DENTAL İMPLANTOLOJİDE KULLANILAN G4 SAF TİTANYUM

Transkript

1 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR 38 HAZİRAN 2013 DENTAL İMPLANTOLOJİDE KULLANILAN G4 SAF TİTANYUM İMPLANTLARIN KUMLAMA VE ASİTLEME TEKNİKLERİYLE OLUŞTURULAN YÜZEY MODİFİKASYONLARININ İMALAT AŞAMALARINI ELE ALARAK DEĞERLENDİRİLMESİ MÜHENDİS VE MAKİNA MAKALE DENTAL İMPLANTOLOJİDE KULLANILAN G4 SAF TİTANYUM İMPLANTLARIN KUMLAMA VE ASİTLEME TEKNİKLERİYLE OLUŞTURULAN YÜZEY MODİFİKASYONLARININ İMALAT AŞAMALARINI ELE ALARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Aslı Günay * Arş. Gör., Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Makine Malzemesi ve İmalat Teknolojisi Anabilim Dalı, İstanbul asligunaya@gmail.com Numan Durakbaşa Prof. Dr., Viyana Teknik Üniversitesi, Makina ve Endüstri Mühendisliği Fakültesi (YTÜ Misafir Öğretim Üyesi) Ahmet Bülent Katiboğlu Prof. Dr.,İstanbul Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız, Diş, Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, İstanbul abkatiboglu@tnn.net ÖZET Günümüzde dental implantların yüzey özelliklerini geliştirmeye yönelik birçok yüzey modifikasyon teknikleri uygulanmaktadır ve gerçekleştirilen bu yüzey işlemleri çok yönlü ele alınarak incelenmektedir. Bütün bu çalışmaların ortak amacı ise implant yüzeyinde hücre tutumunu artırarak, yüksek biyomekanik özelliklere ve biyolojik uyumluluğa sahip implantasyon işlemi gerçekleştirmektir. İmal edilen yüzeylerin kontrol işlemi için ise yüzey topografisinin iki boyutlu ve üç boyutlu değerlendirmeleri oldukça önem taşımaktadır. Gerçekleştirilen 2D ölçme teknikleri yüzeyin sıklıkla kullanılan pürüzlülük parametreleri hakkında bilgi verirken (Ra, Rq, Rz, Rt, vb.), 3D gözlem teknikleri ise daha çok yüzeyin geometrik yapısı hakkında gözlemciye bilgi vermektedir (örneğin; çukur ve tepelerin dağılımı). Bu çalışmada farklı yüzey modifikasyonları uygulanmış dental implantların yüzey topografisi incelenmiştir. 2D değerlendirme aşamasında, farklı dental implant örneklerinin yüzeylerinden tekrarlı ölçümler alınarak yüzey pürüzlülük verileri (Ra) elde edilmiştir. 3D değerlendirme aşamasında optik mikroskop ve SEM aracılığıyla yüzeyin tekstür yapısı incelenmiştir. Aynı zamanda implantın imalat aşamaları da ele alınarak imalatta yüzey karakterizasyon aşaması gösterilmiş ve kalite kontrolün önemi vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Dental implantlar, yüzey işlemleri, yüzey topografisi, yüzey pürüzlülüğü Evaluation of Modifications of Implant Surfaces Created by Means of Sandblasting and Acid Etching Techniques Applied on the Pure Titanium Implants G4 (Grade 4) Used in the Dental Implantology With the Consideration of the Manufacturing Stages * İletişim yazarı Geliş tarihi : Kabul tarihi : ABSTRACT Today many different kind of surface modification techniques are applying on dental implant surfaces to improve surface specifications and there are many different specific investigations for these techniques to consider techniques from various aspects. All of these investigations aim improving tissue attachment over the implant surfaces to provide high biomechanical properties and better biocompatibility. Controlling of implant surfaces in the manufacturing stage with 2D and 3D techniques are critical for final product. 2D inspection methods generally gives information for roughness specifications (for example; Ra, Rq, Rz, Rt,etc). 3D techniques are mostly giving information about geometrical specifications of surface topography (for example; pits and hills). In this study, different surface modifications applied dental implants were investigated. In the 2D investigation stage, repetitive surface measurements applied and Ra values obtained. In the 3D investigation stage optic microscope and scanning electron microscope were used to investigate surface texture. Concurrently implant manufacturing procedure was investigated step by step to highlight the importance of surface characterization and quality controls in the manufacturing step. Keywords: Dental implant surfaces, surface modifications, surface topography, surface roughness Günay, A., Durakbaşa, N., Katiboğlu, A. B Dental İmplantolojide Kullanılan G4 Saf Titanyum İmplantların Kumlama ve Asitleme Teknikleriyle Oluşturulan Yüzey Modifikasyonlarının İmalat Aşamalarını Ele Alarak Değerlendirilmesi Mühendis ve Makina, cilt 54, sayı 641, s Cilt: 54 Sayı: Mühendis ve Makina

2 39 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR DENTAL İMPLANTOLOJİDE KULLANILAN G4 SAF TİTANYUM İMPLANTLARIN KUMLAMA VE ASİTLEME TEKNİKLERİYLE OLUŞTURULAN YÜZEY MODİFİKASYONLARININ İMALAT AŞAMALARINI ELE ALARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Aslı Günay* Arş. Gör., Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Makine Malzemesi ve İmalat Teknolojisi Anabilim Dalı, İstanbul Numan Durakbaşa Prof. Dr., Viyana Teknik Üniversitesi, Makina ve Endüstri Mühendisliği Fakültesi Ahmet Bülent Katiboğlu Prof. Dr.,İstanbul Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız, Diş, Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, İstanbul * İletişim yazarı Geliş tarihi : Kabul tarihi : ÖZET tions applied dental implants were investigated. In the 2D inves Günümüzde dental implantların yüzey özelliklerini geliştirmeye tigation stage, repetitive surface measurements applied and Ra values obtained. In the 3D investigation stage optic microscope ve gerçekleştirilen bu yüzey işlemleri çok yönlü ele alınarak and scanning electron microscope were used to investigate incelenmektedir. Bütün bu çalışmaların ortak amacı ise im surface texture. Concurrently implant manufacturing procedure plant yüzeyinde hücre tutumunu artırarak, yüksek biyomekanik was investigated step by step to highlight the importance of özelliklere ve biyolojik uyumluluğa sahip implantasyon işlemi surface characterization and quality controls in the manufac gerçekleştirmektir. İmal edilen yüzeylerin kontrol işlemi için ise turing step. oldukça önem taşımaktadır. Gerçekleştirilen 2D ölçme teknikleri yüzeyin sıklıkla kullanılan pürüzlülük parametreleri hakkında bilgi verirken (Ra, Rq, Rz, Rt, vb.), 3D gözlem teknikleri ise daha çok yüzeyin geometrik yapısı hakkında gözlemciye bilgi verme ktedir (örneğin; çukur ve tepelerin dağılımı). aşamasında, farklı dental implant örneklerinin yüzeylerinden tekrarlı ölçümler alınarak yüzey pürüzlülük verileri (Ra) elde edilmiştir. 3D değerlendirme aşamasında optik mikroskop ve SEM aracılığıyla yüzeyin tekstür yapısı incelenmiştir. Aynı za manda implantın imalat aşamaları da ele alınarak imalatta yüzey karakterizasyon aşaması gösterilmiş ve kalite kontrolün önemi vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Dental implantlar, yüzey işlemleri, yüzey by Means of Sandblasting and Acid Etching Techniques Applied on the Pure Titanium Implants G4 (Grade 4) Used in the Dental Implantology With the Consideration of the Manufacturing Stages ABSTRACT are applying on dental implant surfaces to improve surface tions for these techniques to consider techniques from various aspects. All of these investigations aim improving tissue attach ment over the implant surfaces to provide high biomechanical properties and better biocompatibility. Controlling of implant surfaces in the manufacturing stage with 2D and 3D techniques Ra, Rq, Rz, Rt,etc). 3D techniques are mostly giving informa face topography, surface roughness Günay, A., Durakbaşa, N., Katiboğlu, A. B Dental İmplantolojide Kullanılan G4 Saf Titanyum İmplantların Kumlama ve Asitleme Teknikleriyle Oluşturulan Mühendis ve Makina, cilt 54, sayı 641, s

3 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR GİRİŞ Diş kaybını gidermek amacıyla çene içerisine yerleştirilen titanyum ve organik doku etkileşimi oldukça karmaşık bir süreci içermektedir. Birçok biyolojik reaksiyon gerçekleşirken aynı zamanda biyomekanik kuvvetler de bu doku oluşum sürecine etki etmektedir. İmplantın yerleştirilmesi sonrasında vücut tarafından verilen ilk tepkilerin, implantın yüzey kimyasına, yüzey topografyasına ve yine yüzeyin fiziksel yapısına bağlı olarak gerçekleştiği, birçok araştırmacı tarafından yapılan çalışmalarda gözlemlenmiştir [9, 10, 11, 18]. Osteintegrasyon olarak adlandırılan bu süreç dental implantın uzun sürede başarılı olabilmesi için temel oluşturmaktadır. Osteintegrasyon kelimesi ilk olarak 1977 yılında Branemank ve arkadaşları tarafından çene ve kemik arasında doğrudan temas esnasında oluşan ve uzun bir süre kalabilen sabitleyici yapı olarak tanımlanmıştır [1]. Osteintegrasyon süreci iki aşamalı olarak gerçekleşir. İlk aşamada yerleştirilen implant malzemesi direk olarak kemik ile temas etmektedir. Bu dönemde kemik ile organik yapı arasında herhangi bir tutucu yapı mevcut değildir. Biyolojik yapının oluşmasına kadar süren bu ilk dönemde tutucu yapının mevcut olmaması sebebiyle implant ve çevresi arasında daha çok mekanik etkileşim söz konusudur [6, 7, 8]. Çalışmalarda gözlemlenen osteintegrasyon sürecinin ikinci aşamasında ise kemikle temas halinde olan titanyum implantın üzeri yumuşak fibroz doku ile kaplanmaktadır [2]. Dental implantı çevreleyen bu kapsül yapının doğru bir kalınlıkta ve yapıda oluşmuş olması dental implantın üzerine gelen yükleri karşılayabilmesi ve kemiğe uygun bir şekilde sabitlenmesi açısından oldukça önemlidir [3,4]. Bu iki süreç implant kaybının önlenmesi ve implantın uzun süreli performansı açısından oldukça önemlidir. Osteintegrasyonun doğru bir şekilde oluşmasını destekleyen ve implant başarısını sağlayan doğru yüzey kimyası, yüzey topografisi ve de fiziksel yapının oluşumu imalat aşamalarından başlayan bir süreçle adım adım takip edilmelidir. Bu çalışmada implantasyon işleminin başarılı olabilmesi için

4 41 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR imalat sürecinde yapılması gerekenler ele alınarak hassas ölçme teknikleri ile yüzey karakterizasyonu yapılmıştır ve bu işlemlerin dental implantın uzun süreli başarısındaki önemi vurgulanmıştır. 4. YÜZEY KARAKTERİZASYONU VE YÜZEY ÖLÇME TEKNİKLERİ Günümüzde implant üzerine organik hücre tutumuna yardımcı 2. MATERYAL VE METOT işleme, kumlama, asit bazlı solüsyonlar ve bunların çözeltile Dental implantolojide genel olarak iyi mekanik özellikleri ve ri, termal spreyler, organik kaplamalar, lazer ile sinterleme gibi yüksek korozyon dayanımı sebebiyle 1 den 4 e kadar dere birçok çeşidi mevcuttur [9, 21, 22]. Bu yüzey tekniklerin birçoğu celendirilmiş saf titanyum veya titanyum alaşımları kullanıl yapılan çalışmalarla denenmiş ve klinik ortamlarda olumlu et maktadır. Dental implant üzerine farklı yönde sürekli olarak ge kileri ispatlanmıştır (5 yıl için >95% ).Günümüzde yüzey karak len hareketler dolayısıyla yüksek yorulma dayanımına ve akma terizasyonu işlemi iki boyutlu ve üç boyutlu olarak nanometre dayanımına ihtiyaç duyulmaktadır. Ağız içerisine yerleştirilen seviyesinde ölçümlerle tespit edilebilirken, birçok çalışmada implantın sürekli oksitleyici bir ortamda çalışacak olması da tit mikron seviyede değerler verilmiştir [2]. anyum kullanımını gerekli kılan sebeplerden birisidir [12]. Bu çalışmada yüksek mekanik özellikleri ve kanıtlanmış bi birisi olan kaplama tekniğinin implantasyon işlemi sırasında youyumluluğu sebebiyle dental implantlarda da genel ka yeterli mekanik dayanımı gösteremediği klinik çalışmalarda bul görmüş 4 seviye titanyum (ISO 5832/2) seçilmiştir. Ayrıca gözlemlenmiştir. Bu sebeple bütün kaplama tekniklerinin ka üretilen dental implantlar DIN EN ISO ve DIN EN bul edilebilir başarısına rağmen büyük bir çoğunlukla kumlama ISO standartlarının belirttiği şekilde test edilmiştir [13,14]. ve asitleme teknikleriyle elde edilmiş implantlar yaygın olarak Soğuk çekme tekniğiyle elde edilmiş kullanılan titanyum ham kullanılmaktadır [25,26]. Ayrıca kum püskürtme işlem sırasında maddeler implant imalatında tercih edilmiştir. İşlem yeniden bil implant üzerinde bıraktığı negatif enerji yükünün osteintegra lurlaşma sıcaklığının altında gerçekleşmektedir. Deformasyona syon sırasında olumlu bir etkide bulunduğu da gözlemlenmiştir uğrayan kristal yapıda dislakasyon yığılması sebebiyle şekil [27]. değiştirme güçleşmektedir. Önceden yer değiştirmiş olan kristal yapılar, henüz kaymamış olanları engelleyeceği için soğuk sertleşme ya da pekleşme olarak adlandırılan mekanizma ile yüzeyler (Sa < 0.5 μm), az pürüzlü yüzeyler (Sa = μm), mekanik özellikler istenilen yönde gelişmektedir [15]. Bu imalat ortalama pürüzlülükteki yüzeyler (Sa = μm) ve pürüzlü tekniğinin seçilmiş olmasının en temel sebebi ise soğuk çekme yüzeyler (Sa > 2.0 μm) olarak ifade edilmiştir [23]. Düzensiz (ir tekniğinin bu olumlu özelliğidir. Sonrasında imalat sistemine regular) yüzey ve pürüzlü yüzey morfolojisinin pürüzsüz yüzey giren ham madde kalite kontrolden geçirilmek suretiyle vida imalatı gerçekleştirilmektedir (Şekil 1). 3. YÜZEY MODİFİKASYOLARI Daha önceden de vurgulandığı üzere dental implantın biyolojik li bir gözenekli karakteristiğe sahip olması gerekmektedir. Bu gözenekli yapılar kemik hücrelerinin implant üzerinde çoğal masını ve böylece çenede mekanik açıdan stabil hâle gelme sini sağlayacaktır [16,17]. Yapılan çalışmalarda bu durum yüzey pürüzlülüğü ile ilişkilendirilmiş ve de deneysel çalışmalarda pürüzlülüğün belirli bir oranda artırılmasının biyouyumluluk açısından olumlu sonuçlar verdiği görülmüştür [18,19]. Bu çalışmada imalatı gerçekleştirilen dental implantların par latılmış yüzey, kumlanmış yüzey, asitlenmiş yüzey ve de hem asitlenmiş hem de kumlanmış yüzeyi örnek olarak ele alın lere göre osteintegrasyonda ve çene stabilizasyonunda daha iyi sonuçlar verdiği çalışmalarda gözlemlenmiştir [29]. Uygulamalı deneyler sonrasında ise ortalama pürüzlülüğe sahip olan yüzey topografyalarının (Sa 1.0 ve 2.0 μm aralığında) daha iyi hücre tutumu sağlandığı gözlemlenmiştir [30, 31]. Bahsedilen yüzey pürüzlülüğü değerlerini yüzeyin gözenekli yapılar ve organik yapıyla metal arasındaki kontak açıları oluşturmaktadır. Tit edilmiş yüzeylerin küçük kontak açılarında ve büyük alanlarda daha iyi biyoloji hücre tutumu gerçekleştirdiği görülmüştür [32]. 5. YÜZEY TOPOGRAFYASI İNCELEME TEKNİKLERİ Yüzey pürüzlülüğü değerlerini oluşturan yüzeyin gözenek li yapısı ve organik yapıyla arasındaki kontak açıları ayrı ayrı yarıçapında yuvarlak ve keskin köşeli geometrilerden oluşan titanyum oksit parçaları 4 Pa basınçta yüzey üzerine püskürtülerek gerçekleştirilmiştir. Asitle dağlama da ise im 1000) ve taramalı elektron mikroskobu ile (Zeiss Evo Ls10) bir veri tabanı oluşturulmuş, uygulanan imalat tekniklerle elde edilen yüzeyin uygunluğu karakteristik parametreler ve sayısal parametrelerle test edilmiştir. Bu testler klinik çalışmalarıyla da desteklenmiştir. Uygun imalat parametre ve şartları tespitin den sonra sürekli kalite kontrol denetimiyle düzenli imalat sistemine geçilmiştir (Şekil 1).

5 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR Optik Mikroskop ile Yüzey Yapısının İncelenmesi Yüzey modifikasyonları sonrasında oluşan yüzeyin görüntülenmesi amacıyla Keyence VHX1000 optik mikroskop kullanılmıştır (Şekil 1). Bu mikroskop yüksek çözünürlükte ve yüksek yoğunluklu halojen lamba ile çalışan CCD kamerayla çalışmaktadır. Aynı zamanda görüntü işleme özelliğine de sahip olan cihaz aldığı bilgileri ayırarak kaydetme özelliğine sahiptir. Tablo 1 de teknik özellikler ayrıntılı olarak verilmiştir [34].

6 43 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR İncelenmesi İmplant yüzeylerinin karekterizasyon işlemi Form Talysurf Intra ISO 4287 kuralları çerçevesinde μltra (FTS Iμ) kullanılarak Tablo 3 te gösterilmiş değerler kullanılmıştır [35]. Haritalama tekniği ile dikey yönde alınmış veriler standart bir spektrumdan Ra ölçüm özellikleri gösterilmiştir. sek ve en düşük noktalardan alınmış değerlerin ortalaması) yazılımı tarafından hesaplanmıştır [35]. Hesaplanan basit yüzey pürüzlülük karakteristikleri ise; Ra en yüksek ve en düşük noktalardan alınmış değerlerin ortala ması ve Rmax her beş tekrarlı ölçüm sonrası elde edilmiş maksimum derinlik değerini vermektedir. Tablo 3 te Ra değerleri verilmiştir. 5.3 Elektron Mikroskobu ile Yüzey Topografyasının İncelenmesi Birçok çalışmada yüzey yapısının morfolojik in celenmesinde SEM cihazı yüksek görüntü kabiliyeti sebebiyle tercih edilmiştir [36, 37]. Bu çalışmada da Zeiss Evo marka SEM cihazı kullanılmıştır. SEM görüntüleri 7 mm yaklaşma

7 BİLİMSEL ÇALIŞMALAR 44 mesafesinde ve elektron gücünün 10 kv voltaj ivmelendirmesinde, P < torr vakum altında görüntüleri alınmıştır. Kumlama işlemiyle elde edilmiş yüzeyler, SEM aracılığıyla gözlemlendiğinde; alüminyum oksit taneciklerinin kumlanan seviye 4 titanyum yüzeylerde taneciklerin, darbe basıncı sonucunda meydana gelen keskin kenarlar ve çıkıntılar oluşturduğu gözlemlenmiştir (Şekil 6). Hem kumlama hem asitleme işleminin gerçekleştirildiği çift katlı yüzeylerde ise kristalografik olarak gruplanmış daha yumuşak kenarlı ve daha az çıkıntılı yüzeyler gözlemlenmiştir. Her iki tip yüzey modifikasyon örneğinde de darbe basıncı sonucu meydana gelen düz yüzeyler de dahil olmak üzere tüm oyuk ve çıkıntılarda asitle dağlama işlemi sonunda 0,5 10 μm değerleri arasında değişen oyuk çapları gözlemlenmiştir. Kumlama işlemi sonrasında oluşan bu oyuklar, daha büyük olmakla birlikte makrotopografi olarak gözlemlenmiş olup, hem kumlama hem asitleme işlemine tabi tutulan yüzeylerde daha küçük çapta mikrotopografik çukurcuklar olduğu gözlemlenmiştir. Alınan SEM görüntülerinde kumlama işlemi sırasında saf titanyum yüzeye saplanıp kalan titanyum oksit taneciklerinin asitle dağlama işlemine rağmen yüzeye tutunduğu gözlemlenmiştir (Şekil 8, 9). Kumlama tekniği sonrasında asitleme tekniği kullanarak imal edilen yüzeylerde yüzeye püskürtülmesi sonrası tam yapışma sağlayamamış partiküllerin yüzeyden ayrılması sağlanmıştır. Bu teknik sayesinde yüzey mekaniğinde daha kararlı bir yapı oluşturulmuştur. Yapılan incelemede implant yüzeylerindeki pürüzlülük değerlerin homojen bir dağılım gösterdiği çok sayıda alınan yüzey görüntüleri ve pürüzlülük değerleriyle tespit edilmiştir. pürüzlülük değerleri arasında az fark olmasına rağmen benzer kristal yapılar göstermişlerdir. Optik mikroskop, üç boyutlandırma tekniği aracılığıyla elde edilmiş görüntülerde ise yüzeyde farklı büyüklükte iğne ucuna benzer gözenekli yapılar olduğu gözlemlenmiştir (Şekil 5, 6). Yapılan bu gözlem esnasında elde edilen bulgular implant yüzeylerinin pürüzlülük değerlerinin ve morfolojik değerlerinin ayrı ayrı incelenmesi gerektiğini, bunun önem taşıdığını vurgulamıştır. İleri imalat yöntemleri ve titanyumun malzeme özellikleri sayesinde her ne kadar malzeme için yüksek mekanik özellikler sağlanmış olsa da kullanılan dental implantların yüzey karakteristiklerinin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Önceden de vurgulandığı gibi yüzey pürüzlülüğünün implant topografyasında belirli bir aralıkta tutumunun kemik hücresi ve implant yüzeyi tutumunda çok önemli bir rolü vardır. Ancak bu pürüzlülük aynı zamanda proteintartar tutumunu artıracak ve de implant için yeterli steril ortamın oluşmasına engel olacaktır. Yüzey pürüzlülüğünün artması yüzeye fazla plak tutumuna sebep olduğu yapılan çalışmalarda gözlemlenmiştir [38, 39]. Dolayısıyla yüzey yapısı çok dikkatli bir şekilde incelenerek hem protein,tatar tutumunu engelleyecek hem de osteintegrasyonu sağlayacak nitelikte yapılarının homojen ve istenilen değer aralıklarında imalatı ve kontrolü oldukça önem taşımaktadır. Bu sebeple ileriki yıllarda yüzey modifikasyonları ve dolayısıyla da implant yüzey tasarımı bu alan içerisinde en önemli araştırma konularında biri olacaktır [23, 24]. TEŞEKKÜR Dental implantlar Dental İmplant KA firmasından temin edilmiş olunup, ölçümler Viyana Teknik Üniversitesi NanoTeknoloji Laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. 6. SONUÇ Bu çalışmada yüzey yapıları incelenmiş implant örnekleri asitleme ve kumlama ile bunların birlikte uygulandığı hibrid tekniklerle elde edilmiştir. Farklı tipte asitlenmiş olan yüzeylerin

8 45 KAYNAKÇA 1. Adell, R., Lekholm, U., Rockler, B., Brånemark, P.I A 15year Study of Osseointegrated Implants in the Treatment of the Edentulous Jaw, International Journal of Oral Surgery, vol.10, no. 6, p Gu ehennec, L. L., Soueidan, A., Layrolle, P., Amouriq, Y Surface Treatments of Titanium Dental Implants for Rapid Osseointegration, (7) p BİLİMSEL ÇALIŞMALAR 21. Pierfrancesco, R., Gianluca, Z Thermal Plasma Spray Deposition of Titanium and Hydroxyapatite on Polyaryletheretherketone Implants, PEEK Biomaterials Handbook, p Jiang, W., Wang, W.D., Shi, X.H., Chen, H.Z., Zou, W., Guo, Z., Luo, J.M., Gu, Distribution Near the Dental Implant Bone Interface, Applied Surface Science, vol. 255, no. 2, p Albrektsson, T., Wennerberg, A Oral Implant Surfaces: Part 1 Surfaces and in Vivo Responses to Them, The International Journal of Reaction to Implants, p Prosthodontics, 17(5): p Werkmeister, J.A., Tracy, T.A., White, J.F., Ramshaw, J.A.M Collagenous Tissue Formation in Association with Medical Implants, Elsevier 24. Coelho, P.G., Granjeiro, J.M., Romanos, G.E., Suzuki, M., Silva, N.R., Cardaropoli, G., Thompson, V.P., Lemons, J.E Basic Research Methods Science, Current Opinion in Solid State & Materials Science, vol. 5, no. 23, and Current Trends of Dental Implant Surfaces, Journal of Biomedical p Materials Research Part B: Applied Biomaterial, 88 (2), p Coleman, D.J., Sharpe, D.T., Naylor, I.L., Chander, C.L., Cross, S.E The 25. Nishimoto, S.K., Nishimoto, M., Park, S., Lee, K.M., Kim, H.S., Koh, J.T., Role of the Contractile Fibroblast in the Capsules Around Tissue Expanders and Implants, British Journal of Plastic Surgery, 46(7): p Protein Absorption, Cell Attachment and Cell spreading, International Journal 6. Cortical Anchorage on the Primary Stability of Implants Subjected to Controlled of Oral & Maxillofacial Implants, 23(4): p VelascoOrtega, E., Jos, A., Camean, A.M., PatoMourelo, J., SeguraEgea, Loads: an in Vitro Study, Elsevier, The British Association of Oral and J.J In Vitro Evaluation of Cytotoxicity and Genotoxicity of a Commercial Maxillofacial Surgeons, 50(2): p Titanium Alloy for Dental Implantology, Mut.Res.Genetic Toxicology and 7. Sjöström, M., Lundgren, S., Nilson, H., Senner, L Monitoring of Environmental Mutagenesis, vol. 702, no. 1, p Clinical Study From Implant Placement to 6 Months of Loading, International 27. Journal Oral and Maxillofacial Surgery, 34(1): p Dental Implants, Journal of Adhesion Science and Technology, , p Seong, W.J., Holte, J.E., Holtan, J.R., Olin, P.S., Hodges, J.S., Ko, C.C. 28. Confortoa, E., Aronssonb, B.O., Salitoc, Crestoud, A.C., Caillard, D Rough Surfaces of Titanium and Titanium Alloys for Implants and Prostheses, Materials Science and Engineering, vol. 24, no. 5, p Anatomical Regions of Fresh Human Cadaver Jawbone, Journal Prosthet 29. Martin, J.Y., Schwartz, Z., Hummert, T.W., Schraub, D.M., Simpson, J., Dental, 99(6): p Braceras, I., Alava, J.I., Goikoetxea, L., Maeztu, de M.A., Onate, J.I Interaction of Engineered Surfaces With the Living World: Ion Implantation of Human Osteoblastlike Cells (MG63), Journal of Biomedical Materials vs. Osseointegration, Surface and Coatings Technology, vol. 201, no , Research, vol. 29, no. 3, p p Wennerberg, A., Albrektsson, T Suggested Guidelines for the 10. Schouten, C., Meijer, G. J., Beucken, Van den J.J.P., Leeuwenburgh, C.G.S., Jonge, T. de L., Wolke, G.C.J., Spauwen, H.M.P., Jansen, J.A In Vivo Bone Topographic Evaluation of Implant Surfaces, The International Journal of Oral & Maxillofacial Implants, 15: p Response and Mechanical Evaluation of Electrosprayed CaP Nanoparticle 31. Albert, F.E Review Focusing on Topographic and Chemical Coatings Using the Iliac Crest of Goats as an Implantation Model, Elsevier, Acta Biomaterialia, vol. 6, no. 6, p Braceras, I., Maeztu, De M.A., Alava, J.I., Escoda, G.C In Vivo LowInternational Journal of Prosthodontics, p Gotz, H.E., Muller, M., Emmel, A., Holzwarthd, U., Erben, R.G., Stangl, 38, no. 3, p Steinemann, S., G Titaniumthe material of choice?, Periodontology Titanium Alloy Implants, vol. 25, no. 18, p Taylor Hobson, 10/ , no. 17, p html#formtalysurfpgi8402, son erişim tarihi: 1 Şubat ISO 14801:2007 Dentistry Implants Dynamic Fatigue Test for 34. Keyence VHX1000 Series Digital Microscope, keyence.com/ Endosseous Dental Implants. products/microscope/microscope/vhx1000/ vhx1000.php, son erişim tarihi: ISO 11953:2010 Dentistry Implants Clinical Performance of Hand Şubat Torque Instruments. 15. Yurci, M.E Talaşsız Şekil Verme, Yıldız Teknik Üniversitesi Yayın No: 35. YTÜ.MK.DK /Fakülte Yayın No: MK.MKM10.001, İstanbul (ISO 4287: Cor 1: Cor 2: Amd 1: 2009) (includes 16. Kuboki, Y., Takita, H., Kobayashi, D., Tsuruga, E., Inoue, M., Murata, M., Corrigendum AC:2008 and Amendment A1:2009). Nagai, N., Dohi, Y., Ohgushi, H BMPInduced Osteogenesis on the 36. Kang, B.S., Sul, Y.T., Oh, S.J., Lee, H.J., Albrektsson, T XPS, AES and Surface of Hydroxyapatite with Geometrically Feasible and Nonfeasible Structures: Topology of Osteogenesis, Journal Biomedical Material Res., 39(2): SEM Analysis of Recent Dental Implants, Acta Biomaterialia, vol. 5, no. 6, p p Story, B.J., Wagner, W.R., Gaisser, D.M., Cook, S.D., RustDawicki, A.M Luo, X.P., Silikas, N., Allaf, M., Wilson, N.H.F, Watts, D.C AFM and SEM Journal Oral Maxillofac Implants,13(6): p Pegueroles, M., Aparicio, C., Bosio, M., Engel, E., Gil, F.J., Planell, J.A., Altankov, G Spatial Organization of Osteoblast FibronectinMatrix Surface Free Energy, Acta Biomaterrial, 6, p OlivaresNavarrete, R., Hyzy, S.L., Hutton, D.L., Erdman, C.P., Wieland, M., Titanium Substrates on the Induction of Mesenchymal Stem Cell 20. Bathomarco, R.V., Solorzano, G., Elias, C.N., Prioli, R Atomic Force Surfaces, Applied Surface Science, vol. 233, no. 1 4, p Science, vol. 491, no. 3, p of Porcelain on the Adhesion of Oral Streptococcus Mutans, Journal of Contemporary Dental Practice, 10 (6), p Bollenl, C.M.L., Lambrechts, P., Quirynen, M Comparison of Surface Roughness of Oral Hard Materials to the Threshold Surface Roughness for Bacterial Plaque Retention: A Review of the Literature, vol. 13, no. 4, p