Okunabilirlik Kavramına Yönelik Bir Derleme Çalışması

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Okunabilirlik Kavramına Yönelik Bir Derleme Çalışması"

Transkript

1 Okunabilirlik Kavramına Yönelik Bir Derleme Çalışması Araş. Gör. Abdullah Çoban Erciyes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü Özet Okunabilirlik, son zamanlarda farklı disiplinlerden birçok çalışmaya konu olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye de okunabilirlik ile ilgili farklı disiplinlerde yapılan çalışmaları derlemektir. Bir derleme denemesi olan bu çalışmayla okunabilirlik ile ilgilenen araştırmacılara bir kaynakça sunmak hedeflenmiştir. Bu derleme sayesinde yapılan çalışmalar araştırmacılar tarafından gözlemlenerek konuyla ilgili gelişmeler takip edilebilecek, okunabilirliğin hangi açılardan ele alındığı görülecek ve bu çalışmalar ışığında okunabilirlik konusu bütüncül bir bakış açısıyla ele alınabilecektir. Çalışmada okunabilirlik ile ilgili yapılan doktora ve yüksek lisans tezlerinden oluşan altı tez ve on dokuz bilimsel makale ele alınarak değerlendirilmiştir. İncelenen bu çalışmalar ilk etapta tek tek özetlenmiş daha sonra bu çalışmaların kim tarafından yapıldığı, tipi, alanı, örneklem düzeyi, yayınlandığı yer ve çalışmada kullanılan okunabilirlik formülü kategorileştirilerek tablolaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Okunabilirlik, okunabilirlik formülleri, Türkiye de okunabilirlik. The Review towards the Consept of Redeability Abstract Recentlythe readability has been subjected todifferent studies. The purpose of this study is to review studies related withthe readability in Turkey. And also providing a bibliography to researchers interested in readability with this study was aimed.in this way, considering the studies of readability can be followed developments on the issue discussed ways in which to be seen and be able to be discussed in the light of this study. In this study, sixdissertations including doctoral and master s thesis and nineteen articles published before about readability were evaluated. Firstly, they are summarized one by one, and then the information was given in terms of the author of the study, study field, study sample, readability formulas used in them and the where study published. Keywords: Readebility, readebility formula, readeblity in Turkey. GİRİŞ Çok yönlü ve çok katmanlı bir anlama becerisi olan okuma (Tüzel, 2013), çeşitli materyallerde yer alan basılı ve yazılı simgelerden anlam çıkarma, verilen mesajı kavrama ve yorumlama çabasıdır (Özdemir,2011). Akyol (2003) okumayı metinlerden anlam kurma süreci

2 olarak belirtirken; Coşkun (2002; 231) okumanın, görme, dikkat, algılama, hatırlama, seslendirme, anlamlandırma, sentezleme, çözümleme ve yorumlama gibi farklı bileşenlerin bir araya gelmesiyle oluşan görsel ve yazılı metinler, karmaşık bir zihinsel süreç olduğunu belirtir. Okuma eğitimiyle ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde yapılan tanımlarda kısmen farklılıklar görülürken genel olarak okumanın bir anlam kurma etkinliği olduğu konusunda görüş birliği vardır (Temur, 2003; Güneş, 2004; Kurudayıoğlu ve Tüzel, 2010; Tosunoğlu ve Özlük, 2011; Elbir ve Bağcı, 2013). Anlama, anlam kurma kendi içinde düzenli ve sistemli bir süreçten geçen çeşitli aşamalardan oluşur. Güneş in (2004; 60) aktardığına göre bu aşamalar; anlamı bulma, anlamı kavrama, anlamı değerlendirme (Staiger,1976;11-12) şeklindedir. Dil eğitiminde anlama becerisine yönelik derslerde bu anlam kurma süreçlerinin sağlıklı bir şekilde edinilmesi amaçlanarak bireyden de bu kazanımları hayatın her döneminde kullanılabilmesi beklenir. Anlama eğitimi etkinlikleri gerçekleştirilirken genel olarak metinden yararlanılır. Her metin, yazarının aktarmak istediği duygu, düşünce amaç ve mesajlar belli ölçütler gözetilerek oluşturulur. Anlama sürecinin tamamlanması için yazar ve metin ikilisine eklenmesi gereken bir diğer halka da okurdur. Yazar metni oluşturduktan sonra halkadan kısmen ayrılır ve oluşturulan metin okuyucusuyla iletişim kurar. Okuyucu ve metin arasındaki iletişimin niteliği ölçüsünde metin anlam kazanır. Okuyucunun metni anlamlandırabilmesi için metni yapısal ve anlamsal boyutlarıyla ele alabilmesi, bu boyutları oluşturan somut ve soyut kodları çözümlemesi gerekir. Bu açıdan bir okuma metninin yapısal ve anlamsal olarak okuyucusunun seviyesine uygunluğu önem arz etmektedir. Bu nedenle okuyucunun hazır bulunuşluğu, yaşı, okuma motivasyonu, fiziksel engelinin olup olmaması; metnin türü, akıcılığı, anlaşılırlığı, sözcük sayısı, imla ve noktalama kurallarına uygun yazılıp yazılmadığı, cümlelerinin uzunluğu ve okunduğu ortam anlamayı etkiler. Okuyucunun anlamlandırmakta zorlandığı veya anlamlandıramadığı metinler ile yapılan eğitici etkinlikler, öğrencinin motivasyonunu kıracak ve bu etkinliklerle ulaşılmak istenen amaçlara ulaşılamayacaktır. Bu tür etkinliklerde harcanan zamanın karşılığı olan verim elde edilemediği için eğiticiler açısından da olumsuz bir durum oluşacaktır. Hem eğiticilerin hem de öğrencilerin anlama eğitimi sürecinden olumsuz etkilenmemesi, yapılan etkinliklerin amacına ulaşması ve harcanan zamana karşılık en üst verimin elde edilebilmesi için seçilen okuma materyallerinin hedef kitlenin seviyesine uygun olması gerekir. Bu uygunluğu tespit edilebilmek için araştırmacılar metnin okunabilirliğine dair çeşitli çalışmalar yapmıştır. OKUNABİLİRLİK VE OKUNABİLİRLİK FORMÜLLERİ Okunabilirlik, genel manasıyla bir metnin okuyucu seviyesine uygunluğuyla ilgilidir. Ülkemizde okunabilirlik ile ilgili ilk çalışmayı yapan Ateşman (1997) okunabilirliği, okunan metnin okuyucuya göre anlaşılma kolaylığı ve güçlüğü (s. 71)şeklinde belirtir. Metinlerin okuyucu seviyelerine uygunluğunu tespit edebilmek için metnin okunabilirliğine dair çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu kavramın geçmişini araştırmacılar (Okur ve Arı, 2013; Güyer, vd., 2009 ; Erdem, 2012; Temur, 2002; Yazıcı ve Temur, 2007) Aristo ve Platon dönemine kadar uzatmaktadır. Literatür tarandığında okunabilirlik araştırmalarının hangi çalışmayla başlatılacağında belirsizlik olmakla birlikte metnin okuyucu seviyesine uygunluğunun 19. yy. da sorgulanmaya başlandığı görülmektedir. Yapılan bu sorgulamalar neticesinde bir metnin okunabilirliğini ölçmek için çeşitli matematiksel formüller geliştirilmiştir. Bu formüller 1920 li 97

3 yıllarda ders kitaplarının öğrencilerin sınıf ve yaş düzeylerine uygunluğunu tespit etmek amacıyla oluşturuldu (Stephenes, 2000). Geliştirilen bu matematiksel denklemler kelime sıklığı üzerinde kurgulandı ve okunabilirliğe ilişkin çalışmaları daha çok bu formüller şekillendirdi. Ateşman (1997), kelime sıklıkları ile ilgili ilk çalışmalar olarak F.W. Kaeding (1898) ve N.A. Rubakin (1889) tarafından yapılan çalışmaları göstermesine rağmen Dubay (2004), okunabilirlik formüllerine dayanak olarak E.L. Thorndike nin (1921) yaptığı Öğretmen Kelime Kitabı çalışmasını gösterir (2006, s. 4). Thorndike Öğretmen Kelime Kitabı çocuk edebiyatı eserlerinden , İncil ve İngilizce klâsiklerden , ilkokul kitaplarından , yemek (aşçılık), dikiş, çiftçilik, ticaret vb. konularla ilgili , günlük gazetelerden 90 bin, haberleşme ve yazışma alanıyla ilgili kelimeyi içeren 41 farklı kaynağı taranarak bu kaynaklarda en sık geçen kelimeyi derlenerek oluşturmuştur (1921,3). İngilizce kelimelerin kapsamlı sıralı bir listesini oluşturan bu eser kelime ve metinlerin zorluklarını nesnel olarak ölçebilmek için öğretmenlere kaynak sağlamıştır (Dubay,2004). Eğitimciler yaygın kullanılan kelimeler sayesinde, bu kelimelerden oluşan cümle ve bu cümlelerden oluşan metinlerin zorluk kolaylığına dair fikirler yürüttüler. Okunabilirliği ölçen ilk formül Bertha Lively S. L. Pressey (1923) nin Thorndike (1921) in oluşturduğu kelime listesinden faydalanılarak oluşturuldu (Dubay,2004).Geliştirilen bu formül ile açılan formül geliştirme çalışmaları artarak ve bu formüllerde göz önünde bulundurulan değişken sayısı artarak devam etti. Bu formüller daha çok örgün eğitim kurumlarında kullanılmakla birlikte hukuk, endüstri, gazetecilik ve haberleşme, sağlık ve sigortacılık gibi birçok alanda da kullanılmıştır li yıllara gelindiğinde okunabilirlik ile ilişkilendirebileceğimiz 1000 in üzerinde çalışma yayınlanmış, istatistiki olarak güvenirlik ve geçerliği teyit edilmiş 200 tane okunabilirlik formülü geliştirilmiştir (Dubay, 2004, s. 1). Okunabilirlik formüllerinin kullanımı, nüfusun artması, şehir ve kasaba gibi çeşitli yerleşim birimlerinde öğrenci profilinin farklılaşmasından dolayı artmıştır. Teknolojinin gelişmesi ve bilgisayarın kullanımıyla birlikte okunabilirlik formülleri bilgisayar ortamına da aktarılarak 1963 yılında ilk formül geliştirilmiştir (Stephens, 2000). Geliştirilen bu formüllerden ön plana çıkanlar Dale-Chall, Flesch, Robert Gunning Fog İndex, Harry McLaughlin Smog Formülü şeklindedir. Geliştirilen okunabilirlik formüllerine yönelik çeşitli eleştiriler yapılmaya devam edilse de bu formüller birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de çalışmalara konu olmuştur. Bu çalışmada ülkemizde okunabilirlik ile ilgili yapılan çalışmaların geçmişten günümüze nasıl şekillendiği, hangi bakış açılarıyla ele alındığı, okunabilirlik formüllerinden nasıl yararlandığı ve daha çok hangi alana odaklandığı tespit edilmeye çalışılarak bu alanda çalışacak olan araştırmacılara bütüncül bir veri sunmayı amaçlamaktadır. ÜLKEMİZDE OKUNABİLİRLİK Okunabilirlik kavramı ekseninde yapılan çalışmalar incelendiğinde bu çalışmalar yurt dışında 1920 li yıllarda başlasa da ülkemizde metinlerin okunabilirlik çalışmalarının ilki Ateşman ın Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi çalışmasıdır. Ateşman da bu çalışmasının konuyla ilgili yapılan ilk çalışma olduğunu belirtir (1997; 71). Ateşma nın çalışmasından sonra 98

4 okunabilirlik ile ilgili yapılan bir diğer önemli çalışma Güneş in (2000) 1. Ulusal Çock Kitapları Sempozyum unda sunduğu Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik Ölçütleri Açısından İncelenmesi adlı bildirisidir. Güneş (2000) bu çalışmada MEB tarafından 1996 yılında Çocuk Kitapları Dizisi çerçevesinde yayımlana 52 çocuk kitabını (2000; 334) okunabilirlik ölçütlerine (kelimelerdeki hece sayısı, cümlelerde ortalama kelime sayısına) göre incelemiştir. Konu ile ilgili Türkiye de yapılan ilk çalışmalar olarak ele alabileceğimiz bu çalışmalar dışında okunabilirlik metinlerin anlaşılabilirliğiyle de ilgili olduğu için disiplinler arası tez, makale, bildiri gibi çeşitli bilimsel faaliyetlere konu olmuştur. Ülkemizde bu konu ile ilgili yazılan makale ve tezler şu şekildedir: Okunabilirlik İle İlgili Yapılan Makale Çalışmaları Ateşman ın (1997) Dil Dergisinde yayımlanan Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi adlı çalışması Türkçe metinlerin okunabilirliği üzerine ve Türkçe yapılan ilk çalışmadır. Bu çalışmada Ateşman Okunabilirlik nedir?, Okunabilirlik ölçüsü nerede kullanılır? sorularını cevaplar arar ve çalışmasında Okunabilirlikle İlgili Araştırmalar, Okunabilirliğin Ölçülmesinde Kullanılan Değişkenler, Türkçenin Farklılığı ve Okunabilirlik Formülünün Geliştirilmesi başlıklarına yer verir. Flesch in geliştirdiği formülün Türkçenin kendine has yapısına en uygun formül olduğunu iddia eden Ateşman, bu formülün İngilizce metinler için oluşturulduğunu belirterek cümle uzunluğu ve sözcük uzunluğu değişkenleri üzerine şekillenen formülün uyarlanması gerektiğini belirtir. Ateşman yaptığı çeşitli uygulama ve hesaplamalar sonucunda Flesch in formülünü Türkçeye uyarlar. Formül şu şekildedir: Okunabilirlik sayısı= 198,825 40,175. X1 2,610. X2 X1= Hece olarak ortalama kelime uzunluğu X2= Kelime olarak ortalama cümle uzunluğu (Ateşman,1997; 74) Bu formülde okunabilirlik sayısını bulmak için incelenen metinde yer alan ilk 100 sözcük değerlendirmeye alınır. Değerlendirmeye alınan bu 100 sözcüğün toplamda hece uzunluğu 100 e bölünerek X1, 100 sözcüğün oluşturduğu cümle sayısına bölünmesiyle de X2 değerleri bulunur. Bu değerler formüldeki yerlerine yazılarak metnin okunabilirlik sayısı elde edilir. Bu formül sonucunda elde edilen verileri Ateşman (1997; 74) şu şekilde sınıflamıştır: Düzey Okunabilirlik Sayısı Çok Kolay Kolay Orta Güçlükte Zor Çok Zor 1-29 Bu çalışma kendisinden sonra yapılan çalışmalara bazı çalışmalara kaynaklık etmiştir. Ateşman okunabilirlik formüllerinin öğrenci kompozisyon ödevlerinin değerlendirilmesinde, yazın yapıtlarına ait üslup özelliklerinin çözümlenmesinde, Türkçeyi 99

5 yabancı dil olarak öğrenen kişilerin dil düzeylerinin belirlenmesinde ve metin üretiminde (1997; 72) kullanılabileceğini belirtmiştir. Temur (2003) Okunabilirlik (Readability) Kavramı adlı kuramsal çalışmasında okunabilirlik kavramı hakkında kuramsal bir çerçeve oluşturarak okunabilirlik formüllerinin geliştirilme süreçleri ve okunabilirliğin ölçülmesi ilkelerini ortaya koyar ve bu alanda ön plana çıkan formüllerle ilgili bilgi verir. Temur (2003) çalışmasında Dale Cale formülü ve bu formüle göre okunabilirlik düzeyi tablosu, Gunning Fog Index, Flesch-Kincaid Okunabilirlik formülü ve bu formüle göre okunabilirlik düzeyi tablosu, Fry okunabilirlik grafiği, Ateşman tarafından uyarlanan okunabilirlik formülü ve okunabilirlik düzeyi tablosu hakkında bilgi verir. Budak (2005) Metinlerin Okunabilirlik Düzeyinin Saptanmasına Yönelik Eleştirel Bir Bakış adlı çalışmasında okunabilirlik düzeyini kelime ve cümle uzunluklarından ziyade metinde anlamı bilinen veya bilinmeyen kelimelerce belirlenebileceğini belirtir. Bir metinde anlamı bilinmeyen kelime sayısı arttıkça o metnin zorlaşacağını ifade eder. Budak, (2005, s. 76) metinde anlamı bilinmeyen öğeleri temele alan okunabilirlik oranı hesaplamaları daha güvenilir sonuç verdiği için bu özelliği ön plana çıkaran formüllerin tercih edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Tekbıyık (2006) Lise Fizik I Ders Kitabının Okunabilirliği Ve Hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu çalışmasında yılları arasında okutulması kararlaştırılan Fizik Dersi kitaplarının hedef yaş grubuna uygunluğu Cloze ve Fog testleri kullanılarak tespit edilmiştir. Bu formüllerin nasıl uygulanacağına dair bilgilerin yer aldığı çalışma verilerine göre incelenen kitapların öğrenci seviyelerine uygun olduğu tespit edilmiştir. Çiftçi, Çeçen ve Melanlıoğlu (2007) Altıncı sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından Değerlendirilmesi isimli çalışmalarında araştırmacılar okutulacak olan 3 tane ders kitabından bilgilendirici 17, öyküleyici 29 metin olmak üzere toplamda 46 metni Ateşman (1997) nin uyarladığı formülü kullanarak incelemişlerdir. Araştırmanın verilerine göre kitaplardaki metinler arasında okunabilirlik açısından bir uyum söz konusu değildir. Yazıcı ve Temur (2007) Okunabilirlik formüllerinin Kullanımına Yönelik Yapılan Bazı Eleştiriler adlı çalışmada araştırmacılar okunabilirlik kavramını ve okunabilirlik formülleri ile ilgili kuramsal bilgiler verdikten sonra bu formüllerin kullanımına yönelik yapılan eleştirilere değinmişlerdir. Okuyucudan kaynaklanan faktörler ve metinden kaynaklanan faktörler şeklinde iki kategoride ele alınan eleştirileri; Nicel verilere dayalı olması, Okuyucudan kaynaklanan faktörlerin dikkate alınmaması, Okunabilirlik seviyesi konusunda ihtilaflı görüşlerin olması, Her metin türüne uygulanamaması, Görsel ögeleri formül dışında tutması, Bir formülün aynı kitapta farklı sonuçlar vermesi Farklı formüllerin aynı kitapta farklı sonuçlar vermesi, Metnin genel ahenginin bozulmasına sebep olması, Evrensel olmamaları (Yazıcı ve Temur, 2007; 322) şeklinde ifade ederler. Zorbaz (2007) Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme adlı çalışmasında Ateşman (1997) 100

6 geliştirdiği formül kullanılarak farklı sınıf düzeylerine göre hazırlanan ders kitaplarındaki metinler değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda elde edilen verilere göre ders kitaplarının kolay olduğu sonucuna ulaşılmış, metinlerin sınıflar arasında anlamlı bir fark oluşturmadığı belirtilmiştir. Yapılan t-testi sonucunda cümle uzunluğu ve okunabilirlik yönüyle, yalnızca kademeler arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Köse (2009) nin Biyoloji 9 Ders Kitabında Hücre İle İlgili Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri çalışmasında 2008 yılında MEB tarafından okutulması kararlaştırılan Biyoloji Ders Kitabından 100 kelimelik 5 metin rastgele seçilerek Flesch Kincaid Formülü, Gunning Fog İndeks, Sönmez Formülü,Cloze Test Yöntemi, Ateşman formüllerine göre incelenmiştir. Araştırma verilerine göre incelenen metinler Flesh - Kincaid formülü ve Gunning Fog İndekse göre öğrenci düzeylerine göre zor olduğu sonucuna ulaşılırken diğer formüllere göre metinlerin öğrenci seviyelerine uygun olduğu belirtilmiştir. Ayrıca bu çalışmasında Köse (2009; 149)Gunning Fog indeks ve Flesh-Kincaid formüllerinin Türkçeye uygun olmadığını belirtir. Güyer, Temur ve Solmaz (2009) un Bilgisayar Destekli Metin Okunabilirliği adlı makale çalışmasında Etma adlı Türkçe metin analizi yapan yazılım programının geliştirilme sürecine değinilmiştir. Araştırmacılar okunabilirlik ile ilgili yapılacak deneysel çalışmaların güçlüğüne dikkat çekerek özellikle kapsamlı metinler ele alınırken bilgisayar desteği almanın gerekliliğini ifade etmiştir. Bu tarz çalışmaların disiplinler arası yapılan araştırmalarda ölçme aracı olarak kullanılması ve bu ölçme aracının araştırmacılara sağlayacağı kullanım kolaylığı açısından desteklenmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Ulusoy (2009) Boşluk Tamamlama Testinin Okuma Düzeyini ve Okunabilirliği Ölçmede Kullanılması çalışmasında boşluk tamamlama testini kullanarak 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi ders kitaplarından seçilen metinlerin okuma seviyelerini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın verileri öğrencilere ders kitabından seçilen metinlerin her 5. kelimesi boş bırakılarak farklı sınıflardan toplam 237 öğrenciden toplanmıştır. Öğrencilerin doldurdukları boşluklar çeşitli hata analizlerinden geçirilerek uzman görüşleri çerçevesinde analiz edilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda öğrencilerin boşluk doldurmak için metindeki ipuçlarından yeterince faydalanamadıkları sonucuna varılmıştır. Bezirci ve Yılmaz (2010) Metinlerin Okunabilirliğinin Ölçülmesi Üzerine Bir Yazılım Kütüphanesi ve Türkçe İçin Yeni Bir Okunabilirlik Ölçütü adlı çalışmasında araştırmacılar Smog-Simple Ölçümü, Gunning-Fog Değeri, ARI-Otomatik Okunabilirlik İndeksi, Fresch Reading Ease Score, Flesch-Kincaid Değeri, Ateşman Okunabilirlik Formülleri hakkında bilgi vererek felsefe, roman, Türk klâsikleri, dünya klâsiklerinden toplamda 11 kitabın bu formüllere göre okunabilirlik değerini bulmuştur. Ayrıca çalışmada Türkçe için şu aşamalar takip edilerek yeni bir yazılım geliştirilmiştir. Eserlerdeki toplam cümle sayısı, kelime sayısı, harf sayısı, karakter sayısı, hece sayısı, çok heceli kelime sayısı (4 heceli veya daha fazlası için) hesaplanmıştır. İngilizce için tanımlanmış olan 5 önemli okunabilirlik formülü (SMOG, Gunning-Fog, ARI, FRES ve Flesch-Kincaid) Türkçe için geliştirilmeye çalışılmış ve çıkan değerler karşılaştırılmıştır (Bezirci ve Yılmaz, 2010; 56). Geçit (2010) İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabının Okunabilirlik Derecesinin Türkçeye Uyarlanmış Flesh Formülüne Göre Değerlendirilmesi adlı çalışmasında ilköğretim 5. sınıf Sosyal bilgiler ders kitabının baş orta ve son kısmında yer alan 101

7 metinlerden 100 er kelimelik birer paragraf seçilerek Ateşman (1997) tarafından geliştirilen formüle göre bu metinler incelenmiştir. Temizyürek (2010) Türkiye de Okuma Seferberliği Çerçevesinde Seçilen Kitapların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Açısından İncelenmesi çalışmasında MEB tarafından belirlenen ve ilköğretim için tavsiye edilen 100 temel eser içerisinden 10 kitap seçilerek Ateşman (1997) tarafından geliştirilen formül ile incelenmiştir. İncelenen kitapların zor, orta güçlükte ve kolay düzeyde oldukları sonucuna varılmıştır. Çeçen ve Aydemir (2011) Okul Öncesi Hikâye Kitaplarının Okunabilirlik Açısından İncelenmesi adlı çalışmada okul öncesine yönelik 50 hikâye kitabından oluşan set Ateşman (1997) tarafından geliştirilen formül ile değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda incelenen kitapların çok kolay, kolay ve orta güçlükte oldukları sonucuna varılmıştır. Tosunoğlu ve Özlük (2011) Okunabilirlik ve İlköğretim 1. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Düz Yazı Metinlerinin Okunabilirlik Açısından Değerlendirilmesi çalışmasında ön plana çıkan okunabilirlik formülleri ve Türkiye de yapılan okunabilirlik çalışmalarıyla ilgili bilgiler verilerek 1. Sınıf Türkçe ders kitabında yer alan 9 metin Ateşman (1997) tarafından geliştirilen formül ile değerlendirilmiştir. Kurnaz ve Erdem (2012) Dil ve Anlatım Ders Kitaplarındaki Metinlerin Kelime Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri adlı makale çalışması Dil ve Anlatım Ders Kitaplarındaki Metinlerin Kelime Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Üzerine Bir Değerlendirme adlı tez çalışmasının verilerinden faydalanılarak kaleme alınmıştır. Çalışmada 9, 10, 11, 12. sınıf ders kitaplarındaki 145 metin Ateşman (1997) tarafından geliştirilen formül değerlendirilmiştir. Elde ettiği verileri sınıf ve kitap düzeyi olarak farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için t-testi ve varyans analizi ile değerlendirmeler yapmıştır. Karatay, Bolat ve Güngör (2013) Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik ve Anlaşılabilirliği tarafından kaleme alınan çalışma aynı zamanda V. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayında (2012) sözlü bildiri olarak sunulmuştur. Bu çalışmada araştırmacılar, 6,7 ve 8. Sınıflarda okutulan Türkçe ders kitabındaki metinlerin düzeylerini 12 Türkçe öğretmeni sorarak zor, orta güçlükte ve kolay şeklinde belirlemiştir. Daha sonra seçkisiz atama yöntemiyle seçilen metinler çıkartmalı okunabilirlik usulüyle çocuklara uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen veriler öğretmen görüşleriyle kıyaslanmış ve bu sonuçlar arasında anlamlı fark olup olmadığı SPSS paket programıyla sorgulanmıştır. Okur ve Arı (2013) 6, 7, 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirliği adlı çalışmalarında araştırmacılar yılında okutulmakta olan 15 farklı Türkçe ders kitabında yer alan 298 farklı metni Ateşman (1997) ve Çetinkaya-Uzun (2010) formülüne göre incelemişlerdir. Araştırmanın sonucunda elde edilen verilere göre, değerlendirilen öyküleyici metinlerin okunabilirlik açısından bilgilendirici metinlere nazaran daha kolay olduğu gözlenmiştir. Ayrıca incelenen metinlerin sınıf seviyesi yükseldikçe metinlerin okunabilirlik seviyesinin de yükseldiği tespit edilmiştir. Bağcı ve Ünal (2013) İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Düzeyi adlı çalışmalarında 2 farklı yayın evine ait 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan 56 metin Ateşman (1997) ve Çetinkaya Uzun (2010) formülüne göre değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda metinlerin çoğunun orta güçlükte olduğu belirtilmiştir. 102

8 Tablo 1: Okunabilirlik İle İlgili Yapılan Makale Çalışmaları Yazar(lar) Yıl Çalışma Tipi 1-Ateşman 1997 Formül Geliştirme Çalışma Alanı Örneklem Düzeyi Kullanılan Formül Çalışmanın Yayımlandığı Dergi Dil Eğitimi Genel - TÖMER Dil Dergisi 2-Temur 2003 Kuramsal Dil Eğitimi Genel - TUBAR 3-Budak 2005 Deneysel Dil Eğitimi Genel Fog İndeks EJER 4-Tekbıyık 2006 Uygulamalı Disiplinler arası 9.Sınıf Cloze test, FOG Kastamonu Eğitim 5-Çiftçi, 2007 Uygulamalı Dil eğitimi 6. Sınıf Ateşman ESOSDER Çeçen, Melanlıoğlu 6-Yazıcı, Temur 2007 Kuramsal Dil Eğitimi Genel - EKEV Akademi 7-Zorbaz 2007 Uygulamalı Dil eğitimi 1,2,3,4,5,6, 7,8. Sınıf Ateşman EKU 8-Köse 2009 Uygulamalı Disiplinler arası 9.Sınıf Flesch- JAS 9-Güyer, Temur, Solmaz 2009 Yazılım Geliştirme Kincaid, Gunning Fog, Sönmez, Cloze Test, Ateşman Disiplinler arası Genel - TEBD 10-Ulusoy 2009 Uygulamalı Disiplinler arası 6,7,8. Sınıf Cloze Test TEBD 11-Bezirci, 2010 Uygulama- Disiplinler arası Genel Smog, DEÜ Fen Yılmaz Formül Gunning Bilimleri Geliştirme Fog,ARI,Fle Dergisi sch- Kincaid,Free s, Ateşman 103

9 12-Geçit 2010 Uygulamalı Disiplinler arası 5. Sınıf Sosyal Bilgisi Ders Kitabı Ateşman NWSA Uygulamalı Dil Eğitimi İlköğretim Ateşman TUBAR Temizyürek Düzeyi 100 Temel Eserden 10 kitap 14-Çeçen, 2011 Uygulamalı Dil Eğitimi Okul Ateşman MKÜ Sosyal Aydemir öncesi 50 Bilimler hikâye Uygulamalı Dil Eğitimi 1.Sınıf Ateşman Milli Eğitim Tosunoğlu, Türkçe Özlük Ders Kitabı 16-Kurnaz, 2012 Uygulamalı Dil Eğitimi 9,10,11,12 Ateşman TED Erdem Dil ve Anlatım Ders Kitabı 17-Karatay, 2013 Uygulamalı Dil Eğitimi 6,7,8. Sınıf Cloze Test JASS Bolat, Türkçe Güngör Ders Kitabı 18-Okur, Arı 2013 Uygulamalı Dil Eğitimi 6,7,8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ateşman, Çetinkaya- Uzun İlköğretim Online 19-Bağcı, 2013 Uygulamalı Dil Eğitimi 8. Sınıf Ateşman, ADED Ünal Türkçe Çetinkaya- Ders Uzun Kitabı 104

10 Yukarıdaki tabloda ilk sütunda başlayarak sırasıyla çalışmayı gerçekleştirilen kişi ve kişilere, çalışma yılına ve tipine yer verilmiştir. Bu kategoride geliştirilen formüllerin ders kitabı, hikâye ve diğer kitaplardaki metinlere uygulanması uygulamalı çalışma diye belirtilirken, okunabilirliğe dair bilgi verilen çalışmalar kuramsal çalışma şeklinde ifade edilmiştir. Okunabilirlik İle İlgili Yapılan Tez Çalışmaları Temur (2002) un İlköğretim 5.Sınıf Türkçe Ders Kitaplarda Bulunan Metinler İle Öğrenci Kompozisyonlarının Okunabilirlik Düzeyleri Açısından Karşılaştırılması adlı yüksek lisans tez çalışmasını Ateşman ın (1997) geliştirdiği formülü kullanarak gerçekleştirmiştir. Bu formülü de Türkçe Derslerinde okutulan farklı yayın evlerine ait 10 ar metinden toplam 50 metin ve farklı okullardan 10 ar öğrenci olmak üzere toplam 50 öğrencinin oluşturduğu yazılı kompozisyonlara uygulamıştır. Ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik değerleri ile öğrenci kompozisyonlarının sahip olduğu değerler arasında anlamlı bir farkın olup olmadığına yönelik SPSS programı kullanılarak t-testi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda öğrenci kompozisyonları ile ders kitaplarında yer alan metinler arasında anlamlı bir farkın olmadığı ortaya çıkmıştır. Araştırma kapsamında değerlendirilen metinlerden yola çıkarak Türkçe ders kitaplarından ikisinin orta güçlükte bir tanesinin de kolay düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Sönmez (2003) Kitap Tipografisinde Okunabilirlik ve Görsel Kaliteyi Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi adlı yüksek lisans tez çalışmasını görsel kalitesi ve okunabilirliği yüksek bir kitap oluşturmak isteyenlerin nelere dikkat etmeleri gerektiğine dair gereken verilerin bulunduğu bir kaynak çalışması olarak değerlendirir. Eraslan (2008) Eğitsel İçerikli Web Sitelerinin Okunabilirlik Açısından İncelenmesi adlı yüksek lisans tez çalışmasında Web okunabilirliği denildiğinde metnin yapısal analizi fiziksel özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerektiğini belirterek (2008; 2) bu değişkenlerden metinlerin okunabilirlik düzeylerini Ateşman ın (1997) Türkçeye uyarladığı formülü kullanarak tespit etmeye çalışmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesinde Flesch Okunabilirlik Formülü, Fry okunabilirlik grafiği, Spache okunabilirlik formülü, Ateşman tarafından Türkçeye uyarlanan formül hakkında bilgi verilerek Dale - Chall okunabilirlik düzey formülü, Dale-Chall Formülüne Göre Okunabilirlik Düzeyleri, Flesch Reading Ease Okunabilirlik Formülü, Flesch Formülüne Göre Okunabilirlik Düzeyleri, Fry Okunabilirlik Verileri, Türkçe Okunabilirlik Aralıkları ile ilgili bilgiler tablolar şeklinde verilmiştir. Solmaz (2009) İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Düzeylerindeki Türkçe Metinlerde Cümle Uzunluğu Kelime Uzunluğu ve Kelime Hazinesinin Okunabilirlik Üzerine Etkisi adlı yüksek lisans tez çalışmasını 2 aşamada modellemiştir. Araştırmanın 1. aşamasında katılımcıların okudukları 30 metin ile ilgili açık uçlu sorulara yazılı olarak cevaplar verilmiş, 2. aşamada ise 1. aşamada elde edilen okunabilirlik puanları ile 2. aşamada elde edilen puanların regresyon analizi yapılmıştır. Etma adlı metin analiz programının da kullanıldığı çalışmada okunabilirlik puanları bağımlı değişken, ortalama kelime, cümle ve kelime hazinesi kullanım sıklığının bağımsız değişken olarak ele alındığı verilere göre bağımsız değişkenlerin bir arada metnin okunabilirliğini % 22 yordayabildiği sonucuna varılmıştır. Yine verilere göre kelime hazinesinin kullanım sıklığının diğer verilere göre metnin okunabilirliğini daha iyi yordadığı sonucuna varılmıştır. 105

11 Çetinkaya (2010) Türkçe Metinlerin Düzeylerinin Tanımlanması ve Sınıflandırılması adlı doktora tez çalışmasında Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerini tanımlamayı ve sınıflandırmayı amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda Belirtilen amaç çerçevesinde araştırmada yanıt aranan sorular şunlardır: 1. Dört ve üzeri heceli sözcük oranı, ortalama sözcük uzunluğu, tekrarlanan sözcük gövde oranı, ortalama tümce uzunluğu ile çıkartma puanı arasında ve yordayıcı değişkenlerin kendi aralarında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2. Türkçe metinler için okunabilirlik puanı hesaplayan bir denklem geliştirilebilir mi? 3. İlköğretim 4., 5., 6., 7., 8., ortaöğretim 9., 10., 11., 12. sınıfların ortalama çıkartma puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır? Araştırmacı alan yazında ön plana çıkan okunabilirlik formülleri ile ilgili detaylı ilgi vererek bu formüllerin oluşturulması açısından önemli değişkenlere de değinmiştir. Mevcut formüller de gözetilerek Türkçe metinlerin niceliksel özellikleri çerçevesinde ele alınarak bunlara yönelik formül geliştirilmiştir. Çeşitli istatistiki analizden sonra çıkartma puanı şu şekilde formülleştirilmiştir: ÇP = 118,823 25,987 x OSU 0,971 x OTU (Çetinkaya, 2010). Çalışmada geliştirilen formül ve formülün kullanım aşamalarını araştırmacı şu şekilde vermiştir: OP= 118,823 25,987 x OSU 0,971x OTU OP= Okunabilirlik Puanı OTU= Ortalama tümce uzunluğu OSU= Ortalama sözcük uzunluğu 1-Sözcükleri sayın 2- Tümceleri sayın 3- Heceleri sayın 4-Ortalama tümce uzunluğunu bulun 5- Ortalama sözcük uzunluğunu bulun 6- Formülü hesaplayın (Çetinkaya, 2010; 93-94). Bu formül sonucunda elde edilen veriler aşağıdaki tabloda verilen düzeylere göre kategorilerde değerlendirilmiştir. Okunabilirlik Puanı Okunabilirlik Düzeyi Eğitim Düzeyi 0-34 Engelli Düzey 10., 11., 12. Sınıf Eğitsel Okuma 8., 9. Sınıf 51+ Bağımsız Okuma 5., 6., 7. Sınıf Erdem (2011) Dil ve Anlatım Ders Kitaplarındaki Metinlerin Kelime Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Üzerine Bir Değerlendirme yüksek lisans tez çalışmasında MEB tarafından belirlenen ve liselerde okutulmasını kararlaştırılan Dil ve Anlatım 9, 10, 11, 12. sınıf ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirliğini tespit etmeyi amaçlamıştır. Çalışmasında yer verdiği 77 bilgilendirici 68 hikâye edici metnin ilk ve son 100 kelimesini Ateşman (1997) tarafından geliştirilen formül ile inceleyen araştırmacı, elde ettiği verileri sınıf ve kitap düzeyi olarak farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için t-testi ve varyans analizi ile değerlendirmeler yapmıştır. 106

12 Tablo 2: Okunabilir İle İlgili Yapılan Tez Çalışmaları Yazar / Danışman 1-Temur / Akyol 2-Sönmez / Erden 3- Eraslan / Karataş 4- Solmaz / Güyer 5- Çetinkaya / Uzun 6- Erdem / Kurnaz Yıl Tez Tipi Bilim Dalı Örneklem Düzeyi 2002 Yüksek Lisans 2003 Yüksek Lisans 2008 Yüksek Lisans 2009 Yüksek Lisans Sınıf Öğretmenliği Matbaa Eğitimi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri 2010 Doktora Dilbilim Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi 2011 Yüksek Lisans Sosyal Alanlar Eğitimi Türk Dili Edebiyatı Öğretmenliği İlköğretim 5. Sınıf Kullanılan Formül Ateşman Tezin Hazırlandığı Enstitü Gazi Eğitim Genel - Marmara Fen Bilimleri Genel Ateşman Gazi Eğitim Bilimleri 4 ve 5. Sınıf Ateşman Gazi Eğitim Bilimleri 5,6,7,8,9,10,11,12 Sınıf Çetinkaya- Uzun, Çıkartmalı Ankara Sosyal Bilimler 9,10,11,12 Ateşman Gazi Eğitim bilimleri Tablo 2 de görüldüğü gibi okunabilirlik ile ilgili farklı alanlarda ve farklı enstitülerde tez çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalardan bir tanesi doktora, diğer beş tanesi yüksek lisans tez çalışmasıdır. Sonuç, Tartışma ve Öneriler Okunabilirlik kavramı ile ilgili yapılan çalışmalar yurt dışında 1920 li yıllarda başlamasına rağmen ülkemizde bu alanda yapılan ilk çalışma 1997 de yapılmıştır. Bu tarihten itibaren konu ile ilgili artan çalışmalar genel olarak dil eğitimi alanında yoğunlaşsa da disiplinler arası çalışmalara da rastlanmaktadır. Alan yazında ön plana çıkan ve bu araştırmada üzerinde durulan çalışmalar ele alındığında bu çalışmalardan 13 ü dil eğitimi 6 sı disiplinler arası 19 makale, 5 i yüksek lisans 1 i doktora olmak üzere farklı alanlardan toplamda 6 tane de tez çalışmasından oluşmaktadır. Bu çalışmalarda genel olarak mevcut formüllerin ders kitaplarına uygulandığı görülmektedir. Bu çalışmaların genel olarak metnin anlaşılabilirlik oranının tespiti (Budak, 2005) ve metinlerle ilgili eğitimci, yayıncı, kütüphaneci, kitap satışı ve alımı yapanlara(stephens, 2010) fikir vermesi hedeflenmiştir. İsabetli tespitin yapılabilmesi için gerçekleştirilen kuramsal ve deneysel çalışmalarda belirtildiğine göre metnin okunabilirliğiyle ilgili metnin nicel verilerinden faydalanılmıştır (Ateşman, 1997; Temur, 2003; Budak, 2005; Stephens, 2010; Çeçen ve Aydemir, 2011). Bazı araştırmacılara göre nicel verilerden faydalanılarak yapılan bu değerlendirmelerin metnin okunabilirlik düzeyi ile ilgili tek başına sağlıklı sonuç veremeyeceği ifade edilmiştir (Temur, 2002; Budak; 2005; Yazıcı ve Temur, 2007). Genelde kelime ve cümle uzunluklarını bâz alan bu formüllere göre bir cümleyi oluşturan kelime 107

13 sayısının uzunluğu ve kelimelerin hece sayısının çokluğu o metni; cümleyi oluşturan kelime sayısının azlığı ve kelimelerin hece sayısının az olduğu bir başka cümleye göre okunabilirlik açısından daha zor olduğunu belirtmektedir. Yani bu mantığa göre; Ben, annem ve babam pazartesi günü Kahramanmaraş a uzun süredir görüşemediğimiz abimi ziyarete gideceğiz cümlesinin anlaşılabilirliği Galat-ı meşhur fasih-i mehcurdan evladır cümlesinin anlaşılabilirliğinden zor olması gerekir. Oysa 1. cümle 2. cümleden uzun olduğu halde anlaşılabilirliğinin daha kolay olması bir metnin okunabilirliğinin sadece nicel verilerle ölçülemeyeceğini, metni oluşturan kelime anlamlarının bilinip bilinmemesi okunabilirlik üzerinde etkilidir düşüncesini belirginleştirmiştir. Zaten Dubay(2004) okunabilirlik ile ilgili ilk çalışmaları Thorndike (1921) 41 farklı kaynaktan faydalanarak oluşturduğu İngilizcede yaygın olarak kullanılan kelimenin kullanım sıklığına dayanan çalışmasına dayandırmaktadır. Ülkemizde böyle bir çalışmanın yapılmamış olması önemli bir eksiklik oluşturmaktadır. Okunabilirlik ile ilgili bir diğer ölçme kriteri çıkartmalı veya cloze test dediğimiz formüldür. Bu formül ile sistematik olarak metin içerisinde yer alan sözcükler çıkartılarak cümle bağlamından okuyucudan boş bırakılan kelimenin bulunması beklenmektedir. Bu çeşitli eksiklikleri içerisinde barındırmaktadır. Örneğin: Köy ve köy yaşam ile şehir ve şehir yaşantısını konu alan bir metinde geçen kavramlar ile ilgili her okuyucu aynı hazır bulunuşluğa sahip değildir. Okuyucunun düzeyi aynı olmasına rağmen yaşantısına paralel olarak okuyucuya bir metin diğer metinden daha anlaşılır gelebilir. Çıkartmalı formül veya cloze testler ile ilgili bir diğer eksiklik ise sistematik olarak boş bırakılan bir metinin anlaşılmasında her boşluğun aynı etkiyi oluşturmaması. Metni bir puzzle benzetirsek o puzzle oluşturan her bir parça resmin netleşmesi için farklı öneme sahiptir. Bunun gibi metnin anlaşılması içinde her bir kelime farklı bir öneme sahiptir. Dün pazara Ali, Ayşe Mustafa birlikte gitmiş cümlesindeki boşluğun bağlamdan tahmini ile Dilin etkili ifade edilmesine denir cümlesindeki boşluğun tahmini aynı güçlükte değildir. Ancak Karatay vd. (2013) yaptıkları çalışmada çıkartmalı formülü uygulayacakları metinlerin düzeylerine dair öğretmen görüşü ile çıkartmalı puanları kıyaslayarak tutarlı bir sonuç elde etmişlerdir. Kelime, cümle uzunlukları ve çıkarmalı testler usul üzerine temellenen okunabilirlik düzey mantığı okuma zevkine dair herhangi bir dönüt verememesi, farklı diller için geliştirilen formüllerin başka diller için uygulanması, okuyucu ilgi ve motivasyonlarına dair değişkenleri hesaba katamaması, metnin nitelik yönünün ihmal edilerek biçim ve nicelik açısından ön plana çıkartılması gibi eleştirilere maruz kalmasına rağmen bu çalışmalar metinlerin niceliksel olarak ele alınmasında ciddi bir kolaylık sağlıyor. Öneriler Okunabilirlik ile amaçlanan okuyucu seviyesine uygun olan metinlerle okuyucuya okumayı sevdirmek ve okumaya ayırdığı zamanın verimli geçmesini sağlamaktır. Bu açıdan Türkçenin dil yapısını da göz önünde bulunduran çok yönlü bir formülün geliştirilmesi gerekmektedir. Bu formülün gelişim aşamaları şu şekilde olabilir. Okunabilirliğe dair yapılan çalışmalar Thorndike (1921) tarafından yapılan kelime sıklığına dayanan çalışmaya dayandırılmaktadır. Thorndike (1921) bu çalışmasını farklı birçok kaynaktan kelime derleyerek gerçekleştirmiştir. Türkçeye has okunabilirlik formülünün bir proje ekibi tarafından benzer bir yöntemle oluşturulması gerekir. Bu ekip tarafından mümkün mertebe; dini, askeri, ekonomik, 108

14 siyasal, sosyal, folklor, sağlık, spor, psikoloji, teknoloji, bilim, sanat vb. alanları kapsayan sıklık çalışması yapılarak tespit edilen kelime listesinden oluşturulmalıdır. Geliştirilecek formüllerin metnin niteliğini de göz önünde bulundurabilmesi için istatistiki hesaplamaları yapacak uzman ve dilbilimcilerin yanında geliştirilen bu formüllerin bilgisayar yazılımı için bilgisayar teknolojileri uzmanlarıyla da koordineli çalışılmalıdır. Bu formüllerin pilot uygulamaları beşeri, coğrafi ve sosyo-ekonomik açıdan farklılaşan bölgelerde yapılmalı ve bu uygulamalara dair orada görev yapan öğretmen ve öğrencilerden yoruma dayalı dönütler alınmalıdır. Kaynakça AKYOL, H. (2003). Metinlerden anlam kurma. TÜBAR, 13, ATEŞMAN, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi.ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 58, BAĞCI, H. & ÜNAL, Y. (2013). İlköğretim 8. sınıf ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyi. Ana dili eğitimi dergisi, 1 (3), BEZİRCİ, B. & YILMAZ, A.E. (2010). Metinlerin okunabilirliğin ölçülmesi üzerine bir yazılım kütüphanesi ve Türkçe için yeni bir okunabilirlik ölçütü. DEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 12 (3), BUDAK, Y. (2005). Metinlerin okunabilirlik düzeyinin saptanmasına yönelik eleştirel bir bakış.eğitim Araştırmaları, 21, COŞKUN, E. (2002). Okumanın hayatımızdaki yeri ve okuma sürecinin oluşumu. TÜBAR, 11, ÇEÇEN, M. A. ve AYDEMİR, F. (2011). Okul öncesi hikâye kitaplarının okunabilirlik açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, ÇETİNKAYA, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. ÇİFTÇİ, Ö., ÇEÇEN, M.A. &MELANLIOĞLU, D. (2009). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6, DUBAY, William H. (2004). The principles of readability. (E. T: ) ELBİR, B. & BAĞCI, H. (2013). Birinci ve ikinci kademe okuma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirimesi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Türkçe Öğretimi Özel Sayısı, 6 (11), ERASLAN, F. (2008). Eğitseliçerikli web sitelerinin okunabilirlik açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. ERDEM, C. (2011). Dil ve anlatım ders kitaplarındaki metinlerin kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü 109

15 ERDEM, C. (2011). Dil ve anlatım ders kitaplarındaki metinlerin kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. GEÇİT, Y. (2010). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının okunabilirlik derecesinin Türkçeye uyarlanmış flesh formülüne göre değerlendirilmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 5 (3), GÜNEŞ, F. (2004). Okuma Yazma Öğretimi ve Beyin Teknolojisi (3. Baskı), Ocak Yayınları, Ankara. GÜYER T., TEMUR T. & SOLMAZ E. (2009). Bilgisayar Destekli Metin Okunabilirliği Analizi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7(4), KARATAY, H., BOLAT, K.K. & GÜNGÖR, H. (2013). Türkçe ders kitabındaki metinlerin okunabilirlik ve anlaşılabilirliği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (6), KÖSE, E. A., (2009). Biyoloji 9 ders kitabında hücre ile ilgili metinlerin okunabilirlik düzeyleri. Journal of Arts and Sciences, 12, KURNAZ, C. & ERDEM, C. (2012). Dil ve anlatım ders kitaplarındaki metinlerin kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri. Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 2 (4). KURUDAYIOĞLU, M., & TÜZEL, S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. TÜBAR, 15 (28), OKUR, A. & ARI, G. (2013). 6, 7, 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği. İlköğretim Online12(1), ÖZDEMİR, E. (2011). Eleştirel Okuma (8. Baskı), Bilgi Yayınevi, Ankara. SOLMAZ, E. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf düzeylerindeki Türkçe metinlerde cümle uzunluğu, kelime uzunluğu ve kelime hazinesinin okunabilirlik üzerine etkisi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü SÖNMEZ, S. (2003). Kitap tipografisinde okunabilirlik ve görsel kaliteyi etkileyen faktörlerin incelenmesi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matbaa Eğitimi Anabilim Dalı Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul. STEPHENS, C. (2000). All About Readability, T ) TEKBIYIK, A. (2006). Lise fizik I ders kitabının okunabilirliği ve hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu.Kastamonu Eğitim Dergisi 2 (14), TEMİZYÜREK, F. (2010). Türkiye'de okuma seferberliği çerçevesinde seçilen kitapların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik açısından incelenmesi, TÜBAR, Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 27, TEMUR, T. (2002). İlköğretim 5.sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan metinler ile öğrenci kompozisyonlarının okunabilirlik düzeyleri açısından karsılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 110

16 TEMUR, T. (2003). Okunabilirlik (Readability) Kavramı, TÜBAR, Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı,13, THORNDİKE, E.L. (1921).The Teacher s Word Book Teacher Collage, Columbia Universty. TOSUNOĞLU, M & ÖZLÜK, Y.Ö. (2011). Okunabilirlik ve ilköğretim 1. sınıf Türkçe ders kitabındaki düz yazı metinlerinin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Milli Eğitim, 189, TÜZEL, S. (2013). Çok katmanlı okuryazarlık öğretimine ilişkin Türkçe öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama,9 (2), ULUSOY, M. (2009). Boşluk tamamlama testinin okuma düzeyini ve okunabilirliği ölçmede kullanılması, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (1), YAZICI, K. & TEMUR, T. (2007). Okunabilirlik formüllerinin kullanımına ilişkin yapılan bazı eleştiriler. EKEV Akademi Dergisi, 11 (31), ZORBAZ, K. Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1),

Biyoloji 9 Ders Kitabında Hücre ile İlgili Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri

Biyoloji 9 Ders Kitabında Hücre ile İlgili Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Journal of Arts and Sciences Sayı: 12 / Aralık 2009 Biyoloji 9 Ders Kitabında Hücre ile İlgili Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri Esra Özay Köse * Özet Ders

Detaylı

4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabının Okunabilirlik Formülleriyle Değerlendirilmesi: Canlılar Dünyasını Gezelim, Tanıyalım Ünite Örneği

4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabının Okunabilirlik Formülleriyle Değerlendirilmesi: Canlılar Dünyasını Gezelim, Tanıyalım Ünite Örneği TurkishJournal of EducationalStudies, 1 (3) Ekim 2014 TURK-JES 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabının Okunabilirlik Formülleriyle Değerlendirilmesi: Canlılar Dünyasını Gezelim, Tanıyalım Ünite Örneği

Detaylı

ALTINCI SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

ALTINCI SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ALTINCI SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ AN EVALUATION OF THE TEXTS OF SIXTH GRADE TURKISH COURSE BOOKS IN TERMS OF READABILITY Dr. Ömer ÇİFTÇİ Arş.Gör.

Detaylı

YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA OKUNABİLİRLİK *

YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA OKUNABİLİRLİK * YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA OKUNABİLİRLİK * Hasan Fehmi EROL ** Özet Metinleri çok farklı açılardan değerlendirme imkânı vardır. Bir metni gerek dil gerekse anlam yönüyle inceleyerek bir

Detaylı

Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri

Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri Okuma-Yazma Öğretimi Teori ve Uygulamaları ESN721 1 3 + 0 7 Okuma yazmaya hazıroluşluk, okuma yazma öğretiminde temel yaklaşımlar, diğer ülke

Detaylı

International Journal of Language Academy THE READABILITY OF THE TEXTS IN THE TURKISH TEXTBOOKS

International Journal of Language Academy THE READABILITY OF THE TEXTS IN THE TURKISH TEXTBOOKS ISSN: 2342-0251 DOI Number: http://dx.doi.org/10.18033/ijla.3866 Volume 6/1 March 2018 p. 184 / 198 THE READABILITY OF THE TEXTS Article History: Received 17/01/2018 Received in revised form 17/01/2018

Detaylı

GİRİŞ KAYNAKLAR BÖLÜM - OKUMA KÜLTÜRÜ...

GİRİŞ KAYNAKLAR BÖLÜM - OKUMA KÜLTÜRÜ... İÇİNDEKİLER GİRİŞ OKUMA BECERİSİNİN TEMEL KAVRAMLARI... 1 Tazegül DEMİR ATALAY Dil... 2 Anlama... 3 Anlama Yeteneğinde İki Temel Dil Becerisi: Dinleme ve Okuma... 5 Okumanın Amaçları... 16 Okuma Alışkanlığı...

Detaylı

5.Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirliği Üzerine Bir İnceleme

5.Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirliği Üzerine Bir İnceleme 5.Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirliği Üzerine Bir İnceleme Özet Vahac MİRZAOĞLU 1 Erhan AKIN 2 Ders kitapları, öğrencilerin derste sürekli aktif olmalarını sağlayan, dikkatlerinin dağılmasına

Detaylı

Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1

Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Mart 2017 Cilt:25 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi xii-xxi Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Lütfi İNCİKABI, Samet KORKMAZ, Perihan AYANOĞLU,

Detaylı

TEDU EPE. B. Yazma 25% C. Dil Kullanımı 25%

TEDU EPE. B. Yazma 25% C. Dil Kullanımı 25% TEDU İNGİLİZCE YETERLİLİK SINAVI İÇERİK ŞEMASI VE TABLOLAR TEDU EPE 1. Oturum 10.00-12.00 2. Oturum 14.00-16.00 A. Dinleme 25% B. Yazma 25% C. Dil Kullanımı 25% D. Okuma 25% Dinlerken Cevaplama Kompozisyon

Detaylı

Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği ABD Ders Ġçerikleri

Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği ABD Ders Ġçerikleri Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği ABD Ders Ġçerikleri 5.DÖNEM 6.DÖNEM DERSLER T U K ECTS DERSLER T U K ECTS SNF 301 FEN VE TEK. ÖĞR. 4 0 4 6 SNF 304 TÜRKÇE ÖĞRETIMI 4 0 4 6 SNF 303

Detaylı

OKUL ÖNCESİ HİKÂYE KİTAPLARININ OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN İNCELENMESİ. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Akif ÇEÇEN İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi

OKUL ÖNCESİ HİKÂYE KİTAPLARININ OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN İNCELENMESİ. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Akif ÇEÇEN İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute Yıl/Year: 2011 Cilt/Volume: 8 Sayı/Issue: 16, s. 185-194 OKUL ÖNCESİ HİKÂYE KİTAPLARININ

Detaylı

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK VE ANLAŞILABİRLİRLİĞİ

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK VE ANLAŞILABİRLİRLİĞİ The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number: http://dx.doi.org/10.9761/jasss1770 Volume 6 Issue 6, p. 603-623, June 2013 TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ

Detaylı

DERS BİLGİLERİ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2

DERS BİLGİLERİ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2 DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin

Detaylı

Türkiye Sosyoekonomik Statü Endeksi Geliştirme Projesi. Proje Yürütücüsü Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü

Türkiye Sosyoekonomik Statü Endeksi Geliştirme Projesi. Proje Yürütücüsü Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Türkiye Sosyoekonomik Statü Endeksi Geliştirme Projesi Proje Yürütücüsü Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Projenin Konusu, Amacı ve Anahtar Kelimeler Projemizin Konusu: Türkiye

Detaylı

Söylem Çözümlemesi (ETI205) Ders Detayları

Söylem Çözümlemesi (ETI205) Ders Detayları Söylem Çözümlemesi (ETI205) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Söylem Çözümlemesi ETI205 Güz 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı

TÜRKÇE ANABİLİM DALI TÜRKÇE EĞİTİMİ BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2011 2012 EĞİTİM ÖĞRETİM PLANI

TÜRKÇE ANABİLİM DALI TÜRKÇE EĞİTİMİ BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2011 2012 EĞİTİM ÖĞRETİM PLANI TÜRKÇE ANABİLİM DALI TÜRKÇE EĞİTİMİ BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2011 2012 EĞİTİM ÖĞRETİM PLANI GÜZ YARIYILI DERSLERİ Dersin Kodu Dersin Adı T U K Dersin Türü TEA 500* Seminer 020 Zorunlu TEA 501

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Bahar GÜDEK Doğum Tarihi: 30 Ekim 1977 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Güzel Sanatlar Fakültesi Erciyes Üniversitesi 1996-2000 Müzik

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. Türkçe. Seçmeli. Bu dersin sonunda öğrenci;

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. Türkçe. Seçmeli. Bu dersin sonunda öğrenci; Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Kültür ve Matematik ĠMATS002 2+0 2 4 Ön KoĢul Dersler Dersin Dili Dersin Türü Türkçe Seçmeli Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Dersin Yardımcıları Dersin Amacı

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Temel olarak bir bilgisayar, çeşitli donanım parçalarını bir araya getirip uygun bir çalışma platformunu

Detaylı

MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ/TÜRKÇE EĞİTİMİ (YL) (TEZLİ)

MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ/TÜRKÇE EĞİTİMİ (YL) (TEZLİ) ESRA NUR TİRYAKİ YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi etiryaki@mku.edu.tr Telefon (İş) Telefon (Cep) Faks Adres 326245600-5322 5 EĞİTİM FAKÜLTESİ TÜRKÇE EĞİTİMİ BÖLÜMÜ TAYFUR SÖKMEN KAMPÜSÜ HATAY-SERİNYOL Öğrenim

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Çocuk Edebiyatı SNFS Ön Koşul Dersler

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Çocuk Edebiyatı SNFS Ön Koşul Dersler Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Çocuk Edebiyatı SNFS002 2 + 0 2 4 Ön Koşul Dersler Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin

Detaylı

T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ HAZIRLAMA KILAVUZU MART, 2017 MUĞLA T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.... ANABİLİM DALI.... BİLİM

Detaylı

YÜKSEK LĐSANS TEZĐ. Hazırlayan. Ebru SOLMAZ

YÜKSEK LĐSANS TEZĐ. Hazırlayan. Ebru SOLMAZ T.C. GAZĐ ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ BĐLGĐSAYAR VE ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ ANABĐLĐM DALI ĐLKÖĞRETĐM 4. VE 5. SINIF DÜZEYLERĐNDEKĐ TÜRKÇE METĐNLERDE CÜMLE UZUNLUĞU, KELĐME UZUNLUĞU VE KELĐME

Detaylı

OKUNABİLİRLİK (READABİLİTY) KAVRAMI

OKUNABİLİRLİK (READABİLİTY) KAVRAMI OKUNABİLİRLİK (READABİLİTY) KAVRAMI Özet Arş. Gör. Turan TEMUR Okunabilirlik, son zamanlarda popüler olsa da çalışmaları eskiye dayanan temel bir kavramdır. Okunabilirlik, metinlerle ilgili nicel bazı

Detaylı

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Fulya USLU, Rıdvan KETE Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi,

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri açıklamak ve istenmeyen sorunları önlemek için yardımcı

Detaylı

TED ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZCE YETERLİLİK SINAVI (TEDÜ - İYS)

TED ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZCE YETERLİLİK SINAVI (TEDÜ - İYS) TED ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZCE YETERLİLİK SINAVI (TEDÜ - İYS) TEDÜ-İYS ileri düzey bir İngilizce sınavı olup, üniversitemizde lisans eğitimi almak için başvuran öğrencilerin ilgili fakültelerdeki bölümlerinde

Detaylı

İletişim ve Medya Çevirisi (ETI310) Ders Detayları

İletişim ve Medya Çevirisi (ETI310) Ders Detayları İletişim ve Medya Çevirisi (ETI310) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İletişim ve Medya Çevirisi ETI310 Bahar 2 2 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

Tablo 11 - Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Temel Alanı

Tablo 11 - Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Temel Alanı Kod Bilim Alanı Koşul No 1179 Açık ve Uzaktan Öğrenme 111 1180 Arkeoloji 111 1181 Atatürk İlkeleri ve Cumhuriyet Tarihi 111 1176 Avrupa Birliği 111 1182 Bankacılık ve Sigortacılık 111 1102 Batı Sanatı

Detaylı

Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları

Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce III ENG201 Güz 3 0 0 3 3 Ön Koşul Ders(ler)i ENG101 & ENG102

Detaylı

TÜRKİYE DE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ TEZLERİ

TÜRKİYE DE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ TEZLERİ XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya TÜRKİYE DE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ TEZLERİ Sibel BALCI Rtb Eğitim Çözümleri sibel.balci@sbs.com.tr ÖZET

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM Ders No : 0310340004 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Geleceğimizi tehdit eden çevre problemlerinin özellikle çocuklara erken yaşlarda verilmesi ve böylece çevre duyarlılığı,

Detaylı

OYUN TEMELLİ BİLİŞSEL GELİŞİM PROGRAMININ 60-72 AYLIK ÇOCUKLARIN BİLİŞSEL GELİŞİMİNE ETKİSİ

OYUN TEMELLİ BİLİŞSEL GELİŞİM PROGRAMININ 60-72 AYLIK ÇOCUKLARIN BİLİŞSEL GELİŞİMİNE ETKİSİ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ÇOCUK GELİŞİMİ VE EV YÖNETİMİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ BİLİM DALI OYUN TEMELLİ BİLİŞSEL GELİŞİM PROGRAMININ 60-72 AYLIK ÇOCUKLARIN

Detaylı

Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri

Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri 1. Yıl Ders Planı 1. Yarıyıl Türkçe Öğretiminde Çağdaş Yaklaşımlar ETO701 1 2 + 1 7 Türkçe öğretiminde geleneksel uygulamalardan

Detaylı

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK 24.3.215 TÜRKİYE DE BİYOLOJİ EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN ARAŞTIRMALARA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI İÇERİK Biyoloji Eğitimi ŞEYDA GÜL Atatürk Üniversitesi K.K. Eğitim Fak. Biyoloji Eği t i m i MUSTAFA

Detaylı

YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ SERTİFİKA PROGRAMLARI. Hazırlayan Mustafa Altun

YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ SERTİFİKA PROGRAMLARI. Hazırlayan Mustafa Altun YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ SERTİFİKA PROGRAMLARI Hazırlayan Mustafa Altun İnternet Bağlantı Adresi: http://www.dilbilimi.net/yabanci_dil_olarak_turkcenin_ogretimi_arastirmalari.htm#egiticilerin_egitimi

Detaylı

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI EĞİTİMDE BÜTÜNLEŞTİRME UYGULAMALARI TEZSİZ II. ÖĞRETİM YÜKSEK LİSANS PROGRAMINA İLİŞKİN BİLGİLER Özel gereksinimli

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ Sibel AÇIŞLI 1 Ali KOLOMUÇ 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Özet: Araştırmada fen bilgisi

Detaylı

Türk Kütüphaneciliği'nde Bilimsel Bölümlendirme

Türk Kütüphaneciliği'nde Bilimsel Bölümlendirme Türk Kütüphaneciliği'nde Bilimsel Bölümlendirme Müge Akbulut Editör makbulut@tk.org.tr Değerlendirme Bilimsel Bölüm Diğer Bölüm Bölümler Hakemli Yazılar Okuyucu Mektupları Kütüphaneciliğimize Kanat Gerenler

Detaylı

Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd

Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd auad.anadolu.edu.tr Başlarken AUAd Yazım Kuralları sayfasından size uygun olan şablonu seçiniz. Microsoft Word 2010 ortamı ya da üstü sürümü kullanınız.

Detaylı

2016 EYLÜL MUSTAFAKEMALPAŞA / BURSA T.C. MUSTAFAKEMALPAŞA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİL VE ANLATIM DERSLERİ UYGULAMA SINAVI YÖNERGESİ

2016 EYLÜL MUSTAFAKEMALPAŞA / BURSA T.C. MUSTAFAKEMALPAŞA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİL VE ANLATIM DERSLERİ UYGULAMA SINAVI YÖNERGESİ 2016 EYLÜL Dil ve Anlatım Uygulama Sınavı T.C. MUSTAFAKEMALPAŞA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ MUSTAFAKEMALPAŞA MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ DİL VE ANLATIM DERSLERİ UYGULAMA SINAVI YÖNERGESİ TÜRK DİLİ

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. İLKOKULU 1. SINIF TÜRKÇE DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. İLKOKULU 1. SINIF TÜRKÇE DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI EYLÜL 23 EYLÜL 27 EYLÜL (2. Hafta) EYLÜL 18 EYLÜL - 22 EYLÜL (1. Hafta) ARA DİSİPLİNLER VE DERS İÇİ 1. Doğal ve yapay ses kaynaklarından çıkan sesleri ayırt eder. T.1.2.1. Kelimeleri anlamlarına uygun

Detaylı

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ MASALLARIN KELİME CÜMLE UZUNLUKLARI VE OKUNABİLİRLİK DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ MASALLARIN KELİME CÜMLE UZUNLUKLARI VE OKUNABİLİRLİK DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Eğitimde Kuram ve Uygulama 2007, 3 (1):87-101 Makaleler/Articles ISSN: 1304-9496 TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ MASALLARIN KELİME CÜMLE UZUNLUKLARI VE OKUNABİLİRLİK DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME AN EVALUATION

Detaylı

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi Yahya İLTÜZER Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim

Detaylı

Doç.Dr. NURİ KARASAKALOĞLU

Doç.Dr. NURİ KARASAKALOĞLU Doç.Dr. NURİ KARASAKALOĞLU Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Türkçe Eğitimi Eğitim Bilgileri 1992-1996 Lisans Kazım Karabekir Türkçe Ve Sosyal Öğretmenliği Pr. 1996-1998 Kazım Karabekir Türkçe Ve

Detaylı

Türk Dili I (TURK 101) Ders Detayları

Türk Dili I (TURK 101) Ders Detayları Türk Dili I (TURK 101) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Türk Dili I TURK 101 Güz 2 0 0 2 2 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü Dersin

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ön Koşul Dersi bulunmamaktadır.

DERS BİLGİLERİ. Ön Koşul Dersi bulunmamaktadır. DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Yabancı Dil Öğr. Ölçme ve Değerlendirme YDI402 8.Yarıyıl 3+0 3 4 Ön Koşul Dersleri Ön Koşul Dersi bulunmamaktadır. Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin

Detaylı

Kısaca İçindekiler. KISIM I: Sosyal Bilgilere Giriş. KISIM II: Sosyal Bilgiler Öğretimin Temelleri

Kısaca İçindekiler. KISIM I: Sosyal Bilgilere Giriş. KISIM II: Sosyal Bilgiler Öğretimin Temelleri iv / Künye Kısaca İçindekiler KISIM I: Sosyal Bilgilere Giriş Bölüm 1: Sosyal Bilgiler Öğretiminin ve Öğreniminin Geçmişi, Bugünü ve Geleceği KISIM II: Sosyal Bilgiler Öğretimin Temelleri Bölüm 2: Sosyal

Detaylı

Veri Toplama Teknikleri

Veri Toplama Teknikleri A. Gözlem Yoluyla Veri Toplama Teknikleri B. Soruşturma Yoluyla Nicel Veri Toplama Teknikleri Yazılı Soruşturma Tekniği Anket, Başarı Testi Yapılandırılmış Gözlem Önceden hazırlanmış göstergeler ve semboller

Detaylı

MİLLÎ EĞİTİM UZMAN YARDIMCILIĞI GÜNCELLENMİŞ TEZ KONULARI LİSTESİ

MİLLÎ EĞİTİM UZMAN YARDIMCILIĞI GÜNCELLENMİŞ TEZ KONULARI LİSTESİ MİLLÎ EĞİTİM UZMAN YARDIMCILIĞI GÜNCELLENMİŞ TEZ KONULARI LİSTESİ (Not: Tez konuları listesi 25 yeni tez konusu da ilave edilerek güncellenmiştir.) 1. Öğretmen yetiştirme sisteminde mevcut durum analizi

Detaylı

DERS BĠLGĠLERĠ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2

DERS BĠLGĠLERĠ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2 DERS BĠLGĠLERĠ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2 Ön KoĢul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet

Detaylı

Sosyal Proje Geliştirme Dersi Raporu PROJE BAŞLIĞI BURAYA YAZILACAK. İsim Soyisim Öğrenci No Buraya Yazılacak

Sosyal Proje Geliştirme Dersi Raporu PROJE BAŞLIĞI BURAYA YAZILACAK. İsim Soyisim Öğrenci No Buraya Yazılacak T.C. CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM BÖLÜMÜ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLİĞİ ANABİLİM DALI Sosyal Proje Geliştirme Dersi Raporu PROJE BAŞLIĞI BURAYA YAZILACAK Hazırlayan İsim Soyisim Öğrenci

Detaylı

PROF. DR. MURAT ÖZBAY IN TÜRKÇE ÖĞRETİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMA VE İNCELEMELER ADLI ESERİ ÜZERİNE

PROF. DR. MURAT ÖZBAY IN TÜRKÇE ÖĞRETİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMA VE İNCELEMELER ADLI ESERİ ÜZERİNE PROF. DR. MURAT ÖZBAY IN TÜRKÇE ÖĞRETİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMA VE İNCELEMELER ADLI ESERİ ÜZERİNE 1. Prof. Dr. Murat Özbay ın Hayatı ve Eserleri Nurşat BİÇER 1962 yılında Konya nın Ereğli ilçesinde doğan Özbay,

Detaylı

Akademik İngilizce II (ENG102) Ders Detayları

Akademik İngilizce II (ENG102) Ders Detayları Akademik İngilizce II (ENG102) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce II ENG102 Bahar 2 2 0 4 3,5 Ön Koşul Ders(ler)i ENG101 Dersin

Detaylı

EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN 12 EYLÜL ŞİİRİ Nesîme CEYHAN AKÇA, Kurgan Edebiyat, Ankara 2013, 334 s.,isbn Sabahattin GÜLTEKİN 1

EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN 12 EYLÜL ŞİİRİ Nesîme CEYHAN AKÇA, Kurgan Edebiyat, Ankara 2013, 334 s.,isbn Sabahattin GÜLTEKİN 1 Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4(2): 245-249 EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN 12 EYLÜL ŞİİRİ Nesîme CEYHAN AKÇA, Kurgan Edebiyat, Ankara 2013, 334 s.,isbn978-975-267-891-0.

Detaylı

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI OSMANLI TÜRKÇESİNDE KOLAY METİNLER KURS PROGRAMI

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI OSMANLI TÜRKÇESİNDE KOLAY METİNLER KURS PROGRAMI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI OSMANLI TÜRKÇESİNDE KOLAY METİNLER KURS PROGRAMI Ankara, 2016 İÇİNDEKİLER PROGRAMIN ADI......1 PROGRAMIN DAYANAĞI...

Detaylı

YENİ İLKÖĞRETİM TÜRKÇE PROGRAMININ GETİRDİKLERİ Hasan Basri DURSUN > hbdursun@gmail.com

YENİ İLKÖĞRETİM TÜRKÇE PROGRAMININ GETİRDİKLERİ Hasan Basri DURSUN > hbdursun@gmail.com YENİ İLKÖĞRETİM TÜRKÇE PROGRAMININ GETİRDİKLERİ Hasan Basri DURSUN > hbdursun@gmail.com Bilginin hızla yenilenerek üretildiği çağımızda birey ve toplumun geleceği, bilgiye ulaşma, bilgiyi kullanma ve üretme

Detaylı

Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları

Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce I ENG101 Güz 4 0 0 4 3.5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ Adı - Soyadı: Doğum Tarihi: Ünvanı: Öğrenim Durumu: Akademik Ünvanlar : öğretim görevlisi öğretim görevlisi dr. yardımcı doçent.

ÖZGEÇMİŞ Adı - Soyadı: Doğum Tarihi: Ünvanı: Öğrenim Durumu: Akademik Ünvanlar : öğretim görevlisi öğretim görevlisi dr. yardımcı doçent. ÖZGEÇMİŞ Adı - Soyadı: Serpil ALPTEKİN Doğum Tarihi: 24-11-1974 Ünvanı: Yrd. Doç. Dr. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Özel Eğitim, Zihinsel Gazi Üniversitesi, Gazi (1992-1996) Engellilerin

Detaylı

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir.

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. 1.1. Sonuçlar Araştırmada toplanan verilerin analizi ile elde edilen

Detaylı

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Temel Kavramlar Dr. Seher Yalçın 3.2.2017 Dr. Seher Yalçın 1 Araştırmaların Sunumu Bir araştırma raporu, genellikle, üç kümede toplanabilen bölümler halinde düzenlenir. Bunlar:

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Halil Coşkun ÇELİK 15 Mayıs 2008 Hemen hemen her bilim alanındaki gelişmeler, yapılmış sistematik araştırmaların katkılarına bağlıdır. Bu yüzden genel olarak araştırma,

Detaylı

VERİ TOPLMA ARAÇLARI

VERİ TOPLMA ARAÇLARI VERİ TOPLMA ARAÇLARI GÖZLEM GÖRÜŞME ANKET ANKET Anket, insanların yaşam koşullarını, davranışlarını, inançlarını veya tutumlarını betimlemeye yönelik bir dizi sorudan oluşan bir araştırma materyalidir.

Detaylı

Template. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması

Template. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması WINTER Template Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması Doç.Dr.Serhat ODLUYURT Arş.Gör. Melih ÇATTIK Anadolu Üniversitesi Engelliler

Detaylı

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Programları ve Öğretimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı.

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Programları ve Öğretimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı. Ders T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı Tablo 1. ve Kredi Sayıları I. Yarıyıl Ders EPO535 Eğitimde Araştırma Yöntemleri

Detaylı

BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ

BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ 359 BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ Osman ÇİMEN, Gazi Üniversitesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, osman.cimen@gmail.com Gonca ÇİMEN, Milli

Detaylı

Kişilik Değerlendirmesi (PSY 417) Ders Detayları

Kişilik Değerlendirmesi (PSY 417) Ders Detayları Kişilik Değerlendirmesi (PSY 417) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Kodu Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Kişilik Değerlendirmesi PSY 417 Seçmeli 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i PSY

Detaylı

Ana Dili Eğitimi Dergisi Journal of Mother Tongue Education ADED JOMTE www.anadiliegitimi.com

Ana Dili Eğitimi Dergisi Journal of Mother Tongue Education ADED JOMTE www.anadiliegitimi.com Bağcı, H. ve Ünal, Y. (2013). İlköğretim 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(3), 12-28. Ana Dili Eğitimi Dergisi Journal of Mother Tongue Education

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM ORTAK SINAV TEST VE MADDE İSTATİSTİKLERİ

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM ORTAK SINAV TEST VE MADDE İSTATİSTİKLERİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİ ANALİZİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM ORTAK SINAV TEST VE MADDE

Detaylı

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ Yrd.Doç.Dr.Cavide DEMİRCİ Uzman Esra ÇENGELCİ ESOGÜ Eğitim Fakültesi

Detaylı

BEZCİ-BİRCAN, FİLİZ EĞİTİM DURUMU:

BEZCİ-BİRCAN, FİLİZ EĞİTİM DURUMU: BEZCİ-BİRCAN, FİLİZ E-mail: filizbezci@gmail.com Tel: 0376 218 95 50-7513 Adres: Uluyazı Kampüsü Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Oda No:227 EĞİTİM DURUMU: 2013 Devam Yüksek Lisans (Tez

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS TÜRK DİLİ II TRD103 2 2+0 2 2 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir.

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. 1.1.Sonuçlar Öğretmenlerin eleştirel düşünme becerisini öğrencilere

Detaylı

Dr. Ömer IŞILDAK. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi

Dr. Ömer IŞILDAK. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi FEN BİLGİSİ DERS KİTAPLARININ ÖĞRENCİLERİN EĞİTİM DÜZEYİNE VE OKUMA YAŞINA UYGUNLUĞU THE SUITABDJTY OF SCIENCE TEXTBOOKS TO PUPILS' EDUCATIONAL LEVEL AND READING AGE Dr. Ömer IŞILDAK Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Detaylı

Physics Education in Turkey TÜRK FİZİK DERNEĞİ 22. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ 14 / 10 /2004-17 / 10 / 2004 BODRUM

Physics Education in Turkey TÜRK FİZİK DERNEĞİ 22. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ 14 / 10 /2004-17 / 10 / 2004 BODRUM Physics Education in Turkey TÜRK FİZİK DERNEĞİ 22. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ 14 / 10 /2004-17 / 10 / 2004 BODRUM Bu kaynakça çalışmasında 3 adet çağrılı konuşma, 17 adet sözlü bildiri ve 2 adet poster

Detaylı

Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları

Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce I ENG101 Güz 4 0 0 4 3.5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi

Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2012) 269-273 269 KİTAP İNCELEMESİ Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi Prof. Dr. Murat ALTUN Dilek SEZGİN

Detaylı

Halil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi**

Halil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi** Halil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi** Düşünme; duyum ve izlenimlerden, tasarımlardan ayrı olarak aklın bağımsız ve kendine

Detaylı

İLK OKUMA VE YAZMA ÖĞRETİMİ

İLK OKUMA VE YAZMA ÖĞRETİMİ Editörler Yrd.Doç.Dr. Sevilay Yıldız / Yrd.Doç.Dr. Tuncay Canbulat İLK OKUMA VE YAZMA ÖĞRETİMİ Yazarlar Doç.Dr. Kaya Yıldız Doç.Dr. Ruhan Karadağ Yrd.Doç.Dr. Alpay Aksin Yrd.Doç.Dr. Kazım Biber Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımını Temel Alan Çalışmaların Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği

Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımını Temel Alan Çalışmaların Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği 8. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımını Temel Alan Çalışmaların Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği H. Coşkun ÇELİK a,samet GÜNDÜZ b (a) Siirt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. YDI411 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi I YDI 401 Yabancı Dil öğretiminde Meteryal Geliştirme ve uygulama

DERS BİLGİLERİ. YDI411 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi I YDI 401 Yabancı Dil öğretiminde Meteryal Geliştirme ve uygulama DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Türkçe nin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi II YDI404 8.Yarıyıl 2+0 2 4 Ön Koşul Dersleri YDI411 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi I YDI 401 Yabancı

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. SEZAİ KOÇYİĞİT

Yrd.Doç.Dr. SEZAİ KOÇYİĞİT Yrd.Doç.Dr. SEZAİ KOÇYİĞİT Eğitim Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Eğitim Fakültesi Temel Eğitim 1996-2000 Lisans Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bölümü

Detaylı

S İ N A N K A L K A N SALİ H R A K A P V E O R H A N Ç A K I R O Ğ L U

S İ N A N K A L K A N SALİ H R A K A P V E O R H A N Ç A K I R O Ğ L U KAYNAŞTIRMA SINIFLARINDA EĞİTİM ALAN ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLAR İÇİN HAZIRLANAN BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMLARININ AKTİF BİLEŞENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ S İ N A N K A L K A N SALİ H R A K A P V

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(1): 191-198 Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Özet Bu çalışmanın amacı, üniversite

Detaylı

Tablo 8 Mimarlık, Planlama ve Tasarım Temel Alanı

Tablo 8 Mimarlık, Planlama ve Tasarım Temel Alanı Kod Bilim Alanı Koşul No 80 Endüstri Ürünleri Tasarımı 81 804 İç Mimarlık 81 801 Mimarlık 81 805 Peyzaj Mimarlığı 81 802 Şehir ve Bölge Planlama 81 Koşul No Başvuru Şartları Puan 81 Mimarlık, Planlama,

Detaylı

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ARAŞTIRMA PROJESİ DERSİ UYGULAMA KURALLARI

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ARAŞTIRMA PROJESİ DERSİ UYGULAMA KURALLARI BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ARAŞTIRMA PROJESİ DERSİ UYGULAMA KURALLARI 1. Bu uygulama kurallarının amacı, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi bölümü 8. Yarıyılda

Detaylı

Endüstri Mühendisliği Tasarımı I (IE 401) Ders Detayları

Endüstri Mühendisliği Tasarımı I (IE 401) Ders Detayları Endüstri Mühendisliği Tasarımı I (IE 401) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Kodu Saati Saati Saati Endüstri Mühendisliği Tasarımı I IE 401 Güz 2 2 0 3 11 Ön Koşul

Detaylı

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI Program Tanımları İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI Kuruluş: İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programı 2013 yılından itibaren öğrenci almaya başlamıştır ve henüz mezun vermemiştir. Amaç: İlköğretim

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Adeviye Tuğba Tuncer Doğum Tarihi: 25. 09. 1960 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Özel Eğitim Bölümü Ankara Üniversitesi 1981 Y.

Detaylı

ÖZGEÇMĠġ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

ÖZGEÇMĠġ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ÖZGEÇMĠġ Adı-Soyadı Yrd. Doç. Dr. İsmail KARAKAYA Uzmanlık Alanı Ölçme ve Değerlendirme Doğum Yeri ve Tarihi Balıkesir. 1979 EĞĠTĠM Doktora Yüksek Lisans Lisans 2002 2007 Öğrenci Seçme Sınavının (ÖSS)

Detaylı

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Gülay EKİCİ Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, ANKARA Özet Bu

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ.v ÖZ GEÇMİŞ vii I. BÖLÜM İLK OKUMA VE YAZMA ÖĞRETİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 1

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ.v ÖZ GEÇMİŞ vii I. BÖLÜM İLK OKUMA VE YAZMA ÖĞRETİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 1 İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ.v ÖZ GEÇMİŞ vii I. BÖLÜM İLK OKUMA VE YAZMA ÖĞRETİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 1 İlk Okuma ve Yazma Öğretiminin Tarihsel Gelişimi... 1 İlk Okuma ve Yazma Öğretiminde Kullanılan Öğretim Yöntemlerine

Detaylı

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİ ANALİZİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ

Detaylı

İngilizce İletişim Becerileri II (ENG 102) Ders Detayları

İngilizce İletişim Becerileri II (ENG 102) Ders Detayları İngilizce İletişim Becerileri II (ENG 102) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İngilizce İletişim Becerileri II ENG 102 Bahar 2 2 0 3 4 Ön Koşul

Detaylı

Termodinamik ve Isı Aktarımı (MECE 310) Ders Detayları

Termodinamik ve Isı Aktarımı (MECE 310) Ders Detayları Termodinamik ve Isı Aktarımı (MECE 310) Ders Detayları Ders Adı Termodinamik ve Isı Aktarımı Ders Kodu MECE 310 Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Bahar 3 0 0 3 3 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı