Hoşgeldiniz. geldiniz!

Transkript

1 Hoşgeldiniz geldiniz! ODTÜ Kütüphanesi

2 Genel Tanıtım

3 Okuyucu Hizmetleri (Rezerv) Yer: Zemin kat Koleksiyon: Ders kitapları, Ders notları, Makaleler, Gazeteler, Popüler dergiler, Koleksiyonun kullanım şekli: Bu birimdeki meteryaller okuyucuya kısa k süreli s ödünç verilir.

4 Okuyucu Hizmetleri (Referans - Kitap) Yer: Zemin kat, A Blok Koleksiyon: Ansiklopediler, sözls zlükler, atlaslar, haritalar, istatistikler, standartlar, üniversitemizde yapılan tezler, Koleksiyon kullanım şekli: Referans kitapları ödünç verilmez. Verilen hizmetler: Mevcut bilgi kaynaklarına erişim im ve kullanımlar mlarında kullanıcıya yardım m sağlama.

5 Yer: 1. Kat, A-B A B Blok Okuyucu Hizmetleri (Referans - Süreli Yayın) Koleksiyon: Basılı & elektronik güncel dergi, Ciltli dergi (1990 ve sonrası katta alfabetik düzende, d 1989 ve öncesi depodadır.) Koleksiyon kullanım şekli: Dergiler ödünç verilmez. Verilen hizmetler: Kullanıcı eğitimi (grup, birebir), Mevcut bilgi kaynaklarına erişim im ve kullanımında nda kullanıcıya yardım sağlama.

6 Kitaplar Yer ve Koleksiyon: 2. Kat; Bilim ve Teknoloji, 3. Kat; Sosyal ve Beşeri eri Bilimler. Verilen hizmetler: Kitap erişiminde iminde yaşanan anan problemlerde kullanıcıya yardım m kat görevlileri g tarafından sağlan lanır.

7 LC Sınıflama S Sistemi

8 Koleksiyon DüzeniD Koleksiyonun kütüphane k içinde i inde nasıl l düzenlendid zenlendiğini ini bilmeniz, kütüphaneyi k etkili kullanmanızı sağlayacakt layacaktır. Kütüphanemizdeki koleksiyon, dünyadaki d büyük b kütüphanelerin kullandığı LC (Library( of Congress) sınıflama sistemine göre g düzenlenmid zenlenmiştir. Kütüphanemiz açık a k raf sistemiyle çalışmaktadır. Kullanıcı,, kitapları rafta görebilmekte g ve kullanabilmektedir.

9 LC Sınıflama S Sistemi (Genel) A B C D E-F G H J K L M N P Q R S T U V Z General Works Philosophy, Psychology, Religion History: Auxiliary Sciences History: General and Old World History: Americas Geography, Anthropology, Recreation & Sports, Physical Education, etc. Social Sciences Political Sciences Law Education Music Fine Arts Language and Literature Science Medicine (includes nursing and allied health sciences, psychiatry) Agriculture Technology Military Science Naval Science Bibliography and Library Science

10 Sınıf f Numaraları İlk satırdaki harf(ler) ve rakam(lar) LC Sınıflama S Sistemi nden alınm nmıştır r ve kitabın n konusunu temsil eder. Harflerin yanındaki ndaki rakamlar bütün n olarak algılanmal lanmalıdır. TN153 C TN153 C TN153 D441 TN153 D58 TN153 E371 İkinci satırdaki harf(ler) ve rakam(lar) yazarı tanımlar. Rakamlar desimal düzendedir. d Örneğin; D441 numarası almış kitap, D58 numarası almış kitaptan önce gelir. Kitabın n basım m yılınıy gösterir.

11 Sınıf f Numaraları Aşağıdaki örnekler, kitapların n rafta diziliş düzenini göstermek g amacıyla verilmiştir: 1. QA135 A QA135 B37 (1. ve 2. örneklerdeki kitaplardan ikinci alanı A ile başlayan kitap, B ile başlayan kitaptan önce gelir.) 3. QA135 D QA135 D756 (3. ve 4. örneklerdeki kitaplardan ikinci alanı D7 olan kitap, D756 olan kitaptan önce gelir.) 5. QA135 S QA135 S75 (5. ve 6. örneklerdeki kitaplardan ikinci alanı S651 olan kitap, S75 olan kitaptan önce gelir.) 7. QA135.5 A186 (İlk( alanında nda. (nokta) işareti olan kitaplar,. işareti olmayanlardan sonra gelir. Örneğin; QA135.5 A186 numarası almış bir kitap, QA135 Z5269 numarası almış bir kitaptan sonra gelecektir.)

12 Katalog Taraması

13 Katalog Taraması Koleksiyonda yer alan kitap, dergi, tez gibi kaynakları elektronik katalogdan tarayabilirsiniz.

14 Katalog Taraması Yazar, konu, anahtar kelime gibi taramalar için Word or Phrase Search seçilir. Farklı alanlarda birden fazla anahtar kelimeyle tarama yapmak için Combination Search seçilir.

15 Yazar Adına Göre G Tarama Yazar taraması yapmak için Author seçilir. Aranan yazarın soyadı Word or Phrase bölümüne yazılır ve Start butonuna basılır.

16 Yazar Adına Göre G Tarama Ekrana gelen sonuç listesinden, aranan yazarın adı tıklanır.

17 Yazar Adına Göre G Tarama Kitabın künye bilgilerine erişmek için sol taraftaki rakamların üzeri tıklanır. Yazara ait, koleksiyonda yer alan kitapların listesi.

18 Yazar Adına Göre G Tarama Yer numarası alınarak, ilgili kattan kitaba ulaşılır. Kitabın kolleksiyonda bulunan kopya sayısı. Status kitabın durumu hakkında bilgi verir. Available erişilebilir Due kitabın iade tarihi Non-Circ. ödünç alınamaz

19 Eser Adına Göre G Tarama Eser adı taraması için Search Type kutucuğundan Title seçilir. Aranan eserin başlığı Word or Phrase bölümüne yazılır ve Start butonuna basılır.

20 Eser Adına Göre G Tarama Aranan eserin künyesine ulaşmak için bu bağlantı seçilir.

21 Eser Adına Göre G Tarama Yer numarası alınarak, ilgili katta kitaba ulaşılır. Status kitabın durumu hakkında bilgi verir. Available erişilebilir Due kitabın iade tarihi Non-Circ. ödünç alınamaz

22 Kombine tarama yapmak için tıklanır. Kombine Tarama

23 Kombine Tarama 1. Adım: Word or Phrase kutucuğuna anahtar kelime yazılır. 2. Adım: Type kısmından yazar, konu, başlık veya anahtar kelime seçeneklerinden biri seçilir. 3. Adım: AND, OR, NOT bağlaçlarından biri seçilir. AND: education ve psychology kelimelerinin birlikte geçtiği künyeleri ekrana getirir. OR: education veya psychology kelimelerinin ayrı ayrı ve bir arada geçtiği künyeleri ekrana getirir. NOT: psychology kelimesi dışındaki education kelimesinin geçtiği tüm künyeleri ekrana getirir. 4. Adım: İkinci anahtar kelime yazılır ve Start butonuna basılır.

24 Kombine Tarama Kitabın künyesini görüntülemek için tıklanır. Yazarın diğer kitaplarına erişim için tıklanır.

25 Kombine Tarama Yer numarası alınarak, ilgili katta kitaba ulaşılır. Status kitabın durumu hakkında bilgi verir. Available erişilebilir Due kitabın iade tarihi Non-Circ. ödünç alınamaz

26 Ders Kitaplarına Erişim im

27 Tıklayınız. Ders Kitaplarına Erişim im

28 Ders Kitaplarına Erişim im Öğretim Üyesi adı ya da ders kodu ile tarama yapabilirsiniz.

29 Öğretim Üyesi Adıyla Arama Search Type alanında Instructor seçiniz. Öğretim üyesinin soyadı ve adını yazarak Start komutu veriniz.

30 Öğretim Üyesi Adıyla Arama Rakamların üzerini tıklayarak, öğretim üyesinin o ders için Rezerv Birimi ne koydurduğu kitapların bilgilerine ulaşabilirsiniz. Ders kodlarının üzerini tıklayarak, o ders için Rezerv Birimi ne konulmuş kitapların bilgilerine ulaşabilirsiniz.

31 Öğretim Üyesi Adıyla Arama Yer numarasını görmek için tıklayınız.

32 Öğretim Üyesi Adıyla Arama Kitabı bu numarayla, Rezerv Birimi personelinden isteyebilirsiniz.

33 Ders Koduyla Arama Search Type alanında Course seçiniz. Ders kodunu, harflerle rakamlar arasında 1 karakter boşluk kalacak şekilde yazarak Start komutu veriniz.

34 Ders Koduyla Arama Bu ders için Rezerv Birimi nde yer alan kitapları, rakamların üzerini tıklayarak görebilirsiniz. Öğretim üyelerinin Rezerv Birimi ne koydurdukları tüm kitapları, isimlerin üzerini tıklayarak görebilirsiniz.

35 Dergi Taraması 1. Adım: Search Type kısmından Title seçilir. 2. Adım: Word or Phrase kısmına derginin AÇIK adı yazılır. Start butonuna basılır. NOT: Tarama sonuç listesinde aranan derginin görülmediği durumda, tarama alanına dönülür ve dergi ismi büyük harflerle tekrar yazılıp tarama tekrarlanır.

36 Dergi Taraması Ekrana gelen sonuç listesinden, aranan derginin adı seçilerek, derginin künyesine erişilir.

37 Dergi Taraması Derginin; abonelik başlangıç tarihi, mevcut olan sayıları ve aboneliğin devamı hakkındaki bilgiler. Bulunan derginin güncel sayılarına erişim için raf numarası alınır ve 1. kattaki güncel dergi salonundan dergiye erişilir. Derginin kütüphaneye gelen son sayıları abonelik başlangıç tarihi. 1976, [11] 1976 yılına ait olan 11. ciltte eksik sayı var. Ciltlenmiş. 1995, (30) 1995 yılına ait olan 30. ciltte eksik sayı var. Ciltlenmemiş , yılı 31. ciltten itibaren düzenli olarak gelmektedir. Diğer işaretler: [1]<2>. 1. cildinin 2. sayısı eksiktir. Dergi ciltlenmiştir. (2)<5>. 2. cildin 5. sayısı eksiktir. Dergi ciltlenmemiştir.

38 Yer Bilgileri Location başlığı altında, kitabın hangi binada veya kütüphane binası içinde nerede bulunduğu bilgisi yer almaktadır. Muhan Soysal + Avrupa Dökümantasyon Merkezi İİBF Yeni Binası Institute of Marine Science (Deniz Bilimleri Enstitüsü) Erdemli - Mersin Retrospective Collection Kütüphane Merkez Binası (Depo) Closed Kütüphane Merkez Binası (Üçüncü kat) Reference + Reserve Kütüphane Merkez Binası (Giriş katı) Project Projeden satın alınıp bölümlerde kullanılan yayınlar, kütüphaneye iade edildikten sonra ödünç alınabilir. Main Library: Ciltli dergiler 1. kat A blok Güncel dergiler 1. kat B blok R -Z arasında yer numarası almış kitaplar 2. kat A blok Q yer numarası almış kitaplar 2. kat B blok A-G,L-P arasında yer numarası almış kitaplar 3. kat A blok H -K arasında yer numarası almış kitaplar 3. kat B blok

39 Elektronik Dergi Taraması

40 Elektronik Dergi Taraması Tıklayınız

41 Elektronik Dergi Taraması Dergi adında geçen sözcüklere göre tarama yapabilirsiniz. Dergi adına göre alfabetik liste Konuya göre tarama yapmak için kullanabilirsiniz. Belli bir veritabanında tarama yapmak için kullanabilirsiniz.

42 Dergi Adına Göre G Tarama Aradığınız derginin adını yazarak Search butonunu tıklayınız.

43 Dergi Adına Göre G Tarama Erişilen dergi sayısı Dergi adı Dergiye erişim için bağlantıyı tıklayınız. Öz ya da tam metne erişimin başlangıç tarihi

44 Konuya Göre G Tarama Konuya göre tarama yapmak için, menüden konu başlığı seçerek Search butonuna basınız.

45 Konuya Göre G Tarama

46 Konuya Göre G Tarama Ana konu başlığı altında yer alan alt konu başlıklarından birini seçiniz.

47 Konuya Göre G Tarama Dergi adı, erişim yılları ve erişimin sağlandığı veritabanlarının bağlantıları

48 Konuya Göre G Tarama Dergideki tam metin makaleleri görmek için bağlantılardan, size uygun olanını tıklayınız.

49 Konuya Göre G Tarama Derginin arşivi. İlgilendiğiniz yılın üzerini tıklayınız.

50 Örnek Konuya Göre G Tarama Makalenin tam metnini görmek için PDF ya da Full Text Article seçeneklerinden birini seçiniz.

51 ODTÜ Kütüphanesi Dergi Koleksiyonunda Yer Almayan Dergilere Erişim im (OBES)

52 OBES Kataloğu ULAKBİM, ODTÜ,, Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi nin nin basılı dergi koleksiyonlarını içeren toplu katalogdur.

53 OBES Katalog Taraması Interlibrary Loan başlığı seçilir.

54 OBES Katalog Taraması Bağlantıyı tıklayınız.

55 OBES Katalog Taraması Dergi adını yazarak Tara butonunu tıklayınız.

56 OBES Katalog Taraması Dergi adı, yer aldığı kütüphanenin adı, mevcut sayılar ve eksik sayılar.

57 Kitap Ödünç Alma, Süre S Uzatma ve Kitap Ayırtma

58 Ödünç Alma Şekilleri Uzun süreli s ödünç alma. Kısa süreli s ödünç alma.

59 Uzun Süreli S Ödünç Alma Kütüphane Kataloğu nda, Location alanında nda MAIN LIBRARY ibaresi bulunan kitaplar, Ödünç Verme Birimi nden ödünç alınabilir. Öğrenciler en fazla 10 adet kitabı,, 15 gün g n süreyle s ödünç alabilirler. Kitabın n başka bir okuyucu tarafından ayırt rtılmamamış olması durumunda, ödünç alma süresi s 2 kez uzatılabilir. İade tarihi geciken kitapların ödünç süresi uzatılmaz. Ödünç alınan kitaplar Ödünç edilmelidir. Verme Birimi ne iade

60 Kısa Süreli S Ödünç Alma Öğrenciler Rezerv Birimi nden; kaynağı ğın özelliğine ine ve belirlenen ödünç verme süresine s göre g materyal ödünç alabilirler: A tipi kitaplar: 2 saat B tipi kitaplar: 2 saat ve 1 gece C tipi kitaplar: 3 güng D tipi kitaplar: 7 güng süreyle ödünç verilir.

61 Ödünç Alma Süresini S Uzatma ve Kitap Ayırtma Renew & Hold seçeneği seçilir.

62 Ödünç Alma Süresi S Uzatma Öğrenciler, aldıkları kitapların sürelerini web sayfamızdaki Renewal form for STUDENTS linki altındaki formu doldurarak veya Ödünç Verme Birimine gelerek almış oldukları kitapların süresini uzatabilirler.

63 Ödünç Alma Süresi S Uzatma Formu doldurarak Send Request butonunu tıklayınız.

64 Kitap Ayırtma Öğrenciler kitap ayırtma işlemini i Ödünç Verme Birimi nde yaptırabilirler. Kitap veya kitapları kendi adınıza ayırtmak için, i in, önce katalogdan yer numaralarını almanız z ve sonra Ödünç Verme Birimi ne başvurman vurmanız z gerekmektedir.

65 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlar tlarını ve Para Cezalarını İzleme View Your Account başlığını seçiniz.

66 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlar tlarını İzleme Görmek istediğiniz alanı seçiniz.

67 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlar tlarını İzleme Her iki alana; öğrenci numaranızı, başına 2 ve rakamı 10 haneye tamamlayacak kadar 0 getirerek yazınız.

68 Ödünç Alınan Kitap Kayıtlar tlarını İzleme Ödünç almak üzere ayırttığınız kitaplar Ödünç aldığınız kitaplar

69 Araştırma rma Nasıl l Yapılır?

70 Araştırma rma Öncesi Sorulması Gereken Araştırmaya rmaya nasıl l ve nereden başlan lanır? Anahtar kelime nasıl l seçilir? Doğru kaynak nasıl l seçilir? Kaynağı ğın n yeri nasıl l belirlenir? Tarama alanları belirlenir? Sonuçlar nasıl l değerlendirilir? erlendirilir? Kaynak formatları nelerdir? Nasıl l saklanır? Sorular ve tarama stratejileri nasıl

71 Araştırmaya rmaya Nasıl l ve Nereden Başlan lanır? Konu Seçimi Konuyla ilgili öğretim görevlisiyle, g sınıf s f arkadaşlar larıyla veya referans kütüphanecisiyle k konuşabilirsiniz. Güncel dergilerdeki makalelerin özetçelerindenelerinden yararlanabilirsiniz. Kitap raflarına göz g z atabilirsiniz. Konu ansiklopedileri, sözls zlükler, elkitapları,, almanak, dergi veya ders kitaplarına bakabilirsiniz. Makale veya kitap sonlarındaki ndaki kaynakçalara alara göz g atabilirsiniz.

72 Araştırmaya rmaya Nasıl l ve Nereden Başlan lanır? Aşağıdaki soruları cevaplayarak başlayabilirsiniz. Bir makale mi, ödev mi, tez mi hazırlayacaks rlayacaksınız? Ne kadar bilgiye ihtiyacınız z var? Ne kadar eski bilgiye ihtiyacınız z var? Ne tür t r kaynaktaki bilgilere ihtiyacınız z var? (Gazete yazılar ları,, popüler magazin yazılar ları,, hakemli yayınlar, kitaplar, günlg nlükler, kritikler v.b.) Hangi formattaki bilgilere ihtiyacınız z var? (Görsel materyaller, elektronik materyaller veya basılı kaynaklar gibi.) Ne kadar süreniz s var?

73 Anahtar Kelime Nasıl l Seçilir? Konunuzu cümle c şeklinde yazınız z ve bu cümle c içindeki i indeki temel kelimelerin altını çiziniz. Örneğin: Anahtar Kelime: Türkiyede Hayvan Hakları konusunda çıkarılan yasalar; Altını çizdiğiniz iniz temel kelimelerin alternatiflerini listeleyiniz. Alternatif Anahtar Kelimeler: Hayvan Hakları, Hayvanları Koruma, Hayvan Araştırmalar rmaları, Hukuk, Kanun, Yasa,, v.b. Altını çizdiğiniz iniz anahtar kelimeleri kapsayan daha dar ve daha geniş terimleri de alternatif anahtar kelimeler listesine ekleyin. Örneğin: Anahtar Kelime: Lisans Öğrencileri Daraltılm lmış Terim: Birinci sınıf s f lisans öğrencisi Genişletilmi letilmiş Terim: Üniversite Öğrencisi

74 Anahtar Kelime Nasıl l Seçilir? Araştırma rma çümlenizi Nasıl, Niçin, Neden gibi soru kelimelerini kullanarak soru cümlesine c dönüştürüp, d bu soruları yanıtlayacak şekilde araştırman rmanıza devam ediniz. Örneğin: Modern binaların n duvarlarında cam tuğla kullanımı bina aydınlatmas nlatmasında nda nasıl etkili olmuştur? Anahtar kelime olarak kullanılamayacak lamayacak terimleri seçmeyiniz. Örneğin; you,, an, for,, a, the,, of, v.b. Anahtar kelimenizi ve ilişkili kelimeleri tesaurus veya sözls zlük gibi bir kaynaktan doğrulay rulayınız. Library of Congress Subject Heading (LCSH) i kullanabilirsiniz. loc.gov/.gov/catdir/cpso/lcco/lcco.html Konunun uzmanından ndan yardım m alabilirsiniz.

75 Kaynak Değerlendirmesi erlendirmesi ve Seçimi

76 Kaynak Değerlendirmesi erlendirmesi Popüler magazin Bilimsel dergiler Popüler kitap Araştırma kitapları Gazeteler Web Genel Bakış Çok renkli, resimli, reklamlı v.b. Bilimsel içerikli makaleler, grafikler ve tablolar Çok renkli, resimli ve reklam içerikli Ciddi yazıların, fotoğrafların ve grafiklerin bulunduğu Ciddi yazılar, resimler, reklamlar ve ilanlar Değişken Kullanıcısı Herkes Akademikler ve öğrenciler Herkes Akademikler, öğrenciler veya konuyla ilgilenen kişiler Herkes Herkes Yazarlar Magazin yazarları O alandaki akademik kişiler Herkes O alandaki akademik kişiler ve araştırmacılar Muhabirler, köşe yazarları gibi Herkes Alıntılar Alıntının nereden yapıldığı pek belirtilmez. Alıntıyı yaptığı kaynağı dipnotta veya kaynakçada verir. Çok az alıntının nereden olduğunu belirtir. Alıntıyı, yaptığı kaynağı dipnotta veya kaynakçada verilir. Genelde alıntılar gösterilmez. Genelde alıntılar gösterilir. Amacı Konu hakkında genel bilgi verir. Konu hakkında araştırma sonucunu yazar veya raporlar. Konu hakkında popüler ve güncel bilgi verir. Bir veya birden fazla konu hakkında ayrıntılı bilgi verir. Yurt içi ve yurt dışında olan güncel ve çeşitli konulardaki haberlere yer verilir. Çok ayrıntılı veya çok genel bilgileri içerir. Zaman Dilimindeki Yeri Haftalık veya aylık Ayda bir, iki ayda bir, üç ayda bir vb. Degismekle birlikte genelde yıllık Yıllık Günlük veya haftalık Değişken

77 Kaynak Seçimi Araştırman rmanızla ilgili doğru kaynak seçimini yapabilmeniz için i in önce kaynakları tanıman manız z gerekir. Kitaplar Dergiler Bilimsel, bilimsel olmayan veya herhangi bir konu içerir, i Bir konu üzerinde ayrınt ntılı bilgi verir, Konunun tarihçesiyle ilgili bilgiye erişilir, ilir, Bir araştırmay rmayı destekleyen diğer çalışmaların özetine erişilir, ilir, Araştırmayla rmayla ilgili diğer kaynakçalara alara erişilir. ilir. Konunun uzmanı veya akademik kişiler iler tarafından yazılm lmış yazılar ları içerir, Belli bir konuda yapılm lmış araştırmaya rmaya dayalı bilgileri içerir, i Bilimsel nitelikli araştırma rma yapmak için i in yaralanılır, r, Araştırmayla rmayla ilgili diğer kaynakçalara alara erişilir, ilir, Belli bir konuda yapılm lmış güncel araştırmalara rmalara erişilir. ilir.

78 Kaynak Seçimi Veritabanları Kütüphane sayfasından erişilir, ilir, Bazılar ları makalenin tam metnini, bazılar ları da makaleyle ilgili özet (bibliografik( bibliografik) ) bilgi içerir, i Konunuzla ilgili veritabanını seçmeniz önemlidir. Doğru veritabanı seçimi için i in konu listesi kullanılabilir, labilir, Çoğunlukla dergi, magazin, gazete, konferans gibi kaynaklarda yer alan makalelere erişilir. ilir. Tarayıcı yoluyla www üzerindeki bilgilere erişilir, ilir, Güncel bilgiye erişilir, ilir, Bir bilgiden diğerine, bağlant lantılar lar yoluyla geçiş yapılır. İnternet

79 Kaynak Seçimi Kütüphanede mevcut kaynakların n yerini gösterir, g Kütüphane kataloğu; ; kitap, basılı dergi, magazin, tez gibi kaynakları içerir. Katalog Not: Makale araştırmas rması katalogdan yapılamaz. Makale araştırmas rması için in veritabanları kullanılır. Ansiklopedi Çeşitli konularda bilimsel araştırmalar rmaları içerir, Genel bilgi edinmek için i in kullanılır, Anahtar kelime bulmak, önemli tarihler, kavramlar ve olaylar hakkında bilgi edinmek için i in kullanılır, Genel ve konu ansiklopedisi olmak üzere ikiye ayrılır, r,

80 Kaynak Seçimi Magazin Güncel ve popüler ilgi alanlarında nda makaleler içerir, i Güncel konularda son gelişmeleri verir, Konuyla ilgili terminolojileri içeren i temel bilgi edinmek için i in kullanılır. Yerel, ulusal ve uluslararası güncel olaylar hakkındaki makaleleri, haberleri ve yorumları içerir. Gazete

81 Kaynağı ğın n Yerinin Belirlenmesi Kütüphane Kataloğu Kitap, tez, raporlar, danış ışma kaynakları ve elektronik dergilere ait künyeler. k Veritabanları Abone olunan akademik dergiler, popüler dergiler, magazinler, e-kitaplar, e gazeteler v.b. Tarama Motorları Genel kullanıma açık a k elektronik kaynaklar.

82 Bibliyografik KünyeK ve Okuma Listesini Anlama

83 Bibliyografik Künye K ve Okuma Listesi Elinizde okuma listesi, tarama sonuç listesi yada bir kaynakça a mım var? Nereden başlayaca layacağınızı bilemiyor musunuz?

84 Makale KünyesiK Yazar(lar ların) ) adı Yıl Makalenin başlığı Balci Z, Akbulut U, U Toppare L, et al Immobilization of yeast cells in several conducting polymer matrices, JOURNAL OF MACROMOLECULAR SCIENCE-PURE AND APPLIED CHEMISTRY, 39 (3): Sayfa(lar lar) Derginin adı Cilt (Sayı)

85 Elektronik Makale KünyesiK Yıl Yazar(lar ların) ) adı Makalenin başlığı Derginin adı Hien,, D., & Honeyman,, T. (2000). A closer look at the drug abuse- maternal aggression link. Journal of Interpersonal Violence, 15, Retrieved May 20, 2000, from ProQuest database. Cilt (Sayı) Sayfa(lar lar) Makalenin indirildiği tarih Veritabanı ismi

86 Kitap KünyesiK Yazar(lar ların) ) adı Yıl Ligon,, M., Carpenter,, K., Brown, W., & Milsop,, A. (1983). Computers in the world of business communications. Hartford, CT: Capital Press. Kitabın n başlığı Yayın n yeri Yayınc ncı

87 Kitap Künyesi K (Bölüm) Yıl Yazar(lar ların) ) adı Bölüm m başlığı Kitabın n editörü Shea,, J. D. (1992). Religion and sexual adjustment. In J. F. Schumaker (Ed.), Religion and mental health (pp ). New York: Oxford University Press. Kitabın n başlığı Yayın n yeri Bölüm m sayfaları Yayınevi

88 Veritabanlarını Tarama Alanları ve Stratejileri

89 Veritabanında nda Tarama Çeşitleri Tarama çeşitleri: Basit tarama: Bir veya birkaç anahtar kelime tek bir alana yazılır. Gelişmi miş tarama: Birden fazla anahtar kelime farklı alanlara yazılarak (yazar, konu, başlık, anahtar kelime, v.b.) ve AND, OR, NOT operatörleri rleri kullanılarak larak tarama yapılır.

90 Veritabanında nda Tarama İpucları Doğru veritabanının n seçimi: Kütüphanenin web sitesinde, Veritabanları & İndeksler sayfasında yer alan Konu Listesi ni inceleyiniz. Basit tarama ile başlama: Veritabanı ile yeni tanış ışan bir kullanıcı iseniz, bu alanı kullanınız. Gelişmi miş tarama ile başlama: Veritabanını daha önce kullandıysan ysanız z ya da kompleks tarama yapmak istiyorsanız bu alanı kullanınız. Tarama operatörleri rleri (AND, OR, NOT): Tarama sonuçlar larını sınırlamak veya genişletmek için i in kullanınız.

91 Taramanın n SınırlandS rlandırılması Dökümanın türüne göre g sınırlands rlandırma; rma; makale, eleştiri, rapor, konferans metni v.b. Dil sınırlamass rlaması; bir veya birden fazla dil seçilebilir. Yıl l sınırlamass rlaması; tek bir dil veya yıl y l aralığı seçilebilir. Anahtar kelimenin taranmasını istediğiniz iniz alanın sınırlandırılması; başlık, özetçe e veya metnin tamamı gibi.

92 Veritabanlarında nda Tarama Stratejileri Tarama operatörleri rleri (Boolean( Operatörleri) rleri) İmleçler ler (Wildcards( Wildcards, Truncation) Sözcük k grubu, deyim (Phrase( Phrase)

93 Tarama Operatörleri rleri Operator Örnek Tarama sonucunda... Diagram (sonuçlar pembe renkte olanlardır) AND Turkey and EU Turkey and EU OR Turkey or Anatolia Turkey or Anatolia NOT mexico not new mexico Mexico not New Mexico

94 Tarama Operatörleri rleri Tarama sonuç listesi çok uzun ise ve ilgisiz sonuçlar ları da içeriyorsa: i İki terim arasına AND bağlac lacını koyunuz. Tarama dışıd ışında bırakmak b istediğiniz iniz terim varsa: Tarama dışıd ışında bırakmak b istediğiniz iniz kelimenin önüne ne NOT bağlac lacını koyunuz. Tarama sonuç listesi çok kısaysa: k Terimleriniz arasına OR bağlac lacını ekleyiniz.

95 İmleçlerler * Örneğin: educat* * yazıld ldığında, educate, educating, education, educational, educator, educators,, vb gibi kelimelerin geçti tiği sonuçlar gelir. $ Örneğin; work$ $ yazıld ldığında, work, worker, workforce, workplace gibi kelimelerin geçti tiği i sonuçlar gelir.? Örneği: wom?n yazıld ldığında, woman ve women kelimelerin geçti tiği i sonuçlar gelir. veya ( ) İki kelimenin yan yana geçti tiği i sonuçlar ları getirir. Örneğin: teenage abortions" " veya (teenage( abortions) Not: Bir veritabanında nda kullanılan lan imleç diğer bir veritabanında nda kullanılamayabilir. lamayabilir. Veritabanında nda hangi imleçlerin lerin kullanıld ldığını, veritabanı sayfasında help başlığı ığı altında bulabilirsiniz. Not: Taranmasını istediğimiz imiz kelimeleri, bir imleç kullanarak taratırsak rsak farklı sonuçlar elde edebiliriz.

96 Sonuçlar ların Değerlendirilmesi erlendirilmesi

97 Sonuçlar ların n Değerlendirilmesi erlendirilmesi Çok fazla sonuç mu buldunuz? Anahtar kelimelerinizi kontrol ediniz veya değiştiriniz. AND ve NOT tarama operatörlerini rlerini kullanınız. Veritabanında nda sınırlands rlandırma rma alanındaki ndaki seçenekleri enekleri kullanınız. (Dil, yıl, doküman türüt v.b.) Anahtar kelimelerinizi veya ( ) imleçlerini lerini kullanarak taratınız. Bir uzmandan yardım m alınız.

98 Sonuçlar ların n Değerlendirilmesi erlendirilmesi Çok az sonuç mu buldunuz? Anahtar kelimenizin doğru yazılıp p yazılmad lmadığını kontrol ediniz. Anahtar kelimenizin eşe anlamlılar larını veya daha geniş kavramlı terimleri kullanınız. OR tarama operatörünü kullanınız. Farklı veritabanları kullanınız. Bir uzmandan yardım m alınız.

99 Kaynak Formatları

100 Kaynağı ğın n Formatı Tarama sonucunda kaynağa a değişik ik formatlarda erişebilirsiniz. ebilirsiniz. PDF formatı (Portable Document Format): Adobe tarafından geliştirilen çeşitli platformlarda ve bilgisayar ortamında kolayca okunabilen basılı yayınlar nların n bilgisayar ortamına aktarılma formatıdır. r. NOT: Makalenin ya da kitabın n basılı ve elektronik formatları aynıdır. HTML formatı (Hyper Text Markup Language): World Wide Web üzerinde dokümanlar manların n okunabilmesi için i in geliştirilmi tirilmiş bir format veya dildir.

101 Makale Taraması Örneği Veritabanında tarama yapmak için Searh butonunu tıklayınız.

102 Makale Taraması Örneği Anahtar sözcükleri yazınız. Anahtar sözcüklerin geçmesini istediğiniz alanları belirleyiniz. Taramanızı sınırlandırabilirsiniz.

103 Makale Taraması Örneği Makalenin tam metnini görmek için tıklayınız.

104 Sonuçlar ların Saklanması

105 Sonuçlar ların n Saklanması Tarama sonuçlar larını saklama teknikleri; Disket CD-ROM E-posta Tarama sonuçlar larını saklamadan önce: Dosyanızı kopyalarken yeni bir dosya adı veriniz ve kopyalanacak yeri belirleyiniz. PDF dosyaları,, ekrandaki disket simgesi seçilerek kopyalanır. Not: Dosyanın n formatına dikkat ediniz. Saklama prosedürü dosyanın formatına göre g değişmektedir.

106 Sonuçlar ların n Saklanması Makalenin çıktısını alabilirsiniz. Makaleyi e-posta adresinize gönderebilirsiniz. Gönderdiğiniz makaleyi sadece yerleşke içerisinde görüntüleyebilirsiniz. Makaleyi, bir dosya adı vererek saklayabilirsiniz.

107 Internet te Araştırma rma Yapmak

108 Tarayıcılar (Browsers( Browsers) Tarayıcılar, Internet te yer alan siteleri incelemek ve bu sitelerde gezinti yapmak için i in kullanılan lan programlardır. r. MICROSOFT EXPLORER MOZILLA FIREFOX

109 Arama Motorları (Genel) Arama motorları,, Internet te aranan bilgiye en hızlh zlı ve doğru bir şekilde ulaşmak için i in gerekli taramanın n yapılmas lmasında kullanılan lan programlardır. r search.aol.com/ search.msn.com dmoz.org/

110 Arama Motorları (Özel) REFERANS KAYNAKLARI ARAMA MOTORLARI HABER ARAMA MOTORLARI

111 Arama Motorları (Özel) BİLİMSEL YAYIN ARAMA MOTORLARI scholar.google.com/ KİŞİ ARAMA MOTORLARI

112 Meta Arama Motorları (Metasearchers / Crawlers) Metasearcher/metacrawler metacrawler lar,, diğer arama motorlarını tarayarak daha ayrınt ntılı bilgi toplamak için i in kullanılan lan programlardır. r

113 Değerlendirme erlendirme Kriterleri Internet üzerindeki bilginin değerlendirilmesi: erlendirilmesi: 1. Internet üzerindeki birçok bilgi, basılı kaynaklarda olduğu u gibi değerlendirme erlendirme ve onaydan geçmemektedir. 2. İnternet ten ten aldığı ığınız z bilgiyi kendi araştırman rmanızda kullanmadan önce aşağıa ğıdaki kriterler doğrultusunda değerlendiriniz: erlendiriniz: Doğruluk ve güvenilirlikg Otorite Tarafsızl zlık Güncellik İçerik

114 Değerlendirme erlendirme Kriterleri Doğruluk ve Güvenilirlik: G Bilgiyi kontrol eden bir editör r ya da benzeri bir kişi i var mı? m Doküman içinde i inde kaynakça, a, dipnot, alınt ntı belirtilmiş mi? Bilgi diğer kaynaklar tarafından doğrulanm rulanmış mı? Konu uzmanları sonuçlar konusunda hemfikir mi? Kaynağı ğın n içinde i inde yukarıdaki soruları doğrulayacak cevapları bulamıyorsan yorsanız; Yeniden araştırma rma yapın. Bilginin diğer kaynaklarda doğrulan rulanıp p doğrulanmad rulanmadığına bakın.

115 Değerlendirme erlendirme Kriterleri Otorite: Yazarın n nitelikleri nelerdir? Araştırmac rmacı mı?? Alanında nda uzman mı? m Halktan biri mi? Bilgiye nereden eriştiniz? Diğer çalışmaların n indekslerinden ya da kaynakçalar alarından mı? m Ne tip bir kaynak? Bilimsel mi? Popüler mi? Yayınc ncısı tanınıyor yor mu? Kaynağı ğın n içinde i inde yukarıdaki soruları doğrulayacak cevapları bulamıyorsan yorsanız; Yayının n güvenilirlig venilirliğini ini garantilemek için i in yayınc ncının n tanınm nmışlığını kontrol edin. Eğer yayının n sorumluluğu u bir şahıs s tarafından alınmam nmamışsa kim tarafında alınm nmış?? Kontrol edin. Eğer web sayfasında yazar belirtilmemişse sayfanın n sponsoru tanınıyor mu? Kontrol edin.

116 Değerlendirme erlendirme Kriterleri Tarafsızl zlık: Bilginin amacı ne? Bilgilendirme mi? Reklam mı? m? Açıklama A mı? m Kültürel ve politik önyargıları içeriyor mu? Yukarıdaki sorulara dayanarak kaynağı ğın n tarafsızl zlığını belirleyemiyorsanız; Diğer kaynakları kontrol edin. Daha fazla kaynağı tarayın.

117 Değerlendirme erlendirme Kriterleri Güncellik: Bilgi güncel g mi? Web sitesi en son ne zaman güncellenmig ncellenmiş? Bilginin yayın n tarihi belli mi?

118 Değerlendirme erlendirme Kriterleri İçerik: Kimlere hitap ediyor? Çocuklara mı? m? Yetişkinlere mi? Profesyonellere mi? Sizin anlama düzeyinize d uygun mu? Çok mu kolay? Çok mu zor? İhtiyaç duyduğunuz unuz bilgiyi içeriyor i mu?

119 Kaynakça lib.metu.edu.tr