BRLEM MLLETLERKALKINMA PROGRAMI KÜRESEL ÇEVRE FONU KÜÇÜK ÖLÇEKL DESTEK PROGRAMI PROJE SONUÇ RAPORU

Transkript

1 BRLEM MLLETLERKALKINMA PROGRAMI KÜRESEL ÇEVRE FONU KÜÇÜK ÖLÇEKL DESTEK PROGRAMI Projenin Numaras$ : TUR-35 PROJE SONUÇ RAPORU Projenin Ad$ Orman : Orman Köyü Kalkndrma Kooperatifi Yönetici ve Üyelerine Ekosistemlerindeki Biyolojik Çe$itlili%i yerinde Koruma E%itimi I. PROJE RAPORU Derne%imizin, Birle$mi$ Milletler Kalknma Program nn (UNDP) GEF SGP kapsamndaki deste%i ve Orman Bakanl% ile Orman Genel Müdürlü%ü nün yan sra Türkiye Ormanclk Kooperatifleri Merkez Birli%i nin de (ORKOOP) yardmlaryla yürüttü%ü çal$t% Orman Köyü Kalkndrma Kooperatifi Yönetici ve Üyelerine Orman Ekosistemlerindeki Biyolojik Çeitlilii Yerinde Koruma Eitimi konulu proje kapsamnda 1 Mays 2002 tarihine de%in gerçekle$tirilen çal$malar a$a%da sralanm$tr: 1) <$birli%i ortamlar yaratlmas amacyla OR-KOOP ile Orman Bakanl% ve ba%l kurulu$u olan Orman Genel Müdürlü%ü düzeyinde çe$itli giri$imlerde bulunulmu$ ve i$birli%i olanaklar sa%lanm$tr. 2) Aralarnda krsal kalknma, sorun çözme, projelendirme ve proje yönetimi teknikleri uzmanlarnn da bulundu%u 9 ki$ilik gönüllü e%itmenler ekibi (birer ziraat yüksek mühendisi krsal kalknma uzman, ev ekonomisti; toplumbilimci, i$letmeci ve peyzaj mimar ile üç orman yüksek mühendisi) olu$turulmu$tur (Ek 1). 3) Projede gönüllü olarak e%itmenlik yapan bilimadam ve uzmanlarmzn birlikte hazrladklar e%itim programn (Ek 2) denemek amacyla, 9-11 Kasm 2001 tarihlerinde Kastamonu da, Orman Bölge Müdürlü%ü nün e%itim tesislerinde bir e%itim çal$mas yaplm$tr. 4) Kastamonu deneyimi e%itmenler, Orman Bölge Müdürlü%ü nden e%itime katlan teknik elemanlar ve OR-KOOP un yöneticileri tarafndan birlikte sorgulanm$; e%itimin içeri%inde ve düzeninde yararl olabilecek de%i$iklikler saptanarak gere%i yaplm$ ve bu geli$meleri içeren ayrntl bir yazanak hazrlanarak UNDP GEF SGP Proje Koordinatörlü%ü ne sunulmu$tur. Bu kapsamda, e%itmenlerimizin zamanlama olanaklar birle$tirilerek srasyla Giresun, Zonguldak, Artvin ve Sinop ta yaplacak e%itimlerin olas tarihleri belirlenmi$ ve bu illerdeki Orman Bölge Müdürlükleri ile OR-KOOP un il Birliklerine bildirilmi$tir. 5) Katlmclara da%tlmak üzere e%itim konularn içeren 7 kitapçk ve iki poster hazrlanarak binbe$yüzer adet bastrlm$ (Ek 3); ek görsel malzemeler (saydamlar, bez afi$ler, anlatmlarla ilgili çizimler vb) üretilmi$; katlmclarn e%itimi de%erlendirmelerine yönelik soru formlar tasarlanarak ço%altlm$tr (Ek 4). Bukitapçklar ve posterler hem e%itim çal$malarna katlanlara ve hem de OR-

2 KOOP un Mart tarihlerinde Kastamonu da gerçekle$tirdi%i sempozyuma katlan üçyüz dolayndaki kooperatif yönetici ve üyelerine da%tlm$tr. 6) E%itim öncesinde kapsama alnan illere gidilmi$ ve Birlik ve Orman Bölge Müdürlü%ü yöneticileri ile do%rudan görü$meler yaplarak; i) katlmn örgütlenmesi için giri$imlerde bulunulmu$; ii) e%itim salonu ile katlmclar için barnma ve beslenme yeri olanaklar belirlenmi$tir. Ek olarak; e%itim tarihlerinden bir gün öncesinde de e%itimin yaplaca% illere gidilerek; i) e%itim salonu ile katlmclarn barnma ve beslenme yerleri uygun biçimde düzenlenmi$; ii) yerel mülki yöneticiler ile yazl ve görsel ileti$im kanallar bilgilendirilmi$; iii) gerçekle$tirilecek e%itimin amac, içeri%i ve yöntemi konularnda bilgi verilerek katlmclarn e%itime dü$ünsel olarak hazrlanmasna çal$lm$tr. 7) Günün, ortalama olarak saatleri arasnda gerçekle$tirilen (Ek 5) e%itim çal$malarnn katlmc bir düzen içinde yürütülmesi için uygun düzenekler i$letilmi$; bu ba%lamda, kitapçklar ve posterler da%tlm$; tart$mal oturumlar düzenlenmi$; konular özelinde grup çal$malar yaptrlm$; katlmclarn e%itime ili$kin görü$ ve önerilerini almak amacyla hazrlanan soru formlar doldurtularak de%erlendirilmi$; e%itimlerin bitiminde de katlmclara, önceden adlarna düzenlenen katlm belgeleri (Ek 6) verilmi$tir. 8) Olanak bulundu%unda yerel radyo ve TV kanallarnn yan sra yazl basna, e%itim amac ve düzeni hakknda bilgiler verilmi$tir. PROJESNDE KAPSAMINDAK ÇALIMALARIN DE/ERLENDRLMES ve GELTRME ÖNERLER Özellikle orman ekosistemlerindeki biyolojik çe$itlili%in yerinde korunmas ile ilgili benzer amaçl projelerin geli$tirilmesi, planlanmas ve yürütülmesi srasnda a$a%daki de%erlendirmelerin ve önerilerin yararl olabilece%i dü$ünülmektedir. De1erlendirmeler 1) Kapsama alnan illerdeki Orman Bölge Müdürlükleri, e%itimin öngörülen düzen içinde yürütülebilmesi için gerekli donanmlar (e%itim salonu, yemekhane, misafirhane; ta$t, yardmc personel vb) olanaklar elverdi%ince sa%lam$; çal$malar engelleyici, güçle$tirici herhangi bir olumsuz tutuma girmemi$; kurumsal ve yönetsel etkinliklerini de e%itimin amacna ula$mas yönünde kullanm$lardr. 2) OR-KOOP, gerek genel merkez yönetimi ve gerekse kapsama alnan illerdeki ba%l birlikler ve bu birliklerin üyesi kooperatifleri aracl%yla, katlmn öngörülen düzeyde olmas amacyla gerekti%ince çaba göstermi$; kimi e%itimlere de Genel Ba$kan, birlik ba$kan ve dan$man düzeyinde katlm sa%layarak katlmclar özendirici bir tutum içinde olmu$tur. 3) Çal$malara gönüllü olarak katlan e%itmenler sunu$larnn konusu, dili, söylemi ve etkenli%i konularnn tümle$tirilmesinin yan sra çal$malarn öngörülen düzen içinde yürütülmesi srasnda da anlay$ ve i$birli%i çabas içinde olmu$; her etkinlik

3 sonrasnda, topluca, gerçekle$tirilen etkinli%in özele$tirel de%erlendirmesini yapm$tr. 4) E%itime katlan kooperatif yönetici ve üyeleri ile teknik personelin e%itimle ilgili tutum ve davran$larna ili$kin gözlemlerin ve bu gözlemlerden hareketle yaplan de%erlendirmelerin ba$lcalar da a$a%da verilmi$tir: a) Kooperatif Yönetici ve Üyeleri: Her e%itime kapsama alnan ildeki OR-KOOP üyesi Tarmsal Kalknma Kooperatifleri Birli%i nin örgütlü%ü altndaki kooperatiflerden dolaynda, ço%unlu%u yönetici konumunda üye katlm$tr. Katlmclar tarafndan doldurulan soru formlarnn de%erlendirme sonuçlar Ek 4 te verilmi$tir. Ek olarak a$a%daki gözlemler yaplm$tr: Orman ekosistemlerindeki biyolojik çeitlilik sorunu bir yana onlarca yldr temel geçim kaynaklarndan birisi olmasna; dahas, çe$itli olumsuz sonuçlar ile giderek daha sk kar$la$malarna kar$n orman ve ormanclk sorunlar, katlmclarn ilgi ve duyarllk alanlarna henüz yeterince girmemi$tir. Katlmclarn çok büyük bir ço%unlu%u, ilk kez böylesi bir e%itime katldklarn belirtmi$tir. Bu nedenle olsa gerek, seminer niteli%inde e%itsel etkinliklerden gerekti%ince yararlanabilme ilgi ve becerileri yeterince geli$memi$tir. Ek olarak, katlmclarn ço%unlu%u e%itimin amac ve içeri%i ile ilgili olarak önceden yeterince bilgilendirilememi$tir. Böyle iken, çal$malara katlma istekleri ve düzeyleri, zaman zaman beklenenin üzerinde olmu$tur. Katlmclar sk sk içinde bulunduklar güncel sorunlar yaknmac bir söylemle dile getirme ve çözüm bulma çabasna girmi$; e%itmenlerden bu tutumlarn destekleyici ve özendirici bir tepki alamadklarnda da, programn içeri%ine yo%unla$ma düzeyleri, en azndan e%itimin ba$larnda son derece dü$ük olmu$tur. E%itimlerin yürütüldü%ü dönemde orman köylüsü saylanlara sa%lanan yasal haklarla ilgili bir sorunun gündemde olmas ise bu durumu peki$tirmi$tir. E%itimlere katlanlarn ço%unlu%unu, kooperatiflerin yasal haklarnn alnmas ve de%erlendirilmesiyle ilgili duyarllk ve giri$kenlik düzeyleri; dolaysyla da gelir düzeyleri görece olarak yüksek; yine görece olarak daha e%itimli, yarkentlile$mi$ ki$iler olu$turmu$tur. Bu nedenle, görece olarak dü$ük e%itimli ve çe$itli yoksunluklar içinde bulunan; gelir kaynaklar hemen hemen yalnzca orman i$çili%i olan köylülerin olas gereksinmeleri göz önünde bulundurularak hazrlanan e%itim program, e%itmenlerin bu durumun a$lmasna yönelik özenli çabalarna kar$n yeterince amacna ula$amam$tr. Katlmclarn temsil ettikleri kooperatiflerin hemen hemen tümünün yalnzca yasal haklarn alnmas ve de%erlendirilmesiyle ilgili etkinliklerde bulunmas; krsal kalknma projesi uygulama görgü ve deneyimlerinin yan sra bu türden sorunlarla ilgilerinin az olmas ve ço%unlu%unun da hiç olmamas, ba$langçta, e%itimin içeri%inin ve biçiminin yadrganmasna yol açm$tr. Ancak, çal$malarn sonunda bu durum büyük ölçüde de%i$mi$, katlmclarn ço%unlu%u, e%itimin içeri%inden ve düzeninden ho$nutluklarn açklkla belirtmi$; bu içerikte e%itimlerin daha sk yaplmasn; köylerde de do%rudan köylülere ; bu ba%lamda a%rlkla da kadnlara ve gençlere yönelik e%itimlerin düzenlenmesini; katlmclara beceri kazandrabilecek

4 orman i$çili%i, kooperatif muhasebesi vb daha somut konularda e%itim programlarnn hazrlanmasn istemi$lerdir. E%itimlerin hiçbirine kooperatif yöneticisi ve üyesi kadn birey katlmam$tr. E%itmenlerin özel olarak çaba göstermesine kar$n katlmclardaki sorunlarn devlet tarafndan çözüme kavu$turulmas beklentisi yeterince krlamam$; kendilerinin, en azndan bu sürece katkda bulunabilecekleri dü$üncesi yeterince olu$turulamam$tr. b) Teknik Elemanlar: E%itimin içeri%i ve düzeni orman köyü kalkndrma kooperatifi yönetici ve üyelerine yönelik olarak tasarlanm$ olmakla birlikte Orman Bakanl% APK Kurul Ba$kanl% nn uyars do%rultusunda ilgili teknik elemanlarn da e%itimlere katlmas için giri$imlerde bulunulmu$tur. Öte yandan, çal$malara, ormanc teknik personelin yan sra Tarm <l Müdürlüklerinden de teknik elemanlar katlm$ ve kimi durumlarda da katlmclarn çe$itli sorular üzerine gerekli açklamalarda bulunmu$tur. Teknik elemanlarn e%itime ili$kin tutum ve de%erlendirmeleri ile ilgili olarak a$a%daki gözlemler yaplm$tr: Teknik elemanlarn e%itime katlmalar için yaplan giri$imlere, iki Orman Bölge Müdürlü%ü d$nda (Zonguldak ve Sinop) ba$arl sonuç vermemi$; idare binas ve lojmanlarn da içinde bulundu%u tesislerde gerçekle$tirilmi$ olmasna kar$n ilgili oldu%u dü$ünülen teknik elemanlarn ço%unlu%unun e%itimlere katlma düzeyi dü$ük olmu$tur. Öyle ki, bir orman bölge müdürlü%ü d$nda ORKÖY Ba$mühendisliklerindeki teknik elemanlar çal$malara yeterince ilgi göstermemi$tir. Çal$malara katlan teknik elemanlarn ço%unlu%u, yürütülen e%itimin gereklili%inden yana olumlu bir de%erlendirme yapm$tr. Ancak, kimi teknik elemanlar tarafndan e%itim srasnda katlmclarn e%itim ve kültür düzeylerine gerekti%ince inilemedi%i görü$ü öne sürülmü$tür. Ormanc teknik elemanlarn biyolojik çeitlilik olgusu ve ilgili kavramlarn yan sra krsal kalknma teknikleri ve halkla ili$kiler konular ile ilgilenme ve bilgilenme düzeylerinin dü$ük oldu%u gözlemlenmi$tir. Teknik elemanlarn ço%unlu%u uygulamal çal$malara katlmamay; sunu$lara katkda bulunmamay, sessiz kalmay ye%lemi$; kimileri ise, katlmclarn ele$tirel de%erlendirmeleri kar$snda tepkisel bir tutuma girerek savunma yapmay gerekli görmü$tür. Kimi teknik elemanlar, e%itimin tüm teknik elemanlara yönelik olarak da yürütülmesinin yararl olaca%n belirtmi$; hizmetiçi e%itim çal$malarnn yetersiz oldu%unu öne sürmü$tür. Öneriler Sözünün çokça edilmesine kar$n e%itim, ormanclk kesiminde de, uygulamada, henüz yeterince öne çkarlan ve gerekti%ince a%rlk verilip kaynak ayrlan bir etkinlik alan olamad% kansna varlm$tr. Bu gerçek, çal$malar srasnda, e%itime katlan

5 teknik elemanlar ile kooperatif yönetici ve üyeleri özelinde, çe$itli biçimlerde, somut olarak gözlemlenebilmi$tir. Bu durumun a$labilmesi için iki kesimi de ilgilendiren güncel geli$meler göz önünde bulundurularak tasarlanm$; etkili e%itim teknikleri ve teknolojilerinin kullanlabilece%i e%itsel çal$malarn düzenli olarak ve yaygn biçimde yaplmas gerekmektedir. <ki kesimin ili$kili olduklar kurum ve kurulu$larn bu gere%i yerine getirebilecek güce ve donanma sahip oldu%u; ek olarak yeni yatrmlara gerek bulunmad% dü$ünülmektedir. Bu donanmn verimli olarak kullanlmas amacyla geli$tirilen öneriler a$a%da verilmi$tir: a) Ortak Çözümler Farkl konumlarda bulunmalarna kar$n ormanclk kesimi çal$anlar, e%itim gereksinmelerinin kar$lanmas yönünden çok sayda ortak soruna sahip bulunmaktadr. Öyle ki bu sorunlarn ço%unlu%unun benzer yakla$mlarla geli$tirilebilecek önlemlerle çözümlenebilece%i dü$ünülmektedir. A$a%da, ormanclk kesimi çal$anlarnn, orman ekosistemlerindeki biyolojik çeitliliin yerinde korunmas sorununun çözümlenebilmesine de katkda bulunabilecek do%rultuda e%itilebilmesine yönelik önerilere yer verilmi$tir: E%itim gereksinmeleri, yöresel ko$ullar ve sorunlar da göz önünde bulundurularak belirli aralklarla belirlenmeli, bu amaçla katlmc bir düzen içinde bilimsel tekniklerden yararlanlmal; bu yolla yaplacak belirlemeler temel alnarak yllk e%itim programlar hazrlanmaldr. <lgili kurum ve kurulu$lar, e%itim çal$malarn, ilke olarak, kendi e%itmenleri aracl%yla tasarlama, planlama ve yürütme çabasnda olmaldr. Bu nedenle, ksa dönemde, kendi e%itmenlerini yeti$tirme programlarn hazrlamal ve uygulamaldr. Ek olarak, gerekti%inde yararlanlmak üzere, kurum ve kurulu$ d$ndan çe$itli alanlardaki uzmanlardan olanaklarn elverdi%ince geni$ bir eitmenler havuzu olu$turmaldr. E%itim çal$malarnda öncelik ve a%rlk, katlmclarn bilgilendirilmesinden çok ö%renme ve sorun çözümleme yeteneklerinin geli$tirilmesine; ormanclk kesiminde ortak bir dil ve söylemin olu$turulmasna verilmelidir. E%itim programlarnn hazrlanmas, planlanmas ve yürütülmesi; e%itmen, tesis, personel, araç-gereç vb donanmlarn verimli biçimde kullanlabilmesi için ilgili kurum ve kurulu$larn i$birli%i ve dayan$ma içinde olmalarn sa%layabilecek düzenekler kurulmal ve sürekli olarak i$letilmelidir. b) Orman Bakanl$1$ Kurulu=lar$ndaki Teknik Personelin E1itimine li=kin Öneriler Bilindi%i gibi 3800 sayl Kurulu$ Yasasnn 2. Maddesinin n bendine göre; Bakanln çalma alanna giren hizmetlere ilikin olarak aratrma birimleri, eitim merkezleri açmak; yurt içinde ve dnda gerekli personeli yetitirmek; her çeit uygulamal aratrmalarla eitim, yayn ve yaym çalmalar yapmak, yaptrmak da Bakanl%n görevleri arasnda saylmaktadr. Ayn yasann 19. Maddesinde görevlerine açklk getirilen Personel Dairesi Ba$kanl% nn bir görevi de Eitim planlar hazrlamak; hizmet öncesi ve hizmet içi eitim programlarn düzenlemek ve uygulamak olarak belirlenmi$tir. Orman Bakanl% nn ba%l kurulu$u Orman Genel Müdürlü%ü nün de benzer görevleri bulunmaktadr. Son yllarda azalm$ olmakla birlikte Orman Bakanl% nda ve Orman Genel Müdürlü%ü nde çe$itli hizmet içi e%itim çal$malarnn yapld% bilinmektedir. Ancak, bu programlarn çe$itli yönlerden (amaç, içerik, teknik, zamanlama vb) e$güdümünü sa%layacak bir

6 e%itim plan bulunmamakta; yllk e%itim programlarnn hazrlanmasyla yetinilmektedir. Ek olarak; kstl kaynaklarla yaplabilen çal$malar srasnda; i) e%itimlerin yeterince yaygnla$trlamad% ve sürekli klnamad%; ii) e%itim konularnn çe$itlilik göstermedi%i; iii) güncel geli$melere ili$kin bilgilerin verilmesinin ve yeniliklerin aktarlmasnn hedeflenmedi%i; iv) geli$kin e%itim teknikleri ve teknolojilerinden yararlanlmad%; v) katlmclarn i$levleri, yöreleri ve statüleri arasnda denge kurulamad%; vi) ara$trmac ve uygulamac birimlerdeki uzman teknik personelden; var olan tesislerden ve araç-gereçlerden yeterince verimli yararlanlamad% gözlemlenmi$tir. Bu sorunlarn a$labilmesi için, yukarda Ortak Çözümler ba$l% altnda yer verilen önlemlerin yan sra a$a%daki önlemlerin de alnmas gerekli görülmektedir: Orman Bakanl% nn e%itim çal$malar srasnda yararlanlabilecek uzman personel; tesis ve araç-gereç varl%nn niteliksel ve niceliksel dökümü yaplmaldr. Çe$itli alan, yöre ve düzeylerden ormanc çal$anlar ile meslek örgütlerinden; ara$trma ve ormanclk ö%retim kurumlarndan temsilcilerin katlabilece%i bir çal$ma düzeni içinde orta dönemli bir e%itim plan hazrlanmaldr; Döner sermayeli kurulu$larn ürün ve hizmet sat$ gelirlerinden belirli bir orann ayrlmasyla süreklili%i güvence altna alnabilecek, fon niteli%inde bir kaynak olu$turulmaldr. Özellikle orman ekosistemlerindeki biyolojik çe$itlili%in yerinde korunmas sorunu ile ilgili gerekli bilgiler e%itim programlarna içselle$tirilmelidir. E%itim programlarnn hazrlanmas ve yürütülmesi srasnda teknik personelin orman köyü kalkndrma kooperatifi yönetici ve üyeleri ile birlikte olabilecekleri konularn da ele alnmasna ve bu yolla birlikte çal$ma ortamlarnn yaratlmasna da özen gösterilmelidir. Ayrca, Orman Bakanl% nn farkl genel müdürlüklerinden teknik personelin birlikte e%itilecekleri ko$ullarn da yaratlabilmesi için düzenlemeler yaplmaldr. c) Orman Köylülerinin E1itilmesine li=kin Öneriler Orman Bakanl% nn orman köylülerinin e%itilmesine yönelik çal$malar bulunmamaktadr. OR-KOOP un ve ba%l birliklerinin üyelerine yönelik e%itim çal$malar da son derece snrl düzeylerdedir ve tümüyle rastlantsaldr. Oysa, orman köylülerinin ve özellikle de orman köyü kalkndrma kooperatiflerinde örgütlenebilmi$ kesiminin; i) orman ekosistemlerindeki biyolojik çe$itlili%in yerinde korunmas; ii) orman köylerinde daha gerçekçi, uygulanabilir, getirisi görece olarak yüksek ve ormanlarn yan sra sahip olduklar öteki kaynaklardan da çok yönlü yararlanlabilecek krsal kalknma projelerinin geli$tirilebilmesi ve ya$ama geçirilebilmesi; bu do%rultuda küçük giri$imciliklerin desteklenmesi; iii) kaynaklarn verimli; $imdilerdeki yaygn anlatmyla sürdürülebilir biçimde kullanlabilmesi vb amaçlarla e%itilmesi gere%i ortadadr. Bu gere%in, ilke olarak, OR-KOOP ile ba%l birlikler ve son noktada da kooperatifler aracl%yla yerine getirilmesi, görece olarak daha etkili olabilecek ve daha kalc sonuçlar verebilecektir. Ancak, en azndan ilk a$amada, Orman Köy <li$kileri Genel Müdürlü%ü tarafndan yönetilen kaynaklarn bu amaçla da kullanlmas yararl olabilecek; kooperatif ve birliklerde e%itim çal$malarnn gerektirece%i alt yapsal ko$ullarn yerine getirilmesine ya$amsal önemde katklar sa%lanabilecektir. Bilindi%i gibi 4629 sayl Baz Fonlarn Tasfiyesi Hakknda Kanun dan sonra, 24 Mart 2002 tarihli Resmi Gazete de yaymlanarak yürürlü%e konulan Orman Köylüleri Kalk$nma Hizmetlerine li=kin Esas ve Usuller in 6. Maddesine

7 göre Özel Ödenek olarak anlan kaynak; Orman köylerinde yaygnlatrlacak sosyal ve ekonomik amaçl projeler için eitim, deneme ve demostrasyon çalmalarnn yaplmas ile orman köylülerinin eitilmesine ilikin... harcamalar da yaplabilecektir. ORKÖY ün bu olanaktan yararlanarak ya$ama geçirebilece%i orman köylülerine yönelik e%itim planlar ve programlar ile uygulama projelerini hazrlamas ve uygulamas gerekmektedir. Öte yandan, daha önce de vurguland% gibi, sorunun kalc biçimde çözümlenebilmesi OR-KOOP ve ba%l birlikler ile kooperatiflerin, en azndan orta dönemde; üyelerinin gereksinme duyacaklar e%itim çal$malarn yapabilecek yapsal özelliklere ve giderek de gerekli donanmlara sahip klnmas zorunlu görülmektedir: OR-KOOP ve ba%l birlikler; i) ilgili hukuksal düzenlemelerin gere%i olan e%itim ödeneklerinin (paylarnn) yalnzca e%itsel amaçlarla kullanlmak üzere ayrlmasn sa%lamaldr; ii) e%itim ödeneklerinin kullanlmas srasnda gözetilecek ilkeleri ve uyulacak kurallar belirleyen yönerge/yönetmelik vb düzenlemeler yapmaldr; iii) kendi e%itim birimlerini olu$turmal ve/veya en azndan ba$langçta, e%itim sorumlularn ve giderek de e%itmenlerini yeti$tirmelidir; iv) üyeleri ile kurulu bulunduklar köy ve/veya köylerde ya$ayanlarn e%itim gereksinmelerini belirli aralklarla belirlemelidir; v) ORKÖY ve Orman Genel Müdürlü%ü nün merkez ve ta$ra birimleriyle de i$birli%i yaparak orta dönemli e%itim planlar ile yllk e%itim programlar hazrlamal ve uygulamaldr. Açktr ki, OR-KOOP ve ba%l birlikler, e%itim etkinlikleri srasnda Orman Genel Müdürlü%ü nün e%itim tesislerinden yararlanabilecek; orman, ziraat, veteriner ve su ürünleri fakültelerinin ö%retim üyelerinden ve gerekti%inde Derne%imizin yan sra Sürdürülebilir Krsal ve Kentsel Kalknma Derne%i ile Do%al Hayat Koruma Derne%i vb gönüllü kurulu$lardan ve ki$ilerden de e%itmenlik deste%i sa%layabilecektir. Gelecekte Yap$lmas$ Öngörülenler Derne%imizin Projeye destek sa%layan UNDP GEF SGP kapsamndaki yükümlülükleri etkinlikleri sonuçlandrlm$tr. Ancak, Projenin kalc sonuçlar verebilmesine katkda bulunabilecek ba$ka çal$malarn yaplmas da öngörülmektedir. Öngörülen çal$malar da ORKOOP ile i$birli%i yaplmasn gerektirmektedir. Bu gere%in yerine getirilmesi durumunda a$a%da ksaca açklanan çal$malarn yaplmas öngörülmektedir: a) E1itim Ormanlarn içinde ve biti$i%inde ya$ayan köylülere yönelik e%itim çal$malarnn do%rudan ORKOOP ve ba%l birlikler, giderek de ba%l kooperatifler tarafndan yaplmas gerekmektedir. Bu gere%in sürekli olarak ve daha etkili biçimde yerine getirilebilmesi için ORKOOP un, ba%lk birlik ve kooperatiflerin kendi e%itim düzeneklerini kurmalar ve bu kapsamda da kendi e%itmenlerini yeti$tirmeleri yararl ve olanakl görülmektedir. Derne%imiz, ORKOOP un katlm sa%lama görevini üstlenmesi ve gerekti%i gibi yerine getirmesi durumunda, Ankara da, ba%l birliklerin e%itmenlerinin yeti$tirilmesine yönelik, iki$er günlük iki$er eiticilerin eitimi semineri düzenleyebilecektir. Bu seminerlerin ilkinde katlmclarn e%itmenlik becerilerinin geli$tirilmesine yönelik bir program uygulanacaktr. Seminerlerin ikincisinde ise biyolojik çe$itlili%in yerinde korunmas ilkesinin de gözetilebilece%i bir yakla$mla ormanlardan çok yönlü yararlanma olanaklar ve teknikleri ile ilgili bilgiler verilecektir.

8 Derne%imiz, eiticilerin eitimi seminerleri d$nda, ORKOOP ve ba%l birlikler ile kooperatiflerden gelebilecek e%itmenlik istemini de, olanaklar elverdi%ince kar$layabilecektir. b) Yay$n Bastrlan kitapçklarn ve posterlerin ORKOOP un öteki birlik ve kooperatiflerine ula$trlmasna yönelik çal$malar sürdürülecektir. Bu amaçla, öncelikle, ORKOOP un 2002 yl ortalarnda gerçekle$tirece%i genel kurul çal$malarndan yararlanlacak; ula$lamayan kooperatiflerin yöneticilerine de posta yoluyla gönderilecektir. <lgili ba$lk altnda da belirtildi%i gibi, e%itimlere katlan kooperatif yönetici ve üyeleri, ço%unlukla, ilgili yasayla tannan haklarn alnmas ve de%erlendirilmesi ile snrl bir alanda etkinlikte bulunmaktadr. Bu durum gözönünde bulundurularak, yine kooperatif yönetici ve üyelerine yönelik iki kitapç%n yaymlanmas öngörülmektedir: <lk kitapçkta, çe$itli konularda ba$arl krsal kalknma çal$malar yapan tarmsal kalkndrma kooperatiflerinin ba$lcalar tantlacaktr. <kinci kitapçkta ise, orman ekosistemlerin-deki biyolojik çe$itlili%in tantlmas ve yerinde korunmas için gerekli temel bilgilere yer verilecektir. <ki kitapçk da, uygun biçimde basldktan sonra orman köyü kalkndrma kooperatiflerine ücretsiz olarak da%tlacaktr.