Dergi Ekibi Yeni Yıl, Yeni Planlar Aysel Aksu

Transkript

1

2 İ çin d ekiler Yıl: 3 Sayı: 49 Ocak, Resim lerin izi 3 Ad ı m d a Film e Dön ü ştü rü n PhotoFilmStrip, sadece 3 adımda fotoğraflarınızdan, canlandırmalı 04 slayt gösterileri şeklinde filmler oluşturur. 06 Fa ster Th a n Lig h t: FTL Oyun severlerin keyif alacağı ışık hızında bir oyun ' n in U yg u la m a la rı 201 2'de sahneye çıkan ve kullanıcıların beğenisini kazanan 14 uygulamalar nelerdi? LibreOffice Full Circle'dan çevirdiğimiz yazı dizisine devam ediyoruz. U bu n tu H a kkı n d a En Çok Soru la n Soru la r Ubuntu hakkında merak edilenlere ilişkin yanıtlar G ü ven li Ön yü kleyici ile G ü ven lik Seviyen izi Artı rı n 21 Linux kullanıcıları için güzel bir haber. U bu n tu Severler için Bü yü k Bir Ad ı m 22 Ubuntu'dan sürpriz: 201 4'te Ubuntu telefonlardaki yerini alacak. Ctrl + Alt + T 23 Bu ay üç komutla tanışıyoruz: uniq, cut ve sort Ka bu k Prog ra m la m a #Ba sh # 27 Meraklıların ilgisini çekecek yeni yazı dizimiz başlıyor. H a berler 30 U bu n tu -tr Ka rika tü r 32 Kullanılan Programlar Scribus, Gimp, Inkscape

3 web: e-posta: Ed itörd en Ceren Çalıcı twitter.com/cerencalici Dergi Ekibi Yeni Yıl, Yeni Planlar Aysel Aksu Yeni yıl Ubuntu için yeni planlarla geldi. Bir yandan Raring için geliştirmeler devam ederken bir yandan da sürpriz gelişmeler oldu Canonical'de. Bahadır Demircioğlu Barış Can Ceren Çalıcı 31 Aralık'ta giren Ubuntu kullanıcıları bir geri sayım ekranıyla karşılaştılar. Bir platformda neye olduğu belli olmayan bu geri sayım, herkesi meraka gark etti. Ne olduğunu üç gün öğrenebildik: Canonical, yeni projesi olan "Telefonlar için Ubuntu"nun duyurusunu yaptı. Duyuru yapıldı, ama daha bunun için beklememiz gerekecek. Proje 201 4'te işlerlik kazanacak olsa da bu haber de Ubuntu kullanıcılarını heyecanlandırmaya yetti. Nitekim, hemen ardından Android Market'te bir Ubuntu duvarkâğıdı uygulaması yayınlandı. Hatta bu yazının hazırlandığı saatlerde Ubuntu telefon için geliştirilen ilk oyunun duyurusu bile yapıldı. Sonuç: Her altı ayda yeni sürümü heyecanla bekleyen Ubuntu kullanıcılarını daha da heyecanlı günler bekliyor. Dergimizin tasarımı ile yorumlarınızı aldık. Beğenen var, beğenmeyen var ki bu durum hiç de Deniz Özibrişim Emre Güntekin Erkan Esmer Onur Altıntaşı Semetey Coşkun Tasarım Ekibi Elif Sunğur Ömer Yatğın Poyraz Karahan sürpriz olmadı. Tasarım olarak bu şekilde yola devam etmeye karar verdik bir süre daha. Belki gözümüz alışır bir süre sonra. :) Eleştirilerini bize ileten herkese teşekkürler. Dileriz okumaktan zevk alacağınız, yeni şeyler öğreneceğiniz güzel bir sayı hazırlamayı başarmışızdır. Keyifli okumalar... Ubuntu Dergi Tayfası Konuk Yazarlar Esra Söğüt

4 Decent Resimlerinizi 3 Adımda Filme Dönüştürün! PhotoFilmStrip, sadece 3 adımda fotoğraflarınızdan, canlandırmalı slayt gösterileri şeklinde filmler oluşturur. Öncelikle fotoğrağraflarınızı seçin, hareket yolunu özelleştirin ve video işleyip oluşturun. VCD, SVCD, DVD'den FULL-HD'ye kadar çeşitli biçimlerde çıktı almak mümkündür. Nasıl yüklenir? 1 - Yeni proje oluştur 1 - Ubuntu Yazılım Merkezi ile 2- Önceki projeyi aç Ubuntu Raring, Quantal, Precise ve Oneiric sürümlerinde depoda mevcuttur. Arama yaparak yükleyebilirsiniz. Yeni proje oluştur simgesine tıklayıp başlıyoruz: 2- Son sürümü indirerek Açılan Proje özellikleri penceresinde source=directory Proje ismi: Proje dosyanıza isim verebilirsiniz. bağlantısından indirdiğiniz dosyayı Ubuntu Yazılım Merkezi üzerinden sisteminize yükleyin. İsteyenler gdebi ile veya aşağıdaki Dosya: Proje dosyanızın nereye kaydedileceğini seçebilirsiniz. komut ile de yükleyebilirler. Ko d En-boy oranı: 3:2, 4:3 veya 1 6:9 seçeneklerinden tercih yapabilirsiniz. sudo dpkg -i ~/İndirilenler/photofilmstrip_*_all.deb Toplam uzunluk: Kurulumda hata alırsanız aşağıdaki komutu yürütün: Ko d sudo apt-get -finstall Kullanıcı Tanımlı: Süreyi dilediğiniz gibi ayarlayabirsiniz. Ses Dosyası: Filminizin uzunluğu seçtiğiniz ses dosyasının uzunluğuna PhotoFilmStrip kullanarak fotoğraflarınızdan video oluşturun: göre otomatik olarak ayarlanacaktır. Tamam düğmesine tıkladığınızda proje dosyası kaydedilecektir, devam ediyoruz. Öncelikle Unity Seçke üzerinden PhotoFilmStrip uygulamasını çalıştırın. Uygulama çok sade ve Türkçe bir arayüz ile gelmektedir. Gelen pencerede iki seçenek yer alıyor: 4

5 Decent Resimlerimizi uygulama penceresine sürükleyip bırakarak veya ortadaki düğmeye tıklayıp ekliyoruz. Oluşturduğunuz video dosyasını bilgisayarınızda izleyebilirsiniz, CD/DVD üzerine kaydedebilirsiniz, video sitelerinde paylaşabilirsiniz. Resimlerinizi ekledikten sonra istediğiniz resmin üzerine tıklayın ve canlandırma için hareket yönünü belirleyin. İsterseniz hareket yönü için varsayılan ayarlara dokunmadan devam edebilirsiniz. Hareket yönü ve süresi, dönüşüm şekli ve süresini ayarlayın, isterseniz resimlere bir alt yazı ekleyin. Bu işlemi her resim için ayrı ayrı yapabilirsiniz. İşlem bittiğinde simgesine tıklayıp filminizi oluşturun. Gelen küçük pencerede film kalitesini dilediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz. Tercih ettiğiniz kaliteye ve bilgisayarınızın donanımına bağlı olarak filminiz dakikalar içinde oluşturulacaktır. su d su d o -u b u n tu tr: ~$ 1 ~/.profile dosyasına eklenecek export MOZ_DISABLE_PANGO=1 satırı ile Firefox'ta fontların daha iyi görünmesini sağlayabilirsiniz. 5

6 Emre Güntekin Faster Than Light: FTL Uzayın derinliklerinde lazer silahlarla, Artoovari robotlarla ve farklı ırklardan personelinizle dolu geminizle seyahat etme fikri hoşunuza gidiyorsa FTL tam size göre. Bir zamanlar TRT de izlediğimiz Uzay Yolu ndaki unutamadağım Uzay sahne ve diyaloğudur, ışınla bizi Scoty. Kaptan Kirk, o zamanlar oluşumlardan Konfederasyonu adında bize sadece bilim kurgu olarak görünen, bugün ise 5 yaşındaki Konfederasyon'a karşı isyan edenler de kendi asi filolarını veletlerin elinde bile daha iyileri olan cep telefonuna benzer bir şey oluşturdular. Savaş sırasında Konfederasyon birlikleri, asi filosunun çıkarıp cebinden, kapağını açarak ışınla bizi Scoty derdi. sancak gemisinin zayıf noktalarını ve nasıl yok edileceğine dair kendilerini bir filo koruma oluşturup, yoluna düşman gittiler. Ancak önemli bir istihbarat ele geçirirler. Ancak bu istihbarat, Bu enteresan oyunun yazısını okuyarak tanıdığım Açık Günlük Konfederasyon'a oldukça pahalıya patlar. Pek çok Konfederasyon sitesinin yazarlarından kuftikufti bu şekilde başlamış yazısına. Ben gemisi bu uğurda yok olur. Daha da kötüsü isyancı filo, tüm gücüyle o kadar eski zamanları,kıl payı kaçırdım ne yazık ki. Uzay Yolu bu verinin peşine düşmüştür. Bilgilerin bir an önce isyancı serilerini izledim ama. Günümüzde çevrilen, lazerlerin uçuştuğu, filosundan kaçırılarak, 8 sektör uzaklıkta olan Konfederasyon uzay gemilerinin patladığı, bol bilgisayar efektli filmlerin yanında filosunun amiraline ulaştırılması gerekmektedir. Bu görev de bizim oldukça basit kalıyor. Ama zamanına göre ilginç olduğunu, idaremizdeki gemiye verilir. Zaten her oyunda böyle olmaz mı? Giriş kuftikufti'nin...o zamanlar bize sadece bilim kurgu olarak demosunda hep bir haltlar olur ve temizlemek de bize düşer! görünen, bugün ise 5 yaşındaki veletlerin elinde bile daha iyileri olan cep telefonuna benzer bir şey çıkarıp... tabirinden Oyun, LGPL'nin de aralarında bulunduğu pek çok lisansa sahip anlayabiliyorum. unsurları barındırıyor. Platform bağımsız ve DRM-Free olan oyunun Haydi birader, bırak şimdi sinema eleştirmenliğini de oyuna geç! GNU/Linux sürümünü, adresinden, HumbleBundle'dan ve Steam'den1 0$ karşılığında alabilirsiniz (gerçi yılbaşı indirimi ile şu an 5$, ama muhtemelen siz bu yazıyı okurken, eski fiyatına dönecektir). Bu tabir, aslında oyun için de oldukça uygun olmuş. Grafik ve animasyonlar oldukça basit yapılmış, hatta sanki bir Flash oyunu Oyunun asgari sistem gereksinimleri: oynuyormuşçasına basit. Oyun, bir uzay savaş gemisini ve onun - Linux kernel 2.6.x mürettebatını yönettiğimiz, simülasyon/strateji karışımı, hatta - Glibc roguelike tarzı bile diyebileceğim bir oyun Pentium Dual-Core ya da dengi AMD işlemci - OpenGL2.0 destekli nvidia 6000 veya RadeonX sınıfı 256 MB ekran Uzak bir gelecek zamanda, ışıktan daha hızlı hareket edebilme kartı olanağı sağlayan bir çeşit ışınlanma -ya da oyundaki tabirimiz ile MB boş disk alanı zıplama (FTL) teknolojisi ile, çok uzak galaksilere ve sektörlere saniyeler içinde varabilmek artık mümkün olmuştur. Pek çok yeni Oyunu açtığınızda önümüze ana menü gelecek. Basit bir arayüz. İlk evren, pek çok farklı yaşam formu ile karşılaşılmıştır. Ne var ki seçenek olan Continue, haliyle oyuna kaldığımız yerden devam hepsi Merhaba Dünyalı! Biz dostuz. şeklinde bir karşılama etmemizi sağlıyor ve ilk oyunda aktif olmuyor. Ancak burada yapmamıştır. İnsanlar ve diğer canlılar, silah güçlerini birleştirerek, bahsetmek istediğim, hata mı yoksa bilerek mi yapılmış 6

7 Emre Güntekin ayarlayacağımız hangara götürüyor. Tutorial kısmı, gemi ve mürettebat kontrolü ile ilgili bir ders vererek, bazı ipuçları da gösteriyor. İlk oynadığınızda mutlaka bir göz atın. Stats oyun ile ilgili ayrıntılı bir istatistik tablosu açar. Options, ses ve oynanış ayarlarınızı ve tam ekran/pencere seçeneklerini ayarlamanızı sağlar. Oyun standart olarak 1 280*720 çözünürlüğe sahip ve bunu değiştiremiyoruz. Tam ekran modunda ise, ekrana uyduracak şekilde görüntü uzatılıyor. Credits oyunu yapan takımı tanıtırken, Quit oyunu kapatıyor. anlayamamakla birlikte, bu seçeneği neredeyse kullanışsız hale Yeni oyun başlattığımızda gemi ve mürettebat için hangara getiren bir kullanım şekli var. Continue seçeneği, sadece oyundan gidiyoruz. Burada sol yukarıdaki Rename kısmından gemimizin Save+Quit seçeneği ile çıkış yaptığınız takdirde aktif hale geliyor. adını değiştrebilir ya da hoşunuza gittiyse, Orijinal adını Yani ölmeniz, hangara geri dönmeniz ya da oyunu baştan tutabilirsiniz. Altındaki Ship kısmından istediğimizi bir gemiyi başlatmanız durumunda Quit seçeneğiyle çıkış yaparsanız, daha seçebiliyoruz. Ancak biz bir Federasyon kaptanı olduğumuzdan önceden kaydetmiş olsanız bile, oyunu başlattığınızda bu seçenek Federasyon savaş gemisi olan Kestrel ile oyuna başlıyoruz. Diğer pasif oluyor. Diyelim ki Save+Quit ile oyundan çıkıp, sonradan gemileri alabilmemiz için, bazı Continue ile devam ettiniz, yani bir çeşit Save+Load yaptınız. zorundayız. Diğer gemilerimiz şu şekilde: görevleri yerine getirmek Kaldığınız yerden devam ettiniz ve öldünüz. Yapacağınız şey, ya ana menüye dönmek, ya hangara dönmek ya da oyundan çıkmak. - Stealth Cruiser: Bu gemi, Engi ana sektöründe yapılıyor. Bu gemiyi Öldüğünüzde save+quit diyemiyorsunuz (zaten deseniz de bir alabilmek için Engi Homeworld sektöründen geçmeniz ve anlamı olmaz). Ancak ölmeniz durumunda seçmek zorunda müretebatınızda en az bir tane Engi bulundurmanız gerekiyor. Engi olduğunuz üç seçenek de kaydınızı siliyor. Yani sadece, oyun devam sektöründeyken, Engi gemilerinin toplandığı bir atlama geçidini ederken kaydedip çıkarsanız sonraki oyunda kaldığınız yerden bulun. Burada, Engi mürettebatınızı filoya yollayın ve Engi filo devam edebiliyorsunuz, ölürseniz kayıt siliniyor. Biraz sinir bozucu kaptanının size verdiği iki görevi tamamlayın. Bu gemi açılacaktır. bir durum. - Engi Cruiser: Bu gemiyi açabilmek için 5. sektöre gelmeniz yeterli. New Game yeni oyuna başlıyor ve bizi, ileri ki paragraflarda ayrıntılı yazacağım, gemi ve mürettebatımızın özelliklerini 7

8 Emre Güntekin hırsız bir de ikinci ve üst modeli var. Bu modeli açabilmek için, bu KazaaakplathKilik (doğru yazmışımdır umarım adını) bu gemiye gemilerin üç başarımından en az ikisini başarmış olmanız gerekiyor. - Mantis sahip, Cruiser: O'nun elinden Mantis sektöründeki almanız gerekiyor. efsane Ancak O'nunla karşılaştığınızda, geminizde bir Işınlama ünitesi olmalı ve MedBay Sol alttaki Crew kısmından ise, mürettebat üyelerimizin ünitesi ikinci kademede olmalı (ilk kademedeki MedBay, sadece cinsiyetlerini ve isimlerini değiştirebiliyoruz. Buradan mürettebat revire girmiş mürettebatı iyileştirebilirken, ikinci kademe MedBay, sayımızı ya da mürettebat ırkını değiştiremiyoruz. Orta kısımda ise, geminin herhangi bir yerindeki yaralı mürettebatı iyileştirebiliyor). gemimizde Hırsızla karşılaştığınızda saldırın ama gemisini yok etmeyin. Gövde görebiliyoruz. Hemen altında ise silahlarımızı ve -varsa- gemimizde hasarı kırmızıya gelince, gemisine mürettebatınızı ışınlayın. Fazla bulunan droneları (çeşitli işler yapan robotlar) görebiliyoruz Bu sayıda ve iyi dövüşen elemanlar seçmeniz iyi olur, zira hızlı olmanız kısımların güncellemlerini ve yeni ünite kurulumunu oyun içinde gerekiyor. Yaralarından dolayı ölmeden önce hırsızı yakalayıp, yapabiliyoruz. Yani hangar kısmında bunlar da sadece bilgilendirme geminize geri ışınlanmanız gerek. Ancak hırsız, ışınlamadan sağ amaçlı. Sağ altta ise gemimizde bulunan mekanik aksamları çıkamayacak kadar güçsüz, o yüzden hemen oracıkta tıbbi görebiliyoruz. Sağ yukardan da oyunun zorluk derecesini seçip, müdahale gerekiyor. Bunun için de ikinci kademe MedBay Start dediğimiz zaman kendimizi uzayda buluyoruz. kurulu olan üniteleri ve bunların seviyelerini ünitesine sahip olmanız gerek. Eğer öldürmeden yakalayabilirseniz, gemiyi size veriyor. Ölürse bu gemiyi açamazsınız. Gemi kontrollerimiz de oldukça basit. Sol üst köşede gemimizin gövde hasar göstergesi var. Kısaca geminin yaşam gücü diyebiliriz. - Federation Cruiser: Bu gemiye terfi etmeniz için, oyunu bitirmiş Savaşta isabet aldıkça, meteorlar tarafından vuruldukça ya da bir olmanız gerekiyor. yıldıza fazla yaklaşmışsak, yıldız patlamalarının ortasında kaldıkça bu gösterge azalır, biterse gemimiz parçalara ayrılır ve oyun biter. - Slug Cruiser: Slug kontorlündeki bir Nebula sektörüne gitmeniz Gövde hasarınızı, tüccarların bulunduğu noktalara vardığınızda gerekiyor. Bu sektörde sensörleriniz çalışmayacaklardır. Burada onartabilirsiniz ya da drone kontrol üniteniz ve bir gövde onarım bazı gemiler yanınıza yanaşarak, stoklarını sizinkilerle değişmek robotunuz (hull repair drone) varsa, bu robotu her fırlatışta 3-5 isteyeceklerdir. Burada, Anti-Bio Beam denilen bir silahı taşıyan puan kadar gövde hasarınız onarılır. Burada siz küçük bir de ipucu gemiyi bulun ve bunu isteyin. Karşılığında sizden bilgi isteyecek. vereyim. Eğer geminizde bir de drone toplama kolu mekanik aksamı Geminin istediği noktaya zıplayarak, buradaki gemiye saldırın. varsa -ki bu kol normalde zıplama yaptığınızda, kaybolan drone'u Gemi zıplayarak kaçmaya çalışacak. Zıplama yapmadan önce, gemi yakalamak için kullanılır- tamir robotunu bıraktıktan sonra, gövde mürettebatının tümünü öldürebilirseniz, Slug Cruiser'ı alabilirsiniz. hasarı 2 puan tamir olduğu zaman zıplama yapın. Bu kol dışarıdaki robotu yakalayacak ve bu şekilde zıplama başına 2 puan gövde Zoltan Cruiser: Zoltan sektörüne girdiğinizde, bu sektörede silahsız hasarınızı bedavaya onarabileceksiniz. bir Zoltan Transporter gemisinin olduğu noktayı bulun ve sizden istediği görevi kabul edin. Görev noktasına zıpladığınız zaman, bir Gövde hasarının altında gemimizin kalkanları var. İlk kademe isyancı gemisi bu sefer kaçamayacaksın! diyerek üzerinize kalkanla başlayıp, dördüncü kademeye kadar kalkanlarımızı saldıracak. Karşı saldırıya geçmeyin ve gemiye şunu konuşarak, güçlendirebiliyoruz. Ancak kalkan güçlendirmesinin bir kademe savaşsız halledelim! şeklindeki cevabı seçin. Gemi durup, teklifinizi artması için, iki güçlendirme yapmamız gerek. Yani kalkanın her kabul ettiği zaman, bu gemi açılacak. seviyesi, geminin jeneratöründen iki birim enerji çekiyor. Kalkanlarımızın hemen sağında ise soldan sırasıyla, yakıt, roket ve Bu gemilerin yanında bir Rock Cruiser ve esrarengiz bir gemi daha robot parçası sayımızı gösteren göstergelerimiz var. Yakıt, zıplama var. Ne yazık ki ben bu iki gemiyi bulamadım. Tüm gemilerimizin yapmamız için gerekli. Her zıplamada bir birim yakıt gider. Eğer yakıtınız biterse, olduğunuz noktada çakılır kalırsınız. Bu olursa, yanınızdan bir geminin geçip de size yakıt vermesini beklemek zorunda kalırsınız. Elbette önce bu geminin geleceği garanti değil. Savunmasız durumdayken, bir korsan ya da köleci gemisinin saldırısına da uğrayabilirsiniz ya da daha kötüsü arkanızdan gelen isyancı filosu size yetişebilir. Tüccar noktalarından, başardığınız görevlerin ödülü olarak ya da yakaladığınız gemilerden yakıt bulabilirsiniz. Hemen sağında ise füze sayımızı görüyoruz. Füze ve bomba tipi silahlarımızı ateşleyebilmek için gemimizde füze olması gerek. Aksi takdirde bu silahlarınızı kullanamazsıınız. Hemen 8

9 Emre Güntekin sağında ise robot parçalarımızı gösteren bir gösterge var. Uzaya; Gemimizdeki her ünite, -kalkanlar dışında- kademe başına bu savunma, saldırı ya da tamir robotu yolladığınızda, robot enerjinizden bir çizgi götürürler. Buradan ayrıca, geminizin parçalarınız ünitelerini de kontrol edebilirsiniz. Bir üniteyi seçip, sol fare tuşu azalır. Sıfırlanırsa, geminizin dışına robot yollayamazsınız. ile o üniteye giden enerjiyi arttırabilirsiniz. Sağ fare tuşu ise enerjiyi düşürür. Yani bir üniteyi tam güçte ya da düşük güçte Kalkanların göstergesinin hemen altında ise, kaçınma (evade) çalıştırabilir ya da tamamen devre dışı bırakabilirsiniz. Gemimizin yüzdemizi görebiliyoruz. Buradaki rakam ne kadar yüksek olursa, üniteleri, en soldan başlayacak olursak: düşman ateşinden kaçma şansımız o kadar yüksek olur. Bu kısmı, motorlarımızın gücünü arttırmak, motorlara bir personel koymak, dümenin kademesini arttırmak suretiyle yükseltebiliriz. Hemen altında ise gemimizin oksijen seviyesi var. Gemimize oksijen 1 - Dümen (Piloting): Bir altsistemdir. Gemimizin enerjisini sağlayan yaşam destek ünitesi, düşman ateşi veya bir meteorun harcamaz, ancak burada mutlaka bir personel görevlendirmeniz isabeti ya da yangın çıkması sonucu hasar görürse, oksijen seviyesi, gerekir. Azami 3. kademeye kadar yükseltebilirsiniz. Bu ünitenin her saniyede %1 azalır. Oksijen biterse, mürettebatınız ölür. Yine kademesi ve buradaki personelin pilotluk deneyimi, çatışma dışarı açılan bir kapıyı açmanız ya da iç gövdede oluşacak bir delik, esnasında vurulmanızı ya da meteor fırtınası altında meteorların odadaki oksijeni azaltmaya başlayacaktır. Oksijen seviyesi normal size çarpma şansını azaltacaktır. olan oda, berrak ya da hafif bir ten renginde olur. Kırmızı renkli ise, oksijen seviyesi düşük demektir. Bu odadaki oksijen seviyesi 2- Kalkanlar (Shields): Gemimiz, standart olarak birinci kademe normale dönmeden, buraya personel sokarsanız, gücü giderek enerji kalkanı ile başlar. Kalkanlarımız, bir seviye artmak için iki azalmaya başlayacaktır. Eğer odanın rengi koyu kırmızı ve turuncu enerji barı isterler. Kalkanları ister bilgisayara bırakır, isterseniz bir çerçeve içindeyse, odadaki oksijen tamamen bitmiş demektir. personel görevlendirebilirsiniz. Kalkanlar, düşman ateşi ve gelen Buraya personel sokarsanız, çok kısa sürede ölecektir. Oksijen meteorlardan geminizi korur. Lazer ışınları ve bazı füzleri engeller. seviyesi, iç gövdede bir delik yoksa, dışarı açılan tüm kapılar Hızla tekrar şarj olur. Kademesi ne kadar yüksekse, o sayıda direkt kapalıysa, yangın yoksa ve yaşam destek üniteniz aktifse, yavaş atışı karşılayabilir. Eğer bir personel tarafından kontrol ediliyorsa, yavaş normale dönecektir. kalkanların şarj süresi kısalacaktır. Ancak burada dikkat etmeniz gereken, plazma saldırılarının kalkanlarınızı belli bir süre Hemen altında ise mürettebatımızı görüyoruz. Burada kilitleyebilmeleridir. Eğer plasma silahı ile vurulursanız, elemanlarımızın türünü, cinsiyetini, adını ve gücünü görebiliyoruz. kalkanlarınız bir süre etkisiz kalacaklardır. Kalkanlar, en fazla 4. İmlecimizi bir elemanın üzerinde beklettiğimzde, yanda açılan bir kademeye kadar arttıralabilir. kutucuk içinde, elemanımızın hangi konuda ne kadar deneyim sahibi olduğunu görüyoruz. En başta hepsi sıfır oluyor. Elemanımız; 3- Kapı Kontrol (Doors): Bu da bir altsistemdir. Gemi enerjinizi gemi üniteleri, tamir ya da dövüş kısımlarında ne kadar fazla harcamaz. Gemi içindeki kapılarınız, personel yanına geldiği zaman kalırsa o konuda o kadar deneyim kazanır ve o elemanı deneyimli açılır ve kapanırlar. Ancak kapıları, üzerlerine tıklayarak, uzaktan olduğu alanda kullanırsanız, deneyimsiz bir personele göre o işi da açıp kapatabilirsiniz. En fazla 3. kademeye yükseltebilirsiniz. daha hızlı ve ustalıklı yapacaktır. Buradaki bir elemana tıklarsanız, İkinci kademe kapılar, yangını geçirmez olurlar. Son kademede ise o yere geminize giren düşman personele açılmaz ve hava geçirmez olurlar. götürebilirsiniz. Elemanınız, arızanın olduğu bir odaya girdiğinde Mesela, dışarı açılan bir odaya giren düşman personeli, dış kapıyı otomatikman oradaki arızayı tamir edecek, yangını söndürmeye açarak o odada boğulup ölmelerini sağlayabilirsiniz. Yine sağ altta çalışacaktır. Yine başına geçebileceği bir ünitenin bulunduğu odaya kapılarınızın tümü birden açmanızı ve kapamanızı sağlayan, kapı girmişse, o üniteyi kontrol etmeye başlayacaktır. Farenizin sol kontrol butonları var. elemanı seçmiş olursunuz. Sağ tıkla istediğiniz tuşuna basılı tutup bir kare çizerek, birden fazla personeli de seçebilirsiniz. 4-Işınlayıcı (Teleporter): Personelimizi -bulunduğu odaya göre 2 ya da 4 kişiyi birden- düşman gemisine ışınlamamızı sağlar. Elbette Sol alt kısımda ise, gemimizin sistem gücünü ve gemimizdeki düşman geminin personeli, sizin gönderdiğiniz adamlara direnecek, kurulu üniteleri görebiliyoruz. En soldaki bar, gemimizin enerjisini onları öldürmeye çalışacaklardır. Ayrıca robot kontrol ünitesi ve bir yani jeneratörlerin ürettiği gücü gösteriyor. Sağ alttaki üç altsistem saldırı üniteleri hariç, diğer tüm gemi ünitelerimiz çalışabilmek için, ışınlayabilirsiniz. Robotlar, mürettebat elemanlarınızdan daha elektrik gücüne ihtiyaç duyar. İleri ki paragraflarda ayrıntılı ölümcüldürler. Bir gemiyi havaya uçurmadan ele geçirebilirseniz, açıklayacağım güncelleme ile bu enerjinizi arttırabilirsiniz. elde edeceğiniz ganimet artacaktır. Yine yukarıda anlattığım gibi, robotunuzu varsa, onu da düşman gemisine 9

10 Emre Güntekin oyundaki kilitli gemileri açabilmek için, gemiyi uçurmadan ele - Saldırı Robotları: İki tip saldırı robotumuz (drone) var. İlki, savaş geçirmek zorunda kalıyorsunuz. Yalnız dikkat, aynı şeyi düşman da sırasında uzaya fırlatıp, düşman gemisi etrafında dönerek, sürekli yapabilir. Kendi geminizde düşman robotlarını ya da düşman ona ateş eden robotlar. Kalkanların baş belası robotlardır. İkinci tip personelinden elemanları da bulabilirsiniz. Işınlayıcı, azami 3. saldırı robotu ise, ışınlayıcı ile düşman gemisine yollayıp, gemi kademeye kadar arttırılır. Kademe artışı, ışınlama ünitesinin şarj içindeki mürettebatı yok eden robotlardır. süresini kısaltır. - Savunma Robotları: Bunlar da iki tiptir. Uzaya gönderebileceğimiz savunma robotları, gemimizin etrafında dönerek, 5- Görünmezlik (Cloak): Kademesine göre artan bir süreliğine kademelerine göre, düşman gemisinin size yolladığı füze ve lazer geminizi ateşini keserler. İkinci tip savunma robotu ise, gemi içinde görünmez yapar. Bu üniteye de bir personel görevlendirebilirsiniz. Bu ünite siz istediğiniz zaman aktif olur. dolaşarak, geminize sızmış düşman personelini bulup yok eder. Standart olarak kaçınma yüzdenizi %60 yapar, ancak deneyimli bir - Tamir Robatları: Gövde tamir ve iç tamir robotları olarak ikiye personel ve yüksek kademedeki ünite bu oranı %1 00'e çıkarır. Bu da ayrılırlar. Gövde tamir robotu, dış gövde hasarınızı onarır. düşman gemisinin sizi vuramaması demektir. Düşman silahlarını Kademesine göre 3-5 nokta hasarı onarıp yok olur. İç sistem onarım ateşlediği an görünmez olmanız durmunda, silahlar ıskalayacak ve robotu ise, gemi içinde otomatik olarak, hasarlı ya da yangın çıkmış ikinci atış gecikecektir. odaya giderek, hasara müdahale eder. 6- Alıcılar (Sensors): Altsistemdir. Alıcılarınız olmadan, geminizin Robotlar için, robot kontrol ünitesi dışında, bu robotların şemlarına odalarının sadece personelin bulunduğu kısımları görebilirsiniz. sahip olmanız gerekiyor. Bunları vurduğunuz gemilerden, yardım Diğer odalar görünmez. Haliyle buradaki hasarı, yangını ya da ettiğiniz gemilerden ödül olarak ya da tüccarlardan satın alarak geminize sızmış düşman personeli göremezsiniz. Bu altsistem, ediniyorsunuz. İç sistem robotları başka şey istemezken, uzaya azami 3. kademeye kadar yükseltilebilir. Birinci kademe alıcılar yolladığınız robotlar ise, kademelerine göre, hemen roket sayınızın geminizi gösterir. İkinci kademe alıcılar düşman gemisinin de yanında gösterilen kısımdaki robot parçalarınızı (drone parts) odalarını ve mürettebatını görmenizi sağlar. Üçüncü kademe ise azaltıyorlar. düşman gemisinin enerjisini görmemizi sağlar. Eğer bir Nebula yollayamazsınız. Eğer robot parçanız biterse, uzaya robot bulutu içine girmişseniz, alıcılarınız çalışmaz. Gemi ünitelerimizin yanında, ekranın alt ortasında yer alan bir de 7- Revir (MedBay): Yaralı mürettebatımızın iyileştrildiği ünite. silah kontrol ünitemiz var. Bu ünite, azami 8 kademeye kadar Azami 3. kademeye kadar yükseltilebilir. İlk kademede, revirin arttılabiliyor. Her kademe artışı bize, daha fazla ya da daha güçlü içindeki personeli iyileştirebilir. İkinci kademede ise, tüm gemi silahları gemimize takabilme imkanı sağlıyor. Silah kontrol içindeki yaralı personeli, olduğu yerde iyileştirebilir. Son kademede ünitesine ise iyileştirme hızı artar. Öyle ki, oksijeni tamamen tükenmiş oranında kısalacaktır. Oyunda üç silah tipi var. Lazer silahları, füze odadaki personeli bile hayatta tutabilir. tipi silahlar ve plasma silahları. Her üç silah tipi altında, farklı bir personel yerleştirirseniz, silah şarj zamanı 2/3 özelliklere sahip oldukça fazla silah var. Ayrıca bunların daha güçlü 8- Motorlar (Engines): Gemimizin hareket etmesini sağlayan tipleri de mevcut. Bunları ele geçirdiğiniz gemilerden ya da kısımdır motorlar. Buraya bir elemanı koymanız, kaçınma yüzdenizi tüccarlardan alabiliyorsunuz. Ancak bazı temel özellikleri var. arttıracaktır. 8. kademeye kadar arttırılabilen bu ünite, kademe Genelde, füze tipi silahlar, kalkanları geçebiliyorlar, ancak savunma atladıkça, zıplama sürücülerinin şarj süresini kısaltacak ve robotlarına çok kolay av oluyorlar. Genel hasara yönelik olan füze kaçınma yüzdenizi yükseltecektir. tipi silahların, yangın bombası gibi, sadece düşman mürettebata yönelik olanları da var. Yine bu tip silahlar, ürettiğiniz enerjinin 9- Yaşam Destek (Oxygen): Gemi personelinin uzayda gemi içinde yanında, geminizdeki füze sayısı ile de kısıtlılar. Füzeleriniz biterse nefes almasını sağlayan ünite. Azami 3. kademeye kadar bu silahları kullanamıyorsunuz. yükseltilebilen bu ünitenin kademesi arttıkça gemi içindeki oksijeni yenileme hızı artıyor. Lazer silahları ise, cephane sınırı olmaksızın ateş edebiliyorlar. Ancak kalkanlara çarpınca kesiliyorlar. Yani bu tip silahların gemiye 1 0- Robot Kontrol (Drone Control): Geminizin robotlarını kontrol ulaşması için arada kalkan olmaması gerekiyor. Genelde de lazer etmenizi sağlayan ünitedir. Azami 8. kademeye kadar yükselebilen tipi silahların şarjı, füze tipi silahlardan uzun sürüyor.yine güçlü bu ünite, kademe atladıkça, daha fazla robotu kontrol edebilme genel hasar veren lazer yanında, beam denilen tipte, ünite hasarı yeteneği kazanır. Robotlarmızı, 3 kategoride toplayabiliriz: veren lazer silahları da var. Bu lazer, vurduğu odadaki üniteye hasar verirken, geminin gövdesine hasar vermez. 10

11 Emre Güntekin Plasma silahları ise hızlı şarj olur, seri ateş eder ve kalkanlardan rahatlıkla geçer. Ancak bu silah tipi de düşman gemisine ya da mürettebata herhangi bir fiziksel hasar veremez. Gücüne göre artan bir süre için, isabet ettiği düşman gemi ünitesinin kilitlenip, görevini yapamaz hale gelmesini sağlar. Boş bir odaya isabet etmesi durumunda tamamen etkisizdir. Silah sistemi için ayırdığınız enerjiyi, silah slotlarınıza koyduğunuz silahları aktive ederek kullanıyorsunuz. Cephanesi biten silah ise otomatikman devre dışı kalıyor. İlk paragraflarda belirttiğimiz üzere, FTL teknolojisi insanları, evrende yaşayan başka ırklarla da tanıştırmıştı. Haliyle bu da oyunda, mürettebatımızda insan ırkından farklı personeli de bulundurabilmemiz biçiminde ortaya çıkıyor. Mürettebatımıza yeni personeli, rastgele görevlerimizde kurtardığımız gemilerden, keşif yaptığımız gezegenlerden, kölecilerden sağlayabileceğimiz gibi, bazı tücarların olduğu noktalardan da mürettebatımıza katılmaları için, belli bir kredi karşılığında kiralayabiliyoruz. Personelimizi; girdiğimiz çatışamlar sırasında, zordaki gemilere yardım etmeye çalışırken, indiğimiz bir gezegende herhangi bir aksilik (kaza, hastalık gibi...) ya da gemide çıkacak bir yangın sonucu kaybedebiliyoruz. Bu ırklar: zarar görmeden müdahale edebilir, aynı şekilde yangın çıkmış başka gemilere yardım etmekte kullanabilirsiniz. Ama geminin bir ucundan diğerine, neredeyse çatışma bittiğinde varabiliyor. - Zoltan: Engi ırkının müttefiki olan Zoltan ırkı, bir çeşit enerjiden oluşmaktadır. Eğer ünitelerden birine bir Zoltan yerleştirirseniz, o ünite ekstradan bir enerji barı kazanmış olacaktır. Geminizin enerjisi sıfır olsa bile, bu personelin kullandığı ünite hep bir enerji barına sahip olacak, yani her koşulda en düşük seviyede de olsa, çalışmaya devam edecektir. Ancak yaşam enerjisi en düşük olan ırktır Zoltan. Çabuk ölüverir. - Slugs: İnsan ırkına benziyor bu ırk. Ancak görünüşü ve sezgi yeteneği dışında. Slugs personeli, alıcılarınız çalışmıyorsa bile, bulunduğu odanın komşusu olan odaları görebilir. Hem sizin hem de düşman gemisinde bulunan personeli de hissedebilir (oyunda personelin olduğu yer kırmızı nokta olarak belirir). Bunlar dışında tüm özellikleri, insan ırkı ile aynıdır. Mürettebatımız da bu şekilde. Bir İK düsturu vardı, doğru işe uygun eleman mıydı?! Neyse canım, anladınız işte. Mantis'i silah kontrolüne ya da kalkanlara geçirip de Zoltan'ı düşman gemisine ışınlamaya kalkmayın yani. - Human: Bildiğimiz insan ırkı. Bu ırktan personel, herhangi bir özelliğe sahip olmadığı gibi, herhangi bir zayıflığa da sahip değildir. Bu ırktan personeli, oldukça ucuza kiralayabilirsiniz. Bu ırk kadın erkek seçeneğine sahip tek ırktır. - Engi: Yarı mekanik, yarı canlı olan bu ırk, tamir ve yangın söndürme işlerinde diğer tüm ırklara göre 2 kat daha hızlı çalışıyor. Ancak iş dövüşmeye geldiği zaman, yarı yarıya hasar verebiliyor. Bir Engi mürettebatınızı, düşman gemisine ışınlamayın ya da sizin geminize ışınlanmış düşman personeli ile karşı karşıya getirmeyin. - Mantis: Savaşçı bir ırk. Engi'nin tersi diyebiliriz. Düşman gemisine ışınlayabilir ya da sizin geminize ışınlanmış düşman personelini yok etmek için kullanabilirsiniz. Ama tamire ya da bir üniteyi kullandırtmaya kalkarsanız, vay halinize. Bu ırk, 2 kat saldırı hasarı verir ve diğer ırklara göre çok daha hızlı hareket eder. Tamir süresi ise iki kat uzundur. - Rockmen: Taş gibi sert ve kalın bir deriye sahip bu ırk, Mantis'ten sonra yakın dövüşte kullanabileceğiniz en uygun ırktır. Yaşam gücü diğer tüm ırkların 2 katı olan Rockmen, ateşten de hiçbir şekilde etkilenmez. Ancak oyundaki en yavaş (robotlardan bile daha yavaş) ırktır. Rockmen, Mantis dışındaki tüm ırkları teke tek dövüşte yenebilir. Ayrıca yangın çıkmış odalara bu ünite ile, personel hiç Ortada, oyuna da adını veren fonksiyon olan zıplama fonksiyonu (FTL Drive) var. Motor ünitemizin kademesine bağlı olarak süresi değişen bir şarj zamanına sahip FTL, şarj esnasında charging yazısı ile birlikte, şarj durumunu gösterir. Dolduğu zamansa, Jump yazısına dönüşür. FTL'yi kullanabilmeniz için, motorlarınızın ve dümen sisteminizin aktif olması ve dümende mutlaka bir personlein bulunması gerekir. Elbette geminizin yakıtının da olması gerekiyor. FTL şarj ettiği zaman, az önce belirttiğim şartlar da tamamsa, istediğiniz zaman bir başka noktaya zıplayabilirsiniz. Bir savaşın ya da görevin ortasında olmanız önemli değil. Yani sıkıştığınız zaman kaçmak için kullanabilirsiniz. Zaten 11

12 Emre Güntekin düşman gemileri güçleri azalınca ve FTL şarjı için yeterli bir süre FTL sürücüsünün geçmişse, onlar da bu yöntemi kullanacaklardır. özelliklerini açar yanındaki ve Ship butonu krediniz ise, geminizin doğrultusunda bunları güçlendirebilirsiniz. Güçlendirme, geminize kurulu olan üniteleri ve FTL zıplaması yapmak istediğinizde, önünüze yukarıdaki sektör geminizin haritası gelecek. Buradaki dörtgen noktalar, zıplama ile gideceğiniz silahlarınızı burada güçlendiremezsiniz. Daha güçlülerini bulmak, yerleri belirtir. Geminizin çevresinde dönüp durduğu nokta, tüccarlardan almak ya da yakaladığınız gemilerden ele geçirmek bulunduğunuz mevcut noktayı gösterir. Bu noktadan, komşu durumdasınız. jeneratör gücünü kapsar. Yani robotlarınızı ve noktalara FTL ile zıplayarak ilerleyebilirsiniz. Zaten amacınız da, bulunduğunuz noktadan sektörü geçerek, üzerinde Exit yazılı FTL sürücüsünün solunda ise krediniz görünür. Oyundaki para ya da noktaya ulaşmak. Buraya ulaştığınız zaman, bir sonraki sektöre kaynak diyebiliriz. Tüm güncellemeler, satın almalar bu kredi ile geçeceğiniz zıplama noktasına varmışsınız demektir. Bu noktadaki yapılabilir. görevi geçip (varsa elbette) FTL ile zıplama yaptığınızda, ekranın sağında Next Sector yazısı göreceksiniz. Buraya tıkladığınızda, önünüze sektör seçme ekranı gelecek ve sonraki sektöre zıplayacaksınız. Oyun, rastlantısallık üzerine kurulmuş. Sadece 8 sektör sayımız sabit. Bir sektör içindeki noktaların sayısı ve o noktalarda karşılaşacağımız olaylar rastgele karşınıza çıkıyorlar. Geminizi güçlendirmek için mümkün mertebe çok yer gezinip, fazlaca görev Sektör içindeki sarı dörtgenler gitmediğiniz, koyu mavi olanlarsa, yapmaya çalışın. Ancak fazla oyalanırsanız da arkanızdaki asi gittiğiniz noktaları gösterir. Daha önceden ziyaret ettiğiniz filosunun sizi yakalayacağını unutmayın. noktalara geri dönebilirsiniz, ancak sadece yakıt israfı olur bu. Bazı noktaların üzerlerinde distress yazısı göreceksiniz. Bu, o Grafik ve animasyonlar oldukça basit ve kuftikufti'nin belirttiği gibi noktadan bir imdat çağrısı aldığınızı gösterir. Gidip gitmemek arka plan resimlerinin çözünürlüğü düşük. Ama fotoğraflar NASA'ya elbette size kalmış. Buralarda muhtemelen yakıtı bitmiş gemiler, ait. Yani gerçek uzay görüntüleri. bir korsan ya da asilerin saldırısına uğramış ve yardım isteyen bir gemi ile karşılaşacaksınız. Ancak bazen tuzak da olabiliyorlar. Bazı Ancak bu düşük çözünürlük, topluluğun da gözüne batmış olmalı ki noktaların üzerinde ise Store yazısı göreceksiniz. Buralarda da bu geminizi tamir ettirip, yeni silah, personel ya da robotlar yayımlamışlar. Arka plandaki düşük çözünürlüklü grafikleri, yüksek alabileceğiniz ya da istemediğiniz silah ve robotları satabileceğiniz kalitede olanlarla değiştiriyor. Bu yamayı da oyuna şu şekilde (üzgünüm, personeli satamıyorsunuz) veya geminize yeni üniteler uyguluyoruz: oyunun oyuncuları bir HRP (High Resolution Pack) ekletebileceğiniz tüccarların bulunduğu noktalar anlamına gelir. - İlk olarak, bu adresten Gronaks Mod Manager uygulamasını Sektör da indirmeniz gerekiyor. Python ile yazılmış bir yama uygulayıcısı bu. karşılaşabilirsiniz. Bu, Nebula içinde kalmış noktaları gösterir. Sonra bu adresten FTL HRP'yi indirmeniz gerekiyor. Oyundaki Oraya gitmeniz durumunda, alıcılarınız çalışmaz. Bir de soldan düşük çöznürlüklü arka plan resimlerinin yüksek çözünürlüklü yaklaşan kırmızı bölge var. O da işte arkanızdan gelen isyancı olanlarını barındıran bir arşiv dosyası. filosunun haritasında mesafesini mor alanların gösteriyor. O içinde bölge noktalarla sizi yakalarsa, muhtemelen oyun biter. Oradan kurtulma imkanınız, çok ama çok - Gronaks Mod Manager'ın tar.gz uzantılı arşivini açarak, içindeki az çünkü. tüm dizin ve dosyaları /FTL/data dizini altına taşıyın (modman.exe dosyasını taşımasanız da olur, onunla bir işimiz yok). Ancak sadece 12

13 Emre Güntekin içeriği atın. Gronaks Mod Manager isimli dizinin kendisini değil. Yani işlem sonunda bu dizin boş kalacaktır (taşımadıysanız sadece modman.exe dosyası içinde olacak), silebilirsiniz. - Tkinter (python-tk paketi) sisteminizde kurulu olmalı. Yazılım Merkezi'nden kontrol edin, kurulu değilse kurun. - /FTL/data/src dizini altındaki tüm dosyaları bir üst dizine (/FTL/data) taşıyın. Bu dizinde FTL'nin çalıştırılabilir dosyasının olduğundan emin olun. /FTL/data/src dizini boşalmış olmalı. Onunla da bir işimiz kalmadı, silebilirsiniz. - İndirdiğiniz, Highres Backgrounds V1.0.ftl dosysını, yani HRP arşiv dosyasını, /FTL/data/mods dizini altına atın. Oyunun müzikleri oldukça iyi, ses efektleri ise yok denecek kadar az. Sadece silah, isabet çarpma sesleri var. Oyun, yapısına göre de biraz fazla sistem ihtiyacı istiyor gibi görünüyor. Teknik ve efekt açısından oldukça geride. Ancak hikaye ve oynanış tarzı ile oldukça öne çıkıyor. Bitirseniz bile, tekrar tekrar oynayabileceğiniz bir oyun. Farklı ırklar ve farklı gemilerle oynayabileceğiniz gibi, aynı gemi ile de defalarca oynayabilirsiniz. Karşılaşacağınız olaylar ve vermek durumunda olacağınız kararlar farklı farklı olacak çünkü. Kendi tarzını fevkalade bir şekilde oluşturmuş bir oyun. Kickstarter'da da $'ı hedefleyip de $'ı geçmek de bunun en büyük kanıtıdır herhalde 'ün ilk sayısında da hepinize iyi yıllar dilerim. Sonraki sayıda buluşabilmek dileğiyle... - FTL/data dizini altına giderek burada konsolu açın ve python main.py komutunu verin. GMM grafik arabirimi açılacaktır. Buradan Beginning Scrap Advantage seçeneğini pasif hale getirerek, Highres Backgrounds seçeneğini seçili halde bırakın. Aynı görüntüyü elde etmeniz gerek. - Patch düğmesi ile yamalamayı başlatın. Patching completed succesfully mesaj kutusu göründüğü zaman, Ok butonuna basarak işlemi bitirin. Oyunu başlattığınızda (FTL/data ya da /FTL dizini altındaki çalıştırılabilir dosyalardan herhangi birini kullanabilirsiniz), yeni arka planlarınız ile oyun başlayacaktır. Oyunu eski haline geri döndürmek içinse, yine main.py dosyasını çalıştırarak, bu kez Highres Backgorunds seçeneğini pasif, Beginning Scrap Advantage seçeneğini aktif yapıp Patch diyoruz. Oyun eski haline dönüyor. su d su d o -u b u n tu tr: ~$ 2 ~/.bashrc dosyasına ekleyeceğiniz alias sudo='sudo ' alias'ı ile alias olarak atanan komutları sudo ile kullanırken TAB tuşuna bastığınızda tamamlanmasını sağlayabilirsiniz. 13

14 Ceren Çalıcı 201 2'nin Uygulamaları 201 2'de görücüye çıkan uygulamalardan en beğenilen 1 0 tanesini sunuyoruz size. Denedikleriniz vardır muhakkak içinde. Ama bazıları merakınızı cezbedip sizi uygulamayı denemeye yönlendirebilir. Geçen 1 2 ayda Ubuntu sahnesine yeni çıkan ve kullanıcılardan iyi notlar alan 1 0 uygulamanın listesi aşağıda: 1 ) Stormcloud (İlk Sürüm: Ekim 201 2) Oldukça kullanışlı bir görev yöneticisi olan Nitro'nun daha çok unutkanlar için tasarlanmış olduğunu söyleyebiliriz. Ya da aynı anda birden fazla ile uğraşmak zorunda kalanlar için Nitro da karşınıza çıkan ekranda Add diyerek yeni görevler eklemeniz mümkün. Bu görevleri etiketlemek ve tarihlendirmek de seçenekleriniz arasında. İki farklı görev belirleyip bunları ilgili oldukları yerlere göre etiketlemek ve yapılması gereken zamanı düzenlemek mümkün. Nitro'nun özellikleri arasında, buraya eklediğiniz bilgileri Ubuntu One ve Dropbox ile senkronize etmek de var. Çevrimdışı kullanılan bir uygulama olarak çevrimiçi uygulamalarla uyumlu olması Nitro nun bir artısı. Caffeinated Code tarafından geliştirilen Stormcloud, hem göze güzel gelen bir tasarıma sahip hem de kullanıcıya istediği bilgileri 3) Steam for Linux (İlk Sürüm: Kasım 201 2) kısa ve öz bir şekilde veren bir uygulama. Unity Başlatıcı'ya entegrasyonu, çarpıcı görselliği ve özelleştirme seçenekleri bu uygulamayı ön plana çıkarıyor. 2) Nitro (İlk Sürüm: Nisan 201 2) Steam, bu listedeki uygulamalardan biraz daha fazla öne çıkıyor. Sanırım bu yazıyı okuyan birçok kişinin de bildiği ve kullandığı uygulamaların başında geliyor. 14

15 Ceren Çalıcı Steam, Linux için bir kilometretaşı niteliğinde. Çünkü diğer Bununla birlikte Google geç de olsa Google Drive'ın Linux geliştiricilere bir Linux uygulamasından da para kazanılabileceğini istemcisini duyurdu, unutmayalım. göstermiştir. 6) Lightread (İlk Sürüm: Temmuz 201 2) Nitekim, duyurudan bu yana en büyük grafik kartı üreticileri, Linux için desteklerini hızlandırdılar. Dolayısıyla bir oyunsever olsun olmasın her Linux kullanıcısı, Steam'in duyursundan bir şekilde yararlandı. 4) Geary (İlk Sürüm: Mayıs 201 2) Ubuntu App Showdown'dan önce tanıştığımız bir uygulama Lightread. RSS'yi sıkça kullanan kişiler, tarayıcıdan Google Reader'a sıkışmış, Yorba'nın e-posta istemcisi Geary, ilk sürümünde birçok eksikle oldukça kabarık ve göze hoş görünmeyen yazıları okumaya mahkum karşımıza çıkmış olmasına rağmen sonraki sürümünde bu olmuşlardı. Ta ki Lightread çıkana kadar. eksiklerini giderdi. Uygulama bir RSS istemcisi değil, sadece Google Reader istemcisi. Şık Ubuntu entegrasyonu ve sağlam özellikleri ile Geary, Linux OS X uygulamaları gibi bir görünüme sahip olan uygulama Google üzerinde dikkate değer bir e-posta istemcisi olarak şekilleniyor. Reader kullanıcıları için biçilmiş kaftan. 5) InSync 7) UberWriter (İlk Sürüm: Hâlâ Beta sürümünde) (İlk Sürüm: Ağustos 201 2) Google, beklenen bulut depolama servisi Google Drive'ı bu yılın başında çıkarmış, ancak Linux istemcisinin duyurusunu yapmakta biraz gecikmişti. Tabii ki topluluk bu soruna bir çözüm bulmakta gecikmedi ve UberWriter, Ubuntu App Showdown etkinliğinin bir parçası olarak "InSync"i geliştirdi. ortaya çıktı. Etkileyici ama aynı zamanda hafif bir metin düzenleyici olan uygulama, özellikle not etme için tasarlanmıştır. Google Drive içeriğini Ubuntu ile senkronlamanın yanında InSync, çevrimdışıyken bile Google Docs belgelerini düzenlemenize olanak Focus modu ise ayrıca bahsedilmeye değer. Eğer bu özelliği tanır. Nautilus ile entegre olabildiğini ve yapılan değişiklikleri etkinleştirirseniz gösterge uygulamacığı aracılığıyla kullanıcıya bildirdiğini de verebilirsiniz. yazdığınız cümleye daha iyi dikkatinizi ekleyelim. 15

16 Ceren Çalıcı 8) Unity Haber Merceği (İlk Sürüm: Mayıs 201 2) 1 0) Postman (İlk Sürüm: Ağustos 201 2) Bu listeye son bir dağıtımı seçmek oldukça zor. Çünkü 201 2'de gerçekten çok başarılı uygulamalarla tanıştık. Fakat son olarak bu listeye Postman'i alabiliriz. Kullanışlı olmasının yanında görselliği ile de öne çıkan uygulamanın; Flickr, Picasa, Google+ ve Ubuntu One gibi servislerle etkileşimli olması onu bu listeye sokuyor. OMG!Ubuntu! 201 2'nin en sükse yapan uygulamalarından biri de Unity mercekleri oldu. Unity haber merceği de bu merceklerden en çok tercih edileni oldu. Yerel haberleri görüntülemek için bilgi filtrelerini daraltmanız mümkün. Ve olup bitenlerden haberdar olmayı sevenlerdenseniz bu uygulama tam size göre. Uygulama, haber sıralaması için kullanışlı seçenekleri de barındırmaktadır. 9) CuttleFish (İlk Sürüm: Ağustos 201 2) Adını çok dokunaçlı bir deniz yaratığından (mürekkepbalığı) alan Cuttlefish, masaüstünüzde belirlediğiniz belirli olaylar dayalı otomatik görevleri yapma yeteneğine sahip. Ekran koruyucu devreye girdiğinde Bluetooth'u kapatmasını su d su d o -u b u n tu tr: ~$ Seçkeye (Dash) app:uygulama_adı yazdığınızda, söz konusu 3 uygulamayla alakalı dosyaları listeleyebilirsiniz. isterseniz, uygulamayı bu yönde ayarlarsanız Cuttlefish bunu sizin için yapar. 16

17 Bahadır Demircioğlu uberdiablo-pixels.deviantart.com LibreOffice Sayımızda Calc ile çalışmaya başlayarak ilk olarak yeni bir çalışma dosyası oluşturup Calc hakkında temel bilgileri öğrendikten sonra bu çalışma dosya içinde işlerimizi kolaylaştırması ve görüntünün güzel olması adına bazı çalışmalar yapmıştık. Geçen sayımızda ise temel matematik işlemlerine giriş yapmıştık. Şimdi ise geçen sayımızda kaldığımız yerden hesaplama yapmak için formulleri ve fonksiyonları kullanarak devam edeceğiz. 47. Sayımızda Calc ile çalışmaya başlayarak ilk olarak yeni bir çalışma dosyası oluşturup Calc hakkında temel bilgileri öğrendik. Sonra bu çalışma dosyası içinde işlerimizi kolaylaştırması ve görüntünün güzel olması adına bazı çalışmalar yapmıştık. Geçen sayımızda ise temel matematik işlemlerine giriş yapmıştık. Şimdi de geçen sayımızda kaldığımız yerden hesaplama yapmak için formülleri ve fonksiyonları kullanarak devam edeceğiz. Varlıklar Bölümü Oluşturma Hatırlarsanız geçen sayımızda oluşturduğumuz çalışma dosyasında varlıklarımızı A ve B sütunlarına yazmıştık. Şimdi ise D1 ile çalışmaya başlayacağız. D1 'den G1 'e kadar olan alanı birleştirin ve içine "varlıklar" yazın. Bunu Biçim> Hücreleri Birleştir> Birleştir ve Ortala adımları ile yapıyorduk. Şimdi ise D2 ve E2 yi birleştirin ve içine "türü" F2'ye "başlangıç", G2'ye ise "bitiş" yazın. D3 ve E3'ü birleştirin, içine "Dönem Gelirler Toplamı" yazın. D4'ten D9'a kadar sırasıyla "Denge Kontrolü", "Tasarruflar", "Giderler Toplamı", "Tasarruf Dengesi", "Emeklilik Dengesi", "Brüt Varlıklar" yazınız. Bunları yazdıktan sonra D4 ve E4'ten D9 ve E9'a kadar birleştiriniz. Bunları kendi isteğinize göre de ayarlayabilirsiniz. Benim söylediğimle kalmak zorunda değilsiniz. Varlıklar Bölümü İçin Hesaplamalar İlk olarak F3 hücresi ve toplama fonksiyonu ile işe başlayacağız. Bu hücre için bizim B sütununda girdiğimiz sayıların toplamına ihtiyacımız var. Çünkü bu hücre bizim bu dönem kazandığımız tüm varlığın ne olduğunu söyleyecek. F3 için =SUM(B3:B6) formülünü yazalım. Bunun anlamı hatırladığınız gibi "B3'ten B6'ya kadar olan tüm hücreleri topla". Sizin Gelirler bölümünüz daha fazla ya da daha az hücreden oluşuyorsa toplama fonsiyonunu ona göre düzenlemeyi unutmayınız. Eğer LibreOffice Calc'ın hesaplama yeteneğinden emin değilseniz B3, B4, B5 ve B6'yı kendiniz bir hesap makinesi ile toplayın. Bulduğunuz sonucun F3 hücresindeki değer ile aynı olduğunu göreceksiniz. F4 ve F5 hücrelerine "denge kontrolü" ve "tasarruflar" değerlerini giriniz. F6'da ise bir ara toplam değeri bulacağız. Bunun için ise toplama fonsiyonu yerine başka bir fonksiyon kullanacağız. Öncelikle F6'yı seçin ve 'formül çubuğu' üzerinde sol kısımda bulunan "toplama" butonuna tıklayın. Seçtiğiniz an şunu fark edeceksiniz: LibreOffice otomatik olarak seçilen hücrenin üzerindeki üç hücreyi bulacak ve bu aralıkta bir SUM() fonksiyonunu oluşturacaktır. Bu aralığı kabul etmek için ENTER'a basınız. F7 ve F8 hücrelerine "tasarruf dengesi" ve "emeklilik dengesi" değerlerini giriniz. Şimdi ise F9'u seçin ve 'formül çubuğu' üzerindeki topla butonuna tıklayın. Burada dikkat etmeniz gerekecek. Çünkü Calc kendinden önceki iki hücreyi seçecek ama işlemin doğru olması için "Brüt Varlıklar"a "Toplam Giderler" de eklenmelidir. Bunun için farenin sol tuşuna basıp o üç hücrenin üzerinde sürükleyiniz. Şimdi toplam için doğru aralığı göreceksiniz. Kabul etmek için ENTER'a basınız. Giderler Bölümünü Oluşturmak A1 1 'den G1 1 'e kadar olan hücreleri birleştirip içine "Giderler" yazınız. A1 2'den E1 2'ye kadar "Tür", "Tarih", "Son Ödeme Günü", "Ödenecek Tutar" ve "Notlar" yazılarını giriniz. E1 2'den G1 2'ye 17

18 Bahadır Demircioğlu kadar olan hücreleri birleştirelim. Bu alan bizim üst bilgi satırımız olacak. A1 3 hücresine "Tasarruflar" ve A1 4 hücresine "Emeklilik" diyelim. Bu iki hücre, iki hesaba para yatırmayı temsil edecek. Varlıklar bölümünde hesaplama bitiminde bunları da kullanacağız. A1 5'ten başlayarak aşağıya doğru "Yakıt", "Gıda", "Ev Taksiti", "Telefon Faturası" ve bunun gibi başka gider adlarını giriniz. B ve C sütunlarına her birisi için geçerli olan tarihleri giriniz. D sütununa bunların değerlerini giriniz. E, F ve G sütunlarını her satır için birleştiriniz. Bunu yazacağımız notların uzun olacağını düşündüğümüz için yapıyoruz. Giderler Bölümü İçin Hesaplamalar Son olarak Brüt Varlığı hesaplamak için G sütunundaki 3 değeri toplayacağız. G9'u seçin ve formül çubuğu üzerindeki toplam sembolünü seçin. Calc seçili hücrenin üstündeki 3 hücreyi seçecektir. Bize sadece ENTER'a basmak kalıyor. Şimdilik bizim bütçe tablomuz tamamlandı. Gelecek sefer tablomuzu yaparken stilleri kullanacağız. (Bu yazı FCM'nin 56. Sayı'sında yayımlanmıştır.) Yazan: ElmerPerry Çeviri: BahadırDemircioğlu A sütununun en altındaki hücreye "Toplam Giderler" yazın ve B sütunu ile birleştirin. Toplam gider değerini D sütunundaki hücreye atayacağız. Hücreyi seçtikten sonra formül çubuğu üzerindeki toplam butonuna tıklıyoruz. Tıkladığımız zaman Calc hücrenin üzerindeki tüm hücreleri seçecektir. Seçimi onaylamak için ENTER'a basın. Aynı satırda D sütununa "Toplam Ödeme" yazın ve E sütunu ile birleşştirin. Aynı satırda F sütununu seçin ve formül çubuğu üzerindeki toplam sembolünü tıklayın. Bu sefer Calc seçili hücreden varlıklar bölümündeki son değere zıplayacak. Bunun olmasının nedeni Calc'in kolonda gördüğü ilk sayının bu hücrede olması. Ama bizim istediğimiz bu değil. Aralığı değiştirmek için 'Ödenecek Tutar' sütunundaki numaraları seçin. Onaylamak için ENTER'a basın. Varlıklar İçin Son Hesaplama Giderler bölümünde birkaç hesaplama yapmak için Varlıklar bölümünden birkaç değere daha ihtiyacımız olacak. G6 hücresini seçelim. Bu hücre tüm ödemeler yapıldıktan sonra harcanabilir toplamımızı içerecek. Şimdi hücreye formül girelim. =F6-F## Burada ## toplam ödemenin hesaplanacağı satır sayısıdır. Bizim toplam tasarruf hesabımız için baştan toplam almak, mevduatı eklemek ve transferi çıkartmak gerekecek. Eğer Giderler bölümünde ilk madde olarak Tasarruf koyarsanız, formül aşağıdaki gibi görünecektir; =F7+D1 3+F5 su d su d o -u b u n tu tr: ~$ Seçkeye name:dosya_adı yazdığınızda sadece adını yazdığınız 4 dosya aranacaktır. Emeklilik biten dengesi için sadece depozito eklememiz gerekir. Eğer Giderler bölümünde ikinci madde olarak Emeklilik ilave edilirse formül; =F8+D1 4 18

19 Bahadır Demircioğlu Ubuntu Hakkında en çok sorulan sorular 1 ) Ubuntu'nun arkasında bir şirket var mı? İnanamayacağınız bir sayı söyleyeceğim: Masaüstü bilgisayar. Evet yanlış duymadınız. Fransız polis kuvvetlerinin bir Ubuntu'nun arkasındaki şirketin adı Canonical'dır. Canonical'daki parçası olan "La Gendarmerie Nationale" büyüyen IT altyapısıyla geliştiriciler kaynak birlikte çok büyük maliyetlerle karşı karşıya kaldı. Bunun en büyük kullanmaktadırlar. Ubuntu için en büyük yanılgılardan biri nedeni Microsoft tabanlı tüm yazılımların ücretli olması idi. Bu "Ubuntu'nun sadece ev kullanıcılarına yönelik" olduğudur. geçiş sürecini başlatmadan önce bir alışma süreci yaşandı. Alışma Sanılanın aksine normal ev kullanıcısının yanında birçok dünya sürecinin başında Microsoft Office'ten OpenOffice.org'a ve çapında büyük işletmede verimliliği arttırmak ve maliyetleri Internet Explorer'dan Firefox'a geçiş yapıldı. Süreç sonunda polis azaltmak için Ubuntu kullanmaktadır. Daha büyük kitlelere gücünün ulaşmayı hedefleyen Canonical, yazılım yönüne ek olarak çeşitli sisteminden Ubuntu işletim sistemine geçiş yaptı. Bu göç polis ürün ve markalar geliştirmek için donanım üreticisi olan HP, DELL, kuvvetlerine kullanım kolaylığı getirdiği gibi yılda 2 milyon Euro ARM ve INTEL ile işbirliği içine girmiştir. lisans parasından kurtulmasına olanak sağladı adet Ubuntu'yu hazırlamak için açık sahip olduğu bilgisayar, Windows işletim bilgisayarın ise yerel sunucu olarak görev yapması sağlandı ve bu 2) Ubuntu virüslerden neden etkilenmez? da büyük ölçüde donanım harcama maliyetlerini azalttı. Polis gücü IT uzmanları bir anda Ubuntu'ya geçiş kararı almadılar. Bir dizi Hemen hemen tüm virüs ve malware tarzı yazılımlar, Windows'un araştırma yaptıktan sonra en uygun olarak gördükleri Ubuntu'ya zayıf yanlarını bulup onlardan yararlanmak için kodlanmıştır. geçme kararı aldılar ve ne kadar doğru bir karar aldıklarını Ubuntu'nun sistem yapısı Windows'a benzemediği için Ubuntu kanıtlamış oldular. virüslerden etkilenmez. Bu sayede zamanınızdan büyük çoğunluğunu onları temizlemek için harcamazsınız. Aynı zamanda bilgisayarınızın kaynakları bilinmeyen yazılımlar 5)Ubuntu'da uyum süreci nasıl işler? tarafından kullanılmamış olacaktır. Bu süreç uyum politikalarının ve gerekli süreçlerinin uygulanması ile başlar. "Landscape"in son sürümünde Canonical sistem yönetim 3) Peki özgür yazılım olan Ubuntu'nun ekstra avantajları ne? aracı, geniş erişim kontrol uzantıları ve ihtiyaç duyduğunuz erişim politikaları uygulamasına yer verilmiştir. "Denetçi" ve "Güvenlik Ubuntu'nun ekstra avantajları Canonical Kurumsal Hizmetleri Anelisti" olarak görevler tanımlanabilir. Dahili varsayılan bir tarafından sunulmaktadır. Ubuntu işletim sistemi Sistem Yönetim yapılandırma sağlamak için bu kimlikler üzerinde "Fine-grained araçları içermektedir. Buna ek olarak işletmelerin Ubuntu control" tanımlanır. Bunun nedeni ise herhangi bir özelleştirme deneyimlerine en iyi şekilde yardımcı olmak için destek ekibi vardır. yapmadan tüm özelliklerin kullanılmasını sağlamaktır. Uyum süreci Bu ekstra özellikler, özellikle IT'yi daha verimli hâle getirmek ve içinde gerekli Logların tutulması gerekmektedir. "Landscape" büyük şirketler için maliyetleri azaltmak için tasarlanmıştır. hangi makinelerin güvenlik yamaları ile güncellendiğini içeren standart olarak uyumluluk raporları üretir. Makineler burada 4)Şimdiye kadar tek seferde Ubuntu'ya olan en büyük göç miktarı açıkca uyumlu ya da uyumsuz olarak gösterilir. Uyumlu olmayan nedir? makineler için toplam kaç gün, hangi uyumsuzluklara sahip olduğu gibi daha ince detayları içeren bilgilere sahiptir. Ya da bu bilgiler 19

20 Bahadır Demircioğlu dış "Landscape" sunucusuna gönderilir. Uyumsuzlar uyumlu hâle 1 0) Ubuntu'nun anlamı nedir? getirildikten sonra hız denetim sürecine tabi olacaklardır. Ubuntu "başkalarına insanlık" gibi bir anlam taşıyan eski bir Afrika 6) OpenStack üzerinde Ubuntu'nun rolü nedir? kökenli bir kelimedir. Ya da "Biz bir bütün olduğumuz için ben benim." olarak da tanımlanabilir. Yani kısacası Ubuntu işletim Ubuntu, dünyanın bir numaralı açık kaynak bulut altyapı platformu sistemi bilgisayar dünyasına Ubuntu ruhu getirdi ve bu şekilde de olan OpenStack için bir numaralı işletim sistemidir. İki projede devam edecektir. sürüm programları, OpenStack güncellemeleri ve bültenleri Ubuntu'nun yaygın dağıtılan sürümleri üzerinde hemen Son olarak "Ubuntu" yazıldığı gibi okunur ;) kullanılabilir hâldedir. Ama en önemli özellik ise OpenStack için Ubuntu'nun referans işletim sistemi olmasıdır. Bunun anlamı bu insights.ubuntu.com platform için tercih edilen işletim sistemi Ubuntu'dur. Başka hiçbir işletim sistemi OpenStack ile bu kadar sıkı entegre hâlde değildir ya da bir bulut platformu ile test edilmemiştir. Kısacası eğer OpenStack kullanmak istiyorsanız en iyi öneri olan Ubuntu'yu kullanmalısınız. 7) Ubuntu, bulut için niçin en popüler işletim sistemi? HP, Microsoft, Rackspace, IBM ve DreamHost gibi büyük çaptaki işletmelerin müşterilere yönelik bulut yapılarında veya kendi özel bulut yapılarında Ubuntu kullanılmaktadır. Ubuntu Amazon Web Sunucuları için başta gelen işletim sistemidir ve OpenStack projesinin başından beri yakından ilişkilidir. Bu nedenle Canonical bulut sistemlerde çok iyi bir konuma gelmiştir ve bulut sistemler için mühendislik ve danışmanlık hizmeti vermektedirler. Sanırım sorunun cevabını vermeme gerek kalmamıştır. :) İstersen kendi Ubuntu'nun üzerinde hiçbir riski olmadan OpenStack'ı deneyebilirsin. 8) Ubuntu Sistem Yöneticisi Nasıl Yetiştirilir? Canonical müşterilerin ihtiyaçlarına bağlı olarak özel eğitim atölyeleri düzenlemektedir. Bunun yanında Ubuntu temelleri için e-seminerleri vardır. Tabii ki her zaman olduğu gibi Ubuntu'nun kendi sitesindeki sunucu belgeleri ile de kendinizi yetiştirebilirsiniz. 9) Ubuntu, Microsoft altyapısı ile entegre edilebilir mi? "Hayır" dediğinizi duyar gibiyim ama sorunun cevabı "Evet". :) Bunu kendiniz de yapabilirsiniz ya da Canonical'dan yardım da almanız mümkün. Başka bir çözüm ise sadece bu işi yapmak için tasarlanmış üçüncü-party bir dağıtım kullanmak olacaktır. MS sunucularınızı Zentyal Enterprise Edition gibi Ubuntu tabanlı bir su d su d o -u b u n tu tr: ~$ Seçkeye site_adresi yazıp arattığınızda, arattığınız siteye 5 doğrudan bağlanabilirsiniz. Misal, forum.ubuntu-tr.net yazıp arama sonucu çıkan simgeye tıklayın. sunucuya göç ettirebilirsiniz. 20

21 Bahadır Demircioğlu Güvenli Önyükleyici ile Güvenlik Seviyenizi Artırın MacOS'nin yıllardır benzerini kullandığı güvenlik optimizasyonu artık bütün Linux dağıtımlarında olacak. Ben Secure Boot Bootloader'ı "Güvenli Önyükleyici" olarak devreye giriyor. Eğer imza uyuşma sağlanmazsa yüklemenin önüne adlandıracağım yazımda. MacOS'nin yıllardır benzerini kullandığı geçilmiş oluyor. Burada şu akıllara gelebilir: Güvenli Önyükleyici güvenlik optimizasyonu artık bütün Linux dağıtımlarında olacak. sayesinde bazı işletim sistemlerinin bilgisayarlara yüklenmesinin Güvenli Önyükleyici yazılımsal bir yön olmasına rağmen bazı önüne geçilebilir. Yıllardır Mac bilgisayarlara Machintosh'dan donanımsal özellikler de istemektedir. Tabii iş bu kadarla da başka işletim sisteminin yüklenememesi gibi. Burada asıl amaç bu bitmiyor; donanımsal isteklerin yanında BIOS üzerinde de çeşitli değil. Buradaki amaç Rootkit'lerden savunmayı sağlama ve yetkisiz istekleri var Güvenli Önyükleyicinin. Bildiğimiz eski klasik BIOS ile işletim sistemlerinin yüklenmesinin önüne geçmek. Güvenli Önyükleyici seçeneğini kullanamıyoruz. Kullanabilmemiz için anakartımızın UEFI BIOS ve üstü olması gerekmektedir. Şöyle bir örnek verelim: Bilgisayarınızı kapatıp gittiniz ve içinde Buradan kısaca şunu çıkarabiliriz: Güvenli Önyükleyici yazılımsal bir öenmli verileriniz var. Bir kişi sahip olduğu canlı işletim sistemi özellikten ziyade UEFI, yani donanımsal bir özelliktir. yüklü usb ile sisteminiz korumalı dahi olsa açıp içinden verileri kopyalayabilir. Bunun önüne geçmemizin yolu anlattığım gibi Artık konuya giriş yaptığımıza göre Güvenli Önyükleyicinin ne işe Güvenli Önyükleyici kullanmaktır. Güvenli Önyükleyici tamamen yaradığından bahsedelim. Kısaca tek cümleyle söylemek gerekirse kişinin inisiyatifine bağlıdır. İstediğiniz taktirde bu özelliği Güvenli Önyükleyici bilgisayarımızda sadece yetkilendirilmiş işletim kullanmama gibi bir hakkınız da bulunmaktadır. sisteminin başlatılmasını sağlamaktadır. Bu noktada sanırım biraz da klasik olarak bilgisayarın ilk açılış prosedürlerinden bahsetmem gerekecek. Bilgisayarın ilk açılışında BIOS devreye girer. İşletim sistemine görevi devredene kadar yapılması gereken işleri BIOS yapacaktır. Bu esnada donanımların sağlamlığını test eder. Her şey olağan ise görevini işletim sisteminin önyükleyicisine bırakır. Görevi devralan işletim sistemi de kendi prosedürlerini uygulayarak açılır. Her işletim sisteminin kendine özgü bir önyükleyicisi bulunmaktadır. BIOS işi devredene kadar işlemlerin hiçbir kontrolden geçmediğini gördük. İşte Güvenli Önyükleyici burada işe biraz daha güvenlik katıyor. Güvenli Önyükleyicide bu güvenlik şu şekilde sağlanıyor: BIOS görevini işletim sistemine devretmeden önce önyükleyiciye gömülmüş olan dijital bir imzayı kendi içerisinde bulunan veri tabanındaki imzalar ile karşılaştırıyor. İşletim sisteminin önyükleyicisindeki imza ile uyuşma sağlanırsa işletim sistemi 21

22 Esra Söğüt Ubuntu Severler için Büyük Bir Adım Canonical'den gelen yeni haberlere göre "yeni bilgisayarınız bir akıllı telefon olabilir". Ubuntu, cep telefonlarına yönelik büyük bir hamle gerçekleştirdi. Artık Ubuntu da işletim sistemi olarak cep telefonlarına girecek. Başta Ubuntu olmak üzere açık kaynak kodlu projeler üzerine çalışmalar yapan Canonical firması, geçtigimiz günlerde Ubuntu'nun mobil versiyonunu kamuoyuna duyurdu. Akıllı telefonlar için geliştirilen Ubuntu platformu resmen tanıtılmış oldu. kullanılarak Ubuntu ya gecişlerini sağlamayı amaçlamaktadır. Henüz Samsung Galaxy Nexus modeli tarafından desteklenmekte olan Ubuntu nun akıcı bir şekilde çalışması amaçlanmaktadır. Ubuntu nun kendi sitesinde yer alan haberlere göre, var olan cep telefonlarının yüksek işlem gücü Ubuntu For Android ile kullanılıp Ubuntu işletim sistemini kullanan akıllı telefonlar, Android işletim sistemine ait çekirdek ve sürücüleri kullanacak. X86 ve ARM işlemcilerini destekleyen Ubuntu, Dalvik veya diğer bir Java sanal makinesini kullanmayacak ve böylece akıllı telefonu yüksek verimde çalıştıracak. taşınacak. Ubuntu yu geliştiren Canonical firmasının çalışmalarına göre, ilk olarak "Ubuntu For Android" işletim sistemi kullanıma sunulacak. "Ubuntu For Android" işletim sistemi kullanıcıların sahip olduğu Android cihazlarına kurulabilecek. İkinci aşama olarak, Ubuntu For Android'in oluşturacağı ekosistem ile ileride sadece Ubuntu yüklü akıllı telefonların piyasaya sürülmesi Geliştiriciler değerlendirilerek cep telefonlarının bilgisayar gibi kullanılabilmesi sağlanacaktır. Bu telefonlar özel dock ile harici monitöre bağlanarak, klavye ve fare desteğini de kullanarak masaüstü bilgisayar gibi rahatlıkla kullanılabilecektir. Akıllı telefonlarda bulunan uygulamalara ve rehber, mesaj, fotoğraf gibi verilere Ubuntu dan ulaşmak mümkün olacak. Ayrıca Ubuntu severlerin sık Ubuntu mobil versiyonu iki aşamalı olarak cep telefonlarına beklenmektedir. Canonical firması zaten var olan Android cihazların sorunsuzca için mobil SDK ile kendi uygulamalarını yazma olanağı tanıyan Ubuntu mobil, Ubuntu One ile her kullanıcıya ücretsiz depolama alanı da tanımaktadır. kullandığı Chromium, Thunderbird gibi uygulamalar da akıllı telefonlarda kullanılabilecek. Nokia Meego işletim sisteminin kullandığı ekran boyunca kenardan kenara kaydırma hareketinin Ubuntu tarafından da kullanılacağı belirtilmektedir. Ayrıca arama özelliklerinin ve sesle komuta özelliklerinin güçlü olacağı da belirtilmektedir. Tasarım açısından incelendiğinde diğer mobil işletim sistemlerine göre farklı ve dinamik bir ana ekran özelliğine sahip olduğu görülen Ubuntu mobil, uygulamalar arasında hızlı geçişler yapabilme özelliğine de sahiptir. Arayüzü basitlik ve düzen göz önüne alınarak hazırlanmış ve Facebook, Twitter, Google Maps, Youtube, Gmail gibi popüler uygulamaları da içermektedir. Ubuntu mobil işletim sistemine sahip akıllı telefonların yılında kullanıcılara sunulması beklenmektedir. Kısa süre içinde yazılım geliştiricilerin ilgisini çekerek, geliştirilmeye başlanacağı ve kendi uygulama mağazasının oluşturulabileceği öngörülmektedir. Ubuntu nun yapmış olduğu bu önemli atak ile nasıl yenilikler geleceği merakla beklenmektedir. 22

23 Ceren Çalıcı Ctrl + Alt + T Yazı dizimizdeki bu ay "uniq", "cut" ve "sort" komutlarının ne işe yaradığını göreceğiz. Başlarken daha önce söylediklerimi yineleyeceğim belki ama iki çift Eğer komutu laf etmek istiyorum. Evet, Ubuntu bir masaüstü dağıtımıdır. Ve sağlam bir arayüze sahiptir. Yani Ubuntu kullanıcıları için ille de uniq belge1 belge2 komut satırı kullanmak gibi bir zorunluluk yok. Ama uçbirimi kullanan kişiler için bunun ayrı bir kolaylık olduğu da tartışılmaz. şeklinde girerseniz, bu komut önce belge1 'in içindeki eşsiz girdileri Çünkü her şey alışkanlıklara bağlı biraz da. oluşturur, ardından da bunları belge2'ye basar. Eğer belge2'nin Komut satırı ve komutları kullanarak sorun çözme meseleleri içinde hâlihazırda veri varsa bunları da siler. tartışıladursun biz üçüncü yazımıza yeni komutlarla devam edelim. Yazı dizimizde bu ay üç farklı komutu anlatacağız. Ctrl+Alt+T'ye ---uniq Seçenekleri--- basıp başlıyoruz. -c -- Bütün satırları tek tek basar, başına da kaç defa tekrar uniq ettiklerini yazar. uniq komutunun görevi, bir dosyadaki veya belirlediğiniz girdiden Eğer komutu, elde edilen çıktılardaki tekrarları eleyerek eşsiz girdiler basmaktır. uniq -c belge1 "belge1 " diye bir belgemiz olsun. şeklinde yazarsanız komut, belge1 'in içindeki satırları basıp her satırın başına kaç defa tekrar ettiğini yazacaktır. uniq belge1 komutu bize, belgenin içindeki eşsiz satırları verir. Yani tekrar eden -d -- Sadece tekrar eden girdileri bir kere basar. satırları basmaz. Eğer komutu, uniq -d belge1 23

24 Ceren Çalıcı şeklinde yazarsanız komut, belge1 'de yinelenen satırları uçbirime basacaktır. Eğer komutu, uniq -u belge1 şeklinde yazarsanız komut, belge1 'i kontrol ederek belgede sadece bir kez kullanılan veriyi uçbirime basar. -D -- Sadece tekrar eden girdileri, ancak bu sefer hepsini basar. Yani belgenin içinde kaç satır varsa tekrar edilen hepsini basar. Eğer komutu, uniq -D belge1 Diğer seçenekler ise şöyle: -f -- İlk N alanı denetler. -s -- İlk N karakteri denetler -w -- Bir satırda N'den fazla karakteri denetler. -z -- 0 byte ile biten satırları verir. cut şeklinde yazarsanız şöyle bir çıktı alırsınız: -i -- Büyük küçük harf ayrımı yapmaz. belge1 'in içeriği şöyle olsun: Eğer komutu, cut komutu ile bir dosyanın ya da bir girdinin içeriğinden istenen parçalar alınabilir. Parçaları almak için düzenli bir ayracın olması gerekir. Mesela "," ile ayrılmış, ":" ile ayrılmış, "boşluk" ile ayrılmış bloklar gibi cut Seçenekleri--cut ile ilgili iki parametreden bahsedeceğiz sadece: d ve f. -d -- Belirtilen ayraç (delimeter) dikkate alınır. -f -- Belirtilen ayraca göre hangi alanların alınacağı hesaplanır. Bunun için şöyle bir örnek verelim: Sistemimizde /etc/passwd adlı bir dosyamız var. Bu dosyayı kullanarak sistemdeki tüm kullanıcıları uniq -i belge1 şeklinde yazarsanız komut şöyle bir çıktı verir: RESİM-6 Yani büyük-küçük harf ayrımı yapmadan "Bu beşinci satır" ile "bu beşinci satır" satırlarını aynı kabul etti. listelemek istiyoruz diyelim. O dosyaya bakarsanız blokların : ile ayrıldığını görürsünüz. Bize ise her satırın ilk bloğu lazım. -d ayracı belirtmek için, -f ise hangi bloğu alacağımızı belirtmek için kullanılır. cut -d: -f1 /etc/passwd komutunu girdiğimizde şöyle bir çıktı alırız: -u -- Sadece eşsiz, yani tekrar etmeyen satırları basar. 24

25 Ceren Çalıcı Eğer 1-5,9 dersek de "1 ile 5 arasındaki tüm blokları, bir de 9. bloğu al" demiş oluruz. who komutu sisteme bağlı kullanıcıları, bağlı oldukları sanal uçbirim ve ne zaman bağlandıklarıyla beraber basar. Bize burada ilk sıradaki blok lazım. Bunun için kullanacağımız ayracımız da boşluk olacak. who cut -d" " -f1 Burada dikkat etmemiz gereken, tırnakların arasında boşluk olması. Eğer tırnak kullanmayacaksak komutumuz şöyle olmalı: who cut -d\ -f1 cut -d: -f1 yerine cut -d":" -f1 'i de kullanabiliriz. -d ile tırnaklar da kullanılabilir yani. Bu dosyada her kullanıcıya tanımlanmış kabuk da var; kimi bash kimi sh. Bu kabuk kısmı son blokta, yani 7. blokta yer alıyor. Diyelim ki biz her kullanıcıyı ve ona tanımlı kabukları da listelemek istiyoruz. Bunun için cut -d: -f1,5 /etc/passwd komutunu girerek şöyle bir çıktı alabiliriz: Buradaki can alıcı kısım ise \ karakterinin kaçış karakteri olması. İkinci önemli husus ise, \ karakterinden sonra bir boşluk bırakıp önce ayracı tanımlamak, ardından bir boşluk ile -f parametresini ayırmak. Eğer tek boşluk bırakırsak cut komutunu işlevini yerine getiremez. sort Komutun temel işlevi sıralama yapmaktır. "sort" komutu ile bir dosyanın ya da farklı bir komuttan gelen bir girdinin içeriği sıralanabilir. Eğer herhangi bir seçenek kullanılmazsa girdi karakter anlamında sıralanır. Şöyle yapalım: cut ile sistemdeki kullanıcıları listelemiştik, onları isim sırasına göre listelemek için şu komutu girelim: cut -d":" -f1 /etc/passwd sort 25

26 Ceren Çalıcı -u -> Yinelenen satırları atarak biricikliği sağlar. RESİM sort Seçenekleri---b -> Boşlukları ya da tab ile ayrılan yerleri görmezden gelerek veriyi uçbirime basar. -c -> Belgenin i kontrol ederek sıralamayı bozan veriyi uçbirime basar. -d -> Belgenin i alfabetik sıraya göre uçbirimde gösterir. -g -> Belgenin i numaralandırmalarına göre küçükten büyüğe doğru uçbirime basar. -r -> Daha önce yapılan sıralama tersine çevirilir. -n -> Sıralama sayısal değere göre yapılır. 26

27 Erkan Esmer Kabuk Programlama #Bash# Bu ilk çalışmamızla Kabuk Programlama yazı dizimize başlıyoruz. Amacımız kabuk programlama konusuna giriş seviyeden başlayıp kendi işlemlerimizi yapabilecek seviyeye gelmektir. İşletim sistemini oluşturan kavramlar dediğimizde temel olarak Tcsh çekirdek (kernel), kabuk (shell) ve komutlardan bahsedebiliriz. T-Shell İşletim sistemini bu 3 kavram faaliyette tutar. Bunlara temel olarak Geliştirilmiş C-Shell olarak bilinir. değinip aralarındaki ilişkiyi anlayabilmek adına 3 ara başlığımızla devam edelim. Zsh Z-Shell Kabuk(Shell) Bash,ksh,tcsh ile benzerlikler gösteren bir kabuktur. Kabuk, girilen komutları inceleyip çalıştırmak üzere gerekli Bizim çalışacağımız kabuk uygulaması Bash olacaktır. Bash, kaynakları bulup çekirdeğe ileten bir yazılımdır. Komutların kullanım kolaylığı sebebiyle oldukça yaygındır. Komut tamamlama gerektirdiği kaynakları bulur ve kullanacak kaynaklara iletir. özelliği ile önemli bir ayrıcalığa sahiptir. Unix için açık kaynak olmasının getirdiği avantaj ile geliştirilmiş birçok kabuk programı vardır. Kısaca bunlara bakacak olursak; Sh Bourne Shell Steve Bourne tarafından geliştirilmiş orijinal Unix kabuğudur. Ekteki resimde hangi kabukta çalıştığımızı ve çalıştığımız kabuğun versiyonunu girdiğimiz komutlarla öğrendik. Buna göre Bash Csh kabuğundayız ve versiyonumuz (1 ) C-Shell Berkeley Üniversitesinde C dili ile geliştirilmiştir. Çekirdek(Kernel) Ksh Çekirdek, kullanıcı tarafından girilen komutu, kabuk tarafından Korn Shell yorumlanıp kendisine iletildikten sonra işleme alır. Kabuk ile David Korn tarafından geliştirilmiştir. Yetenekleri itibarıyla en çekirdek birlikte çalışır. Örneğin silme komutunu kullanarak bir etkili kabuk olarak bilinir. klasör silmek isteyip silme komutunu girdiğimizde işlemler şu şekilde gerçekleşir: Bash Bourne Again Shell Kabuk, silme komutunun dosyasını bulur ve bu dosyayı çalıştırır. Free Software Foundation tarafından geliştirilmiştir. Silme komutunun dosyası aslında bir uygulamadır. Girilen komuttaki hedef klasörü silme komutunun dosyasına parametre 27

28 Erkan Esmer olarak gönderir. Çekirdek, silme dosyasını-programını çalıştırır ve komutu ile klasörün içine giriyoruz. silme işlemi gerçekleşir. İşlem tamamlanınca tekrar kabuğa dönülür ve imleç yeni komutu bekler. İşte kabuk ve çekirdek Ko d touch ilkcalisma arasında temel olarak böyle bir ilişki vardır. komutu ile ilkuygulama isimli dosyamızı oluşturalım. Ardından Komutlar nano ilkuygulama diyerek dosyamızı açıyor ve aşağıdaki kodları Komutlar bildiğimiz ve kullandığımız üzere sisteme gönderdiğimiz yazıyoruz: talimatlardır. Silme, kopyalama vb. işlemleri yapmamızı sağlayan #!/bin/bash echo Merhaba Dünya! işletim sistemine özel komutlar vardır. Komutlar, yukarıda değindiğimiz diğer iki kavrama göre kullanıcı tarafından direkt Ko d girildiği için kullanıcı tarafına daha yakındır diyebiliriz. Komutlar işlem yapmamıza ve direkt fiilî sonuçlar elde etmemize yarayan uygulamaların çağrılış şeklidir. Buraya kadar anlatmaya çalıştığımız kavramları ve işletim sisteminin çalışmasını önceki resimle de pekiştirelim. En üst katmanda kullanıcı var. Kullanıcı direkt kabukla çalışır. Kabuk aldığı komutları(talimatları) çekirdeğe iletir. Çekirdek de sistemin Ekteki resimde gördüğünüz gibi kodlarımızı yazdık. Dosyamızı donanımına ulaşan ve beraber çalışan katmandır. kaydederek çıkıyoruz. İşte kabuk programlama, üzerinde çalıştığımız işletim sisteminin komutlarını, topluca ve belli ihtimallere veya kontrollere bağlayarak çalıştırmamızı sağlayan programlar yazmaktır. Yazdığımız bu programların dosyalarına Dosyanın içindeki komutları çalıştırması için çalıştırma özelliğini eklememiz gerekiyor. Yoksa bu hâliyle bir text dosyası gibi durur. Ko d chmod+x ilkcalisma komutuyla dosyaya çalıştırma özelliğini ekliyoruz. script adı verilir. Script dosyaları, temel programlama kontrollerini ve komut yığınlarını bir arada./ilkcalisma bulundurur. Kabuk programlama ile script dosyalar üretiriz. Bu çalıştırıyoruz. komutuyla da oluşturduğumuz script dosyasını dosyalar ile kabuğa talimatlar gönderir ve işlemler yaparız. Şimdi yaptığımız bu girişin ve bilgilerin ışığında kabuk programlama çalışmamıza başlayalım. Bash kabuğunda çalışmalar Sonuçta "Merhaba Dünya" yazan ilk uygulamamızı yazdık ve yapacağız. Yaptığımız örnekleri herhangi bir Linux dağıtımı altında çalıştırdık. Burada #!/bin/bash satırı ile uygulamanın bash kabuğu çalıştırabiliriz. için olduğunu belirtmiş oluyoruz. Bu satırın çalışmaya bir etkisi Çalışmalarımızı uçbirim penceresinde nano editörünü kullanarak yapacağız. Sizler tabii ki tercihiniz ölçüsünde yoktur. başka editörler kullanabilirsiniz. Başında bulunan # simgesi zaten satırı geçersiz kılar. Genelde script dosyalarının başında hangi kabuk için yazıldığı belirtilir. Diğer satırdaki echo komutuyla da mesajımızı ekrana bastırdık. 1 - İlk Uygulamamız: Merhaba Dünya *Açıklama Satırları* Önce uçbirimimizi açalım. Ko d mkdirbashprogramlama komutuyla bashprogramlama Yazdığımız kodların karşısına başına # girerek açıklayıcı satırlar girebiliriz. isimli bir klasör oluşturalım. Örnek: echo Merhaba #ekrana Merhaba mesajını bastırmak için yazdık. Çalışmalarımızı buraya kaydedeceğiz. Ko d cdbashprogramlama 28

29 Erkan Esmer Bildiğiniz üzere özellikle ilk çalışmalar Merhaba Dünya çıktısını üreten uygulamalar olur. Biz de bu kurala uymuş olduk. :) Üçüncü çalışmamızda ise değişkenimize çalışma esnasında bir değer atayacağız. Yani olması gerektiği gibi dinamik bir yapı olacak. Kullanıcıdan çalışma esnasında değeri alacağız ve ekrana bastıracağız. Yapacağımız bu uygulama giriş/çıkış işlemlerine güzel bir örnek olacak. Kullanıcıdan bilgi alacağımız giriş ve ekrana 2- Değişken Kullanımı bastıracağımız çıkış işlemi. İlk uygulamamızda ekrana "Merhaba Dünya" mesajı basan bir uygulama yaptık. Bu mesajı öğrendiğimiz gibi echo ile yaptık. Şimdi bu mesajı echo kullanıp direkt yazdırmak yerine bir değişkene atayıp değişkeni ekrana bastıralım. Böylece ilk değişken kullanımı örneğimizi de yapmış olacağız. Bu sefer dilerseniz yeni dosya oluşturup çalışalım. Ko d Touch giriscikis komutuyla giriscikis isminde bir dosya oluşturuyoruz ve Script dosyamız içine kodları yazarken = atama işareti ile bir değişkene atama yaptığımızda değişken direkt olarak sistem tarafından tanınır. Tanımladığımız bu değişkene de $degiskenadi şeklinde ulaşır ve kullanırız. Değişkenler, isimlerinin başında Ko d nano giriscikis komutuyla dosya içine giriyoruz. sayısal karakter barındırmaz. Bunun dışında istediğimiz gibi degişkene isim verebiliriz. Şimdi bunun bir örneğini yapalım. Yine dosyamızı açıyor ve aşağıdaki girişleri yapıyoruz: #!/bin/bash degisken1= Merhaba Dünya echo $degisken1 Ko d Gördünüz gibi echo ile kullanıcıdan bir mesaj girmesini istiyoruz. Ardından kullanıcının mesajını read kodu ile mesaj isimli değişkene atıyoruz. Read kodu kullanıcının bir veri girmesini bekler. Sonra girilen bu veriyi de burada belirttiğimiz mesaj isimli değişkene atıyor. Ardından da $mesaj kodu ile değişkenimize ulaşıyor ve yine Gördüğünüz gibi ilk çalışmamızda yaptığımız echo ile direkt mesaj yazdırmak yerine degisken1 = kullanarak mesajımızı degisken1 'in içine kaydettik. Echo komutu ile de degişken1 'i yazdırdık. Degisken1 isimli değişkene ulaşmak için de $ karakterini kullandık. Yine./ilkcalisma dediğinizde ekrana Merhaba Dünya mesajının basıldığını göreceğiz. echo ile ekrana bastırıyoruz. Diğer uygulamalarımıza göre bu uygulamamızda sabit durumdan çıkarak çalışma esnasında değişik sonuçlar üretebilen bir kodlama yaptık. Kabuk programlama yazı dizimizin bu çalışmasında temel kavramlara değinip 3 konu işlemiş olduk. Bu ilk çalışmamız sonucunda artık içine kod yazabileceğimiz bir script dosyası 3-Giriş/Cıkış İşlemleri İlk uygulamamızda direkt ekrana istediğimiz bir mesajı bastırdık. Uygulama yazıldıktan sonra o mesaj artık değişikliğe uğramaz. Çünkü direkt kodlamada o mesajı belirttik. Uygulama çalıştığı sürece hep o mesajı bastı. Daha sonra ikinci uygulamamızda da bunu bir değişkene atayarak bastırdık. Değişkenin değeri de yine kodlama içerisinden belirtildiği için aslında ilk uygulamadan çok farklı olmadı. Yalnız tabii ki bu aşamaya gelmek için o denemeleri yapmamız faydalıydı. oluşturabiliriz. Öğrendiğimiz kodlar itibarıyla da ekrana dilediğimiz mesajı bastırabilir (echo), bir değişken tanımlayıp (degisken1 ) ona değer atayabiliriz (degisken1 = deger ). Yine o değişken değerini ekrana bastırabileceğimiz gibi (echo) tanımladığımız değişkene çalışma esnasında da girilen değeri okuyup (read) ve bastırabiliriz (echo). Önümüzdeki sayıda bu konuları pekiştirip yeni konularla daha etkin ve kullanılabilir araçlar geliştireceğiz. Görüşmek üzere. 29

30 PC-BSD 9.1 Duyuruldu Unix tabanlı FreeBSD'nin geliştiricileri, masaüstü bilgisayarlar (Grafiksel Kullanıcı Arayüzü) donanım ile uyumu da PC-BSD için hazırladıkladıkları PC-BSD 9.1 sürümünün duyurusunu yerini alıyor. yaptılar. GUI tabanlı EasyPBI( Push Button Installer) paket yönetim PC-BSD 9.1, TrueOS özelliklerini sunuyor. Komut satırından sistemi ile paket oluşturmak PC-BSD'de kolaylaşıyor. PBI paket kullanılabilecek PC-BSD araçlarıyla birlikte gelen dağıtımın tarayıcısı ve kurucusu AppCafe de geliştirildi. geliştiricileri ZFS yapılandırma, yansıtma ve kurulum sırasında takas alanını destekleyen yeni bir sistem yükleyiciyi de BSD lisanslı PC-BSD, 32 ve 64 bit sürümleri ile indirilmeye unutmamışlar. Ayrıca yeni bir ses konfigürasyonu ve GUI hazır! F2fs: Flash Dostu Dosya Sistemi Linux'a Entegre Edildi Bilindiği gibi artık depolama birimlerimiz flash bellek yongaları ve oldukça basit Flash parçalanma manyetik disklerden flash bellek yongaları Çeviri Katmanı (FTL) kullanan depolama depolamanın sonuna gelinir ve başlangıçtan içeren Bu ortamları için tasarlanmıştır. FTL kullanan tekrar başlar ve daha fazla veri saklamak için geşinin nedenlerinin başında katı hâl disklerin depolama ortamlarına örnek olarak USB flash herhangi bir yeni ayrılan boş alanı kullanır. hem daha hızlı hem de daha az enerji sürücüler, bellek kartları (emmc, SD kartlar, tüketmesi gelmektedir. Şu an için tek sıkıntı...), dahili depolama ünitesi olan kameralar, Benzer maliyet yönündedir. Maliyet olak katı hâl tabletler ve akıllı telefonları verebiliriz. sistemlerindeki "Solid Disk"lere kaymaktadır. diskler manyetik disklere göre daha fazladır. mekanizmalar Flash Sadece bir flash Çeviri kere depolama Katmanı'nda kullanılmaktadır. Örneğin; yazma işi sınırlı Katı hâl diskleri için yeni dosya sistemleri F2fs tıpkı Btrs gibi bir 'Log-structured' dosya sayıda tolere edileceği için flash yongalarının üzerinde çalışılmaktadır. Geliştirilen yeni bir sistemidir (LFS). Bu dosya sistemleri Kopyala- eşit kullanılmasını dosya sistemi F2fs'dir. sağlamaktadır. F2fs'de Bu sistemin Üzerine-Yaz (COW) mantığını kullanır. Bir kullanılan bazı yaklaşımlar dosya sistemi ile Linus Torvalds, dosya başka bir dosyanın üzerine yazıldığında Flaş Çeviri Katmanı arasında uyumlu bir ilişki Linux'un geliştirme ana çekirdeğine kod dosya sistemi farklı bir yerde yeni bir veri kurmayı hedeflemektedir. Aynı zamanda F2fs entegre etmiş. Bu çekirdek şu an Linux'un 3.8 depolamak için yer ayıracak ve eski verilerin bilinen çeşitli LFS dosya sorunlarını önlemek (1,2,3) çekirdek sürümlerini hazırlamak için referanslarını silecektir. Ancak Btrs ya da için tasarlanmıştır. F2fs ile ilgili detaylı bilgiyi kullanılıyor. ilgili çekirdek belgelerinde bulabilirsiniz. desteklenebilmesi adına F2fs Ext4'ün aksine F2fs depolama alanını sırayla ağırlıklı olarak Samsung çalışanları tarafından doldurur ve bir sonraki veriyi en son saklanan geliştirilen bir dosya sistemi olup özellikle verinin hemen yanına sakladığı için datada Steam Beta Artık Herkese Açık versiyonunun Ekim ayında tanıtılan tüm bulunmaktadır: Team Fortress 2, Serious Sam kullanıcılara açacağını duyurdu. Beta sürümü 3: BFE, Red Orchestra: Ostfront 41-45, Book of Kasım ayında sınırlı bir kullanıcı grubunun Unwritten Tales ve daha niceleri. kullanımına görülmez. "Steam for Linux" beta, artık tüm Ubuntu kullanıcılarının kullanımına açık! Valve, bir oyun platformu olan Steam'in Linux beta açılmıştı. sürümünü Valve, istemcinin Ubuntu paketi için bir indirme bağlantısı Steam for Linux'un.deb paketi Valve'nin sunuyor. Steam hesabı olan herkesin de sitesinden kullanımına açıyor. Ubuntu paketlerinden kullanıcılarının farklı Linux dağıtımları için bir yükleyici olarak alabileceği bir deponun desteğini de oluşturulmaya çalışılsa da bu Valve tarafından sunuyor. Ayrıca istemcinin yeni sürümlerinin resmî olarak desteklenmedi. duyurusunu alabileceğiniz bir e-posta listesi indirilebilir. Valve, güncellemeleri Ubuntu otomatik de mevcut. Steam'de şu anda Linux için 51 adet oyun 30

31 Perl 25 Yaşında En eski yazılım dillerden biri olan Perl, 1 8 Aralık'ta 25. yılını kutladı. Aralık Ayında En Çok Satılan Ubuntu Uygulamaları Larry Wall tarafından geliştirilen bir programlama dili olan Perl, güçlü ve Aralık pratik programlama dilidir. Özellikle de yoğun şekilde metin işleme ve uygulaması bir karting oyunu olan RC Mini görüntü tanıma söz konusu olduğunda kullanılabilecek bir dildir. Hemen her Racers oldu. Uygulama, Kasım ayında 2. işletim sisteminde çalışan Perl, kaynak kodu açık olarak sunulmuştur. sıradaydı. Aşağıda Aralık ayında en çok ayının en çok satışı yapılan satılan Ubuntu uygulamalarının listesi yer Samba 4.0 Çıktı alıyor. Her uygulamanın yanında yer alan numaralar ise o uygulamanın Kasım ayında listenin kaçıncı sırasında olduğunu gösteriyor. Tabii ki yeni çıkan ve listeye yeni Son major sürümden altı yıl sonra ve on yıllık bir çalışma sonucu Samba geliştirici takımı, Server Message Block(SMB) protokolünün özgür yazılım uyarlamasının son sürümü olan Samba 4.0'ı duyurdu. Samba 4, Windows 8 de dahil desteklenen Windows sürümlerinde Active Directory Ağ Yönetici'sinin işlevlerini yerine getirmek için gerekli olan tüm uzaktan çağrı prosedürleri, LDAP sunucu, Kerberos kimlik doğrulama ve dinamik DNS servisi sayesinde uzun süredir GNU/Linux tarafında beklenen Microsoft'un Active Directory teknolojisi desteğini veriyor. Samba 4 Windows ağındaki sistemleri yönetmek için grup ilkeleri, dolaşım profilleri ve diğer özellikler sunarken, Exchange sunucular ve Exchange'e uyumlu açık kaynak alternatiflerle de çalışabiliyor. giren uygulamalar da mevcut Stormcloud ve Dare Up gibi. 1 ) RC Mini Racers (2) 2) Stormcloud (yeni) 3) Amnesia: The Dark Descent (1 ) 4) Fluendo DVD Player (Eylül'den sonra yine listede) 5) Braid (5) 6) Bastion (3) 7) Machinarium (6) 8) MC Launcher (Eylül'den sonra yine listede) 9) Mini Minecraft Launcher (8) 1 0) Dare Up (yeni) Samba 4.0'ın beta sürümü Haziran ayından bu yana test edilmekteydi. Geliştiricilere göre şu anki sürüm oldukça kararlı. GPLv3 altında lisanslanan Samba 4.0 Samba sunucularından indirilebilir. 31