TG 2 ÖABT TÜRKÇE KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ TG 2 ÖABT TÜRKÇE Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

3 2015 ÖABT / TÜR TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ TG 2 1. Konuşma becerisi gibi yazma becerisi de bir anlatma sürecidir. Her iki beceride de yani anlatma sürecinde anlatım belirli bir fikir etrafında, ana fikir etrafında geliştirilir ve yardımcı fikirlerle desteklenir. Yazılı ve sözlü anlatımlarda kurulan cümlelerin dilin kurallarına uygun olması gerekir. Anlatımın içeriğine uygun yol ve teknikler kullanılır. Ancak yazılı anlatımda, bulunulan ortama göre ifade tutumu geliştirme imkânı yoktur. Dolayısıyla doğru cevap I, II ve III tür. 4. Öğrencilerin okuduklarını; kalite, kıymet/ değer, tutarlılık, yanlılık, gerçeklik, doğruluk, yeterlilik gibi pek çok açıdan değerlendirdiği, okuma anlama türü sorgulayıcı anlamadır. Bu anlama türünde öğrenci yazarın amaç ve tutumunu, konuyu ortama göre değerlendirme şeklini, metnin dilini, metnin yapısını, metindeki bilgilerin kaynaklarını ve yazarın uzmanlığını da değerlendirebilir. Değerlendirme olması anlam inceliklerine dikkat etmeyi gerektirdiğinden A ve B seçenekleri, kişisel görüşlerle yorum yapılmadığı için D, eksik olan bir metnin tamamlanmamış olması sebebiyle E seçenekleri elenir. 7. Dinleyicinin yeterli zekâ olgunluğuna erişmiş ya da erişmemiş olması dinlemeyi etkilediğinden A, ilgi ve istek duyulan konuların daha iyi dinleniliyor olması ve dinlemeyi başlatan etmenlerden birisi olması sebebiyle B, dinlemenin belirli bir hedef doğrultusunda gerçekleştirilen bir etkinlik olması sebebiyle D, dinlemenin başarılı bir anlamlandırma süreci olabilmesi için ise dikkatin gerekli olmasından dolayı E seçenekleri dinlemeyi etkileyen bireysel faktörler olarak değerlendirilebilir. Ancak dinleyici istekli ve dikkatli de olsa gürültünün çok olduğu bir ortamda dinlemeyi gerçekleştiremeyebilir ki bu da ortamdan kaynaklıdır. 2. Selim Öğretmen in öğrencisinin, gerekçelerini dinledikten sonra öğrencisiyle konuşması ve onu aldığı karardan vazgeçirmiş olması öğrencilerini ikna ettiğini göstermektedir. Öğretmenin kendisini öğrencinin yerine koyması söz konusu olmadığı için A, öğrenci üretime sevk edilmediği için B, yönlendirme ile konuşma yaptırılmadığı için C, farklı görüşlerin olumlu veya olumsuz yönleri değerlendirilmediği için D seçenekleri elenir. 5. B deki Okuduğu metnin konusunu belirleyebiliyor mu?, C deki Ana fikri ve yardımcı fikirleri tespit edebiliyor mu?, D deki Anlatılanları kendi cümleleriyle özetleyebiliyor mu? ve E deki Metnin yazılma amacını belirleyebiliyor mu? sorularının cevabı ancak metin okunup anlaşıldıktan sonra verilebilir. Dolayısıyla bu seçenekler doğru cevap olamaz. Ancak A daki İlgi ve ihtiyaçlarına göre okuma metni seçebiliyor mu? sorusu okuma daha başlamadan sorulup cevaplanabilecek bir sorudur. Dolayısıyla A seçeneği okuma anlama sürecinin sonunda anlamayı ölçmeye yönelik sorulamaz. 8. Dinlediklerini/izlediklerini kronolojik sıra ve mantık akışı içinde özetler. Dinlediklerine/ izlediklerine ilişkin sorular oluşturur. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin sorulara cevap verir. Dinlediklerinde/izlediklerinde yer alan öznel ve nesnel yargıları ayırt eder. Dinlediklerine/izlediklerine ilişkin karşılaştırmalar yapar. Bu kazanımlar görüldüğü üzere dinlenilenin anlamlandırılmasına ve anlamlandırılanın çözümlenmesine yöneliktir. Dolayısıyla doğru cevap A, B, C, E seçeneklerinden herhangi biri değil D seçeneğidir. 3. Konuşmasında nezaket kurallarını uyar. Olayları ve bilgileri sıraya koyarak anlatır. Konuşmasında sebep-sonuç ilişkileri kurar. Konuşmasında amaç-sonuç ilişkileri kurar. Konuşmacının yani öğrencinin konuşma kurallarına riayet ederek konuşması amacına hizmet eden kazanımlardır. Dolayısıyla doğru cevap A, B, C ve D seçeneklerinden herhangi biri değil E seçeneğidir. Bu kazanımların dışında dokuz kazanım daha vardır. Bu kazanımlar için İhtiyaç Türkçe ÖABT setinin dördüncü modülüne bakınız. 6. Okuduklarını kendi hayatıyla ve günlük hayatla karşılaştırır. Metnin başlığı ile içeriği arasındaki ilişkiyi ortaya koyar. Okuduğu metne farklı başlıklar bulur. Metnin yazarı veya şairi hakkında bilgi edinir. Yukarıdaki kazanımlar okuduğu metni anlama ve çözümleme amacına hizmet eden kazanımlardır. Ancak Okuduğu metinde geçen kelime, deyim ve atasözlerini cümle içinde kullanır. kazanımı söz varlığını zenginleştirme amacına aittir. Bu bilgilerden hareketle doğru cevabın A, C, D, E seçeneklerinden herhangi biri değil B seçeneği olduğu görülür. 9. Yaşına ve seviyesine uygun sanat ve bilim etkinliklerine; şiir, hikâye, masal dinletilerine dinleyici/izleyici olarak katılabilen; çok yönlü iletişim araçlarındaki yayınlardan ilgi, istek ve ihtiyaçlarına uygun olanlarını takip edebilen; kaset, CD, film vb. kaynaklardan kişisel arşiv oluşturabilen kişi etkili bir dinleyici ve izleyicidir. Bu kişi için, etkili dinleme ve izleme alışkanlığı kazanmış, denilebilir. Bu bilgilerden hareketle doğru cevabın A seçeneği olduğu görülecektir. 3

4 10. Yazılı anlatım türlerinin bazıları estetik kaygıyla üretilirken bazıları fayda amaçlı olarak üretilir. Fayda amaçlı ürünler genelde okuyucuyu bilgilendirirken estetik ürünler hoş vakit geçirmek için oluşturulur. Hikâye edici yazma yoluyla yazılmış bir metin estetik kaygıyla oluşturulmuş edebî metinler sınıfında yer alır. Ancak A, B, C ve E seçenekleri, düşünce odaklı estetik kaygıdan uzak bir şekilde oluşturulmuş metinler arasında yer alır. 13. Vurgu, kelimeler seslendirilirken bir hecesinin ya da kelimenin tamamının daha baskın olarak söylenmesidir. Durak, konuşma anında nefes almak için veya konuşmayı monotonluktan kurtarmak için konuşma anında verilen kısa aralardır. Ton, konuşmadaki kelime ve cümlelere göre sesin alçaltılıp yükseltilmesi, sertleşmesi ve incelmesi ile kazandığı anlam değerleridir. Akıcılık konuşmanın herhangi bir engele maruz kalmaksızın gerçekleştirilebilmesidir. Bükümlülük ise sesin musikisi olarak tanımlanabilen; sesin yüksek-alçak tonda, hızlı - yavaş, duraklamalı - duraklamasız, vurgulu - vurgusuz arasında değişerek konuşmanın monoton olmasını engelleyen dil unsurudur. 16. A seçeneğinde temel cümleciğe Belli olan ne? sorusu sorulduğunda alınacak cevap onunla tekrar konuşmanın bir şey değiştirmeyeceği olacaktır. Belli olma işini yapan bu yan cümlecik temel cümleciğin öznesi konumundadır. Ancak diğer seçeneklerdeki yan cümlecikler neyi sorusuna cevap veren ve yapılan işten etkilenen unsurlardır yani nesne konumundadır. Bu bilgilerden hareketle doğru cevabın B, C, D ve E seçeneklerinin biri değil A seçeneği olduğu söylenebilir. 11. Öğrencilerin gruplara ayrılmış olması ve her gruba farklı cümleler verilerek hikâyeye giriş yaptırılmış olması ve hikâye yazımı için öğrencilere ikişer dakika verilmesi ve bunun ilerledikçe artırılması yuvarlak masa yazarlığına işaret etmektedir. Yuvarlak masa yazarlığında metin son turda ilk öğrenciye döner, gerekirse ilk öğrenci hikâyeyi sonlandırır. Sürecin sonunda en beğenilen hikâye seçilir. Bu bilgilerden hareketle doğru cevabın B seçeneği olduğu görülecektir. 14. A seçeneğindeki dipnot (dip notu), B seçeneğindeki hücumbot (hücum botu), C seçeneğindeki dil bilim (dil bilimi), E seçeneğindeki otopark (oto parkı) sözcükleri tekil 3. kişi iyelik eki -ı ve -sı ekinin bazı tamlamalarda düşmesi ve bu hâliyle kalıcı isimler oluşturmasına örnek kullanımlardır. Ancak D seçeneğindeki buzdolabı sözcüğünde söz konusu -ı eki düşmemiştir. Dolayısıyla doğru cevap A, B, C ve E seçeneklerinden herhangi biri değil D seçeneğidir. 17. Çek dil bilimci Mathesius un girişimleriyle 1926 yılında kurulan; Karcevski, Troubetskoy ve Jakobson gibi önemli dil bilimcilerin katılımıyla büyüyen ve Troubetskoy tarafından ortaya atılan dil seslerinin incelenmesi esas alınarak çalışmalar yapan dil bilim okulu Prag okuludur. Bu okulu tanımlayan temel sözcük işlevselciliktir. Port-Royal okulunun öncüsü Scaliger dir. Kopenhag okulu Saussure ün ilkeleri ile oluşturulmuştur. İskenderiye okulu dile kurallar çerçevesinde yaklaşmıştır. Bu bilgilerden hareketle bakıldığında doğru cevabın D seçeneği olduğu görülecektir. 12. Anlayarak okuyabilmek için metnin konusunun, yapısının, ana düşüncesinin ve yardımcı düşüncelerin belirlenmesi gerekmektedir ancak hızlı okuma tekniklerinin belirlenmesine gerek yoktur. Soru kökünde anlayarak hızlı okuma denilmediği için hızlı okuma tekniklerine ihtiyaç duyulmaz. Hızlı okuma teknikleri anlamaya engel değildir, anlayarak okuma için kullanılması da şart değildir. Hızlı okuma anlamdan çok sürece yönelik bir eylemdir. 15. Sözcükler türlerine göre temelde isim, sıfat, zamir veya zarf olarak kullanılabilirler. Varlıkların tanımlamasını yapan sözcükler isim, isimleri niteleyen sözcükler sıfat, isimlerin yerini tutan sözcükler zamir ve fiilleri niteleyen sözcükler zarf olarak adlandırılır. A seçeneğindeki yapayalnız sözcüğü kalmak eylemini, B seçeneğindeki samimi sözcüğü davranmak eylemini, C seçeneğindeki koşarak sözcüğü geçti eylemini, E seçeneğindeki kaba sözcüğü konuşmak eylemini nitelemekte olduğu için zarf görevindedir. D seçeneğindeki savunmasız sözcüğü ise yan ismini nitelediği için sıfat görevindedir. 18. Bir dilin lehçelerini, şivelerini ve bu kollar içinde ortaya çıkan ağızları inceleyen bilim dalı diyalektolojidir. Semantik, dildeki anlam düzlemini inceleyen bilim dalıdır. Etimoloji, kısaca köken bilimi olarak tanımlanır ve sözcüklerin kökenini inceler. Gramer dili dil bilgisi kuralları çerçevesinde inceler. Sentaks ise öbek ve tümcelerin yapısını inceleyen bilim dalıdır. Dolayısıyla doğru cevap B, C, D ve E seçeneklerinden herhangi biri değil A seçeneğidir. 4

5 19. Metnin dış yapısındaki (biçim) bileşenlerin dil bilgisel ilişkileridir. Bu ilişkilerin ortaya çıkardığı tüm kullanımlar oluşturduğu kapsamdır. Metindeki bilgilerin belli birlik ve bütünlük içinde zihinde anlamsal olarak bir sıra yaratması, canlanması, metinde işlenen konu etrafında toplanmasıdır. Metin ve kullanılan ortam arasındaki uyumdur. Bir sözün nasıl söylediği kadar ne zaman ve hangi durumda söylendiği de oldukça önemlidir. Bir metnin önceki metinlerle ilişkili olması ve sonraki metinler için bir beklenti oluşturması durumudur. Bağdaşıklık Tutarlılık Duruma uygunluk Metinler arasılık Tablodaki kavramlar seçeneklerle eşleştirildiğinde D seçeneği dışarıda kalmaktadır. Açıklamalar arasında amaçlılık bulunmamaktadır. Amaçlılık metnin bir hedef doğrultusunda belli bir amaç için yazılmış olmasıdır. 21. Çocuk kitaplarının faydaları şunlardır: Çocukların hayal güçlerini zenginleştirir. Problem çözme becerilerini geliştirir. Soru sorabilme ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirir. Okuma alışkanlığı kazandırır. Kitaplar sayesinde kelime hazineleri genişler. Çevresinde olan ve gerçek hayata dair birçok şeyi anlamlandırmalarına yardımcı olur. Çocuk kitapları merak duygusunu kamçılar, çocukları okumaya teşvik eder. Dil gelişimine olumlu etkileri vardır. Çocuğun gelişimi için birçok yararı olan çocuk kitapları, yazarın hayatı hakkında bilgi vermez. 22. Çocuk Yüzlü Yazılar Mustafa Ruhi Şirin e Virgülün Başından Geçenler Ülkü Tamer e, Dondurmalı Sinema Oktay Akbal a, Yazıları Seven Ayı Fazıl Hüsnü Dağlarca ya ait Cumhuriyet Dönemi çocuk edebiyatı eserleridir. Yürekdede ile Padişah, Katıraslan, Ağaçkakanlar, Kuşların Dili adlı eserler Cahit Zarifoğlu na aittir. Muzaffer İzgü nün ise çocuk edebiyatı ürünü olarak nitelendirilen Ekmek Parası, Can Dayım, Uzay Dolmuşu Kalkıyor, Zıkkımın Kökü, Bülbül Düdük adlı eserleri vardır. 24. Soruda numaralandırılmış cümlelerde anlamları verilen kavramlar, eski Türk şiirinde geçen terimlerdir. I. cümledeki mani metinlerinde geçen ve ilahi anlamına gelen sözcük başik; II. cümledeki bulmaca, atasözü, türkü anlamlarında kullanılan sözcük takmak; III. cümledeki şiirin vezni olarak kullanılan sözcük kög ve IV. cümledeki Buda yı öven ilahi, şiir dizesi anlamlarında kullanılan sözcük padak kavramlarıyla eşleştirilebilmektedir. Şlok, Budist Uygurlar arasında büyük epik şiirlere verilen addır. Methiye özelliği taşır. 25. Atabetü l - Hakayık Hakaniye lehçesiyle (Doğu Türkçesi) yazılan manzum bir eserdir. 14 bab, 40 beyit ve 101 dörtlükten oluşur. Aruzun feûlün feûlün feûlün feûl kalıbıyla yazılmıştır. Eserin giriş bölümü beyitlerden oluşur ve gazel şeklinde kafiyelenmiştir, ana bölüm ise dörtlükler hâlinde yazılmış ve mâni şeklinde kafiyelenmiştir. Eserde Allah a, Peygambere, Dört Halife ye ve eserin sunulduğu Emir Dâd Sipahsalâr a övgüler bulunur. Bilginin faydası, cehaletin zararları, dünyanın geçiciliği, cömertlik, yumuşak huyluluk eserde işlenen konulardır. Parçadaki V. cümlede verilen özellik yy. da Kerderli Mahmut Bin Ali tarafından kaleme alınan Nehcü l-feradis e aittir. 20. Diller yapı bakımından sınıflandırıldıklarında üç gruba ayrılır. Bunlar; tek heceli (yalınlayan) diller, eklemeli (bitişken) diller, çekimli (bükümlü) dillerdir. Çin dili, Himalaya dili, Afrika dili, Endonezya dili, ayrıca Tibet dili ve Vietnam dili yalınlayan dillerdendir. Ancak Hint dili bir diğer tabirle Hintçe çekimli diller grubunda yer alır. Dolayısıyla doğru cevap A, C, D, E seçeneklerinden herhangi biri değil B seçeneğidir. 23. Parçada özellikleri verilen Howard Pyle e ait bu eser Robin Hood isimli eserdir. Robin Hood adlı kahraman eserde tam bir halk kahramanı olarak anlatılmıştır. Eser, 100 temel eser arasında yer almaktadır. Seçeneklerde verilen diğer eserlerin ise yazarları şu şekildedir: Peter Pan James Matthew Barrie Tom Sowyer Mark Twain Oliver Twist Charles Dickens Üç Silahşörler Alexandre Dumas 26. Hikâye anlatıcıları halk hikâyesine başlamadan önce hikâyenin başında manzum olarak fasıl adı verilen şiirler söyler. Fasıl bölümünde âşık ustalığını göstermek için saz eşliğinde aruz veya heceyle bir divanî söyler. Sonrasında döşeme adı verilen mensur tekerlemelerle hikâye başlatılır. Olaylar hikâyenin asıl bölümünde geçer. Hikâyenin sonunda olayların çözüldüğü, duanın okunduğu duvak kapama bölümüyle hikâye bitirilir. 5

6 27. Parçada anlatılan âşık, Sümmani dir. Âşık, Erzurum da doğmuştur. Hayalî sevgilisi Gülperi yi aramak için Azerbaycan, İran, Afganistan civarını dolaşmıştır. Hem hece hem de aruzu kullanan badeli âşıklardandır. Âşık Şenlik ile yaptıkları atışmaları çok meşhurdur. Şiirlerinde dinî - tasavvufi konulara da değinmiştir. 30. Recaizade Mahmut Ekrem, Tanzimat Dönemi sanatçıları arasında Türk edebiyatının Batılılaşması gerektiğine inanmış ve yeniliğin en önemli temsilcilerinden biri olmuştur. Devrinde üstat olarak anılan Ekrem, geleneksel belagata karşılık döneminin Batılı sanat ve estetik ölçüleri içinde yazılmış yeni bir hitabet kitabı olan Talîm-i Edebiyyât ı kaleme almıştır. Bu kitap sanatçının yeni edebiyat görüşünü sistemleştirip yerleştirmede büyük rol oynamış ve uzun yıllar ders kitabı olarak okutulmuştur. 33. Parçada anlatılan Cumhuriyet Dönemi sanatçısı Mustafa Kutlu dur. Mustafa Kutlu son dönemin ünlü hikâye yazarlarındandır. Dergâh dergisinin yayın yönetmenliğini yapmıştır. Hikâyelerinde güçlü çevre tasvirleri vardır, değişen zamanın kültürde, siyasette, inançta yaptığı tahribatları, yozlaşan hayatı anlatır. Anadolu insanına yer verdiği hikâyelerinde samimi ve sade bir anlatım dikkat çeker. Bazı eserlerinde dinî uyanış imgesi karşımıza çıkar. Uzun Hikâye adlı eseri son dönemde sinemaya uyarlanmıştır. 28. Medhine meddâh olalım husrev-i hûban güzele Vasfına sözler bulalım dinleye yâran güzele Bu beyitte âşık edebiyatının aruz ölçüsüne dayalı nazım biçimlerinden satranç kullanılmıştır. Satranç yaygın olarak 19. yüzyılda kullanılan, müfteilün müfteilün müfteilün müfteilün kalıbıyla yazılan bir biçimdir. Musammat beyitlerden oluşur. Kendine has bir ezgisi vardır. Hece ölçüsünün kalıbına uygun yazılmıştır. 31. Cenap Şahabettin şiir, makale, sohbet, mektup, fıkra, gezi yazısı, piyes ve özlü söz türlerinde oldukça başarılı eserler ortaya koymuştur. Elhân-ı Şita, Yakazât-ı Leyliyye, Temâşâ-yı Leyâl, Temâşâ-yı Hazân, Tamat sanatçının şiirleridir, Evrak-ı Eyyâm, Nesr-i Harb, Nesr-i Sulh ise sanatçının deneme, makale, sohbet, eleştiri tarzında kaleme aldığı eserleridir. 34. Soruda verilen dizelerdeki ben sözcüğü ile yapılan söz sanatı tevriyedir. Tevriye, birden fazla gerçek anlamı olan sözcüğün yakın anlamını gösterip uzak anlamını kastetme sanatıdır. Bu sanatın aynısını A seçeneğindeki beyitte hem yalvarmak hem de para anlamına gelen yalvar sözcüğünde görebiliriz. Bu beyitte Baki güzellere yalvarmasıyla vefa bulacağı üzerine dikkat çekse de asıl kastettiği anlam güzellerin parayı gördükleri zaman vefalı olacaklarıdır. 29. Soruda verilen beyitler, Âşık Paşa nın 14. yüzyılda kaleme aldığı Gâribnâme adlı eserinde yer almaktadır. Gâribnâme, dinî - tasavvufi ögeler içeren didaktik bir eserdir. On bölümden oluşmaktadır ve her bir bölümde on destan yer almaktadır. Kusurlu kullanılan veznine karşın eser, dönemin Türkçe dil özelliklerini göstermesi bakımından oldukça önemlidir. Âşık Paşa, yüksek düzeyde Farsça bilmesine rağmen Gâribnâme sini Türkçe yazarak devrinin önemli Türkçecilerinden biri olarak anılmıştır. Gâribnâme dışında Fakrnâme ve Vasf-ı Hâl adlı eserleri de vardır. 32. Ben bir Türküm, dinim, cinsim uludur. Sinem, özüm ateş ile doludur. dizeleri Millî Edebiyat Dönemi sanatçılarından Mehmet Emin Yurdakul a aittir. Sanatçının yalın, açık bir üslubu vardır. Hece ölçüsünü kullanmıştır. Konularını toplum dertlerinden, sosyal - epik hayat sahnelerinden alan uyarıcı, öğretici şiirler yazmıştır. Sanatçı döneminde yaygın düşünce hareketleri olan Türkçülük ve milliyetçilik hakkında önemli görüşlere sahiptir. Türkçe Şiirler adlı kitabı Türkçülük akımını hazırlayan edebî gelişmeler arasında yer alır. İslamcılık fikrinin Türk edebiyatındaki en önemli temsilcisi ise Mehmet Akif Ersoy dur. 35. Soruda verilen dizeler Ahmet Haşim in O Belde adlı şiirinden alınmıştır. Ahmet Haşim Türk edebiyatında empresyonizm (izlenimcilik) akımının en güçlü temsilcilerinden biridir. Empresyonizm akımı 19. yüzyılda Fransa da doğmuştur. Bu akıma göre dış dünya olduğu gibi değil, nesnelerin kişide yarattığı izlenimlere göre yansıtılır. Varlıklara sezgici ve idealist bir biçimde yaklaşılır. Sanat, sanat içindir. görüşü savunulur. Sanatçı sanatını icra ederken özgür hareket etmek istediği için ölçü ve uyak gibi unsurlar önemsenmez. Objektiflik, gözlem ve karamsarlık parnasizm akımına ait bir özelliktir. 6

7 36. Ey Nedîm ey bülbül-i şeydâ niçin hâmûşsun Sende evvel çok nevâlar güft u gûbar var idi Bu beyitte B seçeneğinde yer alan fâ ilâtün fâ ilâtün fâ ilâtün fâ ilün kalıbı kullanılmıştır. Türk edebiyatında en çok kullanılan kalıplardan biridir. 37. Encümen-i Şuara topluluğu 19. yüzyılda Osmanlının yenileşme döneminde klasik şiiri içinde bulunduğu durumdan kurtarmak üzere oluşturulmuştur. Bu topluluğun başında Hersekli Arif Hikmet yer almıştır. Leskofçalı Galip, Osman Şems, Enderunlu Vasıf, Namık Kemal, Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem gibi ünlü sanatçılar da Encümen-i Şuara toplantılarına katılmışlardır. Osmanzâde Tâib 18. yüzyılın ünlü sanatçılarındandır. Döneminde reis-i şairan olarak anılmıştır. 38. Parçada sözü edilen sanatçı Nefî, eseri ise Sihâm-ı Kaza dır. Sanatçı eski Türk edebiyatının en büyük kaside üstadıdır. Kasidede farklılık yaratarak nesib ve methiye bölümlerini kısaltmış, fahriye bölümünü uzatmıştır. Kimi kasidelerine ise doğrudan fahriye bölümüyle başlamıştır. Sivri diliyle ünlü olan Nefî, yeri geldiğinde babasını dahi hicvetmekten kaçınmamıştır. Sihâm-ı Kaza adlı eseri hicivlerini topladığı en ünlü eseridir. 39. Divan şiirinde gazelin her beytinin üstüne üçer mısra eklenerek elde edilen nazım şekline tahmis denir. Tahmislerde ilk beyte eklenen mısralar matla ile kafiyeli, diğer beyitlere eklenenler ise ise beytin ilk mısrası ile kafiyelidir. Eklenen mısraların tahmis edilen beyitlere anlam açısından uyması gerekir. 40. Beyitteki altı çizili bûy kelimesi sevgilinin kokusu manasında kullanılır. Sevgilinin kokusu da divan edebiyatında daima miske benzetilir. Onun kokusu ancak bâd-ı sabâ ile gelir. Özellikle sevgilinin saçları misk dolu bir pazar yeri gibi tasvir edilir. 41. Türkçe Dersi Öğretim Programı nda kazandırılmak istenilen beceriler şu şekilde sıralanmıştır: Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma, Problem çözme, Girişimcilik, Eleştirel düşünme, İletişim kurma, Bilgi teknolojilerini kullanma, Araştırma, Yaratıcı düşünme, Kişisel ve sosyal değerlere önem verme, Metinler arası okuma, Karar vermedir. Görüldüğü üzere sıralanan kazanımlar arasında şüphecilik yer almamaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir. 42. Türkçe dersinin yani Türkçe öğretiminin amaçlarından biri de öğrencinin dilinin zenginliğini fark etmesini ve bu zenginliği geliştirerek devam ettirmesini sağlamaktır. Bunun için yapılması gerekenlerden biri de Türkçenin yabancı dil etkilerinden korunmasıdır. Burada yabancı dil eğitimine karşı olmak söz konusu değil, yabancı dille eğitime ve yabancı dil hâkimiyetine karşı olma söz konusudur. Bu bilgiler ışığında ve öncüldeki ifadelerden hareketle parçaya bakıldığında Arzu Öğretmen in A daki Dil geleceğe bozulmadan aktarılmalıdır., B deki Öz benliği korumanın yolu dili korumaktan geçer., D deki Dil çevreyi tanımaya yardım eden araçtır., E deki Yabancı dil eğitimi ülkelerin kalkınması için şarttır. ifadelerini kullanmış olabilir. Ancak C deki Başka dillerden alınan sözcükler dile zenginlik katar. ifadesini kullanmış olamaz. 43. Türkçe Dersi Öğretim Programı nda sınıflara göre öğretilmesi gereken türler şu şekilde belirlenmiştir: 6. Sınıf şiir, hikâye, anı, masal, fabl, deneme, tiyatro, mektup 7. Sınıf şiir, hikâye, anı, deneme, tiyatro, sohbet (söyleşi), gezi yazısı, biyografi 8. Sınıf şiir, hikâye, anı, makale, roman, deneme, sohbet (söyleşi), eleştiri, destan Tablo incelendiğinde E seçeneğindeki destanın 6. sınıfta değil 8. sınıfta işlenmesi gereken türlerden olduğu görülecektir. 44. Ön hazırlık sürecinde önceki öğrenmeler yani ön bilgiler harekete geçirildiği için A, konuya giriş yapılmadan verilen bilgiler ya da gerçekleşen olaylar tahmin ettirildiği için B, süreçte varılması gereken hedefe ulaşabilmek için amaç belirlendiğinden C ve metne geçmeden metni tanımaya çalışma eylemi gerçekleştirildiğinden E seçenekleri gerçekleştirilir. Ancak D seçeneğindeki söz varlığını geliştirme ön hazırlık sürecinde değil, ders işlenirken ya da ders işlendikten sonra bilinmeyen kelimelerin açıklanması yoluyla gerçekleştirilir. Dolayısıyla doğru cevap A, B, C ve E seçeneklerinden herhangi biri değil D seçeneğidir. 7

8 45. Okulun ilk haftasında yani eğitimin başında öğrencilerin önceden edindiği bilgileri belirlemek için yapılan ölçmenin amacı hazır bulunuşluğu ölçmektir. Ölçme eğitim öğretim yapıldıktan sonra yapılsaydı süreci ya da sonucu veya ürünü kontrol etmek için yapılmış olabilirdi. Eğitim başında yapılmış olması sebebiyle A, B, D seçenekleri elenir. Öğrencinin ilgi düzeyini belirlemeye yönelik de yapılmamış olması sebebiyle doğru cevap C seçeneğidir. 48. Zihin haritaları sayesinde kalıcı öğrenmeler gerçekleştirilmesi kolaylaşır; çünkü zihin haritaları beyni ve yaratıcılığı geliştirir, hatırlama oranını artırır ve konular arasındaki detaylı ilişkilerin dahi fark edilmesini sağlar. Bu bilgilerden hareketle bütün cümleler zihin haritalarının yararları arasında gösterilebilir. Dolayısıyla doğru cevap A, B, C ve D seçenekleri değil E seçeneğidir. 50. Öğrencilere dair doğru ve çabuk bilgi edinilmesini sağlayan ve öğretmene sınıf içi tartışmalara katılım oranını belirleme, grup çalışmalarına katılım ve etkinlik oranını belirleme, etkinliklere, aktivitelere katılım anında, dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin kullanımını izleme imkânı sunan ölçme değerlendirme aracı gözlemlerdir. Doğru yanlış testlerinde öğrencinin verilen öncülün doğru ya da yanlış olduğunu belirlemesi; görüşmede belirli bir konu için kişilerle yapılan mülakat; öz değerlendirme de kişinin kendini ölçmesi ve yorumlaması; performans değerlendirmede öğrencilerin bireysel farklılıklarına göre ödev verilip değerlendirilmesi söz konusudur. Bu açıklamadan hareketle doğru cevabın A, B, D ve E seçenekleri değil C seçeneği olduğu söylenebilir. 46. Birçok disiplinde olduğu gibi Türkçe öğretiminde de en sık kullanılan düz anlatım yani takrir yöntemidir. Bu yöntemde öğretmen belirli bir plan çerçevesinde konuları aktarır. Bu yöntem ilk çağlardan beri kullanılmaktadır. Öğretmen merkezlidir. Dolayısıyla doğru cevap takrir yöntemi yani A seçeneğidir. İki farklı görüşün kıyaslanması olmadığı için B, soru temelli bir yaklaşımla cevap aranması söz konusu olmadığı için C, göstermeye dayalı bir yol benimsenmediği için D ve parçalardan bütüne varılmadığı için E seçeneği elenir. 49. Öğrencilere dair doğru ve çabuk bilgi edinilmesini sağlayan; sınıf içi tartışmalara katılım oranını belirlemede, grup çalışmalarına katılım ve etkinlik oranını belirlemede, etkinliklere, aktivitelere katılım anında, dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin kullanımını izlemede kullanabilen ölçme değerlendirme aracı gözlemleme bir diğer ifadeyle gözlemdir. Bu araç doğrudan sınıf içinde uygulanabilir. Doğru - yanlış testleri öncüldeki bilgilerin teyit edilmesine; görüşme, belli bir konu hakkında ilgili kişi ile yapılan mülakata; öz değerlendirme, kişinin kendi kendini değerlendirmesine dayanır. Dolayısıyla doğru cevap A, B, D ve E seçeneklerinden herhangi bir değil C seçeneğidir. 47. Tarık Öğretmen in derste sınırsız düşündürmek istemesi ve bunun özgürce yapılmasını amaçlaması ve çok miktarda üretilen fikirlerden en güzelini seçecek olması beyin fırtınası tekniğine karşılık gelmektedir. Tartışmada bir konu hakkında iki farklı görüş vardır ve sınırsız düşünme ortamı olmadığından A, verilerden hareketle çıkarım yapma işleminde özgür düşünme olmayıp verilerin yönlendirmesi olduğundan C, sorun çözmede belli bir konu için çözüm önerisi sunulduğundan ve bu da sorun merkezi ile sınırlandığından D, rol oynamada düşünce üretimi olmaksızın taklit olmasından E seçenekleri elenir. 8