K r m-kongo Hemorajik Atefli Epidemiyolojisi
|
|
- Batur Hussein
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Klimik Dergisi Cilt 17, Say :3 2004, s: K r m-kongo Hemorajik Atefli Epidemiyolojisi Nazif Elald Girifl Viral hemorajik atefl (VHA), insanlarda farkl viruslar taraf ndan oluflturulan, atefl ve kanama ile karakterli bir klinik sendromdur. Günümüzde hemorajik atefl oluflturan viruslar, Filoviridae (Marburg virusu ve Ebola virusu, Arenaviridae (Lassa virusu ve Junin, Machupo, Sabia ve Guanarito viruslar ), Bunyaviridae (K r m-kongo hemorajik atefl virusu [CCHFV], Rift Vadisi atefli virusu [RVFV] ve Hantavirus) ve Flaviviridae (sar atefl virusu ve dang virusu) gibi RNA viruslar d r (1). Bu viruslarla olan infeksiyonlar n seyri s ras nda hastalarda ishal, kas a r lar, öksürük, bafl a r s, pnömoni, ensefalopati ve hepatit gibi oldukça genifl klinik belirtiler görülmektedir. VHA için hemoraji karakteristik olmas na ra men, hemoraji olmadan da hastal n olabilece i unutulmamal d r. Günümüzde modern yo un bak m tekniklerine ra men bu infeksiyonlar önemli oranda ölümle sonuçlanmaktad r. Neredeyse bütün VHA lar tropikal ve subtropikal bölgelerde endemik olmas na ra men baflta bu bölgelere olan seyahatler nedeniyle dünyan n di er bölgelerinde de görülebilen hastal klard r (2,3). Tarihçe K r m-kongo hemorajik atefli (CCHF) hastal n n etkeni olan CCHFV, Bunyaviridae ailesinin Nairovirus cinsine mensup bir RNA virusudur. Virus, insanlarda di er hemorajik atefl viruslar gibi yayg n ekimoz, mukozal, gastrointestinal ve genitoüriner kanama ve karaci er fonksiyonlar nda bozulma ile giden akut bir infeksiyon oluflturmaktad r (4). Bu virusun neden oldu u hemorajik atefl hastal ilk kez II. Dünya Savafl y llar nda, 1944 ve 1945 yaz aylar nda Bat K r m steplerinde ço- unlukla ürün toplamaya yard m eden Sovyet askerleri aras nda görülmüfl ve 200 den fazla kifliyi etkilemifltir (5-7). O zamanlar hastal n kene ile iliflkisi belirlenmifl ve hastal a K r m Hemorajik Atefli ad verilmifltir. lerleyen y llarda ayn hastal - n eski Sovyetler Birli i nin özellikle Orta Asya Cumhuriyetleri olmak üzere di er bölgelerinde de uzun y llardan bilindi i, yine eski Yugoslavya ve Bulgaristan da da oldu u anlafl lm flt r. Daha sonra etken virus, hastal n akut döneminde kandan ve Hyalomma marginatum marginatum yetiflkin keneleri ve larval formlardan izole edilmifltir. Bafllang çta izole edilen virusun muhtemelen laboratuvar flartlar nda saklanamad ve kayboldu u düflünülmektedir (7,8). Kongo virusu ise 1956 y - l nda Zaire de ateflli bir hastadan izole edilmifltir. Aradan geçen 11 y l sonra 1967 y l nda Simpson ve arkadafllar (9), 5 i laboratuvar kaynakl 12 sar l kl hasta tan mlam fl ve virus, yenido an farelere injekte edilerek soyutlanm flt r. Ayn araflt r c lar, 1956 y l nda izole edilen virus ile sonradan izole edilen viruslar n ayn virus olduklar n bildirmifllerdir y l nda ise Cumhuriyet Üniversitesi, T p Fakültesi, nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal, S vas Kongo virusu ile K r m Hemorajik Atefli viruslar n n biyolojik olarak benzer virus oldu u gösterilmifltir (10). leri araflt rmalar, virusun Afrika da yaln z Kongo da de il, Do u ve Bat Afrika da da oldu unu göstermifltir. Ayn gruptan olan Hazara virusu ise ilk kez Pakistan da izole edilmifltir. CCHFV nin Hazara virusu ve Nairobi koyun virusu ile ba lant l oldu u laboratuvar çal flmalar ndan anlafl lm flt r. Günümüzde bu viruslar Nairovirus cinsini oluflturmaktad r (8). lerleyen y llarda hastal n Bulgaristan, Pakistan, Irak, Büyük Sahra n n güneyindeki Afrika ülkeleri, eski Sovyetler Birli i ve Yugoslavya, Yunanistan, Arabistan Yar madas, Dubai, Kuveyt ve Kuzeybat Çin de epidemiler yapt bildirilmektedir (11-14). Bulaflma CCHFV, insanlara bafll ca vektör olan Hyalomma cinsi keneler ile bulafl p zoonotik infeksiyon oluflturmaktad r. Günümüzde yaklafl k 850 tür kene tan mlanm flt r. Bu kenelerin vahfli hayvanlarda oldu u kadar evcil hayvanlarda da olabildi- i bilinmektedir (15,16). CCHFV, daha önce aralar nda Hyalomma truncatum, Hyalomma marginatum rufipes, Hyalomma impeltatum, Hyalomma impressum, Amblyomma variegatum ve Boophilus decolaratus türü de olan 30 civar nda keneden izole edilmifltir. Etken virus ayn flekilde s r, koyun, keçi, yabani tavflan ve tilki gibi hayvanlardan da izole edilmifltir (4,8,17). Virus, genelde insanlara ya infekte kenelerin s rmas ile, ya da viremik hayvanlar n kesilmesi s ras nda hayvana ait kan ve dokulara temas ile bulaflmaktad r (18). Baflka bir bulaflma yolu ise nozokomiyal bulaflmad r (9,12,16,19-26). Bir araflt rmada 123 CCHF olgusunda predispozan faktörler incelenmifl, 54 (%44) ünde kene s r öyküsü, 45 (%37) inde hayvan temas ile birlikte kene s r ve 7 (%6) sinde hastanede CCHF hastas ile temas (nozokomiyal bulaflma) öyküsü bulundu u bildirilmifltir. Geri kalan 17 (%13) olguda predispozan faktör belirlenememifl olmakla birlikte kene s r olabilece i bildirilmektedir (27). Güney Afrika Cumhuriyeti nde oluflan CCHF olgular incelendi inde kene s r hikayesi, kene bulunulan ortamlarda yaflanmas, potansiyel infekte hayvanlara ait organ temas veya infekte hastalar ile temas n bulaflmada önemli oldu u görülmektedir (28). Hastal n inkübasyon dönemi, kene s r ndan sonra 2-12 gün aras nda de iflmektedir (7,29). Hastane personeli aras nda indeks olguyu takiben geliflen olgularda (nozokomiyal infeksiyonlar) ise 3-10 (ortalama 5.6) gündür (12, 20, 29). CCHFV, kenelere deneysel flartlarda intra-anal yoldan inoküle edildikten 36 saat sonra replike olmaya bafllar ve 3-5 gün sonunda maksimum virus seviyesine ulaflt ktan sonra azalarak aylarca kenelerde bulunabilmektedir (30). Vektör kenelerin larval ve nimfal faz, Güneydo u Avrupa ve Güney Afrika aras nda göç eden göçmen kufllar da dahil olmak üzere kufllar üzerinde bulunabildi i gösterilmifltir. Bu kufllar n virusun iki
2 152 Klimik Dergisi Cilt 17, Say :3 Tablo 1. Irak da Y llara Göre CCHF Olgular ve nsidans (1/ ) (38) Y llar Olgu say s nsidans k ta aras nda tafl nmas na yol açabildi i düflünülmektedir (8). Virus, s r ve koyun gibi Hyalomma türü keneler için konak olan hayvanlarda belirtisiz infeksiyon ve bir hafta kadar süren geçici viremi oluflturmas na ra men insanlarda hastal a neden olmaktad r (17). nfekte keneler aras nda trans-stadial ve transovariyal geçifl oldu u bilinmektedir. Kenelerin nimf ve larva formlar için küçük memeli hayvanlar ve kufllar, eriflkin formlar için ise büyük memeli hayvanlar konakt r. Virus, küçük memeli hayvanlarda da viremi ve hafif infeksiyon oluflturmak suretiyle bu hayvanlar keneler için kaynak haline getirebilmektedir (15). Yabani kufllarda CCHFV antikorlar na rastlanmas - na ra men daha önceleri kufl ve kümes hayvanlar n n CCHFV ye dirençli oldu u kabul ediliyordu. Daha sonra 1987 y l nda devekufllar ndaki CCHF prevalans n n di er yabani kufllara göre daha yüksek oldu u gösterilmifltir (18). Nitekim Kas m 1996 da Güney Afrika da bir devekuflu çiftli indeki mezbahada çal flan 17 olguya CCHF tan s konmufltur. Devekufllar n n di er kufllar gibi CCHF ye dirençli oldu u bilinmesine ra men yo un kene s r klar na maruz kalmas ile infekte olduklar düflünülmektedir (19). Bir bölgede virus bulaflmas n bafll ca vektör kenelerin yo unlu u ve vektörleri infekte edecek olan kona n bollu u gibi faktörler de etkilemektedir (6). Risk Gruplar Hastal k için tar m çal flanlar ve hayvanc l k ile u raflanlar (çiftlik çal flanlar, çobanlar, kasaplar, mezbaha çal flanlar, et ve et ürünleri market iflçileri), veterinerler, hasta hayvan ile temas olanlar ve akut hastalarla temas olas l oldu undan endemik bölgelerde görev yapan sa l k personeli, askerler, kamp yapanlar ile deri fabrikas iflçileri yüksek risk alt ndad r. Epidemi s ras nda muhtemelen evcil hayvanlar konak hacmini geniflletmektedir (7,15,28, 31,32). Dünyada Y llara Göre CCHF Epidemileri Do u Avrupa ve Asya daki CCHF epidemilerinin genellikle insanlar taraf ndan oluflturan çevresel flartlara ba l olarak geliflti i düflünülmektedir. K r m daki ilk epideminin, kinci Dünya Savafl y llar nda kene ile infekte olmufl bölgelerin tar - ma aç lmas nedeniyle olufltu u san lmaktad r. Daha sonra eski Sovyetler Birli i ve Bulgaristan da olan epidemilerde ise ziraatç l k ve hayvanc l ktaki de iflmelere ba l d r (18). Bulgaristan da ortalama y ll k 25 CCHF olgusu geliflti i bildirilmektedir (33). Hastal k mevsimsel özellik göstermektedir. Eski Sovyetler Birli i nde Haziran ve Temmuz aylar nda olgu say s aç s ndan en yüksek say ya ulafl lmaktad r (7). Güney Afrika Cumhuriyeti nde olgular n ço u ilkbahar ve sonbaharda ortaya ç kmaktad r (15). Genel olarak hastal n Haziran-Eylül aras ndaki aylarda ortaya ç kt bildirilmektedir (16). Bununla birlikte bölgeye göre de iflmekte ve Ocak ay nda da görülebilmektedir (34). Daha önce y llar nda eski Sovyetler Birli i ve Bulgaristan daki epidemilere ilaveten Çin de ilk olgu Çin in kuzeybat s nda 1965 y l nda tan mlanm fl, daha sonra y llar aras ndaki yaklafl k 30 y ll k süre içinde görülen 260 CCHF olgusundan 54 (%21) ünün ölüm ile sonuçland bildirilmektedir. Ayn ülkede ayn bölgede 1997 y l nda 45 gün süren bir epidemide 26 olgudan 5 (%20) i ölümle sonuçlanm flt r (35). Hastal k Balkan ülkelerinden Makedonya da 1976 y l nda küçük bir epidemi yapm fl ve bu epidemide 10 olgu görülmüfltür (36). Ortado u ülkelerinden Irak ta 1979 y l nda sekizi kad n ikisi erkek yafllar 18 ile 60 y l aras nda de iflen 10 CCHF olgusundan 7 sinin öldü ü bildirilmifltir. Bu epidemi Irak tan bildirilen ilk epidemidir. Bunlardan ikisinin sa l k personeli ve bulaflman n nozokomiyal oldu u bildirilmektedir (37). Dünya Sa l k Örgütü (WHO), yak n zamanda hastal n y llar aras nda bu ülkedeki insidans n yay mlam flt r (Tablo 1). Buna göre y ll k insidans 0.01/ ile 1/ aras nda de iflmektedir. nsidans n en yüksek oldu u 1991 y l nda 196 olgu bildirimi yap lm flt r (38). Güney Afrika da 1981 y l na kadar 123 CCHF olgusu tan mlanm fl, bu olgulardan 27 (%22) si fatal seyretmifltir (27). Güney Afrika Cumhuriyeti nde Ekim 1994 te 400 kiflinin çal flt bir devekuflu çiftli inde 17 CCHF olgusu bildirilmifl, bunlardan biri ölümle sonuçlanm flt r (18). Pakistan da majör CCHF epidemilerinin 1975, 1986, 1996, 1998, 1999 ve 2000 y llar nda olufltu u bildirilmektedir. Bu ülkede en son 2002 y l nda Rawalpindi de bir doktor ve hastas n n hemorajik atefl nedeniyle öldükten sonra ayn bölgede yüzden fazla kiflinin karantina alt na al nd kaydedilmektedir (39). Ayn ülkede bat da Belucistan bölgesinde 2000 y l Eylül ay ndaki bir salg nda ikisi sa l k personeli olmak üzere toplam 8 kiflinin hemorajik atefl nedeniyle, muhtemelen de CCHF nedeniyle öldü ünün san ld belirtilmifltir (40). Pakistan da y llar aras nda Pakistan Sa l k Bakanl taraf ndan bildirilen resmi rakamlara göre toplam 101 CCHF olgusu tan mland ve bu olgulardan %40 n n hastal k nedeniyle öldü ü fleklindedir (Tablo 2) (41). WHO ise ayn ülkede 2001 y l içinde 40 tan fazla yeni CCHF olgusu geliflti ini bildirmektedir (42). Suudi Arabistan n Mekke flehrinde y llar aras nda mezbaha çal flanlar aras nda 40 CCHF olgusu tan mlanm fl, bunlardan 12 (%30) si ölmüfltür. Daha sonra y llar aras nda o bölgede hayvanlardan toplanan baflta Hyalomma türleri olmak üzere çeflitli tür kenelerden virus araflt r l-
3 Klimik Dergisi Cilt 17, Say :3 153 Tablo 2. Pakistan da CCHF Epidemileri ( ) (41) Y llar Bölge Olgu say s Ölen say s 1976 Rawalpindi Baluchistan Quetta Sibi Kohlu Kohlu Peshawar Sibi/Quetta Laki Marwat Peshawar Loaralai/Quetta Karachi 5 3 Toplam m fl, ama virusa rastlanamam flt r. Bu ülkeye CCHFV nin koyun ithalat ve infekte keneler ile bölgeye girdi i ve art k burada endemik oldu u düflünülmektedir (43). Birleflik Arap Emirli i nde 1994 Kas m nda ülkenin Sa l k Bakanl taraf ndan kasaplar ve mezbaha çal flanlar aras nda hemorajik atefl olgular n n oldu unu bildirilmesi üzerine ayn ülkede Kas m 1994 ile Mart 1995 aras nda CCHF flüpheli olgular taranm fl ve 16 s et ve et ürünleri satan market iflçisi, mezbaha iflçisi ve deri fabrikas iflçisi olmak üzere 35 olgu CCHF olarak tan mlanm flt r. Bu olgular aras ndaki mortalite %62 olarak verilmektedir (31). Umman dan y llar aras nda 4 olgu (34), Afganistan dan 1998 y l Mart ay içinde 12 (%64) si fatal 19 olgu (44), Kazakistan dan 1999 y l Mart ay içinde 2 si fatal 10 olgu (45), Rusya n n Stavropol bölgesinden 1999 y l Temmuz ay nda 6 (%9) s fatal 65 olgu (46-48), Kosova dan 2001 Haziran ay içinde 69 olgu (18 inde tan kesin, 6 s fatal) bildirimi yap lm flt r (49). Ocak 2001 ile Ekim 2002 aras ndaki yaklafl k 2 y ll k sürede ran dan 140 tan fazla sporadik CCHF olgusu rapor edilmifltir (50). Baflka bir kayna a göre ise Ocak 2000 de 50 CCHF flüpheli (22 si do rulanm fl) olgudan 4 ü ölmüfltür. Nisan-Ekim 2001 de 36 olgudan 4 (%11) i ölüm ile sonuçlanm flt r. Ocak-Temmuz 2002 aras nda oluflan 41 olgudan 6 (%15) s n n öldü ü bildirilmektedir (38). Dünyada en son epidemi Moritanya dan rapor edilmifl ve Mart 2003 te 35 olgudan 6 (%17) s n n öldü ü belirlenmifltir (46). Nozokomiyal CCHF Epidemileri CCHFV nin, bafll ca bulaflma yolu olan kene s r na ilave olarak ilerlemifl klini i olan hastalara ait kan ve/veya kanl sekresyonlarla direkt temas ve hava yolu ile bulaflabildi i de aç kt r. Literatürde infekte hastalar ile temastan sonra geliflen nozokomiyal CCHF epidemileri de bulunmaktad r. Bu epidemilerde mortalite oranlar kene s r ndan sonra geliflmifl CCHF olgular na göre yüksektir. Esas nda nozokomiyal bulaflman n oldu u, hastal n tan mland 1944 y l nda da bilinmesine ra men nozokomiyal bulaflmay sonraki epidemiler do rulam flt r. Bulgaristan da 1960 l y llardaki bir epidemide 14 sa l k çal flan ndan %40 n n CCHF nedeniyle öldü ü rapor edilmektedir (16). Pakistan n Rawalpindi bölgesinde 1976 y l nda gastrointestinal sistem kanamas nedeniyle opere edilen ve sonradan CCHF tan s alan bir hastay ameliyat eden 4 sa l k personelinden 2 sinin CCHF nedeniyle öldü ü bildirilmektedir (20). Yine baflka bir nozokomiyal epidemi de Suudi Arabistan da bir hastanenin acil klini inde bir olgunun resüsitasyonundan sonra 7 ikincil olgu ortaya ç kt fleklindedir. CCHFV nin laboratuvarda laboratuvar personeline de bulaflabildi i bilinmektedir y l nda Güney Afrika Cumhuriyeti nde 5 laboratuvar kaynakl olgu bulunmaktad r (9, 19). Irak n Ba dat flehrinde 1979 y l nda bir indeks CCHF olgusunun takibi s ras nda 2 sa l k personelinin hastalanarak öldü ü rapor edilmektedir (21). Dubai de bir hastanede 1979 y l Kas m ay nda bir indeks CCHF olgusunu takiben geliflen hastane epidemisinde olgunun takibini üstlenen 5 sa l k personelinde CCHF geliflmifl ve bu olgulardan 2 si CCHF nedeniyle kaybedilmifltir (12). Bu epidemide olgular irdelenirse, lk hasta bir ameliyat hemfliresi, indeks olgunun kan ve vücut salg lar ile temasa ilaveten ölmeden önce hastaya a zdan-a za resüsitasyon yapm fl (eksitus); kinci hasta bir anestezist, indeks olguyu ölmeden önce intübe etmifl (yafl yor); Üçüncü hasta bir tercüman, indeks olgu ile temas öyküsü yok, sadece hasta ile ayn ortamda bulunmufl (yafl yor); Dördüncü hasta bir ö renci hemflire, indeks olgu ile direkt temas var, olgunun ölmesini takiben morga gönderilmeden önce örtülerle sar p haz rlam fl (eksitus); Beflinci hasta bir doktor, indeks olgu ile direkt temas etmifl (yafl yor). Gerçekte olgular n ve epideminin genifl flekilde incelendi- i baflka bir nozokomiyal epidemi de Güney Afrika Cumhuriyeti nde Cape Town daki Tygerberg Hastanesi nde 1984 Eylül ay nda oluflmufltur. Bu nozokomiyal epidemide bir indeks olguyu takiben 7 sa l k personeline CCHF bulaflmas olmufl, bunlardan biri ölmüfltür (22). Bu epidemideki olgular da irdelenirse, lk hasta bir doktor, hasta ile temas yok, sadece hastan n bulundu u oday ziyaret etmifl (eksitus); kinci hasta alt hemflireden ilki, servis sorumlusu, indeks olgu ile temas yok (yafl yor); kinci hemflire indeks olgu ile temas etmifl, eline i ne batm fl (yafl yor); Üçüncü hemflire indeks olgu ile temas etmifl, eline i ne batm fl (yafl yor); Dördüncü hemflire indeks olgu ile temas etmifl (yafl yor); Beflinci hemflire indeks olgu ile temas etmemifl, sadece hastan n bulundu u odan n aç ld koridorda görev yapm fl, hasta odas na girmemifl, indeks olguya ait at k torbas ile temas etmifl (yafl yor); Alt nc hemflire, indeks olguya ilaveten nozokomiyal olgular n hepsi ile temas etmifl, eline i ne batm fl (yafl yor).
4 154 Klimik Dergisi Cilt 17, Say :3 Bu nozokomiyal epidemide hastal k bulaflmas n n bariyer yöntemleri uygulanmas yla kontrol alt na al nd bildirilmifltir (22). Bu hastanedeki epidemi s ras nda indeks olgu ile birlikte toplam 8 CCHF olgusu takip edilmifl, epidemiyolojik araflt rmalar s ras nda sa l k personeli aras nda 3 ü i ne batmas olmak üzere toplam 9 yaralanma saptanm fl, bu yaralanmalardan 3 ünde CCHF geliflmifltir. Buna göre i ne batmas n n oluflturdu u morbidite 3/9 (%33) ten fazla de ildir. Ayn araflt rmada hemoraji geliflen hastalar ile toplam 46 temas öyküsü saptanm fl, bunlardan 4 ünde CCHF geliflmifltir. Buna göre infektivite oran 4/46 (%8.7) dir. Hemoraji geliflen ve geliflmeyen hastalar ile olan toplam 459 temas öyküsü saptanm fl olup, yaklafl k infektivite oran 7/459 (%1.5) olarak hesaplanm flt r. Hasta ile temas n n olmad n ifade eden beflinci hemflire sonradan at k torbas ile temas etti ini ifade etmesi ile CCHFV nin hem direkt temas ile geçebilece inin ve hem de CCHF hastalar na ait at k torbalar n n potansiyel bulaflma kayna olabilece ini göstermesi aç s ndan önemlidir (25). Pakistan da Karaçi deki A a Han Üniversite Hastanesi nde 1994 Aral k ay nda Belucistan dan gelen bir indeks olguyu gastrointestinal kanama nedeniyle opere eden ikisi cerrah biri anestezist 3 sa l k personeline CCHF bulaflt bildirilmektedir (23). Yine ayn ülkede Karaçi deki bir hastanede 2000 y l Kas m ay nda Belucistan dan gelen bir hasta ile bir sa l k görevlisinin CCHF nedeniyle öldü ü bildirilmektedir (19). ran da yak n zamanda farkl tarihlerde ve farkl hastanelerde geliflen 3 nozokomiyal kaynakl CCHF olgusundan ikisinin öldü ü rapor edilmifltir (24). Bu konudaki son nozokomiyal CCHF epidemisi 2002 y l nda Pakistan n Rawalpindi bölgesinde geliflmifltir. Bu epidemide de bir indeks olguyu takiben 2 sa l k personeline bulaflma olmufl, bir sa l k personeli bulaflmadan sonraki 13. günde kaybedilirken, di eri ise ribavirin ile baflar l flekilde tedavi edilmifltir (26). Seroepidemiyolojik Araflt rmalar CCHFV, vertebral lar aras nda sadece insanlarda fliddetli ve fatal infeksiyon oluflturmaktad r. nsanlarda belirtili infeksiyonun belirtisiz infeksiyona oran bilinmemekte ise de yaklafl k 1/5 olarak tahmin edilmektedir (51). Geçmiflte CCHF olgular n n bildirildi i bölgelerde yaflayan insan ve hayvanlarda CCHFV ye özgül antikorlar n ve kenelerde CCHFV nin araflt r ld çal flmalar bulunmaktad r. Kuveyt te 1982 y l nda CCHF d fl nda herhangi bir nedenle hastaneye yat r lan 502 hastan n 17 (%3.4) sinin serum örnekleri CCHFV aç s ndan pozitif bulunmufltur (52). Irak ta 1980 y l nda 2005 evcil hayvan aras nda yap lan bir sero-epidemiyolojik araflt rmada 769 koyundan 443 (%58), 562 keçiden 279 (%50), 411 s rdan 122 (%29), 252 attan 148 (%23) ve 99 deveden 23 (%23) ünde serum örnekleri CCHFV antikorlar aç - s ndan yüksek bulundu u bildirilmifltir (53). Buna ek olarak ayn ülkede hayvan yetifltiricileri aras nda yap lan bir çal flmada ise %29 oran nda seropozitiviteye rastlanm flt r (54). Bu ülkenin özellikle kuzey k sm nda prevalans n yüksek oldu u ve bunun da savafllar n veya tar m uygulamalar ndaki yeniliklerin yaratt çevresel de iflikliklere ba l olabilece i ileri sürülmüfltür (16). Baflka bir serolojik araflt rmada ise Birleflik Arap Emirli- i nde y llar aras nda 291 hayvan yetifltirici ve mezbaha iflçisinden 12 (%4) sinde ve 268 büyükbafl hayvandan 19 (%7) unda ELISA ile CCHFV-IgG pozitif bulunmufltur. Ayn süre içinde hayvanlardan toplanan 182 keneden 4 ünde CCHFV antijeni pozitif bulunmufltur (31). Umman da yak n zamanda evcil büyükbafl hayvanlar, risk grubunu oluflturan insanlar ve keneler aras nda yap lan bir seroepidemiyolojik araflt rmada 29 s rdan 1 (%3), inde, 225 keçiden 61 (%27) inde, 126 koyunun 29 (%23) unda, toplam 489 hayvandan 108 (%22) inde ELISA ile CCHFV-IgG nin pozitif oldu u gösterilmifltir (34). Ayn araflt rmada risk grubunu oluflturan 41 Umman vatandafl ndan 1 (%2.5) inde, Umman vatandafl olmayan 241 kifliden 73 (%30) ünde ELISA CCHFV-IgG pozitif bulunmufltur. Aralar nda ço unlukla Hyalomma türlerinin bulundu u 243 kene havuzundan 19 (%7.8) unda ELISA ile CCHFV antijeni pozitif bulunmufltur. Bu çal flmada özellikle kasaplardaki seropozititivite di erlerine göre anlaml olarak yüksektir ki bu da kasaplar n di erlerine göre daha yüksek oranda taze hayvan eti ve kan ile temas ile aç klanabilmektedir (34). Hayvan kesildikten sonra eti bekletildi inde veya ifllendi- inde dokudaki ph nin düflmesine ba l olarak virusun infektivitesinin kayboldu una inan lmaktad r. Dolay s yla bu etler bir tehlike arz etmemektedir (55). Ayn flekilde ran daki s rlar n yaklafl k %30 unun CCHFV ile infekte oldu u ve bunda büyük oranda ran a komflu ülkeler olan Afganistan ve Pakistan dan gelen ithal hayvanlar n rol oynad bildirilmektedir (56). CCHF nin dünyadaki da l m konusunda anlat lanlar toparlan rsa; günümüze kadar CCHF hastalar flu ülkelerde kan tlanm flt r: Arnavutluk, Bulgaristan, S rbistan-karada, Rusya, Orta Asya Cumhuriyetleri, Bat Çin, Pakistan, Irak, Suudi Arabistan, Dubai, Umman, Moritanya, Senegal, Uganda, Güney Afrika, Kenya, Zaire. CCHFV ise flu ülkelerde izole edilmifltir: Yunanistan, ran, Nijerya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kenya, Yukar Volta, Madagaskar ve Etiyopya. fiu ülkelerde virusun varl na ait deliller bulunmaktad r: M s r, Etiyopya, Moritanya, Senegal, Burkino-Faso, Benin, Nijerya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Zaire, Kenya, Uganda, Tanzanya, Madagaskar, Zimbabwe, Namibya, Güney Afrika, Kuveyt, Dubai, Çin, eski Sovyetler Birli i ülkeleri, Bulgaristan, Türkiye, Macaristan, eski Yugoslavya ve Avrupa Birli i ne göre Yunanistan, Fransa ve Portekiz. Bu ülkelerden Fransa, Türkiye ve Portekiz deki bilgiler s n rl d r (18). CCHFV ve Biyoterörizm Bunyaviridae ailesine mensup CCHFV, RVFV ve Hantavirus ile birlikte ABD de National Institute for Allergy and Infectious Diseases (NIAID) taraf ndan potansiyel biyoterörizm ajanlar listesine al nm flt r. RVFV ve hantaviruslar bu kuruluflun listesinde A kategorisinde, CCHFV ise C kategorisindedir (57). Buna karfl n Centers for Disease Control and Prevention (CDC) nin potansiyel biyoterörizm listesinde CCHFV, RVFV ile birlikte B kategorisinde yer almaktad r (58). Bütün Bunyaviridae ailesi, askeri operasyonlarda potansiyel etkili ajanlard r (16) y l bafllar nda Irak ta CCHFV nin biyolojik silah olarak gelifltirildi ine inan lmaktayd. Fakat virusun yay l m için biyolojik vektör gereksinimi nedeniyle biyolojik silah olarak kullan lmas na ihtimal verilmemifltir. Yak n zamanda virusun aerosolize halde yay labilece inin gösterilmesi virusun biyolojik silah olarak kullan labilece ini düflündürmektedir (59,60).
5 Klimik Dergisi Cilt 17, Say :3 155 Sonuç olarak, CCHF, dünyada her geçen gün bildirilen olgu say s ile seropozitif hayvan say s n n artmas nedeniyle problem olarak karfl m za ç kmaktad r. Kaynaklar 1. Le Guenno, B. Emerging viruses. Sci Am 1995; 273: Drosten C, Gottig S, Schilling S, Asper M, Panning M, Schmitz H, Gunther S. Rapid detection and quantification of RNA of Ebola and Marburg viruses, Lassa virus, Crimean-Congo hemorrhagic fever virus, Rift Valley fever virus, dengue virus, and yellow fever virus by real-time reverse transcription-pcr. J Clin Microbiol 2002; 40 (7): Schwarz TF, Jager G, Gilch S, Pauli C, Eisenhut M, Nitschko H, Hegenscheid B. Travel-related vector-borne virus infections in Germany. Arch Virol Suppl 1996;11: Watts DM, Ksiazeck TG, Linthicum KJ, Hoogstraal H. Crimean- Congo hemorrhagic fever. In: Monath TP, ed. The Arboviruses, Epidemiology and Ecology. CRC Press: Boca Raton FL, 1988: Chumakov MP, Butenko AM, Chalunova NV et al. New data on the virus causing Crimean haemorrhagic fever. Vop Virusol 1968; 13: Hoogstraal H. The epidemiology of tick-borne Crimean/Congo hemorrhagic fever in Asia, Europe, and Africa. J Med Entomol 1979; 15: Simpson DIH. Viral haemorrhagic fevers of man. Bull Wld Hlth Org 1978; 56: Anonymous. Zaire Simpson IH, Knight EM, Courtois G, Williams MC, Winbren MP, Kibukamusoke J. Congo Virus: a hitherto undescribed virus occuring in Africa. Part I. Human isolation-clinical notes. East Afr Med J 1967; 44: Casals J. Antigenic similarity between the virus causing Crimean hemorrhagic fever and Congo virus. Proc Soc Exp Biol Med 1969; 131: Burney MI, Ghafoor A, Saleen M, Webb PA, Casals J. Nosocomial outbreak of viral hemorrhagic fever caused by Crimean hemorrhagic fever-congo virus in Pakistan, January Am J Trop Med Hyg 1980; 29: Suleiman MN, Muscat-Baron JM, Harries JR, Satti AG, Platt GS, Bowen ET, Simpson DI. Congo/Crimean haemorrhagic fever in Dubai. An outbreak at the Rashid hospital. Lancet 1980; 2: Al-Makib W, Lloyd G, El-Mekki A, Platt G, Beeson A, Southee T. Preliminary report on arbovirus-antibody prevalence among patients in Kuwait: evidence of Congo/Crimean virus infection. Trans Soc Trop Med Hyg 1984; 78: Nichol S. Bunyaviruses. In: Knipe D, et al., eds. Fields Virology. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2001: LeDue JW. Epidemiology of hemorrhagic fever viruses. Rev Infect Dis 1989; 11 (Suppl 11): Oldfield EC 3rd, Wallace MR, Hyams KC, Yousif AA, Lewis DE, Bourgeois AL. Endemic infectious diseases of the Middle East. Rev Infect Dis 1991;13 (Suppl 3): Zeller HG, Cornet JP, Diop A, Camicas JL. Crimean-Congo hemorrhagic fever in ticks (Acari: Ixodidae) and ruminants: field observations of an epizootic in Bandia, Senegal ( ). J Med Entomol 1997; 34 (5): Capua I. Crimean-Congo haemorrhagic fever in ostriches: A public health risk for countries of the European Union? Avian Pathology 1998; 27 (2): Anonymous. USSR lymedisease/ cchf44.html 20. World Health Organization. Viral hemorrhagic fever, Pakistan. Wkly Epidemiol Rec 1976; 51 (33): World Health Organization. Viral hemorrhagic fever in Iraq confirmed as Congovirus. Wkly Epidemiol Rec 1979; 54: van Eeden PJ, Joubert JR, van de Wal BW, King JB, de Kock A, Groenewald JH. A nosocomial outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever at Tygerberg Hospital. Part I. Clinical features. S Afr Med J 1985; 68 (10): Altaf A, Luby S, Ahmed AJ, et al. Outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever in Quetta, Pakistan: contact tracing and risk assesment. Trop Med Int Health 1998; 3 (2): Mehrabi-Tavana A, Chinikar S, Mazaheri V. The seroepidemiological aspects of Crimean-Congo haemorrhagic fever in three health workers: a report from Iran. Archives of Iranian Medicine 2002; 5 (4): van de Wal BW, Joubert JR, van Eeden PJ, King JB. A nosocomial outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever at Tygerberg Hospital. Part IV. Preventive and prophylactic measures. S Afr Med J 1985; 68 (10): Athar MN, Baqai HZ, Ahmad M, et al. Short report: Crimean-Congo hemorrhagic fever outbreak in Rawalpindi, Pakistan, February Am J Trop Med Hyg 2003; 69 (3): Anonymous. South Africa lymedisease/cchf81.html 28. Gear JH. Clinical aspects of African viral hemorrhagic fevers. Rev Infect Dis 1989; 11 (Suppl 4): Swanepoel R, Gill DE, Shepherd AJ, Leman PA, Mynhardt JH, Harvey S. The clinical pathology of Crimean/Congo hemorrhagic fever. Rev Infect Dis 1989; 11 (Suppl 4): Gonzalez JP, Cornet JP, Wilson ML, Camicas JL. Crimean-Congo haemorrhagic fever virus replication in adult Hyalomma truncatum and Amblyomma variegatum ticks. Res Vir 1991; 142(6): Khan AS, Maupin GO, Rollin PE, et al. An outbreak of Crimean- Congo hemorrhagic fever in the United Arab Emirates, Am J Trop Med Hyg 1997; 57 (5): Emond RT. Viral haemorrhagic fevers. J Infect 1986; 13(2): Vassilenko MS, Vassilev TL, Bozadjiev LG, Bineva IL, Kazarov GZ. Specific intravenous immunoglobulin for Crimean-Congo haemorrhagic fever. Lancet 1990; 335: Williams RJ, Al-Busaidy S, Mehta FR et al. Crimean-Congo haemorrhagic fever: a seroepidemiological and tick survey in the Sultanate of Oman. Trop Med Int Health 2000; 5 (2): Papa A, Ma B, Kouidou S, et al. Genetic characterization of the mrna segment of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus strains, China. Emerg Infect Dis 2002; 8: Vesenjak-Hirjan J, Punda-Polic V, Dobe M. Geographical distribution of arboviruses in Yugoslavia. J Hyg Epidemiol Microbiol Immunol 1991; 35(2): Al-Tikriti SK, Al-Ani F, Jurji FJ, et al. Congo/Crimean haemorrhagic fever in Iraq. Bull World Health Organ 1981; 59 (1): World Health Organization Communicable Disease profile Iraq. Updated 19 March Communicable Disease Working Group on Emergencies, HQ Division of Communicable Disease Control, EMRO WHO Office, Baghdad 39. Rizvi M. Pakistan: Congo fever outbreak shows fear, shows lack of capacity Ahmad K. Outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever in Pakistan. Lancet 2000; 356 (9237): Anonymous. Country Report Pakistan. Vector-borne diseases in Pakistan. Inter-country workshop on developing a regional strategy for integrated vector management for malaria and other vector-borne diseases, Khortoum, Sudan, January 21-23, World Health Organization. Media reports of Crimean-Congo haemorrhagic fever in Pakistan. 4 October disease-outbreak-news/n2001/october/cchf_pakistan.html 43. El-Azazy OM, Scrimgeour EM. Crimean-Congo haemorrhagic fever virus infection in the western province of Saudi Arabia. Trans R Soc Trop Med Hyg 1997; 91 (3): World Health Organization. Crimean-Congo haemorrhagic fever in Afghanistan. Disease outbreaks reported 8 May who.int/disease-outbreak-news/n1998/may/n8may1998a.html 45. World Health Organization. Two die of tick-borne fever in south Kazakhstan World Health Organization. Crimean-Congo haemorrhagic fever, Russian Federation (update), 26 July Bazhenova A. 17 with hemorrhagic fever in Stavropol area, two die.
6 156 Klimik Dergisi Cilt 17, Say :3 Itar-Tass News wire. Jun &res_id=xri:pqd&rft_val_ fmt=ori:fmt:kev:mtx:journal&genre=article&rft_id=xri:pqd:did= &svc_dat=xri: pqil:fmt 48. Anonymous, Unknown illness in the Russian Federation World Health Organization. Crimean-Congo haemorrhagic fever (CCHF) in Kosovo - update June disease-outbreak-news/n2001/june/29june2001.html 50. Mardani M. Nosocomial Crimean-Congo hemorrhagic fever in Iran ( ). Clin Microbiol Infect 2002; 7 (suppl 1): Goldfarb LG, Chumakov MP, Myskin AA, Kondratenko VF, Resnnikova OY. An epidemiological model of Crimean hemorrhagic fever. Am J Trop Med Hyg 1980; 92: Al-Nakib W, Lloyd G, El-Mekki A, Platt G, Beeson A, Southee T. Preliminary report on arbovirus-antibody prevalence among patients in Kuwait: evidence of Congo/Crimean virus infection. Trans R Soc Trop Med Hyg 1984; 78 (4): Tantawi HH, Shony MO, Al-Tikriti SK. Antibodies to Crimean- Congo haemorrhagic fever virus in domestic animals in Iraq: a seroepidemiological survey. Int J Zoonoses 1981; 8 (2): Al-Tikriti SK, Hassan FK, Moslih IM, Jurji F, Mahmud MIA, Tantawi HH. Congo/Crimean haemorrhagic fever in Iraq: A seroepimediologic survey. J Trop Med Hyg 1981; 84: Swanepoel R. Crimean-Congo Haemorrhagic Fever. In: Beron GW and Steele JH, eds. Handbook of Zoonoses, Section B. 2nd ed. Boca Raton: CRC Press, 1994: Anonymus. Tick-borne haemorrhagic fever in Iran. Trends in Parasitol 2002; 18 (8): National Instutite of Allergy and Infectious Diseases (NIAID). NI- AID Category A, B & C Priority Pathogens. gov/dmid/biodefense/bandc_priority.htm 58. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Biological agents and Diseases Zilinskas RA. Iraq s biological weapons: the past as future? J Am Med Assoc 1997; 278: Bronze MS, Huycke MM, Machado LJ, Voskuhl GW, Greenfield RA. Viral agents as biological weapons and agents of bioterrorism. Am J Med Sci 2002; 323:
Yumurta, Larva, Nimf ve Erişkin kene
Yumurta, Larva, Nimf ve Erişkin kene 1 Kenelerde Kan Emme Davranışları Keneler buldukları her türlü sıcak kanlı canlılardan ve sürüngenlerden kan emebilirler. Sindirim sistemi oldukça gelişmiştir. Bu nedenle
DetaylıDünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYEDE KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ EPİDEMİYOLOJİSİ
DÜNYADA VE TÜRKİYEDE KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ EPİDEMİYOLOJİSİ Doç. Dr. Fazilet Duygu Başkan Yardımcısı 08.04.2016 Sunum İçeriği - KKKA Genel Bilgiler - Dünyada KKKA Epidemiyolojisi - Türkiye de KKKA
DetaylıKırım Kongo hemorajik ateşi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2006; 49: 175-184 Yorum Kırım Kongo hemorajik ateşi Ateş Kara Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Doçenti SUMMARY: Kara A. Crimean-Congo hemorrhagic fever
DetaylıAliye Baştuğ Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Ekmud VHA Kursu
Aliye Baştuğ Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ekmud VHA Kursu 11.5.2016 Virus Karakteristikleri Tarihçe Ekoloji Epidemiyoloji Yüksek riskli bölgelerde neler yapılabilir? KKKA virusu Nairovirus
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıK r m-kongo Kanamal Ate i (KKKA), viral
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi S. Sami KARTI Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Kliniği, İstanbul K r m-kongo Kanamal Ate i (KKKA), viral hemorajik ate ler gurubundan bir hastal kt r ve yak n
DetaylıTÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 9-13 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli
DetaylıK r m-kongo kanamal atefli
DERLEME Hacettepe T p Dergisi 2008; 39:134-143 K r m-kongo kanamal atefli Levent Ak n 1 1 Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara ÖZET Kırım-Kongo kanamalı ateşi
DetaylıKIRIM-KONGO HEMORAJ K ATE ÖZET SUMMARY. Crimean-Congo Hemorrhagic Fever
ANKEM Derg 2006;20(Ek 2):227-231. KIRIM-KONGO HEMORAJ K ATE Mehmet BAKIR, Nazif ELALDI Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve nfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, S VAS nelaldi@cumhuriyet.edu.tr
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU Hamza KADI Veteriner Hekim Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü Viroloji Laboratuvarı Tarihçe 12. yy da bugünkü Tacikistan bölgesinde
DetaylıHIV/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler
/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) /AIDS hastal sadece eriflkinleri de il, bebek, çocuk, genç, yafll demeden rk, cinsiyet,
DetaylıGirifl. Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Ankara, Türkiye
108 Ça r l Editör Invited Editor Crimean Congo haemorrhagic fever Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Ankara, Türkiye Özet K r m-kongo kanamal atefli (KKKA) virüsü
DetaylıArboviruslar. Prof.Dr.Ali Ağaçfidan İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Arboviruslar Prof.Dr.Ali Ağaçfidan İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Arboviruslar Arthropod-borne virus İnsan da hastalık etkeni olabilen 130 dan fazla arbovirus bilinmektedir. Viruslar,
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıHepatit B. HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r.
Hepatit B HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r. HBV nas l yay l r? Hepatit B, hepatit B li kiflilerin kan veya vücut s v lar yoluyla
DetaylıÖzel Hasta Gruplarında Yoğun Bakım. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi
Özel Hasta Gruplarında Yoğun Bakım Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Zülal ÖZKURT* * Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, ERZURUM Kırım-Kongo kanamalı
DetaylıKastamonu İli Aile Hekimlerinin Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
flora KLİNİK ÇALIŞMA/ RESEARCH ARTICLE Kastamonu İli Aile Hekimlerinin Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Çiğdem KADER 1, Ayşe ERBAY 2, Servet AKER 3, Şengül ALPER
DetaylıKIRIM-KONGO HEMORAJİK ATEŞİ CRIMEAN-CONGO HEMORRHAGIC FEVER. Turabi GÜNEŞ*
MİKROBİYOL MİKROBİYOLOJİ BÜLT 2006; 40: BÜLTENİ 279-287 279 KIRIM-KONGO HEMORAJİK ATEŞİ CRIMEAN-CONGO HEMORRHAGIC FEVER Turabi GÜNEŞ* ÖZET: Kırım-Kongo Hemorajik Ateş (CCHF) virusu, Bunyaviridae ailesi
DetaylıTÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE
Prof. Haberal dan Yeni Bir Uluslararas At l m: TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE Dünyan n dört bir yan ndan yüzlerce biliminsan Prof. Dr. Mehmet Haberal taraf ndan kurulan Türk Dünyas Transplantasyon
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015 KKKA-Türkiye 2002 yılının ilkbahar ve yaz aylarında özellikle,
DetaylıKırım-Kongo kanamalı ateşi virusunun kimyasal ve fiziksel etkenlere karşı duyarlılığı nedir?
(KKKA, Crimean Congo haemorrhagic fever) Kırım-Kongo kanamalı ateşi nedir? Kırım-Kongo kanamalı ateşinde(kkka) etken nedir? Bunyaviridae ailesine bağlı Nairovirus soyundan virüslerin meydana getirdiği,
DetaylıAnkara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans
Ankara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans Birgül KAÇMAZ 1 1 Gazi Üniversitesi T p Fakültesi, Merkez Mikrobiyoloji Laboratuvar, ANKARA ÖZET Viral hepatitler gerek dünyada gerekse ülkemizde
DetaylıKırım-Kongo Kanamalı Ateşi. Dr. Hilal Tıpırdamaz Sipahi E.Ü.T.F. Halk Sağlığı A.D
Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Dr. Hilal Tıpırdamaz Sipahi E.Ü.T.F. Halk Sağlığı A.D. 15.11.2006 Kırım nerede? Kongo nerede? Tarihçe 12. Yyda bugünkü Tacikistan da kanamalı bir sendrom tanımlanmış, kene yada
Detaylıİklim ve vektör bağımlı güncel viral enfeksiyonlar
İklim ve vektör bağımlı güncel viral enfeksiyonlar Prof.Dr. Ayşen Gargılı Marmara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Epidemiyoloji Araştırma Merkezi Ulusal Kan Merkezler ve Transfüzyon Tıbbı Kursu
DetaylıPOSTMORTEM NCELEMELERDE ENFEKS YONDAN KORUNMA
KIRIM KONGO KANAMALI ATEfi OLGULARINDA POSTMORTEM NCELEMELERDE ENFEKS YONDAN KORUNMA Infection control practice in postmortem evaluation of the Crimean-Congo Hemorrhagic Fever cases Alper KETEN 1, Ali
DetaylıKahraman Marafl ta Difl Hekimleri ve Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans
Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans Hasan UÇMAK 1, Ömer Faruk KÖKO LU 1, Mustafa ÇEL K 2, Nuretdin KUZHAN 1, Remzi TOPRAK 1 1 Kahraman Marafl Sütçü mam Üniversitesi T p Fakültesi,
Detaylı2008 YILI KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ OLGULARININ LABORATUVAR TANISINDA PCR VE ELISA-IgM SONUÇLARININ İRDELENMESİ
Özgün Çalışma/Original Article Mikrobiyol Bul 2010; 44: 57-64 2008 YILI KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ OLGULARININ LABORATUVAR TANISINDA PCR VE ELISA-IgM SONUÇLARININ İRDELENMESİ EVALUATION OF PCR AND ELISA-IgM
DetaylıEge Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar
Ege Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar Meltem IfiIKGÖZ TAfiBAKAN, Tansu YAMAZHAN, Güray ARSU, Hüsnü
Detaylı4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI
4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıTULAREMİ KONTROL ve KORUNMA. Dr. Kemalettin ÖZDEN
TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA Dr. Kemalettin ÖZDEN Bulaş yolları Deri ve mukozal yol: İnfekte kene veya sinek gibi vektörlerin ısırmasıyla veya infekte hayvan dokuları, hayvan çıkartılarıyla (idrar, dışkı
Detaylı.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri. Sempozyum Dizisi No: 55 Ocak 2007; s Doç. Dr.
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri TÜRK YEDE SIK KARfiILAfiILAN HASTALIKLAR I Enfeksiyon Hastal klar, Romatizmal Hastal klar, Afetlerde Ezilme Yaralanmalar Sempozyum Dizisi
Detaylı.. 95. Çeviren: Dr. Almagül sina
.. 95 Türkiye ile Kazakistan: Karfl l kl Kazan mlara Dayal Bir flbirli i Bektas Mukhamejanov * Çeviren: Dr. Almagül sina Kazakistan ba ms zl n kazand ndan itibaren, d fl politika stratejisinde çok yönlü
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ
ANKEM Derg 2009;23(Ek 2):234-240 KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ Önder ERGÖNÜL Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İSTANBUL onderergonul@yahoo.com
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEfi ; ETKEN, VEKTÖRLER VE TÜRK YE DEK DURUM Ayflen GARGILI*, Kenan M D LL,**
KIRIM KONGO KANAMALI ATEfi ; ETKEN, VEKTÖRLER VE TÜRK YE DEK DURUM Ayflen GARGILI*, Kenan M D LL,** K r m Kongo Kanamal Atefli (KKKA) virusu Bunyaviridae ailesindeki dört cinsten biri olan ve hayvanlar
DetaylıBovilis BVD. BVD kontrolünde lider. ARAfiTIRMA PERFORMANS DÜRÜSTLÜK
Bovilis BVD BVD kontrolünde lider ARAfiTIRMA PERFORMANS DÜRÜSTLÜK BVD: Gizli düflman Bovine Viral Diarrhoea (BVD), modern s r endüstrisinin en maliyetli hastal klar ndan biridir. Hastal ktan sorumlu virüs
DetaylıTürk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya
287 MAKEDONYA E T M S STEM NDE TÜRKLER N KADRO SORUNU VE GET R LEN ÖNER LER Bayramali LUfi Türk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya Genel olarak Makedonya ve Nüfus Da l m Güneybat Avrupa da Balkan yar
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ LABORATUVAR TANISI
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ LABORATUVAR TANISI Dr. Etem ÖZKAYA Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Viroloji Referans ve Araştırma Laboratuvarı Dr. Mustafa Aydın ÇEVİK anısına II. Zoonotik Hastalıklar
DetaylıK r m-kongo Hemorajik Ateşi
Türkiye Tıp Dergisi 2004; 11(3): 145-156 K r m-kongo Hemorajik Ateşi Zülal ÖZKURT, Ayten KADANALI Atatürk Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve İnfeksiyon Hastal klar Anabilim Dal, ERZURUM
DetaylıYat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi. BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008
Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008 Menkul K ymet Yat r m Ortakl klar, Sermaye Piyasas Mevzuat gere ince sadece portföy iflletmecili i faaliyetlerinde bulunmakta ve buradan
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (Sağlık Personeli İçin) 2015 Bu bilgilendirme slayt setinin hazırlanmasında emeği geçen Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Nazif ELALDI ve Bakanlığımız
DetaylıHastane nfeksiyonlar n n Sürveyans ve Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 107-124 Hastane İnfeksiyonları Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II [National Nosocomial Infection Surveillance System (NNIS)] Dr. Gül Ruhsar
DetaylıANKARA BÖLGESİNDE KENE TEMASI ÖYKÜSÜ OLMAYAN İKİ KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ OLGUSU
Olgu Sunumu/Case Report Mikrobiyol Bul 2009; 43: 677-681 ANKARA BÖLGESİNDE KENE TEMASI ÖYKÜSÜ OLMAYAN İKİ KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ OLGUSU TWO CRIMEAN-CONGO HEMORRHAGIC FEVER CASES WITHOUT HISTORY OF
DetaylıİKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ
İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik
Detaylıkitap Bireysel fl Hukuku fl Hukuku (Genel Esaslar-Bireysel fl Hukuku)
kitap Bireysel fl Hukuku Prof. Dr. Öner Eyrenci, Porf. Dr. Savafl Taflkent ve Prof. Dr. Devrim Ulucan n birlikte haz rlad klar Bireysel fl Hukuku isimli kitab n ikinci bas s fiubat ay nda Legal Yay nevi
DetaylıGirifl Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) Ecz. Neslihan Güleno lu
G R fi Girifl Bu kitapç k Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) taraf ndan, befleri t bbi ürünlerin güvenlili inin izlenmesi ve de erlendirilmesi hakk
DetaylıT bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673
T bbi At k Kontrolü P80-P82 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 P80 Son Dört Y ll k Kontamine Kesici Delici Alet Yaralanmalar Sürveyans Melek Meltem Göksel, Özgül Taflp nar, Fatma
DetaylıVektör kaynaklı Viral Enfeksiyonlar. Koray Ergünay
Vektör kaynaklı Viral Enfeksiyonlar Koray Ergünay Arbovirus... (arthopod-borne virus) Artropod vektörler ile vertebralılar arasında nakledilen viruslar Robovirus... (rodent-borne virus) Kemirici (rodent)
DetaylıDR. RIFAT OSMAN BEY DEN ED RNE MERKEZ ASKER HASTANES NE A T ÖNEML K BELGE
03. Ratıp Kazancıgil- E.#989E16 25/1/12 14:36 Page 23 DR. RIFAT OSMAN BEY DEN ED RNE MERKEZ ASKER HASTANES NE A T ÖNEML K BELGE Dr. Ratip KAZANCIG L* SUMMARY Two Important Documents for the Edirne Central
DetaylıB anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle
B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle bu ifllemlerin üzerinden al nan dolayl vergiler farkl l k arz etmektedir. 13.07.1956 tarih 6802 say l Gider Vergileri Kanunu
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
DetaylıSa l k Personelinde Afl lama
Prof. Dr. Gaye USLUER Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi, nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal, ESK fieh R e-posta: gusluer@ogu.edu.tr S a l k personeli afl yla önlenebilir
DetaylıB R E T M HASTANES NDEK SA LIK PERSONEL N N HIV/AIDS KONUSUNDAK B LG DÜZEYLER
B R E T M HASTANES NDEK SA LIK PERSONEL N N /AIDS KONUSUNDAK B LG DÜZEYLER *Dr. Çi dem Ataman Hatipo lu *Dr. Cemal Bulut *Dr. Ali Kutta Çelik *Dr. Fatih Y ld z *Dr. Sami K n kl *Dr. Ali Pekcan Demiröz
DetaylıİRAN ENERJI GÖRÜNÜMÜ
İRAN ENERJI GÖRÜNÜMÜ HAZAR STRATEJI ENSTITÜSÜ ENERJI VE EKONOMI ARAŞTIRMALARI MERKEZI EMİN AKHUNDZADA SERAY ÖZKAN ARALIK 2014 Azerbaycan Enerji Görünümü 1İran Enerji Görünümü www.hazar.org HASEN Enerji
DetaylıYoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri
Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
DetaylıPratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri
ÖZGÜN ARAfiTIRMA Pratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri Knowledge levels of general practitioners employed in Mersin province about hepatitis B and hepatitis C Erdinç NAYIR
DetaylıOrta Doğu Solunum Sendromu Coronavirüs (MERS-CoV) İnfeksiyonu
Orta Doğu Solunum Sendromu Coronavirüs (MERS-CoV) İnfeksiyonu Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 2 Ekim 2012 3 439 ( %40,5)
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ EPİDEMİYOLOJİSİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ EPİDEMİYOLOJİSİ Doç. Dr. Fazilet Duygu 12.05.2016 Sunum İçeriği - KKKA Genel Bilgiler - Dünyada KKKA Epidemiyolojisi - Türkiye de KKKA Epidemiyolojisi KKKA
DetaylıDünya Çavdar ve Yulaf Pazarı
Dünya Çavdar ve Yulaf Pazarı Dünyada çavdar ve yulafın üretimi, buğday, pirinç, mısır ve arpa gibi diğer tahıl ürünlerine kıyasla son derece sınırlıdır. Yılda ortalama 14-15 milyon ton dolayında olan dünya
DetaylıAnkara Bölgesinde Sa l kl Bireylerde HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m
HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m Halil KURT 1, smet BATTAL 2, Osman MEM KO LU 1, Ayflegül YEfi LKAYA 1, Emin TEKEL 1 1 Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji
DetaylıCerrahi Alan nfeksiyonu Geliflmesinde Predispozan Faktörlerin Araflt r lmas
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1999; 3: 151-155 Hastane İnfeksiyonları Dr. Diler COfiKUN*, Dr. Zerdi DA *, Dr. Pafla GÖKTAfi* Anahtar Kelimeler: Cerrahi Alan nfeksiyonu, Predispozan Faktörler. SUMMARY *
DetaylıTÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI
ve Ülkeye göre dış ticaret İhracat Dolar İhracat Euro İthalat Dolar İthalat Euro 691010 Antalya Serbest Bölgesi 152 0 246 233 Antalya Serbest Bölgesi 5.610 0 20.211 18.934 TOPLAM 5.762 0 20.457 19.167
DetaylıYar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar
Yar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar Elçin YOLDAfiCAN 1, Serap BANAK 2 1 Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi, Halk Sa l Anabilim Dal, 2 Adana l Sa l k Müdürlü
DetaylıTÜRKİYE BİLİMSEL YAYIN GÖSTERGELERİ (II) 1981-2007 TÜRKİYE, ÜLKELER VE GRUPLAR
3.2.Etki De erine Göre ABD 1981-2007 döneminde üretti i 6.634.586 adet yay na ald 137.391.957 at f say s ile 20,71 lik etki de erine sahip olup 14,17 lik DÜNYA ortalama etki de erinden yakla k % 50 daha
DetaylıMATEMAT K. Hacmi Ölçme
Hacmi Ölçme MATEMAT K HACM ÖLÇME Yandaki yap n n hacmini birim küp cinsinden bulal m. Yap 5 s radan oluflmufltur. Her s ras nda 3 x 2 = 6 birim küp vard r. 5 s rada; 5 x 6 = 30 birim küp olur. Bu yap n
DetaylıHatay Bölgesindeki Kan Donörlerinde HBV, HCV, HIV ve VDRL Seropozitifli i
Hatay Bölgesindeki Kan Donörlerinde HBV, HCV, HIV ve VDRL Seropozitifli i Sabahattin OCAK 1, Nizami DURAN 2, Lütfü SAVAfi 1, Yusuf ÖNLEN 1, M. Ali D BEK 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi T p Fakültesi, nfeksiyon
Detaylı4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari
4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm
DetaylıKOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 )
KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 ) Kadir ÖZDEM R* 1-G R fi 3628 say l Mal Bildiriminde Bulunulmas, Rüflvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun, Mal Bildiriminde Bulunacaklar bafll
DetaylıÖZET. Anahtar Kelimeler: Hepatit B virus, izole anti-hbc, donör. Nobel Med 2009; 5(Suppl 1): 17-21
Doç. Dr. Selçuk Kaya 1, 2, Dr. Hasan Kesbiç 1, Yrd. Doç. Dr. Güçhan Alano lu 2, Doç. Dr. Buket Cicio lu Ar do an 1, Yrd. Doç. Dr. Emel Sesli Çetin 1, Dr. Tekin Tafl 1, Doç. Dr. Mustafa Demirci 1 1 Süleyman
DetaylıHastane infeksiyonlar (sa l k hizmetine ba l. Kalite Göstergesi Olarak Hastane nfeksiyonlar. Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2001; 5: 169-171
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2001; 5: 169-171 Hastane İnfeksiyonları Kalite Göstergesi Olarak Hastane nfeksiyonlar Dr. H. Erdal AKALIN* * Pfizer laçlar Afi, stanbul. Hastane infeksiyonlar (sa l k hizmetine
DetaylıAFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD)
AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD) 1 GÜNDEM Tanım Epidemiyoloji (Hastalığın Yayılımı) Mücadele Soru-Cevap 2 Afrika Hastalığı Nedir? Sivrisinek, kene ve sokucu sineklerle
DetaylıTOFAfi 2007 FAAL YET RAPORU. Otomobil Sektörü ve Tofafl n Sektör çindeki Yeri
14 Sektörü ve Tofafl n Sektör çindeki Yeri 15 pazar payımız bir önceki yılın pazar payı olan %9 a göre önemli ölçüde artarak %1,4 olarak gerçekleşmiştir. Bu artış sonucu, pazardaki düşüşe rağmen otomobil
DetaylıAnimasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi
Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,
DetaylıARAŞTIRMA. F.Ü.Sağ.Bil.Vet.Derg. 2010: 24 (3): Akın KIRBAŞ 1 Haydar ÖZDEMİR 2 Alper AKSÖZEK 3
ARAŞTIRMA F.Ü.Sağ.Bil.Vet.Derg. 2010: 24 (3): 137-142 http://www.fusabil.org Akın KIRBAŞ 1 Haydar ÖZDEMİR 2 Alper AKSÖZEK 3 1 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Erzurum,
Detaylı1/11. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarih 30/03/2018 Yıl 01 Ocak - 28 Subat 2018
ve ye göre dış ticaret Miktar m2 Miktar m2 690721 ABD 29.636.682 1.428.016 0 0 8.481.569 6.912.337 690722 ABD 226.394 13.790 0 0 68.891 55.759 690723 ABD 826.034 61.902 0 0 349.614 285.071 690730 ABD 88.188
Detaylıstanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye
215 ROMANYA LE BULGAR STAN IN AB YE EKONOM K ENTEGRASYONU Yrd. Doç. Dr. Mesut EREN stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye 1. Girifl Avrupa Birli i nin 5. ve son genifllemesi 2004 y l nda 10 Orta ve Do u
DetaylıAdolesan Yafl Grubu Erkek Ö rencilerde Hepatit B Seroepidemiyolojisi ve liflkili Risk Faktörleri
Adolesan Yafl Grubu Erkek Ö rencilerde Hepatit B Seroepidemiyolojisi ve liflkili Risk Faktörleri Özgen KÖSEO LU 1, Nurdo du BAYRAKTAR GÜNGÖR 2, Özge DARKA 1, Ayfer GÜNALP 1 1 Hacettepe Üniversitesi T p
DetaylıBir E itim Hastanesinin nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Klini i nde zlenen 202 Bruselloz Olgusunun Epidemiyolojik Verilerinin rdelenmesi
94 Klimik Dergisi Cilt 18, Say :3 2005, s:94-98 Bir E itim Hastanesinin nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Klini i nde zlenen 202 Bruselloz Olgusunun Epidemiyolojik Verilerinin rdelenmesi Çi
DetaylıENST TÜ SAVAfi VE GREV KLOZLARI (Yard mc tercüme metin) YAT 1/11/85. Bu sigorta ngiliz Yasa ve Uygulamas na ba l d r.
ENST TÜ SAVAfi VE GREV KLOZLARI (Yard mc tercüme metin) 1/11/85 YAT Bu sigorta ngiliz Yasa ve Uygulamas na ba l d r. 1. TEHL KELER Bu sigorta, her zaman burada gönderme yap lan istisnalara ba l olarak,
DetaylıDÜNYADA VE TÜRK YE DE TÜBERKÜLOZ
ANKEM Derg 2007;21(Ek 2):76-80 DÜNYADA VE TÜRK YE DE TÜBERKÜLOZ Zeki KILIÇASLAN stanbul T p Fakültesi, Gö üs Hastal klar Anabilim Dal, STANBUL zkaslan@istanbul.edu.tr ÖZET Tüberküloz gerek dünyada gerekse
DetaylıTÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat İthalat Ulke adı
691010 ABD 355 2.625 1.691 1.530 35.205 31.976 691090 ABD 2.525.971 116 5.177.455 4.765.696 491 465 TOPLAM 2.526.326 2.741 5.179.146 4.767.226 35.696 32.441 691090 Afganistan 1.230 0 2.570 2.376 691010
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıHEPATİT C SIK SORULAN SORULAR
HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri
DetaylıDe iflik Serolojik Belirleyicilere Sahip Hastalarda HBV-DNA n n De erlendirilmesi
De iflik Serolojik Belirleyicilere Sahip Hastalarda HBV-DNA n n De erlendirilmesi Hüseyin GÜDÜCÜO LU 1, Hamza BOZKURT 1, Görkem YAMAN 1, Nihat KUTLUAY 1, Mustafa BERKTAfi 1 1 Yüzüncü Y l Üniversitesi T
DetaylıISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler
ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen
DetaylıF inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu flirketlerin say lar nda yaflanan
PERAKENDE SATIfi YÖNTEM NE GÖRE fiüphel T CAR ALACAKLAR VE B R ÖNER Yrd.Doç.Dr. Bar fl S PAH Marmara Üniversitesi,..B.F., flletme Bölümü, Ö retim Üyesi 1.G R fi F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu
DetaylıKırım Kongo Kanamalı Ateşi
152 Derleme / Review Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Gülten Seçmeer, İstemi Han Çelik Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara,
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıHekim, Hekim Adaylar, Hemflire ve Laboratuvar Teknisyenlerinin Hepatit B ile lgili Risk Alg lamalar
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2000; 4: 112-118 Hekim, Hekim Adaylar, Hemflire ve Laboratuvar Teknisyenlerinin Hepatit B ile lgili Risk Alg lamalar Dr. Fevziye ÇET NKAYA*, Dr. Melis NAÇAR*, Dr. Demet ÜNALAN*,
DetaylıOYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.
OYUNCA IN ADI Akl nda Tut YAfi GRUBU 4-6 yafl OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. GENEL KURALLAR Çocuklar n görsel belle inin
DetaylıKIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ: KORUNMA VE KONTROL
KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ: KORUNMA VE KONTROL Dr. Esragül AKINCI Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikrobiyoloji Kliniği KKKA: COĞRAFİK DAĞILIM Hastalığın görüldüğü
DetaylıYard. Doç. Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Yard. Doç. Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sunum Planı Mikroorganizma Tarihçe Epidemiyoloji Bulaş yolları Klinik Tedavi Kontrol ve
DetaylıYo un Bak m Ünitesinde nvaziv Alet Kullan m ile liflkili Nozokomiyal nfeksiyon H zlar
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2005; 9: 107-112 Hastane İnfeksiyonları Kullan m ile liflkili Nozokomiyal nfeksiyon H zlar Dr. Haluk ERDO AN*, Hmfl. Deniz AKAN**, Dr. Funda ERG N***, Dr. Aflk n ERDO AN****,
DetaylıYOLSUZLUKLARIN ÖLÇÜLMESİ
Coşkun Can Aktan (Ed.) Yolsuzlukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Yayınları, 00. YOLSUZLUKLARIN ÖLÇÜLMESİ Yolsuzluklar sadece ülkemizin değil tüm dünyanın sorunu. Dünyanın her ülkesinde az ya da
DetaylıHepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları
HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde
DetaylıÖNSÖZ Bu kitap, muhtelif dinlere mensup baz insanlar n, slam dini hakk ndaki eksik ve yanl fl düflünceleri nedeniyle kaleme al nm flt r. Muhtelif zama
ÖNSÖZ Bu kitap, muhtelif dinlere mensup baz insanlar n, slam dini hakk ndaki eksik ve yanl fl düflünceleri nedeniyle kaleme al nm flt r. Muhtelif zamanlarda muhatap oldu um baz bilim adamlar bana, slam
Detaylı