MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME"

Transkript

1 MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER

2 Türe ait genetik özelliklerin soylar arası aktarılmasına kalıtım adı verilir. Bu işleyişte türlerin genetik bilgisinin ve kromozom sayısının hemen hemen aynı kalması türün devamı için önemlidir. Farklı canlılarda genetik özelliklerin iletilmesi farklı şekillerde olur. Örneğin hidra gibi canlılar, aynı mayalar gibi tomurcuklanarak ürerler. Oysa bitkilerde bitkinin türüne bağlı olarak (açık ve kapalı tohumlu vbg) farklı üreme şekilleri görülür (Şekil 13.2).

3 Yüksek canlılarda, türün kromozom sayısı sabit kalacak şekilde üremesini sağlayan özel bölünmeye Eşeyli Üreme adı verilir. Bu bölünme Mayoz bölünme adı verilen özel bir bölünmeye ihtiyaç duyar (Şekil 11.2)

4 Mayoz bölünme kromozom sayısını, üreme hücrelerinde azaltan, yarıya indiren özel bir hücre bölünmesi şeklidir. Bu bölünme sonucunda oluşan hücrelere genel olarak gamet adı verilir. Eşeyli üreyen yüksek canlılarda, dişi üreme- gamet hücresi, yumurta ve erkek üreme-gamet hücresi, sperm adını alır. Bu her iki tip üreme hücresinde türe ait tüm kromozom setinin yarısını taşıyan ve mayoz bölünme ile rastgele haploid (n) oluşan hücrelerdir. Örneğin insanda 46 (2n) kromozom yer alır. Yani 23 çift kromozom vardır. Bunlar bir anneden bir babadan (homolog kromozomlar) gelen seti taşıyan diploid (2n) hücrelerdir. Diğer bir değişle bu homolog kromozomlar, 23 çift kromozomdan oluşur. Bu yapıları karyotiplendirme denilen yöntemle görselleştirebiliriz (Şekil 13.3).

5

6 İnsanda yer alan 46 kromozomdan 2 tanesi cinsiyeti belirleyen kromozomlardır. Yani 44 kromozom vücut özelliklerini belirlerken ve otozomal kromozomlar, otozomlar (Autosomes) adını alırken, iki tanesi cinsiyet kromozomları (Sex chromosomes) adını alırlar. Sex kromozomları insanda dişi birey için XX, erkek birey için XY olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla somatik kromozomlarla beraber, genel kısa yazılışı; dişi birey için 44+XX, erkek birey için 44+XY olarak kullanılır. Bu durumda yavrunun oluşması için anneden gelen kromozom setine Maternal kromozom seti, babadan gelen kromozom setine Paternal kromozom seti adı verilir.

7

8 Cinsiyet hücrelerinin yaşam döngüleri, hem haploid hem de diploid aşamalar içerir (Şekil 13.5). Döllenme (Fertilizasyon), iki haploid kromozom takımı içeren; haploid gametlerin birleşmesiyle diploid (2n) zigot un oluşumu ile gerçekleşir. Mayoz bölünme ve döllenme, diploid ve haploid kromozom sayısı sahip canlılarda farklı üreme döngüleri oluşturmaktadır. Somatik hücreler yani, vucüt hücreleri mitoz bölünme ile çoğalır ve bir organizmanın vücut formu gelişir.

9 Üreme hücre hatları hayvan gelişiminde hazırlanır. Üreme hücre hatları (germ-line), organizmada cinsiyete bağlı gelişen, üreme sisteminin hücreleridir. Bunlar mayoz bölünme geçirerek, haploit gametleri oluşturacak hücreleri oluştururlar. Bu üreme sisteminin olgunlaşması, hayvanların gelişimi aşamasında hayvan türüne özgün olarak gerçekleşir (Şekil 13.6).

10 Mayoz un Özellikleri Mayoz bölünme sırasında homolog kromozom çiftleri ayrılır. Homolog kromozomlar, sinapslar adıda verilen noktalardan sinaptonemal (=synaptonemal) kompleks ile bir arada tutulurlar. Erken Profaz I sırasında sık sık bu birleşme gözlenir (Şekil 11.3).

11 Mayoz bölünmede DNA replikasyonu üst üste iki bölünmeden oluşur (Şekil 13.7). Mayoz I de kromozom sayısı yarıya iner. Mayoz II de ise yarıya inmiş kromozom sayısına sahip hücreler, Mitoz bölünme benzeri bir bölünme geçirirler. Sadece DNA replikasyonu olmadan, kardeş kromatidleri içeren homolog kromozomlar, dört haploit hücre oluşturacak şekilde zıt kutuplara çekilirler.

12 Sinapsisler boyunca krosing-over (=crossing-over) denilen, kromozomal parça değişikliği homolog kromozomlar arasında gerçekleşir (Şekil 11.4). Homolog kromozomların eşleşmiş oldukları bu aşamada, kromozomlar Metafaz I e giderler. Anafaz I sırasında ise Metafaz plakta yer alan bu homolog kromozomlar her biri için, bir kardeş kromatit oluşturup tetratlar halinde dururlar. Her kromozomdan oluşan bir komple set hareket eder ve zıt kutuplara doğru çekilir. Bu aşamada iki hücre oluşur.

13 Mayoz Süreci Profaz I üreme hücrelerinin kromozom sayısını indirgeyici bölünme için hazırlıktır (Şekil 13.8). Mayotik hücrelerin interfaz ları, Mitoz bölünmenin G1, S ve G2 aşamalarına benzerdir. Bu aşamayı takiben Profaz I de kromozomların tümü boylu boyunca hizalanmaya başlarlar. Kardeş kromatidler, kohesin proteinleri tarafından birarada tutulurlar. Bu aşamada homolog kromozomlar arasındaki materyal değişimi, krosing-over gerçekleşir. Mayoz I boyunca homolog kromozomlar bir aradadır ve nukleus zarı eriyip parçalanarak, iğ iplikleri oluşur.

14 Metafaz sırasında, homolog kromozomlar hizaya dizilir. Homolog kromozomlar kinetokorları sayesinde bir arada iğ ipliklerine tutunurlar ve birarada, tek bir birim gibi hareket ederler. Her bir homolog parça zıt kutuplara doğru hareket ederler. Kinetkorları ile mikrotübüllere bağlı ve homolog çiftler metafaz plağında sıralandıktan sonra ayrılma aşamasına doğru anneden veya babadan gelen homolog parçalara bakılmaksızın rastgele kutuplara doğru yönledirilirler (Şekil 13.8).

15 Anafaz I de kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması ve kutuplara çekilmesi Kinetokora bağlı mikrotübüller kısalması ile gerçekleşir. Anafaz sırasında her bir homolog kromozom çifti zıt kutuplara çekilir. Kardeş kromatitlerde, homolog kromozomlara ait farklı özellikler yer almaktadır. Bunlar hala sentromerlerinden birbirlerine bağlı durumdadırlar. Bu aşamada kardeş kromatitler arasında uyum kaybı görülür, ancak homolog kromozomlar bir arada durmaya devam ederler. Sentromerin kohezin proteinlerini kaybetmesi ile Anafaz sonunda her bir homolog kromozom çiftinin bir üyesi, her kutupta oluşan komple bir haploit kromozom seti oluşturur. Çünkü Mayoz I bölünmesinin Profaz I basamağında, anne ve baba gamet kromozomlarının bağımsız karışmasına bağlı olarak (krosing over), rastgele özellikler içeren iki yavru oluşması sağlanır. Telofaz I ile Mayoz I tamamlanır. Telofaz sırasında oluşan her iki hücreciğin çekirdek zarı yeniden şekillenir, sitokinez oluşabilir ya da oluşmayabilir. Bunun anlamı, sitokinez aşamasının tüm türlerde görülmediğidir. Yani türlere göre değişiklik gösterebilir (Şekil 13.8).

16

17 Homolog kromozomlar genellikle eş sayıda ayrılma özelliğindedirler ve buna kizmata (chiasmata) denir. Buna karşın bazı durumlarda kromozomlar eşit sayıda ayrılmaz, bu duruma da eş ayrılmama yani Akizmata segregasyon denir. Mayoz II DNA replikasyonu olmadan, Mitoz bölünme gibi gerçekleşir. DNA replikasyonu olmadan kısa bir interfazı takiben, Mayoz I i Mayoz II takip eder. Bu bölünmeler sırasında homolog kromozomları bir arada tutan sentromerlerdeki kohezin proteinleri, her bir kromozomu hücrenin zıt kutubuna yönlendirir. Böylece oluşan 4 haploid üreme hücresinden herbiri farklı bir haploid set içerdiğinden, farklı özelliklere sahip olur (Şekil 13.8 devamı ve 11.7 ).

18

19

20 Mayoz bölünme hataları anaploid gametler üretir. Mayoz bölünme hataları, bölünme sırasında meydana gelir ve anaploid gamet oluşumuna neden olabilir. Anaploidi; bir gamette, herhangi bir kromozomun olmaması veya bir kromozomun iki kopyası ile görülebilir. Mayozla, Mitozu Karşılaştırırsak Mayoz sırasında görülen dört özellik mitozda bulunmaz. Bunlar; Anne ve babadan gelen homolog kromozomlar ın olması, Bunlar arasında görülen birbirine tutunma (sinapsis), kırılma noktaları oluşturma (kiazma) ve krosing-over denilen parça değişimi (Şekil 13.9), Kardeş kromatitlerin kinetekorları ile bir arada durması ve tek bir birim gibi hareket etmesi mitozda görülmez. Homolog kromozomların, mitozda farklı kutuplara yönelmesine karşın, burada tek bir kutuba yönelmesi mitozda gözlenmez. Son olarak DNA replikasyonu, Mayoz I ve Mayoz II arasında bastırılır (Şekil 13.10).

21

22 Homolog eşleştirme mayoz için özeldir. Homolog kromozomların mayoz sırasında birbirlerini nasıl buldukları bilinmemektedir. Bunun türlerde korunmuş sinaptonemal kompleks proteinler olduğu düşünülse de, farklı türlerde yapılan çalışmalarda benzer sinaptonemal kompleks proteinlerine rastlanmıştır. Buna karşın özel Mayoz kohesin proteinleri olduğu belirlenmiştir. Mayoz I de en iyi bilinen bölüm ise homolog kromozomlar arasında gerçekleşen rekombinasyon işlemleridir. Bu sırada sentromerde yer alan kohesin diferansiyel proteinlerinin onarım ve yıkımları DNA çalışmalarında, DNA onarımı ve DNA çift sarmallı kırıkları oluşturmakta kullanılmaktadır.

23 Kardeş kromatidler arasındaki birliktelik Mayoz I de korunur, ancak Mayoz II de açılır. Sentromerik kohesin proteinlerini koruyan, Shugoshin proteinleri; homolog kromozomların bağlı kalmasını sağlar. Anafaz I de homolog kromozomların zıt kutuplara çekilmesine, kohezinlerin bozulması yol açar ve bu nedenle homolog kromozomların zıt kutuplara doğru ayrılmasını gerçekleştirir. Kardeş kromatitler kinetekorlar ile bağlı kalarak Mayoz I sırasında aynı kutuba doğru hareket ederler. Kardeş kromatitler aynı kinetokor ile aynı iğ ipliklerine bağlı olarak aynı kutuba doğru hareket ederler (monopolar etki). Mayoz bölünmeler arasında DNA çoğalması baskılanır. DNA çoğalmasının baskılanması bazı siklin proteinlerinin Mitoz sonunda bozulması ile ilgili olabilir.

24 Mayoz sonucunda oluşan hücreler kesinlikle özdeş değildir. Homolog kromozomların rastgele dağılması, krosing-over geçirip parça değiştirmesi, oluşan gametlerin çok sayıda genetik varyasyon içermesine neden olabilir (Şekil 13.12).

25 Kaynaklar Campbell Biology 10th ed.(2014) Neil A. Campbell, Jane B. Reece, Unit 3, Part:13, p: Pearson Benjamin Cummings, 1301 Sansome St., San Francisco, CA Biology / 9th ed (2008)Peter H. Raven George B. Johnson, Kenneth A. Mason, Jonathan B. Losos, Susan R. Singer, Chapter 11, p: The McGraw-Hill Companies, Inc., 1221 Avenue of the Americas, New York, NY

Şekil 1. Mitoz bölünmenin profaz evresi.

Şekil 1. Mitoz bölünmenin profaz evresi. KONU 9. HÜCRE BÖLÜNMESİ MİTOZ BÖLÜNME Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar birçok canlı grubu tarafından gerçekleştirilebilir. Mitoz bölünme sonunda bölünen hücrelerden

Detaylı

MAYOZ VE EŞEYLİ YAŞAM DÖNGÜLERİ

MAYOZ VE EŞEYLİ YAŞAM DÖNGÜLERİ MAYOZ VE EŞEYLİ YAŞAM DÖNGÜLERİ Kalıtıma giriş Ebeveynler yavrularına gen adı verilen kodlanmış bilgileri verirler. Genler DNA parçalarıdır. Çoğu gen, hücreyi özgün enzimler ve diğer proteinleri sentezlemesi

Detaylı

2n n. Kromozom sayısı. Zaman

2n n. Kromozom sayısı. Zaman Mitoz Döllenme Mitoz MAYOZ BÖLÜNME 10. SINIF ÜNİTE, KONU, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI 10.1.2. ve Eşeyli Üreme 10.1.2.1. u açıklar. a. un evreleri temel düzeyde işlenir. Evreler açıklanırken mikroskop, görsel

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI 6 MAYOZ BÖLÜNME-3

10. SINIF KONU ANLATIMI 6 MAYOZ BÖLÜNME-3 10. SINIF KONU ANLATIMI 6 MAYOZ BÖLÜNME-3 Mayoz Bölünmenin Genel Özellikleri Üreme ana hücrelerinde görülür. Üreme hücrelerinin oluşmasını sağlar. Sadece 2n kromozomlu hücrelerde görülür. 4 yeni hücre

Detaylı

Mayoz Bölünmenin Oluşumu

Mayoz Bölünmenin Oluşumu MAYOZ BÖLÜNME NEDİR? 03 Ocak 2012, 23:39 Osman BEDEL MAYOZ BÖLÜNME NEDİR? Kromozom sayılarının nesiller boyu sabit tutulması mayoz bölünme ile sağlanır. Mayoz özel bir hücre bölünmesidir. Bu bölünme ile

Detaylı

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür.

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür. HÜCRE BÖLÜNMELERİ Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür. I. MİTOZ BÖLÜNME Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar bir çok canlı grubu

Detaylı

Mitoz. - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır.

Mitoz. - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır. Mitoz - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır. - 2n --- 4n (anafaz) ------2n - İdentik kardeş kromatidler ayrılarak yavru hücrelere giderler. - Somatik

Detaylı

Mitoz bölünme, hücredeki kalıtım maddesinin yavru hücrelere eşit miktarda bölünmesini sağlayan karmaşık bir olaydır.

Mitoz bölünme, hücredeki kalıtım maddesinin yavru hücrelere eşit miktarda bölünmesini sağlayan karmaşık bir olaydır. Mitoz bölünme, hücredeki kalıtım maddesinin yavru hücrelere eşit miktarda bölünmesini sağlayan karmaşık bir olaydır. Hücre mitozla bölünmeden önce DNA eşlemesi olur. Hücre mitozla bölünmeye başlamadan

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 10. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 10. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI 10. Sınıf 1) Hücre döngüsünün interfaz evresini yeni tamamlamış bir hücre ile bu hücrenin döngü sonunda oluşturduğu yeni hücrelerde; I. DNA miktarı II. Gen Sayısı III. Gen

Detaylı

1- Aşağıda verilen mayoz bölünme geçirmekte olan hücrelerin evrelerini ve her birinin kromozom sayısını yazınız. (6*1,5=9 ) 5- Mayoz bölünmede kalıtsal çeşitliliği sağlayan olaylar nelerdir? (2*4=8 ) Profaz_I

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 10. Sınıf 1 MİTOZ BÖLÜNME EŞEYSİZ ÜREME

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 10. Sınıf 1 MİTOZ BÖLÜNME EŞEYSİZ ÜREME YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 10. Sınıf 1 MİTOZ BÖLÜNME EŞEYSİZ ÜREME Hücre döngüsü uzun bir interfaz ve kısa bir bölünme evresinden oluşur. Hücre bölünmesi tüm canlılarda büyüme, gelişme ve onarım sağlar.

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1- Amitoz Bölünme 2- Mitoz Bölünme 3- Mayoz bölünme. -G1 -Profaz -S -Metafaz -G2 -Anafaz -Telofaz

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1- Amitoz Bölünme 2- Mitoz Bölünme 3- Mayoz bölünme. -G1 -Profaz -S -Metafaz -G2 -Anafaz -Telofaz HÜCRE BÖLÜNMESİ 1- Amitoz Bölünme 2- Mitoz Bölünme 3- Mayoz bölünme A:İNTERFAZ B: MİTOZ -G1 -Profaz -S -Metafaz -G2 -Anafaz -Telofaz TERİMLER Sentromer Metafaz aşamasında kromozomlar üzerindeki boğumlanma

Detaylı

S evresi: Organellerin iki katına çıkarılması devam ederken DNA sentezi olur.

S evresi: Organellerin iki katına çıkarılması devam ederken DNA sentezi olur. HÜCRE DÖNGÜSÜ İnterfaz: Bölünmeyen bir hücre interfaz durumundadır. Bu safhada replikasyon ve bölünme için hazırlık yapılır. Çekirdek belirgindir, bir yada daha fazla çekirdekçik ayırt edilebilir. Kromozomlar

Detaylı

Hücre Yapısı: Somatik ve Germ Hücrelerinin Bölünme ve Farklanmaları. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker

Hücre Yapısı: Somatik ve Germ Hücrelerinin Bölünme ve Farklanmaları. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker Hücre Yapısı: Somatik ve Germ Hücrelerinin Bölünme ve Farklanmaları Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker Embriyonal yaşamın başlangıcından itibaren hücre bölünmesi başlar ve gelişmeyle ilgili her aşama hücre bölünmesiyle

Detaylı

HÜCRELER NASIL BÖLÜNÜR

HÜCRELER NASIL BÖLÜNÜR HÜCRELER NASIL BÖLÜNÜR Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Prokaryotik/Bakteriyal Hücre Bölünmesi İkiye bölünme hücre bölünmesi, basit bir formudur. Prokaryotik hücre bölünmesi birbirinin aynısı iki hücre

Detaylı

CANLILARDA ÜREME. Üreme canlıların ortak özelliğidir. Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir

CANLILARDA ÜREME. Üreme canlıların ortak özelliğidir. Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir CANLILARDA ÜREME EYLÜL 3.HAFTA MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir Üreme canlıların ortak özelliğidir 3 4 Canlılar hücrelerden meydana gelir

Detaylı

MİTOZ VE MAYOZ Dr. Selma Yılmaz Tıbbi Biyoloji

MİTOZ VE MAYOZ Dr. Selma Yılmaz Tıbbi Biyoloji MİTOZ VE MAYOZ Dr. Selma Yılmaz Tıbbi Biyoloji 1 Referans Kitaplar: Lodish, Alberts Molecular Cell Biology Mitoz (Mitosis) ve Mayoz (Meiosis) Hücreler iki yolla bölünür ve ürerler: mitoz ve mayoz Mitoz:

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN Fertilizasyonda 46 kromozom Her bir kromozom çift kromadit-(92) Hücre bölündükten sonra her hücre de 46 kromozom bulunur Mitoz bölünme G1

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME. Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME. Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1 Hücrenin bölünmeye başlamasından itibaren onu takip eden diğer hücre bölünmesine kadar geçen zaman aralığına hücre döngüsü denir. Hücreler belli

Detaylı

HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ

HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ *Hücrenin yaşam döngüsü: Hücrenin; bir bölünme sonundan, ikinci bir bölünme sonuna kadar olan zaman sürecinde; geçirdiği yaşamsal olaylara hücrenin yaşam döngüsü denir. Hücreler,

Detaylı

ADI SOYADI SINIFI - NO TENZİLE ERDOĞAN ANADOLU LİSESİ 2014 2015 ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR SEÇMELİ BİYOLOJİ DERSİ I. DÖNEM II. YAZILI SINAVI PUAN GRUP B RAKAMLA YAZIYLA 1- Aşağıda verilen mayoz bölünme

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme.

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme. HÜCRE BÖLÜNMESİ 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme. Amitoz Bölünme Önce nukleolus, sonra nukleus, daha sonra sitoplazmanın uzayıp ortadan boğulması ile ikiye

Detaylı

MAHMUT ASLAN - FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ

MAHMUT ASLAN - FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ 1. Mayoz bölünme aşağıda verilenlerden hangisinde gerçekleşebilir? A) B) Yumurta Polen ana C) D) Mide Deri 4. Üreme ana hücrelerinde, biri anneden, biri babadan gelen iki takım (2n) kromozom bulunur. Aşağıda

Detaylı

Aşağıda mitoz bölünme safhaları karışık olarak verilmiştir.

Aşağıda mitoz bölünme safhaları karışık olarak verilmiştir. 2015/2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÖRNEK 8.SINIFLAR 1.DÖNEM 1.YAZILI Adı Soyadı : No: Sınıf: Resimdeki türlerin bazı hücrelerindeki kromozom sayılarını yazınız. (4x2p) Aşağıda mitoz bölünme

Detaylı

Mitoz, Amitoz ve Mayoz

Mitoz, Amitoz ve Mayoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz Doç. Dr. Metin Aytekin Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 8 Aralık 2014 Amitoz Robert Remak 1815-1865 E. Coli de Amitoz Kromozom orjini hücrenin diğer

Detaylı

ayxmaz/biyoloji 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki ana DNAdan yeni DNA molekülleri hangi sonulca üretilir A B C D

ayxmaz/biyoloji 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki ana DNAdan yeni DNA molekülleri hangi sonulca üretilir A B C D 1. DNA replikasyonu.. için gereklidir A) sadece mitoz B) sadece mayoz C) mitoz ve mayoz D) sadece gamet oluşumu E) sadece protein sentezi 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. Şekil 2.

Ayxmaz/biyoloji. Şekil 2. Şekil 1. 1) Yukarıdaki üreme süreci aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilir: a) hermafroditlik b) oogami c) sporlanma d) patenogenez e) izogami 2) Aşağıdakilerden hangisi eşeysiz üreme özelliği değildir?

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN G1 kromozomu S sonu G2 kromozomu Genler Sentromer Kardeş kromatid Dublike olmamış Dublike olmuş Mitoza girerken kromozomlar iki kromatid halindedir.

Detaylı

E. Coli de Amitoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz. Amitoz Replikasyon orjinin bir kopyasının hücrenin diğer tarafına gidene kadar devam eder.

E. Coli de Amitoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz. Amitoz Replikasyon orjinin bir kopyasının hücrenin diğer tarafına gidene kadar devam eder. 12/13/13 E. Coli de Amitoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz Doç. Dr. Metin Aytekin Kromozom orjini hücrenin diğer tarafına hızlı bir şekilde hareket etmeye başladığı anda kromozom replikasyonu başlar. Erciyes Üniversitesi

Detaylı

Mitoz, Amitoz ve Mayoz

Mitoz, Amitoz ve Mayoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz Dersin AMACI Hücre Bölünmelerini Kavramak Doç. Dr. Metin Aytekin www.metinaytekin.com Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 8 Aralık 2015 Kromozom orjini

Detaylı

Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi

Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi Bugün gelinen noktada genetik Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi «Genetik bilgiden hastaların ve ailelerin yararlanması için tüm sağlık çalışanları insan genetiğinin temelinde

Detaylı

LYS ANAHTAR SORULAR #6. Mitoz ve Mayoz Bölünme Eşeyli ve Eşeysiz Üreme İnsanda Üreme

LYS ANAHTAR SORULAR #6. Mitoz ve Mayoz Bölünme Eşeyli ve Eşeysiz Üreme İnsanda Üreme LYS ANAHTAR SORULAR #6 Mitoz ve Mayoz Bölünme Eşeyli ve Eşeysiz Üreme İnsanda Üreme 1) 2n = 40 kromozomlu memeli türünde, Dişinin ovaryumlarında yumurta hücresi oluşurken anafaz I evresinde gonozomların

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI 12 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREME SORU ÇÖZÜMÜ

10. SINIF KONU ANLATIMI 12 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREME SORU ÇÖZÜMÜ 10. SINIF KONU ANLATIMI 12 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREME SORU ÇÖZÜMÜ Eşeysiz Üreme ile ilgili, I. Canlının yararlı özelliklerinin korunmasını sağlar. II. Canlının değişen ortam koşullarına uyumunu artırır. III.

Detaylı

KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI

KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER GİRİŞ Mendel kalıtımında eğer genler bağımsız ise kalıtıldıklarında kabaca belli oranlarda ve sıklıkla

Detaylı

AMAÇ: Ökaryotik hücrelerin bölünme mekanizmasını ve kromozom morfolojilerini öğrenmek.

AMAÇ: Ökaryotik hücrelerin bölünme mekanizmasını ve kromozom morfolojilerini öğrenmek. 19.11.2014/Çarşamba Lab 6 KONU: Hücre Bölünmesi ve Kromozom Morfolojisi AMAÇ: Ökaryotik hücrelerin bölünme mekanizmasını ve kromozom morfolojilerini öğrenmek. KAZANIMLAR: Ökaryotik hücrelerin nasıl çoğaldıkları

Detaylı

MİTOZ ÇALIŞMA KÂĞIDI A. Aşağıdaki resimli bulmacayı çözünüz.

MİTOZ ÇALIŞMA KÂĞIDI A. Aşağıdaki resimli bulmacayı çözünüz. MİTOZ ÇALIŞMA KÂĞIDI A. Aşağıdaki resimli bulmacayı çözünüz. B. Numaralandırılmış evrelerle ilgili aşağıdaki cümlelerde ifadeyi doğru tamamlayan koyu renkli ifadeyi yuvarlak içine alınız. 2. / 5. resimde

Detaylı

ÜNİTE I HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1.1 HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi canlılar aleminde görülen en önemli biyolojik olaylardan biridir.

ÜNİTE I HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1.1 HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi canlılar aleminde görülen en önemli biyolojik olaylardan biridir. ÜNİTE I HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1.1 HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi canlılar aleminde görülen en önemli biyolojik olaylardan biridir. Hücre büyürken, hücre zan genişler, hacmi artar. Ancak hücrenin

Detaylı

KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Kalıtımın Gizemi Eski bitki biyologları, melezler bitkilerle yaptıkları çalışmalarda şaşırtıcı sonuçlar ortaya

Detaylı

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir. Hücre büyüyüp gelişirken madde ve enerji gereksinimleri artar. Sitoplâzma hücre zarına oranla daha hızlı

Detaylı

KROMOZOM DÜZENSİZLİKLERİ

KROMOZOM DÜZENSİZLİKLERİ KROMOZOM DÜZENSİZLİKLERİ KROMOZOM ANOMALİLERİ 1- Sayısal kromozom anomalileri 2- Yapısal kromozom anomalileri SAYISAL KROMOZOM ANOMALİLERİ 1- Öploidi: Bir organizmanın hücrelerinde normal kromozom sayısının

Detaylı

Hücre bölünmesinin asal görevleri

Hücre bölünmesinin asal görevleri HÜCRE DÖNGÜSÜ Hücre bölünmesinin asal görevleri Hücre döngüsünü ya da hücre bölünmesini incelemeden önce, hücre çoğalmasının organizmaların yaşamında ne gibi roller oynadığını gözden geçirmek gerekmektedir.

Detaylı

Bağlantı ve Kromozom Haritaları

Bağlantı ve Kromozom Haritaları Bağlantı ve Kromozom Haritaları Prof. Dr. Sacide PEHLİVAN 3. Mart. 2017 Bir kişide DNA nın şifrelediği özelliklerin tümü kalıtsal özelliklerdir. DNA üzerinde nükleotitlerden yapılı en küçük ifade edilebilir

Detaylı

Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları

Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları A. Mayoz Bölünme Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları Eşeyli üremenin temelidir. Eşey ana hücrelerinden (2n), eşey hücrelerini (n) oluşturan özelleşmiş bölünme şeklidir. Mayoz I ve II olarak birbirini

Detaylı

HÜCRE SİKLUSU. Hücrenin bir bölünme sonundan diğer ikinci bölünme sonuna kadar geçen devrine hücre siklusu adı verilir.

HÜCRE SİKLUSU. Hücrenin bir bölünme sonundan diğer ikinci bölünme sonuna kadar geçen devrine hücre siklusu adı verilir. HÜCRE SİKLUSU Hücrenin bir bölünme sonundan diğer ikinci bölünme sonuna kadar geçen devrine hücre siklusu adı verilir. Mitoz (M), G 1 (= 1. Aralık), Sentez (S) ve G 2 olmak üzere birbirini izleyen dört

Detaylı

TEOG1 DENEME SINAVI 1 ( DNA, Mitoz, Mayoz Kapsamlı)

TEOG1 DENEME SINAVI 1 ( DNA, Mitoz, Mayoz Kapsamlı) TEOG1 DENEME SINAVI 1 ( DNA, Mitoz, Mayoz Kapsamlı) 4. 1.Şekilde hayvan hücresinin mitoz bölünmede bir evresi gösterilmiştir. Bu evreden sonra aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez? A) Kalıtım maddesinin

Detaylı

Mitoz ve Eşeysiz Üreme Biyoloji Ders Notları

Mitoz ve Eşeysiz Üreme Biyoloji Ders Notları Mitoz ve Eşeysiz Üreme Biyoloji Ders Notları Yeni hücreler ancak mevcutlarının bölünerek oğul hücreler üretilmesiyle oluşur. Mitoz hücre bölünmesi çok hücreli canlılarda büyüme, gelişme ve yenilenmeyi

Detaylı

BİTKİ ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 2. Ders

BİTKİ ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 2. Ders BİTKİ ISLAHI Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 2. Ders BİTKİLERDE ÇOĞALMA* *Bitki Islahı, 2004, Orhan KURT, OMÜ, Ziraat Fakültesi Ders

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 1) Canlılar soylarının devam ettirebilmek için üreyerek yeni bireyler meydana getirir. Bu üreme olaylarıyla ilgili olarak; I. Bakterinin ikiye bölünerek kendine benzer yeni

Detaylı

ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ

ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ Seçici gen ifadesi embriyonun gelişmesini sağlayan 4 temel işlevi denetler: 1. Hücre çoğalması 2. Hücre farklılaşması 3. Hücre etkileşimleri 4. Hücre hareketi HÜCRE

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÜREME ÜNİTE 1. Mayoz ve Eşeyli Üreme...41 ÜNİTE 2. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik...119. Modern Genetik Uygulamaları...

İÇİNDEKİLER ÜREME ÜNİTE 1. Mayoz ve Eşeyli Üreme...41 ÜNİTE 2. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik...119. Modern Genetik Uygulamaları... İÇİNDEKİLER kardefl kromatitler ÜNİTE 1 ÜREME kinetokor iğ iplikleri Sayfa No Mitoz ve Eşeysiz Üreme....7 sentromer Mayoz ve Eşeyli Üreme....41 İnsanda Üreme Sistemi - Büyüme ve Gelişme....79 ÜNİTE 2 KALITIMIN

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA

ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA 2) Sitoplazma Hücrenin içini dolduran sıvıdır. İçinde inorganik ve organik maddeler vardır. Ayrıca görevleri birbirinden farklı olan organeller de bulunur.

Detaylı

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı,

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, MİTOZ Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten meydana gelmiştir. Hücreler büyüme ve gelişme sonucunda belli bir olgunluğa

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ A) MİTOZ BÖLÜNME a) Hazırlık evresi:

HÜCRE BÖLÜNMESİ A) MİTOZ BÖLÜNME a) Hazırlık evresi: HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir. Hücre büyüyüp gelişirken madde ve enerji gereksinimleri artar. Sitoplâzma hücre zarına oranla daha hızlı büyümesinden dolayı,

Detaylı

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK 8. SINIF ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2016-2017 KAZANIM TESTLERİ TÜRKÇE MATEMATİK T.C İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK FEN VE TEKNOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ İNGİLİZCE Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır

Detaylı

Biyoloji. Hücre Bölünmeleri 1. FASİKÜL 10

Biyoloji. Hücre Bölünmeleri 1. FASİKÜL 10 Biyoloji 1. FASİKÜL 10 Hücre Bölünmeleri 561 soru Kavram Yanılgıları Müfredat Dışı Konu Uyarıları Bilgi Teknolojileri Uyarlamaları PISA Tarzı Sorular ÖSYM Çıkmış Sınav Soruları Yazılı Soruları Video Çözümler

Detaylı

MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI

MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI 2014 2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI Ödevin Veriliş Tarihi: 12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 1. Bir canlının mitoza hazırlanan hücresinde

Detaylı

GENETİK I BİY 301 DERS 7

GENETİK I BİY 301 DERS 7 GENETİK I BİY 301 DERS 7 İçerik Kısım 1: Genler, Kromozomlar ve Kalıtım Kısım 2: DNA-Yapısı, Replikasyonu ve Varyasyonu Kısım 3: Genetik bilginin ifadesi ve düzenlenmesi Kısım 4: Genomik Analiz Kısım 5:

Detaylı

CİNSİYETE BAĞLI KALITIM

CİNSİYETE BAĞLI KALITIM CİNSİYETE BAĞLI KALITIM *Cinsiyetin belirlenmesi: Eşeyli üreyen hayvanlarda cinsiyetin belirlenmesi farklı şekillerde olabilmektedir. Bazı hayvanlarda cinsiyetin belirlenmesi, çevre koşulları tarafından

Detaylı

Biyoloji. Hücre Bölünmeleri FEN LİSESİ 1. FASİKÜL SINIF

Biyoloji. Hücre Bölünmeleri FEN LİSESİ 1. FASİKÜL SINIF FEN LİSESİ Biyoloji 10 SINIF 1. FASİKÜL Hücre Bölünmeleri 652 soru Kavram Yanılgıları Müfredat Dışı Konu Uyarıları Bilgi Teknolojileri Uyarlamaları Pisa Tarzı Sorular ÖSYM Çıkmış Sınav Soruları Yazılı

Detaylı

Hücre çekirdeği (nucleus)

Hücre çekirdeği (nucleus) Hücre çekirdeği (nucleus) Toplam hücre hacmının 1/20-1/10'unu kapsar. Değişik hücrelerde mekanik etkilerle, yer ve şekil değiştirebilir, bu nedenle hücrelerde farklı şekillerde görülebilir. Çekirdek, hücre

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM Mitoz Bölünme Hücreler neden mitoz bölünme geçirir? 1 Büyüme ve gelişme için 2 Yıpranan doku ve organların onarılması için 3 Eşeysiz üreyen canlılarda üremenin sağlanması için.

Detaylı

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji Fosfat - Şeker - Organik Baz

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji Fosfat - Şeker - Organik Baz Nükleotid - en - Dna - Kromozom Fen ve eknoloji Fosfat - Şeker - Organik Baz 6. Kromozomlar DN molekülü ve protein kılıftan oluşmuşlardır. DN molekülünün yapısında da genler bulunur. enler ise nükleotitlerden

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS 64. ADIM EŞEYSİZ ÜREME 2

ADIM ADIM YGS LYS 64. ADIM EŞEYSİZ ÜREME 2 ADIM ADIM YGS LYS 64. ADIM EŞEYSİZ ÜREME 2 4) Partenogenez Döllenmemiş yumurtadan mitoz bölünmeler ile canlı gelişimine PARTENOGENEZ denir. Arı, karınca, su piresi ve bazı kertenkele gibi canlılarda görülür.

Detaylı

10. Sınıf BİYOLOJİ. Soru Kitabı BİYOLOJİ. Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR.

10. Sınıf BİYOLOJİ. Soru Kitabı BİYOLOJİ. Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. 10. Sınıf BİYOLOJİ Soru Kitabı T.C MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı BİYOLOJİ Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. Banu KARAAĞAÇ Bilgehan

Detaylı

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler Biçimlenmiş ve yoğunlaşmış kromatin materyaline kromozom denir. Kromozomlar Mitoz ve/veya Mayoz bölünmenin Profaz safhasında görülmeye başlar ve Metafaz

Detaylı

HAFTA I Genetiğe Giriş Hücre Döngüsü ve Düzenlenmesi Mitoz Mayoz Bölünme

HAFTA I Genetiğe Giriş Hücre Döngüsü ve Düzenlenmesi Mitoz Mayoz Bölünme Biyoteknoloji ve Genetik I HAFTA I Genetiğe Giriş Hücre Döngüsü ve Düzenlenmesi Mitoz Mayoz Bölünme Prof. Dr. Hilâl Özdağ Genetiğe Giriş 50 milyar hücre/insan 2 metre DNA/hücre 3.2 milyar baz/hücre 2 birey

Detaylı

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji MİTOZ -. Ünite 6. Deniz yıldızının kopan parçasının yenilenmesi (onarım), ağaç gövdesinin büyümesi (büyüme) ve zigotun embriyoya dönüşmesi mitoz bölünme ile gerçekleşirken insanlarda yumurta hücresinin

Detaylı

KALITIMIN GENEL İLKELERI. Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1

KALITIMIN GENEL İLKELERI. Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1 KALITIMIN GENEL İLKELERI Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1 Eşey Tayini Kromozoma dayalı eşey saptanması çok hücreli canlılarda gerçekleştirilebilir. Otozomal kromozomlar üzerinde her iki eşeye ait özellikleri

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 1 : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 1 : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 1 : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM A MİTOZ (4 SAAT) 1 Kromozom ve Özellikleri 2 Hücre Bölünmesi 3 Mitoz Bölünme (Aynı Hücreler Oluşturan Bölünme) 4 Üreme (Çoğalma) 5

Detaylı

ÜREME. Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesine üreme denir.

ÜREME. Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesine üreme denir. 1 ÜREME Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesine üreme denir. *Eşeysiz üreme: EŞEYSİZ ÜREME Tek bir ata bireyin, kendisiyle aynı genetik özelliklere

Detaylı

Hücrelerin bölünme halinde olmadıkları zamana interfaz devresi (mitoz arası devre veya ara devre) denir.

Hücrelerin bölünme halinde olmadıkları zamana interfaz devresi (mitoz arası devre veya ara devre) denir. İnterfaz Çekirdeği Hücrelerin bölünme halinde olmadıkları zamana interfaz devresi (mitoz arası devre veya ara devre) denir. İnterfaz halindeki her hücrenin çekirdeği hücre tipine göre değişiklik gösterir.

Detaylı

DENEME 400 SORU DENEME. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito AKILLI FEN BİLİMLERİ DEFTERLERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLYELERİ

DENEME 400 SORU DENEME. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito AKILLI FEN BİLİMLERİ DEFTERLERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLYELERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ DEFTERLERİ 0 DENEME AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLELERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ ÖDEVLERİ 5 6 7 8 9 0 TEST 0 AKILLI FEN BİLİMLERİ TESTLERİ DENEME 00 SORU AKILLI FEN BİLİMLERİ TEST KUTULARI

Detaylı

Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi

Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi 2 Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi «Genetik bilgiden hastaların ve ailelerin yararlanması için tüm sağlık çalışanları insan genetiğinin temelinde yatan prensipleri anlamalıdır»

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM ADIM ADIM YGS LYS 191. Adım EVRİM EVRİM İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER Evrim, geçmiş ile gelecekteki canlıların ve olayların yorumlanmasını sağlayarak, bugün dünyada yaşayan canlılar arasındaki akrabalık derecesini

Detaylı

ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI

ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI ZARLAR Zarlar yaşayan hücrede 5-10nm kalınlığında iki fosfolipit tabakadan oluşur. Burada yer alan fosfolipit tabaka amfipatik (amphipatic)bir özelliğe sahiptir. Amfipatik terimi,

Detaylı

GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR

GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR Bedri SERDAR - 2017 Hücre Bölünmesi Canlıların büyüme ve gelişmeleri, organizmalarını oluşturan hücrelerin gelişip sayılarını arttırmalarına bağlıdır. Hücreler belirli

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ

HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücreler bölünme ile sayılarını arttırırlar. Bir amip yada bakteri gibi tek hücreli hayvanlarda bölünme sonucu popülasyondaki bireylerin sayısı artar. İnsan gibi çok hücreli

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji HÜCRE BÖLÜNMESİ

Ayxmaz/biyoloji HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ hücrelerdeki özgü yaşamsal olaylar: 1-Madde alış- verişi 2-Anabolik ve katabolik reaksiyonlar 3-Organel oluşumu 4-Çok hücrelilerde dokusal işlevler 5-Büyüme ve farklılaşma 6-DNA ve RNA

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ Bunlar: Bunlar: Sitoplazma ve hücre zarındaki bu dengesiz büyümeden dolayı hücrelerde şu sorunlar oluşur.

HÜCRE BÖLÜNMESİ Bunlar: Bunlar: Sitoplazma ve hücre zarındaki bu dengesiz büyümeden dolayı hücrelerde şu sorunlar oluşur. HÜCRE BÖLÜNMESİ Bir hücre inter faz veya bölünme evresinde görülür. 1-İnter faz evresi bazı hücrelerde çok kıssa sürer. Örnek bakteri hücrelerinde 20 dakikadır. Bazı hücrelerde ise çok uzun sürer. Örnek

Detaylı

Birkaç tanım ile başlayalım

Birkaç tanım ile başlayalım Mitoz ve Mayoz Birkaç tanım ile başlayalım Her canlıda genetik materyal olarak ifade edilen bir madde vardır. Bazı virüsler hariç bu materyal DNA dır. DNA, gen adı verilen birçok birim içerir. Genlerin

Detaylı

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler Biçimlenmiş ve yoğunlaşmış kromatin materyaline kromozom denir. Kromozomlar Mitoz ve/veya Mayoz bölünmenin Profaz safhasında görülmeye başlar ve Metafaz

Detaylı

TEOG1 DENEME SINAVI 2 ( DNA, Mitoz,Mayoz Kapsamlı)

TEOG1 DENEME SINAVI 2 ( DNA, Mitoz,Mayoz Kapsamlı) 1. TEOG1 DENEME SINAVI 2 ( DNA, Mitoz,Mayoz Kapsamlı) Yukarıdaki şekil için aşağıda yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır? A) Hücre 2 kere mitoz bölünme geçirmiştir. B) Oluşan yavru hücreler ana hücrenin

Detaylı

GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ

GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Gen Ekspresyonun Kontrolü Kontrol genellikle transkripsiyon başlangıç düzeyinde gerçekleşir. Transkripsiyonda düzenleyici proteinler tarafından

Detaylı

5. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesinde; 6. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücreler birbirinin genetik kopyasıdır.

5. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesinde; 6. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücreler birbirinin genetik kopyasıdır. BÖLÜM 04 Test Üreme / Mitoz ve Eşeysiz Üreme 1 01 1. Mitoz bölünme; I. tek hücreli canlılarda üreme, II. çok hücreli canlılarda büyüme, III. tek hücreli canlılarda büyüme, IV. çok hücreli canlılarda rejenerasyon

Detaylı

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. Hayvansal organizmalarda gamet ve gamet oluşumu oluşumu:

Ayxmaz/biyoloji. Hayvansal organizmalarda gamet ve gamet oluşumu oluşumu: MAYOZ BÖLÜNME Mayoz-1 evreleri: Mayoz bölünme homolog kromozomların ve kardeş kromatidlerin ayrılmasını sağlayan ardışık iki bölünme bütünüdür. Homolog kromozomların ayrılmasına neden olan birinci evreye

Detaylı

BOTANİK DERS-5 HÜCRE BÖLÜNMESİ

BOTANİK DERS-5 HÜCRE BÖLÜNMESİ BOTANİK DERS-5 HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ Canlılarda görülen en önemli ortak biyolojik olaydır Her canlının büyüme ve gelişmesi hücrelerin büyümesi ve sayıca artmasıyla olur. Organizmalar tek hücreden

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #5

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #5 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #5 Miktar 1) I.Hemoglobinin yapısındaki karbon atomu sayısını tespit etmek II. Solunumda kullanılacak gazların hangi molekülle taşınacağını tespit etmek III. Kanın ph ını tespit

Detaylı

DNA ve Genetik Kod Akıllı Ödev - 1

DNA ve Genetik Kod Akıllı Ödev - 1 DN ve enetik Kod kıllı Ödev - 1 dı Soyadı:... Sınıfı:... No:... Soru 1 şağıdaki sorulara uygun cevapları seçip, numaralarını cümlenin başındaki boş kutucuklara yazınız. 1 en 2 Kromozom 3 Nükleotid 4 imin

Detaylı

ÜNİTE 8:HÜCRE BÖLÜNMELERİ

ÜNİTE 8:HÜCRE BÖLÜNMELERİ ÜNİTE 8:HÜCRE BÖLÜNMELERİ 1951 Yılında 31 yaşında ölen Henrietta Lacks dan alınan kanserli hücreler hala laboratuar ortamından yaşamaktadırlar. Normal hücreler bir bölünme kapasitesine sahipken kanserli

Detaylı

1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1 DNA (Deosiribo Nükleik Asit) Kalıtım maddesi hücre çekirdeğinde bulunur. Kalıtım maddesi iğ ipliği (Yumak) şeklinde bir görünümdedir. İğ ipliğindeki kalıtım maddesi

Detaylı

DNA NIN ÖZELLİKLERİ DNA HÜCRE. DNA da 4 çeşit nükleotid vardır. Bunlar Adenin (A), Timin (T) Guanin (G) ve Sitozin (S veya C)

DNA NIN ÖZELLİKLERİ DNA HÜCRE. DNA da 4 çeşit nükleotid vardır. Bunlar Adenin (A), Timin (T) Guanin (G) ve Sitozin (S veya C) 8. Sınıf Fen 8. Sınıf Bilimleri Fen Bilimleri İNSANDA İNSANDA ÜREME, ÜREME, BÜYÜME BÜYÜME VE VE GELİŞME GELİSME Ahmet KARAYEL KARAYEL Süleyman Süleyman ALTINTAS ALTINTAŞ HÜCRE DNA DNA NIN ÖZELLİKLERİ NEDİR:

Detaylı

HAFTA II Mendel Genetiği

HAFTA II Mendel Genetiği GENETĐK 111-503 HAFTA II Mendel Genetiği Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1865 Gregor Mendel kalıtım kurallarının temellerini attı. http://www.dnaftb.org/dnaftb/1/concept/ 1 Seçilen Özellikler Hartl DL, Jones EW,

Detaylı

Mitoz Bölünme. 5. Bütün ökaryot canlılardaki hücre bölünmelerinde aşağıdaki. 6. Bir hücrenin bölünmesi sırasında gerçekleşen bazı olaylar

Mitoz Bölünme. 5. Bütün ökaryot canlılardaki hücre bölünmelerinde aşağıdaki. 6. Bir hücrenin bölünmesi sırasında gerçekleşen bazı olaylar BİYOLOJİ Mitoz Bölünme 10. SINIF GENEL 01 1. Mitoz bölünmedeki interfaz evresi ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) İnterfaz evresi mitotik evreye göre daha kısa sürer. 5. Bütün ökaryot canlılardaki

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÜREME ÜNİTE 1. Mayoz ve Eşeyli Üreme...41 ÜNİTE 2. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Modern Genetik Uygulamaları...

İÇİNDEKİLER ÜREME ÜNİTE 1. Mayoz ve Eşeyli Üreme...41 ÜNİTE 2. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Modern Genetik Uygulamaları... İÇİNDEKİLER kardefl kromatitler ÜNİTE 1 ÜREME kinetokor iğ iplikleri Sayfa No Mitoz ve Eşeysiz Üreme....7 sentromer Mayoz ve Eşeyli Üreme....41 İnsanda Üreme Sistemi - Büyüme ve Gelişme....79 ÜNİTE 2 KALITIMIN

Detaylı

Mitoz aynı sayıda kromozom içeren iki hücrenin oluşumuyla sonuçlanır. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı, ana hücrenin yarısı kadardır.

Mitoz aynı sayıda kromozom içeren iki hücrenin oluşumuyla sonuçlanır. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı, ana hücrenin yarısı kadardır. MİTOZ VE MAYOZ Çekirdekli hücrelerde genetik maddenin bir nesilden diğer hücre nesline aktarımı mitoz ve mayoz bölünmeleri içerir. Mayoz gametlerin (eşey hücrelerinin) oluşumunu sağlar. Oluşan hücrelerin

Detaylı

Diploid hücreden haploid gametler oluşur Germ hücrelerinde görülür (yumurta ve sperm) Dişi ve erkek gametler farklı geçmişe sahiptir Mayoz I ve Mayoz

Diploid hücreden haploid gametler oluşur Germ hücrelerinde görülür (yumurta ve sperm) Dişi ve erkek gametler farklı geçmişe sahiptir Mayoz I ve Mayoz MAYOZ Diploid hücreden haploid gametler oluşur Germ hücrelerinde görülür (yumurta ve sperm) Dişi ve erkek gametler farklı geçmişe sahiptir Mayoz I ve Mayoz II evrelerinden oluşur. Mayoz I redüksiyon bölünmesidir.

Detaylı

Kromozom nedir? kromozom mikronla

Kromozom nedir? kromozom mikronla KROMOZOM 2 Kromozom nedir? Çekirdeğin içinde ipliksi halde bulunan parçalara kromozom adı verilir. Çift olarak bulunup 2n ile gösterilirler. Kromozomlar, elektron mikroskobunda İ, V, J harfleri gibi biçimlerde

Detaylı