C NSEL ST SMARA MARUZ KALDI I B LD R LEN OLGULARIN RUHSAL DE ERLEND RME SONUÇLARI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "C NSEL ST SMARA MARUZ KALDI I B LD R LEN OLGULARIN RUHSAL DE ERLEND RME SONUÇLARI"

Transkript

1 Adli T p Bülteni C NSEL ST SMARA MARUZ KALDI I B LD R LEN OLGULARIN RUHSAL DE ERLEND RME SONUÇLARI Psychological evaluation results in patients confronted with sexual abuse Ifl k KARAKAYA 1, Ayflen COfiKUN 1, Belma A AO LU 1, fiahika G fi fimanlar 1, Özlem YILDIZ ÖÇ 1, Nursu ÇAKIN MEM K 1, Ümit B ÇER 2 Karakaya I, Coflkun A, A ao lu B, fiiflmanlar fig, Öç Y ld z Ö, Memik Çak n N, Biçer Ü. Cinsel istismara maruz kald bildirilen olgular n ruhsal de erlendirme sonuçlar. Adli T p Bülteni, 2006;11(2): ÖZET Çocuk ve ergenin cinsel istismar çeflitli olumsuz sonuçlara yol açmaktad r. Cinsel istismar n olas sonuçlar, cinsellik üzerine etkiler, depresif duygudurum, anksiyete, davran flsal etkiler ve kiflilik de ifliklikleridir. Bu yaz da cinsel istismar ma duru 21 çocuk ve ergenin ruhsal belirtileri DSM-IV e dayal olarak de erlendirilmifltir yafl aras 12 k z, 9 erkek çal flman n örneklemini oluflturmufltur. Tüm olgular n düflük sosyoekonomik düzeyden geldi i görülmüfltür. En s k görülen ruhsal bozukluklar travma sonras stres bozuklu u, ayr l k anksiyetesi bozuklu u, major depresif bozukluk ve d fla at m bozukluklar olarak saptanm flt r. Cinsel istismar ma duru çocuk ve ergenler çok farkl psikiyatrik tablolar gelifltirebilmektedir. Bu nedenle cinsel istismar n çocuk ve ergenler üzerindeki etkilerini bilmek de erlendirme, önleme ve tedavi aç s ndan önem tafl maktad r. Anahtar kelimeler: Çocuk, ergen, cinsel istismar, ruhsal etkiler SUMMARY Child and adolescent sexual abuse have lifelong consequences. Sexual development, emotional effects, depressed mood, anxiety, behavioral effects and alteration of personality are some possible consequences of sexual abuse. In this article we evaluated psychiatric symptoms according to DSM-IV diagnostic criteria in 21 sexually abused children and adolescents. Twelve girls and nine boys between 4 and 16 years of age were investigated. All the patients belonged to low socioeconomic strata. The most frequently diagnosed psychiatric disorders in these children were posttraumatic stress disorder, separation anxiety disorder, major depressive disorder and elimination disorder. Sexually abused children and adolescents present various psychiatric symptoms. So, understanding the consequences of sexual abuse on children and adolescents is significant in assessment, prevention, and treatment. Key words: Child, adolescent, sexual abuse, psychiatric effects G R fi Yetiflkinin doyumu için çocu un cinsel obje olarak kullan lmas ve temas içermeyen cinsel dokunmadan tecavüze kadar genifl bir yelpazeyi tan mlayan eyleme cinsel istismar denmektedir. Cinsel istismar tüm ça larda yayg n olarak görülse de 1990 lardan sonra toplumun ve profesyonellerin fark ndal n n artmas ve çocuklar gözetmeye yönelik çal flmalara önem verilmesi konunun tart fl labilir olmas na olanak sa lam flt r (1). Bu da çocukluk dönemi cinsel istismar ile ilgili klinik ve araflt rma yaz n nda büyük bir art flla sonuçlanm flt r (2-5). Çocukluk cinsel istismar n n görülme s kl uluslararas yaz nda % olarak bildirilmifltir (6). Türkiye deki s kl k çal flmalar ise olgu bildirimleri ve az say - daki toplum kaynakl çal flma ile s n rl d r (7-11). Yaz n gözden geçirildi inde cinsel istismar için birçok risk etkeni bildirilmifltir. Çocu a ait risk etmenleri; k z cinsiyette ve erken ergenlik döneminde olmak, çocuk ve gence ait fiziksel ve ruhsal bozukluklar n varl, pasif, 1 Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar AD, Kocaeli 2 Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Adli T p AD, Kocaeli Gelifl tarihi: Kabul tarihi:

2 Cilt 11, Say 2, 2006 ba ml, içe dönük, kayg l, güçsüz, endiflelerini dile getiremeyen, sorunlu davran fl tan mayan ve ifade edemeyen kiflilik özelliklerinin bulunmas olarak tan mlanm flt r (12,13). Aile ile iliflkili risk etmenleri gözden geçirildi- inde ebeveynlerden birinin ya da her ikisinin de kayb, ebeveynlere ait fiziksel ve ruhsal bozukluklar, ciddi evlilik sorunlar, sosyal izolasyon, evde üvey baba varl, anne-baban n düflük e itim düzeyine sahip olmas, kötü ebeveyn-çocuk iliflkisi gibi etkenler riski art ran nedenler olarak gösterilmifltir (12,14). Cinsel istismar n çocuk ve gençlerde birçok ruhsal hastal a zemin haz rlad bilinmektedir. Cinsel istismarda intihar riskinde art fl ve depresyon (15-18), travma sonras stres bozuklu u (19-22), davran m bozuklu u (23), anksiyete bozuklu u ve dikkat eksikli i hiperaktivite bozuklu u (21,24) efl tan lar birçok çal flmada bildirilmifltir. Bunun yan s ra düflük benlik sayg s (25), alkol ve di- er madde ba ml l klar n n da (18,26,27) cinsel istismar öyküsü ile iliflkili olabilece i saptanm flt r. stismara u rayanlar n ileride antisosyal davran fllar gösterebilecekleri, suç ifllemeye ve istismara di er bireylere oranla daha yatk n olacaklar dile getirilmifltir (1,28). Çocu un yafl, istismarc n n ma dura yak nl (23), cinsel istismar n tipi, süre ve s kl (1) gibi etkenlerinde istismar ma durunda ortaya ç kan ruhsal belirtilerin fliddeti ile iliflkili oldu u ileri sürülmüfltür. Cinsel istismar n farkl biçimlerde gerçekleflmesi, yap - lan muayenelerin standardize olmamas, muayene eden kiflinin deneyimleri ve muayene zaman gibi birçok etken fiziksel kan tlar n ve istismar n saptanmas n güçlefltirmektedir. Cinsel istismar olgular n n ço unda fiziksel bulgu olmad n bildirilirken (29), Green cinsel istismar hasar n n daha çok psikolojik oldu unu ileri sürmüfltür (1). Yeni Türk Ceza Kanunu nun nc maddesine göre cinsel istismar ma durlar n n beden veya ruh sa l - n n bozulmas suçu a rlaflt r c bir neden olarak belirtilmektedir (30). Bu nedenlerle bütüncül yaklafl mlarla de erlendirilmesi gereken bu olgular n bildirilmesi yükümlülü ü kadar, cinsel istismar de erlendiren hekimlerin ruhsal belirtileri göz ard etmemeleri de önemli bir zorunluluktur. Ayn zamanda cinsel istismar n travmatik etkilerinin çoklu u nedeniyle do ru de erlendirme ve etkin tedavi için ortaya ç kabilecek olumsuz etkilerin bilinmesi gereklidir. Bu çal flmada çocuk ruh sa l ve hastal klar poliklini- ine baflvuran ve cinsel istismara maruz kald bildirilen olgular n demografik ve klinik özellikleri fl nda risk etkenleri, ortaya ç kan ruhsal bozukluklar ve ruhsal belirtilere zaman n etkisi de erlendirilmeye çal fl lm flt r. GEREÇ VE YÖNTEM Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar poliklini ine Ocak Aral k 2005 tarihleri aras nda, cinsel istismara u rad iddias yla bireysel ya da adli konsültasyon yolu ile 43 olgu baflvurmufltur. Bu olgular n en az alt ay süre ile bölümümüzde düzenli aral klarla takip edilen yirmi biri çal flman n örneklemini oluflturmufltur. Bu tarihler aras nda baflvuran di- er 22 olgu ise bildirilen istismardan çok uzun süre sonra baflvurma, bir kez ruhsal de erlendirme yap labilmesi ve takibe gelmeme gibi çeflitli nedenlerle çal flma d fl b - rak lm flt r. Cinsel istismar ma duru 21 olgu sorumlu uzman hekim taraf ndan de erlendirilmifl, aileden istismara yönelik ayr nt l öykü al nm flt r. Sosyodemografik ve istismara yönelik tan mlay c bilgiler bölümümüz taraf ndan haz rlanan 15 soruluk bir bilgi formu ile sorgulanm flt r. Olgularda varolan ruhsal bozukluk tan lar çocuk ve ebeveynlerle DSM IV e dayal yar yap land r lm fl klinik görüflme ile konmufltur. Olgular n takip ve tedavisi 15 gün ila 30 gün aral klarla sürdürülmüfltür. Ek olarak ma dura ait adli dosyalar var ise incelenerek istismara yönelik bilgi elde edilmifltir. Olgu say s n n azl nedeniyle ayr nt l nedensel iliflkileri ortaya koyan istatistiksel analizler yap lamam flt r. Bu nedenle daha çok olgular n tan mlay c özellikleri üzerinde durulmufltur ve bu de erlendirmeler SPSS 13.0 paket program kullan larak yap lm flt r. BULGULAR Cinsel istismara u rad bildirilen olgular n 12 si (%57.14) k z, 9 u (%42.86) erkektir. Yafl ortalamalar 9.14 olarak saptanm flt r (yafl aral : 4-16). Olgular n 10 u Adli T p Anabilim Dal taraf ndan de erlendirilmek üzere bölümümüze yönlendirilmifl, 11 i ise ruhsal destek için bireysel baflvuruda bulunmufltur. Ma durlar n tümünün de erlendirme öncesinde adli baflvurular oldu u görülmüfltür. Olgular n on yedisinin 9 yafl ndan önce, ikisinin yafllar aras nda ve iki olgunun da 11 yafl ndan sonra istismara u rad saptanm flt r (Tablo 1). Dokuz olgunun tekrarlayan cinsel istismara maruz kald ö renilirken, 12 olgunun bir kez istismar edildi i bildirmifltir. stismarlar n 11 inin aile bireyleri ya da akrabalar taraf n- 54

3 Adli T p Bülteni Tablo 1. Cinsel istismar ma durlar n n demografik özellikleri Yafl ortalamas 9.14± 3.25 stismar yafl 9 17 (%80.96) yafl 2 (%9.5) 11 yafl 2(%9.5) Cinsiyet K z 12(%57.14) Erkek 9(%42.86) Sosyoekonomik düzey Düflük 17(%80.96) Orta 4(%19.04) Yüksek - Yaflanan bölge Kentsel 2 (%9.5) Yar kentsel 17(%80.96) K rsal 2(%9.5) dan gerçeklefltirildi i ö renilmifltir. stismara efllik eden davran fl en s k kand rma, zorlama ya da tehdit olarak olgular taraf ndan tan mlanm flt r. Sadece bir olguda fiziksel fliddet kullan ld ö renilmifltir (Tablo 2). Yirmi bir olgunun 17 sinin (%80.96) düflük sosyoekonomik düzeyden geldi i ve yar kentsel alanda yaflad saptanm flt r (Tablo 1). Aile özelliklerine bak ld nda 7 olguda aile içi fiziksel fliddet, 8 olguda ihmal ve 2 olguda da ebeveynlerinde kronik ruhsal hastal k oldu u al nan anamneze dayal olarak saptanm flt r. stismarc lar n tümünün erkek oldu u, 11 istismarc - n n öyküsünde alkol-madde kullan m bulundu u ve önceden fiziksel-cinsel istismar suçu veya adi suçlar (h rs zl k, gasp vs) iflledi i ö renilmifltir. stismarc özellikleri ve olgulara yak nl Tablo 2 de gösterilmifltir. stismardan en az bir ay sonra yap lan DSM-IV e dayal yar yap land r lm fl tan görüflmesi sonucunda yirmi bir olgunun 18 inde DSM-IV e göre bir ya da birden fazla ruhsal bozukluk tan s belirlenmifltir. En s k saptanan ruhsal bozukluklar s kl k s ras na göre ayr l k anksiyetesi bozuklu u, travma sonras stres bozuklu u, major depresif bozukluk ve d fla at m bozukluklar d r. Ek olarak iki olgu dissosiyatif bozukluk, bir olgu obsesif kompulsif bozukluk tan s al rken, üç olguda DSM-IV e göre herhangi bir ruhsal bozukluk tan s saptanmam flt r. Olgular n istismar öncesi ruhsal durumlar geriye dönük sorguland nda ve yap lan zeka testleri sonucunda yedisinde dikkat eksikli i hiperaktivite bozuklu u (DEHB) ve üçünde mental retardasyon (MR) oldu u anlafl lm flt r (Tablo 3). TARTIfiMA Örneklemimizi oluflturan 21 olgunun %57 si k zlardan oluflmufltur. Örneklem say m z n azl nedeniyle istatistiksel analiz yap lamasa da yüzde olarak k z çocuklar n n erkek çocuklara oranla daha fazla cinsel istismara maruz kald klar görülmektedir. Yaz nda da k z çocuklar n n erkek çocuklara oranla daha yüksek düzeyde cinsel istismar riski tafl d klar bildirilmifltir (1,28). Küçük yafl grubundaki çocuklar n daha s k cinsel istismara u rad tan mlanmaktad r (12,31). Olgular n yafl ortalamas 9.14 olarak saptanm flt r (yafl aral : 4-16). Bu aç dan da elde etti imiz veriler yaz n bilgileri ile uyum göstermektedir. Cinsel istismar n tüm sosyokültürel ve ekonomik düzeylerde görülebilece ini bildiren çal flmalar n yan nda (32), düflük sosyoekonomik düzeyin (SED) riski artt ran bir faktör oldu unu bildiren yay nlara da rastlanmaktad r (33). Olgular n tümü orta ve düflük SED e sahiptir ve birço u yar kentsel bölgede yaflamaktad r. Yar kentsel alanda yaflamak ve düflük sosyoekonomik düzeyde olmak çal flmam z n sonuçlar na göre önemli bir risk etkeni olarak karfl m za ç kmaktad r. Olgular n 10 unda istismar öncesi de var olan yordama ve de erlendirme yeteneklerini bozan ruhsal bozukluk öyküsü saptanm flt r. Bu durum kendini ifade etmede, sorunlu davran fl tan mada zorluk yaflamalar na ve cinsel istismara daha aç k hale gelmelerine neden olmufl olabilir. DEHB nda ve mental retardasyonda yarg lama ve neden sonuç iliflkisi kurmada güçlüklerin yafland bilinmektedir (34). Örneklemimizden 7 çocu un DEHB oldu u düflünülecek olursa, bu ruhsal bozuklu un varl çocuklar n istismara u rama ihtimalini art rm fl olabilir. Engelli ya da geliflimsel olarak gerili i olan çocuklar n normal çocuklara göre daha fazla risk alt nda olduklar n bildiren çal flmalar da sonucu desteklemektedir (33,35). Cinsel istismara maruz kalan çocuk ve ergenlerin ayn zamanda fiziksel istismar, ihmal ve özellikle duygusal istismara u rad bildirilmifltir Bu çal flmalarda kötü ebeveyn-çocuk iliflkisi, öfke kontrolünü yapamayan, antisosyal özellikleri olan ebeveynlerin varl cinsel istismar riskini artt ran faktörler olarak tan mlanm flt r (1,33). Örneklemimizin aile özellikleri al nan öyküye dayal olarak 55

4 Cilt 11, Say 2, 2006 Tablo 2. stismara ait özellikler stismar flekli Genital organlar d fl nda cinsel dokunma 5 (%23.8) Genital organlara dokunma 5 (%23.8) Oral seks 1 (%4.8) Vajinal/anal iliflki 9 (%42.9) Bilinmiyor 1 (%4.8) stismar n s kl Bir kez 12 (%57.14) Birden fazla < 6 ay 2 (%9.5) >6 ay 7 (%33.3) stismarc n n ma dura yak nl Ebeveyn Anne - Baba 3 (%14.3) Üvey ebeveyn Üvey anne - Üvey baba 1 (%4.8) Kardefl Öz kardefl 1 (%4.8) Üvey kardefl 2 (%9.5) Akraba 4 (%19.0) Tan d k 3 (%14.3) Yabanc 6 (%28.6) Bilinmiyor 1 (%4.8) Daha öncesinde istismar öyküsü Var 4 (%19.0) Yok 17 (%80.9) stismara efllik eden davran fl Kand rma 10 (%47.6) Zorlama- Tehdit 10 (%47.6) fiiddet 1 (%4.8) stismarc n n cinsiyeti Kad n - Erkek 21 (%100) stismarc özellikleri Alkol-madde kullan m öyküsü 3 (%14.3) Fiziksel-cinsel istismar suçlusu 9 (% 42.9) Adi suç ifllemifl olma 2 (% 9.5) Bilinmiyor 10 (% 47.6) gözden geçirildi inde yaz nla uyumlu flekilde aile içi fliddet ve ihmal en s k göze çarpan özellikler olmufltur. stismar edilen çocuklar n ruhsal bozukluklar aç s ndan büyük risk tafl d bir gerçektir. Ancak cinsel istismara ba l olarak ortaya ç kt düflünülen ruhsal belirtilerle istismar aras nda basit bir sebep sonuç iliflkisi kurmak oldukça güçtür. stismar sonras ma durlarda cinsel istismara özgü belirtiler görülebilece i gibi daha genel ruhsal belirtiler de ortaya ç kabilir. Olgular m z da DSM-IV e göre de iflik tan lar alm flt r. En s k görülen ruhsal bozukluklar ayr l k anksiyetesi bozuklu u, travma sonras stres bozuklu u, major depresif bozukluk ve d fla at m bozukluklar olarak saptanm flt r. Çal flman n bulgular yaz nla örtüflmektedir (15,19,23,25-27). Çocuk ve ergenler genellikle aile içinden ve akrabalardan gelen cinsel istismarla karfl karfl ya kalmaktad r. Keating ve arkadafllar cinsel sald r lar n tümünün erkekler taraf ndan, %50 sinin ev içinde ve genellikle fiziksel fliddet kullan larak gerçeklefltirildi inin ileri sürmüfllerdir (36). Bir baflka çal flmada ise istismar suçlular n n %77 sinin ebeveyn, %11 inin ise akrabalar oldu u saptanm flt r (37). stismarc n n ma dura yak nl n n istismar n sonuçlar n n ciddiyeti için anahtar bir etken oldu- u ve yak nl n derecesi artt kça olumsuz sonuçlarda da art fl oldu u söylenmektedir (1). Cinsel istismar n tipi ve s kl da prognozu etkileyen önemli etkenlerdendir. stismar s ras nda fliddetin kullan lmas, uzun süreden beridir olmas ve s k aral klarla olmas çocu un daha olumsuz etkilenmesine neden olmaktad r (1,25). Çal flmada yer alan on bir olgu aile bireyleri ya da akrabalar taraf ndan istismar edilmifltir ve bu olgulardan 9 u tekrarlayan flekilde istismara maruz kalm flt r. Olgulardan ev içinden ve tekrarlayan flekilde istismara u rayanlar n birden fazla ruhsal bozukluk tan s ald ve tedaviye daha dirençli belirtiler tafl d görülmüfltür. Ancak istismar tipi ile ortaya ç kan ruhsal belirtiler aras ndaki iliflki olgu say s n n azl nedeniyle sa l kl bir flekilde ortaya konamam flt r. Cinsel istismara s kl kla fiziksel fliddetin efllik etti i yaz nda bildirilmifltir (33). Ancak olgular m zda yaz n bilgilerinin aksine kand rma, tehdit ya da zorlaman n efllik etti i ö renilmifltir. Öte yandan çal flmam zdaki 3 olguda oldu u gibi tüm cinsel istismar olgular nda ruhsal bozukluk belirtileri ortaya ç kmamaktad r. Ancak ruhsal belirtisi olmayan çocuklar n %10-20 sinin olaydan ay sonra kötüleflebildi i ve ruhsal bozukluklar ortaya ç kabildi i bildiril- 56

5 Adli T p Bülteni Tablo 3: Ruhsal tan lar ve tedaviye yan t K z Erkek Toplam Premorbid ruhsal tan DEHB Mental retardasyon Sa l kl stismar sonras ruhsal tan Major depresif bozukluk Ayr l k anksiyetesi bozuklu u Davran m bozuklu u TSSB D fla at m bozukluklar Dissosiyatif bozukluk 2-2 OKB 1-1 Tan yok zlem Tam iyileflme K smi iyileflme Yan t yok 2-2 zlemden ç kt 2-2 mifltir (5). Bu nedenle cinsel istismara maruz kald bildirilen tüm olgular n izlenmesi ve ek risk etkenleri aç - s ndan de erlendirilmesine ihtiyaç vard r. Cinsel istismar olgular n n tedavi ile zaman içinde belirgin iyileflme gösterdi i bilinmektedir. Ancak bunun tedavinin etkisi mi yoksa zamana ba l bir düzelme mi oldu u aç k de ildir (1,25). Olgular m z n 8 i izleme süreçlerinde tam iyileflme, 8 i k smi iyileflme gösterirken, iki olgu tedaviye yan t vermemifl, ruhsal belirti saptanmayan 3 olgudan ikisi ise alt ayl k izleme süreci sonunda izlemden ç km flt r. Çocuk ve ergenlerde cinsel istismar farkl klinik görünümlerle karfl m za ç kabilmektedir. Ma durun, istismar n ve istismarc n n özellikleri ruhsal belirtilerin çeflitlili- i ve iyileflme sürecinin yorday c lar ndand r. Cinsel istismar n çocuk ve ergenler üzerindeki etkilerini bilmek de erlendirme, önleme ve tedavi yaklafl mlar aç s ndan önem tafl maktad r. Adli t p uzmanlar taraf ndan yap lan muayene ve incelemeler yard m yla istismar n fiziksel belirtilerinin saptanmas kadar, çocuk psikiyatrisi uzmanlar nca yap lacak olan muayene ve de erlendirmeler de istismar n psikiyatrik kan tlar n n elde edilmesini sa layacakt r. Yeni Türk Ceza Kanunu ile art k yarg psikiyatrik belirtileri de suçun cezaland r lmas nda dikkate almaktad r. Bu nedenle istismar olgular na multidisipliner yaklafl m içinde çocuk psikiyatrisininde olmas hem suçun ortaya ç kar lmas hem de travman n etkilerinin tedavisi için büyük önem tafl maktad r. KAYNAKLAR 1. Green AH. Child sexual abuse and incest. In: Child and Adolescent Psychiatry. Lewis M (ed). Williams and Wilkins, Baltimore. 1996; Mc Call L. Risk factors and sexual assault prevention. J Interpers Violence 1993;8: Everson MD, Boat BW. Sexualized doll play among young children: implications for the use of anatomical dolls in sexual abuse evaluations. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1990;29: Green AH. Child sexual abuse: Immediate and long term effects and interventions. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1993;32: Ferguson DM, Lynskey MT, Horwood LJ. Childhood sexual abuse and psychiatric disorder in young adulthood: I. Prevalance of sexual abuse and factors associated with sexual abuse. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35: Finkelhor D. The international epidemiology of child sexual abuse. Child Abuse Negl 1994;17: Alikaflifo lu M, Ergingöz E, Ercan O ve ark. Sexual abuse among female high school students in Istanbul, Turkey. Child abuse Negl 2006;30: Koten Y, Tu lu C, Abay E. Üniversite ö rencileri aras nda ensest bildirimi. XXXII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bildiri Özetleri Kitab, Gata, Ankara Eskin M, Kaynak Demir H, Demir S. Same-sex orientation, childhood sexual abuse, and suicidal behavior in university students in Turkey. Arch Sex Behav 2005;34(2): Polat O. Çocuk ve fliddet. stanbul:der yay nlar, Biçer Ü, Çolak B, Gündo mufl Ü N, Y ld z B. Bir çocuk istismar olgusu. Çocuk Forumu Mart 1999;2(11): Y lmaz B. Çocukta cinsel istismar risk etmenleri. Türk Psikoloji Bülteni 2002;8(24-25): Polat O. Çocukta cinsel istismar. Çocuk Forumu 1999;2:

6 Cilt 11, Say 2, Walsh C, Macmillan H, Jamieson E. The relationship between parental psychiatric disorder and child physical and sexual abuse findings from the Ontario Health Supplement. Child Abuse Negl 2002;26: Romans S. Sexual abuse in childhood and delibrate self-harm. Am J Psychiatry 1995;152: Bergen HA, Martin G, Richardson AS ve ark. Sexual abuse and suicidal behavior: A model constructed from a large community sample of adolescents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2003;42(11): Oates KR. Sexual abuse and suicidal behavior. Child Abuse Negl 2004;28: Rew L, Taylor-Seehafer M, Fitzgerald ML. Sexual abuse, alcohol and other drug use and suicidal behaviors in homeless adolescents. Issues Compr Pediatr Nurs 2001;24: Brand EF, King Ca, Olson E ve ark. Depressed adolescents with a history of sexual abuse: diagnostic comorbidity and suicidality. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35: Talbott JA. Look beyond classic symptoms to spot PTSD in affected kids. Clin Psychiatry News 2001;26: Weinstein D, Staffelbach D, Biaggio M. Attention deficit hyperactivity disorder and posttraumatic stress disorder: Differential diagnosis in childhood sexual abuse. Clin Psychol Rev 2000;20: Cohen JA, Deblinger E, Mannarino AP ve ark. A multiside, randomized controlled trail for children with sexual abuse-related PTSD symptoms J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2004;43: Ben-Amos B. Depression and conduct disorders in children and adolescents: A review of the literature. Bull Menninger Clin 1992;56: Angold A, Costello EJ. Depressive comorbidity in children and adolescents: Empirical, theoretical, and methodological issues. Am J Psychiatry 1993;150: Hooper PD. Psychological sequelae of sexual abuse in childhood. Br J Gen Pract 1990;40: Galaif ER, Stein JA, Newcomb MD, Bernstein DP. Gender differences in the prediction of problem alcohol use in adulthood: Exploring the influence of family factors and childhood maltreatment. Journal of Studies on Alcohol 2001;62: Marcenko MO, Kemp SP, Larson NC. Childhood experiences of abuse, later substance use, and parenting outcomes among low-income mothers. Am J Orthopsychiatry 2000;70(3): Joshi PT, Salpeker JA, Daniolos PT. Physical and sexual abuse of children: Essential of child and adolescent psychiatry Dulcan M, Wiener JM(eds) 2006;27: Giardino AP, Finkel MA. Evaluating child sexual abuse. Pediatr Ann 2005;34(5): T.C. Anayasas TCK, CMK, CGT K ve ilgili mevzuat. Yalvaç G, Adalet Yay nlar, 9. bask, 2006, Ankara. 31. Muram D. The medical evaluation in cases of child sexual abuse. J Pediatr Adolesc Gynecol 2001;14: Ferguson DM, Harwood LJ, Lynskey MT. Childhood sexual abuse and psychiatric disorder in young adulthood II: Psychiatric outcomes of childhood sexual abuse. J AM Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;34: Putnam FW. Ten-Year research update review: Child sexual abuse. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2003;42: Barkley RA. Attention deficit hyperactivity disorder. In: Mash EJ, Barkley RA, ed. Child Psychopathology. New York: Guilford Publications. 1996: Tharinger D, Horton CB, Millea S. Sexual abuse and exploitation of children and adults with mental retardation and other handicaps. Child Abuse Negl 1990;14: Keating SM, Higgs DF, Willott GM ve ark. Sexual assault patterns. J Forensic Sci Soc 1990;30: zmirli M, Sur H, Polat N Çocu a karfl dayak olgusu ve çocuk istismar. Çocuk forumu, Ocak-fiubat- Mart 2000;3(1): letiflim: Dr Ifl k KARAKAYA E-posta: karakaya73@yahoo.com 58

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım 1961 yılında Malatya da doğdum. İlk-orta ve lise öğrenimimi Malatya da tamamladım.1978 yılında girdiğim Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni 1984 yılında bitirdim. 1984-1987 yılları arasında Çanakkale ve

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesinde De erlendirilen Cinsel stismar Ma duru Çocuk ve Ergenlerin Demografik ve Klinik Özellikleri

Bir Üniversite Hastanesinde De erlendirilen Cinsel stismar Ma duru Çocuk ve Ergenlerin Demografik ve Klinik Özellikleri ARAfiTIRMA MAKALES Bir Üniversite Hastanesinde De erlendirilen Cinsel stismar Ma duru Çocuk ve Ergenlerin Demografik ve Klinik Özellikleri Evrim AKTEPE*, Âdem IŞIK**, Orhan KOCAMAN**, Funda Özyay EROĞLU**

Detaylı

Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu

Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu OLGU SUNUMU Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu Multidisciplinary Approach to Child Abuse: A Case Report Muhammed Ayaz 1, Ayþe Burcu Ayaz 1 1 Uz.Dr., Sakarya Üniversitesi Týp Fakültesi

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4.

ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4. ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4. ÖĞRENİM DURUMU: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi 9 Eylül Üniversitesi

Detaylı

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar

Detaylı

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2

İÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki

Detaylı

TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler

TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler 1 TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma ve Uygulama Merkezi 2003

Detaylı

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai

Detaylı

Pınar VURAL, Halit Necmi UÇAR, Şafak ERAY, Merve ÇOLPAN, Ömer KOCAEL

Pınar VURAL, Halit Necmi UÇAR, Şafak ERAY, Merve ÇOLPAN, Ömer KOCAEL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 39 (1) 49-53, 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniğine Yönlendirilen Adli Olguların Sosyodemografik ve

Detaylı

Çocuk ve Ergenlerde Cinsel Ýstismarýn Psikiyatrik Sonuçlarýný Etkileyen Faktörler

Çocuk ve Ergenlerde Cinsel Ýstismarýn Psikiyatrik Sonuçlarýný Etkileyen Faktörler ARAÞTIRMA Çocuk ve Ergenlerde Cinsel Ýstismarýn Psikiyatrik Sonuçlarýný Etkileyen Faktörler The Factors of Affecting Psychiatric Consequences of Sexual Abuse in Children and Adolescents Yasemin Yulaf 1,

Detaylı

Çocuk ve Ergen Ruh Sa l Klini ine Baflvuran Ergen Hastalar n Özellikleri

Çocuk ve Ergen Ruh Sa l Klini ine Baflvuran Ergen Hastalar n Özellikleri Çocuk ve Ergen Ruh Sa l Klini ine Baflvuran Ergen Hastalar n Özellikleri Uz. Dr. Gonca ÇEL K*, Yrd. Doç. Dr. Ayflegül TAH RO LU*, Prof. Dr. Ayfle AVCI*, Doç. Dr. Gülflah SEYDAO LU** Bu araflt rma XVII.

Detaylı

ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir.

ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARISTO 88 ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE 1. KONU 213 say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK) 142, 143,

Detaylı

Yönetici tarafından yazıldı Perşembe, 05 Kasım 2009 04:07 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Kasım 2009 04:29

Yönetici tarafından yazıldı Perşembe, 05 Kasım 2009 04:07 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Kasım 2009 04:29 Dünyanın Derdi Depresyon Dünyada 120 milyon kişi depresyonda. 185 ülkenin verilerine göre 2020 yılında kalp hastalıklarından sonra ikinci sırada depresyon olacak. İSTANBUL - Türkiye psikiyatri Derneği'nin

Detaylı

ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI

ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI Programın Amacı: Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Konsültasyon ve Staj Programı nın amacı, asli olarak bilimsel bilgi ve mesleki etik kuralları gözeterek ruh

Detaylı

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun

Detaylı

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6) over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Hastaların Sosyodemografik Özellikleri ile Tanı Grupları Arasındaki İlişki

Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Hastaların Sosyodemografik Özellikleri ile Tanı Grupları Arasındaki İlişki ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4(3): 14-18 ISSN: 2146-443X Düzce Üniversitesi sbedergi@duzce.edu.tr Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde klinik özellikler ve intihar girişimi ile ilişkili risk etmenleri

Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde klinik özellikler ve intihar girişimi ile ilişkili risk etmenleri Marmara Medical Journal (2013) 26:11-16 DOI: 10.5472/MMJ.2012.02518.1 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde klinik özellikler ve intihar girişimi ile ilişkili

Detaylı

Genel Yay n S ra No: 178 2010/20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun

Genel Yay n S ra No: 178 2010/20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun Genel Yay n S ra No: 178 2010/20 ISBN No: 978-605-5614-56-0 Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun Tasar m / Uygulama Referans Medya ve Reklam Hiz. Ltd. Tel: +90.212 347 32 47 e-mail: info@referansajans.com

Detaylı

Duygusal ve Davran sal Bozukluklar n Tan m 2

Duygusal ve Davran sal Bozukluklar n Tan m 2 Ç NDEK LER Bölüm 1 Giri 1 Duygusal ve Davran sal Bozukluklar n Tan m 2 Normal D Davram lar Belirlemede Öznellik 2 Geli imsel De i imlerin Bir Bireyin Davran sal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki Etkileri

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

PS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER

PS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER PS K YATR DE KULLANILAN KL N K ÖLÇEKLER Editörler Prof. Dr. Ömer Aydemir - Prof. Dr. Ertuğrul Köroğlu in De erli Türk Hekimlerine Arma an d r. HYB Bas m Yay n 226 PS KOLOJ VE PS K YATR D Z S 36 PS K YATR

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Öz: Bu araştırmanın amacı, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği (BESÖ) Bölümü

Öz: Bu araştırmanın amacı, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği (BESÖ) Bölümü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin, Akademik Başarı ve Bazı Parametrelerle İlişkisinin İncelenmesi Mustafa ATLI 1, Gökhan YAŞAR

Detaylı

Araflt rma Makalesi / Research Article 119

Araflt rma Makalesi / Research Article 119 Araflt rma Makalesi / Research Article 119 DOI: 10.4274/npa.y5794 Genel Psikiyatri Poliklini inde Eriflkin Dikkat Eksikli i-hiperaktivite Bozuklu u S kl ve Dikkat Eksikli i-hiperaktivite Bozuklu una Efllik

Detaylı

YARGITAY 2. HUKUK DA RES

YARGITAY 2. HUKUK DA RES YARGITAY 2. HUKUK DA RES 2674 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 6 Y l 2007 YARGITAY 2. HUKUK DA RES E: 2005/20742 K: 2006/5715 T: 18.04.2006 M RASÇILIK SIFATI M RASIN NT KAL ZAMAN YÖNÜNDEN UYGULANACAK

Detaylı

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet. Keziban Uçar Karabulut

Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet. Keziban Uçar Karabulut Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet Keziban Uçar Karabulut Şiddet; aşırı duygu durumunu, bir olgunun yoğunluğunu, sertliğini, kaba ve sert davranışı, beden gücünün kötüye kullanılmasını, bireye ve topluma

Detaylı

Lisans ODTÜ Psikoloji 1979. Öğretim Üyesi Ufuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 2012-halen

Lisans ODTÜ Psikoloji 1979. Öğretim Üyesi Ufuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 2012-halen Yrd. Doç. Dr. G. Zeynep Akabay Gülçat Klinik Psikoloji Tel: (312) 586 74 17 e-posta: zeynep.gulcat@ufuk.edu.tr gulcatz@gmail.com Adres: Kızılcaşar mahallesi İncek Bulvarı 06830 Gölbaşı Ankara / TÜRKİYE

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n

Detaylı

UÜ-SK ORGAN VE DOKU NAKLİ PROSEDÜRÜ

UÜ-SK ORGAN VE DOKU NAKLİ PROSEDÜRÜ Rev. No : 01 Rev.Tarihi : 13 Haziran 2012 1/ 1. Amaç: UÜ-SK da organ ve doku nakli hizmetlerinden yararlanacak hastaların ve/veya canlı vericilerinin başvuru kriterlerinin ve organ bekleme listelerine

Detaylı

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H

Detaylı

ÖZET. GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas

ÖZET. GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas T RAKYA ÜN VERS TES TIP FAKÜLTES PS K YATR SERV S NDE YATIRILARAK TEDAV ED LEN GER ATR K HASTALARIN SOSYODEMOGRAF K ÖZELL KLER, TANI ve TEDAV DA ILIMLARI GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas ve t ptaki

Detaylı

9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964)

9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964) 9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964) Çeviren Av. Aysun Dalk l ç * Konular: 1. Tekerrür ve birden fazla suç ifllenmesi d fl ndaki a rlat c nedenler 2. Aileye ve cinsel dokunulmazl

Detaylı

DR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i

DR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m

Detaylı

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER I MURAT YÜKSEL FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER III DR. MURAT YÜKSEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö retim Görevlisi FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER IV Yay

Detaylı

Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği ne başvuru profili üzerine etkisi

Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği ne başvuru profili üzerine etkisi Berkem ve Bildik 29 Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği ne başvuru profili üzerine etkisi Meral Berkem, 1 Tezan Bildik 2 ÖZET Amaç: 1998 ve 1999 deprem sonrası aylarda

Detaylı

ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB)

ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) Obsesif kompulsif bozukluk, ruh sağlığı çalışanlarının sık karşılaştığı bir hastalıktır ve kaygı bozuklukları içerisinde sınıflandırılır. OKB çocukluk

Detaylı

KOCAEL ÜN VERS TES TIP FAKÜLTES ADL TIP ANAB L M DALI NA

KOCAEL ÜN VERS TES TIP FAKÜLTES ADL TIP ANAB L M DALI NA KOCAEL ÜN VERS TES TIP FAKÜLTES ADL TIP ANAB L M DALI NA BAfiVURAN ÇOCUKLARA YÖNEL K C NSEL ST SMAR OLGULARI (1998-2006)* Sexual abuse directed to children admitted to Kocaeli University School of Medicine,

Detaylı

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri TRAKYA ÜN V TIP FAK DERG 2005;22(2):88-92 KL N K ARAfiTIRMA Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri Demographic Characteristics

Detaylı

SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU

SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU 26-27.01.2007 stanbul Üniversitesi Merkez Bina Doktora Salonu stanbul Barosu stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi STANBUL BAROSU

Detaylı

MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT

MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT I MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT HARUN HAKAN BAŞ Ankara 2009 II Yay n No : 2195 Hukuk Dizisi : 1031 1. Bas Eylül 2009 - STANBUL ISBN 978-605 - 377-113 - 5 Copyright Bu kitab n

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

F Z KSEL HASTALIKLA B RL KTE ZEKA GER L OLAN ÇOCUKLARDA PS KOPATOLOJ

F Z KSEL HASTALIKLA B RL KTE ZEKA GER L OLAN ÇOCUKLARDA PS KOPATOLOJ F Z KSEL HASTALIKLA B RL KTE ZEKA GER L OLAN ÇOCUKLARDA PS KOPATOLOJ Birim Günay Kılıç*, Ayla Aysev** ÖZET Amaç: Zeka gerili inde fiziksel ve ruhsal sorunlar n birlikte varolufl s kl yüksektir. Fakat bu

Detaylı

T bbi Makale Yaz m Kurallar

T bbi Makale Yaz m Kurallar .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE

Detaylı

Gebelikte fiiddet ve Benlik Sayg s

Gebelikte fiiddet ve Benlik Sayg s Araflt rmalar / Researches Gebelikte fiiddet ve Benlik Sayg s Güliz Onat Bayram stanbul Üniversitesi, Bak rköy Sa l k Yüksekokulu, Kad n Sa l ve Hastal klar Hemflireli i AD stanbul ÖZET Gebelikte fliddet

Detaylı

AR-GE YETENE DE ERLEND R LMES ESASLARI (*)

AR-GE YETENE DE ERLEND R LMES ESASLARI (*) AR-GE YETENE DE ERLEND R LMES ESASLARI (*) Amaç Madde 1. Bu Esaslar, kurulufllar n teknolojik AR-GE yapma yetene inin TÜB TAK taraf ndan de erlendirilmesine iliflkin usul ve esaslar belirlemektedir. Kapsam

Detaylı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i 3. Ödemeler Dengesi 2003 y l nda 8.037 milyon dolar olan cari ifllemler aç, 2004 y l nda % 91,7 artarak 15.410 milyon dolara yükselmifltir. Cari ifllemler aç ndaki bu

Detaylı

Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler

Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler ARAÞTIRMA Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler Þahbal Aras 1, Gülþen Ünlü 2, Fatma Varol Taþ 3 1 Yrd.Doç.Dr., 3 Uz.Dr., Dokuz

Detaylı

İş Sağlığı İş Sağlığı nedir? Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir?

İş Sağlığı İş Sağlığı nedir?    Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir? İş Sağlığı İş sağlığı denilince, üretimi ve işyerini içine alan bir kavram düşünülmelidir. İşyerinde sağlıklı bir çalışma ortamı yoksa işçilerin sağlığından söz edilemez. İş Sağlığı nedir? Bütün çalışanların

Detaylı

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Sunum Özeti Neden Ebeveynlerde Psikiyatrik Hastalıklar? Madde Bağımlılığı olan Hastaların Ebeveynlerinde

Detaylı

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi KİHG/İŞL-005 19.08.2009 07.08.2012 2 1/8 GÜNCELLEME BİLGİLERİ Güncelleme Tarihi Güncelleme No Açıklama 11.11.2009 1 Belge içeriğinde ve belge numarasında değişiklik yapılması 07.08.2012 2 Komite, başlık,

Detaylı

ANABİLİM/BİLİM DALI Programı MEZUN TEZKONUSU

ANABİLİM/BİLİM DALI Programı MEZUN TEZKONUSU 1. Adı Soyadı: AYŞE ATLAS BOGENÇ 2. Doğum Tarihi: 24.05.1956 3. Unvanı: Yard. Doç. 4. Öğrenim Durumu: PhD ÖZGEÇMİŞ Derece Alan Üniversite Yıl LİSANS PSİKOLOJİ ANABİLİM ANKARA ÜNİVERSİTESİ DİL VE 1985 DALI

Detaylı

Yeni Sınav Sistemi (TEOGES) Hakkında Bilgilendirme

Yeni Sınav Sistemi (TEOGES) Hakkında Bilgilendirme Yeni Sınav Sistemi (TEOGES) Hakkında Bilgilendirme 8. SINIF Sevgili Ö renciler, SBS nin kald r lmas ile bunun yerine yaz l s navlar n merkezî bir uygulamayla yap lmas n esas alan bir sistem getirilmifltir.

Detaylı

Bir Çocuk Psikiyatrisi Poliklini inde Dikkat Eksikli i ve Afl r Hareketlilik Yak nmas le De erlendirilen Hastalar n Psikososyal Geliflim Özellikleri

Bir Çocuk Psikiyatrisi Poliklini inde Dikkat Eksikli i ve Afl r Hareketlilik Yak nmas le De erlendirilen Hastalar n Psikososyal Geliflim Özellikleri Bir Çocuk Psikiyatrisi Poliklini inde Dikkat Eksikli i ve Afl r Hareketlilik Yak nmas le De erlendirilen Hastalar n Psikososyal Geliflim Özellikleri Fatma Varol Tafl*, F. Neslihan nal Emiro lu**, Aynur

Detaylı

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit 2016 un türevi 1. ROMATİZMAL ATEŞ NEDİR? 1.1 Nedir? Romatizmal ateş, streptokok adı

Detaylı

Güç Artık İnternette! Power is now on the Internet!

Güç Artık İnternette! Power is now on the Internet! ISSN 2148-7286 eissn 2149-1305 DOI 10.15805/addicta.2015.2.2.R036 Copyright 2015 Türkiye Yeşilay Cemiyeti addicta.com.tr Addicta: The Turkish Journal on Addictions Güz 2015 2(2) 149-153 Review Başvuru

Detaylı

Sivas l Merkezinde Sosyoekonomik Düzeyi Farkl Üç lkö retim Okulu Ö rencilerinin Depresyon Düzeyi

Sivas l Merkezinde Sosyoekonomik Düzeyi Farkl Üç lkö retim Okulu Ö rencilerinin Depresyon Düzeyi Sivas l Merkezinde Sosyoekonomik Düzeyi Farkl Üç lkö retim Okulu Ö rencilerinin Depresyon Düzeyi Selma Çetinkaya*, Seher Arslan**, Naim Nur***, Ö. Faruk Demir***, Deniz Özdemir****, Haldun Sümer***** *

Detaylı

Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi www.totmdergisi.org

Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi www.totmdergisi.org ORİJİNAL MAKALE/ORIGINAL ARTICLE J Turgut Ozal Med Cent 2014;21(1):44-8 Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi www.totmdergisi.org Cinsel İstismar Mağduru Çocuk ve Ergen Olgularımızın Sosyodemografik ve Klinik

Detaylı

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman Ö RETMEN ÖZ DE ERLEND RME FORMU K fi L K ÖZELL KLER flimi seviyorum. Sab rl y m. Uyumluyum. fl birli ine aç m. Güler yüzlüyüm. yi bir gözlemciyim. yi bir planlamac y m. Çocuklara, ailelere, meslektafllar

Detaylı

ki Uçlu Duygudurum Bozuklu u Olan Kad nlarda Premenstrüel Sendromun De erlendirilmesi

ki Uçlu Duygudurum Bozuklu u Olan Kad nlarda Premenstrüel Sendromun De erlendirilmesi Nöropsikiyatri Arflivi, 2004; 41(1-2-3-4): 5-20 ki Uçlu Duygudurum Bozuklu u Olan Kad nlarda Premenstrüel Sendromun De erlendirilmesi Asl han Polat *, Baflak Yücel ** Amaç: Bu çal flmada, iki uçlu duygudurum

Detaylı

Depresyon 1. Depresyon nedir? 2. Depresyon (çökkünlük) sanıldığı kadar sık mı? 3. Depresif belirtiler ile depresyon farklı mıdır?

Depresyon 1. Depresyon nedir? 2. Depresyon (çökkünlük) sanıldığı kadar sık mı? 3. Depresif belirtiler ile depresyon farklı mıdır? 1. Depresyon nedir? Depresyon ruh halinizi, hislerinizi, davranışlarınızı, ve ruh sağlığınızı etkileyen bir hastalıktır. Depresyonun bir halsizlik kendi kendinize çözebileceğiniz bir sorun olmayıp, biyolojik

Detaylı

Şiddetin Psikolojisi 2015-2016 Bahar Dönemi Adli Psikoloji Doktora Programı. Aile İçi Şiddet ve Kadına Yönelik Şiddet

Şiddetin Psikolojisi 2015-2016 Bahar Dönemi Adli Psikoloji Doktora Programı. Aile İçi Şiddet ve Kadına Yönelik Şiddet Şiddetin Psikolojisi 2015-2016 Bahar Dönemi Adli Psikoloji Doktora Programı Aile İçi Şiddet ve Kadına Yönelik Şiddet Bergen Halis Serbest Tanım Domestic violence, intimate partner abuse, intimate partner

Detaylı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1 Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık

Detaylı

Hayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi)

Hayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi) Hayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi) Bağımlılıkta rehabilitasyon süreci dediğimizde bağımlı bireylerin psikolojik ve sosyal destek ile hayata yeniden kazandırılması kast edilmektedir.

Detaylı

ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI

ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Detaylı

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları

Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları I Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları II Yay n No : 2056 Hukuk Dizisi : 289 1. Bas Kas m 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-953 - 8

Detaylı

TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE

TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE Prof. Haberal dan Yeni Bir Uluslararas At l m: TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE Dünyan n dört bir yan ndan yüzlerce biliminsan Prof. Dr. Mehmet Haberal taraf ndan kurulan Türk Dünyas Transplantasyon

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

Deomed Medikal Yay nc l k

Deomed Medikal Yay nc l k Deomed Medikal Yay nc l k Schiltenwolf / Henningsen Muskuloskeletal A r lar Biyopsikososyal Yaklafl mla Tan ve Tedavi Türkçe Editörü / M. Sar do an Çeviri / A. Kasabal gil 16.5 x 24 cm, XVI + 320 Sayfa

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

UMU ETKİLEYEN ETKİLEYEN ETMENLER ETMENL

UMU ETKİLEYEN ETKİLEYEN ETMENLER ETMENL Kurum ve kuruluşlarla ilişki bulunmamaktadır CEZA SORUMLULUĞU KALDIRILAN OLGULARDA ZORUNLU AYAKTAN TEDAVİYE UYUMU ETKİLEYEN ETMENLER Dr.Sena Yenel Özbay CEZA SORUMLULUĞUNUN KALDIRILMASI Suç eyleminin gerçekleştiği

Detaylı

KADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER

KADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 www.insanbilimleri.com 17.09.2004 KADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER Dr. Ay e Okanlı Özet: Kadının sa lı ını tehdit eden, a rılı vücut de i

Detaylı

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama 21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas

Detaylı

önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir

önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir 2002 May s ay nda yap lan Birleflmifl Milletler Çocuk Özel Oturumu öncesinde tüm dünyada gerçeklefltirilen Çocuklar çin Evet Deyin kampanyas na Türkiye

Detaylı

OTİZM NEDİR? becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur.

OTİZM NEDİR? becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur. OTİZM NEDİR? Otizm, sosyal ve iletişim Otizm, sosyal ve iletişim becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur. GÖRÜLME SIKLIĞI Son verilere göre 110 çocuktan birini etkilediği kabul edilmektedir

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde

Detaylı

Açıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

Açıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı

Detaylı

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri 2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim

Detaylı

YIKICI DAVRANIfi BOZUKLUKLARINDA DSM-IV BEL RT LER AÇISINDAN ANNE VE Ö RETMEN VER LER N N UYUMU

YIKICI DAVRANIfi BOZUKLUKLARINDA DSM-IV BEL RT LER AÇISINDAN ANNE VE Ö RETMEN VER LER N N UYUMU YIKICI DAVRANIfi BOZUKLUKLARINDA DSM-IV BEL RT LER AÇISINDAN ANNE VE Ö RETMEN VER LER N N UYUMU Aynur Pekcanlar Akay*, Süha Miral**, Beyaz t Yemez***, Kendal Çakar**** ÖZET Amaç: Bu çal flmada DSM-IV tan

Detaylı

Alkol ve Madde Ba ml lar nda Travma Sonras Stres Bozuklu unun Sosyodemografik ve Klinik Özellikler ile liflkisi ABSTRACT:

Alkol ve Madde Ba ml lar nda Travma Sonras Stres Bozuklu unun Sosyodemografik ve Klinik Özellikler ile liflkisi ABSTRACT: Araflt rmalar/researches S. Kural, E. C. Evren, S. Can, D. Çakmak Alkol ve Madde Ba ml lar nda Travma Sonras Stres Bozuklu unun Sosyodemografik ve Klinik Özellikler ile liflkisi Sevil Kural 1, E.Cüneyt

Detaylı

kitap Bireysel fl Hukuku fl Hukuku (Genel Esaslar-Bireysel fl Hukuku)

kitap Bireysel fl Hukuku fl Hukuku (Genel Esaslar-Bireysel fl Hukuku) kitap Bireysel fl Hukuku Prof. Dr. Öner Eyrenci, Porf. Dr. Savafl Taflkent ve Prof. Dr. Devrim Ulucan n birlikte haz rlad klar Bireysel fl Hukuku isimli kitab n ikinci bas s fiubat ay nda Legal Yay nevi

Detaylı

İstismar olgularında adli uygulamada yaşanan güçlükler. Doç. Dr. Ayten ERDOĞAN Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD

İstismar olgularında adli uygulamada yaşanan güçlükler. Doç. Dr. Ayten ERDOĞAN Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD İstismar olgularında adli uygulamada yaşanan güçlükler Doç. Dr. Ayten ERDOĞAN Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD http://video. aol.co.uk/ video-detail/ olacak-o- kadar-adli-

Detaylı

T bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673

T bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 T bbi At k Kontrolü P80-P82 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 P80 Son Dört Y ll k Kontamine Kesici Delici Alet Yaralanmalar Sürveyans Melek Meltem Göksel, Özgül Taflp nar, Fatma

Detaylı

TED ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Eğitim Kurumları İşletmeciliği Programı GPC 511 RUH SAĞLIĞI VE OKUL İKLİMİ (3-0-3) 7,5 ECTS

TED ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Eğitim Kurumları İşletmeciliği Programı GPC 511 RUH SAĞLIĞI VE OKUL İKLİMİ (3-0-3) 7,5 ECTS TED ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Eğitim Kurumları İşletmeciliği Programı GPC 511 RUH SAĞLIĞI VE OKUL İKLİMİ (3-0-3) 7,5 ECTS 2015-2016 Güz Dönemi, Cuma, 18:00-21:00, A 122 Numaralı Sınıf Yrd.

Detaylı

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM VERG NCELEMELER NDE YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi Son y llarda ekonomide meydana gelen olumlu geliflmelerle gayrimenkul piyasas

Detaylı

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba 1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama

Detaylı

MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES

MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES Ahmet AKIN / TÜRMOB Yönetim Kurulu Üyesi 387 388 Genel Oturum III - Meslek Mensuplar Aç s ndan Türkiye Denetim Standartlar n

Detaylı

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading

Detaylı

Araflt rmalar/researches E. Bayramkaya, F. Toros, C. Özge. Ergenlerde Sosyal Fobi ile Depresyon, Öz kavram, Sigara Al flkanl Aras ndaki liflki

Araflt rmalar/researches E. Bayramkaya, F. Toros, C. Özge. Ergenlerde Sosyal Fobi ile Depresyon, Öz kavram, Sigara Al flkanl Aras ndaki liflki Araflt rmalar/researches E. Bayramkaya, F. Toros, C. Özge Ergenlerde Sosyal Fobi ile Depresyon, Öz kavram, Sigara Al flkanl Aras ndaki liflki Ersin Bayramkaya 1, Fevziye Toros 2, Cengiz Özge 3 ÖZET: Ergenlerde

Detaylı

ORTAOKULU YILILI SERVİSİ 2014-2015 EĞİTİM ÖĞRETİM PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK. t artma rir. şiddeti BANU ŞENER PHACI HACI ŞAKİR MELİHA NİLÜFER ÖZ

ORTAOKULU YILILI SERVİSİ 2014-2015 EĞİTİM ÖĞRETİM PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK. t artma rir. şiddeti BANU ŞENER PHACI HACI ŞAKİR MELİHA NİLÜFER ÖZ PHACI HACI ŞAKİR MELİHA NİLÜFER ÖZ ORTAOKULU PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK SERVİSİ 2014-2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILILI BANU ŞENER PSİKOLOJIK DANIŞMAN AİLE VE EVLİLİK DANIŞMAN PSİKODRAMA TERAPİSTİ İlkk şiddet

Detaylı

OKUL ÇA I ÇOCUKLARI Ç N DUYGULANIM BOZUKLUKLARI VE fi ZOFREN GÖRÜfiME Ç ZELGES -fi MD VE YAfiAM BOYU fiekl - TÜRKÇE UYARLAMASININ GEÇERL K VE GÜVEN RL

OKUL ÇA I ÇOCUKLARI Ç N DUYGULANIM BOZUKLUKLARI VE fi ZOFREN GÖRÜfiME Ç ZELGES -fi MD VE YAfiAM BOYU fiekl - TÜRKÇE UYARLAMASININ GEÇERL K VE GÜVEN RL OKUL ÇA I ÇOCUKLARI Ç N DUYGULANIM BOZUKLUKLARI VE fi ZOFREN GÖRÜfiME Ç ZELGES -fi MD VE YAfiAM BOYU fiekl - TÜRKÇE UYARLAMASININ GEÇERL K VE GÜVEN RL Bahar Gökler *, Fatih Ünal *, Berna Pehlivantürk **,

Detaylı

lkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki Çocuklarda Sosyal Fobinin Araflt r lmas

lkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki Çocuklarda Sosyal Fobinin Araflt r lmas Çocuk Dergisi 8(2):102-107, 2008 lkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki Çocuklarda Sosyal Fobinin Araflt r lmas Fadime ÜSTÜNER TOP *, Bar fl KAYA *, H. Sibel GÜNDÜZ ** lkö retim Okulu Ortaö retim Dönemindeki

Detaylı

Üniversite Ö rencilerinde Çocukluk Ça Travmalar n n Depresif Belirtileri Üzerine Etkisi

Üniversite Ö rencilerinde Çocukluk Ça Travmalar n n Depresif Belirtileri Üzerine Etkisi Üniversite Ö rencilerinde Çocukluk Ça Travmalar n n Depresif Belirtileri Üzerine Etkisi Nihal Bostancı *, Banu Albayrak **, İlkay Bakoğlu **, Şenay Çoban ** * stanbul Üniversitesi Florence Nightingale

Detaylı

The Assesment of Demographic Characteristics, Familial Variable and Mental Disorders in Child and Adolescent Sexual Abuse Cases

The Assesment of Demographic Characteristics, Familial Variable and Mental Disorders in Child and Adolescent Sexual Abuse Cases Cilt 19, Sayı 3, 2014 ÇOCUK VE ERGEN CİNSEL İSTİSMAR OLGULARINDA İSTİSMAR İLE İLİŞKİLİ SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİN, AİLESEL DEĞİŞKENLERİN VE RUHSAL BOZUKLUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ The Assesment of Demographic

Detaylı

Tarifname ANKSİYETE TÜREVLERİNİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR FORMÜLASYON. Buluş, anksiyete türevlerinin tedavisine yönelik bir formülasyon ile ilgilidir.

Tarifname ANKSİYETE TÜREVLERİNİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR FORMÜLASYON. Buluş, anksiyete türevlerinin tedavisine yönelik bir formülasyon ile ilgilidir. 1 Tarifname ANKSİYETE TÜREVLERİNİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR FORMÜLASYON Teknik Alan Buluş, anksiyete türevlerinin tedavisine yönelik bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen Durumu 1 Günümüzde anksiyete

Detaylı