ĠSTANBUL DA GEMĠ EMĠSYONLARI ÖLÇÜMÜNDE HĠZMET VERECEK AKREDĠTE BĠR LABORATUVARIN GELĠġTĠRĠLMESĠ VE BĠT DESTEKLĠ EĞĠTĠM PROJESĠ. Prof.Dr.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ĠSTANBUL DA GEMĠ EMĠSYONLARI ÖLÇÜMÜNDE HĠZMET VERECEK AKREDĠTE BĠR LABORATUVARIN GELĠġTĠRĠLMESĠ VE BĠT DESTEKLĠ EĞĠTĠM PROJESĠ. Prof.Dr."

Esen Canan Özel
8 yıl önce
İzleme sayısı:

ĠSTANBUL DA GEMĠ EMĠSYONLARI ÖLÇÜMÜNDE HĠZMET VERECEK AKREDĠTE BĠR LABORATUVARIN GELĠġTĠRĠLMESĠ VE BĠT DESTEKLĠ EĞĠTĠM PROJESĠ TR10/12/BTK/0004 Prof.Dr.

1 ĠSTANBUL DA GEMĠ EMĠSYONLARI ÖLÇÜMÜNDE HĠZMET VERECEK AKREDĠTE BĠR LABORATUVARIN GELĠġTĠRĠLMESĠ VE BĠT DESTEKLĠ EĞĠTĠM PROJESĠ TR10/12/BTK/0004 Prof.Dr. Selma ERGĠN Proje Koordinatörü Bu proje, İstanbul Kalkınma Ajansı nın 2012 Yılı 2. Dönem Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yönelik "Bilgi ve İletişim Teknolojileri Odaklı Ekonomik Kalkınma" Mali Destek Programı kapsamında yürütülmektedir. Bu yayının içeriği İstanbul Kalkınma Ajansı ve Kalkınma Bakanlığı nın görüşlerini yansıtmamakta olup, içerik ile ilgili tek sorumluluk İstanbul Teknik Üniversitesi ne aittir.

Dönem Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yönelik "Bilgi ve İletişim Teknolojileri Odaklı Ekonomik Kalkınma" Mali Destek Programı kapsamında

2 ĠÇĠNDEKĠLER GiriĢ Gemi Kaynaklı Emisyonlar Projenin Amaçları Projenin Kapsamı Yapılan ÇalıĢmalar Beklenen Sonuçlar ve Fayda 2

3 GĠRĠġ Gemisyon Projesi, Kalkınma Bakanlığı nın koordinasyonunda İstanbul Kalkınma Ajansı nın (İSTKA) 2012 yılı 2. dönem kar amacı gütmeyen kuruluşlara yönelik Bilgi ve İletişim Teknolojileri Odaklı Ekonomik Kalkınma Mâli Destek Programı kapsamında desteklenmektedir. Proje, İTÜ, Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi nde 6 kişilik bir proje ekibi tarafından yürütülmektedir. Proje Bütçesi: 875, TL (% 85 İSTKA + %15 İTÜ) Proje süresi: 1 Eylül Mayıs 2014, 9 ay 3

4 GĠRĠġ Genelde dizel motorlar tarafından tahrik edilen gemilerden yayılan egzoz gazlarında, NOx, SOx, CO, CO2, HC ve PM gibi kirleticiler (emisyonlar) bulunmaktadır. Bu kirleticiler asit yağmurları, ozon tabakasında incelme ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açması sebebiyle çevre üzerinde olumsuz etki yaratmaktadırlar. 4

Gemilerden yayılan sera gazı emisyonları dünya toplamının %3.

5 GĠRĠġ Gemi Emisyon Oranları: Gemilerden yayılan NOx, dünya toplamının %14-31 i arasında ve SOx ise % 4-9 u arasındadır. Gemilerden yayılan sera gazı emisyonları dünya toplamının %3.5-4 ü arasındadır. Gemiler 1,100 ton/yıl PM yaymakta ve bu dünyada tüm otomobillerden yayılan PM değerinin yarısı kadardır. 5

6 GĠRĠġ Taşınan yük ve mesafe başına gemilerin yaydığı emisyon değerleri göz önüne alındığında, deniz taşımacılığı, kara ve hava taşımacılığına göre en temiz taşımacılık şekli olmaktadır. Fakat, gemi başına düşen emisyon değerleri oldukça yüksektir. Bir büyük konteyner gemisi yılda 50 milyon otomobile eşdeğer emisyon yayabilmektedir. İstanbul boğazından yılda yaklaşık geminin, yerleşim yerlerine 50 m mesafeden geçtiği düşünüldüğünde, İstanbul'da hem çevre hem de insan sağlığı gemi emisyonlarının olumsuz etkileri nedeni ile risk altındadır. 6

Bir büyük konteyner gemisi yılda 50 milyon otomobile eşdeğer emisyon yayabilmektedir.

7 GĠRĠġ Marmara Denizi ve Türk Boğazlarındaki gemi aktiviteleri son elli yıl içerisinde önemli seviyede artmıştır. Artan deniz taşımacılığından kaynaklanan emisyonlar önemli ve sürekli büyüyen bir hava kirliliği kaynağı olarak kabul edilmektedir. 7

Artan deniz taşımacılığından kaynaklanan emisyonlar önemli ve

8 GĠRĠġ Marmara Denizi ve Türk Boğazlarından, gemi kaynaklı toplam emisyon değerleri (S. Ergin, 2011): NOx (kton/yıl) SOx (kton/yıl) CO (kton/yıl) NMVOC (kton/yıl) PM (kton/yıl) CO2 (kton/yıl)

9 GĠRĠġ Farklı denizler için birim kıyı uzunluğu başına düşen emisyon değerlerinin karşılaştırılması (S.Ergin, 2011) Emisyon/Kıyı Uzunluğu (ton/(yıl km)) NOx SOx PMtotal Marmara Denizi ve Türk Boğazları Ġstanbul Boğazı Çanakkale Boğazı Karadeniz Akdeniz Baltık Denizi

Ergin, 2011) Emisyon/Kıyı Uzunluğu (ton/(yıl km)) NOx SOx PMtotal Marmara Denizi ve Türk

10 GĠRĠġ Emisyonların Marmara Denizi ve Türk Boğazları için mevcut seviyesinden ECA sınırlarına düşürülmesinin getirdiği çevresel fayda (milyon Avro). Emisyonlar CO NOx PM SO 2 CO 2 Zahiri Maliyet (milyon Avro) 2020 yılı için toplam yıllık fayda milyon Avro dur yılı için maliyet yaklaşık milyon Avro dur. 10

Emisyonlar CO NOx PM SO 2 CO 2 Zahiri Maliyet 0.000178 17.72 145.9 45.6 2.

11 GĠRĠġ-IMO MARPOL EK VI Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) gemi kaynaklı hava kirliliğini azaltarak, denizcilikte sürdürülebilir bir gelişme sağlayabilmek amacıyla MARPOL 73/78/97 Ek VI sözleşmesini uyarlamıştır. Bu sözleşmeye göre, gemi dizel motorlarının NOx ve SOx emisyon standartına uymaları ve sertifikalanmaları gerekmektedir. Ayrıca, gemilerin enerji verimliliğini arttırarak, gemi kaynaklı sera gazı salınımını azaltmak amacıyla gemiler için enerji verimliliği dizayn indeks (EEDI) değerlerinin belirlenmesi ve gemilerin enerji verimliliği yönetim planlarının (SEEMP) bulunması gerekmektedir. 11

Bu sözleşmeye göre, gemi dizel motorlarının NOx ve SOx emisyon standartına uymaları ve sertifikalanmaları gerekmektedir.

12 GEMĠ EMĠSYON DÜZENLEMELERĠ IMO MARPOL EK VI NO x Sınır Değerleri. 12

13 GEMĠ EMĠSYON DÜZENLEMELERĠ IMO MARPOL EK VI SO x Sınır Değerleri 13

14 GEMĠ EMĠSYON DÜZENLEMELERĠ Emisyon Kontrol Alanları (ECA) SECA Bölgesi: Baltık Denizi, Kuzey Denizi ve İngiliz Kanalı (21 Kasım 2007) ECA Bölgesi: Amerika ve Kanada nın Pasifik ve Atalantik/Gulf kıyıları ile 8 ana Hawai adası (Kıyıdan 200 deniz mili mesafeyi kapsamaktadır) (26 Mart 2010 da IMO da kabul edildi ve 2012 de yürürlüğe girdi.) 14

nın Pasifik ve Atalantik/Gulf kıyıları ile 8 ana Hawai adası (Kıyıdan 200 deniz mili

15 GĠRĠġ Egzoz emisyonlarının deneysel olarak tayini; Gemilerden yayılan egzoz emisyonlarının IMO MARPOL Ek 6 da istenen limit değerleri sağlayıp sağlamadığının kontrol ve denetimi, Emisyon azaltım sistemlerinin etkinliklerinin belirlenmesi ve yeni sistemlerin geliştirilmesi, Motor performansının belirlenmesi ve Yeni hesaplama metodlarının geliştirilmesi ve mevcut metodların doğruluğunun gösterilmesi açısından önemlidir. 15

etkinliklerinin belirlenmesi ve yeni sistemlerin geliştirilmesi, Motor performansının belirlenmesi ve

16 GĠRĠġ ECS - NOx Emisyon Kontrol Sistemi (S.Ergin, 2007) 16

17 PROJENĠN AMAÇLARI Gemisyon-İstanbul da Gemi Emisyonları Ölçümünde Hizmet Verecek Akredite Bir Laboratuvarın Geliştirilmesi ve BİT Destekli Eğitim Projesinin amaçları; İstanbul'da gemi kaynaklı hava kirliliğini azaltmak için akredite bir gemi emisyonları laboratuvarı geliştirmek Gemi kaynaklı hava kirliliğinin denetim ve kontrolü kapsamında ilgili taraflara Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) destekli eğitim vermek Gemilerin egzoz emisyonlarının (NOx, SOx, CO, CO2, HC ve PM) ölçümünü Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün belirlediği standartlarda yapabilme yeteneği kazanmak 17

kaynaklı hava kirliliğinin denetim ve kontrolü kapsamında ilgili taraflara Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) destekli eğitim vermek Gemilerin

18 PROJENĠN AMAÇLARI (Devam) İstanbul'da gemilerin emisyon denetim ve kontrollerinin etkin bir şekilde yapılabilmesini sağlamak Gemi kaynaklı hava kirliliği ile ilgili çevre bilinci oluşturmak AR-GE ve inovasyon çalışmaları ile endüstriyel çalışmalara öncülük ve hizmet etmek 18

kaynaklı hava kirliliği ile ilgili çevre bilinci oluşturmak AR-GE ve

19 PROJENĠN KAPSAMI Hazırlık Çalışmaları Laboratuvar için Teknik Çalışmalar Akreditasyon Çalışmaları BİT Destekli Egitim Programının Hazırlanması Değerlendirme ve Ziyaret Değerlendirme Toplantısı Teknik Ziyaret Proje Kapanış Çalışmaları Kapanış Konferansı 19

Programının Hazırlanması Değerlendirme ve Ziyaret Değerlendirme

Laboratuvar için Teknik Çalışmalar Laboratuvara alınacak sistemlerin ve cihazların fiyat teklifleri

20 YAPILAN ÇALIġMALAR - I Hazırlık Çalışmaları Proje ekibi kuruldu Proje ekibinin görev ve sorumlulukları belirlendi Faaliyet-zaman çizelgesi güncellendi Çeşitli görünürlük faaliyetleri gerçekleştirildi Laboratuvar için Teknik Çalışmalar Laboratuvara alınacak sistemlerin ve cihazların fiyat teklifleri güncellendi Teknik Şartnameler hazırlandı İhale yapılarak ve sonuçlandırıldı Sözleşme yapıldı ve spariş verildi. 20

21 YAPILAN ÇALIġMALAR - II Akreditasyon Çalışmaları ISO17025 incelendi Akredite laboratuvar ziyaretleri gerçekleştirildi Cihazların ölçüm belirsizlikleri belirlendi Kalite el kitabı hazırlandı Karşılaştırma testleri için değişik laboratuvarlarla temasa geçildi. Talimat ve Prosedürler hazırlandı ISO Eğitimi ve iç tetkikçi eğitimleri alındı TÜRKAK a ISO17025 akreditasyonu için başvuru yapıldı Mayıs 2014 tarihinde TÜRKAK tarafından denetim yapılacaktır. 21

22 YAPILAN ÇALIġMALAR - III BİT Destekli Egitim Programının Hazırlanması Gemilerde emisyon kontrol ve denetimi için eğitim materyalleri hazırlanmıştır. Dört adet iki gün süreli eğitim programı hazırlanmış olup, eğitimler 21 Nisan 2014 tarihinde başlayacaktır. Uzaktan eğitim için web sayfası () ve eğiitim portalı çalışmaları devam etmektedir. 22

23 YAPILAN ÇALIġMALAR IV Değerlendirme ve Ziyaret Değerlendirme Toplantısı: İlgili tarafların biraraya geldiği değerlendirme toplantısı 26 Aralık 2013 tarihinde yapılmıştır. Teknik Ziyaret: 9-14 Aralık 2013 tarihleri arasında ECA ülkesi olan Danimarka da Copenhag Malmö limanı ve Danimarka Teknik Üniversitesi ziyaret edilmiştir. 23

24 Danimarka Kopenhag-Malmö Limanı 24

25 Danimarka Teknik Üniversitesi 25

26 BEKLENEN SONUÇLAR VE FAYDA İstanbul da akredite ve uzmanlaşmış bir gemi emisyonları ölçüm laboratuvarının geliştirilmesi Gemi emisyonları ölçümünde kullanılacak son teknoloji cihazların edinilmesi ve Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (IMO) belirlediği kurallarla, gemide ve laboratuvarda ölçüm alabilme yeteneğinin kazanılması Emisyon envanter çalışmaları için doğrulama imkanının sağlanması Gemi emisyonlarının İstanbul'a olan çevresel etkilerinin azaltılması ve bu konuda kamuoyu bilincinin oluşturulması 26

27 BEKLENEN SONUÇLAR VE FAYDA Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) destekli eğitim kapsamında bir eğitim portalının hazırlanması ve ilgili kurumlara gemi emisyonlarının denetimi, kontrolü ve uluslararası standartlar ile ilgili uzaktan eğitim verilmesi Gemi kaynaklı hava kirliliğinin ciddi bir tehdit olduğu İstanbul için verilecek eğitimlerle gemi emisyonlarının kontrol ve denetiminin etkin olarak sağlanması Marmara ve boğazların gelecekte emisyon kontrol alanı (ECA) ilan edilmesi sürecine katkıda bulunulması 27

BEKLENEN SONUÇLAR VE FAYDA İSTKA Gemi Emisyonları Laboratuvarının proje sonrası hizmet kapsamı; Azot oksit (NOx) emisyonlarının ölçümü Kükürt oksit (SOx) emisyonları ölçümü Partikül madde (PM)

28 BEKLENEN SONUÇLAR VE FAYDA İSTKA Gemi Emisyonları Laboratuvarının proje sonrası hizmet kapsamı; Azot oksit (NOx) emisyonlarının ölçümü Kükürt oksit (SOx) emisyonları ölçümü Partikül madde (PM) emisyonları ölçümü Yanmamış hidrokarbon (HC) emisyonları ölçümü Karbondioksit (CO2) emisyonlarının ölçümü Karbonmonoksit (CO) emisyonlarının ölçümü Oksijen (O2) konsantrasyonu ölçümü Egzoz gazı debi ölçümü Egzoz gazı sıcaklık ölçümü Egzoz gazı hız ölçümü Duman ölçümü Tek ve çift şafttan güç ölçümü şeklinde olacaktır. 28

29 Sürdürülebilir Denizcilik ve Çevre için TEġEKKÜRLER 29

Benzer belgeler

GEMİ KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN OLUŞUMU ETKİLERİ VE AZALTILMASI. Doç. Dr. Cengiz DENİZ

GEMİ KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN OLUŞUMU ETKİLERİ VE AZALTILMASI Doç. Dr. Cengiz DENİZ Gemi Kaynaklı Emisyonlar NO x SO x CO VOC PM HC CO 2 Emisyon Oluşturan Makineler Ana makineler (Dizel Motorları, Buhar