ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER İŞ ORGANİZASYONUNDA ERGONOMİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER İŞ ORGANİZASYONUNDA ERGONOMİ"

Transkript

1 HEDEFLER İÇİNDEKİLER İŞ ORGANİZASYONUNDA ERGONOMİ İş Organizasyonunda Ergonomi İş İstasyonu Tasarımında Ergonominin Metodolojisi ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR Bu üniteyi çalıştıktan sonra; İş organizasyonunda, planlamada, iyileştirmede, iletişimde, bilgilendirmede, yerleştirmede, itina ve ihtimamda, ölçme ve değerlendirmede ergonomik yaklaşımları anlayabilecek, Ergonomik iş istasyonu tasarımının adımları hakkında bilgi sahibi olabileceksiniz. ÜNİTE 14

2 GİRİŞ Ergonomi; aynı zamanda iş organizasyonu ve tasarımını değiştirecek yöntem bilimidir. Çalışanla işi arasında iyi bir uyum sağlayarak, insanın çalışırken zorlanmadan dolayı yıpranmasını önleyerek iş verimini artırır. Çalışanla işi arasında arzu edilen uyumu sağlayarak, çalışanın yeteneklerini en iyi şekilde kullanabileceği işe yönlendirilmesini hedefler. Bütün bunlardan dolayı iş organizasyonu ergonomik açıdan oldukça önemlidir. Bu ünitede, ergonomi biliminin iş yerlerindeki verimliliği artırmaya yönelik bir takım ipuçları verilmeye çalışılmıştır. İŞ ORGANİZASYONUNDA ERGONOMİ Çalışanların Planlamaya Katılımı Çalışanların verilecek kararlarda payı bulunmalıdır. Çalışanlar organizasyona dâhil edilirse daha büyük keyif alırlar. Firmanızda yapılan işi geliştirmenin birçok yolu vardır. Bu işi yapan insanlar bu gelişmeleri daha iyi bilirler. Planlama aşamasından insanları bu sürece dâhil etmek, başkaları tarafından farkına varılmayacak bu faydalı gelişmeleri açığa çıkartır. İnsanlara işin nasıl yapılması hususunda karar hakkı tanınmazsa monoton ve tekrarlamalı işler çok daha zor icra edilir. Birlikte planlama bu durumu geliştirir. Çalışma Saatlerini Düzenleme Çalışma saatleri ayarlamaları aynı uzunluktaki çalışma saatlerinde dahi değişiklik gösterebilir. Farklılık gösterebilecek çeşitli ayarlamalar mevcuttur. Başlama ve bitirme zamanları; dinlenme molaları; vardiya saatlerinde günlük değişiklikler; esnek saat sistemleri vb. daha iyi seçenekler bulmaya çalışmak çoğu zaman gereklidir. Şekil Çalışma saatlerinin ayarlanmasında işçilerle istişare edilmelidir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

3 Çalışma saatlerini düzenlerken işçilere danışmak en iyi yoldur. Yeni çalışma saatleri tüm işçileri etkiler. Farklı işçilerin görüşleri olabilir, her birinin görüşü saygıyla değerlendirilmelidir. İşteki Problemlerin Çözümü İşçiler günlük tecrübelerine dayanarak iş hayatında yaşadıkları sorunların kaynaklarını ve onları özümlemede faydalı olacak ipuçlarını bilirler. Çoğu iş problemleri basit ve az masraflı çözümlerle halledilebilir. Çalışanların problem çözümüne katkı sağlamaları önemlidir. Şekil Problem çözümünde çalışanların fikirleri alınmalıdır. Pratik çözümlere ulaşmada grup istişaresi (görüş alış verişi) en iyi yoldur. İş problemlerinin çözümü çoğu zaman çalışma metotlarında ve vazifelerinde değişiklikler yapmak anlamına gelir. Bu değişikliklerin planlamasına katılan işçiler değişiklikleri daha kolay kabullenirler. Daha Güvenli ve Verimli Çalışma İşçiler değişikliğine katıldıkları yeni bir durumda çok daha iyi performans gösterirler. Üretim problemlerinin çözümünde veya iş yeri koşullarının iyileştirilmesinde işçilerin tecrübeleri ve bilgisi yardımcı olabilir. Birçok prosedür, vazife ve işler aynı şekilde yapılmaktadır çünkü her zaman o şekilde yapıla gelmişlerdir. Firmanın hedeflerine az masrafla ulaşmanın daha iyi yolları olabilir. Bu yollar mevcut durumu iyi bilen işçiler tarafından daha etkili biçimde tespit edilebilir. İyileştirmede ve Verimliliği Arttırma Verimliliğin arttırılması ve iş yerinin iyileştirilmesi, işin yapıldığı metottaki değişiklikler sayesinde gerçekleşir. Bu da geliştirme sürecinin planlama ve uygulama aşamalarına işçilerin dâhil edilmesi ile en etkili şekilde yapılabilir. Firmanın somut gelişmelere olan taahhüdünü göstermek önemlidir. Bu taahhüt işçilerini geliştirmelere katkıda bulunmaları durumunda işçiler ödüllendirilerek gösterilebilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3

4 Çalışmalarının Sonuçları Hakkında Bilgilendirilme İnsanlar, diğerlerinin kendi çalışması hakkında ne hissettiklerini ve düşündüklerini tam olarak bilirlerse eksiklerini öğrenir ve kendileri geliştirirler. İnsanlara çalışmalarının gelişmeye ihtiyaç duyup duymadıklarını söyleyiniz, böylece kendilerinden ne beklendiğini bilmelerini sağlayabilirsiniz. Ayrıca insanlara iyi yaptıkları zaman bunu söyleyiniz. Bu şekilde, daha iyi iletişim kurabilir ve verimliliği arttırabilirsiniz. İşçiler genellikle birbirlerinden habersizdir ve işlerini yaptıktan sonra olan bitenleri öğrenme şansları yoktur. İyileştirme İmkânları Sağlama İşçilerin planlama ve verim aşamalarında sorumluluk aldıkları işler en ilginç ve üretken işlerdir. Sorumluluk bilincinin olduğu işler, iş tatminini artırır. Çalışanlara iyileştirme imkânlarına katılımı sağlanmalıdır. Şekil Organizasyonların gelişiminde işçilerin görüş ve düşünceleri alınmalıdır. Gerçek sorumlulukların olmadığı işler sadece sıkıcı değildir aynı zamanda devamlı kontrol gerektirir. Bu yüzden bu işler hem firma için hem işçiler için külfetli hâle gelir. İşimizin bir kıymeti olduğunu ve yeteneklerimizin geliştirebileceğini hissetmemiz gerekir. Bu uğurda, sorumluluk sahibi olmaları için işçileri eğitmek oldukça önemlidir. İş Yerinde Kolay İletişim İnsanlar, diğer insanların nasıl yaptıklarını veya düşündüklerini ve diğerleri ile nasıl işbirliği içerisinde olacaklarını bilirlerse meslekler çok daha iyi icra edilir. Zayıf iletişim genellikle işte gecikmeye veya düşük ürün kalitesine ve hatta hatalara ve kazalara neden olur. İnsanlar verilen görevlerini yaparken meşguldürler ve diğerlerinden ayrı olma eğilimindedirler. Bu yüzden, somut imkânlar oluşturulmalı ve işçiler arasında iletişimi sağlamak ve birbirlerinin işlerine yardımcı olmak için günlük işlere dâhil edilmelidir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4

5 Yeni İmkânlar Sağlanmalı Yeni teknolojilerin kullanılmasıyla çalışma yöntemleri çok hızlı değişmektedir. İşçileri yeni maharetler kazanmaları için eğiterek, daha üretken ve güvenli yeni çalışma sistemleri oluşturmak kolaylaşmaktadır. Yetenekler, eğitimle ve kullanıldıkça ortaya çıkacaktır. Şekil Maharet ve yetenekler eğitimle ortaya çıkacaktır. Yeni maharetler kazanarak işçiler çok farklı işlerde çalışabilirler. Bu büyük ölçüde çalışma rotasyonunun oluşturulmasına ve ekstra işçiler aramadan eksik işçilerin yerlerini doldurulmasına yardımcı olur. Birden çok işte çalışabilecek işçiler verimliliği arttıracak ve danışmanlık masraflarını azaltacak ve grup çalışmasının tesis edilmesini kolaylaştıracaktır. Ortaklaşa Çalışacak Grupları Oluşturulma Günümüzde, çoğu firma işleri bireyler yerine gruplara vermeyi faydalı bulmaktadır. Çünkü, daha az gereksiz iz ve hata ile çalışma grupları oldukça üretkendir. Grup çalışması sistemi kullanıldığında grupları görevlendirmek bireyleri görevlendirmekten çok daha kolay olmaktadır ve daha az zaman almaktadır. Sonuç olarak da daha az danışmanlık hizmeti gerekmekte ve iş daha sorunsuz ilerlemektedir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5

6 Şekil Birtakım işler, uygulama sonuçlarından sorumlu olacak gruplara verilmelidir. Çalışma gruplarında, işçiler iletişim ve birden fazla maharet kazanmak için daha iyi olanaklara sahip olmaktadırlar. Çalışma gruplarında, işçiler sorunların üstesinden gelmede daha çok birbirlerine yardım etmekte ve verimlilik, kalite ve disiplinden ortaklaşa sorumlu olmaktadırlar. Bu güzel bir iş ortamının oluşturulmasına yardımcı olur. İstenmeyen İşleri Verimliliği Arttırabilme Çalışılmak istenmeyen işlerin yapılabirliliği teşvik edilmelidir. Her firmada, özellikle zor olan ve bu yüzden işçilerce sevilmeyen sorunlu işlemler vardır. Bu sorunları iyileştirmek için özel çaba gerekir. Bu zamana kadar, mesleki özelliklerin teknik ve ekonomik gereklilikler sonucu belirlendiği düşünülmekteydi. Ancak, günümüzde güncel teknolojiler ve gelişmiş çalışma organizasyonları kullanarak daha iyi işler tasarlamak mümkündür. Zor ve monoton işleri yenilgiye uğratmanın birçok yolu vardır. Zor işleri iyileştirerek, görev dağıtımı, işçileri rotasyona tabi tutmak ve etkili üretim planları yapmak kolaylaşır. İşi İlginç ve Çeşitli Kılmak İçin Vazifeleri Birleştirme Aynı monoton vazifelerin tekrarlanması ve çeşit eksikliği sıkıntıya ve yorgunluğa neden olur. Bu da düşük verimlilik ve olumsuz iş tutumu demektir. Görevlerde sık sık değişiklik yapmak gereklidir. Şekil Fiziksel ve mental iş kombinasyonu yorgunluğu azaltır. Monotonluk dikkatin dağılmasına yol açabilir. Bu da düşük kaliteli işe ve kazalara, kolayca neden olabilir. Monotonluk işçileri dikkatli ve üretken kılmak için bertaraf edilmelidir. Birçok görevi yerine getirmek işçilere birden çok yetenek Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6

7 kazandırır. Birden çok mahareti olan işçiler çok daha üretkendirler ve firmanın iş akışını daha iyi düzenlemesine katkıda bulunurlar. İstasyonlar Arasına Küçük Stoklar Yerleştirme Bitmemiş ürünlerden küçük bir miktarın her istasyonun önünde veya arkasında bulunması (tampon stok) diğer işlenecek ürünü beklerken harcanan zamanı ortadan kaldırır. Diğer işçi veya makine de beklemek zorunda kalmayacağı için zaman baskısını da ortadan kaldırmaya yardımcı olur. Süre baskısı olmadan, işçinin kendi hızına göre çalışması işte esneklik sağlar. Bu ayrıca bağımsız olma, eşit davranılma ve iyi organize olmuş hissi verir. Bu uzun vadede verimlilik artışı sağlayabilir. Tampon stok sistemi makine- hızlı görevler ve taşıma bandı gibi sitemlerin daha esnek çalışma modelleri ile değiştirilmesini öngören modern anlayışın da bir parçasıdır. Görsel Yorgunluğu Azaltmak Fiziksel ya da mental tüm işlerde sık sık mola verilmelidir. Bir görsel görüntü birimi (GGB) ile çalışmak sabit bir duruş gerektirir ve gözleri yorar. Ağrı ve rahatsızlık, ayarlanabilir masa ve sandalyeye ek olarak GGB ile yapılan işleri diğer görevlerle birleştirerek giderilebilir. Görevlerdeki çeşitlilik iş tatminini arttırır, rahatlık ve yüksek üretkenlik sağlar. Uzun süre GGE çalışmaları genellikle basit işlerin sadece bir tekrarından ibarettir (veri girişi gibi). Bu basit işleri daha karmaşık ve GGB gerektirmeyen işlerle birleştirmek fiziksel görsel ve ruhsal talepleri karşılayacak çeşitliliği sağlayabilir bu da GGB den kaynaklanan ortak sorunları hafifletir. Uzun Süreli İşlerde Kısa ve Sık Molalar GGB gerektiren işler işçiyi belli bir oturuşta tutar ve gözleri rahatsız eder. Dinlenme molaları yorgunluğun başlamasını önleyerek performansın sürdürülebilmesine yardımcı olur. Uzun süreli GGB işleri hataları arttırır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7

8 Şekil Görsel yorgunluğu olanların görme yeteneğine dikkat edilmelidir. Kısa dinlenme molaları dikkatin ve konsantrasyonun tekrar toplanmasını sağlayarak iş kalitesini arttırır. Belirli aralıklarla (diyelim ki, her saat) kısa molalar vermek aşırı yorgunluktan sonra verilen uzun molalardan çok daha faydalıdır. Vazife Dağılımında Yetenekler ve Tercihler İşçiler birbirlerinden farklıdır. Yetenekleri ve güçlü yanlarının yanı sıra tercihleri de farklıdır. Bazı işçiler aşırı zorlanırken diğerlerine iş hafif gelebilir. Bu farklı yapıdaki işçilere uygun işleri bulmak devamlı planlama ve inceleme gerektirir. İyi incelenmeden dağıtılan görevler birçok fırsatın kaçmasına ve fazladan masrafa yol açar. Görev dağılımında yeteneklere dikkat edilmelidir. Şekil Görevlendirmelerde sadece yetenekler değil tercihleri de dikkate alınmalıdır. Dikkatli görevlendirme birçok fayda sağlar. İşçilerin tercihleri kapasiteleri ve yetenekleri kadar önemlidir. Bunları, işçiler motive etmek ve yaptıkları işten sorumlu olduklarını hissetmelerine yardımcı olmak için dikkate alınız. Engelli İşçilere Yeterli Tesisler Engelli işçilere ihtiyaçları karşılanacak şekilde yeterli destek sağlanırsa, daha güvenli ve verimli çalışabilirler. Engelli işçilerin ihtiyaçları kişiden kişiye değişir. Bazı ihtiyaçlar malzeme ve görevler kullanıma uygun hâle getirilerek karşılanabilirken bir kısmı da özel dikkat gösterilerek çözümlenebilir. Bu ihtiyaçları karşılamanın en Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8

9 iyi yolu, iş yerinin nasıl iyileştirileceği ve önceliklerinin görüşüleceği tartışma gruplarıdır (Şekil 65). Hamile Bayanlara İtina Şekil Engellilere uygun düzenlemeler yapılmalıdır. İş koşullarından dolayı hamile bayanların ve doğmamış bebeklerinin riske atılmaması gerekir. Bayanlar aktif olarak birçok meslek grubunda yer aldıkları için, onların güvenliğine ve sağlığına ehemmiyet göstermek gereklidir. Doğumun son aşamalarına doğru hamile bayanların fiziksel, biyolojik ve ruhsal durumları özel ihtimam ister. Bu yüzden özellikle gece vardiyası gibi fiziksel çaba gerektiren yorucu işlerden hamile bayanlar uzak tutulmalıdır. Anne adaylarına ihtimam ve büyüklerimize saygı ihmal edilmemelidir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9

10 Şekil 10. Bayanlara, özellikle bebek bekleyen anne adaylarına itinalı davranılmalıdır. Yaşlılara İhtimam Yaşlı işçiler, bilgileri ve tecrübeleri çok olmasına rağmen fiziksel çaba ve hız gerektiren işlere uyum sağlamada zorluk çekebilirler. İşi yaşlı işçilere uygun hâle getirmek emniyeti ve iş akışını geliştirecektir. Yaşlı işçiler loş ışık altında sunulan veya küçük karakterle yazılan levhaları ve talimatları okurken genellikle güçlük çekerler. Onların kolayca görebilmeleri için itina gösterilmelidir. Yeni teknoloji, işleri yaşlı işçiler için kolaylaştırsa da ona uyum sağlamalarını güçleştirebilir. Yaşlı işçiler oldukça tecrübeli olsalar da, yeni teknolojiler konusunda gençler gibi eğitilmelidirler. Şekil Yaşı ilerlemiş işçilere ihtimam gösterilmelidir. Acil Durum Planlamaları Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10

11 Acil durum planlamaları kâğıt üzerinde bırakılmamalıdır. Bir acil durumla her an karşılaşılabilir. Buna hazırlıklı olabilmek için, ilgililerin böyle bir durum karşısında ne yapacaklarını bilmeleri gerekir. Acil durum planları her firma için şarttır. İyi tasarlanmış acil durum planları potansiyel bir acil durumun kötü sonuçlarını azaltır ve aynı zamanda ciddi bir kazanın oluşumunu engeller. Şekil Acil durum planlamaları işçilerin katılımıyla yapılmalıdır. Acil durumlarda yapılacak davranışların öncelikleri vardır. Ani bir acil durum karşısında bu öncelikleri saptamak kolay değildir. İnsanlar önceden bilgilendirilmeli ve acil durumlarda bu önceliklere riayet konusunda eğitilmelidirler. Öğrenme Ve Paylaşma Firmanızda veya diğer firmalarda birçok yenilik örnekleri vardır. Bunlar, benzer yerel şartlarda mümkün olan yenilikleri temsil etmektedir. İş yerindeki birçok farklı sorun, bir anda çözülmez. Aşama aşama gelişmeler şarttır. Şekil Çalışanlara uzmanlar ve meslektaşlarca eğitim verilmelidir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11

12 Gelişmelerden sağlanan kazançların kolayca görülebileceği yerel örnekler iyi bir rehberdir. Yerel güzel örneklere bakarak öğrenebilir ve yerel malzemeleri ve yetenekleri kullanarak nasıl gelişme kaydedeceğimizi planlamış oluruz. İŞ İSTASYONU TASARIMINDA ERGONOMİ METODOLOJİSİ İnsanın, bir insan-makine üretim sistemi içinde sadece hacimsel olarak yerleşimi yeterli değildir. Aynı zamanda çalışan insan, iş yerinde değişik işleri yerine getirebilmesi için kolayca hareket edebilmelidir. Ergonomi, iş istasyonu tasarımında olmazsa olmazdır. Hareket hâlindeki insanın belirli organları ile iş yapabilmesi için, belirli fonksiyonel bir hacme ihtiyacı vardır. Kullanılan makinelerin denetim organları da bu hacim içinde bulundurulmalıdır. İnsan etrafındaki bu hacimde makine denetim organlarının yerleşimi diğer bir ifadeyle, konumları, uzaklıkları, kuvvet gereksinimi ve kullanım frekansları insanın antropometrik özelliklerinden yararlanılarak saptanır. İş yeri çalışma alanının planlanmasında esas alınması gereken iki temel kural vardır. Bunlar: Değişiklik yapılmayan (uzun süre devam eden) hiçbir çalışma pozisyonu iyi değildir. Hiçbir kişi bir diğerine benzemez. Bu nedenle her iş onu kullanacak kişiye adapte edilmek zorundadır. Endüstride genelde iş istasyonu tasarım faaliyetleri maalesef keyfî olarak yürütülür ve çalışanın antropometrik özellikleri tahmin edilerek iş yerinin boyutlandırılmasına gidilir. Çalışanlara değil, çalışanlarla eğitim anlayışı geliştirilmelidir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12

13 Şekil İş istasyonları, çalışanların antropometrik karaktesitiklerine uygun tasarlanmalıdır. Bu durum, kullanışlı dizayn parametrelerinin diğer bir değişle çalışanlara özgü boyutların göz ardı edilmesi sonucu verimlilik kaybına, operatörün mental ve fiziksel açıdan zorlanmasına sebebiyet verir. Klasik iş istasyonu dizaynı yapılırken, genellikle sadece ekipmanın performansı arttırılmaya çalışılır. Maalesef operatörün yetenekleriyle işin gerekleri arasındaki ilişki göz önüne alınmaz ya da arka plana atılır. Bu nedenle birçok iş istasyonu dizaynı işçi verimliliği kaybı ve iş yerindeki gereksiz yaralanmalara neden olur. İş istasyonu tasarımının tüm adımların teker teker atılmalıdır. Aslında tasarım, ergonomik ilkeler tarafından belirlenen operatörün biyolojik ihtiyaçlarıyla iş istasyonunun fiziksel istekleri, işlevi ve kullanım sıklığı arasında uyuşma sağlamaktır. Bunu başarmak için ise öncelikle antropometrinin ve makine yerleşiminin postür, görme, açıklık ve vücudun bölümlerini ilgilendiren makine parçalarının karşılıklı etkileri dikkate alınmalıdır. Günümüzün modern iş istasyonları hafif ama tekrarlı iş tipiyle tanımlanmaktadır. Ancak ergonomik araştırmalar sayesinde yıllardır birçok teoriler, yöntemler, metotlar ve ilgili veriler üretilmiştir. Bu konuda Corlett in (1995) geniş kapsamlı çalışması iş tasarımının yanı sıra iş yeri düzenlemesini de içermektedir. Bu çalışma, operatör postürünün doğruluğunun önemini vurgulamaktadır ki bu onun fiziksel etkinliğini direkt olarak etkilemektedir. Zira kas-iskelet sistemindeki CTD-Birikimli Travma Hastalıkları gibi birçok ağrılı sorun çalışma postürüyle ilişkilidir. Ergonomik iş istasyonu tasarımının amacı, iş yeri ölçülerinin insan vücut ölçülerine uyumunu sağlamaktır. Antropometrik bulgulara uygun Ergonomik İş İstasyonu Tasarımının amacı, çalışan üzerindeki stresin ve zararlı postürün minimizasyonudur. Ancak tasarımda ergonomik tavsiyelerin kullanılmasındaki en büyük engel insanın yapısındaki ve kapasitesindeki çeşitliliktir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

14 İnsanların yapıları ve dayanılırlıkları birbirlerinden çok farklıdır. Bu sebeple yapılan bir dizayn tüm insanlar için uygun olamaz. Bu bireysel farklılıkların uyumu ancak ayarlanabilir iş yerleri ve ekipman parçaları ile sağlanmaktadır. Ayrıca birçok çalışma yeri birden fazla antropometrik özelliğe dikkat etmeyi gerektirmektedir. Fiziksel boyut sorunlarına yaklaşımda, tüm çalışanların ve her tip insanın kullanımının söz konusu olduğu yer ve düzeneklerin de bulunacağına dikkat edilmelidir. Mesela, makinelerin yükseklikleri uzun insanlara göre ayarlanmalı, ancak üzerindeki kontrol elemanlarının operatöre uzaklığı tasarlanırken, istatistiksel bulguların % 1-5 i gibi (alt sınırdaki) dağılım değerleri dikkate alınmalıdır. Diğer bir deyişle makine ve tezgahların yükseklikleri uzun boylu insanlara, kontrol elemanlarının konumları ise kısa boylu insanların erişebileceği mesafelere göre tasarlanır. Ergonominin ön gördüğü iş istasyonlarında tüm boyutlar antropometrik veriler dahilinde tasarlanır. Bu tür antropometrik veriler altında gerçekleştirilecek iş istasyonu tasarımlarında uyulacak sistematik adımlar ve dikkat edilmesi gereken temel faktörler metodolojik olarak aşağıdaki gibi sıralanır: Birinci Adım Öncelikle, önemli işlerin sırası, uygun alanlar, ekipman ve aletler belirlenmelidir. Daha sonra işin metodu iş istasyonun dizaynı üzerinde oluşturulmadan önce kurulmalıdır. Görev performansı, ekipman, iş postürü ve çevre ile ilgili verilerin direkt gözlem, video kaydı veya tecrübeli personel ve sistemin kullanıcıları tarafından elde edilir. Bu tür araştırmaların amaçları belgelenmeli veya kaydedilmelidir. Yeni iş istasyonunun tasarımında da benzer istasyonlardan bilgiler edinilebilir. İş istasyonunu tekrar dizayn etmeden önce, ekipmanların veya sistemin çalışan üzerindeki rahatlık, güvenlik, sağlık ve kullanım etkilerini belirlemeye yönelik bir anket yapmak daha da uygundur. Bu konuda Corlett ve Bishop (1976), vücudun çeşitli bölgelerindeki rahat/rahatsız edici postürleri ölçmek için öznel bir değerlendirme anketi hazırlanmıştır. Konu başlıkları itibarıyla şöyle verilebilir: Operatör tarafından çeşitli ekipman/sistem ve çevre faktörleri (gürültü, sıcaklık, aydınlatma ve iş alanı) tasarımının değerlendirilmesi İşin operatör üzerinde neden olduğu fiziksel, zihinsel ve görsel yorgunluk derecelerinin değerlendirilmesi Gün boyunca belirgin anatomik bölgelerdeki postürel rahatsızlıklardaki değişmelerin değerlendirilmesi Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

15 İkinci Adım İlgili populasyon belirlenerek ilgili antropometrik ölçüler ve uygun istatistiki veriler sağlanır. Antropometrik veriler kullanılmadan istasyon tasarımı yapılamaz. Cinsiyet ve yaş gibi temel faktörlere dayanarak uygun kullanıcı populasyonu belirlenir. Populasyonun gerekli antropometrik ölçüleri ya populasyonun kendisinde sağlanır ya da benzer kullanıcı populasyonda yapılmış antropometrik araştırmalardan temin edilir. Ancak tip bu hazır ölçüler, dimdik postürdeki çıplak kişilerden alınmıştır. Bunların popülasyona uygun hâle getirilmesi için, giysi, ayakkabı ve iş esnasındaki normal duruşlar dikkate alınarak düzeltilmelidir. Üçüncü Adım Düzenlemelere öncelikle iş istasyonundaki dikey düzlemler dahilinde gitmek gerekir. Diğer bir deyişle istasyondaki çalışma yüksekliğine ilişkin sınırlar antropometrik ölçüler ile belirlenmelidir. Bunların bilinmesi ve hesap edilmesinde ise birtakım toleranslar gündemdedir. Bu kapsamda, çalışma yerlerini ayarlanabilir yapmak, insan ile iş arasındaki uygun uyumu sağlamaktır. Bu anlamda yapılan işin türüne dayanarak iş yüksekliği düzenlenmesi oturarak çalışan operatör için ayarlanabilir sandalye ya da ayak desteği, ayakta çalışan operatör için ise ayarlanabilir çalışma yüzeyi veya platform düzenlemesi türündeki düzenlemeler söz konusudur. Şekil Ayarlanabilir sandalye kullanım, uyumu artırır. Uygun çalışma yeri yüksekliğinin ayarlanmasında iki farklı yaklaşım tavsiye edilebilir: Statik, dinamik ve kuvvetsel antropometriye dikkat etmek gerekir. Dirsek yüksekliğinin sabit olduğu durumlarda, çalışma yüzeyi yüksekliğinin farklı yüksekliklerde kurularak uygun tasarımın uygulanması Çalışma yüzeyinin sabit olduğu durumlarda, operatörün dirsek yüksekliğine göre çalışanın konumunu değiştirecek ayarlanabilir sandalye ya da platform uygulamaları ya da uzanma için aletlerin kullanılmasına gidilmesi Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15

16 Dördüncü Adım İş istasyonlarında yatay düzlemde yapılan dizayn faaliyetleri kapsamında, el aletleri, kutular ve kontrol ekipmanları kullanım sıklıklarına ve önem derecelerine göre normal uzanma alanı içerisine yerleştirilir veya yeterli gelmezse maksimum uzanma alanı içerisine tanzim edilir. Bu aşamada, kullanımı için belli bir kuvvet gerektiren kontrol ekipmanları kullanıcı için en avantajlı bir şekilde dizayn edilir. Yani güç gerektiren kontrol aletlerinin yerleştirilmesinde, iş alanındaki insan güç profili göz önünde bulundurulmalıdır. Zira sakınılması gereken uç uzanmalar bedenin incinmesine neden olmaktadır. El aletleri ve kutulardan sık kullanılanları normal uzanma alanı içerisine yerleştirilir. Bu nesneler bazen normal uzanma alanı dışında da kullanılır, ancak en azından maksimum uzanma alanı içerisine bulundurulmalıdır. Beşinci Adım İş istasyonu dizaynında, serbest hareketlerde elin bel hizasında olması ve rahat postürleri sergilemesine imkân tanınmalıdır. Bunun için bel seviyesinde dirsek hareketleri için uygun yer ve açıklık sağlanır. Ayrıca geniş (% 95) operatörlerin iş istasyonuna rahat giriş ve çıkışı için uygun yanal açıklık unutulmamalıdır. Altıncı Adım Gösterge ve ekran gibi görsel ekipman görüntülerinin normal bakış açısı içerisinde, baş veya göz hareketlerini rahatsız etmeyecek konumlarda yerleştirilmesi gerekir. Bu konuda özellikle normal göz hareketi ile görsel ekipman yükseklik (devamlı bakışta derece aşağıya) ve yanal bakış (sağlı-sollu toplam 30 derece) açılarının uyumuna dikkat edilmelidir. Yedinci Adım Dizayn, operatörlerin diğer birim veya çalışanlardan edineceği malzeme ve bilgi akış ihtiyaçları göz önüne alınarak yürütülmelidir. Sekizinci Adım Organizasyonda geri bildirimler çok değerli verilerdir. Uygulamaya geçilmeden önce iş istasyonunun ölçekli yerleşim planını çizilerek ve operatör tarafından kullanılan bileşenlerin yerleşimi kontrol edilmelidir. Bileşenlerin tek başına fiziksel ebatlarını göz önünde bulundurmak yararlıdır, ancak uygun alan içindeki tüm bileşenlerin (yerlerinin) kontrolü, tasarlanan iş istasyonunun ölçeklendirilmesi ile yapılır. Bileşenlerin optimum Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16

17 yerinin belirlenmesi veya uzlaştırılması için, kullanım sıklığı, işlev ve kullanım sırası kriterleri kullanılmalıdır. Dokuzuncu Adım Geri bildirim iş istasyonunun tasarım sorunlarından haberdar olmayı arttıracaktır. Tasarlanan iş istasyonu ara kesitinin optimizasyonunda, operatör ve diğer kullanıcı gruplarından, dizayn için gerekli ekipmanların temin edildiği fabrikalardan, ergonomistlerden, sağlık ve güvenlik ile ilgili kuruluşlardan geri besleme bilgilerinin sürekli eldesi ve değerlendirilmesi gerekir. Bu konuda iş istasyonu modelinin özellikle kullanıcı popülasyonu içerisinde ilgili operatör ile uyumu değerlendirilmelidir. Dizaynın ergonomik verilere ve yöntemlere göre gerçekleştirilmesi için özellikle operatör tavsiyeleri dikkate alınmalıdır. Bu değerlendirmelerde eğer gerek görülürse proje değiştirilmelidir. Onuncu Adım Son olarak final dizaynına dayanarak iş istasyonunun prototipi yapılır. Bu aynı zamanda, vücut elemanları ile iş istasyonu bileşenlerinin ilişkisinin kontrol edilerek, iş gereklerinin ve düzenlemenin sakıncalı çalışma postürlerine neden olmasını önlemeyi sağlayacak gerçek bir geri beslemedir. Bu on önemli adım, tüm iş istasyonu tasarımılarında harfi harfine geçerli olmayabilir. Yukarıdaki adımlardan iş istasyonlarının genel yapısı gözetilerek faydalanılır. Spesifik dizayn problemlerinde bu aşamalara eklenebilecek veya çıkartılabilecek unsurlar mevcuttur. Çalışan popülasyondan toplanan antropometrik veriler, istasyonlarda çalışma yüksekliğine ilişkin sınırların belirlenmesi, yükseklik ayarlı sandalye, ızgara ve tezgâhların ergonomik dizaynı, maksimum ve normal çalışma alanlarının belirlenmesi ve benzeri düzenlemelerde kullanılabilir. Böylelikle işletme içinde ergonomik standardizasyon ve verimlilik artışı sağlanır. Ergonomik iş istasyonu dizaynında, insan faktörünün göz ardı edilmemesi ve çalışma esnasındaki muhtelif duruşların antropometrik veriler dahilinde sistematik ve güvenilir bir şekilde incelenmesi gerekir. İş esnasında oluşan vücut duruşları ve postürel yüklenmeler sistematik ve ergonomik metotlar kullanılarak analiz edilmelidir. Böylelikle, insan ile üretim aracının optimal kombinasyonları tespit edilir, düzenlemelere yönelik alternatif öneriler getirilir, zaman, performans ve çalışma ortamı ile ilgili insancıl tedbirlerin alınması sağlanır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 17

18 Ergonomik tasarımla, üretkenlik optime edilmelidir. Şekil Doğal duruşunun bozulmaması esastır. (Örnek, malzeme hareketinde çalışma). Ergonomik iş istasyonu tasarımının amacı, sistemin üretkenliğini ve güvenilirliğini optimize etmektir. Bu amaçlar doğrultusunda sistem, verimli, güvenli, konforlu ve operatörün hoşnutluğunu arttırıcı yönde tasarlanmalıdır. Bu ise operatör ve makine arasındaki etkileşimin iyi gözlemlenmesi ve değerlendirilmesi ile mümkündür. Eğer istenen performans gerekleri, operatörün performans limitlerinden daha fazla ise aşırı yüklenmeden dolayı sakatlanma ve kazaların meydana gelme oranı yüksektir. Şekil 17. Farklı antropometrilere sahip (daha şişman vb.) çalışanlara koridor ve çalışma odalarında yeterli alan sağlanmalıdır. İş alanlarının tasarımında konum streslerinin azaltılması esastır. Değişik işçilere (yaş, cinsiyet, kilo vb.) uygun bir iş istasyonu yapabilmek için çok yönlü Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 18

19 Ödev Güvenliğe Dayalı İşyeri Düzenleme yaklaşım gereklidir. Görevin gerekleri ve kullanıcıların karakteristikleri dikkate alınmalıdır. Ergonomi, sadece çalışana değil, tüm yaşayanlara lazımdır. Şekil Çalışanların ayakta değil, oturarak çalışması tavsiye edilir. Tek başına ergonomik olarak tasarlanmış bir sandalyeden bahsetmek uygun olmaz; çünkü herhangi bir tasarımın uygunluğu onun kullanıldığı yere ve görevi yerine getirmek için birlikte kullanılan diğer aletlere bağlıdır. Büroda ve endüstride kullanılacak mobilyaların tasarımında veya seçiminde iş istasyonu-görev etkileşimi yapılacak analizde temel özellik olmalıdır. Bulunduğunuz ortamlardaki organizasyonların ergonomikliğini değerlendiriniz. Bir dönem boyunca takip ettiğiniz bu dersin, bu güne kadar aldığınız derslerden bir farkı varmı? Varsa şayet bu faklılıklar hakkındaki kanaatlerininzi açıklayınız. Ergonomi hakkında sahip olduğunuz bilgiler ışığında günlük yaşamımıza ne gibi bir etkisi oldu, arkadaşlarınızla tartışınız? Hazırladığınız ödevi sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan ödev bölümüne yükleyebilirsiniz. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19

20 Özet Güvenliğe Dayalı İşyeri Düzenleme İnsan Mühendisliğinin odak noktasında öncelikle çalışan dolayısıyla insan yer almaktadır. Çalışana verilen bu önem, işletmelere artı bir geri dönüşüm olarak geri gelecektir. İnsan Anatomisi ve Fizyolojisi, Antropometri, Gürültü, Aydınlatma, İklimlendirme, Psikoloji, İş Güvenliği, Meslek Hastalıkları gibi tüm konularla Ergonomik İş İstasyonu Tasarımına gitmek gerekir. Herhangi bir hususun ihmali durumu, başarıyı değil, fiyaskoyu getirir. Ergonomik iş istasyonu tasarımında, insana verilen kabiliyet ve yeteneklerin bilinmesi ve bunlara ait alt ve üst sınırların belirlenmesi, insana yaraşır bir iş düzenlemesinin en önemli değerlendirme ölçütleri olarak kullanılır. İnsanın refahını, güvenliğini, performansını ve aynı zamanda da iş verimini artırmaya yönelen ergonomi, hayatın insana uygun hale getirilmesi ile insani hedeflere ulaşılması sağlanır. İnsan kabiliyet ve kapasitesine uygun iş çevresi düzenlemekle, çalışan sağlığının iyileştirilmesi ve iş kazalarının minimizasyonu sağlanmış olacaktır. İş organizasyonunda arzu edilen hedeflere ulaşılmasına ergonomi hizmet etmektedir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20

21 DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Aşağıdakilerden çalışma saatlerini düzenlemek hangisi en iyi yoldur? a) Vardiya dengeleme modelleri kullanmak b) Çalışanlarla vakit geçirmek c) İşçilere izin vermek d) Yönetim kurulunda karar vermek e) Çalışanlara danışmak 2. Pratik çözümlere ulaşmada en iyi yol aşağıdakilerden hangisidir? a) Grup istişaresi b) Pratisyen hekim istihdam etme c) Ceo ların kanaatlerine müracaat etme d) Sendikaların görüşlerine başvurma e) Üretim mühendislerine danışma 3. Verimliliğin artırılması ve iş yerinin iyileştirilmesi ne şekilde gerçekleşir? a) Yeni makine ve tezgah satın alımı b) Yeni yatırım planlamalarında optimizasyon teknikleri kullanma c) İşgücü miktarını artırma d) İşin yapıldığı metottaki değişiklikler e) Verimlilik analistleri istihdam ederek 4. En ilginç ve üretken işler, işçiler için hangi işlerdir? a) Renklendirme ile cazip kılınan işler b) Planlama ve verim aşamalarında sorumluluk alınan c) Sorumluluk yüklenmeyen işler d) Görev, yetki ve sorumlulukları tanımlanmayanlar e) Külfetsiz işler 5. Aşağıdakilerden hangisi Görsel Görüntü Birimlerinde (GGB) çalışanları rahatsız eden bir unsurdur? a) Çalışanın sürekli yer değiştirmesi b) Dinlenme bulunmaması c) Çalışanın sabit olması d) Yüksek performans gerektirmesi e) Fiziksel yorgunluk oluşması Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21

22 6. Vazife dağılımında çalışanların hangi özelliklerine dikkat edilmelidir? a) Yetenekleri b) Medeni halleri c) Memleketleri d) Dünya görüşleri e) Fırsatçılıkları 7. Aşağıdakilerden hangisi gece vardiyasında çalıştırılamaz? a) Uzun boylular b) Bebek bekleyen hanımlar c) Mühendisler d) Yöneticiler e) Atletik yetenekleri olanlar 8. İş istasyonu tasarımında Ergonomik metodoji kaç adımdan oluşur? a) 20 b) 15 c) 10 d) 5 e) 2 9. İş yeri ölçülerinin insan vücut ölçülerine uyumunu sağlamak, hangi yöntemin asli amacıdır? a) Terzilik metodolojisi b) İş süreçleri modifikasyonu c) Optimizasyon temelli yaklaşımlar d) Ergonomik iş istasyonu tasarımı e) İş yeri verimlilik analizi 10. Ergonominin ön gördüğü iş istasyonlarında tüm boyutlar hangi veriler dâhilînde tasarlanır? a) Malzeme b) Tasarım Analizi c) Standartlar d) Normlar e) Antropometri Cevap Anahtarı 1.E, 2.A, 3.D, 4.B, 5.C, 6.A, 7.B, 8.C, 9.D, 10.E Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 22

23 YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR Alexander, D. C., The Practice and Management of Industrial Egonomics, Prentice Hall Inc., Bailey, R.W., Human Performance Engineering, Prentice Hall, 2006 Bridger, R. S., Introduction to Ergonomics, McGraw-Hill, Brüel&Kjaer, Environmental Noise, Brüel&Kjær Sound & Vibration Measurement A/S., Chaffin D., Anderson G., Occupational Biomechanics, New York: John Wiley&Sons Chapanis, A., Introduction To Human Factors Considerations in System Design, (Eds. M. Mitchell, P. Van Balen, K. Moe), NASA Pub., Washington, USA, Charles, A., Ergonomics and Safety in Hand Tool Design, Lewis Publishers, Corlett, E. N., Clark, T. S., The Ergonomics of Workspaces and Machines-A Design Manual, Taylor and Francis, Bristol, Corlett, E., Wilson, J., Manenica, I.,, The Ergonomics of Working Postures, Taylor & Francis, Cushman, H., Nielson, S., Weim, W., 1983, Ergonomic Design for People at Work Vol. 1, Kodak Human Factor, USA, Das, B., Sengupta, Arijit K., Industrial Workstation Design: A Systematic Ergonomics Approach, Applied Ergonomics, Vol 27 (3), Elsevier Science, Dizdar,. E. N., Taşıt Ergonomisi, Z.K.Ü., Karabük Teknik Eğitim Fakültesi (Ders Notları), Karabük, Eylül, Dizdar, E. N., Antropometrik Optimizasyon, Z.K.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü (Ders Notları), Karabük, Şubat, Dizdar, E. N., Ergonomik İş İstasyonu Tasarımında İlk Adım: Antropometri, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, (14) s , Haziran, Dizdar, E. N., İş Güvenliği, ZKÜ, Karabük TEF (Lisans Ders Kitabı), Alver Matbaası, Ankara, Ekim, Dizdar, E. N., İş Güvenliği, Murathan Yayınevi, (4. Baskı), Dizdar, E. N., Üretim Sistemlerinde Olası İş Kazaları İçin Bir Erken Uyarı Modeli, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği (Doktora Tezi), Ankara, Dul, J., Weerdmeester B. A., Ergonomics For Beginners: A Quick Reference Guide, Taylor & Francis; 2nd Ed., Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 23

24 Eastman Kodak Company, Ergonomic Design for People at Work, Vol. 2, Van Nostrand Reinhold, New York, Fraser, T. M., Introduction to Industrial Ergonomics, Wall & Emerson, Helander M. G, Landauer T. K., Prabhu P.V. (Ed), Handbook Of Human-Computer Interaction, North-Holland, 1997 Helander, M. G., The Human Factors Profession, Handbook of Human Factors and Ergonomics, (Ed. Salvendy G.) pp. 3-16, John Wiley&Sons Ltd., Helander, M., A Guide to the Ergonomics of Manufacturing, Taylor & Francis, Helander, M., Design For Manufacturability : A Systems Approach To Concurrent Engineering, Taylor & Francis, 2002 ILO, Ergonomic Checkpoints, Geneva, James, H., The Dictionary for Human Factors/Ergonomics, CRC, Karwowski, W, Marras, S. W., The Occupational Ergonomics Handbook, C R C Press, 2008 Karwowski, W., International Encylopedia of Ergonomics and Human Factors, Taylor & Francis, Kaya, M. D., Ergonomi: Antropometrik Verilerin Güncellenmesi Üzerine Bir Araştırma, Detay Yayıncılık, Kroemer, K. H. E., Kraemer A., Office Ergonomics, Taylor & Francis; 2nd Ed., Kroemer, K. H. E., Kroemer H. B., Kroemer Elbet K. E., Ergonomics How to Design for Ease and Efficiency, (2nd Edition), Prantice Hall, New Jersey, Lee, G. C., Advances in Occupational Ergonomics and Safety, IOS Press, Lehto, M.R., Buck, J. R., Introduction To Human Factors And Ergonomics For Engineers, (Ed: Salvendy, G.), Taylor & Francis, Marley, F., Applied Occupational Ergonomics : A Textbook, Kendall/Hunt Publishing Company, 2008 Mccormick, Ernest J., Senders, Mark S., Human Factors in Engineering and Design, 5th Edition, Mcgraw- Hill International, Mital, A., Advances in Industrial Ergonomics and Safety, Taylor & Francis, Nebhard, D., A., Workplace Cross Trainigng, CRC Press, Taylor & Francis, Group Neumann, W. P., (Ed), Inventory of Human Factors Tools and Methods: A Work- System Design Perspective, Ryerson University, 2007 Niebel, B., Freivalds, A., Methods, Standars and Work Design, Mcgraw Hill, 2003 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 24

25 Oborne, D., Ergonomics at Work: Human Factors in Design and Development, 3rd Edition, John Wiley&Sons Ltd., OSHA, Easy Ergonomics, A Practical Approach for Improving the Workplace, (Education and Training Unit, Cal/OSHA Consultation Service, California Department of Industrial Relations), 1999 Pheasant S., Ergonomics, Work and Health, Mac Millian Press, Australia,2001. Pheasant, S., Bodyspace: Anthropometry, Ergonomics And Design Of Work, Prentice Hall, 2002 Phillips, C. A., Human Factors Engineering, John Wiley & Sons Pulat, M. B., Fundamentals of Industrial Ergonomics, Waveland Press, Sabancı, A., 1999, Ergonomi, Baki Kitapevi, Adana, Salvendy, G., Handbook of Human Factors and Ergonomics, 2nd Edition, John Wiley&Sons Ltd., Salvendy, G., Handbook of Industrial Engineering, 2nd Ed., John Wiley & Sons, Inc., Salvendy, G., Karwowski, W., Design of Work and Development of Personnel in Advanced Manufacturing, John Wiley&Sons, Sanders, M. S., McCormick, E., Human Factors in Engineering and Design, McGraw-Hill Inc., Seventh Edition, Singapore, Şimşek, M., 1994, Mühendislikte Ergonomik Faktörler, Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Stelmach, G., (Ed)., Human Factors, Kees Michielsen of North-Holland, Tayyari, F., Smith, J. L., Occuparional Ergonomics Principles and Application, Chapman & Hall, First Ed., London, Uslu, B. A., Ergonomi, Atılım Üniversitesi Yayınları, No: 5, Ankara, Virginia Tech, Workplace Ergonomics Program, Virginia Politechnic Istitue and State University, Environmental, Health And Safety Services, Wickens, D. C., Gordon, S., Liu, Y., An Introduction To Human Factors Engineering, Prentice Hall, 2007 Zandin, K B., Maynard, H. B., Maynard's Industrial Engineering Handbook, Mcgraw-Hill, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 25

ÜNİTE ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERGONOMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ, DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ERGONOMİ

ÜNİTE ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERGONOMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ, DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ERGONOMİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER ERGONOMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ, DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ERGONOMİ Ergonomi Kavramı Ergonominin Dünyadaki Tarihçesi Ergonominin Türkiye'deki Gelişimi ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR Bu

Detaylı

ÜNİTE ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ahmet TUMAY İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERGONOMİDE TEMEL KAVRAMLAR

ÜNİTE ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ahmet TUMAY İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERGONOMİDE TEMEL KAVRAMLAR HEDEFLER İÇİNDEKİLER ERGONOMİDE TEMEL KAVRAMLAR Ergonomi Tanımları Ergonominin Konusu Ergonominin Uğraş Alanları Ergonominin Yaklaşımı Çalışma Refahı ve Ergonomi ERGONOMİ Dr. Ahmet TUMAY Bu üniteyi çalıştıktan

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ANTROPOMETRİK İŞYERİ DÜZENLEME

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ANTROPOMETRİK İŞYERİ DÜZENLEME HEDEFLER İÇİNDEKİLER ANTROPOMETRİK İŞYERİ DÜZENLEME Tasarımda Antropometri Antropometride Veriler Statik Veriler Dinamik Veriler Fonksiyonel Veriler Uygulamalı Antropometri İç ve Dış Ölçüler Antropometride

Detaylı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Muhammed Furkan KAHRAMAN

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Muhammed Furkan KAHRAMAN T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ «DOĞRU» «YANLIŞ» Muhammed Furkan KAHRAMAN İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Endüstri Yüksek Mühendisi Mayıs, 2014 Tanım Ergonomi

Detaylı

Ergonomi Yunanca. Ergos: iş Nomos: Yasa

Ergonomi Yunanca. Ergos: iş Nomos: Yasa 20-)ERGONOMİ Ergonomi Yunanca Ergos: iş Nomos: Yasa kelimelerinin birleşiminden meydana gelmektedir. İnsan, araç-gereç ve çevre koşullarının etkileşimini inceleyen ve bu etkileşmeyle ortaya çıkan fiziksel

Detaylı

ERGONOMİK RİSK ETMENLERİ

ERGONOMİK RİSK ETMENLERİ ERGONOMİK RİSK ETMENLERİ AMAÇ: Katılımcılar, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramlar, işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma ortamı tasarımları hakkında bilgi sahibi olabilecek. 1 HEDEFLER

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 Ergonomi Türkçe anlamı ile iş bilim olarak adlandırılan ergonomi, insan çalışmasına ilişkin bilim

Detaylı

Ergonomi Uygulamaları ile Kâr Etmenin Yolları

Ergonomi Uygulamaları ile Kâr Etmenin Yolları Ergonomi ile Verimlilik Paneli Ergonomi Uygulamaları ile Kâr Etmenin Yolları Uludağ Üniversitesi Endüstri Müh. Böl. 13.05.2010 BURSA ERGONOMİ Çalışan ile teknik sistem arasındaki ilişkiyi inceleyen; bilimsel

Detaylı

Ergonomi (IE 316) Ders Detayları

Ergonomi (IE 316) Ders Detayları Ergonomi (IE 316) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Ergonomi IE 316 Güz 2 2 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü Dersin Seviyesi

Detaylı

Çalışma alışma Ergonomisi. Temel Ergonomi İlkeleri

Çalışma alışma Ergonomisi. Temel Ergonomi İlkeleri Çalışma alışma Ergonomisi Temel Ergonomi İlkeleri Temel Ergonomi İlkeleri İşçi sağlığı ve güvenliği açısından işyeri koşullarının izlenerek ergonomik prensiplerin uygulanması ve problemlerin çözülmesi

Detaylı

Statik ve dinamik işleri kan dolaşımı ve oksijen tüketimi yönünden iş örneklemeleri ile değerlendiriniz.

Statik ve dinamik işleri kan dolaşımı ve oksijen tüketimi yönünden iş örneklemeleri ile değerlendiriniz. KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ OREN 008 ERGONOMİ VE İŞ ETÜDÜ DERSİ ARASINAV LARI 8.04.017 15:00 Süre : 90 Dakika Öğrenci No Adı Soyadı : : İmza : Aldığı

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Giriş Birinci Bölüm ERGONOMİYE GİRİŞ

İÇİNDEKİLER. Giriş Birinci Bölüm ERGONOMİYE GİRİŞ İÇİNDEKİLER Giriş... 1 Birinci Bölüm ERGONOMİYE GİRİŞ I. Ergonomi... 5 II. Ergonomist... 7 III. Ergonominin Tarihi Gelişimi... 7 A. Dünya da Ergonominin Gelişimi... 8 B. Türkiye de Ergonominin Durumu...

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ANTROPOMETRİK İŞ YERİ DÜZENLEME (ÇALIŞMA DURUŞLARI)

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ANTROPOMETRİK İŞ YERİ DÜZENLEME (ÇALIŞMA DURUŞLARI) HEDEFLER İÇİNDEKİLER ANTROPOMETRİK İŞ YERİ DÜZENLEME (ÇALIŞMA DURUŞLARI) Çalışma Duruşları ve Bunların Düzenlemesi Doğru Postürü Yerleştirme Oturmada Duruş Şekilleri Duruş Değişiklikleri Oturarak Çalışma

Detaylı

Ergonomi (ICM 241) Ders Detayları

Ergonomi (ICM 241) Ders Detayları Ergonomi (ICM 241) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Ergonomi ICM 241 Güz 1 2 0 2 3 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü Dersin Seviyesi

Detaylı

Konunun genel amacı Katılımcıların, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmelerini ve işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma

Konunun genel amacı Katılımcıların, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmelerini ve işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma Ergonomi Konunun genel amacı Katılımcıların, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmelerini ve işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma ortamı tasarımları hakkında bilgi sahibi olmalarını

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ. Ergonomi. Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ. Ergonomi. Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Ergonomi Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD İçerik Ergonomi tanımı, temel kavramları İş fizyolojisi ve biyomekanik Stres Zorlanma Yorgunluk Ergonomi Yunanca; Ergon = Çalışma,

Detaylı

Ergonomi (IE 316) Ders Detayları

Ergonomi (IE 316) Ders Detayları Ergonomi (IE 316) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Ergonomi IE 316 Güz 2 2 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü Dersin Seviyesi

Detaylı

FTR 331 Ergonomi. yrd. doç. dr. emin ulaş erdem

FTR 331 Ergonomi. yrd. doç. dr. emin ulaş erdem FTR 331 Ergonomi yrd. doç. dr. emin ulaş erdem ERGONOMİDE KULLANILAN MODELLER Modelleme, farklı öğeler arasındaki ilişkilerin tanımlanmasında kullanılan bir yöntemdir. Modeller, kullanıldıkları alanlara

Detaylı

İmalat. Hizmet. Ofis işleri. Ev işleri ve boş zaman aktiviteleri. Tüketici ürünleri. Ergonominin prensipleri: 1. Nötral pozisyonlarda çalış

İmalat. Hizmet. Ofis işleri. Ev işleri ve boş zaman aktiviteleri. Tüketici ürünleri. Ergonominin prensipleri: 1. Nötral pozisyonlarda çalış Ergonomi, insan ve sistemler arasındaki ilişkileri optimize etmek üzere alet, ekipman ve görev dizayn etmek alanında yapılan çalışmalardan oluşur. Ergonominin konusuna giren sektörler: İmalat Hizmet Ofis

Detaylı

Sekreterlik ve Büro Hizmetleri. Ders-3 Büro Tasarımı ve Ergonomi

Sekreterlik ve Büro Hizmetleri. Ders-3 Büro Tasarımı ve Ergonomi Sekreterlik ve Büro Hizmetleri Ders-3 Büro Tasarımı ve Ergonomi Ergonomi Ergonomi, Yunancada iş anlamına gelen «ergon» ve doğal yasa ve düzen anlamına gelen «nomos» kelimelerinden türetilmiş «iş yasası»

Detaylı

Araç-gereç, makine, sistem, iş, çalışma akış ve düzeninin; insanlar tarafından rahat, etkili, verimli ve güvenli olarak kullanılmasını sağlamak için;

Araç-gereç, makine, sistem, iş, çalışma akış ve düzeninin; insanlar tarafından rahat, etkili, verimli ve güvenli olarak kullanılmasını sağlamak için; ERGONOMİ: Araç-gereç, makine, sistem, iş, çalışma akış ve düzeninin; insanlar tarafından rahat, etkili, verimli ve güvenli olarak kullanılmasını sağlamak için; insanların davranışı, yetenekleri, kısıtlılıkları

Detaylı

PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER

PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER Ofis, bir işletmeyi veya bir hizmeti yönetmek üzere organizasyonel faaliyetlerin yapıldığı alandır. Ergonomi, maksimum iş güvenliği ve verimlilik sağlamak amacıyla, insanların

Detaylı

Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları

Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Yaz Stajı II IE 499 Güz 0 0 0 0 6 Ön Koşul Ders(ler)i IE 399 Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

KONUT MUTFAKLARINDA ERGONOMİK VE ANTROPOMETRİK YAKLAŞIMIN BİREY YAŞAMINA ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI

KONUT MUTFAKLARINDA ERGONOMİK VE ANTROPOMETRİK YAKLAŞIMIN BİREY YAŞAMINA ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI MYO-ÖS 2010- Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu 21-22 EKİM 2010-DÜZCE KONUT MUTFAKLARINDA ERGONOMİK VE ANTROPOMETRİK YAKLAŞIMIN BİREY YAŞAMINA ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI İbrahim PINARCI 1 Bilecik

Detaylı

OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI. DRH / 1740 Département Conditions et Santé de Travail 1

OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI. DRH / 1740 Département Conditions et Santé de Travail 1 OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI 1 ERGONOMİ ÇALIŞANLARIMIZIN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR 2 İÇERİK 01 02 03 04 ERGONOMİ GENEL KAVRAMLAR OYAK RENAULT DA ERGONOMİ ORGANİZASYONU VE KULLANILAN ÖLÇÜM

Detaylı

BÜRO ERGONOMİSİ. Bursa Teknik Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü

BÜRO ERGONOMİSİ. Bursa Teknik Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü BÜRO ERGONOMİSİ Bursa Teknik Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü BÜRO ERGONOMİSİ AÇISINDAN NE DURUMDAYIZ? Çalıştığınız büro YETERİNCE büyük mü? Çalıştığınız büro YETERİNCE aydınlık mı?

Detaylı

ÜNİTE ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER İNSAN VÜCUDUNUN ANOTOMİ VE FİZYOLOJİSİ

ÜNİTE ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER İNSAN VÜCUDUNUN ANOTOMİ VE FİZYOLOJİSİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER İNSAN VÜCUDUNUN ANOTOMİ VE FİZYOLOJİSİ İnsan Anatomisi Solunum Sistemi Hareket Sistemi Sinir Sistemi Dolaşım Sistemi Sindirim Sistemi Boşaltım Sistemi ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. H. Ali AYGÖR İÇİNDEKİLER HEDEFLER FİZİKSEL İŞ YERİ DÜZENLEME: GÜRÜLTÜ

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. H. Ali AYGÖR İÇİNDEKİLER HEDEFLER FİZİKSEL İŞ YERİ DÜZENLEME: GÜRÜLTÜ HEDEFLER İÇİNDEKİLER FİZİKSEL İŞ YERİ DÜZENLEME: GÜRÜLTÜ Genel Kavramlar Gürültü Titreşim Gürültü ve Titreşimin Sağlığa Etkileri Gürültü ve Titreşimi Önleme Metotları ERGONOMİ Dr. H. Ali AYGÖR Bu üniteyi

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. H. Ali AYGÖR İÇİNDEKİLER HEDEFLER FİZİKSEL İŞ YERİ DÜZENLEME: GÜRÜLTÜ

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. H. Ali AYGÖR İÇİNDEKİLER HEDEFLER FİZİKSEL İŞ YERİ DÜZENLEME: GÜRÜLTÜ HEDEFLER İÇİNDEKİLER FİZİKSEL İŞ YERİ DÜZENLEME: GÜRÜLTÜ Genel Kavramlar Gürültü Titreşim Gürültü ve Titreşimin Sağlığa Etkileri Gürültü ve Titreşimi Önleme Metotları ERGONOMİ Dr. H. Ali AYGÖR Bu üniteyi

Detaylı

Bilişim Teknolojilerinin Kullanımı ve Sağlık. Bilişim Teknolojilerini kullanırken nelere dikkat etmeliyiz. Bilişim Teknolojileri ve Sağlık Ergonomi

Bilişim Teknolojilerinin Kullanımı ve Sağlık. Bilişim Teknolojilerini kullanırken nelere dikkat etmeliyiz. Bilişim Teknolojileri ve Sağlık Ergonomi Bilişim Teknolojilerinin Kullanımı ve Sağlık Bilişim Teknolojilerini kullanırken nelere dikkat etmeliyiz. Bilişim Teknolojileri ve Sağlık Ergonomi Mehmet GALİÇ 2013 Bilişim Teknolojilerini kullanırken

Detaylı

BUSİAD Ergonomi Paneli 13.05.2010 Ergonomi Uygulamaları Bosch San.ve Tic. AŞ

BUSİAD Ergonomi Paneli 13.05.2010 Ergonomi Uygulamaları Bosch San.ve Tic. AŞ Ergonomi Uygulamaları Bosch San.ve Tic. AŞ 1 Türkiye de Bosch 2 RBTR/COM April 2009 Robert Bosch GmbH 2008. All rights reserved, also regarding any disposal, exploitation, reproduction, editing, distribution,

Detaylı

OSHNET SCHOOL FOR HIGH CERTIFIED EDUCATION IN THE FIELD OF OCCUPATIONAL AND ENVIRONMENTAL SAFETY AND HEALTH. Kurs 3 MODÜL 3.1.

OSHNET SCHOOL FOR HIGH CERTIFIED EDUCATION IN THE FIELD OF OCCUPATIONAL AND ENVIRONMENTAL SAFETY AND HEALTH. Kurs 3 MODÜL 3.1. OSHNET SCHOOL FOR HIGH CERTIFIED EDUCATION IN THE FIELD OF OCCUPATIONAL AND ENVIRONMENTAL SAFETY AND HEALTH Kurs 3 MODÜL 3.1. ERGONOMİ 1. Bölüm 1.Oturum ERGONOMİYE GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Burcu Felekoğlu,

Detaylı

TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Ders Nu: 35 www.ustadlar.com.tr Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Konu; Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş

Detaylı

Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi

Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi Duruş (postür) : vücudun, başın, gövdenin, kol ve bacak üyelerinin boşluktaki konfigürasyonu, hizalanması olarak tanımlanmaktadır. Çalışma duruşu : vücudun, başın,

Detaylı

İş Etüdü ve Tasarımı (IE 411) Ders Detayları

İş Etüdü ve Tasarımı (IE 411) Ders Detayları İş Etüdü ve Tasarımı (IE 411) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İş Etüdü ve Tasarımı IE 411 Seçmeli 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar)

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar) KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar) İÇERİK KKE LERİN GENEL ÖZELLİKLERİ KAFA KORUMA GÖZ KORUMA KULAK KORUMA SOLUNUM KORUMA EL KORUMA AYAK KORUMA DÜŞÜŞ ENGELLEYİCİLER VÜCUT KORUMA

Detaylı

KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ

KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ Kuruluş yeri belirlenen bir üretim biriminin üretim miktarı açısından hangi büyüklükte veya kapasitede olması gerektiği işletme literatüründe kapasite planlaması

Detaylı

Konu; Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği

Konu; Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği 1 Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği Konu; Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği Konunun genel amacı; Katılımcıların, ekranlı araçlarla yapılan çalışmalarda oluşabilecek

Detaylı

Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi (IE 512) Ders Detayları

Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi (IE 512) Ders Detayları Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi (IE 512) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Kodu Saati Saati Saati Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi IE 512 Her İkisi 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÇALIŞMA YERİNİN ERGONOMİK DÜZENLENMESİ

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÇALIŞMA YERİNİN ERGONOMİK DÜZENLENMESİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER ÇALIŞMA YERİNİN ERGONOMİK DÜZENLENMESİ Donanımsal Düzenleme Çevresel Düzenleme Bilişsel Düzenleme İş Tasarımı Düzenlemesi Makro Düzenleme Ergonomik Çalışma Yeri Düzenleme ERGONOMİ

Detaylı

Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı. Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı

Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı. Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı Aralık 2017 Başarı 1800 lü Yıllar - Sultan 3. Selim 2 İnsan Tanzimat Fermanı

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER MESLEKİ HASTALIKLARDA ERGONOMİ

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER MESLEKİ HASTALIKLARDA ERGONOMİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER MESLEKİ HASTALIKLARDA ERGONOMİ Meslek Hastalıkları Meslek Hastalıklarını Oluşturan Faktörler Fiziksel Faktörler Kimyasal Faktörler Biyolojik Faktörler Meslek Hastalıklarında Alınacak

Detaylı

Bilişim Sistemleri. Modelleme, Analiz ve Tasarım. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU

Bilişim Sistemleri. Modelleme, Analiz ve Tasarım. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Bilişim Sistemleri Modelleme, Analiz ve Tasarım Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Ders Akışı Hafta 5. İhtiyaç Analizi ve Modelleme II Haftanın Amacı Bilişim sistemleri ihtiyaç analizinin modeli oluşturulmasında,

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERGONOMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ERGONOMİ

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER ERGONOMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ERGONOMİ ERGONOMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ERGONOMİ İÇİNDEKİLER Ergonomi Kavramı Ergonominin Dünyadaki Tarihçesi Ergonominin Türkiye'deki Gelişimi ERGONOMİ Dr. Ercüment N. DİZDAR HEDEFLER Bu üniteyi

Detaylı

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İŞ ETÜDÜ & ERGONOMİ Yrd.Doç.Dr.Tarık Küçükdeniz İşçi-Makine Şeması Diğer adı İnsan-Makine Şeması veya Çoklu Faaliyet Şeması

Detaylı

www.ankaraisguvenligi.com

www.ankaraisguvenligi.com İş sağlığı ve güvenliği temel prensiplerini ve güvenlik kültürünün önemini kavramak. Güvenlik kültürünün işletmeye faydalarını öğrenmek, Güvenlik kültürünün oluşturulmasını ve sürdürülmesi sağlamak. ILO

Detaylı

Ergonominin Amacı ve Goodyear Ergonomi Ekip Çalışmaları. Goodyear İzmit İş Güvenliği ve Çevre Bölümü

Ergonominin Amacı ve Goodyear Ergonomi Ekip Çalışmaları. Goodyear İzmit İş Güvenliği ve Çevre Bölümü Ergonominin Amacı ve Goodyear Ergonomi Ekip Çalışmaları Gönül YÜZBEY İş Güvenliği i ve Çevre MüdürüM ŞİRKET HAKKINDA 1898 de A.B.D nin Ohio eyaletinin Akron kentinde kuruldu. İsmini, vulkanizasyon işlemini

Detaylı

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BÜROLARDA SERBEST YERLEŞME DÜZENLERİ VE İŞ

Detaylı

HAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

HAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAS223-26 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 1 Bacak uzunluğu ile ilgili ergonomik uygulamalarda aşağıdaki verilerin hangisi yanlıştır? Sandalye yüksekliği ve çalışma yüzeyi yüksekliği (masa veya tezgâh) bacak uzunluğuna

Detaylı

FTR 331 Ergonomi. Bilgiye Dayalı İş Yeri Düzenleme. emin ulaş erdem

FTR 331 Ergonomi. Bilgiye Dayalı İş Yeri Düzenleme. emin ulaş erdem FTR 331 Ergonomi Bilgiye Dayalı İş Yeri Düzenleme emin ulaş erdem GİRİŞ Bilişsel ergonomi, geçtiğimiz asırda yaşanan bilgisayar devrimiyle hayat bulan Ergonomi disiplini içerisinde gelişen yeni bir teknolojidir.

Detaylı

A)GENEL BİLGİLER I)TANIMLAR

A)GENEL BİLGİLER I)TANIMLAR A)GENEL BİLGİLER I)TANIMLAR Karmaşık Problem: Çözümü için derinlemesine mühendislik bilgisi, soyut düşünme, temel mühendislik ilkelerinin ve ilgili mühendislik disiplininin önde gelen konularında araştırmaya

Detaylı

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete: 23 Aralık 2003-25325 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, ekranlı

Detaylı

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (*) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (*) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (*) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, ekranlı araçlarla çalışmalarda alınacak

Detaylı

Endüstri Mühendisliğine Giriş ERGONOMİ

Endüstri Mühendisliğine Giriş ERGONOMİ Endüstri Mühendisliğine Giriş ERGONOMİ Yrd. Doç. Dr. Selçuk scebi@ktu.edu.tr Sistem Nedir? Ortak amacı Sınırları Elemanları Elemanları arasında etkileşim 2EBİ İnsan Makina Sistemin Yapısal Analizi Girdi

Detaylı

ENETOSH Eğitmenler ve Öğretmenler için İş Güvenliği ve iş Sağlığı Uzmanlık Standartları

ENETOSH Eğitmenler ve Öğretmenler için İş Güvenliği ve iş Sağlığı Uzmanlık Standartları ENETOSH Eğitmenler ve Öğretmenler için İş Güvenliği ve iş Sağlığı Uzmanlık Standartları Uzmanlık Alanı İş Yerinde İş Güvenliği ve İş Sağlığı Seviye: 6 Credit: Beceriler Bilgi 1 İş yerinde iş güvenliği

Detaylı

DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Sınıf/Y.Y. Ders Saati (T+U+L) Kredi AKTS İŞ ETÜDÜ VE ERGONOMİ ENM- / +0 Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin

Detaylı

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı : 16.04.

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı : 16.04. MESGEMM İSG/Mevzuat/Yönetmelikler İçindekiler Birinci Bölüm - Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1 Amaç Madde 2 Kapsam Madde 3 Dayanak Madde 4 Tanımlar İkinci Bölüm - Genel Hususlar Madde 5 İşverenin

Detaylı

5S UYGULAMASI. Cengiz Nurettin İŞLER İBB İSG Uzmanı -MBA

5S UYGULAMASI. Cengiz Nurettin İŞLER İBB İSG Uzmanı -MBA 5S UYGULAMASI Cengiz Nurettin İŞLER İBB İSG Uzmanı -MBA 5 S YÖNETİMİNE GİRİŞ BİRİNCİL AMAÇ İKİNCİL AMAÇ GÜVENLİK VERİMLİLİK 5S NEDİR? Baş harfleri S ile başlayan Japonca kelimelerdir. SEIRI SEITON SEISO

Detaylı

EKLER. EK 12UY0106-4/A1-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi

EKLER. EK 12UY0106-4/A1-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi Yayın Tarihi: 26/12/2012 Rev. :01 EKLER EK 12UY0106-4/A1-1: nin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler Bu birimin kazandırılması için aşağıda tanımlanan içeriğe sahip bir eğitim programının

Detaylı

ERGONOMİ. Çalışılan yerin ve üretim araçlarının analizi ve düzenlenmesi; (Bilişsel) çalışma ortamı, makineler,

ERGONOMİ. Çalışılan yerin ve üretim araçlarının analizi ve düzenlenmesi; (Bilişsel) çalışma ortamı, makineler, Ergonomi Tanımı Ergos: iş Nomos: Yasa Ergonomi: Yaşamın insana uygun hale getirilmesidir. Bu uygunluk sağlanırsa kişiler üzerindeki stres kalkar, Daha rahat olurlar, İşlerini daha hızlı yaparlar ve Yanlışları

Detaylı

BİR MONTAJ HATTI ÜRETİM SİSTEMİNDE OPTİMAL İŞGÜCÜ DAĞILIMININ ARENA PROCESS ANALYZER (PAN) VE OPTQUEST KULLANILARAK BELİRLENMESİ

BİR MONTAJ HATTI ÜRETİM SİSTEMİNDE OPTİMAL İŞGÜCÜ DAĞILIMININ ARENA PROCESS ANALYZER (PAN) VE OPTQUEST KULLANILARAK BELİRLENMESİ BİR MONTAJ HATTI ÜRETİM SİSTEMİNDE OPTİMAL İŞGÜCÜ DAĞILIMININ ARENA PROCESS ANALYZER (PAN) VE OPTQUEST KULLANILARAK BELİRLENMESİ Özgür ARMANERİ Dokuz Eylül Üniversitesi Özet Bu çalışmada, bir montaj hattı

Detaylı

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE GİRİŞ VE İK PLANLAMASI ERKUT HIZ PROVUS BİLİŞİM

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE GİRİŞ VE İK PLANLAMASI ERKUT HIZ PROVUS BİLİŞİM İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE GİRİŞ VE İK PLANLAMASI ERKUT HIZ PROVUS BİLİŞİM TEMMUZ 2012 İnsanın yönetimi zordur.çünkü her insan kendine özgüdür. Fiziksel,zihinsel ve duygusal boyutlarıyla anlaşılması ve

Detaylı

c) Avrupa Birliğinin 29/5/1990 tarihli ve 90/270/EEC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak,

c) Avrupa Birliğinin 29/5/1990 tarihli ve 90/270/EEC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak, 16 Nisan 2013 SALI Resmî Gazete Sayı : 28620 YÖNETMELİK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,

Detaylı

IT ve Data Fiziksel Güvenliği ve Uygulamaları

IT ve Data Fiziksel Güvenliği ve Uygulamaları Spectro-Data Vision Spectro-Data modüler sistemleri: Kontrol ve monitörle izleme, planlama ve iletişim, idari bölüm, organizasyon ve arşivleme, yeni teknikler öğrenme olanağı, bilgi ve iletişim teknolojilerinin

Detaylı

25.10.2011. Arayüz Nedir? Arayüz Çeşitleri Arayüz Tasarım Yöntemleri Arayüz Tasarım Hataları. Ömer Faruk MIZIKACI 2008639402

25.10.2011. Arayüz Nedir? Arayüz Çeşitleri Arayüz Tasarım Yöntemleri Arayüz Tasarım Hataları. Ömer Faruk MIZIKACI 2008639402 Arayüz Tasarımı ve Programlama Neleri Konuşacağız Arayüz Nedir? Arayüz Çeşitleri Arayüz Tasarım Yöntemleri Arayüz Tasarım Hataları Ömer Faruk MIZIKACI 2008639402 Arayüz Nedir? Bilgisayar ve uygulamalarının

Detaylı

İŞ YERİ HEKİMİ. (A) İş yeri hekimi, işyerinde bulunması halinde diğer sağlık personeli ile birlikte çalışır.

İŞ YERİ HEKİMİ. (A) İş yeri hekimi, işyerinde bulunması halinde diğer sağlık personeli ile birlikte çalışır. ORGANİZASYONDAKİ YERİ görev yapar. : : İş Sağlığı ve Güvenliği Sorumlu Koordinatörüne bağlı GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI: İş Yeri Hekiminin Görevleri: (A) İş yeri hekimi, işyerinde bulunması halinde

Detaylı

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik. iş SAĞLIĞI VE GÜVENLiĞi MEVZUATI

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik. iş SAĞLIĞI VE GÜVENLiĞi MEVZUATI X b) Operatör: Esas işi ekranlı araçlarla çalışmak olan ve normal çalışmasının önemli bir bölümünde ekranlı araç kullanan kişiyi, c) Çalışma merkezi: Operatörün/çalışanın oturduğu sandalye, ekranlı aracın

Detaylı

Hedefler. Ergonomi ve MSD MusculoSkeletal Disorder (Kas iskelet sistemi Rahatsızlıkları) tanımlayın Ergonomik risk faktörlerini tanımlayın

Hedefler. Ergonomi ve MSD MusculoSkeletal Disorder (Kas iskelet sistemi Rahatsızlıkları) tanımlayın Ergonomik risk faktörlerini tanımlayın Ofis Ergonomisi Hedefler Ergonomi ve MSD MusculoSkeletal Disorder (Kas iskelet sistemi Rahatsızlıkları) tanımlayın Ergonomik risk faktörlerini tanımlayın MSD belirtilerini tanıyın Stres ve gerilimi en

Detaylı

NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ ÇORLU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ KURALLARI

NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ ÇORLU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ KURALLARI NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ ÇORLU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ KURALLARI AMAÇ MADDE 1 Bu staj kurallarının amacı Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği

Detaylı

Yazılım ve Uygulama Danışmanı Firma Seçim Desteği

Yazılım ve Uygulama Danışmanı Firma Seçim Desteği Yazılım ve Uygulama Danışmanı Firma Seçim Desteği Kapsamlı bir yazılım seçim metodolojisi, kurumsal hedeflerin belirlenmesiyle başlayan çok yönlü bir değerlendirme sürecini kapsar. İş süreçlerine, ihtiyaçlarına

Detaylı

ARÇELİK A.Ş. BUZDOLABI İŞLETMESİ ERGONOMİK RİSK ANALİZİ VE RİSKİN HARİTALANDIRILMASI. Gizem DENİZ

ARÇELİK A.Ş. BUZDOLABI İŞLETMESİ ERGONOMİK RİSK ANALİZİ VE RİSKİN HARİTALANDIRILMASI. Gizem DENİZ ARÇELİK A.Ş. BUZDOLABI İŞLETMESİ ERGONOMİK RİSK ANALİZİ VE RİSKİN HARİTALANDIRILMASI Gizem DENİZ ARÇELİK DEMEK 1955 den bugüne yarım asırdan fazla tecrübe Ev yaşamına yönelik dayanıklı tüketim malları,

Detaylı

Öğrenme Hedefleri. Bu dersin sonunda katılımcılar; Ergonomiyi ve temel kavramlarını tanımlar. Ergonomik risklerin etkilerini belirler

Öğrenme Hedefleri. Bu dersin sonunda katılımcılar; Ergonomiyi ve temel kavramlarını tanımlar. Ergonomik risklerin etkilerini belirler ERGONOMİ 1 2 Konunun Genel Amacı Katılımcıların, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmelerini ve işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma ortamı tasarımları hakkında bilgi sahibi

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm Üretim Yönetiminde Temel Kavramlar

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm Üretim Yönetiminde Temel Kavramlar İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm Üretim Yönetiminde Temel Kavramlar 1.1. Giriş... 2 1.2. Üretim Faktörleri ve Üretim... 3 1.3. Üretim ve İşlemler Yönetimi... 6 1.4. Üretim ve İşlemler Yönetiminin Kapsamı... 7

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI STRATEJİK PLAN AKREDİTASYON Nasıl bir insan? Nasıl bir işgücü? Nasıl bir mezun? KALİTE GÜVENCESİ 1 KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYON NEDİR VE NASIL SAĞLANIR? KALİTE GÜVENCESİ,

Detaylı

MÜHENDİSLİK KARİYERİ Mühendislik Kariyeri Mezun olduktan sonra çalışmak için seçtiğiniz şirket ne olursa olsun genelde işe basit projelerle başlayacaksınız. Mühendis olmak için üniversitede 4 yıl harcamanıza

Detaylı

MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 12. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü-devam

MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 12. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü-devam MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 12. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü-devam Gürültü Kontrolü A) Yapı-kaynaklı gürültü (SbN): Bir yapıdaki değişken kuvvetlerin oluşturduğu ve yapı yolu ile iletilen gürültü

Detaylı

TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JUST IN TIME MANUFACTURING)

TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JUST IN TIME MANUFACTURING) TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JUST IN TIME MANUFACTURING) TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JUST IN TIME MANUFACTURING) İstenilen zamanda İstenilen miktarda Her türlü kaynak israfını önleyecek şekilde yapılan üretim Tam Zamanında

Detaylı

Ergonomi (EÜT 232) Ders Detayları

Ergonomi (EÜT 232) Ders Detayları Ergonomi (EÜT 232) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Ergonomi EÜT 232 Bahar 3 0 0 3 3 Ön Koşul Ders(ler)i - Dersin Dili Dersin Türü Dersin Seviyesi

Detaylı

Ergonomik risk Etmenleri Elle Taşıma ve Kaldırma ruhioktem.blogspot.com Ruhi Öktem

Ergonomik risk Etmenleri Elle Taşıma ve Kaldırma ruhioktem.blogspot.com Ruhi Öktem Ergonomik risk Etmenleri Elle Taşıma ve Kaldırma ruhioktem.blogspot.com oktemruhi@yahoo.com Ruhi Öktem Ruhi Öktem A Sınıfı ve İSİG Bilim Uzmanı Ankusem Rektorluk 14.6.2015 İse giris 1/69 Ergonomi; insan

Detaylı

İŞANALİZİ TANIMI, ETÜDÜ, TASARIMI

İŞANALİZİ TANIMI, ETÜDÜ, TASARIMI İŞANALİZİ TANIMI, ETÜDÜ, TASARIMI Öğr. Gör. Meral GÜNEŞ ERGİN 1 İŞ ANALİZİ İş analizi, belli bir işletmede yapılmakta olan işler hakkında gerekli bilgilerin toplanması, değerlendirilmesi ve örgütlenmesidir.

Detaylı

Kamu İç Denetçileri Eğitim Programı

Kamu İç Denetçileri Eğitim Programı Kamu İç Denetçileri Eğitim Programı Performans Denetimi Paylaşım Sunumu Abdullah EFE İç Denetim Birimi Başkanı 06.05.2016 1 Performans Denetimi Deneyimleri 1- Kütüphane İşlemleri (İDKK Pilot Uygulama 2015)

Detaylı

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 - (1) Bu Yönetmeliğin

Detaylı

Erkan KÜÇÜKKILINÇ SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ NİN SAĞLANMASINDA, KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMASINA KARŞI ÖNLEM ALMANIN ÖNEMİ

Erkan KÜÇÜKKILINÇ SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ NİN SAĞLANMASINDA, KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMASINA KARŞI ÖNLEM ALMANIN ÖNEMİ Erkan KÜÇÜKKILINÇ SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ NİN SAĞLANMASINDA, KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMASINA KARŞI ÖNLEM ALMANIN ÖNEMİ Sunum Akışı Kesici ve delici alet yaralanmaları Nedenleri ve yaralanma

Detaylı

Yavaş Kapanma / Kolay Açılma

Yavaş Kapanma / Kolay Açılma ÇEKMECE SİSTEMLERİ Stil ve Konfor Modern mobilya dünyasının dekorasyona katacağı farklılık, yaratıcı vizyonla tasarlanmış fonksiyonlardır. SAMET, sahip olduğu tecrübe ve yüksek teknoloji olanaklarını SAMET

Detaylı

Müfredat özeti International General Certificate in Occupational Health and Safety

Müfredat özeti International General Certificate in Occupational Health and Safety Müfredat özeti International General Certificate in Occupational Health and Safety Mart 2011 Müfredat özeti - NEBOSH International General Certificate in Occupational Health and Safety (Mart 2011 spesifikasyonlarına

Detaylı

Güzel Sanatlar ve Tasarým Fakültesi Endüstriyel Tasarým

Güzel Sanatlar ve Tasarým Fakültesi Endüstriyel Tasarým Güzel Sanatlar ve Tasarým Fakültesi Endüstriyel Tasarým ID 205 - Ýnsan Faktörleri DERS TANITIM BÝLGÝLERÝ Dersin Adý Kodu Yarýyýl Teori (saat/hafta) Uygulama/Laboratuar (saat/hafta) Yerel Kredi AKTS Ýnsan

Detaylı

kültürel değişim gayreti Kültürel değişim ğş

kültürel değişim gayreti Kültürel değişim ğş Altı Sigma Nedir? Mühendis ve istatistikçiler tarafından ürün ve proseslerin ince ayarını yapmak için kullanılan ileri derecede teknik bir yöntem Müşteri ihtiyaçlarını kusursuza yakın karşılama hedefi

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliği

İş Sağlığı ve Güvenliği Bu projenin eş finansmanı Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından yürütülmektedir. Türkiye de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (www.isgip.org) Improvement

Detaylı

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞUBESİ

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞUBESİ BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞUBESİ ERGONOMİNİN TANIMI: Ergo: İş Nomos: Bilim (Yasalar) Ergonomi: İşbilimi(Yunanca) Ergonomi, insanın davranışsal ve biyolojik özelliklerini inceleyerek

Detaylı

Anatomik Pozisyonlar, Referans Düzlemler ve Hareketler

Anatomik Pozisyonlar, Referans Düzlemler ve Hareketler Anatomik Pozisyonlar, Referans Düzlemler ve Hareketler Anatomik Pozisyonlar İskelet Sistemi İskelet Sistemi: o Kemikler (206) o Kıkırdaklar o Eklemler Bağdokusuyla birbirine ekleriyle oluşturulmuş. o Üç

Detaylı

ERP Uygulama Öncesi Değerlendirme

ERP Uygulama Öncesi Değerlendirme ERP Uygulama Öncesi Değerlendirme ERP standartlarını uygulama baskısı, verimli, pratik, güvenli ve uygulanabilir süreçlerin tasarımına engel olabilir. Birçok uygulama projesinde, iş süreçlerindeki verimlilik,

Detaylı

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ahmet TUMAY İÇİNDEKİLER HEDEFLER PSİKOLOJİK İŞ YERİ DÜZENLEME

ÜNİTE. ERGONOMİ Dr. Ahmet TUMAY İÇİNDEKİLER HEDEFLER PSİKOLOJİK İŞ YERİ DÜZENLEME HEDEFLER İÇİNDEKİLER PSİKOLOJİK İŞ YERİ DÜZENLEME Genel Kavramlar İş ve Psikolojik Çevre İş Yükü ve İş Psikolojisi Psikososyal Stresin Etkileri Psikolojik Çalışma Yeri Düzenleme Psikolojik İş Yeri Düzeni

Detaylı

Ekranlı Araçlarla Çalışma Ergonomisi / Sağlık ve Güvenlik Önlemleri l 1 2 3 4 5 ÇALIŞMA ORTAMI BOYUTLARI (Oates, Evans and Hedge, Computers in Schools, 14,55-63,, 1998 BOYUTLAR ÖNERİLEN GÖZLENEN KLAVYE

Detaylı

Mesleki yetkinliği arttırmak için sonuç odaklı eğitim Türkiye deki organik sektör için yeni bir konsept

Mesleki yetkinliği arttırmak için sonuç odaklı eğitim Türkiye deki organik sektör için yeni bir konsept Alman-Türk İşbirliği Organik Tarım Çift taraflı işbirliği projesi (proje numarası TUR 11-01) Inter-Cluster Organics Closing Conference Mesleki yetkinliği arttırmak için sonuç odaklı eğitim Türkiye deki

Detaylı

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA. 1 / 3 ü 5 eden sayı kaçtır.

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA. 1 / 3 ü 5 eden sayı kaçtır. EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA 1 / 3 ü 5 eden sayı kaçtır. Amaç Her katılımcı, ekranlı araçlarla çalışmada uyulması gereken İSG kuralları ve ilgili yönetmelik hakkında bilgi sahibi olacak. İçerik Ekranlı Araçlarla

Detaylı

Me Too Koleksiyonu. Tasarım Nurus D Lab

Me Too Koleksiyonu. Tasarım Nurus D Lab Me Too Koleksiyonu Tasarım Nurus D Lab Dünyanın en iyi kişisel koltuklarından biri. İnsan anatomisi uzun süre oturmaya uygun olmasa da hayatımızın en az 15 yılını oturarak geçiyoruz. Bu sürecin sağlığımız

Detaylı

DOKÜMAN KOTROLÜ. Çeviri: Elif KILIÇ, Gıda Müh. Düzenleme: Fırat ÖZEL, Gıda Müh.

DOKÜMAN KOTROLÜ. Çeviri: Elif KILIÇ, Gıda Müh. Düzenleme: Fırat ÖZEL, Gıda Müh. BRC Gıda standardında geçen gerekliliklerin bir kısmına yönelik olarak açıklayıcı klavuzlar BRC tarafından yayınlandı. Bu klavuzlardan biri olan bu dokümanın Türkçe çevirisi Sayın ELİF KILIÇ tarafından

Detaylı

Olasılık ve İstatistik (IE 220) Ders Detayları

Olasılık ve İstatistik (IE 220) Ders Detayları Olasılık ve İstatistik (IE 220) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Olasılık ve İstatistik IE 220 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk Dünya da her şey için, uygarlık için, yaşam için, başarı için en hakiki mürşit ilimdir, fendir. İlim ve fen haricinde mürşit aramak gaflettir, cehalettir, delalettir. Mustafa Kemal Atatürk Bilimsel araştırma,

Detaylı