNTEMİ 3.1. Katılımcı Stratejik Planlama Ülkemizin Avrupa Birliği ne giriş süreci doğrultusunda; 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, İl Özel İdarelerine stratejik plan yapma zorunluluğu getirmiştir. Stratejik planın katılımcı bir metotla hazırlanması; gerek bahse konu mevzuat hükümleri, gerekse dünyadaki gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Yalova İl Özel İdaresi nin öncülüğünde hazırlanan İl 6

7 Stratejik Planı, bu doğrultuda ve yönetişim ilkeleri ışında hazırlanmıştır. Planın tüm aşamalarında katılım ve saydamlık ilerine uygun hareket edilmiştir. Yalova Stratejik Planı, ülkemizin Avrupa Birliği ne üyelik perspektifi; kamu yönetimi sistemimizdeki yeniden yapılanma çalışmaları ve İl Özel İdaresi nin gelecekteki artan fonksiyonları göz önünde bulundurularak; İl Özel İdaresi nin mevcut kurumsal çerçevesini de içine alacak şekilde ve tüm ili bütüncül bir biçimde değerlendiren bir yaklaşımla ortaya çıkarılmıştır Yalova Konseyi 5393 Sayılı Belediye Kanununda, belediyelerin kent konseyi oluşturarak, plan hazırlıklarında demokratik katılımın sağlanması belirtilmekle birlikte; 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanununda il genelini kapsayan İl Çevre Düzeni Planı ve Stratejik Plan gibi konularda böyle bir konsey oluşturulması öngörülmemektedir. Ancak, günümüzde, bir ilde yaşayanların tamamını ilgilendiren çalışmalarda, idarenin tek yönlü çalışmasıyla bir karar oluşturulması bazı sıkıntılar ve sakıncalar doğurabilmektedir. Ayrıca ilde yaşayan ve paydaş olarak tanımlanan herkesin, doğrudan yönetime katılması iyi yönetişimin kurumsallaştırılması bakımından da büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla, başta Anayasa olmak üzere; İl İdaresi Kanunu ve İl Özel İdaresi Kanununda Valilik makamına tanınan yetki genişliği ilkesi çerçevesinde; öncelikle Stratejik Plân çalışmalarına destek olmak ve ili ilgilendiren her konuda ortak kararlar oluşturulmasına katkıda bulunmak amacıyla; Yalova Valisi Sayın Doç. Dr. Yusuf Erbay ın tarihli olurları ile kısaca Yalova Konseyi olarak adlandırılan Yalova Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İşbirliği Konseyi kurulmuştur. Konseyin amacı; Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları Yönergesinin 1. maddesinde şöyle ifade edilmektedir: Yalova ilindeki resmi kuruluşların, yerel yönetimlerin, mesleki kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin işbirliği ve katkısını sağlayacak yeni bir anlayışın geliştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Danışma kurulu niteliğinde olmak üzere böyle bir iş ve güç birliği tarzı ile sağlanacak koordinasyon sayesinde, bütün katılımcıların bilgi birikimleri ve etkinlik alanlarıyla sinerji yaratılarak, hizmetlerin bütün boyutlarıyla geliştirilmesi ve Yalova nın hak ettiği önemli ve örnek bir merkez durumuna gelmesi yönünde çaba harcanabilecektir. Bu amaçla; katılımcı demokrasinin gereklerine uygun olarak, kamu yönetiminin ve sivil inisiyatifin yer aldığı bir dayanışma platformu ve koordinasyon fonksiyonu ifa etmek amacıyla Yalova Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İşbirliği Konseyi (Yalova Konseyi) oluşturulmuştur. 7

8 Yalova Konseyinin amacı ve hedefi; a) 21. yüzyılın Yalova sının vizyonunu belirleyerek; bu vizyon doğrultusunda İldeki önemli ekonomik, sosyal, kültürel gelişmeleri, yatırım ve ihtiyaçları planlamak, yönlendirmek, takip etmek ve denetlemek, toplumda güven uzlaşma ve işbirliği sağlayarak; sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmanın hızlandırılmasına, çoğulcu demokrasinin geliştirilmesine, toplumsal refahın artırılmasına ve sosyal barışın yerleştirilmesine katkı sağlayacak sürekli ve akılcı bir diyalog ve işbirliği ortamı oluşturmak, ihtiyaçların giderilmesine katkı sağlamaktır. b) Yapısal sorunlar ve bunların ortaya çıkardığı diğer tüm sorunlarla ilgilenerek çözüm üretilmesine yardımcı olmaktır Sayılı İl Özel İdaresi Kanununda; stratejik plân, varsa üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır denilmektedir. Yalova Konseyi, kanunun bu yaklaşımını hayata geçirmekte; hatta, görüş almaktan öte planın hazırlanması sürecine tüm paydaşların katılımını sağlayarak ileri bir adım niteliği taşımaktadır İyi Yönetişim-Kaliteli Yaşam: Daha İyi Yerel Hizmet İçin Sivil Toplumun Güçlendirilmesi Projesi Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı (TESEV) Hükümetimizin ve Hazine Müsteşarlığı nın onayıyla Japonya Sosyal Kalkınma Fonu kaynağından Dünya Bankası aracılığıyla sağlanan bir bağışla Türkiye de yerel yönetim reformunun uygulanmasının kolaylaştırılması amacıyla İyi Yönetişim-Kaliteli Yaşam: Daha İyi Yerel Hizmet İçin Sivil Toplumun Güçlendirilmesi Projesini başlatmıştır. Bu proje ile birlikte hedeflenen, yerel sivil toplum örgütlerinin proje kapsamına giren illerde aşağıdaki konularla ilgili kapasitelerini güçlendirmektir: Katılımcı stratejik planlama sürecinin desteklenmesi; Gider izleme ve hizmet tatmin raporları aracılığıyla hizmet sunumunu denetleme; Sivil toplumun sayısal ve somut bilgilere dayanarak her bölgede daha iyi hizmet sağlamayı talep eder duruma gelmesi; Halen yeterli hizmet alamayan gelir düzeyi düşük bölgelerde var olan hizmetleri ve kaynakları hedef alarak yerel planlama ve bütçelemeye katılım sağlama; Yeterli hizmet alamayan gelir düzeyi düşük bölgelerde yaşam kalitesini yükseltmek için yerel otoritelerle diyalog içine girme. 2 yıl sürecek projenin ilk yılında Sivas la birlikte Yalova ve Ankara da uygulama başlatılmıştır. İkinci yılda ise Antalya, Kars ve Diyarbakır da proje gerçekleştirilecektir. Proje tamamlandığında, söz konusu 6 ilde, yerel sivil toplum örgütleri ve yerel otoriteler arasında bir diyalog oluşturularak ve yerel sivil toplum örgütlerini bu otoriteleri gözlemlemek ve denetlemek için analitik araçlarla donatarak gelir düzeyi düşük bölgelerde kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi için baskı oluşturulması sağlanacak; yerel sivil toplum örgütlerin ve üniversitelerin yerel karar alma 8

9 mekanizmalarına özellikle de planlama ve bütçeleme süreçlerine katılımı arttırılacak; özellikle eğitim, sağlık ve alt yapı hizmetlerine yoğunlaşarak yerel kamu hizmetlerinin çeşitliliği ve kalitesi arttırılacak ve hizmet sunumunda yoksulluğun azaltılması yerel yönetimlerin önceliklerinden biri haline gelecektir. Proje, TESEV ve Dünya Bankası arasında 18 Mayıs 2005 te imzalanan sözleşmeyle birlikte başlamıştır. Bir buçuk aylık hazırlık döneminin ardından Temmuz 2005 te Sivas, Yalova ve Ankara da proje uygulanmaya başlanmıştır. Temmuz 2006 ya kadar bu üç şehirde proje uygulaması tamamlanacaktır. TESEV proje kapsamında, Yalova Stratejik Planının katılımcı bir biçimde hazırlanması sürecine katkıda bulunmuştur. 4. PLANLAMA EKİBİ Yalova Stratejik Planı nı hazırlayan planlama ekibi, aşağıda yer alan, kamu kurum ve kuruluşları, yüksek öğretim kurumları, belediyeler, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör kuruluşlarının temsilcilerinden teşekkül etmiştir Kamu Kurum ve Kuruluşları 1 Yalova Valiliği 2 İl Genel Meclisi 3 İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği 3 Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü 4 İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü 5 Tarım İl Müdürlüğü 6 İl Sağlık Müdürlüğü 7 Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü 8 İl Milli Eğitim Müdürlüğü 9 İl Çevre ve Orman Müdürlüğü 10 Orman İşletme Müdürlüğü 11 Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü 12 İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü 13 Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü 14 Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü 15 Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü 16 Türkiye İş Kurumu il Müdürlüğü 17 Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş. Yalova İl Müdürlüğü 4.2. Belediyeler 18 Yalova Belediyesi 19 Armutlu Belediyesi 20 Altınova Belediyesi 21 Çiftlikköy Belediyesi 22 Çınarcık Belediyesi 23 Termal Belediyesi 9

10 4.3. Yüksek Öğretim Kurumu 24 Uludağ Üniversitesi Yalova Meslek Yüksek Okulu 4.4. Meslek Örgütleri 25 Ticaret ve Sanayi Odası 26 Esnaf ve Sanatkârlar Odası 27 İnşaat Mühendisleri Odası 28 Ziraat Odası 29 Mimarlar Odası 30 S.S. Yalova Merkez Su Ürünleri Kooperatifi 4.5. Sivil Toplum Örgütleri 31 Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı 32 Yalova Yerel Gündem 21 Genel Sekreterliği 33 Muhtarlar Derneği 34 Yerel Gündem 21 Gençlik Meclisi 35 Yerel Gündem 21 Kadın Meclisi 36 Turizm Folklor Araştırma ve Geliştirme Derneği 37 Yalova Folklor Eğitim Gençlik ve Spor Derneği 38 Yalova Aktif Sanayici ve İşadamları Derneği 39 K 77 Yalova Arama ve Kurtarma Derneği 40 Saksılı Süs Bitkileri Üreticileri Derneği 41 Yalova İç ve Dış Mekân Süs Bitkileri Üreticileri Birliği 4.6. Özel Sektör Kuruluşları 42 AKSA Akrilik A.Ş. 43 Modül Planlama Limited Şirketi 44 OBA Turizm Seyahat Acentesi 45 İstanbul Metropoliten Planlama Birimi 10

11 5. STRATEJİK PLAN KONULARI ve ÇALIŞMA GRUPLARI PLAN KONULARI EKONOMİK SEKTÖRLER - Sanayi ve Ticaret - Tarım ve Orman - Turizm - Enerji SOSYAL SEKTÖRLER - Eğitim - Sağlık - Çevre Ve Doğal Kaynaklar - Sosyal Hizmetler - Kültür ve Sanat - Gençlik ve Spor - Bilgi Toplumu ve E-Devlet BAYINDIRLIK HİZMETLERİ - Kentsel Planlama ve Konut - Ulaştırma ve Altyapı - Afetlerden Korunma ÇALIŞMA GRUBU İl Genel Meclisi Üyesi İl Planlama ve Koordinasyon Müdürü Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Ticaret ve Sanayi Odası YASİAD Esnaf ve Sanatkârlar Odası AK-SA YASBİR SASBUD İl Tarım Müdürlüğü Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Ziraat Odası Su Ürünleri Kooperatifi Orman İşletme Müdürü İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü OBA Turizm Yalova Belediyesi TESEV İl Genel Meclisi Üyesi YAFEM TUFAG YG 21 Gençlik Meclisi İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü Milli Eğitim Müdürlüğü Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü YG 21 Genel Sekreterliği İl Sağlık Müdürlüğü İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Yalova Belediyesi Termal Belediyesi TESEV İl SHÇEK YG 21 Kadın Meclisi İl Genel Meclisi Üyesi Armutlu Belediyesi Çiftlikköy Belediyesi İŞKUR Muhtarlar Derneği il Genel Meclisi Üyesi Yalova Belediyesi K 77 Yalova Arama Kurtarma Derneği Bayındırlık ve İskân İl Müdürlüğü İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Metropoliten Planlama Birimi Modül Planlama Mimarlar Odası TESEV Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü İlçe Belediyeleri TEDAŞ Çınarcık Belediyesi Altınova Belediyesi Afet Yönetim Merkezi Müdürlüğü 11

12 6. STRATEJİK PLANLAMA TAKVİMİ Yalova İli Ekonomik, Sosyal Ve Kültürel İşbirliği Konseyinin Oluşturulması Yalova Konseyi Birinci Toplantısı: Stratejik Planlama Genel Değerlendirme Yalova Konseyi İkinci Toplantısı İl Vizyonu Üzerine Genel Değerlendirme İl Vizyonu Belirleme Toplantısı Vizyon Misyon - İlkeler ve Temel Stratejik Konuların Belirlenmesi Stratejik Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Stratejik Amaç Ve Hedeflerin Belirlenmesi Stratejik Amaç Ve Hedeflerin Belirlenmesi Vizyon, Stratejik Amaç ve Hedeflerin Yalova Konseyine Sunumu Vizyon, Stratejik Amaç ve Hedeflerin Rapor Haline Getirilmesi Raporun Onaylanmak Üzere İl Genel Meclisine Sunulması

13 İKİNCİ BÖLÜM: DURUM ANALİZİ 1. PAYDAŞ ANALİZİ 2. GZFT ANALİZİ 3. VARSAYIMLAR 13

14 1. PAYDAŞ ANALİZİ SEÇİLMİŞLER KAMU KURUMLARI MESLEKİ ÖRGÜTLER EĞİTİM KURUMLARI SAĞLIK KURULUŞLARI SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ ÖZEL SEKTÖR TOPLUM KESİMLERİ Milletvekilleri Belediye Başkanları İl Genel Meclisi Üyeleri Belediye Meclisi Üyeleri Muhtarlar Yalova Valiliği Yalova Belediyesi Kaymakamlıklar Kamu Kurum ve Kuruluşları İlçe ve Belde Belediyeleri Odalar Birlikler Sendikalar Kooperatifler U.Ü Yalova Meslek Yüksek Okulu İlk ve Orta Öğretim Kurumları Özel Okullar Dershaneler Hastaneler Sağlıkocağı ve Dispanserler Özel Hastane ve Poliklinikler Yalova Konseyi Kent Konseyi Siyasi Partiler Yerel Gündem 21 Dernekler Vakıflar Fabrikalar Esnaf ve Ticaret Erbabı Yatırımcı ve Girişimciler Basın Yayın Kuruluşları Kadınlar Gençler Yaşlılar Engelliler Çocuklar İşsizler Çalışanlar Emekliler 14

15 2. GZFT ANALİZİ GÜÇLÜ YÖNLER Eğitimin her kademesinde, eğitim düzeyinin ve kalitesinin yüksek olması Yeni ve küçük bir il olması Zengin orman varlığına sahip olması Atatürk le bütünleşen bir imaja sahip olması İlin deniz kıyısında olması Süs bitkileri yetiştiriciliğinin gelişmiş olması Verimli tarım topraklarına sahip olması Turizme çok elverişli oluşu Termal ve kaplıcaların olması Kültür ve sanata önem verilmesi Demokratik katılımın ve sivil toplum geleneğinin güçlü olması Sektöründe söz sahibi sanayi tesislerinin bulunması Genç nüfusun fazla olması Avrupa Birliği ile ilişkilerde tecrübeli olması Afetlerle mücadele konusunda kapasitenin gelişmiş olması ZAYIF YÖNLER Üniversitenin bulunmaması Göç almaya uygun yapıda olması Deprem bölgesinde olması Dünyadaki olumsuz konjonktürden çabuk etkilenen sektörlere sahip olması İstihdam yaratacak iş alanlarının az olması Tarımsal alanların etkin bir şekilde kullanılmaması Beyin göçünün yüksek olması Esnaflık kültürünün gelişmemiş olması FIRSATLAR Türkiye nin Avrupa Birliği ne giriş süreci İstanbul, Bursa ve İzmit gibi büyük merkezlere yakın olması Eğitim ve öğretimde sağlanan yüksek başarı Elverişli iklim koşulları Deniz kenarında olması Termal kaplıcalarına sahip olması TEHDİTLER İstanbul, Bursa ve İzmit gibi büyük merkezlere yakın olması Deprem beklentisi Halkın arazilerle ilgili rant beklentisi Göç alması Ekonomide yaşanabilecek olumsuz gelişmeler Sanayileşme baskısı 15

16 3. VARSAYIMLAR 3.1. Nüfusun Gelişimi 1 Yalova ilinin nüfus artış hızı yılları arasında yaklaşık 2 kat artış göstermiş, bu tarihler arasında olan genel nüfus 7 yıllık bir sürede kişiye yükselmiştir. Bu artışta en önemli neden İlin 1995 yılında İlçe statüsünden İl statüsüne geçmiş olmasıdır. Nüfus artış hızı 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen deprem ile birlikte durma noktasına gelmiş, depremin hemen sonrasında bir miktar azalma olmuşsa da 2000 yılında ilin iskân sorununa sağlanan geçici çözümler ile nüfusta yeniden artış trendi başlamıştır. Ancak bu artış miktarı deprem öncesi oranlarının çok gerisinde kalmıştır. Devlet istatistik Enstitüsü Kentsel Nüfus Artış Hızı Endeksi ve Nüfus Artış Hızı Endeksine göre yapılan yeniden değerlemede; 2005 yılında Yalova İl Nüfusunun olduğu; 2020 yılında da olması öngörülmektedir ARALIĞI YALOVA NÜFUS PROJEKSİYONU , , , , , , ,00 Yıllar , ,40 Şehir Nüfusu Köy Nüfusu Toplam Nüfus , , , , , , Şehir Nüfusu Artış Projeksiyonu için D.İ.E Kentsel Nüfus Artış Hızı Endeksi %032 Köy Nüfusu Artış Projeksiyonu için D.İ.E Nüfus Artış Hızı Endeksi %015 kullanılmıştır. Nüfus hareketleri bakımından bakıldığında ise; 2000 yılında nüfusun %41 i köylerde, %59 u ise şehirde yaşamakta iken; 2005 yılında nüfusun %39 u köylerde %61 i şehirde yaşamakta; 2020 yılında ise nüfusun %34 ü köylerde, %66 sının ise şehirde yaşaması öngörülmektedir. 1 Yalova Yerel Gündem 21 Genel Sekreterliği 16

17 3.2. Marmara Bölgesi Gelişme Stratejileri ve İstanbul Bölge Etkileşimleri 2 İstanbul un desantralizasyonunu Marmara Bölgesi nin işlevsel bütünlüğü ile bağdaştırarak geliştiren yaklaşımın temelinde yatan ilke; bölgede yerel ekonomik gelişme potansiyelinin saptanması ve bu potansiyelin İstanbul un birikimlerinin yerele taşınarak harekete geçirilmesidir. Böylelikle hem İstanbul desantralizasyonuna hem de Marmara Bölgesi nin gelişmesine, mekânsal ve işlevsel açıdan dengeleyici yaklaşımlar ve modeller geliştirerek hizmet etmek mümkün olabilecektir. Geliştirilen modelin temel amacı; İstanbul desantralizasyonunu ve bölgesel gelişimi bütüncül bir Eylem Planı çerçevesinde derlemek ve bu kapsamda yapılacak olan faaliyetleri, Eylem Programları na dönüştürebilmek için gerekli yaklaşımı ana hatlarıyla ortaya koymaktır. Eylem Planı nda söz konusu edilen gelişme eğilimleri ve Bölge nin geleceğine ilişkin kestirimler genelde; bölgeye ilişkin sağduyulu değerlendirmelerin, halen yürütülmekte olan faaliyet ve uygulamaların, gündemde yer alan ve sırasını bekleyen projelerin birlikte değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkartılmış ve şematik sentez modeline oturtulmuş bir yaklaşımdır. Eylem Planı nın özünde yatan, gerçekleşmesi çok muhtemel olan gelişme eğilimleri karşısında; özellikle sürdürülebilirlik konusunda, alınması gereken önlemlerin çevre-gelişme ve koruma/kullanma dengesi içerisinde yansıtılmasıdır. Gelişme aksları ile koruma alanlarının birbirine yaklaştıkları veya komşu oldukları mekânlarda özel önlemlerin alınması söz konusu olacaktır. Bu çerçevede özen gösterilmesi gereken; Bölge nin genelde kıyı kesimlerinde veya kıyıya inen aksların yanında yer alan ve Yalova nın içerisinde bulunduğu doğaya duyarlı gelişme alanlarıdır. Gelişme aksları dışında kalan, ancak gelişme süreci içersinde karakteri korunarak varlığını sürdürecek olan bu alanlar, bölgesel sistemin önemli yaşam destek kaynaklarını içlerinde barındırmaktadır. Böylesine bir yaklaşımın oluşturulabilmesi için gerekli olan, merkezi hükümet ve yerel yönetim politikaları açısından konunun karar verici mekanizmalarca benimsenerek, yönlendirici ve özendirici araçların saptanmasıdır. Bu iki önkoşulun yerine getirilmesinin ardından belirlenen araçların yerel inisiyatiflere yansıtılmasındaki başarı oranı, yerel yönetimlerin ve yerel aktörlerin organizasyon kapasitelerine bağlı kalmaktadır. Mevcut kaynakların, yapılanmaların ve kurumların kullanılarak, hedefe yönelik eylemlere geçilmesinde gecikilmemesi gerekmektedir. 2 İstanbul Metropoliten Planlama Birimi 17

18 MARMARA BÖLGESİ GELİŞME AKSLARI Merkezi Hükümet ile başta İstanbul olmak üzere, fiziki yakınlık itibarıyla Marmara Bölgesi nde yer alan ancak İstanbul Metropolü ile işlevsel bütünlük içerisinde düşünülebilecek olan Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Yalova, Bilecik, Düzce, Sakarya ve Kocaeli İlleri ni kapsayan Bölge Yerel Yönetimleri nin sıkı bir işbirliği ve koordinasyona girmeleri gerekecektir. İstanbul un potansiyelini Bölge ye yayarak ve yerel potansiyellerle buluşturarak, yığılmaları sıçramalara dönüştürmek bakımından, anılan işbirliği büyük önem taşımaktadır. Gerekli yönlendirmelerin ve özendirmelerin bu kanalla yapılması sonucunda, Bölge de çok merkezli kalkınma politikasına hizmet edilmiş olacaktır. Yaşayanları için büyük tehdit oluşturan deprem tehlikesinin yanı sıra; başta su kaynakları ve ormanlar olmak üzere, günden güne yitirdiği yaşam destek sistemlerine rağmen İstanbul, giderek büyüyen nüfusu ve işlevleriyle kendi varlığını riske sokmaktadır. Bütününden koparcasına ülke düzeyinde sosyo-ekonomik gelişmişlik farkının açılmasında kutup başı olurken iç verimliliğinden de kaybeden İstanbul Metropolü nün sorunlarının çözümü; Marmara Bölgesi de dahil olmak üzere, ülkenin her bir köşesindeki ekonomik kalkınma potansiyellerinin; İstanbul un gerekli katkılarının da alınarak, yerelde değerlendirilmesinde ve böylelikle İstanbul a yönelen nüfus akışının frenlenmesinde yatmaktadır. 18

19 3.3. Ulusal Hedef ve Stratejiler Yalova da mevcut bulunan ya da gelişmekte olan sektörler; uluslar arası ve ulusal ekonomik gelişmelerden etkilenmektedir. Bu nedenle ulusal ölçekli planlar ve ülkenin gelecekteki durumu da İlin gelişimi bakımından büyük önem taşımaktadır. Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan ve yıllarını kapsayan 8 inci Beş Yıllık Kalkınma Planı ile beraber bir de "Uzun Vadeli Strateji" belirlenmiştir. Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıl dönümü olan 2023 ü hedef alan uzun vadeli stratejiler uyarınca; Türkiye nin 2010 yılında bölgesindeki en güçlü ülkelerden biri olması öngörülmektedir. Devlet Planlama Teşkilatı tarafından kısa ve orta vadeli olarak belirlenen stratejik hedeflerde de Türkiye nin istikrarlı büyümeye devam edeceği; buna paralel olarak da GSYİH ve kişi başına milli gelirin artacağı öngörülmektedir 3. Temel Ekonomik Büyüklükler DPT Stratejik Hedefler 19

20 20

21 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: GELECEĞE BAKIŞ 1. MİSYON 2. VİZYON 3. İLKELER 4. STRATEJİK AMAÇLAR VE HEDEFLER 21

22 1. MİSYONUMUZ Yalova halkının yerel ve ortak nitelikteki ihtiyaçlarını; en verimli ve etkili biçimde karşılayarak; sahip olduğu potansiyel doğrultusunda ilin sürdürülebilir gelişmesi ve halkın refah düzeyinin artması için çalışmaktır. 2. VİZYONUMUZ Yalova, doğal ve kültürel değerlerin korunduğu ve geliştirildiği; eğitim düzeyi yüksek bireylerden oluşan; katılımcı ve şeffaf bir anlayışla kamu hizmetlerinde etkinliğin ve verimliliğin sağlandığı; yüksek katma değer yaratan ve ekolojik dengeyi koruyan sektörlerin desteklendiği; alt yapı sorunlarını çözmüş ve teknolojik bakımdan gelişmiş; sağlıklı ve güvenli çağdaş bir dünya kentidir. 3. İLKELERİMİZ Hemşehri hukukunun korunması Sosyal yardımlaşma ve dayanışma Sürdürülebilir kalkınma ve çevreye duyarlılık Saydamlık ve hesap verilebilirlik Katılımcılık ve yerinden yönetim Dürüstlük ve takım ruhu Kalite ve öngörü 22

23 4. STRATEJİK AMAÇLAR ve HEDEFLER EKONOMİK SEKTÖRLER 1. SANAYİ ve TİCARET 1.1. Stratejik Amaç İlimizin mevcut sanayi varlığının korunması ve ekolojik dengeyi koruyarak yüksek katma değer yaratacak yeni sanayi alanlarını belirlenmesi ve yatırımlarla ilgili girişimlerin hızlandırılması; belirlenen alanların dışında gelişigüzel sanayileşmenin ortaya çıkmaması için gerekli tedbirlerin alınması Hedef 1 Ekolojik dengeyi koruyan ve yüksek katma değer yaratan sektörlerin desteklenmesi çerçevesinde mevcut sanayi tesisleri ve yeni yatırımlarla ilgili gelişme alanlarının oluşturulmasına yönelik çalışmaların başlatılarak bu alanların, yapımı devam eden 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Plan ında belirlenmesi Faaliyet 1.1: 1/25000 lik çevre düzeni planı ile ilgili hazırlık çalışmaları tamamlanacaktır. Faaliyet 1.2: Çevre Düzeni Planı Yalova Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisinin onayına sunulacaktır. Hedef 2 Ülke ekonomisine önemli katkılar sağlayacak ve bölgede yaşayanlar başta olmak üzere önemli ölçüde istihdam yaratacak olan Altınova sınırları içerisinde Gemi ve Yat İnşaat Tersaneleri Bölgesi kurulması ile ilgili idari prosedürün tamamlanarak; altyapı çalışmalarının en kısa zamanda bitirilmesi ve üretim faaliyetine geçilmesinin sağlanması; üretim sırasında çevreye zarar verilmemesi için gerekli tedbirlerin alınması Faaliyet 2.1: İlimize önemli yararlar sağlayacak olan projenin tamamlanarak hayata geçirilmesi için her türlü destek sağlanacaktır. Faaliyet 2.2: Tesisin çevreye zarar vermemesi için ilgili kamu kurumları tarafından gerekli tedbirler alınarak, periyodik denetimler yapılacaktır. 23

24 Hedef 3 Alt yapı çalışmaları büyük ölçüde tamamlanan Bilişim Organize Sanayi Bölgesi projesinin hayata geçirilmesi için her türlü destek ve girişimde bulunulması, projenin Gemi ve Yat İnşaat Tersaneleri Bölgesi Projesi ne paralel olarak gemi elektroniği ve teknolojisi ile ilgili sektörleri de kapsayacak şekilde geliştirilmesi Faaliyet 3.1: Yalova Bilişim Organize Sanayi Bölgesinin yurt içi ve yurt dışında tanıtımı ve bu alanda faaliyet gösteren firmaların yatırıma özendirilmesi amacıyla yapılan çalışmalara destek olunacaktır. Faaliyet 3.2: Yat ve gemi yapım, bakım-onarım tersaneleri bölgesi için, bu bölgede yapılacak gemi ve mega yatların ihtiyaçları olacak radar, sonar, uydu haberleşme sistemleri ile iç haberleşme, görüntüleme ve güvenlik sistemlerinin üretiminin Yalova Bilişim Organize Sanayi Bölgesinde yapılması, Bilişim OSB nin amaç ve konuları arasına bu üretim faaliyetlerinin ilave edilmesi için gerekli düzenleme çalışmalarına başlanılacaktır. Hedef 4 Çiçekçilik Organize Sanayi Bölgesi Projesi ile ilgili alt yapı çalışmalarının tamamlanarak; 2008 yılına kadar işletmeye açılmasının sağlanması ve OSB nin artacak su ihtiyacını sağlamak üzere bölgedeki su kaynakları üzerinde gerekli sulama tesislerinin yapılması Faaliyet 4.1: Yalova Çiçekçilik OSB projesiyle ilgili olarak 2006 yılı sonuna kadar ayrıntılı jeolojik etüd çalışması, imar planı çalışması, kamulaştırma çalışması tamamlanacaktır. Faaliyet 4.2: İmar planı esas alınmak üzere, alt ve üst yapı proje çalışmaları 2007 yılında ihale edilerek, 2007 yılı sonuna kadar tamamlanacaktır. Faaliyet 4.3: Alt ve üst yapı yatırımlarının projesi doğrultusunda yapılması işi 2007 yılında ihale edilerek, projenin inşaat işlerinin 2008 yılı sonuna kadar tamamlanarak bölgenin işletmeye açılması sağlanacaktır. Faaliyet 4.4: Bölgenin tam kapasitede kullanacağı su ihtiyacı Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü ve Yalova Tarım İl Müdürlüğüne yaptırılan hesaplattırmalar kapsamında Yeşil Körfez Su Birliği tarafından işletilen Gökçe Barajından karşılanabileceği Yalova Belediye Başkanlığınca bildirilmiştir. Talep edilen içme ve kullanma suyunun Gökçe Barajının kapasitesi dikkate alınarak, bu barajdan karşılanmasının mümkün olduğu belirlenmiştir. Buna göre çiçekçilik OSB su ihtiyacı için Gökçe Barajından su bağlantısı çalışması 2008 yılında yapılacaktır. 24

25 Hedef 5 Dağınık bulunan ve sağlıksız ortamlarda hizmet üreten küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinin, ilgili işkollarının toplandığı küçük sanayi sitelerine taşınmalarının sağlanması Faaliyet 5.1: Bursa yolu ve Kocaeli yolu üzerinde dağınık bir halde bulunan orta ölçekli sanayi işletmeleri, Taşköprü Bölgesinde hazineden satın alınan Handere Bölgesine taşınacaktır. Faaliyet 5.2: Bu amaçla bir kooperatif kurulmuş olup, arsa satın alınmıştır. Bu bölgeye taşınacak küçük ve orta ölçekli işletmeler için yapılacak sitenin proje çalışması Temmuz 2006 tarihine kadar bitirilecektir. Faaliyet 5.3: Hazırlanan projelere göre inşaat ruhsatları ve kamusal izin süreçler Eylül 2006 tarihine kadar tamamlanacaktır. Faaliyet 5.4: Site inşaatına 2006 yılı sonuna kadar başlanacak olup, inşaat 2007 yılı sonuna kadar tamamlanacaktır Stratejik Amaç İlimizin ekonomik ve ticari hayatının canlandırılması için gerekli girişimlerin hızlandırılması ve bu yönde sürdürülmekte olan organizasyonların artırılması Hedef 1 Ticaret ve Sanayi Odası koordinatörlüğünde gerçekleştirilen Çiçekçilik Fuarı benzeri büyük organizasyonların niteliğinin ve sayısının artırılarak yıl içerisine yayılması Faaliyet 1.1: Bahse konu fuarların düzenlenebilmesi için daimi fuar alanı belirlenecektir. Faaliyet 1.2: Farklı fuar organizasyonları yapılması için girişimde bulunulacaktır. Hedef 2 Maliye Bakanlığı na tahsisli TİGEM arazisi olarak bilinen 320 hektarlık arazinin Kültür ve Turizm Gelişim Bölgesi ilan edilerek; çeşitli turizm yatırımlarının gerçekleştirilmesi ile ilgili çalışmaların sürdürülmesi ve takip edilmesi Faaliyet 2.1: TİGEM arazisinde turizme uygun yatırımların gerçekleştirilmesi için yapılan faaliyetlere destek olunacaktır. 25

26 Hedef 3 Gelirleri ve sermaye birikimleri yetersiz küçük girişimcilerin ve dezavantajlı grupların mesleki, sanatsal birikimlerini ve yeteneklerini, gelirlerini artırıcı faaliyetlere kanalize etmek için mikro kredi programları oluşturularak, sunulacak projelere mali destek sağlanması Faaliyet 3.1: İl Özel İdaresi 2007 yılı bütçesine uygun miktarda proje bazlı mikro kredi ödeneği konacaktır. Hedef 4 Yalova İzmit ve Yalova Bursa kara yolu üzerinde yol ticaretinin geliştirilmesi için yol güzergahları üzerinde kültürel turistik hediyelik eşya satış yerleri, fabrika satış mağazaları, dinlenme yerleri, showroom gibi tesislerin yapımının planlanması ve teşvik edilmesi Faaliyet 4.1: Karayolları Bölge Müdürlüğü nezdinde konu ile ilgili gerekli girişimlerde bulunulacaktır Faaliyet 4.2: İmar planına uygun yerlerde, emniyetli giriş çıkış noktaları teşkil edilerek konut dışı kentsel çalışma alanları oluşturulacaktır 2. TARIM VE ORMAN 2.1. Stratejik Amaç Süs bitkileri sektörünün, teknolojik gelişmelere paralel olarak geliştirilmesi ve Yalova nın kısa vadede ulusal, uzun vadede uluslararası alanda bir pazarlama merkezi haline getirilmesi Hedef 1 Üreticilerin gelirlerinin arttırılması ve sektörün geliştirilmesi amacıyla 5 yıl içinde gelişmiş ve kapsamlı bir mezat oluşturulması Faaliyet 1.1:Mezat yeri ile ilgili olarak ulaşımı kolay, merkezi bir alanda yer tahsisinin ardından devlet ve üretici birlikleri imkanlarıyla bu yatırımın gerçekleştirilmesi yoluna gidilecektir. Hedef 2 Süs bitkileri adı altında yer alan, dış mekan, iç mekan ve kesme çiçek alt sektörlerinin ekonomik işletme büyüklüğünün, alt sektörler tarafından tanımlanması 26

27 Faaliyet 2.1: Alt sektörler bazında dış mekan, iç mekan ve kesme çiçek sektöründe örgütlenmeler tamamlanacaktır. Bu alt sektörlerdeki örgütler, ekonomik işletme büyüklüklerini tespit ederek tanımlar. Tanımlanan bu işletme büyüklükleri sektörün temsilcileri olacaktır. Hedef 3 Süs bitkileri sektöründe çalışanların, değişen teknolojileri kullanmaları ve bu alandaki gelişmelere uyum sağlamaları açısından eğitim faaliyetlerinin devamlılığının önümüzdeki 10 yıl içinde sürdürülmesi Faaliyet 3.1: Teknolojik yatırımlarda uzun vadede uygun oranlarda kredi ile destekleme verilecek ve sektörde faaliyet gösterecek üreticilerde bu konuda eğitim aldığına dair belge aranarak, bu eğitimi almamış olanların bu alt sektör faaliyetini yapmaları engellenecektir. Eğitim sağlayan 2 veya 4 yıllık okullarda uygulamaya yeteri kadar önem verilerek, eğitim dönemleri aralarında en az 4 ay boyunca üreticiler yanında staj yapmaları sağlanacaktır. Hedef 4 Mevcut askeri havaalanının süs bitkileri ürünlerinin taşınabilmesi ve kargo taşımacılığı amacıyla kullanımı için 5 yıl içinde ilgili kuruluşlar nezdinde girişimde bulunulması, Faaliyet 4.1:Türkiye' de bir çok askeri havaalanları ticari amaçlı inişkalkışlara açılmıştır. İlimizde bulunan askeri havaalanının ticari olarak sivil taşımacılığa açılabilmesi için ilgili kuruluşlarla temasa geçilerek bu iznin alınması, alt sektör temsilcilerinin oluşturduğu kurul tarafından yapılacaktır. Hedef 5 Araştırma-Geliştirme çalışmaları açısından, laboratuar hizmetlerinin 5 yıl içinde gerçekleştirilmesi Faaliyet 5.1: Sektörün ihtiyaç duyduğu kalitede üretimi gerçekleştirmek için tohum fide ve fidanlarının temin edilmesi ile ilgili gerekli ıslah çalışmaları hakkında faaliyetlere başlanarak yatırımlar yapılacak, çalışan teknik elemanların sürekli eğitimleri gerçekleştirilecek, hastalık ve zararlıları ile ilgili laboratuarlar kurulacaktır. Hedef 6 Süs bitkilerinde sektöre uygun üretim havzalarının 5 yıl içinde oluşturulması Faaliyet 6.1:Alt sektörlerin istediği üretim için uygun olan alanların tespiti ve bu alanlarda üretim havzaları oluşturulması için gerekli altyapı yatırımları yapılacaktır. 27

28 Hedef 7 Yalova'da düzenlenen süs bitkileri fuarına yurt dışından da firmaların katılımının sağlanması Faaliyet 7.1: Bu sektörde çalışan, üreten, işleyen tüm elemanların katılımıyla yurtdışı ve yurtiçi firmaların da davet edildiği uluslararası düzeyde bir süs bitkileri fuarı iyi bir organizasyon eşliğinde yapılacaktır Stratejik Amaç Sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde, kaliteye dayalı üretim artışı sağlayabilecek, üreticilerin gelir düzeyini artırabilecek, teknik bilgiden ve teknolojik gelişmeden en yüksek oranda yararlanabilecek bir tarım sektörünün il düzeyinde oluşturulması Hedef 1 Çevresel değerlere duyarlı, katma değer artışı sağlayabilen ve ilave sektörlere ihtiyaç duyan organik tarıma yönelik çiftçi eğitimlerinin 5 yıl içinde tamamlanması Faaliyet 1.1:İlimizdeki tüketiciler organik tarım ile ilgili görsel ve yazılı basınla bilinçlendirilecek, tüketicilerin talepleri doğrultusunda organik üretimi gerçekleştirecek örgütlenme sağlanacaktır. Hedef 2 Organik tarımsal üretimin yaygınlaştırılabilmesi amacıyla 10 yıllık bir süreç içinde uygulama projelerinin yapılması ve yürütülmesi Faaliyet 2.1: Tüketici talepleri doğrultusunda uygun alanlarda üretim havzaları oluşturulacaktır. Hedef 3 Çevre kirliliğinin önlenebilmesi amacıyla, 5 yıl içinde etkili ve yeterli girdi kullanımı konusunda yayım ve eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi Faaliyet 3.1:Tarımsal üretimde kullanılan üretim girdilerinin ihtiyaçlar kadar kullanılması sağlanarak, yerine alternatif doğal kaynakları kullanmak ve sürdürülebilir tarımı geçekleştirmek gerekmektedir. Üretim maliyetlerini düşürmek için ilimizin doğasında mevcut jeotermal enerjiyi seralarımızda kullanılabilir hale getirme projeleri ele alınacaktır. 28

29 Hedef 4 Balık popülasyonun kontrolü ve avlanmasından tüketim safhasına kadar geçen süreçte gıda güvenliğinin sağlanması için; karaya çıkış noktasının belirlenerek ve bu noktada teknolojiye uygun soğuk hava depoları ve ihtiyaç duyulan balıkçı barınaklarının yapılması için gerekli girişimlerde bulunulması Faaliyet 4.1: Bu amaçla Tarım il Müdürlüğü, üreticiler ve diğer kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımlarıyla karaya çıkış noktasının belirlenmesi cihetine gidilecek ve soğuk zincirin sağlanması amaçlı ihtiyaç duyulan soğuk hava depoları ile modern balıkçı barınaklarının inşaası yoluna gidilecektir. Ayrıca kafes balıkçılığı ile deniz ve tatlı sularda su ürünleri yetiştiricilik alanlarının değerlendirilmesi ve tespiti çalışmaları yapılacaktır. Hedef 5 Seracılık üretim maliyetini düşürebilmek amacıyla, 10 yıl içinde jeotermal kaynakların kullanım imkanlarının değerlendirilmesi Faaliyet 5.1: Konu ile ilgili kurumlar bir araya gelerek, mevcut kaynağın yeterlilik ve kalite durumu, bu kaynakla ısıtılabilecek alanların tespiti, gerekli altyapı yatırımları ile söz konusu kaynağın kullanılabileceği sera alanlarının tespiti yapılacaktır. Hedef 6 Su ve toprak kaynaklarının etkin ve düzenli kullanılabilmesi amacıyla, 10 yıl içinde sulanan tarım alanlarının artırılmasını destekleyecek önlemlerin alınması; drenaj arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerine ağırlık verilmesi Faaliyet 6.1: Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü görev alanında, planlama dönemi süresince 1500 ha alanda yer üstü sulaması ile 1 adet sulama göleti ( Çiftlikköy İlyasköy Göleti 300 ha.) tamamlanarak toplam 1800 ha alan sulamaya açılacaktır. Faaliyet 6.2: Çınarcık İlçesinde halen inşaatı devam eden Ortaburun sulama projesinin 5 yıllık planlama dönemi içersinde tamamlanması ile 462 ha (brüt) alan sulamaya açılacak, sulanan ve sulamaya açılacak olan bu alanlarda ürün planlaması yapılacaktır. Faaliyet 6.3: Plan dönemi içinde her yıl 1 adet hayvan içme suyu göleti idare imkânları ile yapılacaktır. Faaliyet 6.4: 2006 yılından başlayarak 5 yıllık dönemde 2000 ha. alanda drenaj çalışması yapılacak, bakım onarım ihtiyacı nedeniyle düşük kapasite ile çalışan sulama tesislerinden her yıl 2 sinin bakım-onarımı yapılacaktır. 29

30 Faaliyet 6.5: Basınçlı sulama imkânı bulunan sahalarda (Yer altı sulama / göletten sulama) yağmurlama ve damla sulama sistemini kabul eden köylere yatırımda öncelik verilecektir. Faaliyet 6.6: Arazi kullanımında sulama tesisinden azami faydanın sağlanabilmesi ve en düşük maliyetle tamamlanabilmesi için, arazi toplulaştırmasına muvafakat veren köylerin tesisleri öncelikli olarak yatırım programına alınacaktır. Faaliyet 6.7: Sulama projelerinin arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile birlikte yürütülmesine özen gösterilecek, projelerde çiftçi desteğinin sağlanmasına yönelik modeller geliştirilmeye çalışılacaktır. Faaliyet 6.8: Tüm köylerde nakil ve arazi toplulaştırma projelerine ilişkin geniş katılımlı bilgilendirme toplantıları düzenlenecektir. Faaliyet 6.9: Mutlak tarım arazilerinin tarım dışı kullanımlarına izin verilmeyecektir. Faaliyet 6.10:Mevcut su kaynaklarını değerlendirilmesine müteakip, sulanabilir alanların tespiti sonrasında parçalı arazi deseninden toplu arazi desenine geçip sulamada önemli olan fazla suyun drene edilmesi noktasında tarla içi çalışmalarına geçilecektir. Hedef 7 Çevre dostu üretim tekniklerinin uygulanmasını sağlamak amacıyla teşvik ve eğitim projelerinin 5 yıl içinde faaliyete geçirilmesi Faaliyet 7.1: Teknolojik gübre ve ilaç kullanımını en aza indirilerek kimyasal kirlilik bir ölçüde engellenecektir. Bu amaçla hastalık ve zararlılara dayanıklı, temiz tohumluk fide ve fidan kullanımını teşvik edilecektir. Hedef 8 Gelir artırıcı ve istihdam yaratıcı tarımsal hizmetler çerçevesinde, paketleme evlerinin oluşturulabilmesi için 5 yıl içinde destekleme projelerinin hazırlanması Faaliyet 8.1:Bu amaçla Tarım Bakanlığınca Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi oluşturulmuş ve 81 İlde üretimden ziyade üretilen ürünün işlenmesi, paketlenmesi, temizlenmesi, ayıklanması, işlenen ürünün paketlenerek ürününe teknolojik bir ürün değerinin verilebileceği projelerde hibe ödeneği kullanılacaktır. 30

31 Hedef 9 Kaliteli ve standartlara uygun tarımsal üretimin artırılabilmesi amacıyla 10 yıl içinde, hasat sonrası işlemlerin (sınıflama, depolama, ambalajlama gibi) geliştirilmesi ve bu alanda Yalova markasının yaratılması Faaliyet 9.1:Hasat sonrasında ürünlerin en, boy, renk, şekil, irilik vs. özellikleri ile tasnifi, tek ürüne kademeli fiyat verilmesini sağlayacak ve aynı zamanda her çeşit alıcının ilgi ve beğenisine yönelik fiyat oluşumu gerçekleştirilecektir. Bu amaçla alt çalışma gruplarından müteşekkil temsilcilerin bir araya geleceği platformlarda yatırımların nereye hangi zamanda, nasıl ve ne şekilde yapılacağı ile gerekli finansmanın nereden ve nasıl temin edileceği hususları görüşülecektir. Hedef 10 Hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla, 10 yıllık bir süreç içinde, sözleşmeli üretimin yaygınlaştırılması, arıcılık faaliyetlerinin ve yem bitkileri üretiminin desteklenmesi Faaliyet 10.1:Firmalarla, üreticilerin bir araya getirileceği platformlarda yüz yüze yapılacak görüşmelerle sözleşmeli üretimin teşvik edilmesi sağlanarak, son yıllarda hayvancılıkla iştigal eden şahıs ve işletmelere yönelik yem bitkileri üretimini özendirecek desteklemelerin artarak devam etmesinin temini yönünde çalışmalar yapılacaktır. Özellikle sözleşmeli süt sığırcılığı, besicilik, et ve yumurta tavukçuluğu projelerine ağırlık verilecektir. Hedef 11 Meyvecilik sektörünün teknolojik gelişmelere paralel olarak geliştirilmesi ve kısa vadede ulusal, uzun vadede uluslar arası alanda söz sahibi olunması amacıyla kivi başta olmak üzere tüm meyvelerin il düzeyinde üretiminin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması Faaliyet 11.1: Üreticilerden gelecek talepler doğrultusunda, İl Özel İdaresi ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu ve özel işletmelerin öz kaynakları harekete geçirilerek, sonuç alınacak projelere gerekli finansman desteğinin verilmesi sağlanacaktır Stratejik Amaç Tarım üreticilerinin katılımını ve sorumluluğunu esas alan ve üreticilere doğrudan finansman sağlayan bir yaklaşımla, temiz çevre ve doğal kaynakların sürdürülebilirliğini gözeterek; köylerde yaşam standardının yükseltilmesi 31

32 Hedef 1 Küçük işletmelerin yer aldığı köylerde, mevcut işletme büyüklüklerinin verimlilik ve karlılıklarını artırıcı eğitim ve destek sisteminin 10 yıl içinde tamamlanması Faaliyet 1.1: Küçük işletmelerdeki karlılık, mevcut verim ve kalitenin arttırılması yoluyla mümkündür. Bunu sağlamak için ise kabul edilmiş kolay ve uygulanabilir yetiştiricilik teknikleri ile mekanizasyon, hastalık ve zararlı kontrolünün iyi yapılması gerekmektedir. Eğitim ve bilgilendirme toplantıları Tarım İl Müdürlüğü teknik heyetlerince ve konunun uzmanı eğiticilerin katılımının sağlandığı organizasyonlar, Halk Eğitim Merkezi Müdürlüklerince düzenlenerek, bilgilendirme kursları açılacaktır. Hedef 2 10 yıl içinde, seracılık faaliyetlerinde kullanılan girdilerin kırsal alanda tarım dışı gelir sağlayıcı bir şekilde üretilebilmesi amacıyla teşvik ve kredilendirmenin sağlanması Faaliyet 2.1:Seracılıkta kurulum ve işletme masraflarını en aza indirmek ve karlılığı yüksek tutmak için, küçük işletmelerin İhtiyaç duyduğu belirli kalemler dışında (kimyasal ilaçlar gibi) kalan girdilerin yine kırsal alanda üretiminin sağlanması yönünde İl Özel İdaresi, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı vb. kaynaklar kredilendirmede kullanılacaktır. Hedef 3 Köy ekonomilerini güçlendirecek faaliyetler bağlamında kooperatifleşmeyi ve rekabeti sağlayacak ortamların desteklenmesi Faaliyet 3.1: Yatırım programlarının hazırlanmasında kooperatifleşmeyi tamamlayan köyler programa öncelikli olarak alınacak, sulama tesisi bulunan ve işletmeciliği muhtar ve belediyelerce yapılan köylerde sulama kooperatiflerinin kurulması teşvik edilecektir. Faaliyet 3.2:İlimizde mevcut 29 kooperatif faaliyet göstermekte olup, il müdürlüğü bu yöndeki faaliyetlere devam edecektir. Hedef 4 5 yıl içinde, yerel bilgi, beceri ve kaynakların sürdürülebilir kullanımı yoluyla, arıcılık, çiçek soğanları, organik tarım, tıbbi ve aromatik bitkiler üretimi, bıldırcın, ördek, kaz yetiştiriciliği gibi yeni tür ve çeşitlerle tarımsal üretimin çeşitlendirilmesi yönünde çalışmalar yapılması Faaliyet 4.1:Arıcılık kovanlı arı dağıtımından ziyade, ana arı üretimi ve dağıtımı yönünde şekillendirilecektir. 32

33 Faaliyet 4.2:Soğanlı süs bitkileri faaliyetleri Altınova İlçesinde kurulu Marla firması eliyle yürütülmekte olup, Tarım Bakanlığınca belirlenen kotalar çerçevesinde doğadan kontrollü sokumun yanında daha çok üretime yönelik ekiliş parsellerinin işletmede bulunması sağlanacaktır. Faaliyet 4.3:Dünya gerçeği olan organik tarım halen Armutlu İlçesinde Hayriye, Mecidiye ve Selimiye Köylerinde yürütülmektedir. Bu kapsamda Altınova İlçesi Örencik, Fevziye, Ahmediye köyleri de önümüzdeki dönemlerde değerlendirmeye alınacaktır. Faaliyet 4.4:Tıbbi ve aromatik bitkiler küçük alan yetiştiriciliği için uygun emek yoğun sitemleri olup, pazar durumları dikkate alınarak desteklenecektir. Faaliyet 4.5:Bıldırcın, ördek ve kaz yetiştiriciliğine ise alternatif gelir getirici çalışmalar olarak değerlendirilecektir. Hedef 5 Yalnızca tarımsal faaliyetlerle geçimini sağlayan geçimlik tarım işletmelerinin gelir kaynaklarının çeşitlendirilmesi amacıyla, 5 yıl içinde geleneksel el sanatları faaliyetlerinin desteklenmesi Faaliyet 5.1: Kırsal yaşantının işlendiği yüzyıllardır üretilen ve bir parçamız olarak geleneksel kabul edilen el sanatlarının yaşatılması, yeni kuşaklara aktarılması, kültürümüzün hayatiyeti için önemli olduğu gibi, kırsal alandan göçü de engelleyebilecek olgulardan biridir. Bu amaçla köylerde belirlenecek alanlarda veya taşımalı sistem dahilinde belirli merkezlerde kursiyerlere uzman kişilerce bilgiler verilecektir Stratejik Amaç Yalova ormanlarının olumsuz etkilerden korunarak; sürekli ve rasyonel bir biçimde işletilmesi; yeni ormanlar kurulması; ormanların sunduğu imkanlardan halkımızın geniş ölçüde yararlanmasının sağlanması Hedef 1 10 yıl içinde ormanlarımızda yapılacak bakım ve müdahalelerle ormanların %80 inin direklik çağına getirilmesi Faaliyet 1.1: Ormanların periyodik bakım ve müdahalelerinin sürdürülmesi sağlanacaktır. 33

34 Hedef 2 Orman ürünleri üretiminde defne, kestane meyvesi, ıhlamur çiçeği gibi tali ürünlerin üretiminin 5 yıl içinde Teşvikiye Beldesi, Ortaburun Köyü ve Kurtköy de ana orman ürünü üretimi gelirinden daha önemli bir gelir kaynağı haline getirilmesi Faaliyet 2.1: Konu ile ilgili üretim ve pazarlama imkanları araştırılacaktır. Faaliyet 2.2: Bahse konu köy muhtarlıkları İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile İl Özel İdare iş birliği ile bu yörelere yönelik uygulama ve destekleme programları geliştirilecektir. Hedef 3 Usulsüz yararlanma olarak ifade edilen kaçak kesim oranının 5 yıl içinde %1 e indirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması Faaliyet 3.1: Orköy Genel Müdürlüğü yerel teşkilatı ile koordinasyonu artırarak 10 yıl içinde ana orman ürünleri üretim gelirini ikinci önceliğe indirerek yeni gelir kaynakları yaratılmasına yardımcı olunacaktır. Faaliyet 3.2: Kaçak kesimlerin engellenmesi için denetimler artırılacaktır. Faaliyet 3.3: Mevcut orman köylerinin ısınmada kullandığı yakacak odun kullanımı, kömür üretimi artırılarak %50 lere indirilecektir. Hedef 4 Fıstık çamı kozalağının üretilmesi amacıyla özel mülk arazilerde fıstık çamı dikim alanının 10 yıl içinde 2000 hektara çıkarılması Faaliyet 4.1: 2006 yılı içerisinde çeşitli etkinliklerle fıstık çamı üretiminin ekonomik getirileri konusunda bilgilendirme toplantıları yapılacaktır. Faaliyet 4.2: İl Özel İdaresi ve Çevre ve Orman Müdürlüğü iş birliğiyle özel mülk sahiplerine yönelik teşvik uygulamaları yapılacaktır. Hedef - 5 Erozyon tehlikesi altındaki arazilerde erozyonu önleyici toprak ve su dengesini sağlayan tedbirlerin alınarak toprak muhafaza çalışmalarında bulunulması, kapalı ve bozuk karakterdeki orman alanlarının 10 yıl içinde rehabilite edilmesi Faaliyet 5.1: Toprak muhafaza çalışmalarında çiftçilerin desteğini sağlayacak teşvik mekanizmaları geliştirilecektir. 34

35 Faaliyet 5.2: Erozyona uğrayan alanlar ile ağaçlandırılacak alanlar 2007 yılı sonuna kadar tespit edilecektir. Faaliyet 5.3: Ağaçlandırma çalışmalarında, ekonomik gelir getirebilecek türlerin dikimine öncelik verilecektir. Faaliyet 5.4: Özel ağaçlandırma yoluyla azami 20 Ha rehabilitasyon çalışması yapılacaktır. Faaliyet 5.5: 2006 Ekim ayına kadar ihale çalışmaları tamamlanacaktır. Faaliyet 5.6:2006 yılı onuna kadar rehabilitasyon çalışmalarının tamamı gerçekleştirilecektir. Faaliyet 5.7: 2006 Mayıs ayına kadar 10 adet eğitim çalışması gerçekleştirilecektir. Faaliyet 5.8: Çalışma yapılacak sahalar ile ilgili uygulama projelerinin yapımına 2007 yılında başlanarak her yıl %10'nun projesi bitirilecektir. Faaliyet 5.9: Projesi tamamlanan sahalarda uygulamaya 2008 yılında başlanacaktır. Faaliyet 5.11: Yanan orman alanları yılı içerisinde projelendirilip ağaçlandırılacaktır. Hedef 6 Orman köylülerinin kalkınmalarının desteklenmesi, ekonomik, sosyal ve kültürel yönden gelişimlerinin sağlanması suretiyle, ormanlar üzerindeki olumsuz baskılarını en aza indirerek ormanların korunması, geliştirilmesi ve genişletilmesi sürekli olarak sağlanarak, orman köylerindeki odun tüketiminin minimum düzeye indirilmesi Faaliyet 6.1:2006 yılın sonuna kadar 10 ünite (hane) sosyal amaçlı Güneş Enerjili Isıtma Sistemi Projesi yapılacaktır. Faaliyet 6.2:2006 yılın sonuna kadar 5 ünite (hane) ekonomik amaçlı Süt Sığırcılığı Projesi yapılacaktır. Faaliyet 6.3:Orman - halk ilişkilerinin iyileştirilmesi yönünde her yıl 5 köyde teknik ve teorik eğitim çalışmaları yapılacaktır. Faaliyet 6.4:2008 yılı sonuna kadar orman köylerinde çalışma kriterleri belirlenecek, ekonomik ve sosyal nitelikli proje uygulamaları yapılabilirliği 35