VIII. Çözüm OrtaklığıPlatformu Risk Yönetim Teknikleri ve Vergilendirme Emtia Fiyat Riski Yönetimi 22 Aralık PwC Business School

Transkript

1 VIII. Çözüm OrtaklığıPlatformu Risk Yönetim Teknikleri ve Vergilendirme Emtia Fiyat Riski Yönetimi 22 Aralık 2009

2 İçerik Emtia Fiyat Riskinin Tanımı Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Piyasa ve Enstrümanlar

3 Emtia Fiyat Riskinin Tanımı Emtia Fiyat Hareketleri ve Fiyat Tahmininin Zorluğu Emtia Endüstriyel Girdi Fiyat Endeksi- Aylık Fiyat Emtia riski firmalar açısından giderek artan bir öneme sahip olmaya başlamıştır Emtia fiyatlarının volatilitesi, firmaların finansal hedeflerine ulaşmalarında engelleyici özelliğe sahiptir. 0 Aralık 94 Aralık 95 Aralık 96 Aralık 97 Aralık 98 Aralık 99 Aralık 00 Aralık 01 Aralık 02 Aralık 03 Aralık 04 Aralık 05 Aralık 06 Aralık 07 Aralık 08 - Firmaların kar ve satıştahmini yapmalarınıengelleyici olmaktadır; Tanım: Emtia Endüstriyel Girdi Fiyat Endeksi, Endeks değeri 2005 = 100, Tarımsal girdi ve Metal Fiyatlarısepeti Kaynak:IMF - Firmaların satışpolitikalarında esneklik olmadığıdurumlarda ise sürdürülebilir büyüme yaşanamamaktadır. Slide 3

4 Emtia Fiyat Riskinin Tanımı Riskten Korunma Uygulaması( Hedging ) Hedging uygulamasının ekonomik tanımı: Hedging, fiyat riskinin azaltılmasıveya yok edilmesi için alınan pozisyondur Firmanın karşıkarşıya olduğu risk azaltılır veya elemine edilebilir. Risk ikinci bir tarafa transfer edilebilir. Hedging uygulamasının ana amacı, firmanın kar/zarar tablosundaki emtia fiyat değişimlerinden kaynaklıoynaklıkların en aza indirilmesi olmalıdır.! Hedging uygulamasıpiyasadaki fiyat hareketlerinden yararlanarak ek gelir! elde etmek olmamalıdır. Slide 4

5 Emtia Fiyat Riskinin Tanımı Emtia Fiyat Riski Hedging Ön Koşulları İlgili emtia ürününün fiyat hareketleri sonucu şirketin karlılığıdoğrudan etkilenmektedir, Emtianın fiyat etkisi (firmanın ürünlerinin maliyetinde) tanımlanabilmektedir, Hedging yapılmasınıolasıkılan enstrümanlar finansal piyasalarda mevcuttur ve bu piyasalar likittir, Risk yönetimi şirket yönetim sürecinin (hammadde alımı, satışfiyatının belirlenmesi gibi) bir parçasıolarak faaliyet göstermektedir, Hedging enstrümanların değerleri finansal bilançolara yansıtılabilecektir. Slide 5

6 Emtia Fiyat Riskinin Tanımı Emtia Fiyat Riskinin Yönetimi Sırasında karşılaşılan Kısıtlar Fiyat hareketleri yönetimi için uygulanacak türev enstrümanlarının alım-satımı sırasında karşılaşılacak kısıtlar aşağıdaki gibidir: - Tecrübe eksikliği - (Türev enstrümanlarıile daha evvel işlem yapmamışolmak) - Likit olmayan piyasa enstrümanları(lme hacimsiz ise) - Kontrolsüz alım satım işlemleri (iç denetim mekanizmasının olmayışı) - Baz riski (hedge enstrümanıfiyatıile) - Karşıtaraf riski (kredi riski) - Taşınan korunma amaçlıtürev pozisyonlarının doğru şekilde hesaplanmış piyasa değeri ( fair value ) pek çok defa zamanlıbir şekilde raporlanmamaktadır Slide 6

7 Emtia Fşyat Riskinin Tanımı Neden Emtia Fiyat Riski Yönetimi? Gelir/gider oynaklığınıkontrol etmek : - Finansal sonuçlarıetkileyen faktörleri doğru şekilde değerlendirmek - Gelirlerde meydana gelebilecek sürprizlerinden kaçınmak Sermayeyi etkin şekilde dağıtmak: - Sermaye dağıtımıve değer yaratma arasındaki bağın doğru kurulması - Firma düzeyinde sermaye kullanımınıoptimize etmek Karar alma sürecini hızlandırmak: - Riskin gerektiği yerlerde inisiyatif alarak yönetilmesi - Karar alma süreçlerine risk algılamasınıdahil etmek - Geçmişyerine gelecekteki fiyat tahminlerinin yer aldığıstratejik planlama sürecinin oluşturulması/geliştirilmesi Slide 7

8 Emtia Fiyat Riskinin Tanımı Emtia risk yönetiminde, risk yönetimi teknikleri konusunda firmaların koordinasyon ve bilgi eksikliği olduğu görülmektedir. Emtia fiyat riski genellikle operasyonel birimlerde tedarik fonksiyonu ile birlikte yönetilmeye çalışılmaktadır (üretim bölümleri, hammadde alım bölümü). Tahmini risk tutarıölçümü üretim planlamasından çok günlük fiyat hareketine göre şekillenmektedir. Hammadde fiyat riski için, sofistike risk yönetimi teknikleri yerine fiziksel spot piyasalardaki fiyat bilgisine dayanılarak karar alınmaktadır. Birincil risk yönetimi aracıdikey entegrasyon ve satıcıtarafından belirlenen ileriye dönük alım anlaşmalarıola gelmiştir. Türev enstrümanlarıkullanılmamaktadır. Risk tutarıyönetimi programlarıkısa vadeli bütçe dengesi, alım satım fiyatıhedefleri ve/veya piyasa fırsatlarıüzerine odaklanmaktadır. Slide 8

9 Emtia Riskinin Tanımı Emtia fiyat riski yönetimi konusunda değişik şirketlerde aşağıdaki sorunlara sıkça rastlanılmaktadır Alım-satım sürecinde hammadde vadeli fiyat eğrisinin kullanılmaması, Kısa vadeli spot fiyatlarının sürekli olarak takip edilip, uzun vadeli trendlerin etkisini azaltıcıbir hedge programının hayata geçirilmemişolması, Finansal tablolardaki oynaklığın ölçülmemesi veya bu konuda herhangi bir çalışmanın yapılmamışolması, Risk yönetimi programlarının kısa vadeli hedeflere ve piyasa fırsatlarına yönelmesi, Merkezi risk yönetimi altyapısıve tecrübesinin kurumda mevcut olmaması, Riskten korunma işlemlerinin etkinliğinin ölçülmemesi, Geçmişte yaşanılan türev enstrümanıpozisyon kayıplarının uzun vadeli koruma programıuygulamalarınıhayata geçirilmesinde psikolojik bir engel teşkil etmesi. Slide 9

10 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Emtia risk yönetimi aktivitelerinin gerçekleştirilmesi için, firmalar mevcut yönetişim, organizasyon, strateji, süreç ve altyapıkonularına dikkate almalıdır Mevcut yönetişim ve organizasyon yapısının geliştirilmesi Risk tutarının doğru şekilde tanımlanmasıve hesaplanması Emtia risk yönetimi altyapısı Politika ve prosedürlerin oluşturulması Risk yönetimi dahilindeki personelin eğitilmesi Stratejinin ve etkin risk yönetimi süreçlerinin oluşturulması Risk yönetimi ile ilgili raporlamaların anlaşılır ve kapsamlıbir şekilde oluşturulması Güvenilir bir veri kaynağıve entegre bir sistem altyapısı oluşturulmalıdır. Firmanın risk iştahına göre belirlenmişrisk limitleri ve kontroller oluşturulmalıdır. Slide 10

11 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Risk Yönetimi Karar Süreci Tanımlanan risklerin gelir, gider ve kar marjına olan etkisi hesaplanmalıdır Faaliyet kararlarına olan etkisi belirlenmelidir (Risk mapping) - Satın alma - Üretim - Finansman - Yatırım bütçesi - Borçluluk Firma risk iştahıbelirlenmeli ve sayısallaştırılmalıdır (emtia gider kaleminin toplam maliyetlerdeki payının %20 yi geçmemesi gibi) Riskten korunma uygulamasının asıl amacıbelirlenmelidir (Fiyatların yükselmesine rağmen maliyetlerin belirli bir marj içerisinde sıkıştırılmasıgibi) Slide 11

12 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Hedging stratejisinin oluşturulması Emtia Hedging Stratejisi aşağıdaki hususlarıdikkate almalıdır : - Hedging ile koruma altına alınan risk/emtia - Kurumun mevcut risk iştahı(tercihi) - Olasıhedging enstrümanları - Risk tutarlarının belirlenmesi - Hedging oranı - Hedging vadesi (hedge ile koruma altında alınan süre) - Kontrol altına alınan risk tutarı hedging uygulaması Slide 12

13 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Stratejinin oluşturulmasırisk Yönetimi Süreçlerinin hepsinde doğrudan kurumun seçimlerini belirlemelidir. Risk Yönetimi Süreçleri Risk Tanımlaması Risk Takibi Risk Politikası Risk Analizi Riskin Sayısallaştı rılması Riskin kontrol edilmesi Slide 13

14 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Risk Yönetimi Açısından Önerilen Yapı Strateji Risk Yönetiminin firmanın genel stratejisi ile uyumlu olması gerekmektedir Strateji Süreç Riskin tanımlanması, analiz edilmesi, yönetilmesi, izlenmesi ve raporlanmasıile ilgili resmi ve resmi olmayan süreçler oluşturulmalıdır raporlama izleme tanımlama Identify Risk Yönetimi süreci analiz Çözüm Altyapı Firma, risk yönetimi stratejisi ve süreçlerini uygulamak için organizasyonel olarak yeterli bir yapıya ihtiyaç duymaktadır Bilgi ve veri Teknoloji Organizational Teknoloji Politika ve prosedürler Slide 14

15 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Geliştirilmişemtia risk yönetimi programıiçin gerekli olan çerçeve oluşturulmalıdır. Riskten korunma stratejisi amacıve alım satım aktiviteleri arasındaki bağı kuvvetlendirmek adına formülize edilmelidir, Tüm risklere konu olan verilerin tanımlanması, toplanması, bir araya getirilmesi ve analiz edilebilmesi için birleşik süreçlerin oluşturulmasıgerekmektedir, Tüm türev alım satımlarımevcut onaylanmışprosedürler ve politikalar çerçevesinde merkezi birim içerisinde belirlenen belli bir grup tarafından yapılmalıdır, Arka ofis süreci hataların en aza indirilmesi ve bilinçli/bilinçsiz uygunsuz işlemlerden kaçınılmasıiçin standardize edilmelidir, Emtia risk yönetimi ile ilgili politika ve prosedürler dokümante edilmeli ve tüm ilgili personel ile paylaşılmalıdır, Yönetim raporlamasırisk tutarıpozisyonunu, politika uyumluluğunu ve tüm risk aktivitelerini kapsamalıdır. Slide 15

16 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Detaylıfaaliyet süreçleri oluşturulmalıve oluşturulan emtia risk yönetimini programınıdestekler nitelikte organizasyonel değişiklik gerçekleştirilmelidir Risk tanımlaması Stratejinin gelişimi Alım satımın gerçekleştiril mesi Arka ofis süreçleri Raporlama ve izleme Risk resmi olarak dokümante edilmektedir Risk tutarının hesaplanmasında kullanılan veri kaynakları tanımlanmakta ve oluşturulmaktadır Risk tutarının hesaplanmasında kullanılan metotlar geliştirilmektedir Her bir risk tutarının büyüklüğü hesaplanmaktadır Firmanın strateji ve amaçlarına doğrultusunda emtia risk yönetimi politikası oluşturulmaktadır Risk iştahıve risk toleransı hesaplanıp politikada dokümante edilmektedir Riskten korunma araçları, kapsama seviyesi ve periyodu tanımlanmaktadır Stratejiyi hayata geçiren araçlar oluşturulmalıdır Strateji sahibi belirlenmekte ve politikada dokümante edilmektedir Alım satım işlemlerinin yönetilmesi için araçlar oluşturulmaktadır ( Alım satım belgesi gibi) Yetkilendirilmişalım satım personeli belirlenmeli ve karşıtaraf bilgilendirilmektedir Her bir alım satım personeli için alım satım limiti belirlenmelidir Riskten korunma işlemi onay prosedürü, alım satım işleminden ayrı tutulmalıdır Karşıtaraf ile alım satım mutabakatıoluşturulmaktır Alım satım ödemeleri, mahsuplaşmalar, muhasebeleştirme, mutabakat ve kredi hesabının korunması süreçleri detaylandırılmaktadır Muhasebe uygulamalarına karar verilmektedir Eğer gerekiyor ise IAS 39 dokümantasyonu oluşturulmaktadır Görevler ayrılığıilkesi uygulanmaktadır. Performans yönetimi raporlarıyönetim, yönetim kurulu ve finansal raporlama için taslak olarak oluşturulmaktadır Emtia risk yönetimi için sorumlu yönetim belirlenmeli ve politikaya yazılmaktadır Emtia risk yönetişimi güçlendirilmeli ve dokümante edilmelidir Slide 16

17 Önerilen Risk Yönetimi Yapısı Organizasyon Yapısı Etkin risk yönetimi, ön ofis (front office), orta ofis (middle office) ve arka ofis (back office) arasında görevler ayrılığıilkesinin uygulanmasıile gerçekleşebilir. Ön ofis Orta ofis Arka Ofis Alım-satım işleminin gerçekleştirilmesi Limit aşımısırasında doğru aksiyonların alınması Alım satım belgesinin tamamlanması Alım satım pozisyonlarının ve risk tutarlarının takibinin yapılması Bağımsız alım satım limit kontrolü ve risk yönetimi operasyonları Kredi riski tutarlarının izlenmesi ve yönetimi Piyasa fiyatıüzerinden değerleme ve risk hesaplaması Değerleme ve risk hesaplaması yaklaşımları Vadeli eğim eğrisi ve volatilite verisinin doğrulanması Alım satım pozisyonlarıve risk hesaplama raporlaması İzleme, raporlama ve istisna yönetimine uyum Alım satım onayı Kontrat yönetimi Muhasebeleştirme Performans yönetimi ve raporlama IAS 39 şartları Etkinlik testi ve dokümantasyon Slide 17

18 Piyasa ve Enstrümanlar Riskten korunma uygulamasına konu olan alım satım işlemlerine dikkate alınmasıgerekli riskler nelerdir? OTC Karşıtaraf riski Hedge pozisyonu açısından kullanılabilirlik Yatırım bankalarıile çalışma zorlukları Baz riski Organize Vadeli Piyasalar (LME, NYMEX) Likidite Baz riski Vade uyuşmazlığı Sürekli takip Slide 18

19 Piyasa ve Enstrümanlar Emtia swapları Tanım ve Özellikler Tanım Sabit fiyat swaplarıfirmanın belli bir dönem ve hacim için emtia fiyatlarını sabitlemesini sağlar Swap bir finansal işlemdir: Fiziksel teslimat yapılmamaktadır. Böylece, firmanın fiziksel teslimat içeren kontrat yapılır ise, ilgili finansal işlem sayesinde fiyat değişikliklerinden firma etkilenmez. Avantajlar Firma fiyat değişimlerinden (artış/azalış) korunmuşolacaktır. Firma belli bir hacim ve periyot için ilgili ürün için hangi fiyattan satacağınıve alacağınıbilecektir. Riskler Firma her ne kadar fiyat değişimlerinden etkilenilmese de fiyatın kendi lehine değişmesi ile oluşan durumdan kazanç elde edemeyecektir. Gerç ekleşen fiyat Karşıtaraf Fiyat farkınıöder Riskten korunma yok Riskten korunma var Olasıkazanç Olasıkayıp Swap Fiyatı Karşıtaraf Fiyat farkınıalır Piyasa fiyatı Slide 19

20 İletişim Bilgilerimiz Kaan H. Aksel, Kıdemli Müdür Tel: e-posta: Slide 20

21 VIII. Çözüm OrtaklığıPlatformu Risk Yönetim Teknikleri ve Vergilendirme Riskten Korunma Muhasebesi ( Hedge Accounting ) 22 Aralık 2009

22 İçerik Özet Riskten Korunma Muhasebesi için gerekli koşullar Riskten korunma konulu kalemler ve riskten korunma araçları Riskten Korunma İlişkileri

23 Özet Özet Hedge muhasebesi uygulanabilir ama iyi bilgi birikimi ve dokümentasyon gerekir Kesinlikle geçmişe yönelik uygulanamaz Zararlarısaklama veya ötelemenin bir yolu değil, seçilen riskin ileriye dönük kar veya zarar tüm volatilitesinden korunmaktır Mali tablolarda volatiliteyi engeller eğer risk yönetim politikalarıile uyumlu ve tutarlıuygulanırsa muhasebe hilesi değildir. Etkinlik testi her raporlama dönemi ve hedge işlemi başında yapılmalıdır Türevler hedging enstrümanıbile olsalar her zaman gerçeğe uygun değerleri ile değerlenirler Gerçeğe uygun değer risklerinden korunma muhasebesinde riskinden korunulan kalemin muhasebesi değişmekte ve tutarlar kar zarara yansımakta Nakit akışriskinden korunma muhasebesinde etkin kısım sermaye altında nakit akışıgerçekleşene kadar bekletilmekte ve nakit akışile aynızamanda kar zarara gitmekte Slide 23

24 Özet Özet Hedge muhasebesi uygulanabilir ama iyi bilgi birikimi ve dokümentasyon gerekir Kesinlikle geçmişe yönelik uygulanamaz Zararlarısaklama veya ötelemenin bir yolu değil, seçilen riskin ileriye dönük kar veya zarar tüm volatilitesinden korunmaktır Mali tablolarda volatiliteyi engeller eğer risk yönetim politikalarıile uyumlu ve tutarlı uygulanırsa muhasebe hilesi değildir. Etkinlik testi her raporlama dönemi ve hedge işlemi başında yapılmalıdır Türevler hedging enstrümanıbile olsalar her zaman gerçeğe uygun değerleri ile değerlenirler Gerçeğe uygun değer risklerinden korunma muhasebesinde riskinden korunulan kalemin muhasebesi değişmekte ve tutarlar kar zarara yansımaktadır Nakit akışriskinden korunma muhasebesinde etkin kısım sermaye altında nakit akışı gerçekleşene kadar bekletilmekte ve nakit akışile aynızamanda kar zarara gitmektedir Slide 24

25 Riskten Korunma Muhasebesi için gerekli koşullar Riskten Korunma Muhasebesi için gerekli koşullar Şirket in Risk Yönetim Stratejisi ve Politikalarıile uyum Formal Dokumentasyon Zorunluluğu Risk yönetim strateji ve amaçları Hedge in tipi Hedge edilen risk Hedge edilen kalem Hedge enstrümanı Hedge işleminin etkinliğinin testi için kullanılacak yöntem İleriye dönük Geriye dönük Yüksek etkinlik beklentisi & Etkinliğin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi Slide 25

26 Riskten Korunma Muhasebesi için gerekli koşullar Etkinlik Testi Hedge işleminin ileriye dönük ve geçmişe yönelik olarak yüksek etkinliği var İleriye dönük test İşlemin başlangıcında X Her raporlama tarihinde X VE Geçmişe yönelik test X Slide 26

27 Riskten Korunma Muhasebesi için gerekli koşullar Etkinlik testleri için kullanılabilecek yöntemlere örnekler Kritik şartların aynıolması Nominal tutarlar Finansal riskten korunma konusu kalem (Hedged item) Finansal riskten korunma aracı (Hedging instrument) Para birimi USD USD Vadeler Dolar offset metodu Finansal riskten korunma konusu kalemin makul değer değişimi Finansal riskten korunma aracının makul değer değişimi y = -0.95x Regresyon analizi Fairvaluechangeonhedgeditem Fair value change on hedging instrument Slide 27

28 Riskten korunma konulu kalemler ve riskten korunma araçları Finansal riskten korunma konusu kalemler Olabilir Tek bir işlem veya bakiye FX riski Vadeye Kadar Elde Tutulacak Varlıklar Faiz ve diğer riskler Olamaz Kendi hisse değeri Benzer işlem veya bakiyeler Türev finansal araçlar Bir işlem veya bakiyenin belirli bir kısmı Riskin bir kısmı Net pozisyon Finansal araçlar Slide 28 Finansal olmayan araçlar

29 Riskten korunma konulu kalemler ve riskten korunma araçları Finansal riskten korunma araçları Olabilir: Saklıtürev araçlar dahil tüm türev enstrümanlar Sadece FX riski için türev olmayan işlem ve bakiyeler Türev araçların belirli bir yüzdesi Olamaz: Net yazılmışopsiyonlar FX riski hariç diğer riskler için türev olmayan araçlar Türev araçların bir kısmı x x x Slide 29

30 Riskten Korunma İlişkileri 3 Tür Hedge İlişkisi Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Nakit akış Riskinden Korunma Net Yatırım Riskinden Korunma English / French Dictionary Slide 30

31 Riskten Korunma İlişkileri 3 Tür Hedge İlişkisi Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Gerçeğe uygun değer değişimlerinin etkilerine maruz kalmak Belirli bir risk ile ilişkilendirilebilir olmak Kayıtlıvarlıklar, borçlar ve muhasebeleştirilmemişkesin taahhütler Sabit faizli finansal varlıklar/borçlar Yabancıpara varlıklar/borçlar Emtea (gerçeğe uygun değer değişim riskini haiz) Hisse senetleri (yatırım olarak) Kesin taahhütler Slide 31

32 Riskten Korunma İlişkileri Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Muhasebesi Yabancıpara uzun vadeli kredi Kar/Zarar Yabancıpara ile yapılmış operasyonel kiralama sözleşmesinden alacaklar Kar/Zarar Etkin olmayan kısım Slide 32

33 Riskten Korunma İlişkileri Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Örnek US$ Kira Alacakları(kesin taahhütler 36 Ay XYZ A.Ş. Bank US$ Banka kredisi 3 yıl vadeli (kademeli olarak geri ödemeli) XYZ A.Ş. 3 yıl vadeli 90 milyon US$ kredi almışve bu tutarla bir araç filosu satın almıştır. Kur riskinden korunmak amacıile Şirket filo kiralama sözleşmelerini US$ olarak yapmışve bu çerçevede filo kiralama 36 ay süresince 90 milyon US$ kira alacağınısözleşme ile garanti altına almıştır. Kredi geri ödemesi aylık kira alacaklarıile uyumlu olarak düzenlenmiştir. Slide 33

34 Riskten Korunma İlişkileri 3 Tür Hedge İlişkisi Nakit akış Riskinden Korunma Nakit akışlarında dalgalanmalara maruz kalmak Belirli bir risk ile ilişkilendirilebilir olmak Kayıtlıvarlıklar, borçlar ve gerçekleşme olasılığıyüksek tahmini işlemler Değişken faizli finansal varlıklar/yükümlülükler Gerçekleşme olasılığıyüksek tahmini işlemler Yabancıpara riskine sahip muhasebeleştirilmemişkesin taahhütler Slide 34

35 Riskten Korunma İlişkileri Nakit akış Riskinden Korunma Muhasebesi Riskten korunma aracının gerçeğe uygun değer değişimleri (riskten korunma muhasebesine konu olan risk ile ilişkili olarak) Etkin kısım Etkin olmayan kısım Sermaye Kar / zarar EBITDA!!! Slide 35

36 Riskten Korunma İlişkileri 3 Tür Hedge İlişkisi Net Yatırım Riskinden Korunma English / French Dictionary Yabancıoperasyonların çevirim riskinden korunma Yabancıoperasyondaki net yatırım tutarı içinde sayılabilecek sermaye benzeri tutarlarda dahildir Nakit akışriskinden korunma ile benzer muhasebe kayıtları Geri dönüşüm yabancıoperasyonun çevirim farklarının geri dönüşümüne bağlı Slide 36

37 Riskten Korunma İlişkileri Hedge ilişkisini sona erdirme Hedging enstrümanı satılır, itfa eder veya vadesi gelirse Hedge muhasebesi için gerekli şartlar karşılanamazsa (dokümentasyon, etkinlik testi ) Hedge ilişkisi yeniden tanımlanır veya sona erdirilirse (yönetim kararı) Sona erdirme işlemleri ileriye dönük olarak işlem görürler (geçmişte bir hata yapılmadıysa) Slide 37

38 Riskten Korunma İlişkileri Özet Hedge muhasebesi uygulanabilir ama iyi bilgi birikimi ve dokümentasyon gerekir Kesinlikle geçmişe yönelik uygulanamaz Zararlarısaklama veya ötelemenin bir yolu değil, seçilen riskin ileriye dönük kar veya zarar tüm volatilitesinden korunmaktır Kar zarar da gereksiz volatilite oluşmasınıengeller eğer risk yönetim politikalarıile uyumlu ve tutarlıuygulanırsa muhasebe hilesi değildir. Etkinlik testi her raporlama dönemi ve hedge işlemi başında yapılmalıdır Türevler hedging enstrümanıbile olsalar her zaman gerçeğe uygun değerleri ile değerlenirler Gerçeğe uygun değer risklerinden korunma muhasebesinde riskinden korunulan kalemin muhasebesi değişmekte ve tutarlar kar zarara yansımakta Nakit akışriskinden korunma muhasebesinde etkin kısım sermaye altında nakit akışı gerçekleşene kadar bekletilmekte ve nakit akışile aynızamanda kar zarara gitmekte Slide 38

39 İletişim Bilgilerimiz Mehmet Yetgin, Kıdemli Müdür Tel: e-posta: Slide 39

40 VIII. Çözüm OrtaklığıPlatformu Risk Yönetim Teknikleri ve Vergilendirme Vergi Uygulamaları 22 Aralık 2009

41 İçerik Yasal çerçeve ve Vergi Mevzuatı Genel bakış Vergi mevzuatındaki dikkat edilmesi gereken hususlar

42 Yasal çerçeve ve vergi mevzuatı genel çerçeve Yasal çerçeve İlgili mevzuatlar: SPK, Bankacılık, kambiyo mevzuatı, Kambiyo mevzuatındaki sınırlandırmalar geçerli mi (sadece kıymetli maden veya döviz banka ile yapılmalı) Vadeli işlem ve opsiyon dahil her türlü türev alım satımıspk tarafından yetkilendirilmişaracı kurum tarafından yapılır Slide 42

43 Yasal çerçeve ve vergi mevzuatı genel çerçeve Vergi Mevzuatı Vergi mevzuatında yerel kurallar net değil ve yeterli açıklık yok gri alanlar fazla Amerika ve İngiltere hariç diğer ülkelerde de benzer durumlar söz konusu Otoritelerin yaklaşımıbelirsiz ve gri alanlarda net bir görüşleri mevcut değil Geçtiğimiz senelerde bu konuda bazı adımlar atıldıama halen yetersiz (geçici 67 ve taslak tebliği) Slide 43

44 Vergi mevzuatında dikkat edilmesi gereken hususlar Kurumlar vergisi açısından ekonomik gerçeklik Ticari faaliyetin sürdürülmesi ile alakalımı? Riskten korunmaya konu olan emtia şirketin ana faaliyetleri ile alakalı mı? Riske maruz olan tutar ile riskten korunma sağlanan tutar birbiri ile eşleşiyor mu? Bu sorulara evet ise kurumlar vergisi açısından gelir / gider olarak dikkate alınabilir Slide 44

45 Vergi mevzuatında dikkat edilmesi gereken hususlar Diğer vergi konuları Değerleme Net bir düzenleme şu an mevcut değil Eskiden verilen muktezalara göre kanunen kabul edilmeyen gider veya indirilecek gider olarak dikkate alınmasıöneriliyor Taslak tebliğde bu doğrultuda görüş vermişdurumda Slide 45

46 Vergi mevzuatında dikkat edilmesi gereken hususlar Diğer vergi konuları Tevkifat Tevkifat olacak mı? Hangi şartlarda olur karşıtarafın niteliği (yurtdışıveya yurt içi banka, benzeri finans kuruluşu, finansal olmayan kuruluş) Aracılık var mı? Aracılıktan ne anlaşılmalı Slide 46

47 Vergi mevzuatında dikkat edilmesi gereken hususlar Diğer vergi konuları KDV, BSMV KDV? ( hizmet var mı, odenen bedel bir hizmet midir. Mal teslimimidir. Hangi durumlarda olabilir) BSMV Karşıtaraf yurtiçi banka ise %5 BSMV olabilir- yansıtma? Nakdi uzlaşma vs fiziksel teslim Slide 47

48 Vergi mevzuatında dikkat edilmesi gereken hususlar Diğer vergi konuları Damga vergisi? Temel prensip bütün yazılıve imzalısözleşmeler 0.75% damga vergisine tabi bazıistisnalar mevcut örneğin bankalar arasında/ bankaların aracı oldugu, bankaların taraf oldugu türev sözleşmeler Slide 48

49 İletişim Bilgilerimiz BarışYalçın, Müdür Tel: e-posta: Slide 49

50 Sorularınız? All rights reserved. refers to the network of member firms of International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of LLP (US).