ANKARA ETLİK ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJE

Transkript

1 Ankara Etlik Hastane Sağlık Hizmetleri İşletme Yatırım A.Ş. İlkbahar Mahallesi Turan Güneş Bulvarı Galip Erdem Caddesi No:11 Yıldız Çankaya - ANKARA/TÜRKİYE : +90 (312) : +90 (312) ANKARA ETLİK ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJE ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM VE İZLEME PLANI (ÇSYİP) MAYIS 2013 Beştepe Mahallesi Dumlupınar Bulvarı Armada İş Merkezi No: 6-A/18 Kat: 12 Bağımsız Bölüm: 1211 Yenimahalle - ANKARA / TÜRKİYE : +90 (312) : +90 (312)

2 2 / 52 İçindekiler 1 Giriş Proje Şirketinin Sorumlulukları ve Taahhütleri Tüm Sorumluluk Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Taahhüdü Işletme Aşaması İkili Yönetim Proje Çevre ve Sosyal Yönetim Sistemi Giriş Çevre, Sağlık ve Güvenlik (ÇSG) Planı Yüklenici Yönetim Planı İnşaat için SSÇ Politikası Yıllık ÇSYGP Performansı Gözetimi ve Raporlama İletişim ve Şikayet Prosedürü Personel Şikayet Prosedürü İnşaat için Güvenlik Mevzuatı İnşaat için Emniyet Sorumlulukları (Şantiyeye Giriş Prosedürü, Sınırlamalar, Çıkış Prosedürleri) İnşaat için Kaza ve Olay Tepkisi ve Raporlama İnşaat için İçinde İçtima Noktaları Bulunan Şantiye Yerleşim Planı İnşaat için Malzeme Kullanımı ve Depolaması İnşaat için Tehlikeli Atıkların Depolanması İnşaat için Eğitim Planı ve İş Denetimi Toplantıları... 21

3 3.15 İnşaat için Personel Koruyucu Ekipman (PKE) / İnşaat için Yangın Önlemleri İnşaat için Düşmeye Karşı Koruma İnşaat için Acil Durum Tepkisi İnşaat için Araç Kullanımı ve Bakım Planı Arkeolojik Bulgu Prosedürü İş Ahlakı ve Sorumlu Temin Yolsuzlukla Mücadele Özel Etki Azaltıcı Tedbirler... 25

4 4 / 52 ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM VE İZLEME PLANI 1 Giriş Bu, Etlik Entegre Sağlık Kampüsü Projesi (bundan sonra Proje) için hazırlanmış Çevresel ve Sosyal Yönetim ve İzleme Planı dır (ÇSYİP). Plan proje şirketinin muhtemel olumsuz etkilerden nasıl kaçınacağını, onları nasıl minimize edeceğini, ÇSED de tanımlanan muhtemel proje faydalarını nasıl maksimize edeceğini ayrıca projenin çevresel ve sosyal performansını nasıl gözetleyeceğini tarif eder. ÇSYGP önemli çevre, sağlık ve güvenlik (Ç&G) ile sosyal yönleri ele alır, ayrıca Türkiye de uygulamada olan kanun ve mevzuatlar dâhilinde ve AİKB (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası) gibi uluslararası finans kuruluşlarının politikalarına uygun olarak faaliyet yürütür. AİKB nin Çevresel ve Sosyal Politikası (2008) uygun olarak, A Kategorisi Projeleri Çevresel ve Sosyal Eylem Planı (ÇSEP) geliştirilmesini gerektirir. Proje için gerekli ÇSEP projenin ileride ortaya çıkacak aşamalarında ortaya konulması gerekecek eylemleri içerir (örneğin, inşaat öncesi, inşaat ve operasyon aşamaları). ÇSEP te ele alınan bu eylemler AİKB Performans şartları ile ÇSED in bugüne dek ele aldığı sorunlar arasındaki bazı boşlukların incelenmesi amacıyla önerilmiş faaliyetleri içerecektir. ÇSEP, ÇSYİP içinde ele alınmış her türden çevresel ve sosyal sorunun azaltılması ve incelenmesini öngören kapsamlı bir takip belgesidir. 2 Proje Şirketinin Sorumlulukları ve Taahhütleri 2.1 Tüm Sorumluluk ÇSYİP nin tüm sorumluluğu, bu planı uygulamak için gerekli rolleri, sorumlulukları ve yetkiyi tarif eden örgütsel bir yapı kurup onu sürdürecek olan proje şirketine aittir. Bu sorumluluk, projenin farklı aşamaları boyunca kurum içi personelin atanmasını da içerecektir. Bu noktada üçüncü taraflar bir dizi faaliyet yürütecektir. Tüm bu faaliyetler proje şirketi ile imzalanan sözleşme uyarınca gerçekleştirilecek ve tüm sözleşmelerin ÇSYİP de belirlenmiş çevresel ve sosyal şartlarla, ISO14001 ile uyum içindeki yönetim sistemlerini benimsemesini şart koşan hüküm ve şartları içermesini sağlaması noktasında denetlenecektir. Proje şirketi tedarikçilerle yüklenicilerin yönetiminden sorumlu üst düzey yöneticiler atayacak, tüm tedarikçiler ve

5 yüklenicilerin uygun becerilere, vasfa ve/veya çalışma deneyimine sahip olması gerekecektir. 5 / Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Taahhüdü Proje şirketi bir Türk-İtalyan ortaklığıdır ve her iki şirket de ISO 9001 ve ayrıca OHSAS (Mesleki Sağlık ve Güvenlik Standardı) ile ruhsatlandırılmıştır. Proje şirketi söz konusu proje için bahsi geçen uluslararası kalite standartları ile uyumlu olan bir çevresel ve sosyal yönetim sistemi tesis edeceklerdir. Bu ÇSYİP nin bir parçası olarak proje müdürü bir dizi taahhütte bulunmuştur: Projenin uygulanması için AİKB Performans Şartları ve IFC Performans Standartlarına uyum gösterileceğine ilişkin taahhüt; ÇSYİP ile sürekli ve etkin bir uyumu temin etmek için sözleşme dönemi boyunca devamlılık arz eden bir temelde gerekli insan ve finans kaynaklarının üst düzey yönetimi konusunda taahhüt; Taahhütler, roller ve proje ekibinin, dış paydaşların ilgili sorumlulukları konusunda projenin internet adresi üzerinden bilgi verme; ÇSYİP ve bağlantılı politikalar konusunda tüm proje personeline, yüklenicilere, alt yükleniciler ve dış paydaşlara açık biçimde bilgi verme; Projenin sosyal ve çevresel performansı ile ilişkili faaliyetler konusunda sorumluluk alan çalışanların ve yüklenicilerin eğitim ya da mevcut yeteneklerle deneyim üzerinden işlerin yapılmasına dönük gerekli yeteneklere ve bilgilere sahip olmasını sağlama; Projenin Türkiye deki mevzuatlar, yönetmelikler, kanunlar ve standartlarla ayrıca uluslararası en iyi uygulamalarla ilgili bilgilerle sürekli güncel tutulmasını sağlama; Projeye dâhil olan çalışanların ve yüklenicilerin projenin çevresel ve sosyal özelliklerinin ayrıca göreve başlatma ve farkındalık eğitimleri üzerinden ÇSYİP deki özel yükümlülüklerin bilincinde olmasını sağlama; Çalışanların ve yüklenicilerin atama başlangıcında ve sonrasında tüm inşaat süresince düzenli olarak kapsamlı bir sağlık ve güvenlik eğitimi almasını sağlama;

6 6 / 52 Yüklenici yönetimi ile ilgili olarak tayin edilmiş rollerin ve sorumlulukların proje şirketinin projeyle ilgili internet adresinde yayınlanması; Eğitim kayıtları; 2.3 İşletme Aşaması İkili Yönetim İşletme aşamasında sağlık kampüsü için ikili bir yönetim sistemi olacaktır. Bu ikili sistemde Sağlık Bakanlığı klinik kadrosunun tayin edilmesi ve yönetilmesinden, proje şirketinin yan kuruluşu olan Tesis Yönetimi Şirketi (TYŞ) ise destek hizmetlerinden sorumlu olacaktır. Sağlık kampüsü müdürü Sağlık Bakanlığı nca tayin edilecektir. ÇSYGP nin hazırlık aşamasında Sağlık Bakanlığı ve TYŞ nin ikili yönetimine ilişkin düzenlemeler henüz onaylanmamıştır. Proje şirketi Proje Anlaşması ve ilişkili Programlara göre destek hizmetlerinin yürütülmesi için bir İşletme Yönetim Şirketi kurmayı planlamaktadır. Ayrıca deneyimli alt yüklenicilerle bu hizmetlerin temini amacıyla sözleşme yapılacaktır. İnsan kaynakları ile operasyon boyunca gerekli meslek sağlığı ve güvenlik yönetimine dair detaylar henüz onaylanmamıştır. Uluslararası Ortak Komisyon (UOK) gibi uluslararası iyi uygulamalara uyum sağlamak amacıyla hastane kompleksi için gerekli pekiştirilmiş yönetim sistemlerinin ilgili tarafça tartışılıp kararlaştırılması gerekmektedir. Aşağıdaki diyagram İşletme Yönetim Şirketinin olası yapısını göstermektedir.

7 7 / 52 3 Proje Çevre ve Sosyal Yönetim Sistemi 3.1 Giriş Proje şirketi bu ÇSYGP nin kılavuzluğunda, Etlik ESKP için bir Proje Çevre ve Sosyal Yönetim Sistemi (ÇSYS) oluşturacaktır. İlgili sistem proje için gerekli olan çevre ve sosyal politikaya sahip olacak, gözetimle gözden geçirme süreçleri yanında, açık yönetim programları içerecektir. ÇSYS Tesis Yönetimi Şirketi (TYŞ) tarafından atanmış bir müdür tarafından koordine edilecektir. Ayrıca her bir alt yüklenici kendi Çevre ve Toplum (ÇT) müdürüne sahip olacaktır. TYŞ nin ÇT müdürü bu ÇSYGP ye uygun ÇSYS uygulamaları için genel bir yönetmelik hazırlayacaktır. Her bir alt yüklenicinin ÇT müdürü kendi faaliyetlerine özel planlar hazırlayacak ve bunları onay için ÇT müdürüne sunacaktır. ÇT müdürü sağlık kampusundaki tüm ÇT yöneticileri için bir koordinatör olarak faaliyet yürütecektir. 3.2 Çevre, Sağlık ve Güvenlik (ÇSG) Planı Proje şirketi (SPV) Mühendislik, Tedarik ve İnşaat (MTİ) yüklenicileri ile birlikte ÇSYS çerçevesi dâhilinde ayrıntılı bir Çevre, Sağlık ve Güvenlik (ÇSG) Planı hazırlayacaktır. ÇSG planları projenin hem inşaat hem de işletme aşamaları için geliştirilecektir. ÇSG planı ulusal kanunlar, standartlar ve proje için hazırlanmış sözleşmeyle uyumlu olacaktır. Plan tüm proje çalışanlarına, alt yüklenicilerine, ziyaretçilere ve diğer üçüncü taraflara tatbik edilecektir. MTİ yüklenilerinin inşaat aşaması için hazırlayacakları ÇSG planı aşağıdaki bileşenleri içerecektir: ÇSG kapsamı; ÇSG politikası; ÇSG organizasyon tablosu; Güvenlik mevzuatı; Emniyet sorumlulukları (Şantiye giriş prosedürü, sınırlamalar, çıkış prosedürleri); Kaza ve olay tepkisi, raporlama; İçtima noktaları ile birlikte şantiye yerleşim planı;

8 8 / 52 Malzeme kullanımı ve depolanması; Tehlikeli atığın depolanması; Eğitim ve iş güvenliği toplantıları; Kişisel Koruyucu Ekipman; Yangından korunma tedbirleri; Düşmeye karşı koruma; Acil durumlara hazırlık ve tepki planlaması; Araç kullanımı ve bakım planı; ve Arkeolojik bulgu prosedürü. İşletme aşaması boyunca Özel Amaçlı Araç Sağlık Bakanlığı ile koordineli olarak projenin operasyon aşaması için yeni bir ÇSG yönetim programı hazırlayacaktır. İşletme aşaması için ÇSG yönetim programı aşağıdaki hususları içerecektir: Tıbbi atık yönetimi dâhil, mesleki tehlikelerin yönetimi için prosedürler (bkz.: Taslak plan için Ek A); Elle kullanma; Düşmeler, tökezleme ve ayağın kaymasına karşı önlem; Elektrik güvenliği; Ekipman güvenliği ve Türkiye deki tıbbi tesisler için şart olan enfeksiyon kontrol programı gibi hijyen konuları. ÇSG yönetim programı ayrıca IFC nin ÇSG Sağlık Tesisleri için Yönetmelik Nisan 2007 deki önemli şartları da içerecektir. Bu yönetmeliğe göre sağlık ve güvenlik tehlikeleri sağlık hizmeti sağlayıcıları, temizlik ve bakım personelini ve atık yönetimine, arıtmaya ve tahliye işlemlerine dâhil olan işçileri etkileyebilir. Endüstriye özel tehlikeler aşağıdaki hususları içermektedir: Enfeksiyonlara ve hastalıklara maruz kalma; Tehlikeli maddelere/atığa maruz kalma;

9 9 / 52 Radyasyona maruz kalma ve Yangın güvenliği. IFC nin ÇSG Sağlık Tesisleri Yönetmeliği ne (2007) göre öne çıkartılan bu riskler ve önerilen risk azaltma tedbirlerinin bir özeti aşağıdaki paragraflarda verilmektedir. Bunlar proje için hazırlanan ÇSG planlarına dâhil edilecek ve dikkate alınacaktır. Enfeksiyonlara ve Hastalıklara Maruz Kalma Sağlık bakımı sağlayıcılarına bulaşıcı hastalıkların geçme riskini azaltma noktasında aşağıdaki tedbirler önerilmektedir: Kandan taşınan patojenler için bir maruz kalma kontrol planının formüle edilmesi; Enfeksiyon kontrol politikaları ve prosedürleri ile ilgili olarak personelin ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesi; Uygun önemlerle birlikte tüm kan ve diğer muhtemel bulaşıcı malzemeye karşı Evrensel/Standart Önlemlerin alınması. Bunlar şu önlemleri içerir: Gerektiğinde personelin bağışıklığının artırılması (örneğin hepatit B virüsüne karşı aşılama) Eldiven, maske ve önlük kullanımı El yıkama için yeterli imkân Kirli çamaşırların ve kirlenmiş kıyafetlerin temizlenmesi için gerekli prosedürler ve imkânlar, hazırlık ve kullanım prosedürleri; Sağlık bakımı işgücü için uygun temizlik ve atık tahliye uygulamaları. İğneler ve kesici aletlerin kullanımı ile taşınması noktasında aşağıdaki önerilere uyulmalıdır: İğne batması ya da diğer kesicilere maruz kalma durumlarını azaltmak için güvenli iğne cihazları ve iğnesiz cihazlar kullanın. Kirlenmiş iğneleri özel bir prosedür zorunlu kılmadıkça ya da başka bir uygun alternatifi olmadıkça bükmeyin, yeniden kullanmayın ya da çıkartmayın.

10 10 / 52 Kirlenmiş kesicileri kırmayın ya da kesmeyin. İğnelerin bulunma imkânı olan yerlerin yakınına iğne kutuları koyun. Kirlenmiş kesicileri acilen atın ya da uygun kutularda toplayın. Kullanılmış, atılabilir jiletler kirli atık kabul edilmeli ve uygun jilet kutularına atılmalıdır. Tesis alanına hayvanların sokulmamasına dönük politikalar belirleyin. Yukarıdaki önerilere ek olarak bulaşıcı hastalıkların aktarılması riskini azaltmak amacıyla atık yönetimine dâhil olan personele tatbik edilecek aşağıdaki tedbirler alınmalıdır: Gerektiğinde personelin bağışıklığını artırma çalışması yapılmalıdır (örneğin Hepatit B virüsü ve tetanosa karşı aşı yapılması); Atık yönetimine dâhil olan personel için uygun KKE temin edin: tulum/önlük, bacak koruyucuları, botlar, ağır iş eldivenleri, kasklar, maskeler, yüz maskeleri ve göz koruması (özellikle tehlikeli atık suların temizlenmesi için) ve gaz maskesi (çöp yakma fırını kalıntıları ya da zehirli toz içeren atık sular/atıklar için); ve Özellikle atık depolama alanlarında kişisel hijyen için yıkanma imkânları sağlayın. Tehlikeli Malzemelere ve Atıklara Maruz Kalma Sağlık tesisi işçileri glutaraldehit (ısıya hassas tıbbi ekipmanın sterilize edilmesi için kullanılan zehirli bir kimyasal), etilen oksit gaz (tıbbi ekipman için bir sterilleştirici), formaldehit, cıva (kırılmış termometreler), kemoterapi ve antineoplastik kimyasallar, solventler ve fotografik kimyasallar vb. içeren tehlikeli malzeme ve atıklara maruz kalabilir. Sağlık üzerindeki etkilerini azaltmak amacıyla tehlikeli, tehlikeli olmayan malzemeler ve atıkların yönetilmesi için gerekli tedbirleri içerecek bir Atık Yönetim Planı (AYP) hazırlanacaktır. Atık Anestetik Gaza (AAG) Maruz Kalma Sağlık işçileri azot okside maruz kalma riski altındadır; halojenli ajanlar halotanları (flotan) enfluran (ethran), izofluran (foran); ve inhalasyon anestezikleri olarak kullanılan diğer maddeler.

11 11 / 52 Örneğin ameliyathanede kullanılan Atık Anestetik Gaza maruz kalma durumunu kontrol altına almaya dönük önerilen tedbirler anestezi ünitesinin yanında bulunan temizleme ünitesinin kullanımını içerir. Temizleme ünitesi halojenli anestezi gazlarını emen bir karbon filtresine sahiptir. Bu filtre nitröz oksiti emmez. Kullanılan karbon filtreler tehlikeli atık olarak tahliye edilmelidir. Eğer temizleme ünitesi yoksa ya da temizleme ünitesinde karbon filtresi bulunmuyorsa, vakum hatları dışarı atılıp saçılan AAG lerini toplamak için kullanılabilir. Bitirilmesi düşünülen proje binalarının tasarım ve teknolojileri Türk kanunu ve uluslararası iyi uygulama ile uyum içinde, söz konusu konuları ele alacaktır. Radyasyon X ışını, gama ışını (örneğin bilgisayarlı tomografi tarayıcıları) yayan ekipmanlar, radyoterapi makineleri ile nükleer tıp faaliyetleri ile ilgili ekipmanlar radyasyona yol açabilir. Etlik Hastanesi uygulayıcıları etkilenen iş gücüne danışarak radyasyona maruz kalma riskini kontrol altına almayı amaçlayan kapsamlı bir plan hazırlayacaklardır. Bu planın fiili radyasyona maruz kalma koşullarının pratikte değerlendirilmesi, iyileştirilmesi ve gözden geçirilmesi gerekecek, radyasyon kontrol tedbirleri Türkiye hukuku ile Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) standardı gibi yerlerde tanımlanmış uluslararası iyi uygulamaya uygun biçimde tasarlanıp uygulanacaktır. Yangın Güvenliği Sağlık tesislerindeki yangın riski kimyasalların, basınçlı gazların, kalasların, plastiklerin ve diğer yanıcı malzemelerin depolanması, kullanımı ve varlığına bağlı olarak önem arz eder. Mesleki alanlara tatbik edilebilecek yangın güvenliği önerileri IFC nin Genel ÇSG Yönetmeliği içindeki Meslek Sağlığı ve Güvenliği başlığı altında sunulmaktadır. Sağlık tesisleri gibi halkın girebileceği binalara tatbik edilebilecek öneriler ise IFC nin Genel ÇSG Yönetmeliği içindeki Hayat ve Yangın Güvenliği başlığı altında sunulmaktadır. Yangın güvenliği ile ilgili ek öneriler şunlardır: Yangın önleme işlemi yangın risklerinin ve ateşleme kaynaklarının tanımlanması ile hızlı yangın ve duman gelişimini sınırlama noktasında gerekli tedbirlerin alınmasını içerir. Bu hususlar şu şekildedir: Yakıt yükü ve kolay tutuşabilen maddelerin kontrolü

12 12 / 52 Ateşleme kaynakları İçte alevin yayılmasını bitirme faaliyetlerinin özellikleri İçteki duman üretiminin özellikleri İnsan faaliyetleri, hazırlık ve bakım Çıkış kapısı yangın ya da başka acil durumlarda bina sakinlerinin ve/veya içeridekilerin güvenle tahliye edilmesine dönük tüm tedbirleri içerir: Açık ve engelsiz kaçış güzergâhları Engellilere, özürlülere erişebilme İşaretleme ve damgalama Acil durum ışıkları Duman alarmlarının ve su püskürtücülerin yerleştirilmesi; Kendi kendine kapanan kaçış güzergâhlarındaki kapılar, emniyet kanatları olan havalandırma kanalları dâhil, tüm yangın güvenlik sistemlerinin uygun bir düzende çalışmasını sağlamak amacıyla bakımlarının yapılması; Yangın söndürücüler ve tahliye prosedürlerinin işletilmesi için personelin eğitilmesi; Yeterli ziyaretçi bilgisi içeren tahliye planları, acil durumlara tepki verme ya da yangın önlemlerinin geliştirilmesi (ziyaretçi bilgileri ilgili dillerde okunaklı bir biçimde yazılmalı ve görünecek yerlerde sergilenmelidir.). Genel IFC Yönetmeliği ne göre, sözleşme imzalandıktan hemen sonra, Ulusal Yangın Koruma Birliği (UYKB) gibi Türk ve uluslararası yangın ve yangın güvenliği standartları uygulamaya konulacaktır. Meslek Sağlığı ve Güvenliği Gözetimi Projeyle ilişkili mesleki tehlikeler için çalışma ortamı gözetlenmelidir. Gözetim işlemi meslek sağlığı ve güvenliği gözetim programının bir parçası olarak ruhsatlı uzmanlarca tasarlanıp uygulanmalıdır. Tesisler ayrıca mesleki kazalar ve hastalıklar, ayrıca tehlikeli olayların yaşanması ve kazaların meydana gelmesine ilişkin kayıtlar temin etmelidir.

13 13 / Yüklenici Yönetim Planı Proje şirketi projenin tüm sorumluluğunu üstlenir, ancak işin önemli bir bölümü üçüncü taraflar eliyle yapılacaktır. Bu, inşaat ve işletmeye alma aşamaları boyunca üstlenilecek ana inşaat çalışmalarını içerir. İnşaat aşaması boyunca proje şirketi çevresel ve sosyal uyumluluktan sorumlu olacak ve tüm yükleniciler ile onların alt yüklenicilerinin koordinasyon yapısı olarak iş görecektir. Bu bağlamda proje şirketi tüm yüklenicilerin çevresel ve sosyal etkilerle ilgili tüm taahhütlerin tam anlamıyla bilincinde olmalarını sağlamak için bir Yüklenici Yönetim Planı (YYP) hazırlayacak, uygulamaya koyacak ve gerekirse bu planı güncelleyecek, devamında bu planın başarıyla uygulanmasını taahhüt edecektir. Yüklenici Yönetim Planı nın ana bileşenleri şunlardır: Proje şirketince atanmış üst düzey yöneticiler (onların proje aşamalarıyla ilgili belirli bir kısmı); Yükleniciler için ÇSYİP şartları ile ilgili olarak proje şirketinin sözleşme/tedarik departmanındaki sorumlu kişilere yönelik eğitim ve bilinçlendirme toplantıları; Tüm ilgili ÇSYİP hükümleri (mesleki sağlık ve güvenlikle ilgili şartları da içerecek biçimde) altyükleniciler için ihale belgelerine dâhil edilecektir; Yükleniciler ÇSYİP şartlarını (örneğin yeterli beceriler ve deneyim gibi) karşılama becerisi görüntülenecek ve karar kriterlerine eklenecektir; Her bir sözleşme ÇSYİP şartlarını yansıtacak ve geçerli uyumsuzluk çözümlerini içerecektir. Sözleşmeler ayrıca alt yüklenicilerin, ana yükleniciye benzer yükümlülüklere sahip olmasını gerektiren maddeleri de içerecektir; Yüklenicinin yeterli beceriye ve eğitime sahip ÇSG personeli temin etmesi ve tüm faaliyetlerin Türk ÇSG kanunları ile (AİKB nin Performans Şartları ve IFC nin Performans Standartları gibi) uluslararası en iyi uygulamaya uygun olarak yürütülmesini sağlaması gerekecektir; Yüklenici ve alt yüklenici sağlık ve güvenlik konusunda uygun beceri sergilemesi ya da atama aşamasının başında ve sonrasında da inşaat dönemi boyunca düzenli olarak kapsamlı bir sağlık ve güvenlik eğitimi alması

14 14 / 52 gerecektir. Özel güvenlik talimatları geçici ve/veya genç işgücü için temin edilecektir. Gençler tehlikeli işlerde istihdam edilmeyeceklerdir; Yabancı firmalarla sözleşme yapılması ve projeye önemli sayıda yabancı işçinin dâhil olması durumunda tüm Türk ve uluslararası iş yasaları ile mevzuatlarına (örneğin ILO nun çocuk emeği, çalışma saatleri, mesai ücretleri vb. konularla ilgili merkezi emek standartları); Proje şirketi ÇSYİP şartları bakımından yüklenicilerin performanslarını rutin olarak gözetleyecektir. Yüklenici Yönetiminin Önemli Performans Göstergeleri: Proje şirketi proje internet adresinde yüklenici yönetimi ile ilgili rol ve sorumlulukların yayınlanması; Eğitim kayıtları; ÇSYİP taahhütleri ile ilgili özel şartlar ve maddelerin olduğu ihale ve sözleşme örnekleri ve Yüklenicinin ÇSYİP performansının projedeki ÇSYİP denetimlerine dâhil edilmesi. 3.4 İnşaat için SSÇ Politikası MTİ Yüklenici ekibi lideri Astaldi nin şu tarz bir şirket politikası vardır: ASTALDI, kendi işletme planı dâhilinde öngörülen büyüme hedeflerine ulaşma ve müşterilerini tam anlamıyla tatmin etme becerisine sahip hizmetler sunmayı ve işler yapmayı her zaman taahhüt etmiştir. Burada amaç, şirketin üzerinde çalıştığı çevreyi koruyan ve kendi çalışanları ile halkın güvenliğini ve sağlığını güvence altına alan sürdürülebilir bir kalkınma vizyonu dâhilinde şirketin değerini artırmaktır. Bu ifadeyle uyumlu bir biçimde MTİ yüklenicisi ve proje şirketi tarafından proje için özel bir SSÇ politikası geliştirilecektir. Astaldi ayrıca proje için SSÇ planı dâhilinde bir dizi taahhütten de bahsetmiştir: Çevre ve güvenlik kanunlarına uyumlu hareket etme garantisi; Müşterilerin ihtiyaçlarının karşılanması; Şirketin kalkınma stratejisi dâhilinde paydaşların görüşlerinin dikkate alınması;

15 15 / 52 Kirlenmenin önlenmesi ve kirlilik düzeylerinin düşürülmesi; Endüstriyel kazaların ve meslek hastalıklarının önlenmesi, sağlık ve güvenlikle ilişkili risklerin azaltılması. Astaldi nin ortaya koyduğu bu taahhütler kalite, çevre ve güvenlik yönetim sisteminin benimsenmesi aracılığıyla tüm projelere eklenmiştir. Sistemin amacı, ilhamını endüstriyel güvenliğin kıstası olan, ISO 9000, ISO ve OHSAS standartlarından alarak, grup performansının sürekli gelişmesini sağlamaktır. Ayrıca proje şirketi şirket adına Uluslararası Ortak Komisyon (UOK) gibi uluslararası hastane yönetimi kıstaslarına ait ruhsatları almak ve ayrıca ruhsat alma işlemi için ortak bir plan geliştirmek için Sağlık Bakanlığı nın muhtemel kanaatini de alarak bir tartışma yürütecektir. 3.5 Yıllık ÇSYGP Performansı Gözetimi ve Raporlama Proje AİKB tarafından A Kategorisinde bir proje olarak değerlendirilmektedir. Proje ileride muhtemelen önemli ve özel kimi olumsuz çevresel ve sosyal etkilere sahip olacak olan Türkiye de gerçekleştirilecek büyük ölçekli bir kentsel kalkınma projesidir. Bu niteliğiyle proje şirketi projenin inşaat ve İşletme aşamaları boyunca periyodik gözetim/denetim faaliyetleri yürütecek vasıflı uzmanlar bulunduracaktır. Beklentilere göre ilk ÇSYİP denetimi her bir proje aşamasının (Planlama, İnşaat, İşletme ve Bakım, İşletmeden Çıkartma) başlamasını müteakip altı ay içinde gerçekleştirilecektir, bu sonuçlar üzerinden denetleme programı kabul edilecek, ancak denetim en az yılda bir yapılacaktır. ÇSYİP denetim sonuçları projeye borç verenlere ve proje müdürü tarafından gözden geçirilmek üzere belgelendirilecek ve ilgili kişilere yönlendirilecektir. AİKB nin bilgilerin ifşa edilmesine ilişkin politikası uyarınca denetleme sonuçları projenin etkilediği ilgili taraflara ve paydaşlara ifşa edilecektir. ÇSYİP denetim raporları izinler gibi, ÇSEP ile bağlantılı yönleri ve SSÇ nin durumunu; lisans ya da izinlerden doğan zorunlu uyumluluk durumunu; temel neden analizi dâhil, mevzuata ilişkin çevre standartlarıyla uyumsuzluğu; düzeltici tedbirleri ayrıca ÇSYİP ile ÇSEP ile uyumluluğu kapsayacaktır. Denetimler her türden yüklenici ya da alt yüklenici ile proje şirketinin performansını ele alacaktır. Bulgular üzerinden özgün ÇSYİP ve ÇSEP in projenin uygulanması esnasında

16 16 / 52 değişen durumları ve/veya mevzuata ilişkin çerçeve koşullarını veya sosyal çevresel koşullarını daha iyi yansıtmak amacıyla revize edilmesi gerekebilir. Bunun dışında Sağlık Bakanlığı nın ve proje şirketinin işbirliği ile IFC Sağlık Örgütleri Öz Değerlendirme Kılavuzu üzerinden hastane denetimi üçüncü bir taraf eliyle gerçekleştirilecektir. Bu denetim hastanenin faaliyete başlamasını müteakip 18 ay içinde yapılacaktır. ÇSYİP Gözetimi için Önemli Performans Göstergeleri: ÇSEP uygulamasının değerlendirmesi dâhil, başlangıçta ve sonrasında periyodik olarak yapılan ÇSYİP denetimlerinin ifası için dışarıdan vasıflı uzman getirme sorumluluğu; İlk ÇSYİP Denetleme Raporu nun borç verenlere ve projenin etkilediği paydaşlara teslim edilmesi. Rapor ayrıca projenin internet adresinde de yayınlanacaktır; IFC Sağlık Örgütleri İçin Öz Değerlendirme Kılavuzu ile uyumlu üçüncü taraf eliyle gerçekleştirilen hastane denetimi ve raporun projeye borç verenlere teslim edilmesi 3.6 İletişim ve Şikayet Prosedürü Proje şirketi projenin ilerleyen aşamaları boyunca önemli çevresel ve sosyal özelliklerle ilgili olarak projenin etkilediği ve onunla bağlantılı paydaşlara sürekli bilgi temin etmek için bir Kamu İletişim Programı geliştirip uygulamaya koyacaktır. Bu program proje için Paydaş Sorumluluğu Planı (PSP) ile uyumlu olacak ve paydaş sorumluluğu üzerine kurulu olacaktır. Program projenin internet adresi, kitle iletişim araçları, bültenler, broşürler, epostalar, doğrudan postalama ve diğer iletişim formları aracılığıyla kamuyla paylaşılacak, önemli paydaşlara ulaştırılacaktır. Kamu İletişim Programı nın ana unsurları şunlardır: Komşu yerel işletmelere ve araziyi kullananlara gerekli bilgilerin zamanında ve uygun biçimde verilmesi, bilgilerin yereldeki inşaat faaliyetlerinden önce ve esnasında verilmesi (bilgi ya doğrudan proje şirketince ya da inşaat yüklenicilerince verilir) ayrıca Ankara da kapatılacak mevcut altı hastanedeki hastaların, genel kamuoyunun, tıp personelinin ve altı hastanedeki sözleşmeli işçilerin bilgilendirilmesi.

17 17 / 52 En az yıl süreyle bilgilerin paydaşlara verilmesi ve bunların faaliyetlerin ne zaman ve nerede planlandıkları, proje takvimi gibi hususlarda sürekli haberdar kılınması. Proje için gerekli Şikâyet Prosedürü nün ifşa edilmesi. Şikâyet prosedürü proje faaliyetleri ve personeli ile ilgili olarak paydaşların şikâyette bulunmalarına imkân verir. Bu prosedür proje yaşam çevriminin tüm aşamaları boyunca geçerlidir. Proje süresince uygun olduğu ölçüde şikâyet prosedürünün güncellenmesi. Kompleks şikâyet konularının yönetimi için bir çatışma çözüm komitesinin kurulması (komite proje şirketinin temsilcilerinden ve uygun olduğu ölçüde diğer kişilerden oluşacaktır. Burada amaç, paydaşların ve halkın endişelerine hızla ve etkin biçimde cevap verebilmektir. Alınan tüm şikâyetler için bir veri tabanının oluşturulması. 3.7 Personel Şikayet Prosedürü Özel Amaçlı Araç çalışanlar için resmi bir şikâyet mekanizmasına sahip değildir. Şirket hâlihazırda ilânlar ve şikâyetlerde işçiler için bilbordları kullanmaktadır. Çalışanların sorunları ve/veya dertleri yüz yüze iletişim yoluyla çözülmektedir. Ancak ÖAA böylesi bir mekanizmanın yürürlüğe konulması gerektiğini kabul etmektedir, bu nedenle şirket projenin başlaması için inşaat ve operasyon işçilerine yönelik bir şikâyet mekanizması oluşturacaktır. Şikâyet mekanizması (örneğin sözleşmeli) çalışanlara doğrudan ve dolaylı olarak tatbik edilecektir. Sağlık Bakanlığı sağlık çalışanlarının hakları için kullanılacak genel bir şikâyet mekanizmasına sahiptir. 113, Çalışan Hakları ve Güvenlik Ünitesi telefon hattı sağlık çalışanları için geliştirilmiştir, hat haftanın her günü 24 saat tüm ülkede hizmet vermektedir 3.8 İnşaat için Güvenlik Mevzuatı İnşaat faaliyetleri süresince özellikle hafriyat çalışmaları, yüksekte çalışma, proje sahası trafiği ve işçi barınma tesislerindeki faaliyetler için yeterli düzeyde güvenlik tedbirlerinin alınması gerekir. İnşaat trafiğini de kapsayan, proje için geliştirilmiş özel bir Trafik Yönetim Planı mevcuttur. Bu planın bir taslağı ÇSED Raporu ndaki Ek-K de bulunabilir.

18 18 / 52 Hafriyat ve yüksekte çalışma, inşaat faaliyetleriyle bağlantılı en önemli mesleki tehlikelerdir. Diğer önemli tehlikeler arasında yüksek kapasiteli kaldırma ekipmanı ve geçici elektrik gücü tesisatı sayılabilir. Astaldi nin inşaatla ilgili Mesleki Sağlık ve Güvenlik prosedürleri acil durum kurtarma prosedürleri ile vinç/kaldırma ekipmanı güvenliği dâhil, inşaat güvenliği ile ilgili özel kısımları içerecek biçimde güncellenecektir. Proje inşaat faaliyetleri yaklaşık işçi için geçici işçi barınma tesisinin kurulup işletilmesini içerecektir. Bu barınma imkânları kişi başına barınan işçi sayısı, işçi başına düşen temizlik imkânlarının sayısı, havalandırma ve sıcaklık şartları ile tesislerin dinlenme alanları ve kafeterya için gerekli diğer tasarım kriterleri gibi, işçilerin barınmasına ilişkin IFC/AKİB yönetmeliği ile Türkiye İş Kanunu ndaki uluslararası düzeyde kabul edilmiş sağlık ve güvenlik standartlarına göre tasarlanıp işletilecektir. 3.9 İnşaat için Emniyet Sorumlulukları (Şantiyeye Giriş Prosedürü, Sınırlamalar, Çıkış Prosedürleri) İnşaat sahasının giriş ve çıkışlarının kontrolü ve gözetimi için silâhsız bekçiler görevlendirilecektir. Bekçilere ek olarak sahanın giriş ve çıkışını gözetleyen kapalı devre bir televizyon (KDTV) sistemi kurulacak, etrafına çitler çekilecektir. İnşaat işçilerinin oryantasyon eğitimleri emniyet düzenlemelerini kapsayacak ve kiralık işçilere ek olarak sahaya gelen tüm ziyaretçilere tatbik edilecektir. İşletme aşaması boyunca proje şirketi mevcut emniyet programını yeni tesislere göre genişletecektir. Tüm emniyet düzenlemeleri ve sorumlulukları Projeyle ilgili SSÇ planında detaylandırılacaktır. Kanuni çerçeve bakımından kapsamlı bir SSÇ planının tamamlanması için gerekli referans belgeler şunlardır: 4857 Sayılı İş Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu uyarınca yayınlanmış mevzuat; 6331 sayılı Meslek Sağlığı ve Güvenliği Kanunu; 6331 sayılı İş Kanunu uyarınca yayınlanmış Mevzuat; Mesleki Sağlık ve Güvenlik Standardı OHSAS Belgeleri; ISO Belgeleri; ve

19 19 / 52 Geçerli Standartlar ve Şartlar 3.10 İnşaat için Kaza ve Olay Tepkisi ve Raporlama İnşaat aşaması süresince MTİ Yüklenicisi alt yüklenicileriyle birlikte, personel koruyucu ekipman (PKE), tehlikeli malzemelerin kullanımı ve acil durumlara cevap vermeyi içeren, iş yeri riskleri, bunların önlenmesi ve kontrolü konusunda çalışanları eğitmekle yükümlüdür. MTİ yüklenicisinin elinde bir ilk yardım doktoru, hemşire ve ambulans bulunacaktır. Ambülans inşaat aşaması boyunca acil durumlara hazırlıklı olma ve cevap verme planlarının bir parçası olarak her zaman kullanıma hazır tutulacaktır. Ayrıca inşaat faaliyetleri trafik kazalarını önlemek amacıyla tasarlanmış sahaya özel trafik güvenlik yönetimini takip edecektir. Faaliyetler rutin olarak gözetlenecek, teftiş edilecek ve denetlenecektir. Olaylar ve kazalar belgelenmiş bir prosedüre göre soruşturulacak, böylelikle tekrarlanmayı önleyici adımlar atılabilecektir İnşaat için İçinde İçtima Noktaları Bulunan Şantiye Yerleşim Planı İnşaat sahaları içindeki içtima noktaları ve geçici işçi barınma tesisleri mevcut saha yerleşim planlarında henüz tanımlanmamıştır. Bunlar proje için SSÇ planının hazırlanması ardından onaylanacaktır İnşaat için Malzeme Kullanımı ve Depolaması SSÇ müdürü ve SSÇ memurları malzeme kullanımı ile depolanmasının uygun bir biçimde yapılmasını sağlayacaklardır. Tüm malzemeler en yüksek dikkat gösterilerek kullanılacak ve depolanacaktır. Alt yükleniciler ise çalışanlarının malzemelerin kullanımı için gerekli her türden aksesuarın kullanımı, taşınması, kaldırılması, tutulması, yükseltilmesi, ekipçe kaldırılması vb. hususlarında uygun biçimde eğitilmelerini sağlayacaktır. Hiçbir çalışan kendisini ya da alandaki başka kişileri yaralayabilecek malzeme kullanımına maruz bırakılamaz. Malzemeler için oluşturulmuş tüm geçici depolama alanları çevrelenecek, gerektiği gibi tertiplenecek ve güvenli olacaktır. Beton karıştırma tesisinde kullanılacak malzemeler (çimento ve çakıllı kum) proje sahasına dışarıdan getirilecektir. Önerilen nakliye güzergâhları dikkatle seçilecek ve lâyıkıyla yönetilecektir. Bu güzergâhlarla ilgili bilgiler ayrıca yereldeki paydaşlarla paylaşılacaktır.

20 20 / 52 Alt yüklenicilere ait malzemelerin depolandığı alanlar açık biçimde belirlenecektir. Alt yüklenici depolama için uygun bir planlama yapılabilmesi için malzeme sevkiyatının proje sahasına ulaşmasından beş gün önce MTİ yüklenicisini bilgilendirmekle sorumlu olacaktır. Alt yüklenici sahaya getirilen her türden malzemeden tek başına sorumlu olacaktır. Ancak bu sorumluluk MTİ yüklenicisinin sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır, zira MTİ yüklenicisi ÖAA ya karşı sahada oluşan her türden uyumsuzluktan sorumludur. Malzemelerin hareketinde ve depolanmasında kullanılan her türden ekipman iyi koşulda olacak ve imalatçının şartlarını ayrıca uygulamadaki tüm ulusal ve uluslararası standart ve kanunları karşılayacaktır. Bu tarz ekipmanları kullanan tüm personel uygun biçimde eğitilecektir. Alt yüklenici gerektiğinde bu tarz eğitimlerden ve eğitimlerin tekrarlanmasından sorumludur. Projenin inşaat aşaması süresince ağır toprak hareketliliği ve nakliye ekipmanının bir kısmında benzin ve/ya mazot kullanılması gerekecektir, benzin ve mazot ikincil dökülmeyi önleyici kaplar ile birlikte taşınabilir, kaygan monteli, yakıt depolama tankları içinde depolanacaktır. Tüm inşaat sahaları ve inşaat deposu alanları dökülmeyi önleyici kaplarla ve temizlik setleriyle donatılacak, bunların etkin biçimde yerleştirilmesine dönük gerekli eğitimler alınacaktır. Türkiye kanunları ve uluslararası en iyi uygulamada belirlendiği biçimiyle, asbest, poliklorlu bifeniller ve kloroflorokarbonlar gibi malzemelerden yeni tesislerin inşaatı esnasında uzak durulacaktır. Yukarıdaki açıklamalarla uyumlu olarak MTİ yüklenicisi projeye ait SSÇ planına uygun ayrıntılı malzeme kullanımı ve depolama prosedürü hazırlayacaktır İnşaat için Tehlikeli Atıkların Depolanması İnşaat ve işletme faaliyetleri, ekipman bakımı ve tamir faaliyetlerinin sonucu olan atık yağ ya da temizlik solventleri gibi potansiyel tehlikeli atıklar üretecektir. Bu malzemeler kapalı konteynırlarda geçici olarak depolanacak ve ikincil bir kuşatma ile özel olarak belirlenmiş alanlara yerleştirilecek, konteynırlar çevre bakımından sağlam bir uygulama ile özel yetkili ve lisanslı bir kuruluş tarafından taşınıp yönetilene dek oluşabilecek hava koşullarına karşı korunacaktır. Türkiye nin atık yönetimi ile ilgili yasal çerçevesi AB çerçevesiyle neredeyse uyumludur ve tüm faaliyetlere tatbik edilecektir. Ayrıca not etmek gerekir ki ÇSED raporunda proje esnasında oluşabilecek tehlikeli ve tehlikeli olmayan atıklarla ilgili EK-M de yer verilen özel bir Atık Yönetimi Planı (AYP) mevcuttur.