D E N E T İ MLİ S E R B E S T L İ K B Ü L T E N İ

Transkript

1 Kamu Hizmeti Cezası Nedir

2 K A M U H İ Z M E T İ C E Z A S I Editörden; Bültene ulaşan herkese merhabalar. Denetimli Serbestlik Bültenin 3. sayısı ile beraberiz. Bu arada bültenimizin farklı kesimlerce okunması bizi çok mutlu ediyor. Özellikle bültenimizin medya kuruluşlarınca kaynak olarak görülmesi ve konularının haber olarak değerlendirilmesi ayrı bir mutluluk. Denetimli Serbestliğin yeni yönetmeliğinin hazırlanması çalışmaları gerçekten yorucu, ancak bir o kadar da verimli tartışmaları ile son halini almak üzere. Gerek daire başkanlığındaki arkadaşlarımız gerekse şube lerden gelerek çalışmalara katılan arkadaşlarımız yorucu günler geçirdiler. Yine bir taraftan elektronik izleme ve risk değerlendirme sistemi ile ilgili çalışmalar tüm hızı ile devam ediyor. Çalışmalara katılan tüm arkadaşlara çok teşekkürler. Bültenimizin bu sayısı Kamu Hizmeti Cezasını konu alacak. Ülkemizde Denetimli Serbestliğin hizmetlerine başlamasından bu yana belki de toplumun farklı kesimlerinin en çok ilgisini çeken ve anlaşılabilen çalışma alanlarımızdan birisi kamu hizmeti cezaları oldu. Denetimli serbestliğin ruhunu en iyi yansıtan uygulamalardan birisi olması nedeniyle kamu hizmeti cezaları sadece Ülkemizde değil denetimli serbestlik sistemine sahip tüm ülkelerde hep dikkat çeken bir infaz yöntemi oldu. Peki neden bu tür bir cezalandırma toplumda ve adalet sistemlerinde ilgi görüyor? Büyük bir ihtimal ile bu ceza türünün kamuya bir geri ödeme fikrini barındırması, eğitici olması, ekonomik olması, hükümlünün sosyalleşmesini destekleyici olması, hükümlünün ailesini çok daha az mağdur etmesi, vb. bir çok faydalı görülen özelliği bunun nedeni. Bu sayımız ile bu infaz türünü daha yakından tanımaya çalışacağız. Kamu hizmeti kavramı nedir? Kamu hizmeti cezası nedir? Tarihçesi nedir? Neden faydalıdır? Nasıl infaz edilir? gibi sorulara cevap vermeye çalışacağız. Z e v k l e o k u - yacağınız bir sayı olması dileklerimizle 2

3 K A M U H İ Z M E T İ C E Z A S I N I N T A R İ H Ç E S İ ÖNCE Kamu hizmeti yaptırımının başlangıcı orta çağa kadar uzanmaktadır. İlk ortaya çıkışı yüzyılın sonlarında modern ceza yasası hareketinin bir sonucu olarak başlamıştır. Bu uyanışın sebepleri; hapis SONRA cezasına karşı başlatılan uluslararası mücadele, ceza infaz kurumlarının gereğinden fazla kalabalıklaşması, ceza politikalarının ceza gerektiren eylemden, suçu işleyen hükümlüye kayması, yaptırım sistemlerinin daha bireyselleşmesi, hapis cezasının zengin ve yoksullar arasındaki ayrımcı özelliği olarak sayılabilir. Hürriyeti bağlayıcı cezaların masraflı oluşu ile hapsedilmenin insan psikolojisine ve sosyal hayatına verdiği zararlar, özellikle 19 uncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren aydınlanma dönemi hukukçularının etkisiyle eleştirilmeye başlanmıştır. İngiltere ve Fransa da kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezaların etkisiz ve faydasız oluşuna yönelik eleştirilerin çoğalması, 18 inci yüzyıldan itibaren revaçta olan hürriyeti bağlayıcı cezaların tartışmaya açılmasına neden olmuştur. 2. Yüz yıllık uygulama hapsedilmeye yönelik eleştirileri durdurmanın aksine daha tartışmalı hale getirmiştir. Kişilerin hürriyetlerinden yoksun bırakılmaları, beklentilerin aksine özellikle hükümlülerin rehabilitasyonu açısından başarısızlıkları beraberinde getirmiş ve bu ciddi şekilde eleştiriye neden olmuştur. Kamu hizmeti yaptırımı Avrupa da 19. ve 20. yüzyıllarda hapis cezasının alternatifi olarak; Almanya, İtalya, Norveç, İsviçre ve Portekiz de başlamış ancak yeterli altyapının bulunmaması, diğer seçeneklerin ortaya çıkması, gün bazında ceza verilmesi, ekonomik büyüme gibi sebeplerden ötürü Kanunda yer almakla birlikte tam olarak uygulanamamıştır li yıllarda Avrupa da kamu hizmeti yaptırımı alanında yeni bir uyanış yaşanmıştır. Bunun sebepleri; ekonomik kriz, suç oranının ve hapis cezası hükümlerinin artması, suç türlerinin değişmesi, ceza adaleti sisteminde yaşanan kriz, uluslararası alanda reform isteğidir. Bu reform hareketi, Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletler tarafından başlatılmıştır. Avrupa Konseyi, 1976 yılında hapis cezasına seçenek olarak bazı yaptırımlar konusunda daha fazla inceleme yapılması ve neden böyle bir eyleme geçilmesi gerektiği konusunda bir açıklama yapmıştır. Bu açıklamada, kamu hizmeti yaptırımı ile aşağıdaki konulara olanak sağlandığı ifade edilmiştir: Kamu hizmeti yaptırımı yoluyla hükümlünün davranışlarında bir değişiklik yaratılmasını, Hükümlünün bu gönüllü çalışmada yaptığı iş birliğini kabul etmek yoluyla toplumun hükümlünün iyileştirilmesine aktif olarak katkıda bulunmasını, Hükümlünün iş tecrübesi kazanmasını, suç teşkil eden davranışları ve çevresine karşı olumlu tutum geliştirmesini sağlamaktadır. Bir taraftan Birleşmiş Milletler de cezaların, hapis cezası haricinde daha insani bir biçimde infazını içeren yaklaşımların benimsenmesini sağlamak üzere baskı yapmaktaydı yılında Birleşmiş Milletler aşağıdaki açıklamayı yapmıştır: Ceza infaz kurumlarının hürriyeti bağlayıcı ve iyileştirici işlevleri hakkında doğal olarak var olan geleneksel tartışmaların yanı sıra; hapsetmenin insanlıktan uzaklaştırıcı yönü, bir kuruma kapatmanın tüm insanlık üzerindeki güçsüzleştirici etkisi, hapis cezasının hükümlünün kanunlara saygılı bir yaşam sürmesi ya da suç oranlarını azaltması ihtimalinin çok az olduğu konusundaki farkındalığın artması gibi diğer unsurlar, hükümlülerin ceza infaz kurumu dışında ya da ceza infaz kurumu olmaksızın ele alınması yönündeki hareketlere yeni bir ivme kazandırmıştır. 3

4 K A M U H İ Z M E T İ C E Z A S I N I N T A R İ H Ç E S İ 1981 yılında Avrupa Konseyi 914 sayılı tavsiye kararında; Avrupa Konseyi ne üye ülkelerin kısa süreli hapis cezalarının yerine, herhangi bir engel yaratmaksızın aynı şekilde etkili olabilecek diğer tedbirlerin mümkün olduğunca uygulanması yönündeki güncel eğilimi teşvik etmeleri arzu edilmektedir. 47. Kamu hizmeti, hükümlünün neden olduğu zararın gerçek veya sembolik karşılanması olarak kamu yararı için ücretsiz çalışmanın denetimli serbestlik kurumları tarafından organize edilmesini ve denetlemesini içeren kamu yaptırımı veya tedbiridir. Kamu hizmeti, küçük düşürücü nitelikte olmamalı ve denetimli serbestlik kurumları, hükümlülerin becerilerini geliştirmeyi ve sosyal katılımlarını destekleyen çalışma görevlerini belirleyip kullanmalıdır. 48. Kamu hizmeti denetimli serbestlik kurumlarının, çalışanlarının karına veya ticari kar amacıyla üstlenilmemelidir. 49. Uygun görevleri belirlemede, denetimli serbestlik kurumları toplumun ve çalışmanın doğrudan yararlanıcılarının güvenliğini göz önünde bulundurmalıdır. 50. Sağlık ve güvenlik önlemleri, kamu hizmetine atanan hükümlüleri yeterli şekilde korumalı ve diğer çalışanlara uygulanandan daha az özenli olmamalıdır. 51. Denetimli serbestlik kurumları, hükümlülerin değişik becerileri ve çok farklı ihtiyaçlarına uygun görev çeşitliliğini kapsayan kamu hizmetleri tasarıları geliştirmelidir. Özellikle, kadın hükümlüler, engelli hükümlüler, genç hükümlüler ve yaşlı hükümlüler için uygun işler olmalıdır. 52. Hükümlülere üstlenecekleri iş türü hakkında danışılmalıdır. Not; İlgili tavsiye kararlarına adresinden ulaşabilirsiniz yılında yayınlanan Tokyo Kuralları ve 1992 tarihli Kamusal Yaptırımlar ve Tedbirlere İlişkin Avrupa Kuralları, Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletler in bu konudaki çabalarının bir sonucudur ve kamu hizmeti yaptırımı alanında uluslararası düzeyde kaydedilecek gelişmeler için bir dizi standart oluşturmuşlardır. Son olarak Avrupa Konseyi 20 Ocak 2010 tarihindeki Bakan Yardımcılarının toplantısında Bakanlar Komitesi tarafından kabul edilen Denetimli Serbestlik Kurallarına ilişkin CM/ REC(2010)1 nolu tavsiye kararında Kamu hizmeti cezası ele alınmış ve aşağıdaki maddeler ile tanımlanmış ve önemli noktalara dikkat çekilmiştir. Kamu Hizmeti 4

5 K A M U H İ Z M E T İ N E D E M E K T İ R? Kamu hizmeti yaptırımının ilk kez ortaya çıktığı ülkeler ise İngiltere ve Galler (1972), Hollanda (1981), Fransa, İrlanda ve Danimarka (1982), Portekiz (1983), Norveç, (1984) dir. Kamu hizmeti yaptırımının Avrupa da ve dünyanın geri kalanındaki uygulamaları farklılıklar gösterse de, kamu hizmeti yaptırımının en genel özellikleri aşağıdaki gibi olmuştur; Kamu hizmeti yaptırımının infaz sürecine toplumun dahil olması, Hükümlülerin cezalarının toplum içinde infaz edilmesi, Toplum yararına ücretsiz çalışma, Hükümlünün ceza olarak ücretsiz çalışmayı kabul etmesi (İngiltere, Hollanda, Rusya ve Çek Cumhuriyeti dışında), Kamu hizmeti yaptırımının yönetilmesinde denetimli serbestlik hizmetinin rolünün öne çıkması. Ülkelerin ceza politikaları, insan haklarına verilen önem ve kıymete göre yıllar içerisinde farklı aşamalardan geçmiştir. Özellikle toplum içerisinde infazı yapılan yaptırımlar, çeşit ve içerik olarak bu gelişimden en çok etkilenmiş olan alandır. Çalışma cezası son yıllarda en çok rağbet gören yaptırım türlerinden biridir. Herkese hitap edebilmesi ve her ceza siyasetine uygun olabilmesi (bukalemun yapısı) bunda en önemli nedendir. Bu gelişmeler ile birlikte Ülkemizde özellikle son dönemde çok önemli reformlar ve yasal düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler çerçevesinde; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu yla beraber Türk Hukukuna denetimli serbestlik kurumu girmiş ve bu kurumun uygulanması ile organlarını göstermek üzere 5402 sayılı Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanunu yürürlüğe konulmuştur. Kamu Hizmeti kavramı Kamu hizmeti denildiğinde, devlet ya da özel kurumlar tarafından vatandaşlara sunulun hizmetlerin bütünü akla gelmektedir. Tek tek kişiler tarafından yerine getirilemeyen, toplumsal yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan ihtiyaçların, devletçe üstlenilmesini ve yerine getirilmesini kamu hizmeti kavramı ile açıklayabiliriz. Kamuya yönelik hizmetlerde amaç, kişilerin mutlu bir şekilde, huzur içinde yaşamalarını sağlayarak toplumsal düzeninin korunmasıdır. Bu açıdan bakıldığında, kamu hizmeti faaliyetleriyle ulaşılmak istenen sonuç ile Türk Ceza Kanununun amacı aynı niteliktedir. Türk Ceza Kanundaki düzenlemelerle, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak hedeflenmektedir. Anayasa Mahkemesi de bir kararında; Kamu hizmeti aslında bir bütündür. Bunun yerine getirilmesi de ilke olarak Devlete aittir. Ancak, toplum hayatının gittikçe genişlemesiyle çoğalan kamu hizmetlerinin mutlaka kamu kuruluşları tarafından görülmesi koşulu artık aranmamakta, bunların dışında özel kişilerce de gerçekleştirileceği kabul edilmektedir. Başka bir deyişle, kamusal hizmet birimlerinin nitelik ve özellikleriyle uğraşabildiği ölçüde, kamu ve özel hukuk kurallarından oluşan karma nitelikte yapılandırmaları mümkündür. Bu sebepledir ki, kamu hizmetleri ne surette yürütülürse yürütülsün, kamu kurum ve kuruluşlarının gözetim ve denetimleriyle hizmeti yönlendirme yetkileri var olduğu sürece, hizmet kamusal niteliğini korumuş olur demektedir. 5

6 M E V Z U A T I M I Z D A K A M U H İ Z M E T İ C E Z A S I V E F AY D A L A R I Dolayısıyla kamu hizmeti ister kamu kurumları eliyle ister özel kişi yâda kuruluşlar eliyle yürütülsün, kamu kurum ve kuruluşlarının gözetim ve denetim yetkilerinin varlığı nedeniyle, özel kişi yâ da kuruluşlarca kamunun ortak gereksinimlerini gidermek için sağlanan faaliyetleri kamu hizmeti olarak görmek gerekmektedir. Kamu yararına çalışma yaptırımı ise, temel ceza yasalarındaki değişiklikle birlikte ceza adalet sistemimize dahil olmuştur. Kamuya yararlı bir işte çalıştırma yaptırımı, hükümlünün işlediği suçun bedelini topluma bir ölçüde geri ödemesini öngörmektedir Sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunlarımızda yer verilen çalışma yaptırımı; Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Yönetmeliği'nin "Çalıştırma Yaptırımı ve Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırma Yaptırımı" başlıklı 46. maddesinde; 1) Kamuya yararlı bir işte çalıştırma yaptırımı hükümlünün; a) 5237 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi gereğince, mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olması koşuluyla ücretsiz olarak kamu kurumunun veya kamu yararına hizmet veren bir özel kuruluşun belirli hizmetlerinde çalıştırılması, b) 5275 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince, iki yıl veya daha az süre ile hapis cezasına mahkûm olanlardan hükümlülük süresinin yarısını iyi hâlle geçirenlerin, istekleri bulunmak koşuluyla kendilerinin veya kanuni temsilcilerinin veya Cumhuriyet başsavcılığının istemi üzerine, mahkûmiyet sürelerinin geriye kalan yarısını ücretsiz olarak kamuya yararlı bir işte çalıştırılması suretiyle yerine getirilir. şeklinde ifade edilmiştir. Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırma Yaptırımının Faydaları Nelerdir? Ceza infaz kurumlarının gereğinden fazla kalabalıklaşmasını önlemeye yardımcı olur. Normalde bir yıl ya da daha az hapis cezasına hükmedilecek hükümlülerin aileleriyle birlikte toplum içinde kalmaya devam etmelerine, dolayısıyla toplumsal dışlanmanın daha az yaşanmasına imkan sağlamaktadır. Ayrıca iki yıllık cezalarının yarısını ceza infaz kurumunda çektikten sonra iyi halde olmaları durumunda, yeniden aileleriyle birlikte yaşamalarına fırsat vermektedir. Dolayısıyla, hükümlüler toplumla irtibat halinde kalabilmekte ve ekonomiye değerli bir katkıda bulunabilmektedir. Kamu hizmeti yaptırımı, ceza infaz kurumundaki infaza göre daha ucuza mal olmakta ve ceza infaz kurumunun yapacağı tasarruf toplumun, devletin ve vergi mükelleflerinin lehine olmaktadır. Hükümlünün yeni ve ilave beceriler kazanmasına ve herhangi bir sorunla ki bunun kökeni suç teşkil eden davranışa da gidebilir, karşılaştıklarında tavsiyeye başvurmalarına yardımcı olmaktadır. Hafif suçlar işleyen hükümlülerin pek çoğunun mesleki becerileri zayıftır. Çalışma cezası, bu hükümlünün ücretsiz çalışma yoluyla uygulamaya yönelik deneyim kazanmasına olanak sağlamanın yanı sıra, gelecekte istihdam edilebilirlik ve eğitim alma imkanları açısından hayati önem taşıyan mesleki ve teknik becerileri kazandırma potansiyeli taşımaktadır. Hükümlünün kendi çalışması da aynı zamanda kişinin öz-disiplin kazanmasına ve zaman yönetimi tecrübesi elde etmesine imkan sağlamaktadır. Bunlar, suç tekrarını azaltan unsurlar olarak kabul edilmektedir. 6

7 M E V Z U A T I M I Z D A K A M U H İ Z M E T İ C E Z A S I V E F AY D A L A R I Topluma ve suça karşı sosyal açıdan olumlu tutum ve davranışları geliştirmektedir. Hükümlüler, cezalarını toplum içinde ve kamu yararı gözeten bir kurum bünyesinde yerine getireceklerinden ve kurumda seçilmiş sorumlu personel tarafından denetim altında tutulacaklarından, bu durum onların iş etiği konusundaki tutumlarını geliştirecektir. İş yerindeki hükümlüden sorumlu personel, hükümlülerle çok sıkı iletişim halinde olacak, onlara olumlu bir model oluşturacak ve tutum ve davranışlarında olumlu değişiklikleri teşvik edeceklerdir. Dolayısıyla çalışma cezası, suç oluşturan davranışları değiştirmeye yardımcı olmakta ve hükümlülerin yeniden suç işleme riskini azaltacak tutum ve davranışları edinmelerine olanak sağlamaktadır. mektedir. Hükümlüler iş yerindeki pratik örnekler aracılığıyla bazı becerileri öğrenmektedirler. Örneğin bir sorunla ilgili harekete geçmeden önce durum ya da sorun nasıl değerlendirilir, bir sorunun çözümü için alternatif yollar nasıl aranır ve olaylara diğer insanların açısından nasıl bakılır gibi konularda tecrübe edinmektedirler. Çalışma cezası, hükümlünün herhangi bir iş fırsatının yerini almamaktadır; çünkü kişinin kendi normal faaliyetlerine devam etmesine olanak sağlamaktadır. Çalışma cezası, nispeten hızlı bir biçimde infaz edilebilmektedir. ÖNCE Toplum ve mağdurlar, hükümlü toplum içinde ücretsiz çalışırken cezasını yerine getirdiğini açık bir biçimde görmektedir. Bu şekilde, hükümlü işlediği suç nedeniyle topluma verdiği zararın bedelini ödemektedir. SONRA Hükümlünün cezasının infazı için çalıştığı kurum, yapılan işten normal şartlarda mümkün olmayacak bir mali fayda sağlayacaktır. Bu durum yerel çevrenin kamu hizmeti yaptırımına bakış açısını olumlu olarak etkileyecektir. Çalışma cezası, hükümlülerin insan haklarından faydalanmasını sağlamakta ve toplum içinde yeniden eğitilmeleri ve yeniden sosyalleşmeleri için rehberlik ve danışmanlık almalarına imkan tanımaktadır. Hükümlülere, genelde suç teşkil eden davranışla ilgili olan sorun çözme ve düşünme becerilerini nasıl geliştirecekleri öğretil- 7

8 K A M U H İ Z M E T İ C E Z A S I İ Ç İ N K O Ş U L L A R N E D İ R? N A S I L İ N F A Z E D İ L İ R? Hangi Koşullar Altında Kamu Hizmeti Cezasına Karar Verilir? a. Kısa Süreli Hapis Cezası Yerine Çalışma Cezasına (TCK 50/1-f) hükmedebilmek için; Hükmedilen ceza bir yıl veya daha az süreli hapis cezası olmalı, Hükümlü ücretsiz çalışmayı kabul etmeli, Çalışılacak iş, kamuya yararlı bir iş olmalı, b. Hapis Cezasına Mahkumiyet Halinde Çalışma Cezasına (CGTİK 105/4) hükmedebilmek için; Hükümlü iki yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olmalı, Hapis cezasının infazına başlanmalı ve hükümlülük süresinin yarısı iyi hâlle geçirilmiş olmalı, Hükümlü ücretsiz çalışmayı kabul etmeli, Çalışılacak iş kamuya yararlı bir iş olmalı, Mahkemelerce verilen kamuya yararlı bir işte çalıştırma tedbirinin infazı, denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlükleri tarafından yerine getirilmektedir. Hakkında kamuya yararlı bir işte çalıştırma tedbiri kararı verilen hükümlüye on gün içinde denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğüne başvurması hususunda bildirim yapılmaktadır. Hükümlünün şube müdürlüğüne başvurması halinde denetimli serbestlik görevlileri tarafından hükümlü ile bireysel görüşmeler yapılmakta ve çok yönlü değerlendirmeleri içeren tanıma formu doldurulmaktadır. Hükümlü ile yapılan görüşmelerde hükümlünün suç geçmişi, kişisel, sosyal, ekonomik ve psikolojik durumları, suçla ve kamu hizmeti tedbiri ile ilgili değerleri ile ilgili ayrıntılı bilgiler alınmaktadır. Hükümlü hakkında elde edilen bilgiler doğrultusunda bünyesinde kamuya yararlı bir işte çalıştırma tedbiri kapsamında hükümlü çalıştırabilecek iş yerlerinden oluşan hizmetler listesinden hükümlüye en uygun iş yeri seçilmektedir. Kararlaştırılan iş yerinde hükümlüden sorumlu gözetmen, denetim görevlisi ve hükümlü arasında yapılan görüşmede taraflara mahkeme kararının gereklilikleri ve uygulanma mecburiyeti ile ilgili bilgi verilmektedir. Hükümlü denetimli serbestlik görevlisi ve gözetmen arasında yapılacak iş, tedbirinin yerine getirilmesi sırasında uyulması gereken kurallar ve tarafların sorumluluklarını içeren çalıştırma protokolü imzalanmaktadır. Protokolün imzalanmasının ardından denetimli serbestlik görevlisi hükümlünün hangi kurumda, hangi gün ve hangi saatlerde çalışacağı gibi bilgileri içeren denetleme planını hazırlamaktadır. Nasıl İnfaz Edilir? Kamuya yararlı bir işte çalıştırma tedbiri kapsamında çalıştırılan hükümlülerin takip ve denetimi; denetimli serbestlik görevlisinin iş yerine yapacağı ziyaretler, kurumdaki gözetmen ile yapılan düzenli görüşmeler ve kurum tarafından hazırlanan takip çizelgesi ile yapılmaktadır. 8

9 H Ü K Ü M L Ü N Ü N Ç A L I Ş M A R E J İ M İ N A S I L BELİR L E N İ R? Kamuya hizmeti cezasında çalışma rejimi nasıl belirlenir? Kamu Hizmeti Cezasında infaz süresi saat hesabı ile belirlenmektedir. Mevzuatda 4 saatin bir gün olarak belirlenmesi nedeni ile mahkemece verilen gün sayısı saate çevrilmektedir. Örneğin; 6 ay hapis cezası alan bir hükümlü 180 gün, saat olarak ise; 720 saat çalışacaktır. Hükümlünün öğrenimine devam edip etmediği işinin bulunup bulunmadığı dikkate alınarak günde en az 2, en fazla 8 saat çalışarak mahkemece verilen toplam ceza süresinin iki katını geçmemesine dikkat edilerek cezanın infazı tamamlanmaktadır. 9

10 M E K T U B U N U Z VA R 10

11 M E K T U B U N U Z VA R 11