KABLOSUZ YEREL ALAN AĞLARI ve KABLOSUZ UYGULAMA PROTOKOLU (Wireless LAN and WAP)

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KABLOSUZ YEREL ALAN AĞLARI ve KABLOSUZ UYGULAMA PROTOKOLU (Wireless LAN and WAP)"

Transkript

1 KABLOSUZ YEREL ALAN AĞLARI ve KABLOSUZ UYGULAMA PROTOKOLU (Wireless LAN and WAP) Ġlk Sürüm : Ağustos 2002 Sürüm Adedi : 1 Son Sürüm : Ağustos 2002 Prof.Dr. Oğuz Manas omanas@vestelnet.com BÖLÜM 1 Kablosuz Yerel Alan Ağları (WLAN) 1.1 GiriĢ İnsanlık tarihinde her yeni teknolojinin gelişimiyle beraber, kişilerin yaşama şekillerini değiştiren boyutlarda ilerlemeler kaydedildi. Bugüne baktığımız zaman ise, kablosuz iletişim teknolojilerinin yeni bir dönüm noktası olacağını gözlemlemek olasıdır. Kablosuz iletişim teknolojileri, geniş perspektiften bakıldığında, kişilere sınırsız özgürlük tanıyacak, kurumların ise çok daha etkin çalışmalarını sağlayacaktır. Kablosuz iletişim teknolojisi, en basit tanımıyla, noktadan noktaya veya bir ağ yapısı şeklinde bağlantı sağlayan, bir teknolojidir. Bu açıdan bakıldığında, kablosuz iletişim teknolojisi, günümüzde yaygın olarak kullanılan kablolu veya fiberoptik iletişim yapılarıyla benzerlik göstermektedir. Kablosuz iletişim teknolojisini diğerlerinden ayıran nokta ise; iletim ortamı olarak havayı kullanmasıdır. Metal kablolar, elektrik akımını iletirken kablosuz ve optik iletim sistemleri belli frekanstan elektro-manyetik dalga iletmektedir. Kablosuz iletişim sadece hareketli kullacıların erişimini arttırmakla kalmayıp aynı zamanda durağan ofis ve ev cihazlarının kablolama giderlerini de düşürmektedir. Bundan on yıl öncesinde kablosuz yerel ağlar özel amaçlar için atanmış ve kabul 1

2 edilebilirliği daha azdı. IEEE , HiperLAN2 ve HomeRF gibi standartlaşmaların sağlanmasından sonra, kablosuz yerel ağlar gelişmiş ağlarda ve ev bilgisayarlarında yaygın olarak kabul görmeye başlamıştır. 1.2 Neden Kablosuz Yerel Ağlar? WLAN bir bina ya da bir grup bina içinde yani daha küçük alanlar içinde sunucu lar, yazıcılar ve diğer uç nokta aygıtlara bağlanmak için radyo dalgalarını kullanır. Bununla birlikte kablosuz teknoloji cep telefonları ile konuşan, dizüstü bilgisayarlar ile donatılmış, zamanının çoğunu çalışma masasından uzakta geçiren, toplantılara katılan, çapraz organizasyonlu takımlarında çalışan hareketli kullanıcıları akla getirir. WLAN bu şekilde çalışan, bilgilerine herhangi bir yerden, kafetreyadan, toplantı odasından bilgilerine ulaşmak isteyen çalışanlar için uygun bir ortam sağlar. WLAN lar kullanıcılara uygulamalara ve cihazlara paylaşımlı erişiminin, kullacıcılar arasında dosya değişiminin, elektronik posta ile haberleşmenin üstünlüklerini sunar KURUM ĠÇĠ Sunuc u Güvenlik Duvarı Kablolu LAN INTERNET Uygulama Sunucu WEB Sunucu UlaĢım Noktası Kablosuz LAN 2

3 ġekil-1: WLAN, Varolan Kablolu LAN Yerini Alabilir veya Kablolu LAN ın GeniĢlemesinde Yer Alabilir. WLAN, LAN ların yerine kullanılabilir ya da LAN ların sınırlarını genişletmek için kullanılabilir. Kablosuz LAN bağlantıları kablolu karşılıklarına göre biraz pahalı olsa dahi, performans ve LAN teknoloji standarizasyonu kriterleri WLAN i cazibeli bir seçenek yaparak, fiyatları düşürmekte ve kabul edilebilirliği artmaktadır. 1.3 Wireless LAN Ġçin Örnekler Danışmanlar, denetlemeciler, mütahitler gibi çabuk değişen pozisyonlara hızlıca ağ bağlantılarını kurabilmek isteyen şirketler, Gezgin sağlık bakım profosyenollerine veri iletme gereksinimi o olan hastaneler, Çalışanlarının kablolu yerel ağdaki stok bilgilerine ulaşmak istediği depolar, Eski bir ofisi veya binanın yönetimini ele almış, fakat duvarları delme masrafına girmek istemeyen bir şirketler, Müşterilerinin 30 Metreye (100 Yarda) kadar uzaklıktaki herhangi bir yerden internete bağlanmalarını olanaklı kılacak PNP aygıtlarını sağlayan bir oteller, Müşterilerinin taşınabilir bilgisayarları ile internete bağlanabileceği bir kitapçı ya da cafe. IDC (International Data corparation) verilerine göre dünyada 1999 da 1.7 milyon olan kablosuz ağ gönderileri 2004 de 12 milyon olacaktır da 600 milyon dolar olan toplam kazancın 2004 de 1.5 milyar $ olması beklenmektedir 1.4 WLAN Nasıl ÇalıĢır? Kablosuz LAN lar havadan aygıtlar arasında radyo sinyalleri göndererek çalışır. Sinyaller 300 metreye kadar (1000 fit) gönderilebilir ve metal olmayan duvarlardan ve engellerden geçebilir. Dizüstü bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlar ve sunucular PCMCIA kart ı ile veya kablosuz sinyalleri alıp iletebilen plug in kartlar ile kablosuz yerel ağ a bağlanırlar. Şekil-2 de gösterildiği gibi WLAN dolaysız olarak aygıt-tan-aygıt a haberleşmeyi destekleyebilmektedir. 3

4 ġekil-2: WLAN, Aygıt-tan-Aygıt a bağlantı Daha yaygın olarak, WLAN kablosuz yerel ağ ile kablolu yerel ağ arasında köprü olarak görev yapacak bir Erişim Noktası na ( Access Point-AP) gereksinim duyar. AP genellikle tavana ya da kule üzerine yerleştirilmiş durağan elemanlardır ve kablolu ağın bir elemanıymış gibi ele alınır. AP, hücresel telefonlar ile haberleşen hücresel telefon ağındaki bir kuleye benzetilebilir. ġekil-3: UlaĢım Noktasından WAN a Bağlantı 4

5 1.5 Uygulamada WLAN Ticari olarak WLAN, yolculuk edenlere, müşterilere Internete bağlanmada büyük rol oynar.örneğin MobileStar, StarbucksCofee ve Micerosft arasındaki son anlaşmanın hedefi, 2003 e dek StarBucksın 4000 mağazasının %70 ine IEEE b uyumlu kablosuz yerel alan ağının kurulmasıdır. Müşteriler bir taşınabilir bilgisayardan ya da veriyi işleyebilen herhangi bir aygıttan Internete bağlanabileceklerdir. MobileStar ve WayPort gibi şirketler kullanım başına ya da yıllık tabanlı erişimler satmaktadırlar. United Airlines, American and Delta gibi Amerikan havayolları şirketleri, çok yakın zamanda havaalanı lobilerinde, terminallerde ve kapılarda yüksek hız kapasiteli IEEE b teknoloji tabanlı kablosuz LAN hizmeti vereceklerdir. Bir taşınabilir bilgisayar ve wireless LAN kartına sahip müşteriler 11Mbps e kadar hızda Internete bağlanabileceklerdir. Dell, Compaq, IBM gibi taşınabilir bilgisayar üreticileri IEEE b seçenekli modeller sunmaktadırlar. Dışarıdan ev veya ofislere Internet servisi için bağlanırken Ulaşım Noktası ancak yeterli yakınlıkta (100 yarda) olunması durumunda servis elde edilebilir. Sıklıkla direk anten ev veya ofisin dışına kurulur ve iç ulaşım noktasına yönlendirilir. Anten içeride ise kullanıcılar tercihlerini kablolu ya da kablosuz istemciler olarak belirleyebilir. Tablo-1 Veri Aktarım Oranları ve Yayın Frekansları Kategori /Standart Veri Oranı (Data Rate) Frekans IEEE (1997) 1-2 Mbps 2.4GHz IEEE b 11 Mbps 2.4GHz IEEE a 54 Mbps 5.2GHz HiperLAN2 54 Mbps 5.2GHz Swap (Ev RF de kullanılır) 1-2 Mbps 2.4GHz Bluetooth 1MBps 2.4GHz 1.6 WLAN Standartları Tablo-1 de WLAN ın gelişimini kapsayacak şekilde çeşitli kablosuz LAN standartları sıralanmıştır IEEE 802 Standartları 11Mbps' i 2.4Ghzlik alanda destekleyen b ve 54Mbps ı 5.2GHzlik aralıkta destekleyen, a standartları bulunmaktadır. IEEE b standart ı endüstri 5

6 uyumluluğunu belgeleyen, sertifikalandıran bir ticari kuruluş olan Wireless Ethernet Compatibility Alliance (WECA) tarafından desteklenmektedir HiperLAN2 IEEE a standartına rakiptir ve 54Mbs ı 5.4 GHz de iletir. HiperLAN2 Globel Forum (HLGF) tarafından desteklenmektedir SWAP 2Mbps a kadar 2.4GHz de aktaran ev ve küçük işyerleri için bir standarttır. HomeRF çalışma grubu tarafından desteklenir Bluetooth Teknik olarak bir WLAN standartıdır ve fakat uygulamada diğer WLAN standartlarına göre biraz daha fazlası anlamına gelmektedir. Bluetooth ile ilgili daha ayrıntılı bilgi için ; den Kablosuz WEB e başvurabilirsiniz. 1.7 IEEE Standartları IEEE Elektrik Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (The Institue of Electronic Electronic Engineers) pek çok standartta olduğu gibi kablosuz standartların da ilerlemeye aracı olan bir kuruluştur.1884 de kurulmuş, saygıdeğer ve profesyonel bir organizasyondur. Halen nin üstünde ve pek çoğumuzun da üyesi olduğu IEEE, bileşim ve elektronik endüstrisi için standart geliştirmede geniş saygı ve kabul görmüş bir dernektir IEEE (1997) 1997 de IEEE, endüstriyel, bilimsel ve saglıksal ( Industrial, Scientefic and Medical- ISC) lisanssız, işleyen 2.4 Ghz bandta kablosuz LAN için standartını duyurmuştur. Standart 3 uygulama seçeneği ile 2Mbps ın paylaşılmış veri oranını belirtmektedir. Frequency Hopping Spread Spectrum (FHSS) Direct Sequence Spread Spectrum (DSSS) Infrared (IR) technology. Hem FHSS hem de DSSS, CDMA teknolojisi gibi sinyalleri birçok farklı frekanslara bölen ve diğer uçta toplayan bir Spread Spectrum teknolojileridir. FHSS in güçlü yönü büyük veriler için kapasitesinin yüksekliğidir. DSSS in üstünlüğü ise; ek kullanıcılara destek vermenin kolay oluşudur. IEEE standartı Infrared uygulamasını da destekler, çünkü birçok taşınabilir bilgisayar 6

7 üzerinde gömülü IR kapıları ile üretilmektedir. IR teknolojisi aygıtları direk olarak görmeyi gerektiği için, endüstri standartları OMNI Directional Hopping Spread Spectrum teknolojilerini (FHSS, DSSS) kullanmayı yeğlemektedir CSMA IEEE ağ a erişimi kontrol etmek için bir CSMA/CA (Carrier Sense Multiple Access /Collision Avoidance) protokolünü tanımlamaktadır. CSMA/CA birçok aygıttan aynı andaki iletimden doğan çakışmaları en aza indirgeyen (fakat yok edemeyen) bir "konuşmadan önce dinle" "listen before you talk" metodudur. CSMA/CA katılımcılarının sessizlik periyotlarında konuştuğu, eğer konuşma var ise sustuğu şeklinde geçen bir tele-konferans gibidir. Bu i kullanan uçların konuşmak istediklerinde tüm bant genişliğini elde tutmaları anlamına gelir. Bununla birlikte ağ a yeni düğümler (node) lar eklendikçe kanalı elde etmek için çekişme artar, önemli bir zaman konuşmadaki çakışmaları çözmek için harcanır. Bu nedenle bant genişliğini etken kullanımı düşmüş olur. Geleneksel kablolu Ethernetlerin aksine, iletim anında WLAN istasyonları çakışmayı saptayamazlar. FHSS, DSSS veya Infrared hangisinin uygulanacağı pazar belirsizliği oluşturmaktadır. Bir endüstri standartları grubu olan WECA, IEEE nin yeni standart ı IEEE b yi geriye alıp DSSS i ileri sürmektedir IEEE b IEEE b kablosuz ağlarda iletim için en fazla veri aktarım oranı 11Mbps dir ve 50 metreye dek haberleşebilir ve DSSS teknolojisini kullanır. Gürültü altında aktarım hızı 5.5 Mbps e kadar düşer. 2 Mbps veya 1 Mps bağlantıyı kontrol içindir. IEEE b nokta-dan-noktaya (point to point) dolaysız anten haberleşmesi ile 16 kilometreye kadar ulaşabilir. WECA tarafından desteklenmektedir ve WECA nın misyonu Wi-Fi olarak adlandırdığı IEEE b yi küresel bir standart yapmak ve Wi-Fi ürünlerinin işlerliğini sertifikalandırmaktır. IEEE b standartının üstünlüğü ve ana konusu ; Bluetooth, HomeRF ve Mikrodalga gibi teknolojiler tarafından kullanılan 2.4 GHz bant a işleyebilmesidir. Çünkü Bluetooth ve IEEE 822 aynı frekansları için yarışmaktadır IEEE a a standart ı 2.4GHz deki kalabalık bant genişliğine 5GHz lik bant tanımlayarak alternatif oluşturur. 54MBps ile gelecekte IEEE a standart ı çoklu ortam uygulamalar için ve yoğun veri aktarımının yapıldığı uygulamalar için çok uygun olacaktır. 7

8 802.11b standart ında kullanılan "spread spectrum teknolojisi yerine a OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing) teknolojisini kullanır. OFDM kablosuz kanalı alt frekanslara bölerek ( Paralel olarak gönderip, karşı tarafa da aynı şekilde alıp) hızı arttırır ve sinyali kuvvetlendirir. 5 GHz bant a kablosuz sistemler daha az parazit oranına ve daha yüksek aktarım oranına sahip olacaklardır (ses ve video uygulamaları gibi). Hem a hem de b ye erişim için üreticilerin köprüleme erişim noktaları (bridging access point) yaratmaları beklenmektedir. Böylece b uygulamaları aynı anda ek bir güç harcamaksızın 5GHz lik kablosuz ağlara geçişi sağlanmış olacaktır. IEEE a ABD de büyük ölçüde desteklenmektedir. Symbol Technologies, Breze Com ve Cisco aktif olarak a uyumlu aygıtlar tasarlamaktadır. Bununla beraber aynı kategorideki rakibi olarak bilinen HiperLAN2 standart ı ise Avrupada Nokia ve Ericsonn gibi firmaların da desteği ile büyük gelişim göstermektedir HiperLAN2 HiperLAN2 esas olarak a nın rakibi ve Avrupa da yaygın olarak kullanılan bir standarttır. HiperLAN2 ve a aynı 5 GHz lik bant ı kullanırlar ve her ikisi de 54Mbps veri aktarımı yapabilirler. HiperLAN2, ETSI ( Europan Telecominications Standarts Institute) ve Hiperlan2 Global Forum ( Bosh, Nokia,Ericson, Dell, Telra ve Texas Instruments gibi firmalar öncülüğünde kurulmuş bir konsorsiyum) tarafından geliştirilmiştir. Hem b hem de HiperLAN2 yüksek veri hızlarına ulaşmak için OFDM teknolojisine dayanır b ve HiperLan2 arasındaki en büyük fark MAC( Media Access Layer) katmanındadır SWAP, HomeRF Standart ı SWAP (Small Wireless Access Protokol) küçük ofisler/ev ofisler (small office / home office-soho) pazarı için bir WLAN protokol standartıdır. doksanın üzerinde kuruluştan oluşan bir konsorsiyum olan HomeRF Group tarafından desteklenmektedir. IEEE standart ını destekler fakat daha az seçenekle uyarlanması daha ekonomiktir SWAP, SOHO ortamında veri, ses, görüntü aktarımı için olduğu kadar Internete ulaşmak için de tasarlanmıştır. SWAP, de olduğu gibi CSMA/CA yı kullanır ve 2 Mbps a kadar veri hızını destekler b ve HiperLan2 nin aksine, gerçek zamanlı veri, ses ve görüntüde önemli olan bant genişliğini garanti eden TDMA yı kullanır. SWAP Kullanıcılara; PC ler arasında veri paylaşımı için kablosuz ağ kurma, Evin içinde ve etrafında taşınabilir aygıtlar ile Internete bağlanmak, ISP bağlantılarını PC ler ve diğer aygıtlar ile paylaşabilme olanağı getirmesi, Çok PC li ortamda dosya, modem, yazıcı paylaşımı sağlaması, Gelen telefon çağrılarını zekice otomatik olarak çoklu kartsız telefonlara, faks 8

9 ve ses posta kutularına yönlendirilmesi, Sadece PC uyumlu el setine konuşarak ev elektronik sistemini aktif hale getirmek, Evin çevresinde herhangi bir yerden çok oyunculu PC veya Internet tabanlı oyunlar oynamak, gibi seçenekleri olanaklı kılar. 1.8 Hareketli (Mobil) IP Kısaca IP olarak bilinir ve Internet in çalışması için gerekli olan protokol yığının (TCP/IP) temel bir parçasıdır. Temel olarak IP, paketleri belirli bir hedefe gönderilmek üzere WEB e bırakır. Her IP Paketi hedef için IP adresi anlamına gelen 4 byte sayısal değer içerir. Örneğin : , IP adresi herhangi bir ucun sunucudaki WEB adresinin biricik (unique) olmasını sağlar. Her IP adresi bir telefon numarası ile eşleşecek şekilde sabit bir ağ bölgesine atanmıştır. Bir paketin hedefi hareketli olması durumunda ve her yeri değiştiğinde yeni bir IP numarası atanmasını gerektirir. Bu şekilde ağ adreslerinin güncellenmesi hareketliliği olanaksız kılar. Hareketli IP teknolojisi aygıtın Internet e bağlanması ve hareket halindeyken bile aynı IP adresine sahip olmasını sağlar. IETF (Internet Engineering Task Force) nin teklifi ile IP hareketlilik problemine her aygıtın 2 IP adresine sahip olması yolu ile Hareketli IP standardı tasarlanmıştır. Static home adress, Care of address (Kullanıcı hareket ettikçe değiģir) Hareketli IP standart ının temelindeki ilke, ofis asistanı olan ve yolculuk eden bir yöneticinin durumu ile aynıdır. Asistan yöneticinin ne zaman nerede olacağını bilir ve kendine gelen çağrıları yöneticiye yönlendirir. Şekil-4 de de görüleceği üzere Mobile IP 3 ana birleşenden oluşur. Hareketli birim (Örneğimizde : Yönetici) Home agent (Örneğimizde : Asistan) Foreign agent (Örneğimizde :Yöneticinin bulunduğu yeni adres) 9

10 HaberleĢen Merkez Acenta (Home Agent) Ġleti Ġleti Yabancı Acenta (Foreign Agent) Ġleti Ġleti ġekil-4: Hereketli IP nin Hareketli Aygıtları Internet e BağlayıĢı Mobile birim ile iletişim kurmak isteyen birim, home adres in yönetebilmesi için home agent a yönlendirilir, Home agent hareketli kullanıcı için gelen tüm paketleri alır, Hareketli birimin o anda içine girdiği care of address e gönderilir. Mobile birim kendisi ile iletişim kurmak isteyen birim ile haberleşmek isterse klasik IP mekanizması ile direk iletişim yapabilir. Gelecek nesil IP standart ı olan Ipv6 hareketli IP için ek olanaklar sunar. Ipv6 birimlerinin ek olarak güçlü kişilik belirleme ve şifreleme makanızmasına sahip olması beklenmektedir.bu kişilik belirleme mekanizmasının hareketli IP nin bir parçası olması yerine, Ipv6 tarafından sağlanması hareketli IP yi kolaylaştıracaktır. 10

11 BÖLÜM 2 Kablosuz Uygulama Protokolu (Wireless Application Protocol-WAP) 2.1 GiriĢ WAP, WEB içeriğinin ağ teknolojisinden, taşıyıcıdan ve yayınlayıcıdan bağımsız olarak hareketli aygıtlara ulaşmasını sağlayan açık bir teknolojidir. Şu an amacı açık WAP standartlarını geliştirmek olan dünya çapında WAP Forum üyesi 8 milyon u ve Forum sayısı da 600 ü aşmıştır. WAP bir servis veya ürün değildir.wap, uygulama ve taşıma (dağıtma) standartıdır. Japonların i-mode başarısı göz önüne alındığında, paket anahtarlama ağları ile sürekli bağlantı sağladığında, Avrupa ve Amerika da daha yaygın ve gösterişli olacağına kesin bir gözle bakılmaktadır. 3. Nesil (3G) teknolojileri daha zengin bir kullanıcı deneyimleri için bant genişliği sağladığı sürece, WAP, önemli bir kablosuz uygulama taşıma/dağıtma teknolojisi olarak yerini sağlamlaştırma konusunda yol alacaktır. 2.2 WAP Nedir? WAP, Internet içeriğini ve servislerini hareketli telefonlara ve kablosuz aygıtlara ulaştıran küresel bir standarttır. WAP ın bant genişliği kısıtlı cep telefonlarına WEB içeriği sunma konusundaki çözümü, aygıtlar, sunucular, diller ve protokolleri kaynaştıran tam bir çözümdür. Şekil-5 de WAP ın WEB yapısındaki yeri görülebilir. 11

12 Uygulama Sunucu Masa Üstü Bilgisayar Veri Tabanı Kurumsal ağ INTERNE T Uygulama Sunucu WEB Sunuc u LAN Geçitkapısı Radyo Kulesi ġekil-5: Kablosuz WEB Ġçeriğinde WAP Öncelikle WAP, Internet içeriğini HTML e yakın bir standart yöntemle WAP uyumlu aygıtlara ulaştırır. Buradaki sorun HTML in küçük ekranlı aygıtlara pek çok veriyi beraberinde getirmesidir. Bu nedenle WAP yeni bir biçim (format) tanımlamıştır; Wireless Markup Language (WML). WML in tasarlanmasındaki amaç hızlı ve verimli içerik dağıtımıdır. İkinci olarak, WAP, cep telefonları, PDA ler, el bilgisayarları ve hatta geleceğin yeni nesil kablosuz aygıtlarında çalışabileecek şekilde tasarlanmıştır ve aygıt bağımsızlığı konusunda büyük bir başarıya ulaşmıştır. Bu başarının temelinde yatan; her aygıtın WAP destekli olabilmesi için neler yapması gerektiğinin Kablosuz Uygulama Ortamı ( Wireless Application Environment WAE) nda tanımlanmış olmasıdır. Üçüncüsü, WAP, GSM ( Global System for Mobile Communications), TDMA ( Time Division Multiple Access ), CDMA (Code Division Multiple Access) veya yeni geliştirilmiş ikinci nesil (2.5 G ) ve üçüncü nesil ( 3G ) global ağ ların hepsinde çalışabilir. Daha önemlisi WAP devre anahtarlamalı ( circuit switched ) ve paket anahtarlamalı ( packet switched ) ağ ların herhangi birinde de çalışabilir. WAP ın esnekliği altyapısının çeşitli ağ protokollerinin üzerine kurulmuş olmasından kaynaklanmaktadır. 12

13 2.3 WAP Forum WAP forum 1997 de WAP standardını kontrol altında tutmak amacı ile Phone.com ( daha sonra Unwired Planet oldu ve şimdi ise Openwave Systems olmuştur ) tarafından kurulmuş olan endüstri konsorsiyumudur. Endüstrideki 600 ün üzerinde ana cep telefonu üreticileri, altyapı sağlayıcıları, yazılım firmaları ve içerik sağlayıcılarını içersinde barındırmaktadır. Amacı, kablosuz erişimin gelişime açık olması ve taşıyıcı, satıcı ve ağ teknolojisinden bağımsız olmasını sağlamaktır. 2.4 WAP Yapısı WAP servis değil, kablosuz uygulamaları geliştirme teknolojisidir. WAP 1.0 ın tarifi Nisan 1998 de yayınlanmıştır. Bu ilk tarif WAP ın aygıtlar, sunucular, protokoller ve diller olmak üzere tüm yönlerini kapsayan 30 un üzerinde tanımını içermektedir. WAP, WEB içeriğini dağıtmak için kendi yapısını şu sebeplerden dolayı geliştirmiştir; Aygıt kısıtlamaları : Daha küçük pil, daha rahat taşınabilir aygıt gereksinimi, WAP içerik dağıtımı enerji tüketimini küçültmek ve kablosuz bağlantının ömrünü uzun tutmak için planlanmıştır. HTTP : Gereksiz bilgiler ve genellikle çokça script ve karakter içermektedir. WAP dağıtım protokolü ise bu iş için optimize edilmiştir. Ağ lar: İstekler arasındaki uzun sürelerde kopmaya/kesilmeye eyilimidirler. WAP ın içerik dili olan WML birden fazla WAP sayfasını card-and-deck metaforu olarak adlandırılan yöntemini kullanarak ağ kesintilerinin üstesinden gelebilecek şekilde tasarlanmıştır. 2.5 WAP ile WEB Arasındaki Farklılıklar Görüntü Cihazları WAP görüntüleme konusunda WEB den ayrılır. Her ne kadar WAP tanımlamaları görüntü tiplerini kapsamasa da ilk sürümü 6-8 satırlık küçük siyah beyaz ekran görüntüsünü kabul eder. Limitli ekran boyutlarından dolayı WAP cihazları özelleştirilmiş WAP içerik biçimleri ile çalışabilecek şekilde tasarlanmışlardır. 13

14 2.5.2 Ġçerik WAP içeriği WEB standardı olan HTML yerine WML üzerine kuruludur. WAP, HTML den çeşitli nedenlerden dolayı farklılaşmıştır. Birincisi, çoğu HTML sayfası ekranı limitli olan cihazlar için çok fazla bilgi içermektedir. WML, küçük WAP ekranları tarafından gösterilmesi hiçte kolay olmayan JPEG, GIF biçimlerini çerçeve gibi HTML biçim özelliklerini eler. İkincisi, WML içerik dağıtımı için cardand-deck metaforu denen yeni bir modeli kullanır. Web sayfalarını her keresinde teker teker WEB sunucudan almak yerine, WAP alakalı kartların bir destesini yollar. Her bir kart bir bilgi ekranını temsil eder ve kart destesinin yüklenmesi sonucunda kullanıcılar, birden çok WAP ekranını aygıtlarındaki önceki ve sonraki tuşlarına basarak gezebilirler. Tüm ekranlar 1 kerede yüklendiği için ilgili ekranlar arasındaki geçişlerde bekleme olmayacaktır WEB de ise tipik bağlantı mantığı ile, her keresinde sunucunun sayfayı yollaması beklenir Programlama WML kendi özel script dili olan WMLScript ile HTML den farklılaşır. JavaScript tabanlı olan WMLScript programcıların, WAP cihazları kullanan kullanıcıları klasik WEB script dillerinden daha fazla kontrol edebilme olanağı verir Yapı Aygıtlar ve içerik sağlayıcılar arasındaki ilişkiler bakımından WAP mimarisi WEB den çeşitli yönleri ile ayrılır. Birinci olarak WAP kablosuz teknoloji olduğu için aygıtlar bağlantı için telefon taşıyıcı ( firmalar) lara bağlıdırlar. İkinci olarak, WAP kendi Internet Protkolunu ( IP ) kullanır, bunun bir sonucu olarak WAP aygıtları WEB e doğrudan bağlanamazlar. Bunun yerine şekil-6 de gösterildiği gibi WAP geçitkapısı olarak adlandırılan bir aracıya gereksinim duyarlar. WAP geçitkapısı WAP aygıtlarına gelip giden bilgi akışında kritik bir rol oynarlar. 14

15 INTERNE T Masa Üstü Bilgisayar WAP Sunucular Uygulama Sunucu Geçitkapısı Geçitkapısı Radyo Kulesi Veri Tabanı Kurumsal ağ Uygulama Sunucu WEB Sunuc u Radyo Kulesi LAN ġekil-6: WEB Ġçeriğinde, WAP Yapısı WAP geçitkapıları WAP aygıtları ve WEB arasında bulunan özelleştirilmiş sunuculardır. Bir WAP geçitkapısı WAP aygıtları ile iletişim için WML, WEB sunucularla konuşmak için ise HTML kullanır. Ana görevi WAP cihazlarına WML dağıtımını yapmaktır. WAP geçirkapısı WML içerikleri elde edebilmek için değişik kaynaklar kullanır : Özelleştirilmiş, WML sunucu, WML dosyalarını barındıran klasik bir WEB sunucu, İçeriğini WML e çeviren bir WEB sunucu. WAP geçitkapısı kendi işlem gücü olan sunucular olduğu için gelen bilgileri WAP aygıtlarının anlayacağı bir forma çevirebilir. Örneğin WEB sunucudan HTML içeriğini alırken, geçitkapısı HTML den WML e çeviri işlemini yapabilir. 15

16 Geçitkapıları ayrıca içerik çevirici programlar aracılığı ile çok renkli JPEG ve GIF görüntülerini WAP ekranlarının görüntüleyebileceği şekilde basit, düşük çözünürlüklü bir hale çevirebilirler WAP WEB dolanımı Şekil-7 da görüldüğü gibi WAP aygıtlarından çıkan işlem isteğinin WEB e gidip gelme esnasındaki gezintisini görülebilir. Buradaki 3 anahtar yapıtaşı, WAP istemci aygıt, WAP geçitkapısı, ve WEB sunucudur. WAP aygıt, WAP protokolünü kullanarak geçitkapısına isteğini şifrelenmiş olarak yollar. Bu istek WEB tarayıcının herhangi bir WEB sunucuya HTTP isteği yollaması ile benzerdir. Aradaki farklılık, WAP ta, isteğin bir WAP geçitkapısı (proxy) ye gönderilmesi, ve onun tarafından HTTP iletisine çevrildikten sonra WEB sunucuya gönderilmesidir. Bağlantı isteğini alan WEB sunucunun, isteğin kaynağının WAP aygıtı olduğu hakkında hiç bir bilgisi yoktur. WEB sunucuya göre bu, sıradan bir WEB istemcisine ait bir istektir. WEB sunucular, WEB istemcileri için HTML, GIF, JPEG, ZIP olarak sıkıştırılmış dosyalar hatta WML gibi değişik biçimde içerik sağlayabilir. WEB sunucuya göre istek bir dosya ve içerisindeki byte lardır. Eğer web sunucu istenen bilgiyi barındırıyorsa bu WAP geçitkapısına HTTP protokolü kullanılarak yollanır. Bundan sonra ne yapılacağı WAP geçitkapısına kalmıştır. Eğer içerik WML biçiminde ise, geçitkapısı içeriğe dokunmadan WAP protokolü aracılığı ile WAP aygıtına iletir. Eğer içerik HTML biçiminde ve WAP geçitkapısı otomatik çeviri desteği veriyorsa, içerik WML biçiminde çevrilip aygıta yollanır. Her ne kadar HTML WAP çevirisi WEB deki WAP içeriğinin düzenlemesi yönünden kulağa hoş gelse de, pratikte HTML ve WML arasındaki kritik farklılıklardan dolayı kullanışlı değildir. Buna karşın, geçitkapıları GIF ve JPEG lerin 1-bit monokrom WAP grafiklerine çevrilmesi açısından iyidir. 16

17 WAP WAP Ġstemci KotlanmıĢ Ġstek Geçitkapısı Ġstek WAP Sunucu Cevap KotlanmıĢ Cevap Kotlayıcılar ve Çözücüler ġekil-7: WEB Ġsteğinin Yapısı WAP ve WEB WEB de kullanıcılar Netscape, InternetExplorer gibi WEB tarayıcılara sayfaların adreslerini yazarak WEB sayfalarına ulaşma isteklerini yollarlar. Tarayıcı yazılımı WEB sayfasının ismine göre bir ağ isteği hazırlar ve yollar. İstek hedef WEB sitesine ulaştıktan sonra cevap bytelar halinde geldiği yolu aynen dönerek tarayıcıya ulaşır, tarayıcı da WEB sayfasını kullanıcıya gösterir. Bu işlemlerin arkasında iki önemli olay vardır. Birincisi, WEB isteği ve cevap olarak dönen HTML sayfaları Internet üzerinde TCP/IP protokolünü kullanarak aktarılırlar. TCP/IP iletisi yaz boz parçaları gibi ayrı ayrı parçalara ve paketlere ayırarak yollanır. Her bir paket varılacak noktaya ( WEB sayfası isteğini yapan yere ) ulaştığında yap bozun parçaları bir araya getirilir ve orijinal ileti ortaya çıkar. İkinci olarak, WEB sayfaları tarayıcılara HTML olarak yollanır. HTML temelde tarayıcılara içeriği nasıl göstereceğini anlatan etiketleri barındıran düz yazıdır. Tarayıcının yapması gereken, gelen yazının içerisindeki HTML etiketlerini bulmak ve HTML kurallarına göre şekillendirdiği içeriği kullanıcıya göstermektir. Esnekliği ve uyumluluğu kanıtlanmış olan HTML sayfaları ve TCP/IP birleşimi aynı bildiğimiz WEB in temelini oluştururlar. WAP bu noktada kendine has düşük bant genişliğine sahip, küçük monokrom ekranlı cihazlar için özel olarak tasarlanmış taşıma mekanizması ile farklılık gösterir. 17

18 2.5.7 Protokol WAP, WAP cihazları ve WAP geçitkapısı arasındaki veri hareketi için kendi protokolünü tanımlar. WEB de veri TCP/IP kurallarına göre parçalara / paketlere ayrılır. WAP paket yapımı ve taşınması için kendine özel protokol kurallarını belirler. WEB Tarayıcı WEB Sunucu TCP/IP yi Kullanan HTTP Protokolu WAP WEB Sunucu WAP Aygıtları Ġle WAP Sunucuları arasındaki Trafiği en aza Ġndirgeyen ÖzelleĢtirilmiĢ WAP Protokolu ġekil-8: Protokolda, WAP a karģı WEB WAP Desteği Paket anahtarlama kablosuz WEB in önemli üstünlüklerinden birisi sürekli açık olmasıdır. WAP herhangi bir ağ da çalışabilir ve yeni 2.5G ve 3G ağların paket anahtarlama özelliğini kullanarak kullanıcılara ne zaman ve nerede gereksinimleri varsa bilgiyi yollar. Şekil-9 de WAP geçitkapılarının veriyi WEB den alıp kullanıcı profillerine göre WAP kullanıcılarına nasıl yolladığını göstermektedir. 18

19 WAP WAP Ġstemci Geçitkapısı Ġstek WAP Sunucu Destek Ġçerik Cevap Kullanıcı Bilgileri ġekil-9: WAP Desteği 2.6 WAP ın Geleceği WAP Kablosuz WEB deneyimi öncesi ilk adımdır. WAP uyumlu aygıtlar var olan taşıyıcılar WAP geçitkapılarını çevrim-içi hizmete sunmuş ve hareketli WAP kullanıcıları için içerik geliştirilmektedir. Kablosuz ağlar devamlı çevrim-içi olmada gerekli olan paket anahtarlamalı kapasitelerini arttırmaktadırlar. WAP aygıtlarına ve servislerine yapılan yüksek yatırımlara karşılık WAP ın kalıcı olup olmayacağını, özellikle birkaç yılda 15 milyon kullanıcıya ulaşan i-mode ve diğer 3G teknolojilere karşın, sorgulanmaktadır WML ile HTML KarĢılaĢtırması WEB yayınında HTML ve WAP yayınında WML kullanımı farklılık gösterse de, eğilim HTML den XML e (Extended Markup Language) geçiş olacağını göstermektedir. Çünkü HTML veriyi sadece gösterme ile ilgilidir. XML ile veri ve metadata tanımlaması yapmak olası olup, XSLT gibi standartlar ile de çeşitli şekillerde göstermek, sıralamak, bulmak gibi işlemler yapılabilmektedir. Gelecekte de 2 ayrı katman -Veri ve Verinin gösterilmesi söz konusu olacaktır. Bu yapı ile XML ve kablosuz biçimler geçişini kolaylaştıracaktır. XML Standart ı ile HTML XML karşılaştırılması gereksiz duruma gelmektedir. 19

20 WAP 2.0 standartlarında WAP, WEB ana akışına uygun yani ; daha fazla XML uyumlu içerik sunabilmesi için XHTML ( Extended HyperText Markup Language ) standart ına yönelmiştir IP Hakkında WAP, WAP geçitkapıları ve WAP telefonları arsında iletişimi kendi protokolü ile iletir. WAP geçitkapıları WEB Sunucu ve WAP geçitkapıları arasında iletişimde IP standart ını kullanırlar.wap protokolü verimlilik için tasarlanmışsa da uzun dönemde seçenek paket göndermeyi değiştirecek zorlayıcı nedenler olmayacaktır. Son WAP Forum duyurularına göre, yeni IP uyarlanması konusu tartışılmaktadır. Protokol içerik yönetimini etkilemediği için bazı IP kolaylıkları WAP ın bir parçası olacaktır WAP Güvenliği WAP ın geleceği onun kullanıcılara güvenli aktarımlar yapmasını sağlamasına bağlıdır. WAP Forum her WAP sürümü çıktıkça, WAP ın güvenliğini geliştirmektedir. WAP aktarımlarının gelecekte JAVA ve WIM (Wireless Identity Modules ) tarafından güvenli hale getirilmesi olasıdır. WIM Internet aktarımlarını sayısal imza ve şifreleme ile güvenli kılmaktadır. Güvenlik RSA tabanlı veya etken, sayısal imza tabanlı 1024 bit e kadar istemci ve sunucu arasında anahtar olabilen yeni bir şifreleme olabilir. Dünyanın önde gelen güvenlik firmalarından RSA saldırıların hedefi olan görece zayıf şifreleme sisteminin geliştirilmesi için yeni bir yol bulduğunu duyurmuş bulunmaktadır. Bu yöntemde her veri paketi kendi şifreleme anahtarına sahip olacaktır. Pek çok uzman gerçekleştirilen güvenlik onarımının kablosuz ağların kötüye çıkan şöhretini düzeltmek için çok geç kaldığını ve bu ağları korumak için başka güvenlik altyapıları kullanılması gerektiğini savunmaktadır. Bir grup uzman ise RSA tarafından geliştirilen artırılmış güvenliğin bütün kablosuz ağ kullanıcılarına çözüm getirmesinin mümkün olmadığını, pek çok kullanıcının hala kendilerini korumak için gerekli en temel adımları bile atmadıklarını öne sürmektedir. Pahalı kablolarla karşılaştırıldığında ucuz, kurulumu ve kaldırımı kolay kablosuz ağlar oldukça popüler olmayı başardılar. Ancak bu ağların Wireless Equivalent Privacy (WEP) adı verilen ve verileri karıştırarak şifrelemeye yarayan teknolojisi, hem güvenlik uzmanları hem de hacker lar tarafından geniş bir biçimde çözüldü. Hatta bazı hacker lar bu ağların haritalarını çıkararak hangi bölümlerin saldırıya açık olduğunu meslektaşlarına yaymaya başladılar Güvenli Paketler WEP teknolojisini geliştirmek için RSA Fast Packet Key adı altında yeni bir teknik geliştirildi. Bu teknik sayesinde her veri paketi kendi şifreleme anahtarına sahip oluyor. Bu detayın eklenmesiyle birlikte kablosuz ağlardan bilgi almak isteyenlerin veri paketlerine ulaşmaları çok daha zorlaştırılıyor. 20

21 RSA, WEP teknolojisinde kullanılan şifreleme yapısının, yine RSA tarafından geliştirilen ve kablosuz ağlarda kullanılan RC4 algoritmasına dayalı şifrelemeden farklı olduğunu açıkladı. Güvenlik uzmanları, hacker ların kablosuz ağlarda iletilen paketlere ulaşmaları durumunda bu paketleri çözmelerinin zorlaştığını kabul ediyorlar, ancak gerekli bilgilere sahip olan kararlı bir hacker için bu paketleri çözmenin olası olduğunu da red etmiyorlar WAP i-mode KarĢılaĢtırması WAP sıklıkla, NTT DoCoMo tarafından önerilen Japon ların başarılı Internet servisi olan i-mode ile kıyaslanır.wap ve i-mode her zaman karşılaştırılsa da, i- mode un daha başarılı görülmesi elma ile portakalı kıyaslamak gibidir. i-mode müşterilerinin beklentilerini karşılayan kolaylıklar sağlayan, bilgi ve eğlence servislerine dayanır.wap ise teknoloji ve protokoller yığını içeren bir standarttır. i-mode ( i= information-bilgi anlamına gelmektedir) Japon abonelerine içerik sunarak popüler olmaya devam etmektedir. i-mode a ekranlarının üzerindeki i tuşuna basılarak özel olarak tasarlanmış içerik sayfalarına erişilir. Tokyo metrosunda beklerken ya da ev<-> iş yolculuğunda mesaj alıp gönderen, oyun oynayan hatta i- mode karikatülerini izleyen insanları görmek çok yaygındır. i-mode un bu kadar başarılı olmasındaki etmenlerden biri de eğitici yaklaşımıdır. Diğerleri ise; i-mode içerik sağlayıcılar için çok caziptir. Çünkü kendi ödeme sistemine sahiptir ve DoCoMo ücretlerini yüksek seviyede tutmamaktadır, Dikkat çekici i tuşu bulunan telefonlar vasıtası ile Internete bağlanma aşamalarını yansıtmaksızın içerik sitelerine girmesini sağlamaktadır, i-mode WAP ın WLM i yerine chtml (Compact HTML : HTML in bir alt seti) kullanırlar. chtml ile site oluşturmak içerik sağlayıcılar ve kullanıcılar açısından çok kolaydır, Japonya da uzun yolculuklar iş yaşamının bir parçasıdır. i-mode abonelerine beklerken veya ev ve iş arası yolculuklarda yapacak eğlenceli ve güzel bir şeyler sunar. i-mode un başarısından bir sonuç çıkartacak olursak o da paket anahtarlamalı veri aktarımını kullanmasıdır. Şu anda WAP devre anahtarlamalı ağlara bağlıdır. Bu yüzden kullanıcılar ağa bağlı oldukları süre için para öderler. i-mode paket anahtarlamalı veri transferi yaptığı için aboneleri mail okurken, yazarken ve Internette gezerken sınırsız vakit geçirebilmektedirler. Avrupalı GSM taşıyıcıları tarafından paket anahtarlamalı GPRS (General Packet Radio Service) veri servisini ortaya çıkarmışlar ve bundan sonra WAP kullanıcıları GPRS ile her zaman çevrim-içi olabilecekler ve sadece alınıp gönderilen veri üzerinden ücretlendirme yapılabilmektedir. Bu gelişme sonrası WAP i-mode un popüleritesini geçebilecektir, çünkü üstünlüğü çok fazla uygulama geliştiricisinin olmasıdır. 21

22 2.6.6 i-mode un Küresel Gücü i-mode un bu büyük başarısı NTT DoCoMo nun ufkunu açmıştır. AT&T Wireless in %16 sı NTT DoCoMo ya satılmıştır. i-mode bu olayı Amerika pazarında i-mode servisi vermek için bir basamak olarak görmektedir da Honkogda Huitchision Telecom un %19 unu ve büyük bir Hollanda taşıyıcısı olan KPN Mobile ın %15 ini almıştır. Bundan amaç; KPN Mobile ve AT&T Wireless kullanıcılarına GPRS tabanlı i-mode hizmeti sunmaktır. DoCoMo Japonya da 3G mobile iletişim servisleri için yüksek veri hızlarını kullanabilen gelişmiş bir i-mode sunumunu planlamaktadır. Uzun dönemde, AT&T Wireless, KPN ve NTT DoCoMo i-mode dolaşım servislerine olanak sağlayan 3G WCDMA standart ı seçeceklerdir. 22

KABLOSUZ YEREL ALAN AĞLARI WLAN

KABLOSUZ YEREL ALAN AĞLARI WLAN KABLOSUZ YEREL ALAN AĞLARI WLAN ÖZELLİKLER Kablosuz iletişim teknolojisi, en basit tanımıyla, noktadan noktaya veya bir ağ yapısı şeklinde bağlantı sağlayan, bir teknolojidir. Kablosuz iletişim teknolojisi,

Detaylı

Kablosuz Ağlar (WLAN)

Kablosuz Ağlar (WLAN) Kablosuz Ağlar (WLAN) Kablosuz LAN Kablosuz iletişim teknolojisi, en basit tanımıyla, noktadan noktaya veya bir ağ yapısı şeklinde bağlantı sağlayan bir teknolojidir. Bu açıdan bakıldığında kablosuz iletişim

Detaylı

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM Hafta 7: BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM 1. Kablosuz Ağ Temelleri 2. Kablosuz Bir Ağın Kurulumu 1. Kablosuz Ağ Kurulum Bileşenleri 2. Kablosuz Ağ Destek Araçları 3. Kablosuz Ağ Yapılandırması 1. Kablosuz

Detaylı

Üstünlükleri. 1- Lisans gerektirmeyen frekanslarda çalışır.

Üstünlükleri. 1- Lisans gerektirmeyen frekanslarda çalışır. Wi-Fi (İngilizce: Wireless Fidelity, Türkçe: Kablosuz Bağlantı Alanı) kişisel bilgisayar, video oyunu konsolları, dijital ses oynatıcıları ve akıllı telefonlar gibi cihazları kablosuz olarak internete

Detaylı

Ağ Teknolojileri. Ağ Temelleri. Bir ağ kurmak için

Ağ Teknolojileri. Ağ Temelleri. Bir ağ kurmak için Ağ Teknolojileri Ağ Temelleri Bir ağdan söz edebilmek için en az 2 bilgisayarın birbirlerine uygun bir iletişim ortamıyla bağlanması gerekmektedir. Üst sınır yok! Dünyadaki en büyük bilgisayar ağı İnternet

Detaylı

Akademik Bilişim Şubat 2010 Muğla Üniversitesi

Akademik Bilişim Şubat 2010 Muğla Üniversitesi GENİŞBAND GEZGİN HABERLEŞMEDE YENİ NESİL UYGULAMALAR: 3G-4G Akademik Bilişim 2010 10 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi İçerik Gezgin haberleşme sistemlerinin gelişim süreci 3. Nesil (3G) standardları 3G teknik

Detaylı

MERVE TUNCEL AĞ DONANIMLARI

MERVE TUNCEL AĞ DONANIMLARI MERVE TUNCEL 165511007 AĞ DONANIMLARI BİLGİSAYAR AĞLARI TARİHÇESİ VE ÜRETİMİ Bilgisayar ağları birbirlerine bağlı bilgisayarlardan meydana gelen, bilgisayarların haberleşmeleri, bilgi ve kaynaklarını paylaşabilmeleri

Detaylı

Kızılötesi. Doğrudan alınan güneşışığı %47 kızılötesi, %46 görünür ışık ve %7 morötesi ışınımdan oluşur.

Kızılötesi. Doğrudan alınan güneşışığı %47 kızılötesi, %46 görünür ışık ve %7 morötesi ışınımdan oluşur. Kızılötesi Kızılötesi (IR: Infrared), nispeten daha düşük seviyeli bir enerji olup duvar veya diğer nesnelerden geçemez. Radyo frekanslarıyla değil ışık darbeleriyle çalışır. Bu nedenle veri iletiminin

Detaylı

WLAN (Wireless Local Area Network) Kablosuz Yerel Ağlar

WLAN (Wireless Local Area Network) Kablosuz Yerel Ağlar WLAN (Wireless Local Area Network) Kablosuz Yerel Ağlar WLAN Kablosuz yerel ağlar özellikle dizüstü bilgisayarların yaygınlaşması ile beraber popüler olmuştur. Diğer yandan internet kullanıcısı pek çok

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 AMAÇ Kablosuz kişisel alan ağlarda kullanılan teknolojileri kavrayıp wi-fi ve bluetooth ağ cihazlarını tanıyacak, kablosuz kişisel alan ağ kurulumunu yapabileceksiniz.

Detaylı

Ağ Teknolojileri. Ağ Temelleri. Bir ağ kurmak için

Ağ Teknolojileri. Ağ Temelleri. Bir ağ kurmak için Ağ Teknolojileri Ağ Temelleri Bir ağdan söz edebilmek için en az 2 bilgisayarın birbirlerine uygun bir iletişim ortamıyla bağlanması gerekmektedir. Üst sınır yok! Dünyadaki en büyük bilgisayar ağı İnternet

Detaylı

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA BÖLÜM 7 Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji Doç. Dr. Serkan ADA Bilgisayar Ağı Nedir? En yalın haliyle ağ, iki veya daha fazla birbirine bağlı bilgisayardan oluşur. Bilgisayar Ağı Nedir?

Detaylı

Mobil Cihazlardan Web Servis Sunumu

Mobil Cihazlardan Web Servis Sunumu Mobil Cihazlardan Web Servis Sunumu Özlem Özgöbek Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 2010 İnternet erişiminin yaygınlaşması ve artık mobil cihazlar üzerinden bile yüksek hızlı veri iletişimine

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı HAFTA IV Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2016 2017 Güz Yarıyılı Open System Interconnection (OSI) OSI modeli sıradüzensel 7 katmandan oluşur. OSI modeli hala geliştirilmekte olmasına rağmen satıcılar ve standart

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı EKi Salı, Perşembe Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı EKi Salı, Perşembe Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2015 2016 Güz Yarıyılı 22-23 EKi. 2015 Salı, Perşembe Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU OSI modeli sıradüzensel 7 katmandan oluşur. OSI modeli hala geliştirilmekte olmasına rağmen

Detaylı

Kablosuz Ağlar. Öğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net

Kablosuz Ağlar. Öğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net Kablosuz Ağlar Öğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net Kablosuz Ağ Alanları Tüm coğrafik ağ tiplerinin kendilerine ait kablosuz erişim standartları vardır Günümüzde yaygın olarak kullanılan 3 kablosuz

Detaylı

İsimler : Köksal İçöz, Çağdaş Yürekli, Emre Uzun, Mustafa Ünsal Numaralar : 040090295, 040080459, 040090275, 040090282 Grup No : E-1

İsimler : Köksal İçöz, Çağdaş Yürekli, Emre Uzun, Mustafa Ünsal Numaralar : 040090295, 040080459, 040090275, 040090282 Grup No : E-1 EHB 481 Temel Haberleşme Sistemleri Tasarım ve Uygulamaları 2014-2015 Güz Yarıyılı Proje Aşama Raporu:. Aşama Standardizasyon Çalışmalarını İncelemesi Aşama : Aktivitenin Çıktıları İsimler : Köksal İçöz,

Detaylı

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM Hafta 2: Veri İletim Ortamları BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM 1. Giriş 2. Veri İletim Ortamları 1. Koaksiyel Kablo 1. RG-8 Koaksiyel Kablolar 2. RG-58 Koaksiyel Kablolar 3. RG-6 Koaksiyel Kablolar 2. Dolanmış

Detaylı

TCP/IP. TCP (Transmission Control Protocol) Paketlerin iletimi. IP (Internet Protocol) Paketlerin yönlendirmesi TCP / IP

TCP/IP. TCP (Transmission Control Protocol) Paketlerin iletimi. IP (Internet Protocol) Paketlerin yönlendirmesi TCP / IP TCP/IP Protokolü TCP/IP TCP/IP nin tarihi ARPANET ile başlayan Internetin tarihidir. Adreslerin dağıtımı NIC (Network Information Center) tarafından yapılır. Türkiye de ise bunu ODTÜ-TUBİTAK yapmaktadır.

Detaylı

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 Ders- 12 Bilgisayar Ağları Yrd. Doç. Dr. Burcu Can Buğlalılar Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Katmanları İçerik Bilgisayar ağı nedir? Yerel alan ağları

Detaylı

BILGİSAYAR AĞLARI. Hakan GÖKMEN tarafından hazırlanmıştır.

BILGİSAYAR AĞLARI. Hakan GÖKMEN tarafından hazırlanmıştır. BILGİSAYAR AĞLARI Bilgisayar Ağı Nedir? En az iki bilgisayarın kaynakları ve bilgileri paylaşmak amacıyla çeşitli şekillerde bağlanması sonucu oluşmuş iletişim altyapısına Bilgisayar Ağı denir. Sizce bilgisayar

Detaylı

KABLOSUZ İLETİŞİM

KABLOSUZ İLETİŞİM KABLOSUZ İLETİŞİM 805540 KABLOSUZ İLETİŞİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ İçerik 3 İletişim sistemleri Gezgin iletişim sistemleri Kablosuz iletişim sistemleri Hücresel sistemler Tarihçe Tipik İletişim Sistemi 4 Kaynak

Detaylı

ETHERNET TEKNOLOJİSİ

ETHERNET TEKNOLOJİSİ ETHERNET TEKNOLOJİSİ ETHERNET TEKNOLOJİSİ İletişim, bir mesajın bir kanal aracılığıyla kaynaktan hedefe ulaştırılması işlemidir. Gerek insanlar arasında gerçekleşsin gerekse de bilgisayarlar arasında gerçekleşsin

Detaylı

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME DAĞITIM ŞİRKETİ Kontrol Odası Yönetimi IP Altyapısı MV Akıllı şebekeleri ve akıllı sayaç okumaları hayata geçirebilmek için anahtar nitelikteki enerji değerlerini gerçek zamanlı olarak transfer edilebilecek

Detaylı

Öğr.Gör. Dr. Bülent ÇOBANOĞLU. Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Ağları

Öğr.Gör. Dr. Bülent ÇOBANOĞLU. Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Ağları Öğr.Gör. Dr. Bülent ÇOBANOĞLU Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Ağları Bu konuyu çalıştıktan sonra: Kablosuz iletişimi ve ağ yapısını kavrayacak, Kablosuz ağların sınıflandırmasını yapacak Kablosuz

Detaylı

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME Akıllı şebekeleri ve akıllı sayaç okumaları hayata geçirebilmek için anahtar nitelikteki enerji değerlerini gerçek zamanlı olarak transfer edilebilecek bir haberleşme

Detaylı

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişim ve Ağlar Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişimler Bilgisayar iletişimi, iki veya daha fazla bilgisayarın veya aygıtın

Detaylı

GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ

GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ Mehmet YILDIRIM 1 ve Ahmet ÖZKURT 2 1 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, İzmir, myildirim@btk.gov.tr

Detaylı

ikiden çok nokta arasında uygulanan Kablosuz Ağlar (Point-to-Multipoint)

ikiden çok nokta arasında uygulanan Kablosuz Ağlar (Point-to-Multipoint) Noktalar Arası Kablosuz Network Uygulaması TinaX CPE-2400 TinaX CPE-2400 B Binası TinaX WP-2400 A Binası Server PC Merkez Bina ikiden çok nokta arasında uygulanan Kablosuz Ağlar (Point-to-Multipoint) IP

Detaylı

IEEE 802.11g Standardının İncelenmesi

IEEE 802.11g Standardının İncelenmesi EHB 481 Temel Haberleşme Sistemleri Tasarım ve Uygulamaları 2014-2015 Güz Yarıyılı Proje Aşama Raporu: 2. Aşama Standardizasyon Çalışmalarını İncelemesi Aşama 2: Standartlaşma aktivitesinin getirileri

Detaylı

OpenScape 4000 V7. Kurumsal Çözümler Her Zaman Fark Yaratır Ocak 2014

OpenScape 4000 V7. Kurumsal Çözümler Her Zaman Fark Yaratır Ocak 2014 OpenScape 4000 V7 Kurumsal Çözümler Her Zaman Fark Yaratır Ocak 2014 OpenScape 4000 V7 Hibrit Dağıtık Yapı Örneği OpenScape 4000 V7 SoftGate IPDA AP 3700 OpenScape Access 3 OpenScape 4000 V7 Sanal Dağıtık

Detaylı

Uygulama 6. Sunum 5. Oturum 4. Taşıma 3. Ağ 2. Veri iletim 1

Uygulama 6. Sunum 5. Oturum 4. Taşıma 3. Ağ 2. Veri iletim 1 OSI MODELİ OSI Modeli Farklıbilgisayarların ve standartların gelişmesi ile sorunların ortaya çıkması nedeniyle ISO (International Organization for Standardization), OSI(Open Systems Interconnection) modelini

Detaylı

Mobil Internet Protokolleri. Alper E. Yegin alper@docomolabs-usa.com NTT DoCoMo USA Labs San Jose, California

Mobil Internet Protokolleri. Alper E. Yegin alper@docomolabs-usa.com NTT DoCoMo USA Labs San Jose, California Mobil Internet Protokolleri Alper E. Yegin alper@docomolabs-usa.com NTT DoCoMo USA Labs San Jose, California NTT DoCoMo USA Labs, San Jose, CA 4G+ Sun Microsystems, Menlo Park, CA (1997-2001) IPv6 (Solaris

Detaylı

Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde)

Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kullanıcı Kılavuzu Copyright 2007 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Windows, Microsoft Corporation şirketinin ABD'de tescilli ticari markasıdır. Bluetooth,

Detaylı

Ağ Donanımları NIC. Hub. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Hub. Hub

Ağ Donanımları NIC. Hub. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Hub. Hub Ağ Donanımları Kartlar NIC, Modem Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Repeater,, Access Point (Wireless), Transceiver, Bridge, Switch, Router Kablolar (Pasif Cihazlar) Coaxial, STP, UTP, Fiber Konnektörler (Connector)

Detaylı

Yeni Nesil Ağ Güvenliği

Yeni Nesil Ağ Güvenliği Yeni Nesil Ağ Güvenliği Ders 6 Mehmet Demirci 1 Bugün Taşıma katmanı güvenliği (TLS, SSL) İnternet katmanı güvenliği (IPSec) Kablosuz bağlantı güvenliği Güvenlik duvarları 2 SSL/TLS SSL ilk olarak Netscape

Detaylı

Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ

Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ BSM 453 KABLOSUZ AĞ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI Kablosuz Ağ Teknolojileri ve Uygulamaları 1 BSM 453 KABLOSUZ AĞ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI KABLOSUZ YEREL ALAN AĞ KURULUMLARI Kablosuz Ağ Teknolojileri

Detaylı

Nesnelerin İnternetinde 11 Bağlantı Protokolü

Nesnelerin İnternetinde 11 Bağlantı Protokolü Nesnelerin İnternetinde 11 Bağlantı Protokolü Nesnelerin internetini kapsayan ürün bandında uygulama geliştirici olarak çalışanlar mühendisler için farklı bağlantı protokolleri bulunmaktadır. Ürün ve sistemin

Detaylı

Bilgisayar Ağları ve Türleri

Bilgisayar Ağları ve Türleri Bilgisayar Ağları ve Türleri Bilgisayar ağı, birbirlerine bağlı ve birbirleri arasında metin, ses, sabit ve hareketli görüntü aktarımı yapabilen bilgisayarların oluşturduğu yapıdır. Ağlar sadece bilgisayarlardan

Detaylı

TCP / IP NEDİR? TCP / IP SORUN ÇÖZME

TCP / IP NEDİR? TCP / IP SORUN ÇÖZME TCP / IP NEDİR? TCP / IP SORUN ÇÖZME İki ya da daha fazla bilgisayarın birbirleriyle haberleşmesi için protokollere ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar doğrultusunda Uluslararası Standartlar Organizasyonu

Detaylı

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi Computers Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi Computers Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişim ve Ağlar Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Hedefler Başarılı iletişim için gerekli olan bileşenlerin amaçlarını açıklamak

Detaylı

- Kablo gücünün uyulması zorunlu biçimde tanımlanması ve elektriksel izolasyon gereksinimlerinin açıklanması.

- Kablo gücünün uyulması zorunlu biçimde tanımlanması ve elektriksel izolasyon gereksinimlerinin açıklanması. IEEE1394-1995 aygıtı nasıl çalışır? Giriş FireWire olarak da bilinen IEEE1394, Apple Computer Inc. tarafından 1980'lerde piyasaya sürülmüştür. FireWire, mevcut paralel veri yollarına ucuz bir alternatif

Detaylı

AĞ TEMELLERI. İSİM SOYİSİM: EMRE BOSTAN BÖLÜM: BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI ÜNİVERSİTE: NİŞANTAŞI KONU: Konu 5. TCP/IP

AĞ TEMELLERI. İSİM SOYİSİM: EMRE BOSTAN BÖLÜM: BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI ÜNİVERSİTE: NİŞANTAŞI KONU: Konu 5. TCP/IP AĞ TEMELLERI İSİM SOYİSİM: EMRE BOSTAN BÖLÜM: BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI ÜNİVERSİTE: NİŞANTAŞI KONU: Konu 5. TCP/IP 1 İÇİNDEKİLER 4.1. İnternet Adresleri 3 4.2. Ip Adresleme 3 4.3. Ip Adresi Çeşitleri 4

Detaylı

Tarzan: A Peer-to-Peer Anonymizing Network Layer 1 EMRE YESĐRCĐ 2 KONULAR Giriş Anonimlik Nedir? Tasarım ve Hedefler Kural Tanımı Kodlama Sonuç 3 Giriş Tarzan her düğümünde bir karıştırıcı olan bir peer

Detaylı

Ağ Nedir? Birden fazla bilgisayarın iletişimini sağlayan printer vb. kaynakları, daha iyi ve ortaklaşa kullanımı sağlayan yapılara denir.

Ağ Nedir? Birden fazla bilgisayarın iletişimini sağlayan printer vb. kaynakları, daha iyi ve ortaklaşa kullanımı sağlayan yapılara denir. TEMEL AĞ TANIMLARI Ağ Nedir? Birden fazla bilgisayarın iletişimini sağlayan printer vb kaynakları, daha iyi ve ortaklaşa kullanımı sağlayan yapılara denir WAN ve LAN Kavramları Bilgisayarlar ve paylaşılan

Detaylı

BĠLGĠSAYAR AĞLARI. 1-Bilgisayar ağı nedir? 2-Ağ türleri 3-Ağ bağlantıları 4-Ġnternet kavramı ve teknolojileri

BĠLGĠSAYAR AĞLARI. 1-Bilgisayar ağı nedir? 2-Ağ türleri 3-Ağ bağlantıları 4-Ġnternet kavramı ve teknolojileri BĠLGĠSAYAR AĞLARI 1-Bilgisayar ağı nedir? 2-Ağ türleri 3-Ağ bağlantıları 4-Ġnternet kavramı ve teknolojileri Ağ Kavramı Bilgisayarların birbirleri ile iletiģimlerini sağlamak, dosya paylaģımlarını aktif

Detaylı

Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks)

Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks) Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks) Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Ders konuları Wi-Fi ve IEEE 802.11 Mimari CSMA/CA MAC Katmanı Çerçeve

Detaylı

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM 1. Giriş 2. OSI Başvuru Modeli ve Katmanları 1. Fiziksel Donanım Katmanı (1.Katman) 2. Veri Bağlantı Katmanı (2.Katman) 1.Mantıksal Bağ Kontrolü Ağ Katmanı 2.Ortama Erişim

Detaylı

AĞ SĠSTEMLERĠ. Öğr. Gör. Durmuş KOÇ

AĞ SĠSTEMLERĠ. Öğr. Gör. Durmuş KOÇ AĞ SĠSTEMLERĠ Öğr. Gör. Durmuş KOÇ Ağ Ġletişimi Bilgi ve iletişim, bilgi paylaşımının giderek önem kazandığı dijital dünyanın önemli kavramları arasındadır. Bilginin farklı kaynaklar arasında transferi,

Detaylı

PAZARTESİ SALI 2015-2016 Ders Programı 1. Öğretim 09.00-09.50 10.00-10.50 11.00-11.50 12.00-12.50 HRT4291 WEB TABANLI CBS GR:11 Ü.GÜMÜŞAY EZ-121 ; D1-129 HRT4291 WEB TABANLI CBS GR:22 Ü.GÜMÜŞAY EZ-121

Detaylı

Görsel Programlama DERS 12. Görsel Programlama - Ders12/

Görsel Programlama DERS 12. Görsel Programlama - Ders12/ Görsel Programlama DERS 12 1 Java Ağ İşlemleri (Java Networking) Birbirleri ile ağ araçları ve kabloları ile bağlantılı bilgisayarlar bir ağ sistemi oluştururlar. İnternet, şirketlerin yerel bilgisayar

Detaylı

www.airties.com 7/24 destek hattı 444 0 239 Kolay kurulum CD si Üç yıl garanti Üç yıl garanti YM.WR.5341.UM.TR.D01REV07062011

www.airties.com 7/24 destek hattı 444 0 239 Kolay kurulum CD si Üç yıl garanti Üç yıl garanti YM.WR.5341.UM.TR.D01REV07062011 www.airties.com Kolay kurulum CD si Üç yıl garanti 7/24 destek hattı 444 0 239 7/24 destek hattı 444 0 239 Üç yıl garanti YM.WR.5341.UM.TR.D01REV07062011 Kablosuz yaşam Hızlı kurulum kılavuzu Kablosuz

Detaylı

Bilgisayar Ağları ve Ağ Güvenliği DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN GENÇOL HİTİT ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH.

Bilgisayar Ağları ve Ağ Güvenliği DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN GENÇOL HİTİT ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. Bilgisayar Ağları ve Ağ Güvenliği DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN GENÇOL HİTİT ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) Bilgisayarlar arasında veri haberleşmesini

Detaylı

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ Derleyen: Prof. Dr. Güngör BAL Bölüm 6 Telekomünikasyon ve Ağlar Prensipler ve Öğrenme Hedefleri Etkin haberleşme, organizasyonların başarıları için önemlidir Haberleşme

Detaylı

Kablosuz Kullanıcı Kılavuzu

Kablosuz Kullanıcı Kılavuzu Kablosuz Kullanıcı Kılavuzu Telif Hakkı 2007 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Windows; Microsoft Corporation kuruluşunun ABD'de tescilli ticari markasıdır. Bluetooth; sahibinin ticari markasıdır

Detaylı

İsimler : Çağdaş YÜREKLİ - Mustafa ÜNSAL - Emre UZUN - Köksal İÇÖZ Numaralar : 040080459-040090282 - 040090275-040090295 Grup No : E-1

İsimler : Çağdaş YÜREKLİ - Mustafa ÜNSAL - Emre UZUN - Köksal İÇÖZ Numaralar : 040080459-040090282 - 040090275-040090295 Grup No : E-1 EHB 481 Temel Haberleşme Sistemleri Tasarım ve Uygulamaları 2014-2015 Güz Yarıyılı Proje Aşama Raporu: 1. Aşama Standardizasyon Çalışmalarını İncelemesi Aşama 1: Standartlaşma aktivitesinin amacı İsimler

Detaylı

Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ

Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ BSM 453 KABLOSUZ AĞ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Kablosuz Ağ Teknolojileri ve Uygulamaları 1 BSM 453 KABLOSUZ AĞ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI KABLOSUZ

Detaylı

Veri İletişimi, Veri Ağları ve İnternet

Veri İletişimi, Veri Ağları ve İnternet Veri İletişimi, Veri Ağları ve İnternet 2. Ders Yrd. Doç. Dr. İlhami M. ORAK Veri İletişimi Nedir? Haberleşmenin temel problemi bir noktadan gönderilen mesajın diğer noktada aynı veya aynıya yakın bir

Detaylı

Bilgisayar Ağları. Ağı oluşturan cihazlar. Coğrafi koşullara göre ağın sınıflandırılması (LAN, MAN, WAN)

Bilgisayar Ağları. Ağı oluşturan cihazlar. Coğrafi koşullara göre ağın sınıflandırılması (LAN, MAN, WAN) Ag Teknolojileri Bilgisayar Ağları Bir bilgisayar ağı, iki veya daha fazla bilgisayarın bir iletişim aracı üzerinden(kablolu veya kablosuz), tüm iletişim, yazılım ve donanım bileşenleri ile birlikte bağlanarak

Detaylı

LASERJET ENTERPRISE M4555 MFP SERIES. Yazılım Yükleme Kılavuzu

LASERJET ENTERPRISE M4555 MFP SERIES. Yazılım Yükleme Kılavuzu LASERJET ENTERPRISE M4555 MFP SERIES Yazılım Yükleme Kılavuzu HP LaserJet Enterprise M4555 MFP Series Yazılım Yükleme Kılavuzu Telif Hakkı ve Lisans 2011 Copyright Hewlett-Packard Development Company,

Detaylı

DOD / DEPARMENT OF DEFENCE

DOD / DEPARMENT OF DEFENCE DOD / DEPARMENT OF DEFENCE TCP/IP protokol grubunun referans aldığı DoD modeli 4 ayrı katmandan oluşur. Ağ Arayüz Katmanı İnternet Katmanı Aktarım Katmanı Uygulama Katmanı DoD / Deparment of Defence Ağ

Detaylı

Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011

Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011 Bölüm 1 Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011 Dijital Dünyada Yaşamak Hedefler Bilgisayar kullanabilmenin günümüzde başarılı olmak için neden son derece önemli olduğu Bilgisayar sözcüğünün tanımlanması

Detaylı

AĞ HİZMETLERİ. Öğr.Gör.Volkan ALTINTAŞ. Version 4.0

AĞ HİZMETLERİ. Öğr.Gör.Volkan ALTINTAŞ. Version 4.0 AĞ HİZMETLERİ Öğr.Gör.Volkan ALTINTAŞ Version 4.0 İSTEMCİ SUNUCU İLİŞKİSİ İnsanlar her gün başkalarıyla iletişim kurmak ve rutin görevlerini yerine getirmek için ağ ve İnternet üzerinden sağlanan hizmetleri

Detaylı

MODBUS PROTOKOLÜ ÜZERİNDEN KABLOLU VE KABLOSUZ ENERJİ İZLEME SİSTEMİ

MODBUS PROTOKOLÜ ÜZERİNDEN KABLOLU VE KABLOSUZ ENERJİ İZLEME SİSTEMİ MODBUS PROTOKOLÜ ÜZERİNDEN KABLOLU VE KABLOSUZ ENERJİ İZLEME SİSTEMİ 192.168.1.0 Networkunda çalışan izleme sistemi PC Eth, TCP/IP Cihaz 1, Cihaz 2, Şekil-1 U 200 Şekil-1 deki örnek konfigürasyonda standart

Detaylı

Doç. Dr. Cüneyt BAYILMIŞ

Doç. Dr. Cüneyt BAYILMIŞ BSM 460 KABLOSUZ ALGILAYICI AĞLAR 1 BSM 460 KABLOSUZ ALGILAYICI AĞLAR 2. Hafta MAKİNELER ARASI İLETİŞİM (Machine-to-Machine Communication, M2M) 2 Giriş Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında en önemli

Detaylı

KABLOSUZ AĞLAR MODÜLÜ

KABLOSUZ AĞLAR MODÜLÜ KABLOSUZ AĞLAR MODÜLÜ 1. KABLOSUZ AĞLAR 1.1. Kablosuz Teknolojiler Kablosuz iletişim, kablolu iletişimin yanı sıra bir noktadan başka bir noktaya kablo hattı kullanmadan veri, ses veya görüntü taşınmasına

Detaylı

KV-N1058X Belge tarayıcı İŞLETMENİZİN KALBİNE UZANACAK BİR TARAMA DENEYİMİ ÇALIŞMA BIÇIMINIZE GÖRE TASARLANMIŞ AĞ TARAYICISI

KV-N1058X Belge tarayıcı İŞLETMENİZİN KALBİNE UZANACAK BİR TARAMA DENEYİMİ ÇALIŞMA BIÇIMINIZE GÖRE TASARLANMIŞ AĞ TARAYICISI KV-N1058X Belge tarayıcı İŞLETMENİZİN KALBİNE UZANACAK BİR TARAMA DENEYİMİ ÇALIŞMA BIÇIMINIZE GÖRE TASARLANMIŞ AĞ TARAYICISI Gerekli olan her yere tarama yapın Ofis ortamları, çalışma alanları ve iş faaliyetleri

Detaylı

NETWORK BÖLÜM-4 AĞ TOPOLOJİLERİ. Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

NETWORK BÖLÜM-4 AĞ TOPOLOJİLERİ. Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU NETWORK BÖLÜM-4 AĞ TOPOLOJİLERİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI Topoloji nedir? Kelime anlamı itibarı ile yerleşim planı demektir. Bir ağdaki bilgisayarların

Detaylı

BİLGİ NOTU. SpeedTouch 580. Kablosuz ADSL Modem

BİLGİ NOTU. SpeedTouch 580. Kablosuz ADSL Modem BİLGİ NOTU SpeedTouch 580 Kablosuz ADSL Modem SpeedTouch 580 Kablolu USB Kurulumu (MS Windows 98) 1. 2. SpeedTouch Kurulum CD sini taktıktan sonra lütfen bekleyiniz. SpeedTouch Kurulum Sihirbazı ekranı

Detaylı

Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri. Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu

Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri. Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu General Packet Radio Service Temel İlkleri Bu sunumda GPRS in temel ilkelerini, sistem özelliklerini, uygulama

Detaylı

ENERJİ HATLARI ÜZERİNDEN İLETİŞİM (POWERLINE COMMUNICATION)

ENERJİ HATLARI ÜZERİNDEN İLETİŞİM (POWERLINE COMMUNICATION) ENERJİ HATLARI ÜZERİNDEN İLETİŞİM (POWERLINE COMMUNICATION) PLC - Elektrik Hatları Üzerinden Haberleşme PLC (Power Line Communication) mevcut güç hatları üzerinden sistemler arası veri alış verişini sağlamak

Detaylı

Nagios XI Günümüzün talep gören kurumsal gereksinimleri için en güçlü BT altyapısı gözetim ve uyarı çözümüdür.

Nagios XI Günümüzün talep gören kurumsal gereksinimleri için en güçlü BT altyapısı gözetim ve uyarı çözümüdür. Nagios Enterprises, kurumsal ölçekte, BT altyapı gözetiminde endüstri standardı olan Nagios için resmi ürünler, hizmetler ve çözümler sunuyor. Dünya çapında yüz binlerce kullanıcıyla Nagios bilgi teknolojileri

Detaylı

Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde)

Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kullanıcı Kılavuzu Copyright 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Microsoft ve Windows, Microsoft Corporation kuruluşunun ABD'de tescilli ticari markalarıdır.

Detaylı

Veri İletişimi Data Communications

Veri İletişimi Data Communications Veri İletişimi Data Communications Suat ÖZDEMİR Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 12. Çoklu Erişim Çoklu Erişim İletişimde bulunan uç noktalar arasında her zaman atanmış bir kanal bulunmayabilir

Detaylı

KABLOSUZ İLETİŞİMDE KULLANILAN TEMEL KAVRAMLAR

KABLOSUZ İLETİŞİMDE KULLANILAN TEMEL KAVRAMLAR KABLOSUZ İLETİŞİMDE KULLANILAN TEMEL KAVRAMLAR Elektromanyetik dalga Kablosuz iletişim bilgi taşıyan anlamlı sinyallerin bir frekans kullanılarak uç birimler arasında taşınmasıdır. Bilginin taşınması elektromanyetik

Detaylı

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ İNTERNET VE AĞLAR İnternet Nedir? Dünya genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. İnternetin

Detaylı

BSM 532 KABLOSUZ AĞLARIN MODELLEMESİ VE ANALİZİ OPNET MODELER

BSM 532 KABLOSUZ AĞLARIN MODELLEMESİ VE ANALİZİ OPNET MODELER BSM 532 KABLOSUZ AĞLARIN MODELLEMESİ VE ANALİZİ OPNET MODELER Yazılımı ve Genel Özellikleri Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Kablosuz Ağların Modellemesi ve Analizi 1 OPNET OPNET Modeler, iletişim sistemleri ve

Detaylı

Bölüm. Internet: Dayandığı Teknik Temeller

Bölüm. Internet: Dayandığı Teknik Temeller Bölüm Internet: Dayandığı Teknik Temeller 8 Bilgisayar Ağları Temelleri İletişim Ağları Yapısal Modeli Bu bölümde bilgisayar ağlarının birbirleri ile olan iletişimi (internetworking) konusunda bazı temel

Detaylı

BİLGİ NOTU. SpeedTouch 585 Kablosuz ADSL Router

BİLGİ NOTU. SpeedTouch 585 Kablosuz ADSL Router BİLGİ NOTU SpeedTouch 585 Kablosuz ADSL Router SpeedTouch 585 Kablolu Ethernet Kurulumu (MS Windows 98) 1. 2. SpeedTouch Kurulum CD sini taktıktan sonra lütfen bekleyiniz. SpeedTouch Kurulum Sihirbazı

Detaylı

İletişim Birimleri. Çıkış Birimleri. Giriş Birimleri. İşlem Birimi. Depolama Birimleri. Bellek Birimleri

İletişim Birimleri. Çıkış Birimleri. Giriş Birimleri. İşlem Birimi. Depolama Birimleri. Bellek Birimleri İletişim Birimleri Giriş Birimleri İşlem Birimi Çıkış Birimleri Bellek Birimleri Depolama Birimleri İletişim Birileri Ağ İletişimi Ethernet Kartı, Kablosuz Ağ Kartı, Modem, Switch Ethernet Kartı Ethernet

Detaylı

ENDÜSTRİYEL. Pazarlara Yönelik Sinyal İletim Çözümleri

ENDÜSTRİYEL. Pazarlara Yönelik Sinyal İletim Çözümleri ENDÜSTRİYEL Pazarlara Yönelik Sinyal İletim Çözümleri Enerji İletimi ve Dağıtımı için Data Networking Çözümleri Kritik Uygulama Görevlerinin Global Liderinden Trafo Merkezleri için Çözümler 2 Belden enerji

Detaylı

Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kullanıcı Kılavuzu

Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kullanıcı Kılavuzu Kablosuz (Yalnızca Belirli Modellerde) Kullanıcı Kılavuzu Telif Hakkı 2007 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Windows; Microsoft Corporation kuruluşunun ABD de tescilli ticari markasıdır. Bluetooth;

Detaylı

Taşınabilir Teknolojiler

Taşınabilir Teknolojiler Taşınabilir Teknolojiler Nelerdir? Akıllı cep telefonları Dizüstü bilgisayarlar Tablet PC ler Giyilebilir teknolojiler Akıllı cep telefonları Fotoğraf makinesi, video kamera, sesli ve görüntülü ortam oynatıcılar,

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUVARI DENEY 1

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUVARI DENEY 1 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUVARI DENEY 1 Yerel Ağlar (LANs) ve Ethernet ÖN BİLGİ Yerel Ağ ve Ethernet Bilgisayar ağları, yerel ve geniş alan ağları olarak

Detaylı

VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ

VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ Bölüm-2 Resul DAġ rdas@firat.edu.tr VERİ HABERLEŞMESİ TEMELLERİ Veri İletişimi İletişimin Genel Modeli OSI Referans Modeli OSI Modeli ile TCP/IP Modelinin Karşılaştırılması

Detaylı

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü:

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü: MOBİL PAZARLAMA -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü: MOBİL PAZARLAMA Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine

Detaylı

TEKNOLOJİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

TEKNOLOJİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ WLAN, WiMAX ve UMTS TEKNOLOJİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ Yrd. Doç. Dr.Aktül Kavas Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi aktul.kavas@gmail.com Telsiz geniş band teknolojileri, bilginin

Detaylı

Bilgisayar kaynağı ağ kaynak sağlayıcısı

Bilgisayar kaynağı ağ kaynak sağlayıcısı HAFTA 1 KABLOLAR Giriş Bilgisayar ağı birbirlerine bağlı ve birbirleri arasında metin, ses, sabit ve hareketli görüntü aktarımı yapabilen bilgisayarların oluşturduğu yapıdır. Ağlar sadece bilgisayarlardan

Detaylı

Datagate, Belkin N Serisi ile kablosuz özgürlük sunuyor

Datagate, Belkin N Serisi ile kablosuz özgürlük sunuyor BASIN BÜLTENİ Datagate, Belkin N Serisi ile kablosuz özgürlük sunuyor Datagate Bilgisayar, Türkiye distribütörü olduğu Belkin International ın N serisi kablosuz ağ iletişim ürünlerini Türk tüketici ile

Detaylı

11. KABLOLU VE KABLOSUZ İLETİŞİM

11. KABLOLU VE KABLOSUZ İLETİŞİM 11. KABLOLU VE KABLOSUZ İLETİŞİM Diyelim ki bir gezideyiz fakat diz üstü bilgisayarımızı evde bıraktık ve elektronik postamıza ulaşmak istiyoruz. Hiç problem değil; sadece mesaj alabilen ve internete bağlanabilen

Detaylı

TEMEL NETWORK CİHAZLARI

TEMEL NETWORK CİHAZLARI TEMEL NETWORK CİHAZLARI LAN (Local Area Network); yüksek hızlı, düşük hatalı ve küçük coğrafi alan kaplayan (bir uçtan diğer uca beş bin metreye kadar) ağlardır. Yani LAN; bir binadaki ya da küçük bir

Detaylı

03/03/2015. OSI ve cihazlar. Ağ Donanımları Cihazlar YİNELEYİCİ (REPEATER) YİNELEYİCİ (REPEATER) Yineleyici REPEATER

03/03/2015. OSI ve cihazlar. Ağ Donanımları Cihazlar YİNELEYİCİ (REPEATER) YİNELEYİCİ (REPEATER) Yineleyici REPEATER Ağ Donanımları Cihazlar OSI ve cihazlar OSI Katmanı Uygulama Sunum Oturum Taşıma Ağ Veri İletim Fiziksel Cihaz Yönlendirici (Router) Katman 3 Switch Köprü (Bridge) Katman 2 Switch NIC, Yineleyici (Repeater)

Detaylı

Bilgisayar Sistemleri ilk ortaya çıktığında...

Bilgisayar Sistemleri ilk ortaya çıktığında... Bilgisayar Ağları Bilgisayar Sistemleri ilk ortaya çıktığında... Merkezi yapıya sahip ENIAC (1945) ~167 m² 30 ton IBM 650 (1960) K.G.M Dk.da ~ 74000 işlem 12 yıl kullanılmıştır http://the eniac.com www.kgm.gov.tr

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Kas Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Kas Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2013 2014 GÜZ Yarıyılı 05-06 Kas. 2013 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU DoD / Deparment of Defence TCP/IP protokol grubunun referans aldığı DoD modeli 4 ayrı katmandan

Detaylı

AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) Asimetrik Sayısal Abone Hattı, veri ve ses iletiminin aynı

Detaylı

WLAN LAN WWAN WMAN WPAN IEEE

WLAN LAN WWAN WMAN WPAN IEEE WLAN LAN WWAN WMAN WPAN IEEE SEMBOLLE Wireless Local Area Network Local Area Network Wireless Wide Area Networks Wireless Metropolitan Area Networks Wireless Personal Area Networks The Institute of Electrical

Detaylı

2. hafta Bulut Bilişime Giriş

2. hafta Bulut Bilişime Giriş 1 2. hafta Bulut Bilişime Giriş 3. Bulut Bilişime Duyulan İhtiyaç Son yıllarda veri kullanımında görülen artışlar sayesinde verinin elde edilmesi ve üzerinde analizler yapılarak genel değerlendirmelerde

Detaylı