Reaktif Güç Kontrol Rölesi. Reaktif Güç Kontrol Rölesi. Kullanım Kılavuzu

Transkript

1 Reaktif Güç Kontrol Rölesi Kullanım Kılavuzu

2 İÇİNDEKİLER BÖLÜM GENEL BİLGİLER...0. Semboller Genel Uyarılar Alıı Kontrolü ve Teslimat İçeriği....4 RAPIDUS Reaktif Güç Kontrol Rölesi....5 Rapidus Ön Panel...3 BÖLÜM 2 KURULUM Kurulum Hazırlık Panoya yerleştirme Bağlantı Şemaları Boyutlar İlk Açılış Ayarları Dil / Lang. / Язык Ayarı Tarih Ayarı Saat Ayarı Akım Trafo Oranı Gerilim Trafo Oranı Kademe Numarası Başlat Açılış Ekranı Ayarlar Hızlı Kurulum Menüsü Dil Ayarı Tarih Menüsü Saat Menüsü Akım Trafo Oranı Gerilim Trafo Oranı Kademe Numarası Kurulum Menüsü Şebeke Menüsü Akım Trafo Oranı Ayarı Gerilim trafo oranı Ayarı Demand periyodu Ayarı Kademe Menüsü Atanan Güç Menüsü Atanan Tip Menüsü Ön Tanımlı Menüsü Yapı Menüsü Güç Menüsü Sayı Menüsü Diğer Menüsü Kompanzasyon Menüsü Kademeler Menüsü Program Menüsü Rapidus Program

3 Artan Sıralı program Azalan Sıralı Mod Doğrusal Mod Dairesel Mod Manuel program Hedef İndüktif Menüsü Hedef Kapasitif Menüsü Hedef 2 İndüktif Menüsü Hedef 2 Kapasitif Menüsü Alma Süresi (Devreye Alma Süresi) Menüsü Çıkarma Süresi (Devreden Çıkarma Süresi) Menüsü Kaydırma Açısı Menüsü Ortalama Güç Süresi Sabit Kademeler Menüsü Öğrenme Menüsü Bağlantı Öğr. Menüsü Açılışta öğren Kademe Numarası Deneme Periyodu Deneme Sayısı Yardımı Giriş Menüsü Kapalı Modu Gee/Gündüz Modu Jeneratör Modu Cihaz Menüsü Dil Ayarı Kontrast Ayarı Şifre Koruması Yeni Şifre Ayarı Ekran Açık Seçimi Ekran Açık Süresi Ayarı Enerji Menüsü Gün başlangıı ayarı Ay başlangıı ayarı kwh Ayarı kwh E. Ayarı kvarh İ. Ayarı kvarh K. Ayarı İletişim Menüsü Port Hızı Menüsü Köle Id Menüsü Alarm Menüsü Enerji Alarmı Menüsü V(L-N) Alarm Menüsü V(L-L) Alarm Menüsü Akım Alarm Menüsü...6 3

4 P Alarm Menüsü Q Alarm Menüsü S Alarm Menüsü CosØ Alarm Menüsü PF Alarm Menüsü Kademe Alarm Menüsü IN Alarm Menüsü F Alarm Menüsü V Harmonik Alarm Menüsü I Harmonik Alarm Menüsü Sıaklık Alarm Menüsü Sil Menüsü Tarih / Saat Menüsü Sistem Bilgisi Menüsü Şifre girişi Menüsü Başlatma Ön ayarlar Ölçümler Menüsü Anlık Menüsü Enerji Menüsü Tük. Aktif Menüsü (Tüketilen Aktif Enerji Menüsü) Ür. Aktif Menüsü (Üretilen Aktif Enerji Menüsü) İnd. Reaktif Menüsü (İndüktif Reaktif Eneri Menüsü) Kap. Reaktif Menüsü (Kapasitif Reaktif Enerji Menüsü) Demand Menüsü Akım Menüsü Aktif güç menüsü Reaktif güç menüsü Görünür güç menüsü Fazör diyagram Menüsü Harmonik Menüsü Tablo Menüsü Grafik Menüsü Komp. (Kompanzasyon) Menüsü Anah. sayısı Menüsü Çalışma Süresi Menüsü DCM (Dynami Capaitor Monitoring Dinamik Kapasite İzleme) Bağlantı Öğren Menüsü Öğrenilen Bağ. Menüsü Kademe Öğren Menüsü Alarmlar Menüsü Faz Menüsü Faz2 Menüsü Faz3 Menüsü Kademe Menüsü Diğer Menüsü...8 4

5 3.2.5 Analiz Menüsü Minimum Menüsü Saatlik Menüsü Faz Menüsü Faz2 Menüsü Faz3 Menüsü Diğer Günlük Menüsü Aylık Menüsü Maksimum Menüsü Ortalama Menüsü Enerji Menüsü Saatlik Menüsü Günlük Menüsü Aylık Menüsü...85 BÖLÜM 4 BÖLÜM 5 FABRİKA ÖN DEĞERLERİ...87 TEKNİK ÖZELLİKLER

6 ŞEKİLLER Şekil - Şekil -2 Şekil -3 Şekil -4 Şekil 2- Şekil 2-2 Şekil 2-3 Şekil 2-4 Şekil 2-5 Şekil 2-6 Şekil 2-7 Şekil 3- Şekil 3-2 Şekil 3-3 Şekil 3-4 Şekil 3-5 Şekil 3-6 Şekil 3-7 Şekil 3-8 Şekil 3-9 Şekil 3-0 Şekil 3- Şekil 3-2 Şekil 3-3 Şekil 3-4 Şekil 3-5 Şekil 3-6 Şekil 3-7 Şekil 3-8 Şekil 3-9 Şekil 3-20 Şekil 3-2 Şekil 3-22 Şekil 3-23 Şekil 3-24 Şekil 3-25 Şekil 3-26 Şekil 3-27 Şekil 3-28 Şekil 3-29 Şekil 3-30 Şekil 3-3 Şekil 3-32 Şekil 3-33 Şekil 3-34 Şekil 3-35 RAPIDUS 23R Ekranı...3 RAPIDUS 232R Ekranı...4 RAPIDUS 232R Bilgi Ekranı...5 RAPIDUS 232R Kademe Bilgi Ekranı...5 RAPIDUS un Panoya Yerleştirilmesi...7 RAPIDUS un Sabitlenmesi...8 Klemens Vidalarının Gevşetilmesi...8 Kablonun Klemense Takılması...9 Kablonun Klemense Sabitlenmesi...9 RAPIDUS Bağlantı Şeması...20 Boyutlar...20 İlk Açılış Ayarlar...22 Dil / Lang./ Язык Ayarı...22 Tarih Ayarı...23 Tarih Ayarı Örneği...23 Akım Trafo Oranı...24 Sanal Klavye Değer Girme...25 Gerilim Trafo Oranı...26 Kademe Yapısı...26 Başlat...27 Bağlantılar Öğrenilirken Açılış Ekranı...27 Bağlantılar Öğrenildikten Sonra Açılış Ekranı...28 Ayarlar Menüsü...28 Hızlı Kurulum Menüsü...29 RAPIDUS Kaydet sorgusu...30 Şebeke Menüsü...3 Akım Trafo Oranı Ayarı...3 Gerilim Trafo Oranı Ayarı...32 Demand Periyodu Ayarı...32 Kademe Menüsü...33 Atanan Güç Menüsü...33 Atanan Tip Menüsü...34 Ön Tanımlı Menüsü...34 Ön Tanımlı Menüsü...36 Kompanzasyon Menüsü...36 Kompanzasyon Menüsü...37 RAPIDUS Mod Kompanzasyon Aşamaları...38 RAPIDUS Artan Sıralı Mod...39 RAPIDUS Azalan Sıralı Mod...4 RAPIDUS Doğrusal Mod...43 RAPIDUS Dairesel Mod...45 Manuel Mod Menüsü...46 Kademeli RAPIDUS Bilgi Ekranı...46 Kademe Devrede Ekranı...47 Ort. Güç Süresi Menüsü...49 Sabit Kademeler Menüsü

7 Şekil 3-36 Şekil 3-37 Şekil 3-38 Şekil 3-39 Şekil 3-40 Şekil 3-4 Şekil 3-42 Şekil 3-43 Şekil 3-44 Şekil 3-45 Şekil 3-46 Şekil 3-47 Şekil 3-48 Şekil 3-49 Şekil 3-50 Şekil 3-5 Şekil 3-52 Şekil 3-53 Şekil 3-54 Şekil 3-55 Şekil 3-56 Şekil 3-57 Şekil 3-58 Şekil 3-59 Şekil 3-60 Şekil 3-6 Şekil 3-62 Şekil 3-63 Şekil 3-64 Şekil 3-65 Şekil 3-66 Şekil 3-67 Şekil 3-68 Şekil 3-69 Şekil 3-70 Şekil 3-7 Şekil 3-72 Şekil 3-73 Şekil 3-74 Şekil 3-75 Şekil 3-76 Şekil 3-77 Şekil 3-78 Şekil 3-79 Şekil 3-80 Şekil 3-8 Şekil 3-82 Şekil 3-83 Şekil 3-84 Şekil 3-85 Bağlantı Ayarı...50 Açılışta Bağlantıları Öğrenme...5 Başarısız Bağlantı Öğrenmenin Ardından Bekleme Süresi...5 Deneme Periyodu...52 Deneme Sayısı...52 Yardımı Girişi...52 Cihaz Menüsü...53 Kontrast Ayarı...54 Şifre Koruması...54 Yeni Şifre Girişi...55 Ekran Açık Süresi Ayarı...55 Enerji Menüsü...56 Port Hızı Ayarı...57 Köle Id Ayarı...57 Alarm Menüsü...58 Enerji Menüsü...58 V(L-N) Alarm Menüsü...59 Alarm Rölesi Ayarı...59 Alarm Süresi Ayarı...60 Histeresiz Ayarı...60 Alarm Örneği...60 V Harmonik Alarm Menüsü...62 THDV Üst Limit Ayarı...62 V3-V2 Harmonik Üst Limit Ayarı...63 Alarm Vermeme Durumu...63 Hatalı Limit...64 Sil Menüsü...64 Silme önesi...65 Silme sonrası...65 Silme Sonrası Atanmış İlk Değer...65 Tarih / Saat Menüsü...66 Sistem Bilgisi...66 Şifre Girişi...67 RAPIDUS Tekrar Başlatma...67 Ön Ayarlar...68 Ölçümler Menüsü...68 Anlık Menüsü...69 Tük. Aktif Enerji Sayfası...70 Saat Başlangıç Örneği...70 Gün Başlangıç Örneği...7 Ay Başlangıç Örneği...7 Demand Menüsü...72 Demand Örneği...73 Akım Menüsü...73 Fazör Diyagram Menüsü...75 Harmonik Tablo Menüsü...75 Grafik Menüsü...76 Kompanzasyon Menüsü...76 Anahtarlama Sayısı...77 Çalışma Süresi

8 Şekil 3-86 Şekil 3-87 Şekil 3-88 Şekil 3-89 Şekil 3-90 Şekil 3-9 Şekil 3-92 Şekil 3-93 Şekil 3-94 Şekil 3-95 Şekil 3-96 Bağlantıları Öğren...78 Öğrenilen Bağlantılar...78 Kademe Öğrenme...79 Alarmlar Menüsü...80 Faz Menüsü...80 Kademe Menüsü...8 Diğer Menüsü...8 Analiz Menüsü...82 Minimum Menüsü...83 Saatlik Menüsü...83 Enerji Menüsü

9 Reaktif Güç Kontrol Rölesi BÖLÜM GENEL BİLGİLER 9

10 BÖLÜM GENEL BİLGİLER BÖLÜM GENEL BİLGİLER. Semboller Dikkat: Bu sembol, kullanılan yerde dikkat edilmesi gereken bilgi olduğunu gösterir. Elektrik Çarpma Tehlikesi: Bu sembol, tehlikeli gerilim veya akım olduğunu gösterir..2 Genel Uyarılar Cihazı şebekeye bağlamaya başlamadan öne, panoda ya da ilgili bütün sistemlerdeki enerjinin kesildiğinden emin olunuz. Montaj ve bağlantılar yetkili kişiler tarafından kullanma kılavuzundaki talimatlara uygun olarak yapılmalıdır. Cihaz, anak bütün bağlantılar yapıldıktan sonra, devreye alınmalıdır. Cihazın gerilim girişleri ile şebeke arasına ve besleme girişi ile şebeke arasına 2 A lik sigorta bağlanması tavsiye edilir. Besleme girişi ve ölçüm girişlerine mm2 (AWG7) kablo; akım girişlerine de 2 mm2 (AWG4Cu) kablo bağlanması tavsiye edilir. Akım trafosunun K-L uçlarını başka bir yerde kısa devre etmeden veya K-L uçlarına yeterine düşük empedanslı bir yük bağlamadan, RAPIDUS akım trafosu bağlantılarını sökmeyiniz. Aksi halde akım trafosunun sekonder uçlarında tehlikeli yüksek gerilimler oluşabilir. Aynı durum, devreye alma için de geçerlidir. Cihaz rutubetli, ıslak, titreşimli ve tozlu ortamlardan uzak tutulmalıdır. Cihazı temizlemek-tozunu almak için kuru bir bez kullanınız. Alkol, tiner ya da aşındırıı bir madde kullanmayınız. Cihazın içini açmayınız. İçinde kullanııların müdahale edebileeği parçalar yoktur. 0

11 BÖLÜM GENEL BİLGİLER.3 Alıı Kontrolü ve Teslimat İçeriği RAPIDUS size ulaştığında, RAPIDUS kutusunun iyi durumda olduğunu Ulaşım esnasında ürünün herhangi bir zarar görmediğini Ürün ismi ve sipariş numarasının doğruluğunu kontrol ediniz. RAPIDUS Sipariş No Kısa tanım Açıklama RAPIDUS 23R Rapidus 3 faz 2 röle RAPIDUS 232R Rapidus 3 faz 24 röle RAPIDUS kutusu içerisinde bulunması gerekenler aşağıda listelenmiştir. adet RAPIDUS adet, CD-ROM (Kullanım klavuzu) 4 adet, panoya sıkıştırma aparatı adet, alarm çıkışları için 4 pinli dişi klemens (NO, C/out2, C/out, NO) adet, akım girişleri için 6 pinli dişi klemens (I, k, I2, k2, I3, k3) adet, gerilim girişi için 4 pinli dişi klemens (V, V2, V3, N) 2 adet, kademe çıkışları için 7 pinli dişi klemens (Com, Com2, K K2) adet, RS485 3 pinli dişi klemens (B, GND, A) adet, generatör girişi için 2 pinli dişi klemens (GenA, GenB) NOT: RAPIDUS 232R ürününde; 4 adet, kademe çıkışları için 7 pinli dişi klemens (Com, Com2, Com3, Com4, K K24) bulunmaktadır..4 RAPIDUS Reaktif Güç Kontrol Rölesi RAPIDUS, çok fonksiyonlu bir reaktif güç kontrol rölesidir. Bağlı olduğu sistemin aktif, reaktif ve toplam güçlerini ölçmektedir. Bu ölçümler sonuunda; kompanzasyon panosunda bulunan kondansatör ve şönt reaktörleri devreye alır. Böylee, sistem reaktif güünü iki yönlü kompanze eder. RAPIDUS sayaçlarında tüketilen aktif, üretilen aktif, indüktif reaktif ve kapasitif reaktif enerji değerleri tutulur. Ön panelde bulunan 60x240 grafik LCD ekran ve 6 adet tuş ile tüm kullanıı işlemleri kolaylıkla yapılabilir. RAPIDUS ta, izole RS485 portu bulunmaktadır. 2 adet alarm rölesi çıkışına sahiptir. RAPIDUS her faza ait Akım, gerilim ve frekans Aktif, reaktif ve görünür güç 5. harmoniğe kadar akım ve gerilim harmonikleri

12 BÖLÜM GENEL BİLGİLER THDV, THDI Güç faktörü, osø değerlerini ölçer/hesaplar. RAPIDUS un Bağlantı şekillerini öğrenme kademe güçlerini ve tiplerini öğrenme Kademelerin her biri için anahtarlama sayıları ve devrede kalma sürelerinin tutulması 6 farklı programda kompanzasyon imkanı Devreye giren kademenin bozuk olup olmadığının tespiti ve dinamik olarak kademe izlemesi Aktif, reaktif (indüktif ve kapasitif ) enerji için; endeks, saat içi, öneki saat, gün içi, öneki gün, ay içi ve öneki ay değerleri 2 kademede kompanzasyon 5. harmoniğe kadar gerilim ve akım harmonikleri ölçümü Röle ve kademelerin test imkanı Otomatik olarak C/k oranı hesaplama gibi özellikleri mevuttur. Ayrıa RAPIDUS ta, Çeşitli ölçüm parametrelerine alarm kurma özelliği Sayaç ilk değerleri atayarak sayaç takibine olanak sağlama 4 haneli şifre girişi ile yetkisiz kullanımı engelleme Batarya ile desteklenmiş gerçek zaman saati ve bellekler bulunur. 2

13 BÖLÜM GENEL BİLGİLER.5 Rapidus Ön Panel Settings Measure Comp. Alarms Analysis CosØ.000 CosØ2.000 CosØ Qind/P 0 % Qap/P % V 2 3 I 2 7: Şekil - RAPIDUS 23R Ekranı Menüler 2 Üç faza ait Cos Ø değerleri 3 Aylık ortalama indüktif oran 4 Aylık ortalama kapasitif oran 5 Kademe sayısı 6 Kademe güü 7 Kademe tipi 8 Fazlara ait akımların ve gerilimlerin varlığı/yokluğu; faz sırası 9 Seçilen kompanzasyon modu 0 Alarm durumu simgesi (Sistemde herhangi bir alarm oluştuğunda görülür) Sıaklık alarm durumu simgesi (Sistemde sıaklık alarmı oluştuğunda görülür) 2 Alarm rölesi simgesi (. ve/veya 2. alarm rölesi herhangi bir alarma atanmışsa ve sistemde alarm varsa; ekranda bu simge gösterilir. Simgenin üzerindeki rakamı. alarm rölesini, 2 rakamı 2. alarm rölesini gösterir) 3 DCM nin aktif olduğunu gösterir 4 RS485 iletişim simgesi 5 Sistem saati 3

14 BÖLÜM GENEL BİLGİLER 2 5 Settings Measure Comp. Alarms Analysis CosØ.000 Qind/P 0 % CosØ2.000 CosØ3.000 Qap/P 0 % V 2 3 I 2 7: Şekil -2 RAPIDUS 232R Ekranı Menüler 2 Üç faza ait Cos Ø değerleri 3 Aylık ortalama indüktif oran 4 Aylık ortlama kapasitif oran 5 Kademe sayısı 6 Fazlara ait akımların ve gerilimlerin varlığı/yokluğu; faz sırası 7 Seçilen kompanzasyon modu 8 Alarm durumu simgesi (Sistemde herhangi bir alarm oluştuğunda görülür) 9 Sıaklık alarmı durumu simgesi (Sistemde sıaklık alarmı oluştuğunda görülür) 0 Alarm durumu simgesi (.ve/veya 2. alarm rölesi herhangi bir alarm atanmışsa ve sistemde alarm varsa; ekranda bu simge gösterilir. Simgenin üzerindeki rakamı.alarm rölesini; 2 rakamı 2. alarm rölesini gösterir. RS485 iletişim simgesi 2 Sistem saati 4

15 BÖLÜM GENEL BİLGİLER Ana ekranda iken aşağı ok tuşuna basılır ise aşağıdaki ekran görünür. Settings Measure Comp. Alarms Analysis CosØ.000 Qind/P 0 % CosØ2.000 CosØ3.000 Qap/P 0 % V 2 3 I 2 7:22 Şekil -3 RAPIDUS 232R Bilgi Ekranı Bu ekranda iken sağ-sol-yukarı-aşağı tuşlara basılarak kademeler arası gezilip, istenilen kademenin üzerinde iken OK tuşuna basılırsa aşağıdaki ekran görünür. Settings Measure Comp. Alarms Analysis CosØ.000 CosØ2.000 CosØ3.000 No Tip C Güç 0kVAr Anah. 0 Süre 0 Qind/P 0 % Qap/P % V 2 3 I 2 7:22 Şekil -4 RAPIDUS 232R Kademe Bilgi Ekranı 5

16 Reaktif Güç Kontrol Rölesi BÖLÜM 2 KURULUM 6

17 BÖLÜM 2 KURULUM BÖLÜM 2 KURULUM Bu bölüm RAPIDUS un montajı, kablo bağlantıları ve bağlantı şekilleri ile ilgili bilgileri içerir. 2. Kurulum Hazırlık Satın alınan RAPIDUS, kullanım kılavuzunda belirtilen bütün donanım opsiyonlarını içermeyebilir. Elektriksel kurulum için, bu durum, önem teşkil etmemektedir. RAPIDUS un montaj ve bağlantıları yetkili kişiler tarafından kullanma kılavuzundaki talimatlara uygun olarak yapılmalıdır. Bağlantılar doğru bir şekilde yapılmadan ihaz çalıştırılmamalıdır. 2.2 Panoya yerleştirme RAPIDUS dikey olarak panoda bulunan boş bölmeye yerleştirilir. Şekil 2- RAPIDUS un Panoya Yerleştirilmesi RAPIDUS, panoya yerleştirildikten sonra sıkıştırma aparatı takılır ve vidası sıkılarak panoya sabitlenir. 7

18 BÖLÜM 2 KURULUM Şekil 2-2 RAPIDUS un Sabitlenmesi RAPIDUS üzerinde 2.5mm2 ve.5mm2 vidalı dişi klemensler bulunmaktadır. Dişi klemens, RAPIDUS üzerindeki yuvasından çıkarılır (sabit erkek klemensten çıkarılır). Dişi klemens üzerindeki vidalar gevşetilir. Şekil 2-3 Klemens Vidalarının Gevşetilmesi Gerilim ve akım uçlarını RAPIDUS a bağlamadan öne güün kesildiğinden emin olunuz. 8

19 BÖLÜM 2 KURULUM Akım trafosunun K-L uçlarını başka bir yerde kısa devre etmeden, RAPIDUS un akım trafosu bağlantılarını sökmeyiniz. Aksi halde akım trafosunun sekonder uçlarında tehlikeli yüksek gerilimler oluşabilir. Aynı durum, devreye alma için de geçerlidir. Kablo, ilgili bağlantı deliğinin içerisine yerleştirilir. Şekil 2-4 Kablonun Klemense Takılması Kablo yerleştirildikten sonra vidalar sıkılarak kablo sabitlenir. Şekil 2-5 Kablonun Klemense Sabitlenmesi Klemens, RAPIDUS üzerindeki yuvasına yerleştirilir. RAPIDUS akım trafoları ile birlikte kullanılıyor ise, bu uyarıyı dikkate alınız. Kullanılan akım trafolarının tipine ve büyüklüğüne göre, trafoların doğru çalışma eşik değerleri değişmektedir. Ölçülen akım değerinin, akım trafosu kullanma kılavuzunda belirtilen akım eşik değerinden büyük olduğunu kontrol ediniz. 9

20 BÖLÜM 2 KURULUM 2.3 Bağlantı Şemaları L L2 L3 N 2A 2A 2A 6A 6A 2A 2A NO2 I3 Com2 K2 K K0 K9 K8 K7 Com K6 K5 K4 K3 K2 K C NO C2 Yardımı Röle Kademe Çıkışları..6 Kademe Çıkışları 7..2 Akım Girişleri Gerilim Girişleri I2 k3 k I2 k2 V V2 V3 N RS485 D+ GND D- Gen Girişi Şekil 2-6 RAPIDUS Bağlantı Şeması 2.4 Boyutlar Boyutlar milimetre insinden verilmiştir Şekil 2-7 Boyutlar 20

21 Reaktif Güç Kontrol Rölesi BÖLÜM 3 MENÜLER 2

22 3. İlk Açılış Ayarları RAPIDUS a, fabrika çıkışından sonra ilk defa güç verildiğinde, aşağıdaki sayfa görülür. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24:3 Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Kademe numarası Başlat Şekil 3- İlk Açılış Ayarlar 3.. Dil / Lang. / Язык Ayarı Bu sekme üzerindeyken OK tuşuna basılına Türkçe ve English ve Pусский dil seçenekleri görünür. Kullanıı yukarı ve aşağı yön tuşları ile istediği seçenek üzerine gelip OK tuşuna basmalıdır. Dil seçimi Türkçe yapıldığı takdirde diğer sekmelerin de yazım dili Türkçe olaaktır. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Türkçe Tarih 30 Ağustos English 203 Saat 2:24:3 Pусский Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Kademe numarası Başlat Şekil 3-2 Dil / Lang./ Язык Ayarı 22

23 3..2 Tarih Ayarı RAPIDUS un tarih ayarı yapılır. Bu seçenek üzerindeyken OK tuşuna basılmalıdır. Sağ ve sol yön tuşları ile gün, ay veya yıl hanelerinin üzerine gelinmelidir. Yukarı ve aşağı yön tuşları ile tarih ayarı yapılır. OK tuşuna basılarak tarih ayarı tamamlanmış olur. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24:3 Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Kademe numarası Başlat Şekil 3-3 Tarih Ayarı Örnek: 30 Ağustos 203 tarihini girmek için: Tarih 29 Temmuz Tarih 30 Temmuz Tarih 30 Temmuz Tarih 30 Ağustos Tarih 30 Ağustos Tarih 30 Ağustos Tarih 30 Ağustos 203 Şekil 3-4 Tarih Ayarı Örneği 23

24 3..3 Saat Ayarı Bu sekmede RAPIDUS un saat ayarı yapılır Tarih menüsünde anlatıldığı gibi ayarlanır Akım Trafo Oranı Akım trafo oranının girildiği ayar sekmesidir. Akım trafosu oranı arası ayarlanabilir. Bu seçenek üzerinde iken OK tuşuna basılırsa, RAPIDUS Sanal Klavyesi belireektir. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24: Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı Kademe numarası Başlat ok sil Alt limit Üst limit 5000 Şekil 3-5 Akım Trafo Oranı Rakamlar üzerinde gezinmek için yön tuşlarını, seçtiğiniz rakamı değer olarak girmek için ise OK tuşunu kullanınız. Eğer yanlış bir rakam girilirse yön tuşları ile kutuuğu üzerine gelip OK tuşuna basınız. Böylee girilen yanlış rakam silineektir. RAPIDUS un doğru kompanzasyon yapabilmesi için, akım trafo oranı doğru girilmelidir. 24

25 Örnek: ok sil Alt limit Üst limit ok sil Alt limit Üst limit ok sil Alt limit Üst limit ok sil Alt limit Üst limit ok sil Alt limit Üst limit ok sil Alt limit Üst limit 5000 Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24:3 Akım trafo oranı 20 Gerilim trafo oranı.0 Kademe numarası Başlat Şekil 3-6 Sanal Klavye Değer Girme 25

26 3..5 Gerilim Trafo Oranı Gerilim trafo oranının girildiği ayar sekmesidir. Gerilim trafosu oranı arası ayarlanabilir. (RAPIDUS Sanal Klavye kullanımı için Bkz Örnek). Gerilim trafo oranı olarak ondalık basamak içeren bir sayı girileek ise; Sanal Klavye üzerindeki kutuuğu üzerine yön tuşları ile gelip OK tuşuna basılmalıdır. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24: Akım trafo oranı 20 Gerilim trafo oranı Kademe numarası Başlat ok sil Alt limit.0 Üst limit Şekil 3-7 Gerilim Trafo Oranı RAPIDUS un doğru kompanzasyon yapabilmesi için, gerilim trafo oranı doğru girilmelidir Kademe Numarası Bu menüden bağlantıların öğrenilebilmesi için gerekli olan 3 fazlı kapasitör kademe numarası girilir. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24: Akım trafo oranı 20 Gerilim trafo oranı Kademe numarası Başlat ok sil Alt limit Üst limit 2 Şekil 3-8 Kademe Yapısı 26

27 3..7 Başlat Başlat sekmesi üzerinde iken OK tuşuna basılırsa ihaz başlatılır. Açılış Ayarları / Startup Settings / настройки Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24:3 Akım trafo oranı 20 Gerilim trafo oranı.0 Kademe numarası Başlat Başlatılıyor... Şekil 3-9 Başlat 3.2 Açılış Ekranı RAPIDUS açılış ayarları sayfası, sadee RAPIDUS a, ilk güç verildiğinde belirir. RAPIDUS başlatıldıktan sonra, Ayarlar menüsünden istenilen tüm ayar değişiklikleri (açılış sayfası ayarları dahil) yapılabilir. RAPIDUS başlatıldıktan sonra aşağıdaki ekran sayfası görülür. Cihaz açıldığında sırasıyla öne bağlantılarını daha sonra kademe güçlerini öğrenir. Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 Bağlantılar Qind/P öğreniliyor. 0 % CosØ2.000 Lütfen bekleyiniz... Deneme Qap/P sayısı : 0 % CosØ V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-0 Bağlantılar Öğrenilirken Açılış Ekranı 27

28 Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 Qind/P 0 % CosØ2.000 CosØ3.000 Qap/P 0 % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3- Bağlantılar Öğrenildikten Sonra Açılış Ekranı 3.2. Ayarlar Ekranın üst kısmında çok seçmeli menüler bulunmaktadır. Sol üst köşede her bir fazın osø değerleri gösterilir. Sağ üst köşede kapasitif ve indüktif oranlar gösterilir. Sol alt köşede fazların durumu ve kompanzasyon modu, sağ alt köşede ise sistem saati gösterilir. Kullanıı, ekranın üst kısmındaki menülerde, sol ve sağ yön tuşlarına basarak dolaşabilir, OK tuşu ile alt menülerin içeriğine ulaşabilir. RAPIDUS ayarları bu menüden yapılmaktadır. Ayarlar sekmesi üzerinde iken OK tuşuna basılırsa, Şekil 3-2 de görüldüğü üzere, alt menüler belireektir. Ayarlar sekmesi altında, aşağıdaki alt menüler bulunmaktadır. Hızlı kurulum Kurulum Tarih/Saat Sistem bilgisi Şifre girişi Başlatma Ön ayarlar Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz Hızlı Kurulum CosØ Kurulum.000 Qind/P 0 % Tarih CosØ2 / Saat.000 Sistem bilgisi Şifre CosØ3 girişi.000 Qap/P Başlatma Ön ayarlar % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-2 Ayarlar Menüsü 28

29 3.2.. Hızlı Kurulum Menüsü Hızlı kurulum sekmesi altında, aşağıdaki alt menüler bulunmaktadır: Dil / Lang. / Язык Tarih Saat Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı Kademe numarası Ayarlar->Hızlı kurulum Dil / Language Türkçe Tarih 30 Ağustos 203 Saat 2:24:3 Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Kademe numarası Dil Ayarı Şekil 3-3 Hızlı Kurulum Menüsü Dil seçimi bu sekmeden yapılır (Bkz. 3..) Tarih Menüsü Tarih ayarı yapılır (Bkz. 3..2) Saat Menüsü Saat ayarı yapılır (Bkz. 3..3) Akım Trafo Oranı Akım trafo oranı girilir (Bkz. 3..4) Gerilim Trafo Oranı Gerilim trafo oranı girilir (Bkz. 3..5) Kademe Numarası RAPIDUS, bağlantıları öğrenirken; 3-faz bir kondansatör devreye alır. Bu sekmede, bağlantıların öğrenilmesinde kullanılaak 3 fazlı kondansatör numarası girilir. 29

30 Yeni ayarların kalıı hafızada saklanabilmesi için, değişikliğin yapıldığı sekmeden Açılış Ekranı na kadar X tuşu ile geri dönülmelidir. Ekranda görülen Ayarlar değişti. Kaydet? mesajına karşılık, OK tuşuna basınız. Böylee değişiklikler kabul edilir ve kalıı hafızada saklanır. X tuşuna basılırsa, yapılmış olan değişiklikler kabul edilmeyeek ve kalıı hafızada da saklanmayaaktır. Ayarlar değişti. Kaydet? X OK Şekil 3-4 RAPIDUS Kaydet sorgusu Ekranda görülen Ayarlar değişti. Kaydet? mesajına karşılık, OK tuşuna basılırsa, değişiklikler kalıı hafızada saklanır. X tuşuna basılırsa, değişiklikler kabul edilmeyeek ve kalıı hafızada saklanmayaaktır Kurulum Menüsü Kurulum sekmesi altında, aşağıdaki alt menüler bulunmaktadır: Şebeke Kademe Kompanzasyon Öğrenme Yardımı giriş Cihaz Enerji İletişim Alarm Sil Kullanıı, yukarı ve aşağı yön tuşlarına basarak menü içinde dolaşabilir, OK tuşu ile alt menülerin (Kurulum menüsü altındaki alt menülerin) içeriğine ulaşabilir. 30

31 Şebeke Menüsü Şebeke ile ilgili ayarların yapıldığı menüdür. Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz Hızlı CosØ Kurulum Şebeke Kurulum.000 Kademe Qind/P 0 % Tarih CosØ2 / Saat.000 Kompanzasyon Sistem bilgisi Öğrenme Qap/P 0 % Şifre CosØ3 girişi.000 Yardımı giriş Başlatma Cihaz Ön ayarlar2 Enerji İletişim Alarm Sil Ayarlar->Kurulum->Şebeke Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Demand periyodu 5 dk V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-5 Şebeke Menüsü Akım Trafo Oranı Ayarı Akım trafo oranının girildiği ayar sekmesidir. Akım trafosu oranı (Sanal Klavye kullanımı için Bkz Örnek) 5000 arası ayarlanabilir. Ayarlar->Kurulum->Şebeke Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Demand periyodu dk ok Alt limit Üst limit sil Şekil 3-6 Akım Trafo Oranı Ayarı RAPIDUS un doğru ölçüm yapabilmesi için akım trafo oranı doğru girilmelidir. 3

32 Gerilim trafo oranı Ayarı Gerilim trafo oranının girildiği ayar sekmesidir. Gerilim trafo oranı arası ayarlanabilir (RAPIDUS Sanal Klavye kullanımı için Bkz Örnek). Gerilim trafo oranı olarak, ondalık basamak içeren bir sayı girileek ise; Sanal Klavye üzerindeki kutuuğu üzerine gelip, OK tuşuna basılmalıdır. Ayarlar->Kurulum->Şebeke Akım trafo oranı Gerilim trafo oranı.0 Demand periyodu dk ok sil Alt limit.0 Üst limit Şekil 3-7 Gerilim Trafo Oranı Ayarı Demand periyodu Ayarı Demand süresinin girildiği ayar sekmesidir. Demand süresi (Sanal Klavye kullanımı için Bkz Örnek) 60 dakika arası ayarlanabilir. Ayarlar->Kurulum->Şebeke Akım trafo oranı 5 Gerilim trafo oranı.0 Demand periyodu dk ok Alt limit Üst limit 60 sil Şekil 3-8 Demand Periyodu Ayarı 32

33 Kademe Menüsü Aşağıdaki alt menülerden oluşur: Atanan güç Atanan tip Öntanımlı Diğer Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz Hızlı CosØ Kurulum Şebeke Atanan güç Kurulum.000 Kademe Qind/P Atanan tip 0 % Tarih CosØ2 / Saat.000 Kompanzasyon Öntanımlı Sistem bilgisi Öğrenme Diğer Qap/P 0 % Şifre CosØ3 girişi.000 Yardımı giriş Başlatma Cihaz Ön ayarlar2 Enerji İletişim Alarm Sil 9 7 V 2 3 I :40 NOT: RAPIDUS 232R de Atanan güç sekmesi Atanan güç ve Atanan güç 2 olarak 2 ayrı sekmeden oluşmaktadır. ile 2. kademelerin güç ayarı Atanan güç sekmesinden, 3 ile 24. kademelerin güç ayarı Atanan güç 2 sekmesinden ayarlanmaktadır. Şekil 3-9 Kademe Menüsü Atanan Güç Menüsü Bu menüde, RAPIDUS un öğrendiği kademe güçleri gösterilir. Ayrıa, kullanıı, bu menü vasıtasıyla, tüm kademe güçlerini manuel olarak atayabilir/değiştirebilir. Ayarlar->Kurulum->Kademe->Atanan güç Kademe 0 Kademe 2 0 Kademe 3 0 Kademe 4 0 Kademe 5 0 Kademe 6 0 Kademe 7 0 Kademe 8 0 Kademe 9 0 Kademe 0 0 Kademe 0 Kademe ok Alt limit 0.00 Üst limit sil Atanan Tip Menüsü Şekil 3-20 Atanan Güç Menüsü Bu menüde RAPIDUS un öğrendiği kademe tipleri gösterilir ya da kullanıı tarafından kademe tipleri ayarlanabilir. C C C2 3 fazlı kondansatör, R fazına bağlı tek fazlı kondansatör, S fazına bağlı tek fazlı kondansatör, 33

34 C3 L L L2 L3 C-2 C2-3 C3- T fazına bağlı tek fazlı kondansatör, 3 fazlı şönt reaktörü, R fazına bağlı tek fazlı şönt reaktörü, S fazına bağlı tek fazlı şönt reaktörü, T fazına bağlı tek fazlı şönt reaktör, R ve S fazlarına bağlı iki fazlı kondansatör, S ve T fazlarına bağlı iki fazlı kondansatör, R ve T fazlarına bağlı iki fazlı kondansatör, anlamına gelmektedir. RAPIDUS un kademe tiplerini doğru öğrenip öğrenmediği, bu menüden kontrol edilmelidir. Eğer RAPIDUS, kademe tiplerini doğru öğrenmemiş ise, aşağıdaki işlemlerden biri gerçeklenir: - RAPIDUS a tekrar kademeleri öğren komutu verilir (Bkz Kademe Öğren Menüsü) - Kademe tipleri manuel olarak düzeltilir. (Bkz. Şekil 3-2) Ayarlar->Kurulum->Kademe->Atanan tip Kademe C C Kademe 2 C L Kademe 3 C C Kademe 4 C C2 Kademe 5 C C3 Kademe 6 C L Kademe 7 C L2 L3 Kademe 8 C C-2 Kademe 9 C C2-3 Kademe 0 C C3- Kademe C L-2 Kademe 2 C NOT: RAPIDUS 232R de Atanan tip sekmesi Atanan tip ve Atanan tip 2 olarak 2 ayrı sekmeden oluşmaktadır. ile 2. kademelerin tip ayarı Atanan tip sekmesinden, 3 ile 24. kademelerin tip ayarı Atanan tip 2 sekmesinden ayarlanmaktadır. Şekil 3-2 Atanan Tip Menüsü Ön Tanımlı Menüsü Öneden tanımlanmış bir yapıya göre kademe ayarları yapılabilir. Ön tanımlı menüsüne ait aşağıdaki üç adet altmenüde, ilgili ayarlar yapılır. Ayarlar->Kurulum->Kademe->Öntanımlı Yapı Güç Sayı Şekil 3-22 Ön Tanımlı Menüsü 34

35 Yapı Menüsü Kademe yapısında seçenekleri bulunur Güç Menüsü Birini kademenin güü, kvar insinden girilir. RAPIDUS, birini kademeden sonraki kademe güçlerini, yapı menüsünde seçilmiş olan şablona göre otomatik hesaplar Sayı Menüsü Örnek: Yapı sekmesinden seçilen şablonda, kaç adet kademe olaağı, bu menüden ayarlanır. Yapı olarak seçildiği, güç olarak 0 kvar (RAPIDUS bu değeri. kademe güü olarak alır), sayı olarak 8 girildiğini varsayınız. Bu durumda kademe güçleri aşağıdaki gibi olaaktır:. kademe : 0 kvar 2. kademe : 20 kvar 3. kademe : 40 kvar 4. kademe : 80 kvar 5. kademe : 80 kvar 6. kademe : 80 kvar 7. kademe : 80 kvar 8. kademe : 80 kvar 35

36 Diğer Menüsü Deşarj süresi girilir. RAPIDUS, devreden çıkardığı bir kademeyi, tekrar devreye almadan öne, deşarj süresi kadar bekler. Ayarlar->Kurulum->Kademe->Diğer Deşarj süresi ok sil Alt limit 3 Üst limit Kompanzasyon Menüsü Şekil 3-23 Ön Tanımlı Menüsü Kompanzasyon menüsü, şekil 3-24 te görülen sekmelerden oluşur. Ayarlar->Kurulum->Kompanzasyon Kademeler Atanan Program Rapidus Hedef ind..000 Hedef kap..000 Hedef inp..000 Hedef kap..000 Alma süresi 0 sn Çıkarma süresi 0 sn Kaydırma açısı 0.00 Ort. güç süresi Kapalı Sabit kademeler Yok Şekil 3-24 Kompanzasyon Menüsü Kademeler Menüsü RAPIDUS reaktif güç kompanzasyonu yaparken, kademeleri devreye alır ve çıkarır. Kademe tipleri ve güç değerleri üç değişik metotla belirlenmektedir. Atanan: Kullanıı, kademe değerlerini manuel olarak RAPIDUS a kendisi girmiştir (Bkz Atanan güç ). Eğer Atanan seçilirse, RAPIDUS, bu değerleri esas alır. Öntanımlı: Kullanıı, ön tanımlı menüsünde (Bkz Ön Tanımlı) belirtilen şekilde kademe güçlerini girmiştir. Eğer Öntanımlı seçilirse, RAPIDUS, bu değerleri esas alır. 36

37 DCM (Dynami Capaitor Monitoring): RAPIDUS dinamik olarak kademe değerlerini izler. DCM algoritması arka planda sürekli çalışmaktadır. Kullanıı, Kademeler sekmesinde DCM opsiyonunu seçtiğinde, RAPIDUS, dinamik olarak izleyip günellediği kademe değerlerini kompanzasyonda kullanmaya başlar. NOT: RAPIDUS 232R de DCM (Dynami Capaitor Monitoring) özelliği yoktur Program Menüsü RAPIDUS, altı değişik program ile kompanzasyon yapabilir. Rapidus, Artan sıralı, Azalan sıralı, Doğrusal ve Dairesel seçenekleri kendilerine özgü algoritmalara sahip programlardır. Manuel seçeneğinde ise, operatör herhangi bir kademeyi devreye alıp çıkarabilir; RAPIDUS bu programda, kullanııya manuel erişim sunmaktan başka bir işlem yapmaz. Aşağıdaki özellikler, Manuel seçeneği hariç, tüm kompanzasyon programları için geçerlidir: Kullanıı RAPIDUS a, istediği tipte (kondansatör veya şönt reaktör) ve sırada kademe atayabilir. RAPIDUS, güçlerini 0 öğrendiği ya da kullanıının 0 atadığı kademeleri, kullanmaz (yok kabul eder). Tek fazlı ya da iki fazlı bir kademe öğrendiğinde, kademelerden en az birinin kullanıı tarafından tek fazlı ya da iki fazlı olarak atandığı durumlarda, RAPIDUS, otomatik olarak Rapidus kompanzasyon programına göre çalışır. Ayarlar->Kurulum->Kompanzasyon Kademeler Atanan Rapidus Program Rapidus Artan sıralı Azalan sıralı Hedef ind..000 Doğrusal Hedef kap..000 Dairesel Hedef inp..000 Manuel Hedef kap..000 Alma süresi 0 sn Çıkarma süresi 0 sn Kaydırma açısı 0.00 Ort. güç süresi Kapalı Sabit kademeler Yok Şekil 3-25 Kompanzasyon Menüsü 37

38 Rapidus Program Kademelerde tek fazlı ya da iki fazlı kondansatör ve/veya tek fazlı ya da iki fazlı şönt reaktör olmasına izin veren tek kompanzasyon programı Rapidus seçeneğidir ( Manuel hariç). RAPIDUS ilk ayarlarında (fabrika ayarlarında) seçili kompanzasyon programı Rapidus opsiyonudur. Ölçülen ihtiyaa en yakın kademe kombinasyonunu devreye alır. İhtiyaç B C C C C C CosPhi = (Hedef indüktif) A CosPhi =.000 CosPhi = (Hedef kapasitif) Şekil 3-26 RAPIDUS Mod Kompanzasyon Aşamaları Yukarıdaki şemada: A: Hedeflenen CosØ değerlerine denk gelen reaktif güç aralığıdır. B: RAPIDUS un kompanzasyon kararı aldığı (otomatik C/K oranına göre hesaplanan) sınır değerdir. C: Kompanzasyon yapılması gereken reaktif güç değeridir. Sistem A aralığındayken, RAPIDUS kompanzasyon yapmaz. Sistem bu aralıktayken, RAPIDUS un kademe devreye alma ve kademe devreden çıkarma sayaçları aktif değildir. RAPIDUS, sistem reaktif güç ihtiyaı, B noktasının üzerine çıktıktan alma süresi (Bkz Alma süresi) sonra, kademe devreye almaya başlar. Benzer şekilde, RAPIDUS, sistem reaktif güç ihtiyaı, B noktasının altına indikten çıkarma süresi (Bkz Çıkarma süresi) sonra, kademe devreden çıkarmaya başlar Artan Sıralı program Artan sıralı programda tüm kademelerin (kondansatör ya da reaktör) 3 fazlı olması gerekir. Kademe devreye alma ve çıkarma işlemleri, en düşük güçlü kademeden başlayarak (artan sıralı) yapılır. Devreye alma/devreden çıkarma ihtiyaı olduğu zaman, sadee bir kademe devreye alınır/çıkarılır. Ardından, reaktif güç tekrar hesaplanır. Kademe devreye alma/devreden çıkarma ihtiyaı devam ediyorsa, bir sonraki en düşük güçlü kademe devreye alınır/devreden çıkarılır. 38

39 Sistem İndüktif iken Devrede şönt reaktör varsa, RAPIDUS, en düşük güçlü şönt reaktörden başlayarak, ihtiyaç karşılanınaya kadar, kademeleri tek tek devreden çıkartır. Tüm şönt reaktörlerin devreden çıkartıldığını ve sistemin hala indüktif olduğunu varsayınız. RAPIDUS, en düşük güe sahip kondansatör kademesinden başlayarak, kademeleri devreye alır. Sistem Kapasitif iken Devrede kondansatör varsa, RAPIDUS, en düşük güçlü kondansatörden başlayarak, ihtiyaç karşılanınaya kadar, kademeleri tek tek devreden çıkarır. Tüm kondansatörler devreden çıkartıldığı ve sistemin hala kapasitif olduğunu varsayınız. RAPIDUS, en düşük güe sahip şönt reaktör kademesinden başlayarak, kademeleri devreye alır. İNDÜKTÖR KAPASİTOR SABİT ÖLÇÜ TÜM KULLANILACAK KADEMELER 5K KOMPANZASYONDA KULLANILACAK KADEMELER ÖRNEK: SİSTEM İNDÜKTİF, 46K KAPASİTÖR İHTİYACI MEVCUT (Minimum kademe güü 5K * CK = 5K * 2/3 = 3.3K) 4(7) 5K İhtiyaç 4K 3(5) İhtiyaç 3K 5(8) 5K İhtiyaç 6K 7() 20K (3) 2(4) 3(5) 4(7) 5K 5(8) 5K 6(0) 25K 7() 20K 8(2) 30K K 7 5K 8 5K 9 0K 0 25K 20K 2 30K İhtiyaç -4K 4(7) 5K İhtiyaç K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım Adım 2 Adım 3 Adım 4 Adım 5 SİSTEM KAPASİTİF, 00K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 3(5) İhtiyaç -90K 5(8) 5K İhtiyaç -75K 7() 20K İhtiyaç -55K (3) İhtiyaç -45K 2(4) İhtiyaç -35K ve CK dan büyük anak devrede olan tüm kapasitörler çıkarıldığı ve devreye tüm indüktörler alındığı halde ihtiyaç devam ediyor. ALARM VERİLECEK. Adım Adım 2 Adım 3 Adım 4 Adım 5 Şekil 3-27 RAPIDUS Artan Sıralı Mod 39

40 Azalan Sıralı Mod Azalan sıralı programda tüm kademelerin (kondansatör ya da reaktör) 3 fazlı olması gerekir. RAPIDUS, kademe devreye alma / devreden çıkarma işlemini, ihtiyaa en yakın kademeden başlayarak gerçekler. Devreye alma/devreden çıkarma ihtiyaı olduğu zaman, sadee bir kademe devreye alınır/çıkarılır. Ardından, reaktif güç tekrar hesaplanır. Kademe devreye alma/devreden çıkarma gereksinimi devam ediyorsa, ihtiyaa en yakın bir sonraki kademe devreye alınır/devreden çıkarılır. Sistem İndüktif ise; Devrede şönt reaktör varsa, ihtiyaa en yakın güçlü şönt reaktörden başlanarak ihtiyaç karşılanınaya kadar kademeler teker teker devreden çıkartılır. Tüm şönt reaktörler devreden çıkartıldığı halde, sistem hala indüktifse ve devrede olmayan kondansatör kademeleri varsa, ihtiyaa en yakın güçlü kondansatör kademesinden başlanarak ihtiyaç karşılanınaya kadar kademeler devreye alınır. Sistem Kapasitif ise; Devrede kondansatör varsa, ihtiyaa en yakın güçlü kondansatörden başlanarak ihtiyaç karşılanınaya kadar kademeler teker teker devreden çıkartılır. Tüm kondansatörler devreden çıkartıldığı halde, sistem hala kapasitifse ve devrede olmayan şönt reaktör kademeleri varsa, ihtiyaa en yakın güçlü şönt reaktör kademesinden başlanarak ihtiyaç karşılanınaya kadar kademeler devreye alınır. 40

41 İNDÜKTÖR KAPASİTOR SABİT ÖLÇÜ TÜM KULLANILACAK KADEMELER 5K KOMPANZASYONDA KULLANILACAK KADEMELER ÖRNEK: SİSTEM İNDÜKTİF, 46K KAPASİTÖR İHTİYACI MEVCUT (Minimum kademe güü 5K * CK = 5K * 2/3 = 3.3K) 8(2) 30K İhtiyaç 6K 3(5) İhtiyaç 6K (3) 2(4) 3(5) 4(7) 5K 5(8) 5K 6(0) 25K 7() 20K 8(2) 30K K 7 5K 8 5K 9 0K 0 25K 20K 2 30K 5(8) 5K İhtiyaç K İhtiyaç K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım Adım 2 Adım 3 SİSTEM KAPASİTİF, 00K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 8(2) 30K İhtiyaç -70K 3(5) İhtiyaç -75K 5(8) 5K İhtiyaç -55K (3) İhtiyaç -45K 2(4) İhtiyaç -35K ve CK dan büyük anak devrede olan tüm kapasitörler çıkarıldığı ve devreye tüm indüktörler alındığı halde ihtiyaç devam ediyor. ALARM VERİLECEK. Adım Adım 2 Adım 3 Adım 4 Adım 5 Şekil 3-28 RAPIDUS Azalan Sıralı Mod 4

42 Doğrusal Mod Doğrusal programda tüm kademelerin (kondansatör ya da reaktör) 3 fazlı olması gerekir. Doğrusal program... kademe yapısındaki panolarda kullanılır. Doğrusal programda devreye ilk giren kademe, devreden en son çıkar. Sistem İndüktif ise; Devrede şönt reaktör varsa, ihtiyaı karşılayaak sayıda şönt reaktör devreden çıkartılır. Tüm şönt reaktörler devreden çıkartıldığı halde sistem hala indüktifse, gerekli sayıda kondansatör devreye alınır. Sistem Kapasitif ise; Devrede kondansatör varsa, ihtiyaı karşılayaak sayıda kondansatör devreden çıkartılır. Tüm kondansatörler devreden çıkartıldığı halde sistem hala kapasitifse, gerekli sayıda şönt reaktör devreye alınır. 42

43 İNDÜKTÖR KAPASİTOR SABİT ÖLÇÜ TÜM KULLANILACAK KADEMELER KOMPANZASYONDA KULLANILACAK KADEMELER ÖRNEK: SİSTEM İNDÜKTİF, 46K KAPASİTÖR İHTİYACI MEVCUT (Minimum kademe güü * CK = * 2/3 = 6.7K) 3(5) 4(7) 5(8) (3) 2(4) 3(5) 4(7) 5(8) 6(0) 7() 8(2) K K 0 2 6(0) 7() İhtiyaç -4K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 20K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 7() 6(0) İhtiyaç 0K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 40K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 5(8) 4(7) 3(5) (3) İhtiyaç 0K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 20K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 5(8) İhtiyaç - ve CK dan büyük olduğu için kompanzasyon ihtiyaı devam ediyor. Anak devreye alınaak indüktör ve devreden çıkarılaak kapasitör yok. ALARM VERİLECEK Adım Şekil 3-29 RAPIDUS Doğrusal Mod 43

44 Dairesel Mod Dairesel programda tüm kademelerin (kondansatör ya da reaktör) 3 fazlı olması gerekir. Dairesel program... kademe yapısındaki panolarda kullanılır. Dairesel programda devreye ilk giren kademe, devreden ilk çıkar. Sistem İndüktif ise; Devrede şönt reaktör varsa, ihtiyaı karşılayaak sayıda şönt reaktör devreden çıkartılır. Tüm şönt reaktörler devreden çıkartıldığı halde sistem hala indüktif ise, gerekli sayıda kondansatör devreye alınır. Sistem Kapasitif ise; Devrede kondansatör varsa, ihtiyaı karşılayaak sayıda kondansatör devreden çıkartılır. Tüm kondansatörler devreden çıkartıldığı halde ihtiyaç devam ediyorsa, gerekli sayıda şönt reaktör devreye alınır. 44

45 İNDÜKTÖR KAPASİTOR SABİT ÖLÇÜ TÜM KULLANILACAK KADEMELER KOMPANZASYONDA KULLANILACAK KADEMELER ÖRNEK: SİSTEM İNDÜKTİF, 46K KAPASİTÖR İHTİYACI MEVCUT (Minimum kademe güü * CK = * 2/3 = 6.7K) 3(5) 4(7) 5(8) (3) 2(4) 3(5) 4(7) 5(8) 6(0) 7() 8(2) K K 0 2 6(0) 7() İhtiyaç -4K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 30K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 3(5) 4(7) 5(8) İhtiyaç 0K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 20K KAPASİTÖR İHTİYACI MEVCUT 8(2) 3(5) İhtiyaç 0K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 60K İNDÜKTÖR İHTİYACI MEVCUT 6(0) 7() 8(2) 3(5) (3) 2(4) İhtiyaç 0K ve CK dan küçük olduğu için kompanzasyon sonlandırılır. Adım SİSTEM KAPASİTİF, 90K KAPASİTÖR İHTİYACI MEVCUT (3) 2(4) 4(7) 5(8) 6(0) 7() 8(2) 3(5) İhtiyaç - ve ihtiya devam edimesine rağmen devreden çıkarılaak indüktör ve devreye alınaak kapasitör bulunmamaktadır. ALARM VERİLECEK Adım Şekil 3-30 RAPIDUS Dairesel Mod 45

46 Manuel program RAPIDUS, manuel moda alındığı zaman otomatik kompanzasyon yapmaz. Manuel program aktif iken, ana menü sayfası sol alt köşesinde el simgesi görünür. Bu simge RAPIDUS un manuel kompanzasyon programında olduğunu gösterir. Ana menü ekranındayken aşağı yön tuşuna basılarak manuel mod aktif edilir. Yön tuşları ile devreye alınması istenen kademenin üstüne gelinir ve OK tuşuna basılır. Böylee kademe devreye alınmış olur. Devreden çıkarılmak istene kademenin üstüne gelinerek OK tuşuna basılır ise kademe devreden çıkarılmış olur. Kademe devreye alınırken yanında kum saati simgesi çıkması kademenin devreye alınması için deşarj süresinin beklendiğini gösterir. Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 CosØ2.000 CosØ Qind/P 0 % Qap/P % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-3 Manuel Mod Menüsü 24 Kademeli RAPIDUS da Manuel moda iken istenen kademenin üzerinde gelip OK tuşuna basarsa aşağıdaki ekran görülür. Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 CosØ2.000 CosØ3.000 No Tip C Güç 0kVAr Anah. 0 Süre 0 Qind/P 0 % Qap/P % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-32 Kademeli RAPIDUS Bilgi Ekranı 46

47 Bu durumda tekrar OK tuşuna basılır ise kademe çeker. devreye girdiğinde ekranda görülür. işareti ilgili kademenin Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ CosØ CosØ3.000 No Tip C Güç 0kVAr Anah. 0 Süre 0 Qind/P 0 % Qap/P % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-33 Kademe Devrede Ekranı Diğer kademeleri çektirmek ya da bıraktırmak için aynı işlemlerin tekrar edilmesi gerekir Hedef İndüktif Menüsü Hedef indüktif CosØ değeri ayarlanır. İndüktif osø hedef değeri ile.000 arasında ayarlanabilir Hedef Kapasitif Menüsü Hedef kapasitif CosØ değeri ayarlanır. Kapasitif osø hedef değeri ile.000 arasında ayarlanabilir Hedef 2 İndüktif Menüsü RAPIDUS, ikinil CosØ değerlerine göre de kompanzasyon yapabilir. Bu özelliği aktif etmek için; Kullanıı Yardımı Giriş Menüsü nden mod seçimini Gee/Gündüz ya da Jeneratör seçmelidir. GEN girişi aktif olmalıdır. İndüktif hedef 2, ile.000 arasında ayarlanabilir. 47

48 Hedef 2 Kapasitif Menüsü RAPIDUS, ikinil CosØ değerlerine göre de kompanzasyon yapabilir. Bu özelliği aktif etmek için; Kullanıı Yardımı Giriş Menüsü nden mod seçimini Gee/Gündüz ya da Jeneratör seçmelidir. Kapasitif hedef 2, ile.000 arasında ayarlanabilir Alma Süresi (Devreye Alma Süresi) Menüsü RAPIDUS, kademe devreye almadan öne alma süresi kadar bekler. Alma süresi -600 sn arası ayarlanabilir Çıkarma Süresi (Devreden Çıkarma Süresi) Menüsü RAPIDUS, kademe devreden çıkarmadan öne çıkarma süresi kadar bekler. Çıkarma süresi -600 sn arası ayarlanabilir Kaydırma Açısı Menüsü Örnek : Kaydırma açısı girilerek, RAPIDUS ölçüm noktasından öne oluşan reaktif güç değişimleri (trafo kayıpları) kompanze edilir. Kaydırma açısı -45 ile 45 değerleri arası ayarlanır. RAPIDUS, kaydırma açısıyla hesapladığı reaktif güü; sistem gerilim ve akımını ölçerek hesapladığı reaktif güe ekler. Bundan sonra osø değerini hesaplar ve kompanzasyon yapar. Endeks değerleri kaydırma açısına bağlı olarak değişir. RAPIDUS un gösterdiği CosØ değerinin.000 olduğunu varsayınız. Kullanıı kaydırma açısı olarak 20 girdiğinde, RAPIDUS, CosØ değerini indüktif olarak hesaplayaaktır. Kullanıı kaydırma açısı olarak -30 girdiğinde, RAPIDUS, CosØ değerini kapasitif olarak hesaplayaaktır. 48

49 Ortalama Güç Süresi RAPIDUS, ölçümleri alır almaz; kademe anahtarlama ihtiyaı olup-olmadığına karar verebilir. Kısaa, RAPIDUS çabuk tepki veren bir ihazdır. RAPIDUS ihazının çabuk tepki vermesi terih edilmiyorsa, bu ayarın yapılması gerekmektedir. RAPIDUS ayarlanan süre boyuna hesapladığı güün ortalamasını alır. Ayarlanan süre sonunda, hesaplanan ortalama değere göre kompanzasyon yapar. Bu ayar, RAPIDUS un tepki süresini arttıraaktır. Fakat aynı zamanda anahtarlama süresini de uzataağı için; anahtarlama ekipmanının daha uzun ömürlü kullanılmasını sağlayaaktır. Ayarlar->Kurulum->Kompanzasyon Kademeler Atanan Kapalı Program Rapidus 5 san. 0 san. Hedef ind san. Hedef kap san. Hedef 2 ind san. Hedef 2 kap san. 60 san. Alma süresi 0 sn Çıkarma süresi 0 sn Kaydırma açısı 0.00 Ort. güç süresi Kapalı Sabit kademeler Yok Şekil 3-34 Ort. Güç Süresi Menüsü Sabit Kademeler Menüsü RAPIDUS un ilk üç kademesi, sabit kademe olarak atanabilir. Ana menü ekranında, sabit olarak atanmış kademe sembolünün yanında simgesi görülür. Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 Qind/P 0 % CosØ2.000 CosØ3.000 Qap/P 0 % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-35 Sabit Kademeler Menüsü Öğrenme Menüsü RAPIDUS un kademe ve bağlantı öğrenmesi ile ilgili ayarlar bu menüden yapılır. 49

50 Bağlantı Öğr. Menüsü RAPIDUS un kademe ve bağlantı öğrenmesi ile ilgili ayarlar bu menüden yapılır. RAPIDUS un, akım ve gerilim bağlantılarını öğrenmesi ile ilgili ayarlar yapılır Açılışta öğren Açık => RAPIDUS açıldığında veya tekrar başlatıldığında otomatik olarak bağlantıları öğrenir. Kapalı=>RAPIDUS açıldığında veya tekrar başlatıldığında otomatik olarak bağlantıları öğrenmez. Ayarlar->Kurulum->Öğrenme->Bağlantı öğr. Açılıştan öğren Kapalı Kapalı Kademe numarası Açık Deneme periyodu 5 Deneme sayısı 3 Şekil 3-36 Bağlantı Ayarı Kullanılan akım trafolarının tipine ve büyüklüğüne göre, trafoların doğru çalışma eşik değerleri değişmektedir. Ölçülen akım değerinin, akım trafosu kullanma kılavuzunda belirtilen akım eşik değerinden büyük olduğunu kontrol ediniz. Aksi taktirde, Rapidus bağlantıları öğrenemeyeektir. Rapidus un bağlantıları öğrenebilmesi için, kompanze edeeği sistemin dengeli yüklere sahip olması gereklidir. Dengesiz yüklerin olduğu sistemde bağlantılar doğru öğrenilemeyebilir. Yük ve/veya sistem dengesizliklerinden ötürü, RAPIDUS bağlantıları öğren algoritması sonuunda, bağlantılar yanlış öğrenilebilir Bu durumda, aktif güçler de pozitif olaaktır. Bu yüzden, RAPIDUS bağlantılarının operatör tarafından kontrol edilmesi önemlidir! 50

51 Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 Bağlantılar Qind/P öğreniliyor. 0 % CosØ2.000 Lütfen bekleyiniz... CosØ3.000 Deneme Qap/P sayısı : 0 % V 2 3 I 2 4:40 Şekil 3-37 Açılışta Bağlantıları Öğrenme Ayarlar Ölçümler Komp. Alarmlar Analiz CosØ.000 Bağlantı öğrenme başarısız! Qind/P 0 % KOMPANZASYON YAPILMAYACAK! CosØ2.000 Öğrenme 289 sn. sonra tekrar deneneektir... Qap/P 0 % CosØ3.000 Toplam deneme sayısı : V 2 3 I 2 4: Kademe Numarası Şekil 3-38 Başarısız Bağlantı Öğrenmenin Ardından Bekleme Süresi RAPIDUS, bir adet 3 fazlı kondansatörü devreye alarak bağlantıları öğrenir. Bu ayara, güç değeri en büyük kondasatörün bağlı olduğu kademe numarasının girilmesi tavsiye edilir. Eğer RAPIDUS un arızalı olarak belirlemiş olduğu bir kademenin numarası, Kademe numarası ayarına girilir ise; ekranda bir hata/uyarı mesajı görüleektir Deneme Periyodu RAPIDUS, Deneme sayısı kadar deneme yaptıktan sonra, bağlantıyı hala öğrenemedi ise; ayarlanan deneme periyodu kadar kompanzasyon yapmadan bekler. Ardından ( Deneme periyodu sonra), bağlantıları öğrenmeye çalışır. Bu döngü bağlantılar öğrenilene kadar devam eder. Deneme periyodu süresi kadar beklerken; RAPIDUS, ölçüm almaya ve ekranında bu ölçümleri göstermeye devam eder; fakat kompanzasyon yapmaz. 5

52 Kullanıı, denemeperiyodu kadar beklemek istemiyorsa, Komp.->Bağlantı öğren sekmesinden, manuel olarak komut verebilir. Ayarlar->Kurulum->Öğrenme->Bağlantı öğr. Açılıştan öğren Açık 5 Kademe numarası Deneme periyodu Deneme sayısı ok Alt limit 5 Üst limit 60 sil Deneme Sayısı Şekil 3-39 Deneme Periyodu Açılışta bağlantıyı öğrenemediği durumda, RAPIDUS, Deneme sayısı kadar bağlantıları öğrenmeye çalışır. Ayarlar->Kurulum->Öğrenme->Bağlantı öğr. Açılıştan öğren Açık 3 Kademe numarası Deneme periyodu Deneme sayısı ok Alt limit Üst limit 20 sil Yardımı Giriş Menüsü Şekil 3-40 Deneme Sayısı Yardımı giriş menüsü, RAPIDUS un, ikini hedef osø ye göre kompanzasyon yapması için kullanılır. Ayarlar->Kurulum->Yardımı giriş Mod Kapalı Kapalı Gee/Gündüz Jeneratör Şekil 3-4 Yardımı Girişi 52