TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ

Transkript

1 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ...1 Piyasalar yine karıştı... Merkez'den dövize müdahale Merkez, ABD değil Avrupa dan korkuyor faiz indirimli iki senaryo hazır tutuyor S&P nin başında edebiyatçı var tartışması çıktı Obama: Biz Amerikayız, notumuz hep AAA ydı, yine öyle olacak Çin'de enflasyon rekora koşuyor Geithner in not istifası Obama dan döndü, S&P geri adım sinyali verdi Dünya borsaları Almanya kadar eridi, kayıp 3.4 trilyon dolar oldu Almanya, kurtarma fonu fazla büyümez dedi, kafalar karıştı Sanayide tatmin eden yüzde 6.7 üretim artışı ERDAL SAĞLAM Merkez yaptığını anlatmaya çalışıyor ama... MİLLİYET GAZETESİ...11 Avrupa Merkez Bankası'ndan geri adım S&P'ye soruşturma açıldı Türkiye de 6 ayda 130 şirket evliliği oldu TAV: Medine Havalimanı için en yüksek teklifi verdik Çağlayan: Kriz dış ticareti etkileyebilir Kayıtdışı ile mücadele stratejisi masaya yatırıldı Türkiye nin iki senaryosu hazır Dünya Merkel ve Fed kilitlendi Trichet sahaya bazuka ile indi ABD nin notu tekrar kırılabilir GÜNGÖR URAS MB, Gerekirse faizi indiririz, piyasaya TL ve döviz veririz diyor YAMAN TÖRÜNER Merkez Bankası ne yaptığını biliyor SABAH GAZETESİ...19 Dünya yangın yeri Merkez'den dövize müdahale Erdemir'de gecekondu tesis Dünya borsaları 11 ayın en düşüğünde Devler Afrika'da safariye çıktı Sonera'nın Genel Kurul iptaline mahkemeden ret İŞKUR dolar satıyor Altın uçtu, petrol düştü SÜLEYMAN YAŞAR Amerikan ekonomisini bu defa savaş batırdı ŞEREF OĞUZ Panik yapan bedelini öder RADİKAL GAZETESİ...26 Piyasalarda depremin artçısı sürüyor Sen kalbimde hep AAA'sın Küresel ekonomi yavaşlayacak ABD'nin notu İMKB'yi çarptı TOBB ve Diyanet işbirliği yaptı MAHFİ EĞİLMEZ Küresel krize geri dönüş SEYFETTİN GÜRSEL Erdem Başçı'nın iyimserliği FATİH ÖZATAY Nasıl anlatmalı? GÜVEN SAK Para politikası her derde deva değildir DÜNYA GAZETESİ...35 Yurtdışı toparlanıyor, İMKB negatif ayrışıyor 'Not düşüşü ticareti etkilemez' Altında yeni zirvemerkez, döviz faizini düşürdü Osman AROLAT Başçı, piyasalara yön gösteriyor

2 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ Piyasalar yine karıştı... Kredi derecelendirme kuruluşu S&P'nin, ABD'nin kredi notunu düşürmesi sonrası piyasalardaki sert hareket devam ediyor. Güne yukarda başlayan İMKB 100 Endeksi daha sonra gelen sert satışla yüzde 5 geriledi. Sabah saatlerinde 1.80'i gören dolar/tl, Merkez'in müdahalesiyle 1.76'ya kadar düştü, arkasından 1.78 TL'ye hareketlendi. Altın ise dolarla yeni rekorunu kırdı. Küresel piyasalardaki satış dalgasına rağmen günün sürprizi İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'ndan geldi. İMKB 100 Endeksi güne önceki kapanışa göre yaklaşık yüzde 0.2 yükselerek başladı, sonrasında devam eden alımlarla 52 bin 873 puana kadar çıktı. Bu yükselişte özellikle ABD cephesinden gelen ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) piyasayı rahatlatmaya yönelik kararlar alacağına yönelik beklentiler etkili oldu. 50 BİN PUANIN ALTINA GELDİ Ancak borsadaki bu bahar havası fazla uzun sürmedi. Saat itibariyle başlayan satışlar endeksi bir anda 50 bin puan sınırına, arkasından da altına indirdi. Borsa saat itibariyle yüzde 5 kayıpla 49 bin 600 puana geriledi. Endeks böylece 26 Şubat 2010'dan beri ilk defa 50 puanın altına gerilemiş oldu. Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay, piyasaların açılışta yaşanan sert düşüşlerin ve pozisyon değişimlerinin ardından biraz soluklandığını söyledi. 52 bin-52 bin 500 bandından borsaya alış geldiğini söyleyen Uskuay, şunları söyledi: "Ama bu bir dönüş hareketi değil, tepki alımı. Merkez Bankası'nın bugünkü kararı da piyasayı etkilemiş olabilir. Hareketin devamı için 54 bin 500'leri örmemiz lazım, ancak o zaman bin bandına hareket edebilir. Ancak ben orta vadede 46 bin olan hedefimi koruyorum. Kurlarda ise bir yükseliş beklemiyorum. Merkez'in attığı son adımlar bu beklentimizi güçlendiriyor" dedi. KÜRESEL ÇAPTA DÜŞÜŞ SÜRDÜ Dün küresel çapta merkez bankalarının açıkladığı tahvil alım ve likidite sağlama taahhütlerine rağmen tansiyonu düşmeyen piyasanın ateşini, ABD Başkanı Barack Obama'nın konuşması da dindirmedi. Obama her ne kadar, dün akşamki konuşmasında piyasalar ABD'nin 'AAA olan notuna hala inanıyor... ABD hala notu AAA olan bir ülke' dese de, ABD borsaları 2008 yılından beri en sert düşüşlerini yaşadı. S&P 500 Endeksi günü 2008 yılından beri en hacimli ve sert düşüşüyle yüzde 6.6 değer kaybıyla kapatırken, Dow Jones Sanayi Endeksi'nde yüzde 5.5, teknoloji endeksi Nasdaq'da da yüzde 6.9'luk değer kaybı yaşandı. ASYA'DA SON ANDA ALIM GELDİ ABD borsalarının ardından çöküş Asya piyasalarında da devam etti. Ancak seans sonuna doğru gelen adımlarla endeksler gün içinde gördükleri en dip noktada oluşan kayıplarının yaklaşık yarısını geri aldı. Japonya'da Nikkei 225 Endeksi yüzde 1.7 gerilerken, Hong Kong Borsası yüzde 3.1, Çin'de de Şangay Borsası yüzde 0.04 düşüş sergiledi.

3 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ MERKEZ'DEN DOLARA MÜDAHALE DOLAR VE EURO HAREKETLİ Olumsuz hava kur tarafında da etkili olurken, dolar, yen ve euro karşısında geri çekildi. Euro/dolar paritesi 1.42'nin üzerinde hareket ederken, kur tarafındaki hareketin içerideki ilk yansıması da sert oldu. Lira Asya piyasalarında sert düşüş yaşadı. Dolar/TL yüzde 2'yi geçen yükselişle 1.8'i aşarken, Euro/TL de yüzde 2.2'lik artışla 2.56'ya yaklaştı. Ancak daha sonra gelen satışlar ve Merkez Bankası'nın likiditeyi artırmak için dolarda borç verme faizini yüzde 5.5'ten yüzde 4.5'e, euroda ise yüzde 6.5'ten, yüzde 5.5'e indirmesiyle lira yeniden değer kazandı. Karar sonrası dolar/tl 1.76'ya, euro/tl ise 2.51'e gelmesine rağmen daha sonra yeniden bozulan havayla dolar/tl , euro/tl ise seviyesinden işlem görüyor. ALTIN YENİ ZİRVESİNDE Piyasalardaki olumsuz hava yine güvenli liman olan altın yatırımcısının yüzünü güldürdü. Altının onsu 1,772 doları görerek tarihi rekorunu yeniledi. Altın şu anda da yüzde 2'yi aşan değer kazancıyla seviyesinden işlem görüyor. PETROL GERİ ÇEKİLİYOR Petrol ise yatırımcıların son gelişmeler ve verilerden sonra küresel ekonomideki toparlanma yönünde artan endişeleri nedeniyle değer kaybetmeye devam ediyor. ABD tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 3'lük düşüşle 79 doların altında bulunuyor. Brent petrolün fiyatı yüzde 4 lük düşüşle, 99 dolara gerileyerek uzun süre sonra yeniden 100 doların altına geldi. GÖZLER FED'DE Yatırımcıların gözü bugün ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yapacağı toplantıda olacak. Piyasalar, ikinci dip tartışmalarının arttığı ve finansal piyaslarını risk almaktan kaçındığı dönemde Fed'in üçüncü parasal genişleme programı (QE3) yönünde adım atacağına odaklanacak. EKK TOPLANIYOR İçeride de bugün Ekonomi Koordinasyon Kurulu Başbakan Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında toplanacak. Toplantıda son gelişmelerin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri ve olası önlemlerin görülmesi bekleniyor. Merkez'den dövize müdahale Merkez Bankası, dövizde yaşanan hareketliliğe müdahale etti. Banka, dolar için borç verme faiz oranını yüzde 5.5'den yüzde 4.5'e, euro için de yüzde 6.5'den yüzde 5.5'e indirdi. Merkez'in açıklamasının ardından TL olan dolar/tl kotasyonları seviyesine geriledi.

4 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ PİYASALARIN ATEŞİ SÖNMÜYOR Royal Bank of Scotland ın gelişmekte olan ülkelerden sorumlu analisti Tim Ash, Merkez Bankası nın döviz cinsinden borç verme faizlerini düşürmesinin, piyasadaki dolar likiditesini güçlendirmek adına atılan bir adım olduğu belirtti. Merkez Bankası'ndan yapılan duyuruda ise "Önümüzdeki dönemde de döviz piyasasına ilişkin gelişmeler yakından takip edilecek, gerekli görülen önlemler gereken zamanda alınmaya devam edilecektir" denildi. Merkez, ABD değil Avrupa dan korkuyor faiz indirimli iki senaryo hazır tutuyor Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, piyasalara ABD nin not indiriminden daha çok Avrupa nın izleyeceği politikaların önemli olduğunu belirterek, hazırladıkları iki senaryoda da faiz indirimine yer verdiklerini açıkladı. Korkulduğu gibi döviz kurlarına etkisi olmaz diyen Başçı, bu kez erken harekete geçme avantajına sahip olduklarını vurguladı. EURO Bölgesi ndeki borç krizine ABD nin not indiriminin eklenmesi nedeniyle haftaya gergin başlayan piyasalara Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, Her türlü senayoryomuz hazır, faiz indirimi silahını kullanırız mesajı verdi. ABD için O kadar tedirgin olacak bir şey yok, oradaki durum çözmesi daha kolay diyen Başçı, Avrupa daki gelişmelerin önemine dikkat çekti. Başçı, NTV/CNBC-e ortak yayında ve Bloomberg HT de son gelişmelerle ilgili soruları yanıtlarken, mali disiplinin Türkiye yi olumlu ayrıştıracak bir faktör olduğunu vurguladı. ABD deki sorun çözülür ABD konusunda o kadar tedirgin olacak bir şey yok, oradaki durum çözmesi daha kolay, Avrupa ya odaklanmak lazım diyen Başçı, şu değerlendirmeyi yaptı: Euro Bölgesi ndeki borç krizine ABD de yaşananlar da eklenince piyasalar gerilimli bir dönemden geçiyor. Bu bir kamu borç sürdürülebilirliği problemi. Şimdiye kadar gelişmekte olan ülkelerin kamu borcu sorun olmuştu. Fakat gelişmiş ülkelerin başına böyle bir şey gelmediği için bir uzmanlık yok. Buradaki problemler o kadar hızlı gelişen problemler ki bir günlük gecikmeyi bile kaldıramıyor. Avrupa yı izliyoruz Avrupa daki problem riskli ve gelişmeler akut ifadeleriyle Avrupa daki borç krizini değerlendiren Başçı, İspanya ve İtalya faizleri hızlı arttı. Daha sonra ardarda gelişmeler oldu. Avrupa Merkez Bankası da sürpriz bir şekilde genişlemeci politikaya geçti. Merkez Bankamız 21 Temmuz toplantısında hızlı hareket etti dedi. Para Politikası Kurulu nun (PPK) bir dizi karar aldığı geçen haftaki toplantısının, Avrupa nın adım atmakta gecikmesinden kaynaklandığını söyleyen Erdem Başçı, Piyasalar AB nin aldığı tedbirlerden tatmin olmuş değil. Avrupa Merkez Bankası nın açıklaması, İspanya ve İtalya Merkez Bankasının yaptığı açıklamalar çok önemli diye konuştu. Kurda korkulan olmaz FED in bugünkü toplantısında tahvil alıp almayacağını izleyeceklerini belirten Başçı, Avrupa daki sorunlar, bizi de senaryo analizlerine itti. Her ikisinde de yapılacak ortak şey faizde indirime gitmek. Fakat zorunlu karşılıklar açısından farklı. Şu anda avantajımız çok daha erken harekete geçmek. Lehman Brothers krizinde bir ay sonra harekete geçmiştik. Faiz indirimi opsiyonu açık. Şartlara bağlı olarak bunlar değerlendirilir. Korkulduğu, ürküldüğü gibi döviz kurlarında etkisi olmaz. Her iki yönde de faiz aracını kullanabilecek durumdayız.

5 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ A senaryosu: Erken çözüm KÜRESEL sorunlara erken çözüm bulunur. Risk iştahı artar. Gelişmekte olan ülke paraları değer kazanır, kur düşer. Türk Lirası da değer kazanır. Emtia fiyatlarında artış olabilir. TL deki değer kazanma baskısını azaltmak üzere politika faizlerinde ölçülü bir indirime gidilebilir. Bu senaryoda Merkez Bankası, zorunlu karşılıklarda yavaşlatıcı yönde hareket eder. Ancak bu adımların bankalara maliyet getirici olmamasına dikkat edilir. B senaryosu: Geç çözüm KÜRESEL ekonomik sorunlara geç ya da tatminkar olmayan bir çözüm bulunur ya da bulunamayabilir. Bu durumda risk iştahındaki bozulma daha da kötüleşir. Ekonomik durgunluk riski artar. Türk Lirası da bir miktar değer kaybı yaşayabilir. Türbülansın devam etmesi durumunda Merkez Bankası da, faizlerde ölçülü indirime gider. Bu doğrultuda, zorunlu karşılık oranlarında da kademeli bir şekilde indirime devam edilir. 60 milyon dolar sattı, Gerekirse artar mesajı verdi MERKEZ Bankası, dün 60 milyon dolarlık döviz satışı yaptı. Gelen teklifin 165 milyon dolar olduğu döviz satış ihalesinde oluşan en yüksek, en düşük ve ortalama fiyatlar sırasıyla , ve lira oldu. Merkez in döviz satışına başladığı 5 Ağustos tan bu yana sattığı tutar 110 milyon dolar olurken Başkan Erdem Başçı, para piyasalarına şu mesajları verdi: 70 milyon dolar olur Eğer piyasada Türk Lirası ihtiyacı duyulursa onu şu anda kolaylıkla sağlayabiliriz. Haftalık repo ihalelerinin artırılması yoluyla piyasanın likidite ihtiyacını hatta daha fazlasını bile sağlayabiliriz. Gerekli olursa tutar 70 milyon dolar olabilir. 3 kanaldan döviz Döviz tarafından düzenli döviz satım ihaleleri ve yabancı para zorunlu karşılıklar ile ilgili indirimler yapılabilir. Bankaların bizden alabileceği bir haftalık döviz likiditesi faizleri düşürme imkanımız mevcut. Dövizde 3 kanaldan döviz likiditesini sağlayabiliriz. Altyapı hazır şimdi ne zaman yapacağımızı izleyip göreceğiz. Rezerv para değişmez Mevcut rezerv politikamıza devam ediyoruz, doların rezerv para statüsünü kaybetmesini gerektirecek bir şey yok. Durgunluk ihtimali yüksek değil cari açık hızla iyileşir CARİ açığın azaltılmasında alınan önlemlerin başarılı olduğunu savunan Başçı, temmuz ayı rakamlarının açıklanmasıyla, cari açıkta aylık bazda azalmaların görüleceğini belirtti. Başçı, Cari açığın sürdürülebilirlik seviyesi konusunda Merkez Bankası nın bir görüşü var. Yüzde 9 cari açığın sürdürülebilir seviyeye indirilmesi konusunda politika yapıcıları arasında görüş birliği var dedi. Piyasalar küresel satış dalgasından etkileniyor PİYASALARIN, Merkez Bankası nın aldığı son kararları yavaş yavaş anladığını belirten Erdem Başçı, kur ve İMKB ye ilişkin şunları söyledi: Yalnız bu ortam, öyle bir ortam ki hiçbir taş yerine oturamaz, biraz karışık. Küresel satış dalgası içerisindeyiz şu anda. Orada şöyle bir mekanizma

6 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ çalışıyor. Neden Türkiye deki varlıklar fiyatları bozuluyor. Mesela kur neden olması gereken yerin üzerine doğru hareket ediyor, neden diğer varlıklar, İMKB olması gerekenin çok altına düşüyor diye soracak olursanız, bu küresel satış dalgasının bir yansıması sonuçta. S&P nin başında edebiyatçı var tartışması çıktı ABD nin AAA olan kredi notunu AA ya düşüren S&P nin Genel Müdürü John Chambers, bir anda dünyanın en çok konuştuğu yöneticilerden biri oldu. ABD nin notunu ilk indiren yönetici olarak finans tarihine geçen Chambers ın, eğitim durumu da ayrı bir tartışma konusu açtı. Chambers ın ekonomi eğitimi almamış olması, ABD nin not indirimi ile ilgili yaşanan 2 trilyon dolar hesaplama hatası tartışmasına yeni bir boyut kazandırdı. Sanat ağırlıklı Grinell Üniversitesi nden mezun Chambers ın, edebiyat alanında master yaptığı hiç bir zaman ekonomi eğitimi almadığı kaydediliyor. Chambers ise, ABD nin gelecekte notunun düşürülme olasılığının 3 te 1 olduğunu söyleyerek tartışmalara farklı bir noktadan yaklaştı. Chambers, Gelecek altı ile 24 ayda ABD ekonomisine ilişkin koşullar değişmez, ABD nin mali pozisyonu daha da kötüleşir ya da siyasi tıkanıklık artarsa, kredi notunun indirilmesi olasılığını üçte bir oranında görüyoruz. Chambers, ABD nin kredi notunun yeniden AAA ya yükselmesi için Washington da daha fazla uzlaşmanın yanı sıra en sonunda federal borcun ekonomideki payının düşmesi ve istikrarın gerektiğine işaret etti. Obama: Biz Amerikayız, notumuz hep AAA ydı, yine öyle olacak ABD Başkanı Barack Obama, kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor s un (S&P) ABD nin kredi notunu AAA dan AA ya düşürmesiyle başlayan global dalgalanmanın ardından ilk kez dün sessizliğini bozdu. Beyaz Saray da bir basın toplantısı düzenleyen Obama, ekonomik politikalara vurgu yapmadan, not düşürme kararını önemsiz karşıladığnı ve ülkenin sorunlarının çözümünün önündeki en büyük engelin Washington daki politik istek eksikliği olduğunu söyledi. Üstü örtülü şekilde çalkantıdan Cumhuriyetçileri sorumlu tuttu. Toplantıya doğrudan not indirimi kararıyla ilgili görüşlerini belirterek başlayan Obama kararın ne anlama geldiğini şöyle yorumladı: Bu, bizim borcumuzu ödeme kabiliyetimizden şüphe duyulmasından çok, bir ay devam eden bir kavganın ardından, politik sistemimizin hareket kabiliyetinden şüphe duyulmasındandır. Piyasalar yükselir ve düşer. Ama bu Amerika Birleşik Devletleri. Bazı kuruluşlar ne derse desin, biz her zaman 3A olmuş ve her zaman da 3A olacak bir ülkeyiz. Dünya bize inanıyor S&P nin söz konusu kararının borç sorunun acilen çözümlenmesinde yeni bir ruh vereceği umduğunu kaydeden Obama, ekonomi sorunlarının aşılabileceğini fakat siyasi iradenin gerektiğini kaydetti. Obama, Küresel piyasalarda kredi notumuzun hala AAA olduğuna inanılıyor. Bu konuda ben ve dünya yatırımcıları hem fikirdir şeklinde konuştu.

7 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Çözülebilecek sorunlar Büyüyen borcu kontrol altına almak için ihtiyaç duyulan tek şey, liderlerin ortak anlayış ve uzlaşma bilinci sergilemesidir diyen Obama, S&P nin kararının en azından Kongre ye borç sorunlarının çözümünün aciliyet gerektirdiğini hatırlatacağını umduğunu söyledi. Ancak not düşürme kararını önemsiz karşılasa da Bu bizim sorunumuz olmadığı anlamına gelmiyor diyen Obama şöyle konuştu: ABD nin dengeli bir yaklaşıma ihtiyacı olduğunu görmek için bir derecelendirme kuruluşuna ihtiyacımız yoktu. Tıkanıklık yapıcı değil. Bizim sorunlarımız aslında hemen çözülebilecek sorunlar. Çin'de enflasyon rekora koşuyor Çin'de enflasyonun ana göstergesi olan Tüketici Fiyatı Endeksi'nin Temmuz ayı itibarıyla yıllık bazda yüzde 6,5 olduğu bildirildi. Ulusal İstatistik Bürosu'nun açıklamasında, enflasyon oranının son 37 ayın en yüksek seviyesine çıktığı belirtildi. Şinhua ajansının haberinde, bunun küresel likiditenin kötüleştiği koşullarda hükümeti güç duruma soktuğu ifade edildi. Enflasyon oranı Haziran ayında yüzde 6,4 olarak açıklanmıştı. Çin'de yüksek enflasyonun ana nedeni olarak gıda fiyatlarındaki yükseliş gösteriliyor. Gıda fiyatları Temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,8 artarken, domuz eti fiyatındaki artış yıllık bazda yüzde 57;yi buldu. Ulusal İstatistik Bürosu, toptan satışlardaki enflasyonun hesaplandığı Üretici Fiyatı Endeksi'nin ise geçen ay yıllık bazda yüzde 7,5;e çıktığını açıkladı. Geithner in not istifası Obama dan döndü, S&P geri adım sinyali verdi Tarihinde ilk kez kredi notunun düşmesi nedeniyle haftayı gergin açan ABD de de, Hazine Bakanı nın istifası gündeme geldi. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, Standart and Poors un (S&P) kredi notunu kırmasının bilgi eksikliğinden kaynaklandığını savunmakla birlikte istifasını sundu. Ancak, ABD Başkanı Barack Obama istifayı kabul etmedi. Bu arada haftasonu boyunca aldığı not indirimi kararını savunan S&P ise, dün geri adım sinyali verdi. S&P, ABD nin bütçe açığını azaltması ve vergi reformunda aşama kaydetmesi durumunda ülkenin negatif olarak belirlediği görünümünü durağan a çevirebileceğini açıkladı. Geithner, ABD televizyonlarına yaptığı değerlendirmede, S&P gerçekten korkunç bir karar vergi ve temel ABD bütçe matematiği konusunda hayret verici bir bilgi eksikliği sergiledi. Sanırım bu bütçe anlaşmasından tam anlamıyla yanlış bir sonuç çıkardılar dedi. Dünya borsaları Almanya kadar eridi, kayıp 3.4 trilyon dolar oldu ABD nin kredi notunun ilk kez kırılması piyasalarda deprem etkisi yarattı. Tüm dünya borsalarında ciddi kayıpların yaşandığı haftanın ilk gününde Avrupa daki endekslerde yüzde 5 i aşan, ABD de de yüzde 7 ye varan sert düşüşler gerçekleşti. Küresel borsaların kaybı 29 Temmuz dan bu yana 3.4 trilyon doları buldu Güne Asya borsalarının moral bozukluğuyla başlayan piyasalara, yetkililerin yatırımcı güvenindeki çöküşü engelleme çabaları

8 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ yetmedi. Japonya da Tokyo Borsası nın temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi haftanın ilk işlem gününde yüzde 2.18 azalarak 9 bin 97 puandan kapandı. Asya da ayrıca Çin de Şanghay Borsası nda SE Composite Endeksi yüzde 3.79 ve SE Endeksi yüzde 3.78, Tayland Borsası yüzde 1.39, Hindistan Borsası yüzde 2.63, Singapur Borsası yüzde 3.70, Güney Kore Borsası yüzde 3.82, Endonezya Borsası yüzde 1.82, Hong Kong Borsası yüzde 1.82 ve Tayvan Borsası yüzde 3.82 değer kaybetti. Avrupa çakıldı Piyasalardaki olumsuz hava Avrupa borsalarının da büyük kayıplarla kapanmasına yol açtı. Avrupa nın en büyük 300 şirketini kapsayan FTSEurofirst 300 Endeksi ise yüzde 3,4 oranında değer kaybederek 942,15 puana geriledi ve Ağustos 2009 dan bu yana en düşük seviyeyi gördü. FTSEurofirst 300 Endeksi geçen hafta yüzde 10 ve bu yıl şimdiye kadar yüzde 16 değer kaybetti. Londra Borsasında FTSE-100 Endeksi yüzde 3.39 değer kaybederek 5.068,95 puandan günü kapattı. FTSE Endeksi böylece 7 Temmuz 2010 dan bu yana en düşük seviyesinden kapanmış oldu. Frankfurt Borsasında Dax Endeksi yüzde 5.02 azalarak 5.923,27 puandan ve Paris Borsası nda Cac 40 Endeksi yüzde 4.68 düşerek 3.125,19 puandan günü tamamladı. İtalya da Milano Borsasında FTSE MIB Endeksi yüzde 2.43, İspanya da Madrid Borsasında IBEX 35 Endeksi yüzde 2.44, Portekiz de PSI Endeksi yüzde 3.13, Hollanda da AEX Endeksi yüzde 4.38, İsviçre de Zürih Borsası yüzde 3.95 oranında ve Rusya da Moskova Borsasında MICEX Endeksi yüzde 5.50 değer kaybetti. Yunanistan da Atina Borsası da yüzde 6 düşerek Ocak 1997 den bu yana en düşük seviyeden kapandı. Wall Street tepetaklak S&P nin kararından sonraki ilk işlem gününde ABD borsalarına panik satışlar damgasını vurdu. Dünya borsaları ile birlikte hareket eden Wall Street te yüzde 7 lere varan düşüşler yaşandı. Dün en büyük kaybın yaşandığı piyasa olan ABD de New York borsasının amiral gemisi olarak kabul edilen Dow Jones endeksi yüzde 5.5 oranında düşerek 11 bin puanın altında kapandı. Geçen yıl ekim ayından bu yanaki en büyük gerilemenin görüldüğü Dow Jones endeksi puanla günü tamamlarken, S&P 500 endeksi yüzde 6.6 oranındaki düşüşle 2008 global krizinden bu yana ki en büyük kaybını gördü. 6.9 oranında inen Nasdaq endeksi puan ile kapandı. Kanada nın Toronto Borsası da yüzde 4.4 oranında düştü. Brezilya Sao Poulo Borsası ise yüzde 8 kayıpla kapandı. 3.4 trilyon kayıp Dünyada gelişmiş ve gelişmekte olan 49 ülke borsasının hesaplandığı MSCI Tüm Dünya Endeksi yüzde 3.3 gerileyerek, Eylül 2010 dan bu yana en düşük seviyesine indi. Küresel borsaların kaybı 29 Temmuz dan bu yana 3.4 trilyon doları buldu. Bu rakam Almanya nın gayri safi yurtiçi hasılasına (GSYH) eşit. Almanya, kurtarma fonu fazla büyümez dedi, kafalar karıştı Ekonomi çevrelerinin önemsediği gelişmelerden biri Almanya nın Avrupa Finansal İstikrar Fonu na (EFSF) ilişkin tavrı oldu. Almanya Ekonomi Bakanı Philipp Roesler, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jose Maunel Barroso nun birliği kurtarma fonu olarak anılan 440 milyar Euro luk Avrupa Finansal İstikrar Fonu nun (EFSF) büyütülmesi çağrılarından Alman kamuoyunun duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ise, İtalya ve İspanya nın bütçe açıklarını azaltma ve rekabet edebilirliklerini düzeltme planlarından memnuniyet duyduklarını bildirdi. İki lider, 21 Temmuz da karar verildiği gibi Avrupa Finansal İstikrar Fonu nun (EFSF) etkinliğinin düzeltileceğini ve esnekliğinin uygun koşullarla bağlantılı olarak yükseltildiğini ifade etti. Almanya Hükümet Sözcüsü Chirstoph Steegmans da, EFSF nin büyütülmesi konusunda

9 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ortak bir karar olmadığını hatırlatarak, EFSF olduğu büyüklünde kalmalı dedi. Almanya EFSF nin en büyük garantörü olarak 440 milyar Euro büyüklüğün en az 4 te birini sağlayan ülke konumunda Sanayide tatmin eden yüzde 6.7 üretim artışı Sanayi üretimi haziranda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.7 artarken, takvim etkisinden arındırılmış üretimdeki artış yüzde 6.9 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerien göre, haziranda geçen yılın aynı ayına göre, sanayinin alt sektörlerinden madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 2.2 azalırken, imalat sanayindeki artış yüzde 7.5, elektrik, gaz, buhar, iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe de yüzde 4 arttı. İmalat sanayi alt sektörlerine bakıldığında, haziran itibariyle yıllık üretim artışında ilk sırayı yüzde 28.1 ile mobilya sektörü aldı. Sanayi üretimi, geçen yılın aynı ayına göre, ocakta yüzde 19, şubatta yüzde 13.9, martta yüzde 10,2, nisanda yüzde 8,8, mayısta ise yüzde 8 artmıştı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, yüzde 6.7 lik artışın küresel ekonomi şartları da dikkate alındığında, oldukça tatmin edici bir rakam olduğunu söyledi. Ergün, yıl sonunda yüzde 7 civarında bir büyüme gerçekleşeceğine inandığını belirterek, Dünyada yeni bir kriz çıkıp çıkmayacağı tartışmalarına fazla zaman ayırmaya gerek yok. Türkiye ekonomisi son derece sağlam, krize en hazır ekonomilerden biri dedi. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük de, yüzde 6.7 lik oranın sanayi üretimindeki artış eğiliminin bir miktar hız kesse de devam ettiğine işaret ettiğini belirtti ve Genişletici bir politika değişikliğine gidildiğini görmekteyiz. Rekabet gücünü artıracak önlemlerle de desteklendiği takdirde bu üretim açısından ümit verici dedi.

10 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ERDAL SAĞLAM Merkez yaptığını anlatmaya çalışıyor ama... MERKEZ Bankası Başkanı Erdem Başçı dün iki TV kanalına birden çıkarak, geçen hafta aldıkları önlemleri kamuoyuna ve piyasalara açıklamaya çalıştı. Sanıyorum bugün de anlatma çabalarına devam edecek. Kamuoyunun Merkez Bankası Başkanı nı anlayıp anlamadığını bilmiyoruz ama piyasaların çok yakından takip ettikleri bu açıklamaların ardından gösterdiği tavırlar, en azından Başçı nın piyasaları dün de, pek ikna edemediğini gösteriyordu. Piyasalar şunu anladılar ki; ekonomi yönetimi gerçekten bir ekonomik daralmadan korkuyor, durgunluk olmaz diyor ama belli ki bu senaryoya oynuyor. Piyasalar Merkez Bankası nın bu analizini ve bu analize dayalı olarak aldığı kararları hâlâ abartılı bulmaya devam ediyor. Ancak bir yandan da ekonomik otoritenin aldığı kararlara uymak zorunluluğunu hissediyor. Çünkü başka bir yola gitse, kendi inandıklarına göre davransalar, biliyorlar ki zarar edecekler Aslında piyasalar daralmaya oynamaya, bunu fiyatlamaya da başladılar sayılır. Hisse senedi piyasalarındaki büyük düşüş, piyasa uzmanları tarafından artık daralmanın fiyatlanmaya başladığının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. Hazine kâğıdında fazla bir satış gözükmüyor, faizler o nedenle fazla yükselmiyor ama kurlar yukarı çıkmaya devam ediyor. Bir başka deyişle Merkez Bankası ben ön aldım, moda deyimle Proaktif davrandım diyor ama piyasalar buna gerçekten inansalar, özellikle borsada bu kadar düşüşler yaşanmazdı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, dün TV konuşmalarında bundan sonrası için Avrupa nın çabuk reaksiyon vermesine dayalı olarak, iki senaryodan söz etti. Başkan Başçı nın her iki senaryoda da faizleri daha da düşüreceklerini söylemesi bence çok ilginçti. Piyasaların kafasını en çok karıştıran da bence buydu... Piyasa uzmanları kendi aralarında Başbakan demedi mi; faizler enflasyonu belirliyor diye... Demek ki Merkez Bankası da buna göre davranıyor diye şaka yapıyorlar. Şaka, çünkü bir Merkez Bankası nın buna inanıp, buna göre davranması olsa olsa şaka olabilir... ARTIK KİMSE HARCAMAZ Piyasa oyuncuları Borsa daki düşüşü örnek göstererek, Artık bu saatten sonra kimse harcamaz diyorlar. Bir başka deyişle durgunluk olmayacaksa da, Merkez Bankası nın bu analizi ve aldığı kararlar, yaptığı açıklamalar sonucunda böyle bir hava yaratılmış oldu. Bu görüş bence hiç de yabana atılacak bir görüş değil. Hem bu son kriz öncesi partiden ve ekonomi yönetiminden gelen kuru artırıcı demeçler, hem de son kriz sonrası alınan önlemler, kafaları iyice karıştırdı. Eğer sadece ihracata dayalı bir üretim sistemi kurulması bunun için TL nin değerinin düşürülmesi için hazırlanan bir plan varsa, yapılanlar bununla da çelişiyor. Daha açık bir deyişle piyasalar Başçı nın TV konuşmalarına rağmen, hâlâ alınan son kararların gerekçelerine inanmış değil. Ekonomi yönetimi, yaptığı açıklamalar yetmezse, birebir ilişkilerle piyasaları istediği yöne doğru yönlendirmekten kaçınmayabilir. Genel yönetim anlayışı böyle bir yola rahatlıkla gidilebileceğini de gösteriyor. Ancak piyasalar şimdi bu emirlere uysa da sonrasında acısını çıkarırlar... Bu nedenle alınan kararların doğru olup olmadığını değerlendirmek için, panik bittikten sonra birkaç ay daha gelişmeleri beklememiz gerekecek.

11 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ MİLLİYET GAZETESİ Avrupa Merkez Bankası'ndan geri adım Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet, "ECB nin ikincil piyasada bulunduğunu ve orada kalmayı planladığını" söyledi. Trichet, Fransız Europe 1 radyosuna verdiği demeçte, "ECB ikincil piyasada ve orada kalmayı planlıyor" dedi. Dün Alman ZDF televizyonuna verdiği demeçte de Trichet, ECB nin tahvil satın alma kararını savundu. Trichet, "Avro Bölgesi ndeki kararlarımızın beklenilen etkiyi yapmadığını gördük. Bunun için bizim para politikası kurallarımızdan ayrılmaya karar verdik" diye konuştu. ECB Başkanı Trichet, Europe 1 radyosuna verdiği demeçte, Avrupa özellikle İtalya ve İspanya hükümetlerine bilhassa bütçe açıklarını azaltmaları konusunda "işlerini sorumlulukla yapma" çağrısında da bulundu. Trichet, "Hükümetlerden beklediğimiz en yüksek sorumlulukla işlerini yapmaları. İtalyan hükümetinden son günlerde son derece açık bir şekilde bir takım kararlar almasını ve normal bütçe durumuna dönüşü özellikle hızlandırmasını istedik. Avrupa hükümetlerinin tamamından, 17 lerden (Avro Bölgesi üyeleri) 21 Temmuz da Avro Bölgesi toplantısında alınan kararları hızlandırmalarını istedik" diye konuştu. Avrupa hükümetlerinden, ikincil piyasalara "mümkün olan en hızlı şekilde, bizzat müdahale edebilecek bir finansal istikrar fonunun aslında olduğunu teyit etmelerini" istediklerini de söyleyen Trichet, ECB nin, ikincil piyasa konusunda Avro Bölgesi nde zor durumdaki ülkelerin tahvillerini satın alma kararını savundu. Trichet, ancak neyi satın aldıklarını ve miktarını söylemeyi reddetti. ECB, piyasalardaki borç tedirginliğine karşı İspanya ve İtalya hükümet tahvillerini satın alma sinyali vermiş, "tahvil satın alma programını aktif biçimde uygulayacağını" açıklamıştı. S&P'ye soruşturma açıldı ABD Senatosu Bankacılık Komitesi, S&P nin ABD nin kredi notunu düşürmesi kararı için soruşturma açma kararı aldı Komite nin yetkililerinden birinin verdiği bilgiye göre, Bankacılık Komitesi, S&P nin kararına ilişkin bilgi toplama sürecinde bulunuyor ancak not indirimi konusunda bir oturum düzenlenip düzenlenmemesi konusunda henüz bir karar verilmiş değil. Bununla birlikte yetkili, "Bütün seçenekler masada" diye konuştu.

12 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Türkiye de 6 ayda 130 şirket evliliği oldu Ernst&Young un Orta ve Güneydoğu Avrupa Birleşme ve Satın Alma Barometre Raporu na göre 2011 in ilk yarısında, satın alma ve birleşme işlemleri yüzde 117 lik artışla, tahmini 28.9 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Macaristan, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Türkiye nin yer aldığı 10 Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkesini kapsayan rapora göre, yılın ilk yarısında 597 adet satın alma ve birleşme işlemi oldu. Türkiye 6.5 milyar dolar büyüklük yaratan 130 işlemle en fazla birleşme ve satın alma yapılan ikinci ülke oldu. İlk sırayı, 163 birleşme ve satın alma işlemiyle Polonya aldı. Bu işlemlerle, 16.9 milyar dolar büyüklük yaratıldı. İçki ve çimento satışları Türkiye de öne çıkan işlyemler, Mey İçki nin 2 milyar 100 milyon dolara Diageo Plc. tarafından satın alınması ve Italicementi nin Türkiye de Set Grup Holding ve Afyon Çimento dışında kalan yatırımlarının, 414 milyon dolara, Limak tarafından satın alınmasıydı. İşlem sayısında enerji sektörü ilk sıraya yerleşirken, büyüklük olarak yiyecek içecek sektörü ilk sırada yer aldı. Türkiye de son zamanların en hareketli sektörlerinden olan ilaç alanındaki işlemler de hız kesmedi. TAV: Medine Havalimanı için en yüksek teklifi verdik TAV Hava Limanları Holding, Medine Uluslararası Havalimanı ihalesi için şirketin de dahil olduğu konsorsiyumun en yüksek teklifi verdiğini duyurdu. TAV tarafından yapılan açıklamada, Suudi Arabistan daki Medine Uluslararası Havalimanı için Saudi Oger Ltd. ve Al Rajhi Holding Group ile birlikte verdikleri teklifin, Suudi Arabistan Krallığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından en yüksek teklif olarak ilan edildiği kaydedildi. Konsorsiyumda her şirketin eşit paya sahip olduğu kaydedilen açıklamada, gerekli onayların alınması ve sözleşmelerin imzalanmasından sonra yap - devret - işlet modeliyle, 25 yıl boyunca havalimanının işletim hakkına sahip olunacağı belirtildi. TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı M. Sani Şener, açıklamada yer verilen değerlendirmesinde, TAV Hava Limanları olarak Arap Yarımadası ve Ortadoğu nun en önemli ekonomilerinden Suudi Arabistan da 11 inci havalimanımızı işletme hakkını kazanmaktan gurur duyuyoruz ifadesini kullandı. Şener, havalimanında yıllık 4 milyon olan yolcu kapasitesinin yeni terminal binasıyla 8 milyona çıkarılacağını söyledi. Çağlayan: Kriz dış ticareti etkileyebilir Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın bu kez teğet bile geçmeyecek değerlendirmesi yaptığı yeni kriz beklentisinin, Türkiye yi teğetin ötesinde etkileyeceğini belirterek, Beklenen kriz, dış ticaretimizi bir parça etkileyebilir dedi. Çağlayan, Mersin İdman Yurdu Spor Kulübü Yönetim Kurulu ile futbol takımını kabulünde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Çağlayan, ABD deki borç krizinin ardından hükümetin almayı planladığı ek önlemlerin olup olmadığının sorulması üzerine yurtdışındaki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirtti. Türkiye nin iyi bir küresel oyuncu olduğunu vurgulayan Çağlayan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yaptıkları çalışmalar sayesinde, Türkiye nin, ekonomik göstergelerini dünyada en iyi durumda tutan ülkelerin başında geldiğini ifade etti.

13 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Teğetin ötesinde 2009 daki küresel ekonomik krizin Türkiye ekonomisine teğet geçtiğini, ancak beklenen yeni krizin teğetin ötesinde etkileyeceğini belirten Çağlayan, şöyle konuştu: Beklenen kriz, dış ticaretimizi bir parça etkileyebilir. Bu etkiyi önlemek adına önemli çalışmalar yapmaya devam ediyoruz. Güney Kore ye gidiyoruz. Orada özellikle otomotiv alanında önemli görüşmeler yapacağız. Büyük otomotiv firmalarını Türkiye ye yatırıma davet edeceğiz. Bu firmaların Türkiye de yatırım yapmaları hem istihdama hem cari açığa olumlu katkı sağlayacak. Türkiye şu anda dünyada yatırım yapılacak en cazip ülkelerden biri durumunda. Yabancı yatırımı artırmak için çalışmalarımız devam ediyor. ABD sürpriz olmadı Açıklanan son sanayi üretim endekslerinde de artış olduğunu dile getiren Çağlayan, Türkiye nin önünün açık olduğunu, ihracatta bu yıl cumhuriyet tarihinin rekorunu kıracaklarını söyledi. ABD nin kredi notunun düşürülmesinin sorulması üzerine de Çağlayan, Her şeyin bir ilki vardır. Bu beklenen bir şeydi, sürpriz olmadı. Bu durumun ABD de, bugün piyasaların açılmasıyla birlikte, piyasalarda bir endişeye yol açacağını sanmıyorum. Ülkelerin borçluluk oranları şu an bir sorun olarak görülüyor. Yeter ki kredi derecelendirme kuruluşları, değerlendirmelerini doğru yapsın, düzgün yapsınlar dedi. Kayıtdışı ile mücadele stratejisi masaya yatırıldı Başbakan Yardımcısı Ali Babacan başkanlığında toplanan 3. Ekonomik Koordinasyon Kurulu (EKK)toplantısında Yargı Reformu Stratejisi, Kayıt Dışı ile Mücadele Stratejisi Eylem Planı masaya yatırıldı Piyasa gözetim ve denetim sisteminin etkinliğini artıracak çalışmalar ele alındı. EKK, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan başkanlığında dün 3 üncü toplantısını gerçekleştirdi. Kurul, özellikle yatırım ortamının iyileştirilmesi bakımından önem taşıyan düzenlemelere öncelik verilmesi hususunun önemini vurguladı. Bu kapsamda, ihtisas mahkemelerinin çeşitliliğinin ve sayısının artırılması, yargı hizmetlerinin hızlandırılması, bilirkişilik kurumunun gözden geçirilmesi, icra iflas sisteminin etkinlik ve verimliliğinin artırılması gibi eylemlerin tamamlanmasının önem taşıdığı değerlendirildi. Bu arada, Bakanlar Kurulu nun ardından bir açıklama yapan Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, uluslararası piyasalardaki gelişmelerin yakından takip edildiğini vurguladı. Arınç, Başbakan Erdoğan başkanlığında BaşbakanYardımcısı ve ilgili bakanların katılımı ile bir değerlendirme toplantısı yapılacağını kaydetti. Türkiye nin iki senaryosu hazır Merkez Bankası Başkanı Başçı, global krize karşı iki senaryolarının hazır olduğunu belirterek, İki senaryoya göre yapabileceğimiz ortak bir şey var. O da faiz oranlarında ölçülü bir indirim yapmak dedi. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, Merkez Bankası nın şu anda faizleri indirme yeteneğine de artırma yeteneğine de sahip olduğunu belirterek, Bunun da döviz kurları üzerinde öyle korkulan etkisi olmaz dedi. CNBC-e televizyonunda dünyadaki ve Türkiye deki ekonomik gelişmeleri değerlendiren Başçı, TL zorunlu karşılıklarla ilgili hiç adım atmadıklarını belirterek, yapacakları ile ilgili önlerinde iki senaryo bulunduğunu söyledi. Başçı sözlerini şöyle sürdürdü: A senaryosu dünyada küresel sorunlara çözüm erken bulundu. Mesela, ABD merkez bankasının

14 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ toplantısı var. Bugün Avrupa merkez bankasının hızlı attığı adım var. Bunlar çözümün erken bulunduğu şeklinde bir izlenim doğurursa, piyasalarda fiyatlamalar ona göre oluşacak olursa o zaman bütün gelişmekte olan ülke paraları hızlı değer kazanacak, TL de hızlı değer kazanacak. Dolayısıyla döviz kurları hızla düşecek. Böyle bir ortamda emtia fiyatlarında artış da olabilir. Dünya Merkel ve Fed e kilitlendi Euro Bölgesi ndeki krize çözüm arayan Almanya Başbakanı karşısında muhalefeti buldu. Görüşler, Artık Almanya nın sorumluluğunun sınırlanması yönünde... Piyasalarda gözler bugün toplanacak FED e çevrildi. FED in elinde ekonomiyi toparlayacak yeni önlem olup olmadığı tartışılıyor. Yeni tahvil alım kararı sürpriz olacak Angela Merkel in kriz manevrası Alman muhalifleri ayaklandırdı ABD nin notunun düşmesi ve Euro Bölgesi ndeki borç krizinin yayılması endişeleriyle çalkalanan Avrupa piyasalarını, Alman muhalifler de vurdu. Almanya Başbakanı Angela Merkel in borç krizini çözme girişimlerine karşı Alman muhalefeti tepkisini artırdı. Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, dün İtalya ve İspanya nın bütçe açıklarını azaltma planlarından memnuniyet duyduklarını açıkladı. İki lider, 21 Temmuz da karar verildiği gibi Avrupa Finansal İstikrar Fonu nun (EFSF) etkinliğinin düzeltileceğini ve esnekliğinin uygun koşullarla bağlantılı olarak yükseltildiğini ifade ettiler. Fonu katlamak gerekiyor Ancak Merkel in partisi Alman Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi nin (CDU) önde gelen isimleri Avrupa nın geleceğini ilgilendiren büyük kararların iktidar ortağına da danışılması gerektiğini belirterek özel bir toplantı çağrısı yaptı. CDU nun önde gelen politikacılarından Michael Fuchs, sonbaharda Avrupa ve euro nun geleceğini masaya yatıracak acil bir toplantıya gidilmesi gerektiğini dile getirdi. Reuters Ajansı nın yayınladığı bir analizde Merkel krizin çözümü için manevra alanının daraldığı, CDU içi muhalefetin arttığı, Merkel in popülaritesinin son 5 yılın en düşük seviyesinde olduğu belirtildi. EFSF 440 milyar euro luk kapasitesinin Euro Bölgesi nin İtalya ve İspanya ya fon sağlamak için küçük olduğu kaydediliyor. Ekonomistler, EFSF nin büyüklüğünün iki katına çıkarılması gerektiğini düşünüyor. Deutsche Bank Başekonomisti Thomas Mayer, Artık sınırlı sorumlu bir birlik anlayışına girildi. Almanya gibi ülkeler diğer Euro Bölgesi ülkelerine karşı sorumluluğunu sınırlı derecede görüyor. Eğer EFSF nin boyutlarını artırırlarsa Almanya da tabandan gelen büyük bir tepki olur dedi. FED Başkanı Bernanke nin şapkasında tavşan kaldı mı? Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poors un (S&P) ABD nin kredi notunu kırması ve Avrupa daki borç krizinin etkisiyle büyük düşüş kaydeden piyasaların gözü bugünkü ABD Merkez Bankası (FED) toplantısına çevrildi. FED in bugünkü toplantısında alacağı kararlarla, yeni bir gevşeme politikasına geçebileceği ve tahvil alımına başlayabileceği konuşuluyor. Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin analizinde, 2007 den bu yana FED Başkanı Ben Bernanke nin adeta şapkadan tavşan çıkaran sihirbazlara benzediği, ancak artık şapkasında kalan tavşanların ya çok küçük olduğu, ya da kendisini ısırabileceği yorumu yapıldı. WSJ, bugüne kadar faizleri sıfıra yakın bir seviyeye indiren, 2 tur tahvil alımı ve mortgage borçları için 2.3 trilyon dolar para basan ve kurtarma paketleri çıkaran Bernanke nin enflasyonu artırma endişesi nedeniyle büyük ölçekli bir tahvil alımına yönelmeyebileceği görüşünde. Kendisini ısırabilecek büyük tavşan bu diye yazan WSJ, şu yorumu yaptı: FED yeni bir gevşeme için enflasyonun yavaşladığından emin olmak isteyecek. Şapkadan çıkabilecek küçük tavşan ların ise ekonomiyi hızlandırmada fazla etkisi olmayacak. Bu durumda da FED faizleri daha da uzun bir süre sıfıra yakın tutacağını açıklayabilir.

15 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Trichet sahaya bazuka ile indi Avrupa Merkez Bankası (ECB), Euro Bölgesi nde borç krizi ile mücadele için İspanya ve İtalya devlet tahvilleri almaya başladı. Piyasa uzmanları, bu müdahaleyi ECB nin en riskli girişimi olarak yorumladı. ECB nin müdahalesi resmen açıklanmasa da, İtalya nın 10 yıllık tahvillerinin faizi yüzde 5.39 a, İspanya nın 10 yıllık tahvillerinin faizi ise yüzde 5.3 e kadar geriledi. İki ülkenin tahvil faizleri cuma günü yüzde 6 yı aşmıştı. ABD li Faros Trading döviz piyasaları bölümü yöneticisi Douglas Borthwick, Görünüşe göre ECB bazukasını çıkarmaya karar verdi yorumunda bulundu. Eski ECB ekonomisti, İngiliz Daiwa Capital Markets yöneticisi Tobias Blattner, ECB nin bir etki yaratabilmek için 200 milyar euro luk İtalyan tahvili, 60 milyar euro luk da İspanyol tahvili alması gerektiğini söyledi. ECB nin son girişiminin bilançosunun çok yüksek olacağı, güvenirliğini azaltabileceği ve Alman Bundesbank tarafından yoğun eleştiriye uğrayabileceği belirtiliyor Roubini: İtalya ECB nin boyunu aşar Ünlü ekonomist Nouriel Roubini, Avrupa Birliği nin borç krizini yönetecek büyüklükte adımlar atabilecek durumda olmadığını, gelişmiş ekonomilerin çift dipli bir resesyona doğru sürüklendiğini savundu. Bloomberg Haber Ajansı na konuşan Roubini, İspanya ve İtalya ya destek için tahvil alımına başlayan Avrupa Merkez Bankası nın (ECB) bu işi çok uzun zaman sürdüremeyeceğini belirterek, Yunanistan ın borcu milyar dolardı. İtalya nın 2 trilyon, İspanya nın 1 trilyon doların üzerinde borcu var. Bu iş, Avrupa Merkez Bankası nı aşar dedi. İmkânsız görev... Borç krizine destek için Avrupa Birliği nin yardım fonunun 2-3 kat büyütülmesi gerektiğini ancak AAA düzeyindeki kredi notunu kaybetmek istemeyen Almanya nın buna karşı çıkacağını savunan Roubini, Avrupa nın borç krizini yönetme çabasını imkânsız görev diye tanımladı. Roubini, krizi çözmek için şapkadan çıkarılan tavşanların sonuna gelindiğini de söyledi. Daha önce resesyon ihtimalini yüzde 40 gördüğünü açıklayan Roubini, bu kez 2012 de ABD nin yüzde 50 ihtimalle durgunluğa gireceği tahmininde bulundu. Roubini tüm ülkelerin büyümek için ihracata ve paralarının değerini düşürmeye odaklandığını belirterek, Dünya kur savaşlarına giriyor dedi. ABD nin notu tekrar kırılabilir Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor s (S&P) Genel Müdürü John Chambers, ABD nin gelecekte yeni bir not indirimi şansının üçte bir oranında olduğunu söyledi Chambers, ABC televizyonunda yaptığı açıklamada, Gelecek 6 ila 24 ayda ABD ekonomisine ilişkin koşullar değişmez, ABD nin mali pozisyonu daha da kötüleşir ya da siyasi tıkanıklık daha da artarsa, ülkenin kredi notunun gelecekte indirilmesi olasılığını üçte bir oranında gördüklerini söyledi. Chambers, ABD nin kredi notunun yeniden AAA ya yükselmesi için Washington da daha fazla uzlaşmanın yanı sıra borcun ekonomideki payının düşmesi ve istikrar gerektiğine işaret etti. Öte yandan S&P, yeni bir global finansal krizin Asya yı son krizden daha sert etkileyeceğini de bildirdi.

16 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ S&P Buffett a da vurdu S&P, ABD nin uzun vadeli borcuyla bağlantılı mortgage devleri Fannie Mae ve Freddie Mac, ABD Tarımsal Kredi Sistemi kuruluşu, 32 banka ve Federal Mevduat Sigorta Fonu nun AAA olan notlarını da indirerek AA+ ya çekti. S&P ABD nin notunu düşürmekle bağlantılı olarak 10 sigorta şirketinin de notlarında değişiklik yaptı. Bu durumda S&P dünyanın en zengin ikinci ismi Warren Buffett a ait Berkshire Hathaway şirketinin AA+ olan notunu korurken görünümünü durağandan negatife çevirdi. Moody s: Not yine düşebilir Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody s ise ABD de mali disiplinin zayıflaması veya ekonominin belirgin şekilde bozulma kaydetmesi halinde 2013 ten önce not indirim kararı alınabileceği konusunda uyardı. ABD nin kredi notu için 2 Ağustos taki teyit kararının, bütçe açığının 2013 e kadar azaltılacağı ve toparlanmanın süreceği beklentisiyle alındığını açıklayan Moody s, ABD nin borç/gsyh rasyosunun 2015 e kadar yüzde 75 in çok üzerine çıkmaması gerektiğini, AAA notunun korunması için sonraki dönemde bunun düşmesi gerektiğini de ifade etti. G20 den tam destek Öte yandan, piyasalardaki son durumu telekonferansla değerlendiren dünyanın en büyük ekonomilerinin oluşturduğu G7 ve G20 ülkelerinin maliye bakanları ve merkez bankaları başkanları, likiditeyi garantiye almak, finansal piyasanın işlemesini, finansal istikrarı ve ekonomik büyümeyi desteklemek için gerekli her türlü önlemi alacakları mesajını verdi. Kredi notumuz bilgi eksikliğinden düştü ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, Standard and Poor s un (S&P) ABD nin kredi notunu düşürerek, korkunç bir karar gösterdiğini ve bu kararın ABD nin finansmanı konusunda bilgi eksikliğine dayandığını savundu. Geithner, televizyonlarda yaptığı konuşmalarda, borç krizinin Kongre ye, dünyada yatırımcıların güvenini erken kazanmak için bir şans sunduğunu belirterek, S&P gerçekten korkunç bir karar gösterdi ve temel ABD bütçe matematiği konusunda hayret verici bir bilgi eksikliği sergilediler dedi. Yatırımcıların ABD nin borçları konusundaki tam güvenini sürdürmesi gerektiğini belirten Geithner, S&P nin kararı hiçbirşeyi değiştirmedi. İnsanların bu ülke hakkındaki bildiklerine hiçbirşey eklemedi. ABD nin yükümlülüklerini hiçbir zaman karşılamayacağı riski yok diye konuştu.

17 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ GÜNGÖR URAS MB, Gerekirse faizi indiririz, piyasaya TL ve döviz veririz diyor Merkez Bankası Başkanı dün sabah CNBC-e de Servet Yıldırım ın sorularını cevapladı. Özet ile Gerekirse, faizi daha da indiririz, piyasaya daha fazla TL ve döviz veririz... Durgunluk tehlikesi az, enflasyon yüzde 5.5 dolayında cari açık yüzde 9 dolayında olur dedi. Merkez Bankası nın uzun süre yüksek faiz, ucuz kur politikasında ısrar ettikten sonra şimdilerde ne olur ise olsun faiz ucuz olsun arayışına girmesi olumlu bir değişimdir. Merkez Bankası nın yüksek faizi sevmesinin 2 önemli nedeni vardı. Önce faiz düşük olursa, paranın TL den dövize gitmesinden, dövizin tükenmesinden ve fiyatının artmasından korkulurdu. Bu nedenle de özellikle kriz zamanları faiz yükseltilebileceği yere kadar yükselirdi. Yüksek faiz dışarıdan sıcak parayı çekmekte kullanılırdı. (Günümüzde de kullanılıyor) Yüksek faiz cazibesinde sıcak para girişi artıkça döviz ucuzlar, ucuz dövizle yapılan ithalat içeride enflasyonun gerilemesine destek verirdi. Başkan dün Yağmur yağsa da, yağmasa da faizi ucuzlatacaklarını söyledi. Başkana göre: - Ülkeler krizi frenlemede başarılı olurlarsa kriz kontrol altına erken alınır. Bu durumda başka ülke paraları gibi TL de değer kazanır. - Krizin kontrol altına alınmasında gecikilirse başka ülke paraları gibi TL de değer yitirir. Bu değerlemeden sonra ekliyor: Her iki durumda da Merkez Bankası faiz indirir. Başkan konuşurken dolar 1.75 TL, euro 2.50 TL dolayında alınıp satılıyordu. Başkan, faiz indiriminin TL nin değeri üzerinde baskı yapmadığını, TL si değerinin makul bir rakamda kalacağını belirtti. Başkana göre enflasyon bu yıl yüzde 5.5 dolayında kalır. Cari açık (döviz açığı) milyar dolar olur. Milli gelirin yüzde 9 u büyüklüğüne ulaşır. Ucuz faiz Ucuz faiz borçluları sevindirir. Türkiye de en büyük borçlu devlet. Yılda 47.5 milyar TL faiz ödüyor. Ucuz faiz yatırımcıları, üreticileri sevindirir. Ev kredisi konut kredisi kullananları sevindirir. Ekonomide canlılık artar. Ucuz faiz, içerideki tasarruf sahiplerini üzer. Enflasyonun altında kalan faiz karşısında nakit birikimleri erir: Ama daha da önemlisi, faiz için ülkeye giren sıcak dövizin musluğunun kısılmasına neden olur. Sıcak döviz girişi yavaşlayınca döviz fiyatı artmaya başlar. (Benim gibi sırtında yumurta küfesi olmayanlar bunu alkışlar. Çünkü bu cari açığı küçültecek tek ilaçtır.) Ama döviz fiyatı hazmedilemeyecek boyutta artar ise, o zaman döviz borçluları ayakta kalamaz. Önce bankalar sonra ekonomi sallanır. İşte bunun içindir ki faizi indirmenin de bindirmenin de bir sınırı vardır. Ölçünün kaçmaması gerekir. Fakat Başkan güvence veriyor Kurda korkulan olmaz. Serbest kur rejimi işliyor. TL nin fazla değerlenmesi (döviz fiyatının daha çok artması) makul görünmüyor. Şu anda TL üzerinde aşırı değerleme baskısı yok. Durgunluk ihtimali yüksek değil. Cari açıkta hızlı iyileşme bekleyişi var diyor. (Anadolu deyimiyle Yeme de yanında yat! Bundan iyisi can sağlığı) Ayşe Hanım ne yapsın? Bu yazıyı okuyanlar... Uzun uzun anlattın... Kısaca söyle bakalım Ayşe Hanım Teyzen, Ali Rıza Bey Amcan ne yapsın? diye sual eyleyecekler. Ben de onları cevaplayacağım. Diyeceğim ki, Ortalığı toz duman kapladığında onların yapabileceği hiçbir şey yoktur. Bu tür kargaşada alıp satarak para kazanmaya kalkmanın riski büyüktür. Hele hele kimseye al da denilemez, sat da denilemez. Krizdeki kargaşayı kâra dönüştürmek küçük yatırımcıların yapabileceği bir şey değildir. Ava gitmeye kalkan avlanır. Perişan olur.

18 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ YAMAN TÖRÜNER Merkez Bankası ne yaptığını biliyor Dünkü yazımda, ABD Hükümeti nin ve Avrupa Merkez Bankası nın son kararları karşısında, Merkez Bankamızın aldığı tedbirlerin ne anlama geldiğini anlatmaya çalışmıştım. Bugün, alınan tedbirleri ve bunların olası etkilerini incelemeye devam ediyorum: * Merkez Bankamız(TCMB), bankaların ellerinde bulunan fazla paraları bir gece için Merkez Bankası na yatırmaları halinde bankalara vereceği faizi % 1.5 ten % 5 e yükseltti. Böylece TCMB, Bankalararası Para Piyasası ndaki gecelik işlemlerde, bankaların kendisine yatırdığı paralara % 5 faiz verirken; yine isteyen bankalara % 9 faizle gecelik para sağlayacak. * Böylelikle, bankaların tüm para işlemlerini rahatça Merkez Bankası ile yapmaları; piyasadaki faiz oranının geniş dalgalanma içinde oluşmaması sağlanıyor. Sonuç olarak, TCMB faiz oranını tam bir kontrol altında tutmuş oluyor. * TCMB, piyasaya sağladığı likiditenin sistem içinde daha dengeli dağılmasını sağlamak amacıyla da Açık Piyasa İşlemleri Repo İhaleleri nde her bir bankanın vereceği teklif tutarının, toplam ihale tutarının % 20 sini aşmamasına karar verdi. Böylece, sağlanan likidite de bankalar arasında dengeli bir biçimde dağıtılmış olacak. * TCMB, Zorunlu Karşılık Tebliği nde de bir değişiklik yaparak, repo işlemlerinden sağlanan fonların karşılıklarının hesaplanmasında, fon tutarlarının günlere göre ortalaması nın alınması ile hesaplama yapılması sistemini getirdi. Böylece, zorunlu karşılıkların hesaplanmasında daha adil bir çözüm sağlanmış oldu. * Alınan bu tedbirler Merkez Bankası nın kârını zannedildiği gibi azaltmayacak; arttıracak. Çünkü, faiz düşse bile, muhtemelen piyasaya verilen para miktarı artacak. Zaten, genellikle likiditenin bollaştırıldığı süreçlerde Merkez Bankaları kâr eder; sıkı para politikası uygulandığı zamanlarda ise zarardadır. Unutulmasın, Merkez Bankası nın kârı da, son tahlilde bütçeye gelir olur. Dövizde ne yapılıyor? * TCMB, çok yerinde aldığı kararlarla bir taraftan döviz fiyatının yükselmesini teşvik ederken; diğer taraftan, fiyat artışının dengeli bir biçimde gerçekleşmesini öngörüyor. * Bu amaçla, yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm vadeler için yarım puan düşürülerek; ağırlıklı ortalama karşılık oranı % 11 e gerilemiş oldu. Bu tedbir ile piyasaya yaklaşık 930 milyon ABD Doları döviz likiditesi sağlanmış olacak. Verilen bu likidite ile döviz fiyatlarında beklenilen artışın aşırı sıçramalara neden olmadan gerçekleşmesi hedefleniyor. * TCMB, döviz alım ihalelerini iptal ederek, döviz satım ihalelerine başladı. Bu suretle, hem piyasadan döviz likiditesi çekilmesinin durdurulması, hem de piyasaya ilave döviz likiditesi verilmesi sağlanacak. Repo ihalelerinde olduğu gibi, döviz ihalelerinde de her bir bankanın verebileceği maksimum teklif tutarı, toplam ihale tutarının % 20 si ile sınırlandırılıyor. Bankalar 1 milyon ABD dolarından düşük teklif de veremeyecekler. * Böylece Merkez Bankası, piyasaya ihtiyacı olan döviz miktarını sağlayacağı gibi; döviz fiyatını da kontrol altında tutabilecek.

19 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SABAH GAZETESİ Dünya yangın yeri ABD'nin notunun düşürülmesinin ardından dün piyasaların açılmasıyla dünya çalkalandı. Borsalardaki düşüşü önlemeye yönelik açıklamalar piyasaları sakinleştirmedi. AB ve ABD, krize karşı para basacak. Euro Bölgesi'ndeki mevcut borç krizine geçtiğimiz hafta sonu kredi notu düşürülen ABD krizi de eklenince dünkü açılıştan itibaren dünya piyasaları çalkalandı. İkinci bir dip korkusu yaşayan küresel piyasalardaki paniğe karşı ABD ve Avrupa ülkeleri liderleri arasında telefon trafiği yaşandı küresel mali krizinin yaralarını henüz saramayan ve yeni bir kriz dalgasından endişelenen G-7 ülkeleri, dün sabah ortak bir bildiri yayımlayarak piyasaları sakinleştirmeye çalıştı. Ortak bildiride "Finans piyasalarında istikrarı ve büyümeyi korumak için yakın işbirliği içinde, gereken bütün tedbirler alınacaktır" ifadelerine yer verildi. ECB'DEN MÜDAHALE AÇIKLAMASI Buna paralel, haftanın ilk işlem gününde hisse senedi ve para piyasalarında hakim olan panik havasını dağıtmak için Avrupa Merkez Bankası (ECB) da devreye girdi. Borç krizinin zaten kırılgan olan Euro Bölgesi'nin üçüncü ve dördüncü büyük ekonomileri İtalya ve İspanya'yı sarsmaması için ECB, bu ülkelerin devlet tahvil ve bonolarını satın almaya başladı. "Yapılan değerlendirmeler baz alınarak ECB, Menkul Kıymet Piyasaları Programını aktif şekilde uygulayacak" açıklamasında bulunan ECB'nin tahvil alımının 1.2 trilyon doları bulabileceği konuşuluyor. Piyasaya likidite sağlama kararı alan ECB'ye paralel ABD Merkez Bankası'nın da (Fed) benzer bir adım atması bekleniyor. Fed, krizinde uyguladığı ve bankaların Fed'den kısa dönemli borçlanmasına olanak sağlayan programı tekrar başlatabilir. İTALYA VE İSPANYA'YA DESTEK Alarm halindeki dünya piyasalarında G-20 liderlerinin açıklamalarının etkisi de sınırlı kaldı. G-20 maliye bakanları ve merkez bankaları başkanları "Finansal piyasalarda likiditeyi ve finansal istikrarı sağlamada gerekli adımları atmaya hazır olmak için uygun biçimde hareket edeceğiz ve gelecek haftalarda yakın temasta kalmaya devam edeceğiz'' açıklamasında bulundu. Öte yandan, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, İtalya ve İspanya'nın bütçe açıklarını azaltma ve rekabet edebilirliklerini düzeltme planlarından memnuniyet duyduklarını bildirdi. AB liderlerinin 21 Temmuz 2011'de aldığı kararların tam uygulanması taahhüdüne bağlı olduklarını belirten ikili, Avrupa Finansal İstikrar Fonu'nun (EFSF) daha etkin olacağını ve esnekliğinin uygun koşullara göre yükseltileceğini kaydetti. ABD'nin Aaa olan notu riskte ABD'YE bir uyarı da Moody's'ten geldi. Moody's, ABD'de ekonomik toparlanmanın sürmesinin beklendiğini kaydederken, politik kutuplaşmanın ülkenin Aaa olan kredi notu için bir risk olmaya devam ettiğini bildirdi. Öte yandan, "Kredi notunda daha fazla indirim bekliyoruz" diyen BofA Merrill Lynch Kuzey Amerika analisti Ethan Harris, "Güvenilir bir plan ortaya konmadığı takdirde kasım veya aralıkta S&P'nin ABD notunu AA+'dan AA-'ye indirdiğini görmek sürpriz olmaz" dedi.

20 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Roubini: ECB faizleri sıfıra indirmeli ÜNLÜ ekonomist Nouriel Roubini, mevcut kriz ortamında ECB'nin faiz artırma politikasından geri dönerek, faizleri sıfıra indirmesi gerektiğini savundu. Roubini, İspanya ve İtalya'ya destek için tahvil alımına başlayan ECB'nin, bu tahvilleri çok uzun süre alamayacağını belirterek, "Yunanistan'ın borcu 60 milyar dolar kadardı. Oysa İtalya'nın 2 trilyon, İspanya'nın 1 trilyon dolar borcu var. Bu, ECB'yi aşar" dedi. Roubini, ekonominin çift dipli bir resesyona sürüklendiğini savundu. ABD'nin notu yine düşebilir S&P, yeni bir mali krizden, denizaşırı piyasalara bağımlılıkları yüksek ülkelerle, krizleri sonrası bilançolarını onarmakta olan ülkelerin daha sert etkilenmesinin beklendiğini vurguladı. Gelecek 6-24 ayda ABD'nin notunun tekrar indirilme ihtimalinin en az üçte bir olduğunu kaydeden S&P yetkilisi David Beers, "ABD'nin not görünümü, bütçe açığını azaltma anlaşmasını uygulaması ve Obama yönetiminin Bush dönemi vergi indirimlerini sonlandırması halinde 'durağan'a yükseltilebilir" dedi. "Notumuz daima ama daima 3A'dır" ABD Başkanı Barack Obama, S&P'nin kararına karşın, piyasada ABD'nin kredi notunun çok yüksek olduğunu söyledi. Obama, "Küresel piyasalarda kredi notumuzun hâlâ AAA olduğuna inanılıyor. Piyasalar yükselir alçalır. Fakat bu ABD'dir. Bizim kredi notumuz daima ama daima üç A'dır" şeklinde konuştu. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner de "S&P'nin kararı hiç birşeyi değiştirmedi, bu indirimin hiç bir anlamı yok" dedi. ABD aslında iflasta ÜNLÜ spekülatör Jim Rogers, AA+ kredi notunu hak etmeyen ABD'nin borcunu ödeyebilmesinin muhtemel olmadığını ve not indiriminin çok geç geldiğini söyledi. Rogers, "ABD'nin borcunu ödemesi bana fiziki, insani olarak imkansız geliyor. Borcu çevirebilirler ve saçmalığı oynamaya devam edebilirler ancak ABD aslında iflasta" dedi. Rogers ayrıca, birkaç Euro Bölgesi ülkesi ile birlikte İngiltere'nin de kredi notunun bir kaç ay içinde düşürülme ihtimalinin yüksek olduğunu iddia etti Merkez'den dövize müdahale Merkez Bankası borç verme faiz oranlarını dolar ve euroda düşürdü Merkez Bankası taraflı işlemlerde borç verme faiz oranının ABD doları için yüzde 5,5'ten yüzde 4,5'e, avro için yüzde 6,5'ten yüzde 5,5'e düşürülmesine karar verildi. Bankanın, Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasası'na ilişkin duyurusunda, Para Politikası Kurulu toplantısında belirlenen strateji çerçevesinde, bugünden geçerli olmak üzere Merkez Bankası taraflı işlemlerde borç verme faiz oranının ABD doları için yüzde 5,5'ten yüzde 4,5'e, avro için yüzde 6,5'ten yüzde 5,5'e düşürülmesine karar verildiği bildirildi.