Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 36, Aralık 2016, s

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 36, Aralık 2016, s"

Transkript

1 Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 36, Aralık 2016, s Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date Yrd. Doç. Dr. Muhammet İRĞAT Adıyaman Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, İslam Felsefesi Anabilim Dalı. mirgat@adiyaman.edu.tr NURETTİN TOPÇU DÜŞÜNCESİNDE VAROLUŞSAL BİR ARGÜMAN OLARAK İRADENİN TARİHSEL HAREKETİ Nurettin Topçu (ö. 1975), XX. yüzyıl Türk-İslâm düşüncesinin en etkili ve en sistematik düşünürlerinden birisidir. Fransa da felsefe doktorası yapmış olan Topçu, burada Maurice Blondel (ö. 1949), Henri Bergson (ö. 1941) ve Louis Massignon (ö. 1962) gibi Batılı düşünürlerle tanışmış ve onların düşüncelerinden etkilenmiştir. Blondel in Hareket Felsefesi nin etkisiyle İsyan Ahlâkı nı teorize eden Topçu, Türkiye de Hareket (Action) felsefesinin öncüsü olmuştur. Ona göre isyan ahlâkı, iradenin, sonsuzluğa katılmak üzere bireyden başlayarak, aile, devlet, millet ve insanlık basamaklarından geçtiği tarihsel bir harekettir. Bu hareket, nitelikli bir tefekkürden çıkan irâdî bir sevgi, ızdırap ve niyetle ortaya çıkmakta ve hem bireysel hem de toplumsal varoluşun zeminini hazırlamaktadır. Hareket olmaksızın varlıktan söz etmek mümkün değildir. Bu çalışma, Nurettin Topçu da irade kavramının ne anlama geldiğini analiz etmeyi ve iradenin tarihsel hareketinin, Topçu nun düşünce sisteminde varoluşsal bir argüman olarak nasıl konumlandırıldığını analiz etmektir. Anahtar kelimeler: Nurettin Topçu, İrade, Hareket, Hürriyet, Sorumluluk, İsyan Ahlâkı. Öz Bu makale, 2011 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı bünyesinde tamamladığım Nurettin Topçu da İrade Kavramı başlıklı yüksek lisans tezimden yararlanılarak hazırlanmıştır. This article is extracted from my master thesis entitled (Concept of Will in Nurettin Topçu/Dokuz Eylul University, Izmir/Turkey/2011).

2 THE HISTORICAL ACTION OF WILL AS AN EXISTENTIAL ARGUMENT IN THOUGHT OF NURETTIN TOPÇU Abstract Nurettin Topçu (d. 1975) is one of the most influential and systematic philosopher of XX. century Turkish-Islamic thought. Having studied philosophy in France Topçu got acquainted with western thinkers like Maurice Blondel (d. 1949), Henri Bergson (d. 1941) and Louis Massignon (d. 1962) and was affected by their thoughts when he was here. He pioneered action philosophy in Turkey with teorizing ethics of rebellion due to the influence of the Philosophy of Action of Blondel. According to him, ethics of rebellion is a historical action of will which starts from the individual, conveys to eternity passing through the family, state, nation and humanity stages. This action occurs from with a voluntary love, misery and intention which caused by qualified contemplation and prepares floor of both individual and social existence. It is impossible to mention about existence without action. This study aims to analyze what the meaning of the concept of will on Nurettin Topçu and how to situate the historical action of will as an existential argument in thought of Nurettin Topçu. Keywords: Nurettin Topçu, Will, Action, Freedom, Responsibility, Ethics of Rebellion GİRİŞ Her şeyden önce böyle bir çalışmayı hazırlama hususunda bizi motive eden ve çalışmanın şekillenmesine yardımcı olan sebepler üzerinde kısaca durmak istiyoruz. Çağdaş Türk-İslâm düşüncesinin felsefe, sosyoloji, psikoloji, ahlâk, estetik, medeniyet tarihi ve tasavvuf gibi alanlarını kapsayan geniş bir entelektüel çerçevede düşünen ve üreten bir düşünürü olarak Nurettin Topçu, Türk milletinin mukadderatını ilgilendiren her konuda felsefî eserler kaleme almış idealist bir düşünürdür. Böylesine velûd bir düşünürün fikir dünyasını anlamak için de özellikle son yirmi yıl içerisinde Topçu nun düşünceleri hakkında birçok akademik tez ve makale kaleme alınmıştır yılı itibariyle, YÖK Tez Merkezi kayıtlarında Topçu hakkında üçü doktora, kırk üçü yüksek lisans olmak üzere toplamda kırk beş adet akademik tez çalışması olduğugörülmektedir.( Topçu nun kaleme aldığı ve bizim çalışmamıza da ilham kaynağı olan eserleri şunlardır: 1- İsyan Ahlâkı, Nurettin Topçu nun 1934 de Fransa da hazırlamış olduğu doktora tezi Conformisme et Révolte un tercümesi); Çev: Mustafa Kök-Musa Doğan, İstanbul, Dergâh Yayınları, Yarınki Türkiye, Dergâh Yayınları, Ahlâk Nizamı, İstanbul, Dergâh Yayınları, Var Olmak, İstanbul, İstanbul, Dergâh Yayınları, Büyük Fetih, İstanbul, Dergâh Yayınları, Bergson, İstanbul,Dergâh Yayınları, 1998.

3 7- İradenin Dâvası-Devlet ve Demokrasi, İstanbul, Dergâh Yayınları, İslâm ve İnsan-Mevlâna ve Tasavvuf, İstanbul, Dergâh Yayınları, Kültür ve Medeniyet, İstanbul, Dergâh Yayınları, Varoluş Felsefesi-Hareket Felsefesi, İstanbul, Dergâh Yayınları, Millet Mistikleri, İstanbul, Dergâh Yayınları, Yine çalışmamızda istifade ettiğimiz ikincil kaynaklar içerisinde Prof. Dr. Hüseyin Karaman ın dergah yayınlarından çıkan Nurettin Topçu da Ahlâk Felsefesi adlı eseri ile Nuretttin Topçu adlı biyografik eseri yer almaktadır. Şimdi ise literatür değerlendirmesi niteliğindeki bu kısa girizgahı burada sonlandırıp çalışmamıza giriş yapacağız. Cumhuriyet dönemi Türk-İslâm düşüncesinin belki de en sistematik düşünürü olan Nurettin Topçu ( ), insan ve insan itibariyle var olan tarihsel varlık alanının objektivasyonu üzerinde hareket (action) felsefesine dayalı orijinal düşünceler ortaya koymuş milliyetçimuhafazakâr bir İslâm düşünürüdür (Karaman, 2010: 13). Topçu ya göre tarihsel varlık alanı, ilâhi/aşkın bir iradenin mutlak hâkimiyetinde bulunmaktadır. İnsan ise ancak ilâhî iradeye katılmak üzere hareket ve isyan edebildiği takdirde bu varlık alanında gerçekten var olabilmektedir (Topçu, 2008, s. 15). Topçu, varoluşu, hem bireysel (insan olma) hem de toplumsal (millet olma) bağlamda ele alıp temellendirmekte ve işe ahlâkî/entelektüel bir varlık olan insanın bu öz niteliklerinden hareketle girişmektedir (Topçu, 2008: 15-16). Var olmanın düşünmek ve hareket etmek olduğu (Topçu, 2008: 15) postulatından yola çıkan Topçu, düşünmek/tefekkür, hareket etmek, isyan, irade, hürriyet, sorumluluk ve ızdırap kavramlarını paradigma içi bağlamda izah etmek suretiyle varoluşsal bir argümantasyonu sistematize etmektedir. 313 Nitekim onun, var olmayı, nitelikli bir tefekkürden çıkan irâdî bir sevgi, ızdırap ve niyetle ortaya çıkan irade hareketiyle eş değer kabul ettiği görülmektedir. Onun bu görüşü şöyle izah edilebilir; insan, aynı kökten neşet eden ilim ve ahlâk zemininden hareketle neyi niçin ve nasıl sevdiğinin farkına varıp bu sevginin omuzlarına yüklediği sorumluluğun derdine düştüğü takdirde ancak gerçek manada var olabilmektedir. İnsanî manada var olmanın en temel şartlarından ikisi; bilgiyle desteklenmiş iradî bir sevgiye sahip olmak ve bu iradî sevgiye dayalı olarak şuurlu bir üretim faaliyetinde bulunmaktır. Hiç şüphesiz Topçu nun bu düşüncesi, Kierkegaard ın felsefesinin mihenk taşı olan, insanın, insan olmanın en yüksek ve en yüce anlamına ancak ben olmayı başarması halinde kavuşabileceği düşüncesine benzemektedir. Nitekim Kierkegaard a göre ben olma, kişiyi, hiçbir bilimin kendisine sunamayacağı bir bilgeliğe ulaştırır (Çetin, 2016, s. 439). Topçu, varoluşsal argümantasyonunu şu şekilde formüle etmektedir; a) hareket; insanın yola düşmesi, kendinden çıkarak (isyan) ilahi olana yürümesidir ki bu, insanın hareketleriyle düşüncesini sonsuzluğa dayandırması ve böylece kendi varlığını sonsuzlukta aramasıdır (Topçu, 2008: 20), b) şuurlu düşünme/tefekkür etme; bu, insanın kendisini/enfûs ve âlemini/afâk fark edişidir (Topçu, 2008: 19), c) hakikat/birlik sevgisi; bu, aşk ve ihtirasa dayalı bir düşünme olup insanın kendinde ve âlemde derinleşmesi ve böylece tevhidi içselleştirme niyetidir (Topçu, 2008: 18-19).

4 Topçu nun bu formülasyonundan hareketle diyebiliriz ki var olmak, birliği (tevhid) ve sonsuzluğu hedefleyen çok boyutlu tarihsel bir irade hareketinin neticesi olarak ortaya çıkabilen bir hakikattir. Bu tarihsel irade hareketini izah etmemiz için, Topçu nun irade ve iradeyle bağlantılı olarak ele aldığı kavramları tahlil etmemiz gerekmektedir. 2. NURETTİN TOPÇU YA GÖRE İRADENİN ANLAMI VE MAHİYETİ Zamanımızın meselesi ne teknik, ne atom, ne siyaset meselesidir. Zamanımızın meselesi irade meselesidir (Topçu, 2004: 15) diyen Nurettin Topçu ya göre irade; insan denilen öznel varlığın cevheri (Topçu, 2004: 17), insanın yokluğa karşı var olma hareketi (Topçu, 2004: 13), içimizden dışa çevrilen itici kuvvetlerle frenleyici kuvvetler arasında şuurlu bir denkleşme (Topçu, 2004: 13), insanın dış dünyadan tesirler aldıktan sonra ona karşı şuurda tepkiler ortaya koyması (Topçu, 2004: 23), aşk ile ölüm kutupları arasında akıp giden hayatımızın idare edicisi (Topçu, 2004: 16), dış dünyaya karşı koyduğumuz içsel kuvvet (Topçu, 2004: 17), düşüncenin ortaya koyduğu bir gayeye gitme hareketi (Topçu, 2004: 17) ve dışımızda hareket olmadan içimizden gelen bir itilme (Topçu, 2008: 80) gibi anlam içeriklerine sahiptir. Bu tanım ve tasvirlerden anlaşılacağı üzere Topçu da irade, insana ait içsel, metafizikî bir kuvvet ve hareket olarak kendini göstermektedir. Ona göre irade öyle bir kuvvet ve harekettir ki, insanın yokluğa karşı verdiği var olma mücadelesinin komuta merkezinde yer almakta ve bu konumuyla âdeta insanı, hareketlerini, duygu ve düşüncelerini idare etmektedir. Yine o, bilinmeyen kaynaktan sızarak bilinmeyen ideale doğru insanı sürükleyen bu varlık hareketini, kâinatın hayatında kısa bir an teşkil eden ömür içinde benimseyerek ona irade diyoruz. İnsan bu iradeden ibarettir (Topçu, 2004: 13) demek suretiyle insanı irade ile özdeşleştirmektedir. Yukarıdaki tanımlardan hareketle Topçu nun iradede seçmek ve yapmak diye iki önemli unsur kabul ettiğini görmekteyiz. O, insanın, ona etki eden itici ve frenleyici güçler sebebiyle bir tercihte bulunmak durumunda olduğunu belirtmektedir. Kişinin yaşadığı veya içselleştirdiği, doğal ve toplumsal çevresinden etkilenerek edindiği duygular, itici güçleri oluşturur ki bunlar; hayatî hazlar, iştihalar, menfaat kaygısı, sempati, alışkanlıklar, aşk, ilim ve sanat idealleri, zafer sevgisi gibi duygulardır. İnsana determinist olarak yüklenen yaptırımlar ise frenleyici güçleri oluşturmaktadır. İşte Topçu ya göre irade, bu itici güçlerle frenleyici güçler arasında şuurlu bir dengenin kurulabilmesidir. Bu iki zıt kuvvetin ortasında hareketlerimizin meydana geldiğini, insanın kaderinin bu çarpışmanın sınırında gerçekleştiğini ifade eden Topçu ya göre, determinizm planında hareketlerimizi kuşatan frenleyici güçler, insanı esareti altına alan tüm bağlayıcı güçlerdir. Yine Topçu, irademizi besleyen itici güçlerin kaynağının kişiye göre değişkenlik gösterdiğini, onların, sahip olduğu nitelik ve frenleyici güçlere karşı verdiği tepkiler ölçüsünde sahibine değer kazandırdığını belirtmektedir (Topçu, 2004: 14). Ona göre, egoist kaynaklardan beslenen şuursuz bir irade, sahibini süflî bir yaşantının esiri yaparken; özgeci kaynaklardan beslenen şuurlu bir irade, sahibini sürekli yücelterek onu yaşama hâkim kılmaktadır. Bu nedenle dış dünyadan gelen etkileri herkesin karşılayışı birbirinden farklıdır. Topçu ya göre bu durum insandaki şahsiyet in alâmetidir: Her yiğidin bir yoğurt yiyişi olduğu gibi herkesin kendine özgü bir duyuş tarzı vardır. Tabiat ve cemiyetin tesirlerini karşılayışımız, irademizin ta kendisidir. İrade denen ve bizde 314

5 doğuştan var olan bu kudret, dıştan gelen tesirlerle besleniyor ve kendini besleyen duygulardan farklı tezahür edebiliyor. Hareket halinde dış dünyaya bizim yaptığımız bu tesirler, iradeden ibaret olan benliğin duygularla çarpışmasından doğan bir neticedir. Asıl bizim olan, çarpışan benlikle ondan zaruret halinde fışkıran ve tam manasıyla öznel ve şahsî karardır. Hareket bu kararın dıştaki eseridir. Eserin sahibi olan ferdî ruh bir muharebe sahasıdır. Duygularla iradenin, dışımızdaki kâinat ile bende ilk ve esrarengiz olan varlığın, yani benliğimin çarpıştığı muazzam sahnedir. Bu gerçekten bir muharebedir (Topçu, 2004: 18). Varoluş sahnesi diyebileceğimiz bu metafordan yola çıkan Topçu, dıştan gelen etkilere karşı aldığı pozisyon bakımından insan ruhlarını, realist ve idealist olmak üzere ikiye ayırmaktadır. Nitekim Topçu, iradenin fonksiyonuna göre insanda bir şahsiyet (benlik) oluşturduğunu düşünmektedir. Topçu ya göre bireyler, doğal ya da toplumsal duyguları karşılayış biçimlerine göre benliklerini oluşturmaktadırlar. Duyguları karşılayış tarzı olarak anlamlanan benlik, Topçu da realist ve idealist olarak iki kısımda açıklanır. Ona göre realist ruhlar, dıştan gelen etkilere karşı mücadeleyi asla göze almayan fakat bunlara yenilmemesini de bilen kurnaz ruhlardır. Menfaatlerini her koşulda gözeten ve rahatlarını bozacak olan irade savaşından her durumda kaçınan bu realist ruhlar, mücadele yerine hayatla uzlaşmayı tercih etmekte ve dolayısıyla irade yerine hilenin zaferini istemektedirler. Topçu, bu realist ruhların, iradesizlikle muvaffak olmasını çok iyi bildiklerini, bu anlamda sinsi ve ikiyüzlü olduklarını belirtmektedir. Nitekim ona göre bunlar sinsi ve ikiyüzlü olduklarından kendi benliklerini terk edip dıştan gelen tesirlerin sûretine ustalıkla bürünebilmekte ve o etkiye kolaylıkla boyun eğerek uşaklık edebilmektedirler (Topçu, 2004: 19-20). Topçu burada dıştan gelen tesirler içerisine Kur an ın hükümlerini ve Hz. Peygamber in sözlerini dahil etmemektedir. Çünkü Hz. Peygamber in sözüyle amel etmek ittibâ olarak kabul edilmektedir. İttibâ ise taklîd olarak değerlendirilmemektedir. Nitekim ittibâ ile taklîd arasında fark vardır. Taklîd başkasının sözünü delilsiz ve sorgulamadan kabul etmek iken; Ittibâ, bir delile dayanarak başkasına tabi olmayı ifade etmektedir (Özdemir, 2012, s. 141). 315 Topçu ya göre realist ruhları mümkün kılan ya da realist benlik düşüncesini üreten ahlâk anlayışları sosyolojizm, rölativizm, pozitivizm ve pragmatizm (faydacılık) akımlarıdır (Topçu, 2004: 20-22). İdealist ruhlar ise, savaşı göze alan ve bu kişiliksiz barışı kabul etmeyen, boyun eğmeyen ve kendi ruhunun fıtrî izini sürerek dışarıdan aldığı etkilerle mücadele etmeyi kabul eden irade adamlarıdır (Topçu, 2004: 22). Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi Topçu, hakikatte bir tek iradenin var olduğunu kabul etmektedir ki o da Allah ın iradesidir. Bu nedenle o, klasik İslâm düşüncesindeki küllî irade-cüz î irade ayrımının kurgusal olduğunu düşünmekte ve bu ayrıma karşı çıkmaktadır. Topçu, insanın kendisine ait bir iradeye sahip olmadığını, evrensel biçimde tezâhür eden ve benliğinde barınan ilahî iradeye katılım halinde yaşadığını savunmaktadır (Topçu, 2004: 14). Topçu, konuyla ilgili şunları ifade etmektedir: Biz damarlarımızdan sızan iradeyi, kendi eserimiz zannetmekle yanılıyoruz. Hakikatte irade birdir. O, istek halinde âleme yaygın kudretin bizdeki adıdır Benliğimizde barınan iradeyi âlemin iradesinden, daha şahsî ve tam adı ile Allah ın iradesinden ayırıp onunkine denk bir kudret gibi düşünmek, zavallı insanlığımızın aczinden fışkıran bir kibirden başka bir şey değildir. Hakikatte çarpışan kudretler yok; insanın sefaletleri ile ölçülemeyecek kadar büyük, âleme yaygın bir irade ile bizim ona iştirak eden ruh yapımız vardır (Topçu, 2004: 14).

6 Topçu nun irade anlayışının sistematik olarak anlaşılıp tespit edilebilmesi için, onun, irade kavramıyla eşzamanlı olarak kullandığı temel kavramların ve bu kavramlarla irade arasındaki metafizik ilişkinin incelenmesi yerinde olacaktır. Bu nedenle şimdi söz konusu bu kavramları, iradeyle ilişkileri bağlamında ele alacağız. 3. NURETTİN TOPÇU NUN İRADE ANLAYIŞIYLA İLİŞKİLİ KAVRAMLAR 3.1. Ahlâk Topçu, ahlâkın, insan ve toplum hayatının olmazsa olmaz bir dinamiği olduğunu, hatta bireysel (insânî) ve toplumsal (millî) varoluşun ancak ahlâkî bir düzenin sorumluluğunu alabilecek bireyler ve toplumlarla mümkün olabileceğini şu sözleriyle ifade etmektedir: Batan bir dünya nizâmının enkazı üzerindeyiz. Yeni bir nizâm, ahlâkta, hukukta, sanatta, dinde ve devlette insanlığa dayanacak yeni temeller bulmak zarureti neslimizin zayıf omuzlarını şiddetle sarsıyor Neslimiz, kendi iradesinden, kendi varlığından bile o kadar şüpheli ki, hayat ve mukadderatı hakkında bir hüküm verebilmek için mutlaka bir üstün otoritenin kuvvetine sığınmak lüzumunu duyuyor (Topçu, 1999a: 17). Ahlâkî düzeni, ancak doğru düşünme ve sistemli bir çalışma yoluyla elde edilebilen bir ideal olarak gören Topçu ya göre ahlâk, hakikati arama, elde etme ve yaşama işidir. Neslimiz, ahlâk dünyasında yeni bir nizâma ulaşmak, bir rönesans yapmak iktidarına doğru düşünmek sayesinde kavuşabilecektir Her şeyi bilmek, hadiseler dünyasının, bizim bugüne kadar tanıdıklarımızın sınırları arasında kalan dünyadan ibaret olmadığını anlamak ve hakikati, kızgın güneşin altında durmadan çalışan cesaretli bir çiftçi gibi toplamaktan çekinmeyeceğiz. Yapacağımız inkılâp böyle bir hakikat hasadının eseri olacaktır (Topçu, 1999a: 18-19). 316 Ahlâkı, gerek bireysel ve gerekse toplumsal insanî hareketlerin temelini oluşturan bir metafizik gerçeklik olarak düşünen Topçu ya göre, insana ait refleksif ve içgüdüsel hareketler şuursuz olduğundan onların ahlâkla ilişkisi yoktur (Topçu, 2002b: 32). O, ancak şuurlu ve irade hareketinin eseri olan eylemleri ahlâkî saymaktadır (Topçu, 2002b: 32). Dolayısıyla Topçu, ahlâkın konusunu, insanın iradeli hareketleri olarak belirlemekte ve sonsuza ulaşmak amacıyla kendine başkaldıran insanın sorumluluk ideali taşıyan isyanını bir ahlâk modeli olarak ileri sürmektedir İsyan Topçu nun kullanımıyla isyan, iradenin, içinde bulunduğu şartlara boyun eğmeyip, başkaldırması, kendini aşması ve ilâhi iradenin insandaki hareketi olmaktadır. İsyan, iradenin tarihsel hareketini başlatan ve insanı sonsuzluğa doğru yücelten yürüyüşün ilk hareket noktasını temsil etmektedir. O, hem doğal hem de toplumsal determinizmi aşma girişimi şeklindeki bir mücadeledir. İsyan, insan özgürlüğünün habercisidir. İsyan, iradenin mükemmelliğe giden yolda önünü kesen her engele karşı çıkmasıdır. Bir başka ifadeyle isyan, iradenin sonsuza ulaşmak gayesiyle her çeşit menfaat ve tutkuya, sonlu olan iyilik ve mutluluğa dahi başkaldıran sorumluluk idealidir (Topçu, 2002b: 33). Topçu, isyanın anlam ve mahiyetini şu ifadeleriyle dile getirmektedir: Bizim anlamak istediğimiz isyan, ne benliğimize ve nefsimize ait arzulara, ne içtimaî gayelere, ne de merhametten başka duygulara bağlı isyandır. Bizim isyanımızın ancak sonsuzlukta gayesini arayıcı olduğunu ve âlemşümul merhamet kaynağından doğduğunu söyledik. Nefsimizle hiç alakası olmayan ve bizi mesuli-

7 yetle harekete geçiren merhamet, isyan irademizin ilahî kuvvetidir. Bizim isyanımız anarşi değildir; ebedi ve âlemşümul merhamet nizamına bağlılıktır. Onda, gayesi olan ve kendisine ihtirasla çevrilmiş bulunduğu nâmütenahi kuvvete itaat vardır. Bu itaat, en mükemmel teslimiyettir (Topçu, 2004: 73). İsyan, fertte ve onun ihtirasında, kâinatın ve kendisinin hiçliğini ortaya koyan küçümsemedir; isyan, aşk içinde sonsuza atılarak bedenini ve ruhunu hiçe sayarcasına ızdıraba adanan harekettir. İsyan, kurtarıcı mutlak ın eşiğinde bile, insanı elleri havada mutlak ın hareketini diler vaziyette tutan duadır. İsyan, insan kalbini kendi ihtirasının ve merhamet düşüncesi içerisinde küçümsenmiş ihtirasların üstünde tutarak, ona evrensel bir sorumluluğun yüklediği yüce görevi hatırlatan bağışlamadır. İsyan ışıktır; ruhtan ruha, mürşidden müride, babadan oğula sürüp gider; mürid ve oğul için nasıl ışık ve destek olursa mürşid ve baba için de aynı şekilde ışık ve destek olur (Topçu, 2002b: ). İsyan, insanın içindeki sonsuzluk iradesinin nefsin sefaletleriyle ihtiraslarına ve bunlardan doğan zulümlere karşı ayaklanmasıdır (Topçu, 1970: 46). Topçu nun, isyan ın mahiyetiyle ilgili bu ifadelerinden de anlaşılacağı üzere insanın bireysel varoluşuna engel olan psiko-sosyal her türlü etken iradenin esareti anlamına gelmektedir. Bu açıdan bakıldığında kendi tabiatımız, gurur ve kibrimiz, bizi hareketsizliğe mahkûm eden sosyal dayanışma, bizden körü körüne uysallık bekleyen toplum, bizi esareti altına alan güçlerdir (Topçu, 2002b: 21). Topçu ya göre insan, beşer olma özelliği ile hevâ ve hevesinin esaretine girmeye meyilli iken, sosyal varlık olma yönüyle de toplumsal baskının esaretini kabul etmektedir. Ancak o, irade hareketi sayesinde sonsuzluğa uzanarak bütün bu esaret zincirlerini kırıp isyan edebilir ve dolayısıyla özgürlüğüne kavuşabilir. Ona göre, insanda büyük değişimi başlatan bu hareket ise, bizzat var olma yolunda ilerleyen iradenin tarihsel hareketinden başkası değildir. İnsan bu hareket sayesinde adım adım kendisini gerçekleştirerek, aşkın bir iradeye katılmakta ve daima daha üstün sistemler oluşturmak suretiyle Allah a doğru yükselmektedir. Öyle ki bu hareketin sonunda o, esaretten kurtulup hem bireysel (insan olma) hem de toplumsal (millet olma) olarak var olabilmektedir. Böylelikle Topçu nun düşünce sisteminde isyan, insandaki sonsuzluğa ulaşma iradesinin bu gidişi engelleyen nefsin arzu ve isteklerine karşı bir nevi başkaldırmasıdır. Dolayısıyla da isyan hareketi, insanı bütün bu engelleyici kuvvetlerin esaretinden kurtarıcı bir mahiyet arz etmektedir. İçsel (enfusî) güçlerin zorbalığına ve dışsal (âfâkî ve toplumsal) esaretlere isyan eden insan Allah ın iradesine boyun eğerek, evrensel bir sorumluluk yüklenir ve insanlar arasındaki pasif dayanışmaya karşı başkaldırır. Bu şekliyle isyan, Topçu nun kendi ifadesiyle Allah'ın insanda isyanı ya da Allah ın bizdeki hareketi diye ifade edilebilir. Bu isyan anlayışı en iyi ifadesini Hallâcı Mansur (ö. 922) un Allah'tan başka hakikat olmadığını vurgulamak için söylemiş olduğu Ene'l-Hakk sözünde bulmuştur (Topçu, 1970: 132). 317

8 Topçu, söz konusu bu isyan ın, merhamet duygusundan kaynaklandığını, öncelikle insanı, birey olarak var kıldığını, sonra çeşitli basamaklardan (aile, millet, devlet, kültür, nesil vb.) geçerek medeniyet ve tarih sahnesinde insanın toplumsal varoluşunu, millet/ümmet oluşunu sağladığını ifade etmektedir (Topçu, 2004: 75) Hareket Topçu ya göre hareket kavramı, insan varlığına ait bir cevher ve ontolojik bir zorunluluktur. O, varlığın, hareketle birlikte var olabildiğini ve ebediyen ondan ayrılmamaya mahkûm olduğunu belirtmektedir. Öyle ki varlık için en önemli ve en zarurî olgu harekettir. Topçu, hareketi, düşünme ile birlikte insan için var olmanın ön koşulu olarak kabul etmektedir (Topçu, 2008: 15). Ona göre, hareketleriyle düşüncesini sonsuzluğa dayandıran insan, böylelikle kendi varlığını sonsuzlukta aramış olur ki bu arayışta insana sadece hareket rehberlik edebilir (Topçu, 2002b: 46). Topçu bu konuda şu ifadelere yer vermektedir: Tam ve gerçek hareket, her defasında, en iptidaî bir karar ve feragatte bile, bütün âleme yayılış, oradan da sonsuzluğa geçiş, sonra sonsuzluktan aldığı kuvvet ve bütün âlemden aldığı ibretle, aynı zamanda zekâ ile iradenin bütün kuvvetlerini kullanarak, tekrar kendi ferdî âlemimize dönüş ve bu noktadan âlemle temastır. Böyle olmayan hareketler kısırdır, ölü doğmuş hareketlerdir, gerçekten hareket olamamış verimsiz denemelerdir (Topçu, 2008: 18). 318 Topçu ya göre, iradenin tarihsel hareketi, varoluş sürecinin sürekli tamlığa, mükemmelliğe duyduğu özlemle itilmektedir (Topçu, 2002b: 31). Öyle ki hareketteki daha mükemmele duyulan özlem, iradenin kendi dışına çıkması ve evrensel düzene, sonsuzluğa doğru yol almasını sağlamaktadır. Nitekim Topçu, sonsuzluğa yönelmeyen hareketin, yarım kaldığını, bu nedenle de, ahlâkî olmadığını ifade etmektedir (Topçu, 2002b: 26). O, iradenin tarihsel hareketinin, sürekli olarak aşkınlıkta tamamlanmaya can attığını, sonsuzluk arzusunun, sonlu olan hiçbir hedefte tatmin bulamadığını da belirtmektedir. Topçu ya göre sonsuzluk arzusunun tatmin bulduğu yer, sonsuzluktan kaynaklanan hareketin Allah ın hareketiyle tamamlanmasıdır. Dolayısıyla Topçu ya göre hareket, insanla Allah ın bir sentezidir (Topçu, 2002b: 25). Topçu ya göre Allah ın hareketi bizim hareketimizden ayrılmaz. İlahî irade; aile, millet, medeniyet isteyen bireyin bütün hareketlerinde, hatta en inançsız harekette bile sonsuzluk kaygısı şeklinde mevcuttur (Topçu, 2002b: 26). Topçu, iradenin tarihsel hareketinin, insanda; gayenin tasarlanması, düşünüp taşınma, karar ve gerçekleştirme basamaklarından geçerek bünyesinde taşıdığı iki zıt gücün (itici ve frenleyici güçler) faaliyeti ile meydana geldiğini belirtmektedir (Topçu, 2005: 53). Topçu ya göre normal bir iradenin işleyişinde, karara doğru götüren itme gücü ile sebeplerin araştırılması ve düşünüp taşınma tamam olmadan kararı aldırmayan frenleme gücü arasında denge bulunmalıdır aksi takdirde iradenin işleyişi bozulur (Topçu, 2005: 54) Sorumluluk ve Hürriyet Nurettin Topçu, ahlâk anlayışının merkezine sorumluluk kavramını koymuştur. Genel anlamıyla yapılan eylemin sonuçlarının üstlenilmesi şeklinde, hareketten sonra ortaya çıkan bir unsur olarak kabul edilen sorumluluk, Topçu tarafından hareketin bizzat sebebi, olarak belirlenmektedir. O, şöyle demektedir: Beni harekete sürükleyen, bende doğan zorlayıcı emir-

9 dir (Topçu, 1999b: 46). Topçu nun bu zorlayıcı emirden kastı, tarihsel irade hareketini başlatan ve evvel emirde düşünme/tefekkür faaliyetini doğuran itici güçtür. Nitekim insan düşündükçe yapacağı hareket karşısında kendini çok daha sorumlu hissetmeye başlar. Sorumlu olan iradedir ve insan iradesinin gücü, sorumluluğunun ölçüsüdür. Topçu nun düşünme/tefekkür basamağını, hayatın anlamı ve değeri üzerine başlayan felsefî sorgulamalar olarak anlayabiliriz. Sonlu bir varlık olan insan, var olma sürecinde düşünme hareketi ile sonluluğunu tescil eden iradesiz davranışlardan sıyrılmakta ve bu dünyaya bir kez gelmiş olmanın, omuzlarına yüklediği sorumluluğu hissetmektedir. Dolayısıyla Topçu da sorumluluğun olumlu bir anlamı vardır. Ona göre sorumluluk, duyguların iradeyi harekete geçirmesi halidir (Karaman, 2000: 67). Topçu, sorumluluğun temeline insana nedensiz ve menfaatsiz etki eden evrensel ve mutlak merhamet duygusunu koymaktadır. Topçu, merhamet duygusunun kâinattaki yetersizliklerin ve insanın sefaletlerinin karşısında sorumluluk iradesi halinde insana hâkim olduğunu ve ardından şuurlu bir hareket halinde sorumluluğu yerine getirme noktasında harekete geçtiğini belirtmektedir (Topçu, 2004: 72). Dolayısıyla Topçu, sorumluluğun, hareketten önce geldiğini, insanî eylemleri, başıboş hayvânî eylemlerden ayırdığını ve böylece onu kendine hâkim hale getirerek ona tabiatüstü bir değer kattığını ifade etmektedir. Topçu ya göre, insanın hür olarak yaptığı hareketlerinin üzerinde üç farklı otorite hüküm sahibidir; bunlar insanın vicdanı, içinde yaşadığı toplum ve Allah tır. Topçu, bu üç farklı otoriteden dolayı da insanın vicdanî, içtimaî ve dinî olmak üzere üç farklı sorumluluğu olduğunu söylemektedir. 319 Topçu, bu şekilde belirlenen sorumluluğu, hürriyetimizi belirleyen, onu zorunlu hale getiren ve onun vazgeçilmezliğini sağlayan bir unsur olarak görmektedir (Topçu, 2004: 144). O, sorumluluğa bağlı olarak gelişen hareket esnasında hürriyetin ortaya çıktığını ifade etmekte ve hürriyeti şöyle tanımlamaktadır: hürriyet, içten veya dıştan iradeye yabancı hiçbir kuvvet tarafından zorlanmaksızın bizzat kendi seçimi ile kendi kendisini belli bir harekete zorlamak hususunda iradenin sahip olduğu kudrettir (Topçu, 2004: 144). Ona göre iradeyi dıştan zorlayan güçler toplumsal iken; içten zorlayan güçler, bireysel alışkanlıklar ve ihtiraslardır (Topçu, 2004: 144). Hür hareket ise, bütün bunlara isyan etmek suretiyle iradeyi esaretten kurtaran kuvvet olmaktadır. Öyle ki bu kuvvet, bir hareketi yapmak olduğu gibi bir hareketi engellemek, yapmamak biçiminde de ortaya çıkmaktadır. Buraya kadar ifade edilenlerden de anlaşılacağı üzere Topçu, insanın, hür olduğu için sorumlu değil, sorumlu olduğu için hür olduğu prensibini kabul etmekte ve mesul olduğum için hürriyetimi hissediyorum tezini öne sürmektedir. Topçu, bu görüşünü şöyle dile getirmektedir: Sorumluluk, hür iradenin belirleyicisidir. Hürriyetimizi belirleyen, onu zorunlu kılan hürriyetimizin asla vazgeçilmezliğini sağlayan unsur budur. İçimize sorumluluk şeklinde giren hürriyet, hareketlerimizde bize sahip olur, bizi eyleme geçirtir. Hareketten önce sorumluyuz, fakat sadece hareket etmek suretiyle hürüz. Sorumluluk, hürriyetimizi bizzat kendimizden çıkarmak suretiyle yaratan şeydir. Sadece sorumlu olduğumuz için hürüz. Hürriyet, sorumluluğun şartı değil, onun sonucudur (Topçu, 2002b: 97).

10 Görüldüğü gibi Topçu, sorumluluk kavramını kendine özgü ahlâk anlayışı çerçevesinde değerlendirmekte ve onu hürriyetin kaynağı olarak görmektedir. Ona göre, hiçbir şeyden sorumlu olmamak, her istediğini yapabilmek hürriyete sahip olmak demek değildir. Bilakis o, bunları başıboşluk, serserîlik, gamsızlık saymaktadır. Nitekim bize göre de böyle sözde bir hürriyeti yaşamak isteyen insanlar, toplum içerisinde huzursuzluğa neden olan ve bu anlamda sorumsuzluk esaretine mahkûm olan insanlardır Izdırap Nurettin Topçu, bu dünyadaki tek anlamlı işin, varlığın kendisini hiçlemesi ve yok etmesi olduğunu düşünmektedir (Topçu, 2008: 75-76). Ona göre, ruh karşısında beden tüketilmeli ve yokluk iradesi elde edilerek iradenin tarihsel hareketinin varoluşu sağlayacak biricik yoluna girilmelidir (Topçu, 2008: 75-76). Çünkü Topçu, insana sonsuzluğun kapılarını açacak olan güçlerin onun ruhunda saklı olduğunu kabul etmektedir. Nitekim ona göre insan, ayağı toprağa bağlı, ruhu göklerde, maddeye dönük kölelik ile mânaya dönük özgürlük arasında sürekli bir gerilim üzerinde yaşamaktadır. O, bu gerilimin insana iradesinin kamçısı niteliğinde olan ızdırap duygusu verdiğini kaydetmektedir (Topçu, 2008: 75-76). Topçu, devamlı olarak Allah a ve sonsuzluğa seyir halinde olan iradenin, insanın ızdırabının eseri olduğunu düşünmekte ve insanın çekmiş olduğu ızdıraplar yoluyla ruhla bütünleşerek Allah ın iradesine yakınlaştığını ileri sürmektedir (Topçu, 2004: 26-27). Izdırapların, insanı yetiştirip olgunlaştırdığını belirten Topçu nun ızdıraptan kastı; insandaki hayat enerjisinin artması, yığılması ve kullanılması; insanın idealindekini gerçekleştirmek için bütün imkânlarını kullanması, güçlüklere göğüs germesi ve sıkıntılara katlanmasıdır (Topçu, 2004: 26-27). O, bütün siyasî ve sosyal hareketler, sanatlar, dinler ve önemli felsefe akımlarının hepsinin, bu manadaki ızdırabın eseri olduklarını dile getirmektedir (Topçu, 2004: 26-27). 320 Topçu, iradenin insanla var olduğunu, dolayısıyla da ilk cevher olduğunu ve insandaki en açık şahidinin de ızdırap olduğunu şu şekilde ifade etmektedir: İnsanla beraber merkezi her yerde bulunabilen lâkin çevresi hiçbir yerde bulunmayan, daha doğrusu bir sonsuzluğu saran ve böylelikle bizi sonsuz bir âlemin içinde bulunduran, bir ilk cevherin, yani irademizin kendi varlığımızda en aşikâr şahidi ise ızdıraptır (Topçu, 2004: 23). Ona göre, ızdırabın yolu ulûhiyetin yoludur. Izdırap, insan hayatının en önemli olayı olduğu gibi, insanı insan yapan, düşüncesinin gücünü ve iradesinin hamlelerini hazırlayan, insanlığın büyük hareketlerini yaratan mfhumdur. Topçu, ızdırapla ilgili olarak şunları kaydetmektedir: Ancak ızdırabın yaratıcı vehmine sahip olanlar onda Allah a götüren yolu buldular. Kâinatta sonsuz güzellik rüyasının en ihtiraslı aydınlıkları bu sırra erişenlerin nasibi oldu. Oscar Wilde dünyalar ızdırapla kurulmuştur diyordu. Bir çocuğun gülüşü veya bir yıldızın doğuşu ızdırapla olur. Izdırapta engin, eşsiz bir realite vardır. Hayatın sırrı ızdırap çekmektir. Güzel bedenler için zevk, güzel ruhlar içinde ızdırap gerektir. Izdırap çekmedikçe hiçbir şey bize nüfuz etmiyor. İnsanlık yolunda onun yardımı olmaksızın bir adım bile atmak kabil olmuyor. Büyük hareketler, büyük ızdırapların eseridir Goethe ile Rousseau nun, Byron la Musset nin feryatlarında hep ortaya attıkları şu düsturun ifadesini buluyoruz: İnsan bir çıraktır, elem ve ızdırap onun üstadı oluyor. Izdırap çekmedikçe in-

11 san kendini bilmiyor Izdırap ruhun kendi kendisiyle karşılaşması, baş başa kalmasıdır İnsanlığın iradesi ızdırabın eseridir (Topçu, 2004: 25-28). İnsan hayatında en sürekli hâdise ızdıraptır O, ruh yapısının en derin tabakalarını sarsacak kadar şiddetli darbelerin eseridir Izdırap, insan kalbinin varlığına ilk alâmettir ve onun dost gibi karşılanması kalbin şaheseridir. Her şeyi kaybetmede en büyük kazancı arayan kalp, böylelikle büyük muradına ermiş oluyor. Zirâ sevilen kaybedildiği zaman ruh göklere yükselir. Izdırabın bizdeki bütün yabancıları fedaya kabiliyetli kudreti, insanı insanların üstüne yükseltiyor Izdırap kendi sahibinin sevgilisidir. Onun uğrunda sebebini bilmese bile, her şeyi feda etmemek elinde değildir. Izdırap, insanın en çok sevdiği varlıktır Ondan koparak ayrıldığımız zaman varlığımızdan bir parçanın koptuğunu duyuyoruz Çünkü benliğimize en derinden bağlanan ızdırabın eserleridir İnsanlığın büyük hareketlerini yaratan ızdıraptır. Dinler ve sanatlar, tarihin kaydettiği parlak medeniyetler ızdırabın şaheserleridir. Peygamberler ümmetlerinin ızdırabını yüklenerek kurtuluş vadini Allah tan getiren büyük muzdariplerdir. Büyük sanatkârlar da dünyamızın bahtiyarları değillerdir. Yunus tan Âkif e, Fuzulî den Dostoyevski ye kadar bu insanüstü kafilenin sahip olduğu büyük ve âdeta ilâhî imtiyaz, onların büyük ızdıraplarıdır. İnsanın asıl mayası ızdıraptır. O, telkinini mutlaka damarlarımıza aktaran ahlâk hocamızdır Geçirilen bir hayatın paylaşılmış acılarına dayanmayan dostluk, çürük ve temelsiz olduğu gibi, ızdırapsız yapılan dua şarlatanlıktır. Izdırap, harfsiz, sözsüz, sessiz konuşabilen kalbin dilidir. Onun diliyle, canlılarla, cansız varlıklarla, mâzi ve mekân ile, sonsuzlukla konuşabilenler vardır ve onun belâgati bizim zâhir dilimizi sonsuz bir şekilde geçmektedir Izdırap, bizi kâinatta ufak bir parça olmaktan çıkararak kâinatın bütünü haline getirmektedir Izdırap, insanı yaratıkların son halkasında ilâhî varlığın eşiğine ulaştırarak belki bir gün bu kapıyı da açtıracak olan kutsal kuvvettir Topçu, 2008: 76-77). 321 Yukarıdaki ifadelerinden de anlaşılacağı gibi, Topçu nun irade anlayışında ızdırab, insanı hakikî manada insan yapan, ona istikamet veren, hayatın sırrını bağrında taşıyan ve kendisini yüklenebilenleri iradelerinden dolayı sonsuzluk dünyasına ulaştıran kutsal bir güçtür. Düşünürümüz bu bağlamda peygamberleri, velileri, millet mistiği olarak gördüğü halk kahramanlarını ve tarih içerisinde insanüstü özellikleri ile öne çıkan dâva adamlarını ızdırabı yüklenmiş muzdaripler olarak görmektedir. 4. İRADENİN TARİHSEL HAREKETİ Topçu ya göre insan, beden kalıbına bürünmüş haliyle nefsin esiri olan sefil bir varlıktır (Topçu, 2002: 15). O, iradesini nefsin emrine verecek olursa bu sefaleti ömür boyu hayvânî bir hayat yaşamaya mahkum olmak suretiyle devam eder (Topçu, 2002: 15). Topçu ya göre, iradenin gayesi, varlıklar âlemi içerisinde sahip olduğu vasıflarla Allah ın muhatabı konumunda olan insanı, gerçek anlamda ait olduğu yere yani sonsuzluğa ve Allah a ulaştırmaktır. İrade, söz konusu bu gayesini gerçekleştirirken başta insan olmak üzere çeşitli basamaklardan geçmekte ve bu geçişinde bir takım fonksiyonları yerine getirmektedir. Zirâ Topçu, gayesine ulaşabilen gerçek ve tam iradenin, bireyden başlayarak, aile ve devlet otoritesini isteyen, millet ve insanlık basamaklarından geçerek Allah a ulaşan irade olduğunu söylemektedir (Topçu, 2004: 24). Bu

12 seyirde irade; insan, aile, devlet, millet ve sanattan oluşan basamakları geçerken her basamakta fonksiyonel olarak ahlâkî dönüşümlere sebep olmaktadır. Devamlı surette Allah a doğru bir seyir halinde olan iradenin ilk hareket noktası insandır. Dolayısıyla insan, iradenin seyrinde ilk durak olmaktadır. İradenin insandaki ilk fonksiyonu, insana şuurunu ve ızdırabını fark ettirmesidir. Topçu ya göre hakikî sorumluluk insanı, şuurunun ulaştığı bütün sefaletlerden mesul olmasını bilen ve bu doğrultuda güçlerini harekete geçiren insandır. Nitekim o insan, her şeyden önce hareketlerinin hangi gaye ve kim için olduğunu bilen insandır (Topçu, 1999b: 26-36). Topçu, iradenin, bireydeki ilk hareketinden sonra aynı ruh kabiliyetine ve duyuş biçimine sahip bireyleri bir millet ve bir toplum olarak kültür değerleri etrafında karakterize ettiğini belirtmektedir. Bu aşamada irade, kendi tarihsel hareketinin basamaklarında yükselmekte ve bu bağlamada aynı değerlerin paydaşı olan bireyler üzerinden ilim, sanat, felsefe ve din kurumları aracılığıyla yolunu ve yönünü çizmektedir (Topçu, 1970: 16). Topçu, milli varoluşun temelinde de yine bu tarihsel irade hareketinin olduğunu savunmaktadır. Ona göre milletlerin kuruluşunun esasında din yer almakta ve milletlere, kendi karakterlerini oluşturabilecekleri inanışları ve ahlâkî yapıları din vermektedir (Topçu, 1970: 18). İrade, toplumsal anlamdaki bu fonksiyonunu yerine getirirken öncelikle neslin devamını sağlayan, onu koruyan, dinî, ahlâkî, millî, kültürel değerlerin kök saldığı tarihsel bir kurum olan aileyi oluşturmaktadır. Aile basamağından geçen irade bunun ardından aynı ideale yürüyen ailelerin bir gaye etrafında birleşerek söz konusu değerlerin koruyucusu olan daha güçlü ve yazılı normlarla belirlenmiş bir kurum olan devleti oluşturmaktadır. Topçu, devlet kurumu ile birlikte millet ve vatan kurumlarının da tarihsel birer varlık olarak aynı iradeden teşekkül ettiklerini belirtmektedir. Böylece millet olma noktasında iradenin bu tarihsel hareketi belirleyici, varoluşsal bir dinamik olmaktadır. 322 SONUÇ Topçu, insanda doğuştan olan ve içimizden dışa çevrilen itici güçlerle frenleyici güçler arasında şuurlu bir denkleşme olarak tanımladığı iradenin, tarihsel bir hareket ile devamlı olarak Allah a ve sonsuzluğa doğru yükselmekte olduğu görüşündedir. Bu tarihsel irade hareketi, başta insanın kendisi olmak üzere, aile, millet, devlet ve son olarak da sanat basamaklarından geçerek gayesine ulaşmaktadır. Topçu ya göre, her irade söz konusu bu başarıyı gösterememektedir. İşte ona göre yalnızca bu başarıyı gösterebilen iradeler, ait oldukları bireyleri ve toplumları gerçek anlamda var kılabilmektedirler. Ona göre, gerçekten özgür olan irade, beden kalıbına bürünmüş nefsinin esiri olan sahibini nefsinin esaretinden kurtarıp Allah a ve dolayısıyla sonsuza ulaştırma ideali taşıyan, bu yolda önünü kesen her engele başkaldıran, sorumluluk idealiyle ızdırap çeken hareket halindeki iradedir. Topçu nun, Allah ın insanda isyanı diye ifade ettiği bu isyan anlayışı, insanı hakiki manada var etmektedir. İrade, Topçu ya göre iç dünyanın dış dünyayı bastırması anlamındaki müthiş bir mücadeledir. İnsanın hareketleri ve kaderi bu mücadelenin ortasında gerçekleşir. İradenin ortaya çıktığı yerde önce şuur ve buna bağlı olarak sorumluluk ve hürriyet bilinci kendini gösterir. Tüm bu güçler, iradenin tarihsel hareketinin gaye ve fonksiyonları olarak ortaya çıkmakta ve birlikte benlik ve şahsiyeti ardından da milli varoluşu oluşturmaktadırlar.

13 KAYNAKLAR Çetin, Erol, Kierkegaard ın Düşünce Dünyasında Ben Kavramının Önemi Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 30, Eylül 2016, ss Karaman, Hüseyin, (2000). Nurettin Topçu da Ahlâk Felsefesi, Dergâh Yayınları, İstanbul., Hüseyin, (2010). Nurettin Topçu, Kaynak Yayınları, İstanbul. Özdemir, Recep, Fıkıh Usûlü Açısından Taklîd, Hikmet Yurdu, Ocak-Haziran 2012, Yıl: 5, C: 5, Sayı: 9, ss Topçu, Nurettin, (2005). Ahlâk, Dergâh Yayınları, İstanbul., (1999a). Ahlâk Nizamı, Dergâh Yayınları, İstanbul., (2004). İradenin Dâvası/ Devlet ve Demokrasi, Dergâh Yayınları, İstanbul., (2002). İslâm ve İnsan Mevlâna ve Tasavvuf, Dergâh Yayınları, İstanbul., (2002b). İsyan Ahlâkı, Dergâh Yayınları, İstanbul., (1970). Kültür ve Medeniyet, Hareket Yayınları, İstanbul., (1999b).Varoluş Felsefesi/ Hareket Felsefesi, Dergâh Yayınları, İstanbul., (2008). Var Olmak, Dergâh Yayınları, İstanbul. 323

AHLÂK FİLOZOFU OLARAK NURETTİN TOPÇU N

AHLÂK FİLOZOFU OLARAK NURETTİN TOPÇU N Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması GÜNDOĞAN, Ali Osman (2014). Ahlak Filozofu Olarak Nurettin Topçu. Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: GönülSultanları Buluşması. 26-28 Mayıs 2014. 2013

Detaylı

Bölüm 1: Felsefeyle Tanışma

Bölüm 1: Felsefeyle Tanışma İÇİNDEKİLER Bölüm 1: Felsefeyle Tanışma 1. FELSEFE NEDİR?... 2 a. Felsefeyi Tanımlamanın Zorluğu... 3 i. Farklı Çağ ve Kültürlerde Felsefe... 3 ii. Farklı Filozofların Farklı Felsefe Tanımları... 5 b.

Detaylı

Gençler, "İrade, Erdem ve Hürriyet" Temasıyla Buluştu

Gençler, İrade, Erdem ve Hürriyet Temasıyla Buluştu Gençler, "İrade, Erdem ve Hürriyet" Temasıyla Buluştu Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, "İnsana düşen, iradesini kontrol altında tutarak, onu her daim iyilik ile erdem yolunda kullanmaktır. Diyanet İşleri

Detaylı

SANAT FELSEFESİ. Sercan KALKAN Felsefe Öğretmeni

SANAT FELSEFESİ. Sercan KALKAN Felsefe Öğretmeni SANAT FELSEFESİ Sercan KALKAN Felsefe Öğretmeni Estetik güzel üzerine düşünme, onun ne olduğunu araştırma sanatıdır. A.G. Baumgarten SANATA FELSEFE İLE BAKMAK ESTETİK Estetik; güzelin ne olduğunu sorgulayan

Detaylı

kaza, hükmetmek, Terim anlamı ise kaza, yaratılması demektir.

kaza, hükmetmek, Terim anlamı ise kaza, yaratılması demektir. ÖRNEKLER DERS: DİN KÜLTÜRÜ VE AHL. BİLGİSİ ÜNİTE: 1. ÜNİTE (KADER İNANCI) KONU: KAZA VE KADER İNANCI KADER: Kelime olarak KAZA: Kelime olarak kader; bir şeye gücü kaza, hükmetmek, - Su 100 yetmek, biçimlendirmek,

Detaylı

FELSEFİ PROBLEMLERE GENEL BAKIŞ

FELSEFİ PROBLEMLERE GENEL BAKIŞ FELSEFİ PROBLEMLERE GENEL BAKIŞ FELSEFENİN BÖLÜMLERİ A-BİLGİ FELSEFESİ (EPİSTEMOLOJİ ) İnsan bilgisinin yapısını ve geçerliğini ele alır. Bilgi felsefesi; bilginin imkanı, doğruluğu, kaynağı, sınırları

Detaylı

ESTETİK (SANAT FELSEFESİ)

ESTETİK (SANAT FELSEFESİ) ESTETİK (SANAT FELSEFESİ) Estetik sözcüğü yunanca aisthesis kelimesinden gelir ve duyum, duyularla algılanabilen, duyu bilimi gibi anlamlar içerir. Duyguya indirgenebilen bağımsız bilgi dalına estetik

Detaylı

İnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer

İnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI DEĞERLER EĞİTİMİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Bir milletin ve topluluğun oluşumunda maddi

Detaylı

ilgi ve dikkati zorunlu kılmaktadır. Tarihte felsefî bütünlüğü kurulmamış, epistemolojik, etik, estetik ve metafizik boyutları düşünülmemiş hiçbir

ilgi ve dikkati zorunlu kılmaktadır. Tarihte felsefî bütünlüğü kurulmamış, epistemolojik, etik, estetik ve metafizik boyutları düşünülmemiş hiçbir Önsöz İnsanoğlunun yeryüzündeki varlığı, kendisini bir özne olarak inşa etmesine bağlıdır. Tabiattaki bütün diğer canlılar kendi türsel belirlenimleri çerçevesinde bir hayat sürerken, bir tek insan kendi

Detaylı

Ahlâk ve Etikle İlgili Temel Kavramlar

Ahlâk ve Etikle İlgili Temel Kavramlar Ahlâk Kavramı Yrd. Doç. Dr. Rıza DEMİR İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İnsan Yönetimine Etik Yaklaşım Dersi Etik Türleri Mesleki Etik Türleri 2017 Ruhumu kudret altında tutan Allah'a yemin ederim

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11. SINIF FELSEFE DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11. SINIF FELSEFE DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11. SINIF FELSEFE DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı 1.ÜNİTE - FELSEFEYLE TANIŞMA A-Felsefe Nedir? Felsefenin

Detaylı

Hatta Kant'ın felsefesinin ismine "asif philosopy/mış gibi felsefe" deniyor. Genel ahlak kuralları yok ancak onlar var"mış gibi" hareket edeceksin.

Hatta Kant'ın felsefesinin ismine asif philosopy/mış gibi felsefe deniyor. Genel ahlak kuralları yok ancak onlar varmış gibi hareket edeceksin. Diğer yazımızda belirttiğimiz gibi İmmaunel Kant ahlak delili ile Allah'a ulaşmak değil bilakis O'ndan uzaklaşmak istiyor. Ne yazık ki birçok felsefeci ve hatta ilahiyatçı Allah'ın varlığının delilleri

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi Akts Felsefeye Giriş IV

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi Akts Felsefeye Giriş IV Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi Akts Felsefeye Giriş IV 2+0 2 2 Ön Koşul Dersler Yardımcıları Amacı Öğrenme Bu dersin genel amacı; felsefe adı verilen rasyonel faaliyetin ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı,

Detaylı

AHLAK FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI

AHLAK FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI Ahlak ve Etik Ahlak bir toplumda kendisine uyulmaya zorlayan kurallar bütünü Etik var olan bu kuralları sorgulama, ahlak üzerine felsefi düşünme etkinliği. AHLAK FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI İYİ: Ahlakça

Detaylı

Dişi Güç Shakti. Hana Nahas ve Jedami Wulf Dietzel tarafından düzenlenmiştir.

Dişi Güç Shakti. Hana Nahas ve Jedami Wulf Dietzel tarafından düzenlenmiştir. Dişi Güç Shakti Hana Nahas ve Jedami Wulf Dietzel tarafından düzenlenmiştir. Tarihsel olarak, erkek ve kadın arasında bir sapma ortaya çıkmış, bu da bir yabancılaşmaya neden olmuştur. Erkekler ve kadınlar

Detaylı

Eğitim Programları ANA HATLARIYLA İSLAM DİNİ

Eğitim Programları ANA HATLARIYLA İSLAM DİNİ Eğitim Programları ANA HATLARIYLA İSLAM DİNİ Giriş Ana hatlarıyla İslam dini programı, temel sayılan programlardan sonra daha ileri düzeylere yönelik olarak hazırlanmıştır. Bu programı takip edecek ders

Detaylı

ÖN SÖZ fel- sefe tarihi süreklilikte süreci fel- sefe geleneği işidir

ÖN SÖZ fel- sefe tarihi süreklilikte süreci fel- sefe geleneği işidir ÖN SÖZ Hepimiz biliyoruz ki, felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir. Bu, felsefede ortaya konulan görüşlerden çok, onların nasıl oluşturulduklarına dikkat çekmek bakımından son derece önemlidir. Felsefeyi

Detaylı

7.Ünite: ESTETİK ve SANAT FELSEFESİ

7.Ünite: ESTETİK ve SANAT FELSEFESİ 7.Ünite: ESTETİK ve SANAT FELSEFESİ Estetik ve Sanat Felsefesi Estetiğin Temel Soruları Felsefe Açısından Sanat Sanat Eseri Estetiğin Temel Kavramları Estetiğin Temel Sorunlarına Yaklaşımlar Ortak Estetik

Detaylı

TEMEİ, ESER II II II

TEMEİ, ESER II II II 1000 TEMEİ, ESER II II II v r 6n ıztj BEHÇET K E M A L Ç A Ğ L A R MALAZGİRT ZAFERİNDEN İSTANBUL FETHİNE (Dört destan) BİRİNCİ BASILIŞ DEVLET KİTAPLARI MİLLİ EĞİTİM BASIMEVİ _ İSTANBUL 1971 1000 TEM EL

Detaylı

TOPÇU VE HAREKET FELSEFESİ. Ali Osman GÜNDOĞAN

TOPÇU VE HAREKET FELSEFESİ. Ali Osman GÜNDOĞAN TOPÇU VE HAREKET FELSEFESİ Ali Osman GÜNDOĞAN Filozof, düşünür, sanatçı ya da başkalarına söyleyebilecek bir şeyleri olan her kim olursa olsun; bir felsefî sistem vazeden, bir düşünce sistematiği içerisinde

Detaylı

İSMAİL TAŞ, MEHMET HARMANCI, TAHİR ULUÇ,

İSMAİL TAŞ, MEHMET HARMANCI, TAHİR ULUÇ, Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : İSLAM AHLAK ESASLARI VE FELSEFESİ Ders No : 0070040072 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 4 Ders Bilgileri Ders Türü

Detaylı

ÖNCESİNDE BİZ SORDUK Editör Yayınevi LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Yeni Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55

ÖNCESİNDE BİZ SORDUK Editör Yayınevi LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Yeni Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55 Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55 8 Ey insanlar! Rabbiniz birdir, atanız (Âdem) da birdir. Hepiniz Âdem densiniz, Âdem ise topraktan yaratılmıştır. Allah katında en değerli olanınız, O na karşı gelmekten

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı Hayat Amaçsız

Detaylı

İnsanı Diğer Canlılardan Ayıran Özellikler

İnsanı Diğer Canlılardan Ayıran Özellikler İnsanı Diğer Canlılardan Ayıran Özellikler Hani, Rabbin meleklere, Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım demişti. Onlar, Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamd

Detaylı

Kaleme Gelen SÖZE BAŞLARKEN

Kaleme Gelen SÖZE BAŞLARKEN Kaleme Gelen SÖZE BAŞLARKEN Galiba, işin içine gönlünü de koymaya çalışan bir felsefe adamının duyabileceği en yüksek hazlardan biri de, şimdi artık yetkin birer bilim ve düşünce insanı olmuş öğrencileri

Detaylı

15 Mayıs 2009 al-dimashqiyye Salonu

15 Mayıs 2009 al-dimashqiyye Salonu Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Bashar al-assad ın Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül ve Bayan Hayrünnisa Gül onuruna verilen Akşam Yemeği nde yapacakları konuşma 15 Mayıs 2009 al-dimashqiyye

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ Eğitim-Öğretim Yılı 1.ve 2. Öğretim Eğitim Planları

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ Eğitim-Öğretim Yılı 1.ve 2. Öğretim Eğitim Planları ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı 1.ve 2. Öğretim Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) KODU DERSİN ADI Kredi İLH001 ARAPÇA 26 0 26 26 Konu Başlıkları (Yıllık) T

Detaylı

1.4.Etik Sistemleri Etik ilkelerin geliştirilmesinde temel alınan yaklaşımlar hakkaniyet ilkesi, insan hakları, faydacılık ve bireysellik

1.4.Etik Sistemleri Etik ilkelerin geliştirilmesinde temel alınan yaklaşımlar hakkaniyet ilkesi, insan hakları, faydacılık ve bireysellik 1.4.Etik Sistemleri Etik ilkelerin geliştirilmesinde temel alınan yaklaşımlar hakkaniyet ilkesi, insan hakları, faydacılık ve bireysellik ilkeleridir. Hakkaniyet, bütün kararların tutarlı, tarafsız ve

Detaylı

2014 YILI KUTLU DOĞUM HAFTASI SEMPOZYUMU HZ. PEYGAMBER VE İNSAN YETİŞTİRME DÜZENİMİZ

2014 YILI KUTLU DOĞUM HAFTASI SEMPOZYUMU HZ. PEYGAMBER VE İNSAN YETİŞTİRME DÜZENİMİZ 1 2014 YILI KUTLU DOĞUM HAFTASI SEMPOZYUMU HZ. PEYGAMBER VE İNSAN YETİŞTİRME DÜZENİMİZ DÜZENLEYEN Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü SEMPOZYUMUN GEREKÇESİ Yüce Allah, tekamül ve gelişime

Detaylı

philia (sevgi) + sophia (bilgelik) Philosophia, bilgelik sevgisi Felsefe, bilgiyi ve hakikati arama işi

philia (sevgi) + sophia (bilgelik) Philosophia, bilgelik sevgisi Felsefe, bilgiyi ve hakikati arama işi FELSEFE NEDİR? philia (sevgi) + sophia (bilgelik) Philosophia, bilgelik sevgisi Felsefe, bilgiyi ve hakikati arama işi Felsefe değil, felsefe yapmak öğrenilir KANT Felsefe, insanın kendisi, yaşamı, içinde

Detaylı

2.SINIF (2013 Müfredatlar) 3. YARIYIL 4. YARIYIL

2.SINIF (2013 Müfredatlar) 3. YARIYIL 4. YARIYIL ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı 1.ve 2.Öğretim (2010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) KODU DERSİN ADI T U Kredi AKTS İLH001 ARAPÇA 26 0 26 26 Konu

Detaylı

Bir insan, nefs kılıcını ve hırsını çekip hareket edecek olursa, akıbet o kılıçla kendi maktül düşer. Hz. Ali

Bir insan, nefs kılıcını ve hırsını çekip hareket edecek olursa, akıbet o kılıçla kendi maktül düşer. Hz. Ali Marifet nefsi silmek değil, bilmektir. Hacı Bektaş-ı Veli Nefsin, azgın bir binek atından daha çok şiddetle gemlenmeye muhtaçtır. Hasan Basri Bir insan, nefs kılıcını ve hırsını çekip hareket edecek olursa,

Detaylı

Kültürümüzden Dua Örnekleri. Güzel İş ve Davranış: Salih Amel. İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir. Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 URL:

Kültürümüzden Dua Örnekleri. Güzel İş ve Davranış: Salih Amel. İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir. Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 URL: Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün URL: Kültürümüzden Dua Örnekleri Güzel İş ve Davranış: Salih Amel İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 Kültürümüzde birçok dua örneği

Detaylı

AİLEYE MUTLULUK YAKIŞIR! HAYAT SEVİNCE VE SEVİLİNCE GÜZEL

AİLEYE MUTLULUK YAKIŞIR! HAYAT SEVİNCE VE SEVİLİNCE GÜZEL AİLEYE MUTLULUK YAKIŞIR! HAYAT SEVİNCE VE SEVİLİNCE GÜZEL Ey İnsanlık! Sizi bir tek canlı varlıktan yaratan, ondan da eşini var eden ve her ikisinden de bir çok erkek ve kadın üreten Rabbınıza karşı sorumluluğunuzun

Detaylı

Nasrettin Hoca ya sormuşlar: - Kimsin? - Hiç demiş Hoca, Hiç kimseyim. Dudak büküp önemsemediklerini görünce, sormuş Hoca: - Sen kimsin?

Nasrettin Hoca ya sormuşlar: - Kimsin? - Hiç demiş Hoca, Hiç kimseyim. Dudak büküp önemsemediklerini görünce, sormuş Hoca: - Sen kimsin? Nasrettin Hoca ya sormuşlar: - Kimsin? - Hiç demiş Hoca, Hiç kimseyim. Dudak büküp önemsemediklerini görünce, sormuş Hoca: - Sen kimsin? - Mutasarrıf demiş adam kabara kabara. - Sonra ne olacaksın? diye

Detaylı

Ramazan ve Bayram Ramazan Ramazan Allah a yakınlaşmak için yegane bir zaman. Allah dünyada kendisi ve insanlar arasına perdeler koymuş. Bu perdeleri açmak ve aşmak, Allah a yakınlaşmak, onu hissetmek için

Detaylı

2. Milli Mevlana Kongresi

2. Milli Mevlana Kongresi SELÇUK ÜNiVERSiTESi 2. Milli Mevlana Kongresi ev.. ( TEBLIG~ER) 3-5 MAYIS 1986 KONYA SELÇUK ÜNİVERSİTESİ BASIMEVİ 1987- KONYA İNSAN SAGLIGINDA SEVGiNİN YERİ Doç. Dr. Yılmaz KAFADAR Yaşadığımız yüzyılda

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Yedinci Baskıya Önsöz 15 İkinci Baskıya Önsöz 16 Önsöz 17 GİRİŞ 19 I. BÖLÜM FELSEFE ÖĞRETİMİ 23

İÇİNDEKİLER. Yedinci Baskıya Önsöz 15 İkinci Baskıya Önsöz 16 Önsöz 17 GİRİŞ 19 I. BÖLÜM FELSEFE ÖĞRETİMİ 23 İÇİNDEKİLER Yedinci Baskıya Önsöz 15 İkinci Baskıya Önsöz 16 Önsöz 17 GİRİŞ 19 I. BÖLÜM FELSEFE ÖĞRETİMİ 23 I. Felsefe Eğitimi ve Öğretimi 23 A. Eğitim ve Öğretim 23 B. Felsefe Eğitimi ve Öğretimi 24 II.

Detaylı

12. SINIF MANTIK DERSİ SÖKE ANADOLU LİSESİ 1. ORTAK SINAVI KAZANIM TABLOSU (Sınav Tarihi: 4 Nisan 2017)

12. SINIF MANTIK DERSİ SÖKE ANADOLU LİSESİ 1. ORTAK SINAVI KAZANIM TABLOSU (Sınav Tarihi: 4 Nisan 2017) 12. SINIF MANTIK DERSİ SÖKE ANADOLU LİSESİ 1. ORTAK SINAVI KAZANIM TABLOSU (Sınav Tarihi: 4 Nisan 2017) ÜNİTE: 2-KLASİK MANTIK Kıyas Çeşitleri ÜNİTE:3-MANTIK VE DİL A.MANTIK VE DİL Dilin Farklı Görevleri

Detaylı

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ İSLÂMÎ İLİMLER FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI 1. Yıl / I. Dönem Ders. Kur'an Okuma ve Tecvid I

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ İSLÂMÎ İLİMLER FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI 1. Yıl / I. Dönem Ders. Kur'an Okuma ve Tecvid I SELÇUK ÜNİVERSİTESİ İSLÂMÎ İLİMLER FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI 1. Yıl / I. Dönem 3801101 3802101 Kur'an Okuma ve Tecvid I 3801111 3802111 Arapça Dil Bilgisi I 2 2 3 3 3801112 3802112 Arapça Okuma-Anlama

Detaylı

2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN

2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN 2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN VAİZİN TARİHİ GÜNÜ VAKTİ ADI SOYADI ÜNVANI GÖREV YAPACAĞI YER KONUSU 1.01.2016 Cuma Öğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Mermerler Camii SORUMLU

Detaylı

Mevlânâ dan Bilgelik Katreleri - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

Mevlânâ dan Bilgelik Katreleri - Genç Gelişim Kişisel Gelişim Üzerindeki bilgelik hırkasından, madde ve mânâ dünyasındaki mutluluğun şifrelerini verir bize Mevlânâ. Onun ilmini ve söylemlerini kâğıtlara, kitaplara, ansiklopedilere sığdıramamakla birlikte, deryada

Detaylı

Tefsir, Kıraat (İlahiyat ve İslâmî ilimler fakülteleri)

Tefsir, Kıraat (İlahiyat ve İslâmî ilimler fakülteleri) ARAŞTIRMA ALANLARI 1 Kur an İlimleri ve Tefsir Kur an ilimleri, Kur an tarihi, tefsir gibi Kur an araştırmalarının farklı alanlarına dair araştırmaları kapsar. 1. Kur an tarihi 2. Kıraat 3. Memlükler ve

Detaylı

EĞİTİMİN FELSEFİ TEMELLERİ. 3. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

EĞİTİMİN FELSEFİ TEMELLERİ. 3. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL EĞİTİMİN FELSEFİ TEMELLERİ 3. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL FELSEFENİN ANLAMI Philla (sevgi, seven) Sophia (Bilgi, bilgelik) PHILOSOPHIA (Bilgi severlik) FELSEFE

Detaylı

FELSEFİ YAPIDA EĞİTİM MODELLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ

FELSEFİ YAPIDA EĞİTİM MODELLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ FELSEFİ YAPIDA EĞİTİM MODELLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ FELSEFE Felsefe, kavramlar yaratmayı içeren bir disiplindir.

Detaylı

25/12/2014 Bilgilendirme: Nur 24/35 Allah, semaların/boyutların ve arzın nuru/ışığı/enerjisidir. Onun nurunun misali, içinde çerağ bulunan bir kandile benzemesidir. Kandil, bir sırça içerisindedir. Sırça,

Detaylı

İSLAMİYETİN KABÜLÜNDEN SONRAKİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE

İSLAMİYETİN KABÜLÜNDEN SONRAKİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE İSLAMİYETİN KABÜLÜNDEN SONRAKİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Türk toplumlarında ilk kez medrese denen eğitim

Detaylı

Merkez / Bitlis Temel İslam Bilimleri /Tasavvuf Ana Bilim Dalı.

Merkez / Bitlis Temel İslam Bilimleri /Tasavvuf Ana Bilim Dalı. Adı Soyadı Ünvan Doğum Yeri Bölüm E-posta : Bülent AKOT Doç. Dr. Merkez / Bitlis Temel İslam Bilimleri /Tasavvuf Ana Bilim Dalı. bulentakot@hotmail.com EĞİTİM BİLGİLERİ Derece Bölüm Program Üniversite

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS FIKIH I İLH

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS FIKIH I İLH DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS FIKIH I İLH 307 5 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

HAKKARİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT LİSANS MÜFREDAT PROGRAMI

HAKKARİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT LİSANS MÜFREDAT PROGRAMI HAKKARİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT LİSANS MÜFREDAT PROGRAMI 1. SINIF 1. YARIYIL İLH101 KURAN OKUMA VE TECVİD I 4 0 4 4 İLH103 ARAP DİLİ VE BELAGATI I 4 0 4 4 İLH105 AKAİD ESASLARI 2 0 2 2

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS TEFSİR V İLH 403 7 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ Eğitim Öğretim Yılı 1.ve 2.Öğretim (2010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK)

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ Eğitim Öğretim Yılı 1.ve 2.Öğretim (2010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 01-014 Eğitim Öğretim Yılı 1.ve.Öğretim (010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) KODU DERSİN ADI İLH001 ARAPÇA 0 Konu Başlıkları (Yıllık) T Sözlü

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİ İSLAMİ İLİMLER BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMI

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİ İSLAMİ İLİMLER BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMI Z/S K/ Z/S K/ EK-1 T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİ İSLAMİ İLİMLER BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMI ARAPÇA HAZIRLIK SINIFI PROGRAMI Hazırlık 1. Yarıyıl İİH001 Arapça Dilbilgisi

Detaylı

Duygusal Zekaya Önem Verin!

Duygusal Zekaya Önem Verin! Duygusal Zekaya Önem Verin! Çocuğunuz öfkeli, hırçın ve kavgacıysa, duygusal zekâsının düşük olabileceği hiç aklınıza geldi mi? Peki, neden yüksek IQ'lu çocuklar ortalama IQ'ya sahip arkadaşlarına göre

Detaylı

Doç. Dr. Levent BAYRAKTAR* "İnsanın affedilmez şaşkınlığı, düşmanı kendi dışında aramasıdır."

Doç. Dr. Levent BAYRAKTAR* İnsanın affedilmez şaşkınlığı, düşmanı kendi dışında aramasıdır. Doç. Dr. Levent BAYRAKTAR* "İnsanın affedilmez şaşkınlığı, düşmanı kendi dışında aramasıdır." Nurettin Topçu yu Türk Düşünce geleneği içerisinde konumlandırmak, onu anlamak ve kültürümüzün sürekliliğini

Detaylı

Bu metin Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunca 10 Mayıs 1933 tarih ve 101 sayılı karar ile öğrenci andı olarak uygulamaya başlanmıştır.

Bu metin Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunca 10 Mayıs 1933 tarih ve 101 sayılı karar ile öğrenci andı olarak uygulamaya başlanmıştır. Bir vatandaşımız tarafından okullarda Öğrenci Andı nın okutulmaması için Milli Eğitim Bakanlığı aleyhine Danıştay 8. Dairesi 2009/1614 Esas Sayı ile dava açılmıştır. Dava dosyasına konulmak üzere, Bakanı

Detaylı

NURETTİN TOPÇU DA İRADE KAVRAMI

NURETTİN TOPÇU DA İRADE KAVRAMI T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ ANABİLİM DALI FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ NURETTİN TOPÇU DA İRADE KAVRAMI Muhammet İRĞAT Danışman

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KURÂN A ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR ILH333 5 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Seçmeli

Detaylı

1.Birlik ilkesi: İslam inancına göre bütün varlıklar, bir olan Allah tarafından yaratılmıştır.

1.Birlik ilkesi: İslam inancına göre bütün varlıklar, bir olan Allah tarafından yaratılmıştır. İnsanın toplumsal bir varlık olarak başkaları ile iyi ilişkiler kurabilmesi, birlik, barış ve huzur içinde yaşayabilmesi için birtakım kurallara uymak zorundadır. Kur an bununla ilgili ne gibi ilkeler

Detaylı

MÂTÜRÎDÎ KELÂMINDA TEVİL

MÂTÜRÎDÎ KELÂMINDA TEVİL Önsöz Klasik ilimler geleneğimizin temel problemlerinden birine işaret eden tevil kavramını en geniş anlamıyla inanan insanın, kendisine hitap eden vahyin sesine kulak vermesi ve kendi idraki ile ilâhî

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ

DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ DAVRANIŞIN TANIMI Davranış Kavramı, öncelikle insan veya hayvanın tek tek veya toplu olarak gösterdiği faaliyetler olarak tanımlanabilir. En genel anlamda davranış, insanların

Detaylı

Atatürk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü Öğretim Üyesi

Atatürk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü Öğretim Üyesi 10 KASIM 2015 ATATÜRK Ü ANMA GÜNÜ Yrd. Doç. Dr. Asaf ÖZKAN * Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Kolordu Komutanım, Sayın Büyükşehir Belediye Başkanım, Sayın Cumhuriyet Başsavcım, Sayın Rektörüm,

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : İSLAM FELSEFE TARİHİ I Ders No : 0070040158 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

Ve Brahman bir felsefedir ve o çeşit anlamlarıyla felsefi ve edebi yazılarda kullanılır.

Ve Brahman bir felsefedir ve o çeşit anlamlarıyla felsefi ve edebi yazılarda kullanılır. Prana Sanskritçe den nefes-nefes alma ve devamlı hareket şeklinde çevrilir. Bu Hint felsefesinde-tıbbında ve teolojisinde genel bir anlamı ifade eder. Dil uzmanları kelimeye bu anlamları yanında hayat

Detaylı

Moro Müslümanları Üzerine 99 KENDİ LİDERİNİN KALEMİNDEN BANGSAMORO MÜCADELESİ

Moro Müslümanları Üzerine 99 KENDİ LİDERİNİN KALEMİNDEN BANGSAMORO MÜCADELESİ Moro Müslümanları Üzerine 99 KENDİ LİDERİNİN KALEMİNDEN BANGSAMORO MÜCADELESİ Moro Müslümanları Üzerine 99 MÜCADELE AHLAKI KENDI LIDERININ KALEMINDEN BANGSAMORO MÜCADELESI Mücadele Ahlakı Kendi Liderinin

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HUKUK DOKTORİNLERİ VE İSLAM HUKUKU

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HUKUK DOKTORİNLERİ VE İSLAM HUKUKU DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HUKUK DOKTORİNLERİ VE İSLAM HUKUKU İLH322 6 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Türkçe Lisans Dersin Türü Yüz Yüze

Detaylı

ETİK VE TASAVVUF -Felsefî Diyaloglar-

ETİK VE TASAVVUF -Felsefî Diyaloglar- sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 17 / 2008, s. 203-208 kitap tanıtımı ETİK VE TASAVVUF -Felsefî Diyaloglar- Kenan Gürsoy, Sufî Kitap, 2008, s. 206 Yakup ÖZKAN Tasavvuf düşüncesinin ne olduğu,

Detaylı

FOCUS ON LANGUAGE and MULTI MEDIA LANGUAGE ASSISTANT

FOCUS ON LANGUAGE and MULTI MEDIA LANGUAGE ASSISTANT June21,2011 ADEEPAPPROACH TOTURKISH SUGGESTIONCARDFORSELF DIRECTEDLEARNING CARDNUMBER:7 THEME:DİNVEFELSEFE RELIGIONANDPHILOSOPHY (Sufilik,İslâmiyeteGiriş,FârâbiveÇokkültürlülük) (Sufism,IntroductiontoIslam,Farabiand

Detaylı

L Action(1893), Conformisme et Révolte Maurice Blondel Sa Vie, Son Œuvre avec un Exposé de Sa Philosophie, 20. Yüzyıl Biyografisi

L Action(1893), Conformisme et Révolte Maurice Blondel Sa Vie, Son Œuvre avec un Exposé de Sa Philosophie, 20. Yüzyıl Biyografisi EYLEM FELSEFESİ Genel olarak ve en geniş anlamında eylem felsefesi, tasarım ve tasvire nazaran eylemin önceliğini ve ilkliğini savunan pragmatizm, hümanizm, aletçilik gibi her türlü doktrine verilen bir

Detaylı

Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İyi ve kötü, yanlış ve doğru kavramlarını tanımlar, Etik bilincini geliştirmeye ve insanları aydınlatmaya

Detaylı

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ I.SINIF I.YARIYIL FL 101 FELSEFEYE GİRİŞ I Etik, varlık, insan, sanat, bilgi ve değer gibi felsefenin başlıca alanlarının incelenmesi

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 1.1.216 Diploma Program Adı : SOSYOLOJİ, LİSANS PROGRAMI, (AÇIKÖĞRETİM) Akademik Yıl : 21-216 Yarıyıl

Detaylı

ARALIK 2013 SAYI 2 12/17/2013 1

ARALIK 2013 SAYI 2 12/17/2013 1 ARALIK 2013 SAYI 2 12/17/2013 1 12/17/2013 2 12/17/2013 3 KISA KISALAR 12/17/2013 4 12/17/2013 5 İLİM VE MEVLANA Bizzat kendisi büyük bir alim olan Mevlana ilmin değerine inanır. Ona göre ilim ; Hz. Süleyman'ın

Detaylı

İSLAM AHLAK ESASLARI VE FELSEFESİ

İSLAM AHLAK ESASLARI VE FELSEFESİ Editörler Prof. Dr. İsmail Erdoğan - Doç. Dr. Enver Demirpolat İSLAM AHLAK ESASLARI VE FELSEFESİ Yazarlar Prof. Dr. İsmail Erdoğan Doç.Dr. Enver Demirpolat Doç.Dr. İrfan Görkaş Dr. Öğr.Üyesi Ahmet Pirinç

Detaylı

ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE MOTİVASYON ELİF SANDAL ÖNAL

ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE MOTİVASYON ELİF SANDAL ÖNAL ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE MOTİVASYON ELİF SANDAL ÖNAL ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE MOTİVASYON Bireylerin günlük hayatlarının yaklaşık üçte birini geçirdikleri işyerleri, kişi için önemli bir ortamdır. İşyerlerinde

Detaylı

2018 YGS Konuları. Türkçe Konuları

2018 YGS Konuları. Türkçe Konuları 2018 YGS Konuları Türkçe Konuları 1. Sözcük Anlamı 2. Söz Yorumu 3. Deyim ve Atasözü 4. Cümle Anlamı 5. Cümle Yorumu 6. Paragrafta Anlatım Teknikleri 7. Paragrafta Konu-Ana Düşünce 8. Paragrafta Yapı 9.

Detaylı

ORTAÇAĞ FELSEFESİ MS

ORTAÇAĞ FELSEFESİ MS ORTAÇAĞ FELSEFESİ MS.476-1453 Ortaçağ Batı Roma İmp. nun yıkılışı ile İstanbul un fethi ve Rönesans çağının başlangıcı arasındaki dönemi, Ortaçağ felsefesi ilkçağ felsefesinin bitiminden modern düşüncenin

Detaylı

kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler

kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler 1 Örgüt Kültürü Örgüt Kültürü kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler bütünüdür. 2 Örgüt kültürü, temel grupsal

Detaylı

AKADEMİK YILI

AKADEMİK YILI Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi 2017-2018 AKADEMİK YILI Hazırlık Sınıfı 1. Dönem Adı Z / S Teo. Uyg Toplam Arapça Zorunlu Hazırlık (Arapça Dilbilgisi (Sarf) I) Z 4 0 4 4 4 Arapça Zorunlu Hazırlık (Arapça

Detaylı

HATAY BOZGUNCULUĞA VE AYRIMCILIĞA İZİN VEREMEZ!!!

HATAY BOZGUNCULUĞA VE AYRIMCILIĞA İZİN VEREMEZ!!! HATAY BOZGUNCULUĞA VE AYRIMCILIĞA İZİN VEREMEZ!!! Antakya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkan Yardımcısı Remzi Güzel,Yaptığı Yazılı Açıklamada: ''Milli Dayanışma ve Birlik Ruhu Hatay da Bitmez.''Dedi.

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 7. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 7. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 7. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Varlıklar Âlemi Meleklere İman Meleklerin

Detaylı

IÇERIK ÖNSÖZ. Giriş. Birinci Bölüm ALLAH A İMAN

IÇERIK ÖNSÖZ. Giriş. Birinci Bölüm ALLAH A İMAN IÇERIK ÖNSÖZ 13 Giriş DİN VE AKAİT Günümüzde Din Algısı Sosyal Bilimcilere Göre Din İslam Açısından Din Dinin Anlam Çerçevesi İslam Dini İslam ın İnanç Boyutu Akait İman İman-İslam Farkı İman Bakımından

Detaylı

Hak ihlalinin sosyal boyutları Prof. Dr. Ejder Okumuş Eskişehir Osmangazi Üniv. İlahiyat Fak. Hak-fedakârlık dengesi

Hak ihlalinin sosyal boyutları Prof. Dr. Ejder Okumuş Eskişehir Osmangazi Üniv. İlahiyat Fak. Hak-fedakârlık dengesi Hak ihlalinin sosyal boyutları Prof. Dr. Ejder Okumuş Eskişehir Osmangazi Üniv. İlahiyat Fak. Hak-fedakârlık dengesi Toplumsal hayat, hak ve fedakârlıklar üzerine kuruludur. Hak ve fedakârlıkların dengeli

Detaylı

Tahsin Görgün-Yayınlar ve Çalışmalar 1. Tahsin Görgün (Kısa Özgeçmiş)

Tahsin Görgün-Yayınlar ve Çalışmalar 1. Tahsin Görgün (Kısa Özgeçmiş) Tahsin Görgün-Yayınlar ve Çalışmalar 1 Tahsin Görgün (Kısa Özgeçmiş) 1961 yılında Sivas ta doğdu. Sivas İmam-Hatip Lisesini bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi nde lisans eğitimi yaptı

Detaylı

Güzel Ahlâkı Kazanmak

Güzel Ahlâkı Kazanmak Ramazan, Allah a yakınlaşma vesilesidir. Oruç tutan insan Allah ın beğendiği davranışlar sergilemeye, nefsinin tutkularından sakınmaya çalışır. Şeytana karşı dikkatli ve şuurludur, vicdanının doğruyu fısıldayan

Detaylı

KAVRAMLARIN ANLAMINI KARŞITLARI BELİRLER

KAVRAMLARIN ANLAMINI KARŞITLARI BELİRLER KAVRAMLARIN ANLAMINI KARŞITLARI BELİRLER Rıza FİLİZOK Kastım odur şehre varam Feryad ü figan koparam Yunus Emre Büyük dilbilimci Saussure ün dilin bir sistem olduğunu ve anlamın karşıtlıklardan (mukabil/opposition)

Detaylı

NİÇİN EVLENMEDEN ÖNCE İNSANIN KENDİNİ TANIMASI ÇOK ÖNEMLİDİR? YA DA KENDİNİ TANIMAK NEDİR?

NİÇİN EVLENMEDEN ÖNCE İNSANIN KENDİNİ TANIMASI ÇOK ÖNEMLİDİR? YA DA KENDİNİ TANIMAK NEDİR? Asiye Türkan NİÇİN EVLENMEDEN ÖNCE İNSANIN KENDİNİ TANIMASI ÇOK ÖNEMLİDİR? YA DA KENDİNİ TANIMAK NEDİR? İNSAN NEDEN EVLENİR? İlim ilim bilmektir İlim kendin bilmektir Sen kendini bilmezsen Bu nice okumaktır.

Detaylı

MAREŞAL FEVZİ ÇAKMAK İLKOKULU ETİK KOMİSYONU FAALİYET PROGRAMI

MAREŞAL FEVZİ ÇAKMAK İLKOKULU ETİK KOMİSYONU FAALİYET PROGRAMI MAREŞAL FEVZİ ÇAKMAK İLKOKULU ETİK KOMİSYONU FAALİYET PROGRAMI ETİK Etik, Latince ethica kelimesinden Batı dillerine geçmiştir. Ahlaksal olanın özünü ve temellerini araştıran bilim, insanın kişisel ve

Detaylı

Arap diliyle tesis edilen İslam a dair hakikatler diğer dillere tercüme edilirken zaman ve zeminin de etkisiyle gerçek anlamından koparılabiliyor.

Arap diliyle tesis edilen İslam a dair hakikatler diğer dillere tercüme edilirken zaman ve zeminin de etkisiyle gerçek anlamından koparılabiliyor. Arap diliyle tesis edilen İslam a dair hakikatler diğer dillere tercüme edilirken zaman ve zeminin de etkisiyle gerçek anlamından koparılabiliyor. Bugün her şeyi sorgulayan genç beyinlere ikna edici cevaplar

Detaylı

MehMet Kaan Çalen, 07.04.1981 tarihinde Edirne nin Keşan ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Keşan da tamamladı. 2004 yılında Trakya

MehMet Kaan Çalen, 07.04.1981 tarihinde Edirne nin Keşan ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Keşan da tamamladı. 2004 yılında Trakya ÖTÜKEN MehMet Kaan Çalen, 07.04.1981 tarihinde Edirne nin Keşan ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Keşan da tamamladı. 2004 yılında Trakya Üniversitesi, Tarih Bölümü nden mezun oldu. 2008 yılında

Detaylı

11.12.2015 Cuma İzmir Basın Gündemi. Edebiyattan sinemaya, sinemadan sosyolojiye Türkiye de sosyal bilimler

11.12.2015 Cuma İzmir Basın Gündemi. Edebiyattan sinemaya, sinemadan sosyolojiye Türkiye de sosyal bilimler 11.12.2015 Cuma İzmir Basın Gündemi Edebiyattan sinemaya, sinemadan sosyolojiye Türkiye de sosyal bilimler İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Akademik Düşünce Konferansları

Detaylı

Mutluluk nedir? Kenan Kolday

Mutluluk nedir? Kenan Kolday Mutluluk nedir? Kenan Kolday İzmir 2017 1 2 KENAN KOLDAY Holistik gelişim, ruhsal yolculuk, yaşam koçluğu, hakikati arayış, üst düzey yöneticilik 1975 yılında İzmir de Dünya ya geldi. Özel İzmir Amerikan

Detaylı

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır.

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır. BÜYÜKLERİN HİKMETLİDEN SÖZLERİ Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır. Buyruldu ki; Faziletli kimseler için (hiçbir yer) gurbet sayılmaz. Cahilin ise

Detaylı

Tövbe ve Af Dileme-4

Tövbe ve Af Dileme-4 Tövbe ve Af Dileme-4 Kutsalsın, Kutsalsın, Kutsalsın ey güçlü Rab Tanrı; Yer ve gök Sana verilen hamtlarla doludur. Rabbin adına gelen ve tekrar gelecek olana en yücelerde hamtlar olsun. Baba ya, Oğul

Detaylı

İÇİNDEKİLER SÖZ BAŞI...5 MEHMET ÂKİF ERSOY UN HAYATI VE SAFAHAT...9 ÂSIM IN NESLİ MEHMET ÂKİF TE GENÇLİK... 17

İÇİNDEKİLER SÖZ BAŞI...5 MEHMET ÂKİF ERSOY UN HAYATI VE SAFAHAT...9 ÂSIM IN NESLİ MEHMET ÂKİF TE GENÇLİK... 17 İÇİNDEKİLER SÖZ BAŞI...5 MEHMET ÂKİF ERSOY UN HAYATI VE SAFAHAT...9 ÂSIM IN NESLİ... 15 MEHMET ÂKİF TE GENÇLİK... 17 SAFAHAT TA DEĞERLERİMİZ... 41 Adâlet... 43 Adamlık... 47 Ahlâk... 50 Azim... 42 Birleştiricilik...

Detaylı

Karaman Ticaret ve Sanayi Odası Bülteni

Karaman Ticaret ve Sanayi Odası Bülteni KTSO BAŞKANLARINDAN KARAMAN OSB DE ÇIKAN BÜYÜK YANGIN A GEÇMİŞ OLSUN MESAJI Odası Meclis Başkanı M. Gökhan Alkan ve Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Odası Meclis Başkanı Toktay, Organize Sanayi Bölgesinde

Detaylı

TİN SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ. 3 Bu güvenli belde şahittir;

TİN SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ. 3 Bu güvenli belde şahittir; Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla 3 Bu güvenli belde şahittir; 1 4 1 İNCİR AĞACI ve zeytin (diyarı) şahittir! 4 Doğrusu Biz insanı en güzel kıvamda yaratmış, 2 İncir ile Hz Nuh un tufan bölgesi olan

Detaylı

ÜNİTE:1 Sorumluluk Kavramları ve İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları. ÜNİTE:2 İş Ahlakı ve Önemi. ÜNİTE:3 İş Ahlakı ve Etik Yaklaşımlar

ÜNİTE:1 Sorumluluk Kavramları ve İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları. ÜNİTE:2 İş Ahlakı ve Önemi. ÜNİTE:3 İş Ahlakı ve Etik Yaklaşımlar ÜNİTE:1 Sorumluluk Kavramları ve İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları ÜNİTE:2 İş Ahlakı ve Önemi ÜNİTE:3 İş Ahlakı ve Etik Yaklaşımlar ÜNİTE:4 İşletmelerde Ahlaki Karar Alma ve Etik Liderlik ÜNİTE:5 Örgütlerde

Detaylı

TOPÇU VE HAREKET FELSEFESİ *

TOPÇU VE HAREKET FELSEFESİ * TOPÇU VE HAREKET FELSEFESİ * Ali Osman Gündoğan * Özet : Nurettin Topçu Çağdaş Türk Düşüncesi için oldukça önemli ve özgün bir düşün adamıdır. Onu özgün kılan nokta kuşkusuz kendi çağının hakim görüşüne

Detaylı

MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI

MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Maruf Vakfı Genel Merkezinin Açılışına Katıldı. Maruf Vakfı Genel Merkez açılışı, Vakfımızın Zeytinburnu ndaki merkezinde

Detaylı