Siyasi İstikrar İndeksi (Sİİ) Referans No:

Transkript

1 Sayfa Siyasi İstikrar İndeksi (Sİİ) Referans No: Ekim.2014 PKK/KCK Eylemlerinin Profili ve Siyasi Ederi 6,000 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 0,000-1,000-2,000-3,000-4,000-5,000-6,000 SİYASİ ŞİDDET / POLITICAL VIOLENCE DAILY SİYASİ ŞİDDET / POLITICAL VIOLENCE DAILY 6,000 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 0,000-1,000-2,000-3,000-4,000-5,000-6,000 SİYASİ ŞİDDET / POLITICAL VIOLENCE DAILY KCK Tutuklama Dalgası I KCK Tutuklama Dalgası II KCK Tutuklama Dalgası III Reyhanlı Patlamaları Gezi Parkı Eylemleri MİT-Öcalan Çözüm Süreci Eylemleri

2 Sayfa2 Türkiye de alanında ilk ve tek etnik Siyasi Şiddet e dair sayısallaştırma çalışmamız, Sİİ kullanıcılarına günlük olarak iletilmektedir. Siyasi Şiddet indeks kapsamı özetlenmelidir: Toplumsal-etnik-dini siyasi şiddet olayları, düzenli ordu formatlı ya da değil sınır ihlalleri, yabancı-zincir kuruluşlara yapılan saldırılar, hukuki düzen ağır ihlalleri indeks kapsamındadır. Güvenlik kuvveti ve halka topluca yapılan saldırılar, güvenlik kuvvetlerinde ağır kirlilikler, salgınkırım-afet v.b. genel sağlıkla ilgili gelişmeler, yazılı statüde, akademik denetime tabi ve uluslararası standartlarda kaydedilmekte, filtrelenmekte, sınıflanmakta, derecelendirilmekte ve ölçümlenmektedir. Anglo Sakson kapalı ölçümleri Sİİ de açık olarak yapılmakta; yurt dışında terörist bertarafı olumlu kaydedilmektedir. İzah, Sİİ kullanıcılarında bulunan Felsefi Arka Plan metinlerinde tüketilmiştir. Tek yılda meydana gelen on binlerce olayın tamamı, indeks içindedir Ekim.2014 Eylemlerinin Boyutları I- Eylemlerin Hedefi: Maksat Suriye'nin kuzeyindeki diğer bölgeler ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi üzerinden gelecek askeri yardımın ulaşması için Türkiye toprakları üzerinden 'ye doğru bir koridor açılsın. Türkiye IŞİD'e verdiği (iddia edilen) desteği kessin. Türk ordusu 'ye kara harekâtı yapmasın. BBC, protestolarının maksadını bu şekilde koymuş, dikkate alınmalıdır. protestoları PKK/KCK nın başlatıp genişlettiği, ilk hedefinde BBC tespitleri bulunan eylem serisidir. Eylemlerin açıklanmış hedefi görünmekle birlikte, ileri dönük daha geniştir Ekim eylemleri; bürokrasinin çalışmasını felç etmek için kamu bina-araçteçhizat parkurunu tahrip (1), Doğu ve G. Doğuda sosyo-ekonomik açıdan artan dindar kesim etkinliğini sınırlamak-geriletmek (2), Doğu ve G. Doğuda şehirlerin daralan makro ekonomik ortamını KCK unsuruna doğrudan / dolaylı düzenli gelir kapısına dönüştürmek (3) bulunmaktadır. Eylemlerin polise-askere-kamu mal varlığına-bankalara-zincirlere dönükleşme yanında esas somutlaşma / fizikileşmesi, dindar kesim ve Ak

3 Sayfa3 Parti mensup / belediyelerinin mal varlıklarının yağmalanmasıdır. Eylemlerin güncel vesilesi gelişmeleridir. vesilesiyle dindar kesimlere ağır saldırıları açıklayan ve kolaylaştıran; de savaşan G. Doğu kökenli HİZBULLAH, MUSTAZAF-DER ve HÜDA-PAR mensupları, her üç cihetten IŞİD ile anlayış / dini birliktelik ya da bunlara dair kuvvetli emare / algılardır. II-Eylemlerin süre-kapsamı: Ekim eylemlerinin süresi 6 gündür. Eylem başlangıç işareti Öcalan ın topyekûn savaşa hazırlık talimatıyla verilmiş, HDP talimatıyla eylemler başlatılmış, KCK talimatıyla sahada uygulamaya geçilmiş, zor durumda kalındığında PKK dağ kadrosu işleyişe kısmen dâhil edilmiştir. Bu yönüyle, Ekim eylemleri, Öcalan-HDP-KCK ve PKK ortak irade ve eylem birliğini temsil etmektedir. Misalen; Lice eylemlerinde Öcalan ve Kandil bütünlüklü talimat / istekliliği varit değil, HDP, gecikmeli ve zorunlu olarak Lice eylemlerini tasvip etmiştir. Eylemlerin bitirilmesinde; ülke kamuoyunda ederi bir yana sert tepkime, Hükümet ve idareden etkili ve sert tepkime, Kürt kamuoyunda tereddüt, HDP yönetiminde farklılaşma, HDP unsuru dindar elitte farklılaşma amil olmuştur. Türk kamuoyunda tepkimenin yazın Bayrak eylemlerinde ülke çapında geniş katılımlı gösteri sair şeklinde işletilmediği belirtilmelidir. ABD, Avrupa, Rusya, Ortadoğu da eylemlerin algılanma ve yorumlanma biçimi, konsolide edildiğinde, eylemleri olumlayıcıdır. PKK/KCK için eylemlerin kitlevi iştirakli halde sürdürülmesi güçleşmiştir. Kısa sürede artan KCK kayıpları (dindar kesimin silahlı savunma-tepkimesi), yitirilen kontrol (sivil ve askeri idarenin etkili tepkimesiyle), KCK nın kitleyi eylemlerden ayrıştırmasına, eylem profillerini düşürmesine (Suudi ve Suriye vatandaşına, KÖY-DER mensubuna işkence ile infaz istisnadandır), eylem türünü azaltmasına eylem yerlerini (Batıdan G. Doğuya ve semt olarak) seyreltmesine yol açmıştır.

4 Sayfa4 KCK; eylemlerin devam ettirilme hatta daha üst düzeye çıkartılmasını isterken sadece gençlere seslenmiş, eylemlerden halkın ayrışmasını sinyalleşmiştir. KCK mesajlarını sürekli izlediğinizde son mesajdaki daha üst düzey içeriğinin bağlamı, gençlerden, akıllı-spesifik-denetimli eylem beklentisidir. İşleyiş ve gençlerden memnuniyetsizlik eklenmelidir. Eylemlerin kapsamına dâhil edilmemesi gereken, Bingöl Emniyet Müdürü saldırısıdır. Bu vakıanın Ekim eylem serisine dâhil edilmemesi; kitlevi iştirak barındırmadığı, dağ kadrosunun ya da eklemli unsurunun ağır eylemi olduğundan, açıktır. PKK dağ kadrosu Ekim eylemlerinde, mesafeliliğini, kademeliliğini korumuştur. Kısmi istisnası; Hani, Nusaybin, Cizre ye yaklaşan / girenlerdir. KCK moderasyonunda Ekim eylemleri; sistematik-disiplinli şiddet barındırmakta, kademeli biçimde, ilçe-semt-sokak-dükkân / hane / şahıs düzeyinde spesifik hedefleri bertaraf etmeye yöneliktir. KÖY-DER yöneticisi şeklinde spesifik hedefleme ve infazları varittir. Bu tür istihbaratı elde etmek, güncellemek ve bu tür ortamda infazı denk getirmek güçtür. Eylemlerin bitiş tarihi 11.Ekim, bu günden sonra kitlenin eylemcilerden ayrışması, KCK genç unsurunun eylemlerde tekilleşmesi, kitlevi eylem serisinin bittiğine işarettendir. III- Eylem lokasyonları: Eylemlerin başlıca merkezi Diyarbakır dır. Eylemlere kitlelerin iştirakini başlatan ve genişleten, Diyarbakır da halkın tutumudur. Diyarbakır, PKK ya müzahir halka dönük KCK disiplin ve bütünlüğünün, sertlik ve kalibrasyonunun belirlenme ve yayılma yeridir. G. Doğuda PKK ya müzahir halk, Diyarbakır da kitlenin tutumunu referans almıştır. Şırnak istisna, il merkezinde KCK hâkimiyeti ve eylemlere kitle iştiraki / motivasyonu topluca-çok yüksektir. Cizre-Nusaybin KCK etkinliğinin yüksek olduğu merkezlerdir. Batman, Siirt merkez, Bitlis te dindar kesim tepkimeleri güçlü, tepkime silahlı-etkilidir. KCK bu

5 Sayfa5 merkezlerde kitlevi dirençlerle karşılaşmış, şiddeti ciddi artırmak zorunda kalmıştır. Kızıltepe ve Mardin merkezde KCK nın direnişle karşılaştığı, direnişte Ak Parti yanlıları, dindarlar ve diğer bazı unsurun öne çıktıkları belirtilmelidir. Dargeçit, dindar kesim direnişinin beklenmedik derecede güçlü olduğu merkezdendi. Savur, Ömerli ve Mazıdağı nda KCK etkinliği düşük profil işletildi. Hakkâri de kitle tutumunda Diyarbakır ın referans alınması daha belirgindir. Van daki kitleyse Diyarbakır ı referans almada en az eğilimdeydi. Van da KCK unsuru ve kitle, diğer illerdeki etkileşimden farklılaşmakta, kitle daha baskın karakter sergilemekteydi. Van da dindar kesim direnişi son derece güçlü, buna rağmen yanına kitleyi almış KCK nın sertliği, bilhassa Erciş te yıkıcılığı barizdi. Kuzey istikametinde Doğu Anadolu ya geçildikçe orta ölçekli yerleşimlerde KCK kontrolünün etkili olduğu, daha büyük yerleşimlerde KCK kontrolünün azaldığı izlenmiştir. Doğu ve G. Doğuda yerleşimlerde dindarlık arttıkça KCK nın keskinleştiği, dindarlık arttıkça KCK sosyal kontrolünün ivme kazandığı geçici tespittendir. KCK sosyal kontrolünün Ekim eylemlerinde G. Doğuda somutlaşma biçimi, gerektiği yerlerde kapı kapı dolaşarak eyleme davettir. Kitlenin iştirak ettiği eylemlerde ve sokak başlarından çıkışlarda çekim yapan KCK unsuru gözlemlenmiş, yol açacağı baskı eklenmelidir. KCK ya; Erzurum da Türkçü, Bingöl de dindar kitle tepkimelerinin etkinleştiği belirtilmelidir. Muş merkez-ilçeleri, dindarlık eksenli olmak üzere KCK ile sert çatışmaların kitlevi düzeyde gerçekleştiği yerlerdir. KCK, bu illerde ciddi ve silahlı direnişle karşılaşmıştır. Ş. Urfa da KCK etkinliği ağırlıkla Viranşehir-Birecik Siverek te söz konusu, Ak Parti yanlılarından, dindar kesim ve Arap kökenlilerden KCK ya ağır silahlı dirençlilik izlenmiştir. Tunceli de KCK unsuruna kitlenin yanaşması son derece sterilkontrollü, eylemlilik son derece bilinçli, halkı ve esnafı karşısına almamak

6 Sayfa6 bakımından özen belirtilmelidir. Tunceli de KCK unsurunun kitle ile etkileşiminde kitlenin siyasi bilinçliliği dikkat çekicidir. KCK Ekim eylemlerinin Ankara da etkinliği sıfıra yakındır. Batı illerinde kitlevi iştirakler çok az, İstanbul da kitlevi iştiraklerde yağma saikı Esenyurt) belirtilmelidir. Esenyurt ta 2009 sel vakıasında benzer davranışlar, KCK eylemliliğinin fırsat görüldüğüne, nazikâne KCK nın kitlece araçsallaştırıldığına delalettir. Batı illerinde KCK eylemlerinde aşırı sol bazı grupların eylemlere iştirakleri ilk gün itibariyle izlenmiş, devam etmemiştir. Gazi ve diğer mahallede KCK, yer yer silahlı Türkçü tepkimeyle muhatap, polisten yardım istenmiştir. Vakıa serisinde İstanbul 29 ilçesinde KCK eylemine rastlanmıştır. İzmir de KCK kitleyi yanına almakta daha başarılı görünse de hacim çok düşüktür. G. Antep ve Adana da dindar ve Türkçü, Mersin de Türkçü tepkime KCK beklentisinin üstündedir. Bu illerde KCK, hedeflemesi aksine yanına kitleyi almakta zorlanmış, yanına kitle almaktan imtina etmek zorunda kalmıştır. Bu üç ilde KCK yanında saf tutmak, kitlelerin üstlendiği risklerin kalıcılığını hatırlatmış (öne çıkartmış), ileri dönük ağır potansiyel belirtilmelidir. KCK, bu illerde yanına kitleyi almaktan ya vazgeçecek ya da ağır gettolaşmayı tesis ve muhafaza edecek güç edinmeye / örgütlenme değişimine yönelecektir. Toplamda 36 il ve 106 ilçede eylem kaydımız bulunmaktadır. Detaylar aşağıda tabloda yansıtılmıştır. İl-ilçe ölçekli değerlendirmelerde yerel bilgilerin kullanıldığı, karşılaştırmalı değerlendirmelerin veri sağlayanların biri birilerini dinlemedikleri ortamda üretildikleri, faslın kredili okunma gereği hatırlatılmalıdır. IV- Eylemlerde yol açılan ölüm / yaralanmalar: Medyada yer alan ölüm rakamları, daha önceki vakıa serilerine nazaran ilk kez bu derece güvenilirdir. Ölüm rakamlarına medyada yüksek hassasiyet, durumu bire bir izleme ve anında yansıtma, hatta beyin ölümü / ağır yaralanmaları sağlık

7 Sayfa7 merkezlerinden bilgi alarak yansıtma ilginç gelişmedendir. Ölüm vakıalarının toplamda ve il bazında dökümlü yayımlanmalarına hassasiyet gösterilmiştir. Medyada ölümlere dair abartma, şüphe uyandırma, panik yaratacak ya da yatıştıracak şekilde yayımdan kaçınma izlenmiştir. Yaralanmalardaysa durum farklıdır: İçişleri Bakanı E. Ala yaralanmalara dair rakamları olduğundan düşük vermiştir. Bölgede KCK unsurunun kendi sağlık teşkilatına yaslanmak istediği, resmi kurumlardan sağlık hizmeti almaktan kaçındığı (PKK nın durumu ayrıdır, PKK/PYD devlet hastanelerinden tedavi alabilmektedir), başta Diyarbakır BB, bölgedeki belediye sağlık merkezlerininse hukuki takibi güçleştirecek tutumda oldukları belirtilmelidir. KCK genç unsurunun bazı yaralanmalarda sağlık hizmeti almak istemediği eklenmelidir. Sİİ kapsamında yaralı kaydı 897, Ala nın verdiği rakam 351 di. B. Arınç 13.Ekim de rakamı 415 e revize etmiştir. Diğer vakıa serilerindeki daha düşük şiddet, dindar kesimin PKK karşısında silahlı direnişi, ortada çok sayıda çatışmacı silahlı örgüt / yapılanma / gruplaşma / çatışmacı fiili durum dikkate alındığında gerçek yaralı sayısı Sİİ kaydının da çok üstündedir. HİZBULLAH-KCK, Ülkücü-KCK, v.d. unsuru silahlı çatışmış, kalabalık mahallerde saatlerce karşılıklı silah atılmış, hukuki takipten kaçınmak için yaralanmalar saklanmıştır. Bazı il-ilçelerde; İstanbul, G. Antep, Adana, Mersin, çoğu özel sağlık merkezlerinin yaralanmaları Türkçü saikla sakladıkları tahmin edilmektedir. Bu illerde kamu sağlık merkezlerinde de benzer tutum tahmin edilmektedir. V-Eylemlerde gözaltılar: Gözaltılara dair E. Ala açıklaması tür. Ala nın açıklamasından sonra gözaltılar devam etmiş, bu tür vakıa serisinde anında gözaltıların toplama nazaran düşük kalabildiği açıktır. Eylemlere dair kamera kayıt izleme ve arşivlerle eşleştirme ertesi gözaltıların hacim kazanması gereklilik ve makul beklentidendir. Arınç,

8 Sayfa8 13.Ekim de gözaltı sayısını olarak revize etmiş, olumlu izlenmiştir. Arınç a göre tutuklama 275, olumlu gelişmedendir Ekim eylemlerinin en hasarlı yönlerinden biri; anında gözaltı sayı ve kalitesinin son derece düşük oluşudur. Diyarbakır da gözaltı sayı ve kalite düşüklüğü, dikkat çekicidir. Sİİ kapsamında gözaltı sayısı Ala açıklamasından sonraki kayıtlarla birlikte dır ( , saat:11.00). Bu husus / farklılaşma kritiktir. Sİİ kapsamında gözaltı daha düşük, anlık-çabuk salıverme şeklinde bazı gözaltıları yakalayamamaktayız. Bu tür gözaltıların, teknik karşılığıyla 24 saati bulmayan / aşmayan gözaltıların ederi düşüktür. İlk olarak gözaltıların kalite düşüklüğünü, kamera kayıtlı-delilli-bağlayıcı ifadeli sair olmadığını, ikinci olarak polisin bazı yerde baskı altında oluşunu gösterir. Nitekim sadece gözaltıların derhal bıraktırılması için KCK eylemleri görülmüş, etkili olmuştur. G. Doğu şartlarında eylem, gözaltı ve ardından KCK nın emniyet önünde toplanıp tehdit-baskıyla gözaltındakileri bıraktırması, işleyişi gözaltı olarak kabul etmek, gerçekçi ve sağlıklı değildir. Tutuklamalar / yargı yerlerinin tutumu faslı karmaşıktır: Kabine, daha bir hafta önce Adalet Bakanı ve Başbakanlık Müsteşarı nı HSYK seçimleri ve MİT-Öcalan çözüm sürecinin aksatılmaması için başta Diyarbakır-Van Ağır Ceza Mahkemeleriyle il savcılıklarına, bölgedeki adliyelere göndermişti. Kabine nin iddialı-kararlı siyasi mesajı, daha haftası dolmadan yerle bir olmuştu. KCK unsurunun tahliye edilmesine dair yakın dönem Kabine ısrarı ortadadır. Yargıda cemaat etkinliği tartışmaları sıcak, MİT-Öcalan çözüm sürecine dair siyasi çekişme ortadayken Ekim eylemleri, yargı yerlerinde ciddi konsolidasyon kaynağıdır. Kabine den ya da herhangi siyasi söylemden, bundan böyle yargı yerlerine dönük KCK unsuruna yumuşak davranmasını beklememek gerekmekle birlikte acele edilmemelidir.

9 Sayfa9 Tutuklama kararlarının hukuki alt-yapısına göz atıldığında; terör örgütü adına suç işleme, polise mukavemet, mala / kamu malına zarar verme, yağma, toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununa muhalefet bulunmaktadır. Mala zarar verme ve yağma suçlarının bir kısmı muhakkak şikâyete dayalı takip edilecektir. Malına zarar verilen dindar kesim ve Ak Parti lilerin, bina-araç teçhizatın zimmetlendiği kamu personelinin şikâyet ve teşhislerde sıkı aktivitesi beklentidendir. VI-Sahada taraflar ve pozisyonları: Ekim eylemlerinin sahadaki taraf-aktörlüklerini özneleştirmek, saymak, eksenleştirmek, sınırlamak, hayli güçtür. PKK/KCK yanında HİZBULLAH, MUSTAZAF- DER, HÜDA-PAR, Ülkücüler, Türkçü hassasiyette örgütsüz küçük gruplar, bazı il-ilçede örgütlülüğü bulunmayan dindarlar, Ak Partililer, şiddet üretmişlerdir. Kitleler karşı karşıya gelmiş, kiminde eksen kaynağı din, kiminde etnisitedir. Kitleler karşı karşıya gelmiş, silahlı-kesici aletli olarak kıyama girişmişlerdir. Gruplar karşı karşıya gelmiş, meydanda ağır işkence ve toplu saldırıyla biri birini zalimce öldürme varittir. Kitlevi karşılıklılık hallerinde üretilen şiddet ızdırar hali ya da ağır tahrik barındırdığından sivil toplumcu hatta idari yaklaşıma nazaran tolore edilebilirdir. Esas olan şudur; Ekim eylemleri göstermiştir ki, sadece KCK ve G. Doğuda dindarlarda değil, tüm Türkiye de siyasi şiddet yapısal / içkindir Ekim eylemlerinde en yıkıcı aktörlük, henüz tahliye edilmiş KCK lılardı. Başlıca yönlendirme-planlamayı, en önemlisi hangi semtmahallede ne hacimde genç grubuyla ne tür eylem yapılacağını koordine etmekteydiler. Emniyet müdürlüklerinin çevik kuvvet koordinasyonunun asimetriği, KCK elindeydi. Emniyet TOMA larının hangi olaya ne zaman geleceğini, koruma aracının nasıl eşlik edeceği, geçeceği güzergâh ve en uygun saldırı yeri-zamanı KCK tarafından belirlenmekteydi.

10 Sayfa10 KCK, helikopterle izlemenin yol açacağı emniyet müdahalesini az çok kestirmekteydi. Emniyetin vinç-dozer sair araçlarını etkisiz hale getirmek için şehir içinde teknik sair önlem üretmekteydi. Özelikle meskûn mahal gece eylemleri etkiliydi. Özellikle ilk gün gece eylemleri polisi ciddi bloke etmiş, lojmanlara saldırılar, meydanların boş kalması ve Ekim eylem serisinde güçlü başlangıç kıvılcımının zeminidir. Diyarbakır da emniyetin hacimli kitleler karşısında şehir merkezinde G. Doğu aksına doğru Sur- Dicle nehrine sıkıştırılmama, Güney aksında havaalanına sıkışmama kaygısı, KCK ca etkinlikle kullanılmıştır. Kamu bina-araçlarının ve teçhizatın yakılma-tahrip edilmesinde KCK ca kullanılan teknik-malzemeler, tecrübeli-becerikli eylemlere işaret etmektedir. Emniyetin vereceği tepkiler az çok bilinmekte, semt-mahalle planlaması buna göre yapılmaktaydı. Dindar kesim ve Ak Parti mensuplarının işyerlerine saldırılarda sistematiklik, ani-hacimli biraraya gelerek hareket eden ve dağılan kalabalıklar dikkat çekmiştir. Polise nazaran bu iki kesime yönelik saldırılarda eylem gruplarının daha hacimli tutuldukları izlenmiştir. KCK; ölen / yaralanan / gözaltına alınan ya da tutuklanan her mensubuna derhal vekâlet işlemi tesis ettirerek avukat temin etmekte, toplulaştırılmış vekâletler, örgüt içi kontrolde kritik husustandır. Terör suçlarında toplulaştırılmış vekâlet düzeni kırılmadıkça ferdi düzeyde demokratik çözümlere varmak güç, eklenmelidir Ekim eylemlerinde sokağa çıkma yasağı ilanı ve askerlerin şehirlere girişleri, dağ kadrosunun araçlı halde oluşu ve şehir girişlerinin askerlerce kesilmeleri, fiziki temassızlık, KCK unsurunu şoke etmiştir. KCK bazı mensupları hayatlarında ilk kez sokağa çıkma yasağıyla karşılaştığından şoke olmuştur. Sokağa çıkma yasağı, yaş grubunda KCK lı gençlerin mahalle-semt-ilçe ölçeğini aşan

11 Sayfa11 eylemliliğini muazzam baskılamıştır. Hayatlarında ilk kez sokağa çıkma yasağı ve bu hacimde asker gören KCK unsuru / faktörü, gözetilmelidir Ekim eylemlerinde KCK, dindar kesim ve Ak Parti mensuplarının silahlı tepkimesiyle ilk iki günde 13 kayıp vermiş, kullanılan pompalı tüfeklerle yüzlerce yaralı söz konusuydu. KCK; PKK ya da geniş kitleleri sokağa kontrolsüz hatta başarısız biçimde çıkartmanın ağır geri dönüşüyle eylemlerin ikinci ve üçüncü günü skora yönelmiştir. Bu periyotta KCK tarafından bir istisna hariç salma biçimde adam öldürülmüştür Ekim eylemlerinde tüketilmesi gereken öncelikli soru; Doğu ve G. Doğuda KCK eylemlerine Kürt halkının iştiraki, derecesi, dağılımı, saikı, eylem süre sonunda ayrışmasının varsa sistematikleşmiş sebepleridir. Özneleşme yapılırken KCK yanında yekpare Kürt halkı ifadesi sakattır. Bu sakatlığı aşmak, aşmayı denemek akılcı ve gerçekçi değildir Ekim eylemlerinde Kürt halkı, KCK yanında; hacimli, kararlı, kalıcı biçimde yer almamıştır. Buna mukabil, Kürt halkının KCK yanında yer aldığı eylemlerde ürettiği güç muazzamdır. Cizre ve Nusaybin de halk KCK yanında yer aldığında asker sınırı kontrol edememiş, asker ateş açsa da, yerinde kalamamıştır. Van, Muş, Batman, Ağrı, Bingöl, Bitlis, Siirt te halk, KCK yanında yer alırken ağır tahrik ve dindarların de IŞİD ile birlikte savaştıkları algısı etkindi. Buna rağmen halkın KCK yanında oluşuna eşlik eden ağır yağma, dikkate alınmalıdır. Dindarların ve Ak Parti lilerin, Ak Parti li belediyelerin, marketlerin, banka ve PTT lerin, dershanelerin, sair mekânın malları yağma edilirken PKK/KCK ve onun siyasi söylemi ya da eylemlilik beklentisi ayrımlanamaz. Ayrımlayamama KCK unsuruna mensup eylemci için dahi mümkün değildir.

12 Sayfa12 Yağma hacmi-yaygınlığı o derece geniştir ki, eylemlerdeki siyasi ve eko-politik saikı biri birinden ayrımlamak imkânsızlaşmıştır. Cizre ve Nusaybin deyse halk KCK yanında yer alır sınırı her ne olursa olsun kısa süreli dahi olsa açmak için asker ateşi altına girerken halkın saikı ekopolitiktir denemez. Ak Parti-B. Atalay, Ekim eylemlerinde eylemci sayısını olarak açıklamıştır. 106 İlçede 6 günlük eylemlilik dikkate alınırsa ortalama eylemci sayısı 200 altında kalmaktadır. Bu rakam makul, görüntüler ortada, 200 eylemcili vakıa sayısı bulmak bazen güçtür. Eylemci rakamına itibar edilirse Ekim eylemlerinde Kürt halkının iştiraki yoktur. Arınç; 13.Ekim de olay başına (1.419 toplam olay; Ekim itibariyle) eylemci sayısını yaklaşık 85 olarak teyit etmiştir. Fasıl başında değinildiği üzere sahada taraf / aktörlükleri özneleştirmek güçtür. Bazı eylemde halk, polise, apartman çatılarından kilodan fazla ağırlıkta taş atmaktadır. Bazı eylemde halk, bırakın polis sugazı, asker kurşunu altına girmektedir. Fasıl konsolide edildiğinde on binlerce ölçeğinde halk, KCK eylemlerine iştirak etmiştir. Buna rağmen Atalay haklıdır; Mart.2009 Nevruz u, diğerleri hatırlatıldığında, tek terörist cenazesinde yüz binleri zorlayan kitlevi iştirak gözetildiğinde, Ekim eylemlerinde Kürt halkının kitlevi iştiraki düşüktür Ekim eylemleri çoğu yaş grubundan KCK lı gençlerin eylemleriydi şeklinde değerlendirme makul görünmektedir. Doğu ve G. Doğuda KCK eylemlerine direnç gösteren dindar kesimlerin ve Ak Partililerin eylemler esnasında sahada aktörlük biçimleri irdelenmelidir: Kendini savun, gerekirse silah kullan, hukuki takipten korkma! Bölgede halen (14.Ekim) HİZBULAH, HÜDA-PAR, MUSTAZAF-DER (kısmen) ölen mensupları için taziye çadırları kurulmamış, nedeni malumdur!

13 Sayfa13 Eylemler esnasında iki kez iki farklı yerde eylemci vuran Ak Parti yönetici ve birlikte hareket ettikleri akrabaları söz konusudur Ekim eylemlerinin belki en ciddi hasarı, Ak Parti lilerin bölge halkıyla etkileşiminde yol açılandır. Bölge halkının Ak Parti yönetici ve mensuplarıyla zıt konumlanışı, keskinlik kazanmıştır. Keskinliğin artmasında siyaset bir kenara eko-politik dinamikler ağırlık kazanmış, yaygın-şiddetli yağma teyididir. Terör zararlarının tazmin sürecinde Ak Parti yerel teşkilatlarının devre dışı bırakılmaları, önemlidir. Bölgede gerek dindar kesimler gerekse Ak Parti yönetici / mensupları, aynı Kabine den yargı yerlerine dönük yanlış sinyal üretiminde olduğu gibi siyaseten ters dalgada yakalanmışlardır. MİT-Öcalan çözüm süreciyle bölgede PKK/KCK nın kazandığı saha hâkimiyeti, il-ilçelerle PKK dağ kamplarının artan muazzam etkileşimi, bunun yol açacağı mahalle baskısı kestirilebilirdir. G. Doğuda Ekim eylemlerine dek mahallenin genel havası, TC yanlısı olanlar için, Ak Parti mensup ve dindar kitleler bakımından, aleyhteydi. Mayıs-Haziran dan beri farklılaşma potansiyelleri görülse de asker oyun dışı kalmıştı! Mayıs-Haziran dan beri bürokratların çözüm sürecine artan direnişi varit ancak bu, mahalle baskısını ivmelendiriciydi. Bu cihetten bakıldığında Ekim eylemlerinde çok uzun aradan sonra ilk kez ilan edilen sokağa çıkma yasakları, askerin şehirlere girmesi, TC devlet yanlısı kesimleri, dindar kitleleri ve Ak Parti mensuplarını şaşırtmıştır. Oyun dışı olarak konumlandırılan askerin; beklenmedik, özgüven-disiplini, yüksek moral ve siyasi irade talebiyle devreye alınması, olağan ve sosyal medyada-kamuoyunda-fısıltı âleminde gelişmeye dair işaret üretilmemiş olması, değinilen kesimlerde hafif şok yaratmıştır. Dindarların ve Ak Parti lilerin kendini savun, gerekirse silah kullan, hukuki takipten korkma modaliltesi, yakalanılan ters dalgayla birlikte siyasi ve hukuki off-side a yol açmıştır. Eklenmesi gereken; çözüm sürecinin

14 Sayfa14 getirdiği doğal uzantı olarak bu derece etkinlik kazanmış KCK nın kitlevi eylemlere giriştiğinde polis-jandarmanın aile-lojmanlarını korumaya odaklanacağı, sivilleri ortada bırakacağı düşüncesinin daha doğrusu devletten ümit kesmişliğin gereği, kendini savun, gerekirse silah kullandır. Bunun; TC yanlılarının, dindarların, Ak Parti mensuplarının anlık tepkisi olarak işletilmediği, izlenen iki yıllık siyasetin yapısal uzantısı olduğu hatırlatılmalıdır. Asker devreye girmiş, polisler eylemlerin ikinciüçüncü günü sert müdahalelere yönelmişse hukuki takipten korkmadan kendini savun gerekirse silah kullan, yanlış, en azından düşük akılcı stratejidendir. Durumu; MİT-Öcalan çözüm sürecinin bölgedeki sivillerde yol açtığı yan maliyeti görmek gerekmektedir. Siyaset; fiziki-güvenliğe dair yanlış politika / mesaj ürettiğinde geniş kitleleri zor durumda bırakmaktadır. Öyle ki; olayların varacağı boyutu sahada düzgün kestiren Ak Parti, büyük il merkez bina eşyalarını eylemlerden hemen önce boşaltmıştı! Davranışın etik yönünü raporlama dışı bıraktık. Durum özeti, çözüm sürecinin devlete güvenenleri açıkta bırakmasının Ekim eylemleriyle somutlaşmasıdır. Devletin yol açtığı ümidi kesme ve sahada kendi başının çaresine bak algısının bir daha tekrarlanmama gereği izahtan varestedir. Sahada bürokrasinin yaklaşık Mayıs tan bu yana MİT-Öcalan çözüm sürecine artan dirençliliği, diğer raporlamalarda nakledilmişti. Siyasi hedeflemelerde bürokratik direncin yol açacağı bozukluk / aksaklıklar bir kenara konulsun. Bürokratik artan direncin PKK/KCK yı ne derece etkilediği kritik husustandır. Siyasetin, Öcalan ın ve MİT in bu derece aktifbelirleyici olduğu süreçlerde PKK nın gözü sahadaki polis / asker değildi. Belki aksi geçerliydi! Ekim eylemleriyle sivil-askeri bürokrasi, bürokrasinin Ankara ile etkileşimi, PKK/KCK karşısında kısa sürede-tereddütsüz yekpareleşti. MİT-Öcalan çözüm sürecine artan dirençliliğiyle bürokrasi; Ekim

15 Sayfa15 eylemleriyle, siyasi-etik olduğu gibi teknik açıdan da haklılığını kamuoyunda tescil ettirdi. Doğu ve G. Doğuda asker-sivil arasında, özellikle komutan-valiler arasında bozulan etkileşimde askerin tutumu haklılık kazanmıştır. Valiler, Ankara dan gelen çözüm sürecine uyun talimatının kalktığını somut olarak yaşamışlar, idari karizmaları çizilmiştir. Daha önemlisi, PKK/KCK karşısında izlenecek tutumda Kabine, bürokrasiye paralelleşmiştir. Kabine, asker-sivil bürokrasiyi PKK/KCK karşısında en sert tutum için talimatlandırmıştır. Merak konusu; sert tutum talimatlandırmasının süresidir. Siyasette her daim Kabine ye paralelleşen bürokrasi kaide ve siyasi istikrarın / doğrunun göstereni değil, aksi de caridir Ekim eylemlerinde sahada polis-jandarma-askerin tepkimesine dair teknik detaya girilmeyecektir. Diyarbakır da polisin icraatında türlü aksaklık; yollara düşürülen elektrik direklerinin, bombalı tuzaklamaların, belediye müdahalelerinin polisi frenlediği izlenmiştir. Polis, yer yer semtcadde-sokak bütünlerini komple gazlamak zorunda kalmıştır. Evlere, küçük çocuk-bebeklere-hamilelere hassasiyet yitirilmiştir. Polis özel harekâtın üçüncü / dördüncü gün sert müdahaleleri, şehir içlerinde operasyonlarda şedit tutumu, marş-hakaret sair davranışı izlenmiştir. Diyarbakır da Emniyet Müdürü henüz göreve başlamış ve ilde cemaat operasyonları yürütüldüğünden, başta terörle mücadele / güvenlik / istihbarat birimleri, kısmi mefluçtu. MİT, Kolordu ve Jandarma, açığın kapatılmasına, polise destek vermiştir. KCK her mensubunun kullandığı facebook / twitter hesapları, polisin bunları izlese de müdahale edemeyeceği düşüncesinde KCK, polisin işini kolaylaştırmıştır. Asker-polis birarada müdahale olmasaydı Diyarbakır da iş zora girecek, Kabine, durumu iyi / yerinde, en kritiği, zamanında okumuştur. Adana-Mersin-G. Antep te sivil halktan alınan destek, sahada durumun dikte ettiği devinimlere

16 Sayfa16 dirençsizlik izlenmiştir. Polisin konsolide disiplini, daha doğrusu yüksek disiplini soru işaretidir. Askerdeyse yüksek moral-disiplin, yeni-sağlam ve güçlü görünümde araç-teçhizat, kıyafet ve botlarla birlikte ehil ve kararlı asker imajını devreye sokmuştur. Asker için olumsuz istisna, Cizre-Nusaybin de sınır korumadadır. Sivil idare için söylenecek çok şey yoktur; silah dükkânlarını zamanında kapatmayan kaymakamlıklar, Şırnak il merkezinde şehir meydanına sırtını dönen vali, izlenmiştir. Okulların yakılacağı az çok belli, fiziki tedbir hemen hiç üretilmemiş, zamanında yeterli koruma sağlanmamıştır. Bazı ilçelerde gidilecek okul bırakılmamış, eğitimde mevzii çökmeye yol açılmıştır. Başbakan Davutoğlu nun yıkılan-yakılan yere gül dikeceğiz söylemi, bürokrasinin açığını da kapatıcı, eklenmelidir. Müzahir, mülaki bilahare müdahil Başbakan, işlevsel olduğu kadar elzemdir.

17 Sayfa Ekim Eylemlerinin İşletilişi Eylem-Vakıa Serisi- Adlandırma Dönem / Süre (6 Gün) Eylem / Protesto / Gösteri Yapılan İl-İlçe Merkezleri Ölü Yaralı Gözaltı Notlar (Başat Eylem Saikları, Karşılıklı Etnik Çatışma, Bürokratik Tutum-Tonlama, Kepenk / Yol Kapatma, Zincirlere (Market, Banka) Saldırı, Kamu Binlarına Saldırı,Yağma, Halkın Kitlevi İştiraki ) Dini-Etnik Çatışma, Protestoları Ekim.2014 (5) Adana-Merkez, Yüreğir, Seyhan, Ceyhan, Hürriyet Mah MUSTAZAF-DER ve HÜDA-PAR binalarına saldırı, polis şehir merkezinde dindar-şüpheli olarak listelenen evlere baskınlar yaptı, silah ve kadro topladı. Karşılıklı etnik-dini çatışma görülmüş, çocuk kavgasıyla başlamış çatışma, uzun namlulu silahlarla yaralama barındırmıştır. Polis-Özel Harekat helikopterlerle müdahale etmiş, müdahalede gecikme varittir. Küçük Dikili'de Kürt göstericilere sivillerce ateş açılmış, Gülbahçe'de dindarlara saldırı görülmüş, taş ve sopasatırlarla yaralama vardır. Gülbahçe'de dindarlardan karşı saldırı, uzun namlulu silahlarla ev tarama, Gürselpaşa'da dindarların işyerlerine saldırı, kepenk kapatmayanları satırlarla yaralama vardı. Saldırgan olan taraf hem PKK hem dindarlardı. Yollarda barikatlar kurulu, mahallerini koruyan eli silahlı gençler nöbetteydi. Dindar kesim eylemciler de kitlevi halde PKK'lılara saldırmıştır. protestoları " Adıyaman 14 PKK'lılardan polise karşı sert saldırılar, polisten sert müdahaleler, dindar-pkk'lı çatışma düzeyi nispi düşüktü. protestoları " (2) Ağrı-Merkez, Patnos protestoları " (2) Antalya-Merkez, Kepez 4 İl merkezinde polis etkinliği nispi güçlüydü, Patnos'ta Ak Partli belediye binaları tahrip edildi, banka ve işyerleri yakıldı, halkın şedit tutumu dikkat çekiciydi. Merkezde ve Kepez'deki eylemlerde yol kapatma ve barikat görüldü, sebze halinde toplanan PKK müzahirlerinin yıkmatahrip eylem girişimi yarım kaldı..hal etrafındaki eylemde "yenildiklerini" düşünen PKK yanlıları merkezde sosyal medya aracılığıyla tekrar toplanıp eylem yapmak istedi, kitlevi iştirak düştü. protestoları " Ankara 7 Düşük profil az katılımlı eylemler. protestoları, Etnik Çatışma " Aydın-Germencik Düşük profil az katılımlı eylemler, ikinci günde de görülen geçici yol kapatma. protestoları " (2) Batman-Merkez ve Gercüş protestoları " (3) Bingöl-Merkez, Genç, Karlıova HÜDA-PAR'a silahlı saldırı, dindar vatandaşlara kitlevi saldırılar, dindar kitlenin yüksek dirençliliği ve dayanışması katliamı önledi, kamu binalarına kuvvetli saldırılar yapıldı. PKK'lı göstericilere Hizbullah silahlı saldırı ve polis müdahalesi, Genç'te iş makineleri yakıldı. İkinci gün dindar- PKK'lı çatışması ve ölüm-ağır yaralanma vardı. Son gün PKK'lı silahlı saldırısında yaralı siviller vardı. protestoları " Bitlis-Merkez 2 PKK saldırıları, dindarların ev-işyelerini tahrip, Cami yakma. 10.Ekim'de dindarların evleri işyerleri yağma edildi. protestoları " Bitlis-Hizan Polisle çatışan PKK'lılar, sert müdahaleler, taş ve Molotof atma. protestoları " (2) Bitlis-Tatvan, Ahlat Dindar şahıs ev-işyerlerine saldırı, çok sayıda ev-işyeri-araç tahribi. protestoları, Etnik Çatışma " Bursa 1 17 Düşük profil az katılımlı eylemlerde sivil tepkime. protestoları " Çanakkale 3 Düşük profil az katılımlı eylemler. protestoları, Etnik Çatışma protestoları " protestoları " " Denizli-Merkez Düşük profil az katılımlı eylemler. (8) Diyarbakır-Merkez, Bismil, (Çınar, Eğil, Ergani, Hazro, Kocaköy ve Kulp'ta sokağa çıkma yasağı) (5) Diyarbakır-Lice, Silvan, Dicle, Hani ve Ergani PKK'nın dindar vatandaşlara saldırılarında 3 kişi öldü, Yusuf-i Der, Köy-Der, CAMİ-DER'e saldırı 7. Kolordu'dan ayrılan mekanize birlikler şehir girişlerine yöneldi, araçlarda karartma uygulandı. Sabahtan itibaren soğağa çıkma yasağına uyum. Eğil'de HÜDA-PAR merkezine saldırı, Molotoflama, dindar şahıslara saldırılar. Dindar ve PKKK yanlısı gençler, Hizbullah-IŞİD ve Biji PKK diye bağırarak silahlarla bodoslama birbirlerinin üzerine saldırdı. Sokağa çıkma yasağına uyum yüksekti. Münferit sokağa çıkma ihlallerinde idari tepkime yumuşaktı. HÜDA-PAR, PKK yanlısı 10 kadar genci alıkoyup polise teslim etti. Sadece yanında tesettürlü kadın olduğu için bir baba (M.E.) katledildi. Helikopterler polisi yönlendirerek sokak hakimiyetini PKK'lılara bırakmama gayretindeydi. Diyarbakır'ın hemen her bölgesi en çok yağma yapılan yerdi. Dindar kesim ev-işyerleri yakıldı, Molotoflandı. Üçüncü günde polise saldırılar sürdürüldü ancak sertleşen polis ateşiyle yaralanan PKK'lı gösterciler vardı. 4.Gün polis, mahalle mahalle operasyonlarla KCK'yı ağr baskıladı. Halkın iştirak ettiği eylemlerde ilk gün polis ve jandarma çekingendi. Yol kapatma, barikat kurma, polise taş atma varitti. Göstericilerce havaya ateş açılmıştır. Ak Parti ilçe binasına saldırı, Molotoflama, Ak Parti'den ve göstercilerden karşılıklı ateş açma. Silvanda halk son derece şedit ve polisi geriletmekteydi. Silvan, Bismil, Lice, Dicle ve Hani; gece sokağa çıka yasağının devam ettiği ilçelerdi. Üçüncü gün Hani'de dağ kadrosu devrede görünmüş, dindar kesim evişyerleri yakılmış, Molotoflanmıştır. PKK dağ kadrosu ilçeye inince Hani'de polis geri çekilmiştir. Lice'de karakola bombalı saldırı denenmiş, asker sert karşılık vermiştir. 4. Gün Diyarbakır'ın Hani ilçesinde, bölücü terör örgütüne müzahir gruplar, ilçe merkezinde toplanarak, kamu kurumlarına ve Emniyet Müdürlüğü ekiplerine taş, sopa ve molotofkokteyli ile saldırıda bulundu. Olaylar esnasında, TEDAŞ'a ait bir araç ve bir trafo yakılırken, PTT binasında maddi hasar meydana geldi.

18 Sayfa18 Eylem-Vakıa Serisi- Adlandırma Dönem / Süre (6 Gün) Eylem / Protesto / Gösteri Yapılan İl-İlçe Merkezleri Ölü Yaralı Gözaltı Notlar (Başat Eylem Saikları, Karşılıklı Etnik Çatışma, Bürokratik Tutum-Tonlama, Kepenk / Yol Kapatma, Zincirlere (Market, Banka) Saldırı, Kamu Binlarına Saldırı,Yağma, Halkın Kitlevi İştiraki ) protestoları " Diyarbakır-Yenişehir 13 protestoları " (2) Diyarbakır-Sur, Bağlar Banka ateşe verildi, yol kapatma, barikat, polise taş ve Molotof atma. Üçüncü güne gelindiğinde sokağa çıkma yasağının erken kaldırıldığı polise saldırıların devam ettiği görüldü. li ve Şengalli kişilerin vatandaşların kendilerini savunmaları ya da polisin müdahalesiyle yaralandıkları göze çapıyor. Mültecilerin tüfek, pompalı tüfek sert cisimlerle darp edilerek yaralanması bu kişilerin Diyarbakır daki saldırılarda PKK/HDP tarafından kullanıldığını kanıtlıyor. HDP li Yenişehir Belediyesi'nin Diyarbakır-Mardin yolunun Karaköprü mevkiindeki sosyal tesislerinde kalan Yezidilerin, KCK ve HDP li olduğu belirtilen kişiler tarafından olayların içine çekildiği belirtildi. Olaylara katılmak istemeyen bazı Yezidilerin kamptan çıkarılmakla tehdit edildiği ifade edildi. Söz konusu kişilerin Yezidilere, IŞİD çilere saldıracaksınız ve intikamınızı alacaksınız. dedikleri iddia edildi. Polis karakolu uzun namlulu silahlarla tarandı, polis sert ve etkili tepki verdi. PKK'lı göstericilere Hizbullah ateşi, uzun namlulu silah kullanımı. Türkiye tarafına geçtiği belirtilen 700 YPG li ve düştü yaygarasının yapıldığı gün Mürşitpınar Sınır Kapısından Türkiye ye gelen 200 YPG linin Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa daki saldırılarda yer aldığı belirtiliyor. Diyarbakır da bir apartmanın 3 üncü katından aşağı atıldıktan sonra kafaları taşlarla ezilen, benzin dökülerek yakılan ve araçlarla üzerinden geçilen gençlerin katledildiği saldırıda bazı mültecilerin yer aldığı belirtildi. YPG li çetelerin bu saldırı sırasında ön safta yer aldığı öne sürülürken Diyarbakır daki olaylar sırasında yaralanarak hastanelere kaldırılan Suriyeli ve Iraklı mültecilerden bir kısmının Köy Der e saldıran kişiler olduğu ifade ediliyor. protestoları " Diyarbakır-Kayapınar 7 Ak Parti ilçe binası yakıldı. KCK'lıların sert eylemleri izlendi. protestoları " (2) Doğu Beyazıt, Diyadin, Okul ve büst yakma eylemlerine kitlevi iştirak vardı. Polisin müdahalesi ölçülü ve etkiliydi. Asker ve polis daha eylemler başlamadan müdahale biçim ve işleyişini belirlemişlerdi. Diyadin'de durum nispi sakindi. Doğu Beyazıt'ta eylemler sürdürüldü, İran yolu kapatıldı, polise ve askere sert tepki vardı, kepenkler kapatıldı. Polis, kamera kaydı kullanarak 3. gün gözaltılara girişti. protestoları " (2) Elazığ-Merkez, Karakoçan PKK yanlısı gösteriler düşük profil. protestoları, Etnik Çatışma protestoları, Etnik Çatışma " Erzincan 7 PKK yanlısı gösteriler düşük profil. " Erzurum-Yakutiye 3 4 Etnik çatışma " Erzurum-Karayazı 1 PKK yanlısı göstericilere sivil saldırı, palalı ve silahlı çatışma, PKK'lılardan ev ve araçlara saldırılar, taş atarak hasarlar verdirildi. Polis müdahalesi aşırı sertti, ağır yaralanmalara yol açtı, halkın eylemlere iştirakini ivmelendirdi. Polis tazyikli su, gaz ve mermi kullandı. Ak Parti ve CHP binaları yakıldı. protestoları " Eskişehir Düşük profil az katılımlı eylemler. protestoları " Hakkari-Merkez 9 3 FEM dershanesi yakıldı, polis evlere dahil müdahale etti, gaz bombası kullandı üniversite garajı ve araçları yakıldı. protestoları " Hakkari-Şemdinli 2 protestoları " (2) Hakkari-Çukurca, Uludere 1 protestoları " Hakkari-Yüksekova 0 Asker ve polis son derece dikkatli, hakim tepe ve binalara konuşlanmaya özen gösterildi. Polisle gençlerden oluşan kitle arasında çatışma görüldü. PTT ve Ziraat Bankası'ı ateşe verildi. Hükümet konağına havai fişek, Molotoflarla saldıran eylemciler ile polis arasında ilçenin geneline yayılan çatışmalar gece saatlerine kadar sürdü. Okul yakma, 200 Kadar silahlı PKK'lı ilçeye indi, polise ve lojmanlarına saldırı, taş ve Molotof atma, barikat kurma ve yol kapatma, plastik mermi ve gaz bombası kullanımı. Yollara barikat kurup ateş yakarak eylem yapan gençlere gaz bombaları ve plastik mermilerle müdahale eden polislere gençler, taş havai fişek ve Molotof kokteylleriyle karşılık verdi. protestoları, Etnik Çatışma " G. Antep ve 3 ilçesi PKK'lılar D400 karayolunu çift taraflı trafiğe kapattı, polise taş-molotof atıldı, bazı kamu binaları tahrip edildi. İkinci gün mahalleler arası çatışma başladı ve karşılıklı kitlevi ateş açıldı, ağır silah kullanıldı. Merkez, Şahinbey ve Şehitkamil DBP İlçe Başkanlıkları ateşe verildi. Şehit Kâmil ve Şahinbey şehrin, hâlâ küçük bir kıvılcımın yangına dönüşebileceği olası ilçeleri. Gruplar dağınık, her tarafa yayılmış, silah, sopa, pala benzeri aletlerle geziyor ve birbirlerine çok yakın bulunuyor. Ağırlıklı olarak Kürtlerin yaşadığı Cinderesi mahallesinde hiçbir eylem olmadığı halde yoğun bir gaz kokusu alıyoruz. Evlerinden bile adım atmakta tereddüt eden semt sakinleri, Sokağın büyük bir bölümü sakin. Polis Boş sokaklara biber gazıyla müdahale ediyor. Evlerde duramıyoruz, çocuklarımız nefes alamıyor diyorlar. protestoları " Iğdır 13 Gözlatıları haber alan Kürt kitle emniyete dayandı, derhal serbest bırakma ertesi ortalık sakinleşti. Esnaf kepenk kapattı. protestoları " İstanbul-Okmeydan Polis araçlarına saldırı, Molotof atma, yol kapatmalar görüldü. protestoları " İstanbul-K. Çekmece Kanarya Mah. PKK'lı saldırıları, dindar kesim ev-işyeri tahribi. protestoları " İstanbul-Kadıköy Düşük profil az katılımlı eylemler. protestoları " (2) İstanbul-Kartal, Maltepe Yol kesme, düşük profil eylemler, Ak Parti binasına yürüyüş, sivil tepkime ve Türkçü hassasiyette eylemler. protestoları, Etnik çatışma " İstanbul-Esenyurt 1 2 CHP binası önünde Atatürk heykeline saldırı, Ülkücü'lerle PKK'lılar arasında kitlevi doğrudan açık silahlı çatışma, binalar üstünden ateş açıldı, işyerleri tahrip ve yağma edildi. protestoları, Etnik Çatışma " (18) İstanbul-Beyoğlu, Arnavutköy, Ataşehir, Başakşehir, Beyoğlu, Esenler, Esenyurt, Eyüp, Gaziosmanpaşa, Kağıthane, Küçükçekmece, Maltepe, Sultanbeyli, Fatih, Sultangazi, Sancaktepe, Ümraniye, Şişli Benzin istasyonunu ve belediye otobüsünü Molotoflama, işyeri tahrip ve yağma, durak ve kamu eşyasını tahrip, banka tahrip, sivil tepkime ve saldırı, karşılıklı saldırı, dindar kesime ve ev-işyerlerine saldırı, Ülkücü tepkime, polisin kati olarak yetersizliği, bazı ilçede jandarma müdahalesi, İ.Ü. 'deki olaylarda 28 gözaltı 348-İstanbul gözaltıya dahil edilmemiştir. İstanbul'daki izinsiz gösterilerde, 101'i polis, bir kısmı kamu olmak üzere toplam 409 aracın yakıldığı, bir kaymakamlık, bir emniyet ve 10 okul binasıyla dükkanlar ve evler dahil dahil 313 binanın hasar gördüğü bilgisi verildi. Üçüncü gün Fatih'te düşük profil gerginlik izlendi.

19 Sayfa19 Eylem-Vakıa Serisi- Adlandırma Dönem / Süre (6 Gün) Eylem / Protesto / Gösteri Yapılan İl-İlçe Merkezleri Ölü Yaralı Gözaltı Notlar (Başat Eylem Saikları, Karşılıklı Etnik Çatışma, Bürokratik Tutum-Tonlama, Kepenk / Yol Kapatma, Zincirlere (Market, Banka) Saldırı, Kamu Binlarına Saldırı,Yağma, Halkın Kitlevi İştiraki ) protestoları, Etnik Çatışma protestoları, Dini- Etnik Çatışma " (2) İstanbul-Bağcılar, Z. Burnu 3 " İstanbul-Gazi Mah. 6 PKK'lı göstericilere sivil ve polis müdahalesi, taş atma, plastik mermi kullanımı, 3 otobüs ateşe verildi, 3 araç devrildi / yakıldı, işyerlerine saldırı ve tahrip, yurt binasına tahrip. Ak Parti binasına yürüyüş, sivil tepki ve çatışma, HDP binasında mahsur kalan PKK yanlıları, Ülkücü saldırısı ve polisin yerinde müdahalesi, üçüncü gün PKK etkinliği bazı mahalleleri kontrol ettiler ve Umut-Der'i Molotofladılar. Polis ilçede zafiyet içindeydi. protestoları " İzmir 3 45 PKK'lı eylemlerine sivil tepkime varit, polis müdahalesi yerinde, işyeri yakma-tahrip ve yağma görüldü. protestoları " Kars-Merkez protestoları, Etnik Çatışma protestoları, Dini- Etnik Çatışma protestoları " " Kocaeli-Gebze Düşük profil eylemler, yol kapatma ve oturma. " Malatya-Merkez PKK'lı göstericilere polisin etkili müdahalesi. (4) Mardin-Merkez- Derik ve Midyat, Artuklu PKK'lılar dindar kesim okul-kursunu bastı, Molotofladı, polise düşük profil saldırı. Her yerde olduğu gibi polis yine lojmanlarına odaklandı. Gerçek mermi ve gaz bombası kullanan sert polis müdahalesi, PKK barikatı ve yol kapatma eylemleri etkili, ilçe giriş çıkışını PKK kontrol etti, Mardin merkezde marketlere saldırı ve yakma-yağma, dindar kesime saldırılarda karşılıklı ölüm var, Derik'te kaymakamlık lojmanı tahrip edildi. protestoları " Mardin-Kızıltepe protestoları " Mardin-Nusaybin 26 protestoları " Mardin-Dargeçit 3 16 IŞİD çetelerinin saldırılarını düdük ve tencere-tava çalarak protesto etmek isteyenleri, polis biber gazı ve tazyikli su sıkarak engelledi. Polise saldırı ve taş-molotof atma, yol kapatma, barikat kurma, kepenk kapattırma, polisin gazla müdahalesi hayli etkili ve halkın eylemlere iştirakini sınırlayıcıydı. Buna mukabil Kızıltepe polisi halk eylemleri karşısında çok zayıf kaldı. HÜDA-PAR binasına ve dindarlara saldırı-muhtemel infaz, banka-araç yakma, işyeri tahribi, kamu binaların saldırılar, evlere saldırılar, Polis Özel Harekat Kızıltepe Belediye araç ve çalışanlarına (eylemlere katılmaktaydılar) sert müdahale edince halkın tepkisi arttı. Sabah askerlerin gelişiyle birlikte eylemlerde durulma görüldü, sokağa çıkma yasağı devrede uyum yüksek, yol keserek tesadüfi-kıyafete göre adam öldürme varit. 4. Gün polis operasyonları ve ev baskınları vardı. Kurban Bayramı nın 3 üncü günü Kızıltepe de Hür Dava Partisi ilçe teşkilat binasına taşlarla saldıran li bazı kişiler parti gönüllüleri tarafından yakalandı. HÜDA PAR a yönelik büyük saldırıların başlamasından hemen önce gelişen bu olayda yakalanan kişiler HDP li yetkililerin ricasıyla serbest bırakıldı. Kızıltepe de gelişen bu olay den kaçan YPG lilerin de saldırılara karıştığı iddialarını desteklerken ilçede esnafların iş yerlerinin talan edilmesinde YPG çetesinin yer aldığı, görgü tanıkları tarafından dile getirildi. İpek Yolu dört saat boyunca trafiğe kapatıldı, banka ateşe verip yağmalandı, başta dindarlara ait evlere saldırılar görüldü, barikat kurulup yol kesildi, yol kesmeler etkiliydi, yol kesmeden sonra halkın eylemlere iştiraki arttı, PTT ve lise yakıldı, polis özel harekat İpek Yolu'nu açmak için sert müdahale etti havaya ateş açtı, HÜDA-PAR binasına saldırıldı. İkinci gün sınırda delinme oldu ve kontrol zaman zaman yitirildi. Asker bu kez kitleye ateş açtı, çok sayıda yaralanmaya yol açtı. PKK'lı göstericilere HÜDA-PAR müdahalesi, silahlı ateş açarak PKK'lı yaralama, 2 HÜDA-PAR'lıyı araçları içinde yakarak öldürme. İkinci gün kalkan cenaze konvoyunda olaylar, ateş açan asker 1 ölü çok sayıda yaralı. 4. Gün; HDP nin çağrısı üzerine sokaklara dökülerek Müslüman halka yönelik ye destek adı altında saldırılar başlatan PKK liler, Mardin in Dargeçit ilçesinde mütedeyyin halkın ev, işyeri ve araçlarına yönelik başlattığı saldırılarına devam ettiriyor. İlçede faaliyet yürüten dernek, vakıf ve sendikalara saldıran PKK li çeteler, birçok işyerini de ateşe verdi. Bu gün ise mütedeyyin olarak bilinen bir ailenin aracını ikinci kez ateşe verdiler. protestoları " Mardin-Savur 4 Polise saldırı, taşlı-sopalı eylemler. protestoları " Mardin-Ömerli 3 Polise saldırı, taşlı-sopalı eylemler. protestoları " Mardin-Mazıdağı 2 Polise saldırı, taşlı-sopalı eylemler. protestoları " Marmaris Düşük profil PKK gösterileri. protestoları, Etnik Çatışma " Mersin-Merkez 8 20 Yol kapatma Mersin'de polis PKK'nın mütedeyyinlerin evlerine saldıracağı istihbaratına göre tedbir aldı, müdahaleler başarılıydı. Mersin'de belediye ve diğer kamu kurumları olaylara müdahaleleri kolaylaştırdı. 4. Gün Ufuk okuma salonu PKK'lılarca yakıldı. protestoları " Mersin-Tarsus 9 3 Taş atarak yol kapatma girişimi, 3 dindar evi yakıldı. PKK'lı eylemcilere Hizbullah yanlısı sivillerce ateş açıldı, PKKlılarca karşı ateş açıldı, kullanılan silahlar tabanca, karşılık olarak BDP binası tahrip edildi, polise silahlı saldırıda 2 polis yaralandı. protestoları " Muş-Merkez PKK yanlısı göstericilere sivil müdahale, silahlı çatışma, ikinci gün PKK eylemlerinde etkinlik, PKK'da. protestoları ve Dini-Etnik Çatışma protestoları " Muş-Bulanık protestoları " Muş-Malazgirt " Muş-Varto 1 9 Halkın iştirak ettiği protestolarda polisle çatışılmakta, taş atılmakta, PKK'lı göstercilere sivil müdahale ve silahlı çatışma-karşılıklı, Kepenk kapattırma, plastik mermi kullanımı, barikat-yol kapatma. Barikatlar ilçe içine girmeyi güçleştirici etkinlikte ve ilçe kontrolü geçici süre PKK'da kaldı. Ak Parti ilçe binasına saldırı. Polis ateşiyle PKK'lı ölümünden sonra eylemlere daha çok halk iştiraki oldu, kamu binaları ve 4 okul yakıldı, PTT ve FEM dershanesi ateşe verildi. PKK eylemleri etkiliydi, esnaf kepenk açmadı, eylemlerin profili Bulanık şartlarında düşük tutuldu. 4. Gün PKK gösterileri etkili biçimde sürdürülüp işyeri tahripleri vardı. İlçeye yakın taş ocağına baskın, araç yakma, ilçe merkezindeki olaylarda halk nispi ılımlı. Polisin tutumu sert, halk iştirakini ivmelendiriciydi. protestoları " Nazilli Düşük profil PKK gösterileri, yol kapatma, sivil tepkime. protestoları " Samsun 1 PKK'lıların düşük profil eylemlerine sivil tepkiler görüldü.

20 Sayfa20 Eylem-Vakıa Serisi- Adlandırma Dönem / Süre (6 Gün) Eylem / Protesto / Gösteri Yapılan İl-İlçe Merkezleri Ölü Yaralı Gözaltı Notlar (Başat Eylem Saikları, Karşılıklı Etnik Çatışma, Bürokratik Tutum-Tonlama, Kepenk / Yol Kapatma, Zincirlere (Market, Banka) Saldırı, Kamu Binlarına Saldırı,Yağma, Halkın Kitlevi İştiraki ) protestoları, Etnik Çatışma " Siirt-Merkez protestoları " Siirt-Kurtalan 3 13 protestoları " Şırnak-Merkez 1 Çok sayıda okul yakıldı, taşlı sopalı eylemlerle dindarlara ve "TC" bağlılarına saldırıldı. Polis müdahalesi zayıf, polis müdahalalesi kuvvetle muhtemel ölüme yol açtı. Yaralılara müdahale edilemedi. İşyerlerini korumak isteyen esnafla çatışan PKK'lılar ağır yaralanmalara yol açtı. Siirt Merkezde devam eden toplumsal olaylar nedeni ile, Yenimahalle Polis Karakoluna, takviye amaçlı gönderilen Jandarma Özel Harekat (JÖH) Timine av tüfeği ile ateş açılmıştır. Açılan ateş sonucu JÖH Timinde görevli iki Uzman personel hafif şekilde yaralanmıştır.üçüncü gün polise saldırılarda yaralanmalar vardı. PKK'lı göstericilere ateş açan siviller ( Ak Parti yöneticileri), taş ve Molotof atma, polise ve işyerlerine araçlara saldırı. PKK'lılara iki kez aeş açılmakta, sabah saatlerinde açılan ateşte 2 yaralı akşam üstü açılan ateşlerde 9 üstünde yaralı 2 ölüm var. Ak Partili belediye binası ateşe verilirken belediye araçları yakıldı. PKK tam kontrolü, KCK asayiş yol kontrolleri, dershane yakma-yıkma, ses bomnbalarıyla eylemler, binlerce mermi yakma, Valilik (H. İpek) müdahalesi sıfıra yakın. protestoları, Etnik Çatışma " Şırnak-Cizre 23 Cadde ve sokaklarda barikatlar kuruldu. Sınır tellerini (Saklan Dere Mevkii) ve asker kulubelerini kaldıran Cizrelilerden yüzlerce kişi Cizre Kantonu'na geçerek YPG'ye katıldı. Asker önce havaya ateş açtı sonra ateşe devam etmeksizin nispi korumalı birliklerine çekildi, Cudi kampından gelen 100 kadar PKK' lı iki mahalleye yerleşti (Nur Cudi ve Sur Mah.), iki mahalle PKK tam denetimine geçti, yaptıkları kimlik kontrollerinde direnen iki korucuyu yaraladılar. Nur mahallesinde dindar şahısların evlerine saldırıldı, HÜDA-PAR'lıların uzun namlulu-silahlı unsuruna karşı dağ kampından gelen PKK' lılar devredeydi. PKK'lılar elektrikleri kesmeye ve cadde-sokakları ele geçirmeye çalışmaktaydı. Polis zaman zaman saçma atan tüfek kullanarak kitleyi yaralayarak dağıtma gayretindeydi. Cizre'de saldırıları nedeniyle başlayan ve 5 gün süren eylemlerin sona ermesinden sonra yaşam bugün sona normale döndü. protestoları " (3) Şırnak-İdil, Silopi, Beytüşşebap 3 Okul ve kamu binalarını yakma, elektrik santral araçlarını ateşe verme, polise sert mukavemet, polisten sert müdahale, Ak Parti binalarını yakma,beytüşşebap'ta hakimiyet PKK'lı gençlerde. protestoları, Dini- Etnik Çatışma " (5) Ş. Urfa-Merkez, Siverek, Viranşehir, Ceylanpınar, Birecik 9 69 Yol kapatma, barikat kurma, polise taşlı-soplaı saldırı, karşılıklı saldırı (dindar-kürt). protestoları " Tunceli-Merkez 2 6 Karakola uzun namlulu silahlarla saldırı, şehir içinde uzun süreli çatışma, Molotoflama, taşlı-sopalı eylemler, polisten plastik mermi ve gazla müdahale. protestoları, Dini Çatışma " (8) Van-Merkez, Erciş, Muradiye, Gevaş, Çatak, Başkale, Çaldıran, Edremit Halkın eylemlere iştiraki güçlüydü, kepenkler kapatıldı. Halkın iştirak ettiği protestolarda polisle çatışılmakta, taş atılmakta, polisten sert müdahale ve muhtemel ölüme sebebiylet verme, plastik mermi ve gaz kullanımı, halkın eylemlere iştiraki yüksek, AKP il ve ilçe binaları, Kızılay araçları, BİM ve A101 marketleri, Ak Partililere ait bina ve araçlara yakma, PTT binaları ve dindar vatandaşlara ait birçok araç ateşe verildi. Birçok noktada polis panzerleri yakıldı. Yüzlerle özel işyerleri, onlarla kamu binaları, bankalar, siyasi parti binaları, özel araçlar, resmi araçlari, mobeseler tahrip edildi. İkinci gün süren çatışmalarda 2 ağır yaralı var ve polis sertleşmekteydi. Polisle çatışmalarda tutum sertti. Yürüyüşe geçen kitleye tazyikli su, biber gazı ve plastik mermi ile müdahale edilmesi üzerine kitle ile polis arasında çatışmalar başladı. Halkın müdahaleye taş, Molotof ve havai fişekler ile karşılık verdiği ilçede, çatışmalar tüm cadde ve sokaklarda sürdü.onlarca işyerin ve bazı banka şubeleri ateşe verildi, yangınlara araç vermeyen Van BB nedeniyle müdahale edilemedi. Çaldıran'da halkın katılımı güçlü, eylemler şiddetli, kamu ve güvenlik birim bina araçlarına saldırılar görüldü. Erciş'teki yıkım muazzam ölçüdeydi. Yıkım en çok dindar kesim işyerlerindeydi. Üçüncü gün PKK'lı gruplar tekrar organize olup oolise saldırdı. Polisin tepkimesi son derece sert oldu. Son gün Erciş'te mütedeyyin ev-işyerlerini tahrip devam etti. protestoları, Etnik tansiyon " Yalova 11 0 PKK'lılarla Ülkücü'ler çatıştı. protestoları " (7)Bregenz, Giessen, Oslo, Kopenhag, Stockholm, Marsilya 0 0 Az katılımlı medya etkisi yüksek eylemler, PKK'lı gençler organize etmekte