C - ARAÇ İLÇESİ HAKKINDA

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "C - ARAÇ İLÇESİ HAKKINDA"

Ayla Akkaya
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 C - ARAÇ İLÇESİ HAKKINDA İLÇE BAZINDA EN ÇOK ŞEHİT VEREN, YEŞİLİN CENNETİ ARAÇ A HOŞGELDİNİZ. İlçe, Meydan başı denilen bölgesinde yer alan bu tabelayla misafirlerini karşılar. Birinci Dünya Savaşı nda ve Milli Mücadelede Kastamonu, Konya ve Ankara dan sonra nüfus olarak en çok şehit veren iller arasında üçüncü sıradadır. Zaman zaman ilçe sınırlarındaki değişiklikler nedeniyle ilçeler bazında şehit sayısı konusunda kesin rakamlarla bir sıralama yapmak mümkün değildir. Buna karşılık İnebolu, Araç, Tosya, Taşköprü ilçeleri en çok şehit veren ilçelerdir. Bunlar arasında da en fazla şehit veren ilçe Araç kabul edilir. (Bayraktar, 1998 : 10) Eski kaymakamlık binası (eski hükümet konağı) müze haline getirilirken, kaymakamlık faaliyetleri yeni kaymakamlık binasında gerçekleştirilir. (Foto 19-20) İlçenin kaymakamı Osman Yenidoğan dır. Gösterdiği sabır ve destek sayesinde bu çalışma gerçekleştirilmiştir. (Foto 21) ADININ KAYNAĞI VE TARİHÇESİ Araç ın Türk-İslam çağından önce M.Ö deki adı Timanitis dir. Ülkenin en eski belediyelerinden ve yine en eski ilçelerinden biridir. Karadenizle iç bölgeler arasındaki ticari ve beşeri bağları kuran kervanların işlediği önemli bir yol güzergâhında önemli bir durak ve uğrak yeri olması, ilçeye "Araç" adının verilmesine neden olmuştur. ( Araç, Candaroğulları zamanında bir kasaba haline gelmiştir. Osmanlı lar devrinde Kastamonu ya bağlı bir kadılık iken 1284 te kaza olmuştur. (Gökoğlu, 1952 : 33) 42

Zaman zaman ilçe sınırlarındaki değişiklikler nedeniyle ilçeler bazında şehit sayısı konusunda kesin rakamlarla bir sıralama yapmak mümkün değildir.

2 Üç bin yıllık bir geçmişe sahip olan ilçe, sırasıyla Gasga, Hitit, Paflagon, Kimmer, Lidya, Pers, Frigya, Pontus, Roma, Bizans gibi değişik kavimlerin egemenliğinde kalmış, Danişmendliler in burayı ele geçirmesinden sonra bu topraklara bir daha yabancı kavim hiç girmemiştir. Danişmenliler, Çobanoğulları, Candaroğulları, İsfendiyaroğulları gibi Türk beyliklerinin yüz elli yıl süren egemenliğinden sonra Kastamonu, 1461 de Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı İmparatorluğu yönetimine girmiştir. Ataları Orta Asya dan, Sir Suyunun (Seyhun) doğusundan kopup gelen Oğuz soyludur. (Bayraktar, 1998 : 8) COĞRAFİ YERİ VE SINIRLARI HARİTA : 4 KASTAMONU İLİ ARAÇ İLÇE NİN BULUNDUĞU YER ( Doğusunda Kastamonu ili, İhsangazi ilçesi, batısında Safranbolu, kuzeyinde Daday ilçesi, güneyinde Kurşunlu ve Çerkeş yer alır. İlçe merkezi, Kastamonu Karabük yolu üzerinde, Ilgaz Dağlarından kaynaklanan Araç Çayının kuzey platosunda 43

Danişmenliler, Çobanoğulları, Candaroğulları, İsfendiyaroğulları gibi Türk beyliklerinin yüz elli yıl süren egemenliğinden sonra Kastamonu, 1461 de Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı İmparatorluğu

3 kurulmuş çok eski bir yerleşim yeridir. (Foto 24-25) Deniz seviyesinden yüksekliği 641 metredir. Ormanları, yaylaları, doğal güzellikleri ile ünlenmiş bir ilçedir. (Bayraktar, 1998 : 7) DEMOGRAFİ 1868 de ilçe olmuştur. İlçenin 2000 yılı Genel Nüfus sayımı verilerine göre yüzölçümü km² dir. Kent nüfusu 5.696, köy nüfusu dür. Toplam nüfusu dir. İlçede yerleşme eskiye oranla günümüzde daha yoğun hale gelmiştir. (Foto 22-23) 120 köyü vardır. 26 yaylası vardır. (Aslıyüce, 2003 : 202) Bu köylerin 1997 Kastamonu Köy Envanteri verilerine göre ile, ilçeye uzaklıkları ve demografik özellikleri şöyledir: İLÇEYE İLE OLAN HANE OLAN SAYISI ARAÇ UZAKLIK UZAKLIK NÜFUS NÜFUS ORANI KÖYLER (Km) (Km) Toplam Erkek Kadın 1 AHATLAR , ,46 50,54 2 AKGEÇİT , ,89 51,11 3 AKINCILAR , ,45 49,55 4 AKSU , ,05 51,95 5 AKTAŞ , ,02 53,98 6 ALAKAYA , ,04 50,96 7 ALINÖREN , ,96 52,04 8 AŞAĞI İKİZÖREN , ,68 55,32 9 AŞAĞIÇOBANÖZÜ , ,92 56,08 10 AŞAĞIGÜNEY 59, ,10 54,90 11 AŞAĞIILIPINAR , ,50 50,50 12 AŞAĞIOBA , ,59 59,41 13 AŞAĞIYAZI , ,44 55,56 14 AVLACIK , ,00 50,00 15 AVLAĞIÇAYIRI , ,34 49,66 16 BAHÇECİK , ,81 54,19 17 BALÇIKHİSAR , ,66 50,34 18 BAŞKÖY , ,41 53,59 19 BEKTÜRE , ,54 56,46 20 BELEN , ,75 56,25 44

İlçede yerleşme eskiye oranla günümüzde daha yoğun hale gelmiştir. (Foto 22-23) 120 köyü vardır. 26 yaylası vardır.

4 21 BELKAVAK , ,21 50,79 22 BOYALI 86, ,71 52,29 23 BUĞDAM , ,48 51,52 24 CELEPLER , ,27 55,73 25 CEVİZLİK , ,39 48,61 26 ÇALKÖY , ,56 48,44 27 ÇAMALTI , ,25 50,75 28 ÇAVUŞKÖY , ,81 53,19 29 ÇAYKAŞI , ,10 56,90 30 ÇERÇİLER , ,22 38,78 31 ÇÖPLÜCE , ,32 53,68 32 ÇUBUKLUDERE , ,93 55,07 33 ÇUKURPELİT , ,74 51,26 34 DAMLA , ,78 61,22 35 DEĞİRMENÇAY , ,17 45,83 36 DEREÇATI , ,25 50,75 37 DERETEPE , ,96 64,04 38 DOĞANCA , ,00 50,00 39 DOĞANPINAR , ,22 44,78 40 DORUK , ,15 53,85 41 EKİNÖZÜ , ,57 57,43 42 EREKLİ , ,55 56,45 43 ESKİİĞDİR , ,48 59,52 44 FINDIKLI , ,23 55,77 45 GEMİ , ,88 49,12 46 GERGEN , ,78 54,22 47 GÖKÇEÇAT , ,33 56,67 48 GÖKÇESU , ,72 45,28 49 GÖLCÜK , ,40 56,60 50 GÜLÜKLER , ,34 57,66 51 GÜZLÜK , ,19 52,81 52 HALİLOBA , ,65 54,35 53 HANÖZÜ , ,68 51,32 54 HATİPKÖY , ,48 45,52 55 HURUÇÖREN , ,27 48,73 56 İĞDİR , ,74 50,26 57 İĞDİRKIŞLA , ,25 62,75 58 İHSANLI , ,45 58,55 59 KARACALAR , ,13 57,87 60 KARACIK , ,57 50,43 61 KARAKAYA , ,63 54,38 62 KARCILAR , ,02 53,98 63 KAVACIK , ,06 50,94 64 KAVAKKÖY , ,18 58,82 65 KAYABAŞI , ,75 56,25 66 KAYABOĞAZI , ,00 50,00 67 KAYAÖREN , ,13 46,88 68 KEMERLER , ,35 42,65 69 KIŞLAKÖY , ,69 53,31 70 KIYAN , ,63 51,37 71 KIYIDİBİ , ,80 51,20 72 KIZILÖREN , ,21 56,79 73 KIZILSARAY , ,09 50,91 45

22,09 95 46,32 53,68 32 ÇUBUKLUDERE 24 69 32,09 138 44,93 55,07 33 ÇUKURPELİT 17 62 27,67 119 48,74 51,26 34 DAMLA 28 73 22,79 98 38,78 61,22 35 DEĞİRMENÇAY 14 59 5,58 24 54,17 45,83 36 DEREÇATI 8 53

5 74 KİRAZLI , ,59 53,41 75 KOVANLI , ,37 52,63 76 KÖKLÜDERE , ,43 50,57 77 KÖKLÜYURT , ,00 50,00 78 KÖSEKÖY , ,16 55,84 79 MURATLI , ,82 41,18 80 MÜSLİMLER , ,47 58,53 81 OKÇULAR , ,53 55,47 82 OKLUK , ,05 56,95 83 OLUCAK , ,93 55,07 84 OYCALI , ,69 56,31 85 ÖMERSİN , ,35 55,65 86 ÖZBEL , ,79 49,21 87 PALAZLAR , ,00 50,00 88 PELİTÖREN , ,55 56,45 89 PINARÖREN , ,80 56,20 90 RECEPBEY , ,52 59,48 91 SALTUKLU , ,43 58,57 92 SAMATLAR , ,56 47,44 93 SARIHACI , ,16 43,84 94 SARPUN , ,42 52,58 95 SERDAR , ,37 52,63 96 SIRAGÖMÜ , ,02 52,98 97 SOFÇULAR , ,76 54,24 98 SÜMENLER , ,78 51,22 99 ŞEHRİMANLAR , ,91 55, ŞENYURT , ,00 50, ŞİRİNGÜNEY , ,00 52, TAŞPINAR , ,59 53, TATLICA , ,95 59, TAVŞANLI , ,37 57, TELLİKOZ , ,52 57, TERKE , ,68 55, TOKATLI , ,71 52, TOYGAÖREN , ,93 56, TUZAKLI , ,35 55, UĞRUKÖY , ,86 55, ÜÇPINAR , ,83 55, YENİCE , ,47 53, YEŞİLOVA , ,18 50, YUKARI İKİZÖREN , ,83 54, YUKARIÇOBANÖZÜ , ,86 57, YUKARIGÜNEY , ,01 56, YUKARIILIPINAR , ,86 58, YUKARIOBA , ,39 60, YUKARIYAZI , ,57 55, YURTTEPE , ,77 49,23 Y.İ.G.TABLO : 2 KASTAMONU İLİ ARAÇ İLÇESİ NİN KÖYLERİNİN İLE, İLÇEYE UZAKLIKLARI VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ 46

OYCALI 33 78 47,91 206 43,69 56,31 85 ÖMERSİN 27 72 28,84 124 44,35 55,65 86 ÖZBEL 2 47 14,65 63 50,79 49,21 87 PALAZLAR 36 81 34,42 148 50,00 50,00 88 PELİTÖREN 9 54 14,42 62 43,55 56,45 89

6 EKONOMİ İlçe ekonomisinin esas omurgasını ormanlar oluşturur. Fakat ormanlar gitgide azalır. İlçede ormancılık faaliyetleri, Orman İşletmesi Müdürlüğü tarafından yürütülür. (Foto 26) Tarım ve hayvancılık da geriler. Bu gerilemenin en önemli sebeplerinden biri büyük şehirlere göç nedeniyle oluşan köy boşalmaları sonucu nüfus azalmasıdır. İlçede bulunan Gürmen Giyim Fabrikası, ilçe ekonomisinin gözbebeği haline gelmiştir. (Foto 27) İlçeden ve ilçeye bağlı köylerden gelen gençler, bu fabrikada çalışır. İlçe, doğal güzelliklerinin yanında turistik açıdan kalesi ve mağaraları ile de görülmeye değerdir. (Foto 28-29) İlçe belediyesine bağlı olarak faaliyet gösteren Elik Otel, özellikle bahar aylarında misafirlerine yayla turları düzenler. Bu sayede ilçe ekonomisine katkı sağlar. (Foto 30) ULAŞIM İlçe, Kastamonu ya 45 km, Karabük e 70 km uzaklıktadır. (Bayraktar, 1998 : 7) İlçede bulunan otogardan Özlem Turizm, Metro Turizm, Ünal Turizm ve Huzur Ekspres seyahat şirketlerinin otobüsleriyle şehir içi ve şehirlerarası ulaşım sağlanır. İstanbul-Kastamonu-Araç yolculuğu 25 YTL dir. 47

İlçede bulunan Gürmen Giyim Fabrikası, ilçe ekonomisinin gözbebeği haline gelmiştir. (Foto 27) İlçeden ve ilçeye bağlı köylerden gelen gençler, bu fabrikada çalışır.

Benzer belgeler

Kastamonu - Merkez İlçe

Kastamonu - Merkez İlçe YATIRIM YERİ KATALOĞU Kastamonu - Merkez İlçesi uygun yatırım yerleri www.kuzka.org.tr Kastamonu OSB, şehre ve bölgeye ciddi ekonomik girdiler sağlamaktadır. OSB'de değişik sanayi