Ulusal Uyum Planı Basın Özeti

Transkript

1 Ulusal Uyum Planı Basın Özeti Federal, eyalet, belediyeler ve sivil toplumun uyum girişimlerini ilk defa ortak bir temele oturtan Ulusal Uyum Planı, devletin tüm düzeylerinin, en önemli sivil kuruluşların ve göçmenlerin temsilcileriyle karşılıklı diyalog içersinde oluşturuldu. Ulusal Uyum Planı nda, tüm katılanlar daha iyi bir uyum için uygun önlemleri alma ve uygulama taahhütünde bulunmaktadırlar. MEVCUT DURUM Ülkemiz, bir çok başarılı uyum örneği sergileyen uzun ve belirleyici bir uyum geleneğine sahiptir. İkinci Dünya Savaşı nın sona ermesi ile birlikte, milyonlarca Alman mültecinin ve yurtlarından sürülenlerin uyumu sağlandı. Daha sonra dört milyon Alman kökenli göçmene daha kucak açıldı. İlk yabancı iş gücü alımından bu yana milyonlarca insan işçi olarak ya da insani nedenlerden ötürü ülkemize alındı. Bu zengin tarihi deneyimimizi şimdiye kadar olduğundan çok daha güçlü bir şekilde göç ve uyumla ilgili olumlu ve pragmatik bir yaklaşım doğrultusunda kullanacağız. Günümüzde Almanya da göçmen kökenli 15 milyon kadar insan yaşamaktadır. Bu, nüfusun neredeyse beşte birini oluşturmaktadır. Yarısından fazlası Alman vatandaşlığına sahip, bir çoğu Almanya da doğmuş bulunmaktadır. Bir çok göçmen çoktan toplumumuzda yerini bulmuş durumdadır. Başarılı oldukları gibi, yetenekleri ve yaptıkları ile ülkenin refahına ve de toplumsal ve kültürel çeşitliliğine katkıda bulunmaktadırlar. Demografik dönüşüm ve en iyi kafalar için dünya genelinde yürütülen rekabet ışığında bundan sonra da göç olgusunu isabetli bir şekilde Almanya nın ekonomik ve toplumsal çıkarları için kulllanmak zorundayız. Bunun için de yine sürdürülebilir bir uyum politikası ivedilikle gerekmektedir. Bununla birlikte uyum sorunları geçtiğimiz yıllarda kısmen artış gösterdi. Göç eden nüfusun belli kesimleri yetersiz derecede Almanca konuşuyor, eğitim ve meslek eğitimi seviyeleri daha düşük oluyor ve içlerinde daha çok işsiz var. Ayrıca bazıları birlikte yaşamamızın ana kurallarını, kadın hakları da buna dahil olmak üzere, kabul etmiyorlar. Genç göçmenlerin büyük bir kesiminin hissettiği perspektif ek-sikliğinin ve yeterince kabul görmeme durumunun sosyopolitik çıkmaz yollara neden olmasına engel olmak zorundayız. Kaybolmuş bir nesil oluşmamalıdır. Gelecek açısından herkesin bu zorlukları gidermeye hazır ve istekli olması büyük önem taşıyacaktır. Yoksa birliktelikten karşıtlık oluşması tehlikesi doğacaktır. Bu nedenden ötürü uyum, ulusal boyutta önem taşıyan bir ödevdir. Temelini, değer ölçülerimizin ve kültürel öz tanımlamamızın yanı sıra Alman ve Avrupa tarihinin sonucu olan ve Temel Yasa da anayasal yansımasını bulan özgürlükçü ve demokratik düzenimiz oluşturmaktadır. Uyum talimatla sağlanamaz. Devletin, göçmen kökenli olan ve olmayanlardan oluşan toplumun, herkesin çaba göstermesini gerektirir. Bir taraftan göç edenlerin toplumumuzdaki yaşamı, Temel Yasamızı ve bütün yasal düzenimizi kayıtsız şartsız kabul etmeye hazır olmaları ve özellikle Almancayı öğrenerek Almanya ya aidiyetlerinin belirgin bir işaretini koymaları büyük önem taşımaktadır. Göç alan toplumun ise buna kabul ve hoşgörü göstermesi, sivil toplum bilincine sahip ve yasal olarak bizimle yaşayan insanlara samimiyetle kucak açmaya hazır olması gerekmektedir.

2 UYUM POLİTİKASININ BELİRLEYİCİ HATLARI Federal çerçevede, gelen göçmenlerin potansiyellerini tanıyıp güçlendiren, etkinleştirici ve sürdürülebilir bir uyum politikası doğrultusunda yeni yollarda ilerlenilmektedir. Uyum sağlamaya ısrarla karşı koyan göçmenler, yaptırımlarla da karşılaşabileceklerini hesaba katmak zorundadırlar. Uyum politikamız özellikle modern bir göç mevzuatını ve göçmenlerle bilhassa Ulusal Uyum Planı ve Alman İslam Konferansı çerçevesinde olmak üzere kurumsallaştırılmış bir diyaloğu önemsemektedir. İlgili görüşlerini dile getirdiği İyi bir birlikte yaşam açık kurallar başlıklı 12 Temmuz 2006 tarihli belgesi temelinde federal hükümet uyum politikası için aşağıdaki belirleyici hatları tesbit etmektedir: Başarılı uyum politikası diyalog ve sıkı işbirliği anlamına gelir. Ulusal Uyum Planı göçmenlerle sürdürülen sıkı ve yapıcı bir işbirliğinin sonucudur. Federal, eyaletler ve belediyeler bazında ve devlet dışındaki alanlarda uyum programlarının planlanması ve şekillendirilmesinde göçmenlerin ve kuruluşlarının çalışmalara daha çok alınmaları doğru bir yoldur. potansiyelleri uyandırır ve kullanır. Göçmenlerin çok yönlü yeteneklerine, başarılarına ve etkin katılımlarına güvenir, basma kalıp olandan kaçınır ve sorunları toplumun daha çok gelişmesi yolunda birer sınama ve fırsat olarak değerlendirir. göç kökenli kadınların kilit bir rol oynadığını görür. Meslek hayatında ve aile içinde, ama sosyal, toplumsal ve siyasi katılımları ile de bir sonraki kuşağın uyum sürecini önemli derecede etkileyenler özellikle kadınlar olmaktadır. Bu nedenden ötürü kadın ve kız çocuklarının potansiyallerini güçlendirmemiz gerekmektedir. Aile içi şiddete karşı daha güçlü önlem alınması ve daha iyi koruma sağlanması şarttır. etkin bir sivil toplum anlayışına dayanır. Uyum sadece devletin görevi değildir. Mümkün olduğu kadar çok insanın sorumluluk üstlendiği ve insiyatif kullandığı etkin bir sivil toplumu gerektirmektedir. gücünü tüm katılanların sorumluluk duymalarından ve etkin katılımlarından kazanır. Ulusal Uyum Planı nın sürdürülebilir, etkin ve somut olması, tüm aktörlerin özgün katkıları ile katılımda bulunmalarından kaynaklanmaktadır. Bütün katkıda bulunanların verdikleri 400 kadar taahhüttle birlikte bağlayıcılık kazanmaktadır. her seviyede ortak bir görevdir. Federal, eyaletler ve belediyeler çerçevesinde etkinleştirici ve sürdürülebilir bir uyum politikası doğrultusunda taahhütte bulunulmaktadır. Ancak münferit programların birbirleriyle daha uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir. hedefe yönelik olmalıdır. Göçmenler, homojen bir grup değildir. Bu nedenden ötürü teşvik tasarımları bireylere, kendilerinin yeteneklerine, becerilerine ve uyum gereksinimlerine göre somut bir şekilde geliştirilmelidir.

3 bulgulardan hareket eder. Dolayısıyla başarılı uyumun çerçeve şartlarına dair araştırma, istatistik ve bilgimizi belirgin bir şekilde iyileştirmemiz gerekmektedir. Vatandaşlığa göre farklılıkların yanı sıra göç kökeninin de uyum politikasının planlanması ve denetlenmesi için kıstas alınması gerekmektedir. açık göstergelerle ölçülebilir olmalıdır. Bu göstergelerin geliştirilmesi ve düzenli aralıklarla verilen rapor ve değerlendirmelere temel teşkil etmeleri gerekmektedir. I. FEDERAL ÇERÇEVEDE ALINAN ÖNLEMLER Mali planlama süreci içersinde federal hükümet doğrudan uyum teşvikleri ya da öncelikli olarak uyumu teşvik etmeyi amaçlayan programlar için yılda 750 milyon kadar kaynak sağlayacaktır. Bunun yanı sıra federal çerçevede dolaylı olarak uyumu teşvik eden yüksek sayıda programı da finanse etmeye devam edecektir. Özellikle aile, eğitim ve iş pazarı politikalarındaki genel teşvik programları göçmen aileler için de bilhassa fayda sağlamaktadır. Federal hükümet varolan teşvik pro-gramlarını gözden geçirecek ve gerekirse hedef aldıkları göçmen grupları arasında daha faydalı olmak üzere yönlendirecektir. Federal hükümet 2008 yılının sonuna kadar Ulusal Uyum Planı nın uygulaması ile ilgili bir ara bilançosu çıkartacaktır. Eğitim yolu ile uyum Eğitim, sosyal, kültürel ve ekonomik uyumun esas anahtarıdır. Almancayı iyi bil-mek bunun en önemli şartıdır. Bu, fırsatlar yaratan ve potansiyalleri geliştiren bir eğitim sistemini gerektirmektedir. Federal hükümet, eyaletler ve belediyelerle birlikte 3 yaşın altındaki çocuklar için bakım yerlerinin 2013 yılına kadar ortalama yüzde 35 oranında bir kapsama alanına erişmesini amaçlamaktadır. Bu genişlemenin mal olacağı masrafların önemli bir bölümünü devlet üstlenecektir. Genişleme, göçmen kökenli çocuklara da hitap ederek küçük yaşta başlayan dil teşvikine olumlu etkisi olacaktır. demografik gelişmeden ötürü kullanılmayan bütçe kaynaklarının eğitimin iyileştirilmesi için değerlendirilmesini onaylamaktadır. çocuklara tam gün bakım veren kurumlarda genel dil teşviki yapılması için bir tasarım geliştirmektedir. dil durumunu tesbit etme yöntemlerine dair araştırmaları teşvik etmektedir. Böylece bu araştırmaların öğrencilere yönelik teşvik planlarının ve eğitimciler için meslek içi eğitim tasarımlarının geliştirilmesine olanak sağlamaları amaçlanmaktadır. on federal eyaletle birlikte FörMig programı üzerinden dil eğitimi için toplu bir tasarımın geliştirilmesine destek vermektedir. Schulverweigerung Die 2. Chance model programı ile okulu terk edenle-rin tekrar okula uyum sağlayabilmelerini ve mezun olabilme şanslarını yü-kseltmeyi amaçlamaktadır.

4 eyaletleri eğitim konulu araştırmaların yürütülmesinde ve uyum sürecini iyileştirme doğrultusunda tasarıların ve araçların geliştirilmesinde desteklemektedir. Dil bilgisi yolu ile uyum Federal devletin uyum kursları Dil, uyumun ön koşuludur. Uyum ancak, göç edenlere Almanya daki yaşam şartları, günlük yaşantının her alanında kendi başlarına hareket edebilecek kadar tanıtılabilirse başarılı olabilir. Federal devlet bu amaçla uyum kursları ile 1 Ocak 2005 ten itibaren ilk defa tek tip ve göçmenlere yönelik dil ve yönlendirme kursları gerçekleştirmektedir. Aralık 2006 da yapılan bir değerlendirme ile nitelik açısından iyileştirmelerle ilgili öneriler getirilmiş bulunmaktadır. Mümkün olduğu kadar bütün katılanların kursları başarılı ile bitirmeleri için kurs saati kontenjanları gereksinime göre genişletilmekte ve kurs imkanları nitelik açısından iyileştirilmektedir. Buna, özellikle anne babalara ve kadınlara yönelik uyum kurslarında nitelikli çocuk bakım imkanlarının sunulması da dahildir. Federal devlet, uyum kursu imkanlarını zaman kaybettirmeyecek şekilde ve ülke genelinde genişletecektir. göçmenlere özel ilk danışma hizmeti, ya da genç göçmenlere yönelik hizmetler ve dil kurslarını veren kurumlar arasında daha güçlü bir işbirliği doğrultusunda etkin olur. Meslek eğitimi ve iş hayatında uyum Eğitim, genel ve meslek eğitimi olarak toplumsal uyumun merkezi bir öğesidir. Göçmen kökenli genç insanların meslek eğitimine ve meslek hayatına girişlerini iyileştirmek için federal devlet özellikle göçmen kökenli gençlere yönelik eğitim olanakları sayısını yükselten programları güçlü bir şekilde desteklemektedir. Federal devlet, eğitim anlaşmasına ortak olan taraflarla birlikte eğitime ve meslek eğitimine istekli göçmen kökenli genç insanların mesleki açıdan uyum sağlamalarına yönelik uğraşları yoğunlaştıracaktır. eğitim anlaşmasına ortak tarafların çabalarını, Gençlere ilk mesleki kalifikasyonu sağlayan özel federal program başlıklı programı (EQJ-Programm) ile destekleyecek ve bu başarılı programı kişiye yer sunmak üzere genişletecek ve süresini uzatacaktır. Alman Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği (DIHK) ve yabancı-alman ekonomi birlikleri ile ortak hareket ederek Aktiv für Ausbildungsplätze (Eğitim yerleri için etkin olmak) girişimi ile 2010 yılına kadar sahipleri yabancı asıllı olan şirketlerde kadar yeni eğitim yeri kazanma hedefini güdecektir. JOBSTARTER programı ve Yabancı işletmelerde meslek eğitimi koordinasyon merkezi (KAUSA) de dahil olmak üzere özellikle göçmen kökenli gençlerin eğitim durumunu iyileştirmeye katkıda bulunacaktır. kamu idaresi ve işletmelerdeki kendi yetki alanında eğitim gören göçmen kökenli gençlerin sayısının yükselmesi için çaba gösterecektir.

5 yabancı eğitim görenlere sağlanan meslek eğitimi yardımlarını ve devlet tarafından sağlanan kredi (BAföG) imkanlarını genişletecektir; özellikle oturma hakkı ve Almanya da kalma perspektifi olan gençler için. göçmen kökenli genç kadınlara iş pazarında ve mesleki açıdan kişiye özel yönlendirme açısından bir kılavuzluk programı sunacaktır. Uyum, göç eden aile fertlerinin iş hayatına etkin bir şekilde katılmaları durumunda en iyi şekilde başarılı olmaktadır. Ekonomi ve idare gelecekte, özellikle gerekli dil becerisine ve kültürler arası yetiye sahip personele ihtiyaç duyacaktır. İş pazarına uyumun belirgin bir şekilde iyileştirilmesi bu nedenden ötürü sosyal ve sosyopolitik nedenlerden ötürü olduğu kadar ülke ekonomisi açısından ivedilikle gerekli görülmektedir. Federal devlet Kalifikasyon yolu ile Uyum (IQ) adını taşıyan danışma ve bilgi ağına Federal İş Ajansı ve devlete bağlı olmayan kuruluşlarla birlikte göçmenlerin iş pazarındaki durumunu iyileştirici yeni stratejiler geliştirme görevini verdi. Değerlendirme tamamlandıktan sonra geliştirilen araçların ve eylem olanaklarının iş pazarı politikasına ne derecede aktarılabileceği incelenecektir. olanakları çerçevesinde göçmen kökenli personelin payını da uygunluk, başarı ve yeterlilik kıstaslarına göre yükseltecektir. Bunu yaparken, dil becerisinin ve kültürler arası yetilerin uygun bir şekilde dikkate alınmasını amaçlamaktadır. ekonomik alandaki Çeşitliliği fırsat bilmek Almanya daki şirketlerin çeşitli-lik şartnamesi girişimine destek vererek buna göçmenlerin iş pazarındaki ve meslek eğitimindeki durumunu iyileştirmeyi hedef alan İş yerinde çeşitli-lik / İstihdam kaynağı çeşitlilik kampanyası ve yarışma dizisi ile eşlik et-mektedir yılının ortasından itibaren Avrupa Sosyal Fonu (ESF) programı çerçevesinde Almanca diline mesleki açıdan sağlanan teşviki artırmaktadır. Bun-dan böyle göçmen kökenli herkese açık olacak bu teşvikin uyum kurslarını iş pazarına bağlantılı olarak tamamlaması amaçlanmaktadır. ESF-Federal Programı nın teşvik süresindeki uygulaması esna-sında göç politikası ile ilgili noktalara özellikle dikkat ederek Ulusal Uyum Planı nı bir dizi ek programla destekleyecektir. mesleğe bağlantılı dil teşvikini 2007 yılı ortasından itibaren genişletecektir. Bundan böyle göçmen kökenli herkese açık olacak bu teşvik ile federal bü-nyede sağlanan uyum kurslarının iş pazarına ilişkin tamamlanması amaç-lanmaktadır. Bilimde uyum Alman bilim sistemi bir çok alanda başarılı bir uyumu simgelemektedir. Almanya den fazla yabancı yüksek okul öğrencisini ve yüksek kalifikasyona sahip bilim insanını memnuniyetle ağırlamaktadır. Federal devlet,

6 ilim alanında uyumu, dünya genelinde en iyilerin kazanılması ve Alman-ya nın yüksek öğrenim merkezi ve yeni fikirler ülkesi olarak dünya genelinde iyi bir konumda bulunması için desteklemektedir. yetenekli ve yüksek yetenek sahibi olup Almanya da eğitim görmüş ya da sonradan Almanya ya gelen yabancıları yüksek okul öğrenimlerinde ve bilimsel alanda en başta, göçmenlere özel eğitim ve yetenek teşviki olanaklarını genişletme yoluyla daha yoğun bir şekilde teşvik etmeye odaklanmaktadır. göç ve uyum araştırmalarını desteklemektedir. eyaletlerin, yabancı yüksek okul öğrencilerinin öğrenim başarılarını iyileştirme konusundaki uğraşılarını memnuniyetle karşılamakta ve bunu aracı kuruluşlar çerçevesinde desteklemektedir. Almanya ya göç eden akademisyenlerin iş pazarına göre vasıflandırılmaları programlarını daha da geliştirecektir. Kadınlar ve kız çocukları Almanya da yaşayan göçmen kökenli insanların neredeyse yarısı kadınlar ve kız çocuklarıdır. Kadın göçmenlere, anne olarak bir sonraki nesillerin uyum sağlayabilmelerinde kilit bir rol düşmektedir. Federal devlet, kadın göçmenlerin çeşitli yaşam tarzlarında varolan potansiyellerini güçlendirme ve kadınlar ile kız çocuklarını toplumsal ve siyasi katılımlarındaki çeşitli olanaklarında destekleme yolundaki çabalarını sürdürecektir. Aşağıdaki önlemler, uyuma önemli katkı oluşturmaktadır: Ebeveynler ve kadınlara yönelik uyum kurslarının ders saati kontenjanları-nın genişletilmesi, kursları veren kurumların nitelikli çocuk bakım imkanlarını kanıtlama zorun-luluğu, yabancı eğitim görenlerin ve yüksek okul öğrencilerinin teşvikinin iyileştiril-mesi, federal devletin göçmenlerle diyaloğu sürdürmesi ve göçmen örgütlerini gelecekte, projelerin planlanması ve gerçekleştirilmesi aşamasında daha güç-lü bir şekilde dahil etmesi. Zorla evlendirmeler hayat perspektiflerini yok etmekte ve mağdurların insan haklarını en ağır şekilde zedelemektedir. Federal devlet, zorla evlendirmelere karşı mücadelesini ve mağdurlara destek vermeyi aşağıdaki örneklerde olduğu gibi sürdürecektir: Elektronik ortamda mağdurlar ve profesyonel destek sağlayanlardan oluşan bir model projenin yürütülmesi ile. Zorla evlendirmelerin kapsamı ve boyutu ile ilgili verisel bilgilerin yakın za-manda iyileştirilmesi ile. Sığınma yerlerinin gerekli sayıda olmasına ve yardım maliyetlerine dair gü-vence verilmesine katkı sağlayarak.

7 Muhitinizde uyum Oturulan yerdeki yakın çevre uyum sürecinde merkezi bir rol oynamaktadır. Fede-ral devlet belediyelerin uyum başarılarını özellikle takdir etmektedir. Uyumun tüm belediyenin görevi olduğu ve belediyenin tüm görev alanlarını dikkate alan toplu tasarımların gerekli olduğu tartışmasızdır. Çoğu kez de, özellikle çok göçmenin yaşadığı dezavantajlı semtlerde bir o kadar daha büyük eylem gereksinimi bulunmaktadır. Federal devletin ve eyaletlerin ortak programı Özel geliştirme gereksi-nimi olan semtler Sosyal Şehir merkezi bir eylem aracını teşkil etmektedir. Federal devlet, Sosyal Şehir programı için her yıl mali yardımlar sunmaktadır. Sağlanılan teşvik sürdürülmekte ve toplam olarak şu anki seviyede tutulmaktadır. Sosyal Şehir programının kapsadığı alanlarda ayrıca sosyal alandaki kümeleşmenin isabetli bir şekilde istihdam ve vasıflandırma teşviki önlemleri ile güçlendirildiği İstihdam, Eğitim ve Yerinde Katılım programını gerçekleştirmektedir. Göç/Uyum ve Semt Politikaları model programı ile uyumun teşvik edilme-sine yönelik stratejileri ve eylem olanaklarını denemekte ve bunlara eşlik etmektedir. Kültürel uyum Kültür sürdürdüğümüz birlikte yaşamın önemli bir temelidir ve farklı kökenlerden insanlar arasında bağlar oluşturur. Federal devlet kültürel uyuma dair etkinliklerini yoğunlaştırmakla birlikte kültürel eğitime ağırlık vermektedir. Bunun için diğer noktaların yanı sıra konuyu daireler üstü ağırlıklı bir görev olarak ele almak için Kültür ve Uyum adı altında bakanlıklar arası bir çalışma grubu oluşturacaktır. uyum düşüncesini teşvik prensipleri arasına alacak ve kendisinin gerçekleştirdiği kültürel projelerde bu hedeflere yönelik sorumluluğunu yeri-ne getirecektir. Uluslararası Müzeler Kurulu - International Council of Museums (ICOM) nezdinde Müze Göç Kültür Uyum adı altında bir çalışma grubunun kurulmasını önerecektir. Alman-Fransız Bakanlar Kurulu ve Avrupa Kültürler Arası Diyalog Yılı 2008 çerçevesinde Fransa ve İngiltere ile işbirliğini uyum ve kültürel eği-timle ilgili önlemler alanında yoğunlaştıracaktır. Spor yolu ile uyum Spor, farklı kökenlerden insanların dostça ve adil bir şekilde karşılaşmalarına önemli derecede katkıda bulunmaktadır. Spor, uyum motoru etkisi yapmaktadır. Spor dernekleri ve birlikleri uzun yıllardır gayet doğal bir şekilde uyuma büyük bir katkıda bulunmaktadırlar. Federal devlet,

8 Spor yolu ile uyum programının maliyetini karşılar ve gelecekte, örneğin kapsamlı bilimsel bir değerlendirmenin yapılması ile, daha etkili olmasını sağlayacaktır. deneyimlerin paylaşılmasını daha iyi sağlamak ve farklı projelerin arasında bir ağın oluşturulması için çeşitli bölgeler üstü ve bölgesel olanakların dökümünü sunmak üzere bir bilgi platformunu kurar. örgütlü spor etkinliklerinin kültürler arası faaliyetlere açılma çabalarını Integration. Wir machen mit! ( Uyuma biz de varız! ) adlı kamuya yönelik kampanya ile destekler. Medya yolu ile uyum Medya göçmenlerin kamu tarafından nasıl algılandığını belirler ve uyum konusunda kanaat belirleyicidir. Bu nedenden ötürü medyanın özel bir sorumlu-luğu vardır. Bağımsız habercilik anlayışı ve medya politikasının eyaletlerin yetki alanına girmesinden ötürü federal hükümet yazılı ve görsel basını uyum politikas-ına olan katkılarında destekler. Federal devlet, fikir atölyeleri çerçevesinde uyuma hizmet eden televizyon program format-larını destekler. Bunun için Grimme Enstitüsü, Civis Medya Vakfı, Deutsche Welle ve Uyum ve Televizyon Federal Girişimi ile işbirliği yapar. örneğin çalışma atölyeleri şeklinde ya da bir Türk-Alman televizyon konfer-ansı ile Türk ve Alman medyasının işbirliğinin teşvikini inceler. Yurttaş etkinliği yolu ile uyum Uyum, sivil toplumun çok yönlü etkinlikleri olmadan düşünülemez. Yurttaş etkinlik-leri sosyal birlikteliği yaratır ve uyum için başarılı bir katalizatör görevini görür. Göç eden ailelerin mensubu insanların etkin oluşları çok yönlülüğü artan toplumumuzu zenginleştirmektedir. Ama bunun takdir ve somut olarak teşvik edilmesi de gerekmektedir. Federal devlet, göçmenlerin ya da ilgili kuruluşların uygun katılımını sağlayacaktır ve bunu federal programlar, federal yapının desteklediği alt yapı ve ağ kurma projel-eri ve ihaleler çerçevesinde olduğu gibi kurulların ve uzman kurulların üyelerinin belirlenmesinde gerçekleştirecektir. kültürler arası daha güçlü bir açılımın ve ağ kuruluşunun sağlanmasını alt yapı projelerinin teşvikinde bir kıstas olarak ele alacak ya da teşvik sözleş-melerine temel alacaktır. proje sahibi göçmen örgütlerine konuyla ilgili yardım sunacak ve bunun için göçmen örgütlerinin bir ağ kurmalarını destekleyecektir. II. EYALETLERIN KATKISI Toplumumuzun iç birlikteliği ve geleceğe hazır olması açısından uyumun yüksek derecede önem taşıdığının bilincinde olarak eyaletler Ulusal Uyum Planı na ortak katkılarını sunmaktadırlar. Eyaletler, federal devlet, belediyeler ve sivil toplumla iş

9 birliğinde bulunarak uyumun başarılı olması için taşıdıkları sorumluluğun arkas-ında durmaktadırlar. Uyum politikası bütün eyaletlerde geleceğe yönelik merkezi bir toplumsal görev olarak kavranmaktadır. Uyum politikasının kapsamlı bir yak-laşım olarak ele alınması eyaletlerin ortak görüşüdür. Uyumu teşvik etmek için varolan çok yönlü tek tek programı birbiriyle daha uyumlu hale getirme, isabetli toplu tasarımlara dahil etme ve sorumlulukları net bir şekilde tesbit etme görev-lerini yerine getirmeye devam edeceklerdir. Bu esnada eyaletler için Hedefte birlik Yolların çeşitliliği prensibi geçerlidir. Eyaletler federal devlet ve sivil toplum ile sürdürdükleri sıkı işbirliğinin yanı sıra eyaletler arasındaki diyaloğun daimi hale getirilmesini vazgeçilmez bir şart olarak görmektedirler. Bu nedenden ötürü eyaletler, işbirliklerini daha çok geliştirmeyi ve uyum politikasına dair programlarla önlemler üzerine iyi uygulama bağlamında düzenli aralıklarla bilgi alışverişini sağlamayı görev edinmektedirler. Uyumdan sorumlu bakanlar ya da senatörler Ulusal Uyum Planı nın uygulanması sırasında ve uyum politikası ile ilgili güncel konuların irdelenmesi amacıyla gelecekte de bir araya geleceklerdir. Eyaletler, uyum konusuna insanların dostça yan yana yaşamalarından çok daha fazla anlam yüklemektedirler. Uyum karşılıklı saygı kültürünü şart koşmaktadır. Bunun için teşvik ve talep ilkesi temel alınır. Bu, göç edenler ve ailelerinin yetenekleri ve potansiyelleri ile katılım sahibi olmak için çaba göstermeleri ve uyum için sunulan olanaklardan faydalanmaları anlamına gelmektedir. Bunun karşılığında, kendi güçlerinin yetersiz kaldığı durumlarda göç alan toplumun dayanışmasını ve desteğini göreceklerdir. Yerinde uyum Eyaletler, Avrupa Birliği nin, federal devletin ve kendilerinin sunduğu entegre kent-sel gelişim programlarının uyum önlemleri çerçevesinde daha yoğun bir şekilde kullanılmasında etkin olacaklardır. Eğitim yolu ile uyum Eğitim, başarılı uyum sürecinin en önemli kaynağıdır. Eyaletler, dil eğitimini çocuk gündüz bakım evlerinin gündemlerine konular üstü bir görev olarak entegre etmek istemektedirler. çocuk gündüz bakım evleri ve ilkokullar için ortak ve birbirleriyle yüksek derecede uyumlu öğrenim ve eğitim planları hazırladılar ya da hazırlamak-tadırlar. okula başlamadan önce dil durumunun tesbit edilmesini ve gerekli görülürse teşvik sağlanmasını planlamaktadırlar, ya da bunu bunu hayata geçirmişlerdir bile. göçmen kökenli çocuk sayısının yüksek olduğu kurumlar için daha çok teş-vik programının uygulanmasını amaçlamaktadırlar. eğitmenlere kalifikasyon kazandırıcı teşvik programlarını kesinlikle gerekli görmektedirler. bütün okul türlerinde ve seviyelerinde dili destekleyici önlemlerin alınmasını sağlayacaklardır.

10 bunu, her derste ve her öğretmenin görevi olarak algılamakta ve her öğret-menin dil eğitimi görevini yerine getirebilmesi için önümüzdeki beş yılda gerekli meslek içi eğitim olanaklarını sunma yükümlülüğünü üstlenmekte-dirler. Almanya ya göç eden ailelere yönelik çalışmalarını yoğunlaştıraracaklardır; velilere yardımcı olabilecek iki dilli gönüllü kişilerin görev alması ve bu görev için kalifikasyon kazanmaları konusunu incelemekte ve veliler için sis-tematik ve hedefe yönelik bilgilendirme uygulamasını başlatmaktadırlar. gelecek beş yılda göçmen kökenli gençler arasında okulu yarıda bıra-kanların oranını belirgin bir şekilde azaltmak ve öğrenciler arasındaki genel ortalamaya eşitlemek istemektedirler. varolan okul sistemleri arasındaki geçiş olanaklarını yükselterek göçmen kökenli çocuk ve gençlerin ileri eğitim kurumlarına geçiş oranını genel orta-lamaya eşitlemeyi hedef almaktadırlar. göçmen kökenli öğrenci oranı yüksek olan okullara özel imkanlar sunacak-lardır (örneğin sınıflardaki öğrenci sayısını düşürmek, öğretim kadrosunu genişletmek, öğretim görevlilerine uzman sosyal pedagoglarla destek sağlamak). bu okulların özel kalifikasyon sahibi personel gereksinimini işe alınan göçmen kökenli öğretim görevlilerinin, eğitmenlerin, sosyal pedagogların sayısının artırılması ve meslek içi eğitimin tutarlı bir şekilde sağlanması ile karşılayacaklardır. Bunun için, öğretmenlerin eğitim standartları arasında kültürler arası yetkinlik kazanmaya yönelik modülleri öngörmüş bulunmak-tadırlar. meslekle bağlantılı dil teşvikine özel ilgi göstermektedirler ve bu nedenden ötürü göçmen kökenli öğrenci sayısı yüksek olan meslek eğitimi okullarına da özel destek verilmesi için gayret etmektedirler. okul eğitimlerini Almanya da gören yabancıları lise diploması almaları ve yüksek öğrenime başlama doğrultusunda daha da yoğun br şekilde motive etmek istemektedirler. yüksek öğrenim gören yabancı öğrencilerin başarı oranını Almancayı öğrenmelerine destek sağlayarak ve danışma, eşlik edici ve coaching programlarıyla yükseltmek istemektedirler. İş hayatına uyum Toplumsal uyum sürecinde bir işte çalışmanın önemi büyüktür. Eyaletler, iş pazarına uyumu eyaletlere özel iş pazarı programlarıyla desteklemekte-dirler. işveren olarak uygunluk, beceri ve başarı faktörlerini dikkate alarak göçmen kökenli personel sayısını yükseltme doğrultusunda etkin olacak ve gerek dil yetkinliğini gerek kültürler arası yetkinliği uygun bir şekilde dikkate alacak-lardır. Ulusal Eğitim ve Yeni Nesil Uzman İş Gücü Antlaşması çerçevesinde

11 okuldan meslek hayatına geçişi daha iyi yönetmek ve bu esnada özellikle göçmen kökenli gençleri desteklemek üzere taahütte bulundular. idareler, okullar, gençlere yönelik kurumlar, yerel esnaf, iş ajansları, iş ajanslarının görevini yerine getiren çalışma grupları ya da belediyeler, göçmen kuruluşları, göç edenlerin oluşturduğu yerel işveren birlikleri ve diğer aktör-ler arasında ağların ve işbirliklerinin kurulmasına dair insiyatif kullanmakta-dır ve bunları desteklemektedirler. serbest meslek sahiplerine ve kendi işini yeni kuranlara yönelik bilgilendirme ve danışma hizmetlerini göçmenleri daha çok dikkate alarak sunmaktadırlar. sahipleri göçmen geçmişine sahip şirketlerde daha çok meslek eğitim yerinin açılması için reklam yapmaktadırlar. Uyum kursları Eyaletler yetki alanları çerçevesinde uyum kurslarının başarılı olmalarına katkıda bulunarak, yabancılar daireleri, iş ajansının görevlerini üstlenen çalışma gru-pları/seçilmiş belediyeler, uyum kursu sunan kuruluşlar, Federal Göç ve Mülteciler Dairesi ne bağlı yerel koordinatörler ve göçmenlere odaklanan danışma merkezleri arasında daha iyi bir işbirliğinin yürütülmesi doğrul-tusunda çalışmaktadırlar. kurulan ağa tam gün bakım sunan çocuk yuvalarını, okulları, gençlere yardım kuruluşlarını ve sosyal konut kurumlarını (kiralık ev sunan kurumlar) dahil tutarak, eski göçmenlerin uyum kurslarına katılabilmelerini daha mümkün kılmayı amaçlamaktadırlar. Kadınlar ve kız çocukları Eyaletler, Almanya ya göç eden çok sayıda kadını aileye, meslek hayatına, komşuluk ilişkilerine ve topluma uyum için katkılarından ötürü takdir etmekte, kız çocuklarının ve kadınların tam olarak eşit katılım haklarını ve fırsatlarını sürdürülebilir bir şekilde güçlendirmek ve bu amaçla, kız çocukları ve kadınların özellikle meslek ve partner seçiminde özgür iradeleri doğrultusunda tercih haklarını kullanmalarına engel olunuy-orsa, önlem almaya, kriz müdahalesine ve destek sağlamaya yönelik ted-birler almak istemektedirler. Sağlık Göçmen kökenli olup, eğitimden uzak kalmış ve sosyal açıdan zayıf olan insanlar, sağlık sistemindeki önlem alıcı ve genel olanaklardan diğerlerinden daha az faydalanmaktadırlar. Eyaletler, göçmen kökenli insanların sağlık sistemine katılımlarını, sistemin kültürler arası açılımı yoluyla iyileştirmek ve

12 sağlık alanındaki olanaklara ve sağlık bilgilerine erişimi ve sıhhat konuların-daki yetkinliği iyileştirmek ve bu amaçla hedef gruba özel olanakları daha da geliştirmek ve hayata geçirmek istemektedirler. Göç geçmişli daha yaşlı insanlar Göç geçmişli daha yaşlı insanların payının giderek artmasına rağmen bir çoğu, üçüncü yaş grubu insanlara yönelik olanaklardan ve bakım hizmeti veren kuruluşlardan faydalanamamaktadırlar. Eyaletler bu olanakları hedefe yönelik bilgilendirme ve üçüncü yaş grubuna yönelik hizmet ve bakımda kültürel açıdan hassasiyet gösteren çalışma yöntemlerini teşvik ederek iyileştireceklerdir. Yurttaşlık sorumluluğu ve eşit katılım yolu ile uyum Sosyal dayanışma yurttaş sorumluluğunun geniş yelpazeye yayılı biçimlerine gereksinim duyar. Eyaletler, tek tek kişilerin göze çarpan sorumluluk örneklerini onore ederek ve başarılı uyum projelerini ödüllendirerek takdir anlayışını teşvik etmektedirler ve sorumluluk üstlenen yurttaşları uygun kurullara atayarak uyum konusundaki bilgilerinden faydalanmaktadırlar. Spor yolu ile uyum Sporun olağanüstü uyum gücü bulunmaktadır. Spor ekip ruhunu, adil olmayı ve kabul edilmeyi sağlar. Eyaletler, özellikle kitlelere hitap eden spor dallarında spor yerlerinin inşa edilmesini, onarılmasını ve modernleştirilmelerini finanse etmektedirler. sporu, çeşitli şekillerde desteklemektedirler, örneğin Spor yolu ile Uyum programına katılarak. uyum teşvikinin yapısı ve spor dernekleri arasındaki ağı daha yoğun bir şe-kilde geliştirmek istemektedirler. Medya Eyaletler, özellikle özerk kamu kuruluşları olan yazılı ve görsel basın olmak üzere medyanın uyum açısından merkezi ve konular üstü bir görevi olduğu kanaatindedirler. Eyalet Başbakanları bu yüzden ARD ve ZDF kanallarından geliştirilecek ve hayata geçirilecek programlara dair öneri getirmelerini rica etmektedirler. Uyum gözlemleri Eyaletler, mevcut istatistiklerde alışılagelen Alman ve yabancı şeklindeki ayırımın, uyumun son durumunu tesbit etme açısından ancak sınırlı geçerliliğe sahip olduğu

13 görüşündedirler ve uyumu yönlendirme uygulamalarına temsili araştırma yöntemi Mikrozensus un yeni veri kalitesini yansıtmayı planlamaktadırlar. III. BELEDİYELERİN KATKISI Bazı belediyelerde nüfusun neredeyse yüzde 30 unun göç geçmişi bulunmaktadır. Bu gelişme, demografik gelişmeden de ötürü önümüzdeki onlarca yıl boyunca sürecek ve uyum çabalarının sürdürülmesini ve iyileştirilmesine devam edilmesini gerekli kılacaktır. Bir çok iyi örnekle çok çeşitli şekillerde yerel çerçevede başarılı uyum önlemlerinin alınmış olduğu ortaya çıkmaktadır. İl, ilçe ve belediyeler uyum konusundaki büyük sorumluluklarının bilincindedirler. Kendilerinden, göçmen kökenli insanların uyumu için varolan yönlendirme potansiyallerini kullanmaya devam etmeleri beklenilmekte ve buna hazır bulunmaktadırlar. İleri gelen yerel örgütlenmelerin federal birliği üyelerine şu önerilerde bulunmaktadır: Belediyelerin konular üstü görevi olarak uyum Uyumun, yerel politikada yüksek bir değer taşıması. Uyumun, bölümler üstü bir ödev olarak yerel idarede temel ve önemine lay-ık bir yer edinmesi. Sözkonusu yerel gereksinimlere göre uyarlanmış toplu yerel stratejilerin geliştirilmesi ve bunun sürdürülmesi. Yerel ağların desteklenmesi Toplumsal, siyasi ve ekonomi alanındaki aktörlerin aralarında daha güçlü bir ağın kurulması için çaba gösterilmesi ve gerekli görülürse ağ kurulmasına dair girişimde bulunulması. Değişik uyum girişimlerinin birbiriyle uyumlu olması ve koordine edilmesi için aktörler arasında merkezi bir rol üstlenilmesi. İdarenin kültürler arası açılımı İdarede görevlilerin arasındaki göçmen kökenli insanların sayısını yükselt-mek. İdarede kültürler arası yeti gereksinimini daha etkin bir şekilde karşılama amacıyla çalışanlara meslek içi eğitim verilmesi. Katılım ve yurttaşlık sorumluluğu yolu ile uyum Yurttaşlık sorumluluğunu gösteren göçmenleri ve bu sorumluluğu göçmen-ler için ve göçmenlerle birlikte üstlenenleri desteklemek ve teşvik etmek. Göçmen kökenli insanların sosyal ve siyasi yaşamın karar ve şekil verici süreçlerine daha yoğun katılımını sağlamak. Bu bağlamda göçmen nüfus arasındaki kadınların da katılımını savunmak.

14 Göçmenlerin bilgi çoğaltan ve uyuşmazlıkları yönetici yetilerinden daha yo-ğun bir şekilde faydalanmak. Dil ve eğitim Göçmenlerin federal devletin ve eyaletlerin eğitim olanaklarından faydalanmalarını desteklemek (örneğin ilgili olanaklar üzerine bilgilendirerek) ve olanaklara erişebilmelerini sağlamak. Eğitim olanaklarını yerel çerçevede alınan önlemlerle tamamlamak. Bu olanakları federal devletin ve eyaletlerin sunduğu olanaklarla bağlantılı hale getirmek. Mesleki uyum Sosyal Yasa Kitabı II (SGB II) uyarınca sözkonusu ödevlerin icrasından so-rumlu olarak göçmen kökenli insanların mesleki uyumunu desteklemek. İşveren olarak da mesleki uyum doğrultusunda doğrudan katkıda bulun-mak. Sosyal alanda uyum Uyum açısından eksiklerin bulunduğu sosyal alanlarda mahalli özerk yöne-tim ve ağ kurma etkinlikleri yolu ile nüfusun farklı kesimleri arasındaki birlik-te yaşamı teşvik etmek. Katılım kolaylığı sağlanan sosyal ve kültürel olanaklarla mahallede yaşam kalitesini ve mahalle ile özdeşleşme duygusunu güçlendirmek. Dezavantajlı mahallelerin konumunu güçlendirmek için federal devlet ve eyaletlerin ortak programı Sosyal Kent ve Avrupa Sosyal Fonu (ESF) programları gibi teşvik araçlarından daha yoğun bir şekilde faydalanmak. Yerel etnik ekonomi yapılarını teşvik etmek Ekonomiyi teşvik amaçlı yerel tasarımlar çerçevesinde etnik ekonominin gi-derek artan önemini dikkate almak. Halkı ve idareyi etnik ekonominin potansiyali konusunda bilinçlendirmek ve bu potansiyali yerel ekonominin yararına kullanmak. Yabancı düşmanlığına karşı sorumluluk bilincini güçlendirmek Bundan sonra da aşırı ve yabancı düşmanlığı güden etkinliklere karşı kesin bir şekilde mücadele etmek ve her türlü yabancı düşmanlığına karşı gel-mek. Aşırı akımlara karşı ve hoşgörüyü savunan yerel ağları desteklemek. Bilgilendirme ve değerlendirme Yerinde edinilebilecek uyum olanakları üzerine uygun bir şekilde bilgi ver-mek.

15 Uyum için gösterdikleri çabaları belgelendirmek, değerlendirmek ve gerekli ise daha iyi hale getirmek. IV. SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ VE AKTÖRLERİNİN ÜSTLENDİKLERİ YÜKÜMLÜLÜKLERDEN BİR KESİT Ulusal Uyum Planı nın hazırlanması için federal hükümet on ayrı konu bütününde on çalışma grubunu öngördü. Burada özellikle göçmenler de dahil olmak üzere eşit bir katılım sözkonusuydu. Çalışma grupları yoğun görüşmeler sonucunda durum tesbitlerini, belirledikleri hedefleri ve uyumu teşvik eden önlemleri ifade ederek bunları hazırladıkları bir sonuç raporunda tek tek özetlediler. Devlet ve toplumun 376 temsilcisi konunun uzmanları olarak ve ilgili bir şekilde katkıda bu-lundular. Raporlar güvenilir bir şekilde başta sivil toplum aktörlerinin olmak üzere 350 kadar somut yükümlülük üstlenme sözünü belgelendirmektedir. Çalışma gru-bu raporlarında sunulan yükümlülük üstlenme sözünün her birinin boyutu ve an-lamı tabiatı itibariyle farklıdır. Hepsi de tek tek önem taşımakta ve uyuma somut bir katkı olarak memnuniyetle karşılanmaktadır. Göçmen örgütleri Almanya Türk Toplumu (ATT) diğer örgütlerin yanı sıra Almanya Türk Veli Dernekleri Federasyonu ile işbirliğinde bulunarak Türk asıllı anne babalara yönelik ve bu anne ve babaları çocuklarının eğitimi için daha çok katkıda bulunmaları için motive etmeyi, kendilerine nitelik kazandırmayı ve etkinleştirmeyi hedef alan bir eğitim açılımını başlatmaktadır. Eğitim kampanyasının hedefleri arasında okullar-da Türk asıllı veli ve öğrenci temsilcilerinin katılımını belirgin bir şekilde yükselt-mek, okulu mezun olmadan terkedenlerin sayısını yarıya indirmek ve orta eğitim ve lise mezunu Türk asıllı öğrencilerin sayısını belirgin bir şekilde artırmak bulun-maktadır. Bu kampanya çerçevesinde Türkçe yayın yapan yazılı ve görsel basın ile yürütülecek işbirliği sonucunda eğitim konusundaki bilinçlenmenin artması, bütün federal eyaletlerde veli akademilerinin kurulması ve Almanya Türk Toplumu nun 100 eği-tim elçisinin eyaletler düzeyinde multiplikatör ve aracı olarak belirlenmesi ve kendi-lerine bu doğrultuda nitelik kazandırılması amaçlanmaktadır. Türk-Alman Sağlık Vakfı anne babalara ve çocuklara, altı yaşından küçüklere yönelik pedagojik eğitim konusunda destek vermekte ve frühstart başlıklı dil teşvik programını genişletmeyi planlamaktadır. Ayrıca imamlara yönelik projesi ile Türk toplumunda yer alan otoriterelere, bu durumda imamlara, sağlık konularında eği-tim vererek sağlık konusunda aydınlatıcı hizmet vermektedir. İtalyan göçmen dernekleri çocukları ve gençleri ders müfredatını tamamlayıcı anadil dersleri ile desteklemektedirler ve İtalyan asıllı velileri, çocukların küçük yaşta çocuk yuvalarına gitmelerinin önemi üzerine bilgilendirmektedirler. İtalya devleti konsoloslukları ve göçmen dernekleri üzerinden çocuklara ve gençlere yönelik tamamlayıcı anadil dersleri ve genel teşvik kursları ile öğrenim durumları ve gereksinimlerine göre teşvik etmektedir. Gelecekte bu teşvik ve dil olanaklarını ayrıca İtalyan çocuk sayısının yüksek olduğu tam gün eğitim veren okullarla işbirli-ği içersinde Alman ve anadilleri başka olan çocuklara da ek ders olarak sunması amaçlanmaktadır. İtalyanlar, yeni bir araç olarak denemelik bir süre için okullarda Tandem ders yöntemini teşvik etmektedirler. Bu yönteme göre sınıf öğretmenle-

16 rinin verdiği olağan derslerin bir kısmına ana dili İtalyanca olan öğretmenler İtaly-anca olarak eşlik etmektedirler. İspanyol veli dernekleri birlikleri önümüzdeki yıllarda da göçmen velilere yönelik dil teşviki açısından eğitim vermeye devam edeceğini taahhüt etmektedir. Birlik, göçmen çocukların çok dilli eğitiminin teşviki ve okul başarıları ile ilgili deneyimlerini ve çalışma yöntemlerini diğer ülkelerden gelen göçmenleri ve örgütleri ile de paylaşmaktadır. Alman-Helen Ekonomi Birliği (DHW) de aynı şekilde Almanya da iki ve çok dilli eğitimin korunması ve teşvik edilmesi için etkinlik göstermektedir. Bunun ötesinde DHW 2007 yılı için Köln ve Düsseldorf bölgelerinde IG-Interessengemeinschaft für Ausbildung und Qualifizierung başlığı altında eğitim ve kalifikasyon için bir çıkar birliğinin kurulmasını planlamaktadır. Hedefi, Yunan iş çevrelerini şirket yönetiminin her alanında desteklemek olan bu birlik ( IG ) Yunan şirketlerinin bir lobby birliği olduğu gibi bölgesel ekonomik ortaklarla, Alman ve Yunan resmi makamları ile ve Yunan ve Alman basını ile işbirliğinde bulunmaktadır. Bundesverband der Migrantinnen in Deutschland e.v. (Almanya göçmen kadınlar federal birliği) Frauen haben Rechte (Kadınların hakları var) adı altında geniş çapta bir bilgilendirme kampanyası planlamaktadır. CGIL-Bildungswerk e. V. (CGIL-Eğitim Atölyesi) okulda uyum sağlanması ile ilgili başarılı çalışmalarına dair deneyimlerini JUMINA - Junge Migranten in Ausbildung (JUMINA - Eğitim gören genç göçmenler) projesi ile edindikleri olumlu deneyimleri projenin gerçekleştirilmesi yolunda diğer eğitim müdürlükleri ve belediyeler ile paylaşacaktır. Okullar, eğitim müdürlükleri, yerel kurumlar, işletmeler, Odalar, iş ajansları, göçmen kuruluşları, göçmen kökenli öğrenciler ve ebeveynleri arasında bir ağ oluşturabilmek için bir koordinasyon merkezinin kurulması projenin daimi bir ayağını oluşturmaktadır. CGIL-Bildungswerk e.v. göçmen kökenli işsizlere yönelik iki uluslu ve iki dilli kalifikasyon programların Alman eğitim kuruluşları ile işbirliği içinde diğer federal eyaletlerde de yaygınlaşmasını sağlayacaktır (örneğin ithalat/ihracat asistanı Almanya/İtalya ve Almanya/Türkiye). Begegnungs- und Fortbildungszentrum muslimischer Frauen e.v. in Köln (Müslüman Kadınlara Yönelik Buluşma ve Eğitim Merkezi Köln) aile içi şiddet durumlarında kültürel aracılık yaparak polis teşkilatına ve sosyal kuruluşlara destek sağlama olanağını sunmaktadır. Türk medyası üzerinden Türk kökenli ailelerin aile içi şiddet sorununda hassasiyet oluşturmasını sağlayarak camilerde konuyla ilgili aydınlatıcı etkinlikler düzenlemektedir. Deutsch-Türkisches Forum Stuttgart (Stuttgart Türk-Alman Forumu) 2008 yılından itibaren, insanlara bire bir ulaşabilmeyi ve yön bulabilmelerini sağlamayı amaçlayan ve yüksek okul öğrencilerinin göçmen çocuklara yardımcı oldukları başarılı abi abla projesini daha da geliştirecektir. Forum Stuttgart, etable olan klasik kültür kurumları ve yabancı kültür dernekleri arasındaki başarılı işbirliğini daha da geliştirecektir. Deutsche Jugend aus Russland e. V. (Rusya Alman Gençliği) müzelerle işbirliği içersinde pratikte sürdürülen göçmen gençlik çalışmaları arasında bir ağ oluşumunu başlatmayı ve Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Özbekistan vs. gibi ülkelerden gelenlerin kültürel alandaki kendi girişimlerini kültür ve gençlik çalışmalarında var olan ağlarla birleştirme yolunda Almanya genelinde bir eylem planlamaktadır. Rusya Alman

17 Gençliği ayrıca göçmenlerin kültür yönetimi ve kaynak oluşturma (Fundraising) alanında profesyonelleşmelerini ve yetkinlik kazanmalarını amaçlayan nitelik kazandırıcı ve ileri eğitim veren seminer programları geliştirecektir. Ekonomi ve sendikalar Almanya genelinde etkinlik gösteren SCHULEWIRTSCHAFT-Netzwerk (Okul ve Ekonomi Ağı) ilgili her okula ortak çalışabilecekleri bir işletme bulmaktadır. Hedef, göçmen kökenli çocuklar da dahil olmak üzere öğrencilerin meslek eğitimine daha iyi bir şekilde hazırlanmalarıdır. İşletmeler, öğrencileri bilgilendiren ve destekleyen, aralarında göçmen kökenli olanların da bulunduğu kılavuz kişiler sunmaktadırlar. Sanayi ve Ticaret Odaları özellikle yabancı şirketler için meslek eğitimi danışmanlığı sunarak yabancı gençler için meslek eğitimi ile ilgili bilgilendirici etkinlikler düzenlemektedirler. Zanaatkarlar Odaları meslek eğitimi danışmanlarını göçmen kökenli iş çevrelerine ve gençlere özel danışma hizmetleri vermek üzere eğitmektedirler. Sanayi ve Ticaret Odaları ile Zanaatkar Odaları şirketlerin göçmen kökenli kişileri işe almaları doğrultusunda reklam yapmakta yabancı çalışanların işe alımı ve istihdamı konusunda yardımcı olmakta ve bilgi vermektedirler. Bir meslek diploması almak isteyen göçmen kökenli yetişkinlere danışmanlık hizmeti vermekte ve gerekirse yabancı dillerde bilgilendirici malzeme sunmaktadırlar. Alman İşverenleri Federal Birliği (BDA) işletmelerde göçmenlerin becerilerinin daha yoğun bir şekilde dikkate alınması için etkinlik göstermekte ve Çeşitlilik Şartnamesi nin işletmelerin uygulamasında yer alması için çalışmaktadır. BDA, mevcut teşvik programlarından (örneğin dil teşviki), göçmen kökenli genç insanların mesleğe hazırlanmaları ve eğitimlerinde mentörlerden, göçmen kökenli eğitim görenler ve başarılı eğitim görenlerden oluşan eşleştirmelerden daha yoğun bir şekilde faydalanılması ve işletmelerin özellikle meslekle bağlantılı dil dersi, yurtdışı stajları ya da sınır ötesi eğitim gibi hedefe yönelik ek kalifikasyon olanakları sunmaları için çağrıda bulunmaktadır. Alman Sendikalar Birliği DGB ve diğer sendikalar yabancı gençlerin ikamet statülerinden bağımsız olarak meslek eğitim sisteminden eşit şekilde faydalanabilmeleri için çaba göstermektedir. Bunun için personelden sorumlu çevreleri ve işyeri ve personel temsilcilerini dual sistemde verilen eğitimden faydalanmak için sözkonusu olan hukuki çerçeve şartları üzerine bilgilendirmektedirler. DGB ve sendikalar göçmenlerin işletmeler ve idarelerde katılım haklarını kullanmalarını ve çalışanları, milliyet ve kökenlerinden bağımsız olarak çıkarlarını kabul ettirme konusunda desteklemektedirler. Sendikalar işyeri ve personel temsilciliklerinin genel ve meslek içi eğitimine yönelik ve yabancı çalışanların uyum sağlayabilmeleri ve eşit muamele görmeleri konusunun temel konulardan biri olarak işlendiği seminerler sunmaktadırlar. DGB ve sendikalar Federal İş Ajansı nın özerk idaresi çerçevesinde, kalifikasyonu düşük olan göçmenlerin Federal İş Ajansı nın kalifikasyon programlarına da daha yoğun bir şekilde katılmaları için çalışmaktadırlar.

18 DGB, Göçmenlere yönelik mesleki kalifikasyon ağı (BQN) tarafından yapılan başarılı çalışmayı desteklemekte ve bu modelin ana fikri doğrultusunda diğer bölgelere de aktarılmasını amaçlamaktadır. Eğitim ve Bilim Sendikası (GEW) yayınlarında uyum politikasının konularını ve hedeflerini desteklemektedir ve öğretmen kadrolarının, sosyal pedagoji uzmanlarının ve eğitmenlerin kültürler arası ve dil becerileri açısından hızlı ve kapsamlı bir şekilde meslek içi eğitim almaları yönünde ısrarlı olacaktır. Kültürler arası konularda Almanya genelinde verilecek meslek içi eğitim programlarında eğitmenlik yapacak kadroları yetiştirecek ve pedagoji dalındaki meslekler için sunulan meslek içi ve ileri eğitim alanında kendilerinden faydalanılmasını savunacaktır. Hayır kurumları ve vakıflar Serbest Hayır Kurumları Federal Çalışma Grubu (Bundesarbeitsgemeinschaft der Freien Wohlfahrtspflege) içersinde örgütlü üye birlikler uygulamanın sürdürülebilirliğini sağladıkları uyum kursları olanaklarını sağlamakta, kursa katılanları desteklemekte ve kendilerine eşlik etmekte ve de kurs olanaklarını tutarlı bir şekilde geliştirmektedirler. özellikle danışmanlık ve aileleri destekleyen hizmetlerinde olmak üzere çalışmalarını genel olarak dil geliştirme ve dil teşviki doğrultusunda yönlendirmektedirler. çocuk yuvalarının kalite tasarımlarına dil eğitimini katarak eğitmenleri bu doğrultuda eğiterek daha yoğun bir şekilde göçmen kökenli uzman görevli-leri işe almaktadırlar. gençlere yönelik sosyal çalışmaları çerçevesinde ve okuldan mesleğe geçişlerinde kendilerine eşlik eden projeleri ile genç göçmenleri desteklemektedirler. daha çok göçmen kökenli çalışanı kazanmak istemektedirler. şiddet ve zorla evlendirmeye maruz kalan ya da tehlikesi altında olan göç-men kadınlara yönelik destek ve danışmanlık olanaklarını geliştirmektedir-ler. yaşlılara yardım ve bakım alanındaki ayaktan ve yatılı hizmetlerinde kültür-ler arası açılımı ilerletmektedirler. göçmenlerin gönüllü katılımlarını teşvik etmekte ve birliklerinde özellikle göçmen kökenli gençlerin payını yükseltmektedirler. Alman Paritetik Refah Kurumu (Der Deutsche Paritätische Wohlfahrtsver-band) göçmenlere yönelik bir forum kurmaktadır. Üye olan ve sayısı 100 kadar olan göçmenlerin iç örgütlenmeleri (MSO) bu forumda çalışmaya davet edilmekte-dirler. Somut olarak, MSO çalışmalarının daha iyi bir şekilde algılanması, başarılı stratejilerle ilgili değişimin sağlanması, projelerde aracılık yapılması ve MSO nun özel know-how bilgisinin daha iyi dikkate alınması amaçlanmaktadır.

19 Alman Kızıl Haç Örgütü (DRK), DRK nın ortakları olarak göçmenler adlı çalış-ma grubu ile göçmen kökenli insanların DRK nın gönüllü hizmete dayalı yapıların-da katılımı konulu pilot projeleri geliştirmektedir. Projeler 2004 yılında karara bağlanan DRK nın kültürler arası açılımı. Alman Kızıl Haç Örgütü sadece Al-manlara özel değil programının bir parçasıdır. Projelerin başlama tarihi 8 Mayıs 2007, Dünya Kızıl Haç Örgütleri Günü oldu. Alman Federal Gençlik Birliği (Deutscher Bundesjugendring) göçmen kökenli çocukların ve gençlerin varolan yapılara şimdiye kadar olduğundan daha yoğun bir şekilde girmelerini sağlamak istemektedir. Çatı örgütlerin ve gençlik birliklerinin göçmenlerin iç örgütlenmelerine açılımının danışmanlık, destek ve eşlik etme yolu ile ya da pratikte işbirliği yaparak ilerletilmesi amaçlanmaktadır. En iyi uygulama örnekleri Almanya genelinde kamuoyuna tanıtılacaklardır. Robert Bosch Vakfı nın girişimi üzerine Alman Vakıfları Federal Birliği, vakıfların bu konuya, kültürel alanı da ihmal etmeden daha çok eğilmeleri, için Göçmenlerin Uyumu başlıklı bir çalışma grubu kurdu. Mercator Vakfı Almanya genelinde Göçmen kökenli çocuklar ve gençlere yönelik destekleyici ders adlı bir projeyi 35 yerde gerçekleştiriyor. Projenin hedefleri, genç göçmenlerin hem dil ve ders konularında destek görmeleri, hem de geleceğin öğretmen kadrolarının dil didaktiği açısından eğitim görmeleridir. Mercator vakfı bu proje için 10 milyon Avro sağlamaktadır. Herbert-Quandt Vakfı Berlin ve Hessen eyaletlerindeki okullardaki teşvik çalışmalarını Trialog içinde Okullar yarışması çerçevesinde yoğunlaştırmaktadır. Bu teşvik girişimi okulları ve öğretmen adaylarını Avrupa kimliği ve kültürel çoğulcu-luk konularında sürdürülebilir yetkinlik kazanma yolunda motive ederek eşlik etmeyi amaçlamaktadır. Yerinde örnek okul gelişimi ve inanç konularını köklü bir şekilde ele alma ana hedefler arasında bulunmaktadır. Okuma vakfı Stiftung Lesen okumayı anahtar yeti olarak destekleyen etkinliklerini geliştirmeyi sürdürecek ve başta eğitmenler, öğretmenler, ebeveynler ve büyük anne ve babalar olmak üzere yerinde faaliyet gösterenlere ulaşabilmek için yeni modeller deneyecektir. Yeni proje örnekleri şunlardır: Genç ailelere yönelik Lesestart (yabancı ebeveynler ve çocuklar için birlikte Almanca öğrenmeye yönelik okuma kitabı); kitap okuyan gönüllüler ve okuma ve medya kulüpleri yolu ile çocuklar ve gençlere yönelik dil teşviki ağırlıklı çocuk bakımı; Almanya Kültürler Evi projesi (yabancılar, Almanya öykülerini anlatıyorlar). Kültür Kültür politikası cemiyeti Kulturpolitische Gesellschaft 2007 yılı için Förderprogramm Interkultur programını (kültürler arası kültürel çalışma alanındaki yenilikçi ve bütünleştirici projelerin sistematik olarak desteklenmesi ve geliştirilmesi), ayrıca "Qualifizierung und Konzeptentwicklung Interkultur" (kültürler arası kalifikasyon ve tasarım gelişimi) projesini ve "Netzwerk Interkultur" adlı kültürler arası bir ağ kurmayı planlamaktadır. Mannheim Pop Akademisi Popzirkus (pop sirki) ve School of Rock adlı başarılı projeleri ile okullarda yürüttüğü diğer world-music- ve pop müziği projelerini özellikle

20 sosyal sorunların yaşandığı yerlerde daha da genişletecek. Amaç, göçmen kökenli ailelerden gelen çocuklar ve gençler arasındaki yeteneklerin teşvik edilmesidir. Medya Alman birinci televizyon kanalı ARD, aileleri Almanya ya göç ederek gelen insanların günlük yaşamlarını toplumsal olağan yaşamın bir parçası olarak ekrana yansıtmayı ve böylece kültürel açıdan çok yönlü bir toplumun sunduğu fırsatları, sorunları ve riskleri yok saymadan, inandırıcı bir şekilde aktarmayı kendisine hedef almaktadır. Sözkonusu bütün program türleri ve formatlarında göç ve uyum konuları işlenerek göçmen kökenli insanların baş rollerde ve yaşamın farklı alanlarında, özellikle de alışılagelmiş ve basmakalıp resimlerin dışında gösterilmesi amaçlanmaktadır. Diğer önlemlerin yanısıra uyum konusunda açık ve denetlenebilir görüşlerin ARD yayın direktiflerine alınması bu amaca hizmet etmektedir. İslam konusu büyük bir rol oynamaktadır de Batı Alman Radyo ve Televizyon Kurumu WDR Ramazan Bayramı ile ilgili iki günlük bir program planlaması yapmaktadır. Güney Almanya Radyo ve Televizyon Kurumu 20 Nisan 2007 den beri İnternet üzerinden İslamisches Wort başlıklı İslam dini üzerine bilgi veren bir programa yer vermektedir. ARD, personel politikasında da yabancı kökenli redaktörleri, yazarları, sunucuları ve oyuncuları daha çok teşvik ederek, bunların olumlu ve insanların kendilerini özdeşleştirebileceği figürler olarak programların çarpıcı noktalarında yer almalarını sağlamayı amaçlamaktadır. WDR 2007 de ilk kamu özerk kurumu olarak Çeşitlilik Şartnamesi ne taraf oldu. ARD, kültürler arası yetkinliği uygulamaya yakın ileri eğitimler yolu ile teşvik etmektedir. ZDF, farklı kültürlerin bir arada olmasının sunduğu fırsatlar konusunu, içerdiği sorunları gizlemeden ama gayet olağan bir konu haline getirmek istemektedir. Göç ve uyum programlar üstü bir konu olarak süreklilik içersinde bütün programlarda ve türlerde dikkate alınmaktadır. Göç ve uyumla ilgili temel konuları irdeleyen yapımların sayısı yükseltilecektir. Bazı magazin programları ağırlıklı olarak göç ve uyum konularına odaklanacaktır. Forum zum Freitag başlıklı programı ile ZDF İnternet üzerinden, kültürler arası anlaşmayı temel alan bir diyalog platformu sunmaktadır. Kurguya dayalı yapımlardaki göçmen kökenli insanlar tarafından üstlenilecek önemli rollerin sayısı yükseltilmeye devam edecektir. ZDF 2008 de yabancı çocukların dil öğrenimini ve dil yetkinliğini artırmayı dikkate alan bir ana okulu çocuklarına yönelik program formatını başlatacaktır. ZDF, göçmen kökenli çalışanları dikkate almayı sistematik bir şekilde sürdürecek ve gelecek yıllarda hedefe yönelik önlemler alarak yayın kurullarında çalışanların bileşiminin nüfus dağılımına orantılı olmasına gayret edecektir. Önümüzdeki yıllarda biri haberler bölümünde olmak üzere iki göçmen kökenli sunucuya daha program yönetme görevinin verilmesi öngörülmektedir. ZDF içindeki iki kilise yayın kurulunun bağlı olduğu Kültür ve Bilim ana yayın kurulunda, hristiyan olmayan dinler için bir redaktörün yer alması için hazırlıklar sürmektedir. ZDF kendi bünyesinde uyum ve göç konularında sunduğu eğitim ve meslek içi olanakları genişletecektir. Deutsche Welle (Almanya nın Sesi) eğitim profilini genişletme ve göçmenler arasından yeni nesil gazeteci ve muhabirler için olanaklar sunma konusunu incelemektedir. Deutsche Welle dünyanın dört bir köşesinden gelen gazeteci ve muhabirlere Akademisi nde verdiği eğitimden ötürü onlarca yıldır edindiği deneyim ve