Bir Disiplin Olarak Kütüphanecilik

Transkript

1 Türk Kütüphaneciliði 21, 4 (2007) Bir Disiplin Olarak Kütüphanecilik Giriþ Bilgi Toplumu diye adlandýrdýðýmýz 21. yüzyýlda hiç kuþkusuz "bilgi" giderek daha fazla önem kazanmaktadýr. Bilgisayar ve Ýnternet teknolojileri bilginin keþfedilmesinde, üretiminde, depolanmasýnda, daðýtýmýnda ve kullanýmýnda "devrim" olarak nitelendirilebilecek deðiþimlere yol açmýþtýr. Bilgi toplumu tanýmýnýn en belirgin özelliði iletilebilen ve eriþilebilen bilgi hacmindeki artýþ olarak gösterilebilir. Bilgi toplumunun görev, önem ve rollerini deðiþtirdiði meslek gruplarýnýn ilk sýrasýnda yer alan kütüphaneciler, bilginin üretimine, düzenlenmesine ve yayýmýna katký saðlarlar. Bu amaçla kütüphaneciler, gereksinim duyulan bilgilerin ekonomik olarak, zamanýnda, yerinde ve kullanýcýlarýn istedikleri biçim ve ortamlarda hizmete sunmak gibi bir takým stratejik görevleri yerine getirmekle yükümlüdürler. Bu nedenle, ülkemizde lisans ve yüksek lisans düzeyinde eðitim veren kütüphanecilik bölümleri son yýllarda yeniden yapýlanma sürecine girmiþ ve bu doðrultuda öðretim programlarýný yeniden düzenlemiþlerdir. Kütüphanecilik Eðitiminin Tarihine Kýsa Bir Bakýþ Türkiye'de üniversite düzeyinde kütüphanecilik eðitimi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coðrafya Fakültesi Kütüphanecilik Enstitüsü ile baþlamýþtýr. Enstitü; Ankara Üniversitesi ile Amerikan Kütüphane Derneði (American Library Association, ALA)'nin iþbirliði ve Ford Vakfý'nýn saðladýðý mali destekle 1953 yýlýnda kurulmuþ, akademik yýlýnda öðretime baþlamýþtýr. Öðretim, dört yýl ve Lisans düzeyinde idi. Enstitü, 1960 yýlýnda kürsü haline getirilmiþtir. ALA ve Ford Vakfý'nýn saðladýðý katký 1964 yýlý sonuna kadar sürmüþtür. Üniversite düzeyinde kütüphanecilik eðitimi veren ikinci bölüm ise 1964 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne baðlý olarak açýlan kütüphanecilik kürsüsü olmuþtur. Bunu 1972 yýlýnda Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve Ýdari * Genel Baþkan, Türk Kütüphaneciler Derneði. e-posta: kartalaf@yahoo.com

2 495 Görüþler / Opinion Papers Bilimler Fakültesi'nde kurulan Kütüphanecilik Bölümü izlemiþtir. Marmara Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü ise, Arþivcilik Bölümü adýyla, 1987 yýlýnda kurulmuþtur. Bölüm eðitimöðretim faaliyetlerine yýlýnda baþlamýþ ve bölümün Arþivcilik Bölümü olan adý, Yüksek Öðretim Kurulu Baþkanlýðý'nýn 29 Ocak 2002 tarihli kararý ile diðer üniversitelerin kütüphanecilik bölümleri ile birlikte, "Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü" olarak deðiþtirilmiþtir. Atatürk Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi bünyesinde yapýlandýrýlan Kütüphanecilik Bölümüne henüz öðrenci alýmý yapýlmamaktadýr. " Kamu üniversitelerindeki Kütüphanecilik ya da Arþivcilik bölümlerinin "Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü" olarak yeniden yapýlandýrýldýklarý bu dönemde, bir vakýf üniversitesi olan Baþkent Üniversitesi'nin Ýletiþim Fakültesi'nde, Yükseköðretim Kurulu'nun 8 Mart 2002 tarih ve 4675 sayýlý yazýsýyla kuruluþu onaylanan, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü'nün açýldýðý görülmektedir " (Çakýn, 2005: s. 19). Baþkent Üniversitesi ile birlikte halen beþ üniversitemizde kütüphanecilik eðitimi verilmektedir. Toplumsal Ýhtiyaçlar ve Kütüphanecilik Türkiye'de kütüphanecilik hizmetleri devletin bilgi/eðitim öðesine yaklaþýmý politikasý ya da politikasýzlýðý sonucu çeþitli sorunlarla karþýlaþmaktadýr. Ülkemizde her türdeki bilgi tüketim/üretim merkezlerinin eðitim, kültür ve bilim araþtýrma politikasýndaki yeri saptanmadýðý gibi kütüphane, dokümantasyon ve enformasyon hizmetleri açýsýndan gereksinmesinin neler olduðu bunlarýn nasýl karþýlanacaðý saðlýklý bir biçimde belirlenmiþ deðildir. Toplumla 'kütüphane kurumu' ve kütüphanecilik mesleði arasýnda organik bir iliþki oluþturulamadýðý için vatandaþlar genellikle böyle bir hizmetin eksikliði ya da yetersizliði konusuna yeterince duyarlý deðillerdir. Oysa kütüphanelerin kuruluþ amaçlarýnda, toplumun bilgi gereksinimlerini karþýlamak yatmaktadýr. Kütüphaneciler ise bu amacýn gerçekleþtirilmesi için bilgi arayan kullanýcýyla söz konusu gereksinimi yanýtlayabilecek bilgi kaynaklarýný en doðru ve en kýsa sürede ulaþtýrmak için vardýrlar. Kütüphanecilerin bu amaçla tarih boyunca üç temel iþlevi yerine getirdikleri gözlenmektedir (Tonta, 2000: s. 75): 1) Bilgi sistemlerini tasarlamak, kurmak ve kullanmak (kataloglama-sýnýflama sistemleri tasarlamak, belirli konularda kavramsal listeler (gömü, thesaurus), kaynakçalar hazýrlamak ve bunlarý kullanmak gibi), 2) Bilgi sistemlerini yönetmek (kullanýcý gereksinimlerini belirlemek, kaynak seçmek, düzenlemek, kullanýma sunmak ve bilgi hizmeti veren karmaþýk örgütleri yönetmek gibi) ve

3 Bir Disiplin Olarak Kütüphanecilik 496 3) Kullanýcýlarla bilgi kaynaklarý/bilgi sistemleri arasýnda "aracý" (intermediary) görevini üstlenmek (danýþma ve çevrimiçi tarama hizmetleri vermek gibi). Kütüphanecilik Eðitimi ve Yeniden Yapýlanma Yukarýda sýralanan iþlevler açýsýndan bakýldýðýnda kütüphanecilik mesleði, bilgi sistemleri tasarýmý, kurulmasý, yönetimi, yaþatýlmasý ve kullanýcýlarla bilgi kaynaklarý ya da bilgi sistemleri arasýnda baðlantý ya da etkileþim kurulmasý ile yakýndan ilgilidir. Bu baðlamda kütüphanecilik eðitimi veren okullar ders programlarýnda bilginin düzenlenmesi, bilgi sistemleri tasarýmý, bilgi eriþim, kullanýcýlarýn bilgi gereksinimlerinin karþýlanmasý ve bilgi hizmeti saðlanmasý, bilgi ekonomisi vb. gibi derslere yer vermektedirler. Halen beþ üniversitenin Bilgi ve Belge Yönetimi bölümlerinde verilen derslerden bazýlarý ve içerikleri þöyledir: Bilgi ve Belge Yönetimine Giriþ : Bilgi Yönetimi'nin bir disiplin ve meslek olarak anlamý, özellikleri ile kapsadýðý alt disiplinlerin içerikleri hakkýnda genel bilgilerin insanlýðýn tarihsel, kültürel, sosyolojik geliþmeleri ýþýðýnda ele alýnýp tartýþýldýðý ve bu baðlamda bilgi yöneticilerinin bireysel ve toplumsal yükümlülüklerinin gerek kuramsal gerekse ilgili bilgi merkezleri çerçevesinde uygulamadan getirilen örneklerle tanýtýlmaya çalýþýldýðý bir derstir. Bilgi Kaynaklarý ve Hizmetleri : Dersin amacý; öðrencilere basýlý ve elektronik ortamda yer alan tüm bilgi kaynaklarýný tanýtmak ve bu kaynaklar aracýlýðýyla nasýl ve ne tür bilgiye eriþileceðini öðretmek ve bilgi hizmetlerinin içine giren; belge saðlama ve deðerlendirme, profil hazýrlama, seçimli duyuru hizmetleri, tarama stratejisi oluþturma, hizmetlerin deðerlendirilmesi gibi temel konular iþlenmektedir. Bilginin Organizasyonu : Kayýtlý (basýlý ya da elektronik) ortamdaki her türlü bilginin düzenlenmesini konu alan bir derstir. Bu kapsamda konuya iliþkin terminolojiye, kataloglamanýn amaç, ilke ve öðelerine, konu ile ilgili standartlara (MARC, DUBLIN-CORE, META-DATA, AACR) kuramsal ve uygulamalý olarak yer verilir. Ýnternet ve Bilgiye Eriþim : Bu derste hem e-posta, ftp, web, arama motorlarý gibi temel Ýnternet araçlarýnýn kullanýmý, hem de Ýnternet aracýlýðýyla eriþilebilen bilgi kaynaklarýnýn (elektronik kitaplar ve dergiler, veri tabanlarý, dijital kütüphaneler vs.) kullanýmý öðretilmektedir. Ýnternet tarayýcýlarýnýn (Netscape,

4 497 Görüþler / Opinion Papers Ýnternet Explorer) kurulmasý, liste yönetimi, web arama motoru kurulmasý gibi konular üzerinde durulmakta, temel HTML bilgisi verilmekte ve öðrencilerin kendi web sayfalarýný hazýrlamalarý istenmektedir. Bilgi Gereksimi ve Kullanýcý Gruplarý: Dersin amacý; öðrencilere ilerde hizmet verecekleri kullanýcýlarý farklý özellikleriyle tanýtmak ve onlarýn bilgi gereksinimlerini karþýlayabilmek için gerekli bilgi ve beceriyi kazandýrmaktýr. Bu amaçla bilgi, bilgi türleri, bilgi kullaným özellikleri ve bilgi arama davranýþlarý konularýnýn iþlendiði derste, kullanýcý gruplarý tanýtýlmakta kullanýcý çalýþmalarý, önemi, tarihsel geliþimi, kullanýcý tatmini, nasýl ölçüleceði ve son kullanýcý kavramý konularý üzerinde durulmaktadýr. Sosyal Bilimlerde Araþtýrma Yöntemleri: Bu dersin temel amacý sosyal bilimlerde kullanýlan belli baþlý bilimsel araþtýrma yöntemlerini (deneysel yöntem, betimleme yöntemi, tarihi yöntem vd.) incelemek ve öðrencilerin belirli bir konu hakkýnda araþtýrma yapabilmeleri için gereken literatür bulma, veri toplama, verileri deðerlendirme, rapor yazma ve sunuþ tekniklerini uygulamalý olarak öðrenmelerini saðlamaktýr. Derste araþtýrma tasarýmý, kavramsallaþtýrma, operasyonelleþtirme, ölçme, örneklem seçme ve veri toplama yöntemleri üzerinde durulmaktadýr. Veri analizi ve rapor yazma için gereken bazý istatistik (SPSS for Windows) ve bibliyografik (EndNotes) yazýlým paketlerinin kullanýmý derste öðretilmektedir. Temel ve Uygulamalý Bilimlerde Bilgiye Eriþim: Temel ve uygulamalý bilimlerin özellikleri, alt alanlarý, alanýn özellikleri, kullanýcýlarýnýn tanýtýldýðý derste, özellikle fen ve teknik bilimleri alanýnda bilgi, bilgi kaynaklarý ve bunlara eriþim yöntemleri öðretilmektedir. Basýlý ve elektronik ortama kayýtlý bilgi kaynaklarý, belli baþlý bilgi saðlayýcýlarý, organizasyonlar, örgütler, özel sýnýflamalar ve konuyla ilgili yayýn yapan dernekler ve bunlardan bilgi saðlama þekilleri tanýtýlmaktadýr. Fen ve teknik alanlarýnda koleksiyon oluþturma ve deðerlendirme ve bu alanda var olan sorunlar ile çözüm yollarý öðretilmektedir. Medya ve Bilgi Yönetimi : Bu dersin amacý, öðrencilere, medya sektöründeki bilgi arama ve araþtýrma yöntemi ilke ve uygulamalarýný öðretmektir. Ders kapsamýnda medya örgütlerinin kurumsal ve ticari yapýlarý, medya araþtýrmacýlarý ve gazetecilerin bilgi gereksinimlerinin analizi, haber veri tabanlarýnýn kullanýmý, Ýnternet araç ve kaynaklarýnýn medyada kullanýmý, grafik-resim-görüntü ve küpür arþivlerinin düzenlenmesi ve medyayý ilgilendiren mevzuat gibi konular ayrýntýlý olarak ele alýnýr. Veri Tabanlarý ve Çevrimiçi Tarama : Dersin amacý; elektronik ortamda kayýtlý bilgiyi tanýtmak ve bu bilgiye eriþim için gerekli bilgi ve becerinin öðrenciye

5 Bir Disiplin Olarak Kütüphanecilik 498 kazandýrýlmasýný saðlamaktýr. Veri tabaný türleri, özellikleri, CD ortamýnda, çevrimiçi saðlayýcýlar ve aðlar aracýlýðýyla eriþilecek bilgi kaynaklarýnýn tanýtýldýðý derste, elektronik ortamdan bilgi saðlamada bilgi merkezlerinin yapmasý gerekenler, tarama sonuçlarýnýn deðerlendirilmesi, servis saðlayýcýlarýn kýyaslanarak birbirlerine göre avantaj ve dezavantajlarýnýn ölçülmesi ve son kullanýcý özellikleri üzerinde durulamaktadýr. Veri Tabaný Yönetim Sistemleri: Ýliþkisel Veri Tabaný Yönetim Sistemlerine (VTYS) giriþ dersidir. Derste veri tabaný tasarýmý ile ilgili kavramlar, veri tabaný uygulamalarý için sorgu dilleri (SQL) ve veri tabanlarý ile ilgili yönetimsel konular (güvenlik, tutarlýlýk, iþletim, yaþatým, vd.) üzerinde ayrýntýlý olarak durulmaktadýr. Kütüphane ve bilgi merkezlerinde karþýlaþýlan bilgi depolama ve eriþim ile ilgili sorunlarý çözmek için VTYS'nin kullanýmý öðretilmekte ve öðrenciler ticari bir iliþkisel VTYS yazýlýmý kullanarak kendi veri tabanlarýný tasarlamakta (iþlevsel tanýmlama, veri modeli, veri tabaný ve kullanýcý arabirimi tasarýmý) ve kurmaktadýrlar. Sistem Analizi: Bu derste yönetimde "sistem" kavramý tüm yönleriyle incelenmekte, sistem düþüncesi, genel sistem kuramý, sistemin çevresi ve bileþenleri ve sistem geliþtirme yaþam döngüsünü gözden geçirilmektedir. Sistem analizi, veri toplama ve sistem tanýmlama, karar modelleri, proje yönetiminde kullanýlan yapýsal tasarým araçlarý (iþ akýþ çizelgeleri, GANTT, HIPO, vd.), sistem kurma ve deðerlendirme süreçleri hakkýnda bilgiler verilmektedir. Derme Geliþtirme : Dersin amacý; her tür bilgi merkezine, her tür ortamda kayýtlý (basýlý, elektronik vb.) bilginin seçimi ve saðlanmasý ile ilgili politikalarýn oluþturulmasý, ölçütlerin saptanmasý ve gerekli iþlemlerin yürütülmesine iliþkin öðrencilere bilgi ve beceri kazandýrmaktýr. Bilgi Eriþim Ýlkeleri: Bu dersin amacý basýlý ve elektronik ortamdaki metin ve çoklu ortam türü bilgilerin aranmasý ve bu bilgilere eriþimle ilgili kuram ve yöntemleri incelemektir. Derste entelektüel ve otomatik dizinleme ve sýnýflama yöntemleri eriþim etkinliði yönünden karþýlaþtýrýlmakta; dizinleme, soru cümlesi oluþturma ve sonuçlarý sýralama için kullanýlan Boolen ve olasýlýkçý yaklaþýmlar gözden geçirilmekte; eriþim etkinliði ölçüleri ve bu ölçüler kullanýlarak yapýlan bilgi eriþim deneyleri irdelenmekte ve söz konusu etmenlerin bilgi eriþim sistemleri tasarýmý açýsýndan önemi vurgulanmaktadýr. Web Tasarýmý : Bu dersin amacý Ýnternet'i en iyi düzeyde kullanmak, Ýnternet aracýlýðýyla içerik sunmak ve bu içeriði yönetmek için gerekli becerileri öðrencilere kazandýrmaktýr. Web sayfasý tasarýmýndaki temel öðeler, temel ftp, sunucu

6 499 Görüþler / Opinion Papers ve HTML komutlarý ve fonksiyonlarý, tablolarýn, görüntülerin Ýnternet ortamýna aktarýlmasý için tarayýcýlarýn kullanýlmasý, bilgilerin çeþitli formatlarda web ortamýna aktarýlmasý vb. gibi konular derste aðýrlýklý yer tutmaktadýr. Öðrenciler grup olarak yaptýklarý bir proje aracýlýðýyla web ortamýndaki bilgilerin düzenlenmesini ve yönetimini öðrenmekte, kendi ilgi duyduklarý alanlarda web sayfalarý tasarlamaktadýrlar. Derste Ýnternet ortamýnda kullanýlan daha yeni iþaretleme (mark-up) dillerine (XML) de deðinilmektedir. Belge Yönetimi: Bu dersin amacý, "belge", "belge yönetimi" ve "belge yönetim programý" kavramlarýný incelemek, organizasyonlarda oluþturulan raporlar, talimatlar, formlar ve dosyalar gibi belge türlerinin düzenlenmesi ve hizmete sunulmasýna yönelik teknik ve yöntemlerin öðretilmesidir. Belgelerin düzenlenmesi ve hizmete sunulmasýnýn yaný sýra, "önemli belgeler"e uygulanacak iþlemler, belgelerin "kýymetlendirilmesi", alýkonulmasý, "depolanmasý", "arþivlenmesi" ve olasý felaketlere yönelik planlama, zarar gören belgelerin tekrar kazanýlmasý ve elektronik ortamda belge yönetimi konularý da ders kapsamýnda ele alýnacaktýr. Bilgi Teknolojisi Yönetimi: Bu derste önce bilgi merkezlerinde kullanýlan belli baþlý bilgi teknolojileri ve otomasyon sistemleri tanýtýlmakta, daha sonra da bilgi teknolojilerinin kullanýmý ile ilgili yönetimsel bir bakýþ açýsý kazandýrýlmaya çalýþýlmaktadýr. Bilgi teknolojisi ile ilgili konularda karar verme durumunda kalan öðrencilerin, donaným ve yazýlým seçimi ve deðerlendirilmesi, bilgi teknolojisi ile ilgili hizmetlerin planlanmasý ve kurulmasý ve bu süreçlere yönelik yönetimsel konular (personel, eðitim, denetim, güvenlik, yaþatým, vd.) hakkýnda bilgilendirilmesi amaçlanmaktadýr. Dizinleme ve Öz Hazýrlama : Dizinleme ve dizinleme teknikleri, pre-coordinate ve post-coordinate dizinleme sistemleri, doðal ve denetimli dillerin karþýlaþtýrýlmasý, öz ve öz hazýrlamanýn ilkeleri kuramsal ve uygulamalý olarak ele alýnýr. Ayrýca dizinleme ile ilgili paket programlarýn tanýtýmý ve kullanýmý saðlanýr. Araþtýrma Yöntemleri: Gerek niteliksel gerekse niceliksel sosyal araþtýrma, iletiþim alanýnda çalýþanlarýn baþarýsýný garantileme konusunda tartýþmasýz çok önemlidir. Bu derste örgencilerle, kendisi de bir sosyal bilim alaný olan "iletiþim"de, belli zamanlarda, belli kültürel koþullanmalarda ve koþullarda olan insanlarýn durum, gereksinim, taleplerini saðlýklý ve gerçekçi bir biçimde ortaya çýkartmak üzere, gerek niceliksel gerekse niteliksel araþtýrma, deðiþik boyutlarý, bakýþ açýlarý ve yöntemleri ile anlatýlmakta ve tartýþmaya açýlmaktadýr. Kuþkusuz bu kadar geniþ bir yelpazeyi kucaklayan kütüphanecilik mesleði bilgisayar mühendisliði, biliþsel bilimler, iletiþim bilimleri, bilgi teknolojileri,

7 Bir Disiplin Olarak Kütüphanecilik 500 bilgi sistemleri, yönetim ve sibernetik gibi diðer alanlarla yakýn bir iliþki ve iþbirliði içinde olmak durumundadýr. Kýsa bir süre önce ülkelerin geliþmiþlik düzeyleri sanayileþmedeki baþarýlarý ile ölçülürken, 21. yüzyýlda ülkelerin geliþmiþlik düzeylerini belirleyen baþlýca öðe, ülkelerin bilgi üretimi ile üretilen bilginin teknolojik geliþmelere dönüþtürme becerileri ile ölçülmektedir. Uygarlýk sürecinin her aþamasýnda, toplumsal geliþme ve yaþam için önemli olan bilgi artýk stratejik bir konuma gelmiþtir. Buckland, bilgi sözcüðünün üç temel kullanýmý olduðunu öne sürmekte ve bunlarý þöyle sýralamaktadýr (Buckland, 1991: s. 1): a- "Süreç olarak bilgi" (information - as - process) b- "bilgi olarak bilgi" (information - as - knowledge) c- "nesne olarak bilgi" (information - as - thing) Bilginin genel özelliði soyut olmasýdýr. Ancak soyut olan bilgi iletilmek üzere tanýmlanmalý ve mesaj haline getirilmelidir. Bilginin iþlenerek farklý formlara dönüþtürülmesine "bilgi iþleme" (information processing), bilgi iþlemede kullanýlan araçlara ise "bilgi teknolojisi" denmektedir (Tonta 2001: s. 199). Teknolojideki geliþmeler, özellikle Ýnternet'in geliþimi, bilginin üretilmesinde ve yayýmlanmasýnda kolaylýklar saðlamýþtýr. Enformasyon teknolojisindeki hýzlý geliþme, üretim için her türlü bilgi akýþýný hýzlandýrýp kolaylaþtýrdýðý gibi zaman ve mekan kullanýmýnda saðladýðý avantajlarla, üretimde etkinlik ve verimlilik artmýþtýr. Bilgi çaðýnýn en önemli özelliði yeni bilgilerin çok hýzlý bir þekilde üretilmesi ve iletilebilmesidir. Üretilen bilginin derlenerek denetim altýna alýnmasý, kütüphanecilik ve bilgi iþlem metotlarýyla kullanýma hazýr hale getirilen bilginin ekonomik, toplumsal ve bilimsel geliþmelere katkýsý daha da önem kazanmýþtýr. Hýzla büyüyen bilgi, aranýlan bilgiye ulaþmada bazý zorluklarý da beraberinde getirmiþtir. Bilgi üretmek ve yaymak için kullanýlanteknolojinin; bu bilgiyi bulmak, süzmek, düzenlemek ve özetlemek için bir yöntem geliþtirmesi kaçýnýlmaz olmaktadýr. Bilgi toplumunda, sorunlarýn da bilgiye dayalý olarak çözüleceði gerçeðinden hareketle; bilgi kaynaklarýna eriþme, bu kaynaklar arasýnda yer alan çeþitli bilgilerden gereksinim duyduklarýný seçme, seçilen bilgileri gereksinimler doðrultusunda düzenleme ve yorumlama, edinilen bilgiyi saklama ve istenildiðinde onlara yeniden eriþim saðlamalarý gerekecektir (Çakýn, 2000: ss. 4-5). Çakýn (2000)'ýn yukarýda belirtmiþ olduðu bu faaliyetler kütüphanecilerin mesleki bilgilerine gereksinim duyulan çalýþma alanlarýdýr ki bu baðlamda

8 501 Görüþler / Opinion Papers üniversitelerin kütüphanecilik eðitimi veren, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümleri ders programlarýný bu çerçevede yeniden yapýlandýrmýþlardýr. Sonuç Yukarýdaki deðerlendirmelerden de anlaþýlacaðý üzere, kütüphanecilik mesleði ve dolayýsýyla kütüphanecilik eðitim programlarý bir yandan bilgisayar, iletiþim, Ýnternet vb. gibi alanlardaki teknolojik geliþmelere uyum saðlamaya çalýþýrlarken, öbür taraftan da diðer mesleklerden gelen rekabete yanýt vermeye çalýþmaktadýrlar. Ayný zamanda ekonomik ve toplumsal yaþamda bilginin stratejik öneminin artmasýyla birlikte oluþan yeni bilgi gereksinimlerini karþýlamaya çalýþmaktadýr. Kaynakça Buckland, M. (1991). Information and Information Systems. New York: Green Wood Press. Çakýn, Ý. (2005). Cumhuriyet'ten Günümüze Bilgi Profesyonellerinin Eðitiminde Baþlýca Geliþmeler. Türk Kütüphaneciliði, 19 (1), 7-24 Çakýn, Ý. (2000). Bilgi Profesyonellerinin Eðitiminde Yeniden Yapýlanma: Hacettepe Üniversitesi Örneði. Türk Kütüphaneciliði, 14 (1), 3-17 Tonta, Y. (2000). "Türkiye'de Kütüphanecilik Eðitiminin Yeniden Yapýlanmasý." Türkiye'de Kütüphane ve Enformasyon Biliminin Kurumsal Geliþimi: Ý.Ü. Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü'nün Kuruluþunun 36. Yýlý Anýsýna Düzenlenen Sempozyum Bildirileri (11-12 Mayýs 2000, Ýstanbul) içinde (s ) Yay. Haz. Aysel Yontar. Ýstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneði Ýstanbul Þubesi, Tonta, Y. (2001). Bilgi Eriþim Sorunu. 21. Yüzyýla Girerken Enformasyon Olgusu: Ulusal Sempozyum Bildirileri, Nisan 2001, Hatay içinde (s ). Yay. Haz.. Tülay Fenerci ve Oya Gürdal, Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneði, 2001.