İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ENERJİ İLİŞKİSİ SEMİNERİ

Transkript

1 1 İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ENERJİ İLİŞKİSİ SEMİNERİ PROF. DR. SEMRA SİBER ULUATAM ATILIM ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜH. BÖLÜMÜ 27 KASIM 2012

2 GENEL 2 Mühendis-Latince ingenium doğanın gücünü insanlar için kullanmak Bugün holistik müh.(bütünsel görüşlü) enerji verimliliği (EV) var Sürekli gelişme felsefesi KAİZEN le enerji yönetimi 5-N(ne, neden, nerede, ne zaman, nasıl) ve 1-K(kim) analizi İnşaat mühendisliği (İM) enerji ilişkisi 1. Yoğun tüketici-dünyada enerjinin %35 ini kullanıyor.co2, diğer sera gazları (SG) salımı ve küresel ısınma, iklim değişikliği tetikleniyor 2. Enerji üretim altyapılarının inşaatı - HES, petrol ve doğal gaz boru hatları, yenilenebilir enerji yapıları vs.

3 GENEL 3 İM: Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) maliyetin %7 si -temel %4, arazi %2, yol %1; rüzgar çiftliği çok sayıda türbin.yatırım 2 milyon $ ise $ İM işi 3. HES lerin inşaatı -- elektriğin dünyada %15 ini Türkiye de yaklaşık %20 sini karşılıyor Türkiye de ilk: 1902, Tarsus, elektrik 2kW, dinamoyla, su değirmeni Hidro hariç yenilenebilir enerji 2035 te %15 ten fazla Malzeme üretimi, yapım, kullanım-doğal kaynak tüketimi, çevre, eko sistem etkilenir

4 GENEL,TARİHTEN : 389 Gton CO2 salımının 2/3 ü fosil yakıt ve çimento üretimi, 1/3 ü arazi kullanım değişikliğinden Enerjimizin %72 si ithal enerji talebi yılda %4 (+) ETKB: Dış ticaret açığının %74 ü enerji kaynaklı İM merkezde: nüfus, konut, sanayi, kentleşme Tarihte İM : olağanüstü düzenlemelerle insan, cer gücü = biyoenerji, yenilenebilir enerji kullanımı Çin Seddi-MÖ ; 1 milyondan çok işçi, asker İstanbul Surları-MS ; binlerce işçi

5 TARİHTEN 5 Mezopotamya-yapılar güneş enerjisi ile kurutulup pişmiş tuğlalarla inşa edildi Babil asma bahçeleri-suyun kinetik, potansiyel enerjisi, yerçekimi, biyoenerji Mısır piramitleri-biyoenerji, yenilenebilir enerji Ürdün, Petra - MÖ 100 ler; Nebatiyanların pembe, kırmızı şehri; hazine, evler, tapınaklar, amfi tiyatro, sarnıç, hamam ; MÖ 8000 (taş devri) kalıntıları - biyoenerji

6 TARİHTEN 6 Anadolu yıllık Hitit barajı-diğerleri, kanallar, akedükler, isale hatları, tünel, drenaj, sifon, yol, su terazisi, kanatlar; biyoenerji, yenilenebilir enerji, mekanik enerji Havalandırma bacaları, izolasyon, İstanbul Yerebatan Sarnıcı - peç ısıtma sistemi(ilk merkezi ısıtma) köle, biyoenerji, yenilenebilir enerji

7 ENERJİ KAYNAKLARI 7 Fosil kaynaklar, kömür, petrol, doğalgaz, kaya gazı, diğer Doğal olarak yenilenebilen, üretilmeden var olan yenilenebilir enerji /temiz enerji/yeşil/alternatif enerji, CO2 salımı çok az/sıfır hidrolik, jeotermal, güneş, rüzgar, biyokütle, dalga, hidrojen, vs AB Yenilenebilir Enerji Direktifi, 2020 yılına kadar hedefleri (Türkiye..) : Sera gazı salımlarının 1990 yılı değerinin en az %20 sinin altına inmesi Yenilenebilir enerji kullanımının %20 artması, Enerji verimliliğinin artması ile birincil enerji tüketiminin %20 düşmesi

8 ENERJİ KAYNAKLARI 8 Gelecek 10 yıl: enerji talebi %10-15 (+); nüfusun %60 ı kentli, fosil enerji kaynakları tükeniyor Malzeme üretimi, şantiye, inşaat, kullanım ve yıkım evreleri: EV İM karbon nötr çalışmalı: CO2 salımı=soğurma Birincil enerji kaynağın doğrudan kullanılması İkincil enerji birincil enerjiden üretilen elektrik ve başka enerjiler

9 9 ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU 2 Mayıs 2007, No:5627 Yapılan çalışmaların maliyeti karşılanabilir olmalı, çevre korunmalı, hayat standardı, servis kalitesi yükseltilerek EV liliği sağlanmalı ETKB: yapı sektöründe %30 enerji tasarruf potansiyeli var EV teşviği-yalıtımı etkin yapıların emlak vergisi (-)

10 10 ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU 2 Mayıs 2007, No:5627 TOKİ: birleşik ısı-güç üretimi (kojenerasyon) 50 kw a eşit veya küçük ısı pompalarının (mikrokojenerasyon) maliyeti, inşaat maliyetinden %10 dan azsa güneş enerjisi projesini onaylıyor

11 11 ENERJİ KİMLİK BELGESİ (EKB), BİNA ENERJİ PERFORMANSI (BEP) EKB, binanın asgari enerji tüketim sınıflandırılması belgesidir (Enerji Verimliliği Kanunu ve Tebliği) EKB si BEP ile hazırlanıyor, on yıl geçerli BEP-TR, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nca sağlanan ve mühendislerin ölçümleri girip enerji katsayısını hesapladıkları web tabanlı programdır BEP skalası: A,B,C,D,..G - A en verimli, D kabul sınırı BEP için mimari, elektrik, mekanik tesisat projesi, ısı yalıtım raporu ve ölçümler gerek, eşya hariç

12 12 ENERJİ KİMLİK BELGESİ (EKB), BİNA ENERJİ PERFORMANSI (BEP) İMO da EKB si Uzmanı Yetiştirme Yetkili Kurum larından biri EKB hazırlanması: mevcut bina için 2017 son tarih Alım, satım, kiralamada EKB lazım ve iskanda yapı kullanım izni verilmeyebilir BEP yönetmeliği tam uygulanırsa--yeşil binaya çok yaklaşılır Çevre ve Şehircilik Bk-ilgili yasa, ekleri revize ediyor(binada belli enerji performansı gerek, ancak yalıtım vs yaptırımı yok). Yeni binalarda GE, RE kullanımı zorunlu oluyor

13 EKB BİLGİLERİ 13 Yapı kullanım alanı ve amacı Yalıtım özellikleri Konfor şartları için gerekli en az enerji BEP-TR ile bulunan bina enerji tüketim sınıfı Binada cihazlar ve işletilmesi Çevreye salımlanan CO2 miktarı YE/enerji oranı Isıtma, soğutma, havalandırma, sıcak su sistem verimi

14 14 ENERJİ YÖNETİM STANDART VE SERTİFİKASYON ÖRNEKLERİ EV li, eko/yeşil yapılar, kentler ve akıllı bina inşa etmek için TS EN ISO 50001: Küresel enerji yönetim sistemi/sertifikasıenerji kalitesi ve enerji harcamalarını denetler. SCADA(Supervisory Control & Data Acquisition) ve otomasyon da entegre edilebilir (Ülker Fabrikası bu yıl sertifikayı aldı; Eser Yeşil Binası için çalışılıyor) TS EN ISO 14001: Çevre yönetim sistemi TS EN ISO 9001: Kalite yönetim sistemi

15 İZODER İN ETKİN BİNA YALITIMI m 2, 4 daire/kat, 5 katlı apartman EV : kws/yıl dan e indi etkili yalıtım BEP: F den C ye çıktı, aidat yarılandı Toplam CO2 salımı 116 ton/yıl azaldı Türkiye deki toplam enerji tüketiminin %37 si, toplam elektrik tüketiminin %48 i binalarda harcanıyor Bina enerjisinin ortalama %85 i ısınmaya(bölgeye göre) Etkin yalıtımla EV %30-50 (+)

16 YEŞİL-EKO YAPILAR 16 Estetik, sürdürülebilir, elektrik, ısınma, diğer enerjiler için olabildiğince yenilenebilir enerji kullanılan, fosil yakıt, su, vs az tüketilen, net CO2 salımı çok az, çevre dostu yapılar Tasarruflu bir muslukla 30 dak/gün kullanımda 120 lt, nüfuslu bir yerleşimde 5 milyon m3 su/yıl tasarruf sağlanıyor Yenilenebilen /temiz/doğal enerji kullanımı örnekleri cazibeli su akımı damlatma/yağmurlama sulaması yağmur suyu, atık su geri dönüşümü

17 YEŞİL-EKO YAPILAR 17 geri dönüştürülmüş yapı malzemesi kullanımı havalandırma, aydınlanma, sulama, pompajda yenilenebilir enerji TÜBİTAK, GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Çalışması: güneş enerjisi mobil pili ile 170 m den 70 ton su atma kapasitesine ulaşıldı. Mevsime, ürüne göre 400 da sulanabiliyor. ETKB tarafından hazırlanan veri tabanı: Rüzgar Enerjisi Potansiyeli Atlası (REPA) Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası (GEPA)

18 PASİF EV 18 Az enerji tüketen/enerji verimi yüksek, en üst düzeyde konforlu, enerji ihtiyacı=15 kws/m2/yıl veya az olan evler(türkiye de binaların %85-90 ı yalıtımsız, enerji ihtiyacı kws/m2/yıl, 20 kat) İlk Almanya da (1989)yapıldı. AB de 2019 da PE e dönüş hedefleniyor Güneşten, ışıktan ve rüzgardan en üst düzeyde yararlanma Mükemmel duvar, tavan, zemin izolasyon malz. seçimi ve işçilik 3 camlı pencere Tasarımla uygulamada ısı köprüsü yok veya amaca yönelik kullanım Bina merkezi tesisatıyla havalandırma Ev aletleriyle insan vücudundan çıkan ısıdan da yararlanan proje EV %92 ye çıkıyor

19 PASİF EV 19 Sıfır enerjili evler ise yüksek maliyetli, sıfır net enerji ihtiyaçlıdır , Türkiye Rekor günlük elektrik tüketimi, klimalar tam kapasite çalışıyor ve mobil santraller devrede(topraksuenerji)

20 YEŞİL BİNA SERTİFİKASYONLARI 20 Sürdürülebilir yeşil bina sertifikasyonları periyodik yenilenme gerek, bize uygun sertifikasyon sistemi geliştirilmesi faydalı olabilir mi? LEED: çevre ve enerji tasarımında liderlik, 1998, ABD BREEAM: BRE çevresel değ. metodu, 1990, İngiltere GREEN STAR: 2003, Avustralya CASBEE: 2004, Japonya SBTOOL: 1996, Kanada HQE: Fransa DGNB: 2007, Almanya

21 YEŞİL BİNA ÖRNEKLERİ 21 Ankara: Eser İnşaat Yönetim Binası (LEED-NC-P) Antalya: Güneş evi, Belediye, UNESCO projesi, m 2 GAMA Holding Yönetim Binası(LEED-EB-G), Kasım ay çalışıldı; azalan tüketimler: DG-%27; elek-%20; su-%31 Türkiye Müteahhitler Birliği Gen. Mer. Binası-LEED hedefleniyor. Zeminden 3 kat aşağıda ısı pompası fonksiyonlu labirent yapılı hava alma katı

22 YEŞİL YAPI ÖRNEKLERİ 22 İstanbul: Atatürk Havalimanı THY Uçak Motor Bakım Merkezi (LEED-G) İzmir: Karşıyaka, Ulukent 35. sok Evleri, hafif çelik yapı sistemi (BREEAM) BAE: Abu Dhabi, Masdar, sıfır karbon salımlı kişilik yeşilkent Japonya: Fukuoka hibrid enerji kasabası Çin, Şangay a yakın Chongmin adasında kurulan dünyanın ilk eko şehri Dongtan da elektrik rüzgâr türbinlerinden üretiliyor

23 İNŞAAT MÜHENDİSİ İÇİN YEŞİL YAPI 23 Almanyadaki, Freiburg Eko Kent te güneş panelleriyle 6500 konutun elektriği üretiliyor. Uzun vadeli, anı kurtarmayı hedeflemeyen, yüzeysel olmayan çalışmalarla yeşil bina üretimi İM de sürdürülebilirlik ve yeşil yapıların zaman içindeki performansı için izleme/bakım çok önemli

24 KARBON AYAK İZİ (k.a.i.) 24 İşletme, üretim, mekan vs-tüm yaşamdan çıkan CO2, sera gazı k.a.i. dir birincil k.a.i.-evsel faaliyet+otomobil/trafik ikincil k.a.i.-tüm hayati faaliyetler, üretim vs kaynaklı ekolojik k.a.i.-yaşamın sürdürülmesi için kullanılan araziden çıkan CO2, sera gazı Sera gazı, doğal kaynaklardan ve insan yaşamından- çoğu da enerji üretiminden- çıkar

25 SERA GAZI (SG) 25 Atmosferdeki gazların %99 u O2, azot ve kalanlar SG dır. Bunun çoğu CO2 olup diğer kısmı ozon, metan, su buharı, asal gazlardır. Sera etkisi: atmosferde SG ları arttıkça seradaki gibi güneşin kısa dalga boylu ışınları geri yansımaz, sıcaklık yükselir Önemli CO2 absorplayıcıları: Ormanlar: fotosentezle güneşin ışık enerjisi kimyasal enerjiye çevrilir ve organik madde sentezlenirken CO2 tüketilir Denizler: kimyasal reaksiyonlar, fotosentez

26 SERA GAZI (SG) 26 Atmosferde SG, CO2(ölçüm birimi, ppm-milyonda bir birim) Eski çağda ve bugün; 250 ve 390 ppm CO2 450 ppm CO2 yaşam için tehdit, yıllık artış 2 ppm CO2 1950, 2000 ler- 6, 24 milyar ton/yıl salım(çoğu fosil kaynaklı) Sera gazının %78 i CO2, son asırda atmosferdeki CO2 %30 (+) Kişi başına salımlanan CO2, ton/yıl; ideal - 2,0 Türkiye - 5,1 ; Kanada - 22,4 ; AB - 10,4 ; Kenya - 0,3 Türkiye SG salımı değişimi: %211,5(+) Enerji sektörünün katkısı %75,8

27 SERA GAZI (SG) 27 SG, sera etkisi, küresel ısınma, iklim değişikliğinin İM liğindeki bazı etkileri Su temini, yağmur suyu, atık su uzaklaştırma altyapıları Limanlar, köprüler, kıyı şeridi tahribatı/aşınması Savak, baraj, drenaj, pompa istasyonları tahribatı/yetersizliği CO2 in asidik etkisiyle hızlı aşınma/bozulma Renk solması, görüntü kirliliği, estetik bozulma

28 YAPI MALZEMELERİ 28 Proje tasarımı, uygulama, malzeme kullanımı, seçimler EV /etkin olmalı. Örnekler: giydirme cephe, mantolama - çatı ısı kaybı 180 mm etkin izolasyonla %25 (-) az enerji/yenilenebilir enerji ile üretim çift cam, low e kaplamalı cam güneş, rüzgar, diğer yenilenebilir enerjilerin en üst düzeyde tüketimi doğal havalandırma vs-uygun tasarım, pasif yenilenebilir enerji kullanımı

29 YAPI MALZEMELERİ 29 Isı yalıtım malzemeleri kalınlık bilgisayarla hesaplanır;uygulama termal kamerayla kontrol edilir EPS(genleştirilmiş polistren sert köpük)/xps Kauçuk köpükleri Poliüretan, polietilen Cam yünü(bakalitli), cam köpüğü Taş yünü Seramik yünü

30 YAPI MALZEMELERİ 30 mikro kojenerasyon ısı güç pompaları kullanımı zemin, tavan, duvar, kolon arasında ısı köprülerinin (ısı geçirgenlikleri farklı alanlar arasındaki ısı enerjisi akımı) gereğince kullanımı yapı toplam ısı kaybı,q = qi (iletimsel) + qh (hava sızıntısı) zorunluluk yoksa yerel yapı malzemesi kullanımı (İstanbul-Avustralya arası uçan 1 kişinin k.a.i. 12ton CO2)

31 YAPI MALZEMELERİ 31 EV yerli malzeme piyasası arz-talebe bağlı hızla gelişiyor, fiyatlar iniyor AR-GE destekli enerji tüketim değerlendirmesi - sektörde çok tuzak var! Akıllı bina-ek tesisat, otomasyon vs maliyeti (+) çoğu kez yeşil bina da değil

32 YAPI MALZEMELERİ 32 Çin li tıp öğrencileri diplomalarıyla tapon cihazlar vs ithaliyle ABD den dönmüşler! Deneme için/işe yaramaz yenilenebilir enerji ekipmanı/cihazı başka ülkelere gidiyor! Yapıya sonradan EV uygulaması pahalı, ilk adımda doğru uzman ekiple çalışılmalı

33 YAPI MALZEMELERİ 33 Yapı ana malzemeleri tuğla, çimento, çelik üretimi enerji yoğun, bol SG, CO2 salımlı 1 ton klinker üretiminden 0,5203 ton CO2 1 ton çelik üretiminde de 1,5 ton CO2 salımlanıyor 1 ton çimento üretimi =100 kws elek.enerjisi(1500 kws/kişi/yıl elek. tük. ise 15 ton üretim 1 kişinin elektrik ihtiyacına eşdeğer) Dünyada toplam CO2 salımının %7 si portland üretiminden Çimento üretim maliyetinin %70 i enerji kaynaklı (fırın+ değirmen +malz. taşıma sistemi) 2011-Türkiye,dünyada çim. üretimi, 68 milyon, 3,56 milyar ton

34 YAPI MALZEMELERİ-ÇİMENTO CO2 salımı: Türkiye - 68 milyon ton x 0,5203 ton CO2= 35,38 milyon ton; dünya 1,8523 milyar ton Kentsel dönüşümle 20 yılda 7-8 milyon konut yapılacak; yıllık toplam konut yapımı 500,000 civarında Türkiye de 758 kg/kişi/yıl çim. tüketimi de1000 kg a çıkabilir TÇMB atık ısıdan enerji üretimi:75 fırının 62 sinde dışarı atılan oc deki ısıyla düşük basınçlı buhar üretilip elektrik türbinleri çalıştırılır(yatırımla 270 MW enerji kazanılır) 3 uygulamamız var

35 Türk Tipi Çimento BAB (belitli aktif bor) TS BOREN, DSİ, TÇMB ortak AR-GE çalışmasıyla geliştirildi Dünya bor rezervinin %74 ü Türkiye de 3,5 milyon m3 lük Deriner barajında BAB çimentosuyla ton tasarruf, 18,2 milyon TL kar ton az CO2 salımlanıyor

36 BAB ÇİMENTOSUNUN AVANTAJLARI 36 Üretimde CO2 salımı %25 az Güçlü malzeme olduğundan tüketim miktarı azalır ve buradan da CO2 salımı düşer Üretimde klinker döner fırını o C yerine o C ile çalışıyor, en az %10 ısı enerjisi tasarrufu var Maliyet azalır Karbon nötr üretime ciddi katkı sağlar

37 AR-GE NİN ÖNEMİ 37 EV ve yenilenebilir enerji kullanılan yeşil binalarla benzeri yapılar için AR-GE yi kullanıp yerli malzeme ağırlıklı yeni teknikler, projeler geliştirmemiz şart!

38 GENEL DEĞERLENDİRME 38 Yer seçimi, proje, şantiye ve yapı faydalı ömründe EV, alternatif/temiz/yeşil/yenilenebilir enerji kullanımı, malzeme seçimi, çevre etkisi İM de yapım kriterleri oldu. Sonradan yapılacak eklemelerle/ düzeltmelerin maliyeti çok, uygulaması zor, bazen sonuç alınamıyor. Almanlar bu bilinçle kar, rüzgar vs. yüklerinin yanı sıra yalıtım gibi bütün enerji etkin yapı ek yüklerini daima statik/dinamik proje yük hesabına koyarlar.

39 GENEL DEĞERLENDİRME 39 İM leri planlama, yapım, kullanım, yıkım evrelerini (yaşam döngüsü) kapsar şekilde enerji, çevre, ekoloji, toplumsal değerler ve ekonomik olarak sürdürülebilen ve en az olumsuz etkisi olan yapıları inşa etmekle yükümlüler. Bunun için kapsamlı bir risk analizi, çevreye duyarlılık, rekabet içeren yenilikçilik ve işbirliği gerekir.

40 GENEL DEĞERLENDİRME 40 Şantiye iş yönetiminde enerji modüllü CPM (Critical Path Method), PERT (Project Evaluation & Review Technique) gibi yazılımlar kullanmak Taylor prensibini uygulamak Japon 5-S kuralını kullanmak 1-toparlanma(sei-ri) 2-tertip(sei-ton) 3-temizlik(sei-su) 4-standartlaştırma(sei-ke-tsu) 5-sürdürme(shi-tsu-ke)

41 GENEL DEĞERLENDİRME 41 Su şebekelerinde SCADA ve benzeri programlarla kaçak kontrolü/izleme yapmak Antalya Belediyesinin pilot bölgesinde içmesuyu şebekesine basınç kontrolü uygulaması SCADA ile yapıldı. 2,5 ayda yaklaşık büyük bir mahalleye yetecek su ve enerji tasarrufu sağlandığı kaydediliyor! Şu anda bazı belediyeler de SCADA ile çalışıyor veya devreye sokmaya çalışıyorlar. Bilinçli üretimle eko-sistemi, doğal kaynakları ve çevreyi koruyup sera gazı salımını azaltarak karbon nötr olmak

42 GENEL DEĞERLENDİRME 42 Yapıda ısıtma, soğutma, havalandırma, iklimlendirme, aydınlatma, pompa, asansör için ne kadar yenilenebilir enerji kullanılabilir? Son 50 yılda sıcaklık 0,8 o C (+) İM de EV çözümler için kullanılan malzemeyi incelemeliyiz Özellikle ithal ürünler, araç, malz., teknoloji, metot dikkatle değerlendirilip kullanılmalı Yenilenebilir enerji, yeşil malz. pazarı hızla gelişiyor. Dinamizm arz talep-fiyat dengesini tüketici lehine ayarlıyor

43 GENEL DEĞERLENDİRME 43 Almanya, 28/05/2012, öğle vakti: güneşten 22GWs enerji elde edildi toplam talebin yarısı İM leri hatalarını gömemez, hele doğayı hiç kandıramayız! İstanbul da akıllı bina Polat Tower da 17/07/2012 de çıkan yangın 2 saat kontrol edilemedi, birkaç milyon $ lık zarar var. Kompozit cephe malzemesindeki yanıcı polietilen yangını yaymış! Yalıtımın önemi - Fukushima nükleer faciası sonrası Japon konfor alışkanlıkları revize edildi. İç mekanda 20 oc kış, 18 oc yaz sıcaklığı std. ile yılda %15 enerji tasarruf edildi- 1 oc sıcaklık artışı=%6 enerji tük. artışı

44 SONUÇ 44 İM liği tanımları 1800 ler : doğanın büyük güç kaynaklarından insanların yararlanması için yapılar inşası güncel: enerjinin etkin ve az tüketimi, yenilenebilir enerjili düşük CO2 salımlı, çevreyle uyumlu yapılar üretmek 9500 yıl önce, neolitik çağlardaki İM eserleri, el işçiliği, biyoenerji ve yenilenebilir enerjilerle yapıldı, dikkatle incelemeliyiz! Unutmayalım, hayal gücümüzü besleyecek çok iyi malzeme var!

45 SONUÇ 45 Hedef, AR-GE destekli EV uygulamaları Sadece ithale dayanmayan malzeme ile doğrudan kontrol/onarım/yenileme yapılabilecek, göstermelik olmayan uygulamalar İngilizcede medeniyet mühendisliği demek olan İM nin 21. asırdaki en önemli görevlerinden biri enerji verimli çalışıp, birincil enerjiyi/ yenilenebilir enerjiyi yoğun kullanmak, yenilikçi eserler üretip medeniyete bu boyutta da katkıda bulunmak

46 SONUÇ 46 Satranç oynar gibi enerji konusunu ele alıp planlama yaparak disiplinlerarası uzman ekibini doğru seçen İM leri, bu zor çalışmayı keyifli hale dönüştürüp enerji verimliliğini yakalamayı BAŞARIRLAR En ucuz enerji, tüketilmeyen enerji ve yenilenebilir enerjidir. Bu bilinçteki İM leri teknolojik gelişimleri izleyip modern yapılara aynı çizgide bir tuğla daha eklemek için çalışmalılar

47 47 DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM!