SEBT GÜNÜ ÇALIŞMA KİTAPÇIĞI STANDART VERSİYONU. MESİH ve YASASI. Yazar: Keith Burton NİSAN MAYIS HAZİRAN

Transkript

1

2 SEBT GÜNÜ ÇALIŞMA KİTAPÇIĞI STANDART VERSİYONU MESİH ve YASASI Yazar: Keith Burton NİSAN MAYIS HAZİRAN 2014

3 Kısaltmalar Eski Antlaşma (Tevrat ve Zebur) Yeni Antlaşma (İncil) Yar = Yaratılış Mat = Matta Çık = Çıkış Mar = Markos Lev = Levililer Luk = Luka Say = Çölde Sayım Yu = Yuhanna Yas = Yasa Elç = Elçilerin İşleri Yşu = Yeşu Rom = Romalılara Mektup Hak = Hakimler 1Ko = Korintlilere 1. Mektup Rut = Rut 2Ko = Korintlilere 2. Mektup 1Sa = 1. Samuel Gal = Galatyalılara Mektup 2Sa = 2. Samuel Ef = Efeslilere Mektup 1Kr = 1. Krallar Flp = Filipililere Mektup 2Kr = 2. Krallar Kol = Koloselilere Mektup 1Ta = 1. Tarihler 1Se = Selaniklilere 1. Mektup 2Ta = 2. Tarihler 2Se = Selaniklilere 2. Mektup Ezr = Ezra 1Ti = Timoteyus a 1. Mektup Neh = Nehemya 2Ti = Timoteyus a 2. Mektup Est = Ester Tit = Titus a Mektup Eyü = Eyüp Flm = Filimun a Mektup Mez = Mezmurlar (Zebur) İbr = İbranilere Mektup Özd = Süleyman ın Özdeyişleri Yak = Yakup un Mektubu Vai = Vaiz 1Pe = Petrus un 1. Mektubu Ezg = Ezgiler Ezgisi 2Pe = Petrus un 2. Mektubu Yşa = Yeşaya 1Yu = Yuhanna nın 1. Mektubu Yer = Yeremya 2Yu = Yuhanna nın 2. Mektubu Ağı = Ağıtlar 3Yu = Yuhanna nın 3. Mektubu Hez = Hezekiel Yah = Yahuda nın Mektubu Dan = Daniel Vah = Vahiy (Esinleme) Hoş = Hoşea Yoe = Yoel Amo = Amos Ova = Ovadya Yun = Yunus Mik = Mika Nah = Nahum Hab = Habakkuk Sef = Sefanya Hag = Hagay Zek = Zekarya Mal = Malaki 2

4 İçindekiler 1 Mesih in Zamanındaki Yasalar (Mart 29 Nisan 4) Mesih ve Musa nın Yasası (Nisan 5 11) Mesih ve Dini Gelenek (Nisan 12 18) Mesih ve Dağdaki Vaaz da Verilen Yasa (Nisan 19 25) Mesih ve Sebt Günü (Nisan 26 Mayıs 2) Mesih in Ölümü ve Yasa (Mayıs 3 9) Yasanın Sonu olan Mesih (Mayıs 10 16) Allah ın Yasası ve Mesih in Yasası (Mayıs 17 23) Yasa ve Müjde Olan Mesih (Mayıs 24 30) Yasa ve Antlaşmalardaki Mesih (Mayıs 31 Haziran 6) Elçiler ve Yasa (Haziran 7 13) Mesih in İnanlı Topluluğu ve Yasa (Haziran 14 20) Mesih in Krallığı ve Yasa (Haziran 21 27)...98 Editör Ofisi Old Columbia Pike, Silver Spring, MD Web sayfamızı ziyaret edin: Yazar Keith Burton Pacific Press Koord. Wendy Marcum Editör Clifford R. Goldstein Kapak & Sayfa Tasarım AngelOS Editör Sekreteri Soraya Homayouni Çeviri AngelOS Bu kitapçık Yedinci-Gün Adventistleri Genel Konferansı Yetişkinler için Sebt Okulu Çalışma Kitapçığı ofisi tarafından hazırlanmıştır. Bu kitapçığın hazırlanması Sebt Okulu Geliştirme Komitesinin yönetimi altında olmuştur. Yayınlanan bu kitapçık bu komitenin görüşlerini yansıtmakta olup sadece veya mutlaka yazarın (veya yazarların) görüşleriyle sınırlı değildir. İstek Adresi Web: E mail: irtibat@adventistler.com 3

5 ökteki büyük mücadelenin en başından beri, Şeytan ın amacı Allah ın yasasını ortadan kaldırmak olmuştur. Ellen G. White, The Great Controversy, S Neden? Çünkü Allah ın yönetiminin temeli olarak yasa, evrenin ahlâki bütünlüğünü ifade eder; ve bu yasayı ortadan kaldırmak, yaratılışın ahlâki düzenini de ortadan kaldırmak olur. Şunu bir düşün. Eğer ne Allah var olsaydı, ne de yaşam, evren amoral olurdu. Kötü bir ahlâktan dolayı amoral değil, ahlâk denen bir şey mevcut olmadığından içinde yaşam olmayan kayaların tanrısız bir evrende oradan oraya sürüklenmesi gibi zira içindeki hiçbir şey ahlâki vasıflar gösteremez. Oysa ki, Allah vardır, insanlar da vardır ve bizler sevgiyi verme ve alma kapasitesiyle, ahlâki varlıklar olarak yaratıldık. Ancak bu sevgi var olduğundan dolayı özgürlük, ahlâki özgürlük de var olmalıdır, zira sevgi amoral bir evrende ortaya çıkamayan (tıpkı sadece kayalardan ve soğuk uzaydan oluşan) ahlâki bir kavramdır. Ahlâk, doğru ve yanlışı, iyi ile kötüyü seçme yeteneği, iyi veya kötünün, doğru veya yanlışın potansiyeline izin vermek için tek yol olsa da, evrenin doğru veya yanlışı tanımlayan bir yasaya sahip olduğu düşünülemez. Ve tabii ki böyle bir yasaya sahiptir. Öyleyse ne diyelim? Kutsal Yasa günah mı oldu? Kesinlikle hayır! Ama Yasa olmasaydı, günahın ne olduğunu bilemezdim. Yasa, Göz dikmeyeceksin demeseydi, başkasının malına göz dikmenin ne olduğunu bilemezdim (Rom 7:7). 4

6 Kızıl saçlara sahip olmak günah mı? Neden değil? Çünkü Allah ın yasası kızıl saçları yasaklamıyor. Eğer yasa, açgözlülüğü yasakladığı gibi, onu da yasaklasaydı, o zaman kızıl saçlara sahip olmak günah olurdu. Fakat günah olmadığından, hiçbir ilahi yasa onu böyle tanımlamıyor. Yasasız bir ahlâk, beyinsiz bir düşünce kadar olanaksızdır. Evrenimiz ahlâkidir, çünkü Allah, yasasına yanıt verebilecek özgür varlıklar yaratmıştır. Eğer açgözlülüğe karşı yasa olmasaydı, açgözlülük de bir günah sayılmazdı; kızıl saçlara karşı bir yasa olmadığından, kızıl saçlı olmak da bir günah sayılmaz evreni ne kadar kızıl saçlı açgözlüler kaplarsa kaplasın. Allah, insanları seven varlıklar olarak yarattı. Ancak sevgi, özgürlük, ahlâki özgürlük olamadan mevcut olamaz. Ve ahlâki özgürlük de yasa, ahlâki yasa olmadan mevcut olamaz. Sevgi özgürlüğe bağlıdır, özgürlük de yasaya. Bu nedenle de Allah ın yönetiminin özü, bu yönetimin temeli sevgi yönetimi O nun yasası olmalıdır. İşte bu nedenle Ellen G. White Şeytan ın arzusunun, Allah ın yasasını ortadan kaldırmak olduğunu yazmıştı. Yasaya saldırı, sadece Mesih in karakterine bir saldırı olmakla kalmayıp, aynı zamanda yaratılışın ahlâki düzenin kendisine de bir saldırı niteliğindedir. Seven Tanrımız ile O nun buyruklarını tutmak arasındaki bağlantı, zannettiğimizden de sağlamdır. Böylece bu çeyrek yılın konusu: Mesih ve Yasası dır. Yasayı inceleyecek, özellikle de neden bu kadar çok Hıristiyan ın yasa ve lütuf arasındaki ilişkiyi yanlış anladığı sorusunu On Emir in sürekli geçerliliğini inkâr etme tuzağına düştüğünü ve böylelikle farkında olmadan Allah ın yasasını ortadan kaldırmaya yardımcı olduğunu göreceğiz. Kutsal Kitap bu konuda çok açıktır: Tanrı yı sevmek O nun buyruklarını yerine getirmek demektir. O nun buyrukları da ağır değildir (1.Yuhanna 5:3). Seven Tanrımız ile O nun buyruklarını tutmak arasındaki bağlantı, zannettiğimizden de sağlamdır. Sevginin var olduğu bir evrende yaşadığımız için Allah ı sevebiliriz ve o vardır, çünkü evren ahlâktır. Bu ahlâk, şimdi keşfedeceğimiz gibi, Allah ın ahlâk yasasına dayanmaktadır. Keith Augustus Burton, aynı zamanda Adventist Müslüman İlişkileri Merkezi nin koordinatörlüğünü yaptığı Oakwood Üniversitesi nde din profesörüdür. Northwestern Üniversitesindeki doktora tezi, Pavlus un Romalılar a mektubunda yasanın rolü üzerine odaklanmıştır. 5

7 Konu 1 *Mart 29 Nisan 4 Mesih in Zamanındaki Yasalar Sebt Günü Konuyla İlgili Metinler: Luka 2:1 5, İbr 10:28, Yas 17:2 6, Lev 1:1 9, Luka 14:1 6, Yakup 2:8 12. Hatırlama Metni: Kutsal Yasa dan yoksun uluslar Yasa nın gereklerini kendiliklerinden yaptıkça, Yasa dan habersiz olsalar bile kendi yasalarını koymuş olurlar (Romalılar 2:14). Ç oğu toplumda aynı anda çeşitli yasalar yürürlüktedir. Herkese uyarlanabilen genel yasalar olabilir ve aynı anda bir topluluk içerisinde yürürlükte olup bir diğerinde olmayan yerel yasalar da mevcut olabilir. Yeni Ahit zamanlarında bir kişi yaygın olan yasa sözcüğünü kullandığında (Grekçe nomos Latince lex ve İbranice Tora), birkaç yasa içerisinden herhangi birini kastediyor olabilirdi. Çoğunlukla tartışılan asıl yasanın tek göstergesi, konuşmanın bağlamıydı. Bu nedenle bu çeyrek yılki çalışmamızı yaparken, hangi yasanın tartışıldığını anlamak açısından, hep o anki bağlamı göz önüne almak zorundayız. Bu haftaki çalışmamız Mesih in zamanındaki ve ilk inanlı topluluğu zamanındaki toplumda yürürlükte olan çeşitli yasaları araştıracağız. Bu çeşitli yasaları, sadece bu çeyrek yılın en önemli odak noktası olan Allah ın ahlâki yasasına, yani On Emir temeline yardımcı olması bağlamında araştıracağız. *5 Nisan Sebt Günü ne hazırlık için bu haftanın konusunu çalışın. 6

8 Roma Yasası Pazar Mart 30 Luka 2:1 5 i okuyun. Rab bin bu iki sadık takipçisinin, siyasi çevre ile iletişim kurdukları bu durumdan ne öğrenebiliriz? Romalılar, cumhuriyetin ilk anlarından itibaren toplumu yönetmek için yazılı yasaların ne kadar önemli olduğunu fark etmişlerdi. Aslında Romalılar tarafından tesis edilmiş olan anayasal sistemi, günümüzün birçok demokratik toplumlarının temel almış olduğu görülebilir. Roma, kendi geleneklerini sürdürmeleri için derebeyliklerin devam etmesine büyük ölçüde izin verdi, fakat hepsinin imparatora ve senatonun yasalarına itaat etmesi şartıyla. Açıkçası bu Yusuf ve Meryem i de kapsıyordu. Roma yasası, toplum içindeki düzenle ilgiliydi. Bundan başka sadece hükümet meselelerine değil, aynı zamanda ailevi alandaki yasal davranışlara da karışıyordu. Kamu dairelerine insan seçmek için bazı prosedürleri taahhüt etmeye ek olarak, Roma yasası ayrıca zina ve efendi/köle ilişkisi gibi hususlarla da meşgul oluyordu. Sosyal kurallardan birçoğu Eski Ahit te ve diğer toplumlardakine benzerdir. Yeni Ahit kitaplarının bir araya getirildiği bir kültürü anlama konusundaki tüm teşebbüsler, içinde İsa nın ve ilk inanlı topluluğunun yaşadığı bir dünya için Roma İmparatorluğu nun şekillendirdiği siyasi zemin gerçeğini dikkate almayı gerektirir. İsa nın ölümünden Pavlus un hapse atılmasına kadar Yeni Ahit te geçen birçok şey, onların zamanındaki ortamı anladığımızda daha net bir algı oluşturur. Tabii ki, kurtuluş için gerekli olan şeyi anlamamız konusunda kimsenin Roma tarihi araştırmacısı olmasına gerek yoktur. Ancak bunu elde ettiğimizde, tarihi bilgi aslında çok faydalı olabilir. Meryem in hamileliği sırasında Rab bin elinin açıkça onun üzerinde olduğu yolundaki şaşırtıcı takdire rağmen, bu iki kişi yine de Meryem in ilerlemiş bir hamilelik döneminde evlerini terk ederek ülkenin yasasına itaat etmişti. Olağanüstü şartları düşünerek evlerinde kalmaları daha iyi olmaz mıydı? Onların bu eylemi, bizlere sivil yasalara nasıl uymamız gerektiği konusunda ne söylüyor? (İtaat etmemeyi haklı görmenin onlar açısından ne kadar kolay olacağını düşünün.) 7

9 Pazartesİ Mart 31 Musa nın Yasası: Yurttaşlık İsa nın zamanında Yahudiler Roma yönetimi altında olsalar da, onlara kendi adetleri ve dinleri açısından eşsiz olan meselelerde yetki sahibi olmaları sağlanmıştı (bkz. Elç 18:15). Yahudi yasasını idare etmekten sorumlu olan yasal birliğe Sanhedrin deniliyordu. Bazen Yüksek Kurul olarak anılsa da (Yu 11:47, Elç 5:27), Sanhedrin, kâhinlerden, ihtiyarlardan ve rabbiler arasından seçilen 71 adamdan oluşuyordu ve başkahin başkanlığında yönetiliyordu. Yahudi adetleri, gelenekleri ve yasaları ile meşgul olan bir tür Yüksek Mahkeme olarak hizmet ediyordu. Yahudi toplumsal yasası, Musa nın beş kitabında açıklanan sivil kurallarda yer almaktadır. Musa, Kutsal Kitap ın ilk beş kitabının yazarı olduğundan, bu yasalara Musa nın yasası denmiştir. Allah Musa ya ilk kez yasaları verdiğinde, Kendisinin baş olduğu ve insanların da Allah ın yasal emirlerini uyguladığı bir durumu öngörmüştü. İsa nın zamanında ise Yahudiler Roma yasasına tabiydi. Buna rağmen Roma yönetimi onların kendi adetleriyle ilgili meseleleri çözmek için Musa nın yasasını kullanmasına izin vermişti. İşte burada Sanhedrin in işi özellikle ön plana çıkmaktadır. Yeni Ahit, toplumsal meselelerde Musa nın yasasının uygulandığına veya ima edildiğine dair birkaç örnek sağlar: Yahudi erkeklerin halâ yarım şekel tapınak vergisi ödemeleri gerektiği (Mat 17:24 27, Çık 30:13); boşanmaların halâ Musa tarafından verilen kurallar çerçevesinde uygulanması (Mat 19:7, Yas 24:1 4); insanların halâ dul bir kadının kocasının kardeşi ile evlenmesi, Levililerin evlilik kurallarına bağlı kalması (Mat 22:24, Yas 25:5); erkek çocukların halâ sekizinci günde sünnet edilmesi (Yu 7:23, Lev 12:3); ve zina yapanların taşlanarak cezalandırılması gibi (Yu 8:5; Yas 22:23, 24). Matta 26:59 61, İbraniler 10:28, ve Yasa 17:2 6 yı okuyun. Burada ne gibi önemli ilkeler görülmektedir? Bu bize dini bakımdan adalet ve dürüstlük kavramları hakkında ne söyler? Kutsal Kitap ın ilk kitaplarında geçen sivil kurallardan bazılarını okuyun. Bu yasalardan bazıları bizlere çok garip geliyor, değil mi? (Örneğin bkz. Yasa 21.) Bu yasaların Yazarı nın kim olduğunu göz önüne aldığımızda, bunlar bize her şeyde, özellikle de tamamen anlayamadığımız şeylerde Rab be güvenmeyi öğrenmemiz konusunda ne söylemelidir? 8

10 Salı Nisan 1 Musa nın Yasası: Törensel Levililer 1:1 9, 2:14 16, 5:11 13 ü okuyun. Bu yasalarda neyden bahsediliyor? Gayeleri neydi? Hangi önemli gerçekleri öğretmeleri amaçlanmıştı? Kadim İsrail de sivil yasaların yanında, çoğunlukla törensel yasa diye anılan yasalar da mevcuttu. Bu yasa, tapınak ve onun hizmetlerine odaklıydı, tabii ki hepsi de İsrail halkına kurtuluş planını öğretmek için tasarlanmış olup, onlara gelecek olan Mesih i belirtmekteydi. Bugünkü ayetlerimizde iki kez bu hizmetler aracılığıyla kefaretin yapılacağı açıklanmıştı. Bu yasalarda kendi tarzlarınca Mesih in ve kendi halkının günahları için O nun kefaret işine yönelik mini peygamberlikler bildirilmişti. Törensel yasa Mesih aracılığıyla verildi. Bu yasaya uyma zorunluluğu kalktıktan sonra bile elçi Pavlus yasanın görkemli olduğunu ve yasayı veren Tanrı ya yaraştığını söylüyor Sunakta kanı dökülen kurban bile gelecek olan Kurtarıcıya işaret ediyordu. Ellen G. White, Geçmişten Sonsuzluğa, 1. Cilt, S İsa tarafından kurulmuş olsa da, törensel sistemin fonksiyonu sadece bir örnek olsun, gelecekteki gerçeğin bir sembolü İsa nın gelişi, ölümü ve Başkahinlik hizmeti olsun diye tasarlanmıştı. O, dünya üzerindeki hizmetini tamamlayınca, bu eski sistemde yer alan tüm kurbanlara, ayinlere ve bayramlara artık gerek kalmayacaktı (bkz. İbr 9:9 12). Günümüzde artık bu törensel yasayı tutmasak da, bunu öğrenerek, kurtuluş planının içyüzünü daha iyi kavrayabiliriz. Tapınak hizmetinin merkezinde, İsa nın ölümüne işaret eden hayvanların kurbanı yer almaktaydı. Kurtuluşumuzun, sadece O nun bizim yerimize ölümüyle gerçekleştiğinin ne anlama geldiğini düşün. Bu bizlere günahın ne kadar pahalıya mal olduğu konusunda ne söylemelidir? 9

11 Çarşamba Nisan 2 Rabbinik (Hahamlara has) Yasa Musa nın yasalarına ilave olarak İsa nın zamanındaki Yahudiler, rabbilerin yasasına da aşinaydı. Rabbiler, Ferisilerin skolastik (alim) koluydu ve Musa nın yasasının insanlara uygunluğunu temin etmekle sorumluydular. Rabbiler Musa nın beş kitabında 613 adet yasa ortaya çıkarmışlardı (39 adedi Sebt Günü ile ilgiliydi) ve yürürlükteki yasalara temel olması bakımından bu yasaları kullanmışlardı. Bu yazılı yasaları, yönetici rabbilerin yorumlarından oluşan sözel yasalarla da desteklemişlerdi. Halaka olarak bilinen sözel yasa, yürümek anlamına geliyordu. Rabbiler, eğer insanların çok sayıda halakot u (halaka nın çoğulu) benimserlerse, 613 önemli yasanın yolunda yürüyeceklerini düşünüyordu. Sözel yasa olarak ortaya çıkmış olsa da, rabbinik halakot, bir kitap şeklinde bir araya getirilmiş ve kaydedilmişti. İsa nın günlerinden kalan yorumlardan bazıları, Midraş diye bilinen yorumlarla hayatta kalırken, bazıları da Mişna olarak bilinen resmi bir koleksiyonda kayıt altına alınmıştı. Birçok dindar Yahudi, çağlar boyunca ve hatta bugün bile bu yasalara sıkı sıkıya bağlı kalmaya çalışmıştır. Luka 14:1 6 ve Yuhanna 9 u okuyun. İsa, mucizevî iyileştirmesiyle Sebt Günü nü ihlal etmekle suçlanmış olsa da, Sebt Günü nde şifa vermenin günah olduğunu Eski Ahit in neresinde bulabilirsin? Yanıtın, İsa nın karşılaştığı meselelerden bazılarını anlamak konusunda bizlere nasıl yardımcı olabilir? Daha da önemlisi, bu yolda sadakatle yürüme çabamızda, benzer hatalara düşmediğimizden emin olmak açısından bu olaylardan ne gibi dersler alabiliriz? Günümüzde kendi açımızdan bu sözel yasalardan çoğuyla alay etmek çok kolay olsa da, özellikle de sanki İsa ya karşıymış gibi kullanıldıklarında, sorun bu yasaların kendisinde değil, daha çok bunları kullanan liderlerin davranışlarındadır. Sık sık çok kuralcı bir şekilde tutulsa da, halakot çok ruhsal bir anlamda kastedilmiş, çoğu dünyevi eyleme ruhsal bir unsur aşılamış, onlara dini bir önem kazandırmıştır. 10 En dünyevi görevlere bile dini bir önem vermeyi nasıl öğrenebiliriz?

12 Perşembe Nisan 3 Ahlâki Yasa Roma yasası, Musa nın yasası ve rabbinik yasa, birinci yüzyıl İsrail inde yaşayan Yahudileri ne kadar çok etkilemiş olsa da, İsrail dinini takip eden birçok insan Filistin dışında ve Roma İmparatorluğu nun sınırları ötesinde yaşamışlardır. Bu yüzden bu yasalardan birçoğu onların yaşamında çok büyük bir rol oynamamıştır. Ancak aynı zamanda İsrail Tanrı sının takipçisi olduğunu iddia eden bir kişi, On Emir e sadık kalmış olmalıdır. On Emir, İsrail e onu koruması için ahlâki bir çatı sağlamaktadır. Kutsal Kitap ın bu ilişkiyi ifade etmek için kullandığı mecaz, antlaşmadır. Mecaz, uluslararası yasa tabakasından geldiği halde, emirleri sadece İsrail in Allah a karşı yükümlülüklerinin bir özeti olarak görmek yanlıştır İsrail in emirlere olan itaati, ilahi isteme teslim olmak kadar, bu sevgiye bir yanıt vermektir. Leslie J. Hoppe, Ten Commandments, Eerdmans Dictionary of the Bible (Grand Rapids, Mich.: Eerdmans, 2000), S. 1,285. On Emir, ilk yüzyılda Yahudiler tarafından bilinen her yasa sistemine baskın çıkmıştır. Musa nın 613 yasasını titizlikle ezberleyen Ferisiler bile, On Emir in önemini takdir etmişlerdi. Tamid diye adlandırılan Mişna nın bir bölümü (5:1), On Emir in her gün ezbere okunması yolunda rabbinik emri içermektedir. Diğer tüm yasaların, On Emir in içinde yer aldığına inanılmaktaydı. Aslında İsa nın yaşıtı olan Yahudi felsefecisi Philo, On Emir in tutulmasının diğer bütün dini yasalar içinde merkezi bir konumu olduğunu anlatan bir kitap yazmıştı. Matta 19:16 19, Romalılar 13:8 10, ve Yakup 2:8 12 yi okuyun. Bu ayetler, Mesih in takipçilerinin yaşamında oynadığı rol hakkında ne söylemektedirler? Tıpkı Yahudi kardeşleri gibi, Yeni Ahit in ilham almış olan yazarları da Allah ın halkı için On Emir in gayesini anlamışlardı. Bu çeyrek yıldaki çalışmalarımızdan bazıları, Mesih in kendi çağındaki diğer yasa sistemleri ile nasıl etkileşimde bulunduğunu tartışsa da, öncelikli olarak O nun On Emir ile olan ilişkisi vurgulanmaktadır, ki bu çoğunlukla ahlâki yasa olarak bilinir. 11

13 12 Cuma Nisan 4 Ek Çalışma: Ayrıca Ellen G. White, Oath Taking, S , Testimonies for the Church, Cilt 1 kitabını okuyun. Eğer Adem Allah ın yasasını ihlal etmemiş olsaydı, törensel yasa hiçbir zaman ortaya çıkmazdı. İyi haberin müjdesi, kadının soyundan gelen birinin yılanın başını ezeceği yolundaki deklarasyonla önce Adem e verilmiş; ve nesiller boyunca Nuh, İbrahim ve Musa ya miras bırakılmıştı. Allah ın yasasının bilgisi ve kurtuluş planı, Adem ve Havva ya bizzat Mesih tarafından açıklanmıştı. Onlar bu önemli dersi dikkatle değerlendirmişler ve ağızdan ağıza geçecek şekilde çocuklarına ve çocuklarının çocuklarına aktarmışlardı. Böylece Allah ın yasasının bilgisi korunmuştu. Ellen G. White, Selected Messages, Kitap 1, S Tartışma Soruları: Musa nın İsrail i yönetmesi için verilen yasaları kaleme almasından çok önceleri, Mısırlılar ve Babilliler de içerik olarak Allah ın yasalarından bazılarına benzer bir sosyal yasa sistemine sahipti. Ateist toplumlar bile canı ve malı koruyan yasalara sahiptir. Ancak yasa çoğunlukla ahlâki kavramlar üzerine kurulmuştur; yani yasa insanları belirli tipte kötülüklerden sakınmaya ve belirli tipte iyi şeyleri yapmaya teşvik etmelidir. Yoksa toplumlar iyi ve kötü eğilimleri başka nereden edinebilirler ki? Bir bütün olarak iyi ile kötü kavramı, Allah ın varlığı sorusunu nasıl etkiler? Diğer bir deyişle, eğer Allah olmasaydı iyi ve kötü kavramı nereden gelirdi? Eğer Allah var olmasaydı, gelebilecekleri tek yer neresi olabilirdi? Çoğunlukla yasa kavramını farklı şekillerde kullanırız. Yerçekimi yasasından, hareket yasasından bahsederiz. Uluslararası yasadan bahsederiz. Anayasadan bahsederiz. Vergi yasasından bahsederiz. Bu yasaların hepsinde ortak olan taraf nedir? Farklılıkları nelerdir? Bu yasalardan herhangi birini çiğnemenin olası sonuçları nedir? Bu yasalarla işbirliği yapmanın yararları nelerdir? Yasa ilkeleri, imanlıların yaşamıyla ilgili olması bakımından On Emir in amacını anlamana nasıl yardım etmektedir? Grubunla Çarşamba günkü çalışmaya dönün ve inanlı topluluğu olarak, bazı liderlerin gerekmediği halde yasaya eklemeler yapmasıyla aynı hataya düşmememiz konusunda nasıl dikkatli olmamız gerektiğini tartışın. Ne kadar iyi niyetli olursak olalım, böyle bir hataya düşmek neden düşündüğümüzden bile daha kolaydır? Güneşin Batışı: 18:36 (İstanbul)

14 Konu 2 *Nisan 5 11 Mesih ve Musa nın Yasası Sebt Günü Konuyla İlgili Metinler: Luka 2:21 24; Çık 13:2, 12; Luka 2:41 52; Mat 17:24 27; Yu 8:1 11; Yas 22:23, 24. Hatırlama Metni: Musa ya iman etmiş olsaydınız, bana da iman ederdiniz. Çünkü o benim hakkımda yazmıştır (Yu 5:46). B irçok Hıristiyan, sadece yüzyıllar boyu Antisemitizmi körüklemekten başka bir işe yaramayan yanlış bir kanıyla, sözümona İsa yı Yahudi dinine karşıymış gibi gösteren birtakım öykülerle büyüdüler. İsa, dinin suistimalinden bahsetmişti, bu doğrudur, fakat bizzat dine karşı değil. Her şeyden evvel onun kurucusu bizzat kendisiydi. Aslında O nun yaşamını ve hizmetini anlatan Müjde deki öyküler İsa nın insan bedeninde doğduğu andan yaşamının son haftasına dek tamamen Yahudi kültürüne bağlı sadık bir Yahudi olduğunu gösterir. Birinci yüzyıldaki her sadık Yahudi gibi, İsa da Musa nın yasasına tabiydi. Sadık bir Yahudi ailesinin evinde büyümüş olduğundan, ilahi bir takdirden kaynaklanan zengin dünyevi mirasını tamamen benimsemişti. Allah ın bizzat kendi istemini yansıtan ve uluslara bir fener gibi hizmet eden bir toplum yaratmak amacıyla, Musa ya bu yasaları yazdırmak için ilham verdiğini biliyordu. O, yazılı olan bu yasaya son derece sadık kaldı. İsa, sünnetinden tapınağı ziyaretine, bayramlara ve vergiler konusundaki tutumuna kadar, zamanla ölümüyle ve göklerdeki hizmetiyle gerçekleşecek olan bu sisteme kararlı bir şekilde sadık kaldı. Bu hafta, İsa nın bizzat tutmuş olduğu bu yasaya daha fazla göz gezdireceğiz. *12 Nisan Sebt Günü ne hazırlık için bu haftanın konusunu çalışın. 13

15 Pazar Nisan 6 Sünnet ve Adanma (Luka 2:21 24) Allah, İbrahim ile antlaşma yaparak ona birçok ulusun babası olacağını söylemişti (Yar 17:4). Allah bu antlaşmayı yaptığında, doksan dokuz yaşındaki İbrahim daha yeni İsmail in babası olmuştu ve henüz vaat edilen oğlu İshak ın doğumunu görmemişti. Buna karşın ona kendisiyle birlikte tüm ev halkı içindeki erkeklerin sünnet olması buyruğu verilmiş ve o günden itibaren ev halkı içinde doğan her oğulun sekizinci günde sünnet edilmesi talimatı verilmişti (Yar 17:9 12). Bu işaret o kadar önemliydi ki, sekizinci gün Sebt Günü ne denk gelmiş olsa bile uygulanıyordu (Lev 12:3, Yu 7:22). Bu gerçek bizlere İsa nın yaşamındaki ilk günler konusunda daha iyi bir anlayış vermektedir. Müjde ler, dindarlıklarından dolayı Yusuf ve Meryem in en azından kısmen de olsa İsa nın dünyevi ebeveynleri olması için seçildiğini göstermektedir. Yusuf doğru bir adam (Mat 1:19), Meryem ise Tanrı nın lütfuna erişen biri olarak tarif edilmektedir (Luka 1:30). İsa sekiz günlük iken, ailesi tıpkı geçmişte sayısız İbrani erkeğinin tecrübe edindiği gibi aynı şekilde ad koyma ve sünnet merasimi uygulamıştı. Tanrı nın lekesiz Oğlu nun şimdi bir insan şeklinde, yüzyıllar önce kendisinin tesis etmiş olduğu bir âdeti yerine getirdiğini bir düşünün! Çıkış 13:2, 12 ve Levililer 12:1 8 ışığında Luka 2:21 24 ü okuyun. Bu ayetler bizlere Yusuf ve Meryem hakkında daha başka neler söylüyor? Onların örneğinden kendi zamanımız ve çevremizde kendimiz için ne öğrenebiliriz? İsa nın annesi olması için seçildiğinde, Meryem in bakire olduğu konusunda Kutsal Kitap çok açıktır (Luka 1:27); öyleyse İsa onun rahmine düşen ilk çocuktu. Çıkış 13 e göre, İsrailliler arasında her ilk doğan (ister hayvan isterse insan olsun) Rab be adanmalıydı. Yasa, Levililer 12:2 5 de de şart koştuğu gibi, erkek çocuğun doğumundan sonra kadını törensel olarak toplam kırk gün (kız çocuk için seksen gün) kirli saymaktadır. Bu periyodun sonunda kadından kendisini kâhine göstermesi ve bir kurban adaması şartı vardı. Dindar Yahudiler olarak Meryem ve Yusuf, Musa nın yasasını titizlikle uygulamış ve Tanrı nın Oğlu nun antlaşmanın işaretlerini taşıdığından emin olmuşlardı. 14

16 Pazartesİ Nisan 7 Yahudi Bayramları (Yu 5:1) İsa bundan sonra Yahudiler in bir bayramı nedeniyle Yeruşalim e gitti (Yu 5:1). Yahudi takvimindeki ilk büyük festival periyodu, Fısıh ile başlayıp yedi gün süren Mayasız Ekmek Bayramı dır. Festival, ölüm meleğinin kapı sövelerine kan süren evleri pas geçerek İsraillilerin Mısırdaki kölelikten kurtulmalarının anısına yapılır. Müjdeler İsa nın Fısıh ı kutladığı üç durumdan bahsetmektedir (Luka 2:41 43, Yu 2:13 23, Mat 26:17 20). Fısıh tan elli gün sonra, Grekçe ismiyle Pentikost olarak geçen Şavuot bayramı gelir. Kutsal Yazılar Pentikost için bir gerekçe sunmasa da, rabbiler onun Musa ya yasanın verilmesi anısına yapıldığına inanır. Müjdeler de İsa nın Pentikost u kutladığına dair bir kayıt yoktur. Ancak göğe çıkışından önce, öğrencilerine Kutsal Ruh un vaftizi için Yeruşalim de beklemelerini tavsiye etmişti (Elç 1:4, 5). Bu olay tam olarak Pentikost Günü nde meydana gelmişti (Elç 2:1 4). Yahudi takvimindeki son festival sezonu, Çardak (Çadır) Bayramı ve Kefaret Günü nden (Yom Kippur) oluşuyordu. Kefaret Günü, günahın kamptan silindiği ve insanların Allah ile bir oldukları güne işaret ediyordu. Çardaklar ise, İsrail in çölde çardaklar altında yaşadıkları zamanı anımsatıyordu. Musa nın yasalarında geçen bayramlara ilave olarak, Yahudiler in Allah ın tarihi müdahalesini anımsatan iki festivali daha vardı. Birincisi, Ester in Pers kralına yalvarmasıyla Yahudiler in soykırımdan kurtulduklarını belirten Purim di. İkincisi ise, Makabilerin İ.Ö 164 de Greklere karşı galibiyetlerinin kutlanıldığı, Adanma Bayramı olarak da bilinen Hanuka dır (Yu 10:22). Tabii ki Hıristiyanlarla ilgisi olan dini bayramlar uzun zaman önce terk edildi. Bunların hepsi de Mesih te gerçekleşti. Ancak bunları ve içerdikleri mesajları öğrenmek suretiyle büyük bir kazanım elde edebiliriz, zira bunların hepsi de Allah ın kurtarıcı lütfu ve verdiği güç hakkında dersler öğretirler. Artık bu bayramları kutlamasak da, Allah gerçeğini göz önünde tutmak, O nun bizler için yaptığı ve bizlerden istediği şeyi anlamamıza yardımcı olacak ne gibi şeyler yapabiliriz? 15

17 Tapınaktaki İsa Salı Nisan 8 Yeni Ahit bizlere İsa nın çocukluğu hakkında pek bir şey söylemiyor. Ancak Luka 2:41 52 de yer alan, Fısıh bayramı esnasında İsa nın ailesiyle birlikte Yeruşalim i ziyaret etmesinin anlatıldığı öykü bizlere bir kavrayış vermektedir. Bu öyküyü okuyun ve sonra aşağıdaki soruları yanıtlayın: Bu öykü, Müjdeler in Yahudi karakterini nasıl kararlı bir şekilde betimlemekte ve bu olayların geçtiği yerlerde dinin ne kadar merkezi olduğunu göstermektedir? Bu öykünün Fısıh süresince gerçekleşmiş olması neden önemlidir? İsa nın ailesi O nu kaç gündür bulamamıştı? Bu sana neyi hatırlatıyor? İsa itaatkâr bir çocuk olmasına rağmen, ailesine verdiği yanıtı sanki bir azarlama gibiydi. O nun yanıtı, hangi önemli hususu içermektedir? Bu, yaşamımızda vermemiz gereken en büyük öncelik hakkında ne söylüyor? Luka 2:51 i okuyun. İsa nın onlara tabi olması ne demektir? Bu ayet, bizlere kurtuluşumuz için Allah ın tarafında olmaya tenezzül etmemiz açısından nasıl bir anlayış vermektedir? Doğru zamanda ve yerde teslimiyet içinde olmamız gerektiği konusunda ne öğretiyor? 16

18 Çarşamba Nisan 9 Vergiler (Mat 17:24 27) Geçen haftaki çalışmamızda gördüğümüz gibi Musa nın yasası, hem yurttaşlık hem de törensel öğelere sahipti. Törensel yönü, tapınağın Yahudi dini yaşamının merkezinde olması demektir. Aslında birinci yüzyılda tapınak, belki de Yahudiler e ulusal kimlik hissini veren geride kalan tek yapıydı. Yeruşalim deki tapınak, İsa nın hizmeti boyunca onarımdan geçirilmişti. Büyük Hirodes bu muazzam projeyi yaklaşık İ.Ö 20 de başlatmış ve İ.S 66 yılına kadar tam olarak bitirilememişti. Yahudiler in imanları konusunda ne kadar ciddi olduğunu fark eden Romalılar, tapınağın onarımında gerekli masrafın karşılanması için Yahudiler in kendi vergilerini toplamasına izin vermişti. Yirmi yaşın üzerindeki her Yahudi erkeği, maddi durumuna bakılmaksızın yarım şekel vergi ödemek zorundaydı (Çık 30:13, 38:26). Matta 17:24 27 yi okuyun. İsa şu ifadeyle ne kastetmişti: Onları gücendirmeden? Aynı şekilde kendi yaşamımızda da tatbik etmemiz için burada hangi ilkeyi görüyoruz? Görünen o ki, tapınak vergisi toplayıcıları kentin her yerini gezerek, her erkeğin meşru yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinden emin olmak istiyorlardı. Petrus un vergi toplayıcılarına ilk yanıtı, İsa nın vergilerini düzenli olarak ödediğini ima etmektedir (Mat 17:24, 25). Ancak İsa, Tanrı nın Oğlu olarak Babası nın evinin bakımı için vergi ödemenin uygunluğunu sanki sorguluyormuş gibi gözükmektedir. Eğer İsa vergiyi hiçbir itirazda bulunmadan hemen ödemiş olsaydı, onların iddialarını haklı çıkarmış ve böylece kendisinin ilahiliğini inkâr etmiş olurdu; fakat vergi ödemeye karşı çıkarken, bu talebin temelinde yatan iddiayı reddetti. Verginin ödenmesini bu şekilde sağlayarak ilahi bir karaktere sahip olduğunu kanıtladı. O nun Tanrı ile bir olduğu kanıtlanmış oldu. O, normal bir vatandaş gibi vergi ödememeliydi Ellen G. White, Sevgi Öğretmeni, S. 424, 425. Buna karşın İsa yetkililere boyun eğmeyi seçti ve Petrus a yakaladığı ilk balığın ağzından çıkan parayla vergiyi ödemesini buyurdu. Balığın ağzındaki şekel, hem İsa nın hem de Petrus un vergisini ödemeye yeterliydi. İsa, muhteşem yapının pek yakında yıkılacağını bilmesine rağmen tapınak vergisini ödemişti (Mat 24:1, 2). Ne gibi sorunlarımız olursa olsun, ondalıklarımızı ve sunularımızı ödeme sorumluluğumuza sadık kalmak konusunda bu öykü bizlere ne söylemektedir? 17

19 Perşembe Nisan 10 Yasanın Uygulanması (Mat 5:17 20) Gördüğümüz gibi İsa, yaşamı tehlikede iken bile Yahudi bir erkek olarak sorumluluklarını yerine getiren sadık bir vatandaştı (örneğin bkz. Yu 7:1, 25, 26; 10:31). Aslında İsa, Kutsal Yasa yı veya peygamberlerin sözlerini ortadan kaldırma gayesi olmadığı açıkça ifade etmişti (Mat 5:17 20). O halde, Yasa 22:23, 24 ve 24:1 4 ışığında, Yu 8:1 11 ve Matta 19:1 9 u nasıl anlamalıyız? Burada ne oluyor? Ferisilerden bazıları, İsa yı hep yasayı ihlal eden biri olarak sergilemişlerdi (örneğin bkz. Yu 8:6). Zina yaparken yakalanan kadını ona getirdiklerinde şu soruyu sormuşlardı: Musa onun taşlanması gerektiğini söylemişti, Sen ne dersin? İlginç olan şey, İsa nın onların bu sorgusunu doğrudan yanıtlamadığıdır. Aslında, Musa nın yasasını verdiği şu yanıtla onaylamıştı, İçinizde kim günahsızsa, ilk taşı o atsın! (Yu 8:7). Kadının taşlanması gerekmediğini söylemiyor; bu adamların yasayı nasıl ihlal ettiklerini görmeleri için basitçe onları tahrik ediyor. Kadının serbest bırakılması bile Musa nın yasası ile uyum içindedir, zira ortada parmak göstererek suçlanacak bir durum söz konusu değildir, adaleti uygulamak için en az iki şahit gerekir (Yas 17:6). Boşanma ve tekrardan evlilik olayında, İsa aslında boşanmak için herhangi bir nedenin olmadığını ifade ederken, sanki Musa nın yasasına aykırı hareket ediyormuş gibi görünüyor (Mat 19:4 6). Ferisiler, Yasa 24:1 4 de Musa nın buyruğunu hatırlattıklarında, İsa her şeye doğru açıdan bakılmasını sağlıyor. Musa hiçbir yerde boşanma olması gerektiği konusunda bir buyruk vermiyor. Ancak insanların inatçılığından dolayı Musa boşanmaya tolerans gösteriyor (Mat 19:8). Bu nedenle İsa, Musa nın yasasını eleştirdiğinde bile onu bir yana bırakmadığını görüyoruz. İsa her bakımdan sadık bir Yahudiydi ve Musa nın yasalarına bağlıydı. Tıpkı günaha düşen kendimiz gibi, diğerlerine de adalet ve lütuf gösterilmesi konusunda dengeli olmayı nasıl öğrenebiliriz? Düşmüş varlıkların kaçınılmaz olarak hata yaptığı gibi yanıldığımızda, hangi yönden yanılmak daha iyidir ve neden? 18

20 Cuma Nisan 11 Ek Çalışma: Bu haftanın konusu hakkında daha fazla bilgi edinmek için Ellen G. White, Çardak Bayramında, S ; Tuzakların Arasında, S , Sevgi Öğretmeni kitabını okuyun. Yahudiler yılda üç kez dini bayramları kutlamak üzere Kudüs te bir araya geliyordu. Bulut direğinde gizlenen İsrail in görünmez önderi bu büyük buluşmalarla ilgili buyrukları vermişti. Yahudiler tutsak oldukları yıllar boyunca bu bayramları kutlayamadılar; fakat halk kendi ülkesine kavuştuğunda bu kutlamalara tekrar başlandı. Tanrı bu kutlamalar sayesinde halkının kendisini hatırlamasını sağlamayı amaçlıyordu. Ellen G. White, Sevgi Öğretmeni, S Yusuf ve Meryem in, O nu kendi çocukları olarak görmeleri gayet doğaldı. Çünkü O, her gün onlarla birlikteydi. O nun hayatı her bakımdan diğer çocuklarınki gibiydi. İsa nın, Tanrı nın Oğlu olduğunun farkına varmaları, onlar için zordu. Kurtarıcı nın varlığında kendilerine verilen kutsamanın farkına varamamanın tehlikesi içindeydiler. Ondan ayrı kaldıkları zaman duydukları üzüntü ve O nun sözlerindeki nazik sitem, sorumluluklarının kutsallığıyla onları etkilemek içindi. Ellen G. White, Sevgi Öğretmeni, S. 70. Tartışma Soruları: İsa bu yasaları tesis etmiş olmasına rağmen, insan bedenini aldığında kendisini de onların yükümlülüğü altına koyması yönündeki inanılmaz gerçeği tartışın. Bu durum, bizlere Allah ın karakteri hakkında ne söylüyor? Kendini Yusuf ve Meryem in durumuna koymaya çalış. İsa ile ilgili her şeyi tam olarak anlamamış olmaları, şaşılacak bir şey değil mi? Bizlerin de İsa hakkında anlayamadığı birçok şey yok mu? Anlayamadığımız bunca şeye karşın, güvenip itaat etmeyi nasıl öğrenebiliriz? Bayramları tutmamız gerektiğini iddia eden bir Mesih inanlısına ne söylerdin? (İpucu: Belki de şunu sormakla başlayabilirsin, Bayramların hepsinin uzun zaman önce yıkılan tapınak üzerinde odaklandığını ve kan dökülmesinin durdurulduğunu bilerek, nasıl olur da bunları tutmaya niyetlenebilirsin? ) Güneşin Batışı: 18:43 (İstanbul) 19

21 Konu 3 *Nisan Mesih ve Dini Gelenek Sebt Günü Konuyla İlgili Metinler: Mat 23:1 7, Mat 15:1 6, Yşa 29:13, Mat 5:17 20, Rom 10:3. Hatırlama Metni: Bu halk dudaklarıyla beni sayar, ama yürekleri benden uzak. Bana boşuna taparlar. Çünkü öğrettikleri, sadece insan buyruklarıdır (Matta 15:8, 9). M etodist Kilisesi nin kurucusu olan John Wesley, birinin teolojisinin dört faktör tarafından etkilendiğini öne sürmüştü: iman, mantık, Kutsal Yazı ve gelenek. Ancak tüm yanların eşit ölçüde baskın olduğunu kastetmemişti. Kutsal Kitap ın temel olduğunu onaylamıştı ama aynı zamanda bir kişinin Kutsal Kitap ı yorumlama tarzında, onun kişisel imanından, mantık yürütmesinden ve dini geleneklerinden de etkilendiğini onaylamıştı. Eğer Wesley bugün hayata döndürülseydi, Wesley geleneğine (aynı zamanda diğer geleneklere) bağlı birçok modern ilahiyatçının artık mantığın, geleneğin veya kişisel kanaatin, Kutsal Yazı nın çok açık öğretilerine baskın olduğunu keşfetmekten dolayı şok geçirirdi. Bu haftaki çalışmamızda, öğretilerinden birçoğunu dini geleneklerin üzerine inşa eden din bilginleri ve Ferisiler i araştıracağız. Aslında bu gelenekleri kaleme alan rabbiler, Kutsal Yazılar a büyük ölçüde saygı duymuşlar ve bu geleneklerin Allah ın Söz ünün seviyesine çıkmasını hiç niyetlenmemişlerdi. Ancak onların ateşli öğrencilerinden bazıları, mesajı metot ile karıştırmışlar ve böyle yaparak Allah ın yazılı vahyinden insani geleneğe doğru kaymışlardı. *19 Nisan Sebt Günü ne hazırlık için bu haftanın konusunu çalışın. 20

22 Musa nın Mevkisi Pazar Nisan 13 Din bilginleri ve Ferisiler bir araya gelmiş iki ayrı grup gibi görülseler de, din bilginleri daha çok Ferisiler in alt kümesidir (bkz. Elç 23:9). Ferisiler, Helen İmparatorluğu zamanında görünür bir grup haline gelmiştir. Makabi isyanında Greklere karşı savaşarak yardım eden, Hasidim diye bilinen sofu Yahudi tarikatından artakalan bir grup olduklarına inanılmaktadır. Ferisiler adı, ayırmak anlamına gelen İbranice paras sözcüğünden türemiştir. Birçok Yahudi nin putperest kültürlerden büyük ölçüde etkilendiği bir çağda, Ferisiler her Yahudi erkeğine yasanın öğretilmesini bir görev olarak gördüler. Bu görevi gerçekleştirmek için, büyüğüm veya öğretmenim anlamına gelen rabbilik mevkisini tesis ettiler. Din bilginleri ve Ferisiler Musa nın kürsüsünde otururlar ifadesiyle, İsa onların pozisyonunu halkın öğretmenleri olarak onaylamıştı (Mat 23:2, 3). Her şeyden evvel onlar insanlara yasaya göre talimatlar verilmesi konusunda sorumluluk almışlardı. Matta 23:1 7 yi okuyun. Bu ayetlere göre, din bilginleri ve Ferisilerle ilgili olarak İsa nın en büyük sorunlarından birisi neydi? Müjdeler de din bilginleri ve Ferisilere ilişkin imaların çoğu olumsuz yöndedir ve İsa nın ölümünde ve takipçilerinin zulme uğramasında, çoğunun (fakat hepsi değil) suç ortaklığı yaptığını göz önüne aldığımızda, bu olumsuzluğu hak etmişlerdir. Bu grubun üyeleri, köşelere ve ağaç arkalarına gizlenen, insanlar hata yaptıklarında ise yasayı onlara karşı kullanabilmek için onların açıklarını bekleyen kişiler olarak görülmüşlerdir. Kutsal Yazılar da Ferisiler e ilişkin bu imaj o kadar sık görülür ki, bu sözcük sık sık kuralcı ifadesinin eş anlamlısı olarak kullanılmıştır. Bu ayete yakından bakarsak, İsa nın Ferisilerle ilgili en büyük sorununun, onların Musa nın yasasının tutulmasını istemeleri değil, bilakis onların bu yasaları bizzat tutmuyor oluşudur. Onlar ikiyüzlüydüler söyledikleri şeyi yapmıyorlardı ve doğru olanı yapsalar da, yanlış gerekçelerden ötürü yapıyorlardı. İsa nın din bilginleri ve Ferisiler hakkında ne söylediğini tekrar okuyun. Benzer tavırlardan dolayı bizler de suçlu olmadığımızdan nasıl emin olabiliriz? 21

23 Pazartesİ Nisan 14 İnsani Buyruklar Din bilginleri ve Ferisiler Musa nın kürsüsünde otursalar da onların dini talimatlar için yetki kaynağı, Eski Ahit in ötesine uzanmaktaydı. Ferisilerin yararlandığı yasa, lider rabbilerin dini yorumlarından oluşuyordu. Bu yorumlar, Kutsal Yazılar ın yerine geçmesi niyetiyle değil, onu tamamlamak gayesiyle yapılıyordu. Önceleri ağızdan ağıza dolaştı; sonraları ise kâtipler bunları kitap haline getirdiler. Rabbinik yasanın ilk resmi neşriyatı, Rabbi Yehuda Ha Nasi nin (Prens Yehuda) Mişna yı yayınladığı M.S ikinci yüzyılın sonuna kadar ortaya çıkmamıştı. Mişna da kaydedilen yasalar, yaklaşık dört yüzyıllık rabbinik yorumu yansıtır. İçeriğine katkı yapan rabbilerden çoğu İsa zamanında yaşamış olup, aralarında en tanınmışları Hillel ve Şamai dir. Ayrıca Hillel in torunu ve aynı zamanda Pavlus un öğretmeni olan Gamaliel de vardır. Matta 15:1 6 yı okuyun. Burada ihtilaflı olan mesele nedir? İsa hangi yanlışı düzeltmeye çalışıyor? Birinci bölümde, yürümek anlamına gelen rabbinik yasaların, halaka olarak anıldığını öğrenmiştik. Rabbiler, bir kişinin küçük yasaların yolunda yürürse, daha büyük olanları da kendiliğinden tutacağını düşünüyorlardı. Ancak yol üzerinde bir yerde küçük yasalar büyük bir hal almaya başlıyordu ve bir süre sonra geleneksel olanı dini olandan ayırmak güçleşiyordu. Ferisiler in kendi kurallarına sahip olmaları konusunda, İsa nın bir sorunu varmış gibi gözükmüyor. Ancak bu kuralların doktrin statüsüne yükseltilmesiyle bir sorunu vardı. Hiçbir insanın dini kısıtlamalar yaratma ve onları ilahi emirler seviyesine çıkarma yetkisi yoktur. Fakat bu, inanlı gruplarının toplum davranışlarını yönetmeye yardımcı olacak düzenlemeleri yaratmaktan kaçınması demek değildir. Pratik talimatlar, insanlara yasayı tutma konusunda büyük ölçüde yardımcı olabilir. Ancak talimatın, hiçbir zaman yasanın yerine geçmesine izin verilmemelidir. Yedinci Gün Adventistleri olarak daha imanlı ve yasaya daha itaatkâr olmamıza yardımcı olacak hangi kurallara, geleneklere ve adetlere sahibiz? Bunları yazın ve Sebt Günü arkadaşlarınla paylaşarak, bunların inanlı topluluğunun yaşamında ne gibi bir rol oynadığı yolunda sorular sorun. 22

24 Ataların Gelenekleri Salı Nisan 15 Gördüğümüz gibi rabbilerden bazıları Musa nın yasasını tutmaya destek olacak kurallara ve geleneklere o kadar çok dikkat göstermişti ki, bunları birbirinden ayırmakta başarısız olmuşlardı. Bir süre sonra rabbilerin sözleri kanonik statüsü kazandı; insanlar bunların Kutsal Yazılar gibi bağlayıcı olduğunu düşündüler. Büyük bir ihtimalle, rabbiler yorumlarını yazarken, Kutsal Yazılar ın sayfalarına ekleme yapmak niyetinde değildiler. Ancak onların adanmış öğrencileri, bu eşsiz yorumları halkla paylaşmanın bir görev olduğunu sanmışlardı. Yeniden Matta 15:1, 2 yi okuyun. Bu gelenek, Musa nın ilk beş kitabındaki hangi ayete dayanmaktadır? Yanıtının önemi nedir? Ayrıca bkz. Markos 7:3, 4 ve Mat 15:11. Yemeden önce ellerini yıkamalısın diye buyuran bir dini ayet bulmak mümkün değildir. Ancak İsa ile yüzleştiklerinde, bu ifade din bilginlerini ve Ferisiler i pek şaşırtmadı, zira onlar öğrencilerin Musa nın yasasını değil, atalarının geleneğini ihlal ettiklerini açıklamışlardı. Bu soruyu sorarkenki gerilim, Ferisiler için sanki bunun çok ciddi bir dini ihlal olduğu kanısını veriyordu. Sağlık uzmanları ve aileler, Ferisiler in sözüm ona el yıkamayla ilgili saplantılı baskısını belki hijyenik veya psikolojik bakımdan mantıklı bulabilirler. Ancak araştırmacılar, bu meselenin gerçekte törensel kirlilikle ilgili olduğuna inanırlar. Görünen o ki Ferisiler, insanların günlük işlerinde murdar olan maddelere dokunup dokunmadıklarıyla ilgileniyorlardı. Bunun neticesinde eğer ellerini yıkamadan yerlerse, yiyeceğe dokunduklarında kendilerini törensel bakımdan kirletebilirlerdi. Suçlamalarını İsa nın öğrencilerine yöneltmeleri gerçeğinden yola çıkarak, İsa nın çok iyi bilinen geleneği ihlal etmediği sonucuna varabiliriz (Markos 7:3). Bununla beraber O, Ferisiler in küçük şeyleri büyüttüğünün de çok iyi farkındaydı. Yeşaya 29:13 ü okuyun. Burada hangi çok önemli dini prensipler açıklanmaktadır? Bunları hatırlamak bizler için neden çok önemli? 23

25 Çarşamba Nisan 16 İnsanların Kuralları Tanrı nın buyruklarının yerini insanların kendi icatları olan emirlerinin alması halâ devam etmektedir. Hıristiyanların arasında bile atalarının geleneklerinden daha iyi temellere dayanmayan kurumlar ve yöntemler bulunur. Sadece insani otoriteye dayalı olan bu kurumlar ilahi kurumların yerini almışlardır. İnsanlar kendi geleneklerine bağlı kalırlar, kendi yöntemlerine değer verirler ve kendilerine hatalarını göstermek isteyenlerden nefret ederler Kilisede sözde önderlik yapanların yetkisinin yerine, Tanrı bize yeryüzünün ve gökyüzünün hâkiminin, Sonsuz Baba nın sözünü kabul etmemizi buyurur. Ellen G. White, Sevgi Öğretmeni, S. 382, 383. Çıkış 20:12, Yasa 5:16, Matta 19:19 ve Efesliler 6:2 bağlamında, Matta 15:3 6 yı okuyun. İsa, Ferisiler e karşı hangi iki ciddi suçlamada bulunmaktadır? Ferisiler el yıkama olayıyla İsa ya karşı geldiklerinde, ondan suçlamalarına doğrudan yanıt vermesini beklemişlerdi. Ancak İsa eşsiz tarzıyla onlara meselenin gerçek içyüzünü gösteren bir soruyla karşılık vermişti. İsa sorunun el yıkamak veya ondalık ödemek değil, aksine insani standartları, ilahi standartların üzerine çıkarmak olduğunu bilmelerini istemişti. Ferisiler el yıkama konusundaki tutumları için mantıklı bir açıklama sağlayabilirlerdi. Kuşkusuz, onlar ebeveynlerinden ziyade, Allah ın davası için kaynakların yönlendirilmesine bir gerekçe bulmaları, Allah a yönelik eşsiz bir sevgi gösterdiklerini ifade etmektedir. Ferisiler, eylemlerine yönelik mantıklı gerekçelere sahip olsa da, Allah insanların kendi koşullarıyla O nu sevmesini beklemez. Disiplin ve kutsal yaşamla ilgilenmeleri iyi bir şeydi, fakat bu ilgi hiçbir zaman Allah ın istemini gölgede bırakmamalıydı. Ferisiler, Musa nın yasasında kayıtlı olan 613 yasayı çelişkili olarak değil, uyumlu bir şekilde hatırlamalıydı. Bu yasalardan hiçbiri diğerinin yerini almaya çalışmıyordu. Ancak onların ataların geleneğini takip etme ısrarları, Allah ın Söz ünü hükümsüz kılmıştı (Mat 15:6), en azından kendileriyle ilgisi olduğu sürece. Hiç kuşkusuz, kendilerini yasanın koruyucusu olarak görmekle, aslında onu ihlal ettikleri ve hatta insanların yasayı daha iyi tutmalarına yardımcı olduklarını sandıkları geleneklerle onu hükümsüz kıldıkları iddiasından dolayı şok geçirmiş, hatta mahcup olmuş olmalıydılar! 24

26 Perşembe Nisan 17 Aşırı Adalet (Mat 5:20) Matta 5:17 20 yi okuyun. Bu haftaki çalışmamızın bağlamında, İsa nın Matta 5:20 deki uyarısı nasıl anlaşılmalıdır? Ayrıca bkz. Rom 10:3. Tek taraflı olarak okunduğunda Matta 5:20, Ferisiliği aşmaya bir davet olarak görülebilir; yani onların yaptıklarını yap, ama daha fazlasını yap. Fakat İsa nın dediği şey bu mu? Çok şükür ki bu soruya verilecek yanıta ulaşabiliriz. Dünkü çalışmamız, din bilginleri ve Ferisiler için geleneksel yasaları Allah ın yasasının üzerine çıkarmanın alışılmadık bir şey olmadığına işaret etmişti. İsa nın onlara eylemlerinin Allah ın yalın olan Söz ünü hükümsüz kılmaya çalıştığını söylemesi gerekiyordu. Pazartesi günkü çalışmamız da, belki din bilginleri ve Ferisiler in öğretilerindeki niyetleri iyi olsa da, içlerinden çoğunun ikiyüzlü bir yaşam sürdürdüklerini göstermişti. Bu zeminde, İsa nın beyanının arkasındaki gerçek duyguyu anlamak zor olmasa gerek. Başka bir yerde uyardığı bir şeyi burada da çok kolayca kullanabilirdi: Bu buyrukların en küçüğünden birini kim çiğner ve başkalarına öyle öğretirse, Göklerin Egemenliği nde en küçük sayılacak (Mat 5:19). Ferisiler insan kaynaklı yasalara o kadar çok odaklanmışlardı ki, Allah ın yasasını çok bariz bir şekilde çiğnemişlerdi. Onların doğruluğu kendi çabalarına dayanıyordu ve bundan dolayı da kusurluydu. Yeşaya uzun zaman önce insan doğruluğunun kirli adet bezinden başka bir şey olmadığını ifade etmişti (Yşa 64:6). İsa nın destekliği türde bir doğruluk, kalpte başlayandır. El yıkama olayında, İsa Ferisilerin hatasına Yeşaya 29:13 den bir alıntı yaparak işaret etmişti: Bu halk bana yaklaşıp ağızlarıyla, dudaklarıyla beni sayar, ama yürekleri benden uzak. Allah ın aradığı doğruluk, görülür eylemlerden bile daha derinlerdedir. İsa nın doğruluk çağrısı, Ferisiler in kendilerinin sahip olduklarını sandıkları şeyi aşmaktadır. Geçerli olan doğruluk, görev listesindeki her maddeyi yerine getirmekle sağlanmaz; sadece İsa Mesih e olan imanla ve kendimiz için O nun doğruluğuna tutunmakla elde edilir. Bu, benliğin tamamen teslim edilmesinden ve Destekçimiz ve Örneğimiz olarak İsa ya ihtiyacımız olduğunu tutkulu bir şekilde anlamaktan gelir. Romalılar 10:3 ü okuyun. Bu ayet, gerçek doğruluğun ne olduğunu anlamamıza nasıl yardımcı oluyor? 25

27 Cuma Nisan 18 Ek Çalışma: Bu haftaki konumuza ilişkin daha fazla bilgi için, Ellen G. White ın, Gelenekler, S , Ferisilerin Vay Haline! S , Sevgi Öğretmeni kitabını inceleyin. Ayrıca Matta 23 ü okuyun. İnsani yetkiyi, kilisenin ya da dini liderlerin geleneklerini ve usullerini kabul edenlerin hepsi İsa nın şu sözlerine dikkat etmelidirler: Bana boşuna taparlar; çünkü öğrettikleri sadece insan kurallarıdır. Ellen G. White, Sevgi Öğretmeni, S Tartışma Soruları: Yedinci Gün Adventistleri olarak izlediğimiz geleneklerden bazıları nelerdir? Bunları bu şekilde kabul etmek neden önemlidir? Geleneklerin önemi nedir ve toplum yaşamında ne gibi bir rol oynarlar? Hangisinin evrensel önemi vardır, hangisi yerel ve kültürel faktörlere bağlıdır? İmanlılar nadiren olmasa da, tamamen Allah a adanmaları ve O nun işinin geliştirilmesi gereken bir anda düşmanın onlar aracılığıyla iş görmesine izin vermişlerdir. Bilinçsizce doğruluk yolundan uzaklaşmışlardır. Ferisi sofuluğu ve kibriyle, eleştiri ve hata bulma ruhunu besleyerek Allah ın Ruh unu kederlendirmişler ve Allah ın elçilerinin işini büyük ölçüde geciktirmişlerdir. Ellen G. White, Testimonies for the Church, Cilt 9, S Bir kişi nasıl bilinçsizce doğruluk yolundan uzaklaşabilir? Kendi doğruluğuna kapılma tuzağından kaçınmak için, kişi ne gibi adımlar atabilir. Kendi inanlı topluluğundaki ilahi ibadet hizmet düzenini hatırla. İnanlı topluluğun neden bu kendine özgü düzeni uyguluyor? Ayin sırasında geçen her bir unsurun (örneğin dua, şükranlar, ayet okuma, vs.) anlamı nedir? Geleneklerin imanımızla ne kadar çok iç içe dokunmuş olduğunu gösteren, inanlı topluluğumuzun hizmetinden ne gibi dersler öğrenebilirsin? Aynı zamanda şunu da sormamız gerekir: sadece gelenekten başka bir şey olmadığı için mi kötü? Güneşin Batışı: 18:51 (İstanbul) 26

28 Konu 4 *Nisan Mesih ve Dağdaki Vaaz da Yasa Sebt Günü Konuyla İlgili Metinler: Mat 5:17 20, Luka 16:16, Mat 5:21 32, Rom 7:24, Mat 5:33 37, 5: Hatırlama Metni: Kutsal Yasa yı ya da peygamberlerin sözlerini geçersiz kılmak için geldiğimi sanmayın. Ben geçersiz kılmaya değil, tamamlamaya geldim. Size doğrusunu söyleyeyim, yer ve gök ortadan kalkmadan, her şey gerçekleşmeden, Kutsal Yasa dan ufacık bir harf ya da bir nokta bile yok olmayacak (Matta 5:17, 18). Ç oğu insan Dağdaki Vaaz ı düşündüğünde aklına otomatik olarak Mutluluk Vaatleri gelir (Mat 5:1 12). Ancak Dağdaki Vaaz, aslında dört kısma ayrılmış üç bölümü kapsar. Mutluluk Vaatleri, sadece ilk kısımda yer alır. İkinci kısımda İsa imanlıları ışık ve tuzla kıyaslar (Mat 5:13 16). Üçüncüsü olan Matta 5:17 48 ise, İsa nın yasa hakkında bizlere yeni ve daha derin bir perspektif verdiği kısımdır. Ve sonra da Matta 6:1 7:23 de İsa nın imanlının davranışları konusunda açık bir öğreti sağladığı en son ve en uzun kısım vardır. Tüm konuşma, Allah ın bizlerden yapmamızı istediği şeylere itaatin önemini vurgulayan, bilge ve aptal inşaatçılarla ilgili benzetmeyle sona erer (Mat 7:24 27). Bu hafta, üçüncü kısım olan Matta 5:17 48 i araştıracak (ilahiyatçıların antitez diye adlandırdıkları keskin zıtlıkların sergilendiği durumlar) ve bizlere yasa hakkında ne öğrettiğini göreceğiz. *26 Nisan Sebt Günü ne hazırlık için bu haftanın konusunu çalışın. 27

29 Pazar Nisan 20 Ne bir Harf, ne de Nokta Yeniden Matta 5:17 20 yi okuyun. İsa burada yasayı vurgularken, aynı şekilde yasayı çokça vurgulayan din bilginleri ve Ferisiler den bahsetmesi ne kadar ilginç. Yasaya gerçek itaat hakkında bu pasaj bizlere ne gibi önemli bir ders vermektedir? İsa bu bölüme Yasa yı ya da peygamberleri yıkmak için gelmediği güvencesini vererek başlıyor (Mat 5:17). Buna yönelik bir ima olmasa da, birçokları bunu tüm Kutsal Kitap ı kapsayan kalıp bir ifade olarak görür (ayrıca bkz. Mat 7:12, 11:13, 22:40, Luka 16:16, Elç 13:15, 24:14, Rom 3:21). Hasımlarının iddialarına karşın, İsa Baba sının istemini açıklayan kitabın bütünlüğüne saldırmamıştı. Aksine O nun amacı, bunları yok etmek değil, yasa ve peygamberlerin sözlerini tamamlamaktı. Tamamlamak için kullanılan sözcük (plero), sözcük anlamıyla doldurmak veya yerine getirmek demektir. Bardağı ağzına kadar doldurmak anlamını taşımaktadır. Tamamlamak ifadesini anlamak için iki yol vardır. Birincisi, İsa yı Kutsal Yazı nın gerçekleşmesi olarak görmektir. (örneğin Luka 24:25 27, Yu 5:39). Ancak bu ayeti anlamanın anahtarı, İsa nın Kutsal Yazılar ı yıkmaya değil, bilakis onun içsel özünü açıklamaya geldiğini gösteren dolaysız bağlamında yatmaktadır. İsa niyetini etraflıca tesis ederek, genel olarak Eski Ahit e olan vurgudan, özel olan yasaya geçmiştir. Sanki insanların günün birinde O nu yasayı ihlal etmekle suçlayacağını biliyormuş gibi, gök ve yer kalmaya devam ettikçe, her şey tamamlanana dek (Mat 5:18) yasanın da mevcut olacağı konusunda uyarmıştı. İsa, bu ifadeyle yasanın sürekliliğini teyit etmişti. Aslında yasa o kadar önemlidir ki, onun kurallarını ihlal eden herkes göklerin egemenliğinde en küçük sayılacaktır. Bu ifade, onların yaptıkları şeyin yanlış olduğunu söylemenin bir tarzıdır. İsa, din bilginleri ve Ferisiler in içi boş doğruluğunu desteklemediğine, bilakis doğruluğun Allah ı seven ve O nun istemini yapmaya çaba gösteren bir kalpten kaynaklandığına işaret etmek konusunda çok hassastır. 28