Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık 2015, s

Transkript

1 Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık 2015, s Esra BAYRAK 1 Hande İNAN 2 Mehmet KARTAL 3 BEDEN EĞITIMI VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRETMEN ADAYLARI İLE SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİNİN İNCELENMESİ Özet Bu çalışmanın amacı, Beden Eğitimi ve Spor öğretmenliği bölümünü okuyan öğretmen adayları ile sınıf öğretmenliği bölümünü okuyan öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin incelenmesi ele alınarak, günümüzde bu konu hakkında yeni tartışma boyutları kazandırmaktır. Çalışmada veri toplamak amacıyla anket kullanılmıştır. Kullanılan anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve bunun yanında problem çözme envanteri ölçeği (PÇE) kullanılmıştır. Çalışmada, anket uygulamaları Adıyaman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği bölümü ile Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği bölümü 1.ve 2.sınıf öğretmen adaylarına yapılmıştır. Araştırmamıza toplamda 194 kişi katılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde yaş değişkeni ile Problem Çözme Envanteri (PÇE) Ölçeğinden alınan puanlar arasındaki farkı tespit etmek amacıyla tek yönlü varyans analizi (anova testi) cinsiyet ve bölüm değişkeni ile ölçekten alınan puanlar arasındaki farkı tespit etmek amacıyla ise t- testi kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık içinse 0,05 anlamlılık düzeyi seçilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının problem çözme düzeylerinin yüksek olduğu ancak bunun değişkenlerde farklılaşmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Öğretmen, Öğretmen Adayı, Problem, Problem Çözme Becerisi 1 Arş. Gör. Adıyaman Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor ABD., ebayrak@adiyaman.edu.tr 2 Öğr. Gör. Adıyaman Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor ABD., hinan@adiyaman.edu.tr 3 Arş. Gör. Adıyaman Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor ABD., m.kartal@adiyaman.edu.tr

2 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretmen Adaylari ile Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi EXAMINING PROBLEM SOLVING SKILLS OF PROSPECTIVE STUDENTS WHO STUDYING IN SCHOOL OF PHYSICAL EDUCATION CLASS AND SPORTS AND SCHOOL TEACHING CLASS Abstract The aim of this study was examining of problem solving skills of prospective students studying in School of Pyhsical Education and Sports class and School Teaching class consideringly, also adding new dimensions about this topic were purposed. In study as a collecting data tool questionnaire were used. The questionnaire were composed of two parts. In the first part of questionnaire includes items towards student s personal knowledge prepared by researcher, the second part includes Problem Solving Inventory (PSI). Questionnaire applications in study, were applied in Adıyaman University with prospective students of School of Physical Education and Sports Teaching and Faculty of Education s School Teaching prospective students studying in level of first and second. Totally 194 person were participated to study. Analyzing data of study, determining differences between age variable points and gathered points from Problem Solving Inventory (PSI), One Way Anova Test, also determining of difference between gender and class T test were used, and significance level considered as 0,05. Following the research shows that prospective student s problem solving levels were high but this were concluded undifferentiated between variables. Keywords: Teacher, Prospective Teacher, Problem, Problem Solving Skill 309 GİRİŞ İnsanın başka insanlarla iletişim kurmasının başlıca nedeni, onun sosyal bir varlık olmasıdır. İnsanların düşünebilme, düşündüğünü karşısındakine aktarabilme yeteneği toplumsal yaşamın temelini oluşturmaktadır.hızla değişen dünyamızda günümüz insanları ekonomik kaygılar,toplumsal değişmeler,teknolojik ilerlemeler gibi çeşitli nedenlerden dolayı giderek diğer bireylerle daha az iletişim içine girmektedirler. Bunun sonucunda da iletişim problemleri başta olmak üzere birçok problemler ortaya çıkabilmektedir. Problem çözme genelikle matematiksel problemleri çözme olarak düşünülür, Oysa günlük yaşamda da kullanılan ve bireye fayda sağlayan bir beceridir. Birey günlük yaşamında birçok sorunlarla karşılaşır. Bu sorunların çözümüne ilişkin düşünür ve bu sorunlara çözüm yolları geliştirmeye çalışır. Birey sorunlara etkili çözüm yolları bulabiliyorsa iyi derecede bir problem çözme davranışından söz etmek mümkündür. Bilim ve teknolojinin gelişimine paralel olarak bilgiyi üreten, sorgulayan, eleştirel düşünen bireylere olan ihtiyaç gün geçtikçe artmaktadır. Bilindiği gibi araştırma, deney yapma ve problem çözme bilim ve teknoloji alanındaki çalışmaların merkez kavramlarıdır (İnel ve Diğerleri,2011). Bu nedenle özellikle karşılaştıkları sorunlar için çözüm yolları üretebilen ve sorunları çözüme ulaştırabilen bireyler ülkeler için büyük önem taşımaktadır. Bir problemi çözebilme, eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerinin kazanılmasını gerektirir (Keskin ve Yıldırım, 2008). Geleceğimize yön verecek yeni nesillerin, eğitim sürecinde eleştirel Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı:5, Aralık 2015, s

3 Esra Bayrak _ Hande İnan _ Mehmet Kartal düşünme ve problem çözme becerilerine sahip bireyler olarak yetiştirilmesi ilköğretimden yüksek öğretime kadar eğitimin bütün kademelerinde önemli bir amaç olarak görülmektedir (Yıldırım ve Yalçın,2008). Problem çözme bilişsel, duyuşsal ve davranışsal etkinlikleri içeren karmaşık bir süreçtir (Serin, Serin ve Saygılı, 2009). Bireylerin etkili problem çözme ve karar verme becerilerine sahip olması problemlerin üstesinden gelebilmesi açısından önemlidir (Deniz, 2004). Bu nedenle problem çözme becerileri gelişmiş olan bireyler karmaşık problemleri kritik bir şekilde analiz edebilen yaşam boyu öğrenen bireylerdir (Koray ve Diğerleri, 2008). Problemlerin çözümünde şu dört aşama takip edilebilir; 1. Hazırlık aşaması, 2. Kuluçka aşaması, 3. Kavrayış ya da aydınlanma aşaması, 4. Değerlendirme ve düzeltme aşaması. Bu yapıya göre ilk önce problemin ne olduğu ortaya konulur ve problemle ilgili bilgiler toplanır (Hazırlık). İkinci aşamada ilerleyen zamanlarda daha iyi bir çözüm bulunacağı düşünülerek bir süre çözüm aranmaz (Kuluçka). Daha sonraki aşamada ise ani ve tümüyle yeni bir fikir ortaya konur (Kavrayış ya da aydınlanma). Bu tanıma göre, problem çözme sürecinin son aşamasında ise bulunan çözümün işleyip işlemediği kontrol edilir (Değerlendirme). Eğer çözüm işe yaramıyorsa, süreç tekrar başa alınır ya da çözümde gerekli değişiklikler yapılır (Genç ve Kalafat 2007). Problem çözme, düşüncelerin eyleme dönüştüğü bilişsel bir aktivitedir. Günlük yaşamda birçok problem durumu ile karşılaşılmaktadır. Her bir durum, hem bilinçli hem de bilinçsiz bir şekilde bireyin bir planı hazırlamak, bir dizi eylemleri gerçekleştirmek, gösterilen performansları değerlendirmek ve böylece amaçlara ne kadar ulaşıldığını tespit etmek için karar vermeyi gerektirir. Öğretmen, çocuğu ne kadar problemlerle karşı karşıya bırakır ve çözüm yollarını bulma şansını verirse, çocuğun yeni problemleri çözme olasılığı da o kadar artar. Çünkü problem çözme bir eğitim felsefesi olduğu kadar aynı zamanda bir öğretim yoludur. Eğitim, her felsefi sisteme ve psikolojik yaklaşıma göre farklı tanımlanmıştır. Eğitime bir amaç yüklemek üzere yapılmış bu tanımlarda, İdealistler; eğitimi tanrıya ulaştırma süreci için yapılan etkinlikler, Realistler; insanı toplumun başat değerlerine göre yetiştirme süreci, Marksistler; çelişkiyi en aza indirip üretimde bulundurma süreci, Pragmatistler; yaşantılar yoluyla kişide istendik davranış değişikliği oluşturma süreci, Varoluşçuları; insanı sınır duruma getirme süreci olarak yorumlamışlardır (Sönmez, 2005:2). Gagne ye göre eğitim programlarının temel amacı; öğrencilere gerek ilgili konu alanlarında gerekse tüm yaşamında karşılaşabileceği problemleri çözmeyi öğretmek olmalıdır. Problem çözme, hem konu alanı bilgisini hem de duruma uygun bilişsel stratejileri seçip kullanmayı gerektiren bir etkinliktir. Problem çözmede önemli olan nokta, amaca götürecek aracı bulup işe koşmaktır (Kazu ve Ersözlü,2008). Bütün bu bilgiler sonucunda anlaşılmaktadır ki; gelecekte iyi bir model olma, nitelikli bir öğrenci yetiştirme ve yaratıcılığı ve sosyal beceriyi geliştirme gibi görevlerinden dolayı, sınıf öğretmenliği ve beden eğitimi öğretmenliği öğrencilerinin sahip oldukları problem çözme becerilerinin incelenmesi büyük bir önem taşımaktadır. 310 Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık 2015, s

4 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretmen Adaylari ile Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi MATERYAL METOD Bu araştırmanın evrenini Adıyaman Üniversitesi, örneklemini ise Adıyaman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencileri ile Eğitim Fakültesi sınıf öğretmenliği bölümü öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya toplam 194 kişi katılmıştır. Veri toplama aracı Araştırmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve bunun yanında problem çözme envanteri ölçeği (PÇE) kullanılmıştır. Kişisel bilgi formu Anketin birinci bölümünde araştırmaya katılan öğrencilerin kişisel bilgilerine yönelik 3 madde (cinsiyet, bölüm, yaş) yer almaktadır. Veri toplama formu Araştırmada Problem Çözme Envanteri (PÇE), Heppner ve Petersen (1982) tarafından geliştirilmiştir. Kişinin problem çözme becerileri konusunda kendini anlamasını ölçer. Olumlu ve olumsuz ifadeler vardır. 35 maddeden oluşan bu ölçek likert tipidir. 35 maddeden oluşup, değerlendirme türü bir ölçektir. Puanlama sırasında, olumsuz ifadeler ters puanlama yapılarak toplam puan bulunmaktadır. Ölçekten en az 32 puan en çok ise 192 puan alınabilir. Ölçekten alınan puanların yüksek olması, bireyin problem çözme becerileri konusunda kendini yetersiz olarak algıladığını gösterir. Ölçeğin uyarlama çalışmaları, Şahin ve Şahin tarafından 1993 yılında yapılmıştır. Yapılan uyarlama çalışmasında ölçeğin aceleci yaklaşım, değerlendirici yaklaşım, kendine güvenli yaklaşım, düşünen yaklaşım, planlı yaklaşım gibi 6 boyuttan oluştuğu görülmüştür (Savaşır, ve Şahin, 1997). 311 Yapılan faktör analizi sonucunda ölçeğin; "Aceleci Yaklaşım" (13, 14,15, 17, 21, 25, 26, 30 ve 32. maddeler), "Düşünen Yaklaşım" (18, 20, 31, 33. ve 35. maddeler), "Kaçıngan Yaklaşım" (1, 2, 3 ve 4. maddeler), "Değerlendirici Yaklaşım" (6, 7. ve 8. maddeler), "Kendine Güvenli Yaklaşım" (5, 23, 24, 27, 28. ve 34. maddeler), "Planlı Yaklaşım" (10, 12, 16, 19. maddeler) olarak ölçeğin Türkiye uyarlamasında 6 faktör bulunmuştur (5). Kaçıngan yaklaşım: Bireyin, problemin çözümü hakkında ayrıntılı olarak bilgi toplamayı düşünüp düşünmediğini ölçer. Kendine güvenli yaklaşım: Problem çözme konusunda kişinin kendine güveninin olup olmadığının açıklar. Değerlendirici yaklaşım: kişinin problem karşısında onu çözmek için başvuracağı yolların hepsini düşünüp düşünmediğini ve neler hissettiğini anlamak için duyguların incelenip incelenmediğini ölçer. Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı:5, Aralık 2015, s

5 Esra Bayrak _ Hande İnan _ Mehmet Kartal Düşünen yaklaşım: Düşünen yaklaşım bireyin bir problemle karşılaştığında durumu anlamaya çalışıp çalışmadığını ve konuyla ilgili her türlü bilgiyi dikkate alıp almadığını ölçer. Planlı yaklaşım: Bireyin bir problemi çözme konusunda, sadece o problemin üzerinde durup durmadığını ölçer. Aceleci yaklaşım: Bireyin bir problemle karşılaştığı zaman onu çözebilmek için durup, düşünmeden, aklına gelen ilk fikir doğrultusunda hareket edip etmediğini içerir (Savaşır ve Şahin, 1997; Bayrak, 2015). Verilerin Analizi Araştırma grubunun yaşı değişkeni ile Problem Çözme Envanteri (PÇE) Ölçeğinden alınan puanlar arasındaki farkı tespit etmek amacıyla tek yönlü varyans analizi (anova testi) kullanılacaktır. Cinsiyet ve bölüm değişkeni ile ölçekten alınan puanlar arasındaki farkı tespit etmek amacıyla ise t- testi kullanılacaktır İstatistiksel anlamlılık içinse 0,05 anlamlılık düzeyi seçilmiştir Bulgular ve Yorum Tablo 1. Araştırma Grubunun Demografik Değişkenlerine İlişkin Frekans ve Yüzde Dağılımlar Değişkenler F % Cinsiyet Yaş Bölüm Erkek 98 50,5 Bayan 96 49,5 Toplam , , , ,6 Toplam ,0 Beden Eğitimi Öğr ,5 Sınıf Öğr ,5 Toplam ,0 312 Tablo 1 incelendiğinde araştırmaya katılan öğretmen adaylarının 98 i (%50,5) Erkek, 96 sı (%49,5) bayan olduğu görülmüştür. Araştırmaya katılanların yaş dağılımlarına baktığımızda ise yaş aralığında 92 (%47,4) kişi, yaş aralığında 97 (%50,0) kişi, yaş aralığında ise 5 (%2,6) kişi olduğu görülmektedir. Araştırmaya toplamda Beden eğitimi bölümünden 98 (50,5) kişi, Sınıf öğretmenliğinden 96 (%49,5) kişi katılmıştır. Tablo 2. Araştırma Grubunun Problem Çözme Ölçeğinin Tanımlayıcı İstatistikleri N Minimum Maximum Mean Std. Deviation ,00 180,00 115,94 19,88 Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık 2015, s

6 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretmen Adaylari ile Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Tablo 2 de görüldüğü üzere araştırmaya katılan öğretmen adaylarının problem çözme ölçeğinden elde ettikleri puan ortalamalarının ( 115,94), genel olarak ölçekten alınan en yüksek puan ortalamasına yakın olduğu görülmektedir. Bu da araştırmaya katılan öğretmen adaylarının problem çözme düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna varmamızı sağlamaktadır. Tablo 3. Araştırma Grubunun Yaş Değişkenine Göre problem çözme Ölçeği Puanları Arasındaki Fark İçin Anova Testi Sonuçları Yaş Grup N X S.s f P Fark ,78 19, ,26 20,52 2,961, ,00 12,32 Tablo 3 ten de anlaşılacağı gibi, problem çözme ölçeğinden alınan puanların yaş değişkenine göre anlamlı bir faklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan anova-testi sonuçlarında yaş değişkeni ile ölçekten alınan puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>,05). Tablo 4. Araştırma Grubunun Cinsiye Değişkenine Göre Problem Çözme Ölçeği Puanları Arasındaki Fark İçin t- Testi Sonuçları Değişkenler N X S.s T P Erkek ,36 19,44 Bayan ,46 20,13 1,724, Tablo 4 den de görüldüğü üzere, problem çözme ölçeğinden alınan puanların cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan t- testi sonuçlarında, cinsiyet değişkeni ile ölçekten alınan puan ortalamaları arasındaki fark, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>,05). Tablo 5. Araştırma Grubunun Bölüm Değişkenine Göre problem Çözme Ölçeği Puanları Arasındaki Fark İçin t- Testi Sonuçları Değişkenler N X S.s T P Beden Eğitimi Öğr ,18 19,88 Sınıf Öğr ,69 20,99,170,0865 Tablo 5 ten de anlaşılacağı üzere, problem çözme ölçeğinden alınan puanların bölüm değişkenine göre anlamlı bir fark gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan t- testi sonuçlarında, bölüm değişkeni ile ölçekten alınan puan ortalamaları arasındaki fark, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>,05). Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı:5, Aralık 2015, s

7 Esra Bayrak _ Hande İnan _ Mehmet Kartal SONUÇ ve TARTIŞMA Bu bölümde araştırmanın sonuçları açıklanmış ve elde edilen bulgulara dayanılarak öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır Öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin cinsiyet, yaş ve okudukları bölüm değişkenine göre araştırıldığı söz konusu çalışmadan elde edilen sonuçlar ve sonuçlara ilişkin tartışma şu şekildedir: Araştırma kapsamında öğretmen adaylarının problem çözme becerileri ölçeğinden aldıkları puanların ortalaması incelendiğinde problem çözme becerilerinin yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.öğretmen yetiştirme alanında öğretim elemanlarının,öğretmen adaylarına karşılaştıları sorunların üstesinden gelebilmeleri için onlara doğru yolu gösterme rolünü üstlenmeleri çok önemlidir.bu durumda üniversitedeki öğretim programının bu amaçlar doğrultusunda eğitim verildiği düşünülmektedir.öğretmen adaylarının ilerideki yaşantılarında karşılaştıkları problemleri çözebilecek düzeyde olduğu söylenebilir.benzer bir görüşle Yavuz, Arslan ve Gülten (2010) a göre eğitimin bir problem çözme süreci olarak görülmesi, öğretmenlerin problem çözme becerilerinin yüksek düzeyde olmasını gerektirmektedir. Bu bağlamda araştırmadan elde edilen bulguların olumlu düzeyde olduğu düşünülmektedir. Araştırma sonucunda erkek ve bayan öğretmen adaylarının problem çözme becerileri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamasına karşın, erkeklerin ölçekten almış oldukları puanların ortalamasının bayanlardan yüksek olduğu görülmektedir. Alan yazında araştırmadan elde edilen bulgulara benzerlikler ve farklılıklar gösteren çalışmalar yer almaktadır. Söz konusu araştırmaya benzer olarak Küçükkaragöz ve diğerleri (2009) çalışmalarında erkek öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin bayan öğretmen adaylarından yüksek olduğunu ancak aralarındaki farlılık anlamlı düzeyde olmadığını belirlemişlerdir.buna paralel olarak, Çelikkaleli ve Gündüz, (2010) ve Korkut (2002) ise ergenler üzerinde gerçekleştirdikleri çalışmalarında, Türkçapar (2009) meslek yüksek okulu öğrencileri üzerinde, Kuru ve Karabulut (2009) üniversite öğrencileri üzerinde erkeklerin problem çözme becerilerinin bayanlardan yüksek olduğuna ilişkin sonuçlar elde etmişlerdir. Buna karşın İnal,Evrekli ve Türkmen (2011) çalışmalarında sınıf öğretmenliği bölümünde okuyan öğretmen adayları üzerinde, Yavuz, Arslan ve Gülten (2010) çalışmalarında sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenliği bölümünde okuyan öğretmen adayları üzerinde problem çözme becerilerinin erkeklerin bayanlara göre daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Alan yazından elde edilen bilgiler doğrultusunda öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermemesine karşın erkeklerin ortalamasının bayanlardan yüksek olması bulgusunun nedeninin ölçeğin alt boyutları ve toplumsal roller göz önüne alındığında erkelerin bayanlara nazaran sorunlara daha mantıklı, sistematik ve akılcı çözümler ile yaklaşması olarak yorumlanabilir. Öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin yaş faktörüne de anlamlı bir fark bulunamamıştır. Araştırma kapsamında öğretmen adaylarının problem çözme becerileri yaş değişkeni göz önüne alınarak incelenmiş ve yapılan analizlerde gruplar arasında anlamlı bir farklılık ile karşılaşılmamıştır.çalışmamıza parallel olarak, Güçlü (2003), İnce ve Şen (2006), Tekin vd. (2006) ve Bayrak (2015) tarafından farklı gruplarla yapılan çalışmalarda, yaşın problem çözme becerileri üzerinde etkisinin olmadığı bulunmuştur. Buna karşın, Bu sonucu destekler biçimde, Dönmez (2010) Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokul öğrencileriyle gerçekleştirdiği çalışmasında, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin problem 314 Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık 2015, s

8 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretmen Adaylari ile Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi çözme becerileriyle farklı yaş düzeyleri arasında anlamlı bir farklılaşma olduğu tespit edilmiştir. Araştırmamız sonucunda yaş değişkeni ile problem çözme becerileri arasında ilişki değişkenlik göstermemektedir.. Bu sonuca göre yaş değişkeninin problem çözme becerilerine etkisinin olmadığını söylemek mümkün olabilir. Öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin bölüm değişkenine göre incelendiğinde de anlamlı bir fark bulunamamıştır. Farklı öğrenci gruplarıyla yapılan ve araştırma bulgularımıza paralelik gösteren çalışmalarda; Basmacı (1998) üniversite öğrencilerinin, sözel ve özel yetenek puanıyla öğrenci alan bölümlerinde öğrenim görmelerinin problem çözme becerileri üzerinde bir farklılık oluşturmadığını; Yurttaş (2001), öğrencilerin okudukları bölümlerinin problem çözme becerisi üzerine önemli bir etkisinin olmadığını belirtmiştir. Öneriler Problem çözme becerisi düşük ve yüksek olan gruplar tespit edilerek, bu gruplarla nitel araştırmalar yapılabilir. Problem çözme becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenerek, bu beceriler üzerinde etkili olan değişkenin neler olduğu belirlenebilir. Öğretmen adaylarının problem çözme becerilerini geliştirecek ders dışı etkinlikler planlanmalıdır. Problem çözme becerileri eğitimin tüm kademelerindeki öğrencilerde geliştirilmelidir. Tüm eğitim kademelerinde, derslerde öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirecek yöntem ve tekniklerin uygulanmasına özen gösterilmelidir. Öğrencilere sadece ders içeriğiyle değil, aynı zamanda çeşitli rehberlik faaliyetleriyle de problem çözme becerilerini geliştirme olanağı sunulmalıdır. 315 KAYNAKLAR BASMACI, S.K., Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerini Algılamalarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya. BAYRAK S. (2015). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Düzeylerinin İncelenmesi, International Journal Of Social Science (JASS), Doi Number: Number: 31, P , Winter II 2015 ÇELIKKALELI, Ö. ve GüNDÜz, B. (2010). Ergenlerde problem çözme becerileri ve yetkinlik inançları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), DENIZ, E. (2004). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı, karar verme stilleri ve problem çözme yöntemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları _Dergisi. 4 (15), DÖNMEZ, K. H., 2010,. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin (1., 2., 3., ve 4. Sınıf) Sosyal Yeterlikleri İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi,Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara. GENÇ S.Z. ve KALAFAT T. (2007). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İle Problem Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı:5, Aralık 2015, s

9 Esra Bayrak _ Hande İnan _ Mehmet Kartal Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (2) 22. Sayı 10 HEPPNER, P.P., PETERSEN, C.H. (1982). The Development Andimplications of a Personal Problem Solving İnventory, Journal of Counseling Psychology, 29(1): İNEL D., EVREKLI E., TÜRKMEN L. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Araştırılması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 29 (Ocak 2011/I), ss İNCE, G., ŞEN, C., 2006 Adana İli nde Deplasmanlı Ligde Basketbol Oynayan Sporcuların Problem Çözme Becerilerinin Belirlenmesi, Spormetre Beden eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), ss KAZU H. ve ERSÖZLÜ Z.N. (2008). Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Cinsiyet,Bölüm ve Öss Puan Türüne Göre İncelenmesi, Abant zzet Baysal Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayı: 1. KESKIN, G. ve YILDIRIM, G. (2008). Yapısalcı Yaklasım Normlarında Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme, Otonomi, Çoklu Zeka Durumlarının Değerlendirilmesi İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), KURU, E. ve KARABULUT, E. O. (2009). Ritim eğitimi ve dans dersi alan ve almayan beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), KÜÇÜKKARAGÖZ H., DENIŞ H., ERSOY E. ve KARATAŞ E. (2009). İlköğretim matematik, fen bilgisi ve türkçe öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Çanakkale, Turkey: The First International Congress of Educational Research. KORKUT, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, ŞAHİN, N., ŞAHİN, N.H., HEPPNER, P.P. (1993). Psychometric Properties Of The Problem Solving Inventory in a Group of Turkish University Students, Cognitive Therapy and Research, 17(4): SAVAŞIR, İ. ve ŞAHİN, N.H. (1997). Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, No:9. SERIN, O., SERIN, N. B. ve SAYGILI G. (2009). The effect of educational technologies and material supported science and technology teaching on the problem solving skills of 5th grade primary school student. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, SÖNMEZ, V. (2005). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı, Anı Yayıncılık, Ankara, Geliştirilmiş 12. Baskı. TEKIN, M., BAYRAKTAR, G., YILDIZ, M., ve KATKAT, D.,2006. Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Çeşitli Değişkenlere Göre Sosyal Beceri Yeterlilik Düzeylerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 8(1), ss Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı: 5, Aralık 2015, s

10 Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretmen Adaylari ile Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi TÜRKÇAPAR, Ü. (2009). Beden eğitimi spor yüksek okulu.ğrencilerinin farklı değişkenler açısından problem çözme becerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), YAVUZ, G., ARSLAN, G. ve GÜLTEN, D. C. (2010). The perceived problem solving skills of primary mathematics and primary social sciences prospective teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, YILDIRIM H.İ. ve YALÇIN N. (2008). Eleştirel Düşünme Becerilerini Temel Alan Fen Eğitiminin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerine Etkisi, GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 28, Sayı 3, YURTTAŞ, A, Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Empatik Becerileri İle Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), Atatürk Üniversitesi, Erzurum. 317 Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 2, Sayı:5, Aralık 2015, s