Niğde Sungurbey Camii nde Tuz Etkisine Bağlı Malzeme Sorunları

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Niğde Sungurbey Camii nde Tuz Etkisine Bağlı Malzeme Sorunları"

Transkript

1 Niğde Sungurbey Camii nde Tuz Etkisine Bağlı Malzeme Sorunları Sedat Kurugöl, Özge Boso Hanyalı, Uğur Alanyurt, Özden Ormancı, Burcu Kırmızı, Meriç Bakiler Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Kültür Varlıkları ve Sanat Eserleri Malzeme Uygulama ve Araştırma Merkezi, Cumhuriyet Mah. Silahşör Cad. No:89 Bomonti/İstanbul E-posta: Özet Niğde ili merkezinde bulunan Sungurbey Camii nin tüm iç mekân ve taş cephe yüzeylerinde görülen, özellikle zemine yakın bölgelerde süreklilik arz eden bir tuzlanma etkisi ve buna bağlı çeşitli malzeme problemlerinin varlığı dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, Sungurbey Camii nin taş duvar yüzeylerinde meydana gelen tuz oluşumlarının tipi ve olası nedenleri ile buna bağlı olarak ortaya çıkan malzeme sorunlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Yapıdan alınan hem taş hem de tuz örnekleri üzerinde fiziksel, kimyasal, mekanik ve petrografik analizler yanında X-Işını Difraktometresi (XRD), Taramalı Elektron Mikroskobu-Enerji Dağılımlı X-Işını Spektrometresi (SEM-EDS) ve mikro-x-işını Floresan Spektrometresi (µxrf) gibi ileri analiz yöntemleri ile malzeme karakterizasyonu yapılmıştır. Elde edilen verilerden hareketle, tuzlanma etkisine bağlı malzeme problemlerinin giderilebilmesi yönünde genel bir değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler. Niğde Sungurbey Camii, Petrografik analiz, XRD, µ-xrf, SEM- EDS, Tuzlanma, Taş bozulmaları, Konservasyon Giriş Niğde valisi Sungur Bey tarafından 1335 yılında yaptırıldığı kabul edilen Sungurbey Camii, İlhanlı döneminin Anadolu daki son ve en anıtsal yapısı olarak ön plana çıkmakta olup, Niğde nin Ortaçağ şehri dokusu içinde bulunan en büyük dini ölçekli yapılardandır (Akmaydalı, 1985; Deniz, 1988; Doğan, 2013) (Resim 1). Doğu-batı doğrultusunda meyilli bir arazi üzerine inşa edilen cami, dıştan 28.45x37.10 m ölçülerine sahiptir. Yapı; harim, doğu ve kuzey cephelerinde bulunan birer taç kapı ve doğu cephenin güney tarafında camiye bitişik olan türbeden oluşmaktadır (Şekil 1). İki yandan birer minare ile sınırlandırılan eyvan türü doğu taç kapısının, Türk mimarisinde önemli bir yeri vardır (Özkarcı, 2001). Cami kuzey-güney yönünde dikdörtgen planlı, çok destekli ve çok bölüntülü, restitüsyon planına göre mihrap önü art arda dört kubbeli bir yapıdır (Doğan, 2013) (Şekil 1)

2 Resim 1 Sungurbey Camii nin genel görüntüsü. Yapı güney duvarına dik üç nefe ayrılmış olup orta nef, yan neflere göre daha geniştir (Aslanapa, 1976). Kuzey-güney doğrultusunda iki dizi halinde sıralanan taş ayakların araları kemerlerle bağlanmış, yan neflerin üstü çapraz tonozla, orta nefin üstü ise kubbe ile örtülmüştür (Akmaydalı, 1985). Şekil 1 Sungur Bey Camii restitüsyon planı (Özkarcı, 2001). Doğu taç kapısının asıl giriş açıklığı üstündeki vergi kitabesinde, caminin bilinen ilk onarımının, Karaman Han oğlu Pir Ahmed Han ve Kasım Han tarafından 1469 tarihinde gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır (Akmaydalı, 1985; Özkarcı, 2001). Yapı, barut mahzeni olarak kullanılırken, 18. yüzyılın ortalarına doğru çıkan yangın sonucunda örtü sistemi ve minareleri tamamen yıkılmış ve yapılan onarım ile ahşap direkli ve düz toprak damlı cami şekline dönüştürülmüştür. Cami sonraki dönemlerde Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1964, 1966, 1969, 1971, 1977, 1982 ve 1985 yıllarında restore edilmiştir (Özkarcı, 2001). Caminin iç mekân duvar örgü sistemi, zeminde 6-7 sıra grimsi ve bunun üzerinde sarımsı renkte tüfik karakterli taşlar kullanılarak yığma sistemle inşa edilmiştir. Geçen zaman içinde yapının temel yapı malzemesi olan taşlarda, tuz etkisine bağlı olarak yüzeysel erozyonlar ortaya çıkmış ve bu durum özellikle zemine yakın bölgelerdeki taşlarda erime ve kabuklanma şeklinde çeşitli tahribatların oluşumuna yol açmıştır. Bu çalışmada, ileri analiz yöntemleri (µ-xrf, XRD, SEM-EDS) kullanılarak hem Sungurbey Camii nin yapıtaşlarının temel özelliklerini tespit etmek, hem de malzeme 386 2

3 problemlerine neden olan etkenlerin belirlenerek, alınması gereken önlemlerin ortaya koyulması amaçlanmaktadır. Deneysel Çalışmalar ve Yöntem Malzeme niteliklerinin ve problemlerinin tespit edilmesi için Niğde Sungurbey Camii nin iç mekan duvar yüzeylerinden sekiz adet taş örneği alınmıştır. Yapılan incelemede uygulanan test ve analizler, hem taşlar, hem de taş yüzeyler üzerinde bulunan tuz birikintileri ve iç mekan duvar yüzeyinden alınmış tortullaşmış tuz tabakası üzerinde yapılmıştır. Çalışma kapsamında değerlendirmesi yapılan taş örneklerin kodları, alındıkları yerler ve genel özellikleri Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1 Örneklerin alındığı yerler, özellikleri ve fotoğrafları. Örnek Kodu Bölgesi Renk Alındığı Yer Örneklerin Fotoğrafları Taş-1 Güney cephesi Gri Taş-2 Güney cephesi Açık Kahve Taş-3 Batı cephesi Sarımsı yeşil Taş-4 Batı cephesi Gri Taş-7 Kuzey cephesi Sarı Taş-8 Kuzey cephesi Gri Taş-11 Doğu cephesi Sarı Taş-12 Doğu cephesi Gri 387 3

4 Kimyasal Analizler Kızdırma Kaybı ve Asitle Muamele Analizleri; Toz haline getirilen taş örneklerin 105±5 o C, 550±5 o C ve 1050±5 o C sıcaklıklardaki ağırlık değişimlerinden hareketle, içerdikleri nem, molekül suyu, organik madde ve kalsiyum karbonat (CaCO 3 ) yüzdeleri belirlenmiştir. Ayrıca hidroklorik asit (HCl) ile işleme sokulan taşların, asitte çözünen ve çözünmeden kalan kısımlarının oranları belirlenmiştir. Çözünebilir Tuz Testleri ve İletkenlik Ölçümü; Taşlara etki ederek bozulmalara yol açan klorür, nitrat, fosfat ve karbonat gibi tuz iyonlarının varlığını belirlemek amacıyla örneklere çözünebilir tuz testleri uygulanmış ve iletkenlik ölçümleri yapılarak toplam tuzluluk yüzdesi tespit edilmiştir. Fiziksel Analizler Kütlece Su Emme, Görünür yoğunluk, Gerçek Yoğunluk, Porozite, Nem ölçümü; Taş örnekler üzerinde TS EN (2003) standardı esas alınarak kütlece su emme deneyi yapılmış, TS EN 1936 (2006) standardından hareketle örneklerin Arşimet yöntemine göre açık porozite ve görünür yoğunluk değerleri belirlenmiştir. Farklı karakterdeki örneklerin Quantachrome Ultrapyc 1200e piknometre cihazı ile gerçek yoğunluk değerleri tespit edilmiştir. Ayrıca caminin iç mekanında yapılan yerinde ve hasarsız nem ölçümleri, örneklerin on farklı yerinden, Extech MO210 model cihaz kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Petrografik Analizler Epoksiye emdirilmeden kesilen taş örnekler, Metkon marka, Forcipol 300 1V model cihaz kullanılarak SiC zımpara tozları ile pürüzsüz hale getirilmiş ve düzgün yüzeylerinden kalın kesitleri hazırlanmıştır. Kalın kesitlerin 30 µm ye kadar inceltilmesiyle hazırlanan ince kesitler, Metkon marka Geoform model cihaz kullanılarak yapılmıştır. Kalın kesitler Nikon marka SMZ1000 model stereo mikroskop altında incelenerek, taş örneklerin dokusal özellikleri belirlenmiştir. İnce kesitler ise Nikon 50iPOL model polarizan mikroskop (çift ve tek nikol) altında 25 ve 40 kat büyütme kullanılarak incelenmiş, taşların içerdikleri mineraller belirlenerek cins tespiti yapılmıştır. Bu incelemelerde TS EN (2000) standardından yararlanılmıştır. Mekanik Analizler Sertlik Ölçümleri; Caminin iç mekanında yapılan yerinde ve hasarsız sertlik ölçümleri için Proceq marka N tipi Schmidt çekici kullanılmıştır. Literatürde bu konuda birbirinden farklı ölçme ve değerlendirme yöntemleri bulunmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada ISRM (2007) ve ASTM (2001) yöntemleri esas alınarak iki farklı değerlendirme yapılmıştır. ISRM (2007) yöntemine göre örnek alınan taşların yüzeyleri üzerinde yirmi farklı noktaya tek vuruş yapılmış, bu değerlerin en küçük % 50 si iptal edilerek geriye kalan sıçrama değerlerinin ortalaması alınmıştır. ASTM (2001) yönteminde ise numune üzerine on farklı noktaya tek vuruş yapılmış, bu vuruşların ortalaması alınarak ortalamanın 7 birim altındaki ve üstündeki değerler iptal edilmiştir. Geriye kalanların ortalaması ise Schmidt sertlik değeri olarak belirlenmiştir. Taş 388 4

5 örneklerin her iki yöntemle elde edilen Schmidt sertlik değerlerinden ISRM (1978) e göre sertlik sınıfları belirlenmiş ve değerler birbirleriyle karşılaştırılmıştır. İleri Analizler Taş örneklerinin hem mikro yapı özelliklerinin belirlenmesi, hem de yüzeylerinde oluşmuş tuz türlerinin tespit edilmesi amacıyla ileri analiz yöntemleri (XRD, µ-xrf, SEM-EDS) uygulanmıştır. Bu kapsamda, örneklerin mineralojik kompozisyonunu tespit etmek için XRD analizleri, Bruker marka D8 Discover model XRD cihazı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Toz haline getirilmiş taş örneklerinin ve tuz tabakasının mineralojik kompozisyonunu veren difraktogramlar, 40 kv ve 40 ma de Vantec 500 dedektörü kullanılarak elde edilmiştir. Taş yüzeyinden alınmış tuz örneğinin ve toz haline getirilen taş malzemelerin element içeriğini belirlemek amacıyla, XRF analizleri 400 µa akım, 50 kev enerjide, molibden X-ışını tüpü kullanılarak Bruker marka ARTAX 800 model µ-xrf spektrometresi ile yapılmıştır. SEM-EDS analizleri, FEI marka Quanta FEG 650 model taramalı elektron mikroskobu kullanılarak gerçekleştirilmiş, yüksek büyütme ve çözünürlükte mikroyapı görüntüleri elde edilmiştir. EDAX marka Apollo SDD serisi EDS (enerji dağılımlı X-ışını spektrometresi) kullanılarak, örneklerin seçili alanları üzerinden element içerikleri belirlenmiştir. Genel Değerlendirmeler Yukarıda belirtilen deneysel çalışmalardan elde edilen sonuçların genel değerlendirmeleri alt başlıklarda verilmiştir. Kızdırma Kaybı ve Asitle Muamele Analizleri Taşların kızdırma kaybı testi sonucunda toplam CaCO 3 kayıpları % 8,29 ile % 24,11 arasında değişmektedir. Bu veriler taşların bünyelerinde karbonatlı minerallerin varlığına işaret etmektedir. Asit etkisinde meydana gelen kayıp oranları da bunun bir diğer göstergesidir. Özellikle Taş-7 ve Taş-11 kodlu örneklerin kızdırma kaybı sonucunda belirlenen kütle kayıplarının fazla (% 19,31-% 24,11) olmasına karşın, asit etkisinde daha az (% 5,5-% 8,8) olması, bu örneklerin karbonatlı bileşikler yanında, silikatlı mineraller de içerdiğine işaret etmektedir (Tablo 2). Tablo 2 Malzemelere ait kızdırma kaybı ve asitle muamele sonuçları. Örnek Kodu Kızdırma Kaybı (%) Asitte (%) 105 O C 550 O C 1050 O C CaCO 3 Kayıp Kalan Taş-1 4,48 8,48 4,36 9,91 11,08 88,92 Taş-2 7,49 11,10 5,86 13,32 14,59 85,41 Taş-3 5,01 9,74 7,41 16,83 9,33 90,67 Taş-4 5,21 8,21 4,50 10,22 10,67 89,33 Taş-7 2,18 8,33 10,61 24,11 5,48 94,52 Taş-8 6,00 9,66 3,65 8,29 11,09 88,91 Taş-11 3,55 9,38 8,50 19,31 8,83 91,17 Taş-12 3,49 11,12 5,34 12,14 13,31 86,

6 Çözünebilir Tuz Testleri ve İletkenlik Ölçümü Çözünebilir tuz testleri sonucunda Taş-7 dışındaki diğer tüm örneklerde klorür ve nitrat iyonları genel olarak fazla miktarda tespit edilmiştir. Bu örneklerin kondaktometre ile ölçülen iletkenlik değerleri de, benzer şekilde Taş-7 kodlu örnek dışında yüksek değerler göstermektedir. Sülfat ve karbonat iyonları bu testlerde tespit edilememiştir. Örneklerde fazla miktarda klorür ve nitrat iyonlarının belirlenmesi, cami duvarlarında bulunan tuzların temelde klorür ve nitrat türünde olduğunu göstermektedir (Tablo 3). Tablo 3 Örneklerin çözünebilir tuz, iletkenlik ve toplam tuz yüzdesi test sonuçları. Örnek Kodu Klorür Cl - Tuz iyon tipleri Nitrat NO 3 - Sülfat SO 4 2- Karbonat CO 3 2- İletkenlik (µs) Toplam Tuz (%) Taş ,37 Taş ,84 Taş ,17 Taş ,21 Taş ,16 Taş ,59 Taş ,39 Taş ,65 (-): Yok, (±): Var-Yok, (+): Az var, (++): Var, (+++): Fazla var, (++++): Çok Fazla var. Caminin zemine yakın bölgelerinde varlığı gözlenen aşırı tuzlanma, hem zemin suyunun taştaki boşluklar yoluyla kapiler yolla yükselmesinden hem de kuruma döngüsünde suyun buharlaşması sonucu bünyedeki tuzların taş yüzeyinde kristalleşmesinden kaynaklanmaktadır. Caminin iç mekan duvarlarının üst bölgelerinde tuz oluşumlarına rastlanması, kapiler su geçirimliliğin yanında yüzeysel ıslanmaya bağlı malzeme sorunlarının da söz konusu olduğunu ifade etmektedir. Taşların Fiziksel Karakteristikleri Fiziksel testler sonucunda; taş örneklerin görünür yoğunluk değerleri 1,66-2,04 g/cm 3, açık porozite oranları % 7,08 - % 10,82, kütlece su emme oranları ise % 3,22 ile % 5,14 arasında değişiklik göstermektedir. Bu sonuçlar (Taş-1, 2, 7 ve 11 ağırlıklı olmak üzere) taşların yer yer düşük görünür yoğunluk değerleri ile yüksek porozite ve su emme oranlarına sahip olduklarını ifade etmektedir. Taş-3 ve Taş-8 kodlu örnekler dışındaki diğer tüm taşların porozite ve buna bağlı olarak kütlece su emme oranlarının nispeten yüksek olduğu anlaşılmaktadır (Tablo 4). Bu durum örgüdeki bazı taşların su etkilerine karşı hassas sayılabilecek derecede bir fiziksel karakter taşıdığını göstermektedir. Farklı örnekler üzerinde piknometre cihazı ile yapılan ölçümlerde taşların gerçek yoğunluk değerleri 1,93-2,57 g/cm 3 olarak belirlenmiştir. Bu değer volkanik kökenli taşlar için beklenen sınır değerler içerisindedir (Eriç, 1994)

7 Tablo 4 Örneklerin nem, kütlece su emme, görünür yoğunluk, gerçek yoğunluk ve açık porozite değerleri. Örnek Kodu Nem Değerleri Kütlece Su Emme (%) Görünür Yoğunluk (g/cm 3 ) Gerçek Yoğunluk (g/cm 3 ) Açık Porozite (%) Taş-1 2,41 5,14 1,89 2,49 10,81 Taş-2 3,07 4,97 1,93 2,57 10,54 Taş-3 2,06 3,22 2,04 2,43 7,12 Taş-4 2,09 5,01 1,95 2,51 10,82 Taş-7 1,11 4,97 1,83 2,31 9,99 Taş-8 2,87 3,37 1,96 2,51 7,08 Taş-11 1,34 5,08 1,66 1,93 9,20 Taş-12 1,66 4,39 1,97 2,46 9,43 Nem ölçüm cihazının nem skalası referans alındığında; 0,2-0,8 aralığı az nemli, 0,8-1,6 aralığı orta nemli, 1,6-2,4 aralığı ise nemli olarak değerlendirilmiştir. Tablo 4 teki ortalama değerler dikkate alındığında Taş-7 ve Taş-11 kodlu örneklerin orta nemli, diğer tüm örneklerin ise nemli bir yapıda olduğu görülmektedir. Petrografik Analiz Sonuçları Yapılan petrografik analizler sonucunda sekiz adet taş örneği içerisinde Taş-1, Taş-2, Taş-4 ve Taş-8 kodlu örnekler tek bir grup altında toplanmış ve bu taşların cinsi Dasidik Tüf olarak belirlenmiştir. Taşlar içerisinde biyotit, albit, sanidin, piroksen ve opak mineraller tespit edilmiş, ayrıca volkanik kayaç parçaları gözlenmiştir. Tablo 5 Örneklerin petrografik özellikleri ile optik mikroskop fotoğrafları. Örnek Kodu Taş-1 Taş-2 Taş-4 Taş-8 Taş-3 Taş-12 Cinsi Bileşenler Çift Nikol Tek Nikol Dasidik Tüf Riyolitik Tüf Biyotit, Albit, Sanidin, Piroksen, Opak Mineral, Volkanik Kayaç Parçaları Biyotit, Albit, Ojit, Muskovit, Opak mineral, Volkanik Kayaç Parçaları Taş-7 Taş-11 Tüf içinde gelişmiş faylı zon örneği Volkanik Kayaç Parçaları (Bazalt) B: Biyotit, OM:Opak mineral, Plj:Plajiyoklas, VK:Volkanik kayaç parçası, Pr:Piroksen, SN: Sanidin, GB:Gaz boşluğu, AY:Akma yapısı 391 7

8 Diğer bir grup Taş-3 ve Taş-12 kodlu örneklerden oluşmakta olup, yapılan incelemelerde taşların cinsi Riyolitik Tüf olarak tanımlanmıştır. Bu grup taşlar içerisinde muskovit, ojit, albit, biyotit ve opak mineraller tespit edilmiş, volkanik kayaç parçaları da gözlenmiştir. Kayaç parçaları bazalt ve andezit şeklinde olup, içinde yönlenmiş pomza (fiamme) parçaları yer almaktadır. Örneklerin bu bileşenler dışındaki kalan kısmı kil ve camsı hamurdan oluşmaktadır. Üçüncü grup ise, Taş-7 ve Taş-11 kodlu örnekleri içermektedir. Bu gruptaki taşlar boşluklu, bazalt parçaları içeren, tüf içerisinde gelişmiş faylı zon örnekleridir. Faylı zonda gelişen demir içeriği yüksek cevherleşmeler yüzünden mineraller altere olmakta, opak mineral özelliği göstermektedir (Tablo 5). Bu incelemelerde TS 5694 EN (2004) standardından yararlanılmıştır. Sertlik Ölçümleri ISRM (2007) ve ASTM (2001) yöntemleri esas alınarak yapılan değerlendirme sonucunda örneklerin Schmidt sertlik değerleri birbirine yakın çıkmıştır. Kaya sertlik sınıflandırmasında ISRM (1978) de belirtilen referans değerler esas alındığında, Taş-7 dışındaki diğer tüm örnekler aynı sertlik sınıfına dahil olmuş, Taş-7 kodlu taş örneği ise, ISRM (2007) yöntemiyle Sert, ASTM (2001) yöntemi ile Az Sert sınıfına dahil edilmiştir (Tablo 6). Görüldüğü gibi her iki yöntem açısından önemli bir fark bulunmamaktadır. Bu değerlendirmelerden hareketle caminin inşasında kullanılan taşların mekanik açıdan fazla mukavemetli olmadıkları, yer yer gözenekli bir içyapı karakterine sahip oldukları düşünülebilir. Nitekim fiziksel analizlerden elde edilmiş veriler de bu durumu doğrulamaktadır. Örnek Kodu Tablo 6: N tipi Schmidt çekici ile yapılan sertlik ölçümü sonuçları. Sertlik Değerleri (ISRM 2007) Standart Sapma Sertlik Değerleri (ASTM 2001) Standart Sapma Schmidt Sertlik Değerine Göre Sınıflandırma ISRM (1978) Taş-1 24,4 ±2,63 22 ±2,66 Az Sert Taş-2 31,9 ±2,38 30,22 ±2,94 Az Sert Taş-3 36,7 ±3,97 34,89 ±4,72 Az Sert Taş-4 36 ±1,63 34,5 ±3,34 Az Sert Taş-7 41,7 ±2,11 38,8 ±2,29 Sert/Az Sert Taş-8 34,1 ±3,87 29,8 ±4,82 Az Sert Taş-11 38,1 ±3,63 35,75 ±4,68 Az Sert Taş-12 31,3 ±3,23 28,75 ±2,91 Az Sert X-Işını Floresan Spektrometresi Analizleri (µ-xrf) Hem taş örneklerin elementel içeriğini hem de taşlar üzerinde meydana gelmiş tuz oluşumlarının niteliğini belirlemek için µ-xrf analizi yapılmıştır. Tüm taş örneklerin aynı elementleri (Fe, K, Ca, Ti, Si ve S) içerdiği belirlenmiştir (Şekil 2). Bu durum, camide kullanılan taşların birbirine benzer nitelikte, aynı taş türleri olduğuna işaret etmektedir

9 200 x 1E3 Pulses Fe Si K Ca Ti S kev - Şekil 2 Taş-3 örneğine ait XRF spektrumu. Taş yüzeyindeki tuz tabakası üzerinde yapılan µ-xrf analizi sonucu elde edilen spektrumda ise K (potasyum) ve Cl (klor) elementlerinin varlığı tespit edilmiştir (Şekil 3). 100 x 1E3 Pulses K 80 Cl kev - Şekil 3 Taş yüzeyinden alınmış tuz tabakasına ait µ-xrf spektrumu. X-ışını Kırınım Difraktometresi Analiz Sonuçları (XRD) XRD analizi sonuçlarına göre, dasidik tüf olarak belirlenen Taş-1, Taş-2, Taş-4 ve Taş-8 kodlu örneklerin hepsinde albit, sanidin ve biyotit mineralleri tespit edilmiştir. Riyolitik tüf olarak adlandırılan Taş-3 kodlu örnekte ise albit, sanidin, muskovit ve ojit mineralleri tespit edilirken, Taş-12 kodlu örnekte albit, sanidin ve biyotit mineralleri bulunmuştur (Şekil 4). Albit minerali baskın durumda tespit edilmiş olup, gözlenen mineraller genel olarak volkanik kayaçlarda rastlanan minerallerdir. Elde edilen veriler petrografi analizi sonuçlarıyla da uyumludur. 3939

10 Şekil 4 Taş örneklerine ait X-ışını difraktogramları, (a) Taş-12, (b)taş-3, (c)taş-1. Taş-12 kodlu örneğin üzerinde bulunan tuz birikintileri üzerine odaklanarak, toz haline getirmeden yapılan XRD analizinde, halit, potasyum nitrat ve jips mineralleri tespit edilmiştir (Şekil 5a). Burada potasyum nitrat ve jips mineralleri yanında halit minerali daha baskın durumdadır. Sungurbey Camii nin iç mekan duvar yüzeylerindeki tortulaşmış tuz tabakalarından alınan örnek üzerinde ise, halit ve potasyum nitrat mineralleri tespit edilmiştir (Şekil 5b). Tuz örneğinde kaya tuzu olarak bilinen halit minerali (sodyum klorür tuzu) baskın durumda olup, güherçile olarak isimlendirilen potasyum nitrat ise az miktarda bulunmuştur

11 Şekil 5 Tuz örneklerine ait X-ışını difraktogramları, (a) Taş-12 üzerinden alınan tuz tabakası (b) Caminin iç mekan duvar yüzeyinden alınan tuz tabakası. Sodyum klorür tuzu yapılarda en çok rastlanan tuz türü olup, çoğunlukla su ve toprak kökenlidir. Yapı malzemelerine katılan katkı malzemelerinde bulunan safsızlıklardan da ileri gelebilmektedir. Genellikle organik kökenli kirliliklerden kaynaklanan nitrat tuzları ise, tarım gübrelerine bağlı olarak da oluşabilmektedir. Güherçile, aynı zamanda barut yapımında kullanılan bir hammadde olup, özellikle Niğde ve çevresinde güherçile ocaklarının bulunduğu ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde işletildiği bilinmektedir (Murat, 2006). Caminin geçmişteki barut deposu olarak kullanımı göz önüne alınacak olursa, güherçilenin varlığına bu durumun da neden olduğu düşünülebilir. Jips ise, daha çok hava kirliliğine bağlı olarak yapılarda sıklıkla gözlenen bir tuz olup, kolay kristallenme eğilimi nedeniyle problem yapıcı özellik taşımaktadır. SEM-EDS Analizleri Hem taş malzemelerin üzerinde birikmiş tuzlara, hem de caminin iç yüzey duvarında tortullaşmış tuz tabakasından alınan örneğe SEM-EDS analizleri yapılmıştır. Taş-1, Taş-3, Taş-4, Taş-8 ve Taş-12 kodlu örneklerde Cl ve Na elementlerinin yüksek oranda tespit edilmiş olması, yüzeydeki tuz tabakasının sodyum klorür olduğunu göstermektedir. Spot testlerden elde edilen veriler de bu sonuçlarla uyuşmaktadır. Diğer örneklerle karşılaştırıldığında Taş-3 kodlu örnekte dikkat çekici miktarda, Taş-7 ve Taş 12 kodlu örneklerde ise az miktarda potasyum elementi belirlenmiştir. Bu durum güherçilenin varlığını destekler niteliktedir (Şekil 6)

12 Şekil 6 Taş örneklerin yüzeylerine ait SEM görüntüleri, EDS spektrumları ve elementlerin kütlece yüzde dağılım tabloları, a:taş-1 b:taş-3 c:taş-4 d:taş-7 e:taş-8 f:taş-11 g:taş-12. Caminin iç mekan duvar yüzeyinden alınan tuz tabakasına ait SEM-EDS spektrumu incelendiğinde, baskın durumda Na (sodyum), Cl (klor) ve C (karbon) yanında hatırı sayılır miktarda K (potasyum) ve N (azot), çok az miktarda Al (alüminyum) ve Si (silisyum) elementleri bulunmuştur. NaCl ve KNO 3 tuzlarının varlığına işaret eden bu analiz sonucu da, diğer testlerden elde edilen verileri desteklemektedir (Şekil 7)

13 Şekil 7 Cami iç mekan duvar yüzeyinden alınan tuz tabakasına ait EDS spektrumu ve elementlerin kütlece yüzde dağılım tablosu. Tüm bu analizlerin sonuçlarına dayanarak, taş malzemelerin bünyesindeki tuzların büyük oranda NaCl tuzundan oluştuğunu söylemek mümkündür. Taş malzemelerin çeşitli büyütmelerde alınan SEM görüntüleri incelendiğinde, özellikle Şekil 6e deki SEM görüntüsü, NaCl tuzunun mikroyapısını göstermektedir. Yukarıda da belirtildiği gibi, bu analizde de varlığı desteklenen potasyum nitratın, tarihi caminin geçmişte barut deposu olarak kullanıldığı dönemde geçirdiği büyük yangından ya da çeşitli hayvan gübrelerinden kaynaklanmış olabileceği düşünülebilir. Taş örneklerin alındığı yerler ve tespit edilen Na ve Cl miktarları göz önünde bulundurulduğunda; zemine yakın bölgelerde bulunan tuzlanmanın zeminin yüksek bölgelerine kıyasla daha fazla miktarda olduğu tespit edilmiştir (Tablo 7). Tablo 7 Taş örneklerinin alındığı yere göre yapılmış tuzluluk sıralaması. Örnek Kodu Örneklerin Alındığı Yer Tuzluluklarına Göre Sıralama Taş-3 Taş-4 Taş-7 Taş-8 Taş-11 Taş-12 Sıralama İç Batı Aşağı İç Batı Yukarı Örnek 4 > Örnek 3 İç Kuzey Yukarı İç Kuzey Aşağı Örnek 8 > Örnek 7 İç Doğu Yukarı İç Doğu Aşağı Örnek 12 > Örnek 11 Taş-8 > Taş-4 > Taş-12 > Taş-1>Taş-3 > Taş-11 > Taş-7 Tespit edilen Na ve Cl miktarları dikkate alındığında; tuzluluk oranının Taş-4 ve Taş- 8 kodlu örneklerde en fazla, Taş-7 ve Taş-11 kodlu malzemede ise en az olduğu belirlenmiştir (Tablo 8). Tablo 8 Taş örneklerin Na ve Cl miktarlarına bağlı tuzluluk sıralaması Ağırlıkça (%) Taş-1 Taş-3 Taş-4 Taş-7 Taş-8 Taş-11 Taş-12 Na 36,57 20,42 47, ,62 1,11 46,85 Cl 39,05 21,88 52,99 1,95 50,38 1,51 39,35 Sıralama Taş-8 > Taş-4 > Taş-12 > Taş-1>Taş-3 > Taş-11 > Taş-7 Sonuçlar Caminin tüm iç mekan cephe yüzeylerinde, sarımsı ve gri renklerdeki taş örgü sistemlerinde özellikle zemine yakın bölgelerde tuz etkisinin varlığı söz konusudur (Resim 2)

14 Resim 2 Duvar örgü sisteminde yer alan grimsi ve sarımsı renkteki taşlarda zemine yakın gözlenen tuz oluşumları. Tuz oluşumları, bazı taş yüzeylerde daha seyrek olmakla birlikte bazı bölgelerde dikkat çekecek derecede yoğun bir görünüm sergilemektedir. Cephelerin zemine yakın yerlerinde olduğu gibi zeminden yüksekteki taş yüzeylerde de yaklaşık 1-3 mm kalınlığında bir tuz tabakasının oluştuğu görülmektedir. Bazı taş yüzeylerde ise benzer şekilde fakat noktasal tuz oluşumları mevcuttur (Resim 3). a b Resim 3 a: Tüm yüzeyi kaplamış tuz tabakası, b: Taş yüzeyinde noktasal tuz oluşumları ve ayrışmaya uğramış taşta malzeme kayıpları. Tuzlanma nedeniyle taş yüzeylerde tabakalı ayrışmalar yaygın olmakla birlikte, kumlanma ve erime şeklindeki ayrışmalara da rastlanmaktadır. Ayrışma sonucu duvarların diplerinde birikmiş olan ve çoğunlukla da kum boyutlu taş parçaları ve tuz karışımından oluşan yığınların varlığı, tahribatın ileri boyutta olduğunun bir başka göstergesidir. Bunun sonucunda taş yüzeylerde malzeme kayıpları ortaya çıkmış ve dokusal keskinliklerde azalmalar meydana gelmiştir. Benzer etkiler caminin dış cephe duvar yüzeylerinde de yer yer izlenmektedir. Duvar örgü sisteminde yer alan taşlarda tuz oluşumlarına bağlı tahribatlar yanında, mekanik etkilerden kaynaklanan başka malzeme problemleri de mevcuttur. Yapılan petrografi analizlerinde Sungurbey Camii nin inşasında kullanılan taşların dasidik tüf, riyolitik tüf ve tüf içerisinde gelişmiş faylı zon örnekleri olduğu belirlenmiştir. Taşların yüzeyinde oluşmuş tuz birikintileri ve caminin iç mekan duvar yüzeyinden alınan tuz tabakası üzerinde yapılan XRD analizlerinde halit, potasyum nitrat (güherçile) ve jips mineralleri tespit edilmiştir. SEM-EDS analizlerinde ise, Cl ve Na

15 elementlerinin yüksek oranlarda tespit edilmiş olması duvar yüzeyindeki tuzların büyük ölçüde sodyum klorürden meydana geldiğini göstermektedir. Taş örneklerin alındığı yerler ve tespit edilen Na ve Cl miktarları göz önünde bulundurulduğunda ise; zemine yakın bölgelerde bulunan tuzlanmanın zeminin yüksek bölgelerine kıyasla daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre tespit edilen tuzların su tutucu özelliği nedeniyle düşük nem ortamında kristalleşerek hasar mekanizmasında önemli bir rol oynadığı bilinmektedir. Cami duvarlarında meydana gelen tuzlanmanın sertliği ve katmanlaşma durumu göz önüne alındığında caminin içyapısının az değişken bir nem ortamına sahip olduğu söylenebilir. Caminin iç mekan duvar yüzeyinden alınan tuz tabakası üzerinde yapılan SEM-EDS analizi sonucu potasyum ve azot elementlerinin belirlenmesi, güherçilenin varlığını destekler niteliktedir. Diğer yandan µ-xrf analizinde tespit edilen elementler de halitin ve güherçilenin varlığını doğrulamaktadır. Güherçilenin, tarihi caminin geçmişte barut deposu olarak kullanılmasından ya da çeşitli hayvan gübrelerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Yapılan tüm bu analizler ve durum değerlendirmelerinden hareketle, Sungurbey Camii ndeki taş malzeme sorunları ve koruma/onarım çalışmaları için öncelikle bu problemlere yol açan etkenlerin tespiti ve bu doğrultuda çözüm önlemlerinin geliştirilmesi önemli bir konu olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kapsamda caminin inşasında kullanılan taşlarda ortaya çıkan fiziksel ve kimyasal hasarlar büyük ölçüde kapiler yükselmeye ve yüzeysel ıslanmaya bağlı su etkisi ve bunun sonucu olarak gelişen tuz oluşumlarından kaynaklandığı söylenebilir. Bu tuzların düşük nem ortamında bile kristalleşerek malzeme problemlerinin oluşumunu hızlandırdığı göz ardı edilmemelidir. Bu bakımdan caminin öncelikli olarak bu tip su etkilerine karşı koruma altına alınması gerekmektedir. Caminin eğimli bir arazi üzerinde bulunması ve beden duvarlarının toprakla doldurulmuş olması camiyi kapiler su etkisine açık hale getirmiştir. Bu kapsamda zemin suyunun kapiler yolla taş malzemede yükselmesini önlemek için beden duvarlarının toprakla temasının kesilmesi, toprak dolguların kaldırılarak temel seviyesinde gerekli drenaj sistemlerinin uygulanması ve drenaj borularının da kanala bağlanması önem taşımaktadır. Zeminin drenaj kanal bağlantıları yapıldıktan sonra, duvarların ve zemin bölgesindeki nemlenme durumunun sürekli izlenmesi gerekmektedir. Yüzeysel ıslanmaya bağlı caminin çatı örtü sistemlerindeki su sızmalarının önüne geçmek için, kullanılan malzemenin gözden geçirilmesi, gerekli bakım ve onarımlarının yapılması gerekmektedir. Cami çatısından gelen suyun zemine aktarımını sağlayan su giderleri ve borularının yer yer hasarlı durumda olduğu ve ayrıca çatıdan gelen suyu ileten boruların doğrudan duvar diplerine yönlendirildiği görülmektedir. Bu sebeple su, hem duvar yüzeyinden akmakta hem de drenaj borularıyla duvar diplerine iletilmektedir. Caminin dış cephe yüzeylerinde de bu sorun nedeniyle kirlenme ve tuz oluşumlarına rastlanmaktadır. Dolayısıyla tüm gider sistemleri, binanın tarihi karakterine uygun malzemelerle ve detaylandırmalarla yenilenmelidir. Taşlar üzerinde oluşmuş tuz tabakalarının uygun yöntemlerle temizlenmesi tahribat oluşumlarını engellemek açısından öncelikli bir başka konu olarak görülmektedir. Bu kapsamda uygulanacak yöntemde ve malzemelerin etkinliğinin belirlenebilmesi için bunların önceden test edilmesinde ayrı bir önem taşımaktadır

16 Teşekkür Bu çalışma T.C. Kalkınma Bakanlığı nın (DPT) 2010K no lu Merkezi Araştırma Laboratuvarı projesi tarafından desteklenmiştir. Kaynaklar Akmaydalı, H. (1985) Niğde Sungurbey Camii. Vakıflar Dergisi, 19, s Aslanapa, O. (1976) Yüzyıllar Boyunca Türk Sanatı (14. Yüzyıl), Milli Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları. ASTM D (2001) Standart Test Method for Determination of Rock Hardness by Rebound Hammer Method. Astm Stand. Deniz, B. (1988) Aksaray da (Niğde) Ahşap Sütunlu İki Köy Camii. Ege Üniversitesi Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi IV, s Doğan, N. Ş. (2013) Niğde deki Türk Dönemi ( Yüzyıl) Yapılarında Taç Kapı- Mihrap Tasarımı ve Bezeme İlişkisi. Edebiyat Fakültesi Dergisi, Hacettepe Üniversitesi, Cilt 30, Sayı 1, Haziran, s Eriç, M. (1994) Yapı Fiziği ve Malzemesi, Literatür Yayıncılık, ISBN , İstanbul. ISRM (2007) The Complete ISRM Suggested Methods for Rock Characterization, Testing and Monitoring: Suggested Methods Prepared by the Commission on Testing Methods, International Society for Rock Mechanics, R. Ulusay and J.A. Hudson (eds), Compilation Arranged by the ISRM Turkish National Group, Kozan Ofset, Ankara, Turkey, p.628. ISRM (1978) Suggested Methods for Determining Hardness and Abrasiveness of Rocks. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences & Geomechanics Abstracts, vol.15, pp Murat, A. (2006) Güherçilenin Tanımı, Oluşum Teorileri ve Osmanlı Devleti'ndeki Önemi. MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara, s Özkarcı, M. (2001) Niğde de Türk Mimarisi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, ISBN , Ankara. TS EN 1936 (2006) Doğal Taşlar Test Yöntemleri - Gerçek Yoğunluk, Açık Yoğunluk, Görünen ve Toplam Porozitenin Belirlenmesi. TS EN (2003) Doğal Taşlar - Deney Metotları - Atmosfer Basıncında Su Emme Tayini. TS EN (2000) Doğal Taşlar Deney Metotları - Petrografik İnceleme. TS 5694 EN (2004) Doğal Taşlar - Terimler ve Tarifler

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 01330 ADANA

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 01330 ADANA Sayı:B30.2.ÇKO.0.47.00.05/ 488 Tarih:19.06.2009 EMRE TAŞ ve MADENCİLİK A.Ş. TARAFINDAN GETİRİLEN 3114780 ERİŞİM NOLU VE 20068722 RUHSAT NOLU SAHADAN ALINAN BAZALT LEVHALARININ VE KÜP ÖRNEKLERİNİN MİNEROLOJİK,

Detaylı

2. MİKRO İNCELEME ( PETROGRAFİK-POLARİZAN MİKROSKOP İNCELEMESİ)

2. MİKRO İNCELEME ( PETROGRAFİK-POLARİZAN MİKROSKOP İNCELEMESİ) SVS Doğaltaş Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. uhdesinde bulunan Sivas İli, İmranlı İlçesi sınırları dahilindeki 20055289 (ER: 3070586), 20055290 (ER: 3070585), 20065229 (ER: 3107952) ruhsat numaralı II.B

Detaylı

Priştina - Fatih Camii Restorasyonunda Kullanılan Onarım Malzemelerinin Özellİkleri

Priştina - Fatih Camii Restorasyonunda Kullanılan Onarım Malzemelerinin Özellİkleri Priştina - Fatih Camii Restorasyonunda Kullanılan Onarım Malzemelerinin Özellikleri Properties of the Repairment Materials Used for Restoration of the Fatih Mosque in Prishtine Priştina - Fatih Camii Restorasyonunda

Detaylı

TPAO ARAŞTIRMA MERKEZİ

TPAO ARAŞTIRMA MERKEZİ III SEDİMANTOLOJİK, PETROGRAFİK,ELEMENTEL VE MİNERALOJİK ANALİZLER III.1 SEDİMANTOLOJİK VE PETROGRAFİK ANALİZLER (LABORATUVARDA) Sedimantoloji ve Petrografi (SE) SE-01-01-00 Litolojik analiz (1 adet)...

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : Ankara Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 1605 Cadde, Dilek Binası BİLKENT 06800 ANKARA / TÜRKİYE Tel : 444 50 57 Faks : 0 312 265 09 06

Detaylı

Türkiye Hazır Beton Birliği İktisadi İşletmesi Deney / Kalibrasyon Laboratuvarı. Deney Listesi

Türkiye Hazır Beton Birliği İktisadi İşletmesi Deney / Kalibrasyon Laboratuvarı. Deney Listesi REVİZYON GÜNCELLEME DOKÜMAN NO YAYIN L27 01.01.2008 13.01.2014-06 08.05.2014 1/8 GÜNCELLEŞTİRMEYİ GERÇEKLEŞTİREN (İSİM / İMZA / TARİH) : DENEYLERİ A01 İri agregaların parçalanmaya karşı direnci Los Angeles

Detaylı

Çimentolu Sistemlerde Çiçeklenme Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

Çimentolu Sistemlerde Çiçeklenme Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Betonun dayanıklılığını etkileyen ve fiziksel - kimyasal reaksiyonlara sebep olan olaylar şunlardır: Çiçeklenme Sülfat Saldırısı Alkali Silika Reaksiyonu Deniz Suyu

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 Sayı : 46232573/

Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 Sayı : 46232573/ Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 ACADİA MADENCİLİK İNŞ. NAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. TARAFINDAN GETİRİLEN KAYAÇ NUMUNESİNİN ÇEŞİTLİ ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK RAPOR İlgi: ACADİA Madencilik

Detaylı

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MERKEZİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MERKEZİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı Mimar Sinan Fine Arts University Central Research Laboratory MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MERKEZİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI

Detaylı

MOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2

MOL KAVRAMI I.  ÖRNEK 2 MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI. (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI. (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ DERSİ LABORATUVARI (2014-2015 Güz Dönemi) NOKTA YÜK DAYANIMI DENEYİ THE POINT LOAD TEST DENEY:4 Amaç ve Genel Bilgiler: Bu deney, kayaçların

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI Firma Adı: Revzen Mimarlık Restorasyon İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti. Reşatbey Mahallesi

Detaylı

JEO 302 KAYA MEKANİĞİ

JEO 302 KAYA MEKANİĞİ JEO 302 KAYA MEKANİĞİ LABORATUVAR 2. HAFTA Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEO302 KAYA MEKANİĞİ dersi kapsamında Doç. Dr. Hakan Ahmet Nefeslioğlu ve Araş. Gör. Fatih Uçar tarafından

Detaylı

Araçlar: Çıkarma Parçaları şu şekilde etiketlenmiştir:

Araçlar: Çıkarma Parçaları şu şekilde etiketlenmiştir: Araçlar: Deney Hücresi Deney Çözeltileri o Soğutma Kulesinden Alınan Numuneler o Laboratuvarda Hazırlanan Çözeltiler Deney Numunesi (Numune Çıkarma sı, 30mm * 50mm * 2mm) Su devirdaim Havuzu (40 C) GRANDER

Detaylı

İMRAHOR İLYAS BEY CAMİ (STUDİOS MANASTIR KİLİSESİ) DIŞ CEPHE SIVA-HARÇ ANALİZ SONUÇLARI

İMRAHOR İLYAS BEY CAMİ (STUDİOS MANASTIR KİLİSESİ) DIŞ CEPHE SIVA-HARÇ ANALİZ SONUÇLARI İMRAHOR İLYAS BEY CAMİ (STUDİOS MANASTIR KİLİSESİ) DIŞ CEPHE SIVA-HARÇ ANALİZ SONUÇLARI HANDE GÜNÖZÜ Arş. Gör., İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Sanatı Tarihi Anabilim Dalı handegunozu@gmail.com

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Esenboğa Yolu Çankırı Yol Ayırımı Altınova 06105 ANKARA / TÜRKİYE Tel : 0 312 399 27 96 Faks : 0 312 399 27 95 E-Posta : takk@dsi.gov.tr

Detaylı

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MERKEZİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MERKEZİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı Mimar Sinan Fine Arts University Central Research Laboratory MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MERKEZİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI

Detaylı

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER NDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER SIRA NO TARİFENİN NEV'İ KARAR NO KARAR TARİHİ SAYFA NO 1 ANADOLU YAKASI PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ 1 Ağaç Budama Bedeli 1.1 Ağaç Budama Ücreti 2 Ağaç Kesim

Detaylı

ANALİZ LİSTESİ. 150*150*150 ebatlarında 7 veya 28 Günlük Kürü Tamamlanmış Küp Beton Numune

ANALİZ LİSTESİ. 150*150*150 ebatlarında 7 veya 28 Günlük Kürü Tamamlanmış Küp Beton Numune Sayfa 1 / 10 Laboratuvar Birimi : İnşaat Mühendisliği Laboratuvarı 1 Beton Basınç Dayanımı Beton Pres Test Cihazı 150*150*150 ebatlarında 7 veya 28 Günlük Kürü Tamamlanmış Küp Beton Numune TS EN 12390-3

Detaylı

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Kimyasal Ayrıştırma Etmenleri Ana kayanın kimyasal bileşimini değiştirmek

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarının Adres : Davutpaşa Kampüsü Esenler 34210 İSTANBUL / TÜRKİYE Akreditasyon No: Tel Faks E-Posta Website : 0212 383 45 51 : 0212 383 45 57 : kimfkl@yildiz.edu.tr

Detaylı

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ İlyas CAN*, İbrahim BÜYÜKÇAYIR* *Durer Refrakter Malzemeleri San. Ve

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ

8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ 8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİ GELİŞMESİNİ KONTROL EDEN ETMENLER IŞIK TOPRAK (durak yeri) ISI HAVA SU BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİLER İÇİN MUTLAK GEREKLİ ELEMENTLER MUTLAK GEREKLİ

Detaylı

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ Sıra No: SULAMA SUYU ANALİZLERİ: 2014 FİYATI 1 ph 14,00 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 3 Sodyum (Na)

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : Yalıncak 61117 TRABZON / TÜRKİYE Tel : 0462 334 1105 Faks : 0462 334 1110 E-Posta : dsi22@dsi.gov.tr Website : www.dsi.gov.tr Sertleşmiş

Detaylı

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : Ankara Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 1605 Cadde, Dilek Binası BİLKENT 06800 ANKARA/TÜRKİYE Tel : 444 50 57 Faks : 0 312 265 09 06 E-Posta

Detaylı

SULTAN IZZETTIN KEYKAVUS TÜRBESİ, 1217, SİVAS

SULTAN IZZETTIN KEYKAVUS TÜRBESİ, 1217, SİVAS SELÇUKLU MİMARİSİ Selçuklular Orta Asya dan Anadolu ve Ön Asya ya yolculuklarında Afganistan, İran, Irak, Suriye topraklarındaki kültürlerden ve mimari yapılardan etkilenmiş, İslam dinini kabul ederek

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Yavuz Sultan Selim Cad. 118. Sokak No: 29 Dilovası 41455 KOCAELİ/TÜRKİYE Tel : 0 262 754 17 81 Faks : 0 262 754 19 84 E-Posta : EHSTurkey@sgs.com

Detaylı

DEMİR SİLİKAT ESASLI YERLİ GRİT KUMU (RASPA KUMU) Oretec Mineral Sanayi Ltd. Şti. Bölücek Mahallesi 2 Nolu Sanayi Cad. No:164 Ereğli / Zonguldak

DEMİR SİLİKAT ESASLI YERLİ GRİT KUMU (RASPA KUMU) Oretec Mineral Sanayi Ltd. Şti. Bölücek Mahallesi 2 Nolu Sanayi Cad. No:164 Ereğli / Zonguldak DEMİR SİLİKAT ESASLI YERLİ GRİT KUMU (RASPA KUMU) Oretec Mineral Sanayi Ltd. Şti. Bölücek Mahallesi 2 Nolu Sanayi Cad. No:164 Ereğli / Zonguldak G r it Kumu /Kumla ma Grit, tozuması en az ve kumlama gücü

Detaylı

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri : Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani

Detaylı

Dr. Mehmet ÜNSAL Dr. Sönmez DAĞLI, Dr. Özcan CEYLAN, Dr. Özgür AKTAŞ REW 2011 ĐSTANBUL 10/06/2011

Dr. Mehmet ÜNSAL Dr. Sönmez DAĞLI, Dr. Özcan CEYLAN, Dr. Özgür AKTAŞ REW 2011 ĐSTANBUL 10/06/2011 TEHLĐKEL KELĐ ATIK ANALĐZĐNDE NDE LABORATUVARLARIN ROLÜ VE ÖNEMĐ Dr. Mehmet ÜNSAL Dr. Sönmez DAĞLI, Dr. Özcan CEYLAN, Dr. Özgür AKTAŞ REW 2011 ĐSTANBUL 10/06/2011 Atık Yönetimi Genel Esaslarına Đlişkin

Detaylı

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ İşlenebilme İşlenebilme Mekanik işlemler sonucunda malzemenin özelliklerinde bir değişiklik meydana gelmemesi durumudur. Betonda Çökme deneyi (Slump deneyi

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ. Konu:14.YÜZYIL BEYLİKLER DÖNEMİ MİMARİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ. Konu:14.YÜZYIL BEYLİKLER DÖNEMİ MİMARİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ Konu:14.YÜZYIL BEYLİKLER DÖNEMİ MİMARİSİ İran üzerinden geçerek Batı Anadolu'ya yerleşen Türk boyların dan bir bölümü 13. yüzyıl sonlarında

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/7 SU/ ATIK SU 1 ph Elektrometrik Metot TS 3263 ISO 10523 Çözünmüş Oksijen Azid Modifikasyon Metodu SM 4500-O C İletkenlik Elektrometrik Metot SM 2510 B Renk Spektrometrik

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Sayfa No ÖRNEĞİN TANIMI... 1 SUDA ÇÖZÜNEBİLİR TUZLAR İLE PROTEİN VE YAĞ ANALİZLERİ... 1

İÇİNDEKİLER. Sayfa No ÖRNEĞİN TANIMI... 1 SUDA ÇÖZÜNEBİLİR TUZLAR İLE PROTEİN VE YAĞ ANALİZLERİ... 1 İÇİNDEKİLER Sayfa No ÖRNEĞİN TANIMI... 1 SUDA ÇÖZÜNEBİLİR TUZLAR İLE PROTEİN VE YAĞ ANALİZLERİ... 1 KIZDIRMA KAYBI, ASİTLE MUAMELE VE ELEK ANALİZLERİ... 2 FİZİKSEL VE FİZİKOMEKANİK DENEYLER... 3 SEM- EDX

Detaylı

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere

Detaylı

T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi

T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI-2 KİMYA TESTİ 25 HAZİRAN 2016 CUMARTESİ Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının

Detaylı

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Zemindeki mühendislik problemleri, zeminin kendisinden değil, boşluklarında bulunan boşluk suyundan kaynaklanır. Su olmayan bir gezegende yaşıyor olsaydık, zemin

Detaylı

ÜNİVERSİTEMİZDE YAPILAN ANALİZLER VE TESTLER KÖMÜR VE AKARYAKIT ANALİZLERİ Numune Hazırlama Kömürde Tür Tayini Kömürde Toplam Nem Analizi Kömürde Kül

ÜNİVERSİTEMİZDE YAPILAN ANALİZLER VE TESTLER KÖMÜR VE AKARYAKIT ANALİZLERİ Numune Hazırlama Kömürde Tür Tayini Kömürde Toplam Nem Analizi Kömürde Kül ÜNİVERSİTEMİZDE YAPILAN ANALİZLER VE TESTLER KÖMÜR VE AKARYAKIT ANALİZLERİ Numune Hazırlama Kömürde Tür Tayini Kömürde Toplam Nem Analizi Kömürde Kül Tayini-Organik Madde Tayini Kömürde Sabit Karbon Oranı

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/8 ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 SU, ATIK SU 1,2 İletkenlik Elektrot Metodu TS 9748 EN 27888 Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM

Detaylı

Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı

Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Tüdöksad Akademi 10. Uluslararası Döküm Kongresi 25-27 Ekim 2018 Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Erdem FERİK* Eren

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI. Kemal Tuşat YÜCEL

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI. Kemal Tuşat YÜCEL SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI Kemal Tuşat YÜCEL İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ- YAPI MALZEMELERİ LABORATUARI YIĞMA YAPI MALZEME

Detaylı

KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı

KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER Taşın Hammadde Olarak Kullanımı Odun ve kemik gibi, taş da insanın varlığının ilk evrelerinden bu yana elinin altında bulunan ve doğanın ona verdiği

Detaylı

zeytinist

zeytinist 1 T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ EDREMİT MESLEK YÜKSEKOKULU Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK 0 505 772 44 46 kivrak@gmail.com www.mucahitkivrak.com.tr 2 3 4 Potasyum:

Detaylı

Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI

Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI YAYGIN KULLANILAN TUZLAR ÖZELLİKLER- KULLANIM ALANLARI Yemek tuzu arasında adı NaCI Suda çözünür. Nötral tuz SODYUM KLORÜR Dericilik Hayvan Besiciliği Suyu yumuşatma

Detaylı

KOZLUK UN EN ESKİ TAŞ YAPILARINDAN HIDIR BEY CAMİİ

KOZLUK UN EN ESKİ TAŞ YAPILARINDAN HIDIR BEY CAMİİ ISSN: 2148-0273 Cilt 4, Sayı 2, 2016 Vol. 4, Issue 2, 2016 KOZLUK UN EN ESKİ TAŞ YAPILARINDAN HIDIR BEY CAMİİ Ali AKTAN 1, Düzgün ÇAKIRCA 2*, Müslim ADSAN 3, Abdurrahman ÇAKAN 4 Özet Bu çalışmada; ait

Detaylı

Potansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com

Potansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Jeofizik Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ seyfullah@madenarama.com.tr Adil Özdemir Jeoloji Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ adil@madenarama.com.tr

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Toros Mah. 78178 Sok.No:3/A Aygen Hanım Apt. Altı Çukurova ADANA / TÜRKİYE Tel : 0 322 457 88 67 Faks : 0 322 457 88 28 E-Posta : artek@artekcevre.com.tr

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ;

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; evresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/5 ATIK SU (1) ph Elektrokimyasal Metot SM 4500- H + İletkenlik Laboratuvar ve Saha Metodu SM 2510 B özünmüş Oksijen, Oksijen Doygunluğu Membran

Detaylı

ATMOSFERİK FAKTÖRLERİN MERMER VE GRANİT CEPHE KAPLAMA MALZEMELERİ ÜZERİNDEKİ PARLAKLIK KAYBINA OLAN ETKİLERİ

ATMOSFERİK FAKTÖRLERİN MERMER VE GRANİT CEPHE KAPLAMA MALZEMELERİ ÜZERİNDEKİ PARLAKLIK KAYBINA OLAN ETKİLERİ ATMOSFERİK FAKTÖRLERİN MERMER VE GRANİT CEPHE KAPLAMA MALZEMELERİ ÜZERİNDEKİ PARLAKLIK KAYBINA OLAN ETKİLERİ Yrd. Doç. Dr. Emrah GÖKALTUN Anadolu Üniversitesi Müh-Mim. Fakültesi Mimarlık Bölümü İkieylül

Detaylı

Çimentolu Sistemlerde Alkali Silika Reaksiyonu (ASR) Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

Çimentolu Sistemlerde Alkali Silika Reaksiyonu (ASR) Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Çimentolu Sistemlerde Alkali Silika Reaksiyonu (ASR) Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Çimentolu Sistemlerde Dayanıklılık - Çimentolu Sistemlerde Dayanıklılık - Alkali Silika Reaksiyonu - Alkali Silika

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Adresi : İSTAÇ GERİ KAZANIM VE KOMPOST TESİSİ Işıklar Köyü Ege Sokak No: 5/1 Kemerburgaz-Eyüp/İSTANBUL Tel : 02122065017 Faks : 02122065398 E-Posta : laboratuvar@istac.com.tr

Detaylı

T.C. AKSARAY ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (ASÜBTAM)

T.C. AKSARAY ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (ASÜBTAM) Tel: 0382 288 2691 e-posta: asubtam@aksaray.edu.tr İnt.: http://asubtam.aksaray.edu.tr/ İçindekiler Gaz Kromatografisi Kütle Spektrometresi (GC-MS)... 2 Gaz Kromatografisi Flame Ionization Detector (GC-FID)...

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ. Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ İÇERİK

Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ. Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ İÇERİK İÇERİK Elementlere, Bileşiklere ve Karışımlara atomik boyutta bakış Dalton Atom Modeli Atom Fiziğinde Buluşlar - Elektronların Keşfi - Atom Çekirdeği Keşfi Günümüz Atom Modeli Kimyasal Elementler Periyodik

Detaylı

2419 ADA 45 PARSEL MİMARİ PROJE RAPORLARI

2419 ADA 45 PARSEL MİMARİ PROJE RAPORLARI UNESCO DÜNYA MİRASI ALANI İÇERİSİNDE YER ALAN ZEYREK BÖLGESİNDE 2419 ( 13,34,35,42,45,50,51,52,58,59,68 PARSELLER) NO'LU ADADA SİVİL MİMARLIK ÖRNEĞİ YAPILARIN RÖLÖVE, RESTİTÜSYON, RESTORASYON PROJELERİ

Detaylı

BETONDA KARBONATLAŞMA. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

BETONDA KARBONATLAŞMA. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi BETONDA KARBONATLAŞMA Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Karbonatlaşma Nedir? Çimento hidratasyon ürünleri özellikle (Kalsiyum Hidroksit) zamanla havadaki ve yağmur sularındaki karbondioksit ile birleşir

Detaylı

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi

Detaylı

Betonda Dayanıklılık Sorunları ve Çözümleri Alkali Silika Reaksiyonu (ASR) Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

Betonda Dayanıklılık Sorunları ve Çözümleri Alkali Silika Reaksiyonu (ASR) Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Betonda Dayanıklılık Sorunları ve Çözümleri Alkali Silika Reaksiyonu (ASR) Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Betonda Dayanıklılık - Betonda Dayanıklılık - Alkali Silika Reaksiyonu - Alkali Silika Reaksiyonuna

Detaylı

YAPI LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU

YAPI LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ YAPI LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 S a y f a CİHAZLAR Cihazın ismi Sayfa Beton Basınç Dayanımı ve Kiriş

Detaylı

Çorum Yöresi Tuğla Topraklarındaki Çözünebilir Alkali Tuzların Olumsuz Etkilerinin BaCO 3 ve SrCO 3 ile Giderilmesi

Çorum Yöresi Tuğla Topraklarındaki Çözünebilir Alkali Tuzların Olumsuz Etkilerinin BaCO 3 ve SrCO 3 ile Giderilmesi Çorum Yöresi Tuğla Topraklarındaki Çözünebilir Alkali Tuzların Olumsuz Etkilerinin BaCO 3 ve SrCO 3 ile Giderilmesi Atilla Evcin a *, Mürüvvet Bıyık a, Abdullah Küçük a ÖZET a Afyon Kocatepe Üniversitesi,

Detaylı

AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU

AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU Fiziksel ve Kimyasal Analizler - ph Değeri Elektrometrik AWWA 4500-H + B 21 st ed. 2005-103-105 o C de Toplam Katı Madde AWWA 2540-B 21 st ed. 2005 - İletkenlik AWWA

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/7 (1, 2, 3,4) SU, ATIK SU ph Elektrometrik Metot SM 4500 H+ B Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM 2550 B İletkenlik Elektrokimyasal Metot SM 2510 B Renk Spektrofotometrik

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Deney Laboratuvarı Adresi : Adnan Menderes Mah. Aydın Blv. No:43 09010 AYDIN / TÜRKİYE Tel : 0 256 211 24 04 Faks : 0 256 211 22 04 E-Posta : megagidalab@gmail.com

Detaylı

Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi

Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi N, P, K ve Mg un 1:5 ekstraksiyon çözeltisindeki standard değerleri Çok az Az Yeterli Fazla Çok fazla Oldukça fazla N (meq/l)

Detaylı

C6 Mugla White

C6 Mugla White Sayfa 1/8 Page 1/8 Müşterinin Adı/Adresi: Customer Name/Adress: Raport No: Report No: ÇOBANLAR MERMER MADENCİLİK TURZ. TİC. VE İNŞ. A.Ş. Salkım Mah. Çıngıl Sok. No:7 Kavaklıdere/MUĞLA 228 Numunenin Adı

Detaylı

C5 Mugla White

C5 Mugla White Sayfa 1/8 Page 1/8 Müşterinin Adı/Adresi: Customer Name/Adress: Raport No: Report No: ÇOBANLAR MERMER MADENCİLİK TURZ. TİC. VE İNŞ. A.Ş. Salkım Mah. Çıngıl Sok. No:7 Kavaklıdere/MUĞLA 227 Numunenin Adı

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Ek-9A T.C. ÇED İzin ve Denetim lüğü Kapsam : Su, Atık Su, Atık, Gürültü, Numune Alma Düzenleme Tarihi : 12.05.2015 Laboratuvar Adı : Gümüşsu A.Ş. Çevre Laboratuvarı Adres : Zafer Mah. Değirmen Cad. No:41

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) T.C. TARIM ve ORMAN BAKANLIĞI Gübre Ve Kaynakları Merkez Araştırma Deney Laboratuvarı Adresi : İstanbul Yolu 5. km. No:32 Yenimahalle 06172 ANKARA/TÜRKİYE Tel :

Detaylı

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NE AİT İLK PATENT ÇİMENTOSUZ HAFİF YAPI MALZEMESİ ÜRETİM YÖNTEMİ

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NE AİT İLK PATENT ÇİMENTOSUZ HAFİF YAPI MALZEMESİ ÜRETİM YÖNTEMİ MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NE AİT İLK PATENT ÇİMENTOSUZ HAFİF YAPI MALZEMESİ ÜRETİM YÖNTEMİ TR 2009/00643 B Abdulkerim YÖRÜKOĞLU * ve Günnur ULUSOY ** MTA Genel Müdürlüğü MAT Dairesi Endüstriyel Hammaddeler ve

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 2. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ GENEL BİLGİLER Petrografi Ve Petroloji Nedir? Latince Petr- taş kelimesinden türetilmiş petrografi ve petroloji birbirini

Detaylı

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER NDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER SIRA NO TARİFENİN NEV'İ KARAR NO KARAR TARİHİ SAYFA NO 1 ANADOLU YAKASI PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ UYGULANACAK İ 1 Ağaç Budama Bedeli 1.1 Ağaç Budama Ücreti

Detaylı

Calacatta Oro

Calacatta Oro Sayfa 1/8 Page 1/8 Müşterinin Adı/Adresi: Customer Name/Adress: Raport No: Report No: KOMMERSAN KOMBASSAN MERMER MADEN İŞLETMELERİ SAN VE TİC. A.Ş Muğla Aydın Karayolu 12. Km Salih Paşalar Mevkii Bayır

Detaylı

10. Bölüm: TOPRAK REAKSİYONU (ph)

10. Bölüm: TOPRAK REAKSİYONU (ph) 10. Bölüm: TOPRAK REAKSİYONU (ph) Toprağın asitlik veya bazlık derecesinin göstergesidir Nötr veya nötral = 7.0 Asidik < 7.0 Alkali > 7.0 Bir toprağın asit veya alkali reaksiyon göstermesi toprak çözeltisindeki

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 5/29/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 5/29/2017 2 BÖLÜM 10 KAYAÇLARIN ve SÜREKSİZLİKLERİNİN

Detaylı

Üzerinde kontrollü kopya kaşesi bulunmayan basılı kopyalar kontrolsüz dokümandır.

Üzerinde kontrollü kopya kaşesi bulunmayan basılı kopyalar kontrolsüz dokümandır. . /. /2015 Sayın....Üniversitesi MKÜ MARGEM bünyesinde bulunan cihaz ve analiz yöntemleri için EK te belirtilmiştir. Saygılarımla. MARGEM Md. Sayfa: 1 / 9 TOPRAK ANALİZLERİ ph Analizi Toprak 30 50 g İletkenlik

Detaylı

MALZEME-DEPOZİT VE SU BÖLÜMÜ

MALZEME-DEPOZİT VE SU BÖLÜMÜ MALZEME-DEPOZİT VE SU BÖLÜMÜ Malzeme ve su analizleri yaş yöntemle ve enstrümental analizle yapılır. Malzeme Analizleri 20652001 Demir bazlı malzeme analizleri(i) 708 Karbon çeliği Karbon(C), Kükürt(S),

Detaylı

AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI)

AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI) AYRIŞMA (KAYA VE TOPRAK KAVRAMI) AYRIŞMA, EROZYON ve TAŞINMA Yer yüzeyindeki kayaçlar su, hava, sıcaklık değişimler ve diğer etkenler tarafından devamlı değişmektedir. Ayrışma Yer yüzeyinde veya Yer yüzeyinin

Detaylı

GIDA ve TARIM KİMYASI LABORATUVARI TEST VE ANALİZLERİ - 2015

GIDA ve TARIM KİMYASI LABORATUVARI TEST VE ANALİZLERİ - 2015 BİTKİSEL VE HAYVANSAL YAĞ ANALİZLERİ GT 1 KIRILMA İNDİSİ TS 4960 EN ISO 6320 50 GT 2 ÖZGÜL AĞIRLIK (YOĞUNLUK) TS 4959 40 GT 3 İYOT SAYISI (Katı ve Sıvı Yağlarda) EN ISO 3961 60 GT 4 İYOT SAYISI (Ekstre

Detaylı

ENCON LABORATUVARI MADEN VE AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ.

ENCON LABORATUVARI MADEN VE AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ. ENCON LABORATUVARI MADEN VE ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ. AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) JEOKİMYA NUMUNE HAZIRLAMA Kod Parametre Ücret ENC-01 Kırma 20 ENC-02 Öğütme 30 ENC-03 Kurutma 25 ENC-04

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Organize Sanayi Bölgesi 1. Bulvar No: 18 İstasyon 47100 MARDİN / TÜRKİYE Tel : 0 482 215 30 01 Faks : 0 482 215 30 09 E-Posta : info@martest.com.tr

Detaylı

Paslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot

Paslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Paslanmaz Çelik Gövde Yalıtım Sargısı Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Katalizör Yüzey Tabakası Egzoz Gazları: Hidrokarbonlar Karbon Monoksit Azot Oksitleri Bu bölüme kadar, açıkça ifade edilmese

Detaylı

JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları. Bu derste...

JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları. Bu derste... JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları Bu derste... Toprak zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin anlaşılması Toprak zeminlerin gerilim-deformasyon davranışlarının tanımlanması Toprak zeminlerde konsolidasyon

Detaylı

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI a) Kullanış yeri ve amacına göre gruplandırma: 1) Taşıyıcı malzemeler: İnşaat mühendisliğinde kullanılan taşıyıcı malzemeler, genellikle betonarme, çelik, ahşap ve zemindir. Beton, çelik ve ahşap malzemeler

Detaylı

MİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul

MİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul Kayaçlar minerallerden oluşan Yer materyalidir. Çoğu kayaçlar birden fazla mineralden oluşmaktadır. Örnek: Granit Potasyum feldspat. Plajioklas (Feldspat). Kuvars. Hornblende. Biyotit MİNERALLER Tek mineralden

Detaylı

TEKNİK RAPOR. Yrd. Doç. Dr. Kemal Tuşat YÜCEL S.D.Ü. Mühendislik Fakültesi İnş. Müh. Böl. Yapı Anabilim Dalı Yapı Malzemesi Bilim Dalı

TEKNİK RAPOR. Yrd. Doç. Dr. Kemal Tuşat YÜCEL S.D.Ü. Mühendislik Fakültesi İnş. Müh. Böl. Yapı Anabilim Dalı Yapı Malzemesi Bilim Dalı TEKNİK RAPOR (TEKNİK RAPOR NO: 18/2012) Raporu Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Kemal Tuşat YÜCEL S.D.Ü. Mühendislik Fakültesi İnş. Müh. Böl. Yapı Anabilim Dalı Yapı Malzemesi Bilim Dalı kemalyucel@sdu.edu.tr

Detaylı

ÇIMENTO VE AGREGALAR KULLANILARAK MATEMATİKSEL MODELLENMESİ. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

ÇIMENTO VE AGREGALAR KULLANILARAK MATEMATİKSEL MODELLENMESİ. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi BETONDA ALKALİ SiLiKA REAKSiYONUNUN FARKLI ÇIMENTO VE AGREGALAR KULLANILARAK MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi 1 TASLAK Amaç Deneyde Kullanılan Malzemeler Deney Tasarımı Verilerin

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot adı Metot Numarası Hız ve Debi Pitot Tüpü Metodu TS ISO 10780

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot adı Metot Numarası Hız ve Debi Pitot Tüpü Metodu TS ISO 10780 Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE - 1/5 Hız ve Debi Pitot Tüpü Metodu TS ISO 10780 EMİSYON 1 İslilik Nem Partikül Madde CO, O 2 CO 2 NO NO X, NO 2 Renk Karşılaştırma (Bacharach)

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 5

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 5 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE 1 / 5 Atık Su Metaller ( Alüminyum, Bakır, Çinko, Demir, Kadmiyum, Krom, Kurşun, Nikel, Sodyum ) ICP-OES Metodu TS EN ISO 11885 Amonyak/ Amonyak Azotu; Amonyum/ Amonyum

Detaylı

1. Temel zemini olarak. 2. İnşaat malzemesi olarak. Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı

1. Temel zemini olarak. 2. İnşaat malzemesi olarak. Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı 1. Temel zemini olarak Üst yapıdan aktarılan yükleri güvenle taşıması Deformasyonların belirli sınır değerleri aşmaması 2. İnşaat malzemesi olarak 39 Temellerin

Detaylı

Hazırlayan: İnş.Yük.Müh. Yasin Engin yasin.engin@gmail.com www.betonvecimento.com

Hazırlayan: İnş.Yük.Müh. Yasin Engin yasin.engin@gmail.com www.betonvecimento.com Enjeksiyon Şerbetinde Deniz Suyu Kullanımı: Teknik Raporu Hazırlayan: İnş.Yük.Müh. Yasin Engin yasin.engin@gmail.com www.betonvecimento.com 12/1/2014 DENİZ SUYUNUN ZEMİN GÜÇLENDİRMEDE (JET-GROUT) ÇİMENTO

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Kazımiye Mah. Dadaloğlu Cad. No:32 /A Çorlu/Tekirdağ 59850 TEKİRDAĞ / TÜRKİYE Tel : 0 282 652 40 55 Faks : 0 282 652 04 56 E-Posta :

Detaylı

YIĞMA YAPILARDA HASAR TESPİTİ DENEY VE ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ. Dr.Fevziye AKÖZ

YIĞMA YAPILARDA HASAR TESPİTİ DENEY VE ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ. Dr.Fevziye AKÖZ YDGA2005 YIĞMA YAPILARDA DEPREM GÜVENLİĞİNİN ARTTIRILMASI ÇALIŞTAYI YIĞMA YAPILARDA HASAR TESPİTİ DENEY VE ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Dr.Fevziye AKÖZ İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı Malzemeleri

Detaylı

ANEMAS ZİNDANLARININ RESTORASYONUNDA KULLANILACAK ONARIM HARCININ ÜRETİMİ İÇİN YAPILAN DENEYSEL ÇALIŞMALAR

ANEMAS ZİNDANLARININ RESTORASYONUNDA KULLANILACAK ONARIM HARCININ ÜRETİMİ İÇİN YAPILAN DENEYSEL ÇALIŞMALAR ANEMAS ZİNDANLARININ RESTORASYONUNDA KULLANILACAK ONARIM HARCININ ÜRETİMİ İÇİN YAPILAN DENEYSEL ÇALIŞMALAR SEDEN ACUN ÖZGÜNLER*, EROL GÜRDAL**, GÜLÇİN KAHRAMAN*** ÖZET Bu makalede, İstanbul Surlarının

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Şerifali Çiftliği Hendem cad. No:58 Kat:1 Yukarıdudullu Ümraniye 34775 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0 216 420 47 52 Faks : 0 216 466 31

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISO 5667-4 Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları KİMYASAL İZLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Detaylı

BENZENİN NİTROLANMASINDA GRAFİTİN KATALİZÖR OLARAK ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI

BENZENİN NİTROLANMASINDA GRAFİTİN KATALİZÖR OLARAK ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI BENZENİN NİTROLANMASINDA GRAFİTİN KATALİZÖR OLARAK ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI AMACIMIZ: Günümüz kimya endüstrisinde ideal katalizörler ekonomik olan, bol bulunan, geri kazanılan ve tepkime mekanizmasında

Detaylı