ÖABT BİYOLOJİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ KPSS Eğitimde

Transkript

1 ÖABT SINIF KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 40'ın üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı. ÖĞRETMENLİĞİ BİYOLOJİ Eğitimde 29. yıl

2 KOMİSYON ÖABT Sınıf Öğretmenliği Biyoloji Konu Anlatımlı ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 2.Baskı: 2015, Ankara Proje-Yayın: Neslihan Gürsoy Dizgi-Grafik Tasarım: Hilal Sultan Coşkun Kapak Tasarımı: Gürsel AVCI Baskı: Korza Yay. Basım San. Tic. A.Ş. Yenice mah. No:3 Esenboğa-Ankara Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: E-ileti: pegem@pegem.net İnternet:

3 ÖN SÖZ Sevgili Öğretmen Adayları, Elinizdeki bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Sınıf Öğretmenliği Alan Bilgisi Testi (Biyoloji) kapsamındaki soruları çözmek için gerekli bilgi, beceri ve teknikleri edinme ve geliştirme sürecinde siz değerli öğretmen adaylarımıza kılavuz olarak hazırlanmıştır. Kitabın hazırlanış sürecinde, sınav kapsamındaki temel alanlarda kapsamlı alanyazın taraması yapılmış, bu kitabın gerek ÖABT de gerekse gelecekteki meslek hayatınızda ihtiyacınızı maksimum derecede karşılayacak bir başucu kitabı niteliğinde olması hedeflenmiştir. Detaylı, güncel ve anlaşılır bir dilde yazılan konu anlatımları, çıkmış sorular ve detaylı açıklamalarıyla desteklenmiş, her ünite içeriği ÖSYM formatına uygun, çözümlü test sorularıyla pekiştirilmiştir. Ayrıca konu anlatımlarında verilen bilgi ve çözüm tekniklerine ek olarak uyarı kutucuklarıyla önemli konulara dikkat çekilmiştir. Yoğun bir araştırma ve çalışma sürecinde hazırlanmış olan bu kitapla ilgili görüş ve önerilerinizi adresini kullanarak bizimle paylaşabilirsiniz. Geleceğimizi güvenle emanet ettiğimiz siz değerli öğretmenlerimizin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerine katkıda bulunabilmek ümidiyle... Başarılar...

4 SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ÖABT İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER ÖABT SINIF ÖĞRETMENLİĞİ, 50 sorudan oluşmakta ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alan Bilgisi (Temel Matematik, Genel Biyoloji, Genel Fizik, Genel Kimya, Türk Dili, Cumhuruyet Dönemi Türk Edebiyatı, Çocuk Edebiyatı, Uygarlık Tarihi, Türk Tarihi ve Kültürü, Genel Coğrafya, Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği) ile Alan Eğitimi alanlarındaki bilgi ve becerilerini ölçmeyi hedeflemektedir. Öğretmenlik Alan Bilgisi Testinde çıkan sorular, Sınıf Öğretmenliği Lisans Programlarında verilen akademik disiplinlere paralel olarak hazırlanmaktadır. Sınavdaki Alan-Soru dağılımı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Genel Yüzde Yaklaşık Yüzde Soru Sayısı Alan Bilgisi Testi % a) Temel Matematik b) Genel Biyoloji c) Genel Fizik d) Genel Kimya e) Türk Dili f) Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyat g) Çocuk Edebiyatı h) Uygarlık Tarihi i) Türk Tarihi ve Kültürü j) Genel Coğrafya k) Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği % 12 % 12 % 8 Alan Eğitimi Testi % Genel Kültür, Genel Yetenek ve Eğitim Bilimleri Sınavlarınıza ek olarak gireceğiniz Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi ile ilgili verilen bu bilgiler ÖABT Sınıf Öğretmenliği Sınavı çerçevesinde hazırlanmıştır. Sınav içeriğinde yapılabilecek olası değişiklikleri ÖSYM'nin web sitesinden takip edebilirsiniz.

5 İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VE CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların Ortak Özellikleri...5 Canlıların Temel Bileşenleri...6 A. İnorganik Bileşikler...6 B. Organik Bileşikler...8 C. ATP ve Metabolizma...12 D. Enzimler...14 F. Protein Sentezi...20 Çözümlü Test...23 Çözümler BÖLÜM: CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların Sınıflandırılması ve Canlılar Alemi...31 A. Canlıların Sınıflandırılması...31 B. Virüsler...33 C. Canlılar Âlemi BÖLÜM: ÇEVRE BİLİMİ Ekoloji...49 A. Ekolojik Kavramlar...49 B. Biyomlar...50 C. Populasyonlar...50 D. Besin Zinciri ve Enerji Piramidi...53 E. Doğadaki Madde Döngüsü...54 F. Beslenme Şekilleri ve Etkileşim...56 Çözümlü Test...59 Çözümler BÖLÜM: HÜCRE Hücre...69 A. Hücre Zarının Yapısı...69 B. Hücre Zarından Madde Geçişleri...71 C. Sitoplazma ve Organeller...76 D. Çekirdek (Nükleus)...80 Çözümlü Test...84 Çözümler...86

6 vi 5. BÖLÜM: HÜCRE BÖLÜNMELERİ VE ÜREME Hücre Bölünmesi...89 A. Mitoz Bölünme...90 B. Mayoz Bölünme...92 Canlılarda Üreme ve Gelişme...96 A. Eşeysiz Üreme...96 B. Eşeyli Üreme...97 C. Hayvanlarda Eşeyli Üreme...99 D. Yumurtanın Yapısı...99 E. İnsanda Üreme F. Hayvanlarda Gelişme ve Büyüme Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: KALITIM VE EVRİM Kalıtım A. Kalıtımla İlgili Kavramlar B. Kalıtım ve Çevre C. Genetik ve Olasılık D. Eksik Baskınlık E. Genotipin Araştırılması (Kontrol = Geri çaprazlama) F. Çok Allellik (Multiple allelik) G. Kan Grupları H. Cinsiyetin Belirlenmesi ve Eşeye Bağlı Katılım Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği A. Biyoteknolojik Yöntemler B. Genetik Mühendisliği C. Hayvanlarda Klonlama D. DNA Parmak İzi Canlıların Oluşumu ve Evrim A. Abiyogenez (Kendiliğinden Oluş Hipotezi) B. Biyogenez (Canlıdan Oluş) Hipotezi C. LAMARCK'ın Evrimle İlgili Görüşü D. DARWIN'in Evrimle İlgili Görüşü E. Yaratılış Görüşü F. Ekolojik ve Evrimsel Kurallar G. Evrimi Destekleyen Kanıtlar Çözümlü Test Çözümler...130

7 vii 7. BÖLÜM: FOTOSENTEZ VE SOLUNUM Fotosentez A. Işığa Bağlı (Aydınlık) Evre B. Işıktan Bağımsız (Karanlık) Evre (Calwin Devri) C. Fotosentez Hızını Etkileyen Faktörler Hücresel Solunum A. Oksijenli (Aerob) Solunum B. Oksijensiz (Anaerob) Solunum Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: BİTKİ BİYOLOJİSİ Bitkisel Dokular A. Meristem (Bölünür = Sürgen) Doku B. Temel Doku C. İletim Doku D. Örtü Doku E. Bitkinin Kısımları Bitkilerde Taşıma Sistemi Bitkilerde Beslenme ve Büyüme Bitkilerde Hareket Bitkilerde Üreme ve Gelişme A. Tohumsuz Bitkilerde Üreme B. Tohumlu Bitkilerde Eşeysiz Üreme C. Tohumlu Bitkilerde Eşeyli Üreme D. Tohum E. Meyve Çözümlü Test Çözümler...170

8 viii 9. BÖLÜM: HAYVANSAL DOKULAR VE İSKELET - KAS SİSTEMİ Hayvansal Dokular A. Epitel Doku B. Bağ ve Destek Doku C. Kas Doku D. Sinir Doku İnsanda İskelet Sistemi Kas Sistemi Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: DOLAŞIM VE SOLUNUM SİSTEMİ İnsanda Dolaşım Sistemi Vücut Savunması Solunum Sistemi Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: SİNDİRİM VE BOŞALTIM SİSTEMİ Sindirim Sistemi Boşaltım Sistemi Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER Sinir Sistemi Duyu Organları Hormonal Sistem Çözümlü Test Çözümler...242

9 ALAN BİLGİSİ

10 1. BÖLÜM CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VE CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ

11 5 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ En ilkel canlılar olan algler, bakteri ve archaelerden (monerler) omurgalılara kadar canlıların tamamında görülen ortak özellikler vardır. Bu özellikler canlılığın varlığı ve canlı hayatının devamlılığı için gereklidir. 1. Hücresel Yapı Bütün canlılar hücre veya hücrelerden meydana gelir. Canlılar yapısal ve işlevsel bakımdan en küçük birim olan hücrelerden oluşmuştur. Bazı canlılar tek hücrelidir. Örneğin, bakteri, amip ve paramesyum gibi. Bazı canlılar ise çok hücrelidir. Örneğin, bitki, mantar ve hayvan gibi. Hücresel yapıya göre prokaryot ve ökaryot olmak üzere ikiye ayrılır. Prokaryot hücre: Zarla çevrili çekirdek ve zarla çevrili organelleri olmayan hücrelerdir. Organel olarak yalnızca ribozom organelini bulundurur. Bakteri ve archae âleminde bulunan canlılar prokaryottur. Ökaryot hücre: Yönetici molekül olan DNA çekirdek içerisinde bulunur. Zarla çevrili organelleri vardır. Hücre organizasyonu bu organeller arasında koordineli olarak yapılır. Protista, mantar, bitki ve hayvanlar âleminde yer alan canlılar ökaryot hücre yapısındadır. Bütün hücrelerde hücre zarı sitoplazma, DNA, RNA, ribozom ve enzim bulunur. 2. Beslenme Bütün canlılar yaşamlarını sürdürebilmek ve metabolik aktivitelerini devam ettirebilmek için beslenmeye ihtiyaç duyarlar. Beslenme canlıların enerji eldesi ve kütlesel artışı için mutlaka gereklidir. Bütün canlılar su ve mineral madde gibi inorganik besinleri mutlaka dışarıdan hazır olarak alır. Ototrof beslenme: Bu canlılar inorganik maddeleri kullanarak kendi besinlerini kendi üreten canlılardır. Bu canlılara üretici ya da ototrof canlı denir. Örneğin fotosentetikler ışığı kullanırken kemosentetikler oksitlenme enerjisini kullanırlar. Bakteri, algler, fitoplanktonlar ve bitkiler ototrof beslenir. Heterotrof beslenme: Bu canlılar kendi besinlerini üretemedikleri için besinlerini dış ortamdan hazır alarak beslenirler. Bu canlılara tüketici ya da heterotrof canlı denir. Heterotrof canlılar diğer canlıları besin olarak kullanır. Örneğin, mantarlar, hayvanlar bazı protistler, heterotrof beslenirler. 3. Solunum ve ATP Üretimi Bütün canlılar aldıkları besinleri hücresel solunumla yıkarak metabolik ATP üretirler. Solunum bir canlıda kesintisiz devam etmelidir. Tüm canlıların kullandığı ortak enerji ATP'dir. ATP üretimi ve tüketimi canlılık göstergesidir. Solunum oksijenin varlığında ya da yokluğunda iki şekilde gerçekleşir. Aerob solunum: Organik besinlerin oksijenli ortamda yıkılarak ATP elde edilmesidir. Enerji üretme olayı mitokondri organelinde gerçekleşir. Oksijenli solunumda besin tam parçalandığından ve elektron enerjisinden yararlanıldığı için üretilen ATP miktarı fazladır. Anaerob solunum: Organik besinlerin oksijensiz ortamda yıkılarak enerji elde edilmesidir. Besinler laktik asit ve etil alkol gibi organik bileşiklere kadar parçalandığı için ve E.T.S kullanılmadığından üretilen ATP miktarı azdır. 4. Metabolizma Hücrede meydana gelen anabolik (yapım) ve katabolik (yıkım) tepkimelerinin tamamına metabolizma denir. Anabolizma (özümleme = asimilayon): Basit moleküllerin birleştirilerek karmaşık moleküller sentezlenmesidir. Bu olayda ATP harcanır. Reaksiyon endergoniktir. Fotosentez, protein sentezi ve yağ sentezi anabolik olaylardır. Katabolizma (yadımlama = disimilasyon): Kompleks moleküllerin daha basit moleküllere parçalanmasıdır. Sindirim, solunum proteinlerin hidrolizi, katabolik olaylardır. 5. Organizasyon Her canlı belirli bir organizasyona sahiptir. Tek hücreli canlılarda organizasyon hücrenin farklı kısımlarında farklı görevleri üstlenmesiyle olur. Çok hücreli canlılarda belirli bir görev için özelleşmiş dokular ve organlar bulunur. Atom Molekül Organel Hücre Doku Organ Sistem Organizma 6. Hareket Hareket üreme, korunma, beslenme veya uygun ortam bulma için yapılır. Bütün canlılarda görülen hareket iki şekildedir. Sünger, mercan gibi bazı canlılarda yer değiştirme görülmez. Bu nedenle pasif hareket görülür. Bitkilerde ve mantarlarda da pasif hareket gözlenir. Kamçısı olmayan bir bakterinin deniz dalgasıyla savrularak yer değiştirmesi pasif harekettir. Bazı tek hücreliler ve hay-

12 6 vanlarda aktif hareket görülür. Amip yalancı ayaklarıyla, öglena kamçısıyla, paramesyum silleriyle, bazı omurgalı ve omurgasızlar iskelet ve kaslarıyla aktif hareket eder. 7. Çevresel Uyarılara Tepki Bütün canlılar dışarıdan gelen değişimleri ve uyartıları algılayarak onlara karşı tepki gösterirler. Dışarıdan canlılara fiziksel, kimyasal ve mekaniksel uyarılar gelir. Örneğin öglenanın ışığına doğru hareketi fiziksel tepki, bitki köklerinin gübreye yönelmesi kimyasal tepki, kedinin sese doğru yönelmesi mekaniksel bir tepkidir. Uyarı şiddeti arttıkça tepkinin dereceside artabilir. 8. Üreme Canlıların nesillerini devam ettirebilmek için kendilerine benzer bireyler meydana getirme olayına üreme denir. Üreme yaşam için değil populasyonların devamı için gereklidir. Eşeysiz üreme: Tek bir canlının çeşitli yollarla kendisiyle aynı özellikte yeni bireyler oluşturmasıdır. Bölünme, tomurcuklanma, sporla üreme ve vejetatif üreme gibi çeşitleri vardır. Eşeysiz üremeyle oluşan calıların genetik yapıları ata canlı ile aynıdır. Bakterilerin bölünmesi, hidranın tomurcuklanması, eşeysiz üremedir. Ayrıca canlılar yıpranan kısımları yeniler. Buna rejenerasyon denir. Rejenerasyon yenilenmeye bağlı üremedir. Eşeyli üreme: Erkek ve dişi üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta) birleşmesiyle yeni bir canlının oluşturulmasına eşeyli üreme denir. Eşeyli üremeyle oluşan canlıların genetik yapıları ata canlıdan farklı olur. Böylece tür içi çeşitlilik sağlanmış olur. Eşeyli üremenin temeli mayoz bölünme ve döllenmedir. Mayoz bölünme ile gametler oluşur. Döllenme ile gametler birleşir. Oluşan canlı ata bireyden daha dirençli olabilir. 9. Boşaltım Hücrelerde metabolik faaliyetler sonucunda meydana gelen atıkların ya da beslenme ile alınan bazı gereksiz zararlı madde ve yan ürünlerin dışarı atılmasına boşaltım denir. Canlılar boşaltım yaparak kararlı bir iç denge (homeostasi) sağlamış olur. 10. Büyüme Canlılar dışardan aldıkları besinleri yapılarına katarak hacimsel ve kütlesel artış sağlayarak büyürler. Bitkilerde meristem dokunun varlığı sayesinde sınırsız büyüme görünür. Hayvanlarda ise bölünen dokuların zamanla bölünme özelliklerini yitirmesiyle sınırlı bir büyüme görülür. 11. Kimyasal Yapı Bütün canlı hücrelerin yapısında kimyasal maddeler bulunur. Bu kimyasal maddelere örnek DNA, RNA, su, karbonhidratlar, proteinler ve yağlar verilir. Bütün canlılarda protein sentezi evrenseldir. Ayrıca canlılarda DNA ve RNA bulunduğu için mutasyona uğrayabilir. 12. Homeostasi (İç denge) Sağlıklı her hücrenin kendine ait kararlı bir iç dengesi vardır. Bu denge asidik ve bazik karakterli çeşitli kimyasallarla sağlanır. Homeostasinin korunmasında sinir sistemi ve endokrin sistem önemlidir. CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlılar yaşamlarını sürdürmek için organik ve inorganik maddelere ihtiyaç duyar. Hayatsal fonksiyonlar bir organizmayı meydana getiren kimyasal maddelerin belirli bir düzen içinde bir araya gelmesiyle oluşur. Bu olay Atomlar elementleri, elementler ise organik ve inorganik bileşikleri meydan getirir. Organik bileşikler sadece hücre içerisinde sentezlenirken, inorganik maddelerin kaynağı tabiattır. Canlıların Temel Bileşenleri Canlılardaki inorganik bileşikler Su Mineral Asit Baz Tuzlar A. İnorganik Bileşikler Canlılardaki organik bileşikler Karbonhidratlar Lipitler (Yağlar) Proteinler Vitaminler Enerji (ATP) Enzimler Nükleik asitler Canlı vücudunda sentezlenemez. Bu besinleri canlılar dışardan hazır olarak alır. Kökeni tabiattır. Organizmada hem yapısal olarak hem de düzenleyici olarak görev yapar. Yapısında C, H ve O elementlerinin en az birini taşımayan elementlerdir. Su: İki hidrojen bir oksijen atomunun birleşmesiyle oluşur. Canlılar için yaşam sıvısıdır. Canlı yapısının büyük bir kısmını su oluşturur. İnsan vücudunun %74'ü sudur. Su canlıların temel bileşenidir. Su her canlıda farklı miktarda bulunur. Su bitkilerinde su miktarı %98'e kadar yükselirken, tohumlarda bu oran %15 kadardır. Su sindirim kanalında kimyasal sindirimi kolaylaştırır. Enzimlerin çalışması için su mutlaka şarttır. Terlemeyle dışarı atılarak

13 7 vücut ısısını ayarlar. Metabolizma sonucu oluşan zararlı artıkların seyreltilmesinde ve atılmasında rol oynar. Kararlı bir madde olduğunda kimyasal reaksiyonlarda iyonlaşmaz bu nedenle hücrenin ph'sını korur. İyi bir çözücü olduğundan besinlerin kanda çözünerek dokulara ulaşmasını kolaylaştırır. Buharlaşma ısısı yüksek olduğundan ani sıcaklık değişmelerinde gaz hâline geçerek vücudun korunmasını sağlar. Adhezyon kuvveti ile yüzeye, kohezyon kuvveti ile birbirine tutunarak bitkilerde suda çözünmüş maddelerin taşınmasını kolaylaştırır. Mineraller: Doğal olarak oluşur. Bir parçası bütün özelliklerini taşır. Katı hâlde olup nadiren sıvıdır. Hücredeki metabolik faaliyetlerin sürdürülebilmesi için minerallere ihtiyaç vardır. Organizmada mutlaka bulunmak zorundadır. İnsan vücudu mineralleri sentezleyemez bu nedenle dışarıdan alır. Minerallerin kaynağı doğadır. Mineraller enzimlerin kofaktör kısmını oluşturduğu için vücutta düzenleyicidir. Aynı zamanda yapıcı ve onarıcı özelliği de vardır. Canlı vücudunda organik besinlere bağlı bulunabildiği gibi kanda çözünmüş hâlde de bulunabilir. Mineraller, enzim ve hormon gibi moleküllerin yapısında bulunur. Kanın pıhtılaşmasında görevlidir. Kemik ve dişlerin yapısına katılır. Nükleik asit ve ATP'nin yapısına katılır. Kan ve kasların yapısında bulunur. Hücre zarının geçirgenliğinde önemlidir. Mineraller sindirilemez ve enerji vermezler. Hücre zarından hemen geçerek kana karışırlar. Mineral eksikliğinde enzimler düzenli çalışamaz ve hastalıklar ortaya çıkar. Kalsiyum (Ca) ve Fosfor (P): Vücudumuzda en fazla bulunan minerallerdir. Kalsiyum ve fosfor kemik ve dişlerin sağlığı için önemlidir. Kemik ve dişlere sertlik verir. %99'u kemik ve dişlerde bulunur. Kalsiyum kasların kasılmasında, kanın pıhtılaşmasında ve bazı enzimlerin çalışmasında görevlidir. Çocuklarda kalsiyum eksikliğine bağlı raşitizm denilen hastalık ortaya çıkar. Yetişkenlerde ise vücudun fazla kalsiyum kaybetmesi sonucunda osteomalazi denilen kemik erimesi oluşur. Ayrıca fosfor DNA, RNA, ATP, fosfolipit, kreatin-fosfatın yapısına katılır. Sodyum (Na) ve Potasyum (K): Fazlalığında damar sertliği ve tansiyon, azlığında ise kas güçsüzlüğü ve solunum yetmezliği görülür. Sodyum daha çok vücut sıvılarında ve dokularda osmotik basınç oluşturarak su tutulmasında görev alır. Potasyum ise fazla suyun böbreklerden atılmasında görevlidir. Na ve K sinir hücrelerinde impuls iletiminde ayrıca kasların kasılmasında büyük öneme sahiptir. Ayrıca bu mineraller hücre içi ve hücre dışı sıvıların asit-baz dengesini sağlamada görevlidir. Potasyum kalbin çalışma ritmini düzenler. Demir (Fe): Bağışıklık sistemini güçlendirir. Demirin fazlası zehirleyicidir. Vücudumuzda toplam 6 gr kadar demir vardır. Fe vücudumuzda hemoglobin ve miyoglobinin yapısında bulunur. Demirin diğer kısmıda dalak, karaciğer ve kırmızı kemik iliğinde kan yapımı için depolanır. Fe alyuvarların oksijen taşımasını sağlar ayrıca bağışıklık sisteminde önemlidir. Demir bitkilerde klorofilin sentezinde görevlidir. İyot (I): Süt ve süt ürünleri iyot bakımından zengindir. Tiroid bezinden salgılanan tiroksin hormonunun yapısında iyot vardır. İyot en fazla tiroid bezinde bulunur. Vücuda yeterinde iyot alınmazsa tiroksin az salgılanır buna bağlı basit guatr oluşur. Bakır (Cu) ve Çinko (Zn): Vücudu yeniler, kemik yapımını hızlandırır. Akyuvarların oluşumuna katkıda bulunur. Enzimlerin çalışmasını sağlar. Kanda eşik değerin üzerinde bulunursa inhibitör etkisi yapar. Çinko prostat bezinin fonksiyonunu düzenler. Bağışıklık sistemini destekler ve yaraların iyileşmesini sağlar. Bakır vücut dokusunu yeniler. Enerji üretiminde görevlidir. Alyuvarların oluşumuna katkıda bulunur. Magnezyum (Mg): Kemiklerin yapısına katılır. Bu nedenle büyüme, üreme ve iskelet gelişimini destekler. Magnezyum sinir sisteminin duyarlılığını azaltır. Antistres mineralidir. Kandaki şekerin enerjiye dönüşmesinde görevlidir. Ayrıca cildi ve saçı güzelleştirir. Astım ve alerjik nezleyi hafifletir. Kaslarda kramp oluşumunu engeller. Magnezyum kalp, böbrek ve beyin fonksiyonlarının yerine gelmesinde görevlidir. Klorofilin yapısında bulunur. Özellikle yeşil yapraklı bitkilerde yaygındır. Krom (Cr): Glikoz metabolizmasında görevlidir. İnsülin hormonunun glikozu hücrelere geçirmesini sağlar. Flor (F): Diş sağlığı bakımından önemlidir. Eksikliği dişlerin çürümesine, fazlalığı dişlerin sararmasına yol açar. Asitler: Suda çözündüklerinde hidrojen (H + ) iyonu veren bütün bileşiklere asit denir. Tatları ekşidir. Turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler. Yapılarında karbon (C) atomu içeren asitler organiktir. Örneğin pirüvik asit, laktik asit, sitrik asit gibi. Yapısında karbon atomu içermeyen asitler ise inorganiktir. Örneğin hidroklorikasit (HCI) gibi. Bazlar: Suda çözündüklerinde hidroksil (OH ) iyonu veren bütün bileşiklere baz denir. Tatları acıdır. Turnusol kağıdını maviye çevirirler. Organik bazlar yapısında C ve N bulunur. Örneğin metilamin (CH 3 NH 2 ) organik bazdır. Sodyum hidroksit (NaOH) ve potasyum hidroksit ise (KOH) inorganik bazdır.