LİDER OLMAK. Prof. Erhan Erkut, MEF Üniversitesi

Transkript

1 1 LİDER OLMAK Prof. Erhan Erkut, MEF Üniversitesi

2 2 Yöne?cilik ile liderlik arasında fark var mıdır? Liderler nasıl davranırlar? Beğenilen liderlerin özellikleri nelerdir? Lider doğulur mu olunur mu? The Truth About Leadership Kouzes & Posner (2010)

3 3 İyi liderler Deneyimli ve zekidirler İyi konuşurlar Astlarına komuta ederler Her şeye cevapları vardır Karar verirler Doğuştan yeteneklidirler Efsane olurlar Sosyal, duygusal zeka İyi dinlerler Astlarına hizmet ederler Güzel sorular sorup cevap ararlar Karar sürecini koordine ederler Sürekli öğrenirler Miras bırakırlar

4 1. Sen fark yarayrsın 4 Kendi kendine inanmak, önce kendine liderlik edebilmek Pozisyon,?tr, güç, otorite önemli değil, her yaşta, cinste, meslek gurubunda, organizasyonda Lider rol modeli (18-30 yaş aralığı için) %40 aile üyesi %26 öğretmen %11 toplum, din %7 iş adamı %4 poli?kacı

5 2. Liderliğin temeli: inanılır/güvenilir 5 Liderlik bir ilişki Liderlik yapmak isteyenler Onları isteyerek takip edenler Liderlerin beklen?leri Takip edenlerin beklen?leri On binlerce anket (6 kıtada) 20 karakteris?kten 7 tanesini seç

6 6 Lider özellikleri 1. Dürüst 2. İleriye bakan 3. İlham veren 4. Yetkin 5. Zeki 6. Açık fikirli 7. Güvenilir 8. Destekleyici 9. Adil 10. Açık sözlü 11. Kararlı 12. İşbirlikçi 13. Hırslı 14. Cesur 15. Şekatli 16. Sadık 17. Hayali geniş 18. Olgun 19. İradeli 20. Bağımsız

7 Beğenilen liderlerin özellikleri 7 1. Dürüst %85 2. İleriye bakan %70 3. İlham veren %69 4. Yetkin %64 5. Zeki %42 6. Açık fikirli %40 7. Güvenilir %37 8. Destekleyici %36 9. Adil % Açık sözlü % Kararlı % İşbirlikçi % Hırslı % Cesur % Şekatli % Sadık % Hayali geniş % Olgun % İradeli % Bağımsız %6

8 En önemli dört özellik 8 Dürüst Doğruyu söyleyen, e?k prensipler, bariz standartlar İleriye bakan Nereye gitmek istediğini bilmelisin Takip edenlerin ümitleri, rüyaları, hedefleri ile bağlany İlham veren İleriye yönelik coşku, heyecan, enerjiyi paylaşma Pozi?f, iyimser, keyifli, tutkulu Yetkin Geçmişin, iş bi?riciliğin, yetkinliklerin, öğrenme arzun

9 Bu dört özellik birleşince 9 inanılır/güvenilir (credible) ve takip etmeye değer Haberciye inanmayan mesajı dinlemez Bu genel sonuç 30 yıldır değişmedi Ekonomik ve poli?k dalgalanmalar www, Internet ekonomisi, e-?caret Globalizasyon Savaşlar

10 3. Taahhütler değerlerden doğar 10 Tümüyle bir organizasyona taahhüt edebilmek için, organizasyonun değerleri ile kişisel değerlerin arasında uyum olması gerek Kim olduğunu, nelere önem verdiğini, kişisel değerlerini bilmelisin EE & OzU EE & MEF

11 11 4. Geleceğe odaklılık (ileriye bakış) liderleri ayırt eder Meslektaşlardan (hara yöne?cilerden) beklenmeyen bir özellik Alt düzey yöne?ciler: 3 ay Orta düzey yöne?ciler: 3-5 yıl Üst düzey yöne?ciler (liderler): 10 yıl+ Lideri takip edeceksem nereye gitğini bildiğine (fikri olduğuna) inanmalıyım Günde saat zaman yolculuğu (15 dk değil) EE

12 5. Tek başına yapamazsın 12 Lider takımının desteği olmadan birşey yapamaz Astlarla ilişkiler başarı için kri?k Duygusal zeka, sosyal yetkinlikler, insan ilişkileri İçtenlik, empa?, aşinalık, derin anlama Lider takımın duygusal lideridir n Ortak duyguları olumlu yönde sevketmek, zehirli duyguların yarawğı duygusal kirliliği temizlemek n Kişilerden daha büyük bir ortak anlam ve fark yaratmak n Duygusal seferberlik, takımın güçlü ve yetkin hissetmesi, potensiyallerini aşarak kendilerini gerçekleş?rmeleri

13 6. Güven kraldır 13 Tüm ilişkilerin önşary Önce güven, sonra takip gelir Güven risk, inisya?f, yaraycılık Güvenen takım kendini aşmaya çalışır Güven dairesini lider başlatmalıdır Tahmin edilebilir ve tutarlı olmak Net ile?şim Verilen sözlerin tutulması Açık sözlü, samimi, içten

14 7. Meydan okuma başarının anahtarıdır 14 Liderlik belirsizlikler, zorluklar, değişim, dikenli yokuşlar, olağanın değiş?rilmesi, yeni zrsatlar, Problem çözme, daha iyiyi/güzeli arama Azim ve tutku Başarısızlıklardan öğrenme n Sıradışı ve zorlayıcı işler başarısızlık olağan n Başarısızlık lider için en iyi öğretmen

15 8. Ya örnek lider olursun 15 ya da lider olamazsın Başkalarının nasıl hissetmesini, düşünmesini, davranmasını is?yorsa, lider de öyle Lafların önemsiz, yapykların önemli EE: çok çalış, tanıym günleri, araç bütçesi Hatalarını kabul edip özür dile (ders) Sözlerini tut (mohawk)

16 9. En iyi liderler en iyi öğrenicilerdir 16 Lider doğulur mu, olunur mu? Liderlik = gözlemlenebilir tavır ve davranışlar, ve tanımlanabilir beceri ve yetkinlikler Öğrenmeye açıksan, liderlik özelliklerini geliş?rirsin Ak?f denemeler ile Başkalarını izleyerek Kitap okuyarak veya ders alarak (koç) Deneyimler hakkında düşünerek Bilkent Sürekli kişisel yayrım, zaman, kasıtlı talim, hedef koyma, geri bildirime açıklık, zayıf yanlara eğilme

17 10. Liderlik kalp işidir 17 Liderlik aşk işidir Organizasyonun ürün/servisi, çalışanları, liderlik Aşk olmadan azim ve tutku olmaz, dünya değiş?rilemez İşinde amaç, doygunluk, eğlence, mutluluk bulmak Ve başkalarının bulmasına yardım etmek Hizmetkar liderlik takımın ih?yaçlarına cevap vermek Başkalarının yaşamlarını zenginleş?rmek Takipçileri önemli, yetkin, ve emin hissetrip, performanslarını ve mutluluklarını aryrmak Takipçilerden liderler çıkarmak Efsane olmak yerine miras bırakmak

18 Peki siz? 18 Hiç şüphesiz ki lidersiniz! Lider rol modeli (18-30 yaş aralığı için) n %40 aile üyesi n %26 öğretmen Her lider daha iyi bir lider olabilir Öğrenmenin sonu yok J