Doğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Doğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi"

Transkript

1 37 Doğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi Murat KARABULUT KSÜ, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Kahramanmaraş ÖZET: İklim dinamik bir süreç olup, zamansal ve mekânsal ölçeklerde sürekli değişkenlik gösterir. Yerkürenin büyük bir bölümü kısa veya uzun periyotlar içerisinde normal iklimlerin gereği olarak varyasyonlara maruz kalır. Kısa süreli iklim değişimi (varyasyonu) herhangi bir iklim elemanına ait yıllık ölçümün uzun yıllar ortalamasından farkını ifade eder. Küresel olarak sıcaklığın arttığı ve yağış paterninin değiştiği şeklinde ifade edilen global iklim değişikliği fikri yüksek oranda bilim adamları tarafından kabul edilmektedir. Türkiye de kısa veya uzun süreli iklim değişikliklerinin yaşanabileceği bölgelerden birisini oluşturmaktadır. Özellikle Akdeniz bölgesi coğrafi konumu itibari ile iklim değişikliklerine karşı hassas bölgelerimizden biridir. Bu çalışmada, Akdeniz bölgesinde yer alan Çukurova ve Kahramanmaraş-Hatay grabeninde yer alan meteoroloji istasyonları için yıllık, mevsimlik ve aylık ekstrem sıcaklık trendleri incelenmiştir. Parametrik olmayan testler (mann-kendal, sens s slope), lineer regresyon gibi teknikler kullanılarak sıcaklık trendleri analiz edilmiştir. Sonuçlar, maksimum ve minimum sıcaklıklarda belirgin artışların gerçekleştiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca mevsimsel olarak da önemli artışların meydana geldiği görülmektedir. Anahtar Sözcükler: İklim Değişikliği, Sıcaklık, Mann-Kendall, Trend, Doğu Akdeniz Analayzes of Extrem Maxsimum and Mininum Heats at the East Mediterranian ABSTRACT: Climate is a dynamic entity that varies across temporal and spatial scales. Large areas of the earth experience variability as a part of their normal climate over both short and long time periods. Short-term climatic variability is the annual difference in values of specific climatic variables within averaging periods. Global climate change has been widely accepted and is often explained as temperature rise. Turkey is one of the sensitive regions to climate variation in the World. In this study, trends in extreme minimum and maximum temperature at annual, seasonal and monthly time scales for the periods of were examined for the eastern part of Mediterranean region of Turkey. Non-parametric tests (such as Mann-Kendall) and linear regression techniques were used to determine trends. The results showed that there is positive statistically significant trend study area annually. Apparent temperature increases (which are statistically significant) were determined for summer seasons. Keywords: Climate variation, temperature, Mann-Kendall, trend, Eastern Mediterranean GİRİŞ İklim değişimi meydana getirdiği çok yönlü etkileri nedeniyle günümüzde üzerinde yoğun olarak araştırmalar yapılan en önemli problemlerden biridir. Çok genel bir ifade ile iklim değişikliği Nedeni ne olursa olsun iklim koşullarındaki büyük ölçekli ve önemli yerel etkileri bulunan, uzun süreli ve yavaş gelişen değişiklikler biçiminde tanımlanabilir (Okutan ve ark., 2004). Jeolojik devirler boyunca yerküre ikliminin dengesi çeşitli nedenlerle bozulmuş ve iklimde de büyük değişmeler meydana gelmiştir. Bu değişime 19. yüzyılın ortalarından itibaren insan etkilerinin de katkısı olduğu düşünülmektedir. Artan nüfus ve gelişen teknoloji ile beraber gün geçtikçe insan etkisinin daha da arttığına yönelik kanıtlar belirginleşmiştir (Demirci ve Karakuyu, 2002). Daha önceleri doğal nedenlere bağlı olarak uzun yıllarda yavaş yavaş değişim gösteren iklim, artık günümüzde önemli derecede hissedilebilecek hızlı bir değişim sürecine girmiştir. Geçtiğimiz son yıl, en azından 1400 yılından günümüze kadarki dönemde Sor. Yazar: Karabulut, M., mkarabulut@ksu.edu.tr karşılaşılan en sıcak yıllar olarak gözükmektedir (Türkeş ve ark. 2002). Esasen küresel ortalama yüzey sıcaklığında gözlenen ısınma eğilimi, dünya üzerinde eşit bir coğrafi dağılış göstermemiştir. Uzun süreli ısınma eğilimi 40 K ve 70 K enlemleri arasında ana karalarda en fazladır (Türkeş ve ark. 1995). Yani iklim değişiminin en büyük etkileri orta ve yüksek enlemlerde yer alan ülkelerde meydana gelecektir. Türkiye de sahip olduğu özel ve coğrafi konumu nedeniyle bu değişimden önemli derecede etkilenecek olan ülkeler arasında yer almaktadır. Bu tür problemlere gösterilen ilginin bir sonucu olarak geçtiğimiz on yılda, Akdeniz Havzası ve çevresindeki ülkeler için, uzun süreli yüzey hava sıcaklığı değişimleri ve eğilimleri ile Akdeniz Havzası boyunca etkili olan atmosfer dolaşımı tipleriyle bağlantılı değişimler ve anomaliler konusunda çok sayıda çalışma yapılmıştır. Türkiye için yapılan önceki çalışmaları sonuçlarına göre (Türkeş 1995, Türkeş ve ark. 1995, Kadıoğlu 1997, Tayanç ve ark. 1997), Türkiye nin büyük bir bölümünde, yıllık ve mevsimlik ortalama yüzey hava sıcaklıklarında, özellikle yaz

2 38 mevsiminde, genel bir azalma (soğuma) eğilimi etkili olmuştur. Diğer yandan Türkiye nin büyük bir bölümünde, mevsimlik minimum sıcaklık dizilerinde genel bir artma (ısınma) eğilimi ve maksimum sıcaklık dizilerinde ilkbahar dışında, genel bir azalma eğiliminin belirgin olduğu ortaya konmuştur (Türkeş ve ark. 1996). Ancak bu durum son on yılda, özellikle yılın sıcak döneminde, değişmeye başlamıştır (Erlat, 1998, 1999, Türkeş 2000). Ortalama ve maksimum sıcaklıklarda soğuma eğilimleri zayıflamış ve daha az anlamlı hale gelmiştir (Türkeş ve ark. 2002). Bu değişiklik ise büyük olasılıkla, özellikle 1992 soğuk yılından sonra Türkiye nin ortalama, maksimum ve minimum sıcaklık dizilerindeki, özellikle de ilkbahar ve yaz mevsimlerinde gözlenen artışlar yüzünden oluştuğu düşünülmüştür (Türkeş ve ark. 2002). Meydana gelecek iklim değişikliklerinin Türkiye nin özellikle çölleşme tehlikesi bulunan İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgeleri gibi yarı kurak ve yarı nemli bölgelerinde tarım, ormancılık ve su kaynakları açısından olumsuz etkilere yol açacağına dair uyarılar yapılmaktadır. Araştırmacılara göre, iklim kuşakları jeolojik devirlerde olduğu gibi ekvatordan kutuplara doğru yüzlerce kilometre kayabilecek ve bunun sonucunda Türkiye, bugün Orta Doğu ve Kuzey Afrika da hâkim olan sıcak ve kurak iklim kuşağının etkisine girebilecektir (Türkeş 1998). Bu çalışmada, ülkemizde meydana gelen iklimsel varyasyonların yerel ölçekte durumunu belirlemek amacıyla, yılları arasında büyük bir bölümü Akdeniz Bölgesi Adana bölümünde yer alan yer alan istasyonlara ait yıllık, mevsimlik ve aylık minimum ve maksimum sıcaklık trendleri çeşitli istatistiksel yöntemler kullanılarak incelenmiştir. MATERYAL ve METOT Çalışma alanında sıcaklıkların ne yönde değişim gösterdiğini incelemek amacıyla Türkiye Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü nden Akdeniz Bölgesi Adana Bölümünde yer alan illere ait meteorolojik istasyonların ekstrem minimum ve maksimum sıcaklık verileri alınmıştır. Çalışma alanında, çalışma periyodunu kapsamayan veriye sahip istasyonlar hesaplamalara dâhil edilmemiştir (Çizelge, 1). İklim değişikliğinin en önemli göstergelerinden biri olan sıcaklık değerlerinin çalışma alanında ne yönde bir gelişim gösterdiğini belirlemek amacıyla ekstrem minimum ve maksimum sıcaklık verilerine uygulanan çeşitli metotlar aşağıda belirtilmiştir. Homojenlik Testi: Çalışmada verileri kullanılan meteoroloji istasyonlarının yeri, Kozan hariç, ölçüm periyodu süresince hiçbir zaman değişmemiş olmasına rağmen öncelikli olarak veri serilerinde ani bir değişimin olup olmadığını ortaya koymak ve veri serilerinin homojenlik derecesini belirlemek için serinin ortalamasına göre değişim ölçen parametrik olmayan Thom testi kullanılmıştır. Ekstrem minimum ve maksimum sıcaklık verilerine uygulanan homojenlik testi (%99 güven aralığında) çalışma alanının genel olarak bu anlamda homojen karakterde bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir (Çizelge 2). Şekil 1. Çalışma alanının lokasyon haritası

3 39 Çizelge 1. İstasyonların genel özellikleri İSTASYON Adana Anamur Antakya Dörtyol Elbistan Erdemli İslahiye Kahramanmaraş Kilis KOORDİNAT K 37 00' 00'' D 35 19' 16'' K 36 04' 30'' D 32 50' 18'' K 36 12' 00'' D 36 10' 34'' K 36 51' 21'' D 36 13' 20'' K 38 12' 09'' D 37 12' 22'' K 36 36' 27'' D 34 18' 58'' K 37 01' 30'' D 36 38' 04'' K 37 35' 00'' D 36 56' 00'' K 36 43' 06'' D 37 07' 16'' RAKIM İSTASYON 20m Mersin 5m Silifke 100m Karaisalı 28m Göksun 1137m İskenderun 9m Samandağ m Kozan m Yumurtalık 650m Karataş KOORDİNAT K 36 48' 00'' D 34 18' 00'' K 36 22' 31'' D 33 55' 59'' K 37 15' 07'' D 35 03' 47'' K 38 01' 00'' D 36 30' 00'' K 36 35' 12'' D 36 10' 21'' K 36 04' 56'' D 35 59' 57'' K 37 27' 00'' D 35 48' 00'' K 36 46' 00'' D 35 47' 00'' K 36 59' 48'' D 35 20' 06'' Çizelge 2: Sıcaklık verilerinin Thom testi sonuçları (Kritik değer z 2,58 α=0,01) İSTASYON Maksimum Minimum İSTASYON Maksimum Z Z Z Adana Mersin Anamur Silifke Antakya Karaisalı Dörtyol Göksun Elbistan İskenderun Erdemli Samandağ İslahiye Kozan Kahramanmaraş Yumurtalık Kilis Karataş Parametrik olmayan testlerden olan Mann-Kendall ile parametrik lineer regresyon tekniği kullanılarak sıcaklık eğilimleri analiz edilmiştir. Lineer Trend Analizi: Regresyon analizi, aralarında sebep- sonuç ilişkisi bulunan iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi tespit etmeye yarar. Ayrıca konu ile ilgili kestirimler yapabilmek amacıyla oluşturulan matematiksel bir model ile karakterize edilen bir tekniktir (Şahinler 2000). Homojenlik testinin ardından istasyonların sıcaklık değerlerinin regresyon modelleri oluşturularak çizgisel trendleri analiz edilmiştir. Böylece uzun dönemler boyunca sıcaklık verilerine ait değerlerin artma veya azalma gösterip göstermediği kolaylıkla izlenebilmiştir. Mann- Kendall Testi: Mann- Kendall testi parametrik olmayan bir test olup, Kendall ın Tau olarak bilinen testinin özel bir uygulamasıdır. Bu yöntem verilerin büyüklüğünden çok sıraları üzerine esastır (Kalaycı ve Kahya 1998). Bu testte zamana göre sıralanmış (X1, X2.Xn) seriler, H0 hipotezine göre zamandan bağımsız ve benzer dağılmış rasgele değişkenlerdir. H1alternatif hipotezine göre ise (k j) ve n k, j (n, data kayıt uzunluğu) olmak üz ere seride Xk ve Xj ardışık data değerlerinin dağılımı benzer RAKIM 3m 15m 230m 1344m 3,5m 4m 112m 27m 22m Minimum Z değildir. Yani seride linear bir trend vardır (Kalaycı ve Kahya 1998). Bu teknik eksik verilerin varlığına müsaade ettiği ve verilerin belirli bir dağılıma uyma zorunluluğu aramadığı için özellikle kullanışlıdır (Kalaycı ve Kahya,1998). Bu testin en önemli tarafı uygulaması kolay, sıralar üzerine esas olması ve serisel korelasyon etkisini yok etmiş olmasıdır (Partal 2003). Buna yönelik olarak ekstrem maksimum ve minimum sıcaklık serilerinin olası gidiş bileşenini saptamak ve istatistiksel anlamda önemli bir artma ya da azalma eğiliminin olup olmadığını belirlemek amacı ile çalışma alanına ait sıcaklık verilerine MannKendall trend analizleri uygulanmıştır. Bu trend analizi, ayların mevsimlere, hatta mevsimlerin yıllık ortalama değerlere katkısını belirlemek amacıyla aylık ve mevsimlik olarak da hazırlanmıştır. BULGULAR ve TARTIŞMA Akdeniz havzasının iklimi küresel ölçekte birçok faktörden etkilenmektedir. Genel olarak çalışma alanında, kış aylarında bölgenin Sibirya yüksek basıncının etkisi altında kalmasından dolayı sıcaklığın azaldığı, yaz aylarında ise basınç merkezlerinin yer değiştirmesi sonucunda bölgenin Muson alçak basıncının etkisi altına girmesiyle sıcaklığın arttığı

4 40 görülmektedir. Çalışma alanında iklimin zaman ve mekan ölçeğindeki karakteri kompleks bir yapıya sahip olup yerel ve küresel bir çok olaydan etkilenir. Özellikle global ve bölgesel ölçekli tele bağlantılar, kara-deniz dağılışı ve topoğrafik özellikler gibi nedenler iklimin şekillenmesinde etkili olurlar. Bütün bunların neticesinde araştırma alanı orta ölçekli yapılar ve sezonsal varyasyonları içerisinde barındıran bir iklim bölgesi haline gelir. Özellikle yer şekillerinin dağılışındaki bugünkü çeşitlilik olmasaydı, bölgede daha homojen ve tekdüze bir iklim görmek mümkün olabilecekti. Kış mevsiminde bölgeyi etkileyen en önemli geniş-ölçekli atmosferik dolaşım sistemi Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) olarak kabul edilmiş ve üzerinde önemli sayıda yayın yapılmıştır (Hurrell 1996, Xoplaki 2002). Akdeniz in kendisinin üretmiş olduğu karmaşık yapıların da bölge iklimi üzerinde etkiye sahip olduğu görülmektedir. Lineer Trend Analizi Ekstrem Maksimum Sıcaklık: Daha önce yapılan ve farklı periyotları içeren birçok çalışma (Türkeş ve ark. 2002), maksimum sıcaklıkların özellikle Türkiye nin güney bölgelerinde artma eğilimi gösterdiğini göstermiştir. Çalışma alanı da konumu gereği bu artma trendinin görülebileceği bölgede bulunmaktadır. Ekstrem maksimum sıcaklık değerlerinin dönemi boyunca istasyonların büyük bir çoğunluğunda artış göstermesi bu görüşü geçerli kılacak niteliktedir. Ekstrem maksimum yıllık sıcaklık için oluşturulan regresyon modeline göre bu süre zarfında Göksun da -0,23oC 44y-1 civarında bir azalış gerçekleşirken, diğer istasyonlarda değişim artış yönünde gerçekleşmiştir. Çalışma süresi boyunca 1,92oC 44y-1 gibi yüksek bir artış değeri ile Kahramanmaraş birinci sırada yer almıştır. Diğer yüksek artış eğilimlerine ise Dörtyol (1,76oC 44y-1), Antakya (1,62oC 44y-1) ve Yumurtalık ta (1,52oC 44y1 ) rastlanmıştır (Çizelge 3). Alanda en yüksek ekstrem maksimum sıcaklık artışları yaz mevsiminde, en düşük artışlar kış mevsiminde gerçekleşmiştir. Küçük de olsa azalma eğilimleri kış mevsiminde Kilis ve Kozan da, Yazın Karataş ta, İlkbaharda Kilis te ve Sonbaharda ise Kozan da meydana gelmiştir (Çizelge 3). Çizelge 3: Lineer trend analizi sonuçları (Değerler 44 yıllık süredeki toplam değişimi ifade etmektedir). YILLIK İLKBAHAR YAZ SONBAHAR KIŞ ISTASYON Max Min Max Min Max Min Max Min Max Min ADANA ANAMUR ANTAKYA DÖRTYOL ELBİSTAN ERDEMLİ GÖKSUN İSKENDERUN ISLAHİYE KAHRAMANMARAŞ KARAİSALI KARATAŞ KİLİS KOZAN MERSİN SAMANDAĞ SİLİFKE YUMURTALIK Kış mevsimi bütün istasyonlarda sıcaklıklarda artış şeklinde kendini gösterirken, bu anlamda en belirgin artışlara Kahramanmaraş, Mersin, Antakya ve Anamur da rastlanmıştır. İlkbaharda en kayda değer artışlar Dörtyol, Antakya ve Elbistan da gerçekleşmiştir. Yaz mevsiminde genel olarak belirgin artışlar yaşanırken en yüksek değerler Kahramanmaraş, İslâhiye, Yumurtalık ve Antakya da meydana gelmiştir. Sonbaharda ise en yüksek artış Mersin de olurken, Antakya ve Dörtyol bu istasyonu takip etmiştir (Çizelge, 3).

5 41 Ekstrem Minimum Sıcaklık: Ekstrem minimum sıcaklık değerlerinin dönemi boyunca istasyonların büyük bir çoğunluğunda çok belirgin artış göstermesi daha önce yapılan çalışmaları destekler niteliktedir. Maksimum yıllık sıcaklık için oluşturulan regresyon modeline göre bu süre zarfında hiçbir istasyonda azalış gerçekleşmezken, artı yönündeki değişim çok belirgindir. Çalışma süresi boyunca 5,58oC 44y-1 gibi yüksek bir artış değeri ile Mersin ilk sırada yer almıştır. Diğer yüksek artış eğilimlerine ise Elbistan (3,37oC 44y-1) ve Anamur da (2,59oC 44y-1) rastlanmıştır (Çizelge 3). Alanda en yüksek ekstrem minimum sıcaklık artışları yaz mevsiminde, en düşük artışlar kış mevsiminde gerçekleşmiştir. Küçük de olsa azalma eğilimleri kış mevsiminde Adana, Dörtyol, Erdemli, İslâhiye, Karaisalı, Samandağ ve Silifke de, Sonbaharda ise Dörtyol, Göksun ve Karaisalı da meydana gelmiştir (Çizelge 3). Kış mevsimi bazı istasyonlarda sıcaklıklarda artış şeklinde kendini gösterirken, bu anlamda en belirgin artışlara Mersin, Dörtyol, Kilis ve Göksun da rastlanmıştır. İlkbaharda en kayda değer artışlar Mersin, Kilis ve Anamur da gerçekleşmiştir. Yaz mevsiminde genel olarak belirgin artışlar yaşanırken en yüksek değerler Mersin, Anamur, Kilis ve Antakya da meydana gelmiştir. Sonbaharda ise en yüksek artış Mersin de olurken, Elbistan ve Kilis ise bu istasyonu takip etmiştir (Çizelge, 3). Mann-Kendall Trend Analizi Sürekli ve genel bir değişim içerisinde olan Dünya ikliminin 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren hızlı bir değişim sürecine girmesi bu konuda yapılan araştırmaların artmasına neden olmuştur. Türkeş ve ark. (2002) yıllık ortalama sıcaklık dizilerinin özellikle Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin çok kentleşmiş istasyonlarında anlamlı ısınma eğilimleri gösterdiğini belirtmektedir. Nitekim yaptığımız çalışma yukarıdaki düşünceleri destekler nitelikte sonuçlar vermektedir. Çalışma alanında esasen uzun yıllık sıcaklıklarda gerçekleşen artışta en büyük etken minimum sıcaklıklarda görülen anlamlı artışlardır. Ortalama sıcaklıklarda da minimum sıcaklıklar kadar olmasa da istatistiksel yönden anlamlı artışlara rastlanırken, maksimum sıcaklıklarda daha zayıf bir artış eğilimi görülmüştür. Ekstrem Maksimum sıcaklık: Ekstrem maksimum sıcaklıkların uzun yıllık trendi incelendiğinde %95 güven aralığında Antakya, Dörtyol, Erdemli, İslâhiye, İskenderun, Kahramanmaraş, Mersin, Samandağ, Silifke ve Yumurtalık istatistiksel açıdan anlamlı artışlar gözlenirken, Adana ve Elbistan da ise %90 güven aralığında anlamlı artışlara rastlanmaktadır. Diğer istasyonlarda izlenen artışlar ise istatistiksel açıdan önemli değildir (Çizelge 4). Kış mevsiminde Dörtyol, Erdemli, Kahramanmaraş, Mersin, Silifke ve Yumurtalık ta %95 güven aralığında anlamlı bir artış, Antakya ve Anamur da ise %90 güven aralığında anlamlı artışlar gerçekleşmiştir. Diğer istasyonlarda ise ekstrem maksimum sıcaklıklarda istatistiksel yönden anlamlı olmayan artışlar gözlenmiştir. Adana, İslâhiye ve Samandağ istasyonlarında istatistiksel açıdan anlamlı olmasa da kış mevsiminde belirgin bir artışın ortaya çıktığı görülmektedir. Diğer istasyonların tamamında ise zayıf artışlar gerçekleşmiştir. Aralık ayında Mersin de; Ocak ayında İslâhiye, Kahramanmaraş ve Mersin istasyonlarında; Şubat ayında ise Antakya, Erdemli, Silifke ve Yumurtalık ta ekstrem maksimum sıcaklıklardaki anlamlı artışlar izlenmektedir. Diğer istasyonlarda ise kış mevsiminde hiçbir ayda önemli artış tespit edilmemiştir (Çizelge 4). İlkbahar mevsiminde Antakya ve Dörtyol da %95, Kahramanmaraş ve Yumurtalık ta ise %90 güven aralığında anlamlı artışlar meydana gelmiştir. Diğer istasyonların tamamında ise trend değerleri istatistiksel açıdan kritik değerlerin altında bulunmaktadır. Adana, Anamur, Karaisalı, Kilis ve Kozan da önemsiz azalışlar gözlenirken, Elbistan, Erdemli, Göksun, İslahiye, Mersin ve Samandağ istasyonlarında önemsiz artışlar tespit edilmiştir. Kahramanmaraş ta Mayıs Antakya da ise Mart aylarında anlamlı artış trendi izlenirken, geri kalan istasyon ve aylarda önemli artışlara rastlanmamıştır. Azalış trendleri genellikle Mart ve Nisan aylarında gerçekleşmiştir (Çizelge 4). Yaz mevsimi, artışların en belirgin olduğu mevsim durumundadır. Bu bakımdan en dikkate değer artış %95 güven aralığında artışlara rastlanılan Dörtyol, İslâhiye, İskenderun, Mersin ve Kahramanmaraş ta izlenmiştir. Bu istasyonları %90 güven aralığında anlamlı artışların görüldüğü Erdemli takip etmiştir. Diğer merkezlerde ise anlamlı artışlara rastlanmasa da belirgin artış trendlerinin varlığı göze çarpmaktadır. Haziran ayında sadece İslâhiye ve Kahramanmaraş ta artışlar anlamlı iken, Temmuz ayında İslâhiye, İskenderun, Kahramanmaraş ve Mersin de; Ağustos ayında ise Adana, Antakya, Dörtyol, Erdemli İslâhiye, İskenderun, Kahramanmaraş, Karaisalı, mersin ve Silifke de önemli artış trendleri gerçekleşmiştir. Sonuçlardan da anlaşılacağı üzere Ağustos ayı ısınmaya en meyilli ay durumundadır (Çizelge 4). Sonbahar mevsiminde %95 güven aralığında Antakya, Dörtyol, Erdemli, Kahramanmaraş, Mersin, Samandağ ve Yumurtalık istasyonlarında önemli artış trendi, Kozan da ise %95 güven aralığında azalış trendi tespit edilmiştir. Diğer geri kalan istasyonların tamamında trend sonuçları kritik değerlerin altında olmakla beraber, ısınma eğilimi nispeten diğer istasyonlara göre Adana, Anamur, İskenderun ve İslahiye de daha belirgindir. Eylül ayında sadece Kahramanmaraş istasyonunda önemli bir artış gerçekleşmiştir. Ekim ayında ise Mersin ve Yumurtalık ta %95; Dörtyol ve İslahiye de ise %90

6 42 güven aralığında anlamlı artışlar gözlenmiştir. Kasım ayında ise sadece Erdemli de %90 güven aralığında artış trende izlenmiştir. Anlamlı (%90 güven arlığı) azalma trendinin görüldüğü tek istasyon ise Eylül ayı için Kozandır. Eylül ayında Karataş ve Kilis te önemsiz azalışlar gerçekleşmiştir. Ekstrem Minimum Sıcaklık: Ekstrem minimum sıcaklıklarda gerçekleşen artışlar, maksimum sıcaklıklardaki artışlara göre daha belirgindir. Dörtyol, Göksun, İslahiye, Karaisalı, Samandağ ve Silifke dışındaki istasyonlarda yıllık minimum sıcaklık ortalamalarında artış trendi %90 ve %95 güven aralığında istatistiksel açıdan önemlidir. Uzun yıllık ortalamalara göre en dikkat çekici artışlar (%99 güven aralığında) Anamur, Antakya, Elbistan, İskenderun, Kahramanmaraş, Kilis, Karataş, Kozan, Mersin ve Yumurtalık ta gerçekleşmiştir (Çizelge 5). Kış mevsiminde %95 güven aralığında Kilis ve Mersin de, Elbistan da ise %90 güven aralığında ekstrem minimum sıcaklık değerlerinde anlamlı artış trendleri gerçekleşmiştir. Ancak En belirgin artışa Mersin istasyonunda rastlanmıştır. Diğer istasyonlarda gözlenen ısınma ya da soğuma eğilimi istatistiksel açıdan anlamlı değildir. Çalışma alanında kış mevsiminde Adana, Erdemli, İslâhiye, Karaisalı, Samandağ ve Silifke istasyonlarında önemsiz de olsa soğuma trendlerinin varlığı göze çarpmaktadır. Ocak ayında, İslahiye hariç diğer istasyonlarda ısınma eğilimi tespit edilmiştir. Bu ayda Kilis, Mersin ve Yumurtalıktaki artış eğilimi %95, Elbistan, Karataş ve Kozan da ise %95 güven aralığında anlamlıdır. Aralık ayında Elbistan, İskenderun, Karataş, Kilis, Kozan da önemsiz artış eğilimi varken, Mersin de ise anlamlı bir artış trendi tespit edilmiştir. Diğer istasyonlarda ise önemsiz azalma trendlerinin varlığı dikkat çekmektedir. Şubat ayında Mersin (%95 güven aralığında anlamlı), Elbistan, Göksun ve Kilis istasyonlarında artma eğilimi meydana gelirken başta Karaisalı (%95 güven aralığında anlamlı) olmak üzere diğer istasyonlarda azalma yönünde bir değişim söz konusudur (Çizelge 5). İlkbahar mevsiminde ise istatistiksel açıdan anlamlı sıcaklık değişimi Anamur, Kilis, Kozan, Mersin, Silifke, Yumurtalık ve Kahramanmaraş ta izlenmektedir. Bu istasyonlarda % 95 güven aralığında anlamlı artışlar meydana gelirken, diğer istasyonlarda gerçekleşen değişimler belirginlik göstermemektedir. Elbistan da meydana gelen artış eğilimi ise %90 güven aralığında önemli görülmektedir. Mart ayında bütün istasyonlarda ısınma trendi hâkimken, Kilis ve Mersinde %95 güven aralığında, Antakya, Kahramanmaraş, Karataş ve Kozan da %90 güven aralığında önemli artış trendi gerçekleşmiştir. Nisan ayında Anamur, Mersin, İskenderun %95, Kilis ve Silifke de ise %90 güven aralığında önemli artış trendleri yaşanmıştır. Erdemli, İslahiye ve Samandağ da ise hafif azalma eğilimleri belirlenmiştir. Mayıs ayında İslâhiye, Karaisalı, Samandağ ve Göksun da önemsiz azalma trendi gerçekleşmiştir. Diğer istasyonlarda ise pozitif bir eğilim görülmekle beraber, bu trendin en kuvvetli olduğu istasyon %95 güven aralığında anlamlı artışların gerçekleştiği Anamur, Kilis, Kozan, Mersin ve Silifke dir (Çizelge 5). Yaz mevsimi ekstrem minimum sıcaklık değerlerindeki değişimin en belirgin hissedildiği dönemi oluşturmaktadır. Bu mevsimdeki artışların uzun yıllık ortalamalara katkısı oldukça büyük olup, bu mevsim çalışma alanında izlenen sıcaklık artışlarında en önemli etken durumundadır. Göksun hariç diğer istasyonların tamamında, %95 güven aralığında, oldukça dikkat çekici ve istatistiksel açıdan önemli artışlar gerçekleşmiştir. Haziran ayında %9095 güven aralığında Göksun hariç (önemsiz azalma) istasyonların tamamında anlamlı artışlar izlenmiştir. Temmuz ayında Samandağ (%90 güven aralığında anlamlı), Dörtyol ve Göksun (önemsiz azalma) hariç geri kalan istasyonların tamamında %95 güven aralığında artış eğilimleri önemlidir. Ağustos ayındaki sıcaklık artışları ise daha belirgin olup, bu ayda Samandağ ve Göksun hariç diğer istasyonların tamamında önemli artış eğilimleri tespit edilmiştir (Çizelge 5). Sonbahar mevsiminde istasyonların çoğunda çok kuvvetli olmayan ısınma eğilimi söz konusudur. Ancak Anamur, Antalya, Elbistan, Kilis, Kozan, Mersin ve Yumurtalık istasyonlarında %95 güven aralığında anlamlı artışlar görülürken; Dörtyol, Göksun ve Silifke de önemsiz azalış eğilimi ortaya çıkmıştır. Diğer merkezlerde izlenen sıcaklık artışı kritik değerlerin altında olmasına rağmen dikkate değerdir. Eylül ayında Antakya, Anamur, Elbistan, Erdemli, Kilis, Mersin ve Yumurtalık ta %90 güven aralığında anlam taşıyan artışlara rastlanırken, Kahramanmaraş ta ise %95 güven aralığında anlamlı artışlar gerçekleşmiştir. Başta Karataş (%95 güven aralığında) olmak üzere Dörtyol ve Silifke de azalış eğilimi görülmektedir. Ekim ayında Anamur, Kilis, Mersin ve Elbistan da %95, Kozan ve Yumurtalık ta %90 güven aralığında anlamlı artışlarla karşılaşılmaktadır. Aynı ayda Göksun ve Karaisalı da önemsiz azalmalar gerçekleşirken, çalışma alanındaki diğer istasyonlarda ise trendin yönü artış yönündedir. Kasım ayında Anamur, Antakya, Karataş, Kilis, Kozan ve Yumurtalık ta önemsiz artışlar meydana gelirken sadece Mersin deki eğilim %95 güven aralığında anlamlıdır. Geri kalan diğer istasyonlarda azalış trendi hâkimdir. Çalışma sahasında sonbahar mevsiminin yüksek oranda negatif trend göstermesinde Kasım ayındaki azalışlar etkili olmuştur (Çizelge 5).

7 43 Çizelge 4. Ekstrem maksimum sıcaklıkların Mann-Kendall trend analizi sonuçları (* %90 ve ** %95, güven aralığında anlamlılık seviyesini göstermektedir). Çizelge 5. Ekstrem minimum sıcaklıkların Mann-Kendall trend analizi sonuçları (* %90 ve ** %95 güven aralığında anlamlılık seviyesini göstermektedir). SONUÇ İklim değişiminin en önemli göstergelerinden biri olan sıcaklıkların Doğu Akdeniz de ne düzeyde bir değişim gösterdiğini belirlemek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Çalışma alanında yer alan istasyonların sıcaklık verilerine uygulanan homojenlik testi çalışma alanının genel olarak homojen karakterde bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Çalışma alanının sıcaklık koşullarına bakıldığında belirgin bir artış trendinin hâkim olduğu görülmekte olup, regresyon modeline göre en yüksek artış Mersin de gözlenmiştir. Anlamlı artışların en yüksek olduğu mevsim ise yaz mevsimidir. Gerek regresyon modeline gerekse Mann- Kendall trend analizine göre, genel olarak istasyonların tamamında Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları ve dolayısıyla yaz mevsimi, artışların en yüksek olduğu dönemi oluşturmaktadır. Bu durum uzun yıllık sıcaklık ekstremlerinin istatistiksel açıdan anlamlı çıkmasında yaz mevsiminin çok büyük bir paya sahip olduğunu göstermektedir. Türkeş ve ark., (2002), ortalama sıcaklık dizilerinin özellikle Akdeniz Bölgesinin kentleşmiş istasyonlarında anlamlı ısınma eğilimi gösterdiğini, bununla birlikte Türkiye genelinde minimum hava sıcaklıklarında belirgin artışların gerçekleştiğini vurgulamışlardır. Çalışmamızda elde edilen sonuçlar bu çalışmanın sonuçlarıyla paralellik göstermektedir. Çalışma alanında en belirgin artışlar minimum sıcaklıklarda gerçekleşmiştir. Mann- Kendall trend analizine göre ekstrem minimum sıcaklıkların en belirgin artış gösterdiği istasyon Mersin iken, ekstrem maksimum sıcaklıklarda en dikkate değer ısınma eğilimi Mersin ve Kahramanmaraş istasyonlarında tespit edilmiştir.

8 44 Şehirsel özelliği olan yerlerde önemli sıcaklık artışlarına rastlanırken bu istasyonlara komşu olan bazı istasyonlarda dikkate değer sıcaklık değişimlerinin görülmemesi, bu alanların daha çok çok kır özelliği göstermesiyle alakalı olabilir. Nitekim şehirlerde değişen radyasyon dengesi daha sıcak ortamların oluşmasına dolayısıyla kentsel ısı adalarının meydana gelmesine yol açmaktadır. Ayrıca bazı istasyonlarda izlenen ekstrem minimum sıcaklıklardaki ısınma eğiliminde sanayi tesislerinin de payının olabileceği düşünülmektedir. Çünkü bu alanlarda atmosferde yüksek oranda SO2 birikimi gerçekleşmektedir. SO2 ise atmosferde bulutlanma miktarını artırmakta ve bulutların daha parlak gözükmelerine yol açmaktadır. Bunun neticesinde bulutlar, gün içerisinde güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşma miktarını azaltarak serinleşmeye neden olurken, geceleri ise enerjiyi ortamda tutarak ısınmaya sebep olmaktadır (Kadıoğlu 1997). Şehirlerdeki konutlarda ve sanayide kullanımına bağlı olarak artan enerji tüketimi, artan trafik, asfalt ve beton gibi yapay yüzeylerin radyasyon dengesini değiştirmesi, iklim elemanlarının alansal ve zamansal dağılışında farklılaşmaların meydana gelmesine yol açmaktadır (Çiçek 2002). KAYNAKLAR Bozyurt, O., Küresel İklim Değişiklikleri. Klimatoloi Çalıştayı (11-13 Nisan), İzmir, Çiçek, İ Ankara da Şehirleşmenin Biyoklimatik Koşullar Üzerine Etkisi. Klimatoloji Çalıştayı, Demirci, A. ve Karakuyu, M Küresel İklim Değişimi ve Türkiye nin Fiziki ve Beşeri Coğrafyası Üzerindeki Olası Etkileri, Klimatoloji Çalıştayı, İzmir, ss Erlat, E Türkiye de Yağış Anomalileri ve Kuzey Atlantik Salınımı Arasındaki İlişkiler. Klimatoloji Çalıştayı (11-13 Nisan), İzmir, Hurrell, J.W Influence of variations in extratropical wintertime teleconnections on Northern Hemisphere temperature, Geophys. Res. Lett., 23: İncecik, S İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği ve Türkiye. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi (11-13 Nisan), İstanbul, Kadıoğlu, M Trends Surface Air Temperature Data Over Turkey, International Journal of Climatology, 17, Kalaycı, S., Kahya, E Susurluk Havzası Nehirlerinde Su Kalitesi Trendlerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniv., Tübitak Dergisi, Konya, Lazaro, R., Rodrigo, F.S., Gutierrez, L., Domingo, F., Puigdefabregas, J Analysis Of A 30-Year Rainfall Record ( ) in Semi-Arid Okutan, H., Cerit, O. ve Karacan, E Küresel İklim Değişiklerinin Çayeli (Rize) Yöresindeki Doğal Afetlerin Oluşumuna Etkilerinin İncelenmesi, Ulusal Çevre Kongresi, Sivas, SE Spain for Implications on Vegetation. Journal of Arid Environment, 48: Partal, T Türkiye Yağış Verilerinin Trend Analizi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 91s. Şahinler, S En Küçük Kareler Yöntemi ile Doğrusal Regresyon Modeli Oluşturmanın Temel Prensipleri. M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 5(12): Tayanç, M., Karaca, M., Yenigün, O., Annual and Seasonal Air Temperature Trend Patterns of Climate Change and Urbanization Effects in Relation to Air Pollutants in Turkey. Journal of Geophysical Research, 102, Tecer, L., Okutan H., Cerit O.,2004. İklim Değişimi: Periyodunda Rize Yağış ve Sıcaklık Trendlerinin Analizi. Ulusal Çevre Kongresi (13-15 Ekim), Sivas, Tosic,, Ukaseviç, M Analysis of Precipitation Series for Belgrade. Theoretical and Applied Climatology, 80: Türkeş, M Türkiye de Yıllık Ortalama Hava Sıcaklıklarındaki Değişimlerin ve Eğilimlerin İklim Değişikliği Açısından Analizi. Çevre ve Mühendislik Dergisi, Ankara, 9:9-15. Türkeş, M., Sümer, U., Demir İ Türkiye nin Günlük Ortalama Maksimum ve Minimum Hava Sıcaklıkları İle Sıcaklık Genişliğindeki Eğilimler ve Değişiklikler. Klimatoloji Çalıştayı (11-13 Nisan), İzmir, Türkeş, M Spatial and Temporal Analysis of Annual Rainfall Variations in Turkey. International Journal of Climatology, 16: Türkeş, M İklimsel Değişebilirlik Açısından Türkiye de Çölleşmeye Eğilimli Alanlar, DMİ/İTÜ, I Hidrometeoroloji Semp. Bild., Devlet Meteoroloji İşleri Müdürlüğü, Ankara. Türkeş, M İklim Değişikliği Nedir? Temel Kavramlar, Nedenleri, Gözlenen ve Öngörülen Değişiklikler. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, Tikdek, (11 13 Nisan), İTÜ, İstanbul, Xoplaki, E Climate variability over the Mediterranean. PhD thesis, University of Bern, Switzerland, [ klimet/docs/phd_xoplaki.pdf] (11/08/2011).

COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ CBD 7 (1), 65-83 (2009)

COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ CBD 7 (1), 65-83 (2009) COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ CBD 7 (1), 65-83 (29) Kahramanmaraş İlinde Yağışların Trend Analizi Precipitation trend analyses in Kahramanmaraş Murat Karabulut, Fatma Cosun Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi,

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim Değişikliği 1. Ulusal Bildirimi,

Detaylı

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 20142012 YILI ALANSAL YILI YAĞIŞ YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2014

Detaylı

KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ

KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ Serhat Sensoy 1, Mustafa Coşkun 1, Utku M. Sumer 1, Mesut Demircan 1, Hüdaverdi Gürkan 1, Osman Eskioğlu 1, Başak Yazıcı 1, Necla Türkoğlu 2, İhsan Çiçek

Detaylı

İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağışların trend analizi

İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağışların trend analizi Türk Coğrafya Dergisi Sayı 64: 1 10, İstanbul http://www.tcd.org.tr Basılı ISSN 1302 5856 Elektronik ISSN 1308 9773 İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağışların trend analizi Trend analyses of temperature

Detaylı

BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA, MAKSİMUM ve MİNİMUM SICAKLIK EĞİLİMLERİ. Erdi MACANA, Ercan YEŞİLIRMAK

BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA, MAKSİMUM ve MİNİMUM SICAKLIK EĞİLİMLERİ. Erdi MACANA, Ercan YEŞİLIRMAK Araştırma / Research Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2015; 12(1) : 73-80 Journal of Adnan Menderes University Agricultural Faculty 2015; 12(1) : 73-80 BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA,

Detaylı

2006 YILI İKLİM VERİLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ Hazırlayan: Serhat Şensoy 1. 2006 YILI ORTALAMA SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ

2006 YILI İKLİM VERİLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ Hazırlayan: Serhat Şensoy 1. 2006 YILI ORTALAMA SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ 2006 YILI İKLİM VERİLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ Hazırlayan: Serhat Şensoy 1. 2006 YILI ORTALAMA SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ Aletsel kayıtların başladığı 1861 yılından bu yana dünyada en sıcak yıl 0.58ºC lik anomali

Detaylı

FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI

FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI V. ULUSAL HİDROLOJİ KONGRESİ Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 5 7 Eylül 2007 FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI Kasım Yenigün 1, Veysel Gümüş 2 1 Harran Üniversitesi

Detaylı

ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS

ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS VAN GÖLÜ HAVZASI ÇEVRESİNDE SICAKLIK VE YAĞIŞIN ALANSAL VE ZAMANSAL ANALİZİ (1975-2010) ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS Erkan

Detaylı

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) İllerinin Aylık ve Yıllık Toplam Yağış Analizi

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) İllerinin Aylık ve Yıllık Toplam Yağış Analizi Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) İllerinin Aylık ve Yıllık Toplam Yağış Analizi Evren ÖZGÜR, Bahtiyar EFE, İbrahim AKBAYIR İstanbul Teknik Üniversitesi, Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Meteoroloji Mühendisliği

Detaylı

İstatistik Ölçek Küçültme Çalışmaları. *Ozan Mert Göktürk, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü. Giriş ve Yöntem

İstatistik Ölçek Küçültme Çalışmaları. *Ozan Mert Göktürk, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü. Giriş ve Yöntem İstatistik Ölçek Küçültme Çalışmaları *Ozan Mert Göktürk, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Giriş ve Yöntem İstatistik ölçek küçültme, belirli bir bölgedeki yerel iklim değişkenleri ile o bölgeyi etkilediği

Detaylı

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,

Detaylı

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Doç. Dr. Murat Türkeş Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü 17020, Terzioğlu Yerleşkesi - ÇANAKKALE ÖZET Başta fosil yakıtların yakılması olmak üzere, çeşitli insan etkinlikleri

Detaylı

Türkiye de Don Olaylı Gün Sayılarının Başlama ve Sona Erme Tarihlerinde Gözlenen Eğilim ve Değişiklikler

Türkiye de Don Olaylı Gün Sayılarının Başlama ve Sona Erme Tarihlerinde Gözlenen Eğilim ve Değişiklikler Türkiye de Don Olaylı Gün Sayılarının Başlama ve Sona Erme Tarihlerinde Gözlenen Eğilim ve Değişiklikler Trends and variability of spring and fall frost dates in Turkey Ecmel Erlat, Kirami Ölgen Ege Üniversitesi

Detaylı

COĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA SICAKLIKLAR İLE YAĞIŞLARDA EĞİLİMLER VE NAO ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ ( )

COĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA SICAKLIKLAR İLE YAĞIŞLARDA EĞİLİMLER VE NAO ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ ( ) İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 28, Sayfa 55-68, İstanbul, 2014 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-2128 TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA

Detaylı

Examination of Long Period Precipitation and Temperature Trendlines at Tokat Kazova from Drought Point of View

Examination of Long Period Precipitation and Temperature Trendlines at Tokat Kazova from Drought Point of View GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 28, 25 (1), 71-79 Tokat Kazova daki Uzun Yıllık Yağış ve Sıcaklık Gidişlerinin Kuraklık Açısından İrdelenmesi İrfan Oğuz 1 Tekin Öztekin 2 Özlem Akar 1 1- Tokat Toprak ve

Detaylı

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ ÖZET

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ ÖZET III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi 20-22 Mayıs 2010 Cilt: IV Sayfa: 1523-1531 DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ

Detaylı

Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri

Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Ömer Lütfi Şen Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Mercator-İPM Araştırma Programı & Katkıda bulunanlar: Ozan Mert Göktürk Deniz Bozkurt Berna

Detaylı

İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar

İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar 1/36 İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, Dünya da ve Türkiye de gözlemler IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar Uluslararası Kuruluşlar, Aktiviteler için Sektörler

Detaylı

UYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ

UYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ UYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ İbrahim SÖNMEZ 1, Ahmet Emre TEKELİ 2, Erdem ERDİ 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

28-30 APRIL 2015 ISTANBUL PROCEEDINGS

28-30 APRIL 2015 ISTANBUL PROCEEDINGS 7 TH ATMOSPHERIC SCIENCES SYMPOSIUM 28-30 APRIL 2015 ISTANBUL PROCEEDINGS EDITORS DOÇ.DR. ALİ DENİZ BAHTİYAR EFE BİHTER DURNA PELİN CANSU ÇAVUŞ Chairs Assoc. Prof. Dr. Ali DENİZ, İstanbul Technical University

Detaylı

SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ

SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ 2015-2016 SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ Kasım 2016 ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2015-2016

Detaylı

2011 YILI YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ

2011 YILI YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü YILI YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Hidrometeoroloji Şube Müdürlüğü HAZİRAN 212- ANKARA 1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KURAKLIK ANALİZİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KURAKLIK ANALİZİ T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim... Ortalama özellikleri kaynak

Detaylı

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler : TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.

Detaylı

ÇUKUROVA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

ÇUKUROVA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ E-ISSN: 2458-7559 DOI Number: http://dx.doi.org/10.18560/cukurova.1073 TOPUZ, Muhammet (2017). Çukurova da Yağışların Trend Analizi. Çukurova Araştırmaları Dergisi, 3(1), 173-181., s. 173-181 ÇUKUROVA

Detaylı

BİLDİRİ KİTABI Editörler Ahmet ÖZTOPAL Zekâi ŞEN

BİLDİRİ KİTABI Editörler Ahmet ÖZTOPAL Zekâi ŞEN I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi TİKDEK 2007, 11-13 Nisan 2007, İTÜ, İstanbul BİLDİRİ KİTABI Editörler Ahmet ÖZTOPAL Zekâi ŞEN 1 I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi TİKDEK 2007, 11-13 Nisan 2007,

Detaylı

2009 Yılı İklim Verilerinin Değerlendirmesi

2009 Yılı İklim Verilerinin Değerlendirmesi DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 29 Yılı İklim Verilerinin Değerlendirmesi Zirai Meteoroloji ve İklim Rasatları Dairesi Başkanlığı Ocak 21, ANKARA Özet 29 yılı sıcaklıkları normallerinin,9 C üzerinde

Detaylı

TÜRKİYE BUHARLAŞMA VERİLERİNİN GİDİŞ ANALİZİ. Trend Detection of Turkish Evaporation Data

TÜRKİYE BUHARLAŞMA VERİLERİNİN GİDİŞ ANALİZİ. Trend Detection of Turkish Evaporation Data TÜRKİYE BUHARLAŞMA VERİLERİNİN GİDİŞ ANALİZİ Trend Detection of Turkish Evaporation Data Funda AYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı Fatih TOPALOĞLU Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı ÖZET

Detaylı

Türkiye nin Doğu Akdeniz Kıyılarında KıĢ ve Ġlkbahar YağıĢları Arasındaki ĠliĢki ve Eğilimler ( )

Türkiye nin Doğu Akdeniz Kıyılarında KıĢ ve Ġlkbahar YağıĢları Arasındaki ĠliĢki ve Eğilimler ( ) Türkiye nin Doğu Akdeniz Kıyılarında KıĢ ve Ġlkbahar YağıĢları Arasındaki ĠliĢki ve Eğilimler (1975 2006) Trends And Relations Between Winter And Spring Precipitations in Eastern Mediterranean Coasts of

Detaylı

ÇOKLU DOĞRUSAL ANALİZ YÖNTEMİYLE UÇUCU ORGANİK BİLEŞİKLERİN ATMOSFERDEKİ KONSANTRASYONLARINA ETKİ EDEN METEOROLOJİK FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

ÇOKLU DOĞRUSAL ANALİZ YÖNTEMİYLE UÇUCU ORGANİK BİLEŞİKLERİN ATMOSFERDEKİ KONSANTRASYONLARINA ETKİ EDEN METEOROLOJİK FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ ÇOKLU DOĞRUSAL ANALİZ YÖNTEMİYLE UÇUCU ORGANİK BİLEŞİKLERİN ATMOSFERDEKİ KONSANTRASYONLARINA ETKİ EDEN METEOROLOJİK FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ Sema Yurdakul, Mihriban Civan, Gürdal Tuncel Eylül, 2015 1. Giriş

Detaylı

TÜRK COĞRAFYA DERGİSİ

TÜRK COĞRAFYA DERGİSİ Türk Coğrafya Kurumu Turkish Geographical Society (basılı) ISSN 1302-5856 (elektronik) ISSN 1308-9773 TÜRK COĞRAFYA DERGİSİ Turkish Geographical Review Revue Turque de Géographie Turkische Geographische

Detaylı

TÜRKİYE NİN YAĞIŞ TOPLAMI VE YOĞUNLUĞU DİZİLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN VE EĞİLİMLERİN ZAMANSAL VE ALANSAL ÇÖZÜMLEMESİ

TÜRKİYE NİN YAĞIŞ TOPLAMI VE YOĞUNLUĞU DİZİLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN VE EĞİLİMLERİN ZAMANSAL VE ALANSAL ÇÖZÜMLEMESİ Coğrafi Bilimler Dergisi, 2007, 5 (1), 57-73 TÜRKİYE NİN YAĞIŞ TOPLAMI VE YOĞUNLUĞU DİZİLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN VE EĞİLİMLERİN ZAMANSAL VE ALANSAL ÇÖZÜMLEMESİ Spatial and Temporal Analysis of the Changes

Detaylı

KUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ

KUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ KUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ Bilim adamlarınca, geçtiğimiz yıllarda insan faaliyetlerindeki artışa paralel olarak, küresel ölçekte çevre değişiminde ve problemlerde artış olduğu ifade edilmiştir. En belirgin

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONYA İLİ UZUN YILLAR YAĞIŞ- SICAKLIK KAYITLARININ ANALİZİ. Nurettin KILIÇ YÜKSEK LİSANS

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONYA İLİ UZUN YILLAR YAĞIŞ- SICAKLIK KAYITLARININ ANALİZİ. Nurettin KILIÇ YÜKSEK LİSANS T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONYA İLİ UZUN LAR YAĞIŞ- SICAKLIK KAYITLARININ ANALİZİ Nurettin KILIÇ YÜKSEK LİSANS Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı Aralık - 2016 KONYA Her Hakkı

Detaylı

Türkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi

Türkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi Türkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi İbrahim Sönmez 1, Ahmet Emre Tekeli 2, Erdem Erdi 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü, Samsun

Detaylı

TÜRKİYE DE YILLIK VE MEVSİMSEL YAĞIŞ DEĞİŞKENLİĞİNİN ALANSAL DAĞILIMI

TÜRKİYE DE YILLIK VE MEVSİMSEL YAĞIŞ DEĞİŞKENLİĞİNİN ALANSAL DAĞILIMI Ege Coğrafya Dergisi, 19/1 (2010), 85-95, İzmir Aegean Geographical Journal, 19/1 (2010), 85-95, Izmir TURKEY TÜRKİYE DE YILLIK VE MEVSİMSEL YAĞIŞ DEĞİŞKENLİĞİNİN ALANSAL DAĞILIMI Spatial Distribution

Detaylı

Arktik Salınımın Yıllar Arası Gösterdiği Eğilimler ile Türkiye de Minimum Ortalama Sıcaklık Değerleri Üzerindeki Etkileri

Arktik Salınımın Yıllar Arası Gösterdiği Eğilimler ile Türkiye de Minimum Ortalama Sıcaklık Değerleri Üzerindeki Etkileri Arktik Salınımın Yıllar Arası Gösterdiği Eğilimler ile Türkiye de Minimum Ortalama Sıcaklık Değerleri Üzerindeki Etkileri DOI NO: 10.5578/jss.54124 Geliş Tarihi: 07.06.2016 Kabul Tarihi:16.05.2017 Okan

Detaylı

Bölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji

Bölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji Bölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji Bölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji Neden Sera gazlarını izliyor ve raporluyoruz? Küresel İklim Değişikliği Nedir Küresel İklim Değişikliği

Detaylı

Büyük Menderes Havzası Yağışlarında Eğilim Analizi

Büyük Menderes Havzası Yağışlarında Eğilim Analizi Büyük Menderes Havzası Yağışlarında Eğilim Analizi İnş. Müh. Özkan Çakmak, STM GRUP Turan Güneş Bulvarı, Korman Sitesi No:51/K Çankaya Ankara Tel:(312) 438 44 84 E-Posta: ozkan.cakmak@gmail.com Prof. Dr.

Detaylı

Türkiye de Maksimum, Minimum ve Ortalama Hava Sıcaklıkları ile Yağış Dizilerinde Gözlenen Değişiklikler ve Eğilimler

Türkiye de Maksimum, Minimum ve Ortalama Hava Sıcaklıkları ile Yağış Dizilerinde Gözlenen Değişiklikler ve Eğilimler (*) Demir, İ., Kılıç, G., Coşkun, M., Sümer, U.M. 28. Türkiye de maksimum, minimum ve ortalama hava sıcaklıkları ile yağış dizilerinde gözlenen değişiklikler ve eğilimler. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu,

Detaylı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. Trends Analysis of Evaporation Datas in Aegean Region

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. Trends Analysis of Evaporation Datas in Aegean Region Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) 035403 (980-987) AKU J. Sci. Eng. 17 (2017) 035403 (980-987)

Detaylı

1. İklim Değişikliği Nedir?

1. İklim Değişikliği Nedir? 1. İklim Değişikliği Nedir? İklim, en basit ifadeyle, yeryüzünün herhangi bir yerinde uzun yıllar boyunca yaşanan ya da gözlenen tüm hava koşullarının ortalama durumu olarak tanımlanabilir. Yerküre mizin

Detaylı

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008 MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK - 2008, S:172-184 İSTANBUL ISSN:1303-2429 Copyright 2008 http://www.marmaracografya.com YÜKSELDİKÇE BÖLGELERİMİZE GÖRE HER 100 M.DEKİ YAĞIŞ ARTIŞI ÜZERİNE BİR DENEME

Detaylı

AKKAYA BARAJI NIN NİĞDE İLİ İKLİMİNE ETKİSİ EFFECT OF AKKAYA DAM ON CLIMATE IN NIGDE PROVINCE

AKKAYA BARAJI NIN NİĞDE İLİ İKLİMİNE ETKİSİ EFFECT OF AKKAYA DAM ON CLIMATE IN NIGDE PROVINCE ÖHÜ Müh. Bilim. Derg. / OHU J. Eng. Sci. ISSN: 2564-6605 Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, (2017), 627-633 Omer Halisdemir University Journal of Engineering Sciences,

Detaylı

TÜRKİYE'NİN GÜNLÜK ORTALAMA, MAKSİMUM VE MİNİMUM HAVA SICAKLIKLARI İLE SICAKLIK GENİŞLİĞİNDEKİ EĞİLİMLER VE DEĞİŞİKLİKLER (*) ÖZET 1.

TÜRKİYE'NİN GÜNLÜK ORTALAMA, MAKSİMUM VE MİNİMUM HAVA SICAKLIKLARI İLE SICAKLIK GENİŞLİĞİNDEKİ EĞİLİMLER VE DEĞİŞİKLİKLER (*) ÖZET 1. (*) Türkeş, M., Sümer, U. M. ve Demir, İ.. Türkiye nin günlük ortalama, maksimum ve minimum hava Çalıştayı, Bildiriler Kitabı, -. Ege Üniversitesi Coğrafya Bölümü, - Nisan, İzmir. TÜRKİYE'NİN GÜNLÜK ORTALAMA,

Detaylı

BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA, MAKSİMUM VE MİNİMUM SICAKLIKLARDA 1970 SONRASINDA GÖZLENEN EĞİLİMLER

BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA, MAKSİMUM VE MİNİMUM SICAKLIKLARDA 1970 SONRASINDA GÖZLENEN EĞİLİMLER 1 T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM DALI 2014 YL 033 BÜYÜK MENDERES HAVZASINDA ORTALAMA, MAKSİMUM VE MİNİMUM SICAKLIKLARDA 1970 SONRASINDA GÖZLENEN

Detaylı

UŞAK TA YAĞIŞ MİKTARINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER

UŞAK TA YAĞIŞ MİKTARINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER UŞAK TA YAĞIŞ MİKTARINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER Variations of rainfall amounts at Uşak Fatma KAFALI YILMAZ * ÖZET Yağış değerlerindeki değişimlerin incelendiği Uşak, Ege Bölgesi nin İç Batı Anadolu bölümünde,

Detaylı

Meral Büyükyıldız Accepted: October 2011. ISSN : 1308-7231 meralbyildiz@selcuk.edu.tr 2010 www.newwsa.com Konya-Turkey

Meral Büyükyıldız Accepted: October 2011. ISSN : 1308-7231 meralbyildiz@selcuk.edu.tr 2010 www.newwsa.com Konya-Turkey ISSN:13-3111 e-journal of New World Sciences Academy 11, Volume:, Number:, Article Number: 1A1 ENGINEERING SCIENCES Received: May 11 Meral Büyükyıldız Accepted: October 11 Volkan Yılmaz Series : 1A Selcuk

Detaylı

Seyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin trend analizi

Seyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin trend analizi Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi mühendislik dergisi Cilt: 7, 2, 319-328 3-9 Temmuz 2016 (Özel Sayı) VIII. Ulusal Hidroloji Kongresi - 2015 Seyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin

Detaylı

Adana İlinde Buharlaşma Serilerinde Gidişlerin Yeni Bir Gidiş Analiz Yöntemi İle Belirlenmesi

Adana İlinde Buharlaşma Serilerinde Gidişlerin Yeni Bir Gidiş Analiz Yöntemi İle Belirlenmesi Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of AgriculturalFaculty of GaziosmanpasaUniversity http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/ResearchArticle JAFAG ISSN: 1300-2910 E-ISSN:

Detaylı

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak

Detaylı

15-19 ŞUBAT 2016 AŞIRI SICAKLIKLAR

15-19 ŞUBAT 2016 AŞIRI SICAKLIKLAR 15-19 ŞUBAT AŞIRI SICAKLIKLAR İklim değişikliğinin en önemli belirtilerinden bir tanesi de aşırı hava olaylarının birbiri ardına tekrar etmesidir. 2000 li yılların başından itibaren hemen hemen her sene

Detaylı

(Change of Water Masses-Dust Storms Interaction in Syria and Iraq) Suriye ve Irak taki Su Kütlelerindeki Değişimin Toz Fırtınaları ile İlişkisi

(Change of Water Masses-Dust Storms Interaction in Syria and Iraq) Suriye ve Irak taki Su Kütlelerindeki Değişimin Toz Fırtınaları ile İlişkisi V. ULUSLARARASI KUM VE TOZ FIRTINASI ÇALIŞTAYI ORTA DOĞU TOZ KAYNAKLARI VE ETKİLERİ 23-25 EKİM 2017, İSTANBUL (Change of Water Masses-Dust Storms Interaction in Syria and Iraq) Suriye ve Irak taki Su Kütlelerindeki

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

Seyhan Havzasında Yılları Arasında Yağış ve Hava Sıcaklığı Değerlerindeki Değişimler ve Eğilimler

Seyhan Havzasında Yılları Arasında Yağış ve Hava Sıcaklığı Değerlerindeki Değişimler ve Eğilimler Türk Coğrafya Dergisi http://www.tck.org.tr Sayı 58: 21-34, İstanbul Basılı ISSN 1302-5856 Elektronik ISSN 1308-9773 Seyhan Havzasında 1970-2009 Yılları Arasında Yağış ve Hava Sıcaklığı Değerlerindeki

Detaylı

İç Anadolu Bölgesi Yağış Verilerinin Gidiş Analizi. Trend Analysis of the Central Anatolia Region Precipitation Data

İç Anadolu Bölgesi Yağış Verilerinin Gidiş Analizi. Trend Analysis of the Central Anatolia Region Precipitation Data Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı 161-168 2016 DOI: 10.17100/nevbiltek.33972 URL: http://dx.doi.org/10.17100/nevbiltek.33972 İç Anadolu Bölgesi Yağış Verilerinin Gidiş Analizi Mete Özfidaner

Detaylı

International Journal of Human Sciences ISSN: Volume 15 Issue 4 Year: 2018

International Journal of Human Sciences ISSN: Volume 15 Issue 4 Year: 2018 International Journal of Human Sciences ISSN:2458-9489 Volume 15 Issue 4 Year: 2018 Monthly precipitation trends, precipitation temporal shifts and precipitation trends regimes in Turkey (1971-2010) Türkiye

Detaylı

NEHİR SU KALİTESİ İÇİN TREND ANALİZİ

NEHİR SU KALİTESİ İÇİN TREND ANALİZİ NEHİR SU KALİTESİ İÇİN TREND ANALİZİ İlknur ATASOY a, Mehmet YÜCEER b, Eda SEMİZER c, ERDAL KARADURMUŞ d, Kazım YETİK e, Beytullah ÖZ d, Ayla ÇALIMLI c, Rıdvan BERBER c a Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi

Detaylı

AHIR DAĞI (KAHRAMANMARAŞ) VE ÇEVRESİNDE BİTKİ ÖRTÜSÜ İLE YAĞIŞ KOŞULLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN MODIS VERİLERİ KULLANILARAK İNCELENMESİ ( )

AHIR DAĞI (KAHRAMANMARAŞ) VE ÇEVRESİNDE BİTKİ ÖRTÜSÜ İLE YAĞIŞ KOŞULLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN MODIS VERİLERİ KULLANILARAK İNCELENMESİ ( ) AHIR DAĞI (KAHRAMANMARAŞ) VE ÇEVRESİNDE BİTKİ ÖRTÜSÜ İLE YAĞIŞ KOŞULLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN MODIS VERİLERİ KULLANILARAK İNCELENMESİ (2000-2010) ÖZET Mehmet Ali ÇELİK ¹ Murat KARABULUT² ¹Araş.Gör.,

Detaylı

Türkiye de Yaz Mevsimindeki Sıcak Günler ve Sıcak Günlerin Eğilimleri

Türkiye de Yaz Mevsimindeki Sıcak Günler ve Sıcak Günlerin Eğilimleri Türk Coğrafya Dergisi http://www.tcd.org.tr Sayı 61: 1-10, İstanbul Basılı ISSN 1302-5856 Elektronik ISSN 1308-9773 Türkiye de Yaz Mevsimindeki Sıcak Günler ve Sıcak Günlerin Eğilimleri (1970-2006) Recent

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF COĞRAFYA DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF COĞRAFYA DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF COĞRAFYA DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı İnsan Ve Doğa Etkileşimi Coğrafyanın

Detaylı

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi

Detaylı

2015 Yılı İklim Değerlendirmesi

2015 Yılı İklim Değerlendirmesi 2015 Yılı İklim Değerlendirmesi Araştırma Dairesi Başkanlığı Şubat 2016 Ankara T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2015 Yılı İklim Değerlendirmesi Araştırma Dairesi Başkanlığı

Detaylı

KÜTAHYA NIN İKLİMSEL ÖZELLİKLERİ

KÜTAHYA NIN İKLİMSEL ÖZELLİKLERİ Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 17, Eylül 2015, s. 416-428 KÜTAHYA NIN İKLİMSEL ÖZELLİKLERİ Özet İsmail KARBUZ 1 İnceleme sahası; Ege Bölgesinin, İç Batı Anadolu bölümü nde yer alır.

Detaylı

COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA

COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA COĞRAFİ KONUM COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA Yeryüzünün belli bir bölümünü FİZİKİ coğrafya BEŞERİ ve gösterir. EKONOMİK -Doğa olaylarını -Kıtalar coğrafya konu alır. -Ülkeler -İnsanlar ve -Klimatoloji

Detaylı

Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4

Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4 Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4 Pakistan Meteoroloji Bülteni. Sayı:2, Yayın:4, Kasım, 2005 Özet 2003 yılı

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY)

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY) JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY) Hazırlayan: Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 TROPİKAL OLAYLAR Ekvatoral Trof (ITCZ) Her iki yarım kürede subtropikal yüksek basınçtan nispeten alçak basınca doğru

Detaylı

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.

Detaylı

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi) YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Matematik ve özel konum özelliklerinin etkisiyle Dünya nın çeşitli alanlarında farklı iklimler ortaya çıkmaktadır. Makroklima: Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tiplerine

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 Climate - İklim Geniş sahalarda uzun yıllar hava şartlarının ortalamalarıdır. Hava durumu, anlık hava şartlarını

Detaylı

Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı

Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı El-Nino-Güneyli Salınım: Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı Doç. Dr. Murat Türkeş, Utku M. Sümer, Gönül Kılıç Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 06120 Kalaba, Ankara El Niño terimi, yüzyıllardan

Detaylı

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi.

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi. Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi yvzkymkc@gmail.com 2 Atmosferi hangi coğrafya dalı inceler? Klimatoloji 4 Asal Gazlar 0,96% Oksijen 20,95% Azot 78,07% ASAL GAZLAR

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ)

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 EUROPE Avrupa ikliminin olusmasında ana faktör hava olaylarına sebebiyet veren Atlantik kaynaklı ve bütün Avrupayı gezen alcak

Detaylı

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir. 2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası

Detaylı

Türkiye Ekstrem Sıcaklıklarının Kümeleme Analizine Göre Değerlendirilmesi

Türkiye Ekstrem Sıcaklıklarının Kümeleme Analizine Göre Değerlendirilmesi TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu International Geography Symposium 13-14 Ekim 2016 /13-14 October 2016, Ankara Türkiye Ekstrem Sıcaklıklarının Kümeleme Analizine Göre Değerlendirilmesi Evaluating

Detaylı

Palmer Kuraklık Ġndisi ne Göre Ġç Anadolu Bölgesi nin Konya Bölümü ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık ġiddeti

Palmer Kuraklık Ġndisi ne Göre Ġç Anadolu Bölgesi nin Konya Bölümü ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık ġiddeti 19 COĞRAFĠ BĠLĠMLER DERGĠSĠ CBD 7 (), 19-144 (9) Palmer Kuraklık Ġndisi ne Göre Ġç Anadolu Bölgesi nin Konya Bölümü ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık ġiddeti Drought periods and severity over the Konya

Detaylı

ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ

ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Ekim 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ Hepimiz sağlıklı,

Detaylı

Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler

Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler Nüfusun Dağılışında Etkili Faktörler Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler 1-Doğal Faktörler: 1.İklim : Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur.

Detaylı

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri

Detaylı

EKİM AYI SICAKLIK ANALİZİ

EKİM AYI SICAKLIK ANALİZİ EKİM AYI SICAKLIK ANALİZİ 1.) ORTALAMA SICAKLIK ANALİZİ 2015 yılı Ekim ayı ortalama hava sıcaklığı, normaline göre 1,3 C, geçen yıl (2014) Ekim ayı ortalama hava sıcaklığına göre de 1,5 C yüksek seyretmiştir.

Detaylı

Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç

Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Atmosfer çeşitli gazlardan oluşmuştur ve bu gazların belirli bir ağırlığı vardır. Havada bulunan bu gazların ağırlıkları oranında yeryüzüne yaptığı etkiye atmosfer

Detaylı

2016 YILI ŞUBAT AYI SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ

2016 YILI ŞUBAT AYI SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ 2016 YILI ŞUBAT AYI SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ (2016 Şubat en sıcak Şubat ayı oldu.) 1. Genel Değerlendirme 2016 yılı Şubat ayı Türkiye ortalama sıcaklığı 8,2 C ile 1981 2010 ortalaması olan 3,5 C nin 4,7

Detaylı

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ Dr. Osman ŞİMŞEK ANTALYA 7-10 MART 2013 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ Tarım atmosfer şartlarında çalışan bir fabrikadır.

Detaylı

Meteorolojik Verilerin Zaman Serisi ve Tanımlayıcı İstatistikler ile Yorumlanması; Karadeniz Bölgesi Örneği

Meteorolojik Verilerin Zaman Serisi ve Tanımlayıcı İstatistikler ile Yorumlanması; Karadeniz Bölgesi Örneği TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu International Geography Symposium 13-14 Ekim 2016 /13-14 October 2016, Ankara Meteorolojik Verilerin Zaman Serisi ve Tanımlayıcı İstatistikler ile Yorumlanması;

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi-İstanbul Medeniyet Üniversitesi : 15.09.2011-27.04.2012 Araştırma Görevlisi-İstanbul Teknik Üniversitesi : 27.04.

ÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi-İstanbul Medeniyet Üniversitesi : 15.09.2011-27.04.2012 Araştırma Görevlisi-İstanbul Teknik Üniversitesi : 27.04. 1 ÖZGEÇMİŞ GENEL DÜZENLEME TARİHİ : 27.11.2015 ADI SOYADI : Evren ÖZGÜR DOĞUM TARİHİ : 01.04.1987 E-POSTA : ozgurev@itu.edu.tr EĞİTİM MEZUNİYET TARİHİ DERECE ÜNİVERSİTE-FAKÜLTE-BÖLÜM/ANABİLİM DALI 30.06.2010

Detaylı

Test. Yerküre nin Şekli ve Hareketleri BÖLÜM 4

Test. Yerküre nin Şekli ve Hareketleri BÖLÜM 4 Yerküre nin Şekli ve Hareketleri 1. Dünya ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden yanlış olan hangisidir? A) Dünya, ekseni etrafındaki bir turluk dönüş hareketini 24 saatte tamamlar. B) Dünya ekseni etrafındaki

Detaylı

Acıgöl Havzası nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması

Acıgöl Havzası nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması Basılı ISSN 1302-5856 http://www.tck.org.tr Sayı 57: 33-42, İstanbul Elektronik ISSN 1308-9773 Acıgöl Havzası nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması Precipitation Trend Analysis and Mapping in Acigöl

Detaylı

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 3. Atmosferin tabakaları

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 3. Atmosferin tabakaları Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 3. Atmosferin tabakaları Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM

GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY GÜNEŞ AÇILARI GİRİŞ Güneş ışınları ile dünya üzerindeki yüzeyler arasında belirli açılar vardır. Bu açılar hakkında bilgi edinilerek güneş enerjisinden en

Detaylı

TREND ANALİZİ YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI VE DOĞU KARADENİZ İLE SAKARYA HAVZASI AKIM MİKTARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

TREND ANALİZİ YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI VE DOĞU KARADENİZ İLE SAKARYA HAVZASI AKIM MİKTARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Trend Analizi Yöntemi Kullanılarak Batı ve Doğu Karadeniz İle Sakarya Havzası Akım Miktarlarının Değerlendirilmesi 1 SDU International Technologic Science pp. 1-12 Contstructional Technologies TREND ANALİZİ

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

COĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI

COĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI COĞRAFİ KONUM Herhangi bir noktanın dünya üzerinde kapladığı alana coğrafi konum denir. Özel ve matematik konum diye ikiye ayrılır. Bir ülkenin coğrafi konumu, o ülkenin tabii, beşeri ve ekonomik özelliklerini

Detaylı

MEVSİMLER VE OLUŞUMU

MEVSİMLER VE OLUŞUMU MEVSİMLER VE OLUŞUMU Mevsimler Güneş in gün dönümü ve gece gündüz eşitliği noktaları arasından geçişleri arasındaki sürelerdir. Mevsimlerin oluşmasının temel sebebi eksen eğikliği ve Dünya nın Güneş çevresindeki

Detaylı

EKSTREM DEĞERLERİ: Türkiye Aylık Maksimum, Minimum ve Ortalama Sıcaklıkları ( C): MAKSİMUM SICAKLIK MİNİMUM SICAKLIK

EKSTREM DEĞERLERİ: Türkiye Aylık Maksimum, Minimum ve Ortalama Sıcaklıkları ( C): MAKSİMUM SICAKLIK MİNİMUM SICAKLIK TÜRKİYE TÜRKİYE ORTALAMA SICAKLIK Üzerinde çalışılan istasyon sayısı : 249 1970-2015 Yılları Arasında En Sıcak yıl: 2010 15,1 C 1970-2015 Yılları Arasında En Soğuk yıl: 1992 11,4 C 1970-2015 Yılları Arasında

Detaylı

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014 BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER 26 ŞUBAT 2014 1 19.02.2014 TANIŞMA, DERSLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER, DERSTEN BEKLENTİLER 2 26.02.2014 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 3 05.03.2014 DOĞAL

Detaylı

TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE)

TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE) TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE) YRD.DOÇ.DR.IŞIL KAYMAZ, 2017, ANKARA ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BU SUNUMU KAYNAK GÖSTERMEDEN KULLANMAYINIZ YA DA ÇOĞALTMAYINIZ! Peyzaj kavramı insanlar tarafından algılandığı

Detaylı

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace)

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace) Ocak 2010 Cilt:18 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 227-232 TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR Özet Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Kastamonu

Detaylı

PROJE AŞAMALARI. Kaynak Envanterinin Oluşturulması. Emisyon Yükü Hesaplamaları

PROJE AŞAMALARI. Kaynak Envanterinin Oluşturulması. Emisyon Yükü Hesaplamaları PROJENİN AMACI Bölgesel Temiz Hava Merkezlerinden olan Ankara merkez olmak üzere; Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Yozgat ve Zonguldak illerinde

Detaylı

RÜZGARLAR. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır.

RÜZGARLAR. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır. RÜZGARLAR Yüksek basınçtan alçak basınca doğru olan hava hareketidir. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır. Rüzgarın Hızında Etkili

Detaylı