Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi"

Transkript

1 Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi Nurhan Babür-Tosun The Effects of Point of Purchase Advertisements Özet Abstrac t Ürünlerin perakendeciler tarafından satışa sunulduğu ve tüketiciler tarafından satın alındığı yer konumunda olan satış noktalarında yapılan reklam çalışmaları, "satın alma noktası reklamları" olarak nitelenmektedir. Bu tür reklamlar tüketicinin satın alma kararını vermesinden hemen önce, satışı gerçekleştirmek için kullanılabilecek son fırsat olarak değerlendirilebilinir. Satın alma noktası reklamları, bütünleşik pazarlama iletişiminin alt sisteminde bulunan satış noktası iletişimi çalışmaları arasında bulunur. Yaşanan reklam kirliliği, marka enflasyonu ve perakendecilikte şelf servis sisteminin yaygın olarak kullanılmaya başlanılması gibi nedenler, bu reklam türünün yaygınlaşmasına yol açan etkenler arasındadır. Satış noktalarında yapılan çeşitli sergiler, vitrin düzenlemeleri, standlar, poster ve flamalar, elektronik tablolar, çeşitli anonslar vb. satın alma noktası reklam materyalleri arasında yer alır. Satın alma noktası reklamlarının; tüketicilerin, hızlı tüketilen ürünlere yönelik davranışları üzerindeki etkisini değişik boyutları ile değerlendirmek amacı ile yapılan araştırmanın bulgularına göre, bu reklam türü özellikle mağaza içinde verilen kararlarda tüketicileri demografik özellik farkı gözetmeksizin etkilemekte ancak bu etkide kullanılan reklam materyallerinin biçimsel ve içeriksel özellikleri de önemli rol oynamaktadır. Ayrıca, diğer bütünleşik pazarlama iletişimi çalışmaları da satın alma noktası reklamlarının gücünü arttıran bir diğer etkendir. Point of purchase advertising can be defined as any promotional material placed at the point of purchase, such as interior displays, printed material at shop counter or window displays. However, it also includes in store broadcasts, video screen demonstrations, coupon dispensers and interactive kiosks. POP advertising can serve several objectives and functions: Attract attentions, remind, inform, persuade, create image. POP advertising is a very povverful tool as they reach consumers at the point vvhen they are making the decision which brand to buy. İn this research, used entry-exit intervievvs, meaning thatthe consumers were intervievved tvvice, once before entering the store and after leaving the store. The result of the research, POP advertising is found important at the purchase intentions. iletişim: araştırmaları (1): 87-1

2 88 iletişim : araştırmaları Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi Ürünlerin genelde perakendeciler tarafından satışa sunulduğu ve tüketiciler tarafından satın alındığı ortam konumundan olan mağazalarda uygulanan 'satın alma noktası reklamları' katagorisinde yer alan çeşitli reklam çalışmaları, bu ortamda bulunan tüketicilerin satm alma kararlarını etkilemek amacı ile günümüzde giderek artan bir yoğunlukta kullanılmaktadır. Mağazalarda bulunan tüketicilerin satm alma niyetleri, mağazanın atmosferi, organizasyonu, istenilen markanm satış noktasında bulunmaması, birbirine benzer markaların yoğunluğu, kısacası ortam koşulları nedeni ile farklı markalara yönelik satm alma davranışlarının gerçekleşmesi ile sonuçlanabilir. Ayrıca tüketicilerde bazı ürünlere ilişkin bir satın alma niyeti de bulunmayabilir. İşte bu noktada, satın alma niyetini davranışa dönüştüren veya satm alma niyeti ve kararı meydana getiren etkenlerin en önemlilerinden birisi satın alma noktası reklamlarıdır (Pelsmacker, 2001: 349). Diğer bir deyişle, bu tür reklamlar tüketicilerin tercihlerini etkilemenin yanı sıra onlarda yeni gereksinimlerin de oluşmasına yardımcı olabilirler. Kitle iletişim araçlarında yer alan reklamların, giderek artan reklam mesajları yoğunluğundan ötürü birbirilerini adeta sabote etmelerinin yanı sıra sosyal, kültürel, teknolojik gelişimler doğrultusunda bu reklam mesajlarının hedef kitleye ulaşmakta oldukça zorlanmaları ve yaşanan marka enflasyonu gibi nedenler satm alma noktası reklamlarına ayrılan bütçelerin tüm ülkelerde artmasına neden olmaktadır. Yapılan bir araştırma sonucunda, İngiltere'de 2000 yılında firmaların %89,6'sının reklam bütçelerinin %76'sını satın alma noktası reklamlarına ayırdıkları, Fransa'da ise, firmaların satm alma noktası reklam bütçelerinin her geçen yıl daha da arttığı ve 2000 yılında toplam reklam bütçesinin yaklaşık %68'ni oluşturduğu belirlenmiştir (POPAI Report, 2001). Satm alma noktası reklamlarının maksimum etkiyi gerçekleştirmesi için elbette ki, bileşeni konumunda bulunduğu bütünleşik pazarlama iletişiminin diğer alt bileşenleri ile entegre bir çalışmanın gerçekleş-

3 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 89 mesi özellikle de diğer ortamlarda yer alan reklam mesajları ile birbirlerini tamamlar nitelikte bir planlamanın yapılması gerekir. Bu çalışmada, giderek artan öneminden ötürü incelenmeye çalışılan satın alma noktası reklamlarının bütünleşik pazarlama iletişimi içindeki fonksiyonel konumunun, amaçlarının ve işlevlerinin irdelenmesi amaçlanmakta ve bu reklam türünün özellikle hızlı tüketilen ürünlerdeki etkisinin farklı boyutları ile değerlendirilmesi için gerçekleştirilen bir araştırmanın bulguları sunulmaktadır. Satın Alma Noktası Reklamlarının Bütünleşik Pazarlama iletişimi İçinde Değerlendirilmesi Konunun, genelden özele giden bir yaklaşımla incelenmesi amacı ile; satın alma noktası reklamlarının pazarlama sistemi içindeki fonksiyonel konumunun irdelenmesi, aşağıda bir süreç şeklinde ele alınmaktadır. Bütünleşik Pazarlama İletişimi Bileşeni Olarak Satın Alma Noktası İletişimi Pazarlama karmasını meydana getiren tüm bileşenler arasında entegre bir çalışmanın gerçekleşerek sinerji oluşturulmasının ve ekonomik, sosyal, kültürel, teknolojik değişim ve gelişimler sonucunda yeni çalışmaların yapılmasının gerekliliği bütünleşik pazarlama iletişiminin, geleneksel tutundurmanın yerini almasına yol açan temel etkenler arasındadır. Diğer bir deyişle, mevcut ve potansiyel tüketicilerle amaçlar doğrultusunda iletişim kurmayı amaçlayan pazarlama karması bileşenlerinden "tutundurma (promotion)", değişim ve gelişimler sonucunda "bütünleşik pazarlama iletişimi (Integrated Marketing Communication)" adını alarak kapsamını genişletmiştir (Kitchen, 1999: 24). Literatürde yaygın olarak kabul gören bir tanıma göre; kişisel satış, reklam, satış geliştirme, halkla ilişkiler adlarını taşıyan ayrı ve kopuk işlevlerin bütünleştirilerek

4 90 iletişim : araştırmaları mesajların tek kaynaktan yollanmasının yanı sıra satın alma noktası iletişimi, doğrudan pazarlama, pazarlama halkla ilişkileri (halkla ilişkiler yerine) işlevlerinin de uygulamaya konulması sürecini gerçekleştiren pazarlama bileşeni "bütünleşik pazarlama iletişimi" olarak kabul görmektedir (Schultz vd., 1993: 34). Bir diğer tanıma göre ise; kişisel satış, reklam, satış geliştirme, doğrudan pazarlama, satın alma noktası iletişimi ve pazarlama halkla ilişkileri gibi iletişim disiplinlerinin stratejik rollerini değerlendiren ve maksimum iletişim etkisini gerçekleştirmek için bu işlevleri birleştiren kapsamlı plan "bütünleşik pazarlama iletişimi" olarak nitelenir (Duncan ve Everett, 1993:58). Bütünleşik pazarlama iletişimi çalışmasında, tek sesliliği sağlayacak mesajlar amaca, mesaja ve hedef kitlenin özelliklerine uygun kanallar ile hedef kitleye iletilir. Kanallar ve mesajlar arasmdaki tutarlılık ve işbirliğinin yarattığı sinerjinin sonucunda iletişim çalışması daha etkili ve verimli olur. Bu nedenlerle bütünleşik pazarlama iletişiminin geleneksel tutundurma çalışmasına oranla çok daha etkin olduğunu söylemek mümkündür. Bütünleşik pazarlama iletişimi, kendini oluşturan bileşenlerin çalışmalarından sorumlu bölümlerin stratejik bütünleşmeleri sonucunda amaçlarını gerçekleştirebilir. Çünkü günümüz koşullarında, bu bileşenler birbirileri ile seyrek olarak iletişim kuran, birbirilerinin önceliklerini dikkate almayan ve çalışmalarını bütünleştirme de gayret göstermeyen birimlerce yönetildikleri takdirde, hedef kitle ile amaçlanan iletişimi gerçekleştirmede istenilen verime ulaşılamaz. Bütünleşik pazarlama iletişimim geleneksel tutundurmadan ayıran en önemli farklardan birisi alt sistemi oluşturan bileşenlerde kendini göstermektedir. Günümüzde genel olarak kabul gören görüşe göre bütünleşik pazarlama iletişimi; kişisel satış, satış geliştirme, reklam, doğrudan pazarlama, pazarlama halkla ilişkileri, satın alma noktası iletişimi olmak üzere altı bileşenden meydana gelmektedir (Shimp, 1997: 134). Doğrudan pazarlama, pazarlama halkla ilişkileri ve satın alma noktası iletişimi bütünleşik pazarlama iletişiminin yeni bileşenleri konumundadırlar. Tüketicilerin mesaj ve marka bombardımanından ötürü karar vermekte zorlanmalarının yanı sıra tüketici de marka imajı ve marka sadakati oluşturmanın gerekliliği gibi faktörler bu bileşenlerin yeni sistemde yer almasının temel nedenleri arasındadır. Bütünleşik pazarlama iletişimi çalışmalarının tüketiciyi satın alma noktasına çektikten sonra da devem etme zorunluluğunun günümüzde önem kazanması, satın alma noktası iletişiminin yeni bir bileşen olarak kabul görmesine yol açmıştır. Özellikle satın alma kararını çeşitli faktörlerden ötürü satış noktasında veren tüketicileri, belirli bir markayı satın almaya yönelten

5 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 91 en önemli bütünleşik pazarlama iletişimi bileşeni konumunda olan satın alma noktası iletişimi çalışmaları, tüketici satın alma davranışmı önemli ölçüde etkileyebilmektedir (Park vd; 1989). Satın Alma Noktası İletişimi İçinde Satın Alma Noktası Reklamları Satın alma noktası iletişimi, tüketicilere satm alma noktalarında çeşitli yöntemlerle ulaşarak onların ürün ve markalara yönelik satın alma kararlarını yönlendirmeye çalışan önemli ve güçlü bir araçtır. Diğer bir deyişle satın alma noktası iletişimi, perakendeci veya üretici tarafından ürün çeşitleri, nitelikleri, fiyatları ve ürünle ilgili diğer konularda satın alma noktasında bulunan tüketicilere mesajlar ileten ve mağazanın tüm yönlerini, ortamını içeren çalışmaları kapsayan bir alandır (Rosenberg, 1995). Bu tanım doğrultusunda, satın alma noktasındaki herhangi bir tanıtım materyali, tüketicinin mağaza ve mağazadaki ürünler hakkında iç etkileşimle bilgi edinebileceği çeşitli araçlar, mağaza imajı, atmosferi, organizasyonu ve ürün sunumları bütününün satın alma noktasında kullanılabilecek temel iletişim yöntemleri olduğunu söylemek mümkündür. Yukarıda belirtilenler doğrultusunda, bir mağazada yapılan çeşitli iletişim çalışmalarının, tüketicileri etkileme amacı ile uygulanan farklı yöntem ve tekniklerin satm alma noktası iletişiminin görev ve sorumluluk alanı içinde bulunduğunu söyleyebiliriz. Mağazalarda uygulanan iletişim yöntemlerinden birisi de "satın alma noktası reklamlari'dır. Diğer bir deyişle satın alma noktası reklamları, satın alma noktası iletişiminin çalışma alanı kapsamında bulunur. Ancak satın alma noktası iletişimi çalışmaları sadece satın alma noktası reklamlarından ibaret değildir. Literatürde yaygın olan eğilim; mağaza imajı, mağaza organizasyonu, mağaza atmosferi, ürün sunumu ve satın alma noktası reklamlarının satın alma iletişimini oluşturan bileşenler olduğu yönündedir (Birtvvistle vd, 1998; Levvison, 1997). Görüldüğü gibi satm alma noktası reklamları, satm alma noktası iletişiminin bileşenlerinden sadece bir tanesidir. Satın alma noktasında bulunan ürün veya markaya ait tüm tanıtım materyalleri ve bilgi vermede, ikna etmede yararlanılan tüm araçlar olarak nitelenen satın alma noktası reklamları, satın alma noktası iletişimi kapsamında yer alan önemli bir reklam türüdür. Diğer bir deyişle, satm alma noktası reklamları satın alma noktasında yapılan tüm reklam çalışmalarını içerir. Aşağıda, satın alma noktası iletişiminin satın alma noktası reklamları dışındaki çalışmaları konumunda bulunan mağaza imajı, mağaza organizasyonu ve mağaza atmosferi bileşenleri kısaca açıklanmaktadır. Tüketicinin mağaza hakkında düşündükleri ve hissettikleri diğer bir deyişle mağazanın algılanan kimliği mağaza imajı

6 92 iletişim : araştırmaları olarak tanımlanabilir (Levvison, 1997: 48). Mağazanın iç ve dış dizaynı, mevcut ürünlerin nitelikleri, çalışanların dış özellikleri ve davranış tarzları, verilen hizmet, atmosfer ve satın alma noktası reklamlarının niteliği gibi etkenlerin tümü mağaza imajının oluşumunda belirleyicidir. Tüketicilerde mağaza sadakati oluşmasında imajın belirleyici bir öğe olmasından ötürü, mağazanın amaçlanan imaja sahip olması oldukça önemlidir. Bu nedenle, genelde mağaza sahibi konumunda bulunan perakendeciler hedef kitlenin mağazaları hakkında ne tür bir imaj algılamaları istediğini saptamalı ve imaj oluşturucu öğeleri bu doğrultuda belirlemelidirler (Zimmer ve Golden, 1988). Mağaza organizasyonu, atmosferi, ürün sunumları ve mağaza içinde yer alacak olan satm alma noktası reklamlarının niteliklerinin saptanmasında da oluşturulmak istenilen mağaza imajı göz önüne alınmalıdır. Mağaza organizasyonu ise, mağazanın toplam alanının belirli bir plan çerçevesinde kısımlara ve departmanlara bölünerek ürün yerleştiriminin en uygun tarzda yapılması çalışmalarını kapsar. Perakendeci, alan verimliliğinin yüksek olması için satış faaliyetlerine ayrılan alanı maksimize ederken satış dışı alanı minimize etmelidir. Ürün yerleştirilmesinde en önemli iki kıstas, ürün uyumluluğu ve tüketici satın alma davranışıdır (Inman ve VViner, 1998). Mağaza organizasyonunun satışın gerçekleşmesinde etkisi büyüktür. Çünkü tüketiciler mağazanın iç tasarımını beğenmedikleri, istedikleri ürünün yerini kolaylıkla bulamadıkları takdirde gelecek sefere bir başka mağazaya gitmeyi tercih edebilirler. Ürün yerleştirilmesinde ise mağaza sahibinin yanı sıra ürün sahibinin de aktif olması gerekir. Çünkü özellikle kararsız tüketiciler kolaylıkla ikame markaya yönelebilirler. Tüketicilerde özel duygular yaratmak için satın alma ortamlarını tasarlama çalışmaları mağaza atmosferi oluşturmaya yöneliktir. Mağaza atmosferinin; mağazaya dikkati çekme, hedef kitleye amaçlanan mesajı verme, tüketicileri satın alma eğilimine sokacak duygular yaratma gibi fonksiyonları bulunur (Kotler, 1973). Kullanılan müzik, koku, renk, ışık vb. tüketicilerde canlılık, güven, mutluluk duyguları yaratarak mağazada geçen süreyi uzatabilmenin yanısıra satın alma isteğini de kamçılamaktadır. Mağaza imajı, organizasyonu ve atmosferi meydana getirmeye yönelik çalışmalar genelde mağaza sahipleri tarafından yapılır. Amaç, tüketicileri mağazaya çekmek, satışı gerçekleştirmek ve zaman içinde mağaza sadakati yaratmaktır. Onlar için genelde spesifik bir markanın satılmasının (perakendeci markaları dışında) fazla önemi yoktur. En olumsuz koşullarda satılmayan markayı bir daha mağazalarında bulundurmazlar. Ürün sahipleri ise doğal olarak, mağazada bulunan kendi markala-

7 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 93 rının rakiplere oranla çok daha fazla satılmasını ister ve iletişim çalışmalarını bu doğrultuda yaparlar. Bu nedenle satın alma noktası reklamları çalışmaları, satın alma noktası iletişiminin diğer bileşenlerinden farklı olarak genelde üreticiler tarafından yapılır. Amaç, mağazada bulunan tüketicilerin dikkatini ilgili markaya çekerek marka satışını gerçekleştirmektir. Ancak elbette ki, satın alma iletişimi çalışmalarının veriminin maksimizasyonu için tüm bileşenlerin entegre bir çalışma içinde bulunmaları gerekir. Reklam Türü Olarak Satın Alma Noktası Retlamları Reklam çalışmalarında; kelime, ses, resim, görüntü ve simge formundaki mesaj oluşması amaçlanan bir etkinin yaratılması için, reklam hedef kitlesine çeşitli kanallar yolu ile iletilir. Bütünleşik pazarlama iletişimi içinde yer alan reklamın iletişim açısından en belirgin özelliği, oluşması amaçlanan etkilerin genelde hedef kitleyi bir ürüne ilişkin olarak harekete geçirme amacında olmasıdır. Reklam en genel gören tanımı ile, bir ürün, bir kurum veya fikre yönelik mesajın belirli bir kuruluş tarafından bedelinin ödenerek iletişim araçları vasıtası ile kişisel olmayan bir biçimde hedef kitleye, genelde ikna ederek harekete geçirme amacı ile ulaşmasıdır (Arens, 1996: 6). Reklamın temel özelliği, iletişim sürecini gerçekleştirmeye çalışması dolayısı ile de iletişim karmasınm elemanlarından birisi olmasıdır. Bu nedenle, amaçlarının başarı maksimizasyonunu sağlaması için öncelikle, hedef kitleye yönelik olarak iletişim çalışmasının gerçekleştirilmesi gerekir. Üretimlerin anlaşılması ve bu anlaşımın bir paylaşım haline dönüştürülmesi anlamına gelen iletişimde; üretimler, simgesel etkilerin işlenmesi ve çözümlenebilir sinyal sistemleri ile oluşur (Chaffee ve Berger, 1986). Genel olarak kabul gören iletişim modeline göre, iletişim sürecinin başında kaynak bulunmakta ve kaynak tarafından gerek biçimsel gerekse içeriksel boyutları ile kodlanan mesaj, kanal olarak nitelenen iletişim araçları vasıtası ile alıcı konumunda bulunan hedef kitleye iletilmekte ve bu mesaj hedef kitle tarafından çözümlenerek algılanmaktadır. Sürecin sonunda hedeften alınan geri dönüm neticesinde ise iletişimin amacına ulaşıp ulaşmadığı kaynak tarafından belirlenmektedir (Peter ve Olson, 1994: 184). Satın alma noktası reklamları çalışmalarında, kaynak tarafından (üretici veya perakendeci) hazırlanan veya hazırlatılan mesajlar, belirli bir bedel karşılığında belirli bir süre için satın alınan yerlerde (genelde satın alma noktalarının iç mekanları) geniş kitlelere (genelde mağaza içinde bulunan müşteriler) iletilir. Görüldüğü gibi satın alma noktası reklamlarının özellikleri, genel reklamların özellikleri ile örtüşmek-

8 94 iletişim : araştırmaları tedir. Ancak gerek mesajlarının içeriği gerek hedef kitlesinin spesifikliği, gerekse hedef konumunda bulunan mevcut ve potansiyel müşterilere iletildiği kanal, satın alma noktası reklamlarını genel reklamlardan ayıran belirgin özelliklerdir. Genelde belirli bir ürün veya markayı satın almaya hazır durumda olan kişilerin ve perakendecilerin de kanal konumunda bulunduğu satın alma noktası reklamlarında, mesajların içeriği hedef kitleyi hemen belirli bir ürün veya markaya yönelterek satın alımı sağlamaya dönüktür. Günümüzde yaşanan reklam kirliliği, marka enflasyonu ve ikame ürün sayısındaki artış gibi nedenler; satın alma noktalarında bulunan kararsız tüketiciyi belirli bir markaya dönük satın alma davranışına yönlendirmenin önemini arttırmıştır. Bu oluşum ise, satın alma noktaları olarak nitelenebilecek mağazalarda kullanılan çeşitli reklam materyallerini kapsamına alan "satın alma noktası reklamlari'mn bir reklam türü olarak gerek uygulamada gerekse literatürde kabul görmesine neden olmaktadır. Satın Alma Noktası Reklamlarının Amaçları ve İşlevleri Ürünlerin perakendeciler tarafından satışa sunulduğu ve tüketiciler tarafından satın alındığı yer konumunda olan satış noktalarında yapılan çeşitli reklam faaliyetleri 'satın alma noktası reklamları' olarak nitelenmektedir (McGann ve Russell, 1988: 312). Bu tür reklamlar, tüketicinin satın alma kararını vermesinden hemen önce, ürünün satışını gerçekleştirmek için kullanılacak son fırsat olarak da değerlendirilebilinir. Satın alma noktası reklamları, daha önce de belirttiğimiz gibi genelde üretici firmalar tarafından desteklenir. Ancak kullanılan reklam materyallerinin mağaza tarafından belirlenen standartlara uygun olması satın alma noktası iletişiminin bütünleşik başarısı için gerekli ve zorunludur (Holtje, 1988: 61). Satış noktası konumunda bulunan mağaza tarafından desteklenen satın alma noktası reklamlarına konu olan ürünler ise perakendeci markası özelliğine sahiptir. Satın alma noktası reklamlarının giderek önem kazanmasının temel nedenleri arasında, yaşanan reklam kirliğinden ötürü tüketicilerin zihinlerinin bulanıklaşarak marka algılamada zorlanmaları ve perakendecilikte self servis sisteminin yaygın olarak kullanılmaya başlanılması yer almaktadır (Pelsmacker, 2001). Kanımızca bu noktada, self servis sistemi ile reklam arasında çift yönlü bir etkileşimin varlığından söz etmek mümkündür. Farklı iletişim araçları ile kendilerine ulaşan reklam mesajlarından ötürü tüketiciler ilgili markaları satın alma yönünde ikna olabildiği için bu durum satış elemanı gereksinimini ortadan kaldırmakta ve self servis sistemi çekincesiz uygulanabilmektedir. Ancak fark-

9 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 95 lı markaların ve ikame ürünlerin bulunduğu özellikle çok departmanlı satış noktalarında, bu süreç, tüketicinin karar vermekte zorlanması gibi sakıncalara yol açtığı için tüketicinin karar vermesini kolaylaştıran satın alma noktası reklamlarına gereksinim duyulmaktadır. Bu bağlamda, reklamın self servis sisteminin yaygınlaşmasında self servis sisteminin ise özellikle satın alma noktası reklamlarına gereksinim duyulmasında etkili olduğunu söyleyebiliriz.. Satın alma noktası reklam materyalleri giderek genişleyen bir yelpaze içinde yer almaktadır. Mağaza içinde ve yakın çevresinde yapılan çeşitli sergiler, belirli markaları ön plana çıkaran vitrin düzenlemeleri, kasaların yanmda yer alan standlar, dikkat çekici yerlere konulan poster ve flamalar, elektronik tablalar, mağaza içinde belirli bir markaya dikkati çekme amaçlı yapılan anonslar vb. satm alma noktası reklam türleri içinde yer almaktadır (Arens, 1986: 302). Satın alma noktası reklamlarının; dikkat çekme, hatırlatma, bilgi verme, satışa ikna etme ve marka imajı oluşumunu destekleme gibi amaç ve işlevleri mevcuttur. Birbirine benzer ürünler ve markalar arasında kararsız kalan tüketicinin dikkatini çeşitli tanıtım materyalleri ile ilgili markaya çekme satın alma noktası reklamlarının temel amacı ve işlevidir. Örneğin, İngiltere'de en başarılı satın alma noktası reklam çalışması ödülünü kazanan faaliyette, ünlü giyim mağazası Hugo Boss, mağazanın yer aldığı caddeye konumlandırdığı (mağazamn çok yakım) elektronik tablada sürekli olarak son koleksiyonunu göstererek aynı civarda bulunan benzer mağazalar arasında tereddütler yaşayan tüketicilerin dikkatini çekerek onların mağazaya girmesini sağlamayı başarmıştır (Leeds, 1998). Dikkat çekme yolu ile tüketicilere mağazaya girmeden önce satın alma niyetine sahip olmadığı bir ürünü satın aldırmak mümkündür. Etkili satm alma noktası reklamları, tüketicilere ilgili markanın diğer reklam çalışmalarında, halkla ilişkiler kampanyalarında, satış geliştirme ve diğer bütünleşik pazarlama iletişimi faaliyetlerinde yer alan temaları hatırlatarak iletişim amaçlı tüm mesajların etkisini güçlendirme özelliğine de sahiptirler. Günümüzde yaşanan reklam kirliğinden ötürü tüketiciler farklı mesajları hatırlamakta zorlanmakta ve çoğu kez markaları karıştırabilmektedirler. Satın alma noktası reklamları ile, satın almaya hazır konumda bulunduğu mağazada dikkati çekilerek daha önce aldığı mesajları hatırlaması sağlanan tüketici, seçimini genelde mesajını aldığı marka yönünde kullanır (Mulhern, 1997). Hatırlatma işlevi gerçekleştirmenin yanı sıra, bu tür reklamlar tüketiciyi ürün konusunda bilgilendirme özelliğine de sahip olmalıdır. İkna etme ise, satın alma noktası reklamlarının tüketicinin satın alma kararı vereceği son nokta olan mağazalarda gerçekleştirmeyi amaçladığı en önemli işlev konumun-

10 96 iletişim : araştırmaları dadır (Birtwistle vd, 1998). Çünkü tüketici, mesaja konu olan markayı almadan mağazadan çıktığı takdirde, satın alma noktası reklamlarının gerçekleşen diğer işlevlerinin fazla bir önemi ve de etkisi kalmaz. Bütünleşik pazarlama iletişimi programının temel amacının marka imajı yaratmak olması durumunda ise, satın alma noktası reklamları biçim ve içerikleri ile bütünleşik pazarlama iletişiminin diğer bileşenlerinin verdikleri mesajları destekleyerek entegre çalışmanın gereğini yerine getirir ve marka imajı oluşumunda katkıda bulunurlar. Yukarıda belirtilen amaç ve işlevler; satın alma noktası reklamlarının genelde, bütünleşik pazarlama iletişiminin diğer bileşenlerinin hedeflerinin gerçekleşmesinde destek görevi gördüğünü ve tüketici ile birebir iletişim kurulan son nokta olan mağazalarda yer alması nedeni ile, rakiplerin saf dışı edilerek satışın tetiklenmesinde önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkinliğine İlişkin Bir Araştırma Araştırmanın Amacı, Kapsamı ve Kısıtları Üretici ve perakendeci ile tüketicinin buluştuğu son nokta olan satın alma noktalarında yer alan satın alma noktası reklamlarının niceliğinin giderek artması nedeni ile bu konu, gerek akademisyenlerin gerekse uygulamacıların gündeminde önemli bir yer işgal etmeye başlamıştır. Bu doğrultuda bu araştırmada genel olarak, satın alma noktası reklamlarının, satın alma noktasında bulunan tüketicilerin özellikle hızlı tüketilen ürünlere ilişkin satın alım kararlarında hangi boyutlarda etkili olduğunu nedenleri ile ortaya koyabilmek amaçlanmaktadır. Satın alma noktası reklamlarından etkilenme ile demografik özellikler arasında ilişki olup olmadığı, bu reklamların hangi satın alım katagorilerinde daha etkili olduğu, etkili olan satın alma noktası reklamlarının biçimsel ve içeriksel özellikleri ve satın alma noktası reklamları ile diğer reklamlar arasındaki ilişki bu araştırmada incelenmeye çalışılan konular arasında bulunmaktadır. Bu çalışmaya sadece İstanbul il sınırları içinde bulunan Migros, Tansaş, Carrefour, Bim mağazalarından alışveriş edenlerin dahil edilmesi araştırmanın en önemli kısıtını oluşturmaktadır. Bir diğer kısıt ise, ilgili alışveriş merkezlerinin sadece gıda maddeleri, temizlik malzemeleri, mutfak araç ve gereçleri ile kişisel bakım ürünlerini satmalarıdır. Bu kısıtlamalara rağmen araştırma sonuçlarının; tüketicilerin özellikle hızlı tüketilen ürünleri satın alımında, satın alma noktası reklamlarının ne denli etkili olduğu konusunda ipuçları vereceği inancını taşımaktayız. Araştırmanın Türü Bu çalışmanın araştırması, tanımsal araştırma katagorisinde bulunmaktadır.

11 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 97 Çünkü bu araştırma çerçevesinde satın alma noktası reklamlarının, satış noktasında bulunan tüketicilerin satın alım kararlarına etkileri çeşitli boyutları ile tanımlanmaya çalışılmaktadır. Araştırma Metodolojisi Örneklem Yöntemi: Bu araştırmanın amacının genel olarak; satın alma noktası reklamlarının, satın alma noktasında bulunan tüketicilerin özellikle hızlı tüketilen ürünlere ilişkin satın alım kararlarında hangi boyutlarda etkili olduğunu nedenleri ile ortaya koyabilmek olmasından ötürü, örneklem olarak; genelde bu tür ürünlerin satıldığı çok departmanlı alışveriş merkezleri konumunda olan Migros, Tansaş, Carrefour, Bim mağazalarından alışveriş edenler seçilmiştir. Adı geçen mağazaların yetkilileri ile görüşülmesi ve işletme kayıtlarının incelenmesi sonucunda bu mağazaların toplam haftalık ortalama müşteri sayısının yaklaşık olarak 3500 kişi olduğu belirlenmiştir. Örneklerinin sayısının saptanmasında ise haftalık müşteri sayısının yaklaşık % 10'unun seçimi kriteri benimsenmiştir. Çünkü, belirli bir kitleye yönelik olarak yapılan araştırmalarda, o kitleyi oluşturan birey sayısının yaklaşık olarak %10'unu örneklem olarak seçmek genelde yeterli olabilir (Tvvedt, 1984:135). Araştırmada, değerlendirme dışı kalabilecek anket formlarının olma olasılığından dolayı %10'u oluşturan 350 kişi yerine 370 kişi ile görüşülmesi kararlaştırılmıştır. Araştırmanın dört mağaza ile sınırlı tutulmasından ötürü (araştırmanın en önemli kısıtı olduğu 'amaç, kapsam ve kısıtlar' bölümünde belirtilmiştir), görüşülmesi planlanan 370 kişinin eşit dağılımının gerçekleştirilmesi amacı ile, her mağazadan yaklaşık 92 kişiye anket uygulanmıştır. Bu araştırmada basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenen 370 kişiye yukarıda belirtilen alışveriş merkezlerine girmeden önce bir kez, çıktıktan sonra da bir kez olmak üzere toplam iki kere anket uygulanmıştır. Yapılan ilk değerlendirme sonucunda eksik ve hatalı doldurulan anket formlarının elenmesi nedeni ile analize elverişli anket sayısı 352 olarak saptanmıştır. Anket formları iki kısımdan oluşmaktadır. Her iki anket formunda da ilk kısımda yer alan sorular görüşülen kişilerin demografik özelliklerini saptamaya yöneliktir. İlk uygulanan anket formunun ikinci kısmında alışveriş merkezine hangi ürün ve markaları alma düşüncesi ile gelindiğini ve bunun nedenlerini ölçümleyecek sorular yer alırken, ikinci olarak uygulanan anket formunun ikinci kısmında satın alınan ürün ve markalar, satın alım nedenleri, satm alma noktası reklamlarının farkedilme ve etkileme düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Her iki anket formunda da çoktan seçmeli ve ölçekli sorular yer almaktadır. Ölçek kullanılarak hazırlanan sorularda 5'li likert ölçeği kullanılmıştır.

12 98 iletişim : araştırmaları Verilerin Değerlendirilmesi Analize elverişli olan 352 kişinin anket formu SPSS for VVindovvs paket programı yardımı ile analiz edilmiştir. Çalışmanın istatistiksel güvenilirliği Cronbach Alpha yöntemi ile sınanmış ve alpha değeri 0,84 olarak saptanmıştır. Shao'ya göre (1999: 278), %60 ve üzeri Cronbach alpha değeri yüksek güvenilirlik göstergesidir. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde genelde frekans ve yüzde yöntemi uygulanmış ancak bir ürüne yönelik satın alma niyeti ile davranışın gerçekleşmesi arasmdaki farklılıkların ve bu farklılıklar üzerinde satın alma noktası reklamlarının etkisinin tespiti amacı faktör analizi ve değişkenler arasındaki ilişkilerin bulunması amacı ile de Korelasyon (Spearman) analizi yapılmıştır. Araştırma Modeli Araştırma modeline, göre satın alma noktasında bulunan tüketicilerin özellikle tam olarak planlanmamış alımlarında satın alma noktası reklamlarının önemli etkisi bulunmaktadır. Araştırmanın Hipotezi Çalışmanın ilk kısmında kısaca belirtilen literatür incelemeleri doğrultusunda belirlenen amaç ve model çerçevesinde, araştırma hipotezi şu şekilde tanımlanmıştır. Satın alma noktasında verilen satın alım kararlarında satın alma noktası reklamları önemli bir rol oynamakta ancak bu oluşumda çoğu kez daha önce farklı ortamlarda görülen diğer reklam mesajlarının da etkisi bulunmaktadır. Çünkü bir markaya ilişkin satın alma noktası reklamları genelde o markanın daha önce yaptığı reklam çalışmalarının satın alma noktasında hatırlanmasına yardımcı olabilmektedir. Araştırma Verilerinin Analizi Örneğin Demografik Özellikleri Tablo l'de araştırma örneğinin cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, gelir durumu, yaş ve meslek durumuna göre dağılımları görülmektedir. Cevaplayıcıların %53,9'u kadın, %46,01'i erkektir. Eğitim durumu itibarıyla ankete cevap verenlerin %22,1'i yüksekokul, %55,9'u orta öğretim, %21,8 i ise ilkokul mezunudurlar. Cevaplayıcıların %73,9'unu evliler, %26,4'ünü ise bekarlar oluşturmaktadır. Araştırmaya katılanlar gelir durumlarına göre %37,5'i yüksek, %52,8'i orta, %10,5'i ise düşük gelir grubuna dahildirler, Cevaplayıcıların %

13 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 99 Frekans Yüzde Cinsiyet Kadın ,9 Erkek Eğitim durumu İlkokul 77 21,8 Ortaöğretim (orta, lise) ,9 Yüksek öğretim 78 22,1 Medeni durum Evli ,6 Bekar 93 26,4 Gelir durumu Düşük 37 10,5 Orta ,8 Yüksek ,5 Yaş durumu , , , ,3 Meslek durumu Memur 57 16,2 Öğrenci 55 16,1 Ev Hanımı ,3 Serbest Meslek 38 10,8 İşçi 17 4,8 Emekli 44 12,5 Diğer 1 0,3 Tablo 1: Örneğin demografik özellikleri 29,6'sı 20-29, %22,7'si 30-39, %27,4'ü 40-49, %8,9'u 50-59, %9,3'ü ise 60 ve üzeri yaş grupları arasındadırlar. Cevaplayıcıların meslek dağılımları itibarı ile %16,2'si memur, %16,1'i öğrenci, %39,3'ü ev hanımı, %10,8'i serbest meslek sahibi ve %12,5'i emeklidir.yapılan analiz, farklı demografik özellikler deki kişilerle görüşüldüğünü ortaya koymaktadır. Satın Alım Kategorileri Alım kategorileri Frekans Yüzde Özellikli Planlı Alımlar 28 8,0 Genelde Planlı Alımlar 86 24,5 İkame Marka Alımları 15 3,7 Plansız Alımlar Tablo 2: Satın alma noktasında yapılan alımların kategorileri Tüketicilerin satın alımları katagorize edildiğinde dört alım türü saptanmıştır. Özellikli planlı alımlarda, tüketici mağazaya girmeden önce satın alma niyetinde olduğu markaları mağazada satm almakta ve genelde farklı markalara yönelmemektedir. Bu nedenle bu grup üzerinde satın alma noktası reklamlarının etkisi yok denecek kadar azdır. Genelde planlı alımlarda, belirli bir markadan çok belirli bir ürünün satm alımı mağazaya girmeden önce planlanmış ve mağaza içinde marka kararı verilmiştir. İkame ürün-marka alımı tüketicinin mağazaya girmeden önce satm almayı düşündüğü markanm-ürünün yerine ben-

14 100 iletişim : araştırmaları zerini alması ile gerçekleşmiştir. Plansız alımlarda ise tüketici mağazaya girmeden önce hiç planlamadığı alımları gerçekleştirmiştir. Bu bulgulara göre planlı alımlar dışındaki tüm alım katagorilerinde kararın önemli bir kısmı mağaza içinde verilmekte ve planlı alımlar diğer alım katagorilerinin toplamı içinde düşük bir oran oluşturmaktadır. Kararın genelde mağaza içinde verilmesi, tüketicilerde özellikle hızlı tüketilen ürünlere yönelik olarak bir imajın ve marka sadakatinin genelde kuvvetli olmadığını ve bu nedenle de satm alma noktası reklamlarının önemini kanıtlar niteliktedir. Satın Alma Noktasında Verilen Kararlarda Etkili Olan Faktörler Cevaplayıcılara satın alma noktasında verdikleri kararlarda kendilerini etkileyen faktörlerin neler olduğu sorulmuş ve elde edilen bulgular ve bu faktörlere verilen önem sıraları yukarıda yer alan Tablo 3' de gösterilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda, cevaplayıcıların satın alma noktasında verdikleri kararlarda ağırlıklı olarak altı faktörü ön plana çıkardıkları ve bunların her birine farklı değerler verdikleri anlaşılmakta- Özellikler Faktör Önem Derecesi Ağırlıklı Önem Toplam Derecesi Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi Diğer Satın Alma Noktası Çalışmalarının Etkisi Daha Önce Görülen Reklamların Etkisi Halkla İlişkiler Kampanyalarının Etkisi Daha Önce Duyulan Referansı Anımsama Yanında bulunan Kişilerin Etkisi Tablo 3: Satın alma noktalarında verilen kararlarda etkili olan faktörler

15 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 101 dır. Satın alma noktası reklamları, mağaza içinde verilen kararlarda birinci derecede etkili faktör olarak görülürken, diğer satın alma noktası iletişimi çalışmaları olan mağaza organizasyonu, mağaza atmosferi ve imajı ikinci derecede önemsenmiş ama bu çalışmaların her birine verilen önemler arasında belirgin bir fark bulunmadığı için Tablo 3' de diğer satın alma noktası iletişimi çalışmaları olarak yer almıştır. Diğer faktörlerden daha önce ilgili markaya yönelik yapılan reklam çalışmalarını o markayı ve o marka ile ilgili satın alma noktası reklamlarını mağazada görünce anımsama nedeni ile satın alma üçüncü sırada, yapılan halkla ilişkiler kampanyalarında yer alan aktiviteleri hatırlayarak satın alma dördüncü sırada, daha önce marka ile ilgili duyduğu bir referansı hatırlayarak satın alma beşinci sırada, mağazada yanında bulunan bir kişinin sözel veya davranışsal etkisi ile satm alma altıncı sırada yer almaktadır. Bu veriler, satm alma noktası reklamlarının mağaza içinde verilen kararlarda önemli bir etkiye sahip olduğu hipotezini doğrular niteliktedir. Alım Kategorileri ile Satın Alma Noktası Reklamları Arasındaki İlişki Cevaplayıcıların Tablo 2'de belirtilen alım katagorileri ile satın alma noktası reklamlarından etkilenme arasında bir ilişki olup olmadığı korelasyon analizi ile test edilmiştir. Elde edilen verilere göre, özellikli planlı alımlar dışındaki alım katagorileri ile satın alma noktası reklamlarından etkilenme arasındaki ilişkinin korelasyon katsayıları sıfırdan büyük P değerleri ise 0,05'ten küçük çıkmıştır. Veriler; birinci derecedeki ilişkinin plansız alım katagorisinde, ikinci derecedeki ilişkinin genelde planlı alım katagorisinde, üçüncü derecedeki ilişkinin ise ikame marka alımı katagorisinde olduğunu gösterirken, özellikli planlı alım katagorisi ile satm alma noktası reklamlarından etkilenme arasında istatistiki açıdan anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. İlişki Araştırılan Faktörler Korelasyon Katsayısı P Değeri Özellikli planlı alım ile satın alma noktası reklamları arasındaki ilişki 0,005 0,919 Genelde planlı alım ile satın alma noktası reklamları arasındaki ilişki 0,191 0,042 İkame marka alımı ile satın alma noktası reklamları arasındaki ilişki 0,190 0,043 Plansız alım ile satın alma noktası reklamları arasındaki ilişki 0,211 0,040 Tablo 4: Alım katagorileri ile satın alma noktası reklamları arasındaki ilişki

16 102 iletişim : araştırmaları İlişki Araştırılan Faktörler Korelasyon Katsayısı P Değeri Gelir düzeyi ile olan ilişki 0,005 0,719 Eğitim düzeyi ile olan ilişki 0,050 0,316 Cinsiyet ile olan ilişki 0,031 0,318 Medeni durum ile olan ilişki 0,012 0,407 Meslek durumu ile olan ilişki 0,004 0,502 Yaş durumu ile olan ilişki 0,061 0,310 Tablo 5: Satın alma noktası reklamlarından etkisi ile demografik özellikler arasındaki ilişki Satın Alma Noktası Reklamları ile Demografik Özellikler Arasındaki İlişki Satın alma noktası reklamlarından etkilenerek mağaza içinde satın alma kararı verme ile demografik özellikler arasında bir ilişki olup olmadığını belirleme amacı ile yapılan korelasyon analizi sonucunda elde edilen bilgiler Tablo 5'te yer almaktadır. Bu bilgilere göre, yaş durumu, gelir durumu, medeni durum, eğitim durumu, cinsiyet, meslek durumu ile ilgili korelasyon katsayıları sıfıra yakın çıkarken, P değerleri de 0,05'ten oldukça büyük çıkmıştır. Bu nedenle, bu demografik özellikler ile satın alma noktası reklamlarından etkilenme arasında anlamlı bir ilişki kurulamamıştır. Etkili Satın Alma Noktası Reklamlarının Biçimsel Özellikleri Mağaza içinde satın alma kararı veren tüketicileri etkileyen satın alma noktası reklamlarının biçimsel özelliklerini belirlemek için yapılan analiz sonucunda; flama ve yazılı ve elektronik panolarda yer alan mesajların amaca ulaşma açısından birinci sırada; marka ile ilgili yapılan anonslar, verilen numuneler, özel standlar vb. türü sa- Biçimsel Özellikler Frekans Yüzde Flama ve panolar ,1 Özel aktiviteler ,12 Kuponlar 30 9,6 Diğer 10 0,3 Tablo 6: Etkili satın alma noktası reklamlarının biçimsel özellikleri

17 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 103 tın alma noktası reklamlarının (özel aktiviteler) ikinci sırada; ödül kazandırıcı kuponların üçüncü sırada, mağaza civarındaki pano, afiş vb. satm alma noktası reklamlarının (diğer) ise son sırada yer aldığı saptanmıştır. Etkili Satın Alma Noktası Reklamlarının Içeriksel Özellikleri içeriksel özellikler Frekans Yüzde Bilgi verici reklamlar Duygulara seslenen rek Tablo 7: Etkili satın alma noktası reklamlarının içeriksel Özellikleri Satm alma kararını mağaza içinde, satm alma noktası reklamlarmdan etkilenerek veren tüketicilerin %87'sinin ürünmarkanm rasyonel özelliklerini somut olarak açıklayan reklam mesajlarından etkilendikleri belirlenmiştir. Genelde ürünün fiyatında yapılan geçici indirimleri ve verilen ödülleri vurgulayan mesajların en etkili mesaj türleri arasında olduğu saptanan bulgular arasındadır. Tüketicilerin %13'ünün ise duygulara seslenen mesaj içeriklerinden etkilendiği görülmektedir. Satın Alma Noktası Reklamlarına Diğer Bütünleşik Pazarlama İletişimi Çalışmalarının Katkısı Satın alma noktası reklamlarından etkilenerek satın alma davranışını gerçekleştirenlerin %49,8'inin bu kararlarında, daha Etkili bütünleşik pazarlama Frekans Yüzde İletişimi çalışmaları Reklam ,7 Pazarlama halkla ilişkileri ,8 Doğrudan Pazarlama 40 12,8 Satış Geliştirme 12 3,8 Tablo 8: Satm alma noktası reklamlarına diğer bütünleşik pazarlama iletişimi çalışmalarının katkısı önce farklı ortamlarda gördükleri aynı markaya ait reklamlarının; 33,8'nin kararlarında ise söz konusu markaya ilişkin çeşitli pazarlama halkla ilişkileri aktivitelerinin; %12,8'inin kararında kendilerine ulaşan doğrudan pazarlama mesajlarının; 53,8'inin kararında ise satış geliştirme çalışmalarının etkili olduğu belirlenmiştir. Bulgular, satın alma noktası reklamlarının etkinliğini arttırmada, öncelikle farklı iletişim araçlarında yer alan diğer reklamların ve tüketicilere değişik aktiviteler ile ulaşan pazarlama halkla ilişkileri çalışmalarının önemli katkısı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bulgular, bir markaya ilişkin satm alma noktası reklamlarının genelde o markanın daha önce gerçekleştirdiği diğer reklam çalışmalarının satm alma noktasında hatırlanmasına yardımcı olduğu yönündeki araştırma hipotezini de doğrulamaktadır.

18 104 iletişim : araştırmaları Sonuç Satın alma noktası reklamlarının, satın alma noktasında bulunan tüketicilerin hızlı tüketilen ürünlere yönelik satm alma davranışları üzerindeki etkinliğini değişik boyutları ile değerlendirmek amacı ile yapılan araştırmanın sonucunda elde edilen bulgular; bu reklam türünün tüketici satın alma davranışı üzerinde oldukça etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Genelde hızlı tüketilen ürünlerin satıldığı mağazalarda; bir kez alışverişe başlamadan önce ve bir kez de mağazadan çıktıktan sonra olmak üzere toplam iki kere görüşülen 352 tüketicinin sadece %8 gibi küçük bir oranının, mağazaya girmeden önce satm alma niyetini taşıdığı markaları satın alarak özellikli planlı alımı gerçekleştirmesi, hızlı tüketilen ürünlerde marka sadakatinin henüz tam olarak oluşmadığım ortaya koymaktadır. Kanımızca bu durum, satm alma noktası reklamlarının bu tür ürün gruplarında oldukça etkili olmasının en önemli nedenlerinden birisidir. Araştırma bulgularma göre, özellikli planlı alımı gerçekleştirenler satm alma noktası reklamlarından etkilenerek başka bir markaya veya ürüne yönelmemekte diğer bir deyişle planlı alım ile satın alma noktası reklamları arasında istatistiki açıdan anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Özellikli planlı alımlar dışındaki diğer alım katagorileri olan genelde planlı alımlar, ikame marka alımları ve plansız alımlar da ise, satm alma noktası reklamları tüketicilerde satın alma niyeti ve kararı oluşturarak bu oluşumun davranışa dönüşmesini sağlamışlardır. Nitekim yapılan faktör analizi ve korelasyon analizi sonucunda (Tablo:2 ve 4), genelde planlı alım, ikame marka alımı ve plansız alım katagorilerini gerçekleştiren tüketicilerin mağaza içinde verdikleri kararlarda, satın alma noktası reklamlarının en önemli rolü oynadığı ayrıca satın alma noktası reklamları ile plansız alımlar arasında çok kuvvetli bir ilişki olduğu anlaşılmaktadır. Araştırmanın sonucunda satın alma noktası reklamlarından etkilenerek mağaza içinde satın alma kararı verme ile demografik özelliklerden gelir, yaş, medeni, eğitim ve meslek durumu ve cinsiyet arasında anlamlı bir ilişkinin bulunamamştır. En etkili satın alma noktası reklamları olduğu anlaşılan flamalarla, yazılı ve elektronik panoları etkinlik açısından mağaza içinde yapılan özel aktiviteler ve verilen kuponlar takip etmektedir. İçeriksel açıdan etkili olan reklam mesajları ise genelde marka hakkında bilgi verme yönlüdür. Satın alma noktası reklamları ile diğer bütünleşik pazarlama iletişimi çalışmaları arasındaki etkileşimi belirlemek amacı ile yapılan analizde, en etkili katkıyı diğer ortamlarda daha önce görülen farklı reklam çalışmalarının yaptığı anlaşılmaktadır. Satm alma noktası reklamlarmdan etkilenen tüketicilerin % 49,7'si, aynı markaya ilişkin olarak daha önce farklı ortamlarda gördükleri reklamları, satın alma noktası

19 Babür-Tosun Satın Alma Noktası Reklamlarının Etkisi 105 reklamlarını gördükleri zaman hatırladıklarını belirtmişlerdir. Satın alma noktası reklamlarının önemli oranda hatırlattığı bir diğer bütünleşik pazarlama iletişimi bileşeni ise, pazarlama halkla ilişkileri çalışmalarına ilişkin aktivitelerdir. Cevaplayıcıların %33'8 i, belirli bir markaya ait satın alma noktası reklamlarının kendilerine, o markanın daha önce düzenlediği bazı aktiviteleri anımsattığını belirtmişlerdir. Bu veriler, satın alma noktası reklamları ile bütünleşik pazarlama iletişiminin diğer bileşenlerine ait çalışmalar arasında etkileşim olduğunu ortaya koymaktadır. Gerçekleştirilen araştırmanın bulgularına yönelik yapılan analizler doğrultusunda vardığımız sonuçlara göre, satın alma noktası reklamlarının hızlı tüketilen ürünler konusunda, özellikle mağaza içinde verilen satın alma kararlarında tüketicileri demografik özellik farkı gözetmeksizin etkilediğini; etkilemede reklam materyallerinin biçimsel ve içeriksel özelliklerinin yanı sıra diğer bütünleşik pazarlama iletişimi bileşenlerinin de önemli bir rol oynadığını söylemek mümkündür. Bu nedenlerle, satın alma noktası reklamlarının etkinliğinin maksimizasyonu için, biçimsel ve içeriksel özelliklerin dikkatle planlanması ve tüm bütünleşik pazarlama iletişimi bileşenleri ile sinerji oluşturacak entegre bir çalışma içinde bulunulması gerekmektedir. Kaynakça Arens, W. F (1986). Comtemporary Advertising. Chicago: Irwin. Bernstein, D (1986). Company lmage and Reality: A criticjue ofcorparate communications. Rinehart&VVinston: Eastbourne. Birtvvistle, G; Clarke, I and Freathy, P. (1998). Customer Decision Making infashidon Fashion Retailing: A Segmentation Analysis: International Journal of Retail&Distribition Management. 26 (4). Chaffee, S. E ve Berger, C. R. (1986). Handbook of Communication Science. Newsburry: Sage. Duncan, T. R ve Everett, S. E (1993). "Client Perceptions of Integrated Marketing Communications". Journal of Advertising Research: May. Holtje, S. (1988). Marketing and Detailhandel. Groningen: Wolterns Inman,}., vd. (1968). VVhere the Rubber Meets the Road: A model of In-Store Consumer Decision making. Working paper. report No:98. Cambridge: Marketing Science İnstitute. Kitchen, P. J (1999). Marketing Communications: Principles and Practice. London: Thomson Business Press. Kotler, P. (1973). "Atmospherics as a Marketing Tool", Journal of Retailing. 49 (4). Leeds, D. (1998). "Accountabiity is In-Store for Marketeers" Brandweek, 2(8) Levvison, D. M. (1997). Retailing, 6. Edition, Englervood Cliffs. NJ: Prentice Hail. McGann, A. F. & Russell, J. T. (1988). Advertising Media: A Managerial Approach. Homevvood: Irwin. Mülhem, F. J. (1997). "Retail marketing: From Distribution to Integration." International Journal of Research in Marketing. 14 (29). Park, C.VV., vd. (1989). "The Effects of Situational Factory on In-Store Grocery Shopping Behavior: The Role of Store Environment and Time Available for Shopping." Journal of Consumer Research. 15.

20 106 iletişim : araştırmaları Pelsmacker, P., vd. (2001). Marketing Communications. London: Prentice Hail. Peter, J.P. ve Olson, J.C. (1994). Consumer Behaviour and Marketing Strategy. Burr: Irwin P. O. P. Al Europe (2001). The P.O.P.AI Europe Consumer Buying Habits Study. Co-ordination by Retail Marketing In-Store Services Limited. VVatford: Herts. Rosenberg, J.M. (1995). Dictioııary ofretailing and Merchandising. New York: John Wiley&Son. Schultz, D. E.; Tannenbaum, S.; Lauterborn, R. (1993). Integrated Marketing Communications. Lincolnvvood: NTC Business Book Shimp, Terrence A. (1997). Advertising, Promotion and Suplemental Aspects of Integrated Marketing Communications. South YVestern College Publications. Twedt, D. W (1984). Survey of Marketing Research. American Marketing Association. Chicago. " 'Think Differenf Boutiques Boots Sales" (1998). Point of Purchase Magazine. 4 (3). Zimmer, R. And Goldan, L. L. (1988). "Impressions of Retail Stores: A Content Analysis of Consumer Images". Journal of Retailing. 64 (3).

Rekabet üstünlüğü, bıçaklarla yapılan bir kavgada, bir tabancaya sahip olmak gibidir.

Rekabet üstünlüğü, bıçaklarla yapılan bir kavgada, bir tabancaya sahip olmak gibidir. PAZARLAMA İLETİŞİMİ Rekabet üstünlüğü, bıçaklarla yapılan bir kavgada, bir tabancaya sahip olmak gibidir. Hızla artan iletişim olanakları karşısında hedef kitleye en etkin şekilde ve doğru kanaldan ulaşmanın

Detaylı

Bir başka benzer model ise DAGMAR dır. Tüketicinin benzer aşamalardan geçtiğini varsayar.

Bir başka benzer model ise DAGMAR dır. Tüketicinin benzer aşamalardan geçtiğini varsayar. İletişim mesajlarına gösterilen tepkiler açısından; amaçlar değişik modellerle açıklanmaya çalışılmıştır. A.I.D.A modeli olarak da adlandırılan bu model dört aşamalıdır.[8] 1. 2. 3. 4. Dikkat İlgi Arzu

Detaylı

TUTUNDURMA PAZARLAMA İLETİŞİM MODELİ 09.05.2013

TUTUNDURMA PAZARLAMA İLETİŞİM MODELİ 09.05.2013 TUTUNDURMA PAZARLAMA İLETİŞİM MODELİ Tutundurma, mal ya da hizmetleri satışını arttırabilmek için, alıcıları satın almaya ikna edebilmeye yönelik satıcı tarafından başlatılan tüm çabaların koordinasyonu

Detaylı

1 PAZARLAMA KAVRAMI VE PAZARLAMANIN GELİŞİMİ

1 PAZARLAMA KAVRAMI VE PAZARLAMANIN GELİŞİMİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 PAZARLAMA KAVRAMI VE PAZARLAMANIN GELİŞİMİ 11 1.1. İşletme Fonksiyonu Olarak Pazarlama Fonksiyonu 13 1.1.1. Pazarlama Fonksiyonları 14 1.2. Pazarlamanın Tanımı 15 1.3. Pazarlamanın

Detaylı

1 PAZARLAMA KAVRAMI VE PAZARLAMANIN GELİŞİMİ

1 PAZARLAMA KAVRAMI VE PAZARLAMANIN GELİŞİMİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 PAZARLAMA KAVRAMI VE PAZARLAMANIN GELİŞİMİ 11 1.1. İşletme Fonksiyonu Olarak Pazarlama Fonksiyonu 13 1.1.1. Pazarlama Fonksiyonları 14 1.2. Pazarlamanın Tanımı 15 1.3. Pazarlamanın

Detaylı

İletişim: Bir düşüncenin, bilginin, haberin veya mesajın kişiler, gruplar ve örgütler arasında karşılıklı değiş tokuş sürecidir.

İletişim: Bir düşüncenin, bilginin, haberin veya mesajın kişiler, gruplar ve örgütler arasında karşılıklı değiş tokuş sürecidir. PAZARLAMA İLETİŞİMİ İLETİŞİM NEDİR? İletişim: Bir düşüncenin, bilginin, haberin veya mesajın kişiler, gruplar ve örgütler arasında karşılıklı değiş tokuş sürecidir. -SÖZLÜ -SÖZSÜZ *İletişimden Söz Edebilmek

Detaylı

PAZARLAMA İLETİŞİMİ (PZL304U)

PAZARLAMA İLETİŞİMİ (PZL304U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. PAZARLAMA İLETİŞİMİ (PZL304U) 1 KISA

Detaylı

İşletmelerin en temel iki fonksiyonu; mal ve hizmet üretmek ve üretilen mal ve hizmetleri pazarlamaktır. Üretim, mal veya hizmetlerin nasıl ortaya

İşletmelerin en temel iki fonksiyonu; mal ve hizmet üretmek ve üretilen mal ve hizmetleri pazarlamaktır. Üretim, mal veya hizmetlerin nasıl ortaya PAZARLAMA YÖNETİMİ İşletmelerin en temel iki fonksiyonu; mal ve hizmet üretmek ve üretilen mal ve hizmetleri pazarlamaktır. Üretim, mal veya hizmetlerin nasıl ortaya konulacağını; pazarlama ise hangi ürünlerin,

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ (Bölüm 12)

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ (Bölüm 12) BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ (Bölüm 12) Bu bölümde incelenecek başlıklar; 1. nin Belirgin Yönleri 2. Planlama Modeli 3. Örneği: Nike 4. Çabalarının Ölçümü ve Değerlendirilmesi BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA

Detaylı

PAZARLAMA YÖNETİMİNDE SATIŞ PROMOSYONU

PAZARLAMA YÖNETİMİNDE SATIŞ PROMOSYONU PAZARLAMA YÖNETİMİNDE SATIŞ PROMOSYONU Tutundurma karmasının tekrar hatırlayacak olursak Satış promosyonu, tutundurma karmasının bir bileşenidir. Tutundurma elemanları: 1. Reklam, 2. Halkla ilişkiler (PR),

Detaylı

GİRİŞİMCİNİN GÜNDEMİ

GİRİŞİMCİNİN GÜNDEMİ GİRİŞİMCİNİN GÜNDEMİ Girişimcinin Gündemi GİRİŞİMCİLER VE KOBİ LER AÇISINDAN MARKA VE ÖNEMİ Günal ÖNCE Günümüzde markalara, Amerikan Pazarlama Birliği nin tanımladığının yanı sıra sadece sahip oldukları

Detaylı

Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2012). Modern Pazarlama.

Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2012). Modern Pazarlama. Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2012). Modern Pazarlama. Değişim Yayınları. - Eser, Z. & Korkmaz, S. (2011). Pazarlamaya

Detaylı

ÜRÜN, FİYAT ve DAĞITIM KANALLARI NIN İLETİŞİM BOYUTU (Bölüm 9)

ÜRÜN, FİYAT ve DAĞITIM KANALLARI NIN İLETİŞİM BOYUTU (Bölüm 9) ÜRÜN, FİYAT ve DAĞITIM KANALLARI NIN İLETİŞİM BOYUTU (Bölüm 9) Bu bölümde incelenecek başlıklar; 1. Ürün kavramı a) Ürünün Pazarlama iletişimi mesajları b) Konumlandırma Farklılaştırma - Bölümleme c) Ambalaj

Detaylı

Pazarlama iletişimi Bütünleşik pazarlama iletişimi

Pazarlama iletişimi Bütünleşik pazarlama iletişimi Kullanılan Kaynaklar: -Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi -Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2014). Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi. Beta Basım:İstanbul. - Kotler, Philip & Armstrong,

Detaylı

İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1

İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 Bölüm 1 PAZARLAMANIN DOĞUŞU...5 1.1 Pazarlamanın Konusu...5 1.2 Pazarlamanın Anlamı ve Gelişimi...5 1.3 Pazarlamanın Temel Kavramları...10 1.3.1 Gereksinim ve İstek...11 1.3.2 Talep...13

Detaylı

4P den 7P ye GEÇİŞ YAKUP BAROUH M.A.

4P den 7P ye GEÇİŞ YAKUP BAROUH M.A. 4P den 7P ye GEÇİŞ 4 P 7P 1. Ürün (Product) 2. Fiyat (Price) 3. Tutundurma (Promotion) 4. Dağıtım (Place) Teknoloji gelişti, alışkanlıklar değişti. Geçmişte bir ürünü üreten 1-2 marka varken şimdi onlarca

Detaylı

Tutundurma Karması. Reklam. Satış Geliştirme Halkla ilişkiler Doğrudan Pazarlama

Tutundurma Karması. Reklam. Satış Geliştirme Halkla ilişkiler Doğrudan Pazarlama Tutundurma Karması Reklam Kişisel satış Satış Geliştirme Halkla ilişkiler Doğrudan Pazarlama İşletmelere tarihsel olarak, tutundurma metotları içinde önce kişisel satıştan; sonra reklâmlardan; daha sonra,

Detaylı

Mal ve hizmet müşterileri, işletmeler ve daha. sunumlarının yaratılması, benimsetilmesi, örgütler ve bireyler tarafından örgütsel

Mal ve hizmet müşterileri, işletmeler ve daha. sunumlarının yaratılması, benimsetilmesi, örgütler ve bireyler tarafından örgütsel Pazarlama Mal ve hizmet müşterileri, işletmeler ve daha geniş ş olarak toplum için, değeri ğ olan Pazar sunumlarının yaratılması, benimsetilmesi, ulaştırılması ve değişimine yönelik olarak, örgütler ve

Detaylı

TURİZM PAZARLAMASI REKLAM

TURİZM PAZARLAMASI REKLAM TURİZM PAZARLAMASI Turizm Pazarlamasında Tutundurma REKLAM Reklâm; belirli bir ücret karşılığında ve ücretin kimin tarafından ödendiği bilinecek biçimde; bir turizm işletmesinin ve turizm bölgesinin ürünlerinin

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ Dikkat Bu özetin tamamı 8 ünite ve 31 sayfa dır.. BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ KISA ÖZET KOLAYAÖF Kolayaöf.com 0362 233 8723 Sayfa 2 içindekiler 1.ünite-Bütünleşik Pazarlama iletişimi: Tanımı ve Gelişme

Detaylı

Bütünleşik pazarlama iletişimi kavramı; reklamı, doğrudan pazarlamayı, halkla ilişkileri, promosyonu, araştırma ve ölçümlemeyi ayrı ayrı ama bir

Bütünleşik pazarlama iletişimi kavramı; reklamı, doğrudan pazarlamayı, halkla ilişkileri, promosyonu, araştırma ve ölçümlemeyi ayrı ayrı ama bir BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ NEDİR? Bütünleşik pazarlama iletişimi kavramı; reklamı, doğrudan pazarlamayı, halkla ilişkileri, promosyonu, araştırma ve ölçümlemeyi ayrı ayrı ama bir orkestra ahengiyle

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Sunuş Bölüm I: Küresel İletişim, Değişen Paradigmalar ve Reklamın Yeni Rolü Küreselleşme Sürecinin İletişime Yansımaları

İÇİNDEKİLER. Sunuş Bölüm I: Küresel İletişim, Değişen Paradigmalar ve Reklamın Yeni Rolü Küreselleşme Sürecinin İletişime Yansımaları İÇİNDEKİLER Sunuş... 13 Bölüm I: Küresel İletişim, Değişen Paradigmalar ve Reklamın Yeni Rolü... 15 1. Küreselleşme Sürecinin İletişime Yansımaları 1.1. Küreselleşme Kavramı... 15 1.1.1. Küreselleşme Sürecinin

Detaylı

TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA Mesut ÇAKIR Adnan Menderes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yrd.Doç.Dr. E-posta: mcakir@adu.edu.tr

Detaylı

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Psikososyal Güvenlik İklimi Psikososyal güvenlik iklimi, örgütsel iklimin spesifik bir boyutu olup, çalışanların psikolojik

Detaylı

ISL 201 Pazarlama İlkeleri. Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN

ISL 201 Pazarlama İlkeleri. Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN ISL 201 Pazarlama İlkeleri Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN Pazarlama - Marketing Pazarlama faaliyetleri pazar adı verilen ve çeşitli öğelerdenoluşan bir pazarlama sistemi içinde gerçekleşir. Bu sistemde EN

Detaylı

Editör Yrd.Doç.Dr. Nilüfer Fatma Göksu HALKLA İLİŞKİLER

Editör Yrd.Doç.Dr. Nilüfer Fatma Göksu HALKLA İLİŞKİLER Editör Yrd.Doç.Dr. Nilüfer Fatma Göksu HALKLA İLİŞKİLER Yazarlar Yrd.Doç.Dr. A. Naci Karabulut Yrd.Doç.Dr.M. Canan Can Murat Ertilav Nedim Yakut Neslihan İnanöz S. Eyyup Çiçek Senem Altay Sevilay Kılınçarslan

Detaylı

PAZARLAMA. İnsan ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik mübadele işlemidir.

PAZARLAMA. İnsan ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik mübadele işlemidir. 1 PAZARLAMA İnsan ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik mübadele işlemidir. 2 Pazarlama İşlevi Mevcut ve potansiyel alıcılara istek tatmin edici ürün, hizmet ve bilgileri sunmak üzere planlama, fiyatlandırma,

Detaylı

1 )Herhangi bir iletişim kanalı yardımıyla farklı ortamlarda bulunan kaynak ve alıcının gerçekleştirdiği iletişime ne ad verilir?

1 )Herhangi bir iletişim kanalı yardımıyla farklı ortamlarda bulunan kaynak ve alıcının gerçekleştirdiği iletişime ne ad verilir? 1 )Herhangi bir iletişim kanalı yardımıyla farklı ortamlarda bulunan kaynak ve alıcının gerçekleştirdiği iletişime ne ad verilir? Görsel iletişim Yüz yüze iletişim Sözsüz iletişim Sözlü iletişim Araçlı

Detaylı

GIDA ZİNCİR MARKETLER SEKTÖRÜ

GIDA ZİNCİR MARKETLER SEKTÖRÜ Native Media iletişim bültenidir. GIDA ZİNCİR MARKETLER SEKTÖRÜ Native Media bu ay Gıda Zincir Marketler sektörünün medya iletişimlerini mercek altına aldı. Bu raporda, pazarda yer alan markaların medya

Detaylı

Pazarlama Araştırması. Doç. Dr. Mehmet BAŞ

Pazarlama Araştırması. Doç. Dr. Mehmet BAŞ Pazarlama Araştırması 2016 1 Pazarlama Araştırması Bir karar almadan önce o kararla ilgili birtakım verilerin toplanması ve onun ışığında o kararın desteklenmeye çalışılmasıdır. 2 Pazarlama Araştırması

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM: TASARIM PAZARLAMA ARAŞTIRMASINA GİRİŞ

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM: TASARIM PAZARLAMA ARAŞTIRMASINA GİRİŞ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v TEŞEKKÜR... vi İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR... vii İÇİNDEKİLER... ix ŞEKİLLER LİSTESİ... xviii TABLOLAR LİSTESİ... xx BİRİNCİ KISIM: TASARIM BİRİNCI BÖLÜM PAZARLAMA ARAŞTIRMASINA

Detaylı

Pazarlama Karması. Umut Al. umutal@hacettepe.edu.tr - 1. BBY 465, 27 Ekim 2015

Pazarlama Karması. Umut Al. umutal@hacettepe.edu.tr - 1. BBY 465, 27 Ekim 2015 Pazarlama Karması Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazarlama Karması (Marketing Mix) Tanım Kurumun hedef pazarına ve belli amaçlarına ulaşmasını destekleyecek olan unsurların planlanmış bir bütünü Pazarlama

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ KISA ÖZET KOLAYAÖF DİKKAT Buarada ilk 4 sahife gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com Kolayaöf.com 0362 233 8723 Sayfa 2 içindekiler 1.ünite-Bütünleşik

Detaylı

Pazarlama Karması BBY 401, 8 Kasım 2006. Pazarlama Karması. Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr

Pazarlama Karması BBY 401, 8 Kasım 2006. Pazarlama Karması. Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Pazarlama Karması Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Pazarlama Karması Tanım Kurumun hedef pazarına ve belli amaçlarına ulaşmasını destekleyecek olan unsurların planlanmış

Detaylı

SPONSORLUK BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI. (Bölüm 8)

SPONSORLUK BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI. (Bölüm 8) SPONSORLUK BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI (Bölüm 8) Bu bölümde incelenecek başlıklar; 1. Sponsorluk 2. Sponsorluğun yapısal unsurları 3. Sponsorluğun temel özellikleri 4. Sponsorluğun gelişme

Detaylı

PAZARLAMA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

PAZARLAMA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Ünite 1 Yrd. Doç. Dr. Polat TUNCER Pazarlama: Müşteri talep, istek ve ihtiyaçlarını tatmin etmek için değişim yönetimini kolaylaştırmaya yönelik birtakım insan aktiviteleridir. Pazarlama: Tüketicileri

Detaylı

Pazarlama Karması. Umut Al. umutal@hacettepe.edu.tr - 1. BBY 465, 28 Ekim 2014

Pazarlama Karması. Umut Al. umutal@hacettepe.edu.tr - 1. BBY 465, 28 Ekim 2014 Pazarlama Karması Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazarlama Karması (Marketing Mix) Tanım Kurumun hedef pazarına ve belli amaçlarına ulaşmasını destekleyecek olan unsurların planlanmış bir bütünü Pazarlama

Detaylı

KURUM İMAJININ OLUŞUMUNDA KALİTE FAKTÖRÜ

KURUM İMAJININ OLUŞUMUNDA KALİTE FAKTÖRÜ Ünite 11 KURUM İMAJININ OLUŞUMUNDA Öğr. Gör. Şadiye Nur GÜLEÇ Bu ünitede, sponsorluk konusu işlenecektir. Uzun dönemde, kurum imajını etkileyen en önemli unsurlardan bir ürün kalitesi dir. Kalite, bir

Detaylı

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Müşteri Değeri: Bir değişim işleminde müşterinin elde ettiği yararların katlandığı veya ödediği bedele oranı Müşteri Tatmini: Mal veya hizmetin, müşteri

Detaylı

Street Smart Marketing

Street Smart Marketing Tek bir hedef için tasarlanmış kamu hizmeti şirket programları. Başarı. Street Smart Marketing Müşterilerinizi cezbeden pazarlama kampanyaları 30 yıllık deneyim Tasarlarız. Yakalarız. İlerleriz. 1.4 milyon

Detaylı

TUTUNDURMA STRATEJİLERİ

TUTUNDURMA STRATEJİLERİ TUTUNDURMA STRATEJİLERİ Tüm işletmeler ürün ya da hizmetleri hakkında mevcut ve muhtemel tüketicilerini bilgilendirmek, belirli ürün ya da hizmet markalarını tercih etmeleri için ikna etmek ya da işletmenin

Detaylı

Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - Kotler, Philip & Armstrong, Gary (2014), Principles of Marketing,

Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - Kotler, Philip & Armstrong, Gary (2014), Principles of Marketing, Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - Kotler, Philip & Armstrong, Gary (2014), Principles of Marketing, Prentice Hall, Inc., New Jersey, 15 th Edition Bölümlendirme

Detaylı

Pazarlamanın Önemi. Toplumsal açıdan önemi. İşletmeler açısından önemi. Para Uzmanlık Pazar - 1. BBY 465, 6 Ekim 2015

Pazarlamanın Önemi. Toplumsal açıdan önemi. İşletmeler açısından önemi. Para Uzmanlık Pazar - 1. BBY 465, 6 Ekim 2015 Pazarlamanın Önemi Toplumsal açıdan önemi Para Uzmanlık Pazar İşletmeler açısından önemi - 1 Pazarlamanın Topluma Sağladığı Katkılar Toplumun gereksinim ve isteklerini karşılama hizmeti görür Ekonomik

Detaylı

Pazarlama Karması BBY 401, 2 Kasım Pazarlama Karması. Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Pazarlama Karması BBY 401, 2 Kasım Pazarlama Karması. Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Pazarlama Karması Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Pazarlama Karması (Marketing Mix) Tanım Kurumun hedef pazarına ve belli amaçlarına ulaşmasını destekleyecek olan unsurların

Detaylı

Pazarlama Karması BBY 401, 1 Kasım Pazarlama Karması. Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Pazarlama Karması BBY 401, 1 Kasım Pazarlama Karması. Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Pazarlama Karması Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Pazarlama Karması (Marketing Mix) Tanım Kurumun hedef pazarına ve belli amaçlarına ulaşmasını destekleyecek olan unsurların

Detaylı

2 Çözümlerin Ortak Şifresi: Sinerji

2 Çözümlerin Ortak Şifresi: Sinerji GİRİŞ Sinerji yaşamın akışı içerisinde her nokta da her yerde gerekliliği daimi olan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğaya baktığımızda; göçmen kuşların v şeklinde uçarak hava akımı yaratıp birbirlerinin

Detaylı

MARKA YÖNETİMİ VİZE SORU VE CEVAPLARI 2015-2016

MARKA YÖNETİMİ VİZE SORU VE CEVAPLARI 2015-2016 MARKA YÖNETİMİ VİZE SORU VE CEVAPLARI 2015-2016 1 ) Aşağıdakilerden hangisi marka sponsorluğu seçenekleri arasında yer almaz? Aracı markası Lisans Üretici markası Çeşitlendirilmiş marka Ortak marka 2 )

Detaylı

ÜNİTE:1. Reklam Nedir? ÜNİTE:2. Bütünleşik Pazarlama İletişimi ve Reklam ÜNİTE:3. Reklamın İletişim Etkileri ÜNİTE:4. Reklamcılık Sektörü ve Kurumlar

ÜNİTE:1. Reklam Nedir? ÜNİTE:2. Bütünleşik Pazarlama İletişimi ve Reklam ÜNİTE:3. Reklamın İletişim Etkileri ÜNİTE:4. Reklamcılık Sektörü ve Kurumlar ÜNİTE:1 Reklam Nedir? ÜNİTE:2 Bütünleşik Pazarlama İletişimi ve Reklam ÜNİTE:3 Reklamın İletişim Etkileri ÜNİTE:4 1 Reklamcılık Sektörü ve Kurumlar ÜNİTE:5 Reklam ve Tüketiciler ÜNİTE:6 Reklam Planlama

Detaylı

Haşmet GÖKIRMAK. Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014

Haşmet GÖKIRMAK. Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014 Haşmet GÖKIRMAK Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014 Bu Bölümde Stratejik Planlamanın Aşamaları Şirket seviyesinde Bölüm, ürün ve pazar seviyesinde Şirket Misyonunun belirlenmesi Şirket amaç ve hedeflerinin belirlenmesi

Detaylı

Ürün Fiyatlandırılması

Ürün Fiyatlandırılması Ürün Fiyatlandırılması Ürünümüzün üretilmesi ve paketlenmesi kararı verilirken karşımıza çıkacak satış fiyatı için: Sabit masraflar, form masrafları, değişken masraflar, giderler, kâr göz önünde bulundurulur.

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz...iii

İÇİNDEKİLER. Önsöz...iii İÇİNDEKİLER Önsöz...iii BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK PAZARLAMA 1.1. Pazarlamanın Tanımı ve Kapsamı... 1 1.2. Pazarlamanın Özellikleri... 3 1.3. Pazarlamanın Temel Kavramları... 3 1.4. Pazarlamanın Diğer

Detaylı

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü:

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü: MOBİL PAZARLAMA -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü: MOBİL PAZARLAMA Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine

Detaylı

5/11/2015. Dağıtım Kanalı Kavramı Dağıtım Kanalları Tipleri Dağıtım Politikaları Lojistik Yönetimi

5/11/2015. Dağıtım Kanalı Kavramı Dağıtım Kanalları Tipleri Dağıtım Politikaları Lojistik Yönetimi Dağıtım Kanalı Kavramı Dağıtım Kanalları Tipleri Dağıtım Politikaları Lojistik Yönetimi Kullanılan Kaynaklar: -Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi -Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak,

Detaylı

PAZARLAMA YÖNETİMİ Şubat 2018

PAZARLAMA YÖNETİMİ Şubat 2018 Şubat 2018 Geçmişten günümüze pazarlama hangi evrelerden geçti? Pazarlama stratejisinin adımları nelerdir? Tüketici çeşitleri ve satın almaya etki eden faktörler nelerdir? Pazarlama yönetiminde trendler

Detaylı

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu bölümde araştırma bulgularının değerlendirilmesine yer verilecektir. Yerleşik yabancılara yönelik demografik verilerin ve ev sahibi ülkeye uyum aşamasında gereksinim

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazar Bölümlendirmesi Bir kurumun ürün ve hizmetlerine talep gösteren bireylerin oranı ile kurumun ürün

Detaylı

Tüketici Satın Alma Davranışı Tüketici Davranışı Modeli

Tüketici Satın Alma Davranışı Tüketici Davranışı Modeli Bölüm 6 Pazarları ve Satın alma Davranışı Bölüm Amaçları davranış modelinin unsurlarını öğrenmek davranışını etkileyen başlıca özellikleri belirtmek Alıcı karar sürecini açıklamak Satın Alma Davranışı

Detaylı

Aziz ÖZTÜRK Selçuk Üniversitesi Beyşehir Ali Akkanat İşletme Fakültesi Yrd. Doç. Dr. E-posta: azizozturk@selcuk.edu.tr

Aziz ÖZTÜRK Selçuk Üniversitesi Beyşehir Ali Akkanat İşletme Fakültesi Yrd. Doç. Dr. E-posta: azizozturk@selcuk.edu.tr SATIŞ GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN GENÇ TÜKETİCİLERİN SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİSİ: SELÇUK ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN GSM MARKALARI TERCİHLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Aziz ÖZTÜRK Selçuk Üniversitesi Beyşehir

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Bölümlendirmesi Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Pazar Bölümlendirmesi Bir kurumun ürün ve hizmetlerine talep gösteren bireylerin oranı ile kurumun ürün ve hizmetleriyle

Detaylı

ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU

ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU Öğretmen Akademisi Vakfı, Öğrenen Lider Öğretmen (ÖLÖ) eğitimi ile ilk ve ortaokul düzeyindeki öğretmenlere iletişim becerileri,

Detaylı

1. Kurumsal İletişim ve Kurumsal Marka Yönetimi. 2. Stratejik Yönetim ve Kurumsal İletişim. 3. Kurum Kimliği, Kültürü ve İmajı

1. Kurumsal İletişim ve Kurumsal Marka Yönetimi. 2. Stratejik Yönetim ve Kurumsal İletişim. 3. Kurum Kimliği, Kültürü ve İmajı 1. Kurumsal İletişim ve Kurumsal Marka Yönetimi 2. Stratejik Yönetim ve Kurumsal İletişim 3. Kurum Kimliği, Kültürü ve İmajı 4. Kurumsal Tasarım ve Görsel Kimlik 1 5. Kurumsal İletişimin Fonksiyonları

Detaylı

MAĞAZA İMAJI, MAĞAZA MEMNUNİYETİ VE MAĞAZA SADAKATİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN TÜKETİCİLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET

MAĞAZA İMAJI, MAĞAZA MEMNUNİYETİ VE MAĞAZA SADAKATİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN TÜKETİCİLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi Cilt:22 Sayı:1, Yıl:2007, ss:105-121 MAĞAZA İMAJI, MAĞAZA MEMNUNİYETİ VE MAĞAZA SADAKATİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN TÜKETİCİLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Murat Selim SELVİ * Hatice ÖZKOÇ

Detaylı

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 7- Organik Tarım Pazarlaması

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 7- Organik Tarım Pazarlaması Eco new farmers Modül 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 7- Organik Tarım Pazarlaması Modul 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 7 Organik üretimde pazarlama www.econewfarmers.eu Bu bölümde organik ürünlerin kavramları,

Detaylı

Sağlık Hizmetlerinde Pazarlamaya Neden İhtiyaç Duyulmaktadır?

Sağlık Hizmetlerinde Pazarlamaya Neden İhtiyaç Duyulmaktadır? Sağlık Hizmetlerinde Pazarlamaya Neden İhtiyaç Duyulmaktadır? Alvin Toffler in endüstrinin gelişmesi yaklaşımı Pazarlama nedir? Kullanımı neden önemlidir? Pazarlama olanaklarının kullanımı, eğitim ve geliştirme

Detaylı

Baykuş Ödülleri 2013 -Ödül Alan Projeler

Baykuş Ödülleri 2013 -Ödül Alan Projeler Baykuş Ödülleri 2013 -Ödül Alan Projeler Proje Adı: TÜKETİCİ İÇGÖRÜSÜ VE MARKA KONUMLANDIRMA ARAŞTIRMASI Araştırma Şirketi: ERA RESEARCH & CONSULTANCY Araştırma Veren: İNCİ DERİ MAMULLERİ SAN. VE TİC.

Detaylı

KURUMSAL REKLAMIN ANLATTIKLARI. Prof. Dr. Müge ELDEN Araş. Gör. Sinem YEYGEL

KURUMSAL REKLAMIN ANLATTIKLARI. Prof. Dr. Müge ELDEN Araş. Gör. Sinem YEYGEL I KURUMSAL REKLAMIN ANLATTIKLARI Prof. Dr. Müge ELDEN Araş. Gör. Sinem YEYGEL II Yay n No : 1668 flletme Ekonomi : 186 1. Bask - A ustos 2006 - STANBUL ISBN 975-295 - 561-4 Copyright Bu kitab n bu bas

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazar Bölümlendirmesi Bir kurumun ürün ve hizmetlerine talep gösteren bireylerin oranı ile kurumun ürün

Detaylı

MARKA YÖNETİMİ Markanın Konusu, Çeşitleri ve Temel Kavramlar

MARKA YÖNETİMİ Markanın Konusu, Çeşitleri ve Temel Kavramlar MARKA YÖNETİMİ Markanın Konusu, Çeşitleri ve Temel Kavramlar Arş.Gör. Duran GÜLER Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Tedarik Zinciri Marka Performansı Aynı ya da farklı, çeşitli niteliklerde

Detaylı

Marketing Anadolu Mektep Eğitimleri. Yerel İşletmeler

Marketing Anadolu Mektep Eğitimleri. Yerel İşletmeler Marketing Anadolu Mektep Eğitimleri Yerel İşletmeler Marketing Anadolu Platformu, üretici Anadolu sanayicisine satışı artırıcı bir fonksiyon olarak pazarlama ve bileşenleri konusunda yön göstermek amacıyla

Detaylı

Satış Reklam Dağıtım İkna etme İnsanları kandırma becerisi Satış kolaylaştırıcı faaliyetler 9/28/2015

Satış Reklam Dağıtım İkna etme İnsanları kandırma becerisi Satış kolaylaştırıcı faaliyetler 9/28/2015 Pazarlamanın Konusu ve Kapsamı Pazarlamanın Gelişimi, Pazarlama Anlayışı ve Toplumsal Pazarlama Anlayışı Pazarlama İle İlgili Son Gelişmeler Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri.

Detaylı

PAZARLAMA KARMASINDA TUTUNDURMA VE YENİ TUTUNDURMA STRATEJİLERİ PAZARLAMA İLKELERİ

PAZARLAMA KARMASINDA TUTUNDURMA VE YENİ TUTUNDURMA STRATEJİLERİ PAZARLAMA İLKELERİ PAZARLAMA KARMASINDA TUTUNDURMA VE YENİ TUTUNDURMA STRATEJİLERİ PAZARLAMA İLKELERİ TUTUNDURMA Tutundurma, pazarlama stratejilerinin belirlenmesinde önemli rol oynayan kontrol edilebilir pazarlama değişkenlerinden

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Bölümlendirmesi Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Plan Pazar bölümlendirmesi Pazar araştırması Pazarlama araştırması Bilgi merkezlerinde pazar bölümlendirmesi SWOT

Detaylı

Halkla İlişkilere Yakın Kavramlar Barış Baraz Hakan Yılmaz

Halkla İlişkilere Yakın Kavramlar Barış Baraz Hakan Yılmaz Halkla İlişkiler Halkla İlişkilere Yakın Kavramlar Barış Baraz Hakan Yılmaz Kavramlar 1. Propaganda 2. Pazarlama 3. Reklam 4. Gazetecilik 5. Lobicilik Propaganda Propaganda Latince yayılacak şeyler anlamına

Detaylı

Günümüzün karmaşık iş dünyasında yönününüzü kaybetmeyin!

Günümüzün karmaşık iş dünyasında yönününüzü kaybetmeyin! YAKLAŞIMIMIZ Kuter, yıllardır dünyanın her tarafında şirketlere, özellikle yeni iş kurulumu, iş geliştirme, kurumsallaşma ve aile anayasaları alanlarında güç veren ve her aşamalarında onlara gerekli tüm

Detaylı

KÜÇÜK İŞLETMELERDE PAZARLAMA İŞLEVİ VE YENİ PAZARLAMA YÖNTEMLERİ. Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK

KÜÇÜK İŞLETMELERDE PAZARLAMA İŞLEVİ VE YENİ PAZARLAMA YÖNTEMLERİ. Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK KÜÇÜK İŞLETMELERDE PAZARLAMA İŞLEVİ VE YENİ PAZARLAMA YÖNTEMLERİ Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK Küçük İşletmelerde Pazarlama İşlevi Pazarlama sadece bir satış eylemi değildir. Üretimden önce yapılan Pazar

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm: MODERN PAZARLAMA ANLAYIŞI

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm: MODERN PAZARLAMA ANLAYIŞI İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm: MODERN PAZARLAMA ANLAYIŞI 1.1. Giriş... 1 1.2. Pazarlamanın Tanımı ve Pazarlama Anlayışında Gelişmeler... 5 1.2.1. Pazarlamanın Tanımı... 5 1.2.2. Pazarlama Anlayışında Gelişmeler...

Detaylı

YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I

YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I İŞLETME BİRİMİ VE İŞLETMEYİ TANIYALIM YONT 101- İŞLETMEYE GİRİŞ I 1 İŞLETME VE İLİŞKİLİ KAVRAMLAR ÖRGÜT KAVRAMI: Örgüt bir grup insanın faaliyetlerini bilinçli bir şekilde, ortak

Detaylı

EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA

EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA M. DENİZ AYBEY EĞİTİM ŞUBE 2009 1 EĞİTİM İHTİYACI Çalışanların işe girerken beraberlerinde getirdikleri bilgi, beceri ve tutumlar ile işlerinin görev ve sorumluluklarını yerine

Detaylı

SATINALMA NOKTASI İLETİŞİMİ (Point Of Purchase P.O.P.) BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI. (Bölüm 9) Bütünleşik Pazarlama İletişimi - (9.

SATINALMA NOKTASI İLETİŞİMİ (Point Of Purchase P.O.P.) BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI. (Bölüm 9) Bütünleşik Pazarlama İletişimi - (9. SATINALMA NOKTASI İLETİŞİMİ (Point Of Purchase P.O.P.) BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI (Bölüm 9) Bütünleşik Pazarlama İletişimi - (9. Hafta) Bu bölümde incelenecek başlıklar; 1. Satın alma Noktası

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER. HALKLA İLİŞKİLER ve SPONSORLUK. Yrd.Doç.Dr. Özgür GÜLDÜ

HALKLA İLİŞKİLER. HALKLA İLİŞKİLER ve SPONSORLUK. Yrd.Doç.Dr. Özgür GÜLDÜ HALKLA İLİŞKİLER HALKLA İLİŞKİLER ve SPONSORLUK Günümüzün bilgi ve iletişim çağında, ulusal ve uluslar arası rekabet ortamında rakipler arasında ön plana çıkmak, farkındalık yaratmak, hedef kitlelerle

Detaylı

DOĞRUDAN PAZARLAMA SEKTÖR ARAŞTIRMASI ÖZET RAPOR

DOĞRUDAN PAZARLAMA SEKTÖR ARAŞTIRMASI ÖZET RAPOR DOĞRUDAN PAZARLAMA SEKTÖR ARAŞTIRMASI ÖZET RAPOR TEMMUZ 2009 Bu araştırma projesi Doğrudan Pazarlama İletişimcileri Derneği için tarafından hazırlanmıştır. Yazılı izin alınmadan çoğaltılamaz ve üçüncü

Detaylı

EĞĠTĠM TEKNOLOJĠLERĠNDE TEMEL KAVRAMLAR. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme

EĞĠTĠM TEKNOLOJĠLERĠNDE TEMEL KAVRAMLAR. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme EĞĠTĠM TEKNOLOJĠLERĠNDE TEMEL KAVRAMLAR Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Giriş Öğretim bir sanattır ve her sanat dalında olduğu gibi öğretim alanında da incelikler vardır. Disiplinler arası

Detaylı

PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 09071067 ŞEYMA GÜLDOĞAN

PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 09071067 ŞEYMA GÜLDOĞAN PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 09071067 ŞEYMA GÜLDOĞAN İnsan kaynakları bir organizasyondaki tüm çalışanları ifade eder. Diğer bir deyişle organizasyondaki yöneticiler, danışmanlar,

Detaylı

EĞİTİMDE YEŞİL İNSAN TÜKETİMDE YEŞİL ÜRÜN: NAZİLLİ İİBF VE NAZİLLİ MYO ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BİR DUYARLILIK ANALİZİ ÇALIŞMASI

EĞİTİMDE YEŞİL İNSAN TÜKETİMDE YEŞİL ÜRÜN: NAZİLLİ İİBF VE NAZİLLİ MYO ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BİR DUYARLILIK ANALİZİ ÇALIŞMASI EĞİTİMDE YEŞİL İNSAN TÜKETİMDE YEŞİL ÜRÜN: NAZİLLİ İİBF VE NAZİLLİ MYO ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BİR DUYARLILIK ANALİZİ ÇALIŞMASI Hulusi DOĞAN Adnan Menderes Üniversitesi Doç. Dr. Nazilli İİBF Fakültesi hulusidogan@gmail.com

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii 1. BÖLÜM İLETİŞİM VE PAZARLAMA İLETİŞİMİ

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii 1. BÖLÜM İLETİŞİM VE PAZARLAMA İLETİŞİMİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii 1. BÖLÜM İLETİŞİM VE PAZARLAMA İLETİŞİMİ İletişim Kavramı ve Önemli Konular... 1 İletişim Kavramı... 1 İletişim Kavramı İçindeki Unsurlar... 2 İletişim Süreci Modeli... 3 Pazarlama

Detaylı

Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - - Kotler, Philip & Armstrong, Gary (2014), Principles of Marketing,

Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - - Kotler, Philip & Armstrong, Gary (2014), Principles of Marketing, Kullanılan Kaynaklar: - Mucuk, İ. (2012). Pazarlama İlkeleri. Türkmen Kitabevi - - Kotler, Philip & Armstrong, Gary (2014), Principles of Marketing, Prentice Hall, Inc., New Jersey, 15 th Edition Tüketici

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... İçindekiler... Birinci Bölüm İLETİŞİM

İÇİNDEKİLER. Önsöz... İçindekiler... Birinci Bölüm İLETİŞİM İÇİNDEKİLER Önsöz... İçindekiler... iii v Birinci Bölüm İLETİŞİM A. İLETİŞİM... 1 1. İletişim Kavramı, Tanımı ve Önemi... 1 2. İletişimin Özellikleri... 3 3. İletişimin Fonksiyonları... 5 4. İletişim Süreci

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ. Yrd.Doç.Dr. Tolga DURSUN

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ. Yrd.Doç.Dr. Tolga DURSUN BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ Yrd.Doç.Dr. Tolga DURSUN Pazarlama İletişimi Yönetimi Yavuz Odabaşı, Mine Oyman MediaCat Kitapları Coca Cola'nın efsanevi pazarlama müdürü Sergio Zyman der ki; "Pazarlamanın

Detaylı

30.12.2010 HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİMİNDE ARAŞTIRMA. SBR 215 Halkla İlişkiler ve İletişim

30.12.2010 HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİMİNDE ARAŞTIRMA. SBR 215 Halkla İlişkiler ve İletişim SBR 215 Halkla İlişkiler ve İletişim HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİMİNDE ARAŞTIRMA Kamu kurumunun halkla ilişkiler uygulamasındaki aşamalar ile özel sektördeki aşamalar farklı ve değişik amaçlıdır. Özel kesimde

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii Şekiller Listesi... Tablolar Listesi... GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM MARKA VE MARKA FARKINDALIĞI

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii Şekiller Listesi... Tablolar Listesi... GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM MARKA VE MARKA FARKINDALIĞI İÇİNDEKİLER Önsöz... iii Şekiller Listesi... Tablolar Listesi... x x GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM MARKA VE MARKA FARKINDALIĞI 1. Marka Kavramı ve Tanımı... 3 2. Markanın Tarihçesi... 5 2.1. Markanın Dünya

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ

HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ sıradan olmakla özel olmak arasındaki farktır. HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ MİLLETİN SEVGİSİ EN BÜYÜK SEVGİDİR ATATÜRK ELDE ETMEYİ DÜŞÜNDÜKLERİMİZİN İÇİNDE HİÇ BİR ŞEY, BİZE HALKIN SEVGİSİ

Detaylı

TURİZM PAZARLAMASI. Pazarlama nedir? PAZARLAMA, iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim/mübadele sürecidir.

TURİZM PAZARLAMASI. Pazarlama nedir? PAZARLAMA, iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim/mübadele sürecidir. TURİZM PAZARLAMASI Genel Olarak Pazarlama Pazarlama nedir? PAZARLAMA, iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim/mübadele sürecidir. kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayabilecek

Detaylı

Pazarlama: Tanım, Tarihçe, Kavramlar

Pazarlama: Tanım, Tarihçe, Kavramlar Pazarlama: Tanım, Tarihçe, Kavramlar Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazarlama - Tanımlar Tanım sayısının çokluğu Anlayış farklılıkları Tanımları yapanların özellikleri Dar ve geniş anlamda yapılan

Detaylı

Bilgi Hizmetlerinin Pazarlanması

Bilgi Hizmetlerinin Pazarlanması Bilgi Hizmetlerinin Pazarlanması Umut Al http://yunus.hacettepe.edu.tr/~umutal umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Plan Pazarlama - halkla ilişkiler Pazarlama ile ilgili temel kavramlar Pazarlama karması Pazar

Detaylı

1. AMAÇ Bu belgenin amacı, Özel Çalışma Modüllerinin (ÖÇM) uygulanmasına ilişkin ilke ve esasları tanımlamaktır.

1. AMAÇ Bu belgenin amacı, Özel Çalışma Modüllerinin (ÖÇM) uygulanmasına ilişkin ilke ve esasları tanımlamaktır. 20 1/6 1. AMAÇ Bu belgenin amacı, Özel Çalışma Modüllerinin (ÖÇM) uygulanmasına ilişkin ilke ve esasları tanımlamaktır. 2. TANIMLAR 2.1. Özel Çalışma Modülleri ÖÇM tıp eğitiminin ilk üç yılı içinde, öğrencilerin

Detaylı

Pazarlama İlkeleri. Editör Yrd. Doç. Dr. Serpil YILMAZ

Pazarlama İlkeleri. Editör Yrd. Doç. Dr. Serpil YILMAZ Pazarlama İlkeleri Editör Yrd. Doç. Dr. Serpil YILMAZ Yazarlar Yrd. Doç Dr. Ali GÜLÇUBUK Yrd.Doç.Dr.Akif ALTINBIÇAK Yrd.Doç.Dr. Berrin YÜKSEL Yrd.Doç.Dr. Emin Akkılıç Yrd Doc. Dr. Gülnur ETİ İÇLİ Yrd.

Detaylı

SAĞLIK HİZMETLERİ PAZARLAMASI

SAĞLIK HİZMETLERİ PAZARLAMASI Pazarlama İle İlgili Temel Kavramlar Ve Sağlık Hizmetleri Pazarlamasının Önemi Ünite 1 Sağlık Yönetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı SAĞLIK HİZMETLERİ PAZARLAMASI Yrd. Doç. Dr. Polat TUNCER 1 Ünite 1 PAZARLAMA

Detaylı

OLGUNLUK DÖNEMİ İÇİN PAZARLAMA STRATEJİSİ. XII. Bölüm. Doç. Dr. Olgun Kitapcı. Olgunluk Dönemi için Pazarlama Stratejileri

OLGUNLUK DÖNEMİ İÇİN PAZARLAMA STRATEJİSİ. XII. Bölüm. Doç. Dr. Olgun Kitapcı. Olgunluk Dönemi için Pazarlama Stratejileri XII. Bölüm OLGUNLUK DÖNEMİ İÇİN PAZARLAMA STRATEJİSİ Akdeniz Üniversitesi, Pazarlama Bölümü 23.10.2016 1 pazar faaliyetlerinin zorluk katsayısının arttığı Olgunluk Dönemi için Pazarlama Stratejileri F

Detaylı

KÜRESEL PAZARLAMA Pzl-402u

KÜRESEL PAZARLAMA Pzl-402u KÜRESEL PAZARLAMA Pzl-402u KISA ÖZET www.kolayaof.com DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 İÇİNDEKİLER Ünite 1: Küresel Pazarlama: Temel Kavramlar

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI. (Bölüm 5)

HALKLA İLİŞKİLER PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI. (Bölüm 5) HALKLA İLİŞKİLER PAZARLAMA İLETİŞİMİ ARAÇLARI (Bölüm 5) Bu bölümde incelenecek başlıklar; 1. Halkla İlişkiler 2. Halkla ilişkiler faaliyetleri 3. Hedef kitle grupları 4. Halkla İlişkilerde amaçlar ve görevler

Detaylı