Haberde rakam yazarken nelere dikkat edilmeli? Ramazan Solak Ekonomi Editörü Cihan Haber Ajansı

Transkript

1 Haberde rakam yazarken nelere dikkat edilmeli? Ramazan Solak Ekonomi Editörü Cihan Haber Ajansı

2 Yazı dilinde rakam Türk lirası (TL) Euro mu? Avro mu? % (Yüzde) Oran: 1.2 mi, 1,2 mi? = 1,2 milyon Tablo sizi kurtarır!

3 Rakamlar okuyucuyu her zaman sıkar. Haberi rakama boğmaktan mümkün olduğunca kaçınmak gerekir. Bazen rakam kullanılması kaçınılmaz olduğunda ise uyulması gereken kurallara riayet edilmesi gerekir.

4 Küsurat tan tam a Haberde akılda kalıcılığı sağlamak için küsuratlı rakamlar en yakın tam'a tamamlanmalıdır. Tamamlarken yaklaşık kelimesi kullanılmalıdır. Rakamlar, haberin gövdesinde bilgi ya da alıntı şeklinde net haliyle verilebilir.

5 Haberin girişinde, Yılın ilk üç ayındaki ihracat TL yi buldu. yerine, Yılın ilk üç ayındaki ihracat 6,6 milyar TL yi buldu. ifadesi kullanılmalı. Bir sel afetinde kişi evsiz kalmışsa, haberin girişinde " sel nedeniyle yaklaşık 3 bin kişi evsiz kaldı." dendikten sonra, resmi rakam bir yetkilinin açıklamasının içinde verilmelidir.

6 sıfır ve bir Sıfır (0) ve bir (1) yazıyla yazılır. 2'den 999'a kadar olan sayılar rakamla yazılır. Genelde iki ve üç haneli sayılar rakamla, üç ve daha fazla haneli sayılar yerine göre hem yazıyla hem rakamla yazılabilir: bin 800

7 bin, milyon, milyar Çok sıfırlı sayılarda, ana sayılarından sonraki binli, milyonlu, milyarlı basamaklar araya yazılır 4 bin milyon 40 bin 215 (18 Milyon değil) 9 milyar 357 bin 678

8 kesin rakamlar Bilimsel yazılarda, kesinlik aranan konularda sayılar rakamla yazılır: "Türkiye'nin yüzölçümü kilometrekaredir. " Sayılar eğer rakamlarla yazılacaksa; sağdan sola doğru her üç rakamdan önce bir nokta konulur:

9 yüzde (%) Yüzdeler yazı ve rakamla gösterilir. yüzde 50, yüzde 120 Isı değerleri rakamla, derece ifadesi yazıyla belirtilir. 22 derece sıfırın altında 15 derece eksi 25 derece

10 Haber yazarken teknik terim olarak kullanılan yüzde -0,19 düştü ifadesi aynen kullanılmaz. YANLIŞ: Haberleşmede yüzde -0,19, eğlence ve kültürde yüzde -0,34, giyim ve ayakkabıda yüzde -4,07 düşüş yaşandı. DOĞRU: Haberleşmede yüzde 0,19, eğlence ve kültürde yüzde 0,34, giyim ve ayakkabıda yüzde 4,07 düşüş yaşandı.

11 nokta (.) virgül (,) Sayıların yazılışında, kesirleri ayırmak için virgül (,) kullanılır. Nokta kullanılmaz. "Enflasyon bu yıl toptan eşya fiyatlarında yüzde 79,5, tüketici fiyatlarında ise yüzde 85,4 olarak gerçekleşti."

12 TL, lira, euro Para birimleri büyük harfle başlamaz: euro, dinar, dolar, lira, yeni kuruş, liret. Ancak ülke isimleri ile birleşince ilk harfler de büyür: ABD Doları, İsviçre Frangı Dikkat! Türk lirası (TL), Japon yeni

13 saat (.) ile yazılır Haberlerde saat yazılırken, saat ile dakika arasına nokta (.) konulur. İki nokta üst üste (:) işareti yanlış kullanımdır. Saat 14.00'te Saat 9.30'da

14 2 şer değil, ikişer Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla belirtilir. Örnek: 2'şer değil ikişer 9'ar değil dokuzar 100'er değil yüzer

15 Eşyaların, binaların, ağaçların eskilik derecesi, yazıyla yazılır. Örnek: Kırk yıllık bina Dört yıllık elbise Üç yüz yaşındaki asırlık çınar

16 20 milyon ne? Haberlerde rakamların bir anlam ifade edebilmesi için miktar veya biriminin belirtilmesi gerekiyor. Örnek: "Operasyonda ele geçirilen hapların tanesinin piyasada 10 milyon ile 20 milyon arasında satıldığı bildirildi." (Dolar? TL? euro?)

17 Haberde kullanılan tarih başka bir yıl içindeyse, yıl rakamı verilmelidir. Örnek: 11 Şubat 1995 tarihinde 12 Kasım 2000 tarihli 17 Eylül 2002 günü 1981 Temmuz ayı

18 Önlerinde rakam bulunan ay ve gün adları büyük harfle yazılır. Belirli bir gün ve ayı bildiren gün ve ay adları da aynı şekilde.. Örnek: 15 Ocak Cuma geçtiğimiz Haziran ayında önümüzdeki Çarşamba günü

19 Tablo yapmak işinizi kolaylaştırır Ekonomi haberlerinde doğası itibarıyla sayılar çokça kullanılıyor. Bu yüzden haber metni çoğu zaman rakama boğuluyor. Halbuki bu durum tablo yapılarak aşılabilir.

20 İhracat şubat ayında yüzde 10,4 oranında arttı Şubat ayı ihracat rakamları açıklandı. Türkiye, şubat ayında 11 milyar 156 milyon dolarlık ihracat yaptı. Artış, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,4 oldu. En fazla ihracatı, 1 milyar 642 milyon dolar ile otomotiv sektörü yaptı. Kimyevi maddeler sektörü 1 milyar 393 milyon dolar ile ikinci, çelik sektörü 1 milyar 368 milyon dolar ile üçüncü sırada yer aldı.

21 İhracat şubatta yüzde 10,4 arttı Şubat ayı ihracat rakamları açıklandı. Buna göre geçen ay ihracat yüzde 10,4 artışla 11,2 milyar dolara yaklaştı. En fazla ihracatı, 1,6 milyar dolar ile otomotiv sektörü yaptı. İhracatları 1,4 milyar dolara yaklaşan kimyevi maddeler sektörü ile çelik sektörü de sırasıyla ikinci ve üçüncü oldu.

22 OTOMOTİV BİRİNCİLİĞİ BIRAKMADI * Otomotiv Kimyevi maddeler Çelik Tarım (*) TİM e göre sektörlerin Şubat 2012 ayı ihracat verileri, ABD Doları

23 SON