Merck İlaç Ecza ve Kimya A.Ş. nin siz hekimlerimize armağanıdır. Yıl: 1 Sayı:1 Temmuz 2013

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Merck İlaç Ecza ve Kimya A.Ş. nin siz hekimlerimize armağanıdır. Yıl: 1 Sayı:1 Temmuz 2013"

Transkript

1 DİYABET BÜLTENİ Merck İlaç Ecza ve Kimya A.Ş. nin siz hekimlerimize armağanıdır. Yıl: Sayı: Temmuz 203 EDİTÖRDEN Prof. Dr. M.Temel Yılmaz İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B. D. Öğretim Üyesi Değerli Okurlar, Yapılan çalışmalar, ülkemizde riskli grupla birlikte diyabetin on milyonluk bir popülasyonu ilgilendirdiğini göstermiştir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülkemizde 3.6 milyon tedavi altında diyabetli bulunmaktadır ve %90 ı Tip 2 diyabetlidir. TURDEP ve TURDEP 2 çalışmaları, son on yılda diyabetin %9000 oranında arttığını göstermiştir. Sonuçta ülkemiz çok büyük popülasyonu kapsayan ve çok hızla yayılan ciddi bir sağlık sorunu ile karşı karşıyadır ve bu kapsamda diyabetin bakım ve tedavisi için yeterli hizmet verecek endokrinoloji uzmanı bulunmamaktadır. Diyabet, eşlik eden hastalıklarla birlikte birinci, ikinci ve üçüncü basamak tüm hekimleri doğrudan ilgilendirmektedir. Diyabetin kronik ve progresif bir hastalık olması, süreç içinde ciddi komplikasyonların gelişmesi ve birçok hastalığın eşlik etmesi, diyabet tedavisini komplike hale getirmektedir. Bu nedenle diyabet bakım ve tedavisinde ortak standartların geliştirilmesi ve aynı dilin kullanımı kalitenin yükseltilmesi için büyük önem taşımaktadır. Bu noktada diyabet tanı ve tedavi rehberleri ortak dil ve metodolojinin geliştirilmesinde kilit bir rol oynamaktadır. Bu yazıda, güncel Tip 2 diyabet tedavi rehberlerinin değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla ülkemizde TURKDIAB Diyabet Rehberi ve TEMD Diyabet Kılavuzu, uluslararasında ADA/EASD, IDF, IDC, AACE/ACE kılavuzlarında yer alan Tip 2 diyabet tedavi prensipleri özet olarak değerlendirilmiştir. Tüm hekim arkadaşlara sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Dr. Özdemir Şengören Merck Serono Türkiye Genel Müdür Değerli Hekimlerimiz, 668 yılında kurulan dünyanın en eski ilaç ve kimya firması Merck in ilaç bölümünü oluşturan Merck Serono olarak Türkiye de 998 yılından beri siz değerli hekimlerimiz ve hastalarımıza hizmet vermekteyiz. Türkiye de uzun süredir başarılı girişimler ile faaliyet gösterdiğimiz infertilite ve multiple skleroz alanlarına ilaveten, onkoloji, büyüme hormonu ve tiroid hastalıklarında faaliyetlerini artırarak büyüyen Merck Serono, bundan sonraki dönemde diyabet alanında da öncülük yapmak için aktif bir şekilde çalışacaktır. Faydalı bulacağınızı umduğumuz Diyabet Bülteni bu çabamızı gösteren projelerin ilki olup, geniş sayıda hekime ulaştırılacaktır. Diyabet Bülteni nin ilk sayısına editörlük eden Sn. Prof. Dr. Temel Yılmaz a bu projeye olan katkıları için teşekkürlerimi iletir, iyi okumalar dilerim. Bu çalışmanın yayın hakkı Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ye aittir. Yayınlanan yazılar, resim, şekil ve tablolar, yayıncının yazılı izni olmadan kısmen veya tamamen herhangi bir vasıta ile basılamaz, çoğaltılamaz. Bilimsel amaçlarla (kaynak göstermek kaydıyla) özetleme ve alıntı yapılabilir. Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. çalışmada yayınlanan metod, ürün ya da işlemlerin uygulama ya da kullanımlarından doğabilecek zararlardan, reklamlardaki ürün ya da hizmetin değer ve kalitesiyle reklamcı tarafından sunulan iddialardan sorumlu değildir. BASILDIĞI YERBASIMCIYAYIMCI Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. Türkocağı Caddesi, No: BalgatAnkara/TÜRKİYE Tel: Faks: eposta: info@turkiyeklinikleri.com web: Y l: Say : TEMMUZ 203 Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Dr. Mehmet Battin Akgül Yönetim Yeri: Türkocağı Caddesi, No: BalgatAnkara/ TÜRKİYE Tel: Faks: eposta: info@turkiyeklinikleri.com web: * Bu yay n Merck laç Ecza ve Kimya Ticaret A.Ş. sponsorluğunda yay nlanmaktad r. çeriğindeki görüşler sponsor ile ilişkilendirilemez.

2 Tip 2 Diyabet Tedavisi Tip 2 diyabet, insüline karşı doku yanıtının bozulmasıyla (insülin direnci) ortaya çıkan rölatif insülin eksikliğine bağlı postprandial hiperglisemik süreç (preklinik diyabet) ve bu sürece bir süre sonra eklenen insülin sekresyon azalması sonucu gelişen pre ve postprandial hiperglisemi (klinik diyabet) ile karakterize kronik bir hastalıktır. İnsülin direncinin gelişiminde insülin reseptör defekti, reseptör sayısının azalması ya da postreseptör defekt (amilin birikimi, inflamasyon vb.) gibi genetik ya da metabolik bozuklukların rol oynadığı bilinmektedir. Fakat bu tabloyu tetikleyen ve hızlandıran en önemli etken çevresel faktörlerdir. Çevresel faktörler içinde en önemlisi dengesiz beslenme ve obezite sonucu santral yağ dokusunun artışı, hareketsiz yaşam ve azalmış egzersize bağlı kas dokusunda insülin ve glikojen kullanımının azalması, karaciğerde lipid sentezinin bozulması ve lipotoksisite gelişimidir. Bunlara bağlı olarak üç temel organ olan yağ, kas ve karaciğer dokusunda insülin direnci oluşumu hızlanır. Bu tabloya eklenen bağlı glikojenin oksidatif ve non oksidatif metabolizmasındaki bozukluklar, inkretin etkisinin azalması, karaciğerde glukoz üretiminin artışı, rölatif hiperglukagonemi ve böbrekten glukoz reabsorbsiyonunun bozulması hiperglisemiyi tetikler ve klinik süreci hızlandırır. Stres ve inflamasyon, beta hücre fonksiyon bozukluğu ya da total beta hücre sayısının azalması sonucu ortaya çıkan progresif insülin sekresyon azalması ile klinik diyabet tablosu yerleşir (Şekil ). Tip 2 diyabette başarılı tedavi, diyabetin klinik progresyonu içinde doğru zamanda doğru seçimle doğru dozda bir tedavi planlaması ile mümkündür. Bu yazıda Ulusal Diyabet Kongresi Konsensus Grubu tarafından hazırlanan UDK Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 203 temel eksen alınarak Tip 2 Diyabet Algoritmaları ışığında Tip 2 Diyabet Tedavi Protokolleri özetlenmektedir. Tip 2 diyabet, tüm diyabetlilerin %90 ını kapsayan dünyanın en yaygın hastalıklarından biridir. TURDEP ve TURDEP 2 çalışmalarına göre son 0 yılda ülkemizde %9000 oranında artış göstermiş, riskli grupla birlikte yaklaşık on milyon insanı doğrudan ilgilendiren bir hastalıktır. Diyabetin etiyopatogenezinde iki temel mekanizma rol oynamaktadır; bunlardan birincisi insülin direncidir. Karaciğer, yağ ve kaslarda insülin etkinliği ile başlayan preklinik bir süreç göstermekte, ilerleyen yıllarda beta hücre yetmezliğinin tabloya eklenmesiyle klinik olarak ortaya çıkmaktadır (Şekil ). Tip 2 Diyabet Patogenezi Genetik Yatkınlık Obezite, sedanter yaşam Patogenez özet olarak değerlendirildiğinde, Tip 2 diyabetin patogenezinde karaciğer yağ ve kas dokusunda insülin direncinin gelişimi, pankreasta beta hücre dokusundaki yetmezlik, bağırsaklarda inkretin etkisinin bozulması ve böbreklerde glukoz reabsorbsiyonunun bozulması, hiperglisemik süreç ve buna bağlı kronik komplikasyonların gelişiminin de rol oynadığı görülebilir. İnsülin Direnci Tip 2 diyabet βhücre disfonksiyonu Azalmış insülin sekresyonu Tip 2 diyabetin başarılı tedavisi ancak tedavi protokollerinin bu organlardaki patogenezi göz önüne alarak planlanacağı bir eksene oturtulması ile mümkün olabilir. (Şekil ). Etkin bir insülin direnci tedavisi ancak yaşam şeklinin yeniden düzeltilmesi ile mümkündür. Total yağ dokusunun azaltılmasına yönelik tıbbi beslenme tedavisi, kas dokusunda insülin etkisinin artırılmasını hedefleyen düzenli egzersiz, insülin direnci tedavisinin temelidir. Finlandiya Diyabet Koruma Programı, kilonun % oranında azaltılması ve 30 dakikalık düzenli egzersizin diyabet riskini %6 oranında azalttığını göstermiştir. Yaşam şeklinin yeniden düzenlenmesine ek olarak karaciğerde insülin duyarlılığını artıran ve aşırı glukoz yapımını azaltan metformin, Tip 2 diyabette medikal tedavinin tüm dönemlerinde mutlaka yer alması gereken ilk basamaktır. Pioglitazon, insülin direncinde etkinliği olan diğer bir önemli ajandır. İnsülin sekresyonunun azalmasına bağlı insülin eksikliğinin tedavisinde erken dönemde beta hücre sekretagogları (glinidler ve sülfonilüreler) ileri dönemlerde ekzojen insülin replasmanı, ideal glisemi regülasyonunun sağlanmasında önemli rol oynar. Tip 2 diyabetin patogenezinde birden fazla organ bozukluğu rol oynamaktadır. Bu nedenle başarılı tedaviye ancak tüm hedef organlara yönelik kompleks bir yaklaşımla ulaşılabilir (Şekil 2). Tip 2 Diyabet Tedavisinde Etiyopatogenetik Hedefler BAĞIRSAK Karaciğerden aşırı glukoz salınımını azaltan inkretin grubu ilaçlar (GLP Analogları ve DPP4 İnhibitörleri) bağırsaktan glukoz emilimini azaltan Alfa Glukoz İnhibitörleri ve böbrekten renal tübüler glukoz reabsorbsiyonunu azaltan SGLT2 İnhibitörleri son yıllarda diyabet tedavisinde kullanılan ilaçlardır (Şekil 2). (Şekil 2). Glukoz Reabsorbsiyonu 2

3 Prediyabet Tedavisi Prediyabet tanısı BAG (002 mg/dl) BGT (7 g ile OGTT de ilk iki saat glukozu 4099 mg/dl) HbAc (%,76,) arası ise Yaşam tarzı değişiklikleri Kalori alımının azaltılması Yağ alımının azaltılması Fiziksel aktivitenin artırılması Ulaşılabilir hedefler saptanır İzlem, üç ay içinde gerektiğinde yaşam tarzı değişikliğine yönelik eğitimin tekrarı Hasta hedeflere ulaştı mı? HAYIR EVET Prediyabet hedefleri Ağırlık; %7 kilo kaybı Trigliserid <0 mg/dl HDLK >40 mg/dl Kan basıncı <30/80 mmhg APG <00 mg/dl TPG (2 st) <40 mg/dl HbAc normal aralıkta Pozitif davranış değişiklikleri güçlendirilmeli, yılda birkaç kez diyabet yönünden kontrol edilmelidir a) İnsülin Direnci Tedavisine Yönelik İlaçlar. Metformin Etken madde: Metformin. Kullanım endikasyonu: Tip 2 DM (İnsülin direnci varlığı). HbAc düşürücü etkisi: %2 Yan etkiler: Gastrointestinal irritasyon (Gaz, şişkinlik gibi yan etkiler genellikle geçicidir), kramplar, diyare, ağızda metalik tat, vitamin B2 eksikliği, nadiren; özellikle doku perfüzyonunun bozulduğu durumlarda laktik asidoz. Kontrendikasyonlar: Böbrek fonksiyon bozukluğu (serum kreatinini erkeklerde, mg/dl, kadınlarda,4 mg/dl), kronik alkolizm, karaciğer hastalığı, konjestif kalp yetmezliği, akut miyokard infarktüsü, kronik akciğer hastalığı, majör cerrahi girişim, sepsis ya da azalmış doku perfüzyonu, intravenöz radyografik kontrast inceleme (En az üç gün önce kesilmelidir). Yüksek riskli kişilerde yaşam biçimi değişikliklerine ek olarak metformin tedavisi BAGBGT ile birlikte ektekilerin biri varsa (HbAc>%6, hipertansiyon, trigliserid yüksekliği, düşük HDLkolesterol ve birinci dereceden akrabalarda DM olması), obez ve 60 yaşın altında ise Başlangıç dozu:2000 mg, günde 2 kez, yemekten sonra Bir iki haftada bir dozu arttırarak klinik olarak etkin olan mg a çıkılır; tolerabiliteye göre ayarlanır ADA ve Kanada Diyabet Birliği önerisidir. Biguanid Metformin Tok karnına Bu çalışmada, preklinik süreçten başlayarak Tip 2 diyabetin tüm dönemlerinde pratik tedavi planlaması ve ilaçların kullanım tekniklerine yer verilmiştir. Tip 2 Diyabette Yaşam Tarzı Değişikliği Tüm dönemlerde vazgeçilmez tedavi bileşeni yaşam tarzı değişikliğidir. Bunun yerini tutacak hiçbir ilaç bulunmamaktadır. Yaşam tarzı değişiklikleri yalnız kan glukozu üzerine değil, tüm risk faktörleri üzerine de olumlu etki gösterir. Yaşam tarzında gerekli değişimler ve öneriler her vizitte tekrarlanmalıdır. Yaşam tarzı değişikliğinin iki bileşeni olan beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeyi için öneriler, hastanın özelliklerine göre bireysel olarak belirlenmelidir. Yaşam tarzı değişikliği ile altı ayda %0 ağırlık kaybı sağlanmalıdır. Tip 2 Diyabet Tedavisinde Glisemik Hedefler HbAc hedefi Tip 2 diyabette %7, genç ve kardiyovasküler risk taşımayan hastalarda %6,, kardiyovasküler risk taşıyan yaşlı grupta ise %7, tir. İyi glisemik kontrolün erken sağlanması mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyonları azaltır. Akut hipoglisemiler özellikle kardiyovasküler riski yüksek hastalarda mortaliteyi artırabilir. Bu nedenle komplikasyonlu hastalarda hipoglisemiden kaçınmak ana hedeflerden biri olmalıdır. 2. Glitazon Etken madde: Pioglitazon. Kullanım endikasyonu: Tip 2 DM [İnsülin direnci varlığıbeden kitle indeksi (BKİ) 3 kg/m 2 nin altında olanlara önerilir]. HbAc düşürücü etkisi: %2 Yan etkiler: Kilo artışı, sıvı retansiyonu, postmenopozal kadınlarda ve ayrıca erkeklerde osteoporotik kırık riskinde artış. Kontrendikasyonlar: Mesane kanseri anamnezi, yüksek malignite riski varlığı, kalp yetmezliği, makroskobik hematüri. Glitazon Pioglitazon Alfa glukozidaz inhibitörü Etken madde: Akarboz. Kullanım endikasyonu: Postprandiyal hiperglisemi. HbAc düşürücü etkisi: %0, Kilo artışı: Yok. Yan etkiler: Gastrointestinal semptomlar, aşırı gaz artışı. 4 Yemekten bağımsız bir kez Kontrendikasyonlar: Karaciğer ve böbrek yetmezliği, gebelik, anemi. İlaç adı Akarboz İlk gün akşam yemeğinin ilk başlangıcında 2 mg, sonra sabahöğleakşam, ikiüç gün yemeğin ilk başlangıcında 0 mg ve devamı 3x 00 mg verilmelidir. 300 Her üç öğünde ilk lokma ile çiğneyerek 3

4 b) İnsülin Salgılatıcılar. Glinidler (kısa etkili insülin salgılatıcılar) Etken madde: Nateglinid, repaglinid. Kullanım endikasyonu: Postprandiyal hiperglisemi. HbAc düşürücü etkisi: %2 Majör yan etki: Hipoglisemi. Glinidler Repaglinid Nateglinid 0,2 20 0,4 ana öğünlerde 6020 ana öğünlerde Hasta öğün atlarsa ilaç alınmamalıdır. Ara öğün sayısı dörde çıkarsa maksimal doz 6 mg/gün dür. 2. Sülfonilüreler (orta ve uzun etkili insülin salgılatıcılar) Etken madde: Gliklazid MR, glimeprid, glibenklamid, glipizid, glibornurid. Kullanım endikasyonu: Tip 2 DM. HbAc düşürücü etkisi: %2 Yan etkiler: Hipoglisemi, kilo alımı, nadir olarak allerjik reaksiyonlar, hepatotoksisite, agranülositoz, kemik iliği aplazisi. Kontrendikasyonlar: Tip DM, karaciğer ve böbrek yetersizliği, gebelik, stres, ağır enfeksiyon, travma, cerrahi girişimler, ketoasidoz, hiperglisemik hiperozmolar sendrom gibi. Sülfonilüre preparatları Glibenklamid (gliburid) Glibornurid Glipizid kontrollü salınım formu Gliklazid Gliklazid modifiye salınım (MR) formu Glimeprid 2 2, Maksimal doz Sülfonilürelerle ilaç etkileşimleri Hiperglisemiye yol açanlar: İnsülin etkisini antagonize edenler: diüretikler, βblokerler, nikotinik asit, steroidler, İnsülin salınımını baskılayanlar: diüretikler, βblokerler, hipopotasemi, fenitoin, Sülfonilüre metabolizmasını artıranlar: barbitüratlar, rifampin Hipoglisemiye yol açanlar: Sülfonilüre albumin bağlantı yerine bağlananlar: aspirin, fibratlar, trimetoprim, Renal atılımı baskılayanlar: probenesid, allopürinol, İnsülin salgılatıcıları: düşük doz aspirin, prostaglandin benzeri ajanlar, Glukoneojenezi başlatanlar: alkol, Endojen kontregülatör hormon baskılayıcılar: βblokerler, Kompetitif baskılayıcılar: H2 reseptör blokerleri, alkol Yemeklerden hemen önce üç kez Yemeklerden önce üç kez Etki süreleri (st.),2 20 bir ya da 624,20 7 bir ya da 24 2, 20 bir ya da bir ya da bir ya da bir ya da İnkretin etkili ajanlar Etken madde: Eksenatid, liraglutid, sitagliptin, vildagliptin. Kullanım endikasyonu: Postprandiyal hiperglisemi (HbAc <%8). HbAc düşürücü etkisi: %2 Kilo artışı: İnkretimimetikler kilo kaybına neden olur. DPPIV inhibitörleri nötrdür. Yan etkiler: Uzun süreli güvenlik verileri bilinmiyor Kontrendikasyonlar: Akut ya da kronik pankreatit riskli olgular. GLP analogları (inkretimimetikler) GLP analogları Eksenatid (mimetik) Liraglutid (analog) DPP4 inhibitörleri DPP4 inhibitörleri Sitagliptin Vildagliptin Sitagliptin (kartuş) 0 mcg 0,6,2,8 mg mcg 0,6,8 mg Tip 2 Diyabette İnsülin Tedavi Prensipleri İnsülin başlanan hastalara hipogliseminin tanınması, önlenmesi ve tedavisi konusunda bilgi verilmelidir. Hasta doz titrasyonu konusunda eğitilmelidir. Kalp yetersizliği olan hastalarda insülin ve glitazonlar birlikte verilmemelidir. İnsülin tedavisi ile ideal kan glukozu düzeyine ulaşılan hastalarda glukoz takibi sürdürülmelidir. Bireylerin %0 sinde hipoglisemik ataklar olabilir ve tekrar insülin doz azaltımına gidilebilir. İki oral antidiyabetik ajan kullanan ve HbAc değeri tedavi optimizasyonundan üçaltı ay sonra %7, değerinin üzerindeki hastalarda yaklaşım, tedaviye bazal insülin eklenmesidir. Bazal İnsülin Tedavisi Planlaması Tip 2 DM de insüline geçişte öncelikli seçenek olarak ilk planda bazal insülin tedavisi tercih edilmelidir. Glargin ve detemir etki süresinin uzun ve pikinin az olması yönünden NPH ye üstündür. Bazal insülin 0,20,4 IU/kg günde tek doz uygulanır. Gerektiğinde günlük total doz iki defada uygulanabilir. 0 mcg,8 mg Alınış şekli Sabah ve akşam yemeklerden önce, SC Günde bir kez yemeklerden bağımsız, SC Alınış şekli Aç ya da tok günde bir kez Sabah ve akşam bir kez Aç ya da tok günde bir kez Özellikle sülfonilüre kullanan hastalarda sabah 0 mg ile başlanır, sonra iki doza çıkılır. 4

5 Bazal insülin dozunun üç günde bir titre edilmesi önerilir. AKG<80 mg/ dl ise 2 U üzerinde artış yapılmaması önerilir. 70 mg/dl nin altında bir değer veya semptomatik hipoglisemi oluşursa doz azaltılır. Ölçüm ile doz değiştirme arasında zamansal ilişki bulunmalıdır. Haftada den fazla doz değişimi yapılmamalıdır. Hazır Karışım İnsülin Tedavisi Planlaması 0,20,4 IU/kg günde iki doz, total dozun 2/3 ü sabah, /3 ü akşam ya da seçilmiş bazı hastalarda eşit doz, yemekten önce (karışım 70/30 veya 7/2 oranında) uygulanabilir. Hipoglisemik ataklara ve hastanın kilo alıp almadığına dikkat edilmelidir. Tip 2 Diyabet Tedavi Algoritması Yeni başlangıçlı diyabet HbAc Hedef HbAc > 7.> 6, I. Basamak II. Basamak Sülfonilüre Pioglitazon İnkretin bazlı tedavi 8 III. Basamak IV. Basamak Sülfonilüre pioglitazon Uzun etkili analog insülin tedavisi İnkretin bazlı tedavi sülfonilüre Uzun etkili analog insülin tedavisi glinid Pioglitazon inkretin bazlı tedavi Hazır karışım insülin tedavisi Kombinasyon Tedavisi I Kombinasyon Tedavisi 2 V. Basamak 0 Sık aralıklı insülin tedavisi İnsülin pompa infüzyon tedavisi Akarboz tüm basamaklarda kullanılabilir. En fazla üç aylık tedaviye rağmen HbAc %7, in üzerinde ise bir sonraki basamağa geçilmelidir. Yeni başlangıçlı Tip 2 diyabette glisemi regülasyonu sağlandıktan sonra dinamik izlem sürdürülmeli, gerekirse tekrar bir önceki basamağa dönülerek ilaçlar ve dozları azaltılmalıdır. Kombinasyon Tedavisi: Seçilmiş vakalarda sülfonilüreinkretin bazlı tedavi ve pioglitazon üçlü kombinasyonu yapılabilir. Kombinasyon Tedavisi2: Seçilmiş vakalarda insülinle birlikte diğer oral antidiyabetik kombinasyonu yapılabilir. DeFronzo RA. Lilly Lecture. The triumvirate: beta cell, muscle, liver. A collusion responsible for NIDDM. Diabetes 37: ,988. Mitrakou A, Kelley D, Veneman T, Jensen T, Pangburn T, Reilly J, Gerich J. Contribution of abnormal muscle and liver glucose metabolism to postprandial hyperglicemia in NIDDM. Diabetes 39:3890, 990. Gastaldelli A, Toschi E, Pettiti M, Frascerra S, QinonesGalvan A, Sironi AM, Natali A, Ferrannini E. Effect of physiological hyperinsulinemia on gluconeogenesis in nondiabetic subjects and in type 2 diabetic patients. Diabetes 0: 80782, 200. AbdulGhani MA, Matsuda M, Jani R, et al. The relationship between fasting hyperglycemia and insulin secretion in subjects with normal or impaired glucose tolerance. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2008;29:E40 E406. Gulli G, Ferrannini E, Stern M, Haffner S, DeFronzo RA. The metabolic profile of NIDDM is fully established in glucosetolerant offspring of two MexicanAmerican NIDDM parents. Diabetes 4: 786, 992. Intensive bloodglucose control with sulphonylureas or insulin compared with conventional treatment and risk of complications in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33). UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Lancet. 998;32: Effect of intensive bloodglucose control with metformin on complications in overweight patients with type 2 diabetes (UKPDS 34). UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Lancet.998;32: Chiasson JL, Josse RG, Gomis R, et al. Acarbose for prevention of type 2 diabetes mellitus: the STOPNIDDM randomised trial. Lancet. 2002;39: Dormandy JA, Charbonnel B, Eckland DJ, et al. Secondary prevention of macrovascular events in patients with type 2 diabetes in the PROactive Study (PROspective pioglitazone Clinical Trial In macrovascular Events): a randomised controlled trial. Lancet. 200;366: Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes Study Group, Gerstein HC, Miller ME, et al. Effects of intensive glucose lowering in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2008;38: Cercosimo E, Garlick P, Ferretti J. Insulin regulation of renal glucose metabolism in humans. Am j Physiol 276 (39): E788E84, 999. DeFronzo RA. Banting lecture. From the triumvirate to the ominous octet: anew paradigm for the treatment of type 2 diabetes mellitus. Diabetes 8:77379,2009.

6 Kılavuzlara Genel Bakış Uluslararası Diyabet Tedavi Rehberlerinin Güncel Yaklaşımları Dünyada bir çok saygın dernek ve kuruluş zaman zaman kılavuzlar yayımlamakta ve güncel tedavi yaklaşımlarını paylaşmaktadır. Tüm bu kılavuzlarda yaşam tarzı değişikliği ile metformin kullanımının birinci basamak tedavi olması gibi, üzerinde uzlaşılan yaklaşımlar olduğu kadar tartışma yaratan yaklaşım farklılıkları da vardır. Kılavuzlardaki bu faklılıklar ve bazı çelişkiler ilk etapta karmaşa yaratsa da aslında diyabet tedavisinin esnek ve hastaya özel bir yaklaşım gerektirdiğine dair ipuçları da vermektedir. Dünyada takip edilen kılavuzların en önemlileri American Diabetes Association / European Association for the Study of Diabetes (ADA/ EASD), American Association of Clinical Endocrinologists / American College of Endocrinology (AACE/ACE), International Diabetes Federation (IDF) ve International Diabetes Center (IDC) olarak özetlenebilir. Aşağıda bu kılavuzların güncel yaklaşımları kısa başlıklar halinde sunulmuştur. ADA/EASD 202 Glisemik hedefler ve glukoz düşürücü tedaviler bireyselleştirilmelidir. İlk basamak tedavi olarak metformin kullanımına (kontrendikasyon yoksa) yer verilmelidir. Metforminden sonraki basamağa geçmek gerekiyorsa yan etkileri asgariye indirmeyi hedefleyerek bir veya iki oral veya enjektabl ajan eklenebilir. Kan şekeri kontrolü halen sağlanamıyorsa tek başına veya diğer ajanlarla birlikte insülin tedavisi gündeme alınmalıdır. Tedavi kararları mümkün olduğunca hastanın tercih ve ihtiyaçlarına göre şekillendirilmelidir. Büyük oranda kardiyovasküler risklerin azaltılmasına odaklanılmalıdır. Yaşam tarzı değişikliği çabaları başarılı olursa ilaç tedavisi modifiye edilebilir veya sonlandırılabilir. 203 Nisan ayında AACE grubu prediyabet tedavisini de içeren Comprehensive Diabetes Management Algorithm başlıklı yeni bir kılavuz yayımlamıştır. Bu yeni algoritma hastayı bir bütün olarak görmekte ve diyabetik hastanın karşı karşıya kalabileceği tüm tehditlerin yönetimini ele almaktadır ve primer olarak glukozu düşürmeye odaklanan 2008 ve 2009 algoritmalarından bu yönüyle farklıdır. Anahtar öneriler arasında obez Tip 2 diyabetlilerde morbidite, mortalite ve maluliyeti azaltmak için obezite yönetiminin tedavi planının bir parçası olması gerektiği yer almaktadır, çünkü son kanıtlar göstermiştir ki yaşam tarzı değişikliğiyle ve ilaç ve/veya cerrahi yöntemle kilo kaybedilmesi de kan şekerini düşürmektedir. Aslında obezite yönetimi, prediyabetik hastalarda da ilk basamak tedavi olarak düşünülebilir. Algoritma mümkünse diyabetik hastaların çoğu için HbAc nin %6. in altında olmasını optimal değer olarak önerirken, tedavinin, yaş, yandaş hastalıklar, diyabetin süresi, hipoglisemi riski, hasta motivasyonu/uyumu ve yaşam beklentisi gibi faktörler temelinde bireyselleştirilmesini de tavsiye etmektedir. Başlangıç HbAc değeri %7. in altındaki hastalar için monoterapi seçeneklerinden daha güvenli ve tercih edilir olanlar yeşil (tercih sırasına göre metformin, GLP reseptör agonisti, DPP4 inhibitörü, alfa glukozidaz inhibitörü), dikkatli kullanılması gerekenler sarı (SGLT2 inhibitörleri, tiazolidinedionlar, sülfonilüreler) olarak kodlanmıştır. Algoritma başlangıç HbAc değeri %7. ve üstü için ikili ve üçlü tedavi ve başlangıç HbAc değeri %9 un üstü için insülin veya ikili/üçlü tedavi seçenekleriyle devam etmektedir. Hasta üç ay içinde istenen hedefte değilse algoritma bir sonraki basamağa geçmeyi önermektedir. Bir başka yenilik ise ayrı bir algoritmanın spesifik olarak insülin tedavisini ele almasıdır ve insülin titrasyonlarına ve bazal insülin başarısız olduğunda ne yapılacağına dair bilgiler sunmasıdır. Bu noktada yeni yaklaşım prandiyal insülinden ziyade bir inkretin (GLP agonisti veya DPP4 inhibitorü) eklemenin tercih edilebileceğidir. Bu iki seçenek de algoritmada yer almaktadır ama prandiyal insülinle daha fazla hipoglisemi riski ve kilo alımı söz konusu olduğu vurgulanmıştır. Kardiyovasküler risk faktörleri modifikasyonu algoritması önceki lipid ve kan basıncı önerilerini içermektedir ama ilk kez bu bilgiler temelde diyabet yönetimini ele alan bir kılavuza dahil edilmiştir. Son bölüm ise pazardaki mevcut antidiyabetik ilaçların güvenilirliğini hipoglisemi, kilo alımı, renal/genitoüriner riskler, gastrointestinal riskler, konjestif kalp yetmezliği, kardiyovasküler hastalık ve kemik kaybı açısından ele almaktadır. Mavi: Nötral, Yeşil: Az sayıda yan etki veya olası yarar, Sarı: Dikkatli kullan, Kırmızı: Yan etki ihtimali olarak kodlanmıştır. 6

7 AACE 203 Algoritmanın olabildiğince spesifik olması ve klinisyene öncelikler ve tedavi seçiminin mantığı konusuna rehberlik etmesi gerektiği belirtilmiştir. Diyabetin ve eşlik eden hastalık ve bozuklukların prediyabet fazında yönetimi öncelikli olarak vurgulanmıştır. Yüksek kan şekeri kontrolü için sunulan hiyerarşik basamakları uygularken, hipogliseminin ve kilo alımının yan etkilerinin, yaşın ve yandaş hastalıkların dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Fazla kilolu ve obez hastalarda beden kitle indeksi merkezli yaklaşımın yerine medikal ve cerrahi tedavileri de içeren komplikasyon merkezli yaklaşım öngörülmüştür. Prediyabetli veya Tip 2 diyabetli hastalarda kardiyovasküler risk faktörlerinin hipertansiyonun ve hiperlipideminin yönetimi önemle vurgulanmıştır. Güvenlilik, uyum ve maliyet faktörlerini göz önünde bulundurmak kaydıyla hipoglisemi ve kilo alımı riskini asgariye indirmek öncelikli olarak alınmıştır. İlaç maliyetlerini saptarken hipoglisemi ve kilo alımı riski, monitörizasyon masrafları vb.nin de hesaba katılması gerektiği, bu yönden bakıldığında ilaç maliyetinin total maliyette çok küçük bir oranda kaldığı belirtilmiştir. AACE/ACE grubu metformin sonrasında inkretin bazlı tedaviyi ön planda tutmaktadır. Sülfonilüre ve TZD tedavisine ihtiyatlı yaklaşırken, uzun etkili insülini NPH ye tercih etmektedir. IDC 203 IDC algoritmasının temel farkı; hastalığı anlama, izleme, ilaç alma, enjeksiyon tekniği, problem çözme, beslenme planı, riskleri azaltma ve fiziksel aktivite konularında hastanın eğitilmesi ve bilgi ve becerilerinin artırılmasını tedavi yaklaşımında ilk sıraya koymasıdır. IDC grubu metforminden sonraki tedaviyi de sebebe göre seçmektedir : İnsülin yetmezliğinde; Sülfonilüre, İnkretin defektinde; GLP agonisti/dpp4 inhibitörü, İnsülin rezistansında; Metformin ve TZD öncelikli kabul edilmektedir. IDF 203 ve metformin kullanımı ilk sıradadır. Sonrasında sülfonilüre ve αglukozidaz inhibitörü önerilmektedir. Sonraki basamakta DPP4 ve TZD kullanımı önerilmektedir. GLP agonistleri en sona saklanmaktadır. İstenen glukoz kontrolü sağlanamadıysa bazal veya premiks insülin kullanımı uygun bulunmaktadır. Muhtelif kılavuzlardaki kan şekeri ve HbAc eşik değerleri: Kılavuz ADA/EASD (202) AACE/ACE (203) IDC (202) IDF (202) UDK/TURKDIAB (203) TEMD (203) AKŞ Postprandiyal 2. saat 7030 > 80 > 0 > > 60 > 26 > 200 > 26 > 200 > 26 > 200 Kılavuz ADA/EASD (202) AACE/ACE (203) IDC (202) IDF (202) UDK/TURKDIAB (203) TEMD (203) Monoterapi. Basamak <%7, %78.9 %6,8 <%8 İkili tedavi 2. Basamak <%7,9 %9 %8 %80 Üçlü tedavi/insülin 3. Basamak/İnsülin > %9 %9/>% % >%0 Inzucchi SE, Bergenstal RM, Buse JB, et al. Management of hyperglycemia in type 2 diabetes: a patientcentered approach. Position Statement of the American Diabetes Association (ADA) and the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Diabetes Care 202;3(6): Garber AJ, Abrahamson MJ, Barzilay JI, et al. AACE comprehensive diabetes management algorithm 203. Endocrine Practice 203;9(2): Gregg Simonson, Robert Cuddihy, Diane Reader, et al. International Diabetes Center Treatment of Type 2 Diabetes Glucose Algorithm. Diabetes Management 20;(2):789. AACE/ACE Glycemic Control Algorithm Consensus Panel IDF Treatment Algorithm for People with Type 2 Diabetes IDC Type 2 Diabetes Glycemic Control Algorithm ADA/EASD Position Statement Management of Hyperglycemia in Type 2 Diabetes:A Patient Centered Approach AACE Comprehensive Diabetes Management Algorithm 7

8

İkili Oral Antidiyabetik Kombinasyonları

İkili Oral Antidiyabetik Kombinasyonları İkili Oral Antidiyabetik Kombinasyonları Prof.Dr.Mustafa ARAZ Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji BD 51.Ulusal Diyabet Kongresi, Antalya Kime İkili Kombinasyon? Kime İkili Kombinasyon? Klavuz

Detaylı

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr Miraç Vural Keskinler Önce sentez DM ve MS Akılcı İlaç Kullanımı Oral antidiyabetik ajanlar İnsülin Glp-1 analogları Antihipertansif ilaçlar Hipolipidemik

Detaylı

Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım

Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım Dr. Erman ÇAKAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği

Detaylı

Tip 2 diyabet tedavisi. Dr.Hasan İlkova İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji Metabolizma ve Diyabet Bilim Dalı

Tip 2 diyabet tedavisi. Dr.Hasan İlkova İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji Metabolizma ve Diyabet Bilim Dalı Tip 2 diyabet tedavisi Dr.Hasan İlkova İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji Metabolizma ve Diyabet Bilim Dalı Tip 2 Diyabetin Fizyopatolojisi Bozulmuş insulin salınımı Hiperglisemi

Detaylı

Klavuzlar ve Tip 2 Diyabet Tedavisi. Prof. Dr. Mustafa Kemal BALCI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi

Klavuzlar ve Tip 2 Diyabet Tedavisi. Prof. Dr. Mustafa Kemal BALCI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Klavuzlar ve Tip 2 Diyabet Tedavisi Prof. Dr. Mustafa Kemal BALCI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çıkar Çatışması Danışma Kurulu Üyelikleri Novo Nordisk, Sanofi, Lily, MSD, Astra Zeneca, Sponsor Destekli

Detaylı

DİYABETES MELLİTUS. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC

DİYABETES MELLİTUS. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC DİYABETES MELLİTUS Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC İ NORMAL FİZYOLOJİ İnsan vücudu enerji olarak GLUKOZ kullanır Alınan her besin vücudumuzda glukoza parçalanır ve kana verilir Kandaki glukozun enerji kaynağı olarak

Detaylı

İleri obez diyabetiklerde antidiyabetik ajan seçimi. Dr. Mustafa ÖZBEK Dışkapı YBEAH Endokrinoloji Kliniği ANKARA

İleri obez diyabetiklerde antidiyabetik ajan seçimi. Dr. Mustafa ÖZBEK Dışkapı YBEAH Endokrinoloji Kliniği ANKARA İleri obez diyabetiklerde antidiyabetik ajan seçimi Dr. Mustafa ÖZBEK Dışkapı YBEAH Endokrinoloji Kliniği ANKARA 16.11.2018 Genel bilgiler Obezite: özellikle son 20 yıldır tüm dünyada prevalansı giderek

Detaylı

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü

Detaylı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri

Detaylı

Tip I. Tip II. Semptomlar. Vücut yapısı Zayıf Sıklıkla fazla kilolu. Tedavi İNSÜLİN Diyet, egzersiz; oral antidiyabetik ± insülin

Tip I. Tip II. Semptomlar. Vücut yapısı Zayıf Sıklıkla fazla kilolu. Tedavi İNSÜLİN Diyet, egzersiz; oral antidiyabetik ± insülin Diabetes mellitus Tip I Tip II Tedavi İNSÜLİN Diyet, egzersiz; oral antidiyabetik ± insülin Semptomlar Polidipsi, polifaji, Asemptomatik olabilir poliüri Vücut yapısı Zayıf Sıklıkla fazla kilolu Tip I

Detaylı

Tip 2 Diabetes Mellitusta Hangi Hastaya Ne Zaman Hangi İnsülin

Tip 2 Diabetes Mellitusta Hangi Hastaya Ne Zaman Hangi İnsülin Tip 2 Diabetes Mellitusta Hangi Hastaya Ne Zaman Hangi İnsülin Dr. Füsun Törüner Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma B.D, Ankara 22-23.Kasım.2013 -TEKİRDAĞ Tip 2 DM progresif bir

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı

Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı Diyabet ve Böbrek Doç.Dr. Özkan GÜNGÖR Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı NEFROLOJİ YAN DAL OKULU 14 OCAK 2017 AKILCI İLAÇ KULLANIMI TANIM Kişilerin

Detaylı

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI Prof. Dr. Engin GÜNEY Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı DİABETES MELLİTUS 415 milyon erişkinde diyabet var.

Detaylı

Oral Antidiyabetik (OAD) ve İnsulinomimetikler

Oral Antidiyabetik (OAD) ve İnsulinomimetikler Oral Antidiyabetik (OAD) ve İnsulinomimetikler Dr. Fatma Ela Keskin Doç. Dr. F. Ela KESKİN Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma Hastalıkları TEDAVİNİN AMACI KAN GLUKOZ DÜZEYİNİ İDEAL DÜZEYE GETİRMEK

Detaylı

İnsulin Oral Antihiperglisemik Kombinasyonu. Dr.Kubilay Karşıdağ İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi

İnsulin Oral Antihiperglisemik Kombinasyonu. Dr.Kubilay Karşıdağ İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi İnsulin Oral Antihiperglisemik Kombinasyonu Dr.Kubilay Karşıdağ İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Mantığı Yararı? Kime? Nasıl? Mantığı? Tip 2 Diyabette Fizyopatoloji - 1 İnsülin Direnci (Başlatıcı) : Genetik+Edinsel

Detaylı

ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ. Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji

ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ. Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji NİYE KOMBİNE EDİYORUZ? ADA ve EASD basamak tedavisi öneriyor. Önce metformin, sonra diğer ilaçları ekle: OAD, GLP1 agonistleri veya

Detaylı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı ULUSAL DİYABET KONGRESİ 2015 Doç.Dr. Kamile GÜL Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı

Detaylı

Tip 2 diyabetik bireyde oral ajanlar yetmiyor. GLP-1 Analoğu?

Tip 2 diyabetik bireyde oral ajanlar yetmiyor. GLP-1 Analoğu? Tip 2 diyabetik bireyde oral ajanlar yetmiyor. GLP-1 Analoğu? Prof. Dr. Erdinç Ertürk Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Öğretim Üyesi 52. Ulusal Diyabet Kongresi,

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. Bahri Evren İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıları Bilim Dalı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. Bahri Evren İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıları Bilim Dalı DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. Bahri Evren İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıları Bilim Dalı AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında

Detaylı

Algoritmalarla Diyabette Beslenme Tedavisi

Algoritmalarla Diyabette Beslenme Tedavisi Algoritmalarla Diyabette Beslenme Tedavisi TEMD Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi TIBBİ BESLENME TEDAVİ ALGORİTMASI Tip 1 Diyabetli Tip 2 Diyabetli Gestasyonel Diyabetli Diyabetik Gebe Prediyabet

Detaylı

İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri

İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH, İç Hastalıkları Kliniği Sunum akışı Kılavuzlar ışığında; Glisemik tanımlamalar ve

Detaylı

HAFİF -ORTA KRONİK BÖBREK HASTALIĞINDA İNSULİN DIŞI TEDAVİ

HAFİF -ORTA KRONİK BÖBREK HASTALIĞINDA İNSULİN DIŞI TEDAVİ HAFİF -ORTA KRONİK BÖBREK HASTALIĞINDA İNSULİN DIŞI TEDAVİ Prof Dr Dilek Gogas Yavuz Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD Insidans (1/1000000) Tip 2 DM hastaların %50 sinde

Detaylı

DİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert

DİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABETES MELLİTUS Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABET YÖNETİMİ Kan şekeri ayarını sağlamaktır. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri NORMAL HEDEF AKŞ (mg/dl)

Detaylı

Hangi Hastaya hangi oral antidiyabetik? Prof. Dr. Sevim Güllü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B.D.

Hangi Hastaya hangi oral antidiyabetik? Prof. Dr. Sevim Güllü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B.D. Hangi Hastaya hangi oral antidiyabetik? Prof. Dr. Sevim Güllü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B.D. Tip 2 diyabet tedavisinde kullanılan ajanlar Oral ajanlar

Detaylı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili

Detaylı

KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET

KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLULARI DIABETES MELLITUS Diabetes mellitus, direkt olarak insülin direnci, yetersiz insülin salımı veya aşırı glukagon salımı

Detaylı

Bir Diyabetik Bireyin Yaşam Öyküsü. Dr. Kubilay KARŞIDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi

Bir Diyabetik Bireyin Yaşam Öyküsü. Dr. Kubilay KARŞIDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Bir Diyabetik Bireyin Yaşam Öyküsü Dr. Kubilay KARŞIDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi 1996 2000 2001 31 yaşında kadın hasta 4 yıl önce 4.650 kg ağırlığında bir bebek doğurmuş. Baba obez, anne-dayı ve

Detaylı

ORAL ANTİDİYABETİKLER

ORAL ANTİDİYABETİKLER ORAL ANTİDİYABETİKLER UZM.DR.İSMAİL ARSLAN 4.ANKARA AİLE HEKİMLİĞİ KONGRESİ 8-9 EKİM 2016 SUNUM PLANI 1. İnsülin duyarlılığını artıranlar 2. Karbonhidrat emilimini azaltanlar 3. İnsülin sekresyonunu artıranlar

Detaylı

E ÖNCEL N 10 YILLIK YAŞ N 10 YILLIK YA AM

E ÖNCEL N 10 YILLIK YAŞ N 10 YILLIK YA AM AYŞE ÖNCELİN 10 YILLIK YAŞAM ÖYKÜSÜ 2001 2011 2011 2001 AÖ (K, 45 y)ek y.) YAKINMASI Hızlı kilo alma, başağrısı ÖYKÜSÜ. 6 yıl önce acıkma ataklarının artması ve kilo alması nedeniyle yaptırdığı tetkikler

Detaylı

ERİŞKİNDE GÜNCEL DİYABET TEDAVİSİ

ERİŞKİNDE GÜNCEL DİYABET TEDAVİSİ ERİŞKİNDE GÜNCEL DİYABET TEDAVİSİ Dr.Canan ERSOY Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı 22 MART 2017 BURSA Sunum Akışı Dünyada

Detaylı

YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef

YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef Doç. Dr. Ayşegül Atmaca Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı 26 Nisan 2014, Antalya 50. Ulusal Diyabet Kongresi Yaş Ortalama İnsan Ömrü Ortalama

Detaylı

İnsülin Pompa Tedavisi Başlangıç, Temel Bilgiler, İzlem

İnsülin Pompa Tedavisi Başlangıç, Temel Bilgiler, İzlem İnsülin Pompa Tedavisi Başlangıç, Temel Bilgiler, İzlem Doç. Dr. Özlem ÜSTAY TARÇIN Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları BD DÜNYADA TİP 1 DM POMPA KULLANIMI 25

Detaylı

Tip 2 diyabette ikili OAD kombinasyonları. Dr. Mustafa ÖZBEK 2. Diyabet tedavisi sempozyumu ANKARA-2017

Tip 2 diyabette ikili OAD kombinasyonları. Dr. Mustafa ÖZBEK 2. Diyabet tedavisi sempozyumu ANKARA-2017 Tip 2 diyabette ikili OAD kombinasyonları Dr. Mustafa ÖZBEK 2. Diyabet tedavisi sempozyumu ANKARA-2017 IDF Diabetes Atlas Seventh Edition 2015 Kombinasyon tedavisi İlk ilaç genelde metformin Erken ikili

Detaylı

Basın bülteni sanofi-aventis

Basın bülteni sanofi-aventis Basın bülteni sanofi-aventis 28 Mart 2007 TERİMLER SÖZLÜĞÜ A 1c, Hemoglobin HbA 1c Herhangi bir zamandaki HbA1c yüzdesi, önceki 3 ay içindeki ortalama kan glukozu düzeyini yansıtır (3 ay, kırmızı kan hücrelerinin

Detaylı

ULUSAL DİYABET KONGRESİ KONSENSUS GRUBU

ULUSAL DİYABET KONGRESİ KONSENSUS GRUBU ULUSAL DİYABET KONGRESİ KONSENSUS GRUBU Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2013 TÜRKİYE DİYABET VAKFI KÜNYE v ISBN 978-975-98038-2-7 1. Baskı Mayıs 2011. 2. Baskı Eylül 2011 Güncellenmiş 3. Baskı Nisan 2013

Detaylı

Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisinde Oral Antidiyabetik İlaçlar Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisi

Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisinde Oral Antidiyabetik İlaçlar Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisi Prof. Dr. Göksun AYVAZ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD ayvaz@gazi.edu.tr 1960 yılında Erzincan da doğdu. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi nden 1983 yılında mezun oldu.

Detaylı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Prof.Dr.Ş.EROL BOLU ULUSAL DİABET KONGRESİ 20 MART2013 Clinical Therapeutics Volume 33, Issue 4 2011 408-424 Tip 2 Diyabette Tanı Sırasında Saptanan Komplikasyonlar % 15-20

Detaylı

Şeker düşürücü ilaçlar

Şeker düşürücü ilaçlar TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES 05 MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ Şeker düşürücü ilaçlar Şeker düşürücü

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ

HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ Dr. Mürvet YILMAZ Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi KIŞ OKULU-2014 DM, genel popülasyonun % 3-6 20 yaş ve üzeri nüfus: 47.467.350 (%65.4) TURDEP-II

Detaylı

DİYABET TEDAVİSİ GÜNCELLEME 2018

DİYABET TEDAVİSİ GÜNCELLEME 2018 DİYABET TEDAVİSİ GÜNCELLEME 2018 Dr.Feyza Yener Öztürk Sağlık Bilimleri Üniversitesi Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği 28.06.2018 DİYABET,

Detaylı

DİYABET ŞEKER HASTALIĞI

DİYABET ŞEKER HASTALIĞI DİYABET ŞEKER HASTALIĞI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Ekin Koç ve Arş. Gör. Dr. Selim Güler tarafından

Detaylı

ULUSAL DİYABET KONGRESİ KONSENSUS GRUBU

ULUSAL DİYABET KONGRESİ KONSENSUS GRUBU ULUSAL DİYABET KONGRESİ KONSENSUS GRUBU Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2013 TÜRKİYE DİYABET VAKFI KÜNYE v ISBN 978-975-98038-2-7 1. Baskı Mayıs 2011. 2. Baskı Eylül 2011 Güncellenmiş 3. Baskı Nisan 2013

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı. Dr. Ramazan ÇAKMAK

Akılcı İlaç Kullanımı. Dr. Ramazan ÇAKMAK Akılcı İlaç Kullanımı Dr. Ramazan ÇAKMAK AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine

Detaylı

Tip 2 Diyabet te Agresif Tedavi Gerekli mi? EVET. Prof. Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı

Tip 2 Diyabet te Agresif Tedavi Gerekli mi? EVET. Prof. Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Tip 2 Diyabet te Agresif Tedavi Gerekli mi? EVET Prof. Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Günümüzde diyabet tedavisinde neredeyiz? Tedavide başarı durumumuz

Detaylı

İnkretinler (Olgu sunumları ile)

İnkretinler (Olgu sunumları ile) İnkretinler (Olgu sunumları ile) Prof. Dr. Erdinç ERTÜRK Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı II. Endokrinolojik Sorunlara Olgu Bazında Çözümler Sempozyumu 5-6 Nisan 2007 - İzmir

Detaylı

OBEZ YADA AŞIRI KİLOLU İNSÜLİN DİRENÇLİ TİP 2 DİYABETLİ HASTAYA YAKLAŞIM. Prof.Dr.Esen Akbay Doç.Dr.Murat YILMAZ

OBEZ YADA AŞIRI KİLOLU İNSÜLİN DİRENÇLİ TİP 2 DİYABETLİ HASTAYA YAKLAŞIM. Prof.Dr.Esen Akbay Doç.Dr.Murat YILMAZ OBEZ YADA AŞIRI KİLOLU İNSÜLİN DİRENÇLİ TİP 2 DİYABETLİ HASTAYA YAKLAŞIM Prof.Dr.Esen Akbay Doç.Dr.Murat YILMAZ Olgu 1: 52 yaşında erkek Yakınma: ağız kuruluğu- çok su içme Öykü: Yaklaşık 2-3 ay önce yakınmaları

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. Asena GÖKÇAY CANPOLAT SBÜ Ankara Numune Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği 3. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 16.11.2018-

Detaylı

Yoğunlaştırılmış İnsülin Tedavisi; -Ne zaman ve Kime Başlanmalı -Doğru İnsülin Titrasyonu, Riskleri

Yoğunlaştırılmış İnsülin Tedavisi; -Ne zaman ve Kime Başlanmalı -Doğru İnsülin Titrasyonu, Riskleri Yoğunlaştırılmış İnsülin Tedavisi; -Ne zaman ve Kime Başlanmalı -Doğru İnsülin Titrasyonu, Riskleri Dr.Tamer Tetiker Ç.Ü.T.F.Endokrin ve Metab.Hast.BD 53.Ulusal Diyabet Kongresi, 2017, Girne/KKTC Diyabet:

Detaylı

TİP 2 DİYABETES MELLİTUS TA AGRESİF TEDAVİ GEREKLİ DEĞİLDİR ANTALYA

TİP 2 DİYABETES MELLİTUS TA AGRESİF TEDAVİ GEREKLİ DEĞİLDİR ANTALYA T GEREKLİ DEĞİLDİR 24.04.2014 ANTALYA Prof.Dr.Halil Önder ERSÖZ Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Trabzon Diyabetes Mellitusun Klinik Önemi Diabet Kardiyo Vasküler Mortalitede 2-4 Kat Artış Son

Detaylı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr. Ahmet KAYA TRABZON

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr. Ahmet KAYA TRABZON Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr. Ahmet KAYA 06.10.2016 TRABZON AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına

Detaylı

Prediyabette Tedavi Yönetimi

Prediyabette Tedavi Yönetimi Prediyabette Tedavi Yönetimi Prof.Dr.Mustafa ARAZ Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji BD 53.Ulusal Diyabet Kongresi, Kıbrıs, 20.04.2017 Tedavi Hedefleri Prediyabetten diyabete ilerleyiş

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017 DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017 Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır.

Detaylı

KILAVUZLAR NEDEN BAZAL İNSÜLİNLERİ ÖNERİYOR. Prof. Dr. Nermin OLGUN

KILAVUZLAR NEDEN BAZAL İNSÜLİNLERİ ÖNERİYOR. Prof. Dr. Nermin OLGUN KILAVUZLAR NEDEN BAZAL İNSÜLİNLERİ ÖNERİYOR Prof. Dr. Nermin OLGUN Kontrolsüz iperglisemi (katabolik özellikler, KŞ 300-350mg/dl, HbA1c %10-12) 2016 ADA Tip 2 Diyabet Kılavuzu Antihiperglisemik Tedavi

Detaylı

HANGİ DİYABET TEDAVİSİ Kılavuza Göre mi? Fizyopatolojiye Göre mi?

HANGİ DİYABET TEDAVİSİ Kılavuza Göre mi? Fizyopatolojiye Göre mi? HANGİ DİYABET TEDAVİSİ Kılavuza Göre mi? Fizyopatolojiye Göre mi? Prof Dr Dilek Yavuz Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD Antidiyabetik tedaviyi nasıl seçelim? Kılavuzlara

Detaylı

Diyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli

Diyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Diyabetik Hasta Takibi Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Amaç Bu oturum sonunda katılımıcı hekimler birinci basamakta Diyabet hastalığının yönetimi konusunda bilgi sahibi olacaklardır.

Detaylı

Dt. İSMAİL SERDAROĞLU SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI DAİRE BAŞKANI

Dt. İSMAİL SERDAROĞLU SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI DAİRE BAŞKANI Dt. İSMAİL SERDAROĞLU SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI DAİRE BAŞKANI Sağlık Bakanlığı Yaklaşımı ve Son Ulusal Veriler A-Rakamlarla Diyabet B-Sağlık Bakanlığınca Yapılanlar

Detaylı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı

Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr. Özen Öz Gül Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı 07.03.2018 AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı

Detaylı

Uzm. Hemş.Feride BADUR GÖRÜRGÖZ Diyabet Eğitim Hemşiresi SBÜ GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Uzm. Hemş.Feride BADUR GÖRÜRGÖZ Diyabet Eğitim Hemşiresi SBÜ GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi ORAL ANTIDIYABETIK VE İNSÜLINOMIMETIK TEDAVI ALAN HASTALARDA DIYABET EĞITIMI Uzm. Hemş.Feride BADUR GÖRÜRGÖZ Diyabet Eğitim Hemşiresi SBÜ GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalem hemşiresi İnsülin

Detaylı

İnsülin Direnci ve Prediyabetin Yönetimi. Okan Bakıner

İnsülin Direnci ve Prediyabetin Yönetimi. Okan Bakıner İnsülin Direnci ve Prediyabetin Yönetimi Okan Bakıner Prediabetes- Type 2 Diabetes İnsülin direnci ve prediyabet yönetimi ana hedefleri 1. Diyabete progresyonu durdurmak 2. Kardiyovasküler riski azaltmak

Detaylı

ÜRÜN BİLGİSİ. 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet. 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür

ÜRÜN BİLGİSİ. 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet. 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür 500 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR İNSUFOR, tip 2 diabetes mellitus tedavisinde, özellikle fazla kilolu

Detaylı

Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara

Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara Başak Bolayır a, Muhittin Yalçın a, Gülkhat Abilova a, Sakine Güzel b, Emre Arslan a, Alev Eroğlu Altınova a, Müjde Aktürk a, Füsun Baloş Törüner a, Ayhan Karakoç a, İlhan Yetkin a, Nuri Çakır a a Endokrinoloji

Detaylı

DİYABETTE İLAÇ VE İNSÜLİN TEDAVİSİ

DİYABETTE İLAÇ VE İNSÜLİN TEDAVİSİ DİYABETTE İLAÇ VE İNSÜLİN TEDAVİSİ Uz. Dr. M. Masum CANAT Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) NEDİR? İnsülin eksikliği ya da var olan

Detaylı

İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması

İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması Prof.Dr.Volkan Genç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD Meme-Endokrin ve Metabolizma Cerrahisi ÇOK BİLİNENLER

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. Bahri Evren İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıları Bilim Dalı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. Bahri Evren İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıları Bilim Dalı DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. Bahri Evren İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıları Bilim Dalı AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında

Detaylı

METFORMİN. Prof.Dr. Yüksel Altuntaş S.B.Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Klinik Şefi

METFORMİN. Prof.Dr. Yüksel Altuntaş S.B.Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Klinik Şefi METFORMİN Prof.Dr. Yüksel Altuntaş S.B.Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Klinik Şefi Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Kongresi 15 Ekim 2011 Patogenezden mesajlar

Detaylı

VAY BAŞIMA GELEN!!!!!

VAY BAŞIMA GELEN!!!!! VAY BAŞIMA GELEN!!!!! DİYABET YÖNETİMİNDE İNSÜLİN POMPA TEDAVİSİNİN KAN ŞEKERİ REGÜLASYONUNA OLUMLU ETKİSİ HAZIRLAYAN: HEM. ESRA GÜNGÖR KARABULUT Diyabet ve Gebelik Diyabetli kadında gebeliğin diyabete

Detaylı

DİYABETİK DİYALİZ HASTALARINDA GLİSEMİK DALGALANMA

DİYABETİK DİYALİZ HASTALARINDA GLİSEMİK DALGALANMA DİYABETİK DİYALİZ HASTALARINDA GLİSEMİK DALGALANMA Dr. Taner Baştürk Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği *Diyabet, genellikle hiperglisemi şeklinde ortaya çıkan kronik

Detaylı

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI Hazırlayan : Julie A. KUENZİ, RN,MSN,CDE,CPT Medical College of Wisconsin Çeviren: Doç.Dr. Nermin OLGUN Marmara Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet. Tanı ve Tedavi Rehberi

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet. Tanı ve Tedavi Rehberi ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2016 KÜNYE ISBN 978-975-98038-2-7 1. Baskı Mayıs 2011 2. Baskı Eylül 2011 3. Baskı Nisan 2013 4. Baskı Kasım 2013 5. Baskı Nisan 2015 Güncellenmiş

Detaylı

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet. Tanı ve Tedavi Rehberi

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet. Tanı ve Tedavi Rehberi ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2017 KÜNYE ISBN 978-975-98038-2-7 1. Baskı Mayıs 2011 2. Baskı Eylül 2011 3. Baskı Nisan 2013 4. Baskı Kasım 2013 5. Baskı Nisan 2015 6. Baskı

Detaylı

Diyabet ve Nütrisyon Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu

Diyabet ve Nütrisyon Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Diyabet ve Nütrisyon Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği Dünyada diyabet patlaması Ülkemizde diyabet %90 arttı 6. IDF

Detaylı

İnsülin Tedavisine Geçiş. Dr Özlem Turhan İyidir Başkent Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hast. BD

İnsülin Tedavisine Geçiş. Dr Özlem Turhan İyidir Başkent Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hast. BD İnsülin Tedavisine Geçiş Dr Özlem Turhan İyidir Başkent Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hast. BD İnsülin, fizyoloji İnsülin,fizyoloji İnsülin, kime? İnsülin, Kime? OAD ile hedefe ulaşılamaması(dual-triple

Detaylı

Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor

Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor 37 yılda (1980-2017) Her 11 kişiden 1 i diyabet İki diyabetliden biri tanı almamış Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor Komplikasyonlar önlemiyor Diyabetli kişilerin üçte

Detaylı

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom İnsülin direnci (İR) zemininde ortaya çıkan Abdominal obesite Bozulmuş glukoz toleransı (BGT) veya DM HT Dislipidemi Enflamasyon, endotel

Detaylı

DİABETES MELLİTUS DİYABET (Şeker )HASTALIĞI. ATASAM HASTANESİ Kalite Yönetim Birimi

DİABETES MELLİTUS DİYABET (Şeker )HASTALIĞI. ATASAM HASTANESİ Kalite Yönetim Birimi DİABETES MELLİTUS DİYABET (Şeker )HASTALIĞI ATASAM HASTANESİ Kalite Yönetim Birimi BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? DİYABET(ŞEKER HASTALIĞI) NEDİR? Diyabet vücutta yeterince insülin üretilememesi veya etkili

Detaylı

VAKALARLA KBY - DİYABET TEDAVİSİ

VAKALARLA KBY - DİYABET TEDAVİSİ VAKALARLA KBY - DİYABET TEDAVİSİ Dr. Mesut Özkaya Gaziantep Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hst Bilim Dalı 35.Endokrinoloji Kongresi - 19 Mayıs 2013 - Antalya Vaka... 52 yaş, erkek hasta nefes

Detaylı

Basın bülteni sanofi-aventis

Basın bülteni sanofi-aventis Basın bülteni sanofi-aventis 7 Kasım 2007 ULUSLARARASI DİYABET TEDAVİ PRATİKLERİ KAYIT ÇALIŞMASI NIN (IDMPS) TÜRKİYE SONUÇLARI HEDEF TEDAVİ KALİTESİNİ ARTIRMAK ÇALIŞMANIN AMACI ve YÖNTEMİ Uluslararası

Detaylı

POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ

POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ Transplant İlişkili Hiperglisemi (TAH) Posttransplant Diabetes Mellitus

Detaylı

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2015 TURKDİAB Diyabet Tanı TÜRKİYE ve Tedavi Rehberi DİYABET 2015 VAKFI 1 KÜNYE ISBN 978-975-98038-2-7 1. Baskı Mayıs 2011 2. Baskı Eylül 2011

Detaylı

Panel: Tip 2 Diabetes Mellitusta Medikal Tedavi Algoritması

Panel: Tip 2 Diabetes Mellitusta Medikal Tedavi Algoritması Panel: Tip 2 Diabetes Mellitusta Medikal Tedavi Algoritması İkinci Basamak Tedavi Yaklaşımı Dr. Cüneyd Anıl Güven Çayyolu Tıp Merkezi Tedavi algoritmaları Klasik yaklaşım: Glisemik hedeflerin aşağı çekilmesi

Detaylı

Çağın Salgını. Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus Yönetimi

Çağın Salgını. Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus Yönetimi Çağın Salgını Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus Yönetimi Epidemiyoloji, Tanı, İzlem Uzm. Dr. İrfan Şencan Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği Başasistanı Sunum Planı Tanım

Detaylı

Gestasyonel Diyabet (GDM)

Gestasyonel Diyabet (GDM) Gestasyonel Diyabet (GDM) Tanım, Sıklık Gebelikte ortaya çıkan veya ilk defa tespit edilen glikoz intoleransı olarak tanımlanmaktadır (WHO 2012; ACOG, 2013). Aşikar diyabet kriterlerini içermeyen ve gebeliğin

Detaylı

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ DİYABET YÖNETİMİ KURSU RAPORU

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ DİYABET YÖNETİMİ KURSU RAPORU TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ DİYABET YÖNETİMİ KURSU RAPORU (AİLE HEKİMİ, AİLE SAĞLIĞI ELEMANI, TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ HEKİMİ, TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ SAĞLIK PERSONELİ) Prof.

Detaylı

İnsülin Tedavisi. Dr. İlhan SATMAN. İstanbul Üniv. İstanbul Tıp Fak. İç Hast. AD Endokrinoloji - Metabolizma BD

İnsülin Tedavisi. Dr. İlhan SATMAN. İstanbul Üniv. İstanbul Tıp Fak. İç Hast. AD Endokrinoloji - Metabolizma BD 20. DİYABET DİYETİSYENLİĞİ SEMPOZYUMU Diyabette Güncel Tedavi Prensipleri: İnsülin ve Beslenme Tedavisi (İ Satman, N Avhan) Rixos Sungate Hotel, Beldibi Antalya 20 Nisan 2018, St. 08:30-10:00 İnsülin Tedavisi

Detaylı

DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler

DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler Diyabet nedir? Diyabet hastalığı, şekerin vücudumuzda kullanımını düzenleyen insülin olarak adlandırdığımız hormonun salınımındaki eksiklik veya kullanımındaki yetersizlikten

Detaylı

Antidiyabetik Tedavide Amaç. Hedef HbA1c ye ulaşmak (APG + PPG) Hipoglisemiden korunmak Kilo almamak

Antidiyabetik Tedavide Amaç. Hedef HbA1c ye ulaşmak (APG + PPG) Hipoglisemiden korunmak Kilo almamak 1 Antidiyabetik Tedavide Amaç Hedef HbA1c ye ulaşmak (APG + PPG) Hipoglisemiden korunmak Kilo almamak 2 Hedef HbA1c < %7 (bireysel) APG: 80-130 PPG

Detaylı

Prof.Dr. Oktay Ergene. Kardiyoloji Kliniği

Prof.Dr. Oktay Ergene. Kardiyoloji Kliniği Hipertrigliseridemii id i Tedavisi i Prof.Dr. Oktay Ergene İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Hipertrigliseridemi Gelişimiş VLDL Chylomicron Liver Defective Lipolysis Remnants

Detaylı

Tip 2 diyabetli hastada ilk tercih ettiğiniz ilaç hangisidir? 1. Sülfonilüre 2. Metformin 3. Glitazon 4. İnsülin

Tip 2 diyabetli hastada ilk tercih ettiğiniz ilaç hangisidir? 1. Sülfonilüre 2. Metformin 3. Glitazon 4. İnsülin Tip 2 Diyabette İnsülin Tedavisi Prof. Dr. Aytekin OĞUZ İstanbul Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2. İç Hastalıkları Kliniği Tip 2 diyabetli hastada ilk tercih ettiğiniz ilaç hangisidir? 1. Sülfonilüre

Detaylı

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI:

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI: DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI: Hedef ne olmalı? İntensif tedavi gereklimi? PROF.DR.TEVFİK SABUNCU Harran Üniversitesi, Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı 2003 JNC-VII Hipertansiyon Sınıflandırması

Detaylı

Güncel Veriler Eşliğinde İnsülin Tedavisi: Karışım İnsülinler. Prof. Dr. Göksun AYVAZ Liv Hospital Ankara

Güncel Veriler Eşliğinde İnsülin Tedavisi: Karışım İnsülinler. Prof. Dr. Göksun AYVAZ Liv Hospital Ankara Güncel Veriler Eşliğinde İnsülin Tedavisi: Karışım İnsülinler Prof. Dr. Göksun AYVAZ Liv Hospital Ankara T2DM da KarıĢım Ġnsülin Kullanımının Rasyoneli Bazal İnsülin + OAD iyi bir seçenek Bazal tedavi

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı. Uzm. Dr. Ramazan Çakmak İ. Ü. İTF İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı

Akılcı İlaç Kullanımı. Uzm. Dr. Ramazan Çakmak İ. Ü. İTF İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Akılcı İlaç Kullanımı Uzm. Dr. Ramazan Çakmak İ. Ü. İTF İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı İLAÇ Hastalıklardan korunma, teşhis, tedavi veya vücudun herhangi

Detaylı

Klinik Beslenme Günleri II-Diyabet Karbonhidrat Sayımı

Klinik Beslenme Günleri II-Diyabet Karbonhidrat Sayımı Klinik Beslenme Günleri II-Diyabet Karbonhidrat Sayımı Diyetisyen Sevde Kahraman Biruni Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü 10.11.2018, İstanbul Sunum Planı Karbonhidrat

Detaylı

Diyabet ve Hipoglisemi Klinik Çalışmalardan Öğrendiklerimiz Doç.Dr. Şevki Çetinkalp

Diyabet ve Hipoglisemi Klinik Çalışmalardan Öğrendiklerimiz Doç.Dr. Şevki Çetinkalp Diyabet ve Hipoglisemi Klinik Çalışmalardan Öğrendiklerimiz Doç.Dr. Şevki Çetinkalp Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı- İZMİR % risk azalması 20 DCCT (Yeni

Detaylı

Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri

Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri Dr. Erman ÇAKAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği Bariyatrik

Detaylı

DİYALİZ VE DİYABET. 24.Ulusal Böbrek Hastalıkları, Diyaliz Ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi,2014 Antalya

DİYALİZ VE DİYABET. 24.Ulusal Böbrek Hastalıkları, Diyaliz Ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi,2014 Antalya DİYALİZ VE DİYABET Prof.Dr Asiye Durmaz Akyol Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İç Hastalıkları Hemşireliği ABD izmir E-posta :asiye.durmaz@ege.edu.tr 24.Ulusal Böbrek Hastalıkları, Diyaliz Ve Transplantasyon

Detaylı

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet. Tanı ve Tedavi Rehberi

ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU. Diyabet. Tanı ve Tedavi Rehberi ULUSAL DİYABET KONSENSUS GRUBU Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2018 KÜNYE ISBN 978-975-98038-2-7 1. Baskı Mayıs 2011 2. Baskı Eylül 2011 3. Baskı Nisan 2013 4. Baskı Kasım 2013 5. Baskı Nisan 2015 6. Baskı

Detaylı

Endokrin ve Metabolik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersiz

Endokrin ve Metabolik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Endokrin ve Metabolik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Prof Dr Zehra Aycan Doç Dr Baran Yosmaoğlu Yrd Doç Dr Cihan Fidan Hasan Göktan Arzu Bektaş Kapsam: Tip 1 diyabet Obezite ve Tip 2 diyabet

Detaylı

İnsülinlere Genel Bakış

İnsülinlere Genel Bakış İnsülinlere Genel Bakış 2. Tekirdağ Endokrinoloji Kursu 22-23 Kasım/2013 Doç. Dr. Kubilay ÜKİNÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B.D 1 İnsülin Salgılanması-1

Detaylı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite

Detaylı

Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması. Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun

Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması. Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun Öğrenim hedefleri Kan şekeri ölçümleri ve değerlendirilmesi, yemek öncesi, tokluk, gece yatmadan önce ve gece kan

Detaylı