SELANİK KALE SURLARININ YIKILMASI

Transkript

1 SELANİK KALE SURLARININ YIKILMASI BAKİ SARISAKAL

2 SELANİK KALE SURLARININ YIKILMASI Mümeyyiz 1 Kasım 1869 İzmir de Neşrolunan Empirasyon Gazetesinin Selanik ten Aldığı Tahriratın Sureti mütercimesidir: Mümeyyiz Gazetesi Küpürü Selanik Vilayeti Valisi Devletlü Sabri Paşa Hazretleri şehrin deniz tarafında bulunan kale ve duvarlarını hadm edip bunlardan birinin tesviye ettirilmesine dair emir mahsusu almış ve bu duvarların yıkılmasından hâsıl olacak mahallin iki bin beş yüz metre uzunluğu keşif ve tahmin kılınmıştır. Selanik Kalesi kurun ve sathi de bina olunmuş ve harap olmuş olduğundan şimdi buna hiç ihtiyaç kalmamış ve kale-i mezkûrun her ne kadar altı kapısı var ise de bunların fakat biri derya tarafında açılıp diğerleri karada bulunmaktadır.

3 Selanik Kale Surları Yıkılmadan Önce Selanik gibi bir büyük şehir limanının yalnız bir kapısının gidiş gelişlere ittihazı ortadadır. Bu duvarların bir mahzuru sahile bir piyasa yapılmadığından iskeleye çıkarılmakta olan emtia ve eşyanın hemen şehre çıkarılmasında olan zahmetten ibaret olduğu vareste-i kayıt ve işmar görünmüştür. Şimdiki halde şehrin batıya nazır olan tarafında kale duvarlarıyla denizin mabeyninde beş yüz metre uzunluğu olan bir mahalde gümrük ve karantina ve liman ve memurlar için birer mahal ile buğday mağazaları ve iskeleye gelen hatiplerin vaazı için bir mahal ve kömür mağazası, geceleri lüzum olan eşyanın furühatı için bir pazar derununda bulunmuş ve şu tadat olunan şeyler belki de bu şık mahallin hemen bir yeri üstüne yığılmış gibi inşa olunmuş olduğundan artık buralarda ne derece izdiham olduğu beyan ve tefsilden müstefni görülmüştür. Gümrük önünde bir münasip mahal olmadığından limanda yatan sefainin gerek tahmiline ve gerek ihraç olunan eşyasına vasıta olunan mavnalar gümrük önünde ağaçtan yapılmış ufak sallara yanaşarak pek ziyade sıkıntı çekilmekte ve sahilin bin beş yüz metre uzunluğunda kale duvarı ile denizin arasında hiçbir mesafe olmadığı ve bu duvarların şehir içinde peyda olan havanın ceryanına mani bulunmaktadır.

4 Eski Bir Gravürde Selanik Surları Selanik Surları Çizim Selanik Beyaz Kule ve Etrafında Surlar

5 Selanik Beyaz Kule ve Etrafında Surlar Bazı mahallerde kale bentlerine kadar ve bazı mevsimlerde buralarda birçok bataklıklar peyda edip havayı berbat etmektedir. Velhasıl bazı mevsimlerde denizden esen rüzgar Selanik in havasını değiştirecek iken bu harap duvarlar buna mani olmaktadır. Selanik Kale Surları

6 İşte bu defa bir Avrupalı mühendis Vali Sabri Paşa Hazretleriyle söyleşmek için bugünlerde buraya gelecek ve hamil olduğu talimat mucibince bu kale duvarlarını yıkıp ve mümkün mertebe hasıl olan taşlar ile bir piyasa yapılıp bakiyesi değere atılacak ve bu piyasanın uzunluğu dahi şehrin uzunluğuna müstevi olup fakat genişliği on metre olacak imiş. Bu duvarların yıkılmasıyla piyasanın inşasına lazım olacak masrafı Vali Paşa Hazretleri duvarların yıkılmasından hasıl olacak araziyi satarak kapatmak efkarında olduğu işitilmiştir. Selanik Kale Surları Surlar Yıkıldıktan Sonra Selanik Görünümü

7 Bundan sonra sefainin karın karına yanaşmasına mani olunur, kalenin yıkılmasından hâsıl olacak arazinin bir miktarına yeniden bir Hükümet Konağıyla, bir hastane ve bir gümrük inşa edilecektir. Selanik Hükümet Konağı Selanik Sabri Paşa Caddesi

8 Selanik Hastane Yapılacak olan hastane yalnız hastalara mahsus olmayıp buraya hangi millet ve mezhepten olur ise olsun yetim kalan çocuklar dahi kabul olunup, lisanları üzerine okutulup yazdırılacak ve bir miktar dahi hesap gösterilerek birde sanat öğretilecektir. Vali Sabri Paşa Hazretleri şimdilik bunların inşasıyla meşgul olup, ahali dahi işbu hayırlı emrin inşa ve ikmaline duacıdır. 1 Selanik Kent Planı ve Selanik Limanı 1 Mümeyyiz 1 Kasım 1869