"YURTTA SULH CIHANDA SULH" 1 EYLÜL DÜNYA BARIŞ GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN

Transkript

1 EYLÜL 2015

2 "YURTTA SULH CIHANDA SULH" Yurtta Sulh, Cihanda Sulh, ilk defa C.H.P. Genel Başkanı olarak Mustafa Kemal Paşa nın (Atatürk ün) 20. Nisan 1931 de seçim dolayısıyla millete beyannamesinde dile getirilmiştir 1 EYLÜL DÜNYA BARIŞ GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN Yurtta sulh, cihanda sulh, Türk İnkılâbının bir temel ilkesi, Türk dış politikasının da dayanağıdır ve 1982 Anayasalarımızda yer alan, devlet yönetiminde ve her türlü devlet faaliyetlerinde yönlendirici bir nitelik taşıyan, Yurtta Sulh, Cihanda Sulh,, ilkesi, sadece bir parola değil, aynı zamanda bir üstün hukuk kuralıdır. Yurtta Sulh, Cihanda Sulh ilkesi bir taraftan yurt içinde huzur ve sükûnu, güven içinde yaşamayı, diğer taraftan da milletlerarası barış ve güvenliği hedef tutar, ilke, hem iç politikanın, hem de dış politikanın temel dayanağıdır. Yurtta Sulh insanın huzur ve güven içinde, insan kişiliğine yakışır şekilde yaşamasını ifade eder. Yurtta Sulh her şeyden önce ülkede, o insanın, insanca yaşamasını, insanlık tıynetinin gereğinin tanınmasını ifade eder. Yurtta Sulh toplum hayatındaki düzeni, vatandaşın devlete güvenini, devletin de ülkede asayiş ve otoriteyi sağlamasını öngörür. Ülkede kanun hâkimiyeti ve hukuk hükümranlığı, Yurtta Sulh ilkesinin en tabiî bir sonucudur. Yurtta Sulh, Devletin, vatandaşına karşı huzur ve güven içinde yaşama imkânına kavuşması için yükümlülükler de yükler. Atatürk barış içinde Türk insanını mutlu kılmanın yolunu, Cumhuriyette bulmuştur. Atatürk e göre, Cumhuriyet, yeni ve sağlam esaslarıyla, Türk milletini emin ve sağlam bir istikbal yoluna koyduğu kadar, asıl fikirlerde ve ruhlarda yarattığı güvenlik itibariyle, büsbütün yeni bir hayatın müjdecisi olmuştur Cihanda Sulh ise, milletlerarası barış ve güvenliğin korunmasını ve sağlanmasını, milletlerarası barışın bölünmezliğini, insanlığın da hepsini bir vücut ve her milleti de onun bir uzvu addetmeyi amaç bilir. Cihanda Sulh milletlerarası ilişkilerde kuvvete ve kuvvet tehdidine başvurmamayı, milletlerarası uyuşmazlıkların barışçı yollarla çözümlenmesini öngörür. Cihanda Sulh bütün milletleri barış içinde, refaha, saadete ve daha ileri uygarlık çağına yöneltmeyi ifade eder. Yurtta Sulh, Cihanda Sulh, ilkesinin temelinde yatan, insan sevgisi ve insanlık anlayışıdır.

3 KEŞKE DIYE BAŞLAR EN HAZIN SÖZLER... Keşkeler hayatımızın içerisinde! İstesek te istemesek te... Bazen katran karasıdır, bazen de hüzün mavisidir, Bazen de ellerimizin uzanamayacağı kadar uzaklıktadır. Kimi zaman olur ilahlaşır umutlu mavimsi gözlerde, kimi zamanda bir kaşık suda boğar insanı, kimi zamanda tüm saflıkların üstüne konar, ateşten daha kızıl bir maskeyle. İçtiğin sigaranın dumanında bir hayal olur, kimi zamanda gördüğün, duyduğun veya baktığın olur. Kurulan cümlelerde eğer keşke var ise soru işareti kullanılır ve sorulan sorunun cevabını veremeyiz hiç bir zaman. Sebebi ise kendimizden kaçışımızdır. Kaçırılmış fırsatların, harcanmış hayatların, boşa yaşanmış yada yaşanamamış yılların, bastırılmış duyguların, gecikmiş itirafların, ağıtıdır keşke. Kısaca mağlubiyet göstergesidir... Kimi zaman kalem yazar, kimi zaman dilden dökülür. Keşke diye başlar en hazin sözler... ALINTI

4 "KEŞKE" LERİ SİL HAYATINDAN Eline bir sözlük al önce KEŞKE sonra İYİKİ kelimelerinin anlamına bak! Hadi karar ver hangisini daha hoş geliyorsa kulağına yarın sabah onları kat hayatına Hadi her şeyi bir kenara bırak! Bir mum yak kapat gözlerini ve bütün keşke lerinle yüzleş bugün. Hayatın sana küstüğü anları düşün ve onlara neden olan keşke lerini hadi yüzleş yüzleş ki her keşke yi bir iyi ki ile sıvayabilesin yüzleş ki yarın ben bugün yeniden doğdum diyebilesin. Yaşamın senden aldıklarını, senin ondan çaldıklarını, her şeyden öte yaşadıklarını düşün! Her keşke nin yerine bir iyi ki koy yaşadığın anlara ve anları böl yıllara hadi keşke lerini say, senin için yüzlerce keşke nin karşısına bir iyi ki koy. Yaşanan anlara inat hadi tart ve düşün hangisi ağır diye. Ne çok şey almıştır zaman ve ne çok şeyi tüketmiştir farkına varmadan. İnsan en çok kaybettiği değerler için ağlar ve en çok yitik zamanlarda bıraktığımız keşke leri yaşarız ömrümüzde ne çoktur dilimizdeki yeri ne çok anlam saklarız bu tek kelimede, ne büyük bir sırdır yüreğimizde son nefese kadar taşımamız gereken peki ya iyi ki saklamak zorunda olmadığımız en karanlık gecede bile bize ışık olan, herkesle paylaştığımız kaç tane iyi ki var hayatımızda. Sen her gece mumlar yakarsın ve ağlarsın en saf yanınla.ama keşke ler yapışır yakana bir tünel olmalıdır hayatın karanlığında, ışığa uzanan bir dehliz ne kadar yakındır oysa beklenen ışık görürsün, ama yaklaştıkça kaybolur hayattaki keşke lerin gölgesinde bütün renkler yitirir anlamını, bütün anlamlar kaybolur kendini en mutlu hissettiğin anda bile bir keşke çıkar karşına seni umutsuzluğa sürükleyen İÇERIĞI IYI KI OLAN HIÇBIR KEŞKE YOKTUR. Hadi her şeyi bir kenara bırak bütün keşke lerin karşısına tek bir tane iyi ki koy kapat gözlerini ve düşün keşke ler ıslıkla iyi ki ler yumrukla yıkılır unutma! HADI IYI KI ASKERLERINDE BIR ORDU KUR KENDINE. Bütün keşke lere savaş aç pusuya düşür onları denizden geçemiyorsan, karadan yürüt gemilerini kavgada namertlik yoktur unutma varsın, senin için kalleş desinler sırtından kurşunla onları, sonra bir dar ağacı kur yüreğinde, geri kalan bütün keşke leri idamla yargıla ve as yürü ardında bakmadan, başın dik olsun, muhteşem bir savaş kazanmış muzaffer bir komutan edasıyla yürü adımların hiç tereddüt etmesin iyi ki lere giderken. Zorbalar görünüşte galiptir UNUTMA!

5 Çünkü keşke ler yok artık yokuş yok viraj yok artık ömrünün. Her karesini dilediğin renge boyayabileceğin bir yol var önünde hep iyi ki lere uzanan Hep iyi ki lerin olduğu boya dilediğince boya, her umut ayrı bir renk, her hayal bir desendir avuçlarında unutma. Yaşam bir düş değildir. Hangi rüyayı görmek istiyorsan onu hayal edersin ve kapatırsın gözlerini bırak hayat bütün keşke yapraklarını döksün takviminden dünün hükmü dünde kalmıştır. Tek kural vardır yaşamda DÜŞÜN İNAN BAŞAR Hadi her şeyi bir kenara bırak! Bir mum yak birleştir kirpiklerini ve yeniden öğret gözlerine iyi ki leri görmeyi! ELINE BIR SÖZLÜK AL ÖNCE KEŞKE SONRA İYİKİ KELIMELERININ ANLAMINA BAK! HADI KARAR VER HANGISINI DAHA HOŞ GELIYORSA KULAĞINA YARIN SABAH ONLARI KAT HAYATINA

6 ANONIM ŞIRKETIN TANIMI VE UNSURLARI NELERDIR? Anonim şirket, 6102 sayılı Ticaret Kanunu'nda (m ) düzenlenmiş olan bir sermaye şirketidir. Genellikle çok ortaklı olarak kurulur ve halka açılma özelliği vardır. Diğer yandan anonim şirketin ortakları sınırlı sorumludur. Bir başka deyişle anonim şirket ortakları sadece şirkete koymuş oldukları sermaye ile sınırlı olmak kaydıyla sorumluluk taşırlar. Para ve sermaye piyasalarında işlem gören hisse senedi, tahvil ve finansman bonosu gibi menkul kıymetler, anonim şirketler tarafından çıkarılır. Borsada hisseleri işlem görenler Anonim Şirketlerden oluşur. Anonim şirketler, ülkemizde ticaret şirketleri arasında limited şirketlerden sonra en fazla tercih edilen şirket türüdür. Sermaye miktarı açısından ise anonim şirketler birinci sırada yer alır. Bu nedenle anonim şirket, yüksek sermaye ile kurulan bir ticaret şirketi özelliği gösterir. ANONİM ŞİRKETİN TANIMI VE UNSURLARI A.TANIMI Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu bulunan şirkettir. Pay sahipleri, sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye paylan ile ve şirkete karşı sorumludur (TK, m.329). B.UNSURLARI Anonim şirketin unsurları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda yapılan tanımdan çıkarılabilir Buna göre, anonim şirketin unsurları şöyle sıralanabilir: 1. Ortaklar Pay taahhüt edip esas sözleşmeyi imzalayan gerçek ve tüzel kişiler kurucudur. (TK, m.337). Anonim şirketin kurulabilmesi için pay sahibi olan bir veya daha fazla kurucunun varlığı şarttır. Pay sahibi sayısı bire düşerse, durum, bu sonucu doğuran işlem tarihinden itibaren 7 gün içinde yönetim kuruluna yazılı olarak bildirilir. Yönetim kurulu bildirimi aldığı tarihten itibaren 7 gün içinde, şirketin tek pay sahipli bir anonim şirket olduğunu tescil ve ilan ettirir. Ayrıca, hem şirketin tek pay sahipli olarak kurulması hem de payların tek kişide toplanması halinde tek pay sahibinin adı, yerleşim yeri ve vatandaşlığı da tescil ve ilan edilir. Aksi halde doğacak zarardan, bildirimde bulunmayan pay sahibi ve tescil ve ilanı yaptırmayan yönetim kurulu sorumludur. Şirket, tek pay sahibi olacak şekilde kendi payını iktisap edemez ettiremez (TK, m.338).

7 2. AMAÇ VE KONU Anonim şirketler, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabilir (TK, m.331). Ancak şirketin işletme konusu şirket sözleşmesinde açıkça yer almalıdır (TK, m.339). Şirketin faaliyet konusu, kanun tarafından yasaklanmamış olmak kaydıyla, ortaklar tarafından serbestçe belirlenebilir. Buna göre suç işlemek ya da zorla çek senet tahsilatı yapmak amacıyla şirket kurmak mümkün değildir. 3. TICARET UNVANI Anonim şirketin ticaret unvam, şirket konusu ve anonim şirket" ibarelerinden oluşur. Anonim şirketler, işletme konusu göstermek şartıyla, ticaret unvanlarını serbestçe Seçebilirler. Ticaret unvanlarında, "anonim şirket", kelimelerinin bulunması şarttır. Anonim şirketlerin ticaret unvanında, gerçek bir kişinin adı veya soyadı yer aldığı takdirde, şirket türünü gösteren ibareler, baş harflerle veya başka bir şekilde kısaltma yapılarak yazılamaz (TK, m.43). Unvanda geçen anonim şirket ibaresi kısaltılarak "AŞ" şeklinde yazılabilir. Ticaret unvanına kanunda öngörülen zorunlu unsurlar dışında tacirin kimliği, işletmesinin genişliği, önemi ve finansal durumu hakkında, üçüncü kişilerde yanlış bir görüşün oluşmasına sebep olacak nitelikte bulunmamak, gerçeğe ve kamu düzenine aykırı olmamak şatıyla ilaveler yapması mümkündür. Her ticaret unvanına, işletmenin özelliklerini belirten veya unvanda yer alan kişilerin kimliklerini gösteren ya da hayalî adlardan ibaret olan ekler yapılabilir. "Türk", "Türkiye", "Cumhuriyet" ve "Millî" kelimelerini içeren bir ticaret unvanı ancak Bakanlar Kurulu kararıyla konabilir (TK, m.46). 4. SERMAYE Tamamı esas sözleşmede taahhüt edilmiş bulunan sermayeyi ifade eden esas sermaye 50 bin Türk Lirasından ve sermayenin artırılmasında yönetim kuruluna tanınmış yetki tavanını gösteren kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç sermayesi 100 bin Türk Lirasından aşağı olamaz. Bu en az sermaye tutarı Bakanlar Kurulunca artırılabilir. Bu Kanun anlamında kayıtlı sermayeli anonim şirketlerde başlangıç sermayesi, kuruluşta ve sisteme ilk geçildiğinde haiz olunması zorunlu sermayedir çıkarılmış sermaye ise, çıkarılmış payların tümünün itibarî değerlerinin toplamını temsil eder. Halka açık olmayan anonim şirketler gerekli şartlara artık haiz olmadıkları takdirde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığından izin alarak kayıtlı sermaye sisteminden çıkabilecekleri gibi, bu sisteme alınırken aranan nitelikleri kaybettiklerinde, istemleri bulunmasa bile aynı Bakanlık tarafından sistemden çıkartılırlar (TK, m.332). Üzerlerinde sınırlı ayni bir hak, haciz ve tedbir bulunmayan, nakden değerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikrî mülkiyet hakları ile sanal ortamlar da dahil, malvarlığı unsurları ayni sermaye olarak konulabilir. Hizmet edimleri, kişisel emek, ticari itibar ve vadesi gelmemiş alacaklar sermaye olamaz (TK, m.342). Konulan ayni sermaye ile kuruluş sırasında devralmayacak işletmelere ve ayınlara, şirket merkezinin bulunacağı yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce değer biçilir (TK, m.343). Nakden taahhüt edilen payların itibarî değerlerinin en az %25'i tescilden önce, gerisi de şirketin tescilini izleyen 24 ay içinde ödenir. Payların çıkarma primlerinin tamamı tescilden önce ödenir (TK, m.344). Pay kavramı, sermayenin belirli bir birim değere bölünmüş olan parçasını ifade eder. Anonim şirketlerde sermayenin mutlaka paylara bölünmesi gerekir. Payın itibarî değeri en az bir kuruştur. Bu değer ancak birer kuruş ve katları olarak yükseltilebilir. Anılan itibarî değer Bakanlar Kurulunca yüz katına kadar artırılabilir (TK, m.476).

8 5. TÜZEL KIŞILIK Şirket ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır (TK, m.355). Şubeler, merkezin sicil kaydına gönderme yapılarak bulundukları yer ticaret siciline tescil olunurlar (TK, m.354). Tescilden önce şirket adına işlem yapanlar ve taahhütlere girişenler, bu işlem ve taahhütlerden şahsen ve müteselsilen sorumludurlar. Ancak, işlem ve taahhütlerin, ileride kurulacak şirket adına yapıldığı açıkça bildirilmiş ve şirketin ticaret siciline tescilinden sonra 3 aylık süre içinde bu taahhütler şirket tarafından kabul olunmuşsa, yalnız şirket sorumlu olur. Şirketçe kabul olunmadığı takdirde kuruluş giderleri kurucular tarafından karşılanır. Bunların pay sahiplerine rücu hakları yoktur (TK, m.355). 6. SINIRLI SORUMLULUK Anonim şirketler, borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı kendi malvarlığıyla sorumludur. Şirketin alacaklıları, alacaklarının ödenmediği gerekçesiyle ortaklara başvurma hakkına sahip değildir. Alacak, sadece şirketin malvarlığından alınabilir alınamıyorsa yapılacak bir şey yoktur. Diğer yandan anonim şirket ortaklarının da sorumluluğu sınırlıdır. Bir başka deyişle ortaklar, şirkete karşı sadece taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı bir sorumluluk içerisindedirler. Ödenmeyen sermaye borcundan dolayı ortaklar, şirkete karşı sorumludurlar. Alacaklıların, sermaye borcunu ödememiş olsalar bile, ortaklara başvurma hakları yoktur.

9 Eşek Kaçardı Karadeniz fıkralarıbirgün Temel eşeğiyle köyüne dönerken yolda gördügü elma bahçesindeki elmalardan tatmak ister. Bahçeye girer ve eşeğinin üstünde kolayca eriştiği elmalarla bir güzel karnını doyurur. Tam ayrılacağı sırada bahçe sahibi ikisini de görür ve yakalar. Önce bir güzel eşeği döver, ardından da köşede bekleyen Temel'i pataklar. Dayaktan sonra dayanamayan Temel sorar : Tamam tövdün, anladik ta sana pirşey sormak isteyrum! Sor bakalım. Neden önce beni değul de eşeği dövdün? Seni önce dövseydim eşek kaçardı da ondan!...

10 TIMUR VE KARINCA Meşhur Türk Hükümdarı Timurlenk'e: Seni erlikten başbuğluğa yükselten nedir?..diye sordular. Timurlenk şu cevabı verdi : Asla ümitsizliğe düşmedim... O kadar zorlukla karşılaştığım halde hiç birisinden yılmadım ve bir maksadıma erişmek için bir karınca bana örnek oldu: Bir gün düşmanlarımdan kaçmış bir harabeye sığınmıştım. Her yerden ümidi kesmek üzere olduğum bir anda gözüm bir karıncaya ilişti. Karınca kendinden büyük bir buğday danesini almış bir yıkıntının üzerinden aşırmak için uğraşıyor fakat taşıdığı şey kendisinden büyük olduğu için sonuna kadar götüremiyor, düşürüyordu. Dane yuvarlanarak duvarın dibine düşüyor, karınca tekrar inip rızkını alıp götürmeye uğraşıyordu. Bu hal elliden fazla oldu ama karınca da nihayet maksadına erişti. Karıncanın bu azmini gördükten sonra bende bir ümit peyda oldu. Kendi kendime: Ben bu karınca kadar da mı olamayacağım. dedim ve maksadıma erinceye kadar hiç bir zorluktan yılmadım.

11 İŞ SÖZLEŞMESİNİN BİLDİRİMSİZ (DERHAL) SONA ERMESİ İş sözleşmesinin bazı durumlarda devam etmesi bazı sebeplerin ortaya çıkması durumunda mümkün olmayabilir sayılı Kanunun 24. ve 25. Maddelerinde Bildirimsiz (Derhal) fesih hakkı düzenlenmiştir. Bu durumların ortaya çıkmasında ihbar önellerinin uygulanamayacağı açıktır Sayılı Kanunun 24. Ve 25. Maddelerinde derhal fesih hakkı ile iş sözleşmesinde haklı bir nedenin varlığı aranmaktadır. Bildirimsiz (Derhal) fesihte iş sözleşmesinin Belirli veya belirsiz olmasının bir önemi yoktur. İş sözleşmesinin bildirimsiz olarak feshine imkân veren haklı sebeplerin ortaya çıkması durumunda iş sözleşmesi kendiliğinden sona ermeyip iş sözleşmesini sona erdirmesi gereken kimsenin fesih bildiriminde bulunması gerekir. Yapılan bildirimde haklı nedeni belirtme zorunluluğu vardır. Fakat haklı nedenin detaylı açıklanması zorunlu değildir. BİLDİRİMSİZ FESİH HAKKINI KULLANMA SÜRESİ İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymamasından kaynaklanan fesihlerde, eylemin yapıldığı veya eylemin öğrenildiği tarihten itibaren altı iş günü içerisinde fesih yapılmalıdır. Fiilin gerçekleşmesinin üzerinden bir yıl içerisinde kullanılması gerekir. İşçinin maddi çıkar sağlaması halinde bir yıllık süre uygulanmayacaktır. Zimmete para geçirilmesi, rüşvet alınması vb. durumlar işçinin çıkar sağladığı durumlar olarak değerlendirilecektedir. Zorlayıcı sebepler olan Sağlık, gözaltına alınma veya tutukluluk gibi bildirimsiz fesih nedenlerine dayalı fesihlerde belirli bir süre söz konusu değildir. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmamasından dolayı iş sözleşmesinin sona erdirilmesi durumunda sözleşmeyi sona erdiren tarafın diğer taraftan tazminat isteme hakkı bulunmaktadır.

12 İŞ SÖZLEŞMESİNİN BİLDİRİMSİZ (DERHAL) İŞVEREN TARAFINDAN FESHİ İş sözleşmesinin feshini gerektiren haklı sebepler, İş Yasası nda işçi ve işveren açısından ayrı maddelerde düzenlenmiştir. Aşağıda işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle bildirimsiz (derhal) fesih nedenleri ve fesih usulü irdelenmiştir. A. SAĞLIK NEDENLERİ 1. İŞÇİNİN KUSURLU DAVRANIŞI SONUCU HASTALANMASI VEYA SAKATLANMASI İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması sonucunda ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla doğacak devamsızlığa uğraması durumunda iş sözleşmesi, işveren tarafından bildirimsiz olarak feshedilebilmektedir. Bir aylık süre ibaresi, takvim ayı anlamında değil, işçinin işe gelmediği son günden geriye doğru hesap edilecek 30 günlük süreyi belirtmektedir 2. İŞÇİNİN TEDAVİ EDİLEMEYECEK HASTALIĞA TUTULMASI İşçinin tedavi edilemeyecek nitelikte hastalığa tutulduğunun ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun sağlık kurulunca saptanması durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır. Böyle durumlarda işçiye yükletilebilecek kusur bulunup bulunmadığı hususu önem taşımamaktadır. 3 İŞÇİNİN KUSURU BULUNMAKSIZIN HASTALIK VEYA KAZAYA UĞRAMASI, GEBELİK VE DOĞUM NEDENİYLE DEVAMSIZLIKTA BULUNMASI İşçinin kusuru bulunmaksızın hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi nedenlerle işe devamsızlığı durumunda, iş sözleşmesinin işveren tarafından bildirimsiz olarak feshedilebilmesi için, işçinin işyerindeki çalışma süresine (kıdemine) göre belirlenen ve İş Yasası nın 17. maddesinde düzenlenen bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar.. Bu altı haftalık süre, doğum ve gebelik hallerinde doğumdan önce sekiz hafta ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık sürenin sonundan itibaren hesaplanması gerekmektedir. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.

13 B. AHLAK VE İYİ NİYET KURALLARINA UYMAYAN DURUMLAR 1. İŞÇİNİN İŞVERENİ YANILTMASI İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıf veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması durumunda işveren iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshedebilir. 2. İŞÇİNİN NAMUS VE ŞEREFE DOKUNACAK DAVRANIŞLARDA BULUNMASI İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır. 3. İŞÇİNİN BİR BAŞKA İŞÇİYE CİNSEL TACİZDE BULUNMASI İşçinin işyerindeki herhangi bir işçiye cinsel tacizde bulunması durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır. 4. İŞÇİNİN SATAŞMADA BULUNMASI İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır.

14 5. İŞÇİNİN DOĞRULUK VE BAĞLILIĞA UYMAYAN DAVRANIŞLARDA BULUNMASI İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını açıklamak, işveren veya işyeri hakkında asılsız şikayet veya ihbarda bulunmak, hasta olmadığı halde viziteye çıkmak, izinsiz olarak işi veya işyerini terk etmek, tepki amaçlı işi yavaşlatmak, gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması durumunda işverenin bildirimsiz fesih hakkı bulunmaktadır. İşçinin mesai saatleri içinde işverenden izin almadan kendi işini yapması, işçinin müşterilerden rüşvet alması, işçinin müşterilerin banka hesabından kendi adına virman yoluyla para çekmesi, işçinin doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarına örnek gösterilebilir. 6. İŞÇİNİN İŞYERİNDE SUÇ İŞLEMESİ İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle (hürriyeti bağlayıcı ceza ile) cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır. 7. İŞÇİNİN İŞE DEVAMSIZLIKTA BULUNMASI İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki işgünü yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır. İşçinin işe devamsızlıkta hangi sebeplerin haklı sebepler sayılacağı konusunda önceden belirlenmiş kesin ve objektif kıstaslar bulunmamakla birlikte, işverenin bireysel iş sözleşmesi veya işyeri iç yönetmeliğine konulacak hükümler yoluyla hangi sebeplerin işe devamsızlıkta haklı sebepler sayılacağının belirlenmesi durumunda, haklı sebep kavramı somutlaşmış olmakta ve bildirimsiz fesihte işverenlerin fesih işlemini hukuki yönden güçlendirmektedir. İşçinin devamsızlığı akrabalarından birinin ölümü, dini görevlerini yerine getirmesi, tanıklık görevi, seçime katılma, eşin doğum yapması, eşin veya çocuğun hastalanması gibi haklı nedenlere dayanıyorsa ve işçi bu durumu işverene bildirmişse, işverenin sözleşmeyi feshi için haklı neden oluşmayacaktır. 8. İŞÇİNİN GÖREVİNİ YAPMAMAKTA ISRAR ETMESİ İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatılmasına rağmen yapmamakta ısrar etmesi durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır.

15 9. İŞÇİNİN İŞ GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE DÜŞÜRMESİ VEYA İŞVERENE ZARAR VERMESİ İşçinin kendi isteği veya işi savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri kendi ücretinin otuz günlük tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır. Bu fesih nedeni, işçinin özen borcunun bir sonucu olarak düzenlenmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken konu, iş sözleşmesinin feshi için işçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürecek davranışta bulunmasının yeterli olduğu, işçinin bu davranışı nedeniyle herhangi bir zararın meydana gelme şartının bulunmadığıdır. İşçinin kusuru olmaksızın ortaya çıkan zararlarda işverenin fesih hakkı bulunmamaktadır. İşçilerin, yasa dışı greve kalkışmaları, işyerini işgal etmeleri, iş bitiminde işyerini terk etmeyerek iş başındaki işçileri işverene karşı kışkırtmaları bu kapsamda değerlendirilebilir.işçilerin, yasa dışı greve kalkışmaları, işyerini işgal etmeleri, iş bitiminde işyerini terk etmeyerek iş başındaki işçileri işverene karşı kışkırtmaları bu kapsamda değerlendirilebilir. C. ZORLAYICI NEDENLER İşçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması durumunda işverene iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme imkanı vermektedir. İşverene iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı veren zorlayıcı sebeplerle işçiye iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı veren zorlayıcı nedenler birbirinden farklıdır. İşçinin işyerinde çalışmasını bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı nedenin ortaya çıkması durumunda işçiye bu bir haftalık bekleme süresinde her gün için yarım ücret ödenmesi gerekmektedir. Bir haftalık bekleme süresi sonunda işveren iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshedip feshetmemekte serbesttir. Bu süre sonunda işverenin iş sözleşmesini feshetmemesi durumunda iş sözleşmesi askıda olup bu süre içinde işçinin ücret isteme hakkı bulunmamaktadır. D. İŞÇİNİN GÖZALTINA ALINMASI VEYA TUTUKLANMASI İşçinin göz altına alınması veya tutuklanması nedeniyle işe devamsızlığının İş Yasası nın 17. maddedeki bildirim süresini (bildirim öneli) aşması durumunda işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshetme hakkı bulunmaktadır.

16 BU VATAN BİZİM Burası Türkiye bizde Türk'üz Türk Bu toprakta doğduk burda büyüdük 1071 Malazgirt'den bir gedik Açıp girdik bu toprağa yurt dedik Bedel ise bedelini ödedik Türkiye'ye neden Türkiye denmiş? Bu isim bu yurda gökten mi inmiş? Demekki ap açık bedel ödenmiş! Bedeli sayısız şehit olmuş can Bedeli bayrağı al eyleyen kan Ne isterse verdik bizden bu vatan! Lazda benim Çerkezde ben Kürtde ben! Bunlar aza, bunlar el kol Türk beden Ağzı olan konuşmasın bilmeden Mülayım bulupda Türkdeki huyu Kuyu kazmasınlar ardından kuyu Kabarmasın Türk'ün ayranı suyu Kimse şaşırmasın şaşmasın Bağrında barınan yılanlaşmasın Türkiyede Türk'ün sabrı taşmasın Burakın yılanı, en küçük böcek Bu toprakta yaşıyorsa bilecek Türkiye Türklerin yurdu diyecek Ey Arif bazısı demiyor ama Der gardaş dert etme hiç düşme gama Seve seve dedirtiriz adama Ozan ARİF

17 MADDE 24. Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir: I. SAĞLIK SEBEPLERI: a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa işçi iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshedebilecektir. Madde metninden de anlaşılacağı üzere sağlık sebepleri ile yapılacak fesihlerde, işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması yeterli görülmekte, bu durumun sözleşme yapıldığı sırada bilinmemesi koşulu kaldırılmıştır. Sözleşme yapılırken, işin niteliğinden kaynaklanan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olacak durumun önceden bilinip bilinmemesi şartına bakılmadan, işçi bildirim süresini beklemeden veya belirli süreli iş sözleşmelerinde sürenin dolmasını beklemeden iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilecektir. İşçinin sağlığı ve yaşayışı için ölüm veya sağlığına büyük zarar ihtimali olan durumun işin mahiyetinden doğması gerekir (Örnek: Kot taşlama atölyelerinde çalışan işçiler, yeraltında maden ocaklarında çalışan işçiler). Bu durumun devamlı olması şartı aranmaz (Prof. Tunçomağ, İş Hukuku Dersleri). b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa. Bir işyerinde bulaşıcı hastalığın yayılması, o işyerinde çalışan işçilerin hayatı ve sağlığı için büyük bir tehlike arz etmese dahi işçi iş sözleşmesini İş Kanununun 24 1 b maddesi uyarınca haklı nedenle feshedebilecektir. Ancak burada ölçü, işçinin işyerinde hasta işçi ile işi gereği yakın ilişkide bulunması ve hastalığın, onun da hastalanmasına yol açabilecek şekilde bulaşıcı olması gerekir. Nezle, grip gibi basit bulaşıcı hastalıklar tehlikeli hastalıklardan sayılmaz. Ancak cüzam, tifüs, lekeli humma, sarılık, akciğer hastalıkları gibi epidemik hastalıklar tehlikeli hastalıklardan sayılır. İşçinin hastalığının işi ile bağdaşıp bağdaşmadığı ayrıca sağlık kurulu raporuyla belirlenir. Bir aşçının akciğer hastası, sarılık veya cüzamlı olması işi ile bağdaşmaz. Ancak park ve bahçelerde açık alanlarda çalışan bir temizlik işçisinin işiyle bağdaşabilir.

18 II. AHLAK VE IYINIYET KURALLARINA UYMAYAN HALLER VE BENZERLERI: a) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa. b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa. c) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa. d) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa. e) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse, f) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa. III. ZORLAYICI SEBEPLER İşyerinde işi durduran zorlayıcı sebepler de işçiye önelsiz fesih hakkı verir. İşyerinde bir haftadan fazla süre işin durmasını gerektiren zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması İş Kanununun 24 III maddesine göre işçiye iş sözleşmesini bildirimsiz olarak derhal feshetme yetkisi verir. Ancak zorlayıcı sebebin bir haftadan fazla sürmesi şarttır. Ham madde teminindeki güçlükler, makine ve ekipman temini güçlüğü, piyasanın daralması ve üretilen ürünlere talebin azalması, stok fazlalığı gibi sebepler zorlayıcı sebeplerden sayılmaz. Yargıtay 9. H.D. 2006/33072 E. 2007/ K. sayılı kararında siparişlerin azalmasını ve stokların artmasını zorlayıcı sebep olarak kabul etmemiştir. Yangın, işyerinin resmi makamlarca kapatılması, su baskını, deprem, ithalat yasağı gibi mücbir sebepler zorlayıcı sebep olarak kabul edilir. Zorlayıcı sebep işçinin çalıştığı işyerinde ortaya çıkmış olmalıdır. Eğer zorlayıcı sebep işçinin kişiliğinden doğmuşsa işçi derhal fesih hakkını kullanamaz. Zorlayıcı sebeple işin durduğu bir haftalık süre için, İş Kanununun 40. maddesi gereğince işçiye her gün yarım ücret ödenecektir. İşverenin ödeme güçsüzlüğüne düşmesi halinde Borçlar Kanununun 436. maddesine göre işçi, sözleşmeden doğan hakları uygun bir süre içinde işveren tarafından güvenceye bağlanmazsa, sözleşmeyi derhal feshedebilir.