KRİSTAL-İŞ Cam, Çimento, Seramik ve Toprak Sanayii İşçileri Sendikası

Transkript

1 KRİSTAL-İŞ Cam, Çimento, Seramik ve Toprak Sanayii İşçileri Sendikası H.S.A. İNŞAAT TAAH. NAK. MAD. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ ( ) MADDE 1- TARAFLARIN TANIMI VE ADRESLER a) İşçi Sendikası: Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Sanayii işçileri Sendikası (KRİSTAL-İŞ) olup; Genel Merkezi: Sahip Molla Cad. No: 32 Paşabahçe/İstanbul dur. Bu toplu iş sözleşmesinde "SENDİKA" denilmiştir. b) işveren: H.S.A. İnşaat Taah. Nak. Mad. San. Tic. Ltd. Şti. Organize Sanayii Bölgesi / Erzincan Bu toplu iş sözleşmesinde "İŞVEREN" denilmiştir. c) Tebligatlar, tarafların yukarıdaki adreslerine yapılacaktır. d) Bu Toplu iş Sözleşmesine "SÖZLEŞME" e) İşyerinde çalışan sendika üyesi işçiler "ÜYE" veya "İŞÇİ" f) Bu Toplu iş Sözleşmesinde, işveren ve temsilcileri ile işçi sendikası "TARAFLAR" olarak isimlendirilmişlerdir. MADDE 2- SÖZLEŞMENİN AMACI Bu Toplu iş Sözleşmesinin amacı, işyerinde iş güvenliğinin iş ve işçi sağlığının korunup geliştirilmesi için gerekli önlemleri almak, işyerinde düzenli ve verimli çalışmayı sağlamak, üretimi artırmak, işverenlerin ve işçilerin sosyal ve ekonomik hak ve menfaatlerini dengelemek, karşılıklı iyi niyet ve güvenle iş barışını sağlamak, taraflar arasında doğabilecek farklılıkları uzlaştırıcı yollarla kotarmaktır. MADDE 3- KAPSAM a) Yer İtibariyle Kapsam: Bu Toplu İş Sözleşmesi H.S.A. İnşaat Taah. Nak. Mad. San. Tic. Ltd. Şti. nin Erzincan'da kurulu işyerini, işin niteliği ve yürütümü bakımından kanunen bu işyerine bağlı bulunan yerleri, eklentileri ve araçları kapsamı içine alır. b) Şahıs İtibariyle Kapsam: Bu toplu iş sözleşmesi kapsamına giren işyerinde çalışan Kristal-İş -Sendikası üyesi, kadroludaimi işçiler bu toplu iş sözleşmesinden istifade ederler. Ancak; Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, Doktor, Hukuk Müşaviri, Müdürler, Müdür Yardımcıları, Mühendisler, Kısım Şefleri, bu toplu iş sözleşmesinin kapsamı dışındadırlar. MADDE 4- SÖZLEŞMEDEN YARARLANMA a) Bu Toplu iş Sözleşmesinden kural olarak işçi sendikası üyeleri yararlanırlar. Toplu iş Sözleşmesinin imzalanması tarihinde taraf işçi sendikasına üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanırlar. b) Bu Toplu iş Sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye

2 bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların Toplu iş Sözleşmesinden yararlanabilmeleri konusunda yasa hükümleri uygulanır. c) Bu Toplu iş Sözleşmesinden kural olarak imza tarihinde işyerinde çalışan işçiler yararlanırlar. Ancak Toplu iş Sözleşmesinin başlangıç tarihi ile imza tarihi arasında İş Kanununun 17. ve 18. maddeleri gereği (aynı Kanunun 25. maddesi II. bendinde gösterilen haller dışında) işveren tarafından feshedilen işçilere ve İş Kanununun 24. maddesi gereğince hizmet akdini fesheden işçilerin kendilerine, ölenlerin kanuni mirasçılarına, emekli olmak üzere ayrılanlara, çalıştıkları süreler karşılığı Toplu iş Sözleşmesinden yararlanırlar. MADDE 5- TARAFLARIN TANINMASI VE TEMSİLİ a) Tanınması: İşveren sendika ve şubelerini, tüm üyeleri adına sözleşmeden, mevzuattan ve ferdi hizmet akitlerinden doğan tüm hakların takibinde yetkili olarak tanır. Bu sözleşmenin yürütümü bakımından işçi sendikası da işvereni ve/veya vekillerini aynı esaslarda taraf olarak tanır. b) Temsili: Bu Toplu iş Sözleşmesinin uygulanmasında Kristal-iş Sendikasını Genel Merkez Yönetim Kurulu, işyerinde sendika şubesi, Şube Başkanı ve Şube Yönetim Kurulu Üyeleri, Genel Merkezin yazılı olarak görevlendireceği kimse ve işyeri sendika temsilcileri, İşvereni; işveren vekilleri veya işveren vekillerinin görevlendireceği kimseler temsil eder. MADDE 6- YÜRÜRLÜK Bu Toplu İş Sözleşmesinin yürürlük süresi iki yıldır. Sözleşme tarihinde yürürlüğe girer ve tarihinde sona erer. MADDE 7- SENDİKA AİDATI a) işçi ücretlerinden kesilecek sendika aidatı ve dayanışma aidatı, işverence işçilere ücretlerinin ödendiği günü izleyen 20 gün içinde sendika genel merkezinin bildireceği banka hesabına yatırılır. Aidat ödemelerine ilişkin listelerde kimlerden üyelik ve dayanışma aidatlarının kesilemediği ve mümkünse nedeni işaretlenerek açıklanır. Listeler yukarıdaki süre içinde sendikaya gönderilir. işveren yapılan bu işlemler karşılığında bir masraf talep etmez. b) İşçi sendikası üye listelerindeki ek ve değişiklikleri her ayın 20. gününe kadar işverene bildirir. Bu bildirime uygun olarak işveren, aynı ayın ücret bordrolarından kesinti yapar. MADDE 8- SENDİKA TEMSİLCİSİNİN ATANMASI İşyeri sendika temsilcileri, işyerinde çalışan üyeleri arasından, 2821 sayılı Kanunun 34. maddesine göre atanan kimselerdir. Bu temsilciler mezkur Kanun hükmünde yer alan en çok sayıda ve mümkün mertebe üniteler arasında eşit dağılımı temin edecek tarzda tayin edilirler. Sendika, temsilcilerinden birini baştemsilci olarak atar. Sendika temsilcileri, 2821 sayılı Kanunun 5. maddesindeki şartlara haiz olanlardan atanır. Sendika, atanan ve değiştirilen temsilcilerin isimlerini 15 gün içinde işverene bildirir. MADDE 9- ŞUBE VE TEMSİLCİLERİN İŞYERİ SENDİKAL FAALİYETLERİ a) Sendika ve ilgili şube yönetici ve temsilcileri TİS'de düzenlenen esaslar çerçevesinde işyerinde sendikal faaliyetlerde bulunabilirler. b) Sendikanın ve ilgili şubenin yönetiminde görev almış amatör sendikacılar ve temsilciler gerek toplu iş sözleşmesi uygulaması ve gerekse işçi-işveren ilişkilerinin gerekli kıldığı işlerden sair hususların zamanında halli için amirine haber vermek sureti ile işbaşından ayrılabilirler. c) Sendika ve ilgili şube yetkilileri üyelerini ve sendika ve şubeyi ilgilendiren konularda işyerlerinde, işveren veya vekili ile görüşme hakkına haizdirler. Keza işveren veya vekili ile 2

3 mutabık kalmak ve iş faaliyetlerini aksatmamak kaydıyla üyeleri ile münferit görüşmelerde bulunmak ve işyerlerini gezmek hakkına sahiptirler. Toplu görüşmeler için izin alınması esastır. d) Sendika ve ilgili şube yöneticisi ve temsilciler, gerektiğinde sendikal işlerle ilgili dahili ve harici görüşmeler için işyeri telefonlarından yararlanırlar. MADDE 10- SENDİKA YÖNETİCİ VE TEMSİLCİLERİNE YASAK FAALİYETLER Sendika Yönetici ve işyeri Temsilcilerinin; a) işyerinin ve işin emniyetini, intizam ve disiplinini ve çalışma barışını bozacak şekilde hareket etmeleri ve işi aksatmaları, b) Temsilcilik ve yöneticilik görevlerini bahane ederek işyerinde asıl işlerini ihmal etmeleri. c) Kendilerine şahsi menfaat temin etmek maksadıyla, işçileri işveren aleyhine harekete teşvik etmeleri sendikaya veya ilgili makama, doğru olmayan şikâyet ve ihbarda bulunmaları, d) Sendika Yöneticileri, temsilciler ve işçilerin işyerinde her ne sebeple olursa olsun yasalara aykırı davranışları, her türlü propaganda yapmaları, bildiri dağıtmaları, afiş asmaları yasaktır. MADDE 11- SENDİKA TEMSİLCİ ODASI İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin normal sendikal faaliyetlerde bulunabilmeleri için yardımcı servis binalarında bir oda tahsis eder. Tahsis edilen odada; masa, sandalye, evrak dolabı, yazı makinesi ve dâhili bağlantılı telefon bulundurulur. Kullanımdan ve zayiinden ilgililer sorumludur. MADDE 12- İLAN TAHTASI İşçi sendikası merkez ve şubesinin, üyelerine duyurmak istedikleri sendikal faaliyetlerle ilgili yazı ve bildirileri asmak için, işçilerin kolayca görebilecekleri dört yerde ilan tahtası bulundurulur. İlan edilecek yazılarda sendika yetkililerinin imzaları ve sendikanın mühürü bulunur. Asılmadan önce bir örneği bilgi için işverene verilir. Asılacak yazılar yasalara aykırı ve işvereni küçük düşürecek nitelikte olamaz. Bu tür yazılardan doğacak sorumluluk sendikaya aittir. ilan tahtasının anahtarı sendika baştemsilcisinde bulunur. MADDE 13- SENDİKAL İZİNLER a) Baştemsilci izni: Sendika baştemsilcisine temsilcilik görevlerinin gerektirdiği faaliyetlerde bulunabilmesi için haftada 6 saat ücretli izin verilir. Baştemsilcinin gündüz çalışması esastır. Ancak işletme açısından gerekli olduğu durumlarda ayda 4 günü geçmemek kaydıyla gece çalıştırılabilir. Baştemsilcinin izin süresini işyerinde geçirmesi asıldır. Ancak, sendika merkezi veya şube veya bölge temsilciliğinin işverene yapacağı yazılı çağrısı üzerine bu süreyi çağrı yapılan yerde de geçirebilir. Sendika işyeri temsilcileri bu görevlerini yerine getirirken asıl işlerini aksatmamak zorundadırlar. b) Baştemsilcinin yıllık izin veya 10 gün ve daha fazla istirahat alması halinde sendika tarafından temsilciler arasından belirlenecek biri, aynı hak ve yetkilerle kendi iş saatleri içinde baştemsilcilik yapabilir. Sendika işyeri temsilcileri, bu görevlerini yerine getirirken, asıl işlerini aksatmamak zorundadırlar. Ancak, sendika temsilcilerinin aralarında toplantı yapabilmeleri için haftada 2 saat ücretli izin verilir. c) Eğitim izinleri: Sendika yetkililerine; kongre, konferans, seminer, yönetim, denetim, disiplin kurulu, genel kurul ve temsilciler seçimi gibi toplantılara katılmaları için, sendikanın yazılı çağrısı üzerine 1 3

4 yılda toplam 80 gün ücretli izin verilir. Bu izinler her üye için ayrı ayrı olmayıp bütün üyeler için geçerlidir. Bu maddenin uygulanmasında asıl görevlerini aksatmamaları esastır. d) Kristal-iş Genel Merkezinin, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre yapılacak kongreleri için işyerinde çalışan işçilerden seçilmiş delegelerin kongreye katılmalarını teminen 4 işçiye 4 gün ücretli izin verilir. e) Genel ve sendikal eğitimin yürütülebilmesi için sendika şubeleri işverenin işini aksatmayacak şekilde imkânlar nispetinde işveren bina ve araçlarından ücretsiz olarak yararlanırlar. MADDE 14- SENDİKA TEMSİLCİ VE GÖREVLİLERİNİN TEMİNATI İşyerinde çalışan, sendika ve ilgili şubenin yönetim, denetim, disiplin kurulları başkan ve üyeleri ile işyeri sendika temsilcileri sırf sendikal faaliyetleri nedeni ile cezalandırılamaz ve hizmet akitleri bu nedenle bozulamaz. Bu yönetici ve temsilciler, rızaları dışında meslekleri ile ilgili olmayan bir işe nakledilemez. Veya başka bir işyerine gönderilemezler. Yönetici ve temsilcilerin teminatı ile iş akitlerinin feshi konusunda yasal hükümler uygulanır. MADDE 15- SENDİKA, ŞUBE VE DİĞER ÜST KURULLARDA GÖREV ALANLAR a) Sendikanın yönetim kurulunda, başkanlığında veya şube yönetim kurulu ile başkanlığında görev aldığı için işyerinden ayrılan işçiler hakkında 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 29. maddesi hükümleri uygulanır. Ve bunların tekrar işe alınmalarında eski kıdem hakları ve ücreti saklıdır. Bu hak sendikadaki görevin sona ermesinden itibaren 3 ay içinde kullanılabilir. b) İşe tekrar girmede, ayrıldıkları tarihteki yevmiyelerine daha sonra; toplu iş sözleşmelerinde aynı derecedeki işçiler için getirilen zamlar ilave edilir. Ücretleri, aynı hizmet yıllarındaki emsallerinden aşağı olamaz. MADDE 16- TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ a) Bu sözleşmenin amaç kısmında belirtilen iyi düzenin korunmasını sağlamak üzere, taraflar haklarını kullanmakta ve borçlarını ifada iyiniyet kaidelerine riayetle yükümlü olduklarını ve sırf karşı tarafı zarara sokmak amacını gütmenin hakkın kötüye kullanılması olarak, hukukun himayesine mazhar olamayacağını kabul ve beyan ederler. b) İşveren işçileri sendikadan çıkartmaya, başka sendikaya girmeye, sendikada kalmaya zorlayıcı tesir ve baskı yapmamayı, sendika idaresine, dolayısıyla ve doğrudan müdahale etmemeyi taahhüt eder. MADDE 17- MALUL İŞÇİ İSTİHDAMI a) İşyerine işçi alınması gerektiğinde uygulanacak usul, işveren tarafından mevzuat hükümlerine göre tayin ve tatbik olunur. b) İşveren, boşalan kadroların, işyerinde çalışmakta olan işçileri atama yoluyla doldurulmasında, istekli ve ehil olanlara öncelik verir. Boşalan kadroların doldurulmasında işyerinde çalışırken vefat etmiş olan işçilerin yakınlarına öncelik tanınır. c) Okullarının statüsü gereği işçilerin staj yapması gereken çocuklarına işyerinin imkanları dahilinde ücretsiz olarak staj önceliği tanınır. d) İşkazası veya meslek hastalığı sebebiyle SSK mevzuatı uyarınca "Mevcut işi Yapamaz" raporu verilen işçiler, ücretlerinde bir indirim yapılmaksızın durumlarına uygun bir işte çalıştırılırlar. SSK Mevzuatına göre çalışamayacak derecede malul olanlar bu hükmün dışındadırlar. MADDE 18- MEVSİMLİK VEYA GEÇİCİ İŞÇİLER İşyerinde taşeron firma çalıştırılamaz. 4

5 MADDE 19- ASKERLİK SEBEBİYLE AYRILMA Kanuni ödevleri nedeniyle işinden ayrılan işçiler, bu mükellefiyetlerinin sona ermesinden itibaren 60 gün içinde müracaat ederlerse münhal kadro olduğu takdirde eski işlerine veya işi ile ilgili diğer bir kadroya öncelikle alınırlar. Bu işçiler için deneme süresi aranmaz. Ayrıldıkları tarihte aldıkları ücretten daha düşük bir ücret verilemez. Deneme süresini doldurarak daimi kadroya geçmiş işçilerin muvazzaf askerlik ödevi dışında, manevra veya askerlikle ilgili herhangi bir nedenle zorunlu olarak işyerinden ayrılan işçilerin iş sözleşmeleri feshedilemez ve ücretli izinli sayılırlar. MADDE 20- SOSYAL FAALİYETLERDE YARDIMCI OLMA İşveren, sendika veya ilgili şubelerin sendikalı işçiler için girişecekleri sosyal faaliyetlerinde ve üyelerinin sosyal konulardaki ihtiyaçları için önceden izin alınmış olmak kaydı ve imkânlar dâhilinde yardımcı olur ve salon araç ve gereçlerinden ücretsiz olarak yararlandırılır. MADDE 21- İŞYERİ DEĞİŞİKLİĞİ a) işveren işçileri kendi onayları olmaksızın farklı nitelikte bir başka işte çalıştıramaz. Ancak; işveren, gerektiği takdirde işçileri, işyeri bünyesinde, unvan ve niteliği benzer işlerde muvafakat aranmaksızın çalıştırabilir. Hammadde yokluğunda, revizyon ve bakım gibi hallerde işin niteliğine bakılmaksızın işçiler çalıştırılırlar. b) Bu işçilerin yaptıkları iş ve ücretleri, İş Kanununun 28. maddesi gereğince kendilerine verilen çalışma Belgesine işlenir. c) Vasıflı işçilerin iş ve meslekleri dışında başka bir işe devamlı olarak nakillerinde muvafakatleri alınır. Bu takdirde işçilerin ücretlerinde bir indirim yapılmaz ve ücretleri o işte aynı unvanda çalışandan daha düşük olamaz. İşçilerin kadro ve ücretleri yazılı olarak bildirilir. MADDE 22- GÜNLÜK VE HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRELERİ a) Vardiya dışında devamlı olarak gündüz çalışan işçiler haftada 45 saat çalıştırılırlar. Çalışma sürelerinin günlere bölümünde sendika temsilcisinin görüşü alınarak işveren tarafından tespit edilir. b) Vardiyalı çalışan işçilerin çalışma müddeti günde 7,5 saat olup, haftada 45 saattir. Bu kabil işçilere günde 1/2 saat ara dinlenmesi verilir. Ara dinlenmeleri iş süresinden sayılır. c) Vardiyalar, en çok bir çalışma haftası gece çalışan işçilerin ondan sonra gelen çalışma haftasında gündüz çalışmaları ve vardiyalarının birbirinin yerini almaları biçiminde düzenlenir. işin gereği olarak vardiya saatlerinde yapılacak değişiklikle, vardiya sayısının düşürülmesi veya yeni bir vardiya eklenmesi işverence yapılır ve gereken şekilde duyurulur. d) Vardiyalı çalışan işçiler fazla çalışmalar hariç, aradan 16 saat geçmedikçe ikinci bir vardiyada çalıştırılamazlar. MADDE 23- GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİNDEN SAYILACAK ZAMANLAR İşverence yapılan düzenlemeye göre belirtilmiş zamanda işyerine gelip, göreve hazır işçilerin: a) İşe herhangi bir nedenle geç başlatılması dolayısıyla bekledikleri ve çıkacak işe kadar boş geçirdikleri süreler çalışma süresinden sayılır. b) Günlük iş süresi içinde bir emrin yerine getirilmesinden sonra ikinci emre kadar boş geçirdikleri süreler, çalışma süresinden sayılır. c) İşverence erken tatil edilmesi nedeniyle geri kalan süreler çalışma süresinden sayılır. d) Muayeneye sevk halinde, işveren vekilince alınacak tedbirler ve yapılacak düzenlemeler doğrultusunda muayene yapılıncaya kadar vizitede geçirdikleri süreler çalışma süresinden sayılır. 5

6 MADDE 24- FAZLA ÇALIŞMA VE ÜCRETİ Fazla çalışma konusunda yasa hükümleri uygulanır. MADDE 25- VARDİYA PRİMİ Vardiyalarla ilgili olarak yasa hükümleri uygulanır. MADDE 26- İŞE DEVAMIN TESPİTİ a) İşçinin çalışma müddetini tevsik edecek vesika kendisine ait saat kartı ile buna istinaden tutulan puantaj defteridir. İşçiler işe giriş ve çıkışta saat kartını bizzat basmakla yükümlüdür. Kartını basmayı unutan işçilerin çalıştığı tespit edilirse saat kartı Personel Şefi tarafından imzalanır ve ücretinden herhangi bir kesinti yapılmaz. b) Bir ay içinde kartını birden fazla ve yılda 6 defadan çok basmayı unutan işçi hakkında yukarıdaki (a) bendi uygulanmaz. c) İşe geç kalmalarda, haftada bir defaya mahsus olmak üzere 60 dakika geç kalan işçi işe alınır ve ücretinden bir kesinti yapılmaz. Ayda bir defaya mahsus olmak üzere 90 dakikaya kadar geç kalan işçiyi, işveren geç kaldığı süre kadar ücretinden keserek işe alır veya o gün için ücretsiz izin verilir. İşçinin yukarıdaki geç kalma hususundan istifade edebilmesi için itiyat haline getirilmemesi şarttır. iki defa üst üste geç kalma itiyat halidir. İşverence taşıma halinde, taşıma aracının geç kalmasından doğacak gecikmelerden işçiler sorumlu tutulamazlar. MADDE 27- HAFTA TATİLİ a) Hafta tatili 1 gündür. Bu günün 3 vardiya halinde çalışanlar için resmi tatil gününe rastlaması şart değildir. Vardiyalı çalışmalarda 6 gün çalışan işçilere, 6. günü takip eden 7. gününde hafta tatili verilir. b) Vardiya dışında devamlı olarak gündüz çalıştırılan işçiler haftada 45 saat çalıştırılırlar. Çalışma sürelerinin günlere bölümünde sendika temsilcisinin görüşü alınarak işveren tarafından tespit edilir. c) İşçinin hafta tatiline hak kazanması esaslarında, yasal hükümler uygulanır. d) Hafta tatilinde çalıştırılmayan işçilere, bir iş karşılığı olmaksızın o günkü ücreti tam olarak ödenir. Her ne suretle olursa olsun hafta tatilinde çalıştırılan işçilere, müteakip hafta içinde 1 gün izin verilmiş ise, esas yevmiyesine 1 yevmiye ilave edilmek sureti ile ödeme yapılır. Müteakip hafta içinde 1 gün hafta tatili verilmez ise, bu takdirde esas yevmiyesine ilaveten 2 yevmiye daha ödenir. MADDE 28- ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER Ulusal Bayram ve genel tatil günleri hakkında yasal hükümler uygulanır. Ayrıca hükümetçe kamu işyerleri için alınan karara dayanılarak uygulanan tatil günleri işyerinde de tatil olarak uygulanır. Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde işçilere, çalışmadıkları takdirde bir iş karşılığı olmaksızın 1475 sayılı Kanun hükümleri gereğince tatil ücretleri tam olarak; tatil yapmayarak çalıştırıldıkları takdirde bu günlere ait ücretlerine ilaveten 3 yevmiye daha ödenir. MADDE 29- YILLIK ÜCRETLİ İZİN a) İşçiler, işyerinde devamlı veya aralıklı olarak çalıştıkları süreler dikkate alınarak yıllık ücretli izne hak kazanırlar. b) b) Yıllık ücretli izin süreleri, - Hizmet süresi 1 yıldan 3 yıla kadar olanlara 18 işgünü, - Hizmet süresi 3 yıldan 5 yıla kadar olanlara 25 işgünü, - Hizmet süresi 5 yıldan fazla olanlara 29 işgünüdür. 6

7 c) Yıllık ücretli izin sırasında hastalanan personel, Sosyal Sigortalar Kurumu sağlık tesislerinden veya bu kurumca yetkili kılınmış hastane veya dispanser gibi yerlerden, hastane veya evde yatarak tedavisinin gerektiğini belirten belge alması halinde, işçinin yıllık izin kullanımı bu belgedeki süreler sona erinceye kadar durur. Bilahare işçi talep ederse ve işveren de uygun görürse kalan iznini kullanmaya devam edebilir. d) Yıllık ücretli izne çıkanlardan izinlerini işyerinin bulunduğu yer dışında geçireceklere istedikleri taktirde 7 takvim günü kadar ücretsiz yol izni verilir. e) İşçilerin yıllık ücretli izinleri ancak kendi istekleri üzerine ve bir bölümü 10 günden az olmamak üzere en çok üçe bölünebilir. f) Yıllık ücretli izne çıkan işçiye, adını, soyadını, SSK ve İşyeri sicil numarasını içeren ve izin tarihlerini gösteren bir izin belgesi verilir. Bu izin belgesi işyeri imzasını ve kaşesini taşır. g) İşçinin hizmet sözleşmesinin her ne sebeple olursa olsun fesh edilmesi durumunda daha önce hak edilmiş ve kullanılmamış izni varsa beş yıllık zaman aşımı süresi içinde kalan yıllık izinlerine ait izin parası kendisine ödenir. h) Yıllık ücretli izinler, işçinin işe girmiş olduğu tarihe bakılmaksızın Nisan ve Ekim ayları arasında kullandırılır. Bu süre içinde işveren toplu yıllık ücretli izin de kullandırabilir ve yıllık genel bakım yapabilir. İşyerinde meydana gelen arızalardan dolayı işin kısmen veya tamamen durması halinde ve bu nedenle yapılacak zorunlu bakımlarda işçilerin taleplerine bakılmaksızın yıllık izinleri kullandırılır. ı) İşçinin izin dönemine ilişkin ücreti izne başlamadan peşin olarak ödenir. i) Yıllık iznini kullanmakta olan personel, (h) fıkrasında belirtilen zorunlu hallerde işveren tarafından görevi başına çağırılabilir. Yıllık izninden çağrılan personelin geliş ve yıllık izinlerini tamamlamak üzere geldikleri yere dönmeleri halinde dönüş yollukları ve geliş-gidiş yol paraları ödenir. Bu personelin izni; çalıştığı ve yolda geçen günler kadar uzatılır. MADDE 30- İZİN KURULU a) İşyerinde çalışma durumu ve işçilerin talepleri göz önünde bulundurularak, yıllık ücretli izin tarihleri izin Kurulu tarafından hazırlanır. Kurul yıllık ücretli izinlere ait dilek ve şikâyetleri de inceleyerek sonuçlandırılır. Bu sonuçlar ve çizelgeler işveren tarafından onaylandıktan sonra kesinlik kazanır. b) İzin Kurulu; işverenin atayacağı bir kişinin başkanlığında iki işçi temsilcisinden oluşur. İzin Kurulu izinlerin düzenlenmesinde; işyerinin durumunu dikkate alarak, kanun, yönetmelik ve toplu iş sözleşmesinde belirtilen esaslar dâhilinde çalışır. MADDE 31- ÜCRETSİZ İZİN İşçilere kabul edilebilir mazeretleri halinde işveren veya vekilince 25 güne kadar ücretsiz izin verilir. MADDE 32- DİĞER ÜCRETLİ İZİNLER İşyerinde çalışan sendikalı işçilere, aşağıda belirlendiği şekilde ücretli izinler verilir. a) İşçinin evlenmesi halinde 10 takvim günü, b) İşçinin çocuğunun doğumu halinde 7 takvim günü, c) İşçinin eşinin, çocuklarının, ana, baba ve kardeşlerinin ölümü halinde 8 takvim günü, İkinci derecede yakınlarının (Amca, dayı, teyze, hala, kayınvalide, kayınpeder, kız ve erkek kardeş çocukları, dede ve nine) ölümü halinde 4 takvim günü, diğer yakınlarının ölümü halinde 1 gün, d) İşçinin çocuğunun evlenmesi halinde 6 işgünü, e) İşçinin çocuğunun sünneti halinde 3 işgünü, f) Doğum yapan kadın işçiye yasada öngörülen doğum izinleri verilir. g) Yangın, deprem ve sel gibi tabii afetlerden zarar görenlere 10 takvim günü, 7

8 h) Askeri veya adli makamlardan gelen mecburi talepler için ücretli izin verilir. ı) Bu izinler yıllık ücretli izin ile iç içe getirilemez i) İşçinin ölümü halinde ve iş faaliyetini aksatmayacak şekilde işyerinde çalışan arkadaşlarının cenazeye iştirak edebilmeleri için yeteri kadar araç işverence tanzim edilir ve cenazeye iştirak edenlerin ücretlerinden kesinti yapılmayarak ücretli izinli sayılırlar. k) Mazeretin niteliği ve kabulüne göre, yılda 10 günü geçmemek üzere işverenin takdiri ile ücretli mazeret izni verilir. MADDE 33- İŞTE OLUŞACAK DURMALAR İşyerinde işçinin kusuru olmaksızın meydana gelen arızalar dolayısıyla işin kısmen ya da tamamen durması halinde yasal hükümler uygulanır. Bu hallerde gerektiğinde işçilere toplu veya gruplar halinde yıllık ücretli izinleri kullandırılır. İşe gelen işçiler, zorunlu nedenlerle normal çalışma sürelerinden daha az çalıştırılırlarsa o günkü ücretleri tam olarak ödenir. MADDE 34- ÜCRET ÖDEMELERİ VE AVANSLAR a) İşçi ücretleri, izleyen ayın 5. günü akşamına kadar ödenir. Ücretlerinden mahsup edilmek üzere her ayın 20. günü işçilere çalıştıkları süre için hak edecekleri tutarın % 50'si oranında avans ödemesi yapılır. b) Ödeme günleri olan 5. ve 20. günlerin bayram, genel tatil veya işçilerin hafta tatiline rastlaması durumunda ödemeler bir gün öncesinden yapılır. c) İşveren her ödemede işçiye ücret ve kesintilerini gösterir imzalı ve işyerinin özel işaretini taşıyan bir pusula vermekle yükümlüdür. Bu ücret pusulasında ödemenin günü, ilişkin olduğu dönem, fazla çalışma, hafta tatili, Ulusal Bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her türlü eklentilerin tutarı ile vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin gösterilmesi gereklidir. d) Bütün ödemeler işçilere mesai sonunda, gece vardiyasında çalışan işçilerin ücret ödemeleri ise saat: 08.00'den itibaren yapılır. e)dini bayramlarda maaş ın %50 si tutarında avans ödenir. MADDE 35- ÜCRET ZAMMI 1. Yıl Birinci Zammı: İşçilerin tarihinde almakta oldukları ücretlerine tarihinden geçerli olmak üzere seyyanen NET 150 TL zam yapılmıştır. 2. Yıl Zammı: İşçilerin tarihinde almakta oldukları günlük brüt çıplak ücretlerine tarihinden geçerli olmak üzere; Ocak 2013'de ilan edilen 2003=100 temel yıllı TÜİK Tüketici Fiyatları Endeksinde tarihleri arasında gerçekleşecek fiyat değişim oranında (enflasyon oranında) zam yapılmıştır. 1/12 PRENSİBİ Yürürlük tarihinden sonra işe girenlerden, deneme süresini dolduranlara, işe girdikleri sözleşme yılına ait ücret zammı, ücret zammının uygulama tarihi ile üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği veya dayanışma aidatı ödemek suretiyle yararlanma hususundaki talep tarihi arasında geçen her tam ay için 1/12 oranında eksiltilerek uygulanır. Ancak bu uygulama sebebiyle yürürlük tarihinden sonra işe girenlerin ücreti, ayni nitelikteki kıdemli işçilerin ücretini geçemez. MADDE 36- İKRAMİYELER İşçilere her yıl için 45 günlük ücretleri tutarında ikramiye ödenir. İkramiye ödemeleri Nisan, Haziran ve Ekim aylarında 3 eşit taksitte ve ücretlerle birlikte yapılır. 8

9 MADDE 37- EVLENME YARDIMI Evlenen her işçiye, evlenme iznine çıkmadan iki gün önce 1 brüt aylık ücretleri tutarında evlenme yardımı yapılır. Evlenen işçi eşinin de aynı işyerinde çalışması durumunda bu yardımdan her iki işçi de ayrı ayrı yararlanır. MADDE 38- BİRLEŞTİRİLMİŞ SOSYAL YARDIM İşyerinde çalışan işçilere her ay izin, bayram ve yakacak bedeli karşılığı 50 TL ödenir. MADDE 39- YEMEK YARDIMI İşyerinde çalışılan günlerde işçilere, doyurucu ve kalorili bir öğün yemek verilir. Tam gün çalışılmayan günlerde yemek verilmemesi, yemek uygulaması olmayan işyerinde çalışması hallerinde işçilere, doktor raporu ile perhizli olanlara ve ramazanda oruç tutanlara, brüt 6 TL yemek parası ödenir. Olağanüstü durumlarda iki saatten fazla çalışma yapan işçilere kumanya verilir. İşçilere çalıştıkları günlerde yeterli miktarda yoğurt verilir. Görevli olarak dışarıda bulunanlara harcırah hükümleri uygulanır. Yemek listeleri personel şefi, işyeri sendika baştemsilcisi ve aşçıbaşından oluşacak bir heyet tarafından tanzim edilir. Tanzim edilen yemek listesi işyeri doktorunun kontrolü ve onayından sonra heyetlerce imzalandıktan sonra yürürlüğe girer. MADDE 40- ÇOCUK YARDIMI Her yılki Devlet bütçesinde belirtilen ve Devlet memurlarına ödenen miktar üzerinden ödeme yapılır. MADDE 41- ÖĞRENİM YARDIMI İşveren, işçilerin okula giden çocuklarına sözleşmenin birinci yılında aşağıdaki miktarlarda öğrenim yardımı verir: - İlköğrenimdeki her çocuk için aylık brüt 10 TL, - Lise ve dengi okullarda okuyanlara aylık brüt 20 TL, - Yüksekokullar ve üniversitede okuyanlara aylık brüt 60 TL, Öğrenim yardımları, okulların açılış devresine tekaddüm eden günlerde o tarihte işyerinde çalışmakta olan işçinin çocuğunun öğrenim durumunu belge ile ibraz etmesi şartı ile ödenir. MADDE 42- DOĞUM YARDIMI a) İşçi eşinin veya kadın işçinin doğum yapması durumunda 100 TL doğum yardımı yapılır. Doğum yardımı 2 (iki) çocukla sınırlıdır. b) İşçiler aynı işyerinde çalışıyorlarsa bu yardımdan doğum yapan kadın işçi yararlanır. Ölü doğan çocuklar için sadece ölüm yardımı yapılır. c) Kadın işçiler doğum öncesi 6 ay ve doğum sonrası 6 ay ağır tehlikeli ve zehirli işlerde çalıştırılamazlar. d) Kadın işçilere verilen doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta doğum izni süresi, kıdem tazminatı ve yıllık ücretli izne hak kazanılacak sürenin hesabında çalışılmış gibi sayılır. e) Doğum yapan kadın işçilere doğum izinlerini takip eden 4 ay boyunca günde 2 saat ücretli emzirme izni verilir. Bu izni işçi gün içinde istediği zaman kullanır. MADDE 43- ÖLÜM YARDIMI a) İşçinin bakmakla yükümlü olduğu anne, baba ve kardeşinin ölümü halinde 200 TL tutarında ve işyerinde birden fazla kardeşin çalışması halinde masrafı yapana ödenir. 9

10 b) İşçinin bakmakla yükümlü olduğu eşi ve çocuğunun ölümü halinde bir brüt maaş tutarında ölüm yardımı ödenir. c) İşçinin kendi ölümünde kanuni varislerine ödenmek üzere 5 brüt maaş tutarında ölüm yardımı yapılır. MADDE 44- VASITA AYARLANMASI İşçilerin işyerine gidip gelmeleri ile ilgili uygulama yöntemlerine devam edilir. Güzergah değişikliği, baştemsilcinin görüşü alınarak işveren tarafından gerekli değişiklik yapılır. MADDE 45- DIŞ GÖREV HARCIRAHI Şirket Yönetim Kurulunun alacağı karar doğrultusunda belirlenir. MADDE 46- KORUYUUCU MALZEME İşçilere, İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü hükümleri uyarınca koruyucu malzeme verilir. MADDE 47- GEÇİCİ iş GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ a) İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle geçici iş göremezliğe uğrayan işçinin; S.S.K. tarafından ödenen ücreti, işverence tama iblağ edilir. b) S.S.K. Sağlık kuruluşlarından istirahat alan işçilerin, bu kuruluşlarca ödenmeyen ilk iki günlük ücreti; ayda bir, yılda 10 defayı geçmemek kaydıyla işverence ödenir. c) iş kazası ve meslek hastalığı nedenlerinden biriyle sınırlı olmak üzere; S.S.K. sağlık kurumlarında yatarak tedavi gören işçinin, yattığı süreye ilişkin S.S.K.'ca ödenen ücreti tama işverence iblağ edilir. MADDE 48- KASA TAZMİNATI Veznedar ve mübaya hizmetini yapan işçiye, her yıl Bütçe Kanununda belirtilen miktarda kasa tazminatı ödenir. MADDE 49- HAVLU - SABUN VE TEMİZLİK MALZEMESİ İşçilere, işyerinde kullanmak kaydıyla bir yıl miadlı olmak üzere 2 adet 45 X 90 cm. ebatlarında el havlusu ve bir adet 80 x 140 cm. ebatlarında banyo havlusu, ayrıca ayda takriben 250'şer gram ağırlığında birinci kalite 4 kalıp banyo sabunu verilir. Temizlik mahallerinde, ayrıca gerekli temizlik malzemesi bulundurulur. MADDE 50- iş GÜVENLİĞİ VE KORUYUCU TEÇHİZAT 1) İş Güvenliği: a) işyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği kurulu kurulur. Bu kurulda; işveren vekili, bir teknik eleman, işyeri doktoru, sağlık memuru, personel şefi ve sendika işyeri baştemsilcisi bulunur. b) Yapılan iş, teknik emniyet araçlarının kullanılmasını gerektiriyorsa işçiler, lüzumlu teknik emniyet malzemelerini kullanmak zorundadırlar. c) İşçiler, çalışma esnasında gerek kendileri ve gerekse diğer çalışanlar için tehlike vücuda getirebilecek her türlü ihmal ve kusurdan sakınmak ve iş emniyeti için gerekli dikkati göstermek zorundadırlar. d) İşçiler, işyerinde tehlikeli gördüğü durumu, ilk amirine veya ilgililere derhal bildirecektir. e) Her ne suretle olursa olsun, işyerinde yangına sebebiyet verecek hareketlerde bulunulamaz. Yangın vukuunda işçiler, yangını derhal ilgililere haber verecek ve ayrıca özel işyeri talimat ve emirlerinde belirtilen şekilde hareket edeceklerdir. f) İş emniyeti bakımından, görevlisi dışında hiç kimse; makine, şalter ve kumanda kollarına dokunamaz ve tehlikeli yerlerde tedbirsiz bulunamaz. 10

11 g) İş güvenliği, işçi sağlığı, emniyet emniyet ve iş disiplini hakkında işveren tarafından çıkarılan bilumum özel talimat ve emir esaslarına göre hareket edilir. Aksi davranışlardan işçiler kişisel olarak sorumludurlar. 2) Koruyucu Teçhizat: a) Her türlü koruyucu malzemeler, işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğüne göre tarif edilen yerlerde çalışanlara verilir. b) İş sırasında kullanılmak üzere koruma malzemesi olarak verilen eldiven, gözlük, maske ve diğer koruyucu malzemelerin kullanılması mecburidir. Kullanılmamasından dolayı işçiler kişisel olarak sorumludurlar. c) Koruyucu teçhizat ve giyim eşyası işçilere demirbaş olarak verilir ve bu malzemeler işyerinde kullanılır. d) İşyerinde, işçiyi hastaneye veya sağlık evine göndermek üzere 24 saat taşıt bulundurulur. MADDE 51- İŞÇİ SAĞLIĞI a) İşçilerin işe girerken getirecekleri sağlık raporları işverence saklanır. Ayrıca temin edilen koruyucu aşıları olmayı işçiler kabul etmiş sayılır. b) İşyerinde çalışan işçiler, 3 ayda bir kez genel sağlık kontrolünden geçirilirler. işyeri doktorunun lüzum göstermesi halinde gerekli testler yaptırılır. c) İşbaşında hastalanan veya kazaya uğrayan işçi durumunu derhal ilk amirine bildirmeye mecburdur. Durumu buna imkan vermiyor ise en yakınında bulunan iş arkadaşı bu vazifeyi yüklenir. d) İşyerinde kazaya uğrayan işçi derhal işyeri yardım ünitesine götürülür ve ilk tedavisi yapılır. Gerekirse SSK sağlık kuruluşuna işverence götürülür. Acil vakalarda hastaneye sevk halinde, sevk edilen işçinin muayene sonucunda evine ya da işyerine dönmesi için gerekli vasıta ücreti, ibraz edeceği belge karşılığında işçiye ödenir. e) Kaza ve hastalığını ihmal etmek, kendi kendisini tedaviye kalkışmak yasaktır. Aksi taktirde işveren sorumlu değildir. SSK'dan istirahat alanların ve işyeri dışında hastalanarak işbaşı yapamayacak durumda olanların durumlarını aynı günde işyerine haber vermeleri gerekir. f) İstirahatı bitirerek işe dönenler "çalışır" kâğıtlarını ibraz etmeye ve durumu haber vermeye mecburdurlar. Çalışır kâğıdını getirmeyenler işbaşı yapamaz ve o gün mazeretsiz ve izinsiz işe gelmemiş sayılırlar. g) Viziteye ayrılan işçinin istirahat alması durumunda, en kısa süre içinde işyerine dönmesi ve işbaşı kâğıdına muayene saatini yazdırması şartıyla, vizitede geçen süreler için ücreti işveren tarafından ödenir. Temarruz halinde, vizite için geçen sürelerin ücreti ödenmez. h) Asbestli, çimentolu fabrikalarda alınması gereken güvenlik tedbirleri alınır. MADDE 52- SAĞLIK ODASI a) İşyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğüne uygun bir sağlık odası kurulur. Sağlık odasında ilk yardım ve müdahale için gerekli malzeme, ilaç ve alet bulundurulur. b) İşyerinde, işçilere ilan edilen, günün belirli saatlerinde doktor bulundurulur. c) İşyerinde çalışma saatlerinde ilk yardım ve müdahale için ilk yardım ekibi oluşturulur. MADDE 53- SOYUNMA YERLERİ VE DOLAPLARI İşyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzük hükümleri uygulanır. Ancak işveren işyerinde, işyeri koşullarına uygun olarak içme suyu, sıcak ve soğuk duş, işyerini ısıtma, havalandırma, aydınlatma ve tuvalet gibi yaşam ihtiyaçlarını sağlar. MADDE 54- HASTALIK DURUMUNDA İŞ SÖZLEŞMESİ a) Hastalık, gebelik, doğum ve iş kazası gibi nedenlerle SSK sağlık kurullarında rapor alan işçilere yasal hükümler uygulanır. 11

12 b) İşçilerin SSK sağlık kuruluşlarına gönderilmeleri halinde vizitede ve yolda geçen normal sürelerin tamamı çalışma süresinden sayılır. MADDE 55- DENEME SÜRESİ a) İşyerinde daimi olmak üzere alınan işçilerin deneme süresi bir aydır. Deneme süresi içinde iş ve toplu iş sözleşmesi ile sağlanan hak ve menfaatler uygulanmaz. b) Daha önce işyerinde çalışıp ayrılan işçilerin yeniden işe girmeleri durumunda yeniden bir deneme süresi uygulanmaz. MADDE 56- TUTUKLULUK - GÖZETİM ALTINA ALINMA NEDENİ ile iş AKDİNİN FESHİ a) İşçi herhangi bir suçtan tutuklandığı ve tutukluluğu 60 günü aştığı taktirde hizmet akdi feshedilir. 60 Güne kadar süren tutukluluk hallerinde tutuklu kalınan süreler kadar işçi ücretsiz izinli kabul edilir. b) Gözetim altına alınan işçi, bunu belgelediği taktirde, yasal gözaltı süresinde ücretsiz izinli sayılır. Ancak, gözaltında geçen süre sonunda tutuklanan işçinin hizmet akdi feshedilir. c) Tutukluluğun; kovuşturmaya yer olmadığı, son tahkikatın açılmasına gerek olmadığı, beraat kararı verilmesi ve kamu davasının düşmesi veya ortadan kalkması nedenlerinden biri ile 60 gün içinde son bulması ve işçinin bu tarihten itibaren bir hafta içinde işine dönmesi halinde, işveren tarafından emsallerinin hakları ile işe başlatılır. d) Adi suçlardan yargılanmaları tutuklu olarak devam ederken 60 gün içinde tahliye edilenler, bir hafta içinde başvurması halinde işveren tarafından işe başlatılırlar. e) Adi suçlardan yargılanmaları tutuklu olarak devam edenlerden; 6 ay veya daha az ceza alan, 6 aydan fazla ceza alıp cezası ertelenen, paraya çevrilen veya af ile sonuçlanan veya iyi hali nedeniyle 6 aydan fazla ceza aldığı halde 6 aydan önce tahliye edilen işçinin tekrar işe başlatılması; işverenin takdiri ile mümkündür. f) Yüz kızartıcı suçlar, sabotaj, devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne, milli egemenliğe, cumhuriyete, genel asayişe, genel ahlaka, genel sağlığa ve Türk Silahlı Kuvvetlerine, milli güvenliğe ve kamu düzenine karşı işlenen suçlardan hüküm giyenler, cezanın ertelenmesi, paraya çevrilmesi veya affa uğraması hallerinde dahi herhangi bir suretle tekrar işe alınamazlar. g) İşverene ait herhangi bir aracı görevli olarak kullanırken, trafik kazası yapan şoförler bu nedenle tutuklandıkları veya hüküm giydikleri takdirde 120 gün içinde hükümlülük veya tutukluluk hali sona ermek şartıyla; Tutuklu veya hükümlü kaldıkları sürenin sonunda 7 gün içinde, ehliyetlerinin mahkemece geri alınmış olması durumunda, ehliyetin iade edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde, başvurmaları halinde eski işlerine alınırlar. 120 Günden fazla süren hükümlülük veya tutukluluk halinde tekrar işe başlatılmaları işverenin taktirine bağlıdır. h) Hizmet akdinin bildirimsiz ve tazminatsız feshini gerektiren suçları işleyenlerden; işverence hizmet akitleri bildirimsiz ve tazminatsız olarak feshedilenler hakkında yukarıdaki hükümler uygulanmaz. Ancak (f) fıkrasında belirtilen suçlar nedeniyle hizmet akitleri işverence feshedilmiş olanlar hiç bir şekilde işe alınamazlar. MADDE 57- HİZMET AKDİNİN FESHEDİLEMEYECEĞİ HALLER a) SSK Kurumu veya kurumun göstereceği yerlerden verilmiş raporlarla tevsik edilen hastalık sebebiyle 18 ay süre ile işe gelememek, b) Kadınlar için doğumdan önceye rastlayan 6 hafta ve doğumu takip eden 8 hafta süresince işe gelmemek. Bu gibilere talepleri halinde doğumdan sonraki 8 haftadan sonra 6 ay ücretsiz izin verilir. Ancak bu 6 aylık süre izin kıdeminden sayılmaz. 12

13 c) İhtiyat askerlik görevine veya manevralara, sivil savunma görevine veyahut da kanundan doğan başka bir göreve çağrılması nedeniyle esas işine devam edememek, d) İşlerine devam etmek şartı ile tutuksuz olarak yargılanmak, hallerinde iş akdi feshedilemez. MADDE 58- KADRO DARALTILMASI (Tensikat) İşverence, iş ve işgücünü azaltmak amacı ile kadro fazlası olan işçilerin hizmet akitlerini sona erdirmede, yasal hükümler dışında keyfiyet iş ve işçi Bulma Kurumuna bildirilir. Toplu çıkarma, üniteler ve ünite içindeki ayrı işçilikler dikkate alınarak ve aşağıdaki esaslara göre işlem yapılır. a) Deneme süresini doldurmamış olanlar, b) Kendi isteği ile ayrılmak isteyenler, c) Emekliliğe hak kazananlar, d) Sicilinde ceza bulunanlar, e) Verimi düşük olanlar, f) Son giren ilk çıkar. Çıkarılan işçilerin sendika üyesi olup olmadıklarına bakılmaz. Tensikatı müteakip, 6 ay içinde çıkarılan işçilerin mesleklerinde ihtiyaç olduğu taktirde, bu işçilerin sicil dosyalarındaki son ikametgah adreslerine iadeli taahhütlü mektup yazılarak işe davet edilirler. işe davet edilen, daveti tebellüğ tarihini takip eden 5 işgünü ve her halükarda mektubun noter vasıtası ile postaya verildiği tarihten itibaren 15 gün zarfında işbaşı yapmak üzere işverene müracaat etmez ise bu hakları düşer. Mevzuata girmeyen hususlarda ilgili kanun hükümleri uygulanır. MADDE 59- İHBAR ÖNELLERİ İş Kanununun 17. maddesinde öngörülen ihbar önelleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. a) 6 aydan az sürmüş işçi hakkında ihbarın diğer tarafa bildirilmesinden sonra gelecek 20 günlük, b) 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş işçi hakkında ihbarın diğer tarafa bildirilmesinden sonra gelecek 35 günlük, c) 1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olanlar için 50 günlük, d) 3 yıldan 10 yıla kadar sürmüş olanlar için 65 günlük, e) 10 yıldan fazla sürmüş olanlar için 90 günlük, Ücretleri tutarında hesap edilerek gerek işten ayrılma veya işten çıkarılma tarihinden itibaren en geç bir ay içinde ödenir ihbar önelleri içinde işçinin çalıştırılmasında zorunluluk bulunduğu takdirde, işçi çalıştırılabilir. Bu takdirde işçiye iş araması için günde 4 saat iş arama izni verilir. İşçi, istediğinde bu izinleri toptan kullanabilir. MADDE 60- DİSİPLİN KURULU Disiplin Kurulu, işverenin; biri kurul başkanı olmak üzere görevlendireceği üç kişi ile işyerinde çalışmakta olan işçilerin kendi aralarından seçeceği üç sendika temsilcisinden ibaret olmak üzere 6 üyeden teşkil olunur. Toplu iş sözleşmesinin imzalanmasından sonra, taraflar kurula katılacak asil ve yedek üyelerin tamamını yazılı olarak birbirlerine bildirirler. MADDE 61- DİSİPLİN KURULUNUN GÖREVLERİ a) Disiplin Kurulu; ceza cetvelinde yer alan eylemlerle ilgili konuları inceleyerek karara bağlar. b) İşten çıkarma, ücretsiz işten uzaklaştırma, yevmiye kesintisi cezalarına karşı işçilerin idari ve yargı mercilerine başvurma hakları saklıdır. 13

14 MADDE 62 DİSİPLİN KURULU ÇALIŞMASI a) İşçinin disiplin hükümlerine aykırı fiil ve hareketlerde bulunması durumunda; hadise işveren veya vekili tarafından üç işgünü içinde bir yazı ile disiplin kuruluna bildirilir. Bu yazıda hadise açıkça anlatılır, olayla ilgili tutanak varsa yazıya eklenir. b) Disiplin Kurulu bu yazıyı aldığı günü takip eden ilk üç işgünü içinde ilk toplantısını yapar. Kurul; evrak üzerinde inceleme yapabileceği gibi dilediği şekilde araştırma yapar ve dilediği şahısları dinler. Kurul; hakkında karar verilecek işçinin varsa hadise şahitlerini dinlemeden karar veremez. c) Kurul, ilk toplantı tarihini takip eden 5 gün içinde kararını yazılı olarak işverene bildirmek zorundadır işçinin cezayı gerektirir fiil ve hareketlerinin niteliğine göre cezalandırılması ivedilik gösteren durumlarda, işveren işçiyi geçici olarak görevden uzaklaştırabilir. d) Disiplin Kurulu kararı, işçinin lehine olduğu takdirde geçmiş hakları tam olarak ödenir ve işçi aynı işine devam ettirilir. e) İş Kanununun 25. maddesinin 2. fıkrası gereğince işten çıkarma hallerinde kurul kararının işveren veya vekiline yazı ile verildiği tarih, iş Kanununun 26. maddesinde bahis konusu edilen 6 işgününün başlangıç tarihi sayılır. MADDE 63- KARAR ALINMASI a) Kurulda kararlar, oy çokluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde, başkanın bulunduğu tarafın çoğunlukta olduğu kabul edilir. b) Kurul, her türlü delili toplar ve disiplin kuruluna verilen işçiyi dinleyerek, savunmasını yazılı olarak alır. Yapılan yazılı bildirime karşın disiplin kuruluna gelmeyen ilgili hakkında gıyaben karar verilir. c) Alınan karar; işverence onaylandıktan sonra kesinlik kazanır. işveren kararı inceledikten sonra kabul veya red etme yetkisini kullanabileceği gibi, dilerse kurulun kararını işçi yararına değiştirebilir veya tamamen kaldırabilir. d) Disiplin cezası gerektiren olayın meydana geldiği veya öğrenildiği günü izleyen 6 işgünü içinde kurula intikal ettirilmediği veya verilmiş olan işten çıkarma kararının 6 işgünü içinde uygulanmadığı durumlarda karar düşer. MADDE 64- SÖZLEŞMEDE HÜKÜM OLMAMASI HALİ Bu toplu iş sözleşmesinde yer almayan hususlarda mevzuata ve hüküm yoksa işyerindeki uygulama ve teamüle göre işlem yapılır. MADDE 65- SENDİKAYA BİLDİRİM İşveren, her yıl Kasım ayı içinde sendikanın yazılı talebi üzerine sendika üyesi işçilerin adı, soyadı, işe giriş tarihi, ücreti, sigorta sicil numarası, tahsil ve aile durumunu gösterir bir listeyi sendika şubesine gönderir. MADDE 66- KUSURLARIN CEZALANDIRILMASI VE ZARARIN TAZMİNİ İşçi; işyerinde kasıt, ihmal ve dikkatsizliği sebebiyle ika ettiği zarardan mesuldür. Hasar vukuunda zararın işçinin kasıt, kusur ve dikkatsizliği ihmalinden veya alet, makine vs. malzemeye atfedilecek teknik bir arıza veyahut her ikisine ait müşterek bir kusurdan mı ileri geldiği disiplin kurulunca araştırılır veya kurulca seçilecek bir bilirkişi veya bilirkişi heyetine tespit ettirilir. Hazırlanan raporun bilirkişi heyetine tevdiinden itibaren 6 işgünü içinde disiplin kuruluna verilir. Hasarın kasten yapıldığı anlaşılırsa ve işçinin iki aylık brüt ücretini aştığı takdirde yasal hükümler uygulanır. Karar verme süresi raporun disiplin kuruluna verildiği günden itibaren başlar. Kurul ilk toplantı tarihini takip eden 6 işgünü içinde karar vermeye mecburdur. 14

15 MADDE 67- SÖZLEŞMENİN EKİ Disiplin Suç ve Cezaları Cetveli. Geçici Madde- FARKLARIN ÖDENMESİ Bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihi ile imza tarihi arasındaki süreye ilişkin birikmiş farklar iki eşit taksit halinde Kasım ve Aralık maaşlarıyla birlikte ödenecektir. Zam farkları çıplak ücret zammını, doğum, ölüm, evlenme, yakacak yardımı, izin parası gibi sosyal yardımları ve fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil günlerindeki çalışmaların farklarını içerir. İMZA: İŞVEREN YETKİLİLERİ Halil Sezai AKŞEHİR İŞÇİ SENDİKASI YETKİLİLERİ Bilal ÇETİNTAŞ Yücel YILDIZ Münür DİNLER Bilal BİLDİK Polat AKBAŞ Can ŞAFAK Deniz KARA EK: DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI A) ihtar Cezası: Görevinde tembellik gösteren, işine geç gelen, arkadaşları ile iyi geçinmeyen, amirlerinin işle ilgili tavsiyelerine uymayan, işinde itaatsız davranan, yalan söyleyen, serkeşçe hareket eden, işi sekteye uğratan, emrindekilere iyi muamele etmeyen, emrindekilere haksız ve yersiz cezalar veren, işinden başka işlerde görevlendirilen, işçiyi özel işinde kullananlar hakkında uygulanır. Yukarıdaki fiillerin tekrarında ikinci ihtar verilir ve dikkati çekilir. B) Yevmiye Kesme Cezası: işbaşında uyuyan, çalışma saatinde mesaisini takip etmeyen, işten erken çıkıp geç gelen ve bunlara göz yuman, işini terk eden ve işinde iki kez ihtar alanlara verilir. Bu ceza fiilin ağırlığına göre 1-2 yevmiye arasında uygulanmak üzere yevmiye kesimi şeklinde olur. Amirlerince verilen görevi yapmayarak işletmeyi zarara sokan, arkadaşlarını işletme aleyhine tahrik edenler için de uygulanır. C) işe Son Verme Cezası: iş kanununun 25. maddesinin II. bendindeki fiilleri işleyenler hakkında uygulanır. 15