TÜRKİYE UN İHRACATI Tarlada İzi Olmayanın, Harmanda Yüzü Olmaz

Transkript

1 9 Ocak 2012

2 TÜRKİYE UN İHRACATI 2011 Tarlada İzi Olmayanın, Harmanda Yüzü Olmaz Dünya un ticaretinin zirvesine oturan un sanayicilerimizin ve TUSAF ın hedefi; 100 ü aşkın ülkeye un ihracatını devam ettirmek, yeni pazarlar yaratmak, bu pazarlarda ihracatın ve Türk unu markası imajını sürdürülebilir kılmak ve tarım konusunda Türkiye ye katkı sağlayacak uluslararası birikim ve kültürlerin muhatap kuruluşlarla paylaşılması adına eğitim ve bilime dayalı etkinliklerin ve işbirliklerinin sürekliliğini gerçekleştirmek olacaktır. Türkiye'nin ihracatı son on yılda büyük bir ivme kazanmıştır. Tarım sektörü ve sektörümüzde bu birikimden faydalanmış durumdadır. Sektörümüz özellikle kurumsal kapasitesini TUSAF çatısı altında toplaması sonrası dünya pazarında lider ülkelerle rekabet eder duruma gelmiştir. Bu rekabet yarışında, ilk başlarda teknoloji ve lojistik ile ilgili sorunlar nedeniyle AB ve Kazakistan ın gerisinden gelse de, bu alanlardaki eksikliklerin kısa sürede kapatılması ile sektörde gerek AB 27 gerekse Kazakistan ile ciddi rekabet imkanına kavuşmuştur TÜRKİYE'NİN YILLARA GÖRE BUĞDAY UNU İHRACATI 0 Yıl Miktar (kg) Değer($) ( ), İhracatçı Birlikleri (2011) Dahası, bugün 2011 yılsonu istatistiklerine göre Türkiye dünya un ticaretinde hem teknoloji ve hem de un kalitesinde dünya lideri konumuna ulaşmıştır. Türk ununun marka olma yolunda önemli ilerlemeler kaydettiğine inanıyoruz yılından itibaren Türkiye iyi bir ihracat potansiyeli göstererek Dünya un ticaretinde birinci bazen de ikinci sıraya yerleşmiştir yılında, küresel ve yerel piyasalardaki olumsuz koşullara rağmen un sanayicilerimizin değişen şartlara göre kendilerini adapte etme çabaları ve fedakarlıkları sayesinde Türkiye un ihracatındaki lider konumunu muhafaza etmeyi başarmıştır. Bu başarıda, sektör temsilcilerinin oynadığı rolün ötesinde, Tarlada izi olmayanın, harmanda yüzü olmaz. deyişine paralel olarak, buğday piyasasında 2010 yılı ortasında başlayan problemlerden bugüne gelinen 2

3 noktada TUSAF ın da kurumsal boyutta politika oluşturmak adına gerek sektör temsilcilerine gerekse yurt dışı piyasaların takibine yönelik çok ciddi çalışmalara imza attığını burada belirtmek gerekmektedir. YILLARA GÖRE TÜRKİYE NİN UN İHRACATI YIL MİKTAR DEĞER (USD) (KG) İhracatçı Birlikleri rakamlarıdır. YIL MİKTAR DEĞER (USD) (KG) (ilk 11ay) TÜİK rakamlarıdır yılının Eylül ayı istatistiklerine göre liderlik konumunuzu Kasım ayı içerisinde ilan etmiştik. Eylül ayında Kazakistan ın Ocak-Eylül kümülatif ihracatı 1,137 M/T iken Türkiye un ihracatı bu dönemde 1,493 M/T olduğu saptamıştık. İhracatçı Birliklerinden alınan bilgi çerçevesinde geçici sonuçlara göre 2011 yılı toplam ihracatımızın kg a ulaştığını öğrenmiş bulunmaktayız. Bunun dolar karşılığının ise 892,494 olduğunu görmekteyiz. TUİK 2011 kesin istatistikleri Şubat ayı başında açıklanacaktır. Böylece en son 2005 yılında 2,040,050 KG olarak karşımıza çıkan ihracat tekrar bu yıl kritik eşiği aşmış görünmektedir. Kazakistan ın 2011 yılı ihracatının geçici verilere göre 1,525 1,600 M/T bandında gerçekleşeceğini beklemekteyiz. Burada ihraç ettiğimiz unun miktar olarak çok olmasının yanısıra, değer olarak diğer yıllara göre çok ciddi bir artış göstermesi ve 900 milyon dolara yaklaşması ile; 2005 yılındaki aynı miktarda unu ihraç ederek 425 3

4 milyon dolar satış değeri elde ederek iki katını aşması, ihracatçımızın yurt dışı pazar kabiliyetinin ve seçiciliğini nasıl geliştirdiğini bize göstermektedir YILI TÜRKİYE'NİN AYLIK UN İHRACATI YIL MİKTAR (KG) DEĞER (USD) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak-Kasım verileri TÜİK'e, Aralık verileri İhracatçı Birliklerine aittir. Bölgeler itibariyle ihracatımızın yüzdesel dağılımına baktığımızda %46.83 ile Orta Doğu Ülkelerinin başta geldiğini, Güney Doğu Asya nın %27.70 ve Afrika nın %22.32 ile üçüncü sırada geldiğini görmekteyiz. Burada sevindirici bir gelişme, 2010 yılında %10 düzeylerine gerileyen Afrika nın tekrar ihracat içindeki payının artış eğiliminde girmiş olmasıdır. Bunun en önemli nedeni ise, daha önceki raporlarımızda belirttiğimiz üzere Arap baharı sonrası bölgedeki bazı ülkelerin üretim kapasitelerini kaybetmelerinden kaynaklandığı gerçeğidir. Bölgeler arasında yer alan ülkelere bakarsak, Orta Doğu da; Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, Filistin ve S.Arabistan dikkati çekerken, Afrika da; Libya, Tunus, Sudan, Gambiya, Gine, Maritus, Madagaskar, Mozambik, Tanzanya, Kenya, Cibuti, Angola ve Gana önemli pazarlar olmuştur. Güney Doğu Asya da ise; Endonezya, Filipinler, Malezya, Tayland, Güney Kore ve Singapur ihracatımızda önemli yeri almış bulunmaktadır. Ayrıca, yeni pazarlara açılım çabası içinde olan sektörümüz için iki yeni bölgede yer alan, Latin Amerika da Haiti ve Doğu Avrupa da Arnavutluk a yapılan ihracatını da vurgulamak gerekmektedir. TUSAF Afrika pazarı araştırma raporu bulgularına göre, bu kıtada yeni pazarlara giriş ve zorlukları üzerine giderek çözüm üretilebileceği kanısını taşımaktayız. TUSAF tarafından pazar araştırması kapsamında seçilen ülkeler için Ekonomi Bakanlığı nın bu ülkelerde Ticaret Müşavirliği atamaları sonrası önümüzdeki günlerdeki gelişmeler sektör temsilcileri ile paylaşılacak ve bilgilendirme yapılacaktır. Diğer bölgelerdeki ihraç potansiyelimiz ve yeni pazarlara yönelme konusunda Ekonomi Bakanlığı ile görüşmeler yapılmaktadır. İlk izlenimlerimize göre, Doğu Avrupa, Latin Amerika, Orta, Doğu, Kuzey Asya ve Okyanusya da yer alan eski ve yeni ülkelere ihracat yapabilme kapasitemiz mevcuttur. Güney Doğu Asya da ise daha aktif olabilmemiz ise mümkündür. 4

5 Bu kapsamda, 2023 hedeflerine ulaşılmasında bizden beklenen politikaları üretmek ve sürdürebilmek ile ülkemiz ekonomisine ve sonraki nesillere katma değeri yüksek bir sektör armağan edebilmek için olmazsa olmaz şartımız işgücü eğitim çıtamızı yükseltmek olmalıdır OCAK-KASIM BÖLGELERE GÖRE KÜMÜLATİF UN İHRACATIMIZIN DAĞILIMI BÖLGE MİKTAR (%) DEĞER (%) Avrupa 0,39 0,32 Kuzey Asya 0,00 0,00 Orta Asya 0,08 0,09 Afrika 22,32 25,15 Kuzey ve Latin Amerika 0,87 0,88 Ortadoğu 46,83 48,31 Güney Asya 0,55 1,01 Güneydoğu Asya 27,70 22,95 Doğu Asya 0,55 0,57 Okyanusya 0,07 0,08 Serbest Bölgeler 0,27 0,28 Toplam 100,00 100, yılı ihracat performansı çerçevesinde önümüzdeki yıllarda mevcut pazarların geliştirilmesi ve yeni pazarlara açılma stratejisi çerçevesinde un ithalatına ihtiyaç duyan ülkeler ile bizim tecrübemiz olan ülkeler incelenmiştir. Güney ve Güney Doğu Asya da Filipinlerin hemen hemen tüm ihtiyacının 2010 yılı dikkate alındığında Türkiye tarafından karşılandığı dikkat çekerken, bu bölgedeki ülkeler üzerinde mevcut kapasitelerin daha da artırılması yönünde çaba gösterilmesinin mümkün olabileceği sonucuna varılabilir. Kazakistan ın komşusu olmakla birlikte Türkmenistan ve Tacikistan üzerinde çalışılması bölgeye ihracatın başlaması anlamında dikkate alınabilir. Latin Amerika da Haiti dışında bir pazarımız yoktur. Başta Brezilya, Bolivya ve Küba olmak üzere bu bölgeye de serbest ticaret heyetleri gönderilerek araştırma yapılmasının önemli olabileceği düşünülmektedir. 5

6 TÜRKİYE UN PAZARI-AFRİKA DIŞINDA PAZAR ARAŞTIRMASI BÖLGE ÜLKE TOPLAM İTHALAT (USD) LATİN VE KUZEY AMERİKA TÜRKİYE'NİN KONUMU TÜRKİYE'NİN İHRACATI (USD) Bolivya Brezilya Küba Guatemala Haiti * Meksika Nikaragua GÜNEY ASYA Maldivler ORTA ASYA Türkmenistan Tacikistan * GÜNEYDOĞU ASYA *: Mirror data Kaynak: Trademap (2010 yılı rakamlarıdır.) Endonezya Filipinler Malezya Tayland Singapur

7 2011 OCAK-KASIM BÖLGELERE GÖRE KÜMÜLATİF UN İHRACATIMIZ AVRUPA Fransa Hollanda Almanya İngiltere Danimarka Yunanistan Avusturya İsviçre Romanya Bulgaristan Arnavutluk Kosova Makedonya TOPLAM KUZEY ASYA Moldova Rusya Federasyonu TOPLAM ORTA ASYA Azerbeycan Türkmenistan Tacikistan TOPLAM

8 AFRİKA Cezayir Tunus Libya Mısır Sudan Mali Nijer Çad Senegal Gambiya Gine Sierra Leone Liberya Fildişi Kıyısı Gana Togo Benin Kamerun Ekvator Ginesi Gabon Zaire(Kongo Dem. Cum.) Angola Etiopya Eritre Cibuti Somali Kenya Uganda Tanzanya Mozambik Madagaskar Maritus Komorolar Zimbabve Malavi Güney Afrika TOPLAM

9 KUZEY VE LATİN AMERİKA A.B.D Kanada Nikaragua Kostarika Haiti Dominik Cum Barbados Trinidad ve Tobago TOPLAM ORTADOĞU Lübnan Suriye Irak İran İsrail Filistin Ürdün Suudi Arabistan Kuveyt Bahreyn Katar B.A.E Umman Yemen TOPLAM GÜNEY ASYA Afganistan Pakistan Hindistan Maldivler TOPLAM

10 GÜNEYDOĞU ASYA Tayland Vietnam Kamboçya Endonezya Malezya Singapur Filipinler TOPLAM DOĞU ASYA Güney Kore Hong Kong TOPLAM OKYANUSYA Yeni Zelanda Fiji Vanuatu Tonga Samoa TOPLAM SERBEST BÖLGELER Ege Serbest Bölge Mersin Serbest Bölge Menemen Deri S.Bölge Samsun Serb.Bölge Bursa S.Bölge TOPLAM

11 TÜRKİYE UN İHRACATI OCAK KASIM KARŞILAŞTIRMALI (KÜMÜLATİF) ÜLKE MİKTAR (KG) DEĞER (USD) 11 ÜLKE MİKTAR (KG) DEĞER (USD) Fransa Fransa Almanya Hollanda İngiltere Almanya Danimarka İngiltere Yunanistan Danimarka Belçika Yunanistan Norveç Avusturya Malta İsviçre Romanya Romanya Arnavutluk Bulgaristan Moldova Arnavutluk Rusya Federasyonu Moldova Gürcistan Rusya Federasyonu Azerbeycan Azerbeycan Kazakistan Türkmenistan Türkmenistan Tacikistan Özbekistan Kosova Tacikistan Makedonya Kırgızistan Cezayir Kosova Tunus Cezayir Libya Libya Mısır Mısır Sudan Sudan Mali Nijer Nijer Çad Çad Senegal Senegal Gambiya Gambiya Gine Bissau Gine Gine Sierra Leone Sierra Leone Liberya Liberya Fildişi Kıyısı Fildişi Kıyısı Gana Gana Togo

12 Togo Benin Benin Kamerun Kamerun Ekvator Ginesi Orta Afrika Gabon Cumhuriyeti Ekvator Ginesi Zaire(Kongo Dem Cum.) Gabon Angola Kongo Etiopya Angola Eritre Etiopya Cibuti Cibuti Somali Somali Kenya Kenya Uganda Uganda Tanzanya Tanzanya Mozambik Şeyseller Madagaskar Mozambik Maritus Madagaskar Komorolar Maritus Zimbabve Komorolar Malavi Zimbabve Güney Afrika Malavi A.B.D Güney Afrika Kanada Botsvana Nikaragua A.B.D Kostarika Kanada Haiti Kostarika Dominik Cum Küba Barbados Haiti Trinidad ve Tobago Dominik Cum K.K.Türk.Cum Dominik Lübnan Brezilya Suriye Arjantin Irak K.K.Türk.Cum İran Lübnan İsrail Suriye Filistin Irak Ürdün İran Suudi Arabistan İsrail Kuveyt Filistin Bahreyn Ürdün Katar Suudi Arabistan B.A.E

13 Bahreyn Umman Katar Yemen B.A.E Afganistan Umman Pakistan Yemen Hindistan Afganistan Maldivler Pakistan Tayland Hindistan Vietnam Maldivler Kamboçya Sri Lanka Endonezya Tayland Malezya Vietnam Singapur Endonezya Filipinler Malezya Güney Kore Singapur Hong Kong Filipinler Yeni Zelanda Güney Kore Fiji Tayvan Vanuatu Hong Kong Tonga Avustralya Samoa Yeni Zelanda Ege Serbest Bölge Kiribati Mersin Serbest Bölge Vanuatu Menemen Deri S.Bölge Tonga Samsun Serb.Bölge Samoa Bursa S.Bölge Ege Serbest Bölge GENEL TOPLAM Mersin Serbest Bölge Menemen Deri S.Bölge Bursa S.Bölge GENEL TOPLAM

14 TÜRKİYE UN İHRACATINDA ÜLKE PAYLARI OCAK KASIM KARŞILAŞTIRMALI (KÜMÜLATİF) ÜLKE MİKTAR (%) DEĞER (%) ÜLKE MİKTAR (%) DEĞER (%) Arnavutluk 0,1 0,1 Arnavutluk 0,4 0,3 Rusya 0,0 0,1 Rusya 0,0 0,0 Federasyonu Federasyonu Azerbeycan 0,0 0,1 Azerbeycan 0,1 0,1 Kırgızistan 0,0 0,1 Cezayir 0,1 0,1 Cezayir 0,2 0,2 Tunus 0,6 0,5 Libya 0,0 0,0 Libya 8,8 12,1 Mısır 0,1 0,1 Mısır 0,0 0,0 Sudan 2,2 2,2 Sudan 0,8 0,8 Çad 0,0 0,0 Çad 0,1 0,0 Senegal 0,0 0,0 Senegal 0,1 0,0 Gambiya 2,0 1,8 Gambiya 2,0 1,9 Gine 0,1 0,1 Gine 0,7 0,6 Sierra Leone 0,1 0,1 Sierra Leone 0,3 0,2 Liberya 0,0 0,0 Liberya 0,1 0,0 Gana 0,9 0,8 Gana 1,2 1,0 Benin 0,1 0,1 Kamerun 0,1 0,1 Kamerun 0,0 0,0 Angola 0,6 0,5 Angola 0,0 0,0 Etiopya 0,1 0,0 Etiopya 0,0 0,0 Cibuti 0,6 0,5 Cibuti 0,8 0,7 Somali 0,3 1,0 Somali 0,1 0,1 Kenya 1,1 1,0 Kenya 0,6 0,5 Uganda 0,1 0,1 Uganda 0,0 0,0 Tanzanya 0,4 0,4 Tanzanya 0,6 0,6 Mozambik 0,6 0,5 Mozambik 1,0 1,0 Madagaskar 1,9 1,8 Madagaskar 1,8 1,6 Maritus 1,3 1,2 Maritus 0,0 0,0 Komorolar 0,1 0,1 Komorolar 0,0 0,0 Zimbabve 0,2 0,2 Zimbabve 0,2 0,2 Malavi 0,0 0,0 Malavi 0,1 0,1 Güney Afrika 0,2 0,2 Güney Afrika 0,1 0,1 Haiti 0,7 0,7 Küba 1,5 1,3 Dominik Cum. 0,1 0,1 Haiti 0,9 0,9 K.K.Türk.Cum. 0,4 0,4 14

15 Dominik Cum. 0,0 0,0 Lübnan 0,0 0,0 K.K.Türk.Cum. 0,2 0,2 Suriye 0,1 0,1 Lübnan 0,1 0,1 Irak 41,5 43,3 Suriye 0,3 0,2 İsrail 2,3 2,2 Irak 43,8 48,4 Filistin 1,3 1,2 İsrail 1,0 0,9 Ürdün 0,0 0,0 Filistin 0,9 0,9 Suudi Arabistan 0,4 0,5 Ürdün 0,3 0,3 B.A.E. 0,9 0,9 Suudi Arabistan 0,3 0,4 Umman 0,2 0,2 B.A.E. 1,7 1,6 Yemen 0,1 0,1 Umman 0,2 0,2 Pakistan 0,2 0,8 Yemen 1,3 1,0 Hindistan 0,2 0,2 Pakistan 0,1 0,7 Maldivler 0,1 0,1 Hindistan 0,0 0,0 Tayland 1,9 1,8 Maldivler 0,5 0,5 Endonezya 19,7 16,0 Tayland 2,0 2,0 Malezya 0,5 0,4 Endonezya 25,3 22,4 Singapur 0,3 0,3 Malezya 0,7 0,6 Filipinler 5,2 4,5 Singapur 0,5 0,4 Güney Kore 0,5 0,5 Filipinler 5,6 4,7 Mersin Serbest 0,0 0,0 Bölge Güney Kore 1,1 1,2 Samsun 0,2 0,2 Serb.Bölge Mersin Serbest 0,1 0,1 TOPLAM 100,0 100,0 Bölge TOPLAM 100,0 100,0 15